jaarverslag 2016 - dji 2016 cvt... · 2020-07-13 · • bespreken concept-jaarverslag 2015 (maart...
TRANSCRIPT
1
Commissie van Toezicht
bij de justitiële
jeugdinrichting
Forensisch Centrum
Teylingereind te
Sassenheim
Jaarverslag 2016
2
Inhoud Pagina
1. Inleiding 3
2. Samenstelling van de Commissie van Toezicht, mutaties en
deskundigheidsbevordering leden 4
3. Vergaderingen en door de leden (buiten de reguliere maandelijkse vergaderingen)
bijgewoonde bijeenkomsten en vergaderingen 6
4. Het maandcommissariaat 9
5. De bemiddelingsprocedure 10
6. De effectuering van het beklagrecht 11
7. De beklagcommissie 12
• Klachten 13
• Doorlooptijd klachten 14
• Rogatoire verzoeken 14
• Beroep 14
8. Advies aan de Minister van Veiligheid en Justitie op de voet van artikel 7 lid 2
onder d. en a. Bjj 16
• De bemiddelingsprocedure 16
• Het (landelijke) rookbeleid 17
• Reactie Raad van Bestuur 17
9. Samenwerking 18
Bijlagen
• Stroomschema klachtprocedure Teylingereind 19
• Klachtformulier Teylingereind 20
• Stroomschema bemiddelingsprocedure Teylingereind (artikel 64 BJJ) 22
• Tabel ‘Onderscheid naar aard van de klachten’ 23
• Tabel ‘Overzicht uitspraken’ 24
• Grafiek ‘Inkomst klachten per maand’ 25
• Managementoverzicht uit KLAVER 26
3
1. Inleiding
Forensisch Centrum Teylingereind (verder: Teylingereind) is een justitiële jeugdinrichting in
Sassenheim, met een capaciteit voor plaatsing van 92 jongens. Zij zijn op last van de kinderrechter in
een gesloten omgeving geplaatst en worden behandeld op één van de kort- of langverblijfgroepen.
Teylingereind beschikt als enige justitiële jeugdinrichting in Nederland over een observatieafdeling.
Jongeren worden hier gedurende zeven weken geobserveerd.
Teylingereind biedt de jongeren structuur, leert hen vaardigheden en werkt met hen aan een
succesvolle terugkeer in de samenleving.
Meedoen, bescherming, groeien, aanmoediging, leren, keuzes maken en samenwerken. Deze rechten
vormen de basis voor het werken met en begeleiden van de jongeren die in Teylingereind verblijven.
En hoewel sommigen een lange weg te gaan hebben, is Teylingereind ervan overtuigd dat ze die
kunnen afleggen. Eerst met hulp, maar steeds meer zelfstandig.
Driekwart van de medewerkers van Teylingereind trekt dagelijks met de jongeren op om hen te
begeleiden, te ondersteunen en te helpen hun weg naar volwassenheid te vinden.
De jongeren brengen overdag veel tijd door op school en op de leefgroep waar ze zijn geplaatst. Het
doel is de jongeren te leren dat ze verantwoordelijk zijn voor hun eigen denken en doen. Ze krijgen
kansen en mogelijkheden zich te ontwikkelen en vaardigheden (bij) te leren, maar ze moeten zich
uiteraard aan de regels houden. Het leven binnen Teylingereind wordt gekenmerkt door:
• een vast dagprogramma (waaronder verplicht naar school)
• doelgerichte begeleiding (op basis van individuele perspectiefplannen)
• intensieve communicatie (gebruikmakend van de landelijke methodiek YOUTURN)
De Beginselenwet Justitiële Jeugdinrichtingen is het wettelijk kader waarbinnen Teylingereind
werkt.
In 2016 was de gemiddelde bezetting 92.5%. Er waren dus gemiddeld 85 plaatsen bezet. In totaal
verbleven er in 2016 566 jongeren binnen Teylingereind. Hiervan waren er 81 adolescent.
In 2016 was er een gelijkmatige bezetting. Van januari 2016 t/m juli 2016 was de bezetting
gemiddeld 95%. Van augustus 2016 t/m december 2016 was de bezetting gemiddeld 89%.
Hierbij treft u aan het jaarverslag van de Commissie van Toezicht over het jaar 2016. In dit verslag
geeft de Commissie van Toezicht inzicht in haar werkzaamheden en onderwerpen die besproken zijn
in 2016 en die vermeldenswaardig zijn in het kader van de taken van de Commissie van Toezicht ten
behoeve van Teylingereind te Sassenheim.
Het verslag is opgesteld door S.W.J.C. van der Wilden-Weissenberg, secretaris van de Commissie
van Toezicht, en is door de Commissie van Toezicht vastgesteld op 18 mei 2017
4
2. Samenstelling van de Commissie van Toezicht, mutaties en
deskundigheidsbevordering leden
De Commissie van Toezicht was per 1 januari 2016 als volgt samengesteld:
Leden:
1. mevrouw mr. P. de Bruin (voorzitter), lid sinds 1 oktober 2005;
2. mevrouw drs. G. Albrecht, lid sinds 1 juni 2007;
3. de heer mr. L. van Dijk, lid sinds 25 februari 2011;
4. mevrouw E. Ezinga, lid sinds 1 februari 2014;
5. de heer H. Hietbrink, lid sinds 1 mei 2002;
6. de heer A. Sallou, lid sinds 1 februari 2014;
7. mevrouw Y. Schakenbos, lid sinds 1 januari 2015;
8. mevrouw mr. H.J.M. Smid-Verhage, lid sinds1 januari 2015;
9. de heer P.R.M. ten Velden, lid sinds 1 februari 2014;
10. de heer mr. N.M. van Wersch, lid sinds 1 februari 2014;
In 2016 is eervol ontslag verleend aan:
- mevrouw E. Ezinga voornoemd;
- de heer H. Hietbrink voornoemd.
Met ingang van 1 mei 2016 maakt het volgende nieuwe lid deel uit van de Commissie van Toezicht:
- de heer P.A.M. Kemme.
Van de Commissie van Toezicht maken vanaf 1 januari 2016 deel uit:
- een rechter;
- een raadsheer;
- twee advocaten;
- een gedragswetenschapper;
- een orthopedagoog;
- een (gepensioneerd) schooldirecteur;
- een predikante;
- een programmamanager diversiteit/adviseur;
- een (gepensioneerd) verkeersvlieger (gezagvoerder);
De werkwijze die wordt gevolgd bij de werving van nieuwe leden is als volgt:
Het lid dat de Commissie van Toezicht zal verlaten, gaat op zoek naar een opvolger uit dezelfde
beroepsgroep. Mocht het voor het vertrekkende lid onmogelijk blijken een opvolger te vinden, dan
zoeken de overige leden – meestal met succes – naar een vervanger. Soms worden spontane
verzoeken tot toetreden ingediend. Zodra zich een kandidaat-opvolger heeft aangediend, heeft de
voorzitter hiermee een gesprek. Na het gesprek wordt besloten of de kandidaat toe kan en wil treden
tot de Commissie van Toezicht. In dat proces spreken zowel kandidaat als Commissie van Toezicht
zich uit over het voorgenomen lidmaatschap.
Nieuwe commissieleden worden ingewerkt door ervaren leden. Het nieuwe lid loopt enkele keren
mee met ervaren leden tijdens het verrichten van Commissie van Toezicht-werkzaamheden. Het
nieuwe lid, zo heeft de praktijk uitgewezen, kan op die manier goed geïnformeerd met de
werkzaamheden van de Commissie van Toezicht aanvangen.
5
De secretaris, mevrouw S.W.J.C. van der Wilden-Weissenberg en de plaatsvervangend secretaris, de
heer Y. Yöney hebben de werkzaamheden, behorend bij de functie van secretaris van de Commissie
van Toezicht, verricht.
De administratieve werkzaamheden ten behoeve van de Commissie van Toezicht werden verricht
door mevrouw M. den Dulk en mevrouw G. Koole.
Het secretariaat van de Commissie van Toezicht is gevestigd in de rechtbank Den Haag, Postbus
20302, 2500 EH Den Haag.
6
3. Vergaderingen en door leden (buiten de reguliere maandelijkse
vergaderingen) bijgewoonde bijeenkomsten, vergaderingen en
cursussen
De Commissie van Toezicht kwam in 2016 maandelijks bijeen om te vergaderen, met uitzondering
van de vakantiemaand juli.
Van de zijde van Teylingereind werden de vergaderingen bijgewoond door één of meerdere van de
volgende personen:
- mevrouw E.L. Overweter, voorzitter Raad van Bestuur;
- de heer S. Aseib, manager primair proces;
- de heer D. Kroon, hoofd behandeling.
Er is geen aanleiding geweest om buiten aanwezigheid van de bovengenoemde personen te
vergaderen, behoudens het bespreken van een aantal punten na een vergadering.
Vaste agendapunten:
1. opening
2. vaststelling notulen voorgaande maand
3. actiepuntenlijst
4. binnengekomen post en mededelingen
5. verslag Raad van Bestuur
6. rapport incidenten en maatregelen
7. verslagen maandcommissaris
8. voortgang bemiddelingsprocedure
9. verslag klachtencommissie
10. rondvraag
11. sluiting
Extra agendapunten in 2016:
• Stroomschema bemiddelingen (januari 2016)
• Kledingvoorschriften binnen Teylingereind (februari 2016)
• Rapport Kinderombudsman (februari 2016)
• Bespreken concept-jaarverslag 2015 (maart 2016)
• Rapport Kinderombudsman (maart 2016)
• Bespreken discrepanties tussen opgelegde maatregelen, met name maatregelen die worden
opgelegd n.a.v. fysiek geweld jegens medewerkers (april 2016)
• Vergaderdag, wenselijkheid en mogelijkheden tot wijziging (april 2016)
• De terugkerende klacht van jongeren dat klachtenformulieren verdwijnen, onderzoeken (juni
2016)
• Opleiding voor maandcommissaris t.a.v. bemiddelingstrajecten (juni 2016)
• Conceptverslag van het gesprek van de Klankbordgroep CvT’s met staatssecretaris Dijkhoff
bespreken (juni 2016)
• Grotere betrokkenheid teamleiders bij bemiddelingsgesprekken en gedachte teamleiders
(oktober 2016)
• Huisregels bespreken met de jongerenraad (oktober 2016)
• Overzicht aantal aangiftes Teylingereind in 2016 overleggen (december 2016)
7
• Verslag van commissielid Kemme van de themadag Commissie van Toezicht (december
2016)
Onderwerpen die in 2016 tijdens de vergaderingen aan de orde zijn gesteld:
• Radicalisering binnen de JJI’s en een notitie van het departement
• Aanwezigheid van teamleiders als de maandcommissaris langs komt
• Verspreiding van schriftelijke uitspraken onder de leden
• Rapport Defence for Childeren
• Sluiting meerdere Justitiële Jeugdinrichtingen
• Klacht jongere met betrekking tot ongewenst gedrag van een groepsleider
• Consequenter omgaan met het opleggen van een orde- dan wel strafmaatregel
• Bezoek zonder toezicht
• Vermissing van een telefoon van de Medische Dienst
• Gesprek met Imam over bezoek- en gebedstijden
• Klachten over het eten en de hoeveelheid
• Bespreking concept-jaarverslag
• Digitaal indienen van klachten
• Flyer (met daarop belangrijke informatie) bij binnenkomst aan jongeren uitreiken
• Al dan niet een reactie sturen aan de Kinderombudsman
• Urinecontroles en protocol
• Onderzoek leefklimaat Teylingereind
• VOC plus methodiek
• Achtervang maandcommissaris
• Aanleveren VOG door leden CvT
• Klachten die betrekking hebben op de school
• Veelklagers
• Beleidsverschillen tussen de groepen kortverblijf en langverblijf
• Invliegen GGD arts in de avonduren en in het weekend
• Geweld op de groep
• RSJ uitspraak over urinecontroles
• Aanbieden van een cursus voor commissies van toezicht van alle JJI’s
• Toelichting declaraties en reiskosten
• Toelichting aangepast programma
• Geweld gepleegd door jongeren tegen personeel van Teylingereind
• Bespreking gesprek met de Raad van Toezicht
• Beslissingen die in strijd zijn met de BIG regelgeving
• Cannabisverslaving onder adolescenten
• Incident met peper en kruiden
• TV uitzending Zembla, “Mishandeld in de jeugdgevangenis”
• Twee incidenten op de groep De Lei
• Onvrede op de groep De Rak
• Trainingsavond in 2017 met als thema “gesprekstechnieken voor Commissie van Toezicht-
leden”
• Kerstviering
• Gebruik tolkentelefoon
De voorzitter van de Commissie van Toezicht (dan wel een lid van de Commissie) neemt deel aan
het ieder jaar plaatsvindende overleg van de voorzitters van de Commissies van Toezicht van de
justitiële jeugdinrichtingen en de sectordirectie JJI.
8
In voorkomende gevallen neemt de voorzitter, of een van de leden, deel aan door de Dienst Justitiële
Inrichtingen belegde extra (thema)vergaderingen.
Door leden (buiten de reguliere maandelijkse vergaderingen) bijgewoonde bijeenkomsten,
vergaderingen en cursussen
21 mei 2016: Cursus Penitentiair Recht
Aanwezig: Van Dijk, Kemme
8 juni 2016: Studiemiddag Herstelgerichte detentie van de vereniging PEP
Aanwezig: Kemme
13 september 2016: Vergadering met de teamleiders van Teylingereind
Aanwezig: Ten Velden en Kemme
14 september 2016: Viering van het Offerfeest in Teylingereind
Aanwezig: Ten Velden en Kemme
20 september 2016: Overleg met de Raad van Toezicht van Teylingereind
Aanwezig: Van Dijk
19 oktober 2016: Lunch ter gelegenheid van het bezoek van Directeur Generaal Straffen en
Beschermen van het Ministerie van V&J, mw drs M.C.A. Blom
Aanwezig: De Bruin
14 november 2016: Professionaliseringsrecht Klankbordgroep leden Commissie van Toezicht met als
thema Veelklagers en contact met andere secretariaten
Aanwezig: Kemme
Van deze bijeenkomsten, vergaderingen en cursussen is in de vergaderingen verslag gedaan.
9
4. Het Maandcommissariaat
Het maandcommissariaat werd beurtelings door de leden van de Commissie van Toezicht verzorgd.
Diverse keren per maand werd de inrichting door een maandcommissaris, dan wel de “achtervang”
bezocht. Geprobeerd werd om iedere groep minimaal één maal in de dienstmaand te bezoeken, door
het grote aantal bemiddelingen is dat niet altijd gelukt. De bezoeken werden door middel van een
pamflet, dat op iedere groep werd opgehangen, aangekondigd. Tijdens de bezoeken werd
voornamelijk gesproken met jeugdigen, maar ook wel met personeel.
Van ieder bezoek werd door de maandcommissaris schriftelijk verslag gedaan. Onderaan elk verslag
werden door de maandcommissaris de punten vermeld die om de aandacht, dan wel om een antwoord
van de Raad van Bestuur vroegen. Tevens werd door de maandcommissaris in het verslag vermeld of
hem/haar in de dienstmaand klachten waren voorgelegd waarin bemiddeld diende te worden. Indien
dit het geval was, werd de uitslag van de bemiddeling in het verslag vermeld. Bij een geslaagde
poging tot bemiddeling gaf de maandcommissaris een toelichting op hetgeen tijdens de bemiddeling
was gebeurd.
Indien nodig werden onderaan het verslag punten van aandacht voor de volgende maandcommissaris
vermeld. Indien de maandcommissaris er onverhoopt niet in was geslaagd om alle groepen te
bezoeken, werd vermeld welke groepen niet bezocht waren, zodat de volgende maandcommissaris
die groepen als eerste kon bezoeken.
Het verslag werd vervolgens zo spoedig mogelijk aan de leden en de Raad van Bestuur verstrekt,
waarna het tijdens de vergaderingen werd besproken door de leden en de Raad van Bestuur. Aan de
hand van de verslaglegging werden zowel gesignaleerde problemen als positieve punten besproken.
De Raad van Bestuur gaf telkens een mondelinge toelichting op de in het verslag door de
maandcommissaris geformuleerde vragen en aandachtspunten.
De werkzaamheden van de maandcommissaris werden als zinvol ervaren en leverden een goede
bijdrage aan de oordeelsvorming van de Commissie van Toezicht over het klimaat in de inrichting.
10
5. De bemiddelingsprocedure
Reeds in 2008 is door de commissie besloten dat het wenselijk was dat meer klachten dan voorheen
het geval was, ter bemiddeling aan de maandcommissaris zouden worden aangeboden. Onmiddellijke
aanleiding voor de uitbreiding van de bemiddelende functie van de maandcommissaris was het grote
aantal klachten dat de Commissie van Toezicht in 2007 ontving. De uitbreiding van de bemiddelende
functie van de maandcommissaris is in werking getreden met ingang van 1 mei 2008. In de afgelopen
jaren is veelvuldig gebruik gemaakt van de mogelijkheid van de maandcommissaris om in klachten
te bemiddelen. Met de wijziging van de Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen is de taak van de
maandcommissaris halverwege 2011 in belangrijke mate uitgebreid en verzwaard, nu de
maandcommissaris in beginsel ten aanzien van iedere ingediende klacht dient te onderzoeken of de
klacht voor bemiddeling in aanmerking komt.
De door de leden na de wetswijziging gehanteerde werkwijze met betrekking tot de bemiddeling is
vastgelegd in het stroomschema bemiddelingsprocedure Teylingereind (zie bijlage, pagina 20).
Het is in 2016 opgevallen dat de teamleiders veelvuldig aanwezig zijn bij de bemiddeling en de
bemiddelingen goed voorbereiden. De klachten worden reeds voor de bemiddelingsmomenten door
de teamleider met de klager besproken. Dit werd door de maandcommissarissen als prettig ervaren.
Van de 406 klachten die in 2016 werden ingediend, werden 77 klachten na bemiddeling door de
maandcommissaris ingetrokken. 185 klachten werden door de jongeren zonder opgave van reden
ingetrokken en 6 klachten werden ter zitting ingetrokken.
Iedere maandcommissaris neemt in het verslag van het bezoek aan de inrichting op hoeveel
bemiddelingspogingen hij/zij die maand heeft ondernomen en wat de resultaten hiervan waren.
Voorts worden in het verslag vragen gesteld aan de Raad van Bestuur, dan wel worden
aandachtspunten voor de Raad van Bestuur geformuleerd.
Door de leden van de Commissie van Toezicht worden voordelen ervaren aan de bemiddeling van
klachten door de maandcommissaris, zoals werklastvermindering van de beklagcommissie, het
educatieve en pedagogische doel van bemiddeling en het verkrijgen van meer inzicht in de aard van
de klachten.
11
6. De effectuering van het beklagrecht
Volgens de Commissie van Toezicht is het van belang dat de klachtprocedure zoveel mogelijk benut
wordt voor principiële kwesties. Kwesties over bejegening zouden op een andere wijze moeten
worden opgelost. Dat past in het systeem van de nieuwe Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen.
In 2016 is het aantal ingediende klachten ten opzichte van 2015 aanzienlijk toegenomen. Vooral in
het tweede kwartaal van 2016 zijn er veel klachten ingediend. In 2013 en 2014 is door de Commissie
nagedacht over de wijze waarop de taken van de commissie en de maandcommissaris, ter uitvoering
van de wijziging van de BJJ van 2011, in de praktijk (nader) vorm dienen te krijgen.
Met name in het laatste kwartaal van 2014 is gekeken naar de mogelijkheden om problemen met
veelklagers (of met groepen waar veel klachten vandaan komen) te ondervangen of voorkomen door
eerder gesprekken aan te gaan met de betreffende jongeren en te bekijken wat de onderliggende
problematiek is of daarvoor een oplossing kan worden gevonden.
In het tweede kwartaal van 2016 waren er erg veel klachten die na bemiddeling door de
maandcommissaris zijn ingetrokken.
Vanwege de hoge instroom van klachten in de eerste helft van 2016, is met ingang van juli 2016 een
dubbele bezetting voor het maandcommissariaat ingevoerd.
De wettelijke procedure is, net als in voorgaande jaren, ook in 2016 niet gevolgd door de Commissie
van Toezicht. Hiervoor wordt verwezen naar voorgaande jaarverslagen. Er wordt een selectie
gemaakt van de klachten door het secretariaat en de secretaris, onder de verantwoordelijkheid van de
maandcommissaris en/of de voorzitter van de klachtencommissie, die, in voorkomende gevallen, kan
bepalen dat een klacht kennelijk niet ontvankelijk is. Een dergelijke klacht wordt zonder mondelinge
behandeling door een alleensprekende beklagrechter en de secretaris schriftelijk afgehandeld.
12
7. De beklagcommissie
Maandelijks werden twee beklagzittingen gepland. 6 van de 24 geplande beklagzittingen zijn komen
te vervallen. Dit had voornamelijk te maken met op het laatste moment intrekken van klachten door
de klagers.
Gehouden beklagzittingen in 2016:
11 januari 2016 : zitting vervallen
25 januari 2016 : zitting
8 februari 2016 : zitting vervallen
22 februari 2016 : zitting
7 maart 2016 : zitting vervallen
21 maart 2016 : zitting vervallen
11 april 2016 : zitting
25 april 2016 : zitting
9 mei 2016 : zitting
23 mei 2016 : zitting
13 juni 2016 : zitting
27 juni 2016 : zitting
11 juli 2016 : zitting
25 juli 2016 : zitting vervallen
8 augustus 2016 : zitting vervallen
22 augustus 2016 : zitting
12 september 2016 : zitting
26 september 2016 : zitting
10 oktober 2016 : zitting
24 oktober 2016 : zitting
7 november 2016 : zitting
21 november 2016 : zitting
5 december 2016 : zitting
19 december 2016 : zitting
Tijdens de beklagzittingen fungeerden mrs. De Bruin, Van Dijk, Smid-Verhage en Van Wersch bij
toerbeurt als voorzitter van de beklagcommissie. Alle ter beklagzitting behandelde klachten zijn door
een meervoudige beklagcommissie behandeld, behoudens de beklagzitting van 22 februari 2016 en
21 november 2016. In 2016 zijn 14 beklagzaken schriftelijk kennelijk niet ontvankelijk verklaard,
omdat op voorhand duidelijk was dat de zaak niet ontvankelijk zou worden verklaard. Deze zaken
werden, buiten zitting, door een alleensprekende beklagvoorzitter afgedaan. De beklagzittingen
werden namens Teylingereind bijgewoond door één of meer van de volgende personen:
- mevrouw E.L. Overweter, voorzitter Raad van Bestuur;
- de heer S. Aseib, manager primair proces;
- de uitdrukkelijk gevolmachtigde namens de Raad van Bestuur, mevrouw mr. C. Schalk,
juriste;
- de uitdrukkelijk gevolmachtigde namens de Raad van Bestuur, mevrouw mr. E. van der
Sloot, juriste.
Tijdens de vergaderingen van de Commissie van Toezicht werd telkens door de voorzitter van de
beklagcommissie verslag uitgebracht van de tijdens de beklagzittingen behandelde klachten.
13
In 2016 zijn er 414 klachten bij het secretariaat ingekomen. In 2015 waren dit er 264. In 2014 206 en
in 2013 139. Er is dus sprake van een aanzienlijke toename van het aantal ingediende klachten ten
opzichte van 2015.
Een overzicht van alle binnengekomen klachten en de afhandeling hiervan is als bijlage bij dit
verslag gevoegd (zie bijlage, pagina 22).
In een deel van de ter beklagzitting behandelde klachten werd direct na de behandeling van de klacht
mondeling uitspraak gedaan. In gevallen waarin mondeling uitspraak is gedaan, is aan de klager en
de Raad van Bestuur een verkorte beslissing zonder motivering uitgereikt.
De beklagcommissie heeft in sommige gevallen schriftelijk uitspraak gedaan. In gevallen waarin
schriftelijk uitspraak is gedaan, is aan de klager en de Raad van Bestuur een uitgewerkte beslissing,
voorzien van een motivering, toegezonden.
In totaal is door klagers 268 keer een klacht ingetrokken. Klachten worden, met gebruikmaking van
het daarvoor bestemde intrekkingsformulier, ingetrokken na pro-actief handelen van teamleiders,
kort nadat de klachten door Teylingereind (voor verweer) worden ontvangen, na bemiddeling door
de maandcommissaris, op de beklagzitting of doordat er na het verlaten van de inrichting door klager
niet meer wordt gereageerd op de vraag van het secretariaat van de commissie of klager zijn klacht
wil handhaven.
Op pagina’s 19, 20 en 21 zijn het stroomschema klachtprocedure Teylingereind en het
klachtformulier Teylingereind als bijlagen opgenomen.
Bij de onderstaande overzichten van het aantal zaken dat de Commissie van Toezicht heeft afgedaan,
is gebruik gemaakt van het jaaroverzicht uit het landelijk klachtenregistratiesysteem Klaver,
waarmee de administratie van de Commissie van Toezicht Teylingereind met ingang van januari
2011 werkt.
Klachten
Er zijn in totaal 375 klachten op de volgende wijze afgedaan:
Overzicht afdoening klaagschriften 2016
Niet-ontvankelijk : 23
Ongegrond : 26
Gegrond : 14
Deels gegrond : 2
Ingetrokken na bemiddeling door de : 77
maandcommissaris
Ingetrokken ter zitting : 6
Ingetrokken overig : 185
Afdoening na rogatoir verzoek : 32
Overgedragen : 10
Totaal
: 375
+
14
Doorlooptijd klachten
De doorlooptijden vanaf het moment van de ontvangst tot het afboeken van de klacht, ziet er deze
verslagperiode als volgt uit:
16 klachten binnen 10 dagen
136 klachten binnen 11 en 30 dagen
49 klachten binnen 31 en 40 dagen
29 klachten binnen 41 en 50 dagen
35 klachten binnen 51 en 60 dagen
110 klachten langer dan 60 dagen
Rogatoire verzoeken
De Commissie van Toezicht heeft in het jaar 2016 32 verzoeken gedaan tot rogatoir verhoor aan een
Commissie van Toezicht van een andere justitiële jeugdinrichting. Die inrichting heeft de klager
gehoord naar aanleiding van de ingediende klacht(en). De beklagcommissie heeft, na ontvangst van
het naar aanleiding van het rogatoir verhoor opgemaakte proces-verbaal, en het verweer van de Raad
van Bestuur, uitspraak gedaan.
De Commissie van Toezicht heeft 33 verzoeken tot rogatoir verhoor ontvangen van Commissies van
Toezicht van andere justitiële jeugdinrichtingen. Als een klager rogatoir werd gehoord door de
Commissie van Toezicht, werd van dit verhoor een proces-verbaal opgemaakt. Het opgemaakte
proces-verbaal is ter afdoening van de klachten naar de verzoekende Commissie van Toezicht
gezonden.
Beroep
In het jaar 2016 heeft de Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) in 5 zaken,
waarbij door de directie van Teylingereind of door een klager in beroep was gegaan, uitspraak gedaan.
1. Uitspraak d.d. 11 februari 2016 (RSJ d.d. 11 februari 2016; 15/3938/JA)
In deze zaak betrof de klacht:
a. de weigering om (meteen) geld over te maken van klagers rekening-courant naar een bankrekening
buiten de inrichting;
b. de verlenging van een ordemaatregel van uitsluiting van activiteiten ingaande op 14 mei 2015 om
9:50 uur en eindigend op 15 mei 2015 om 17:00 uur;
c. een aangepast programma/gedeeltelijke uitsluiting van verblijf in de groep aansluitend op b.;
d. de tijdelijke overplaatsing/correctieplaatsing d.d. 19 mei 2015.
De beroepscommissie verklaart het beroep van klager ongegrond en bevestigt in zoverre de uitspraak
van de beklagcommissie met deels wijziging en aanvulling van de gronden.
2. Uitspraak d.d. 9 maart 2016 (RSJ d.d. 9 maart 2016; 15/3732/JA)
In deze zaak betrof de klacht de inbeslagname van klagers T-shirt.
De beroepscommissie verklaart het beroep van de directeur gegrond, vernietigt de uitspraak van de
beklagcommissie en verklaart het beklag alsnog ongegrond.
15
3. Uitspraak d.d. 9 juni 2016 (RSJ d.d. 9 juni 2016; 16/757/JA)
In deze zaak betrof de klacht:
a. de bedreiging en het duwen van klager door een personeelslid;
b. een ordemaatregel van plaatsing in afzondering in een opvangkamer wegens het afpakken en
verstoppen van een brief en weigering om mee te werken.
De beroepscommissie verklaart het beroep van klager ongegrond en bevestigt in de uitspraak van de
beklagrechter met aanvulling van de gronden.
4. Uitspraak d.d. 9 juni 2016 (RSJ d.d. 9 juni 2016; 16/189/JA)
In deze zaak betrof de klacht de frequentie van het aantal urinecontroles.
De beroepscommissie verklaart het beroep van de directeur ongegrond en bevestigt de uitspraak van
de beklagcommissie.
5. Uitspraak d.d. 30 juni 2016 (RSJ d.d. 30 juni 2016; 15/4343/JA en 16/969/JA)
In deze zaak betrof de klacht:
a. het niet uitreiken van een beschikking aan klager met betrekking tot een strafoverplaatsing;
b. het niet aanbieden van ontbijt en lunch aan klager op 19 maart 2015 en van ontbijt op 20 maart
2015;
c. het onjuist weergeven van de feiten in de beschikking omtrent de beslissing tot uitsluiting van
activiteiten;
d. het niet uitreiken van een beschikking aan klager met betrekking tot het opleggen van een
kamerprogramma;
e. de beslissing tot uitsluiting van activiteiten;
f. de verlenging van het kamerprogramma;
g. het niet uitreiken van een beschikking aan klager met betrekking tot de verlenging van het
kamerprogramma;
h. het niet terugkrijgen van een in beslag genomen telefoon.
De beroepscommissie vernietigt ten aanzien van onderdeel a. de uitspraak van de beklagcommissie,
verklaart klager alsnog ontvankelijk in zijn beklag en verklaart dit beklag gegrond. Zij bepaalt dat aan
klager een tegemoetkoming toekomt van € 10,--
De beroepscommissie verklaart het beroep ten aanzien van de onderdelen b. en c. ongegrond en
bevestigt in zoverre de uitspraak van de beklagcommissie.
De beroepscommissie verklaart het beroep ten aanzien van de onderdelen d. en g. ongegrond en
bevestigt in zoverre de uitspraak van de beklagcommissie met aanvulling van de gronden.
De beroepscommissie verklaart het beklag ten aanzien van onderdeel e. gegrond. Zij bepaalt dat aan
klager een tegemoetkoming toekomt van € 10,--.
De beroepscommissie verklaart het beroep ten aanzien van onderdeel f. ongegrond en bevestigt in
zoverre de uitspraak van de beklagcommissie met verbetering van de gronden.
De beroepscommissie verklaart het beroep ten aanzien van onderdeel h. gegrond, vernietigt in zoverre
de uitspraak van de beklagcommissie en verklaart het beklag alsnog gegrond. Zij draagt de directeur
op om de telefoon over te dragen aan de J.J.I. De Hartelborgt. De beroepscommissie acht geen termen
aanwezig voor het toekennen van een tegemoetkoming.
16
8. Advies aan de Minister van Veiligheid en Justitie op de voet
van artikel 7 lid 2 onder d. en a. Bjj
De Commissie van Toezicht heeft in het jaarverslag van 2014 op de voet van artikel 7 lid 2 onder d.
en a. BJJ advies uitgebracht aan de Minister van Veiligheid en Justitie. Omdat in 2015 is gebleken
dat de Dienst Justitiële Inrichtingen niet over de capaciteit beschikte om een reactie op de
aanbevelingen te formuleren, heeft de Commissie van Toezicht besloten de aanbevelingen nogmaals
in dit jaarverslag op te nemen.
Bemiddelingsprocedure
De Commissie van Toezicht heeft ondervonden dat de huidige bemiddelingsprocedure – dat wil
zeggen het bemiddelen van (in beginsel) alle ingediende klachten (tenzij ze kennelijk niet
ontvankelijk zijn) – zeer arbeidsintensief is. Het aantal klachten is eigenlijk te groot om iedere klacht
door de maandcommissaris te laten bemiddelen. Ook leent niet iedere klacht zich voor bemiddeling.
Gelet op de grote werklast van de maandcommissaris is besproken of het mogelijk is voor de
maandcommissaris om Teylingereind meer dan (minimaal) twee maal per maand te bezoeken. Op dit
punt zouden het stroomschema en de bemiddelingsprocedure kunnen worden aangepast. De
Commissie van Toezicht wijkt in dat geval echter af van het landelijk gebruik en het advies van het
ministerie daaromtrent.
Deze grote werklast in het kader van de bemiddelingsprocedure leidt er voorts toe dat de
maandcommissaris minder tijd en aandacht kan schenken aan zijn hoofdtaak, te weten het bezoeken
van de groepen in het kader van zijn toezichthoudende taak. Soms blijft er weinig tot geen tijd over
om de groepen te bezoeken, met als risico dat sommige groepen soms langer dan één maand niet
bezocht worden. Dit betekent dat het lastig om de bemiddelingstaken en de toezichthoudende taken
met elkaar te combineren.
Een heel ander element van de bemiddelingsprocedure is de tijd die daarmee gemoeid is. De
procedure dat een klacht eerst het bemiddelingstraject in gaat en vervolgens pas de klachtprocedure
in kan, is als geheel zeer tijdrovend. Een snelle afdoening van de klacht, wat zowel voor jongeren als
voor adolescenten essentieel is, wordt daarmee te veel geweld aangedaan.
Daarnaast ervaren maandcommissarissen, die daarvoor geen specifieke opleiding hebben genoten,
dat zij bij tijd en wijle over onvoldoende vaardigheden beschikken om te bemiddelen tussen de
teamleider, namens de Raad van Bestuur, het personeel en de jongeren binnen Teylingereind. Bij de
jongeren is vaak sprake van specifieke (gedrags)problematiek, die in de weg kan staan aan het
voeren van een constructief gesprek. Voorts is gebleken dat jongeren vaak een beslissing van de
beklagcommissie wensen en daarom niet open staan voor bemiddeling.
Al deze punten worden door de Commissie van Toezicht als knelpunten ervaren. De Commissie van
Toezicht vraagt zich af hoe zinvol en effectief, zowel voor jongeren maar ook voor Commissies van
Toezicht die al hun taken goed willen uitvoeren, de bemiddelings- en beklagprocedure in zijn huidige
dwingende vorm is. De resultaten van de bemiddeling, die gelet op het aantal klachten beperkt zijn,
wegen naar het oordeel van de Commissie niet op tegen voornoemde bezwaren. Dat is reden om te
adviseren de huidige bemiddelingsprocedure te herzien. De Commissie van Toezicht heeft daarbij
met name artikel 66 lid 5 BJJ op het oog, dat in de ogen van de Commissie niet ten aanzien van
iedere klacht zou moeten worden toegepast.
17
Het (landelijke) rookbeleid
Met ingang van 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens voor de verkoop van tabak verhoogd van 16 naar
18 jaar.
Binnen Teylingereind verblijven veel jongeren die roken. Met ingang van 1 januari 2014 volgt
Teylingereind het landelijk beleid en mogen jongeren onder de 18 jaar niet meer roken en geen tabak
meer kopen.
Tijdens de vergaderingen van de Commissie van Toezicht zijn de problemen omtrent de invoer van
het rookverbod uitgebreid besproken. Opvallend is dat in 2014 sprake is geweest van veel
rookgerelateerde incidenten, en daaropvolgende orde- en strafmaatregelen, in Teylingereind. Door de
Raad van Bestuur is naar voren gebracht dat de afspraken omtrent het landelijke rookbeleid, dat in
Teylingereind al vanaf 1 januari 2014 wordt gehanteerd en per 1 september 2014 landelijk zou
worden geïmplementeerd in alle justitiële jeugdinrichtingen, niet door alle justitiële inrichtingen
worden nageleefd. Het is de Commissie van Toezicht, onder andere tijdens de landelijke bijeenkomst
van voorzitters van Commissies van Toezicht bij de justitiële jeugdinrichtingen, gebleken dat dit in
de praktijk (na 1 september 2014) niet overal gebeurt. Nu de jeugdinrichtingen verschillend omgaan
met de handhaving van het rookbeleid, bemoeilijkt dat de handhaving. Gelet op de regelmatige
overplaatsingen van jongeren tussen de justitiële jeugdinrichtingen heeft de Raad van Bestuur de
noodzaak van een duidelijk en eenduidig rookbeleid, waartoe de suggestie wordt gedaan om alle
inrichtingen rookvrij te maken, benadrukt.
De Commissie van Toezicht acht het met de Raad van Bestuur van belang, zowel vanuit het oogpunt
van gezondheid als vanuit het oogpunt van handhaving van de orde, om de Minister te attenderen op
het belang van een eenduidig landelijk rookbeleid binnen de justitiële jeugdinrichtingen, ook als dat
zou bestaan uit het rookvrij maken van alle inrichtingen, en te adviseren een dergelijk beleid op te
stellen en bekend te maken.
Reactie Raad van Bestuur op adviezen
Van de zijde van de Raad van Bestuur worden voornoemde adviezen volledig ondersteund.
18
9. Samenwerking
In 2016 was er wederom sprake van een goede samenwerking en communicatie tussen de leden van
de Commissie van Toezicht en de Raad van Bestuur en het personeel van Teylingereind. Incidenten
werden gemeld en de commissie werd op de hoogte gehouden van de stand van zaken binnen de
inrichting met betrekking tot zowel de jongeren als het personeel.
Sassenheim, 18 mei 2017
S.W.J.C. van der Wilden-Weissenberg mr. P. de Bruin
secretaris Voorzitter
19
Stroomschema klachtprocedure Teylingereind
Indiening en selectie van klachten
a) De klacht wordt ingediend d.m.v. het nieuwe klachtformulier. De klacht wordt vanuit Teylingereind zo
spoedig mogelijk doorgestuurd naar het secretariaat.
b) De klacht wordt op het secretariaat ingeboekt. c) Onder verantwoordelijkheid van de maandcommissaris wordt een selectie gemaakt van klachten die zich
lenen voor bemiddeling (ex art. 66 lid 5 BJJ) en klachten die zich daarvoor niet lenen (selectie door secretariaat en secretaris).
d) Klachten die zich lenen voor bemiddeling worden door de maandcommissaris bemiddeld (zie
stroomschema bemiddeling). De overige klachten worden aan de voorzitter van de beklagcommissie
gestuurd.
Afhandeling van de klacht door de beklagcommissie
a) De voorzitter van de beklagcommissie maakt een selectie van de klachten. Klachten die kennelijk
nietontvankelijk, kennelijk ongegrond of kennelijk gegrond zijn, worden door de voorzitter tezamen met de
secretaris afgedaan. Als voorzitter fungeert het lid van de Commissie van Toezicht dat in de betreffende maand de beklagcommissie voorzit.
b) Klachten die niet onmiddellijk door de voorzitter kunnen worden afgedaan, worden doorgezonden naar de
directie met het verzoek zo spoedig mogelijk doch uiterlijk binnen 7 werkdagen een schriftelijke reactie te
sturen, vergezeld van de op de klacht betrekking hebbende stukken (bijv. formulier ordemaatregel of disciplinaire straf) en de dagrapportage indien aanwezig.
c) Na ommekomst van de reactietermijn van 7 werkdagen, en ongeacht de ontvangst van een schriftelijke
reactie, wordt de zaak op zitting van de beklagcommissie geplaatst. Klager en directie ontvangen een uitnodiging voor de zitting.
d) Ingeval van tussentijdse intrekking van de klacht, bericht de directie het secretariaat onmiddellijk. e) De zaak wordt ter zitting behandeld en er wordt zo mogelijk ter zitting uitspraak gedaan. Indien dat niet
mogelijk is, volgt een schriftelijke uitspraak.
20
Versie: 23 december 2013
Klachtformulier Teylingereind
Datum vandaag :
………………………………………………..…………………………………………………….………………
………………..
Naam :
………….….………………………………………………………………………………………………………
…………………
Geboortedatum :
………….….…………………………………………………………………………………….…………………
………………..
Geboorteplaats :
………………………………………………..…………………………………………………….………………
………………..
Groep :
……………………………………………………………………………………………………………………
…
…………………
1. Over welke beslissing gaat de klacht?
……………………………………………………………………………………………………………………
… ……………………………………………….
2. Wanneer is deze beslissing genomen?
……………………………………………………………………………………………………………………
… ………..……………………………………..
3. Is dat een time-out, ordemaatregel, strafmaatregel of gaat het om een andere beslissing of gedraging
van of namens de directie?
……………………………………………………………………………………………………………………
… ………………..…………………………….
4. Wat zijn de redenen van de klacht? (bij ruimtegebrek kun je op de achterzijde verder schrijven)
………………………………………………………………………….………………………….………………
…………………………….…………..……..
…………………………………………………………..…………………………………………………………
………………………………………….…….
…………………………………………………………………………………………………………………….
… …………………………….………………..
………………………………………………………………….…………………………………………………
…
………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
…
21
…………………………………………….…
……………………………………………………………………………………………………………………
…
………………………………….……………
o Ik heb de klacht wel besproken met de groepsleider met als resultaat:
…………………………………………………………………………………………………………
… ………………………………..………….. o Ik heb de klacht wel besproken met de
teamleider met als resultaat:
……………………………………………………………………………………………………………
………………………….…………………
o Ik heb de klacht niet besproken, omdat:
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………….…
o Ik wil de klacht graag bespreken met: (bijv: de directeur/ de manager primair
proces/behandeling)
……………………………………………………………………………………………………………
…………….………………………………
Met de klacht wil ik bereiken dat:
…………………………………………………….…………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………
…
…………………………………………….…
Handtekening:
22
Stroomschema bemiddelingsprocedure Teylingereind (artikel 64 BJJ)
Indiening verzoeken tot bemiddeling (c.q. klachten die worden geselecteerd voor bemiddeling)
• Het bemiddelingstraject vangt aan door indiening van een schriftelijk of mondeling verzoek om
bemiddeling of door indiening van een klacht die vervolgens wordt geselecteerd voor bemiddeling
door de maandcommissaris (artt. 64 lid 1 BJJ en 66 lid 5 BJJ)
• De maandcommissaris laat de jongerenadministratie per e-mail weten welk verzoek wordt bemiddeld
en wanneer de bemiddeling zal plaatsvinden. De streeftermijn is zes weken (art. 64 lid 3 BJJ)
• De jongerenadministratie informeert de teamleider (die in deze de directeur vertegenwoordigt) en
jongere over het tijdstip van de bemiddeling en de inhoud van het verzoek dat wordt bemiddeld en
stuurt aan de maandcommissaris per e-mail een bevestiging.
• Twee dagen voorafgaand aan de datum van de bemiddeling controleert de jongerenadministratie of de
bemiddeling doorgang kan vinden op het eerder vastgestelde tijdstip. Mocht dat niet het geval zijn
(i.v.m. vrijlating, verlof, intrekking o.i.d.), dan wordt de maandcommissaris direct per e-mail
geïnformeerd en beslist de maandcommissaris over de verdere voortgang van het verzoek. • De teamleider bereidt het bemiddelingsgesprek voor. Er wordt vooraf geen (dag)rapportage aan de
maandcommissaris verzonden. • Het bemiddelingsgesprek vindt plaats, zonodig met behulp van een tolk (art. 64 lid 4 BJJ).
• De maandcommissaris die aan het bemiddelingsgesprek deelneemt blijft verantwoordelijk voor de
afhandeling van de bemiddelingsprocedure, behoudens onvoorziene omstandigheden.
• Ingeval van intrekking van het verzoek om bemiddeling wordt een intrekkingsformulier ingevuld met
de reden van intrekking en/of de verder te nemen maatregelen daarop vermeld. De maandcommissaris
draagt zorg voor toezending aan het secretariaat van de Commissie van Toezicht.
• Ingeval het verzoek niet wordt ingetrokken, worden de bevindingen van de maandcommissaris
schriftelijk vastgelegd op het modelformulier dat door de maandcommissaris wordt toegezonden aan
de jongerenadministratie (art. 64 lid 5 BJJ). De jongerenadministratie zorgt voor de verstrekking aan
directeur en jongere.
• De directeur deelt binnen vier weken na ontvangst van de bevindingen van de maandcommissaris
schriftelijk aan de jongere en de commissie van toezicht (per e-mail aan de betrokken
maandcommissaris) mee of hij het oordeel van de maandcommissaris deelt en of hij naar aanleiding
daarvan maatregelen zal nemen en zo ja, welke dat zijn (art. 64 lid 6 BJJ). De maandcommissaris
draagt zorg voor toezending aan het secretariaat van de Commissie van Toezicht. • Tegen de beslissing van de directeur kan de jongere een klacht indienen bij de beklagcommissie (art.
64 lid 7 BJJ). • De voortgang van de bemiddelingsprocedures wordt door de Commissie van Toezicht bewaakt door
middel van een overzicht van lopende bemiddelingsprocedures. Dit overzicht wordt gevoegd bij de
maandelijkse vergaderstukken.
23
Onderscheid naar aard van de ingekomen klachten
Activiteiten (diverse) 11
Activiteiten (sport) 4
Activiteiten (lucht) 18
Behandeling 9
Bejegening 20
Compensatie 1
Contact buitenwereld (bellen) 8
Contact buitenwereld (bezoek) 7
Contact buitenwereld (post) 2
Controle 19
Disciplinaire straf 12
Geweld 4
Informatie/procedure 48
Ordemaatregel 115
Persoonlijke voorwerpen 16
Rekening courant/zak- en kleedgeld 2
Rogatoir verzoek 33
Schadeverhaal 4
Time-out 12
Transport 0
Verlaten inrichting 7
Verzorging (diverse) 44
Verzorging (Godsdienst, levensmiddelen) 7
Verzorging (medische) 5
Verzorging (persoonlijke) 0
Selectie/overplaatsing intern 4
Dagprogramma, beveiliging en toezicht op maat 1
Bewegingsvrijheid binnen de inrichting 1
TOTAAL: 414
Niet-ontvankelijk 23 6,14 %
24
Overzicht uitspraken (uitstroom)
TOTAAL: 375 100%
Ongegrond 26 6,93 %
Gegrond 14 3,73 %
Ingetrokken na bemiddeling maandcommissaris 77 20,53 %
Ingetrokken overig 185 49,33 %
Ingetrokken ter zitting 6 1,6 %
Afdoening na rogatoir verzoek 32 8,54 %
Deels gegrond 2 0,53 %
Overgedragen 10 2,67 %
0
10
20
30
40
50
Aantal ingekomen klachten per maand in 2016
25
26