jaarverslag 2017 nieuw begin · werkgevers, onderwijsinstellingen en gemeenten, zodat we ... gemeen...
TRANSCRIPT
Nieuw beginJaarverslag 2017
ColofonCoördinatie, redactie en eindredactie Jasper Vink (UAF) en Marianne Lamers
Fotografie Suzanne Blanchard, Venus Veldhoen Ontwerp Piraña grafisch ontwerp
Inhoud
Voorwoord Mardjan Seighali ......................................................................................................4
Missie & doelstelling .............................................................................................................................6
2017 in cijfers ......................................................................................................................................... 10
2017 in vogelvlucht ............................................................................................................................ 12
Terugkijken en vooruitblikken ................................................................................................. 58
Jaarrekening ........................................................................................................................................ 61
Duurzame samenwerking en nieuwe initiatieven
16
Draagvlaken impact
34
Advies, begeleiding en financiering
24
Fondsenwerving en financiën
42
Interne organisatie
52
HOOFDSTUK 1
HOOFDSTUK 3
HOOFDSTUK 2
HOOFDSTUK 4 HOOFDSTUK 5
4
Welke kansen vluchtelingen in Nederland krijgen hangt
nog steeds af van de gemeente waarin zij toevallig worden
geplaatst. Dat houdt mij bezig en bij het UAF doen we er
alles aan om daar verandering in te brengen. Natuurlijk
willen gemeenten niet dat statushouders afhankelijk blijven
van een uitkering en dat willen vluchtelingen zelf ook niet.
Maar laten we slim kiezen voor een stevige plek op de
arbeidsmarkt in plaats van de kortste weg uit de uitkering.
Ruimte voor studie en hulp bij het vinden van een baan op
het eigen niveau, lijkt mij verstandiger voor de toekomst
van een vluchteling en voor de samenleving. Hoogopgeleide
mensen verplichten tot ongeschoolde arbeid leidt tot
frustratie en ziekteverzuim.
Juist in deze tijd, waarin veel vluchtelingen zich inspannen
om een nieuw leven op te bouwen, is durf en creativiteit
nodig om buiten de gebaande paden te kijken en te investe
ren in kennisontwikkeling. Het enige wat nodig is, is men
sen de ruimte bieden om zichzelf te ontwikkelen en te doen
waar ze goed in zijn. Dat is in het belang van ons allemaal.
2017 was opnieuw een bewogen jaar. Bij het UAF waren
in alle heftigheid de gevolgen merkbaar van de verhoogde
instroom van vluchtelingen die sinds 2014 naar ons land
kwamen.
Waar ik trots op ben, is dat we tijdens de drukke periode
veel veranderingen hebben doorgevoerd. We troffen voor
bereidingen voor een andere manier van werken die
beter aansluit bij de behoeften van vluchtelingen en onze
snel veranderende samenleving. We streven naar meer
diversiteit in trajecten, meer mogelijkheden voor middel
baar opgeleiden en meer regionale samenwerking met
werkgevers, onderwijsinstellingen en gemeenten, zodat we
gezamenlijk meer vluchtelingen een kans kunnen bieden.
Voor vluchtelingen die aan de slag willen in de ouderen
zorg, de elektrotechniek en het kappersvak ontwikkelden
we samen met bedrijven en opleiders drie leerwerktrajecten.
Het UAF bracht de partijen bij elkaar, zorgde voor kennis
overdracht en selecteerde de juiste kandidaten. Ik ben
ontzettend blij dat dit is gelukt, ook omdat het nieuwe
samenwerkingsvormen zijn waarbij werkgevers zelf
investeren in de scholing van toekomstige medewerkers.
Ik waardeer hun ondernemerschap en creativiteit en hoop
van harte dat veel werkgevers dit voorbeeld volgen.
Het geeft mij vertrouwen dat de bewustwording toeneemt
en er op lokaal niveau steeds meer goede initiatieven
ontstaan voor vluchtelingen. Onze rol is dan alleen om
de juiste mensen bij elkaar aan tafel te krijgen en expertise
te delen. Dat vind ik een goede ontwikkeling, want hoe
meer de kennis van het UAF wordt ingebed in bestaand
beleid, hoe meer vluchtelingen de begeleiding krijgen die
zij nodig hebben.
In dit jaarverslag ontmoet u zes vluchtelingen. Wat zij
gemeen hebben, is dat zij tussen 2014 en 2016 naar ons
land kwamen en met steun van het UAF in 2017 een nieuwe
start maakten. Zij begonnen met een studie, een leerwerk
traject, een baan of een mentorschap en vergroten zo hun
kansen op volwaardig burgerschap en economische onaf
hankelijkheid, iets waar elk mens behoefte aan heeft.
Mardjan Seighali
directeur-bestuurder
5UAF jaarverslag 2017
‘2017 was opnieuw een bewogen jaar’
6 UAF jaarverslag 2017
Het UAF zet zich sinds 1948 –
na het neerslaan van de studen
tenopstand in Praag – in voor
hoogopgeleide vluchtelingen.
Het is onze missie hen te steu
nen bij het bereiken van een
passende maatschappelijke
positie. Wij begeleiden hen bij
hun studie en bij het vinden
van een baan die aansluit bij
hun capaciteiten. Ook bepleiten
wij de belangen van hoogopge
leide vluchtelingen bij publiek,
pers, politiek, overheid en
onderwijs instellingen. Wij base
ren onze activiteiten op de
Universele Verklaring van de
Rechten van de Mens.
Het UAF gelooft in het talent van
vluchtelingen. Wij zien vluchte
lingen als gewone mensen met
een bijzondere ervaring. Het UAF
maakt vluchtelingen binnen de
Nederlandse samenleving weg
wijs op het gebied van onderwijs
en arbeidsmarkt. We zijn ervan
overtuigd dat scholing, studie en
werk doorslaggevend zijn voor
economische zelfredzaamheid en
succesvolle integratie. Het UAF
creëert een omgeving waarin
vluchtelingen hun talenten verder
kunnen ontwikkelen. Zo kunnen
zij in Nederland een nieuw
bestaan opbouwen en een zin
volle bijdrage leveren aan de
samenleving.
DOELSTELLINGMISSIE
UAF jaarverslag 2017 - 7
BegeleidingHet UAF adviseert en begeleidt
vluchtelingen tijdens hun traject
naar economische zelfstandigheid
en monitort de voortgang daarvan.
We geven advies over de studiekeuze
en de beste voorbereiding op een
studie, bijvoorbeeld een taalschakel
traject waarin ook aandacht is voor
studievaardigheden. Om de kansen
op een stage of baan te vergroten,
organiseren we ontmoetingen met
werkgevers en bieden we sollicitatie
trainingen, netwerkbijeenkomsten en
cursussen Zakelijk Nederlands aan.
Financiële steunHet UAF steunt vluchtelingen met
giften en leningen, zodat zij een voor
bereidend taalschakeltraject of een
studie in het hoger onderwijs kunnen
volgen. Dit geld is uitsluitend bestemd
voor studiegerelateerde kosten, zoals
collegegeld, taalcursussen, boeken,
computers en reiskosten.
BelangenbehartingHet UAF treedt op als belangenbehar
tiger van hoog opgeleide vluchtelingen
in Nederland. Samen met onderwijs
instellingen, werkgevers en gemeenten
werken we aan gelijke kansen voor
vluchtelingen. Ook mengen wij ons
nadrukkelijk in het maatschappelijk
debat.
Financiëlesteun
BegeleidingBelangen-behartiging
WAT DOET HET UAF?
- UAF jaarverslag 20178
UAF jaarverslag 2017 - 9
Heba Alibrahim (21, afkomstig uit Syrië) heeft de droom om met mensen te werken en ervoor te zorgen dat zij zich beter voelen. In 2017 begon ze met haar studie psychologie. Via het UAF kwam ze in contact met haar studentmentor Madeleine de Haan (25). Ze bleken dezelfde doelen en dromen te hebben.
Het is een koude vrijdagochtend op de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam.
Heba heeft net een presentatie achter de rug voor haar studie psychologie en
dat ging niet helemaal vlekkeloos. Ze is blij dat ze meteen daarna een afspraak
had met haar mentor Madeleine, eveneens student aan de VU: ‘Ik was onzeker
en teleurgesteld in mezelf; ik was zenuwachtig tijdens mijn presentatie en
maakte veel foutjes. Madeleine heeft dat vervelende gevoel weggenomen.
Tijdens het leven hier op de universiteit vergeet ik soms wat ik allemaal kan.
Op die momenten vertelt ze me dat ik sterk genoeg ben.’
De eerste maanden van haar studie waren niet makkelijk, vertelt Heba: ‘Ik had
wel aanspraak met medestudenten, maar echt contact was lastig. De meesten
zijn jonger en zitten in een andere levensfase dan ik.’ Ook het studeren ging niet
vanzelf: ‘Ik vond het moeilijk om tijdens het praten van de docent aantekeningen
te maken. Alle talen gingen in mijn hoofd door elkaar heen.’
DoorzettingsvermogenMadeleine gaf haar praktische tips en hielp haar om zich meer thuis te voelen
op de universiteit, vertelt Heba. ‘Ik heb nu beter contact met mijn medestudenten.
De hoorcolleges neem ik nu op en werk ik thuis uit. Mijn verslagen kijkt Madeleine
voor me na en samen nemen we het dan door op taalfouten. Dat gaat goed: ik heb
tot nu toe alleen maar verslagen met hoge cijfers gehaald.’ Heba is dankbaar voor
de band die is ontstaan met haar mentor: ‘Madeleine inspireert mij. Ik heb veel
mensen ontmoet, maar nog nooit iemand met zo’n goed hart.’
Madeleine op haar beurt bewondert het doorzettingsvermogen van Heba:
‘Ze studeert veel en maakt lange uren. Nederlands studenten studeren minder,
maar scoren hoger dan zij. Dat moet soms best lastig zijn voor haar, maar ze zet
gewoon door.’ Het contact met Heba leerde Madeleine iets over verbondenheid,
vertelt ze: ‘Er kunnen zoveel factoren anders zijn, maar toch zijn we zo verbon
den met elkaar. Want de onderliggende basis is hetzelfde; we hebben dezelfde
doelen en dromen.’
Lees het hele verhaal van Heba en Madeleine op uaf.nl/hebaenmadeleine
‘Madeleine vertelt me dat ik sterk genoeg ben’
Overig
Afghanistan
Palestina
Irak
Iran
Syrië
Herkomstlanden van nieuw geaccepteerde vluchtelingen
Vluchtelingen in begeleiding
2015 2016 2017
Afgestudeerd
Gestart met een eigen bedrijf of onderneming
Tijdelijke, veilige werkplek gevonden*
Belangrijkste resultaten
3.373vluchtelingen
33% (1.119)Bezig met een studie
22% (752)Op weg naar
de arbeidsmarkt
Vluchtelingendie zich opeen studie
voorbereiden
45% (1.502)
36%
26%
Informatica, techniek en exact
Zorg & welzijn
20%Economie
9%Kunst & cultuur
6%Rechten
3%Overige
50%hbo
19%mbo
studie-niveau
31%wo
20162015
* Met ondersteuning van het UAF vonden 37 bedreigde wetenschappers tijdelijk een veilige werkplek bij een hoger onderwijsinstelling in Nederland of België, in het kader van het Scholars at Risk-programma. De 37 plaatsingen zijn inclusief verlengingen en herplaatsingen.
261 379 204 210170
Gestart met een studie
Nieuw geaccepteerde vluchtelingen
6401.559
550 951
Gestart met een betaalde baan
271207 204 34 8 3715 20
2017
73%
10%
6%
5%
4%2%
1.119studentenIn 2017 heeft het UAF de intakeprocedure aangepast en de capaciteit verhoogd zodat we meer vluchtelingen een traject konden
aanbieden. We bereikten een recordaantal van 1.559 nieuw geaccepteerde vluchtelingen (ten opzichte van 951 in 2016 en 550 in 2015). Het aantal vluchtelingen dat met een studie begon was met 640 eveneens historisch hoog (ten opzichte van 379 in 2016 en 261 in 2015).
2017 in cijfers
Overig
Afghanistan
Palestina
Irak
Iran
Syrië
Herkomstlanden van nieuw geaccepteerde vluchtelingen
Vluchtelingen in begeleiding
2015 2016 2017
Afgestudeerd
Gestart met een eigen bedrijf of onderneming
Tijdelijke, veilige werkplek gevonden*
Belangrijkste resultaten
3.373vluchtelingen
33% (1.119)Bezig met een studie
22% (752)Op weg naar
de arbeidsmarkt
Vluchtelingendie zich opeen studie
voorbereiden
45% (1.502)
36%
26%
Informatica, techniek en exact
Zorg & welzijn
20%Economie
9%Kunst & cultuur
6%Rechten
3%Overige
50%hbo
19%mbo
studie-niveau
31%wo
20162015
* Met ondersteuning van het UAF vonden 37 bedreigde wetenschappers tijdelijk een veilige werkplek bij een hoger onderwijsinstelling in Nederland of België, in het kader van het Scholars at Risk-programma. De 37 plaatsingen zijn inclusief verlengingen en herplaatsingen.
261 379 204 210170
Gestart met een studie
Nieuw geaccepteerde vluchtelingen
6401.559
550 951
Gestart met een betaalde baan
271207 204 34 8 3715 20
2017
73%
10%
6%
5%
4%2%
1.119studenten
- UAF jaarverslag 201712
2017in vogelvlucht
12 UAF jaarverslag 2017
Diploma gehaald! Groot feest voor afgestudeerden en hun dierbaren in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam.
Bij het LEF Future Centre van Rijkswaterstaat organiseerden we een ontmoeting tussen werkzoekenden en werkgevers.
Enthousiaste deelnemers aan het UAF-programma Learning the Basics dat voor bereidt op een studie in het hoger onderwijs.
De pas afgestudeerde arts Shakiba Babri won de Award van het UAF, vanwege haar studieprestaties en toewijding aan anderen.
Trotse certificaat-bezitters van het Taal- en Schakeljaar van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.
DIPLOMA GEHAALD!
BIJZONDERE PRESTATIE
NETWERKEN
CERTIFICAAT SCHAKELJAAR
LEARNING THE BASICS
UAF jaarverslag 2017 - 1313UAF jaarverslag 2017
Feestelijke start van ons nieuwe leerwerktraject voor elektromonteurs.
Vier gemeenten in Zuid-Holland creëren samen met het UAF kansen voor vluchtelingen.
In mei zetten we studentmentorduo’s in het zonnetje in het Academiegebouw in Utrecht.
In december startte ons nieuwe leerwerktraject voor kappers.
Presentatie van ‘Jouw toekomst is mijn toekomst’, een boek van Ernest van der Kwast over de ervaringen en toekomst dromen van vier vluchteling studenten.
ELEKTROMONTEURS
KAPPERS
CONVENANT MET VIJF GEMEENTEN
BOEKPRESENTATIE
STUDENTMENTORDUO’S
- UAF jaarverslag 201714
Sedr Fatom (24 jaar) begon in 2017 aan een nieuw leerwerktraject voor monteurs, samen met negen andere deelnemers. Sedr kan op deze manier door in de elektrotechniek, een vak waar hij in Syrië al ervaring in op deed.
Bij zijn aankomst in Nederland drie jaar gele
den was Sedr vastbesloten een baan te vinden
in de elektrotechniek. Het UAF wees hem op
het nieuwe leerwerktraject dat is opgezet in
samenwerking met energiebedrijf Alliander
en opleider Temphory. Sedr: ‘Leren en werken:
dat is precies wat ik wilde, en meer dan ik me
kon voorstellen.’
Hij maakt lange dagen door zijn nieuwe oplei
ding: ‘Ik moet om half zeven ‘s ochtends de
deur uit en kom om zeven uur ’s avonds thuis.
Maar hard werken vind ik niet erg: ik weet waar
ik het voor doe.’ Inmiddels is hij bijna klaar met
het theoretische deel van de opleiding en staat
hij op het punt om met zijn stage te beginnen.
Hij vindt dat hij een enorme ontwikkeling door
heeft gemaakt in 2017: ’Begin vorig jaar had ik
een totaal ander leven en wist ik niet waar te
beginnen. Nu ken ik de weg dankzij het UAF.
Zij hebben mij de goede richting op gewezen
en gaven mij de hoop en de kans om te doen
wat ik wilde.’ Hij wil het UAF nu graag laten
zien dat het goed met hem gaat, vertelt hij:
‘Dat is wel het minste wat ik terug kan doen.
Het studeren gaat me nu goed af. Dit jaar wil
ik ook laten zien dat ik kan werken.’
Lees het hele verhaal van Sedr op uaf.nl/sedr
‘Leren en werken was precies wat ik wilde’
UAF jaarverslag 2017 - 15
- UAF jaarverslag 201716
Bij de integratie van vluchtelingen speelt een keten van organisaties een rol,
waaronder lokale overheden, taalinstituten, onderwijsinstellingen en
werkgevers. Het UAF werkt duurzaam samen met belangrijke schakels in de
keten, brengt organisaties bij elkaar en springt waar nodig bij met expertise,
begeleiding of financiële steun. We zoeken voortdurend naar nieuwe partners
en nieuwe samenwerkingsvormen om vluchtelingen nog beter te kunnen
begeleiden. Gezamenlijk zorgen we ervoor dat de weg naar het onderwijs en
de arbeidsmarkt zo soepel mogelijk verloopt. Ook ontwikkelen we nieuwe,
korte routes naar werk die aansluiten bij de capaciteiten en loopbaanplannen
van de nieuwkomer en uitzicht bieden op economische zelfredzaamheid.
Duurzame samenwerking en nieuwe initiatieven
HOOFDSTUK 1
UAF jaarverslag 2017 - 17
WerkgeversEén op de drie afgestudeerde vluchtelingen vindt
geen baan op niveau. Vaak komt dit omdat zij hier
een professioneel netwerk missen. Het UAF brengt
werkzoekenden en werkgevers bij elkaar en stimu
leert werkgevers om vooral te kijken naar capacitei
ten en mogelijk heden van nieuwkomers, in plaats
van naar hun ‘tekortkomingen’. In 2017 richtten we
ons vooral op het uitbouwen van de samenwerking
met belangrijke partners in de techniek en de zorg,
zoals Rijkswaterstaat, Dura Vermeer en het VU
Medisch Centrum. In deze sectoren groeit de
behoefte aan goed geschoold personeel.
Gezamenlijk creëren we structureel kansen op
succesvolle loopbanen.
Voor hoogopgeleide vluchtelingen die als bouwkun
dig ingenieur aan de slag willen, breidden we ons
pilotproject met Dura Vermeer en de Hogeschool
Rotterdam uit. In 2017 sloten diverse bouwbedrijven
zich bij het initiatief aan. We vergrootten de groep
studenten naar veertien deelnemers. Begin 2018 is
een tweede groep van start gegaan. Het leerwerk
traject biedt uitzicht op een gewilde kwalificatie als
BIMmodelleur of tekenaar die vrijwel altijd betaald
werk oplevert.
Met het VU Medisch Centrum zijn verkennende
gesprekken gevoerd over speciale instroomroutes
en loopbaanpaden voor vluchtelingen van boven de
dertig jaar met een medische opleiding of werkerva
ring in de zorg. Ook kwamen diverse maatwerkinitia
tieven tot stand. Van de tien kandidaten die het UAF
introduceerde bij het VU Medisch Centrum kregen
vier kandidaten een betaalde functie aangeboden.
Om ervoor te zorgen dat er meer leerwerktrajecten
komen in de zorg, maakten we kennis met werk
gevers in NoordNederland die zijn aangesloten bij
Zorgplein Noord. Het UAF kreeg veertig organisaties aan tafel die elkaar anders niet over dit thema had-den gesproken. De leerwerktrajecten komen er
voorlopig niet, want de werkgevers hebben vooral
interesse in laaggeschoold personeel. In 2018 zetten
we het overleg voort en streven we naar een verge
lijkbare ontmoeting met Zorgplein Zuid.
Met de gemeente Amsterdam startten we een
traineeklas die hooggekwalificeerde vluchtelingen
voorbereidt op een baan bij de gemeente. Het
UAF bracht expertise in en verzorgde trainingen.
Er gingen elf trainees aan de slag, onder wie zes kandidaten via het UAF. Met de provincie Gelderland
voerden we gesprekken over een vergelijkbaar
initiatief dat in 2018 verder vorm krijgt.
Samen met de Universiteit van Amsterdam en
de gemeente Amsterdam bieden we academisch
geschoolde vluchtelingen de mogelijkheid om werk
ervaring op te doen naast een trainingsprogramma
op maat. Dit bespaart tijd en vergroot de kansen
op de arbeidsmarkt. Begin 2017 zijn net als in het jaar ervoor zes werkervaringsplaatsen gecreëerd. De deelnemers stroomden allemaal succesvol uit: drie van de zes vonden een baan, drie gaan verder studeren. In 2018 start de derde groep van zes
deelnemers.
EvenementOm de arbeidskansen van gediplomeerde vluchte
lingen te vergroten, organiseerden we net als voor
gaande jaren een evenement voor werkzoekenden
en werkgevers. Deze editie vond plaats bij het LEF
Future Centre van Rijkswaterstaat in Utrecht en
had als thema ‘Dromen najagen’. Er waren zestig
werkzoekenden en 22 werkgevers aanwezig uit de
techniek, ict en gezondheidszorg. De deelnemers
werden met inhoudelijke vraagstukken uitgedaagd
om hun creativiteit en talenten te tonen. Zo maakten
zij kennis en konden zij volop netwerken. Deze
aanpak had succes: de meeste werkzoekenden
kregen een uitnodiging voor een nadere kennis
making of een gesprek over een vacature.
Voor vluchtelingen die in de media of de journalis
tiek aan de slag willen, werken we samen met het
platform Net in Nederland van de NTR. Er ontstond
een mooie wisselwerking: het UAF deelt expertise
en begeleidt vluchtelingstudenten die werkervaring
opdoen bij de redactie, Net in Nederland maakt
videoreportages die het UAF benut in de begelei
ding. In 2018 wil de NTR opnieuw ervaringsplaatsen
creëren voor vluchtelingen.
- UAF jaarverslag 201718
Niet elke samenwerking levert het gewenste resul
taat op. Begin 2017 namen het UAF en de leraren
opleiding van de Universiteit Leiden het initiatief om
universitair geschoolde vluchtelingen versneld op te
leiden tot docent. In het middelbaar onderwijs groeit
het lerarentekort in de exacte vakken en daar trach
ten we op regionaal niveau verandering in te bren
gen. De belangstelling van potentiële deelnemers
was groot, net als het enthousiasme onder betrok
ken medewerkers van de uni versiteit. Toch mislukte
dit initiatief, omdat voor de universitaire leraren
opleiding een universitaire bachelor de ingangseis
is, terwijl Syrische universiteitsdiploma’s hier vaak
op hboniveau worden gewaardeerd. Het UAF pleit
ervoor dat de pedagogische kwaliteiten van de
kandidaten worden meegewogen.
OnderwijsinstellingenSommige vluchtelingen vinden niet direct aansluiting
bij het Nederlandse onderwijs. Bijvoorbeeld omdat
zij gedurende hun vluchtperiode geen onderwijs
hebben gehad, te jong of te oud worden bevonden
voor een opleiding of de taal nog niet voldoende
beheersen. Het UAF bepleit hun belangen bij de
Onderwijsraad, waarin alle koepelorganisaties van
het onderwijs zijn vertegenwoordigd, en het ministe
rie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen.
Een groot knelpunt is de financiering van maatwerk
trajecten voor vluchtelingen, zoals schakeljaren die
voorbereiden op een studie in het middelbaar of
hoger onderwijs. We spraken met de koepelorganisa
ties af om dit gezamenlijk aan te kaarten bij de
overheid. Begin 2018 schreef de Onderwijsraad een
brief aan de minister van Onderwijs, waarin stond
dat het Nederlandse onderwijsstelsel beter voorbe
reid moet zijn op een nieuwe toestroom van
vluchtelingen.
Met twee onderwijsinstellingen sloten we een con
venant: met Wageningen University & Research en
met de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen,
waarbij de gemeente Arnhem ook ondertekende.
Hun betrokkenheid sterkt ons; dit betekent dat
de studiemogelijkheden voor vluchtelingen op
die hogescholen en universiteiten verbeteren.
Samen met de Hogeschool Utrecht nemen we
belemmeringen weg voor afgestudeerde vluchte
lingen die de arbeidsmarkt opgaan. Voor de inhoud
van de opleidingen bestond nog geen wetenschap
pelijke onderbouwing. Daarom namen we het
initiatief voor een lectoraat Vluchtelingen en Arbeids
markt, voor praktijk gericht onderzoek naar knelpun
ten en oplossingen. Het idee is om de resultaten
hiervan direct toe te passen in het hoger onderwijs
en op de arbeidsmarkt.
Nieuwe initiatievenVoor vluchtelingen met een (potentieel) middelbaar opleidingsniveau ontwikkelden we drie nieuwe leerwerktrajecten:
voor verzorgenden in de ouderenzorg, elektromonteurs en kappers. Dit deden we samen met bedrijven en instellin
gen die in de komende jaren personeelstekorten verwachten en het belangrijk vinden om nieuwkomers een kans te
bieden, waaronder de zorginstellingen Cordaan en Amstelring, energiebedrijf Alliander en L’Oréal, producent van
haarproducten. Elke partner heeft zijn eigen inbreng, inhoudelijk of financieel, waardoor de samenwerking meer
oplevert dan de som der delen. Voor de deelnemende vluchtelingen is de impact groot (zie hoofdstuk 3), omdat zij
hun kansen op een betaalde baan sterk vergroten. Het streven is om de trajecten in 2018 voort te zetten en uit te
bouwen.
Voor hoogopgeleide vluchtelingen die niet de traditionele route naar werk kunnen of willen doorlopen (taal, studie,
stage, werk) startten we een pilot met Omix, een dienstverlener voor onderwijslogistiek. In het onderwijs is behoefte
aan goede roostermakers. In 2017 leidde Omix negen kandidaten van het UAF op, van wie er zeven hun diploma
haalden. Werk vinden bleek een probleem omdat de kandidaten de taal niet vloeiend beheersten en weinig praktijk
ervaring hadden. In 2018 wordt de pilot op deze punten verbeterd.
UAF jaarverslag 2017 - 19
TaalHet UAF krijgt steeds meer verzoeken van vluchte
lingen die behoefte hebben aan ondersteuning bij
zakelijk Nederlands en Engels, omdat werkgevers
hierom vragen. Daarom zoeken we samenwerking
met taalaanbieders die daarin gespecialiseerd zijn.
In Groningen gingen we een samenwerking aan voor
Engels, in Enschede voor NT2 en Engels, in
Amsterdam voor logopedie en uitspraaktraining.
We intensiveerden onze samenwerking met Berlitz
Nederland, waarmee we in 2016 zijn gestart.
Dit taleninstituut richt zich vooral op de zakelijke
markt. Het programma wordt per individu vastge
steld, zodat dit aansluit aan bij leerbehoefte. Dankzij
een elearningprogramma met begeleiding van een
docent kunnen deelnemers de lessen volgen waar
en wanneer zij willen. Samen met taalinstituten in
Alkmaar en Zwolle organiseerden we voorlichtings
bijeenkomsten voor statushouders. Hierbij betrokken
we ook de gemeenten en regionale onderwijs
instellingen, zodat iedereen die een rol speelt in
het traject van de nieuwkomers ter plekke hun
vragen kon beantwoorden.
SchakeljarenVoor aankomende studenten met een vluchteling
achtergrond is een voorbereidend jaar (prebachelor)
vaak zinvol. Daarin wordt aandacht besteed aan de
taal, studievaardigheden en ontbrekende vakken in
het pakket.
Twee keer per jaar voeren we overleg met schakelja
ren. Dit ‘schakeljarenplatform’ zorgt voor belangrijke
uitwisseling van kennis en ervaring. Het schakel
aanbod voor vluchtelingen is opnieuw gegroeid en
omvat nu bijna heel Nederland. Dit betekent dat
vrijwel elke vluchteling die we begeleiden bij een
schakeljaar terecht kan. In 2017 bespraken we hoe de
selectie, intake en begeleiding van ‘schakelaars’ bij
de studiekeuze verder te verbeteren is. Gezamenlijk
bedachten we een nieuwe aanpak: het UAF adviseert
over passende schakeltrajecten en biedt financiële
steun, de onderwijsinstelling regelt de selectie en
intake en begeleidt bij de studiekeuze. Waar een
schakelaar zich aanmeldt, maakt dan niet meer uit.
In 2018 werken we deze aanpak uit.
‘De vele afkortingen die in de elektrotechniek worden gebruikt, waren lastig te onthouden’
SEDR FATOM
Het UAF werkt nu samen met vrijwel alle grote
onderwijsinstellingen en vergroot zo de betrokken
heid van het hoger onderwijs bij het voorbereiden en
begeleiden van vluchtelingstudenten voor en tijdens
de studie. We maken afspraken om ervoor te zorgen
dat de obstakels voor vluchtelingen worden weg
genomen. Bijvoorbeeld door gerichte ondersteuning
te bieden, meer tijd te geven voor een tentamen
of toe te staan dat de student een woordenboek
gebruikt. Kansen signaleren op stages en werk
vormt ook onderdeel van de afspraken.
Taalaanbieders en schakeljarenIn het belang van vluchtelingen die hun taalvaardig
heid willen verbeteren of zich willen voorbereiden
op een studie, voert het UAF overleg met aanbieders
van NT2onderwijs en schakeljaren. We stimuleren
efficiënte samenwerking en kennisdeling, zodat
het aanbod verbetert en steeds meer aansluit bij
de begeleidingsbehoefte van vluchtelingen.
- UAF jaarverslag 201720
Het UAF was betrokken bij nieuwe prebachelors op
de Erasmus Universiteit, Tilburg University en de
Radboud Universiteit. We adviseerden over de
inhoud van het programma en brachten de onderwijs
instellingen in contact met vergelijkbare preba
chelors, zodat zij van elkaar konden leren.
We informeerden 66 Brabantse gemeenten en alle
locaties van Vluchtelingenwerk en relevante taalscho
len over de nieuwe prebachelors, zodat zij de juiste
kandidaten hiernaar kunnen doorverwijzen. Met
Boswell Bèta (James Boswell Instituut), taalinstituut
Babel en de Universiteit Utrecht ontwikkelden we een
schakeltraject voor opleidingen in exacte vakken.
Het UAF adviseert over de inhoud en vergoedt de
studiekosten. In september gingen vijftig deelnemers
van start. Begin 2018 start de tweede groep.
Op de Hogeschool Utrecht breidden we de pre
bachelor uit, zodat deze aansluit bij alle studierich
tingen. Tot nu toe was het voorbereidende jaar alleen
bedoeld voor ict’ers en bouwkundigen. We onder
steunen de NHL Stenden Hogeschool in
Leeuwarden bij de voorbereidingen voor een
schakeltraject. In 2018 krijgt dit verder vorm.
Gemeenten In 2017 hebben we ingezet op meer samenwerking
met centrumgemeenten in de 35 arbeidsmarkt
regio’s. Hierbij maakten we dankbaar gebruik van
het netwerk van Divosa, een vereniging die mensen
in staat stelt actief aan de samenleving deel te
nemen. We trachtten een positieve houding te
bewerkstelligen bij bestuurders, beleidsmedewerkers
en klantmanagers bij gemeenten ten aanzien van
studiekansen voor vluchtelingen. In veel gevallen
lukte dat en het UAF werd vaker dan ooit benaderd
voor informatie en advies over de begeleiding van
statushouders.
In één jaar tijd sloten we met veertien gemeenten
een convenant: Roermond, Tilburg, Arnhem,
zeven gemeenten in de Regio Stedendriehoek
(ApeldoornDeventerZutphen) en vier gemeenten
in ZuidHolland Centraal, met Zoetermeer als
centrum gemeente. Ook stelden we een convenant
op met SúdwestFryslân dat begin 2018 is onder
tekend. In totaal heeft het UAF nu met veertig
gemeenten con venanten gesloten.
Voor kleine gemeenten is een convenant soms te
kostbaar of ingewikkeld. Daarom ontwikkelden we
in 2017 lichtere vormen van samenwerking met
gemeenten. We zorgden er bijvoorbeeld voor dat
Waarom samenwerken met gemeenten?Voor de vluchtelingen die het UAF begeleidt is onze samenwerking met gemeenten cruciaal, nog meer dan voorheen.
Zij maken het al dan niet mogelijk om op het eigen niveau aan de slag te gaan. Een gemeente bepaalt bijvoorbeeld
of een bijstandsgerechtigde zich voltijds mag voorbereiden op een studie, zonder daarnaast 36 uur productiewerk
te hoeven doen. Op grond van de Participatiewet richten gemeenten zich doorgaans op de kortste weg naar werk.
Studeren wordt gezien als een omweg en daarom staan gemeenten dat vaak niet toe. Het UAF poogt gemeenten
ervan te overtuigen dat de meest duurzame weg naar werk een diploma is.
Bij gemeenten is de drukte na de verhoogde instroom van vluchtelingen voorbij. Ze zijn op volle kracht bezig met
de toeleiding naar werk. Wat ons zorgen baart, is dat een toenemend aantal aanvragen van vluchtelingen met een
studiewens wordt afgewezen door star beleid. Dan stopt ook de mogelijkheid van het UAF om te helpen. Steeds
vaker merken we dat de kansen die een nieuwkomer krijgt afhangen van de gemeente waarin hij wordt geplaatst of
de klantmanager die hij krijgt. Een onwenselijke situatie waar het UAF door samenwerkingsafspraken verandering
in wil brengen.
‘Het UAF gaf mij de hoop en de kans om te doen wat ik wilde’
SEDR FATOM
UAF jaarverslag 2017 - 21
‘Er is veel behoefte aan gekwalificeerde monteurs’Het netwerkbedrijf Alliander stond samen met opleidingsinstituut Temphory en het UAF aan de basis van een monteursopleiding voor vluchtelingen die in 2017 startte. Rob Beukeboom, toenmalig hoofd inkoop bij Alliander, vertelt over zijn ervaringen.
‘De deelnemers én de infrastructuurbranche hebben baat bij het opleidingstraject Elektrotechniek. Er is veel behoefte aan gekwalificeerde onderhoudsmonteurs en elektrotechnici. Dit initiatief draagt bij aan de oplossing van een groot probleem: het arbeidstekort in de elektrotechniek.’
Het UAF was de verbindende schakel tussen vluchtelingen met een technische achtergrond en Alliander: ‘Het UAF bood voorlichting aan vluchtelingen, werving, voorselectie en begeleiding van kandidaten en kon ons ook helpen bij eventuele specifieke vluchtelingenproblematiek.’
Dat laatste bleek overigens wel mee te vallen, zegt Beukeboom: ‘Over issues rond bijvoorbeeld trauma’s heb ik niets gehoord. Dat was misschien een beetje koudwatervrees van onze kant. We hebben vooral gemerkt dat deze mensen ontzettend ambitieus zijn en niet vies zijn van hard werken.’ Hij kijkt met vertrouwen naar de toekomst: ‘Ik ben ervan overtuigd dat als het goed loopt, er dan ook meer belangstelling gaat komen van andere bedrijven.’
Lees het hele verhaal van Rob Beukeboom op uaf.nl/beukeboom
ROB BEUKEBOOM
kleine gemeenten een vast aanspreekpunt kregen
bij het UAF. Zo weten we zeker dat deze gemeenten
ruimte bieden voor realistische studieplannen met
arbeidsmarktperspectief.
Internationale partnersHet UAF is aangesloten bij het internationale net
werk Scholars at Risk (SAR) en is coördinator van
het SARnetwerk in Nederland en België. In 2017
plaatste het UAF 37 bedreigde wetenschappers op
onderwijsinstellingen in Nederland en België.
De vraag van bedreigde en vervolgde wetenschap
pers naar ondersteuning is historisch hoog, onder
meer door de oorlog in Syrië en de situatie in Turkije.
Uit een evaluatie van onze samenwerking met
onderwijsinstellingen bleek dat bij alle betrokkenen
de rek er vrijwel uit is, in de begeleiding en financieel.
Het UAF is daarom naarstig op zoek naar nieuwe
financieringsvormen voor de tijdelijke opvang van
bedreigde wetenschappers (zie hoofdstuk 4).
Het UAF werkt ook samen met Shelter City in
Utrecht, een samenwerkingsprogramma tussen de
gemeente Utrecht, Peace Brigades International en
Justice and Peace. Bedreigde professionals die zich
in hun thuisland inzetten voor mensenrechten, o.a.
advocaten, journalisten en kunstenaars, bieden we
voor een periode van drie maanden een werkplek en
advies zodat zij hun activiteiten kunnen voortzetten.
In 2017 ontvingen we drie gasten, uit Nicaragua,
Oeganda en Kenya.
- UAF jaarverslag 201722
UAF jaarverslag 2017 - 23
Abdullah Alherble (30) verruilde de waanzin van de Syrische oorlog voor een overzichtelijk bestaan in een klein Zuid-Hollands dorp. Dat Abdullah door het oorlogsgeweld in een rolstoel terecht kwam, motiveerde hem nog meer om een onafhankelijk bestaan op te bouwen. Dat is hem gelukt: in 2017 vond hij een baan.
Zijn baan kwam eerder dan verwacht, vertelt Abdullah: ‘Ik had bij
itbedrijf Cisco onlangs een ictopleiding netwerkbeheer afgerond
en had nog geen werkervaring op kunnen doen. Ik was dus eigen
lijk op zoek naar een stage, maar kreeg een baan bij BAM Infra.’
Dat hij in een rolstoel zit, is geen probleem voor werkgevers:
‘Voor zover ik weet, ben ik om die reden nog nooit afgewezen.
Veel aanpassingen heb ik bovendien niet nodig: ik ben gewend
aan obstakels en pas me graag aan.’
Het UAF keek mee met het schrijven van zijn sollicitatiebrief en
cv en nodigde hem uit voor een sollicitatietraining. Abdullah wilde
het meeste zelf doen, vertelt hij: ‘Ik vind dat een student zelfstan
dig moet kunnen zijn. Alleen als ik echt hulp nodig heb, geef ik dat
aan.’ Hij is het UAF dankbaar: ‘Door het UAF kan ik nu een onaf
hankelijk leven leiden.’
Inmiddels heeft Abdullah een andere baan. Zijn werk bij BAM
beviel hem goed, maar de afstand van zijn huis naar het werk
was groot en er waren weinig doorgroeimogelijkheden. Abdullah
solliciteerde bij een ander bedrijf en werd aangenomen. Ook daar
zit hij nog niet helemaal op zijn plek. ‘Tachtig procent van mijn
werkdag bestaat uit klantencontact, maar ik beheers de taal nog
niet volledig.’ In 2018 zou hij graag een baan willen vinden die
past bij zijn woonsituatie en ambities, met meer verantwoordelijk
heden. In dat licht zou hij graag nog een master willen volgen in
management voor mensen met een itachtergrond.
Lees het hele verhaal van Abdullah op uaf.nl/abdullah
‘Ik vind dat een student zelfstandig moet kunnen zijn’
- UAF jaarverslag 201724
Elke vluchteling die hier een nieuwe toekomst wil opbouwen, verdient een
eerlijke kans. Hiervoor zijn goede voorzieningen nodig van de overheid
en is een efficiënte samenwerking noodzakelijk tussen gemeenten,
onderwijsinstellingen en werkgevers. Waar gaten vallen, springt het UAF bij.
Wie een beroep doet op het UAF en voldoet aan de toelatingseisen, kan
rekenen op praktische adviezen, maatwerkbegeleiding en zo nodig financiële
steun. Door de verhoogde instroom komen de grenzen van onze capaciteit
als uitvoeringsorganisatie in zicht. Daarom versterken we de fondsenwerving
(zie hoofdstuk 4) en verandert de dienstverlening aan vluchtelingen
gedeeltelijk. We maken meer gebruik van de kennis en expertise van regionale
partners en werken structureel samen met vrijwillige mentoren.
Advies, begeleiding en financiële steun
HOOFDSTUK 2
UAF jaarverslag 2017 - 25
Hoge aantallenIn 2017 vroegen 16.145 mensen asiel aan in
Nederland en arriveerden 14.490 nagereisde
gezinsleden. In totaal ging het om 30.635 mensen,
550 minder dan in 2016 (bron: CBS). Het UAF kreeg
zoals verwacht voor het tweede jaar op rij zeer veel
aanvragen voor ondersteuning. Omdat het ongeveer
twee jaar duurt voordat asielmigranten de procedu
res hebben doorlopen en aan hun toekomst gaan
bouwen, blijft het aantal aanvragen in de komende
jaren naar verwachting hoog.
2.107 vluchtelingen klopten aan bij het UAF, na ge
noeg evenveel als in 2016. Dankzij onze financiële
buffer en een extra bijdrage van de Nationale
Postcode Loterij konden we 1.559 vluchtelingen
aannemen, ruim zeshonderd meer dan vorig jaar
(951). Helaas moesten we ook vluchtelingen met een
studiewens of begeleidingsvraag op de wachtlijst
zetten, omdat de grenzen van onze capaciteit waren
bereikt. In 2018 kan het UAF naar verwachting
duizend nieuwe aanmelders een begeleidingstraject
aanbieden.
In 2017 volgden 1.502 aankomende studenten
met steun van het UAF een voorbereidend traject.
De student werkt in deze periode via zogenoemde
taalschakeltrajecten deficiënties weg, vergroot zijn
studievaardigheden en versterkt zijn taalniveau
zodanig dat hij mee kan doen op het niveau van
het hoger onderwijs. Gemiddeld duurt het anderhalf
jaar voordat een vluchteling aan een studie begint.
Een recordaantal van 640 vluchtelingstudenten
begon met steun van het UAF aan een opleiding.
In totaal volgden 1.119 vluchtelingstudenten een
opleiding, ruim tweehonderd meer dan het jaar
ervoor. Daarvan studeerde 31% aan een universiteit,
50% aan een hogeschool en deed 19% een
mboopleiding.
752 vluchtelingen kregen individuele begeleiding
bij het zoeken naar een stageplaats of een baan,
ruim driehonderd meer dan in het jaar ervoor.
Het aantal (ouderejaars) studenten nam toe en
de begeleiding van arbeidsconsulenten werd vaker
en eerder ingezet om de kansen op passend werk te
vergroten. We adviseerden bijvoorbeeld op basis van
het arbeidsmarktperspectief over de studiekeuze,
we begeleidden selectieprocedures voor medische
opleidingen en het opstellen van een cv voor een
stageplek. Een groter aantal studenten zocht met
begeleiding van het UAF naar een werkgever voor
een duale studie of leerwerktraject.
In 2017 vonden 274 vluchtelingen binnen 12 maan
den een baan met ondersteuning van het UAF,
van wie er drie een eigen onderneming startten.
24% ging aan de slag op woniveau, 46% op hbo
niveau en 30% op mboniveau.
De begeleiders van het UAFBij het UAF werken 58 professionele trajectbegeleiders: 34 studentenbegeleiders, 15 arbeidsconsulenten en negen
assistent begeleiders. In 2017 begeleidden zij 3.373 vluchtelingen afkomstig uit meer dan tachtig landen, in diverse
fasen van hun loopbaan.
De begeleiders zijn gespecialiseerd in kansrijke trajecten voor vluchtelingen die leiden tot duurzame participatie op
de arbeidsmarkt. Vaak is dit maatwerk. Zij onderhouden contact met gemeenten, taalaanbieders, onderwijsinstellin
gen en werkgevers. Zij weten welke obstakels vluchtelingen vaak tegenkomen tijdens het integratieproces en wat
ervoor nodig is om deze te overwinnen. Zij treden op als vraagbaak en bieden praktische adviezen en morele steun
waar nodig. Het UAF vergoedt studiegerelateerde kosten als dat via andere kanalen niet mogelijk is.
Ter aanvulling op de professionele begeleiding werkt het UAF samen met vrijwillige mentoren. Dit zijn student
mentoren, bedrijfsmentoren en particulieren die tijd en expertise beschikbaar stellen aan vluchtelingen (zie ook
hoofdstuk 3).
- UAF jaarverslag 201726
In 2017 kreeg het UAF 654 aanvragen van vluchte
lingen voor een mentor. 977 vrijwilligers meldden
zich aan als mentor, onder wie 304 particulieren,
50 bedrijfsmentoren en 623 Nederlandse studenten.
Er kwamen 459 mentorduo's tot stand. De meeste
mentees bereiden zich voor op een studie, zijn net
begonnen met studeren of oriënteren zich op de
arbeidsmarkt.
Begeleiding en adviesOriëntatie en aanmeldingVluchtelingen die zich oriënteren op mogelijk heden
voor studie en werk, informeren we over de
dienstverlening van het UAF. We organiseerden 25
algemene voorlichtingsbijeenkomsten en zeven
bijeen komsten voor samenwerkingspartners over
onze nieuwe dienstverlening voor middelbaar opge
leide vluchtelingen. De uitwisseling met partners,
waar onder ROC’s en schakeljaren, zorgt ervoor dat
zij de juiste kandidaten naar het UAF kunnen door
verwijzen en andersom.
‘Ik ben gewend aan obstakels en pas me graag aan’
ABDULLAH ALHERBLE
Om nieuwkomers beter te bedienen, ontwikkelden
we voorlichtingsfilmpjes in vijf talen. In de filmpjes
verwijzen we door naar een online tool op de
website, de Support Scan, waarmee vluchtelingen
kunnen nagaan of zij in aanmerking komen voor
begeleiding van het UAF. In 2017 brachten we gemid
deld ruim 4.000 keer per maand advies uit via de
Support Scan.
Aan vluchtelingen (en hun begeleiders) die in het
mbo aan de slag willen gaven we informatie en
advies. In totaal beantwoordde onze nieuwe
mbohelpdesk in het eerste jaar ruim duizend vra
gen. De meest voorkomende vragen gingen over
werk trajecten (409), begeleiding van het UAF (286)
en beroepskeuze (120). Studiefinanciering bleek het
voornaamste knelpunt en dit kaartten we aan bij
de landelijke overheid (zie hoofdstuk 3).
Onder aankomende mbo’ers is veel vraag naar
BBLwerktrajecten (Beroeps Begeleidende Leerweg).
Daarom brengt het UAF deze trajecten per regio in
kaart. Onze helpdeskmede werkers geven hier infor
matie over en zo mogelijk verwijzen zij kandidaten
door. Voor drie nieuwe werktrajecten die we samen
met partners ontwikkelden, zoals een monteurs
opleiding, ging het UAF op zoek naar geschikte
kandidaten. Dit leverde drie volle klassen met
gemotiveerde deelnemers op (zie hoofdstuk 3).
Met een assessment brengen we in kaart welke
vaardigheden en capaciteiten een vluchteling mee
brengt. Ook wordt bekeken of de vluchteling ‘studie
fit’ is en naar verwachting succesvol kan starten met
een opleiding of traject naar werk. We laten alleen de
kandidaten een assessment doen voor wie onder
steuning van het UAF onmisbaar is. Zo voorkomen
we dat vluchtelingen die op eigen kracht kunnen
studeren of een passende baan kunnen vinden de
plek innemen van mensen die onze begeleiding
harder nodig hebben.
In 2017 deden 1.654 kandidaten mee aan het assess
ment, van wie er 1.640 de test afrondden. De belang
rijkste sectoren waarin de kandidaten aan de slag
willen zijn: gezondheidszorg (16%), ict (15%) en
zakelijke dienstverlening (14%). De meeste kandida
ten (1.559) voldeden aan de toelatingseisen en waren
UAF jaarverslag 2017 - 27
studiefit. Deze groep kon het UAF een traject aan
bieden. In 2018 evalueren we de intakeprocedure.
Studiekeuze en –voorbereidingVoor vluchtelingen die gaan studeren ontwikkelden
we samen met zes onderwijsinstellingen een voor
bereidend lesprogramma dat inhoudelijk aansluit bij
bestaande taalschakeltrajecten: Learning the Basics.
Dit is mogelijk gemaakt door AMIF (het fonds voor
asiel, migratie en integratie van de Europese Unie),
Janivo Stichting en Henrik Muller Fonds. Het pro
gramma is erop gericht dat vluchtelingen optimaal
voorbereid instromen in het hoger onderwijs en
bestaat uit drie onderdelen: Studiekeuze, Studie
vaardigheden en Succesvol starten met studeren.
In de lessen besteden we onder meer aandacht aan
het onderwijssysteem, culturele verschillen en
‘zachte studievaardigheden’ zoals samenwerken
en feedback geven.
In 2017 volgden ruim 120 aankomende studenten de
cursus bij het UAF. Een veelvoud daarvan volgde de
cursus bij samenwerkende onderwijsinstellingen.
We brachten het lesprogramma ook onder de aan
dacht bij gemeenten en onderwijsinstellingen.
Zo vergrootten we het bereik van het materiaal.
Het is onze wens dat het lesprogramma een vast
onderdeel wordt van schakeljaren. Daarom stellen
we het lesmateriaal gratis beschikbaar en trainen
we op verzoek docenten. In 2017 vonden twee
trainthetrainerbijeenkomsten plaats en verzorgden
we drie trainingen interculturele communicatie voor
Nederlandse studenten en begeleiders van vluchte
lingen (intern en extern).
Tijdens de studieOm vluchtelingen laagdrempeliger en effectiever te
kunnen begeleiden houdt het UAF inloopspreekuren
in diverse regio’s. Medewerkers van onderwijsinstel
lingen en gemeenten kunnen hier ook terecht met
vragen. We beantwoorden vragen over het regionale
aanbod voor vluchtelingen en staan bijvoorbeeld ook
in nauw contact met taalinstituten en schakeljaren.
In 2017 kwamen er inloopspreekuren in drie regio’s
bij, in 2018 volgt nog één regio en realiseren we een
landelijke dekking.
Gratis cursus juridisch NederlandsDe Jonge Balie, de vereniging van jonge juristen, organi
seerde in 2016 een benefietdiner. De opbrengst was bestemd
voor vluchtelingstudenten die een juridische opleiding vol
gen. De studie Rechten vraagt om een uitstekende taalbe
heersing en sommige vluchtelingen kunnen wat extra
taalondersteuning gebruiken. Dankzij dit initiatief kon het
UAF in 2017 een gratis cursus Juridisch Nederlands aanbie
den aan veertien vluchtelingstudenten. Alle deelnemers
rondden de cursus succesvol af. Rechtenstudente Ilaha
Muhseni, begeleid door het UAF, vertelde bij het benefiet
diner over haar ervaringen in Nederland. In 2017 studeerde
zij af en daarna vond zij, via het netwerk van De Jonge Balie,
een baan bij een advocatenkantoor.
Het UAF volgt de vorderingen van de studerende
vluchtelingen. Ook meten we hoeveel vluchteling
studenten tijdens een begeleidingstraject stoppen.
In 2017 zijn 164 vluchtelingstudenten gestopt tijdens
de studie (in 2016 waren dat er 179). Van deze groep
ging 38% op eigen kracht door, omdat ze geen
begeleiding van het UAF meer nodig hadden. Dit is
iets meer dan in 2016 (33%). 6% ging werken en
stopte daarom met de studie. 12% stopte met het
traject omdat het studietempo te hoog lag (in 2016
was dit nog 20%). Andere redenen zijn lichamelijke
of psychische klachten (13%) en sociale omstandig
heden (6%). Een verkeerde studiekeuze komt weinig
voor (5%). Soms is de reden onbekend (circa 5%) en
een enkeling is niet bemiddelbaar.
Op weg naar de arbeidsmarktDe ingezette koers waarbij we structureel samenwer
ken met werkgevers in het bedrijfsleven en bij de
(semi)overheid leverde 102 plaatsingen op (2016:
64 plaatsingen, 2015: 30 plaatsingen). Bij deze
samenwerkingspartners, waaronder de Nederlandse
Spoorwegen, Rijkswaterstaat, VU Medisch Centrum,
Dura Vermeer, Alliander, BAM, Randstad en
Manpower zijn structureel mogelijkheden gecreëerd
voor hoger opgeleide vluchtelingen. Daarnaast
ondersteunen deze partners ons met hun netwerk,
bedrijfsmentoren en deskundigheid bij het geven
van sollicitatietrainingen.
- UAF jaarverslag 201728
MentoringMentoring vormt een waardevolle aanvulling op de begeleiding
van het UAF. Eénop één begeleiding van vakgenoten en mede
studenten helpt vluchtelingen om sneller thuis te raken in de
samenleving. Andersom zijn deze ontmoetingen vaak verrij
kend voor mentoren. Mentoring biedt handelingsperspectief
aan iedereen die meer wil doen dan doneren en draagt bij aan
een groter maatschappelijk draagvlak voor vluchtelingen die
hier een toekomst opbouwen.
Sinds 2016 vormt mentoring een vast onderdeel van het aan
bod voor vluchtelingen. De mentoren bieden extra ondersteu
ning bij het leren van de taal, het opbouwen van een netwerk
en het wegwijs worden op de campus en op de arbeidsmarkt.
Een knelpunt is de werving van mentoren in specifieke
beroepsgroepen, zoals tandartsen en farmaceuten. De sprei
ding van mentoren over Nederland blijft ook een aandachts
punt. In samenspraak met onze donateurs, werkgevers en
onderwijsinstellingen trachten we deze knelpunten op te los
sen. Ook maken we meer gebruik van LinkedIn om professio
nals te bereiken.
StudentmentoringHet project Refugees@campus, gericht op studentmentoring,
ging in 2016 van start dankzij de Nationale Postcode Loterij.
Het doel hiervan is dat vluchtelingstudenten zich sneller
thuis voelen op de onderwijsinstelling en in de studentenstad.
In drie jaar tijd vormt het UAF 500 mentorkoppels. Actieve
online werving samen met onderwijsinstellingen en studentennet werken leverde in 2017 623 studentmento
ren op. In totaal vormden we tot nu toe 450 mentorkoppels.
Om de uitwisseling tussen koppels te bevorderen en het draagvlak voor vluchtelingstudenten te vergroten,
zochten we aansluiting bij aansprekende evenementen zoals Museumnacht en Stukafest. De koppels kregen
gratis toegang en deden via sociale media verslag van hun belevenissen. Het UAF organiseerde een feestelijk
evenement in het Utrechtse Academiegebouw. Schrijver Ernest van der Kwast en spoken word artist Akwasi
zetten de studentenkoppels in het zonnetje en loofden hun inspanningen.
Voor studentmentoren ontwikkelden we nieuwe voorlichtingsmaterialen, organiseerden we 41 voorlichtings
bijeenkomsten, 20 trainingen interculturele communicatie en 13 intervisiebijeenkomsten. Na het mentor
schap bieden we deelnemers de mogelijkheid om als ervaringsdeskundige bij te dragen aan voorlichting aan
nieuwe mentoren en mentees. In 2018, het laatste volledige jaar van het project, verankeren we de activitei
ten in ons reguliere werk. Dit doen we omdat studentmentoring in een grote behoefte voorziet en goede
resultaten oplevert (zie hoofdstuk 3).
UAF jaarverslag 2017 - 29
Het UAF stemt de begeleiding af op de vaardig
heden en behoeften van de werkzoekende, zodat hij
of zij met vertrouwen en goed voorbereid de arbeids
markt op gaat. Soms is één sollicitatietraining al
voldoende, soms is intensievere begeleiding nodig.
Vanuit het bedrijfsleven kregen we de wens om een
taalassessment in te voeren. Dit biedt de werkgever
en de werkzoekende inzicht in het huidige en het
gewenste taalniveau voor een specifieke functie of
branche.
In 2017 ontwikkelden we, dankzij een bijdrage van een major donor, dit nieuwe toetsings- en begeleidings-instrument samen met het taalinstituut Berlitz, gespecialiseerd in zakelijk Nederlands. Het geeft de
werkgever inzicht in het tijdpad en het benodigde
budget. De eerste deelnemers aan het taalassessment
waren trainees die meedoen aan een pilot van het
UAF en de gemeente Amsterdam (zie hoofdstuk 3).
In 2018 zetten we het breder in.
Om de begeleiding van werkzoekenden verbeterden,
abonneerden we ons op JobDigger. Hiermee speu
ren we veel vacaturesites tegelijk af en krijgen we
een gedetailleerder beeld van arbeidsmarktperspec
tieven per regio. Een pilotgroep van honderd
afgestudeerden zoekt via JobDigger ook zelf naar
interessante vacatures.
Voor vluchtelingen die hier een nieuw netwerk
moeten opbouwen, zijn kennismakingsgesprekken
met werkgevers soms lastig zelf te regelen. Om de
toeleiding tot de arbeidsmarkt te versnellen, organi
seerde het UAF zes netwerk en informatiebijeen
komsten voor werkgevers en werkzoekenden met
een vluchtelingachtergrond. Ook organiseerden we
een landelijke bijeenkomst bij Rijkswaterstaat (zie
hoofdstuk 1). Dit evenement leverde diverse banen
en nieuwe bedrijfscontacten op in de financiële
en economische sector. In het voorjaar van 2018
organiseren we een vergelijkbaar evenement.
Voor leidinggevenden in het bedrijfsleven ontwikkel
den we de training Leadership and diversity, die
handvatten biedt voor de begeleiding van vluchte
lingen gedurende de eerste maanden. Deelnemers
leren ook hoe zij het draagvlak voor vluchtelingen
in hun organisatie kunnen vergroten en krijgen tips
over interculturele communicatie en omgangs
vormen. In 2017 deden enkele Amsterdamse werk
gevers als eersten mee aan de training. Dit verliep
naar tevredenheid van de deelnemers; in 2018 gaan
we hiermee verder.
In 2017 gaven we een nieuwe impuls aan de loop
baanbegeleiding, omdat we signalen kregen dat
hier behoefte aan was. We herintroduceerden onze
training ‘Grip op je loopbaan’ en boden deze twee
keer aan. In totaal deden vijftien belangstellenden
mee. In de training besteden we aandacht aan
obstakels waar werkenden met een vluchteling
achtergrond soms tegenaan lopen. Ook reikten we
suggesties aan voor vervolgstappen in hun carrière.
Samen met Pharos proberen we meer zicht te
krijgen op de loopbanen van zorgprofessionals en
de knelpunten die zij in hun werk ervaren. In 2018
doen we hier gezamenlijk onderzoek naar. De uit
komsten helpen ons om de dienstverlening voor
artsen, tandartsen en apothekers met een vluchte
lingachtergrond verder te verbeteren.
Verandering dienstverleningDiversiteit in trajectenSamen met de vluchteling stippelen we een kansrijk
en realistisch traject uit waarin hij of zij, met de
noodzakelijke begeleiding, toewerkt naar een
betaalde baan. In de begeleiding staat zelfredzaam
heid altijd voorop. We maakten een start met diversi
teit in trajecten: een traditionele of kortere route
naar werk die aansluit bij persoonlijke capaciteiten
en toekomstplannen. Waar mogelijk begeleiden we
direct naar werk of zetten we in op leerwerktrajecten,
die vrijwel zeker een baan opleveren. In 2018 werken
we deze modulaire aanpak verder uit. Hiermee
verwachten we de effectiviteit van de begeleiding
verder te vergroten.
‘Ik was eigenlijk op zoek naar een stage, maar kreeg een baan’
ABDULLAH ALHERBLE
- UAF jaarverslag 201730
In 2017 inventariseerden de teams waar zich lege
plekken op de kaart bevinden in hun regio. Oftewel:
waar meer of betere samenwerking nodig is met
taalinstituten, onderwijsinstellingen, gemeenten en
werkgevers. In de loop van het jaar maakten onze
begeleiders steeds vaker afspraken ‘op locatie’,
dichtbij de woonplaatsen van de vluchtelingen die
we begeleiden. We bouwden ons netwerk uit en
werkten aan onze zichtbaarheid. In 2018 gaan we
hier volop mee door.
Financiële steunHet UAF steunt vluchtelingen met giften en lenin
gen, zodat zij een voorbereidend taalschakeltraject
of een studie in het hoger onderwijs kunnen volgen.
‘Het UAF biedt ons houvast’Vluchtelingen in Tilburg die een opleiding willen volgen aan de universiteit of een hogeschool krijgen daar voortaan meer mogelijkheden voor, dankzij een convenant tussen de gemeente Tilburg en het UAF. Wethouder Marcelle Hendrickx (D’66) van onder meer onderwijs, cultuur en jeugdzorg vertelt over de samenwerking.
Hendrickx: ‘Ook de gemeente Tilburg kreeg eind 2015, 2016 met een grote groep vluchtelingen te maken. Om hen ook studiemogelijkheden aan te kunnen bieden, gingen we om tafel met Tilburg University en Fontys Hogescholen. Samen kwamen we tot het idee van een prebachelor, speciaal bedoeld voor hoger opgeleide vluchtelingen die een universitaire opleiding willen doen.’
Expertise was nodig voor de begeleiding van vluchtelingenstudenten en de hulp van het UAF werd ingeroepen. De ondersteuning van het UAF geeft ambtenaren en onderwijs instellingen houvast, merkt Hendrickx: ‘We waarderen hun deskundigheid en ervaring op het gebied van begeleiding en organisatie, maar ook van verantwoording. Ze hielpen ons met het ontwikkelen van een visie; we kunnen nu beter verwoorden naar de buitenwereld waarom wij het zo belangrijk vinden dat vluchtelingen participeren.’ Een convenant tekenen doe je niet zomaar, besluit ze: ‘Het is een merk, een kwaliteitsgevoel. We laten hiermee zien dat we er ons als grote stad aan willen verbinden.’
Lees het hele verhaal van Marcelle Hendrickx op uaf.nl/hendrickx
MARCELLE HENDRICKX
Decentrale aanpakGemeenten en publieke instellingen krijgen steeds
meer decentrale taken en bevoegdheden. Om
gericht te kunnen sturen op studie en werkkansen
voor vluchtelingen, is regionale samenwerking dan
ook noodzakelijk. Het UAF vormde, in lijn met de
meerjarenstrategie, zes regioteams waarin expertise
over taal, onderwijs en arbeidsmarkt samenkomen.
UAF jaarverslag 2017 - 31
Dit geld is uitsluitend bestemd voor studiegerela
teerde kosten, zoals collegegeld, taalcursussen,
boeken, computers en reiskosten. Het bedrag dat
de studenten ontvangen is deels een lening (40%)
en deels een gift (60%) tenzij de student valt onder
de subsidieregeling van het ministerie van
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
De gemiddelde jaarlijkse kosten van een mbo,
hbo en wostudent zijn gedaald van circa € 3.000
in 2016 naar € 2.500 in 2017. Dit komt door de
invoering van het Leven langlerenkrediet: vluchte
lingen boven de dertig jaar hebben nu ook recht op
voorbereider hbo/wo-studentmbo-student
2 3,5 4 532,5 4,5
Gemiddelde trajectduur in jaren
85%
€ 2.50070%
€ 2.50050%
€ 4.400
50%
30% 15%
Gemiddelde kosten per student per jaarDe financiële ondersteuning van het UAF verschilt per student en hangt af van zijn of haar persoonlijke situatie.
Een indicatie van de gemiddelde jaarlijkse kosten per student:
De kosten van begeleiding, financiële steun, voorlichting en belangenbehartiging zijn verwerkt in de jaarlijkse kosten per student. Bedragen die het UAF verstrekt in de vorm van direct aflosbare leningen (bijvoorbeeld voor een computer) blijven hier buiten beschouwing.
Begeleidingskosten Studiegerelateerde kosten
voorbereider: bijvoorbeeld taal en schakelonderwijs, reiskosten
mbo-student: bijvoorbeeld studieboeken, lesgeld
hbo/wo-student: bijvoorbeeld collegegeld, bijles of extra taalcursus
een lening voor collegegeld en dus hoeft het UAF
dit niet meer te bekostigen.
Pilot budgetkaart reiskostenOm tijd te besparen bij de afhandeling van
reiskosten declaraties, begonnen we in april een pilot
met een budgetkaart. Hier deden vijfhonderd voor
bereiders en studenten aan mee. Zij kregen een
budgetkaart met een saldo dat is gebaseerd op hun
maandelijkse reiskosten van en naar de onderwijs
instelling. De kaart geeft toegang tot trein, bus,
tram en metro. In de loop van 2018 krijgen vrijwel
alle voorbereiders en studenten een budgetkaart.
- UAF jaarverslag 201732
UAF jaarverslag 2017 - 33
UAF-alumnus Basel Al Sousou (32, afkomstig uit Syrië) vond in 2017 een fulltime baan bij AkzoNobel. Dit jaar wil hij zich focussen op zijn baan, daarna hoopt hij zijn master bedrijfskunde af te kunnen maken.
Als Basel in 2017 solliciteert, krijgt hij van twee partijen
een aanbod. Hij kiest voor het HRteam van AkzoNobel en
heeft het daar erg naar zijn zin: ‘Het klikt heel goed met
collega’s, ik ben zeer blij. Soms kan ik nog steeds niet gelo
ven dat dit is gebeurd.’ Sommige mensen vinden dat hij
geluk heeft gehad, vertelt Basel, maar zelf vond hij het vooral
heel erg hard werken. ‘Ik heb van alles geprobeerd om de
kansen te krijgen die ik gekregen heb.’ Zonder het UAF
was hem dat naar eigen zeggen niet gelukt: ‘Ik heb veel
aan het UAF te danken. Het UAF is voor mij het leven en
de toekomst tegelijk.’
Enthousiast vertelt hij over zijn begeleider: ‘Zij steunde
mij mentaal en gaf mij praktische tips; over welk traject ik
het beste kon volgen, welke taalcursus ik het beste kon doen,
welke opleiding ik kon kiezen. Ook keek zij mee met mijn
cv, mijn motivatiebrieven en ondersteunde ze mij in de
voorbereiding op sollicitatiegesprekken.’
Eerder kreeg Basel een beurs voor een master bedrijfskunde
aan de Eramsus Universiteit, nadat het UAF zijn cv onder
de aandacht had gebracht. Omdat hij zich volledig wil
focussen op zijn nieuwe baan, heeft hij besloten om zijn
studie een jaar uit te stellen. ‘Ik wil zeker door met leren.
Ik wil me kunnen blijven ontwikkelen als persoon om zo
een toekomst te kunnen opbouwen.’ Basel wil voor het
community program van Akzo Nobel voorstellen dat UAF
studenten een dag meelopen op verschillende afdelingen:
‘Omdat dat voor de vluchtelingstudenten een extra ervaring
biedt, maar ook omdat ik iets terug wil doen voor het UAF.’
Lees het hele verhaal van Basel op uaf.nl/basel
‘Het is vooral heel erg hard werken’
- UAF jaarverslag 201734
Onze inspanningen zijn succesvol als vluchtelingen hun plek in de samenleving
hebben gevonden en economisch onafhankelijk zijn. Welke bijdrage het UAF
hieraan levert houden we steeds beter bij. Hiervoor ontwikkelden we een
onderzoeksmethodiek en een impactmonitor. We vergroten onze reikwijdte
door zichtbaarder te zijn in de media en in de regio’s waar veel vluchtelingen
aan hun toekomst werken. Op nationaal en lokaal niveau trachten we het beleid
te beïnvloeden, systeemveranderingen te realiseren en een ‘andere mindset’
te creëren. Wanneer onze kennis en ervaring beter wordt ingebed in bestaand
beleid bereiken we sneller waar we naar streven: gelijke kansen op studie en
werk voor mensen met een vluchtelingachtergrond.
Draagvlaken impact
HOOFDSTUK 3
UAF jaarverslag 2017 - 35
BeleidsbeïnvloedingVolwaardig burgerschap en economische onafhanke
lijkheid zijn voor vluchtelingen alleen bereikbaar als
er een gelijk speelveld is. Het UAF signaleert samen
met een brede maatschappelijke coalitie knelpunten
bij de overheid en zet zich in voor noodzakelijke
systeemveranderingen zodat elke vluchteling met
een studiewens toegang krijgt tot onderwijs.
InburgeringsbeleidNaar aanleiding van de tegenvallende resultaten van
het inburgeringsbeleid pleitten we in maart samen
met onderwijsinstellingen, vluchtelingenorganisaties
en gemeenten voor maatregelen. Op initiatief van
het UAF stelde een brede maatschappelijke alliantie
een pamflet op waarin zij de nieuwe regeringscoali
tie opriep om gemeenten een regierol te geven bij de
begeleiding van inburgeraars. Ook is gepleit voor
meer maatwerk in inburgeringstrajecten. Met con
crete verbeteringsvoorstellen willen we voorkomen
dat nieuwkomers blijvend afhankelijk worden van
sociale voorzieningen. Het pamflet werd middels
een ingezonden brief aangeboden aan informateur
Schippers en het onderwerp kreeg aandacht in
diverse media. Het UAF bracht het thema ook onder
de aandacht in gesprekken met Kamerleden en het
ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Onze beleidsbeïnvloeding was succesvol: de belang
rijkste punten uit het pamflet zijn opgenomen in het
in regeerakkoord. Deze worden uitgewerkt door het
nieuwe kabinet, in samenspraak met de TaskForce
Werk en Integratie waar het UAF aan deelneemt.
Sinds juli kregen we veel meldingen van vluchte
lingen die van de IND een inburgeringsexamen
moeten afleggen, terwijl zij al ingeburgerd waren.
Dit werd vaak als kwetsend ervaren. Het UAF
bracht deze kwestie in het nieuws, wat leidde tot
Kamervragen. De antwoorden daarop zijn begin
2018 nog niet bekend.
Verschillen tussen gemeentenNog steeds is het zo dat vluchtelingen in de ene
gemeente de ruimte krijgen voor een studie en in de
andere gemeente niet. Hier moet snel verandering in
komen en daarom deden we in de zomer een oproep
aan politieke partijen in de zeventig grootste gemeen
ten. Het UAF pleitte voor maatwerkoplossingen die
aansluiten bij de kennis, ervaring en capaciteiten
van nieuwkomers. Zo neemt de kans op duurzame
participatie toe. (Anders gezegd: de snelste weg
naar werk is niet altijd de meest duurzame weg naar
werk.) Veel politieke partijen besteedden er in het
verkiezingsprogramma voor de gemeenteraadsver
kiezingen in maart 2018 aandacht aan.
Kansen in het mboStatushouders die vanuit een bijstandsuitkering
instromen in het mbo en studiefinanciering krijgen,
komen vaak in financiële problemen. Bij de overgang
naar studiefinanciering daalt hun inkomen fors.
Bovendien moeten zij voorafgaand aan het studie
jaar in één keer hoge kosten maken voor de aanschaf
van studieboeken en materialen. Bij hbo en wo
studenten speelt dit probleem niet. Het UAF pleitte
samen met de MBO Raad voor een oplossing op
nationaal niveau. Begin 2018 bespreken we met de
Nationale Ombudsman of gezamenlijke beleidsbeïn
vloeding mogelijk is.
Continuïteit schakeljarenSommige vluchtelingen vinden niet direct aanslui
ting bij het onderwijs, vanwege hun leeftijd of een
taal of onderwijsachterstand. Vaak is een schakeljaar
een goede overgangsperiode op weg naar een studie
in het middelbaar of hoger onderwijs. De financie
ring daarvan vormt een knelpunt, omdat de overheid
geen maatwerktrajecten voor vluchtelingen finan
ciert. Hierdoor is de continuïteit van schakeljaren
onzeker. Samen met onderwijskoepels en onderwijs
instellingen bracht het UAF dit onder de aandacht
bij de overheid en de Onderwijsraad. Begin 2018 is
besloten om dit knelpunt gezamenlijk aan te kaarten
bij de minister van Onderwijs en te vragen om een
structurele oplossing.
Draagvlak Zichtbaarheid in de mediaIn 2017 hebben we meer ingezet op zichtbaarheid
in regionale media, lokale media en vakbladen.
Met succes: we zijn in twaalf provincies in de media
verschenen, we haalden lokale media in dertig
steden en er zijn vijf artikelen verschenen in vak
bladen. Vlak voor de Tweede Kamerverkiezingen
verscheen een groot interview met UAFdirecteur
Mardjan Seighali in het economiekatern van NRC.
- UAF jaarverslag 201736
Een andere positieve ontwikkeling is onze groeiende
aanwezigheid in landelijke radio en televisiepro
gramma’s. Het UAF was acht keer op tv en negen
keer op de radio. UAFdirecteur Mardjan Seighali
vertelde over haar persoonlijke geschiedenis en
drijfveren in het tvprogramma De Wandeling met
Joris Linssen. Drie studentmentorkoppels vertelden
hun verhalen in het programma De Bestemming. De
vluchtelingstudenten Omar en Heba traden op bij
respectievelijk Spijkers met Koppen en RTL Live.
Jongerencampagne Onze naamsbekendheid onder jongeren en
Nederlandse studenten willen we graag verhogen.
In de afgelopen jaren deden we dat voornamelijk
met evenementen op onderwijsinstellingen. In 2017
kozen we voor een andere aanpak, met een groter
bereik. In april lanceerden we op de hoger onderwijs
instellingen een jongerencampagne met de bood
schap ‘Niemand wil later vluchteling worden’. Met
levensgrote posters en een filmpje op social media
(Instagram, Facebook en YouTube) toonden we het
contrast tussen Nederlandse studenten en vluchte
lingen. 140.000 jongeren toonden zich via social
media betrokken bij de boodschap. Ook meldden
zich enkele jongeren aan als studentmentor van een
vluchteling. In het kader van Wereldvluchtelingendag
vertoonden we het filmpje in 83 bioscopen in vijf
studentensteden: Utrecht, Amsterdam, Arnhem,
Nijmegen en Groningen.
Uit een steekproef onder studenten aan Utrechtse
onderwijsinstellingen bleek dat de campagne werd
herkend. Helaas werd de boodschap onvoldoende
gekoppeld aan het UAF en steeg de naamsbekend
heid niet. Wel werd duidelijk dat we de juiste kanalen
hadden ingezet en dat veel studenten positief tegen
over vluchtelingen staan. Dit biedt voldoende aan
knopingspunten om met een aangepaste campagne
een stijging van de naamsbekendheid te realiseren.
Rondreizende foto-expositieIn het hoger onderwijs vergrootten we het draag vlak
voor vluchtelingen met de rondreizende fotoexpositie
‘Weer toekomst!’. De multimediale expositie toont
de integratie van vluchtelingen via studie en werk
en was in 2017 te zien op negen hogescholen en
universiteiten. Hieraan gekoppeld organiseerden we
samen met fotograaf Ahmet Polat, experts en leden
van het College van Bestuur op zeven campussen
een gespreksavond voor studenten en medewerkers
waarbij vluchtelingen vertelden over hun ervaringen
en toekomstplannen. De exposities en ontmoetings
bijeenkomsten brachten we via Facebook en de
campusmedia onder de aandacht van studenten
en docenten. Zo bereikten we 14.500 volgers.
Via een multimediale publicatie hebben we de foto’s
en verhalen online geborgd en gedeeld met onze
relaties. De fotoexpositie maakt deel uit van het
project Learning the Basics en is daaruit bekostigd.
Boek ‘Jouw toekomst is mijn toekomst’Samen met schrijver Ernest van der Kwast en de Vrije
Universiteit bedachten we nog een manier om jonge
ren te betrekken. Van der Kwast interviewde vier
vluchtelingstudenten en tekende hun levens verhalen
en toekomstdromen op in het boek ‘Jouw toekomst
is mijn toekomst’. Het resultaat is aangrijpend,
ontroerend en vooral ook inspirerend. In april pre
senteerden we het boek gezamenlijk aan een volle
Westerkerk in Amsterdam. Op instigatie van uitgeve
rij de Bezige Bij kwam er een heruitgave, die we
‘Ik wist helemaal niets van Nederland. Ik moest alles leren’
BASEL AL SOUSOU
UAF jaarverslag 2017 - 37
gezamenlijk presenteerden in het stadhuis van Den
Haag. Hierbij waren tal van beleids makers, onder
wijsrelaties en vluchtelingen aanwezig en natuurlijk
de schrijver en de hoofdpersonen. Een deel van de
opbrengst van het boek komt ten goede aan het UAF.
Filmzuil bedreigde wetenschappersOm meer bekendheid te geven aan de positie van
bedreigde wetenschappers, ontwikkelde het UAF
een filmzuil over academische vrijheid die rondreist
langs onderwijsinstellingen. Hierop draait de film
‘First Class’ (regie: Miles Roston) over de bedreigde
wetenschapper Felix Kaputu. De filmzuil was in 2017
te zien op twee locaties van de Erasmus Universiteit
(Rotterdam en Den Haag), bij de Universiteit Leiden
en de Vrije Universiteit in Brussel.
ImpactDrie nieuwe leerwerktrajecten De behoefte aan gekwalificeerde vakmensen groeit,
bijvoorbeeld in de zorg en de techniek. Voor vluchte
lingen die bezig zijn met het opbouwen van een
toekomst liggen hier kansen. Daarom ontwikkelde
het UAF eind 2017 samen met ketenpartners drie
nieuwe leerwerktrajecten op mboniveau waarmee
deelnemers gelijktijdig studeren en werkervaring
opdoen: voor verzorgenden, monteurs en kappers.
Zo kunnen vluchtelingen snel een onafhankelijk
bestaan opbouwen. We zijn bijzonder trots dat dit
gelukt is. We hanteerden een nieuw businessmodel
waarbij bedrijven de kosten voor het traject op zich
nemen. Dit model hopen we in de komende jaren
vaker te kunnen gebruiken.
Begin september begonnen achttien kandidaten met
een intensief voortraject, waarin zij zich oriënteren
op de ouderenzorg. Zij leren vaktaal en lopen twee
dagen per week stage bij een zorginstelling. Dit
duurt minimaal zes en maximaal twaalf maanden,
afhankelijk van hun taalniveau. Deelnemers die het
traject succesvol afronden stromen in 2018 in bij de
BBLopleiding niveau drie Verzorgende IG. Ook
krijgen zij een arbeidscontract van 24 uur per week
bij een aangesloten zorginstelling. Het voortraject is
een initiatief van het UAF, de gemeente Amsterdam,
ROC Amsterdam en de zorginstellingen Cordaan en
Amstelring. Begin 2018 gaat een tweede groep
kandidaten van start.
In november startten tien kandidaten met het oplei
dingstraject voor elektromonteurs. Dit traject is
bestemd voor kandidaten met een opleiding of
werkervaring in de elektrotechniek die het
Nederlands voldoende beheersen. Het leerwerktra
ject is een initiatief van energiebedrijf Alliander,
opleidingsinstituut Temphory en het UAF. Alliander
financiert het traject.
Half december begonnen tien kandidaten die
affiniteit hebben met het kappersvak met een
verkort traject naar werk. Normaal gesproken duurt
de avondopleiding tot allround kapper twee jaar.
Dit traject is intensiever, zodat deelnemers al na één
jaar hun diploma kunnen halen. Na het behalen van
het diploma krijgen de deelnemers begeleiding bij
het zoeken naar een betaalde baan. Dit is een initia
tief van L’Oréal, de Nederlandse Kappersakademie
en het UAF. L’Oréal financiert de opleiding.
De intentie van alle samenwerkingspartners is om
de trajecten de komende jaren uit te breiden. Het
UAF blijft actief werkgevers werven om op een
vergelijkbare manier de handen uit de mouwen te
steken en samen het verschil te maken voor
vluchtelingen.
Eind 2017 informeerden we het ministerie van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de nieuwe
werktrajecten, zodat de opgebouwde expertise
breder kan worden ingezet. Het ministerie toonde
zich belangstellend en onderkende het belang om
dergelijke initiatieven in de komende jaren uit te
rollen.
210 diploma’sIn oktober vierden we het succes van 210 vluchte
lingen die een Nederlandse diploma hebben
behaald. De afstudeerders werden feestelijk onthaald
in Pakhuis de Zwijger. De pas afgestudeerde arts
Shakiba Babri, afkomstig uit Iran, werd beloond met
de Kees Bleichrodt Award van het UAF. Deze prijs
staat symbool voor het talent en het doorzettings
vermogen van vluchtelingen. De jury was lovend
over haar studieprestaties en toewijding aan ande
ren. Ook onderstreepte de jury dat een vrouw die
vlucht uit een land waar geen vrijheid bestaat, het
dikwijls veel moeilijker heeft dan een man.
- UAF jaarverslag 201738
FeedbackHet UAF is voortdurend op zoek naar mogelijkheden
om de dienstverlening aan vluchtelingen te verbete
ren en hecht veel waarde aan de feedback van
alumni en studenten.
AlumniHoe afgestudeerde en werkende vluchtelingen
terugkijken op de begeleiding van het UAF, is eind
2017 onderzocht door onderzoeksinstituut Risbo,
verbonden aan de Erasmus Universiteit. De ontwik
kelde onderzoeksmethodiek kan in de komende
jaren opnieuw worden ingezet. Aan het onderzoek in
2017 namen 156 vluchtelingen deel. Alle responden
ten vulden online een uitgebreide vragenlijst in.
Daarnaast lichtten tien respondenten tijdens een
diepteinterview hun antwoorden toe.
In het algemeen zijn de respondenten tevreden en
beoordelen zij de begeleiding met het rapport cijfer 7.
Respondenten die deelnamen aan een diepteinter
view vonden de begeleiding en ondersteuning op
onderwijsgebied ‘van doorslag gevende betekenis’
voor hun loopbaan. De financiële en mentale steun
wordt als cruciaal ervaren.
Van de 156 respondenten is 58% begeleid tijdens de
studiekeuze en voorbereiding, 57% tijdens de studie
en 17% op weg naar de arbeidsmarkt. 83% was zeer
tevreden met de begeleiding van het UAF tijdens de
voorbereiding op hun studie. Bijna 80% gaf aan dat
de begeleiding de belangrijkste factor was voor hun
studiesucces. 73% vond de begeleiding belangrijk bij
het zoeken naar werk.
Ruimte voor verbetering is er ook. De belangrijkste
aanbevelingen van de respondenten waren:
1. Besteed vanaf de start van een traject aandacht
aan de arbeidsmarktbegeleiding die het UAF
biedt
2. Bied meer maatwerk en persoonlijke begeleiding
als daar behoefte aan is
3. Motiveer duidelijk waarom het UAF eventueel
geen begeleiding kan bieden en verwijs door naar
andere organisaties
4. Faciliteer het opbouwen van een professioneel
netwerk
5. Maak (meer) gebruik van de vaardigheden van
alumni
6. Positioneer vluchtelingen minder als ‘zielig’
en meer als ‘krachtig, gemotiveerd en talentvol’,
zodat zij interessant worden gevonden door
werkgevers.
7. Alle aanbevelingen hebben onze aandacht;
sommige brengen we al in praktijk en andere
nemen we in overweging voor de komende jaren.
StudentenIn opdracht van het UAF onderzocht een afstudeer
der aan de Radboud Universiteit de bevindingen van
de eerste deelnemers aan het studentmentoringpro
gramma Refugees@campus. Aan dit kwalitatieve
onderzoek deden 25 mentees en 25 studentmento
ren mee. De mentees gaven aan dat de mentoring
vooral een positief effect had op hun taalvaardig
heid. Ook leerden zij de Nederlandse cultuur beter
kennen en raakten ze snel wegwijs op de campus.
De sociale kant van het mentorschap en de mentale
ondersteuning waren ook waardevol voor mentees,
omdat dit hun zelfvertrouwen vergrootte en het
contact met medestudenten vergemakkelijkte. Als
verbeterpunt werd genoemd dat een mentorschap
het meest effectief is als de mentee en de mentor
Public Integrity AwardIn juli werden we beloond met de Public Integrity Award 2017.
Deze prijs was aan het UAF toegekend tijdens de jaarlijkse
conferentie van de American Society for Public Administration
(ASPA) in de Verenigde Staten. Hoogleraar Emile Kolthoff
droeg het UAF op eigen initiatief voor samen met een collega
hoogleraar en nam namens onze organisatie de Award in
ontvangst. Hiervoor zijn wij hem zeer dankbaar.
‘Ik heb van alles geprobeerd om de kansen te krijgen die ik gekregen heb’
BASEL AL SOUSOU
UAF jaarverslag 2017 - 39
‘We verwelkomen UAF-studenten als collega’s en niet als vluchtelingen’Comenius, een instituut dat leergangen aanbiedt aan academici en leidinggevenden, vierde haar twintigjarig bestaan samen met het UAF. Comenius organiseerde een speciale netwerk bijeenkomst over vluchtelingen en integratie, waarbij verschillende vluchtelingstudenten een presentatie gaven. Directeur PieterMatthijs Gijsbers licht de samenwerking met het UAF toe.
‘Echt iets toevoegen’, dat was bij het aankomend jubileum van Comenius de gedachte achter de samenwerking. De UAFstudenten werden door Comenius verwelkomd als collega’s, benadrukt Gijsbers en ‘niet als vluchtelingen’. Tijdens de netwerkbijeenkomst werd gehoor gegeven aan de oproep van de vluchtelingen om iets voor hen te betekenen in studie of werk, vertel Gijsbers: ‘Een Irakese wateringenieur raakte na zijn presentatie aan de praat met iemand uit de watersector en werkt daardoor nu bij een Rotterdams waterbedrijf. Een jonge vrouw uit Syrië wilde hoogleraar MiddenOostenstudies worden en gaf een lezing over identiteit in het MiddenOosten.’
De ontmoetingen waren niet alleen voor de vluchtelingen belangrijk, maar ook voor de alumni van Comenius: ‘Onze alumni zijn gewend om het eigen frame altijd als maatstaf te zien. Dan is het goed om mensen te ontmoeten met een ander frame; het wordt dan een meeting of minds.’ Gijsbers wil de samenwerking met het UAF in de toekomst graag voortzetten: ‘Dit is wat mij betreft niet eenmalig, maar wordt ingepast in ons alumnusprogramma door bijvoorbeeld vraagstukken rondom vluchtelingen sterker te agenderen. We zouden ook meer diversiteit willen aanbrengen onder onze alumni en sprekers toch voornamelijk man en blank nu door meer te gaan samenwerken met nieuwe Nederlanders.’
Lees het hele verhaal van Pieter-Matthijs Gijsbers op uaf.nl/gijsbers
PIETER-MATTHIJS GIJSBERS
dezelfde studie volgen of aan dezelfde faculteit
studeren. De mentoren gaven aan veel geleerd te
hebben over coaching en over andere culturen, mede
dankzij de training interculturele communicatie die
zij aan het begin van het mentoringtraject kregen.
Het UAF heeft de Radboud Universiteit en de Zuyd
Hogeschool gevraagd om een kwalitatief onderzoek
te doen naar het functioneren van vluchtelingstuden
ten in het hoger onderwijs. Voor het onderzoek zijn
vijftien vluchtelingstudenten geïnterviewd. De deel
nemers studeren aan verschillende opleidingen en
zijn afkomstig uit verschillende studiejaren. Uit de
gesprekken bleek dat alle respondenten zeer gemoti
veerd zijn om hun studie tot een succes te maken.
Sommigen gaven aan dat persoonlijke, sociale of
educatieve problemen een succesvol studietraject
kunnen belemmeren. De meeste respondenten
voelen zich verbonden met Nederlandse studenten.
- UAF jaarverslag 201740
UAF jaarverslag 2017 - 41
Eigenlijk had Shamsa Abdikarim Muhudiin (22) geneeskunde willen studeren, maar het werd verpleegkunde aan de Hogeschool van Amsterdam. 2017 was het jaar dat ze eindelijk haar draai vond in haar studie.
Al zo lang Shamsa zich kan herinneren wil ze dokter worden.
Het liefst cardioloog, net zoals haar opa in Somalië. Shamsa
werd vooral door haar opa en oma opgevoed en vluchtte op
haar acht10de naar het veilige Nederland, naar haar moeder
die daar al enkele jaren woonde. Haar droom om cardioloog
te worden moest ze al snel opgeven, omdat dat te hoog
gegrepen bleek voor haar. Het werd de studie verpleegkunde
aan de Hogeschool van Amsterdam. Haar eerste stageplek:
de afdeling cardiologie van het Academisch Medisch
Centrum in Amsterdam.
‘Ik was heel erg zenuwachtig’ vertelt Shamsa, maar dat bleek
niet nodig. ‘Ik vond mijn stage heel leuk. Ik had niet verwacht
dat het zo’n mooi beroep zou zijn. Veel mensen bedankten
mij voor wat ik deed en daardoor raakte ik heel erg gemoti
veerd.’ Omdat ze in het begin onzeker was over haar taal
niveau, ging ze op zoek naar een cursus waar ze haar
schrijf vaardigheid kon verbeteren. Het UAF droeg bij aan
de kosten hiervan en beheert haar studiefinanciering van
DUO. Het regelmatige contact met haar studentenbegeleider
waardeert ze: ‘Ze is er altijd als ik haar nodig heb.’
2017 was het jaar dat ze eindelijk haar draai vond in haar
studie: ‘Ik werd zelfstandig en had geen hulp meer nodig
bij het studeren.’ En Shamsa ontdekte nog iets: het vak van
verpleegkundig specialist. ‘Ik wil hier heel graag na deze
opleiding voor doorstuderen, en dan in de richting cardio
logie. Het lijkt al wat meer op het vak van dokter: je mag
opnames doen, medicijnen voorschrijven en voorlichting
geven. Heel interessant lijkt me dat.’
Lees het hele verhaal van Shamsa op uaf.nl/shamsa
‘Ik had niet verwacht dat het zo’n mooi beroep zou zijn’
- UAF jaarverslag 201742
Ons werk wordt mogelijk gemaakt door giften van particulieren en bijdragen
van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, de Nationale
Postcode Loterij, fondsen, onderwijsinstellingen en bedrijven. Mede dankzij
een extra bijdrage van de Nationale Postcode Loterij vielen de inkomsten
uit fondsenwerving fors hoger uit dan verwacht. Daar zijn we zeer dankbaar
voor. Toch is extra fondsenwerving noodzakelijk om te kunnen voldoen aan
alle begeleidingsverzoeken van vluchtelingen die een toekomst willen
opbouwen. Hiervoor blijven we een beroep doen op particulieren,
instellingen en de overheid.
Fondsenwerving en financiën
HOOFDSTUK 4
UAF jaarverslag 2017 - 43
Financiering verhoogde instroomVoor het tweede jaar op rij kreeg het UAF een groot
aantal begeleidingsverzoeken (2.100) van vluchtelin
gen die in 2014 en 2015 naar ons land kwamen.
Begeleiding is vaak maatwerk, maar in veel gevallen
duurt zo’n traject ongeveer zes jaar. In die tijd wordt
de vluchteling begeleid bij de (voorbereiding op de)
studie en bij het vinden van een passende baan.
De begeleidingskosten zijn tijdens de voorbereiding
op een studie het hoogst, bijvoorbeeld omdat
vluchtelingen die kort in Nederland zijn nog niet
bekend zijn met het onderwijssysteem en de juiste
voorbereiding daarop. Daarom stegen deze kosten
in 2017 opnieuw.
Voor het financieren van de verhoogde instroom is
creativiteit nodig. Met gemeentelijke uitkeringen en
studiefinanciering van de overheid lossen we het
integratievraagstuk niet op. Het UAF zocht in 2017
naar nieuwe manieren om kansen te creëren voor
vluchtelingen en vond gehoor bij bedrijven als
Alliander en L’Oréal. Zij besloten rechtstreeks te
investeren in opleidings en werktrajecten voor
vluchtelingen, omdat op de arbeidsmarkt behoefte
is aan geschoold personeel. Het UAF was hier zeer
verheugd over en hoopt dat veel werkgevers dit
voorbeeld volgen. In 2018 stellen we een nieuwe
strategie op voor fondsenwerving en richten we ons
meer op werving bij bedrijven en andere
samenwerkingspartners.
Baten uit fondsenwerving De totale baten uit fondsenwerving stegen met 6%
ten opzichte van 2016. Onder de baten vallen alle
inkomsten van particulieren, bedrijven, fondsen,
(onderwijs)instellingen, overheden en loterijorgani
saties. Met een totale opbrengst van € 10.525.273
ontving het UAF ruim € 950.000 meer dan begroot.
De belangrijkste verklaring hiervoor is een extra
bijdrage van de Nationale Postcode Loterij en
onvoorziene bijdragen van fondsen. De subsidie
an overheden was daarentegen € 500.000 lager
dan begroot. Het ministerie van OCW stelde in
2017 geen hogere subsidie beschikbaar omdat het
subsidie plafond was bereikt. In 2018 wordt dit deels
gecompenseerd.
Van particulieren en fondsen krijgt het UAF steeds
vaker de vraag welke mogelijkheden er zijn voor
bestemd (of geoormerkt) doneren. Zij willen zo
goed mogelijk zicht hebben op de impact van hun
bijdrage en kiezen ervoor om een specifieke doel
groep te steunen, zoals mbostudenten of bedreigde
wetenschappers. Het UAF biedt hier steeds ruimere
mogelijkheden voor.
ParticulierenDe giften van particulieren vormen een belangrijke
bron van inkomsten voor het UAF. In 2017 telde het
UAF 23.696 actieve donateurs. De gemiddelde
jaarlijkse bijdrage van donateurs steeg van € 129 in
2016 naar € 133 in 2017. Het UAF wierf 2.721 nieuwe
gevers, 337 donateurs meldden zich af.
Nieuwe donateurs werft het UAF onder meer door
Direct Mailcampagnes. In 2017 leverden drie Direct
Mailcampagnes 1.675 nieuwe donateurs en een
totale opbrengst van € 63.361 op.
In de afgelopen tien jaar daalde de gemiddelde
leeftijd van onze donateurs van 65 naar 60 jaar.
Dat is een positieve ontwikkeling, maar het werven
van jongeren en studenten blijft een aandachtspunt.
Daarom onderzochten we nieuwe, laagdrempelige
betaalmethoden zoals Tikkie. We onderzochten of
straatwerving/ facetoface werving voor het UAF
ook interessant is, maar besloten om dit voorlopig
niet te doen, omdat de kosten van deze tijdsinten
sieve werving niet opwegen tegen de baten.
Periodieke schenkingenVeel particulieren zijn bereid om het UAF voor
langere tijd te steunen. Dat biedt het UAF meer
financiële zekerheid. Het aantal periodieke schenkin
gen met een looptijd van ten minste vijf jaar steeg
van 1.415 in 2016 naar 1.546 in 2017. Het gemiddelde
bedrag van deze schenkingsaktes daalde van € 673
in 2016 naar € 567 in 2017.
- UAF jaarverslag 201744
Inzamelingen In 2017 hielden 179 mensen en organisaties een
inzameling. Het aantal inzamelingen daalde ten
opzichte van 2016, maar de gemiddelde opbrengst
was beduidend hoger. In totaal brachten de inzame
lingen € 190.000 op. Ter vergelijking: in 2016 brach
ten 273 mensen en organisaties in totaal € 167.252
bij elkaar voor het UAF. Elke inzameling verdient een
eervolle vermelding, maar we kunnen ze hier niet
allemaal noemen. Wel geven we enkele voorbeelden:
�� De Lionsclub Bussum zamelde met een
bijzonder Nieuwjaarsconcert € 12.500 in voor
vluchtelingstudenten.
�� Deelnemers aan een onderwijscongres van de
NVMO zamelden € 3.710 in. Het thema van het
congres was ‘Academic Freedom’ en de opbrengst
is bestemd voor bedreigde wetenschappers,
via het Scholars at Risk Matching Fonds.
Fondsen op NaamEen Fonds op Naam is een schenking aan een
goed doel met een specifieke doelstelling die past
binnen de bredere doelstelling van de organisatie.
Bij het UAF is dat mogelijk vanaf € 50.000. We zien
dat een groeiende groep mensen zich oriënteert
op een Fonds op Naam bij het UAF. In 2017 telde
het UAF dertien Fondsen op Naam waarvan vijf
nieuwe fondsen. Het Bob Vlake Fonds is eind 2017
opgeheven.
NalatenschappenIn 2017 namen we deel aan de landelijke nalaten
schapscampagne Toegift.nl, gericht op een breed
publiek om het geven aan goede doelen bespreek
baar te maken. De campagne was een initiatief van
bijna negentig goede doelen die onder toezicht
staan van het CBF.
Baten van particulierenBaten van subsidies van overheden
Baten van andere organisatieszonder winststreven
Baten van loterijorganisatiesBaten van bedrijven
Baten totaal
€ 3.924.000€ 3.080.000
€ 1.143.000€ 2.220.000
€ 158.000
€ 10.525.000
€ 819.000€ 761.000
€ 1.669.000 € 178.000
€ 3.972.000 € 748.000
€ 1.438.000 € 73.000
€ 1.004.000 € 718.000
€ 11.380.000
VoorlichtingIntake en acceptatie
StudentenbegeleidingMentoring
Fin. ondersteuning vluchtelingstudentenBegeleiding naar werk
Projecten(Internationale) belangenbehartiging
Werving batenBeheer en administratie
Lasten totaal
€ 11.380.000 lastenbaten
€ 10.525.000
UAF jaarverslag 2017 - 45
De afgelopen twee jaar ontving het UAF veel geld
uit nalatenschappen. Het UAF is hier zeer dankbaar
voor en informeert andere donateurs ook over de
mogelijkheid het UAF in het testament op te nemen.
Hierbij kiezen we nadrukkelijk voor een persoonlijke
benadering. Wij voeren regelmatig gesprekken met
particulieren die een nalatenschap overwegen.
BedrijvenIn 2017 hebben 184 bedrijven bij elkaar ruim
€ 158.000 gedoneerd. We hebben vaste samenwer
kingspartners die kansen creëren voor vluchtelingen
en die het UAF financieel steunen. Voorbeelden
hiervan zijn:
�� Nescio Ludens B.V.
�� Accenture, Redevco B.V
�� DPA Beheer B.V.
�� Dura Vermeer Groep NV
In samenwerking met L’Oreal en Alliander ontwikkel
den we een nieuwe vorm van financiering. Hierbij
doneren de bedrijven niet aan het UAF, maar investe
ren zij rechtstreeks in scholing en werktrajecten voor
vluchtelingen. De eerste ervaringen zijn zeer positief
en sluiten aan bij onze nieuwe werkwijze (regionaal
samenwerken, maatwerktrajecten opzetten).
Nationale Postcode LoterijDat vluchtelingstudenten hun toekomst in
Nederland kunnen opbouwen, is mede te danken
aan de Nationale Postcode Loterij. Sinds 2001
ontvangt het UAF jaarlijks een bijdrage en dit loopt
in elk geval tot en met het boekjaar 2021.
In 2017 schonk de Loterij het UAF een extra bijdrage
van vier miljoen euro. Met deze eenmalige extra
bijdrage kan het UAF van 2017 tot en met 2020
twee keer zoveel vluchtelingstudenten ondersteunen
bij hun studie en zoektocht naar werk.
OverheidssubsidieVoor de ondersteuning van vluchtelingen die geen
gebruik kunnen maken van studiefinanciering
ontvangt het UAF subsidie van het ministerie van
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Voor 2017 en
2018 diende het UAF een substantieel hogere
‘Na mijn opleiding wil ik graag doorstuderen in de richting cardiologie’
SHAMSA ABDIKARIM MUHUDIIN
subsidie aanvraag in, aangezien de subsidie niet
standaard meegroeit met de instroom van vluchte
lingen. De aanvraag voor 2017 werd afgewezen in
verband met het subsidieplafond dat de overheid
hanteert. In 2017 ontving het UAF in totaal een
bijdrage van € 2.370.000, circa negen ton minder
dan het begrote bedrag van € 3.070.000. Een forse
tegenvaller. Voor 2018 kregen we de toezegging dat
de subsidie met 1,2 miljoen euro wordt verhoogd.
- UAF jaarverslag 201746
Fondsen, verenigingen en onderwijsinstellingen Bij elkaar gaven fondsen en instellingen een bijdrage
van € 1.139.538 aan het UAF. Het UAF merkt dat
meer grote fondsen zich voor vluchtelingen willen
inzetten en dat is een goede ontwikkeling. Mede
dankzij een bijdrage van € 130.000 voor 2017 en
2018 van het Oranje Fonds krijgt mentoring een
vaste plek in onze dienstver lening aan vluchtelingen.
Dankzij een toezegging van Adessium Foundation
kunnen we in 2018 en 2019 45 schakeltrajecten
voor mbovoorbereiders en studenten financieren.
Voor negentig andere voorbereiders en studenten
hebben we subsidie aangevraagd bij het ministerie
van OCW. Deze aanvraag is helaas afgewezen,
wat betekent dat deze trajecten niet kunnen starten.
Stichting Dioraphte kende in 2017 een extra bijdrage
toe voor het Scholars at Riskprogramma van het
UAF (zie hoofdstuk 1), bovenop de reguliere finan
ciering die in 2016 voor drie jaar werd toegekend.
Begin 2018 kende het bestuur nogmaals een extra
bijdrage toe voor de activiteiten in dit jaar. Het
Goede Buren Fonds en de Stichting Weeshuis
der Doopsgezinden maakten de start van de
mbohelpdesk mogelijk.
Met het VSBfonds voerden we gesprekken over de
financiering van leerwerktrajecten en schakeltrajec
ten voor vluchtelingen die naar een hogeschool of
universiteit willen. Begin 2018 ontvingen we een
positief besluit; in het voorjaar worden nadere
afspraken gemaakt.
In 2017 bood de Vrije Universiteit Amsterdam
medewerkers de kans om bovenwettelijke vakantie
dagen af te staan voor vluchtelingstudenten en
vervolgde wetenschappers. Dit resulteerde in een
donatie van ruim € 25.000. Een prachtig bedrag,
waar we veel vluchtelingstudenten mee kunnen
ondersteunen. Het idee om vakantiedagen
te doneren ontstond een jaar eerder aan de
Universiteit Twente (‘Lever een vrije dag in voor
een vluchteling student’).
Overige baten In 2017 zijn na de verhuizing twee panden verkocht.
Door deze verkoop is een boekwinst van € 1.736.000
gerealiseerd. In de begroting 2017 was hiermee,
voorzichtigheidshalve, geen rekening gehouden.
In 2018 wordt het laatste pand overgedragen, daar
mee zal een extra resultaat van € 335.000 worden
gerealiseerd. In de begroting voor 2018 is deze
opbrengst verwerkt.
Bestedingen aan doelstellingVan de lasten is 84,9% direct besteed aan de
doelstelling. 9,5% is uitgegeven aan werving en
6,3% aan administratie en beheer.
Het UAF ontving van onder meer de volgende vermogensfondsen een bijdrage:
�� ING Nederland Fund
�� Oranje Fonds
�� Stichting Avond Studentenraad (ASR)
�� Stichting Dioraphte
�� Stichting IJsselvliedt
�� Stichting Training en Opleiding Avondschool (StOA)
�� Stichting VDU Care
�� Stichting Weeshuis der Doopsgezinden
Deze Fondsen op Naam waren in 2017 UAF actief:
�� 4 You Studiefonds
�� Adrianus Fonds
�� Annette Bogtstra Taalfonds
�� Bob Vlake Fonds (eind 2017 opgeheven)
�� Camacare Fonds
�� Dorrie Stoop Fonds
�� FON Wilgenroos
�� Goede Buren Fonds
�� Kees van den Hoek Fonds
�� Mina Studiefonds
�� P & Y Fonds
�� PoppSnijders Talenfonds
�� Sadeq Hedayat Studiefonds
UAF jaarverslag 2017 - 47
‘Iedereen verdient een eerlijke kans’De Nationale Postcode Loterij besloot het UAF een extra bijdrage van vier miljoen euro toe te kennen voor studie en werkkansen voor vluchtelingen in Nederland. Hierdoor kan het UAF van 2017 tot en met 2020 twee keer zoveel vluchtelingen ondersteunen bij hun studie en zoektocht naar werk. Margriet Schreuders, Hoofd goede doelen, licht het besluit toe.
De reden van de extra gift is eigenlijk heel simpel, zegt Schreuders: ‘Wij hoorden de noodkreet van het UAF; ze had onvoldoende middelen om aan de steeds groeiende vraag te voldoen. Er waren zoveel meer vluchtelingen naar Nederland gekomen –waarvan een groot deel hoog opgeleid die het UAF graag wilde begeleiden. Omdat iedereen in onze ogen een eerlijke kans verdient en we al zo lang partners zijn van elkaar en wij zelf wat meer te besteden hadden, voelde het logisch om een extra bijdrage toe te kennen.’ De Postcode Loterij steunt het UAF al jarenlang. En dat doet ze niet zomaar: ‘Als je wil dat mensen een eerlijke kans krijgen, dan moet je ook zorgen dat ze een opleiding kunnen volgen die bij ze past.’
Lees het hele verhaal van Margriet Schreuders op uaf.nl/schreuders
MARGRIET SCHREUDERS
Eigen vermogen en reservesIn de jaarrekening is een aantal reserves opgeno
men. Eén ervan heeft een verplicht karakter en is
een spiegel van de leningen die uitstaan bij onze
oudstudenten. Daarnaast is er een continuïteits-
reserve die als een buffer dient, bijvoorbeeld voor
sterk tegenvallende inkomsten of sterk stijgende
lasten. De Raad van Toezicht heeft vastgesteld dat
deze reserve 25 procent van de exploitatiekosten
moet bedragen. Dit jaar is dat € 2.846.000, fors
lager dan de richtlijn voor fondsenwervende instel
lingen, die op anderhalf maal de kosten van
de werkorganisatie ligt (voor het UAF zou dit
€ 10.452.600 zijn). Beide reserves vormen de
vaste basis van ons eigen vermogen.
De reserve speciale projecten is bedoeld voor de
uitvoering van innovatieve projecten in het kader
van de doelstelling. In 2017 is een deel van deze
reserve gebruikt als aanvulling op de financiering
van Europese projecten en voor de productie van
voorlichtingsfilmpjes in vijf talen voor vluchtelingen
die zich oriënteren op ondersteuning door het UAF.
Inkomsten hoger dan begroot worden gereserveerd
voor onvoorziene uitgaven. Uit het batig saldo van
2017 is € 140.855 toegevoegd aan deze reserve,
waardoor de reserve nu € 978.890 bedraagt.
In de begroting 2018 houden we er rekening mee
dat we deze reserve volledig gaan benutten om de
stijging van het aantal studenten dat door het UAF
- UAF jaarverslag 201748
‘Als je openstaat voor wat er komt, initiatief toont en vriendelijk bent, komt het allemaal goed’
SHAMSA ABDIKARIM MUHUDIIN
ondersteund wordt te kunnen financieren. De reserve
meerjarig beleidsplan wordt tot 2020 ingezet voor
extra bestedingen. Ook deze reserve wordt in 2018
aangesproken voor besteding aan de doelstelling.
Meer informatie vindt u in de jaarrekening, bij de
toelichting op de balans per 31 december 2017.
In 2018 stellen we ons reserveringsbeleid opnieuw
vast.
BeleggingenIn 2017 pasten we ons beleggingsbeleid en het
beleggingsstatuut aan. Dat was nodig omdat het
UAF dankzij een extra bijdrage van de Nationale
Postcode Loterij en de verkoop van de panden over
een groot bedrag aan liquide middelen beschikt. Een
samenvatting van het beleggingsstatuut is opgeno
men in de toelichting op de jaarrekening.
Er zijn geen spaarrekeningen die met de huidige
omvang van de liquide middelen een aantrekkelijke
rente genereren. In de nabije toekomst moet zelfs
(boete)rente worden betaald over spaartegoeden.
Het logische alternatief is een belegging in (staats)
obligaties. Obligaties hebben een historisch bewe
zen laag risico en een ‘gegarandeerde’ terugbetaling.
In de huidige markt leveren obligaties met een
looptijd die het UAF zich kan permitteren (de tijd dat
we zeker weten de middelen niet nodig te hebben)
echter ook vrijwel geen rente op. Het enige alterna
tief is de mogelijkheid om te beleggen in aandelen.
Het beleggingsstatuut moest hierop aangepast
worden.
Vanaf 2018 beheert InsingerGilissen Bankiers N.V.
de fondsen van het UAF. De uitgangspunten hier
voor zijn: de risico’s beperken (en beperkt houden)
en het reële vermogen in stand houden. Het UAF is
moreel verplicht zorgvuldig om te gaan met het
vermogen in het belang van onze donateurs en de
vluchtelingen die wij in de komende jaren ondersteu
nen. De portefeuille bestaat uit aandelen die voldoen
aan de duurzaamheidscriteria van UN Global
Compact (o.a. mensenrechten).
RisicomanagementHet UAF is gewend om (snel) te reageren op wisse
lende omstandigheden. Groei is niet ons uitgangs
punt, maar we voelen ons verantwoordelijk om onze
kennis, ervaring en dienstverlening in te zetten voor
de vele nieuwkomers. We benadrukken dat het UAF
te allen tijde de regie over de groei bewaakt en zijn
ons bewust van de risico’s van een te snelle groei
voor de organisatie, bijvoorbeeld op financieel vlak.
Fondsenwervende risico’sFondsenwervende risico’s zijn de aanwas van nieuwe
donateurs, door de (natuurlijke) uitval van dona
teurs, en de aansluiting van onze activiteiten bij de
behoeften van de diverse donateurs. Door te innove
ren en speciale aandacht te besteden aan jongeren
en major donors trachten we deze risico’s te beper
ken. Ook biedt het mentoringprogramma nieuwe
mogelijkheden voor donateurs die meer willen doen
dan doneren.
ReputatieReputatieschade is mogelijk door eigen fouten, maar
bijvoorbeeld ook door cybercrime, een datalek of
negatieve publiciteit over de goededoelensector of
de maatschappelijke discussie over het vluchtelin
genvraagstuk. We beperken het risico op reputatie
schade met voorlichting, bewustwording over veilig
databeheer, een goede interne organisatie en trans
parantie over onze werkwijze.
Operationele risico’sOperationele risico’s ontstaan wanneer werkproces
sen en ictsystemen onvoldoende aansluiten bij de
huidige eisen van de organisatie, of wanneer er een
gebrek is aan flexibiliteit, capaciteit en competenties.
UAF jaarverslag 2017 - 49
Twee passies in één Fonds op NaamCaroline Polak (66) en Marinus Pannevis (68) hebben samen bij het UAF een Fonds op Naam opgericht voor vluchtelingen die verpleegkundige of verzorgende willen worden of in de ouderenzorg willen werken. ‘Het is prachtig dat we met een particulier initiatief als dit kunnen helpen.’
Het Amsterdamse echtpaar besloot eind vorig jaar bij het UAF een Fonds op Naam met de naam Camacare op te richten. Caroline is enthousiast: ‘Dit past perfect bij ons; we kunnen hier beiden onze interesses en passies in kwijt.’ De interesse van Caroline in de zorg zit hem niet alleen in haar betrokkenheid bij de samenleving, maar ook in haar persoonlijk ervaringen met de zorg: ‘Ik zie het als een urgent iets. Niet alleen omdat we in Nederland te maken hebben met een groot tekort in de zorg, maar ook omdat ik uit eigen ervaring weet hoe belangrijk goede zorg kan zijn. Ik had zelf een oude moeder van 94 en ik weet hoe prettig het is om door goede, kundige mensen verzorgd te worden.’
Net als Caroline waardeert ook Marinus het werk van het UAF: ‘Wat het UAF doet, is zo ongelofelijk belangrijk.’ Het Fonds op Naam zelf was heel eenvoudig op te richten en kent vele voordelen, vertelt Marinus: ‘Het is prettig dat je zelf kunt bepalen waar het geld voor bestemd is en dat het UAF de organisatie en de beheerskosten voor zijn rekening neemt. Dat is heel inzichtelijk allemaal.’ Hij voegt toe: ‘Gelukkig zijn wij in de omstandigheden dat wij kunnen schenken. We zijn blij dat het geld ook echt uitgegeven wordt; het is leuker om bij leven te geven dan na overlijden.’
Lees het hele verhaal van Caroline Polak en Marinus Pannevis op uaf.nl/camacare
CAROLINE EN MARINUS
Deze risico’s beheersen we met een gedegen ict
strategie waarin gebruikerswensen het uitgangspunt
zijn. We hanteren een strakke planning en efficiënte
uitvoering van ictprojecten, waarbij het manage
mentteam de voortgang bewaakt. In 2018 ontwikke
len we een nieuw cliëntvolgsysteem dat aansluit
bij de eisen en wensen van de gebruikers. Met de
invoering van competentiemanagement zorgen
we ervoor dat de professionele ontwikkeling van
onze medewerkers ruime aandacht krijgt.
PrivacyWat de nieuwe Europese privacywetgeving betekent
voor de privacy van onze studenten en andere
relaties, zoeken we zorgvuldig uit. We screenen
onze processen hierop en voeren waar nodig
aanpassingen door. Omdat we werken met een
kwetsbare doelgroep krijgt dit onderwerp extra
aandacht en leggen we uitsluitend gegevens vast
die voor de organisatie van onze werkzaamheden
onmisbaar zijn.
- UAF jaarverslag 201750
Samer Sardar (24, afkomstig uit Syrië) had behoefte aan een mentor die net als hij interesse heeft in ict. Via het mentorprogramma van het UAF kwam hij begin 2017 in contact met Jacob Brunekreef (66).
Samer en Jacob maakten een snelle start samen. Drie dagen
na hun eerste kop koffie op een koude februarimiddag, stap
ten ze samen op de fiets. Hun bestemming: de Academie
voor Techniek in Utrecht. Een open dag moest Samer ant
woord geven op de vragen die hij had over de ictopleiding
die hij wilde gaan doen. Samer was blij met Jacob’s aanwezig
heid: ‘Zonder hem was ik er nooit gekomen. Ik wilde naar een
verkeerde locatie gaan, maar Jacob heeft mij de goede locatie
gewezen en hielp me met het stellen van de juiste vragen.’
Voor zijn studiekeuze was het contact met Jacob ook
waar devol: ‘Ik wilde graag de programmeeropleiding doen,
maar door onze gesprekken kwam ik erachter dat dat niet
helemaal bij me paste; ik zou weinig contact hebben met
mensen. De netwerkopleiding paste wat dat betreft beter
bij me.’ Jacob: ‘Vanuit mijn werk ken ik de natuurlijke omge
ving van programmeur en netwerkbeheerder heel goed.
Dus ik heb Samer vooral bevraagd: wat wil je en wat kan je?’
De begeleiding vanuit het UAF ervaart hij als positief:
‘De interculturele training die we kregen was heel leerzaam,
net als de intervisie voor mentoren. Het is interessant om
te horen hoe iedereen het heel anders aanpakt.’
Inmiddels zit Samer in zijn eerste jaar ictnetwerkbeheer
op mbo4 niveau en gaat het goed met hem. Dat ging niet
vanzelf: ‘Een groot verschil met Syrië is dat je hier helemaal
zelfstandig moet zijn en het zelf allemaal moet uitzoeken.
Alles was in het begin nieuw en onbekend en ik voelde grote
druk om te presteren. De omgang met jongere klasgenoten
is soms ook niet makkelijk.’ Inmiddels heeft hij op zijn oplei
ding en daarbuiten zowel Nederlandse als Syrische vrienden
gemaakt, waar hij mee afspreekt en soms mee uitgaat. Jacob
is blij dat het Samer nu goed gaat: ‘Hij heeft zijn draai gevon
den op school.’
Lees het hele verhaal van Jacob en Samer op uaf.nl/jacobensamer
Samen de weg vinden
UAF jaarverslag 2017 - 51
- UAF jaarverslag 201752
In 2017 troffen we voorbereidingen voor grote veranderingen in de interne
organisatie. Het UAF gaat vaker het land in om expertise te delen en contacten
met ketenpartners te verstevigen. Ook willen we nog flexibeler kunnen
inspelen op fluctuaties in de aantallen vluchtelingen die een beroep op ons
doen. Onze huisvesting was hiervoor ongeschikt en daarom namen we onze
intrek in een eigentijds kantoorpand. Dit ‘huis van verbinding’ vereenvoudigt
de samenwerking tussen medewerkers en biedt volop mogelijkheden voor
ontmoetingen met vluchtelingen en samenwerkingspartners. Het hoofddoel
in 2017 was om zoveel mogelijk begeleidingsverzoeken af te handelen.
Tegelijkertijd legden we de basis voor een nieuwe manier van werken, met
multidisciplinaire regioteams, diversiteit in begeleidingstrajecten en een nieuw
‘cliëntvolgsysteem’. Zo vergroten we onze capaciteit en slagvaardigheid voor
de komende jaren.
Interne organisatie
HOOFDSTUK 5
UAF jaarverslag 2017 - 53
Nieuwe manier van werkenMeer maatwerk in de dienstverlening voor vluchte
lingen en regionaal werken zijn speerpunten in onze
meerjarenstrategie. Het UAF wil klantgerichter en
effectiever werken en beter gebruik maken van
regionale kennis en netwerken. We besteedden in
2017 veel tijd aan de voorbereidingen voor deze
andere manier van werken onder leiding van een
ervaren transitiemanager. We vormden zes regiote
ams en ontwikkelden een structuur voor samenwer
king tussen de teams.
Nieuwe huisvesting In het voorjaar verhuisden we naar een modern,
professioneel kantoorpand aan de Newtonlaan in
Utrecht. Dit sluit beter aan op de nieuwe werkwijze
en biedt volop mogelijkheden voor bijeenkomsten
met vluchtelingen en stakeholders. Bij de inrichting
van het pand kozen we ervoor om de vluchtelingen
die in de loop van de jaren door het UAF zijn bege
leid een plek te geven met foto’s, citaten en gedich
ten. Bij de officiële opening van ons ‘huis van
verbinding’ onthulde Boris Dittrich een fotowand
over zijn vader, professor Zdenek Dittrich. Zdenek
kwam in 1948 naar Nederland en was de eerste
student die met steun van het UAF afstudeerde.
In het nieuwe kantoorpand zijn flexplekken voor
studentenbegeleiders en arbeidsconsulenten die
een deel van hun tijd op locatie werken, bijvoorbeeld
voor inloopspreekuren op onderwijsinstellingen en
afspraken met bedrijven. Deze medewerkers maken
gebruik van laptops en mobiele telefoons, zodat zij
flexibel kunnen werken.
We kozen ervoor om deze kantoorruimte te huren
en de eigen panden aan het Wilhelminapark te
verkopen. De huisvestingskosten van het nieuwe
pand zijn lager dan de kosten van het pand van
het Wilhelminapark. Daarnaast besparen we op
de nieuwe locatie op kosten voor schoonmaak en
onderhoud door de efficiëntere inrichting.
MedewerkersEind 2017 had het UAF 112 betaalde medewerkers in
dienst. Daarmee kwam het totaal aantal FTE op 85,1
in 2017 (61,9 in 2016). Deze uitbreiding was nodig
om grotere aantallen vluchtelingen te kunnen onder
steunen: net als in het piekjaar 2016 kwamen er ruim
2.100 aanvragen binnen. Veel medewerkers hielden
zich bezig met de intake en begeleidden studenten
bij hun studie (48) en bij het vinden van een baan
(15). Van de werknemers is 75% vrouw en 25% man.
De gemiddelde leeftijd is 41 jaar. 22% heeft een
vluchtelingachtergrond. In 2017 zetten we twaalf
flexkrachten en vier uitzendkrachten in tijdens
drukke periodes. Dit is niet eerder voorgekomen bij
het UAF en geeft aan hoe uitzonderlijk druk het was.
Het ziekteverzuim in 2017 was 2,5% (2016: 2,4%).
In 2017 zijn er dertig medewerkers in dienst getreden
en 22 uit dienst gegaan. Er waren 22 vacatures
waarvoor extern is geworven en twee vacatures die
alleen open stonden voor interne kandidaten.
Grenzen aan de groeiGezien de grote aantallen vluchtelingen die een
beroep op het UAF doen, kwam de grens van onze
capaciteit in zicht. Onze intakers en begeleiders
namen zoveel mogelijk begeleidingsverzoeken in
behandeling en daardoor kwam de kwaliteit van de
begeleiding soms in het geding. De directie en het
managementteam gingen hierover in gesprek met
medewerkers en namen maatregelen om de werk
druk te verminderen. We spraken met elkaar af dat
kwaliteit boven kwantiteit gaat.
VrijwilligersTer aanvulling op de dienstverlening van het UAF
benutten we de inzet van vrijwilligers die zich inzet
ten als mentor van een vluchteling. Dit zijn particu
lieren, medewerkers van bedrijven waar het UAF
mee samenwerkt en studenten. Voordat een vrijwilli
ger als mentor aan de slag gaat, vraagt het UAF om
een Verklaring Omtrent Gedrag.
De organisatie in het kortHet UAF is een onafhankelijke, landelijk werkende stichting
opgericht in 1948, gevestigd in Utrecht. De uitvoering van het
werk wordt gedaan door professionele en betaalde medewer
kers. De dagelijkse leiding ligt bij het managementteam dat
bestaat uit de directeurbestuurder en de afdelingshoofden.
De Raad van Toezicht controleert het beleid en de uitvoering.
- UAF jaarverslag 201754
ScholingZonder professionele, vakkundige en gemotiveerde
medewerkers kunnen we onze ambities niet realise
ren. Daarom investeren we veel in de opleiding en
ontwikkeling van medewerkers en legden we in 2017
de basis voor een gestructureerd opleidingsbeleid.
In de UAF Academie worden de competenties en
opleidingslijnen voor alle functies vastgelegd. Dit
vormt het kader voor het organiseren van trainingen
en workshops. Binnen de Academie is ook de bor
ging en overdracht van kennis een belangrijke pijler.
Omdat het succes van onze organisatie voor een
belangrijk deel afhankelijk is van een goed functione
rend netwerk volgden portefeuillehouders in 2017
de incompany opleiding Strategisch Relatie
management. Tijdens de opleiding werden
de (strategische) plannen en interne processen
voor het organiseren van relatiemanagement ontwik
keld. Aansluitend volgden studentenbegeleiders en
consulenten de training relatiebeheer. Daarnaast
werd voor 35 medewerkers de training interculturele
communicatie georganiseerd, en woonden de com
municatiemedewerkers een praktische workshop
begrijpelijk schrijven bij.
Bewaking privacyBij het UAF werken medewerkers met privacygevoe
lige informatie. We willen voorkomen dat er ‘datalek
ken’ ontstaan waardoor deze informatie op straat
terecht komt. Ter voorbereiding op de nieuwe
Algemene Verordening Gegevensbescherming
(AVG) die op 25 mei 2018 ingaat, ontwikkelden we
aangescherpt beleid en vergrootten we de bewust
wording bij medewerkers. In het eerste halfjaar van
2018 worden de documenten die de richtlijn voor
schrijft uitgewerkt en geïmplementeerd.
AutomatiseringProfessionele automatisering is cruciaal voor de
bedrijfsvoering van het UAF. Om het relatiebeheer
voor donateurs beter te kunnen regelen, namen
we een nieuwe versie in gebruik van het donateur
beheersysteem. Dit moderne platform is gebruikers
vriendelijker en biedt meer mogelijkheden voor
rapportages en adresselecties voor mailings.
De overgangsperiode vergde tijdelijk extra inzet
van medewerkers bij de donateurenadministratie
en de financiële administratie.
Maatschappelijk verantwoord ondernemenHet UAF houdt rekening met het milieu en stimu
leert medewerkers om met het openbaar vervoer
of op de fiets naar het werk te gaan. We beperken
het papiergebruik en kiezen steeds vaker voor
digitale communicatiemiddelen. Het nieuwe kan
toorpand is energiezuiniger dan onze vorige werk
plek. Bij de inrichting van het pand kozen we voor
tweedehands (second life) meubilair. Betere scan
ners vereenvoudigen de digitale opslag van
bestanden. We introduceerden het gebruik van
milieuvriendelijk geproduceerde koffie en thee
(rainforest alliance) en biologisch afbreekbare
schoonmaakmiddelen.
‘Alles was in het begin nieuw en onbekend en ik voelde grote druk om te presteren’
SAMER SARDAR
UAF jaarverslag 2017 - 55
Ondernemingsraad In april ging een volledig nieuwe ondernemingsraad
van start met vijf leden, waar in de loop van het jaar
nog twee leden bij kwamen. De OR is nauw betrok
ken bij de transitie naar regionaal en modulair
werken en de bijbehorende ontwikkelingen in de
organisatie. Eind 2017 stemde de OR in met de UAF
Academie, zodat de competenties en ontwikkeling
van medewerkers meer aandacht krijgen.
Organogram In 2017 troffen we voorbereidingen voor een nieuw
bestuursmodel, dat in 2018 wordt ingevoerd. Dit
model sluit aan bij de nieuwe werkwijze met
regioteams.
Beoordelingscommissie en klachtenDe Beoordelingscommissie van het UAF wees 165
begeleidingsverzoeken af. Wie het oneens is met het
besluit kan een klacht indienen volgens de klachten
procedure. In 2017 werden 23 kandidaten op grond
van hun bezwaar tegen een eerdere afwijzing alsnog
geaccepteerd, van 27 kandidaten werd hun bezwaar
afgewezen.
Erkend Goed DoelHet CBF is de onafhankelijke toezichthouder voor
goede doelen in Nederland en geeft het keurmerk
‘de Erkenning’ uit aan organisaties die voldoen
aan strenge kwaliteitseisen. Deze organisaties,
waaronder het UAF, mogen het ‘Erkend Goed Doel’
logo voeren en zijn gebonden aan de Code Goed
Bestuur. Het UAF houdt zich aan de nieuwe
‘Richtlijn 650 voor Fondsenwervende Organisaties
van de Raad voor de Jaarverslaglegging’.
DirectieMardjan Seighali is directeurbestuurder van
het UAF. Haar salaris valt binnen de norm van de
Adviesregeling beloning directeuren van goede
doelen die Goede Doelen Nederland heeft vast
gesteld. De totale beloning van de directie – het
salaris inclusief sociale lasten en pensioenkosten
– staat vermeld in de jaarrekening. De directie en
de Raad van Toezicht hebben in overleg besloten
dat het contract van de directeur niet meer onder
de cao Welzijn valt en dat hierdoor het salaris op
hetzelfde niveau blijft.
‘Samer geeft mij een waardevol inkijkje in een voor mij vreemde cultuur. Het relativeert de absoluutheid van mijn bestaan en van mijn eigen cultuur enorm’
JACOB BRUNEKREEF
- UAF jaarverslag 201756
Raad van ToezichtDe Raad van Toezicht wordt gevormd door:
�� mr. dr. M.J. (Job) Cohen (voorzitter), bijzonder
hoogleraar Universiteit Leiden, voormalig burge
meester van Amsterdam, voormalig staatssecre
taris van Onderwijs en Justitie
�� drs. G.P.M. (Geert) van den Goor, Managing
Partner van First Consulting
�� mr. dr. M. (Maarten) den Heijer, Universitair
docent internationaal recht, Universiteit van
Amsterdam
�� drs. C.R. (Rob) Maas, voormalig lid Raad van
Bestuur GGZ Rivierduinen
Drs. S.J. (Saskia) Stuiveling was lid van de Raad
van Toezicht tot haar overlijden op 20 april 2017.
Op 27 november 2017 zijn de volgende twee leden
toegetreden tot de Raad van Toezicht.
* Mr. J.M.H. (Jacoby) Mensinga, HR beleidsmede
werker bij De Nederlandse Bank NV
* Dr. L.B.J. (Lucy) Schmitz, voorzitter van de Raad
van Bestuur Jeugd en Gezinsbeschermers (hoofd
functie) tot 15 december 2017
De raad bestaat sindsdien uit zes leden. De neven
functies van de leden van de Raad van Toezicht
staan op www.uaf.nl/organisatie.
In 2017 is de Raad van Toezicht vier keer bij elkaar
geweest voor een reguliere vergadering. De laatste
reguliere vergadering van het jaar is gecombineerd
met een gezamenlijke bijeenkomst met het manage
mentteam en medewerkers waar de tussenstand
van de transitie is gepresenteerd.
De leden zijn diverse malen geïnformeerd en ge con
sulteerd door de directeurbestuurder over actuele
ontwikkelingen en de verhoogde vluchtelingen
stroom en ontwikkelingen in het kader van de
transitie naar regionaal en modulair werken en
besturingsmodel.
In februari heeft de Raad van Toezicht een overleg
gehad met een afvaardiging van de oude OR. In juni
heeft een eerste kennismaking met de nieuwe OR
plaatsgevonden en in november een nadere kennis
making waarin diverse lopende zaken aan bod zijn
gekomen. De auditcommissie is in 2017 vier maal bij
elkaar geweest. Er heeft geen overleg plaatsgevon
den van de Raad van Toezicht met de accountant.
De voorzitter van de auditcommissie heeft wel
overleg met de accountant gehad.
Voorzitter van de auditcommissie is Geert van
den Goor en lid is Rob Maas.
De Raad van Toezicht heeft in 2017:
�� De business case mbo nieuwe stijl goedgekeurd.
�� De jaarrekening en het jaarverslag goedgekeurd
en vastgesteld.
�� Besloten dat het UAF gaat beleggen en het
addendum bij het beleggingsstatuut vastgesteld.
�� Het jaarplan en de begroting 2018 goedgekeurd.
�� De meerjarenbegroting 2018 – 2024 goedgekeurd.
�� Akkoord gegeven aan de opdrachtverstrekking
aan Crop Accountants.
�� Kennisgenomen van en meegedacht over de
transitieontwikkelingen en de ontwikkeling van
een aangepast besturingsmodel.
In 2017 heeft mede door een sterfgeval en het toe
treden van de nieuwe leden geen zelfevaluatie van
de Raad van Toezicht plaatsgevonden maar wel een
functioneringsgesprek met de directeur bestuurder.
De controleverklaring van de accountant is
opgenomen in de jaarrekening.
UAF jaarverslag 2017 - 57
In april 2017 overleed Saskia J. Stuiveling onverwachts op 71jarige leeftijd. Zij heeft zich sinds 1 juni 2010 ingezet als betrokken bestuurder en toezichthouder van het UAF en was ook persoonlijk betrokken bij de ondersteuning van vluchtelingstudenten. Alexander Rinnooy Kan, één van de leden van het Comité van Aanbeveling van het UAF, was een goede vriend en bewonderde haar betrokkenheid bij het UAF.
‘Saskia was zeer betrokken bij het UAF en bij de vluchtelingenproblematiek, van Chili in het bijzonder. Ze adopteerde zelfs twee kinderen uit het land, omdat zij vond dat zij dezelfde kansen moesten kunnen krijgen als zij zelf had gehad.
Ze deed dingen nooit half en was wars van erebaantjes; ze wilde altijd concreet bijdragen aan oplossingen en was daarbij zeer toegankelijk voor anderen. Zij straalde een betrokkenheid met de samenleving uit, die voorbeeldig was.
Zij juichte –net als ik overigens de kansen toe die het UAF ontwikkelde voor vluchtelingstudenten op mboniveau. Zij was ervan overtuigd dat als je goed aansluit op het niveau van de mensen die binnenkomen, dat enorm hoog kan renderen. Saskia heeft haar gezag en statuur ingezet voor het UAF. Ik denk dat het UAF met haar een heel effectieve ambassadeur is verloren.’
IN MEMORIAM: SASKIA J. STUIVELING
ALEXANDER RINNOOY KAN:
‘Ik denk dat het UAF met haar een heel effectieve ambassadeur is verloren’
- UAF jaarverslag 201758
Terugkijken en vooruitblikken
In 2017 heeft het UAF niet alles gerealiseerd wat op de agenda stond. Sommige werkzaamheden kostten meer tijd of moeite dan verwacht, of hadden (nog) niet het gewenste resultaat.
�� Snelle aanpassingen aan onze intakeprocedure moesten
ervoor zorgen dat we de hoge aantallen begeleidings
verzoeken konden verwerken. Hierbij ging niet alles
goed. Door de werkdruk startten sommige vluchteling
studenten met schakel en onderwijstrajecten die ach
teraf niet goed bij ze pasten.
�� Schakeljaren zijn een belangrijke voorbereidings
en gewenningsperiode voor vluchtelingen die willen
studeren. Voor sommigen is er zelfs geen alternatieve
route, zoals de achttienjarigen die noodgedwongen
zonder diploma uitstromen uit een Internationale
Schakel Klas. Het UAF vindt dat de overheid schakeljaren
structureel vanuit publieke middelen moet bekostigen en
zo de continuïteit moet waarborgen, maar in die missie
zijn we nog niet geslaagd. Samen met onderwijskoepels
en onderwijsinstellingen brachten we het knelpunt onder
de aandacht bij de overheid en de Onderwijsraad. In
2018 kaarten we het opnieuw aan en vragen de minister
van Onderwijs om een structurele oplossing.
�� In het streven om effectiever samen te werken met
schakeljaren slaagden we niet meteen. Een nieuwe taak
verdeling voor de screening, intake en begeleiding van
vluchtelingen werd onder tijdsdruk ingevoerd, vlak
voordat het schakeljaar begon. Dat leidde juist tot meer
administratieve handelingen in plaats van minder.
Samenwerking is belangrijk, de uitvoering moet in 2018
worden verbeterd.
�� We dachten tussen de vijftig en honderd vluchtelingen
met werkervaring in de techniek of ict rechtstreeks te
kunnen begeleiden naar de arbeidsmarkt. Uiteindelijk
bleek dit slechts bij circa twintig kandidaten een haalbare
kaart. Andere kandidaten beheersten het zakelijk
Nederlands nog niet goed genoeg en moesten we eerst
een taaltraining aanbieden. Voor vluchtelingen die werk
ervaring meebrengen uit het land van herkomst, blijven
we ons richten op korte en tegelijkertijd duurzame routes
naar werk.
�� In 2017 begeleidden we circa 250 vluchtelingen die in
het land van herkomst een medische opleiding hadden
afgerond of werkzaam waren in de zorg. Ondanks het
tekort aan hoogopgeleid zorgpersoneel in Nederland
lukte het hen in de meeste gevallen niet om snel passend
werk te vinden. De meeste kandidaten kwamen terecht in
het traditionele, tijdrovende assessmenttraject of moes
ten uitwijken naar een andere sector. Het UAF probeerde
samen met expertisecentrum Pharos bestaande patronen
te doorbreken, maar we ontdekten dat onze invloed op
dit punt beperkt is.
Vooruitkijkend naar 2018 noemen we enkele inspirerende, regionale samenwerkingsprojecten die model staan voor de manier waarop het UAF de komende jaren wil werken.
�� Onze drie kersverse leerwerktrajecten op mboniveau
(zie hoofdstuk 1) krijgen een vervolg. In 2018 worden drie
soortgelijke leerwerktrajecten opgezet. Eén daarvan is al
rond: voor vluchtelingen in de regio Rotterdam die elek
tromonteur willen worden start een leerwerktraject met
uitzicht op een mbodiploma en een vaste baan. Dit
wordt georganiseerd door Stedin, het landelijke samen
werkingsverband Werk en Vakmanschap en het UAF.
UAF jaarverslag 2017 - 59
�� Er is een enorme behoefte aan leerwerktrajecten die
aansluiten bij de capaciteiten van vluchtelingen. Voor
hoogopgeleide vluchtelingen met ervaring in kansrijke
sectoren, zoals de techniek, de zorg of het onderwijs,
ontwikkelen we dankzij financiering door VSBfonds
samen met werkgevers en onderwijsinstellingen in
één jaar drie nieuwe leerwerktrajecten op hboniveau.
�� Inwoners van Zwolle met een vluchtelingachtergrond
krijgen meer mogelijkheden om een studie te volgen.
Dit hebben de gemeente Zwolle, Hogeschool
Windesheim en het UAF begin 2018 afgesproken.
De samenwerking is erop gericht dat hoger opgeleide
vluchtelingen zich kunnen ontwikkelen en een goede
kans op de arbeidsmarkt maken.
�� Samen met de Erasmus Universiteit creëren we meer
kansen voor gevluchte studenten en wetenschappers.
Begeleidingopmaat en talentontwikkeling zijn speer
punten in de samenwerking; begin 2018 werken we de
plannen uit.
Bij het UAF gaat ‘de verbouwing’ waar we mee begonnen door. Grote veranderingen die in 2017 werden voorbereid worden in 2018 operationeel:
�� We werken met zes regioteams waarin drie disciplines
zijn vertegenwoordigd: intake, studentenbegeleiding en
begeleiding naar de arbeidsmarkt. De aparte afdelingen
verdwijnen. De medewerkers gaan regelmatig het land in
en hebben een belangrijke rol als verbinder, onder meer
voor het creëren van regionale netwerken die bijdragen
aan kansen voor vluchtelingen. Regionaal werken biedt
ook nieuwe kansen voor fondsenwerving en het ver
groten van de zichtbaarheid van het UAF.
�� De overgang naar een organisatiestructuur met regio
teams vraagt om een aanpassing van het besturings
model. Deze aanpassing is doorgevoerd en is per april
2018 van kracht.
�� We brengen meer diversiteit aan in begeleidingstrajecten
en noemen dat ‘modulair werken’. Hiermee sluiten we
nog beter aan bij de begeleidingsbehoefte van vluchte
lingen, verhogen we de effectiviteit van onze begeleiding
en kunnen we meer vluchtelingen kansen bieden.
Vluchtelingen met werkervaring in de ict die de taal al
goed beheersen, proberen we bijvoorbeeld direct duur
zaam naar werk te begeleiden. Hier zijn soms
mogelijkheden voor, omdat een Nederlands diploma in
de ict vaak geen ingangseis is. Voor het vervolg van een
loopbaan is zo'n diploma wel van belang.
�� We verwachten ook in 2018 veel aanvragen voor begelei
ding en bereiken daarmee de grens van wat het UAF
aankan. Ons doel is om een transparant en rechtvaardig
toelatingsbeleid in te richten van hoge kwaliteit.
We bieden vluchtelingen die dat het hardst nodig
hebben een kans; anderen proberen we positief door
te verwijzen.
�� Alle veranderingen in onze organisatie zijn aanleiding
om de eigen positionering en externe communicatie
onder de loep te nemen. We zorgen ervoor zorgen dat
elke medewerker hetzelfde verhaal vertelt.
�� We starten met een gestructureerd opleidingsbeleid,
de UAF Academie, zodat medewerkers competenties
kunnen ontwikkelen die noodzakelijk zijn voor hun func
tie. Ook is de UAF Academie bedoeld om al aanwezige
kennis en ervaring onderling te delen en zo te behouden
voor de organisatie.
�� We voeren een nieuw 'cliëntvolgsysteem' in voor de
uitwisseling van administratieve gegevens met vluchte
lingen. Hierdoor zijn onze medewerkers op den duur
minder tijd kwijt met ‘randzaken’ zoals declaraties van
reiskosten en blijft meer tijd over voor de begeleiding.
Het systeem bespaart ook een hoop papier en benodigde
opslagruimte voor dossiers.
�� De website wordt vernieuwd en toekomstbestendig
gemaakt. We willen de verschillende doelgroepen beter
bedienen (vluchtelingen, donateurs en samenwerkings
partners) en de site beter geschikt maken voor gebruik
op mobiele telefoons en tablets.
�� Voor vluchtelingen die op mboniveau aan de slag willen,
breiden we onze dienstverlening verder uit. We verhogen
de capaciteit van de mbohelpdesk zodat we meer vragen
kunnen afhandelen. In drie regio’s realiseren we ‘warme
contacten’ waar instroom mogelijk is in een vakopleiding
(ROC’s) of werktrajecten (gemeentes). In alle delen van
het land onderzoeken we mogelijkheden voor regionale
voorlichtingsbijeenkomsten voor aankomende mbo’ers.
We gaan door met fondsenwerving om de mboactivitei
ten te kunnen uitvoeren.
- UAF jaarrekening 201760
UAF jaarrekening 2017 - 61
Jaarrekening2017
- UAF jaarrekening 201762
ACTIVA 31 december 2017 31 december 2016
€ € € €I MATERIËLE VASTE ACTIVA
Gebouwen en terreinen 1.022.866 1.087.647
Inventaris 102.225 24.810
Automatisering 239.175 154.301 1.364.266 1.266.758
II FINANCIËLE VASTE ACTIVAVorderingen op (ex-) UAF studenten 3.749.154 3.833.502 Voorziening oninbaarheid -1.198.228 -1.227.295
2.550.926 2.606.207
III VORDERINGENStudiefinanciering DUO 1.261.845 617.312 Te ontvangen nalatenschappen 656.303 545.102 Toegezegde bijdragen en doelsubsidies 256.915 159.401 Rekening courant SUS 147.336 83.411 Overige vorderingen en overlopende activa 24.910 60.740
2.347.309 1.465.966
IV EFFECTEN 728.859 722.733
V LIQUIDE MIDDELENDeposito’s en spaarrekeningen 2.732.334 3.729.983 Banken en overige geldmiddelen 5.870.808 1.819.562
8.603.142 5.549.545
TOTAAL BEZITTINGEN 15.594.502 11.611.209
Balans per 31 december 2017 (na resultaatbestemming)
UAF jaarrekening 2017 - 63
PASSIVA 31 december 2017 31 december 2016
€ € € €VI RESERVES EN FONDSEN
Stichtingskapitaal 45 45
Continuïteitsreserve 2.846.000 2.380.000
Bestemmingsreserves 6.364.610 6.257.937
Totaal kapitaal en bestemmingsreserves 9.210.655 8.637.982
Bestemmingsfondsen 1.242.596 910.974
Totaal reserves en fondsen 10.453.251 9.548.956
VII VOORZIENINGEN
Voorziening groot onderhoud - 212.699
VIII KORTLOPENDE SCHULDEN
Crediteuren 444.734 250.055
Premies sociale verzekeringen en pensioenen 47 18.848
Bijdragen en doelsubsidies 4.076.671 1.310.133
Overige schulden en overlopende passiva 619.799 270.518
5.141.251 1.849.554
TOTAAL SCHULDEN EN EIGEN VERMOGEN 15.594.502 11.611.209
- UAF jaarrekening 201764
Staat van baten en lasten 2017
BATEN Werkelijk 2017 Begroot 2017 Werkelijk 2016
€ € €
I Baten van particulieren 3.924.376 3.629.600 4.186.084
II Baten van bedrijven 158.139 130.000 122.864
III Baten van loterijorganisaties 2.219.622 1.485.550 1.187.327
IV Baten van subsidies van overheden 3.080.598 3.578.370 2.986.871
V Baten van andere organisaties zonder winststreven 1.142.538 749.300 1.405.466
Totaal geworven baten 10.525.273 9.572.820 9.888.612 Overige baten 1.736.419 - -
TOTAAL BATEN 12.261.692 9.572.820 9.888.612
LASTEN
VI BESTEED AAN DOELSTELLINGEN
A Voorlichting 818.676 964.620 793.642
B Intake en acceptatie 760.980 678.710 613.870
C Studiebegeleiding 1.669.001 1.676.950 1.338.147
D Mentoring 177.926 83.480 -
E Financiële ondersteuning studerenden 3.972.077 3.783.130 3.307.463
F Begeleiding naar werk en werkgeversbenadering 748.463 697.030 684.568
G Projecten en programma's 1.437.814 1.033.290 1.091.603
H (Internationale) belangenbehartiging 73.084 51.540 92.756
Totaal besteed aan doelstellingen 9.658.021 8.968.750 7.922.049
VII WERVINGSKOSTEN 1.004.255 1.054.240 1.025.187
VIII KOSTEN BEHEER EN ADMINISTRATIE 718.265 641.270 575.484
TOTAAL LASTEN 11.380.541 10.664.260 9.522.720
IX SALDO VOOR FINANCIËLE BATEN EN LASTEN 23.145 14.400 31.967
SALDO VAN BATEN EN LASTEN 904.296 -1.077.040 397.859
BESTEMMING SALDO VAN BATEN EN LASTENToevoeging/onttrekking aan:
Bestemmingsreserves 572.674 -1.017.040 370.535
Bestemmingsfondsen 331.622 -60.000 27.324
TOTAAL 904.296 -1.077.040 397.859
SALDO VAN BATEN EN LASTEN uit normale bedrijfsuitoefening -832.123 -1.077.040 397.859
UAF jaarrekening 2017 - 65
Sp
ecif
icat
ie e
n ve
rdel
ing
kost
en n
aar
bes
tem
min
g
DO
ELST
ELLI
NG
Voor
licht
ing
Inta
ke e
n ac
cept
atie
Stud
ie-
bege
leid
ing
Men
tori
ngFi
nanc
iële
on
der -
steu
ning
Beg
elei
ding
na
ar w
erk
Proj
ecte
nB
elan
gen-
beha
rtin
gW
ervi
ngs-
kost
enB
ehee
r en
ad
min
istr
atie
Wer
kelij
k 20
17B
egro
ot20
17W
erke
lijk
2016
€€
€€
€€
€€
€€
€€
€D
IREC
TE K
OST
ENVo
orlic
htin
g 2
89.0
91
260
.283
2
57.5
00
2
24.0
19
Inta
ke e
n ac
cept
atie
99.
103
9.9
57
1.0
00
-
Stud
iebe
gele
idin
g 8
6.59
1 8
7.72
3 1
08.
900
5
8.63
6 M
ento
ring
12.
512
2.6
70.3
21
3.1
84.1
00
2
.907
.083
Fi
nanc
iële
ond
erst
euni
ng 3
.20
5.65
2 1
8.43
9 2
4.0
00
2
0.8
97
Beg
elei
ding
naa
r w
erk
31.
550
5
81.8
04
120
.00
0
328
.831
Pr
ojec
ten
80
0.1
96
17.
125
12.
00
0
10
.666
B
elan
genb
ehar
tigin
g 1
9.47
4 3
22.7
03
382
.00
0
352
.757
W
ervi
ngsk
oste
n 2
65.5
37
TOEG
EREK
END
E KO
STEN
Sa
lari
skos
ten
40
2.60
8 5
12.7
87
1.2
28.6
41
128
.113
5
96.6
82
50
0.0
31
517
.494
4
4.15
5 5
57.7
76
569
.425
5
.057
.712
4.
839.
440
4.3
81.3
04
Ove
rige
per
sone
elsk
oste
n 6
9.30
0
74.
410
1
81.3
20
17.
632
84.
338
141
.866
3
.150
5
.129
1
09.
743
71.
770
7
58.6
58
584.
600
525
.163
K
anto
or- e
n al
gem
ene
kost
en 5
7.67
7 7
4.68
0
172
.448
1
9.67
0
85.
406
75.
015
1
16.9
74
4.3
25
71.
200
7
7.07
0
754
.465
7
17.4
90
647
.898
TOTA
AL
818
.676
7
60.9
80
1.6
69.0
00
177
.927
3
.972
.078
7
48.4
62
1.4
37.8
14
73.
083
1.0
04.2
56
718
.265
1
1.38
0.54
1 10
.664
.260
9.5
22.7
20
GEM
IDD
ELD
AA
NTA
L PE
RSO
NEE
LSLE
DEN
Wer
kelij
k 20
17B
egro
ot 2
017
Wer
kelij
k 20
16(I
n ft
e’s)
Tijd
elijk
die
nstv
erba
nd 1
3,0
8
,0
12,
0
Vast
die
nstv
erba
nd 7
2,1
76,
4 60
,3
TOTA
AL
85,
1 8
4,4
72,
3
- UAF jaarrekening 201766
ALGEMENE TOELICHTING OP DE JAARREKENING 2017
Algemeen Stichting Vluchteling-Studenten UAF (hierna UAF) is
gevestigd in Nederland. Het adres van de statutaire
zetel van de organisatie is Newtonlaan 71 te Utrecht.
Nummer Kamer van Koophandel: 41177131
RSIN (voorheen fiscaalnummer): 002880957
Deze jaarrekening bevat de financiële informatie
van de stichting.
De voornaamste activiteiten van de stichting
bestaan uit (financiële) ondersteuning van hoger
opgeleide vluchtelingen.
Verslaggevingsperiode Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van een
verslaggevingsperiode van een kalenderjaar.
Toegepaste standaardenDe jaarrekening is opgesteld volgens de nieuwste
Richtlijn 650 voor Fondsenwervende organisaties
(RJ-Uiting 2016-13: ‘Richtlijn 650 Fondsenwervende
organisaties’) van de Raad voor de Jaarverslag-
geving, vastgesteld in oktober 2016.
De grondslagen die worden toegepast voor de
waardering van activa en passiva en de resultaat
bepaling zijn gebaseerd op historische kosten.
ContinuïteitDeze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de
continuiteïtsveronderstelling.
GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA ALS OOK DE RESULTAATBESTEMMING
Algemeen Voor zover niet anders is vermeld, worden activa
en passiva opgenomen tegen nominale waarde.
Opbrengsten en kosten worden toegerekend aan
het boekjaar waarop zij betrekking hebben.
Gebruik van schattingenDe opstelling van de jaarrekening vereist dat het
management zich oordelen vormt en schattingen en
veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de
toepassing van grondslagen en de gerapporteerde
waarde van activa en verplichtingen én van baten
en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen
afwijken van deze schattingen.
De schattingen en onderliggende veronderstellingen
worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van
schattingen worden opgenomen in de periode
waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige
perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.
Materiële vaste activaDe gebouwen en -terreinen, andere vaste middelen,
materiële vaste activa in uitvoering en vooruitbeta-
lingen op materiële vaste activa en niet aan het
productieproces dienstbare materiële vaste activa
worden, tenzij andere vermeld, gewaardeerd tegen
hun kostprijs, verminderd met de cumulatieve
afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen.
De afschrijvingen worden berekend als een percen-
tage over de aanschafprijs volgens de lineaire
methode op basis van de economische levensduur
rekening houdend met de restwaarde. Op terreinen,
materiële vaste activa in uitvoering en vooruit-
betalingen op materiële vaste activa wordt niet
afgeschreven.
De afschrijvingspercentages bedragen:
Panden en verbouwingen 3,33 - 20
Inventaris 20 - 25
Hardware en software 25 - 33
Er is geen verplichting tot herstel na afloop van het
gebruik van activa.
Financiële vaste activaWaardering van de vorderingen op (ex-) UAF
studenten vindt plaats tegen de nominale waarde
onder aftrek van een voorziening wegens
vermoedelijke oninbaarheid.
Bijzondere waardeverminderingenVoor vaste activa wordt op balansdatum beoordeeld
of er aanwijzingen zijn dat deze activa onderhevig
zijn aan bijzondere waardeverminderingen. Als
dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de
UAF jaarrekening 2017 - 67
realiseerbare waarde van het actief geschat.
De realiseerbare waarde is de hoogste van de
bedrijfswaarde en de opbrengstwaarde.
VorderingenDe vorderingen op de studiefinanciering van de
Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) zijn gebaseerd
op de voorschotten die aan UAF studenten op grond
van hun studiefinancieringsrecht zijn verstrekt.
Het UAF zorgt voor verdere doorbetaling van deze
gelden.
EffectenDe effecten worden gewaardeerd tegen beurswaarde
per balansdatum.
Waardeveranderingen worden rechtstreeks in de
staat van baten en lasten verwerkt zowel bij verkoop
als per balansdatum de ongerealiseerde waardever-
meerdering danwel vermindering.
VoorzieningenVoorzieningen worden gevormd voor in rechte
afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de
balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk
is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk
is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze
is te schatten.
De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de
nominale waarde van de uitgaven die naar verwach-
ting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te
wikkelen, tenzij anders vermeld.
De voorziening groot onderhoud wordt opgebouwd
door jaarlijkse dotaties, gebaseerd op de in de toe-
komst te maken kosten voor groot onderhoud aan
de panden Wilhelminapark 37, 38, 40 en 41 op basis
van een onderhoudsplan voor tien jaar. Gemaakte
kosten voor groot onderhoud worden bestreden uit
deze voorziening.
PensioenenDe pensioenregeling van de medewerkers is onder-
gebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Stichting
Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW). Het ouder-
domspensioen is een toegezegd-pensioenregeling
op basis van (voorwaardelijk) geïndexeerd middel-
loon. Indexatie van de pensioenrechten is afhankelijk
van de financiële positie waarin het pensioenfonds
zich bevindt. De aan de pensioenuitvoerder te beta-
len premie wordt als last in de staat van baten en
lasten verantwoord en, voor zover de aan de
pensioenuitvoerder te betalen premie nog niet is
voldaan, wordt deze als verplichting op de balans
opgenomen. Het UAF heeft geen verplichting tot
het doen van aanvullende bijdragen in het geval van
een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds, anders
dan het voldoen van toekomstig hogere premie-
bijdragen. Om deze reden worden de op een periode
betrekking hebbende premiebijdragen in die periode
ten laste van het resultaat gebracht.
De dekkingsgraad van pensioenuitvoerder PFZW
bedraagt op balansdatum 101,1%.
Baten eigen fondsenwervingDe baten uit eigen fondsenwerving worden verant-
woord voor het door de instelling ontvangen bedrag
zonder dat de door de eigen organisatie gemaakte
kosten in mindering zijn gebracht. Bijdragen die zijn
ontvangen van sponsors, zijnde bijdragen waar geen
evenredige tegenprestatie voor de geleverde goede-
ren of diensten tegenover staat, zijn verantwoord
als baten uit eigen fondsenwerving. Baten uit door
sponsors opgezette acties waarover de instelling
zelf geen risico loopt, zijn verantwoord als baten
uit acties van derden.
Donaties en giftenDonaties en giften worden verantwoord in het jaar
waarin zij worden ontvangen, met uitzondering
van ontvangsten die kunnen worden toegerekend
aan een periode waarin een bepaalde mailingactie
heeft plaatsgevonden. Giften van een zaak in
natura worden gewaardeerd tegen de reële waarde
in Nederland.
Baten uit nalatenschappenDe opbrengst van legaten en erfenissen wordt
genomen in het boekjaar waarin de omvang
betrouwbaar kan worden vastgesteld.
Baten van loterijorganisatiesDe ontvangen bijdragen uit nationale loterijen,
worden als bate verantwoord voor het door de
instelling ontvangen bedrag. Verwerking vindt plaats
in het jaar waarin de bate is ontvangen of door die
loterij is toegezegd. Kosten die de instelling eventu-
eel heeft betaald in het kader van een actie van
- UAF jaarrekening 201768
derden, worden in de staat van baten en lasten
onder ‘kosten van acties derden’ verantwoord.
OverheidssubsidiesOverheidssubsidies worden voorzover besteed
conform de subsidievoorwaarden als bate verant-
woord. Subsidies ter compensatie van door de
organisatie gemaakte kosten worden systematisch
als opbrengsten in de staat van baten en lasten
opgenomen in de periode waarin de kosten
worden gemaakt.
Studiefinanciering / verstrekkingenDe kosten van de diverse regelingen zijn gebaseerd
op de daadwerkelijk in het boekjaar aan UAF
studenten betaalde vergoedingen of, in het geval van
collegegelden, op de bedragen die door het UAF
aan de onderwijsinstellingen zijn betaald.
Rentebaten en baten uit beleggingenDit betreft de rente over het boekjaar die van derden
is ontvangen of wordt ontvangen, respectievelijk aan
derden betaalde en te betalen rente.
Operationele leaseVerplichtingen uit hoofde van operationele leasing
worden, rekening houdend met ontvangen vergoe-
dingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in
de staat van baten en lasten over de looptijd van het
contract.
UAF jaarrekening 2017 - 69
Toelichting op de balans per 31 december 2017
ACTIVA
I MATERIËLE VASTE ACTIVA
Gebouwen en terreinen AutomatiseringGrond
Wilhelmina- park
Panden Wilhelmina-
park
Verbouwin-gen
Inventaris Hardware Software Totaal
€ € € € € € €
1 januari 2017Cumulatieve aanschafwaarde 508.445 965.770 356.298 300.783 499.554 544.978 3.175.828
af Cumulatieve afschrijvingen - -552.611 -190.255 -275.973 -435.909 -454.322 -1.909.070
BOEKWAARDE 508.445 413.159 166.043 24.810 63.645 90.656 1.266.758
Buiten gebruik stelling/verkoop
af - aanschafwaarde -113.445 -302.730 -356.298 -294.006 -440.461 -402.648 -1.909.588 - cummulatieve afschrijvingen - 259.764 190.255 282.423 440.394 402.649 1.575.485 Investeringen - - 271.233 112.325 125.034 78.105 586.697
af Afschrijvingen - - -13.560 -23.327 -54.094 -64.105 -155.086
-113.445 -42.966 91.630 77.415 70.873 14.001 97.508 31 december 2017Cumulatieve aanschafwaarde 395.000 663.040 271.233 119.102 184.127 220.435 1.852.937
af Cumulatieve afschrijvingen - -292.847 -13.560 -16.877 -49.609 -115.778 -488.671
BOEKWAARDE 395.000 370.193 257.673 102.225 134.518 104.657 1.364.266
Het UAF bezit de panden Wilhelminapark 37, 38 en 41 te Utrecht. Eind december 2016 is besloten te verhuizen naar
de Newtonlaan in Utrecht en de panden aan het Wilhelminapark te verkopen. In juli 2017 zijn de nummers 37 en 38
overgedragen voor een bedrag van € 2.100.000. Na aftrek van de boekwaarde op 31 december 2016 en de courtage
resteert een verkoopresultaat van ruim € 1.736.000. Dit bedrag is verantwoord onder de overige baten.
In februari 2018 wordt het Wilhelminapark 41 overgedragen. De boekwinst op dit pand bedraagt € 335.000 en is in
de begroting 2018 opgenomen onder de overige baten.
De belangrijkste investeringen in het boekjaar bestaan uit verbouwingen en inventaris in het nieuwe kantoorpand.
Daarnaast is geïnvesteerd in hardware voor het datacenter en de (mobiele) werkplekken en het tweede deel voor
de inrichting van de nieuwe software voor de afdeling fondsenwerving.
- UAF jaarrekening 201770
Toelichting op de balans per 31 december 2017 (vervolg)
Berekeningssystematiek voor de voorziening: 75% van de dubieuze vorderingen en 25% van de niet-dubieuze
vorderingen worden als voorziening opgenomen. Dit is gebaseerd op een analyse van de oninbaarheid van de
dubieuze vorderingen en de verhouding van de dubieuze versus de niet-dubieuze vorderingen.
De daling van de vorderingen wordt verklaard door een toename van studenten met een (inburgerings)lening via
de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). De voorziening bedraagt ultimo 2017 32% van de uitstaande vorderingen
en is in lijn met voorgaande jaren.
II FINANCIËLE VASTE ACTIVA 2017 2016
€ €Vorderingen op (ex-) UAF studenten
Saldo per 1 januari 3.833.502 3.919.966
40% leningen 262.282 276.189
100% leningen 337.306 245.047
Verrekening studiefinanciering (40% en 100%) 30.037 31.967
Rente - 3.210
Correcties -7.983 -8.504
4.455.144 4.467.875
Aflossingen in boekjaar -592.882 -538.504
Afboekingen -109.802 -92.181
Kortingen -3.306 -3.688
SALDO PER 31 DECEMBER 3.749.154 3.833.502
Voorziening oninbaarheid
Saldo per 1 januari 1.227.295 1.240.526
Afgeboekt in boekjaar -109.802 -92.181
1.117.493 1.148.345
Dotatie in boekjaar 80.735 78.950
SALDO PER 31 DECEMBER 1.198.228 1.227.295
TOTAAL FINANCIËLE VASTE ACTIVA PER 31 DECEMBER 2.550.926 2.606.207
UAF jaarrekening 2017 - 71
Toelichting op de balans per 31 december 2017 (vervolg)
III VORDERINGEN 31 december 2017 31 december 2016
€ €Studiefinanciering DUO
Reguliere financiering via DUO 894.378 604.470
Leven Lang Leren Krediet via DUO 363.929 -
TS-gelden DUO 3.538 12.843
1.261.845 617.313
Toegezegde bijdragen
Te ontvangen erfenissen en legaten 556.303 445.102
Te ontvangen vruchtgebruik erfenissen 100.000 100.000
Toegezegde bijdragen en doelsubsidies 256.915 159.401
913.218 704.503
Het saldo van deze posten bestaat uit het verschil tussen de ontvangsten van DUO en de betalingen van college- en
lesgeld én boekengeld voor/aan studenten. Het UAF betaalt een deel de studiefinanciering vooruit, als compensatie
voor de hogere uitgaven aan het begin van het collegejaar. Aan het eind van het collegejaar is het saldo nihil.
De post te ontvangen erfenissen en legaten heeft betrekking op bedragen die tot en met 2017 zijn aangemeld, maar
waarvoor de afrekening nog niet is gerealiseerd. De nog te ontvangen erfenissen met vruchtgebruik hebben naar alle
waarschijnlijkheid een looptijd langer dan één jaar.
De rekening courant SUS heeft betrekking op de vordering op zuster organisatie SUS en bestaat uit het banksaldo van
de Stichting.
Rekening-courant Stichting UAF Steunpunt (SUS) 147.336 83.411
Overige vorderingen en overlopende activa
Vooruitbetaalde en te ontvangen organisatiekosten 21.162 46.017
Te ontvangen rente 2.175 13.100
Voorschotten personeel - 50
Waarborgsommen 1.573 1.573
24.910 60.740
TOTAAL VORDERINGEN 2.347.309 1.465.967
- UAF jaarrekening 201772
Gelden zijn belegd in effecten in het kader van een fonds
op naam. Voor dit fonds geldt een beleggingsmix van 75%
aandelen in een obligatiefonds en 25% aandelen in een
wereldwijd beleggingsfonds. Belegd wordt in de huisfond-
sen van de ASN Bank. Hiermee voorkomt het UAF beleg-
gingen in sectoren die de organisatie niet wil ondersteunen.
BeleggingsstatuutIn november 2015 heeft de Raad van Toezicht een beleg-
gingsstatuur vastgesteld. Het beleggingsstatuut legt het
kader en de richtlijnen vast waarbinnen geopereerd wordt
bij het beheren van het vermogen van het UAF.
Het beleggingsdoel van het UAF is tweeledig. Enerzijds
het in stand houden van het reële vermogen, anderzijds
het behalen van een netto rendement ten behoeve van
uitgaven van de verschillende fondsen en dekking van de
beheerskosten. De beleggingshorizon is vastgesteld op
vijf jaar. Jaarlijks wordt tijdens het opstellen van de jaarreke-
ning de voor belegging beschikbare middelen vastgesteld.
Dit gebeurt op basis van de prognose voor de komende
vijf kalenderjaren. Voor belegging komt uitsluitend dat deel
van het vermogen in aanmerking waarop op basis van de
vijfjarige prognoses geen financiële verplichtingen rust.
Rekening houdend met de risico’s ten aanzien van de
inkomsten wordt een buffervermogen liquide aangehouden
van 25% van de geprognotiseerde gemiddelde jaarlijkse
uitgaven. Indien na aftrek van het buffervermogen de voor
belegging beschikbare middelen kleiner is dan € 500.000,
zullen deze middelen niet worden belegd.
Als het UAF op basis van het bovenstaande besluit over
te gaan tot het beleggen van vermogen, conformeert zij
zich aan de tien principes van de United Nations Global
Compact en zal ze de vermogensbeheerder nadrukkelijk
de opdracht geven deze principes bij de keuze voor directe
beleggingen in ondernemingen te respecteren.
Uitgangspunten UN Global Compact:Mensenrechten
�� respecteren en beschermen van internationale
mensenrechten
�� voorkomen dat bedrijfsonderdelen zich schuldig
maken aan schending van mensenrechten
Arbeidsrecht �� waarborgen van de vrijheid tot vereniging en de
erkenning van het recht op collectief vergaderen
�� uitbanning van alle vormen van arbeid onder dwang
�� afschaffen van kinderarbeid
�� uitbanning van discriminatie in de werkomgeving
of in de beroepsuitoefening
Milieu
�� bijdragen aan preventieve benaderingen van
milieuvraagstukken
�� ondernemen van initiatieven die het verantwoordelijk-
heidsbesef voor het milieu bevorderen
�� bevorderen van nieuwe milieuvriendelijke technologische
innovaties
Corruptie �� het bestrijden van alle vormen van corruptie, inclusief
afpersing en omkoping.
Tevens dient de vermogensbeheerder de wens van het UAF
te respecteren niet te willen beleggen in bedrijven die een
controversieel beleid voeren en gekend zijn vanwege hun
betrokkenheid bij de wapenindustrie.
Het mandaat voor de uitvoering is met de vaststelling
van het statuut neergelegd bij de beheerder, de directeur.
Op grond van de berekening van de voor belegging
beschikbare middelen wordt in het eerste kwartaal van
2018 overgegaan tot het beleggen van extra gelden, naast
het fonds op naam.
IV EFFECTEN 31 december 2017 31 december 2016
€ €Aandelenfonds ASN 216.374 197.271
Obligatiefonds ASN 512.485 525.462
TOTAAL EFFECTEN 728.859 722.733
UAF jaarrekening 2017 - 73
V LIQUIDE MIDDELEN 31 december 2017 31 december 2016
€ €Deposito’s en spaarrekeningen
Spaarrekening ING 1.027.095 1.025.955
Van Lanschot termijnspaarrekening 955.239 1.954.028
Triodos spaarrekening 750.000 750.000
2.732.334 3.729.983
Banken en overige geldmiddelen
Banken rekening courant 5.870.360 1.818.409
Kas 448 1.153
5.870.808 1.819.562
TOTAAL LIQUIDE MIDDELEN 8.603.142 5.549.545
De liquide middelen staan ter vrije beschikking van de stichting.
PASSIVA
VI RESERVES EN FONDSEN 31 december 2017 31 december 2016
€ €
Stichtingskapitaal 45 45
Uit resultaatbestemming
1 januari 2017 Toevoeging Onttrekking Overige mutaties 31 december 2017
€ € € € €
Continuïteitsreserve 2.380.000 466.000 - - 2.846.000
Reserve leningen u/g i.h.k.v. de doelstelling 2.606.207 - - -55.281 2.550.926
Reserve speciale projecten 329.250 - 34.181 - 295.069
Reserve verhoogde toestroom vluchtelingen 838.035 140.855 - - 978.890
Reserve meerjarenbeleidsplan 2.484.445 - - 55.281 2.539.725
TOTAAL RESERVES 8.637.937 606.855 34.181 - 9.210.610
- UAF jaarrekening 201774
ContinuïteitsreserveDoel: Dient als een buffer, bijvoorbeeld als de inkomsten
sterk verminderen of de lasten sterk stijgen.
Vorming: Jaarlijkse herberekening op basis van
exploitatiekosten.
Toelichting: Op basis van een analyse van de risico’s die
het UAF loopt op de korte en lange termijn is de omvang
van deze reserve in september 2010 door het bestuur
vastgesteld op 25% van de exploitatiekosten.
In de analyse is geconstateerd dat de kans dat zowel
diverse specifieke inkomsten (particulieren, overheden,
loterijen) als diverse kosten (reiskosten, taalcursussen,
enzovoorts) veranderen, kleiner is dan 10% elk. Bij elkaar
is dat minder dan 20%. Met een reserve van 25% kan de
organisatie één jaar en drie maanden ongewijzigd haar
activiteiten voortzetten en tegelijkertijd maatregelen
nemen om de exploitatie weer sluitend te krijgen.
De CBF-richtlijn ‘Reserves Goede Doelen’ bepaalt dat de
maximale hoogte van de continuïteitsreserve eind 2017
€ 10.254.600 mag bedragen (anderhalf keer de kosten van
de werkorganisatie). Het verschil met bovenstaande bere-
kening wordt voornamelijk verklaard door het geringe
risico en de inschatting van de tijd die nodig is na een
tegenvaller weer tot een sluitende exploitatie te komen.
Reserve leningen u/gDoel: Dit vermogen ligt vast in de leningen. Pas na aflos-
sing kan het geld door het UAF opnieuw gebruikt worden.
Vorming: Mutaties in deze reserve wordt toegevoegd dan
wel onttrokken aan de reserve meerjarenbeleidsplan.
Toelichting: betreft het bedrag van de uitgegeven leningen
aan studenten minus de voorziening tegen oninbaarheid.
Reserve speciale projectenDoel: Reserve is bedoeld voor innovatieve projecten in
het kader van de doelstelling.
Vorming: uit resultaatbestemming van diverse jaren.
Toelichting: De noodzakelijke omvang is door het bestuur
vastgesteld op de hoogte van de co-financiering van het
UAF voor een boekjaar van de projecten. Uit de resultaat-
bestemming 2015 is een bedrag van € 33.450 toegevoegd
voor de ontwikkeling van een innovatief lab(oratorium)
waarin onder andere geëxperimenteerd wordt met concep-
ten voor het werven van jonge donateurs. In 2017 is dit
bedrag besteed en in midndering gebracht op de reserve.
Reserve ‘verhoogde toestroom vluchtelingen’ Doel: Dient als buffer voor de verhoogde toestroom van
vluchtelingen in 2015. Verwacht wordt dat het aantal aan-
meldingen voor begeleiding de komende jaren fors zal
stijgen.
Vorming: is gevormd uit de resultaatbestemming 2016
en 2017.
Toelichting: De reserve bestaat uit het bedrag aan
nalatenschappen en fondsenwerving van bedrijven dat
is ontvangen boven wat in de begroting was opgenomen.
Reserve meerjarenbeleidsplanDoel: Dit bedrag is door het bestuur bestemd voor finan-
cieringen in navolgende jaren van activiteiten in het kader
van het ‘Meerjarenbeleidsplan’ en zoals vastgelegd in de
meerjarenraming.
Vorming: uit resultaatbestemming van diverse jaren.
Toelichting: In 2016 is een aanpassing van het reserve-
beleid doorgevoerd. Dit betekent dat de komende vier jaar
ongeveer € 2,4 miljoen extra besteed kan worden aan de
doelgroep. Door naar het jaar 2020 afnemende tekorten
te begroten wordt deze reserve binnen een beperkte
periode gestructureerd ingezet.
UAF jaarrekening 2017 - 75
Bestemmingsfondsen 31 december 2017 31 december 2016
€ €
Fondsen op naam 1.116.931 738.254
Overige bestemmingsfondsen 125.665 172.720
TOTAAL BESTEMMINGSFONDSEN 1.242.596 910.974
Het Goede Burenfonds richt zich specifiek op ondersteuning van mbo-ers bij onderwijs en werk. In de jaren 2017
tot en met 2020 wordt jaarlijks € 180.000 toegerekend aan deze doelstelling.
Bovengenoemde fonds is belegd in effecten, zie paragraaf IV.
Overige fondsen op naam:
�� Het Bob Vlake Fonds financierde de kosten van de inhoudelijke programmering in en het onderhoud van
het Bob Vlake Huis. In dit huis exposeren gevluchte kunstenaars hun werk. Eind 2017 is dit fonds opgeheven.
�� Het Phoenix Fonds biedt ondersteuning bij de studie aan hoogopgeleide vluchtelingen uit Irak en Syrië of anderen
delen van het Midden-Oosten.
�� Het Mina Studiefonds biedt ondersteuning bij de studie aan vrouwelijke hoogopgeleide vluchtelingen uit Irak en Syrië
of andere delen van het Midden-Oosten.
�� Het Dorrie Stoop Fonds richt zich op UAF studenten die een studie volgen die zich richt op muziek, zang of dans.
�� Het Annette Bogtstra Taalfonds ondersteunt het onderwijs in Nederlandse taal en cultuur.
�� Het 4U Studiefonds biedt ondersteuning bij de studie aan vrouwelijke hoogopgeleide vluchtelingen uit het Midden-
Oosten en Afghanistan.
�� Het Sadeq Hedayat Fonds richt zich op onderwijs aan Irakese gevluchte kunstenaars.
Fondsen op naam
Uit resultaatbestemming
1 januari 2017 Ontvangen geldenBehaald rendement
boekjaarBestede gelden 31 december 2017
€ € € € €
Goede Burenfonds 722.733 - 6.126 180.000 548.859
Bob Vlake Fonds 11.091 - - 11.091 -
Phoenix Fonds 3.000 - - 3.000 -
Mina Studiefonds 1.430 10.000 - 11.430 -
Dorrie Stoop Fonds - 17.500 - 17.500 -
Annette Bogtstra Taalfonds - 20.000 - 12.100 7.900
4U Studiefonds - 10.000 - 10.000 -
Sadeq Hedayat Fonds - 5.000 - 5.000 -
Popp-Snijders Talenfonds - 15.000 - 15.000 -
Schulte-Droesen Fonds - 407.672 - - 407.672
Wilgenroos - 15.000 - 15.000 - Camacare Fonds - 15.000 - - 15.000 Kees van den Hoek Fonds - 37.500 - - 37.500 Adrianusfonds - 101.500 - 11.500 90.000 PenY Fonds - 10.000 - - 10.000
TOTAAL FONDSEN OP NAAM 738.254 664.172 6.126 291.621 1.116.931
- UAF jaarrekening 201776
De Peter Baehr Prijs is bedoeld voor onderzoek door een UAF student die willen promoveren. De prijs is in 2017
toegekend aan Sociaal-cultureel antropoloog Younes Saramifar.
Met ingang van 2016 wordt voor Scholars at Risk een bestemmingsfonds gevormd. De middelen die zijn ontvangen
in 2016 zijn hoger dan de uitgaven. De ontvangsten worden als bate geboekt in het jaar van ontvangst.
De Technische Uninversiteit Twente heeft een inzameling georganiseerd onder het personeel en bepaald dat
het gedoneerde bedrag in de jaren 2017 - 2020 wordt besteed aan studenten die een technische opleiding volgen.
Overige bestemmingsfondsen
Uit resultaatbestemming
1 januari 2017 Ontvangen gelden Bestede gelden 31 december 2016
€ € € €
Scholars at Risk 78.720 516.070 553.125 41.665
Technische Universiteit Twente 84.000 - - 84.000
Peter Baehr Prijs 10.000 - 10.000 -
TOTAAL OVERIGE BESTEMMINGSFONDSEN 172.720 516.070 563.125 125.665
�� Het Popp-Snijders Talenfonds biedt extra ondersteuning aan studenten voor het verwerven van een andere taal dan
de Nederlandse.
�� Het Frits en Fransje Schulte-Droesen Fonds is gevormd uit de nalatenschap. Het heeft ten doen: het verlenen van
ondersteuning aan vluchtelingstudenten die een studie volgen op MBO, HBO of universitair niveau en waarbij men
wordt opgeleid om in het werkende leven kennis over te dragen. Daarbij gaat het in het bijzonder, maar niet alleen,
om vluchtelingstudenten die een lerarenopleiding volgen of van wie kan worden verwacht dat zij op een andere
manier in de onderwijssector gaan werken, bijvoorbeeld als onderwijsassistent.
�� Het Fonds Wilgenroos ondersteunt het UAF programma Scholars at Risk met als doelstelling het faciliteren van
tijdelijke plaatsingen van wetenschappers die zijn gevlucht of worden vervolgd in hun land aan een Nederlandse
onderwijsinstelling zodat zij hun werk of studie kunnen voortzetten.
�� Het Camacare Fonds is gevormd voor het financieel ondersteunen en begeleiden van vluchtelingstudenten die
voldoen aan de ondersteuningseisen die het UAF stelt en die zich via het UAF voorbereiden op een studie en/of die
een opleiding of leer-werktraject volgen tot verpleegkundige of (ouderen)verzorgende aan een erkende Nederlandse
onderwijsinstelling.
�� Het Kees van den Hoek Fonds. Op 1 januari 2017 is het Kees van den Hoek Fonds in werking getreden met als
doelstelling het financieel ondersteunen en begeleiden van vluchtelingstudenten die voldoen aan de
ondersteuningseisen van het UAF en die via het UAF een deeltijd hbo-opleiding volgen aan een erkende Nederlandse
(hoger) onderwijsinstelling.
�� Het Adrianusfonds. De bijdrage uit het Adrianus Fonds wordt voor 60% besteed aan de algemene doelstelling van
het UAF en voor 40% aan het Scholars at Risk programma.
�� Het PenY Fonds biedt ondersteuning bij de studie aan hoogopgeleide vluchtelingen uit Syrië.
UAF jaarrekening 2017 - 77
Deze voorziening is vrijgevallen in verband met de veroop van de panden aan het Wilhelmiapark. Het groot onderhoud
voor het pand aan de Newtonlaan is opgenomen in de maandelijkse servicekosten.
VII VOORZIENINGEN 2017 2016
€ €
Voorziening groot onderhoud
Saldo per 1 januari 212.699 221.202
Dotatie boekjaar - 100.000
Onttrekking in verband met verkoop panden Wilhelminapark -212.699 -108.503
SALDO PER 31 DECEMBER - 212.699
VIII KORTLOPENDE SCHULDEN 31 december 2017 31 december 2016
€ €
Crediteuren
Verplichtingen ten aanzien van crediteuren 444.734 250.055
444.734 250.055
Premies sociale verzekeringen en pensioenen
Pensioenfonds 47 18.848
47 18.848
Bijdragen en doelsubsidies
Vooruitontvangen doelsubsidies 3.926.062 1.286.644
Egalisatierekening OCW (MBO) 46.568 -
Nog te betalen bijdragen 104.041 23.488
4.076.671 1.310.132
Overige schulden en overlopende passiva
Tegoed verlofdagen 134.203 143.300
Saldo loopbaanbudget 97.280 66.209
Te betalen salarissen 579 518
Schulden aan personeel 232.062 210.027
Taalschakeltrajecten voor voorbereiders 181.664 -
Organisatiekosten 123.730 30.706
Accountantskosten 42.350 21.991
Aanpassingen Newtonlaan in verband met Arbo 40.000 -
Waarborgsommen huren - 7.797
619.806 270.521
TOTAAL KORTLOPENDE SCHULDEN 5.141.258 1.849.556
- UAF jaarrekening 201778
Alle schulden hebben een looptijd korter dan één jaar, met uitzondering van de vooruitontvangen doelsubsidies.
Het hierin opgenomen bedrag van de Nationale Postcode Loterij heeft een looptijd van 5 tot 6 jaar.
De post crediteuren is ultimo 2017 substantieel hoger dan eind 2016. Dit wordt verklaard door de facturen voor
taalschakeltrajecten. Daarnaast is een aantal facturen na 1 januari 2018 ontvangen, deze zijn opgenomen in de post
‘taalschakeltrajecten voor voorbereiders’.
De daling van ‘premies sociale verzekeringen en pensioenen’ is een direct gevolg van de betaling van de
decemberaangifte voor jaareinde.
De post ‘vooruit ontvangen doelsubsidies’ bestaat voornamelijk uit de vooruit ontvangen bijdrage van de Nationale
Postcode Loterij voor het project Refugees@campus en de eenmalige extra bijdgage van € 4 miljoen.
Door een onderbesteding van de subsidie van het ministatie van OCW voor het mbo, is een deel van de ontvangen
subsidie opgenomen als terug te betalen post.
Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingenVoor het boekjaar 2018 is een bedrag van circa € 875.000 (v.j. € 890.000) aan schenkingsakten toegezegd.
Per 1 april 2017 is een kantoorpand gehuurd op Newtonlaan 71 te Utrecht voor een huursom van € 203.400 per jaar.
De looptijd van het contract is vijf jaar. De eerste 16 maanden van het contract zijn huurvrij. Het UAF betaalt in deze
periode uitsluitend de BTW compensatie en de serviecekosten. Hiermee is in 2018 € 138.900 gemoeid. Ten gunste van
de verhuurder is via de ING bank een bankgarantie afgegeven van € 62.171.
Het UAF heeft een all-in contract afgesloten bij Veenman voor vier multifunctionals en 1 scanner/printer. Het contract
ingaande 1 juli 2018 heeft een looptijd van 72 maanden. Het contract heeft een omvang van minimaal € 32.740 per jaar.
UAF jaarrekening 2017 - 79
Werkelijk 2017 Begroot 2017 Werkelijk 2016
€ € €
BATEN
I BATEN VAN PARTICULIEREN
Structurele schenkingen donateurs 876.349 833.800 946.656
Bestaande donateurs 2.053.408 1.983.500 1.906.449
Nieuwe donateurs 195.175 112.300 236.350
Totaal particulieren exclusief nalatenschappen 3.124.932 2.929.600 3.089.455
Nalatenschappen 799.444 700.000 1.096.629
TOTAAL BATEN VAN PARTICULIEREN 3.924.376 3.629.600 4.186.084
II TOTAAL BATEN VAN BEDRIJVEN 158.139 130.000 122.864
III BATEN VAN LOTERIJORGANISATIES
Reguliere bijdrage Nationale Postcode Loterij 900.000 900.000 900.000 Extra bijdrage verhoogde instroom 2017-2020 800.000 - -
Nationale Postcode Loterij - project Refugees@campus *) 519.622 585.550 270.443
Nationale Postcode Loterij - project Startbaan - - 16.884
TOTAAL BATEN VAN LOTERIJORGANISATIES 2.219.622 1.485.550 1.187.327
IV BATEN VAN SUBSIDIES VAN OVERHEDEN
Bijdragen Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW)
Bijdrage OCW afdeling hoger onderwijs 2.370.000 3.070.000 2.360.400
Terugploegregeling SUS-gelden 101.576 30.000 111.495
Bijdrage OCW - regeling BVE-subsidies (mbo) 203.432 250.000 250.000
Totaal ministerie van OCW 2.675.008 3.350.000 2.721.895
Convenanten met gemeenten 297.774 125.850 209.390
AMIF (Europese Unie) 107.816 102.520 55.586
TOTAAL BATEN VAN SUBSIDIES VAN OVERHEDEN 3.080.598 3.578.370 2.986.871
V BATEN VAN ANDERE ORGANISATIES ZONDER WINSTSTREVENFondsen en kerkelijke instellingen 580.946 440.000 924.914
Onderwijsinstellingen 561.592 309.300 480.552
TOTAAL BATEN VAN ANDERE ORGANISATIES ZONDER WINSTSTREVEN 1.142.538 749.300 1.405.466
TOTAAL VAN DE GEWORVEN BATEN 10.525.273 9.572.820 9.888.612
OVERIGE BATENDit betreft de boekwinst op verkoop van de panden aan het Wilhelminapark in Utrecht.
Verkoopprijs panden Wilhelminapark 37 en 38 2.100.000
af: boekwaarde op 1 januari 2017 334.106
af: courtage makelaar 29.475
TOTAAL BOEKWINST VERKOOP 1.736.419De boekwinst op Wilhelminapark 41 bedraagt € 335.000 en wordt in februari 2018 gerealiseerd.
Toelichting op de afzonderlijke posten van de staat van baten en lasten
- UAF jaarrekening 201780
Werkelijk 2017 Begroot 2017 Werkelijk 2016
€ € €
VI BESTEED AAN DOELSTELLINGENA VOORLICHTING
Periodieken en jaarverslag 61.322 80.000 81.842
Positionering UAF richting studenten/onderwijsinstellingen 140.559 150.000 49.658
Website onderhoud en vernieuwing 22.988 100.000 52.974
Website hosting 18.178 15.000 20.866
Advertenties 29.593 35.000 13.275
Bob Vlake Huis 1.856 10.000 5.418
Diverse voorlichtingskosten 14.595 20.000 36.250
Toegerekende personele kosten 471.908 489.270 470.984
Toegerekende materiële kosten 57.677 65.350 62.375
TOTAAL VOORLICHTINGSKOSTEN 818.676 964.620 793.642
B INTAKE EN ACCEPTATIE
Intake, selectie en testen 99.103 58.200 9.957
Toegerekende personele kosten 587.197 539.540 525.897
Toegerekende materiële kosten 74.680 80.970 78.016
TOTAAL INTAKE EN ACCEPTATIE 760.980 678.710 613.870
C STUDIEBEGELEIDING
Afstudeerfeest 23.991 25.000 26.444
Diverse kosten 12.316 7.000 7.916
Afschrijvingslasten portal ‘mijn UAF’ 50.284 58.000 53.363
Toegerekende personele kosten 1.409.961 1.398.320 1.101.913
Toegerekende materiële kosten 172.449 188.630 148.511
TOTAAL STUDIEBEGELEIDING 1.669.001 1.676.950 1.338.147
D MENTORING
Reiskosten mentoren en mentees 3.132 8.000
Kosten VOG (Verklaring Omtrent Gedrag) 1.997 3.360
Voorlichtingsbijeenkomsten en trainingen 7.383 5.000
Kosten beheer en gebruik matching systeem - 7.500
Personele kosten 145.745 52.310
Materiële kosten 19.669 7.310
TOTAAL MENTORING 177.926 83.480 -
UAF jaarrekening 2017 - 81
Werkelijk 2017 Begroot 2017 Werkelijk 2016
E FINANCIËLE ONDERSTEUNING STUDERENDEN
Aantal voorbereiders 1.502 1.925 1.121
Aantal studerenden 1.291 1.131 1.083
AANTAL VOORBEREIDERS EN STUDERENDE VLUCHTELINGEN 2.793 3.056 2.204
a VOORBEREIDERS OP STUDIE
Aantal 1.502 1.925 1.121
Kosten voorbereiders per kostensoort € € €
Taaltrainingen en overige cursussen 1.390.567 654.000 638.813
Reisgeld 611.685 1.113.600 517.694
Boekengeld 76.824 115.200 70.800
Examengeld 66.185 93.150 42.656
Overige kosten 69.827 28.800 52.507
TOTAAL VOORBEREIDERS OP STUDIE 2.215.088 2.004.750 1.322.470
Opvallend zijn de kosten voor de taalschakeltrajecten. In de afgelopen twee jaar is gebleken dat onderwijsinstellingen
pas laat (kunnen) factureren. Zij moeten berekenen wat de totale kosten voor het lesprogramma zijn en daarbij rekening
houden welk deel uit het inburgeringsbudget van de voorbereiders kan worden betaald. Het restant wordt, in overleg,
aan het UAF in rekening gebracht. Voor een deel heeft de post van 2017 betrekking op trajecten voor het cursusjaar
2016/2017 én 2017/2018.
STUDERENDEN
Aantal 1.291 1.131 1.083
Kosten studerenden per kostensoort € € €
Collegegeld 114.445 147.900 546.489
Maandgeld 12.132 36.500 15.513
Reisgeld 374.897 409.130 373.387
Boekengeld 93.407 172.800 106.223
Examengeld en schoolfonds 575 - 727
Overige kosten 69.652 51.380 34.295
Correcties oude jaren en overboekingen naar projecten 9.332 - 7.030
TOTAAL KOSTEN STUDERENDEN 674.440 817.710 1.083.664
- UAF jaarrekening 201782
Werkelijk 2017 Begroot 2017 Werkelijk 2016
Kosten studerenden per type student
b Dagstudenten
Aantallen
UAF-studenten - 2 1
DUO-studenten 698 570 567
OCW-bursalen 2 4 2
Studenten in procedure 39 55 44
739 631 614
Kosten € € €
UAF-studenten - 7.520 -936
DUO-studenten 32.798 22.800 27.096
OCW-bursalen 12.132 34.200 20.230
Studenten in procedure 76.407 123.750 107.104
TOTAAL DAGSTUDENTEN 121.337 188.270 153.494
c (Deeltijd)studenten tegemoetkoming studiekosten (TS)
Aantallen
UAF-TS studenten 37 46 45
OCW-TS studenten 315 286 278
Deeltijdstudenten in procedure 2 3 4
DUO-TS studenten 7 4 5
361 339 332
Kosten € € €
UAF-TS studenten 38.346 34.500 62.132
OCW-TS studenten 446.912 518.740 847.057
Deeltijdstudenten in procedure 1.582 2.100 7.045
DUO-TS studenten 136 - 53
TOTAAL STUDERENDEN MET TEGEMOETKOMING STUDIEKOSTEN 486.976 555.340 916.287
d Overige studerenden
Aantallen
Korte traject studenten 18 16 14
Recent geaccepteerde aspiranten 173 145 123
191 161 137
Kosten € € €
Korte traject studenten 28.988 69.750 13.479
Verhoogd collegegeld korte trajecten 35.000 - -
Recent geaccepteerde aspiranten 2.139 4.350 404
TOTAAL OVERIGEN 66.127 74.100 13.883
UAF jaarrekening 2017 - 83
Werkelijk 2017 Begroot 2017 Werkelijk 2016
€ € €
f Studiekosten Flankerend Beleid
Cursusgeld 97.365 65.000 86.485
Reisgeld 27.766 35.000 22.526
Boekengeld 28.136 35.000 17.735
TOTAAL FLANKEREND BELEID 153.267 135.000 126.746
g Overige kosten studerenden
Debiteuren beheer 4.737 8.000 4.941
Noodfonds en bijzondere voorzieningen 17.162 30.000 26.041
Kosten eenmalig en abonnement NS budgetkaart 12.551 - -
Opstartkosten samenwerking YouBeDo 557 - 16.316
Rekenmachines uit Fonds Zadelhoff 10.000 - -
Peter Baehrprijs 10.000 10.000 10.000
Overige kosten 27.116 3.970 1.192
TOTAAL OVERIGE KOSTEN STUDERENDEN 82.123 51.970 58.490
h Aanvulling voorziening voor oninbaarheid van verstrekte leningen 80.734 75.000 78.951
i Uitvoeringskosten
Toegerekende personele kosten 681.020 609.230 555.349
Toegerekende materiële kosten 85.405 89.470 81.793
TOTAAL UITVOERINGSKOSTEN 766.425 698.700 637.142
TOTAAL FINANCIËLE ONDERSTEUNING STUDERDEN 3.972.077 3.783.130 3.307.463
F BEGELEIDING NAAR WERK EN WERKGEVERSBENADERING
Taaltrainingen voor gevorderden 12.102 10.000 8.034
Reiskosten van vluchtelingen voor deelname bijeenkomsten 2.857 3.500 2.977
Werkgeversevent 2.838 10.000 1.016
Event startende ondernemers 950 5.000 3.375 Diverse kosten 12.803 5.000 3.037
Toegerekende personele kosten 641.897 583.470 583.843
Toegerekende materiële kosten 75.016 80.060 82.286
TOTAAL BEGELEIDING NAAR WERK 748.463 697.030 684.568
- UAF jaarrekening 201784
Werkelijk 2017 Begroot 2017 Werkelijk 2016
€ € €
G PROJECTEN EN PROGRAMMA’S *)
Scholars at Risk 627.660 193.580 438.049
Refugees@campus (Nationale Postcode Loterij) 519.622 585.550 270.443
AMIF - Learning the Basics 135.984 111.310 150.319
AMIF - Samenwerken aan de toekomst (COA) 11.722 12.000 10.391
AMIF - Skills2Work (IOM) 963 5.000 2.592
Convenanten met gemeenten 141.863 125.850 105.089
Mentoring - - 45.145
Taalproject - - 23.174
MBO Warme overdracht/ MBO nieuwe stijl - - 33.756
Fonds garantstelling studievergunning - - 12.645
TOTAAL PROJECTEN EN PROGRAMMA’S 1.437.814 1.033.290 1.091.603
H (INTERNATIONALE) BELANGENBEHARTIGING
Bijdrage European Council (ECRE) 5.000 5.000 5.000
Bijdrage Commisie Meijers 5.000 5.000 5.000
Participatiekosten 9.474 10.000 7.125
Toegerekende personele kosten 49.284 29.320 68.350
Toegerekende materiële kosten 4.326 2.220 7.283
TOTAAL (INTERNATIONALE) BELANGENBEHARTIGING 73.084 51.540 92.758
VII WERVINGSKOSTEN
Kosten eigen fondsenwerving
Kosten doelgroepenacties 141.169 200.000 201.125
Bestaande donateurs 94.458 115.000 68.467
Externe advisering en ondersteuning fondsenwerving 3.630 15.000 36.910
Donateurensoftware - 2.000 5.040
Kosten nalatenschappen 25.391 20.000 4.907
Overige kosten fondsenwerving 889 10.000 6.253
Toegerekende personele kosten 523.602 400.420 483.338
Toegerekende materiële kosten 57.345 49.190 57.260
846.484 811.610 863.300
Overige kosten werving baten
Kosten acties derden 28.656 36.100 24.294
Verkrijging subsidies overheden 114.838 192.810 132.904
Kosten van beleggingen 14.277 13.720 4.689
157.771 242.630 161.887
TOTAAL WERVINGSKOSTEN 1.004.255 1.054.240 1.025.187
UAF jaarrekening 2017 - 85
Werkelijk 2017 Begroot 2017 Werkelijk 2016
€ € €
VIII KOSTEN BEHEER EN ADMINISTRATIE
Toegerekende personele kosten 641.195 562.660 504.549
Toegerekende materiële kosten 77.070 78.610 70.935
TOTAAL KOSTEN BEHEER EN ADMINISTRATIE 718.265 641.270 575.484
IX SALDO VOOR FINANCIËLE BATEN EN LASTEN
Dividend op aandelen- en obligatiefondsen 14.502 9.000 12.927
Rente op studieleningen - 2.400 3.210
Overige rentebaten en -lasten 2.517 3.000 16.501
(On)gerealiseerde koersverschillen effecten 6.126 - -671
TOTAAL SALDO VOOR FINANCIËLE BATEN EN LASTEN 23.145 14.400 31.967
RESULTAATBESTEMMING
Saldo van baten en lasten 2017 904.296
bij/af
Continuïteitsreserve 466.000
Reserve leningen u/g i.h.k.v. de doelstelling -55.281
Reserve speciale projecten -34.181
Reserve verhoogde toestroom vluchtelingen 140.855
Reserve meerjarenbeleidsplan 55.281
Naar bestemmingsreserves 572.674
bij/af
Fondsen op naam 378.677
Overige bestemmingsfondsen -47.055
Naar bestemmingsfondsen 331.622
Totaal 904.296
- UAF jaarrekening 201786
De personele kosten zijn hoger dan begroot, dat wordt met name verklaard door de tijdelijke inzet van interim
personeel als vervanging en ter ondersteuning van het eigen personeel.
In verband met de transitie en de Strategie 2020 zijn extra opleidingen gevolgd.
Werkelijk 2017 Begroot 2017 Werkelijk 2016
€ € €
A PERSONELE KOSTENSalarissen * 3.216.631 3.261.350 2.812.876
Afkoopsommen * 21.833 - -
Doorbetaalde salarissen bij ziekte (-/- ontvangen uitkeringen) * 101.756 79.540 76.653
Uitzendkrachten (begroot binnen formatie) *) 198.280 - 120.047
Individueel keuzebudget * 581.791 549.710 508.874
Sociale lasten * 608.685 558.150 526.254
Oudedags- en invaliditeitspensioenen * 357.748 334.880 305.535
Loopbaanbudget 41.744 55.810 47.378
Reiskostenvergoeding woon-werk en zakelijk 127.524 91.900 103.735
Inhuur interim en detachering *) 343.962 313.500 263.845
Opleidingskosten personeel 96.088 80.000 48.725
Loopbaan/counseling/coaching 13.382 12.200 817
Arbodienst/ziekteverzuim/reintegratie 8.029 8.000 7.199
Adviseurs en specialisten P&O 14.203 13.000 3.929
Salarisadministratie 24.486 16.500 17.598
Werving personeel 3.974 7.500 17.884
Kantine 15.749 8.000 7.678
Diverse personeelskosten 40.505 34.000 37.442
TOTAAL PERSONELE KOSTEN 5.816.370 5.424.040 4.906.469
Aantal FTE’s 85,07 84,35 72,27
Gemiddelde salariskosten per fte * 57.954 57.373 59.189
Ziekteverzuimpercentage (o.b.v. salariskosten) 3,1% 2,4% 2,7%
Toelichting op de toe te rekenen uitvoeringskosten
UAF jaarrekening 2017 - 87
Werkelijk 2017 Begroot 2017 Werkelijk 2016
€ € €
B MATERIËLE KOSTENOrganisatieHeffingen GDN/CBF/MVO 27.677 25.000 27.091 Reis- en verblijfskosten 18.088 15.000 19.019 Documentatie en abonnementen 2.586 2.500 1.982 Kosten Raad van Toezicht 2.628 2.500 2.942 Vergaderkosten 7.737 2.500 8.720 Diverse organisatiekosten 1.582 2.500 1.144
Totaal organisatie 60.298 50.000 60.898
HuisvestingAfschrijving panden (nummers 37, 38 en 41) 13.560 40.740 61.507 Huur kantoor 151.289 235.000 73.625 Servicekosten kantoor 38.464 40.000 -
Gas, water en electra 5.765 27.500 27.751
Kosten verhuizing 199.123 100.000 -
Vrijval voorziening groot onderhoud -211.175 -290.000 -
(Digitale) archivering fase II 8.220 30.000 -
Schoonmaak 49.029 50.000 52.966
Klein onderhoud 5.069 5.000 7.668
Alarm panden 2.895 11.000 5.310
Belastingen en parkeervergunningen 8.427 11.000 18.636
Kleine inventaris 25.090 5.000 3.764
Diverse huisvesting 2.197 3.000 26.448
297.953 268.240 277.675
Af: ontvangen huren 30.382 48.000 46.505
Totaal huisvesting 267.571 220.240 231.170
Kantoorkosten
Licenties 87.337 71.150 59.329
Software support 22.379 22.910 18.573
Hardware support 7.416 14.250 13.327
SAAS hosting en housing 5.940 17.500 -
Netwerk (datalijnen) 7.789 12.360 7.615
Overigen 8.685 9.050 14.720
Kosten ict en netwerk 139.546 147.220 113.564
Lease printers en copiers 34.909 41.060 33.661
Portokosten 34.426 34.000 30.416
Drukwerk 6.974 15.000 9.674
Telefoonkosten 25.240 20.330 11.949
Kantoorbehoeften 4.482 6.000 4.500
Totaal kantoorkosten 245.577 263.610 203.764
- UAF jaarrekening 201788
Werkelijk 2017 Begroot 2017 Werkelijk 2016
€ € €
Algemene kosten
Accountantskosten 50.489 43.000 40.800
Verzekeringen algemeen 7.120 10.000 9.258
Externe advieskosten 13.616 15.000 5.551
Totaal algemene kosten 71.225 68.000 55.609
Financieel beheer
Bank 17.087 14.000 15.025
Aandelenbeheer 838 1.200 952
Overig financieel beheer 628 500 527
Totaal financieel beheer 18.553 15.700 16.504
Afschrijvingen
Inventaris 23.327 23.090 22.569
Computer hardware 54.094 51.570 44.385
Computer software 13.820 25.280 13.001
Totaal afschrijvingen 91.241 99.940 79.955
TOTAAL MATERIËLE KOSTEN 754.465 717.490 647.900
TOTAAL TOE TE REKENEN UITVOERINGSKOSTEN 6.570.835 6.141.530 5.554.369
UAF jaarrekening 2017 - 89
Werkelijk 2017 Begroot 2017 Werkelijk 2016
€ € €
A TOEGEREKENDE KOSTEN IN TOTALENSalariskosten 5.057.712 4.839.440 4.277.570
Overige personeelskosten 758.658 584.600 628.899
Totaal personeelskosten 5.816.370 5.424.040 4.906.469
Organisatiekosten 60.298 50.000 60.898
Huisvestingkosten 267.571 220.240 231.170
Kantoorkosten 245.577 263.610 203.764
Algemene kosten 71.225 68.000 55.609
Financiële kosten 18.553 15.700 16.504
Afschrijvingen 91.241 99.940 79.955
Materiële kosten 754.465 717.490 647.900
TOTAAL 6.570.835 6.141.530 5.554.369
BIJLAGENI Kosten toerekening uitvoeringskosten
B KOSTEN NAAR VERDELING
Werkelijk 2017 Begroot 2017 Werkelijk 2016
Personeel Materieel Personeel Materieel Personeel MaterieelI DOELSTELLING
Voorlichting 471.908 57.677 489.270 65.350 470.984 62.375
Intake en acceptatie 587.197 74.680 539.540 80.970 525.897 78.016
Studiebegeleiding 1.409.961 172.449 1.398.320 188.630 1.101.913 148.511
Mentoring 145.745 19.669 52.310 7.310 - -
Financiële ondersteuning 681.020 85.405 609.230 89.470 555.349 81.793
Begeleiding naar werk 641.897 75.016 583.470 80.060 583.843 82.286
Projecten 520.644 116.974 543.130 49.422 466.768 43.031
Belangenbehartiging 49.284 4.326 29.320 2.220 68.350 7.283
4.507.656 606.196 4.244.590 563.432 3.773.104 503.295
II WERVING BATEN
Eigen fondsenwerving 523.602 57.345 400.420 49.190 483.338 57.260
Acties van derden 26.099 2.557 32.370 3.730 21.911 2.383
Verwerving subsidies 104.660 10.178 171.790 21.020 119.299 13.605
Beleggingen 13.158 1.119 12.210 1.508 4.267 422
667.519 71.199 616.790 75.448 628.815 73.670
III BEHEER EN ADMINISTRATIE
Beheer en administratie 641.195 77.070 562.660 78.610 504.549 70.937
5.816.370 754.465 5.424.040 717.490 4.906.468 647.901
754.465 717.490 647.901
TOTAAL UITVOERINGSKOSTEN 6.570.835 6.141.530 5.554.369
- UAF jaarrekening 201790
ToelichtingToerekening van de uitvoeringskosten wordt als volgt bepaald:
�� De salariskosten worden toegewezen aan de afdeling (kostenplaats) waarop zij betrekking hebben.
�� Aan de hand van een analyse van de functieinhoud van de medewerkers op de verschillende kostenplaatsen
worden de werkzaamheden procentueel verdeeld over de kostendragers (doelstellingen, werving en beheer
en administratie).
�� De salariskosten worden procentueel verdeeld over de kostendragers.
�� Aan de hand van de fte’s per afdeling worden vervolgens de overige personeelskosten (waaronder opleidingen)
en algemene materiële kosten verdeeld.
UAF jaarrekening 2017 - 91
Kost
endr
ager
/afd
elin
gA
dmis
sion
offi
ceSt
uden
ten
bege
leid
ing
Stud
ie-
finan
cier
ing
Men
tori
ngJo
b su
ppor
tC
omm
unic
atie
en
fond
sen -
wer
ving
Dir
ectie
Staf
Man
agem
ent
onde
rste
un-
ing
Inte
rne
bedr
ijfs-
vo
erin
g
Tota
al
ID
OEL
STEL
LIN
GVo
orlic
htin
g -
1,2
5 -
- -
4,0
0
0,2
0
0,3
7 0
,89
- 6
,71
Inta
ke e
n ac
cept
atie
6,9
6 0
,44
- -
- -
- 0
,52
0,4
5 0
,69
9,0
6
Stud
iebe
gele
idin
g -
17,
02
- -
0,4
3 -
- 0
,98
0,4
5 1
,22
20
,10
Men
tori
ng -
- -
2,1
2 -
- -
0,2
6 -
- 2
,38
Fina
ncië
le o
nder
steu
ning
-
4,8
7 2
,68
- -
- -
0,4
0
0,4
5 1
,94
10
,34
Beg
elei
ding
naa
r w
erk
- 0
,22
- -
7,3
0
- -
0,3
4 0
,22
0,8
9 8
,97
Bel
ange
nbeh
artin
g -
0,0
9 -
- -
- 0
,30
0
,13
- -
0,5
2
IIW
ERV
ING
BAT
ENEi
gen
fond
senw
ervi
ng -
0,2
2 -
- 0
,86
4,2
9 0
,59
0,1
3 0
,45
0,2
9 6
,83
Act
ies
van
derd
en -
- -
- -
0,0
8 0
,10
-
- 0
,12
0,3
0
Verw
ervi
ng s
ubsi
dies
- 0
,66
- -
- -
0,3
0
- -
0,1
5 1
,11
Bel
eggi
ngen
- -
- -
- -
0,1
0
- -
0,0
4 0
,14
III
BEH
EER
EN
AD
MIN
ISTR
ATIE
Beh
eer
en a
dmin
istr
atie
-
1,2
8 -
- -
0,1
6 0
,40
2
,43
1,5
6 3
,53
9,3
6
TOTA
AL
6,9
6 2
6,05
2
,68
2,1
2 8
,59
8,5
3 1
,99
5,5
6 4
,47
8,8
7 7
5,82
Proj
ecte
n 9
,25
Tota
al ft
e U
AF
85,
07
II Beschikbare fte volgens realisatie 2017
- UAF jaarrekening 201792
Naam M.Seighali
Functie Directeur
Dienstverband
Aard (looptijd) onbepaald
Uren 40
Periode 2017
Bezoldiging
Bruto salaris € 94.499
Individueel keuze budget € 16.514
Jaarinkomen € 111.013
Werkgeverslasten sociale verzekeringen € 9.296
Belaste vergoedingen (zakelijke kilometers) € 1.300 Werkgeversdeel pensioenpremie € 11.504
TOTAAL 2017 € 133.113
TOTAAL 2016 € 130.994
III Bezoldiging directeur-bestuurder
Het jaarinkomen van de directeur-bestuurder (in loon-
dienst) blijft binnen het maximum van € 114.247 volgens
de GDN Beloningsregeling.
Ondanks het feit dat het UAF subsidie ontvangt van de
overheid is de Wet Normering Topinkomens (WNT) niet
van toepassing op het inkomen van de directie. Het UAF
ontvangt tenminste € 500.000, maar minder dan 50% van
haar inkomsten uit subsidie van de overheid. Overigens
blijft het salaris van de directie ruim binnen de norm van
€ 179.000, zoals die gesteld wordt door de WNT.
Voor een toelichting op het beleid en de uitgangspunten
voor de bezoldiging van de directeur-bestuurder
verwijzen we naar de desbetreffende paragraaf van
het jaarverslag 2017.
IV Bezoldiging leden Raad van Toezicht
Alle leden van de Raad van Toezicht verrichten hun werk
onbezoldigd en op vrijwillige basis. Er is geen sprake van
een dienstverband, salarisbetaling of pensioenbetalingen.
Leden van de Raad van Toezicht kunnen op declaratiebasis
werkelijk gemaakte kosten die samenhangen met de uitge-
oefende functie vergoed krijgen.
Aan de leden van de Raad van Toezicht zijn geen leningen,
voorschotten of garanties verstrekt.
Voor de samenstelling van de Raad van Toezicht, de
benoemingen en de zittingsduren wordt verwezen naar
het jaarverslag 2017.
UAF jaarrekening 2017 - 93
2017 2016 2015 2014
€ € € €
BELEGGINGEN
WAARDE BELEGGING OP 31 DECEMBER 728.859 722.733 811.950 897.556
Dividend op aandelen- en obligatiefondsen 14.501 12.927 12.063 13.671
Gerealiseerd koersresultaat - -1.256 12.123 2.559
Ongerealiseerd koersresultaat 6.126 585 32.815 96.343
Bruto beleggingsresultaat 20.627 12.256 57.001 112.573
Kosten beleggingen -838 -952 -1.100 -1.460
NETTO BELEGGINGSRESULTAAT 19.789 11.304 55.901 111.113
Rendement beleggingen
Rendement 2014-2017 (in %) van gemiddelde belegging 2,7% 1,5% 6,5% 6,3%
Gemiddeld rendement 2014-2017 (in %) 4,3%
Gemiddeld rendement 2014-2017 (in €) 49.527
Rente leningen u/g aan de doelgroep 1 3.210 3.114 17.797
Netto resultaat liquide middelen 2.517 16.501 21.637 57.139
SPAARREKENINGEN EN DEPOSITO’S 2.518 19.711 24.751 74.936
VI Informatie percentages Werkelijk 2017 Begroot 2017 Werkelijk 2016
Doelbestedingsratio lasten 84,9% 84,1% 83,2%(Bestedingen aan de doelstelling in % van totale lasten)
Kosten werving baten in % van de geworven baten 9,5% 11,0% 10,4%Kosten werving baten in % van totale lasten 8,8% 9,9% 10,8%
Kosten beheer en administratie in % van totale lasten 6,3% 6,0% 6,0%
V Financieel beheersresultaat
De hoogte van het jaarlijkse budget voor fondsenwerving wordt afgestemd op de verwachte inkomsten en de verhouding
tot andere uitgaven. De uitgaven worden maandelijks gemonitord en ieder kwartaal met de directeur-bestuurder bespro-
ken. Overschrijding van het budget wordt alleen in uitzonderlijke gevallen gehonoreerd. Het UAF streeft ernaar dat de
wervingskosten maximaal 12% van de gerealiseerde baten bedragen, en is tevreden over de gerealiseerde verhouding.
- UAF jaarrekening 201794
Ondertekening
Ondertekening door de directie en de Raad van Toezicht, op grond van artikel 13.4 van de statuten.
Utrecht, 5 juli 2018
M. Seighali, directeur bestuurder
mr. dr. M.J. Cohen, voorzitter Raad van Toezicht
drs. G.P.M. van den Goor
mr. dr. M. den Heijer
mr. dr. M. den Heijer
drs. C.R. Maas
mr. J.M.H. Mensinga
dr. L.B.J. Schmitz
UAF jaarrekening 2017 - 95
Overige gegevens
CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT
Aan: de directeur/bestuurder en de Raad van Toezicht van
Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF
te
Utrecht
A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2017
Ons oordeel
Wij hebben de jaarrekening 2017 van Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF te
Utrecht gecontroleerd.
Naar ons oordeel geeft de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening een getrouw beeld van
de grootte en de samenstelling van de reserves en fondsen van Stichting voor Vluchteling-
Studenten UAF per 31 december 2017 en van het saldo van de baten en lasten over 2017 in
overeenstemming met de in Nederland geldende RJ-Richtlijn 650 Fondsenwervende
organisaties (RJ-Uiting 2016-13).
De jaarrekening bestaat uit:
1. de balans per 31 december 2017;
2. de staat van baten en lasten over 2017; en
3. de toelichting met een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële
verslaggeving en andere toelichtingen.
De basis voor ons oordeel
Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de
Nederlandse controlestandaarden vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn
beschreven in de sectie 'Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening'.
Wij zijn onafhankelijk van Stichting voor Vluchteling-Studenten zoals vereist in de
Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) en
Amersfoort Arnhem Ede Hoofddorp Nieuwegein
Adres • De Brand 40
3823 LL Amersfoort
Postadres • Postbus 468
3800 AL Amersfoort
T
W
KvK
F
E
BTW
• 033 463 57 27
• www.crop.nl
• 32166733
• 033 463 54 80
• NL 0095.68.530.B01
- UAF jaarrekening 201796
andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij
voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA).
Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis
voor ons oordeel.
B. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen andere informatie
Naast de jaarrekening en onze controleverklaring daarbij, omvat het jaarverslag andere
informatie, die bestaat uit:
- het bestuursverslag;
Op grond van onderstaande werkzaamheden zijn wij van mening dat de andere informatie
met de jaarrekening verenigbaar is en geen materiële afwijkingen bevat.
Wij hebben de andere informatie gelezen en hebben op basis van onze kennis en ons
begrip, verkregen vanuit de controle of anderszins, overwogen of de andere informatie
materiële afwijkingen bevat.
Met onze werkzaamheden hebben wij voldaan aan de vereisten in de Nederlandse
Standaard 720. Deze werkzaamheden hebben niet dezelfde diepgang als onze
controlewerkzaamheden bij de jaarrekening.
De directeur/bestuurder is verantwoordelijk voor het opstellen van de andere informatie,
waaronder het bestuursverslag in overeenstemming met RJ-Richtlijn 650 Fondsenwervende
organisaties.
C. Beschrijving van verantwoordelijkheden met betrekking tot de jaarrekening
Verantwoordelijkheden van de directeur/bestuurder en de raad van toezicht voor de
jaarrekening
De directeur/bestuurder is verantwoordelijk voor het opmaken en getrouw weergeven van de
jaarrekening in overeenstemming met de in Nederland geldende RJ-Richtlijn 650. In dit
kader is de directeur/bestuurder verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing
UAF jaarrekening 2017 - 97
die de directeur/bestuurder noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk
te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude.
Bij het opmaken van de jaarrekening moet de directeur/bestuurder afwegen of de organisatie
in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemd
verslaggevingsstelsel moet de directeur/bestuurder de jaarrekening opmaken op basis van
de continuïteitsveronderstelling, tenzij de directeur/bestuurder het voornemen heeft om de
stichting te liquideren of de activiteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische
alternatief is.
De directeur/bestuurder moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel
zou kunnen bestaan of de organisatie haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten,
toelichten in de jaarrekening.
De Raad van Toezicht is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van
financiële verslaggeving van de organisatie.
Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekeningOnze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat
wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te
geven oordeel.
Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid
waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle materiële fouten en fraude
ontdekken.
Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fraude of fouten en zijn materieel indien
redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen
zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen.
De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en
de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel.
Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar
relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse
- UAF jaarrekening 201798
controlestandaarden, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze controle
bestond onder andere uit:
- het identificeren en inschatten van de risico's dat de jaarrekening afwijkingen van
materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude, het in reactie op deze risico's
bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-
informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico
dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude
kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten
transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het
doorbreken van de interne beheersing;
- het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als
doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze
werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit
van de interne beheersing van de stichting;
- het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële
verslaggeving en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door de
directeur/bestuurder en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan;
- het vaststellen dat de door de directeur/bestuurder gehanteerde
continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de verkregen
controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor
gerede twijfel zou kunnen bestaan of de organisatie haar activiteiten in continuïteit kan
voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn
wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante
gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten
wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controle-informatie
die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomstige gebeurtenissen of
omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een organisatie haar continuïteit niet
langer kan handhaven;
- het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin
opgenomen toelichtingen; en
- het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende
transacties en gebeurtenissen.
UAF jaarrekening 2017 - 99
Wij communiceren met de directeur/bestuurder en de Raad van Toezicht onder andere over
de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit
onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in
de interne beheersing.
Wij bevestigen aan de directeur/bestuurder en de Raad van Toezicht dat wij de relevante
ethische voorschriften over onafhankelijkheid hebben nageleefd. Wij communiceren ook
met de directeur/bestuurder en de Raad van Toezicht over alle relaties en andere zaken die
redelijkerwijs onze onafhankelijkheid kunnen beïnvloeden en over de daarmee verband
houdende maatregelen om onze onafhankelijkheid te waarborgen.
Amersfoort, 29 juni 2018
CROP registeraccountants
Origineel getekend door M.P. Burger RA CIA
- UAF jaarrekening 2017100
Begroting 2018
BATEN Begroot 2018 Werkelijk 2017 Begroot 2017
€ € €
I Baten van particulieren 3.682.400 3.924.376 3.629.600
II Baten van bedrijven 130.000 158.139 130.000
III Baten van loterijorganisaties 2.785.400 2.219.622 1.485.550
IV Baten van subsidies van overheden 4.326.900 3.080.598 3.578.370
V Baten van andere organisaties zonder winststreven 965.000 1.142.538 749.300
Totaal geworven baten 11.889.700 10.525.273 9.572.820 Overige baten 335.000 1.736.419 -
TOTAAL BATEN 12.224.700 12.261.692 9.572.820
LASTEN
VI BESTEED AAN DOELSTELLINGEN
A Voorlichting 1.049.100 818.676 964.620
B Intake en acceptatie 1.002.900 760.980 678.710
C Studiebegeleiding 2.065.200 1.669.001 1.676.950
D Mentoring 205.000 177.926 83.480
E Financiële ondersteuning studerenden 4.790.930 3.972.077 3.783.130
F Begeleiding naar werk en werkgeversbenadering 1.034.600 748.463 697.030
G Projecten 1.243.390 1.437.814 1.033.290
H (Internationale) belangenbehartiging 81.700 73.084 51.540
Totaal besteed aan doelstellingen 11.472.820 9.658.021 8.968.750
VII WERVINGSKOSTEN 1.159.300 1.004.255 1.054.240
VIII KOSTEN BEHEER EN ADMINISTRATIE 986.240 718.265 641.270
TOTAAL LASTEN 13.618.360 11.380.541 10.664.260
IX SALDO VOOR FINANCIËLE BATEN EN LASTEN 12.000 23.145 14.400
SALDO VAN BATEN EN LASTEN -1.381.660 904.296 -1.077.040
BESTEMMING SALDO VAN BATEN EN LASTENToevoeging/onttrekking aan:
Bestemmingsreserves -1.166.660 572.674 -946.540
Bestemmingsfondsen -215.000 331.622 -130.500
TOTAAL -1.381.660 904.296 -1.077.040
Goedgekeurd in de vergadering van de Raad van Toezicht van 27 november 2017
UAF jaarrekening 2017 - 101
INFORMATIE PERCENTAGES Begroot 2018 Werkelijk 2017 Begroot 2017
Besteed aan de doelstelling in % van totale lasten 84,2% 84,9% 84,1%
Kosten werving baten in % van de geworven baten 9,8% 9,5% 11,0%Kosten werving baten in % van totale lasten 8,5% 8,8% 9,9%
Kosten beheer en administratie in % van totale lasten 7,2% 6,3% 6,0%
- UAF jaarrekening 2017102
Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF
Postbus 14300 | 3508 SK Utrecht
Telefoon (030) 252 08 35
[email protected] | www.uaf.nl
Rekening NL 41INGB 0000 076300