jahrbuch 2011/12 vjetari

Jah

rbu

ch - V

jeta

ri - 2

01

1/1

2

Asociation

"Loyola-Gymnasium"Staatlich anerkanntes, klassisches, privates Gymnasium mit einem Internat für Jungen und einem Internat für Mädchen, in Prizren im Kosovo.

Gjimnaz klasik, privat, i pranuar nga shteti me një konvikt për vajza dhe një konvikt për djem, në Prizren, në Kosovë.

Jahrbuch 2011/12Vjetari

Direktor - DrejtorP. Walter Happel [email protected]

Stv. Schulleitung - Zëvendësdrejtori i shkollësProf. Mark [email protected]

Internatsleitung - Udhëheqja e konviktitSr. Klara [email protected]

Rechtsfragen - Çështjet juridikePal [email protected]

Finanzen - FinancatJürgen [email protected]

ImpressumKontakt

www.alg-prizren.comKontakti

RedaktionP. Walter Happel SJJürgen SchwarzbachProf. Enver SulajDr. Dieter Wehnert

Layout und DesignJürgen Schwarzbach

DruckFIBO Druck- und Verlags GmbH, Neuried

AnschriftAsociation "Loyola-Gymnasium"Rr. e Tranzitit Petrovë20000 Prizren - Republik KosovoTelefon: +377 (0)44 434 087E-Mail: [email protected]: www.alg-prizren.com

Asociation "Loyola-Gymnasium"

Jahrbuch 2011/12Vjetari

Njo

ftim

Hin

wei

s

Të dashur lexues,

vjetari ynë do t'ju njohë me ne, do t'ju informojë për arritjet tona në këto vite, dhe në veçanti, në vitin e fundit shkollor.

Natyrisht që do t'ju tregojmë për zanafillën e Asociation "Loyola-Gym-nasium" dhe synimet tona. Ju do të mësoni për pedagogjinë ignaciane, për parimet dhe pedagogjinë në "Loyola-Gymnasium", dhe shumëçka për jetën e nxënësve tanë në shkollë dhe konvikte.

Kur ta shfletoni këtë vjetar do të kup-toni shumë shpejtë se ne nuk kemi përkthyer të gjitha tekstet e gjuhës gjermane në shqip. Prapëseprapë ne po ju drejtohemi në këtë mënyrë.Gjithkund ku nuk ju ndihmon teksti, për ju flasin fotografitë e fëmijëve tanë.

Ne ndërmorëm këtë, sepse duam të bëjmë diçka, t'ju japim një shans për ardhmërinë, fëmijëve të Kosovës. Ata e meritojnë këtë. Shkolla jonë me konvikte është vetëm një kontribut i vogël, dhe në anën tjetër një shkën-dijë shpresëdhënëse për të ardhmen.

Ju falenderojmë dhe ju jemi shumë mirënjohës për interesimin dhe për-krahjen tuaj!

JuajiALG-Team

Liebe Leser,

unser Jahrbuch soll Sie über uns und das, was wir in den letzten Jahren und im letzten Schuljahr alles erreicht haben, informieren.

Natürlich erzählen wir auch über die Entstehungsgeschichte der Asociation "Loyola-Gymnasium" und unsere Ziele. Sie erfahren auch etwas über die Ignati-anische Pädagogik, die pädagogischen Grundsätze am Loyola-Gymnasium und vieles über das Leben an unserer Schule und in den Internaten.

Wenn Sie dieses Jahrbuch durchblät-tern, werden Sie sehr schnell feststellen, dass wir nicht alle deutschen Texte ins Albanische übersetzt haben und umge-kehrt. Dennoch wagen wir, es Ihnen in dieser Form vorzulegen. Überall, wo der Text nicht weiterhilft, sprechen die Bil-der "unserer" Kinder für sich.

Wir sind angetreten, um für die Zu-kunftschancen der Kinder des Kosovo etwas zu tun. Sie sind es wert, dass wir uns für sie einsetzen. Unsere Schule mit den Internaten ist einerseits nur ein kleiner Beitrag, andererseits ein deut-lich sichtbares Zeichen der Hoffnung.

Für Ihre Unterstützung und Ihr Interesse sei Ihnen allen ganz herzlich gedankt!

IhrALG-Team

Inhalt Përmbajtja

Partnerë të prindërve, miq të nxënësveOrganisation & Rückhalt .........................................................................................41Organizimi & MbështetjaIdeengeber & Gestalter ..........................................................................................43Ideatorët & KonstruktorëtFortbildungsseminar in Meißen ...............................................................................44Wir werfen einen Röntgenblick auf unsere Schule ....................................................44Erste Eindrücke an meiner neuen Arbeitsstelle ........................................................47Punë dhe zell për të ardhmen e rinisë së KosovësVizitë në Innsbruck të Austrisë ................................................................................49Fachschaft Deutsch - Rückblick und Ausblick ..........................................................50Matematika në gjimnazin "Loyola" ...........................................................................51Aufsatzwettbewerb - Deutschen Botschaft Pristina ..................................................5210 hints for a teacher to spoil a lesson successfully? ...............................................53Dhjetë këshilla për arsimtarin për t'a prishur orën me sukses? ................................53A Small Project in an English Lesson .......................................................................53Klasse - Klasa - VI a .................................................................................................56Klasse - Klasa - VI b .................................................................................................56Klasse - Klasa - VI c .................................................................................................56Klasse - Klasa - VI d .................................................................................................57Klasse - Klasa - VII a ................................................................................................57Klasse - Klasa - VII b ................................................................................................57Klasse - Klasa - VII c ................................................................................................58Klasse - Klasa - VIII a ...............................................................................................58Klasse - Klasa - VIII b ...............................................................................................58Klasse - Klasa - VIII c ...............................................................................................59Klasse - Klasa - IX a .................................................................................................59Klasse - Klasa - IX b .................................................................................................59Klasse - Klasa - X a ..................................................................................................60Klasse - Klasa - X b ..................................................................................................60Klasse - Klasa - X c ..................................................................................................60Klasse - Klasa - X d ..................................................................................................61Klasse - Klasa - XI a .................................................................................................61Klasse - Klasa - XI b .................................................................................................61Klasse - Klasa - XI c .................................................................................................62Klasse - Klasa - XI d .................................................................................................62Klasse - Klasa - XII a ................................................................................................62Klasse - Klasa - XII b ................................................................................................63Klasse - Klasa - XII c ................................................................................................63Klasse - Klasa - XII d ................................................................................................63Auszeichnungen .....................................................................................................64Të shpërblyerit

Liebe Eltern, liebe Freunde ........................................................................................6Të dashur prindër, të dashur miqSchüleraustausch mit Deutschland ............................................................................7Mein Aufenthalt in Deutschland ................................................................................9Qëndrimi im në GjermaniIn der Schule lernt man Schreiben, Lesen, Rechnen... .............................................10Në shkollë mësohet si të shkruhet, si të lexohet, si të llogaritet... Das Loyola-Gymnasium im Kosovo will vor allem Werte vermitteln ..........................12Abiturrede 2011 - P. Walter Happel SJ .....................................................................14Fjalim per mature 2011 - A. Walter Happel SJAbiturrede 2011 - Dardan Shabani - XII a - intern ....................................................15Fjalimi i maturës 2011 - Dardan Shabani - XII a - KonviktorRotary camp - 2011 ................................................................................................16Rotary camp - 2011Eine Woche in Deutschland - Europamarathon 2011 ................................................18Ein Traum der wahr wurde - Europamarathon 2011 .................................................20Oktoberfest ............................................................................................................21Në Brezovicë - në mes natyrës së bukur e çasteve të papërsëritshme ......................21Manifestimi i hapjes Katedrales "Nëna Terezë" ........................................................22Difficulties of a role ................................................................................................23Dita e Dyerve të Hapura - Lënda e Fizikës ................................................................24Dita e Dyerve të Hapura - Lënda e Informatikës .......................................................25Dita e Dyerve të Hapura - Aktivitete të larmishme të klasës VIII ..............................26Dita e Dyerve të Hapura - Grupi i kimisë .................................................................27Dita e Dyerve të Hapura - Eksperimente interesante në kabinetin e fizikës ..............27Abitur und was dann? .............................................................................................28Matura dhe çka pastaj?Zu Besuch im Loyola-Gymnasium in Prizren ............................................................28Për vizitë në gjimnazin "Loyola" në PrizrenPraktikum in Deutschland .......................................................................................30Praktikum bei der Firma "medienservice farbsatz" ...................................................31Praktika në firmën "medienservice farbsatz"Praktikum bei Haver & Boecker ...............................................................................32Praktika ime në "Haver & Boecker"Praktikum bei Haver & Boecker ...............................................................................33Bericht über mein Praktikum bei Polysius ................................................................34Raport mbi praktiken tek PolysiusPraktikum bei der Firma Beumer .............................................................................35Praktikum bei "medienservice farbsatz" in Neuried ..................................................36Praktikum in Deutschland .......................................................................................36Përshtypje nga puna praktike në GjermaniPartner der Eltern, Freunde der Schüler ...................................................................38

4

Inhalt Përmbajtja

Wo sind unsere Maturanten 2011/12 immatrikuliert oder in Ausbildung .................64Nxënësit maturantë 2010/11 që janë regjistrur në fakulteteSintagma - Sintagma parafjalore ..............................................................................66Mënyrat e pashtjelluara të foljeve te autorët e vjetër shqiptarë ................................68Kimia dhe laboratori ...............................................................................................70Përcaktimi i parametrave fiziko-kimikë të ujit të .....................................................70Përshëndetja e maturantëve ....................................................................................71Gulliver's Travels .....................................................................................................71Albena 2011 - Udhëtim i maturantëve në Bullgari ....................................................72Albena 2011 - A Trip of Graduating Students to Bulgaria"Loyola-Gymnasium" - shkollë e ëndrrave të mia .....................................................74Lënda e matematikës me profesorët Sejdi Susuri dhe Max Metelmann ....................74Pavarësia ................................................................................................................75Shtatë vjet së bashku ..............................................................................................75Turneu basketbollistik në Prizren ............................................................................76Si erdha në "Loyola-Gymnasium" .............................................................................76Ethet e kampionatit botëror në "Loyola-Gymnasium" ...............................................77"Loyola-Gymnasium" ofron hapësirë për të sendërtuar idealet tona ........................77Lingua Latina et lingua Albana (Latinishtja dhe shqipja) ..........................................78Computers and Learning .........................................................................................79Ankthi para mbrëmjes së semimaturës ...................................................................81"Trupat gjeometrikë" - kapitulli im i preferuar ........................................................81Freude an Latein mit Hilfe eines Wettbewerbs .........................................................82American Corner .....................................................................................................82Pädagogisches Seminar ...........................................................................................83Shtatë vjet në "Loyola-Gymnasium" .........................................................................84Një shëtitje në qytetin e Prizrenit ............................................................................85Kalendari i adventit ne konvikt ................................................................................85Vlera e miqësisë .....................................................................................................85Unsere Internen - ...................................................................................................86Internatsgruppe - Grupi konviktor - I .......................................................................86Internatsgruppe - Grupi konviktor - II ......................................................................87Internatsgruppe - Grupi konviktor - III .....................................................................87Internatsgruppe - Grupi konviktor - IV .....................................................................87Internatsgruppe - Grupi konviktor - V ......................................................................88Internatsgruppe - Grupi konviktor - VI .....................................................................88Internatsgruppe - Grupi konviktor - VII ....................................................................88Internatsgruppe - Grupi konviktor - VIII ...................................................................89Internatsgruppe - Grupi konviktor - IX .....................................................................89Internatsgruppe - Grupi konviktor - X ......................................................................89Nënë Tereza ...........................................................................................................90Nëpër vite ...............................................................................................................90

Nënë Tereza ...........................................................................................................90Dëshire ...................................................................................................................90Tryeza ....................................................................................................................91Kosovë e lirë ...........................................................................................................91The Indian Serenade ...............................................................................................91Serenadë IndianeNjë pasdite në kuzhinë ...........................................................................................92Aktivitetet e nxënësve konviktorë "Oktoberfest" ......................................................92Festa e "Shën Nikollës" ............................................................................................93Si erdha në "Loyola-Gymnasium" .............................................................................93Shën Valentini .........................................................................................................94E ardhmja ime krijohet në "Loyola-Gymnasium" .......................................................94Jeta .........................................................................................................................95Laterna ...................................................................................................................95Festimi në konvikt i ditëlindjes së drejtorit tonë P. Happel .....................................96Për t'u kujtuar … .....................................................................................................96Dallimi ne mes konviktoreve dhe jokonviktoreve ne ALG .........................................97Grilli në kopshtin e konviktit tonë ...........................................................................97Kampimi pranveror në Rugovë të Pejës ..................................................................98Atmosferë festive në konvikt me rastin e 28 Nëntorit ..............................................99Tani ne po fluturojmë .............................................................................................99D.A.R.E. - Drug Abuse Resistance Education ............................................................99Ditëlindja ime .......................................................................................................100Shoqëria e shkollës ...............................................................................................100Është pak t'i thuash shoqe ....................................................................................101Dita e parë në "Loyola-Gymnasium" .......................................................................101Kosovë e lirë .........................................................................................................102Nëna Terezë .........................................................................................................102Ese .......................................................................................................................102Ngadhënjim mbi heshtjen .....................................................................................103Ëndërr e papërfunduar .........................................................................................103Një e shtunë në qytet ............................................................................................104Vjelja e mollëve në kopshtin e "Loyolës" ................................................................105Vizitë në Ujëvarën e Mirushës ...............................................................................106Jeta konviktore ......................................................................................................107Filmi "Dosja e K." në konvikt .................................................................................107Besucher in Prizren - Unsere Besuche ....................................................................108Mysafirët në Prizren - Vizitat tonaMitglied werden und/oder spenden ......................................................................110Të bëheni anëtar dhe/ose donator

5

Grußwort

Liebe Eltern, liebe FreundeP. Walter Happel SJ

Fjala përshëndetëse

Të dashur prindër, të dashur miqA. Walter Happel SJ

Të dashur prindër, të dashur miq të Loyola-Gymnasium,

si lexues të ALG News do të jeni në çdo kohë të informuar për ndodhitë e vitit të kaluar. Nëse ende nuk jeni lexues të ALG News, por jeni të interesuar për to, atëherë mund të kyqeni në faqen tonë të internetit si abonent.

Ne mendojmë që kjo do të ishte e dobishme për juve. Aty mund të gjeni gjithashtu verzio-nin elektronik të Vjetarit tonë, të cilin me dëshirë të madhe ju ofrojmë sërish. Nuk është një fletë informuese, më shumë është një rishikim i ndodhive të cilat mund t'i lexoni edhe në vitet në vijim. Çka u bë me të gjitha ato ndodhi të vitit të kaluar? Çka u bë me të gjithë ata të cilët ishin pjesë e saj? Kujtimet nuk përfshijnë në vete vetëm të kaluarën. Ato gjithashtu mund të jenë një mbështetje e madhe si dhe motivim i vazhduar, i një eksperience të bukur dhe disa miq të së kaluarës.

Sot shikojmë mrapa dhe jemi falënderues për një vit shkollor shumë të suksesshëm. Matur-antët kanë treguar rezultate të shkëkqyera. Iniciativa që maturantët tanë të kenë perspekti-va të mëtutjeshme profesionale me anë të shkollimit profesional në Gjermani ka filluar dhe po vazhdon. Viti i ri shkollor ka filluar me më shumë nxënës. Ne kemi arsye të jemi falen-dërues. Mësimdhënësit, nxënësit, prindërit, edukatorët dhe bashkëpunëtorët kanë bërë një punë të mrekullueshme. Shkolla krenohet për të arriturat. Të gjitha këto mund ti përcillni me anë të teksteve dhe fotografive në këtë Vjetar.

Ju dëshiroj argëtim të këndshëm gjatë leximit këtij Vjetari. Na jepni sygjerime dhe qëndroni me ne së bashku me kritikat tuaja.

Sigurisht që jo të gjitha ndodhitë nuk kanë pësuar rënje. Për këtë mendoj që mund të jem falënderues ndaj juve. Bashkëpunimi me juve na bën të gjithë neve në Loyola-Gymnasium më të motivuar dhe të mund të marrim më shumë sfida mbi vete.

Me këtë rats ju përshëndes përzemërsisht nga Prizreni, në emër të të gjithë bashkëpunëtorëve tanë.

I juaji, A. Walter Happel SJDrejtor

Liebe Eltern, liebe Freunde des Loyola-Gymnasiums,

als Bezieher unserer ALG News sind Sie regelmäßig über alles informiert, was sich im vergangenen Jahr bei uns getan hat. Wenn Sie die ALG News noch nicht beziehen aber daran inte-ressiert sind, können Sie sich auf unserer Homepage zum kostenlosen Bezug als Abonnent anmelden.

Wir glauben, dass sich das für Sie lohnen würde. Sie finden dort auch die elektronische Version unseres Jahrbuches, das wir Ihnen heute gerne wieder vorlegen. Es ist kein Nachrich-tenblatt, eher ein bebilderter Rückblick, der vielleicht noch in Jahren zum Durchblättern einlädt und dabei auch innehalten lässt. Was ist aus all dem geworden, was damals geschah? Was aus all denen, die damals dabei waren? Erinnerungen bewahren ja nicht nur Vergangenes. Sie können auch Kraft und Ermutigung für neue Aufga-ben und Herausforderungen geben. Und sie sind für uns ein Anstoß, immer wieder dankbar zu sein für so manche hilfreiche Erfahrung und für so manchen guten Freund von damals.

Heute schauen wir dankbar zurück auf ein insgesamt gelungenes Schuljahr. Unsere Matu-ranten haben vorzüglich abgeschnitten. Die Ausbildungsinitiative, die unseren Schülern über die Matura hinaus die Perspektive bietet, eine berufliche Ausbildung in Deutschland zu beginnen, ist gut angelaufen und wird fortgesetzt. Das neue Schuljahr hat uns einen Zuwachs an Schülern gebracht. Wir haben also allen Grund dankbar zu sein. Lehrer, Schü-ler, Eltern, Erzieher und alle Mitarbeiter haben gute Arbeit geleistet. Unsere Schule kann sich sehen lassen. All das können Sie in diesem Jahrbuch in Texten und Bildern ein wenig mitverfolgen.

Ich wünsche Ihnen viel Spaß bei der Lektüre des vorliegenden Jahrbuchs. Lassen Sie uns Ihre Anregungen wissen und bleiben Sie uns in kritischer Freundschaft verbunden.

Natürlich haben nicht alle Ereignisse des Jahres ihren Niederschlag gefunden. Dennoch denke ich, dass es ein unterhaltsames und interessantes Dankeschön an Sie sein kann. Ihre Verbundenheit mit uns macht uns allen hier am Loyola-Gymnasium Mut, auch weiterhin neue Aufbrüche zu wagen.

In diesem Sinne grüße ich Sie recht herzlich, auch im Namen aller Mitarbeiter aus Prizren,

Ihr P. Walter Happel SJDirektor

6

www.alg-prizren.com

Schüleraustausch

Schüleraustausch mit DeutschlandStadt, Land, FlussFriedrich-Wilhelm Moll - Fachschaftsberater ZfA

Shkëmbimi i nxënësëve

Was hat Prizren, was Gemünden nicht hat, und umgekehrt? Oder anders gefragt: Was sollte ein Besucher aus der einen Stadt in der anderen gesehen oder erlebt haben? Damit befassten sich Schüler der Jahrgangsstufe Neun des Loyola-Gymnasiums aus Prizren, Kosovo, und des Friedrich-List-Gym-nasiums aus Gemünden am Main, Bayern, in einem gemein-samen Projekt. Die Erstellung eines Reiseführers stand im Frühjahr 2011 im Mittelpunkt der gegenseitigen Besuche im Rahmen des Schüleraustauschs.

Vom 8. bis 15. April besuchten 18 List-Schüler das Loyola-Gymnasium. Begleitet von den Lehrern Jürgen Endres und Susanne Kaspar, fühlten sich die 14 und 15 Jahre alten Jugendlichen schnell heimisch. Ihre Partner hatten sie schon vorab über Steckbriefe und E-Mails kennengelernt. Nun gin-gen sie mit ihnen in den Unterricht, aßen in der Mensa mit und waren häufig in der Stadt unterwegs, um am Reiseführer zu arbeiten. Lehrerin Tanja Becker hatte mit ihrem Lei-stungskurs Deutsch die Vorarbeit geleistet und eine Gliederung erarbeitet. Nun kümmerten sich Schülergruppen um Kirchen und Kutschen, Denkmäler und weitere Themen. Sie emp-fahlen Spezialitäten und Spaziergänge, stiegen auf Türme und blickten in Türben. Darüber schrieben sie kleine Texte, machten passende Fotos und hatten am Ende der Woche den ersten Teil des Reiseführers fertig. Ihre Ergebnisse hielten sie zudem auf Plakaten fest, die am "Tag der offenen Tür" im Deutschraum zu sehen waren.

Unabhängig vom Projekt unternahmen alle Schüler gemeinsam einen Ausflug ins ortho-doxe Kloster Decani und in die Rugova-Schlucht. Die List-Schüler durften darüber hinaus einen Vormittag lang das Feldlager der Bundeswehr besuchen. Das hatten sie sich im Vor-feld gewünscht. Presseoffizier Klaus Treude ermöglichte den Jugendlichen einen umfas-senden, spannenden Blick in Auftrag und Alltag einer Armee im Auslandseinsatz. Einen Blick ins Büro des Bürgermeisters von Prizren durften sie auch werfen. Der stellvertretende Bürgermeister Ruzhdi Rexhaj führte die ganze Gruppe, deutsche und kosovarische Schüler, durchs "Weiße Haus", das Rathaus von Prizren, und ließ sie im Sitzungssaal Platz nehmen, während er die Stadt vorstellte und Fragen beantwortete. Danach trafen die Schüler einen weiteren Bürgermeister. Veli Dakaj steht dem Dorf Korisha vor, rund fünf Kilometer nörd-lich von Prizren gelegen. Er zeigte ihnen eine Gedenkstätte für Kriegsopfer und die örtliche Schule. Und er sprach von seiner Vision einer anderen Gesellschaft, offen und tolerant. Die Heimkehrer aus dem Ausland leisteten in dieser Hinsicht einen wichtigen Beitrag, sagte er. Einen weiteren Beitrag leisteten die Schüler selbst. Den Nachmittag des Tages verbrachten sie in den Familien ihrer Partnerschüler. Sie lernten die herzliche, großzügige Natur der Kosovaren kennen, sahen, wie sie leben, wie sie ihre Wohnungen einrichten und was sie essen. Als die Schüler abends ins Internat zurückkehrten, waren sie ganz angefüllt von den vielen Eindrücken. Und als es am nächsten Tag ans Abschiednehmen ging, flossen hier und

da Tränchen. Allerdings nicht lange: "Wir sehen uns bald wieder", riefen sie sich zu - im Juni in Gemünden.

Und so geschah es. Vom 3. bis 10. Juni statteten die Loyola-Schüler ihren Partnern einen Gegenbesuch ab. Sie wohnten in deren Familien, besuchten mit ihnen die Schule und arbei-teten in Teams am zweiten Teil des Reiseführers. Diesmal ging es darum, Gemünden zu erkunden und vorzustellen und das Ganze auch noch ins Albanische zu übersetzen. Die Drei-Flüsse-Stadt am Rande des Spessart ist staatlich anerkannter Erholungsort mit vie-len touristischen Angeboten. Auch hier hatten sich die Einheimischen bereits vorab The-men gesteckt, die sie nun mit ihren Gästen angingen. Radwandern, Klettern, Kanufahren, Schwimmbad, Minigolf, Theater oder Stadtrundgang: Es gab viel zu tun. Unterstützt wur-den die Jugendlichen dabei von Bürgermeister Georg Ondrasch, der ihnen beim Empfang im Rathaus einiges über seine Stadt erzählte, und der Leiterin des städtischen Tourismu-samts, Inge Albert. "Frühling, Sommer, Herbst und Winter: Bei uns ist es immer schön", sagte sie und gab einen Überblick über Sehenswürdigkeiten, Freizeitmöglichkeiten und Veranstaltungen.

Was die Natur zu bieten hat, erfuhren die Schüler bei einer Wanderung im Naturpark Spess-art. Sie sahen, wo die Biber leben, und gingen mit Keschern auf die Jagd nach kleinen Was-sertieren. Reisen in die Zukunft und die Vergangenheit unternahmen sie am nächsten Tag.

Im Lauf des Vormittags besuchten sie die, dem List-Gymnasium benachbarte, Realschule von Gemünden. Sie wurde vor kurzem von Grund auf saniert und erhielt den ersten Preis beim europäischen Wettbewerb in Niedrigenergiebauweise. Der ganze Komplex braucht nun nur noch soviel Heizöl wie ein Zweifamilienhaus, nämlich rund 6000 Liter im Jahr.

7

Prizren und Gemünden gemacht haben. Dabei herausgekommen ist ein Reisefüh-rer, der künftig bei der Vorbereitung des Austauschs verwendet werden kann.

Deutsche wie kosovarische Familien kön-nen sich damit aus erster Hand über die Stadt informieren, in die ihre Kinder fahren.

Schüleraustausch

Schüleraustausch mit DeutschlandStadt, Land, Fluss


Vor der Sanierung waren es 44 000 Liter, erläuterte Schulleiter Thomas Feser. Er zeigte den kosovarischen Schülern seine hochtechnisierte, top-moderne Schule. Eine Schulküche mit allem Drum und Dran, drei Informatikräume, Hörsäle und Versuchs-labore für die Naturwissenschaften, drei-fach verglaste Fenster mit innen laufenden Jalousien, Licht, das sich mit Hilfe von Bewegungssensoren selbst regelt und eine Lüftung, die die 80 bis 100 Watt Heizlei-stung eines Schülers mitnutzt: nichts fehlt hier.

Fasziniert waren die Schüler vor allem von der elektronischen Tafel, die in jedem Klassenraum hängt. Bilder, Texte, Blenden - alle Möglichkeiten eines Präsentations-programms bieten sie, und noch mehr. Tafelbilder können gespeichert, Sinfonien aus dem Internet abgespielt oder Sprachü-bungen in hoher Qualität gemacht werden. Dass sie dann auch noch selbst mit einem Kunststoffstab an eine solche Tafel schrei-ben durften, fanden die Schüler super. Nachmittags sahen sie die Würzburger Residenz und waren ganz gefangen von der Pracht vergangener Epochen.

Sehen, vergleichen, sich ein Urteil bilden - Schulleiter Walter Fronczek sagte den Schü-lern: "Ihr seid die Generation, die Kosovo auf dem Weg nach Europa repräsentieren wird. Wir helfen gern, deshalb ist uns der Austausch wichtig".

Der Besuch klang wie im vergangenen Jahr mit einem Abschlussfest in der Schule aus. Der Elternbeirat sorgte für die Verkösti-gung, die Schüler stellten ihren Eltern, Leh-rern und Mitschülern mit Hilfe von Fotos und Plakaten vor, was sie in der Woche in

8

Schüleraustausch

Mein Aufenthalt in DeutschlandKurbina Çollaku - XI a


Qëndrimi im në GjermaniKurbina Çollaku - XI a

Ich freue mich, dass ich die Möglichkeit hatte, Deutschland zu besuchen. Dieser Aufenthalt war sehr wertvoll für meine Zukunft. Mittlerweile bin ich seit fast sieben Jahren in einer deutschen Kollegsschule, und ich möchte diesen Weg mit einem Studium in Deutschland fortsetzen. Das Ruhrgebiet war mein Ziel. Dort wohnte ich bei einer deutschen Familie. An der Ruhr-Universität war ich angemeldet, um einen Deutschkurs zu besuchen. Die Ruhr-Universität ist riesig groß mit vielen Gebäuden in moderner Architektur. Es war für mich, weil ich noch nie an einer Universität war, kompliziert, mich in diesem großen Gebäude-komplex zurechtzufinden. Im Kurs waren wir Studenten aus verschiedenen Ländern, und ich war die Jüngste. An der Universität hat mir besonders der Botanische Garten gefallen.

Die meiste Zeit verbrachte ich in Bochum. Aber an einem Wochenende besuchte ich meine Freundin aus unserem Schüleraustauschs in Würzburg. Dieser Aufenthalt brachte mir viele neue Erfahrungen, denn ich war mit einer anderen Lebensweise konfrontiert: fremde Men-schen, eine andere Sprache und neue Sitten. Besonders viel Spass gemacht haben mir der Stadtbummel und das Kino.

Ich habe vor, im nächsten Jahr wieder nach Deutschland zu fahren, aber dieses Mal um zu studieren.

Gëzohem që kisha mundësi për ta vizituar Gjermaninë. Kjo vizitë është shumë e çmuar për të ardhmen time. Sivjet bëhen shtatë vjet që unë i vijoj mësimet në një kolegj gjerman dhe dëshiroj që këtë rrugë ta vazhdoj me një studim në Gjermani. Ruhrgebiet ishte vendi ku kam qëndruar. Aty kam banuar tek një familje gjermane, ndërsa isha e regjistruar në "Ruhr-Universität" për të ndjekur një kurs të gjuhës gjermane. "Ruhr-Universität" ishte një kompleks i madh me shumë ndërtesa të një arkitekture moderne.

Për mua, që asnjëherë më parë nuk kisha ndjekur ndonjë universitet, ishte paksa e kompli-kuar që të mësohesha me këtë kompleks të madh ndërtesash. Në kurs ishim ne, studentët, nga shtete të ndryshme, prej të cilëve unë isha më e reja. Më së shumti në universitet më ka pëlqyer kopshti botanik. Kohën më të madhe e kam kaluar në Bohum, por në një fundjavë e kam vizituar shoqen nga Shkëmbimi i nxënësve në Würzburg.

Nga kjo vizitë kam fituar shumë përvojë, sepse jam ballafaquar me një mënyrë tjetër të të jetuarit: njerëz të huaj, një gjuhë tjetër dhe zakone të reja. Më së shumti më kanë kënaqur blerja nëpër qytet dhe kinemaja. Planifikoj që vitin e ardhshëm të shkoj përsëri në Gjerma-ni, por kësaj radhe për të studiuar.

9

Schule

In der Schule lernt man Schreiben, Lesen, Rechnen ... P. Walter Happel SJ

Shkolla

Në shkollë mësohet si të shkruhet, si të lexohet, si të llogaritet ... A. Walter Happel SJ

Më datë 11 tetor 2011, lajmet e BBC-së me titullin "Si i fitoj Kina garat në shkollë", raportuan për sukseset e mahnitsh-me në sistemin e tyre shkollorë. Për herë të parë mori pjesë Shanghai në testin Programme for International Student Assessment. Në këtë program u testuan njohuritë në fushën e matematikës, shkencave natyrore dhe aftësisë së të lexu-arit. Shangai mori vendin e parë në të tri fushat. Hongkong mori vendin e katërt botëror. Qytete të tjera kineze gjithash-tu ishin ndër më të mirat. Arsimtarët dhe nxënësit kinez me siguri bëjnë një punë të mrekullueshme në këto fusha dhe duke i marr parasysh këto rezultate duhet ti marrim si shem-bull sa i përket sukseve në fushën e arsimit.

Por a do të thotë kjo që ne duhet ti kualifikojmë dhe ti trajno-jmë më tutje arsimtarët tanë për të arritur këtë sukses? Me

siguri që duhet. A duhet të kërkojmë më shumë nga nxënësit tanë? Edhe këtu përgjigja ështe "Po". A duhet të koncentrohemi vëtëm në fushën e matematikës, aftësisë së të lexua-rit, dhe fushën e shkencave natyrore, që të përgaditen nxënësit që të mund të jenë të aftë drejtë garave botërore? Apo kërkohet nga një gjimnaz diçka tjetër apo edhe më shumë?

Gjimnazi është një lloj shkolle, i cili i përgadit nxënësit të bëhen udhëheqës në fusha të ndryshme të shoqërisë sonë dhe për profesione kualitative. Zhvillimi i aftësisë në shkrim, llogaritja dhe leximi është e pasdiskutueshme si dhe një detyrë shumë e rëndësishme. Këtu nuk duhet ti shmangemi kërkësave tradiocionale prej arsimtarëve dhe nxënësve. Por kjo do të ishte e njëanshme dhe jo e mjaftueshme për një gjimnaz. Më e rëndësishme është ti zbu-lojmë aftësitë individuale të nxënësve tanë, ti motivojmë, ti kualifikojmë dhe ti shkollojmë. Aftësitë në fushën e muzikës, artit si dhe sportit duhet të përmenden gjithashtu. Duhet përmendur edhe aftësitë se si të sillemi me njerëz, të fitojmë ndjeshmërinë, të sensibilizo-jmë në përkrahje, të kuptojmë konfrontimin si ndihmë e zhvillimit personal, të mësojmë të kuptuarit kontekstual, të mësojmë se si të jemi të përgaditur të marrim një rrezik mbi veti dhe si të sillemi ndaj një rreziku etj.. Por këto aftësi nuk mund të barten edhe aq lehtë. Këtu më shumë ndihmon mbledhja e njohurive prej të cilave mësojmë dhe pastaj të dijmë të veprojmë në rast të ndonjë rreziku. Mësuesi në këtë proces nuk është ai që motivon për të mësuar përmëndsh por që ti sqarojë lidhshmëritë. Mësuesi në këtë proces është një përcjellës në jetën e nxënësve.

Për ti zbuluar njohuritë individuale të nxënësve të tyre, mësuesi duhet të mirret me qdo nxënës. Ai nuk duhet vetëm ta vëzhgojë nxënësin por të përcjellë gjatë rrugëtimit gjatë mbledhjes së përvojave dhe reflektimit të tyre, ta përkrah në marrjen e iniciativave dhe përvojave të reja. Kjo do të thotë që nxënësi duhet të jetë në qendër të vëmendjes. Këtu qëndron sfida më e madhe për një mësues që të ju dalë në ndihmë nxënësëve aty ku kanë nevojë.

Die BBC News berichteten am 11. Oktober 2011 unter der Überschrift "Wie China den Schul-wettlauf gewinnt" erstaunliche Erfolge im dortigen Schulsystem. Zum ersten Mal nahm Shanghai an den Tests des "Programme for International Student Assessment" teil. Geprüft wurde in den Bereichen Mathematik, Naturwissenschaften und Lesefähigkeit. Shanghai gewann überlegen den 1. Platz in allen drei Bereichen. Hongkong belegte weltweit den 4. Platz. Andere chinesische Städte liegen ebenfalls im Spitzenbereich. Offensichtlich leisten chinesische Lehrer und Schüler eine vorbildliche Arbeit in den genannten Bereichen, und man sollte sie sich durchaus zum Vorbild nehmen soweit es diese Lehr- und Lernerfolge betrifft.

Aber heißt das, dass wir unsere Lehrer weiterqualifizieren und trainieren müssen, um diesen Vorsprung aufzuholen? Das müssen wir sicher. Haben wir von unseren Schülern mehr zu verlangen als bisher? Auch hier lautet die Antwort 'Ja'. Sollen wir uns aber allein auf Mathematik, Lesefähigkeit und Naturwissenschaft konzentrieren, um unsere Schüler auf ihr künftiges Leben in einer wettbewerbsorientierten Welt vorzubereiten? Oder ist von einem Gymnasium noch anderes und weit mehr zu erwarten?

Das Gymnasium ist eine Schulart, die seine Schüler auf Führungspositionen in den ver-schiedensten Bereichen des gesellschaftlichen Lebens und auf qualifizierte Berufe vorzu-bereiten hat. Die Entwicklung der Kulturgrundfertigkeiten Schreiben, Rechnen, Lesen ist dabei unbestritten eine wichtige Aufgabe. Hier kann auf die traditionellen Anforderungen an Lehrer und Schüler nicht verzichtet werden. Aber das allein wäre zu einseitig und für ein Gymnasium nicht ausreichend. Es geht vielmehr darum, die Vielfalt individueller Bega-bungen unserer Schüler zu entdecken, anzuregen, zu fördern und auszubilden. Musische, gestalterische und sportliche Fähigkeiten sind hier ebenso zu nennen wie die mitmensch-lichen Fertigkeiten Zuhören zu können, Empathie zu empfinden, für unterstützende Beglei-tung zu sensibilisieren, Konfrontation als hilfreich für die eigene Persönlichkeitsentwick-lung zu verstehen, kontextuales Verstehen zu lernen, die Bereitschaft zum Risiko auf sich zu nehmen usw. Aber diese Fertigkeit lassen sich nicht so einfach vermitteln. Hier hilft es eher, unter Anleitung Erfahrungen zu sammeln, aus diesen zu lernen, um dann das Risiko weiterführenden Handelns wagen zu können. Der Lehrer ist in diesem Prozess nicht der, der zum Auswendiglernen anleitet und Zusammenhänge erklärt. Der Lehrer ist in diesem Prozess Lebensbegleiter.

Um die individuellen Fähigkeiten seiner Schüler zu erkennen, muss sich der Lehrer des ein-zelnen Schülers annehmen. Er muss ihn nicht nur beobachten, er muss ihn auf seinem Weg des Sammelns und Reflektierens von Erfahrungen begleiten, und er muss ihn ermutigen, daraus lernend neue Erfahrungen zu wagen. So haben der Schüler und seine Entwicklung im Mittelpunkt des Interesses zu stehen. Darin liegt für den Lehrer die große Herausforde-rung, sich überall da für den Schüler einzusetzen, wo dieser Hilfe benötigt.

Anleitung, Begleitung und Ermutigung sind gefragt, wenn man den Schüler in eine Werthal-

10

Schule

In der Schule lernt man Schreiben, Lesen, Rechnen ...

Shkolla

Në shkollë mësohet si të shkruhet, si të lexohet, si të llogaritet...

tung hinein erziehen will, die sich nicht lediglich mit einmal Erreichtem abfindet. Ein innerer, auf ganzheitliche Bildung abzielender Hunger muss sein Handeln bestimmen. Nicht alles Machbare ist auch sinnvoll. Vielmehr ist bei allem eine Orientierung an Werten und Wertungen gefragt. Der Einzelne ist dabei das Maß aller Dinge, und so muss er sich selbst akzeptiert und in der Beziehung zu seinen Lehrern und zu seinen Mitschülern als angenommen erfahren können.

Mathematik, Naturwissenschaften und Lesefähigkeit bleiben für ein Gymnasium unver-zichtbare Lehr- und Lernziele. Aber ein Gymnasium muss mehr können und mehr vermit-teln wollen als das. Es muss auch ausbilden, bilden und zur Bereitschaft erziehen, erhöhte Verantwortung für sich und andere zu übernehmen. Dazu sollen alle Begabungen und Fähigkeiten des Einzelnen geweckt, gefördert und eingeübt werden, um unsere Schüler zu befähigen, für sich selbst erfolgreich zu sein und glücklich zu werden und die Zukunft der Gesellschaft verantwortungsbewusst und positiv mitzugestalten.

Udhëheqja, përkrahja dhe inkurajimi janë në pyetje nëse mundohemi që nxënësit t'i edu-kojmë në një frymë me vlera, të cilët nuk ndjehen të kënaqur me vetëm me një arritje. Dëshira e mësuesit është shumë e rëndësishme, të cilin ai mundohet ta përfaqësoj me anë të veprimeve të tij. Jo gjithqka që bëhet është edhe e dobishme. Më e rëndësishme është orientimi kah vlerat dhe të vlerësuarit. Individi është masa e të gjitha gjërave, dhe nxënësi duhet të pranohet dhe të mund të gjej veten në marrëdhëniet me mësuesit dhe shokët e tij të klasës.

Lënda e matematikës, shkencat natyrore dhe aftësitë e të lexuarit janë të domosdoshme për një gjimnaz. Por një gjimnaz duhet të ofrojë edhe më shumë se kjo. Gjithashtu duhet edhe të arsimojë dhe të edukojë, që nxënësi të mund të arrijë përgjegjësitë e veta. Me këtë duhet të ngjallen talentet dhe aftësitë e secilit, që nxënësit tanë të mund të jenë të suksesshëm dhe të lumtur njëkohësisht dhe të mund të kontribojnë pozitivisht në shoqërinë tonë.

11

Deutschlandradio

Das Loyola-Gymnasium im Kosovo will vor allem Werte vermittelnDorothea Brummerloh und Zozan Mönch

"In ganz Kosovo gibt es einen Jesuiten und er sitzt jetzt vor Ihnen. Wenn man jetzt bei einer Schule, bei fast 40 Lehrern auf-grund eines einsamen Jesuiten von einer Jesuitenschule redet, dann ehrt mich das zwar, aber eigentlich schicken die Eltern ihre Kinder auf eine Schule, von der sie annehmen und hoffen, dass es eine gute Schule ist."

In der Turnhalle kann man das eigene Wort kaum verstehen. Die Schreie und Rufe hallen durch den Raum. Gerade hat ein schwarzhaariges Mädchen einen Bas-ketball im Korb versenkt. Ihre Teamka-meraden - Mädchen und Jungen - jubeln. In einem muslimisch geprägten Land ist gemeinsamer Sportunterricht gewagt, sagt Happel, und wird an anderen Schu-len auch nicht gemacht. Gemeinschaft, Gleichstellung, Ausbildung - das ist am Loyola wichtig. Konfessionszugehörigkeit spielt dagegen weder bei den Schülern noch bei den Lehrern eine Rolle.

"In dem Zusammenhang sei darauf hin-wiesen, dass die Serben im Kosovo eine Minderheit sind. Es gibt auch die Goraner, es gibt die Bosniaken, es gibt die Türken, es gibt die Zigeuner … alles das sind Min-derheiten und wir haben bei uns an der Schule Bosniaken, Türken, Albaner, Zigeu-ner - dass die Serben fehlen, tja, ich kann sie nicht selber backen. Wir haben zwar am Anfang vorgehabt, bei drei Zügen ei-nen Zug Slawisch zu haben, aber Serben haben sich überhaupt keine beworben."

Es gibt am Loyola, wie auch sonst im Kosovo, keinen Religionsunterricht. Und auch keine christliche Missionierung, sagt der Jesuitenpater.

Vor sechs Jahren gründete Jesuitenpater Walter Happel das Loyola-Gymnasium in Prizren. Religionsunterricht gibt es an der Privatschule nicht, dafür Koedukation. Und die Vermitt-lung von Werten, die das Zusammenleben stärken sollen.

"Guten Morgen! Guten Morgen!"

In einem hellen Klassenzimmer begrüßt ein kleiner untersetzter Mann die Klasse. Die Kin-der erwidern lautstark die deutsche Begrüßung. Dass die Mädchen und Jungen schon ein paar Worte seiner Muttersprache sprechen, freut den Jesuitenpater Walter Happel sichtlich. Als der Musikunterricht beginnt, verlässt der Schulleiter die Klasse und setzt seinen täg-lichen Rundgang fort. Vor der Tür hört Walter Happel noch ein wenig zu. Musikunterricht - das ist Wertevermittlung, sagt er:

"Bildung ist nicht nur wichtig für den Kosovo. Bildung ist weltweit wichtig und Bildung ist die Voraussetzung zur Akzeptanz des anderen, insbesondere, wenn der andere fremd ist."

Auf seinem Rundgang schaut Walter Happel ein bisschen nach dem Rechten: Einem Jungen, dessen Hemd aus der Hose hängt, bittet er, das zu ändern. Er duldet keinen Schlendrian: nicht im Kleinen bei einem heraushängenden Hemd, nicht im Großen bei Hass und Intole-ranz. Das ist wichtig im Kosovo, im Jahre 12 nach dem Krieg zwischen den Albanern und Serben.

"Wir haben Kinder hier an der Schule, die haben den Krieg mit eigenen Augen miterlebt. Wir haben zwei Mädchen hier, deren Vater wurde vor den sehenden Augen der Kinder von der Soldateska massakriert. Ein Junge, dessen Mutter im einstürzenden Haus zusammen mit seinen Geschwistern zu Tode kam. Das sind tiefe Wunden und Verletzungen."

Im Kosovokrieg 1998/99 gingen nicht nur albanische Rebellen und serbische Truppen auf-einander los. Hier schossen Nachbarn plötzlich aufeinander, wurden Familien vertrieben, deren Häuser niedergebrannt, weil sie Serben waren oder Albaner, erzählt Happel. Unter diesem ethnischen Konflikt leidet das Land heute noch.

"Der Weg der Versöhnung ist schwierig und es wird erst dann gelingen, wenn ein gewisses Bildungsniveau erreicht ist. Denn nur gebildete Menschen können sich miteinander streiten und auseinandersetzen, ohne den ständigen Drang zu verspüren, zum Messer oder zur Pistole greifen zu müssen."

Mehr als die Hälfte der Bevölkerung des Kosovo ist jünger als 25 Jahre. Damit diese Jugend nicht länger perspektivlos heranwächst, hat der Jesuitenpater im Auftrag von Renovabis, der Solidaritätsaktion deutscher Katholiken mit den Menschen in Mittel- und Osteuropa, das humanistische Gymnasium 2005 gegründet.

12

Deutschlandradio

Das Loyola-Gymnasium im Kosovo will vor allem Werte vermitteln

"Ich bin natürlich auf einer Mission, denn mit unserer Pädagogik vermitteln wir Werte. Und wenn wir Latein unterrichten, dann vermitteln wir Werte, und wenn wir die Hälfte aller Plätze für Mädchen reser-vieren, dann vermitteln wir Werte."

Solche Wertevermittlung braucht leben-dige Beispiele - Vorbilder wie Vlora Gra-jçevci. Die 25-jährige Lehrerin unterrich-tet Latein und Deutsch:

"Früher haben immer nur die Jungs stu-diert. Die Mädchen mussten zu Hause bleiben, sie durften nicht in die Schule ge-hen und nach dem Krieg hat sich das ein bisschen geändert, aber die meisten bre-chen immer das Studium ab, die meisten Mädchen und heiraten dann."

Vlora Grajçevci hat Germanistik studiert, verdient ihr eigenes Geld, ist damit unab-hängig. Die unverheiratete Muslima lebt nicht bei ihrer Familie, sondern mit Freun-dinnen in einer WG und zeigt so, dass es auch andere Lebenswege für Frauen geben kann.

"Unsere Schülerinnen zum Beispiel sagen, sie wollen studieren und dann fragen sie auch immer: Was denken Sie? Und das sind Fragen, die mir dann auch bestäti-gen, dass sie wirklich aus ihrem Leben etwas machen wollen."

Möglich ist dies allerdings nur mit einer guten Ausbildung. Doch das Schulsystem im Kosovo ist sehr schlecht: Die Schüler werden im Dreischichtsystem unterrich-tet. Deshalb baut die Regierung neue Schulen, renoviert alte oder baut sie aus. Bis Ende 2011 soll so an allen Schulen nur

noch in zwei Schichten unterrichtet werden. Das bedeutet, dass am Vormittag ein Teil der Jungen und Mädchen zur Schule geht und lernt, während der andere Teil frei hat. Am Nach-mittag ist es umgekehrt. Um Schüler am Loyola-Gymnasium zu werden, muss man einen schriftlichen Test in Albanisch, Englisch und Mathematik absolvieren. Jedes Jahr bewerben sich doppelt so viele Schüler wie aufgenommen werden können. Die jüngste Tochter von Fadil Sahiti hat diese Aufnahmeprüfung bestanden. Seine drei älteren Kinder waren auf staatlichen Schulen:

"Der größte Unterschied ist für mich, dass die Kinder so unterrichtet werden, dass sie in der Lage sind, Fragen zu stellen. Fragen bedeutet, dass die Schüler analysieren. Sie ist couragiert, weiß zu analysieren und etwas auszuwerten - das sind alles Sachen, die nicht üblich sind im Kosovo."

Allerdings ist auch das Schulgeld von 80 Euro im Monat nicht üblich im Kosovo. Viele Schüler kommen aus Familien, die nicht einmal diese 80 Euro bezahlen können. Der Durch-schnittsverdienst im Kosovo liegt bei circa 200 Euro. Damit am Loyola nicht nur Kinder aus gutbetuchten Haushalten das Privileg einer Elitebildung genießen, vergibt die Schule für circa ein Fünftel der Schüler jeden Jahrgangs Stipendien.

Mittagspause. Auf dem gepflegten Pausenhof drehen die Schüler ihre Runden, essen ihre Brote und erzählen selbstbewusst über ihre Schule:

"Ich denke, unsere Schule ist sehr gut und es gibt nichts, was man besser machen könnte. Aber der Stress, den wir in der Prüfungszeit haben, ist manchmal zu viel. Es wäre besser, wir hätten nicht so viele Prüfungen in einer Woche."

Die Abiturienten legen zuerst das kosovarische Zentralabitur ab, bei dem sechs bis acht Fächer im Multiple-Choice-Verfahren geprüft werden, dann folgen hausinterne Zusatzprü-fungen in Deutsch als Fremdsprache, Mathematik und Geschichte. Nur so können sich die Schüler an deutschsprachigen Hochschulen bewerben. Anéta und Adrian haben schon konkrete Ziele.

Anéta: "Ich gehe jetzt zwei Wochen zu einem Praktikum nach München und mal sehen? Vielleicht die Ausbildung? Vielleicht auch irgendwelche Uni?"

Adrian: "Ich möchte Diplomatie studieren und ich bewerbe mich gerade für eine amerika-nische Universität in Bulgarien und hoffe, dass ich da akzeptiert werde."

© 2011 Deutschlandradio

13

Schule Shkolla

Abiturrede 2011P. Walter Happel SJDirektor

Fjalim per mature 2011A. Walter Happel SJDrejtor

Liebe Maturanten,

die staatliche Maturaprüfung habt ihr alle bestanden und heute bekommt ihr Euer Maturazeugnis ausgehändigt. Mei-nen herzlichen Glückwunsch zur bestandenen Prüfung. Mein Glückwunsch gilt vor allem Euch ganz persönlich. Daneben haben wir aber auch verschiedenen Personen zu danken, die an Eurem Erfolg nicht unbeteiligt waren. Das sind an erster Stelle Eure Eltern, die Euch den Schulbesuch ermöglicht haben, das sind Eure Lehrerinnen und Lehrer, die Euch bis hierher begleitet haben.

Danken wollen wir aber auch den vielen Wohltätern des Loyo-la-Gymnasiums. Sie waren und sind im Hintergrund und im Verborgenen. Ohne ihre Hilfe wären unsere Schulgebühren viel höher als sie es tatsächlich sind. Sie freuen sich mit Euch. Ein erreichter Maturadurch-schnitt von 74 Punkten zeigt ihnen, dass sie ihr Geld nicht vergeudet haben. Was soll ich Euch noch sagen? Viele Jahre habe ich nun schon in Deutschland und im Kosovo Maturanten verabschiedet. Ich habe an vielen Abschlussfeiern teilgenommen. Jedes Mal wurden Reden gehalten, und meist gaben sich die Redner große Mühe, etwas Bedeutungsvolles zu sagen. Man möchte den Maturanten ja gerne noch etwas mit auf den Weg geben, etwas sagen, was in den langen Schuljahren noch nicht gesagt wurde, etwas, das ihr noch braucht, um jetzt eigenverantwortlich und ohne den Druck von Eltern, Lehrern und Erziehern selber gehen zu können.

Um ehrlich zu sein, ich weiß nicht, was bei meiner eigenen Abiturfeier vor vielen Jahren gesagt wurde. Und ich erinnere mich auch nicht an den Inhalt der vielen anderen gut gemeinten und ernsthaft vorbereiteten Festreden, die ich gehört habe. Eigentlich würde ich Euch am liebsten wieder das sagen, was ich auch letztes Jahr schon den Maturanten gesagt habe. Wer will kann es ja im Jahrbuch 2010/11 nachlesen.

In aller Kürze würde es in etwa heißen: Die Vergangenheit liegt hinter Euch und kann nicht mehr geändert werden. Trauert der Vergangenheit also nicht nach. Lebt und engagiert Euch in der Gegenwart. Müht Euch jetzt, denn Ihr müsst wissen, das Lernen ist mit dem heutigen Tage nicht vorbei. Das Lernen ist im Leben nie vorbei. Die Zukunft könnt Ihr nicht morgen gestalten. Ihr müsst es heute tun, denn was Ihr heute nicht tut, das fehlt Euch mor-gen. Allein auf Euch kommt es an, auf niemanden sonst. Ausreden, Erklärungen, Entschul-digungen bewirken nirgendwo etwas, sie ändern nichts, sie sind unerheblich, unehrlich und unwürdig. Ein erwachsener Mensch sollte sich ihrer schämen und stattdessen handeln, um die Zukunft für sich und andere zum Besseren hin zu gestalten.

Ich wünsche Euch das Allerbeste, macht es gut, ich werde Euch vermissen.

Të dashur maturantë,

të gjithë e keni dhënë testin shtetëror të maturës, dhe sot do t'ju jepen dëftesat. Urimet e mia të përzemërta për testin e dhënë. Urimet e mia të përzemërta ju dedikohen juve per-sonalisht. Duhet t'i falënderojmë edhe personat tjerë, të cilët kanë qenë pjesë e suksesit tuaj. Këta janë prindërit tuaj, të cilët e kanë mundësuar ardhjen tuaj në shkollë, janë edhe mësimdhënësit tuaj, të cilët ju kanë përcjellë deri këtu.

Duhet t'ju falënderoheni gjithashtu miqve të gjimnazit "Loyola". Ata ishin dhe janë të fshe-hur në prapaskenë. Pa ndihmën e tyre pagesat e shkollës do të ishin më të larta se që janë. Ata i bashkëngjiten gëzimit juaj. Një mesatare e testit të maturës me rezultat prej 74 pikëve u tregon atyre, që mjetet e tyre nuk janë shpenzuar kot. Çka t'ju them tjetër? Vite të tëra kam përcjellë maturantë në Gjermani edhe Kosovë. Kam marrë pjesë në shumë manifestime përshëndetëse. Gjithmonë janë mbajtur fjalime dhe shumë herë folësit janë munduar të thonë diçka me vlerë. Dëshirohet që maturantëve t'u jepet diçka me vete, t'u thuhet diçka që nuk u është thënë deri tani në shkollë, diç, që ju nevojitet për të vazhduar rrugën pa presionin e prindërve, mësimdhënësve dhe edukatorëve.

Të jem i sinqertë. Mua nuk më kujtohet se çka është thënë në fjalimin tim lamtumirës para shumë viteve. Dhe mua nuk më kujtohen më përmbajtjet e fjalimeve, të cilat i kam dëgjuar. Më me dëshirë do të doja të them atë, që edhe vitin e kaluar ua kam thënë maturantëve tjerë. Kush dëshiron, mund ta lexojë atë në Vjetarin e vitit 2010/11.

Shkurtimisht do të thoja kështu: E kaluara mbetet e kaluar dhe nuk mund të ndryshohet më. Mos e vajto, pra të kaluarën. Jetoni dhe mundohuni për të tanishmen. Mundohuni, pra, sepse ju duhet ta dini, se të mësuarit nuk ka përfunduar me kaq. Të mësuarit në jetë kurrë nuk përfundon. Të ardhmen nuk mund ta ndërtoni qysh nesër. Ju duhet ta ndërtoni sot, sepse çka nuk bëni sot, ju mungon nesër. Vetëm nga ju varet e nga askush tjetër. Arsy-etimet, sqarimet, kërkesa faljesh për ndonjë veprim, nuk ndihmojnë gjithmonë. Ato nuk ndryshojnë asgjë, ato janë të pakthyeshme, të pasinqerta dhe jomorale. Një njeri i pjekur duhet të turpërohet dhe të mundohet të veprojë në mënyrë të ndershme për një të ardhme më të mirë.

Ju dëshiroj gjithë të mirat! Do të më mungoni!

14

Abiturrede 2011Dardan Shabani - XII a - intern

Fjalimi i maturës 2011Dardan Shabani - XII a - Konviktor

Të nderuar të pranishëm, të dashur bashkënxënëse dhe bashkënxënës, të nderuar zonja dhe zotërinj!

Dita e shumëpritur erdhi, sot përfundoi çdo lidhje zyrtare me shkollën që disa nga ne vijuan për gjashtë vjet me radhë e disa të tjerë për tre vjet.

Të vijosh mësimin për gjashtë vjet me radhë në këtë shkollë nuk është aspak e lehtë, e sidomos për konviktorët, të cilët ishin vetëm 11 vjeç kur u larguan nga familja për të filluar një jetë krejtësisht të re. Por ishin edukatorët që për asnjë çast nuk na lanë të ndienim mungesën e familjes, duke u bërë prindërit e dytë për ne. Ata na dhanë ngrohtësinë në çdo moment të ditëve që i kaluam në konvikt.

Gjatë kësaj kohe ne u ballafaquam me sfida nga më të ndryshmet; detyrat e përditshme, testet e përjavshme, stresi i notave. Por, të gjitha këto sfida, më 4 qershor 2011 u kurorë-zuan me suksesin më të madh që mund të arrijë një maturant, pra kalimin e testit të maturës, ku secili nga maturantët tanë e kaloi këtë test me një mesatare prej 80 %. Dhe, kur e mendon mirë këtë, ata profesorë që jepnin detyra, caktonin teste, shkaktonin stres, nuk janë më profesorë, por heronj, sepse me punën e tyre ata hapën rrugën për krijimin e një gjenerate të suksesshme që do të jetë elita e shtetit tonë.

Por t'i lëmë paksa anash sukseset dhe të ardhmen e të flasim për përjetimet. Të kalosh tetë orë në ditë, për çdo ditë, për 6 vjet me radhë me të njëtët persona ka kuptimin si të hash shtatë thasë me kripë, siç thotë një fjalë e urtë e popullit tonë. E, kjo gjë ndodhi me ne nxënësit e kësaj shkolle. Ne nuk jemi më thjesht bashkënxënës, tani ne jemi një familje e madhe dhe e hareshme. Them familje, sepse ne i qëndruam njëri-tjetrit pranë në çastet më të vështira, e dispononim njëri- tjetrin në momentet më monotone, e gjithashtu, edhe kopjonim së bashku nëpër teste. Por, sot kjo familje po ndahet dhe secili nga anëtarët po shkon në drejtim të suksesit, në mënyrë që familja të zgjerohet ende me njerëz të fortë dhe të mençur dhe kështu familja të vazhdojë të forcohet.

E, për fund, përveç stafit të mrekullueshëm të profesorëve dhe edukatorëve që bënë shumë për ne, një falënderim të veçantë dua t'ia drejtoj drejtorit të shkollës sonë, P. Walter Happel SJ, i cili e ndërtoi këtë shkollë ku gjendet çelësi i suksesit për nxënësit kosovarë dhe P. Walter Happel nuk ngurroi të na e jepte këtë çelës. Gjithashtu, falënderoj edhe prindërit e pranis-hëm dhe nxënësit që patën durimin të na dëgjonin.

Schule Shkolla

Sehr geehrte Teilnehmer, liebe Mitschüler und Mitschülerinnen, sehr geehrte Damen und Herren.

Ein lang ersehnter Tag ist herangerückt. Hiermit endet jede offizielle Bindung zur Schule, welche einige von uns sechs Jahre und einige drei Jahre lang besuchten.

Es war nicht ganz leicht, dem Unterricht sechs Jahre lang regelmäßig zu folgen, besonders für die Internatsschüler, welche, als sie von ihrer Familie getrennt wurden, nur 11 Jahre alt waren, um einen neuen Lebensabschnitt zu beginnen. Glücklicherweise waren die Lehrer und Erzieher für uns da, die uns keinesfalls im Stich ließen, wenn uns das Gefühl des Heim-wehs überkam, und somit wurden sie für uns eine Art Ersatzeltern. Sie sind uns immer mit Höflichkeit, zu jedem Zeitpunkt und an jedem Tag, gegenübergetreten.

Die ganze Zeit über sind wir verschiedensten Herausforderungen gegenübergetreten, wie zum Beispiel: tägliche Hausübungen, wöchentliche Tests und Notenstress. Jedoch all diese Herausforderungen haben wir Abiturienten, am 4. Juni 2011 mit herausragendem Erfolg gemeistert, wo jeder von uns einen Durchschnitt von 80% erreicht hat.

Wenn wir alles rekapitulieren, ist der Erfolg natürlich auch auf die Professoren zurückzu-führen, die uns dementsprechend für die Tests vorbereitet haben. Sie sind für uns nicht nur Professoren, sondern auch Helden, weil sie durch ihre herausragenden akademischen Kenntnisse einen aussichtsreichen Weg für eine neue, erfolgreiche Generation geöffnet haben, welche die Elite unseres Staates werden soll.

Jedoch wollen wir den Erfolg kurz beiseite lassen und uns über die vergangenen Erfah-rungen unterhalten. Acht Stunden am Tag und das sechs Jahre lang, immer wieder mit den selben Personen die Zeit zu verbringen, wäre mit einem populären kosovarischen Umgangsspruch, welcher lautet, "Sieben Säcke voller Salz in sich zu stopfen", vergleichbar. Wir haben hier vieles miterlebt und waren schlussendlich nicht nur Kollegen, sondern sind zu einer großen, glücklichen Familie zusammengewachsen, die in bestimmten schwierigen wie auch guten Zeiten zueinandergehalten hat, um zum Beispiel einander bei den Test auszuhelfen. Doch heute trennt sich die Familie, und jeder einzelne geht nun seinen eige-nen erfolgreichen Weg.

Zum guten Schluss gilt der Dank nicht nur den Erziehern und Lehrern. Besondere Dankbar-keit gilt dem Direktor dieser Schule, P. Walter Happel SJ, der nicht zögerte, diese Schule zu erbauen und zu einem großen Erfolg zu leiten, welchen er an uns weitergab. Einen weiteren Dank möchte ich an die Eltern aussprechen, die uns geduldig und mit offenem Ohr immer zur Seite standen.

15

Veranstaltung

Rotary camp - 201131. 07. 2011 - 14. 08. 2011Elshani Fedora - IX b

Aktiviteti

Rotary camp - 201131. 07. 2011 - 14. 08. 2011Elshani Fedora - IX b

Ishte fundjava e fundit e mësimeve të këtij viti shkollor, kur unë kuptova se isha përzgje-dhur për të marrë pjesë në një kampim, në të cilin do të merrnin pjesë shumë fëmijë nga vende të ndryshme. Isha shumë e gëzuar dhe në të njëjtën kohë e emocionuar, sepse ishte hera e parë që do të merrja pjesë në një organizim të tillë.

Astenschmiede

Më 31 korrik u nisëm nga Prishtina për në Mynih. Këtë udhëtim e bëmë bashkë, unë dhe Nikë Raja, po ashtu i përzgjedhur nga gjimnazi "Loyola". Atje na priti Manueli. U njoftuam me të dhe shkuam për të takuar pjesëtarët e tjerë në Astenshmide, në restaurant. Kishte shokë e shoqe nga nacionalitete të ndryshme, si nga Austria, Gjermania, Kroacia, Belgjika, dhe ne nga Kosova. Ishim 13 vajza dhe 7 djem që merrnim pjesë në këtë aktivitet. Javën e parë e kaluam në një shtëpi prej druri në Astenschmiede.

Javën e parë e kaluam duke u ngjitur nëpër malet e Alpeve. Zgjoheshim çdoherë rreth orës 7 dhe hanim ushqime të shijshme. Por, përveç maleve, ne shkuam dhe në lumin e arit. Gja-të kësaj kohe disa kameramanë na xhironin, sepse në fund të dyjavëshit ne do të merrnim nga një CD që do të zgjaste 10 min. Moti ishte i mrekullueshëm, mirëpo nuk mungonte as dita me shi, prandaj atë dita shkuam në Spar, një bazen termik i brendshëm. Në javën e dytë shkuam në Rupholding, ku na priste shtëpia tjetër e kampimit. Ishte vështirë ta linim

Es war das letzte Wochenende des Schuljahres, als ich erfuhr, dass ich ausgewählt wurde, an einem Feriencamp teilzunehmen, an dem viele Jugendliche aus verschiendenen Län-derm teilnahmen. Ich war sehr glücklich und gleichzeitig aufgeregt, weil ich zum ersten Mal an einem solchen Treffen teilnahm. Der Abflugtag von Prishtina nach München war der 31. Juli 2011.

Astenschmiede

Uns begrüßte und erwartete dort herzlich Manuel, mit dem wir zusammen in ein Restau-rant nach Astenschmiede fuhren, um die anderen Teilnehmer kennen zu lernen. Es waren Jugendliche aus verschiedenen Nationen wie z.B. Österreich, Deutschland, Kroatien, Belgien usw. und wir aus dem Kosovo. Wir waren insgesamt 13 Mädchen und 7 Jungen. Die erste Woche wohnten wir in einem Holzhaus in Astenschmiede und wanderten in den Alpen.

Wir standen immer gegen 07:00 Uhr auf und bekamen leckeres Frühstück. Neben unseren Bergwanderungen gingen wir auch zum sogenannten goldenen Fluss. Während der ganzen Zeit wurden wir gefilmt, denn wir bekamen am Ende der Reise eine CD, die 10 Minuten dauert. Das Wetter war wunderschön, aber es gab auch Regentage. An diesen Tagen fuhren wir nach Spar in ein Hallenbad. In der zweiten Woche erwartete uns das nächste "Lager", ein Haus in Rupholding. Es war schwer für uns, das Haus in Astenschmiede zu verlassen.

Ruhpolding

Das Haus war schön, hatte viele Zimmer und je 4 Jugendliche teilten sich ein Zimmer. Das Essen war so lecker wie in Astenschmiede. Diese Woche war anders als die erste Woche, denn in der ersten Woche hatten wir uns daran gewöhnt, in den Alpen zu wandern und frische Luft zu schnappen. Jetzt besichtigten wir die Städte. Zuerst fuhren wir nach Salz-burg, eine schöne Stadt, wo Opern- und Theateraufführungen stattfanden, welche man von außen hören konnte, wenn man vorbeiging.

Am nächsten Tag fuhren wir nach München. Das ist eine Stadt, die ich nie vergessen wer-de, weil es viele alte Gebäude gab. Wir hatten 4 freie Stunden zur Verfügung und kauften Geschenke für unsere Familien. Wir fuhren auch mit einem Bus eine Stunde durch die Stadt. Über Kopfhörer wurde uns die Geschichte der Stadt auf Deutsch, Englisch und in anderen Sprachen erläutert.

Am nächsten Tag wollten wir uns in Salzburg vergnügen, zogen uns schön an und suchten abends einen Ort zum Tanzen. Da wir nicht volljährig waren, durften wir nirgendwo rein. Der nächste Tag war lustig, denn wir beschlossen, eine Hausparty zu machen. Wir kauften Getränke und Süßigkeiten, organisierten auch Musik und es gefiel uns besser als im Club.

Wir gingen auch zu einem Tanzkurs, wo wir eine Choreographie lernten, die 4 Elemente

16

Veranstaltung

Rotary camp - 2011

Aktiviteti

Rotary camp - 2011

(Feuer, Erde, Wasser, Wind) hieß. Es war ein moderner Tanz, aber wir lernten auch den traditionellen bayerischen Tanz. Am vorletzten Tag fuhren wir zu den Inseln im Chiemsee und verbrachten eine tolle Zeit. Wir besuchten auch das Königsschloss von König Ludwig II.

Am nächsten Tag umarmten wir uns alle, packten unsere Taschen ein, räumten auf und gingen in ein Museum in Rupholding zu einer Aufführung. Viele Menschen, die eingela-den worden waren und einige, die beim Aufbau des Lagers mitgeholfen hatten, kamen zu dieser Aufführung. Zuerst gab es Abendessen und wir stellten uns vor. Nik und ich prä-sentierten Kosovo sehr gut. Nach einer Zeit beendeten wir die Aufführung, die allen gefiel.

Die älteren Menschen kamen zu uns, machten uns Komplimente. Interessant war, dass wir einen Schüler kennen lernten, der als Direktor Pater Happel hatte und Christopher hieß. Wir sollten Pater Happel von ihm ganz herzlich grüßen. Er wünschte dem Loyola-Gymnasium alles Gute. An diesem Abend verabschiedeten wir uns mit Tränen im Gesicht und Nik und ich fuhren am frühen Morgen zum Flughafen.

pas shtëpinë në Astenschmiede.

Ruhpolding

Shtëpia ishte shumë e bukur, kishte shumë dhoma dhe të gjithë u ndanë nga katër veta në çdo dhomë. Sa i përket ushqimit, përdornim të njëjtën mënyrë. Mirëpo kjo javë dallonte nga e para ngaqë në të parën ishim mësuar me freskinë dhe shëtitjen maleve, kurse tani shijonim pjesën e qyteteve. Së pari shkuam në Salzburg. Ishte qytet shumë i bukur dhe me objekte kulture, ku zhvilloheshin opera dhe shfaqje teatrale. Ditën tjetër shkuam në Munchen.

Ishte një qytet që s'do ta harroj kurrë. Ishte shumë i bukur, me ndërtesa të vjetra e me vlera të jashtëzakonshme arkitektonike. Këtë ditë patëm katër orë të lira që i shfrytëzuam për të bërë "shopping" e për të blerë ndonjë dhuratë për familjet tona. Pastaj, hipëm në një autobus dykatësh dhe duke udhëtuar, përreth një orë nëpër qytet, mund të dëgjoje histo-rinë e tij, përmes dëgjueseve për vesh, në gjuhën gjermane, angleze dhe disa gjuhë tjera.

Ditën tjetër dëshironim të bënim qejf në Salzburg. Të gjithë u veshëm dhe në mbrëmje dolëm të gjenim ndonjë vend për të vallëzuar. Brodhëm gati një orë, por ngaqë ishim nën moshën e lejuar, askund nuk na lejuan të hynim. Mirëpo, dita tjetër ishte zbavitëse, ngaqë vendosëm të organizonim "haus-party".

Blemë pije dhe ëmbëlsira, organizuam muzikë dhe mund të them se kjo ndejë na pëlqeu shumë. Pastaj shkuam në një kurs vallëzimi, ku mësuam të vallëzojmë një koreografi të titulluar "Katër elementet" (zjarri, toka, uji, era). Ishte një vallëzim modern, mirëpo ne nuk e kishim mësuar vetëm këtë, por edhe vallëzimin tradicional të Bajernit. Ditën e parafundit udhëtuam në Ishujt Chiemsee ku kaluam shumë mirë. Vizituam gjithashtu Mbretërinë e Ludevikut II.

Të nesërmen u zgjuam të gjithë, duke u përqafuar si gjithnjë. Mblodhëm plaçkat, pastruam shtëpinë dhe pastaj shkuam në një muze në Rupholding për të dhënë shfaqjen. Në shfaqje erdhën shumë të ftuar, njerëz të moshuar që kishin marrë pjesë në ndërtimin e këtij kam-pi. Atje së pari hëngrëm darkë dhe u prezantuam secili me radhë. Unë dhe Nika, mendoj se arritëm ta prezantonim shumë mirë Kosovën. Pas darke, e shfaqëm programin, i cili u pëlqeu të gjithëve.

Në fund, të moshuarit vinin dhe na jepnin komplimente. Dua të përmend një rast inte-resant, sepse aty takuam një ish-nxënës që dikur e kishte pasur drejtor P. Happelin. Ai quhej Christopher, dhe më tha që t'i dërgonim përshëndetje të përzemërta, ta uronim për suksesin dhe të arriturat e "Loyolës". Atë natë me lot në sy u përshëndetëm me njëri-tjetrin dhe u ndamë. Të nesërmen në mëngjes, unë dhe Nika u nisëm drejt aeroportit.

17

Veranstaltung

Eine Woche in DeutschlandEuropamarathon 2011Sead Gashi - XI d - intern

Aktiviteti

Nje jave ne GjermaniEuropamarathon 2011Sead Gashi - XI d - Konviktor

Ishte muaji mars kur profesori ynë i edu-katës fizike, z. Ukimeri, organizoi një garë ndërmjet nxënësve të klasave të njëmbëdh-jeta, garë në të cilën më të mirë u vlerësuan Sead Gashi, Donika Nushi dhe Mentor Ajazaj. Kjo garë u organizua me qëllim që të përzg-jidheshin pjesëmarrësit e "Europa-Marathon" që do të mbahej në Görlitz të Gjermanisë. Pas garës, profesori organizoi një program trajni-mi. Stërvitjet në fillim ishin paksa të vështira, mirëpo me kohë arritëm ta fitonim konduk-sionin.

E prisnim me padurim ditën kur do të nises-him për në Gjermani. Dita erdhi, fluturimi ishte pak herët, mirëpo nuk ishte problem i madh. Në Mynih u pritëm shumë mirë nga zoti dhe zonja Schwarzbach. U vendosëm në shtëpinë e tyre dhe pasi që ishim pak të lodhur nga fluturimi, paradite pushuam pak, kurse pasdite bashkë me zotin dhe zonjën Schwarzbach shëtitëm rreth liqenit të Stan-bergut. Ndonëse moti nuk ishte i mirë, meg-jithëkëtë kaluam shumë bukur. Gjithashtu zonja Schwarzbach na kishte përgatitur një darkë të shijshme.

Të nesërmen kishim vendosur të shkonim në pallatin e Mbretit të Bajernit, Ludwig ll, një vend shumë i madh e me pamje të mrekul-lueshme. Dita e nesërme ishte ditë udhëtimi. Së pari udhëtuam për në Dresden, pastaj për në Görlitz. Në Dresden shoqëruesi ynë na tre-goi pjesën më të bukur të qytetit. Ndërtesat e vjetra të jepnin përshtypjen se gjendeshe disa shekuj prapa. Ndonëse ecëm shumë gjatë ditës, u kënaqëm, sepse ky ishte vend vërtet fantastik. Në mbrëmje na morën prapë zotëri dhe zonja Schwarzbach dhe na dërguan në banesën që na e kishte siguruar dr. Matthias Czech, ku qëndruam tri ditë.

Ditën e nesërme e vizituam qytetin Görlitz, ku më la përshtypje historia e tij. Natën ishte organizuar një "party" për pjesëmarrësit e maratonës, ku u takuam me dr. Mathias Czech dhe zonjën e tij. Të nesërmen ishte maratona, dita për të cilën kishim stërvitur shumë dhe na shkaktonte emocione. Edhe pse starti i maratonës ishte paksa i dobët dhe mbretëronte

Es war im Monat März als unserer Sportleh-rer Herr Ukimeri ein Wettrennnen unter den Schülern der XI-ten Klassen organisiert hatte. Die Besten aus diesem Rennen waren Donika Nushi, Mentor Ajazaj und ich. So durften wir am Europamarathon in Görlitz teilnehmen. Unserer Lehrer erstellte ein Trainingspro-gramm für uns. Das Training war am Anfang etwas schwierig, aber mit der Zeit haben wir an Kondition gewonnen.

Wir warteten ungeduldig auf den Tag an dem wir nach Deutschland fliegen würden. Der Tag kam und der Flug war sehr früh. Das war aber kein grosses Problem. Wir wurden in München von Herrn und Frau Schwarzbach erwartet. Wir wohnten in deren Haus. Da wir am Vormittag erschöpft vom Flug waren, haben wir ein bisschen geschlafen. Am Nachmittag machten wir mit Herrn und Frau Schwarzbach einen Spaziergang am Starnber-ger See. Obwohl das Wetter nicht so gut war wie wir erwartet hatten, war es trotzdem sehr schön. Natürlich hatte Frau Schwarzbach ein leckeres Abendsessen vorbereitet.

Am nächsten Tag hatten wir uns vorgenom-men ein bayerisches Königsschloss, Herren-chiemsee von Ludwig ll, zu besichtigen. Es war sehr groß und man braucht einen Tag um es zu besichtigen. Es war atemberau-bend! Der nächste Tag war ein Reisetag. Wir fuhren zuerst nach Dresden und danach nach Görlitz. In Dresden traffen wir uns mit Herrn Fichtmüller, der uns den ganzen Tag begleite-te und uns die schönsten Plätze der Stadt zeigte. Die Alten Gebäude gaben uns das Gefühl die Zeit mehrere Jahrhunderte zurück gedreht zu haben. Auch wenn wir viel gelaufen sind, war es das wert, weil es ein fantastischer Ort war. Am Abend holten uns erneut Herr und Frau Schwarzbach ab und brachten uns zu der Wohnung vom ASB in Görlitz. Dort blieben wir drei Tage lang.

Am folgenden Tag besichtigen wir Görlitz. Mich hat die Geschichte der Stadt in Staunen versetzt. Am Abend war dann eine Party für die Teilnehmer des Marathons. Dort trafen wir

18

Veranstaltung

Eine Woche in DeutschlandEuropamarathon 2011

Aktiviteti

Nje jave ne GjermaniEuropamarathon 2011

uns mit Dr. Czech, seiner Frau und den anderen. Am morgen darauf war der Marathon. Der Tag , für den wir viel trainiert hatten. Auch wenn der Start des Marathons etwas schwach und es sehr heiss war, haben wir es dennoch geschafft den 2, 3 und 4 Platz in unserer Alterklasse und das beste Gesamtresultat zu ereichen.

Nach dem Marathon blieben uns noch zwei Tage in Deutschland. Auch diese Tage küm-merten sich Herr und Frau Schwarzbach um uns. Einen Tag waren wir in einem Autosalon von Ferrari und Maserati. Die Autos waren unglaublich. Am Nachmittag waren wir in der Allianz Arena in München. Es war wirklich erstaunlich. Am letzten Tag fuhren wir nach Inns-bruck (Österreich), wo wir von P. Prassl erwartet wurden, der uns den ganzen Tag begleitet hat. Innsbruck ist eine kleine Stadt im Vergleich zu den vielen großen deutschen Städten. Es war aber sehr schön dort. Am nächsten Tag flogen wir zurück ins Kosovo. Wir wurden von Herrn Schwarzbach bis in den Flughafen begleitet. Das war das Ende unserer Woche in Deutschland.

Ein besonderer Danke gilt dem ASB-Team, Dr. Czech und Herrn Fichtmüller. Ein herzliches Dankeschön geht an Herrn und Frau Schwarzbach, die uns mit Rat und Tat, zu jeder Zeit der Woche, zur Seite standen.

një mot shumë i nxehtë, ne arritëm të rrëmbenim vendet 2, 3 dhe 4, ndërsa edhe në ren-ditjen e përgjithshme shënuam rezultate të mira.

Pas maratonës na kishin mbetur edhe dy ditë qëndrimi në Gjermani, ndërsa për t'i kaluar edhe këto ditë sa më mirë u përkujdesën përsëri zoti dhe zonja Schwarzbach. Ditën tjetër ishim në një autosallon të "Ferrarit" dhe "Masserati"-t. Pasdite shkuam të vizitonim "Allianz Arena" në Mynih, një ambient vërtet interesant dhe mahnitës.

Ditën e fundit shkuam në Innsbruck të Austrisë, ku u pritëm nga zotëri P. Prassl, i cili na shoqëroi gjatë tërë ditës. Edhe Innsbrucku, ndonëse një qytet i vogël, në krahasim me qytetet gjermane që vizituam, dallohej për bukuritë e shumta. Të nesërmen, të shoqëruar deri në aeroport nga z. Schwarzbach, fluturuam drejt Kosovës. Ky ishte fundi i javës në Gjermani.

Një falënderim të veçantë dua t'i drejtoj "ASB-Team" (dr. Matthias Czech) dhe shoqëruesve tanë. Ndërkaq, dua të falënderoj nga zemra zotin dhe zonjën Schwarzbach, të cilët na sho-qëruan gjatë gjithë javës, duke na ofruar një javë të mrekullueshme në Gjermani.

19

Veranstaltung

Ein Traum der wahr wurdeEuropamarathon 2011Donika Nushi - XI d - interne

Aktiviteti

Noch zwei Tage bleiben uns, und in diesen zwei Tagen haben Herr und Frau Schwarzbach viel für uns organisiert. So konnten wir die Allianz Arena besichtigen, wo insbesondere Mentor begeistert war, als er den Ort, wo auch die weltbekannten Fussballer vom FC Bayern spielen, sehen konnte. Nachher gingen wir um die neuesten Ferrari und Masarati Modelle zu sehen. Wir machten auch einen Spaziergang durch das Zentrum von München, wo wir viel zu sehen hatten.

Am nächsten Tag fuhren wir nach Innsbruck. Der Blick auf die Alpen war einfach schön. Die Stadt besichtigten wir mit P. Prassl, der uns viel über die Geschichte der Stadt erzählt hat. Eine Besonderheit, die ich interessant fand, war der Hofgarten, wo jeder Baum der dort gepflanzt wurde, anders ist und einen anderen Ursprung hat.

Damit endete unser Ausflug. Es war eine Woche mit vielen neuen Erkenntnissen und Eindrü-cken. Dies alles wurde durch den ASB ermöglicht, dem wir sehr dankbar sind. Insbesondere bedanken wir uns bei Dr. Czech. Unbedingt müssen wir auch Herrn und Frau Schwarzbach danken, die sich ganz besonders darum gekümmert haben, dass uns nichts fehlt. Sie waren liebevoll zu uns und haben sich aufmerksam um uns gekümmert. Wir hatten eine schöne Zeit, die wir für immer in Erinnerung behalten werden.

Alles fing am zweiten März an. Unser Sportlehrer, Prof. Uki-meri, hatte uns ein paar Tage vorher mitgeteilt, dass drei Schüler aus den elften Klassen ausgewählt würden, um am Europamarathon 2011 teilzunehmen. Das war eine Möglich-keit für eine neue und seltene Erfarung: also wollte das von uns jeder. Aber das Glück, oder besser gesagt, unser früheres Training hat uns geholfen. Nach ein paar Tagen teilte uns Prof. Ukimeri mit, dass wir drei - Donika Nushi, Sead Gashi und Mentor Ajazaj, aufgrund der guten Leistungen, die wir am zweiten März gezeigt haben, ausgewählt wurden. Wir hat-ten also erreicht, was wir uns so gewünscht hatten!

Rund zwei Monate übten wir richtig ernsthaft und am ersten Juni flogen wir dann nach München. Dort erwarteten uns mit offenen Armen Herr und Frau Schwarzbach, in deren Haus

wir die nächsten Tage wohnten. Obwohl das Wetter nicht sehr gut war, haben wir vom ersten Tag an viele neue Sachen gesehen. Ich kann ruhig sagen, dass unser Ausflug damit angefangen hat, als uns Herr und Frau Schwarzbach zum Starnberger See geschickt haben. Danach haben wir mit den Beiden noch lange geredet. Am zweiten Tag haben wir etwas Sel-tenes, Herrenchiemsee, den Palast von Ludwig II., gesehen. Es war wirklich erstaunlich, die-se Arbeiten, die das Resultat des menschlichen Verstandes und menschlicher Arbeit sind, von ganz nah zu sehen. Freitag, ganz früh, fuhren wir nach Dresden. Es war eine lange Strecke, aber für uns war es gar nicht anstregend. Uns reichten die schönen Ausblicke auf die Landschaften, die Deutschland bietet. Mittags kamen wir in Dresden an und verbrach-ten den Nachmittag mit Herrn Fichtmüller vom ASB. Er hat uns die Altstadt gezeigt und die Geschichte und Architektur vieler Gebäude erklärt. Es waren wirklich hervorragende Gebäude und der Blick auf die Elbe machte den Ort ganz wundervoll.

Nach der Besichtung von Dresden hat uns Herr Schwarzbach nach Görlitz gefahren, wo wir in einem tollen Apartement vom ASB gewohnt haben. Am Sonntag haben wir mit den ASB Görlitz besichtigt. Wir sahen die Besonderheiten dieser Stadt, wir überquerten die Brücke über die Neiße, die Deutschland und Polen teilt, und wir schauten uns an, wo wir am näch-sten Tag den Marathon laufen würden. Am Abend war ein Abendessen für alle Teilnehmer des ASB am Marathon. Dort trafen wir uns mit Dr. Czech und anderen vom ASB, die uns eingeladen hatten. Ihre Gastfreundschaft sorgte dafür, dass wir uns gut und vor allem unterstützt fühlten. Am nächsten Morgen kam der so ersehnte Tag, an dem wir unsere Mühen und unseren Fleiss unter Beweis stellen sollten. An diesem Morgen waren wir drei sehr ruhig. Niemand sagte etwas, denn wir waren wirklich aufgeregt und angespannt. Wir machten uns auch Sorgen, da es an diesem Tag sehr heiss werden sollte. Dennoch schaff-ten wir den 2., 3. und 4. Platz unter den Teilnehmern des ASB. Nach dem Marathon fuhren wir zurück nach Starnberg. Herr Schwarzbach war wirklich geduldig. Wir mussten lange fahren und in vielen Staus warten.

20

Veranstaltung

OktoberfestAlbulenë Bajraktari - XI a - Konviktore

Aktiviteti

Në Brezovicë - në mes natyrës së bukur e çasteve të papërsëritshmeDonika Nushi - XI d - Konviktore

Në shkollën tonë këtë vit filluam të kremtojmë "Oktoberfest"-in që është festë tradicionale në Gjermani. Për këtë festë, ne, konviktorët, kemi qenë mjaft të angazhuar me aktivitete të ndryshme, ku secili grup në krye me edukatorët ka qenë i përcaktuar për të kryer nga një detyrë.

Secili grup ka përgatitur gjëra të ndryshme, si p.sh. punë-dore të bukura nga ato më të ndryshmet të cilat pastaj i kemi nxjerrë në treg, thjesht për t'u kënaqur. Përpos punëdoreve kemi bërë edhe ëmbëlsira të ndryshme dhe shumë të shijsh-me, me zbukurime të jashtëzakonshme. Kjo ditë ishte shumë e bukur dhe festive, ku ishin të ftuar edhe prindërit tanë dhe së bashku u gëzuam dhe kaluam një ditë të lumtur.

Gjatë kësaj feste në mesin tonë ishin të pranishem edhe shumë mysafirë nga Gjermania, të cilët na dhanë kurajo për punën dhe aktivitetet tona.

Aktivitetet e së dielës janë më se të mirëpritura nga ana e nxënësve që banojnë në kon-vikte. Një të diel, edukatorët kishin organizuar udhëtim për në Brezovicë, në qendrën turi-stike e rekreative, që shquhet për nuancat e pamjes, të krijuara nga puna e vet natyrës, që është burimi i jetës, i ekzistencës, por edhe i së bukurës. Gjithçka ishte menduar e orga-nizuar me përpikëri nga edukatorët, në mënyrë që të mos paraqitej ndonjë pengesë. Këtu duhet të përmendim kujdesin e tyre rreth çdo imtësie, nga ushqimi e deri te argëtimi ynë gjatë udhëtimit. Edhe pse herët, u zgjuam pa përtesë, pa mëdyshje se do të kalonim mirë. I kaluam dy orë e gjysmë rrugë nën tingujt e muzikës, që rrëmbente qetësinë, ndërsa i pan-dashëm ishte disponimi i këndshëm që reflektohej në fytyrën e secilit. Ishim të informuar se rreth pesë orë do t'i kishim në dispozicion, prandaj nuk hezituam që t'i shfrytëzonim deri në maksimum. Me të arritur në vendin e skijimit, me ndihmën e edukatorëve, siguruam pajisjet e nevojshme për skijim dhe mundësinë për t'u zhytur në dëfrimet ndaj të cilave nuk kishte gjasa që ndonjëri nga ne të kishte qëndrim indiferent.

Brezovica është vend që ka shumë për të ofruar. Për këtë u bindëm vet. Ata që kishin njo-huri dhe përvojë në skijim, menjëherë u angazhuan me këtë sport atraktiv, ndërsa të tjerët hodhën hapat e parë në këtë drejtim me ndihmën e profesorit të edukatës fizike, Mentor Ukimeri, i cili poashtu ishte i pranishëm. Nuk e lamë pa e provuar edhe ndjenjën e lëvizjes duke mos prekur në tokë. Ishte radhë e gjatë për në teleferik, megjithatë ia dolëm. Ishte ndjenjë vërtet e mrekullueshme, një ambient ndryshe për fizikun dhe brendësinë, dukej sikur po ngriheshe lart, për t'u bashkuar me qetësinë e thellë në ambientin e lirë pa kufi.

Atë pamje që arrinte ta perceptonte syri, ishte me të vërtetë diçka jo e zakonshme, e mrekullueshme, të bënte të harroje çdo brengë, me një fjalë të dehte natyra me pastërtinë e pasurinë e saj. Nuk munguan edhe tubimet nëpër lokalet përreth, ku bisedonim rreth kohës që kaluam aty. Kur erdhi koha e duhur, edukatorët na lajmëruan se ishte koha që të niseshin për tek autobusët. Me kënaqësi e me përplot momente mbresëlënëse, vazhduam rrugën në grupe për tek autobusët ku u tubuam të gjithë.

Edhe pse ishim pak të lodhur, kënaqësia shihej thellë në syrin e secilit, dhe mjaftonte vetëm të kujtoje pak kohën e kaluar për të mos u penduar aspak për një përjetim të tillë.

21

Veranstaltung

Manifestimi i hapjes Katedrales "Nëna Terezë"Manuella Berisha - X c - Konviktore

Aktiviteti

Vajza më e vogël e Nikollë dhe Drane Bojaxhiut, e cila u pagë-zua me emrin Gonxhe Anjezë Bojaxhiu. Në moshën 18 vje-çare nga dëshira e madhe për t'u bërë misionare, në vitin 1928 Gonxhja i dha lamtumirën shtëpisë atërore për të hyrë në Institutin e Së Lumes Zojë. Nëna Terezë ishte zemërg-jerë, bujare, besnike, kishte aftësi të posaçme për kryerjen e punëve të rënda.

Nënën Terezë e pushtoi zëri i Jezu Krishtit, i cili i jepte asaj etje ndaj Zotit, që iu bë qëllimi kryesor i jetës. Gjithë jeta dhe vepra e Nënës Terezë është dëshmi që buron nga dashuria dhe dinjiteti i çdo njeriu. Nëna Terezë ishte grua që s'ka bërë dallime në fe. Ajo, ne dhe shumë popuj tjerë, na ka shëru-ar nga sëmundje të ndryshme, si p. sh. gërbula e cila ishte sëmundje e pashërueshme.

Ajo e meriton gjithsesi që ne t'i bëjmë gjërat në mënyrën se si ka dashur ajo vetë. Katedral-ja e ndërtuar në kryeqytetin e Kosovës, në Prishtinë, do të mbajë emrin e Së Lumes Nënë Terezë. Dita kur u përurua kjo katedrale ishte njëra ndër ditët më emocionuese që kam pasur ndonjëherë, sepse çdo gjë ishte e organizuar mirë.

Ne, si nxënës, jemi lutur për nder të saj, që edhe ne në vetvete të ndihemi lehtë në zemrat tona. Ajo nga lart na bekoi të gjithëve, sepse e ndieja në zemër se ajo na thërriste. Çdo njeri në botë e ka festuar 100- vjetorin e lindjes së saj. Hapja e kishës me emrin e saj ishte aq e madhe sa zemra e Nënës Terezë …

Të gjithë njerëzit, të sëmurë ose jo, ajo i ka mirëpritur. Tërë ajo ceremoni e organizuar me rastin e përurimit të Katedrales, ishte një mrekulli. Ishte dita kur asaj iu realizua ëndrra e saj. Edhe pse ajo ishte atje lart, ne të gjithë e ndjenim sikur e kishim afër nesh.

22

Tag der Offenen Tür Dita e Dyerve të Hapura

Difficulties of a roleFjolla Shala - XI d - intern

The Open Doors Day is one of the most important days of the school year. This year I was chosen to play an English drama.

So we started practicing. The first day wasn't very good. We didn't know the text and when somebody mixep up the text we just laughed, anyway we had a good time. Watching our own mistakes, we decided to practice much longer. We were really tired because at that time we also had a lot of exams to prepare, but we still worked a lot to accomplish good results.

All of us had something to do; some of us were preparing the scene, some others were taking care of the acting, and our teacher helped us with the text and other things.

The best day was the final day, the Open Doors Day, when we gave our guests a great play to watch. We were all excited because our parents were watching us and on the other side our parents were also proud of us.

I was happy because we did something that we will remember for a long time!

23

Tag der Offenen Tür

Dita e Dyerve të Hapura - Lënda e FizikësProf. Sejdi Susuri & Dalina Berisha - VIII b

Dita e Dyerve të Hapura

Edhe këtë vit shkollor në Ditën e dyerve të hapura nuk munguan aktivitetet e shumta. Duke marrë para-sysh aktivitetet e ndryshme që u zhvilluan në të gjitha lëndët, unë do të rrëfej për aktivitetet në lëndën e fizi-kës.

Me javë të tëra ne po përgatiteshim për këtë ditë, që gjithçka të shkojë mirë. Dhe, më në fund, erdhi dita për të cilën kemi punuar aq shumë - 16 Prilli. Këtë vit në laboratorin e fizikës janë zhvilluar eksperimente të ndryshme, me ç'rast interesimi i prindërve dhe i nxënësve ishte shumë i madh. Të gjithë të pranishmit

kanë pasur mundësi të parashtronin pyetje në lidhje me eksperimentet e zhvilluara, si dhe kanë mundur që vetë t'i provojnë eksperimentet, gjë që u pëlqeu shumë.

Ashtu siç shpresonim, gjithçka shkoi më së miri, eksperimentet u zhvilluan me sukses dhe vizitorët ishin të kënaqur. Me këtë rast, patjetër duhet falënderuar prof. Sejdi Susurin, i cili na ndihmoi jashtëzakonisht shumë. Nxënësit dhe eksperimentet e tyre:

24

Grupi I - 10:30 - 11:30 - Klasa VIII a

1. Dorian Elshani - Veprimi i fushës magnetike në trupa të ndryshëm

2. Verim Morina - Elektromagneti & Zilja elektrike

3. Ditjon Krasniqi - Ndërtimi i bobinës me rrymë

Grupi II - 11:00 - 12:00 - Klasa VIII a

1. Lend Guguli - Përftimi i fushës ma-gnetike nga rryma elektrie (Elektro-magneti)

2. Rron Guguli - Përftimi i rrymës elek-trike nga fusha magnetike

Grupi III - 11:00 - 12:00 - Klasa VIII a

1. Amar Hoxha - Demonstrim: Qarqet elektromagnetike

2. Drinor Shemsedini - Shndërrimet e

energjisë elektromagnetike në lloje të tjera të energjisë

Grupi IV - 12:00 - 12:30 - Klasa VIII b

1. Veton Guraziu - Gjeneratori elektrik & Transformatori

2. Jozef Komoni - Elektromotori & Transformatori

Grupi V - 12:00 - 12:30 - Klasa VIII b

1. Matej Markaj - Veprimi i fushës ma-gnetike në trupa të ndryshëm

2. Arianit Krasniqi - Veprimi termik i fushës magnetike të bobinës me rrymë

Grupi VI - 12:30 - 13:00 - Klasa VIII b

1. Dalina Berisha - Demonstrimi i vijave të fushës magnetike

2. Dea Dyla - Bobina me rrymë & Elek-tromagneti

Grupi VII - 12:30 - 13:00 - Klasa VIII b

1. Kaltrina Kastrati - Zilja elektrike & Elektromagneti

2. Bjondina Hulaj - Ndërtimi i një elek-troskopi & Gjeneratori elektrik

Grupi VIII - 13:30 - 14:00 - Klasa X b

1. Mark Quni - Presioni aerostatik2. Anton Kaqinari - Presioni hidrostatik3. Uliks Spaqi - Tensioni sipërfaqësor


Dita e Dyerve të Hapura - Lënda e InformatikësDonika Meta - XI c


Në kohën në të cilën po jetojmë, teknologjia ka marrë një hov të madh zhvillimi dhe kjo pa dyshim shfaqet në të gjitha sferat jetësore. Thjesht, vlerësohet si lëmi pa të cilën përpa-rimi drejt së ardhmes do të ishte tejet i pakuptimtë. Është kënaqësi e madhe kur ke kushte dhe vend për të zhvilluar një lëndë mësimore, në këtë rast lëndën e informatikës, së cilës i nevojiten mjetet konkretizuese për punë.

Shkolla jonë me një përkushtim dhe seriozitet tejet të madh të punës e ofron këtë mundësi, së cilës të gjithë ne i jemi falënderues. Puna e palodhur që bëhet gjatë gjithë vitit në këtë lëndë si dhe në lëndët tjera, këtë vit u kurorëzua me një punë apo projekt, që deri në momentin vendimtar ishte një sekret, që arriti të mbahej si i tillë me muaj të tërë. Momenti vendimtar ishte 16 prilli - Dita e dyerve të hapura, kur u bë publik fakti se ishte përgatitur një broshurë me një historik të shkurtër të shkollës, e sho-qëruar me prezantim edhe në CD, në gjuhën shqipe dhe gjermane. Kjo punë e imja u vlerë-sua dhe u prit shumë mirë nga të gjithë, veçanërisht nga personeli i shkollës, përkrahja e të cilëve nuk më mungoi asnjëherë.

Çdo gjë filloi me një projekt shumë të thjeshtë, që me kalimin e kohës mori përmasa të mëdha. Gjatë kësaj dite, numri i vizitorëve nuk kishte të ndalur, pasi që, të gjithë ishin tejet kureshtarë për punën e shkollës sonë.

Së bashku me drejtorin e shkollës, P. Walter Happel, librin në mënyrë solemne, gjatë pro-gramit kryesor në amfiteatër ia dorëzuam gjeneralit të KFOR-it, z. Erhard Bühler, z. Michael Werhahn-Röttgen dhe m. Klara Curri. Me të vërtetë ishte një ndjesi e papërshkrueshme.

Pas kësaj ceremonie, vizitorët nuk pushonin së ardhuri në kabinetin e informatikës. Pre-zantimi shfaqej në kompjuterët e shumtë të kabinetit tonë, ku kishim ekspozuar edhe disa ekzemplarë të broshurave. Meqenëse numri ishte tejet simbolik, nuk arrita që të gjithë vizitorëve t'u dhuroja nga një të tillë, por më e rëndësishme është që disa prej broshurave ua dorëzova njerëzve, që ndoshta më së shumti e meritojnë një gjë të tillë- profesorëve, pa përkrahjen e të cilëve, ndoshta nuk do të bëhej kjo punë. Falënderimi për këtë projekt u drejtohet të gjithë atyre që në çdo moment më jepnin kurajo, duke përfshirë së pari prindërit që mundësuan një gjë të tillë, pa harruar profesorin e lëndës përkatëse, prof. Nexhat Hoxha.

Shpresoj se befasitë e tilla do të vazhdojnë, madje do të kurorëzohen në mënyra edhe më të mira. Ky 16 prill ngërthen në vete një kënaqësi tejet të madhe që asnjëherë nuk do ta harroj, por do ta kujtoj me shumë krenari.

25


Dita e Dyerve të Hapura - Aktivitete të larmishme të klasës VIII Synim Selimi & Donjeta Meta - VIII a


pranishmit.

Ishte me të vër-tetë një ambi-ent i këndshëm, si një teatër i vogël ku çdo karrige është zënë, ndërsa ky teatër i vogël ishte i mbushur me një ndjen-jë emocioni të çiltër. Kur pëfundoi shfaq-

ja, gjithçka doli ashtu siç e kishim planifikuar. Kishim arritur të sillnim në kujtesën e të pra-nishmëve legjendën mbi ritin e besës, thjesht një frymë më ndryshe nga ajo e sotmja dhe e tëra kjo falë një përkushtimi të përbashkët dhe një interesimi të madh për të paraqitur një ritregim më tërheqës të legjendës "Besa e Konstandinit".

Përveç këtyre aktivitetve, ne kishim përgati-tur edhe disa fletëpalosje, si shenjë falënde-rimi për ata që kishin qenë të pranishëm aty atë ditë dhe njëkohësisht përmes ca fotove të njiheshin me aktivitetet e tjera që i kishim zhvilluar bashkë. Megjithëse ishim lodhur shumë dhe secili nga ne kishte dhënë kon-tributin e tij në përgatitjen e këtij programi, në fund u bindëm se me të vërtetë lodhja dhe mundi ynë ishte kurorëzuar me sukses. Shpresojmë që në të ardhmen, të arriturat tona si shkollë t'i kalojnë kufijtë dhe kontu-rat e parapara, në mënyrë që mundi ynë të marrë emër, ne të marrim emër e të thirre-mi me kureshtje nga të tjerët si nxënësit e "Loyolës".

Me afrimin e 16 prillit, "Ditës së dyerve të hapura", të gjithë profesorët e lëndëve të ndryshme mësimore, po përgatites-hin për të shfaqur diçka nga të arriturat e tyre me nxënë-sit, shfaqje të cilat kishin natyra të ndyshme, mirëpo jepnin mesazhin e njëjtë se me punë të palodhshme dhe me vullnet arrihen rezultate të larta. Për këtë ditë, ne, një grup nxënë-sish të klasës 8 a, u bëmë gati për të paraqitur diçka ndryshe dhe me karakter specifik, që ndoshta nuk është trajtuar deri në atë ditë në një ambient shkollor. Mendoj se përkushtimi i nxënësve, e sidomos i profesorit Enver, për mënyrën më të mirë të paraqitjes së asaj ideje të përbashkët, patën efekt te pjesëmarrësit, por edhe te ne, nxënësit, për të nxënë sa më shumë dije. Kishim shumë kohë që bëheshim gati për këtë paraqitje dhe mendoj që mundi ynë u shpërblye.

Në këtë program morën pjesë shumë nxënës të klasës 8-a, si Arita Besimi, Ora Vezgishi, Erë Çollaku, Fabian Tomiqi, Petrit Siqeca, Rron Kasapolli, Donjeta Meta dhe Qëndrim Kras-niqi, ku secili ishte i ngarkuar me detyrat e tij. Programin e kishim ndarë në dy pjesë. Së pari do të paraqitnim një pjesë teatrale, ndërsa në pjesën e dytë, do të shfaqnim projekte mbi gjuhën dhe letërsinë shqiptare me dy tema kryesore: "Vjetërsia e gjuhës shqipe" dhe "Gabimet që bëhen gjatë përdorimit të gjuhës standarde". Në këto dy projekte paraqitëm fakte dhe të vërteta interesante të cilat nuk ishin shumë të njohura nga të pranishmit. Kjo u prit mirë nga pjesëmarrësit, të cilët dhanë komente nga më të ndryshmet. Literaturën tonë për përgatitjen e këtij projekti na e siguroi profesori, mirëpo veç kësaj, mendoj që punën më të madhe e bëmë ne nxënësit, por gjithmonë të mbështetur nga profesori ynë kaq i dashur.

Një gërshetim i një ngjarjeje tjetër ishte edhe shfaqja "Besa e Konstandinit", në një skenë të vogël të improvizuar në ambientin shkollor. Edhe pse kjo shfaqje u përgatit nga nxënësit e klasës 8 a, të cilët përpos gatishmërisë së tyre, paraqitën një aftësi të jashtëzakonshme në improvizimin e roleve përkatëse dhe dëshmuan se pasioni artistik gjendet i fshehur te seci-li. Për aq minuta sa kishim në dispozicion, të pranishmit shikonin me kureshtje shfaqjen në skenën e improvizuar të përgatitur nga Ora Vezgishi, Erë Çollaku, Arita Besimi, Fabian Tomiqi dhe Petrit Siqeca. Ndonëse kishim zgjedhur një shfaqje me një temë të vjetër dhe tanimë të njohur, e cila paraqet tiparet e popullit shqiptar, kjo nuk ndikoi aspak në intere-simin e të pranishmëve, sepse te ata në çdo minutë rrinte zgjuar ndjenja e kureshtjes për pjesën vijuese. Dhe, kështu, mes emocionesh të shumta, filloi ajo që kishim kohë që kishim filluar ta përgatisnim. Disa kryqëzonin gishtat që çdo gjë të shkonte mirë, e disa të tjerë po përsërisnin tekstin e tyre. Në anën tjetër, disa po merreshin me detajet e fundit që çdo gjë të dilte ashtu siç e kishim planifikuar. Dhe tanimë ishim gati për të filluar. Në mesin e duartrokitjeve, filluan edhe aktorët tanë të zhvillonin pjesën e tyre. Ishte një shfaqje vërtet e këndshme, sepse u interpretua me ndjenja nga nxënësit dhe u ndoq me interesim nga të

26


Dita e Dyerve të Hapura - Grupi i kimisë Jona Rada - X b


Dita e Dyerve të Hapura - Eksperimente interesante në kabi-netin e fizikësDimal Sfishta - XI c - Konviktor

Korridoret janë të mbushura me njerëz. Nxënësit, prindërit dhe mësuesit lëvizin nga klasa në klasë. Të gjitha dyert janë të hapura dhe në çdo klasë zhvillohen aktivite-te të ndryshme. Një atmosferë e këndshme mbretëron çdokund.

Kjo është një pamje tipike e shkollës sonë "Loyola-Gymnasium" më 16 prill. Çdo vit në këtë datë organizohet festa "Dyert e hapu-ra", gjatë së cilës prindërit dhe vizitorët kanë mundësi të njihen me ambientin e shkollës sonë dhe me punën e nxënësve.

Këtë vit unë, bashkë me shoqen time, Kata-rinën, morëm pjesë në grupin e kimisë. Bash-kë me ne, morën pjesë edhe nxënës të tjerë të klasave të ndryshme. Të gjithë ishim mun-duar që të përgatisnim eksperimente sa më interesante për atë ditë aq të veçantë.

Dalëngadalë, laboratori i kimisë filloi të mbu-shej me vizitorë të ndryshëm. Ne ishim të gjithë të emocionuar dhe mezi prisnim që t'i përdornim epruvetat dhe erlenmajerët që i kishim mbi tavolina. Vizitorë kureshtarë, prindër të emocionuar dhe mysafirë nga KFOR-it, i rrethuan tavolinat tona. Atëherë filloi një shfaqje e vërtetë. Dëgjoheshin pëlcitje, të qeshura dhe zëra, gjersa zhvil-loheshin eksperimente nga më interesantet. Vizitorët bënin pyetje dhe nxënësit iu përg-jigjeshin me kënaqësi. Unë dhe shoqja ime ishim të emocionuara kur ia demonstruam eksperimentin tonë vetë gjeneralit të KFOR-it, i cili u tregua mjaft i interesuar. Përkrahje të madhe atë ditë kishim edhe nga profesorët tanë të kimisë, Lulzim Tytynxhiu dhe Haxhere Faiku, të cilët u treguan të gatshëm të na ndihmonin në çdo moment.

Pas disa orësh emocionuese dhe interesante për të gjithë ne, kësaj dite të bukur i erdhi fundi. Ne i shihnim fytyrat e kënaqura të vizitorëve teksa largoheshin dhe ndiheshim të lumtur që arritëm t'u ofronim të gjithëve një ditë interesante.

Ditë e veçantë në shkollën tonë, perveç festave tjera është edhe Dita e Dyerve të Hapura. Sukseset dhe të arriturat e nxënësve të shkollës sonë gjatë një viti shkollor prezantohen në këtë ditë para vizitorëve të cilët vijnë për ta vizituar këtë shkollë.

Investimi i prindërve tanë që ne të vijojmë mësimin në këtë shkollë natyrisht që kërkon rezultate. Prandaj për dallim nga vizitorët tjerë, prindërit e nxënësve duken më të kënaqur dhe ndihen më krenarë kur shohin të arriturat tona. Suksesi ynë i gjithmbarshëm është rezultat i punës së palodhshme të personelit arsimor, që dëshmon se në këtë shkollë punohet me shumë elan dhe se bashkëpunimi profesor-nxënës është i lakmueshëm.

Ashtu si në vitin e kaluar, edhe në këtë vit kabinetet ishin të mbushura përplot me nxënës në të gjitha lëmitë që zhvillohen në këtë shkollë. Do të veçoja kabinetin e fizikës dhe ambi-entin që mbizotëroi atë ditë, ku me prezantimet tona dukeshim me të vërtetë si shken-cëtarë dhe si fizikanë të ardhshëm. Hapësira që ofron kjo shkollë na mundëson që në këtë ditë të shprehim aftësitë tona të fituara në këtë shkollë dhe ato t'i paraqesim edhe praktikisht. Kjo ndodh sidomos në lëndën e fizikës, ku puna, përveç në teori, paraqitet edhe në praktikë.

Kjo ndodhi edhe me mua dhe ishte një ditë e veçantë sepse m'u dha rasti të paraqitesha me disa dukuri fizike që i kemi mësuar gjatë vitit shkollor. Ishim një grup shokësh ku së bashku eksperimentuam çështje të ndrysh-me nga fusha e fizikës. Ishte vërtet kënaqesi dhe në sytë e vizitorëve vërehej një intere-sim, gjë që dukej nga numri i njerëzve që vinin në këtë kabinet. Fushat e zgjedhura për prezantim në Ditën e Dyerve të Hapura ishin:

▹ Fusha magnetike e rrymës elektrike ▹ Zbulimi i Erstedit ▹ Ligji i Arkimedit ▹ Fusha magnetike e qarkut rrethor ▹ Ligji i Omit etj.

27

Ausbildungsinitiative

Abitur und was dann?

Iniciativa arsimore

Zu Besuch im Loyola-Gymnasium in PrizrenAlfons TentrupAusbildungsleiter - Haver & Boecker - Oelde

Unternehmensvertreter stellen Duales Ausbildungssystem im Kosovo vor

Auf Einladung der Freunde und Förderer der Asociation "Loyola-Gymnasium" e. V. besuchten Anfang November Vertreter von heimischen Unternehmen das vom Jesuitenpater Walter Happel geleitete Loyola-Gymnasium in Prizren in der Republik Kosovo.

Da im Kosovo nach der allgemeinen Schulbildung eine Berufsausbildung nach unserem Verständnis nicht existiert, wurde den interessierten Schülerinnen und Schülern sowie deren Eltern die Möglichkeiten unseres Dualen Ausbildungssystems, das über die Grenzen hinaus Anerkennung findet, vorgestellt. Michael Schönwälder vom medienservice farb-satz, Jens Skundek von Göcking Konstruktion, Dr. Gregor Schwert vom Medizinischen Versorgungszentrum Beckum und Alfons Tentrup von Haver & Boecker berichteten von den vielfältigen Möglichkeiten einer qualifizierten Berufsausbildung und den sich anschlie-ßend bietenden Perspektiven im Berufsleben oder Studium.

Unterstützung fanden sie in Arian Shala, einem jungen Kosovaren, der vor einem Jahr das Loyola-Gymnasium mit dem Abitur verlassen hat und anschließend als Pionier seiner Schu-le bei Haver & Boecker in Oelde eine Ausbildung zum Mechatroniker begann und parallel dazu ein ausbildungsbegleitendes Maschinenbaustudium an der Fachhochschule Südwest-falen aufnahm. Er konnte aus seiner Sicht glaubhaft von den Chancen, aber auch den Pro-blemen, seiner Aus- und Weiterbildung in Deutschland berichten.

Die Unternehmensvertreter stellten den interessierten Schülerinnen und Schülern vom Loyola-Gymnasium ein vierzehntägiges Praktikum im April des kommenden Jahres in Aus-sicht, um sich einen Einblick in das deutsche Ausbildungssystem zu verschaffen. Sollte anschließend der beiderseitige Wunsch nach einer qualifizierten Berufsausbildung in Deutschland bestehen, würden einige heimische Unternehmen zusätzliche Ausbildungs-plätze anbieten und somit das Motto "Kinder brauchen Zukunft" unterstützen.

Diese Frage stellen sich nicht nur unsere Schüler, sie wird uns auch immer wieder von unseren Freunden und Förderern gestellt. Einige haben sich nun an eine mögliche Beantwor-tung dieser Frage gemacht und die Ausbildungsinitiative ins Leben geru-fen.

Vor allem unsere Freunde in Beckum und Oelde haben sich hier engagiert und verpflichtet. Jeweils zu Beginn eines neuen Schuljahres stellen sie unseren künftigen Abiturienten und deren Eltern ihre Firmen und deren Ausbildungsangebote vor.

Alle Interessierten können sich auch in Einzelgesprächen genauer infor-mieren, um dann zu entscheiden, ob sie sich für ein Berufspraktikum im April des Folgejahres in Deutschland bewerben wollen.

Den besten Kandidaten wird danach ein Ausbildungsvertrag in Deutsch-land angeboten. Vielfach auch mit der Option zu einem berufsbeglei-tenden oder einem anschließenden Studium in Deutschland.

28

Këtë pyetje nuk ia bëjnë vetes vetëm nxënësit tanë, por kjo pyetje na bëhet edhe ne në mënyrë të përsëri-tur nga miqtë dhe mbështetësit tanë. Disa tanimë kanë gjetur ndonjë përg-jigje të mundshme në këtë pyetje dhe kanë përjetësuar nismën arsimore.

Para së gjithash miqtë tanë në Beckum dhe Oelde janë angazhuar dhe obliguar këtu. Në fillim të çdo viti të ri shkollor, ata maturantëve tanë të ardhshëm dhe prindërve të tyre ua paraqesin firmat dhe ofertat e tyre për shkollim.

Të gjithë të interesuarit patën mundësinë që edhe në bisedat indivi-duale të informohen më për së afër-mi, për të vendosur pastaj, se a do të konkurrojnë për një praktikë profesi-onale në prillin e vitit të ardhshëm në Gjermani.

Kandidatëve më të mirë pastaj u ofro-het edhe kontrata për mësim në Gjer-mani, shumë herë edhe me opsionin me përcjellje profesionale ose me vazhdim të studimit në Gjermani.

Matura dhe çka pastaj?

Ausbildungsinitiative Iniciativa arsimore

Për vizitë në gjimnazin "Loyola" në PrizrenAlfons TentrupAusbildungsleiter - Haver & Boecker Oelde

Përfaqësuesit e ndërmarrjeve paraqesin sistemin e arsimit dualist në Kosovë. Me ftesën e miqve dhe përkrahësve të Asociacionit "Gjimnazi - Loyola" sh. r., në fillim të nëntorit përfaqësues të ndërmarrjeve vendore vizituan gjimnazin "Loyola-Gymnasium" në Prizren, Republika e Kosovës, të udhëhequr nga partneri jezuit Walter Happel.

Pasi që në Kosovë pas shkollimit të përgjithshëm nuk ekziston, sipas mendimit tonë, një arsimim profesional, nxënëseve dhe nxënësve të interesuar dhe prindërve të tyre u është paraqitur mundësia e sistemit tonë dualist të arsimit, i cili has në mirënjohje edhe jashtë kufijve tanë. Michael Schönwälder nga "medienservice farbsatz", Jens Skundek nga "Göcking Konstruktion", dr. Gregor Schwert nga "Qendra për përkujdesje mjekësore Beckum" dhe Alfons Tentrup nga "Haver & Boecker", informuan për mundësitë e shumë-fishta të një arsimimi të kualifikuar profesional dhe në vazhdim të kësaj për perspektivat që ofrohen në jetën profesionale ose në studime.

Ata gjetën mbështetje tek Arian Shala, një i ri kosovar, i cili para një viti ka përfunduar gjimnazin "Loyola-Gymnasium" me maturë dhe në vazhdim si pionier i shkollës së tij ka filluar shkollimin e tij tek "Haver & Boecker" në Oelde për mekatronik (kombinim i teknikut dhe elektroteknikut) dhe paralelisht me këtë studimet përcjellëse për makineri në Shkollën e Lartë Profesionale të Vestfalisë Jugore. Ai pati mundësinë të informojë bindshëm nga pikë vështrimi i tij për shanset por edhe për problemet e shkollimit dhe kualifikimit të tij në Gjermani.

Përfaqësuesit e ndërmarrjeve ua parashtruan nxënëseve dhe nxënësve të interesuar të gjimnazit "Loyola-Gymnasium" një praktikë dyjavëshe në prillin e vitit të ardhshëm, për të pasur një mundësi të shikimit të sistemit arsimor gjerman. Në rast se paraqitet një dëshirë e dyanshme në vazhdim për një mësim të kualifikuar profesional në Gjermani, atëherë disa nga ndërmarrjet vendore do të ofronin vende plotësuese për shkollim dhe kështu do të mbështetnin moton "Fëmijëve u nevojitet ardhmëria".

29


Praktikum in DeutschlandDardan Shabani - XII aintern

Iniciativa arsimore

Kosovo ist noch ein ganz junges Land, das erst seit drei Jahren unabhängig ist. Als solches bietet Kosovo keine Perspek-tiven für die junge Bevölkerung.

Deshalb habe ich, als Teil dieser jungen Bevölkerung, mich entschieden, dieses zweiwöchige Praktikum in Deutschland zu machen. Ich war bei der Firma Beu-mer und habe dort ein Praktikum im Bereich Mechatronik gemacht. Mir hat dieses Praktikum sehr gefallen, weil dort die Arbeitsstimmung anders ist und alles geregelt ist.

Etwas anderes, das mir sehr gefallen hat, ist das Duale Ausbildungssystem: Aus-bildung und Berufsschule. Das ist eine große Gelegenheit, die unsere Zukunft bestimmen wird.

Ich möchte hiermit der Schule und den deutschen Firmen für diese Möglichkeit danken.

30

Praktikum in DeutschlandArjan Bala - XII aintern

Kosovo, der neuste und jüngste Staat der Welt, bietet nicht so gute Entwicklungs-möglichkeiten wie andere Staaten Euro-pas.

Mein Beispiel ist der Ort, an dem ich ein Praktikum gemacht habe und bald eine Ausbildung machen werde, nämlich Deutschland. In meinem zweiwöchigen Aufenthalt während des Praktikums habe ich ein neues System kennen gelernt, das "Duale Ausbildungssystem". Dieses System ermöglicht Schülern, eine Ausbil-dung zu machen und nebenbei zu stu-dieren. Das ist gut, weil es auf jeden Fall besser ist, wenn man auch selbst "macht", was man theoretisch studiert.

Die Firma, die mir das Praktikum ermög-licht hat, heißt Göcking Konstruktion. Dort habe ich ein Praktikum im Bereich Technisches Zeichnen gemacht und ich kann mir das gut als zukünftigen Beruf vorstellen.


Praktikum bei der Firma medienservice farbsatzErvin Parashumti - XII a - intern

Iniciativa arsimore

Praktika në firmën "medienservice farbsatz"Ervin Parashumti - XII a - Konviktor

Eine gute Ausbildung im Ausland war immer für mich ein Traum. Als ich gehört habe, dass Unternehmen aus Deutschland unsere Schule besuchen werden und Ausbildungen in den Unternehmen in Deutschland ermöglichen, habe ich mich sehr gefreut. Nachdem sich die Unternehmen vorgestellt haben, beschloss ich, mich für ein Praktikum bei medienservice farbsatz zu bewerben. Mediendesign war für mich immer interessant.

Nach dem Gespräch mit Herrn Schönwälder wurde mein Wunsch auf ein zweiwöchiges Praktikum in Deutschland stärker. Im Gespräch erzählte er mir über das Unternehmen und über die Ausbildung in diesem Unternehmen. Ich bewarb mich für das Praktikum und war-tete auf die Antwort. Nach einigen Wochen bekam ich die Nachricht, dass ich die Chance bekommen habe, ein Praktikum in diesem Unternehmen in Neuried zu machen. Wir füllten die Visum-Formulare aus und bekamen unser Visum.

Am Sonntag Abend sind wir am Münchener Flughafen angekommen. Die Familie Schön-wälder war sehr gastfreundlich. Am nächsten Morgen war es endlich soweit: Ich ging ins Unternehmen, und ich war sehr beeindruckt von der neuesten Technologie, die die Firma zur Verfügung hatte. Das Unternehmen hat mir sehr gut gefallen. Für zwei Wochen haben wir in dem Unternehmen gearbeitet. Das war ein sehr interessantes Erlebnis für mich. Wir haben auch etwas für unsere Schule vorbereitet: ein Plakat für den Tag der offenen Tür, Visitenkarten für uns selbst und eine Broschüre für unsere Schule. Das war eigentlich nicht schwer für uns, weil Aneta und ich stark von Alex und Cornelia unterstützt wurden. Alex und Cornelia waren Arbeiter im Unternehmen. Die waren sehr beeindruckt von unseren Ideen und unserer Kreativität, und sie wunderten sich wie gut wir mit der Software umge-hen konnten. Sie erwähnten auch, dass wir die besten Praktikanten waren, die sie je hatten.

Aber in Deutschland haben wir nicht nur gearbeitet, sondern auch viele Sehenswürigkeiten besucht. Zuerst haben wir die Firma Comag besucht. Wir haben auch zwei große Drucke-reien besucht, das BMW Museum, das Olympia Zentrum. Für zwei Tage waren wir auch in Berlin mit den anderen Praktikanten aus unserer Schule. In Berlin haben wir die Möglichkeit gehabt, alles zu sehen, was man sehen muss. Wir haben den deutschen Bundestag, das Brandenburger Tor, die kosvovarische Botschaft und verschiedene Paläste besucht. Wir haben auch eine Stadtrundfahrt gemacht. Einen Nachmittag waren wir Gast in der Villa von Herrn Werhahn-Röttgen. Nicht zu vergessen war auch die Nacht in der Kultfabrik, wo wir viel Spass hatten.

Ich war sehr beeindruckt von diesem Praktikum. Ich bin auch sehr interessiert an einer Aus-bildung in diesem Unternehmen. Der Herr Schönwälder erfüllte meinen Traum. Er kam mit der Nachricht, dass ich und Aneta einen Ausbildungsplatz in der Firma bekommen haben. Das war ein Moment, den ich nie im Leben vergessen werde. Ich bin sehr dankbar für diese Möglichkeit. Danke P. Walter Happel SJ, Herr Schwarzbach, Herr und Frau Schönwälder mit Familie und allen, die uns in unserem Weg geholfen haben.

Shkollimi jashtë vendit më dukej gjithmonë i vështirë, por jo i pamundur. Lajmi i ardhjes së ndërmarrësve nga Gjermania na emocionoi të gjithëve, por konkurrenca për të shkuar në një praktikë në Gjermani ishte shumë e madhe. Pas prezanti-mit të firmave "medienservice farbsatz". E kisha hobi dhe e njihja mirë këtë degë.

Pas mbledhjes me z. Schönwälder dëshira ime për të shkuar atje u rrit edhe më shumë, pasiqë ai më hollësisht na shpjegoi për programin, studimin dhe firmën. Aplikova dhe prisja me padu-rim përgjigjen. Pas disa javësh morëm lajmin se ishim pranuar në praktikën dyjavore në Neuried. Përgatitja e formularëve dhe viza shkuan shumë shpejt dhe erdhi koha të niseshim.

Në mbrëmjen e së dielës arritëm në aeroportin e Mynihut. Mikpritja e ndërmarrësve në shtëpinë e tyre ishte vërtet e mirë. Unë isha caktuar të flija në shtëpinë e z. Schönwälder, kurse Aneta në shtëpinë e një shoku të tij. Koha për të shkuar në punë erdhi në mëngjes dhe me të vërtetë u mahnita me teknologjitë e fundit dhe me kompjuterët e fuqishëm që ata përdornin. Firma ishe vërtet e mrekullueshme. Në këtë firmë punuam dy javë. Ishte vërtet një përvojë e mrekullueshme. Projektet të cilat i bëmë ishin një pllakat për Ditën e dyerve të hapura, vizitkartat personale dhe një broshurë për shkollën. Realizimi i këtyre punimeve ishte vërtet i lehtë, pasi që punonim bashkë dhe ndih-ma nga Alexi dhe Kornelia ishte e parefuzueshme. Nuk u përjashtuan as lëvdatat për punën tonë. Ata vërtet u mahnitën me idetë dhe kreativitetin tonë, pasi që të gjithë praktikantët para nesh nuk kishin qenë edhe aq të suksesshëm.

Ata na thanë se ishim praktikantët më të mirë që kishin pasur ndonjëherë. Por këtu nuk kis-hte vetëm punë. Vizituam shumë vende, duke filluar me vizitën e parë në firmën "Comag", ku merreshin me renderimin e terreneve në 3D. Pastaj vizituam dy shtypshkronja, vërtet të mëdha dhe me teknologji të fundit, muze të ndryshëm, si ai i BMW-së, "Olympia Center", etj. Gjithashtu dua ta përmendi edhe vizitën e mrekullueshme në Berlin me shokët e tjerë që ishin në praktikë në Oelde dhe Beckum. Në Berlin vërtet nuk mbeti asgjë pa u vizituar, që nga Parlamenti, ambasada e Kosovës e deri te "stadtrundfahri" dhe grilli që e bëmë në villën e z. Rottgen. Nuk mund ta lëmë anash as natën e vonë ne Kultfabrik, ku vërtet u kënaqëm shumë nën tigujt e muzikës dhe atmosferën e pakrahasueshme.

Lajmi i pranimit për vazhdimin e "ausbildungut" për ne të dy ishte surpriza më e madhe gja-të dy javëve, pasiqë në fillim na ishte bërë e ditur që vetëm njëri prej të dy praktikantëve do pranohej. Por fatmirësisht konkurrenca ishte e fortë dhe të dy u treguam të suksesshëm. Jemi shumë të kënaqur dhe gjithashtu shumë falënderues, fillimisht për P. Walter Happel, z. Schwarzbach, z. dhe znj. Schönwälder me fëmijët e tyre dhe të gjithë të tjerët që na ndihmuan dhe na përkrahën. Mezi e presim shtatorin dhe sfidën e radhës.

31


Praktikum bei Haver & BoeckerRrita Temaj - XII b

Iniciativa arsimore

Im November 2010 besuchten Herr Tentrup und andere Ausbildungsleiter aus deutschen Firmen unsere Schule. Sie haben ihre Firmen vorgestellt und die verschiedenen Ausbil-dungsmöglichkeiten. Mir hat das "Duale System", welches von Herrn Tentrup präsentiert wurde, am besten gefallen, und ich wollte deshalb ein Praktikum bei Haver & Boecker als Industriemechanikerin machen. Ich habe eine Bewerbung für das Praktikum an Haver & Boecker geschrieben und bekam nach kurzer Zeit eine Bestätigung.

Wir, die Praktikanten vom Loyola-Gymnasium, sind am 17. April in Oelde angekommen, um ein zweiwöchiges Praktikum zu absolvieren. Ich habe mein Praktikum als Industriemecha-nikerin bei der Firma Haver & Boecker in Oelde gemacht.

Das Unternehmen Haver & Boecker wurde 1887 von Carl Haver und Eduard Boecker in Hohenlimburg gegründet. Seit 1897 ist das Unternehmen in Oelde ansäsig. Dr. Reinhold Festge, Susanne Festge und Walter Haver bilden die derzeitige Geschäftsleitung der Firma. Da Haver & Boecker eine Offene Handelsgesellschaft (OHG) ist, haftet die Geschäftsleitung mit ihrem Privatvermögen. Haver & Boecker hat weltweit Tochtergesellschaften, z.B. in Frankreich, USA, Brasilien, Indien, China und anderen Ländern. Bei Haver & Boecker werden Drahtgewebe, Pack-und Aufbereitungsmaschinen hergestellt. Das Drahtgewebe wird für den Fassadenbau, die Medizin-, Filter- und Siebtechnik benutzt. Für viele verschiedene Produkte werden die Packmaschinen gebaut, wie z.B. für die Lebensmittelindustrie oder die Zementindustrie. Weltweit hat Haver & Boecker mehr als 2300 Mitarbeiter. In der Hauptstel-le der Firma in Oelde arbeiten ca 1475 Mitarbeiter, davon sind 10% Auszubildende.

In dem Praktikum habe ich viele Erfahrungen gesammelt. Unter anderem habe ich einen Rennwagen, einen elektrischen Würfel, zwei verschiedene Flaschenöffner und mehrere Steuerungen hergestellt. Am besten hat mir der Bereich der Pneumatik gefallen, wo ich viele Steuerungen aufbauen durfte. Als erstes haben wir die Materialien zusammengestellt. Eine Auszubildende hat mir den pneumatischen Schaltplan und die Funktion der einzel-nen Bauteile erklärt. Mir wurde gezeigt, wie ich die pneumatischen Bauteile systematisch auf der Lochplatte befestigen soll. Damit ich die Ventile nicht verwechselte, habe ich sie nach dem Schaltplan gekennzeichnet. Die einzelnen Bauteile habe ich nach dem Schaltplan mit Schläuchen verbunden. Dann wurden die Schläuche fachgerecht auf der Lochplatte mit Kabelbindern befestigt und zum Schluss prüfte ich die Funktion der pneumatischen Steuerung. Ich freue mich sehr, dass mir die Möglichkeit gegeben ist, ein Ausbildung als Industriemechanikerin bei Haver & Boecker zu machen. Mein Praktikum war zu Ende um 29.04.2011.

Ich will mich bei allen bedanken, vor allem bei Herrn Alfons Tentrup und bei unserem Schuldirektor Pater Happel, weil sie alles möglich gemacht haben.

32

Në nëntor të vitit 2010, z. Tentrup dhe udhëheqësit tjerë të firmave gjermane vizituan shkollën tonë. Ata na prezantuan firmat e tyre dhe mundësitë e ndryshme për trajnime. Mua më pëlqeu më së shumti "sistemi i dyfishtë", i cila u prezan-tua nga z. Tentrup dhe për këtë arsye dëshiroja të bëja një praktikë në "Haver & Boecker" si mekanike industriale. Unë e shkrova një kërkesë për të bërë praktikën në "Haver & Boe-cker" dhe pas një periudhe të shkurtër kohore e mora kon-firmimin.

Ne, praktikantët nga "Loyola-Gymnasium", arritëm në Oelde më 17 prill për të bërë një praktikë dyjavore në firma të ndryshme. Unë e bëra praktikën në firmën "Haver & Boecker" si mekanik industrial.

Ndërmarrja "Haver & Boecker" u themelua në vitin 1887 nga Carl Haver dhe Boecker Eduard në Hohenlimburg. Që nga viti 1897, kompania është edhe në Oelde. Dr. Reinhold Festge, Susanne Festge dhe Walter Haver e menaxhojnë këtë kompani. "Haver & Boecker" ka filiale në të gjithë botën, si në Francë, SHBA, Brazil, Indi, Kinë dhe në vende të tjera.

Në "Haver & Boecker" prodhohen rrjeta nga teli dhe makina të paketimit e përpunimit. Rrjeta e telit përdoret për fasadë, në mjekësi, për filtrim dhe për sitje. Makinat e pake-timit ndërtohen për produkte të ndryshme, si p. sh. ato të industrisë së ushqimit dhe të çimentos. Ndërmarrja "Haver & Boecker" ka më shumë se 2. 300 të punësuar. Në qendrën kryesore të kompanisë në Oelde janë rreth 1475 punonjës, nga të cilët 10% janë duke bërë "Ausbildung".

Gjatë kësaj praktike unë kam fituar shumë përvojë. Ndër të tjera, kam ndërtuar një makinë gare, një kub elektrik, dy çelësa të ndryshëm birre dhe pneumatikë.Aty punova gjëra që kurrë nuk kisha menduar se do të arrija t'i bëja. Puna ishte shumë argëtuese. Të gjithë praktikantët e tjerë ishin shumë të sjellshëm, të dashur dhe të gatshëm të më ndihmojnë në çdo gjë.

Në fund të praktikës, ata më dhanë mundësinë që ta vazhdoj këtë trajnim në këtë firmë dhe njëkohësisht edhe të studioj, që unë e pranova me kënaqësi. Praktika ime përfundoi më 29.04.2011.

Dëshiroj t'i falënderoj përzemërsisht të gjthë, posaçërisht zotin Alfons Tentrup dhe drejto-rin tonë, Pater Happel, që na mundësuan këtë udhëtim të paharrueshëm dhe mundësitë e mira të trajnimit dhe studimit në Gjermani.


Praktika ime në "Haver & Boecker"Rrita Temaj - XII b

Iniciativa arsimore

Praktikum bei Haver & BoeckerNikson Bisaki - XII - Konviktor

Nach einem Besuch an unserer Schule holten uns Alfons Ten-trup und P. Walter Happel nach Deutschland, um ein zweiwö-chiges Praktikum zu absolvieren. Für das zweiwöchiges Praktikum wurden insgesamt 13 Schüler des Loyola-Gymnasium ausgewählt. Ich wurde der Firma Haver & Boe-cker zugeteilt. Das Unternehmen Haver & Boecker wurde 1887 von Carl Haver und Eduard Boecker in Hohenlimburg gegründet. Seit 1897 ist das Unternahmen in Oelde ansässig. Die derzeitige

Geschäftsführung der Firma besteht aus Dr. Reinhold Festge und Walter Haver. Haver & Boecker ist eine Offene Handels Gesellschaft (OHG), das bedeutet, dass die Firmeneigner auch mit ihrem Privatvermögen haften. Haver & Boecker ist weltweit vertreten z.B. in China, England, USA, Indien und Kanada.

Bei Haver & Boecker werden Drahtgewebe sowie Pack- und Fördermaschinen produziert. Das Drahtgewebe wird für den Fassadenbau, die Medizin-, Filter- und Siebtechnik verwen-det. Packmaschinen werden in vielen verschiedenen Bereichen eingesetzt u. a. zum Ver-packen von Zement und Chemieprodukten, aber sie werden auch in der Nahrungsmit-telindustrie eingesetzt. Weltweit hat Haver & Boecker mehr als 2300 Mitarbeiter. In den Hauptwerken in Oelde arbeiten ca. 1475 Mitarbeiter, davon sind 10% derzeit noch in der Ausbildung. In meinem zweiwöchigen Praktikum habe ich sehr viele Sachen gesehen und erlebt. Unter anderem habe ich einen Elektro-Würfel hergestellt. Der Elektro-Ausbilder, Herr Grote, händigte mir einen Schaltplan aus und wies mich in die Arbeitsprozesse ein. Zuerst haben wir die 60 Komponenten zusammengesucht und Herr Grote hat die Funktion der einzelnen Bauteile erläutert. Anschließend habe ich die Bauelemente auf die Leiterkarte zur Anordnung der Teile eingepasst. Da ich mit unterschiedlich grossen Widerständen gearbei-tet habe, musste ich diese anhand des Farbcodes klassifizieren.

In Folge dessen habe ich die Teile mit einem Lötkolben und Lötzinn verlötet. Beim Löten musste ich darauf achten, nicht zwei Leiter zu verbinden, den sonst entstand ein Kurz-schluss. Die folgenden 5 Minuten haben wir über die Funktionsweise geredet. Der ganze Würfel basiert auf dem "0/1-System". Hierbei steht die "0" für "Strom aus" und die "1" steht für "Storm ein'". Gleich nachdem mir das erklärt wurde, musste ich die LEDs (Leuchtdioden) einsetzen und löten. Die 7 LEDs sind so positioniert, dass sie alle Ziffern eines Würfels anzeigen können. Ich war begeistert von der Technik und freute mich über deren Funktion.

33


Bericht über mein Praktikum bei PolysiusKastriot Thaqi - XII b

Iniciativa arsimore

Raport mbi praktiken tek PolysiusKastriot Thaqi - XII b

Kam pasur nje enderr te kahmotshme per tu shkolluar ne Gjermani. Kur degjova se per-faqesues te disa firmave gjermane po vizitonin shkollen tone per te marrur nxenes per nje praktike dy javore ne Gjermani, v endosa menjehere te konkuroja. Isha sidomos I interesu-ar tek firmat e ndertimit te makinave. U gezova pamase kur morra lajmin se me pranuan ne praktike tek gjigandi gjerman "Polysius". Me 17 prill u nisem per ne Gjermani. Atje na priste z. Tentrup, i cili u kujdes gjate gjithe kohes per ne.

Te nesermen ishte dita e pare e punes per mua. Mua dhe Emanuellin kishte ardhur per te na marrur znj. Wolfgram, Perfaqesuese e Polysiusit. Ajo na dergoi ne fabrike dhe mua pastaj ne punetori. Puna fillonte ne 8:00 dhe mbaronte ne 15:00. Pasi Polysius ishte kompani qe prodhonte makina, une ne punetori mesoja se si perpunohet hekuri. Mundohesha te jipja maksimumin nga vetja. Perpunimi I hekurit ishte mjaft interesant, por gjithashtu ishte edhe pune mjaft e mundimshme. Mua mu dha mundesia qe edhe vet ta perpunoj hekurin, madje solla me vete edhe ca punime nga hekuri te bera nga une vete. Ne diten e fundit pata nje takim me zonjen Wolfgram. Ajo tha se ishte shume e kenaqur me angazhimin tim. Zonja Wolfgram me propozoi qe nga viti I ardhshem t'ia filloi shkollimit ne firme. Gjate ketyre dy javeve kemi vizituar shumecka. Zoti Tentrup kishte pergaditur nje program shume te ngjeshur me vizita. Cdo dite vizotonim dicka interesante. Madje 3 ditet e fundja-ves qendruam ne Berlin, ku vizituam Bundestagun gjerman, ambasaden kosovare ne Berlin, e shume monumente historike qe e bejne kryeqytetin gjerman aq te vecante. Keto dy jave ishin nje eksperience e pahrrueshme per mua.

Ne fund deshiroj ti falenderoje te gjithe, qe mi mundesuan keto dy jave interesante.

Ich hatte immer den Traum mich in Deutschland auszubilden. Als ich hörte, dass Vertreter von deutschen Unternehmen unsere Schule besuchen werden, um Schülern ein Praktikum anzubieten, beschloss ich mich dafür zu bewerben. Ich war sehr interessiert daran ein Prak-tikum in einer Maschinenbaufabrik zu machen. Ich war sehr glücklich, als ich hörte, dass ich ein zwei wöchiges Praktikum bei der Maschinenbaufabrik Polysius machen werde. Am 17. April sind wir am Düsseldorfer Flughafen angekommen. Auf uns wartete Herr Tentrup, der sich auch in den kommenden zwei Wochen um uns kümmerte.

Am nächsten Morgen war mein erster Arbeitstag. Frau Wolfgram, Vertreterin der Firma Polysius holte uns ab. Sie führte uns durch das Unternehmen. Dann schickte Sie mich in die Lehrwerkstadt. Die Arbeit fing um 8:00 Uhr an und endete um 15:00 Uhr. Da Polysius eine Maschinenbaufabrik ist, lernte ich viel über die Verarbeitung des Eisens. Ich wollte mein Bestes geben. Die Verarbeitung des Eisens war sehr interessant, aber auch anstren-gend. Ich hatte die Möglichkeit das Eisen selbst zu verarbeiten. Am letzten Tag hatte ich einen Termin mit Frau Wolfgram und Sie empfahl mir, ab nächstem Jahr eine Ausbildung zu beginnen.

In diesen zwei Wochen haben wir auch viel besichtigt. Herr Tentrup hat einen Program voll mit Ausflügen für uns vorbereitet. Jeden Tag waren wir unterwegs. Für drei Tage waren wir auch in Berlin, wo wir den deutschen Bundestag, die kosovarische Botschaft und viele historische Monumente besichtigt haben. Die zwei Wochen waren für mich ein Erlebnis, das ich nie vergessen werde.

Am Schluss mochte ich mich an allen bedanken, die mir das Praktikum ermöglicht haben.

34


Praktikum bei der Firma BeumerAziz Rexhepi - XII b

Iniciativa arsimore

Am 17.04.2011 sind wir von Pristina nach Düsseldorf geflogen. In Düsseldorf wurden wir von Herrn Alfons Tentrup abgeholt, und dann sind wir nach Oelde gefahren, wo wir auch gewohnt haben. Uns wurden zwei Häuser zur Verfügung gestellt. Am ersten Tag haben wir uns vom Flug ausgeruht. Am zweiten Tag wurden wir im Carl-Haver-Forum von den Firmen begrüßt und danach haben wir, Dardan Shabani und ich, mit Herrn Michael Dilla die Firma Beumer besichtigt.

Am dritten Tag hat die Arbeit begonnen. Wir sind jeden Tag um 8 Uhr von Haver & Boecker zur Firma Beumer gefahren worden. Der erste Tag bei Beumer war anstrengend, aber sehr interessant. Zuerst wurden wir den Kolonnenführern vorgestellt. Jeder von uns war in einer anderen Kolonne. Wir haben vier Kolonnen besucht und mitgearbeitet. Am ersten und am zweiten Arbeitstag war ich bei Kolonne Wellerdiekt, wo ich bei der Montage der Maschinen geholfen habe. Nach der Arbeit haben wir das Berufskolleg Beckum besichtigt. Im Berufs-kolleg lernen die Auszubildenden für das Studium.

Am vierten Tag habe ich habe ich wieder bei der Montage der Maschinen geholfen. Danach haben wir das Elisabeth Hospital in Beckum besichtigt. Im Krankenhaus war ein interner Radio-Sender, wo einige von uns interviewt wurden.

Am fünften Tag habe ich im Wareneingang gearbeitet, wo ich zuschauen konnte, wie die Lieferung des Arbeitsmaterials vom Wareneingang zu den Kolonnen funktioniert. Am Nach-mittag sind wir ins "Red Bowl" in Oelde gegangen.

Am Freitag, den 22.04.2011, haben wir den Teutoburger Wald, das Hermannsdenkmal und das Freilichtmuseum Detmold besichtigt. Im Teutoburger Wald gab es riesige Extern-steine. Das Hermannsdenkmal ist eine riesige Statue von Hermann, einem Helden. Und im Freilichtmuseum stehen rekonstruierte Dörfer aus verschiedenen Regionen Deutschlands. Am 23.04.2011 sind wir nach Berlin gefahren. Wir sind um 8 Uhr abgefahren und haben Berlin um 12 Uhr 30 erreicht. Danach haben wir das Deutsche Reichstagsgebäude besich-tigt, und dann haben wir den kosovarischen Botschafter besucht. Am zweiten Tag in Berlin haben wir eine City Tour in einem Doppeldeckerbus gemacht. Danach haben wir Herrn Michael Werhahn-Röttgen in seiner Villa besucht. Dort haben wir den Tag verbracht.

Am 25.04.2011 haben wir die Autostadt in Wolfsburg besichtigt. Dort haben wir viele schöne und auch alte Autos gesehen. Danach sind wir wieder nach Oelde gefahren. Am 26.04.2011 haben wir wieder gearbeitet. Ich habe in der Kolonne Gerding bei der Montage von Maschinen geholfen. Am Nachmittag hatten wir Freizeit und sind ins Oelder Badehaus gefahren. Wir sind dort geschwommen.

Am nächsten Tag war ich wieder in der Kolonne Gerding und habe bei der Montage gehol-fen. Danach haben wir die Potts Brauerei in Oelde besichtigt.

Am 28.04.2011 war ich in der Kolonne Böhm, wo ich viel über Montage und über Pneuma-tik gelernt habe. Am Nachmittag sind wir nach Hamm gefahren. Wir waren in einem großen Einkaufszentrum, wo wir viele Sachen gekauft haben. Am nächsten Tag haben Dardan und ich mit den Herrn Michael Dilla die Zementfabrik Phoenix besichtigt. Danach sind wir rund um den Phoenix-Park gelaufen. Dann haben wir uns vom Kolonnenführern und von Michael Dilla verabschiedet.

Am Nachmittag haben wir die Zeitung "Die Glocke" besichtigt. Und am nächsten Tag, den 30.04.2011, sind wir um 6 Uhr von Düsseldorf nach Pristina geflogen.

35


Praktikum bei medienservice farbsatz in NeuriedAneta Nurkollari - XII b

Iniciativa arsimore

Praktikum in DeutschlandErzen Duraku - XII b - intern

Am 17. April 2011 um 9. 00 Uhr sind wir ins Flugzeug gestiegen und traten unsere Reise nach Deutschland an. Die Reise diente dazu, dass wir einen Einblick in das Deutsche Aus-bildungssystem und Arbeitsleben bekommen. Während dieser Zeit haben wir in verschie-denen Firmen gearbeitet. Ich z.B. habe bei GEA Westfalia Separator gearbeitet. GEA West-falia Separator ist das weltweit führende Unternehmen in der mechanischen Trenntechnik. Mit der effizienten Aufbereitung von Flüssigkeiten sichert diese Technik entscheidenden Mehrwert: Mehr Lebensqualität für die Menschen und mehr Nachhaltigkeit für die Erde. Seit dem Jahr 1893 bauen sie Zentrifugen, mit denen Flüssigkeiten und Flüssigkeitsgemische separiert werden. Die Prozesslinien, ob von Separatoren oder Dekanter, von GEA Weastfalia Separator verbinden hohe Trennschärfen, Klärgrade und Durschsaztvolumina mit größt-möglicher Ersparnis von Energie, Wasser, Produktionsflächen und Entsorgungsaufwänden.

Dieses Praktikum gab uns die Möglichkeit, in das Unternehmen hineinzuschnuppern. Ich bin in Kontakt zu anderen Menschen gekommen und habe die Faszination der mecha-nischen Trenntechnik selbst erlebt. Während des Praktikums habe ich an vielen verschie-denen Maschinen gearbeitet, z. B Dreh- und Fräßmachinen, CNC Machinen usw. Ich habe Kabel verlängert und Schaltkreise gebaut. Ich habe auch gelernt, was Pneumatik ist, und habe ganz allein eine komplette Separatorentrommel gebaut.

Unsere Arbeit fing um 8:00 Uhr an und endete um 15:00 Uhr. Nach der Arbeit hatten wir fast jeden Tag Programm. Am zweiten Tag machten wir eine Besichtigung des Berufskolleg Beckum. Dort bekamen wir den Ersten Einblick in das Deutsche Duale-Ausbildungssystem. Am Mittwoch den 20. April haben wir das Elisabeth Hospital in Beckum besucht und haben viel über das deutsche Gesundheitswesen gelernt.

Am Freitag den 22. April haben wir einen Ausflug in den Teutoburger Wald gemacht. Dort haben wir das Hermannsdenkmal besichtig und viele Fotos gemacht. Am 23. April, Sams-tag, ging ganz früh die Reise nach Berlin los. Die Fahrt dauerte zirka vier Stunden. Wir wurden in einer Jugendherrberge untergebracht und dann um 15:00 haben wir das Deut-sche Reichstagsgebäude besichigt. Danach hatten wir ein Treffen mit dem kosovarischen Botschafter, Herrn Dr. Vilson Mirdita, der uns am ersten Tag zusammen mit den anderen begrüßt hatte. Dann sind wir in der Stadt spazieren gegangen und haben ein bisschen eingekauft. Am nächsten Tag machten wir eine Besichtigung der Stadt und haben viel über die Geschichte von Berlin gelernt. Dann, am Montag, haben wir auf dem Weg nach Oelde in Wolfsburg, in der Autostadt, Halt gemacht. Dort haben wir viele alte und ganz neue Autos gesehen.

Am Mittwoch, den 28., haben wir die Pott's Brauerei in Oelde besucht. Dort haben wir ein Fass mit zwölf Litern leer getrunken, und am Ende waren wir fast alle betrunken. Am näch-sten Tag sind wir ins Hallenbad gegangen und hatten jede Menge Spaß.

Am letzten Tag haben wir "Die Glocke", die Tageszeitung von Oelde, besucht und haben

Alles hat im Oktober angefangen, als die Leiter von vier Fir-men ins Loyola-Gymnasium kamen und ihre Firmen vorstell-ten. Medienservice farbsatz war die Firma, die mich am meisten interessiert hat, und so habe ich mich an den Tisch gesetzt, wo der Herr Schönwälder war. Und dann kam das Praktikum. Zwei Wochen in Deutschland, das klingt so lang und irgendwie unmöglich, aber es war möglich. Am 17.04. waren wir am Flughafen Prishtina und flogen über Ljublana nach München. Vieles habe ich mir vorgestellt, bevor wir im Flieger mit Herrn und Frau Schönwälder, Herrn Schwarz-bach und Herrn Kuner saßen. Vieles war dann auch so. Die hohen Gebäude, schöne Straßen usw. Aber, dass die Leute so freundlich sind, habe ich mir nicht vorgestellt.

Das Praktikum hat am 18.04. angefangen. Unser erster Tag in der Arbeit war sehr spannend. Wir haben als erstes alle Mitarbeiter kennengelernt, und dann haben wir bei der Besprechung des Tages zugehört. Dann haben wir auch unsere ersten Aufträge gekriegt. Wir sollten ein Poster über den Tag der Offenen Tür an unserer Schule machen. Das war aber nicht das einzige. Wir haben noch Visitenkarten gemacht und eine Broschüre mit Informationen über unsere Schule und das Internat.

Aber wir haben nicht nur gearbeitet. Vieles von der Stadt München haben wir gesehen. Zum Beispiel waren wir am Marienplatz, der wunderschön ist. Wir haben auch andere Sehens-würdigkeiten gesehen, wie den Stachus, das Sendlinger Tor, den Justizpalast usw.. Auch das BMW Museum haben wir besucht, und wir waren sogar auf dem Olympiaturm ganz oben. Es war zauberhaft, ganz München unter den Füßen zu haben.

An dem Wochenende, das wir frei hatten, flogen wir nach Berlin, wo sich die ganze Gruppe der Praktikanten versammelt hatte. Jeder erzählte von seinen eigenen Erlebnissen, von sei-nem Arbeitsplatz und von der Stadt, wo sie waren. Wir haben eine Stadtrundfahrt in Berlin gemacht. So haben wir vieles von der Stadt gesehen. Auch in der Kuppel vom Reichstag waren wir drin.

Die letzte Woche des Praktikums verlief so schnell, dass wir schon zurück nach Hause mussten. Wir waren traurig, dass wir weg mussten, aber auch sehr froh, dass wir nach Hau-se kamen, um unseren Freunden und Eltern zu erzählen, wie schön es war.

36

Ausbildungsinitiative Iniciativa arsimore

Përshtypje nga puna praktike në GjermaniErzen Duraku - XII b - Konviktor

dort gesehen, wie eine Zeitung gedruck wird. Als wir nach Hause kamen, packten wir unse-re Koffern und nachts fuhren wir nach Düsseldorf zum Flughafen. Unser Flug ging sehr früh los.

Ich habe während dieser zwei Wochen einen Einblick in das Leben im Ausland bekommen. Wir haben viel gelernt und hatten auch viel Spaß. Manchmal mussten wir selbst zum Ein-kaufen gehen und kochen. Deswegen bedanke ich mich bei allen, die diese Reise nach Deutschland ermöglicht haben. Sie haben uns damit viel geholfen. Danke sehr!

Më 17 prill 2011, në orën 9:00, filloi udhëtimi për në Gjerma-ni. Ky udhëtim shërbente që të marrim njohuri mbi sistemin shkollor dhe punën në Gjermani. Gjatë kësaj kohe kemi punu-ar në ndërmarrje të ndryshme. Unë kam punuar në ndërmarr-jen "GEA Westfalia Separator". GEA është ndërmarrje prijëse në teknologjinë për ndarje mekanike me përgatitjen efikase të lëngjeve. Kjo teknologji siguron vlera të mëdha, me më shumë kualitet jetësor për njeriun dhe më shumë pastërti për ambientin. Që nga viti 1893 këtu prodhohen centrifuga me të cilat ndahen lëngjet dhe përzierjet e ndryshme me natyrë lën-gore. Gjatë këtij procesi separatorët apo denkaterët ndajnë me një saktësi dhe precizitet të madh substancat me kosto më të ulët dhe shpenzime minimale të energjisë.

Kjo praktikë na mundësoi t'i shohim nga afër këto ndërmarr-je. Kam rënë në konkakt me njerëz të tjerë dhe isha i mahnitur me teknologjinë për ndarjen mekanike. Gjatë praktikës kam punuar me makina të ndryshme, si makina për gdhendje manuale dhe automatike; kam zgjatur kabllo të trashësive të ndryshme; kam ndërtuar një "TROMMEL" të separatorëve.

Punën e fillonim në orën 8:00 të mëngjesit dhe e mbaronim në orën 3:00 pasdite. Pas punës kishim pothuajse çdo ditë aktivitete të programuara më parë. Psh. në ditën e dytë vizituam kolegjin e zanateve në Beckum. Atje u informuam për sistemin dual të shkolli-mit në Gjermani. Të mërkurën, më 20 prill, vizituam spitalin "Elizabeta" në Beckum dhe mësuam shumë për gjendjen e shëndetësisë në Gjermani. Të premten, më 22 prill, bëmë një shëtitje në pyllin Teutoburger, ku vizituam lapidarian e Hermann-it. Të shtunën filloi udhëtimi për në Berlin. Udhëtimi zgjati rreth katër orë. U vendosëm në një bujtinë për të rinj. Në orën 15:00 vizituam Parlamentin (Bundestag) gjerman. Pastaj takuam ambasadorin e Kosovës në Gjermani, z. Dr. Vilson Mirdita, i cili organizoi një pritje për ne në ambientet e ambasadës. Pas kësaj dolëm të shëtisnim, ndërsa disa prej nesh shkuan të blejnë dhuarata për të afërmit e tyre. Ditën e nesërme vizituam qytetin dhe mësuam shumë për historinë e Berlinit. Të hënën, gjatë rrugës për në Oelde ndaluam në Wolfsburg, në qytetin e makinave.

Atje pamë shumë modele të vjetra dhe modelet më të reja të makinave të të gjitha marka-ve. Të mërkurën, më 28, prill vizituam fabrikën e birrës "Potts" në Oelde ku shijuam birrë kualitative. Ditën e fundit vizituam shtypshkronjën "Die Glocke" që është edhe botuese e gazetës ditore të Oeldes. Të shtunën, në orën 2:00 të natës filluam udhëtimin për në Kosovë.

Unë falënderoj të gjithë ata që mundësuan që të realizohet ky udhëtim në Gjermani dhe shpresoj që në vitet e ardhshme të ketë edhe më shumë të interesuar të marrin pjesë në aktivitete të tilla të dobishme.

37

38

Lehrer und Erzieher

Partner der Eltern, Freunde der Schüler

Pedagogët dhe edukatorët tanë

Partnerë të prindërve, miq të nxënësve

Shpejtim BuqajErzieherEdukator

Halit BuzhalaMathematikMatematikë

Fadil BytyçiGeschichteHistori *

neu

ab d

em S

chuljah

r 2

011/1

2

të

rin

jë n

ë vi

tin s

hkollor

2011/1

21

** a

usg

esch

ieden

zum

Sch

uljah

rese

nde

2010/1

1

sh

kuan

në

viti

n s

hkollor

2010/1

1

Të gjithë pedagogët tanë, janë zgjedhur në bisedimet prezantuese personale. Kritere qenë-sore për zgjedhjen e tyre, kanë qenë: përveç një suksesi të mirë gjatë shkollimit të lartë edhe virtytet e tyre njerëzore, dijet pedagogjike dhe didaktike.

Të gjithë pedagogët tanë, flasin së paku një gjuhë të huaj. Kualifikimet e përhershme të pedagogëve tanë, janë qëllimet tona qenësore. Ne, gjatë vitit shumë herë organizojmë seminare të përgjithshme nga pedagogjia, didaktika, por rregullisht realizojmë kualifikime edhe në lëndët profesionale. Këto masa, përcillen me hospitime të pedagogëve, të cilët ne, për këtë gjë, i dërgojmë në Gjermani, Austri dhe në vende tjera evropiane. Kolegjiumi ynë është formuar për të vënë në jetë planin mësimor të Kosovës dhe parimet tona edukative.

Edukatorët tanë, përkujdesen për fëmijët jashtë kohës së mësimit dhe gjatë fundjavës shkollore. Përveç aktiviteteve zbavitëse, muzikore dhe sportive, këtu përfshihet edhe përkrahja gjatë "studimit" ditor. Bashkërendimi i ngushtë me pedagogët, edukatorët dhe prindërit, si dhe bisedat e përhershme me ta janë çështje që kuptohen vetvetiu.

Skender BerishaAlbanischGjuhë shqipe

Renate Elfriede Borowsky *Deutsch Gjuhë gjermane

Sijeta BrahaEnglischGjuhë Angleze

Alle unsere Lehrer wurden in persönlichen Vorstellungsgesprächen ausgewählt. Wesent-liche Kriterien für die Auswahl waren, neben einem guten Hochschulabschluss, ihre menschliche, pädagogische und didaktische Qualifikation. Alle Lehrer sprechen minde-stens eine Fremdsprache.

Die ständige Fortbildung unserer Lehrer ist uns ein zentrales Anliegen. Mehrmals im Jahr veranstalten wir allgemeine Seminare zur Pädagogik und Didaktik, aber auch fachbezo-gene Fortbildungen werden regelmäßig durchgeführt. Begleitet werden diese Maßnahmen durch Hospitationen der Lehrer, die wir dazu ins europäische Ausland schicken. Unser Kollegium steht als Team für die Umsetzung des kosovarischen Lehrplans und unserer pädagogischen Grundsätze, der ignatianischen Erziehung.

Unsere Erzieher betreuen die Kinder außerhalb der Unterrichtszeit, auch an den Schulwo-chenenden. Neben spielerischen, musischen und sportlichen Aktivitäten gehört dazu auch die Unterstützung beim täglichen Studium. Eine enge Abstimmung mit den Lehrern, Erzie-hern und den Eltern, sowie ständige Gespräche mit ihnen sind selbstverständlich.

Besmire Azemi *DeutschGjuhë gjermane

Migjen BaftijajGeschichteHistori

Enes BaxhakuKunsterziehungArtet Figurative

Tanja Becker **DeutschGjuhë gjermane

Xhafer BeqirajAlbanischGjuhë shqipe

Fuat BerishaMathematikMatematikë

Lehrer und Erzieher




Parim KosovaGeschichteHistori

Liridona KrasniqiSportSport

Dr. Ruzhdi A. KuqiBiologieBiologji

Sokol KyçykuPsychologiePsikologji

Filamena LaçiErzieherinEdukatore

Gresa Çoçaj *BiologieBiologji

Arijanit ÇollakuErzieherEdukator

Haxhere FaikuChemieKimi

Veli GashiMathematikMatematikë

Vlora GrajçevciDeutsch & LateinGjuhë gjermane &Gjuhë latine

Isme HoxhaDeutschGjuhë gjermane

Luljeta HoxhaEnglischGjuhë angleze

Nexhat HoxhajInformatikInformatikë

Neki JahajDeutschGjuhë gjermane

Drita Kabashi - Sr. ShpresaAlbanischGjuhë shqipe

Bal KajzogajBiologieBiologji

Dijamante KastratiPhysikFizikë

Fatmir KastratiAlbanischGjuhë shqipe

Diana Kolaj **AlbanischGjuhë shqipe

Mirlinda KolmekshajMathematikMatematikë

39

40

Lehrer und Erzieher




Sejdi SusuriPhysikFizikë

Frrok ThaqiErzieherEdukator

Lulzim TytynxhiuChemieKimi

Mentor UkimeriSportSport

* neu

ab d

em S

chuljah

r 2

01

1/1

2

të

rin

jë n

ë vi

tin s

hkollor

2011/1

21

** a

usg

esch

ieden

zum

Sch

uljah

rese

nde

2010/1

1

sh

kuan

në

viti

n s

hkollor

2010/1

1

Ramadan RamadaniLateinGjuhë latine

Myrvete Sopaj *EnglischGjuhë Angleze

Ana Spaqi **MusikMuzikë

Ludevik SpaqiErzieherEdukator

Enver SulajAlbanischGjuhë shqipe

Zef LleshdedajLateinGjuhë latine

Kastriot MarkuMusikMuzikë

Franziska Mertens **PraktikantinPraktikante

Miradije MiftarajDeutschGjuhë gjermane

Albina MihilliErzieherinEdukatore

Friedrich-WilhelmMoll **FachschaftsberaterDeutschGjuhë gjermane

Linda OroshiErzieherinEdukatore

Maksut PirkuErdkundeGjeografi

Sr. AngjelinaPrenklushajErzieherinEdukatore

Pranvera PupaEnglischGjuhë Angleze

Verwaltung

Organisation & RückhaltEntspanntes Arbeiten und verlässliche Abläufe

Administrata

Organizimi & MbështetjaPuna e shtendosur, kërkon rrjedhë të besueshme

Pal BalaRechtsberaterÇështjet juridike

Ana BerishaSekretariatSekretariati

Hamide ElshaniSekretariat/BuchhaltungSekretariati/Kontabilitet

Faton KabashajErzieher/EdukatorSekretariat/Sekretariati

Albina BisakuKöchinKuzhiniere

Anton LleshiTagwächterRojë dite

Filip MarkiKochKuzhinier

Zef OroshiKüchenhilfeNdihmës kuzhinieri

Për të siguruar këtë, administrata jonë punon si shërbim për të gjithë bash-këpunëtorët në konvikt dhe shkollë, për të gjithë nxënësit dhe prindërit e tyre. Këtu, mund t'i gjeni informatat dhe njof-timet që mund t'u ndihmojnë gjatë për-ditshmërisë.

Administrata si pikë grumbullimi e të gjitha informatave të rëndësishme dhe si qendër e dokumentacionit, është në dispozicion të përditshëm, për të dhënë informata, për të sqaruar ose për të pra-nuar pyetje, çdo paradite përmes telefo-nit, me E-mail, ose me ardhjen tuaj në zyrat e administratës:

Telefoni: +377 (0)44 434 087E-Maili: [email protected]

www.alg-prizren.com

Um verlässliche Abäufe zu gewährleisten, arbeitet unsere Verwaltung als Dienstlei-ster für alle Mitarbeiter in Internat und Schule, für alle Schüler und deren Eltern. Hier erhalten Sie weiterhelfende Auskünf-te und Informationen über Alltägliches.

Als Sammelpunkt aller wichtigen Informa-tionen und als Dokumentationszentrum steht sie an den Schulvormittagen für per-sönliche Anfragen oder per Telefon und, darüber hinaus, per E-Mail zur Verfügung:

Telefon: +377 (0)44 434 087E-Mail: [email protected]

www.alg-prizren.com

Murat XhoxhajNachtwächterRojë Nate

41

42

Lehrer und Erzieher




Lehrer und Erzieher


Leitung

Ideengeber & Gestalter Unser Leitungsteam

Ne jemi të vetëdijshëm se asnjë institu-cion nuk mund të punojë në mënyrë kup-timplote pa struktura të qarta. Ekipi ynë udhëheqës është pra si ideatori përgjeg-jës dhe dhënësi formës në rrugën për në cakun tonë të përbashkët.

Edhe pse secili ka marr përsipër përgjegjë-sinë për fusha të ndryshme, mbetet dety-rë jona e të gjithëve, ta shikojmë çdo të arritur bashkërisht dhe të mendojmë për gjetjen e frymëzimeve për hapat që prem-tojnë suksese në të ardhmen. Mësimd-hënës dhe edukatorë, prindër, nxënës, bashkëpunëtorë në administratë si dhe miq dhe përkrahës në këtë proces të kër-kimit të më së mirës janë partnerët tanë.

Wir sind uns bewusst, dass keine Insti-tution ohne klare Strukturen sinnvoll arbeiten kann. Unser Leitungsteam ver-steht sich daher als verantwortlicher Ide-engeber und Gestalter auf dem Weg zum gemeinsamen Ziel.

Obwohl jeder für unterschiedliche Bereiche Verantwortung übernommen hat, bleibt es unser aller Aufgabe, das jeweils Erreichte gemeinsam anzuschau-en und zu bedenken, um Anregungen und Erfolg versprechende Schritte in die Zukunft zu entdecken. Lehrer, Erzieher, Eltern, Schüler, Mitarbeiter in der Verwal-tung sowie Freunde und Förderer sind in diesem Prozess der Suche unsere Partner.

Udhëheqja

Ideatorët & KonstruktorëtEkipi ynë udhëheqës

Marta Curri, Sr. KlaraDirector BoardingDrejtoreshë e konviktit

Mark GojaniStv. SchulleiterZëv.drejtori i shkollës

Walter Happel SJDirektorDrejtor

Jürgen SchwarzbachFinanzenFinancat

43

Schule - Fortbildung

Fortbildungsseminar in MeißenProf. Besmire Azemi & Prof. Vlora Grajçevci

Shkolla - Kualifikimet

Wir werfen einen Röntgenblick auf unsere SchuleDurres/Albanien am 27. - 29. Mai 2011Dr. Dieter Wehnert

"Wir werfen einen Röntgenblick auf unsere Schule"

Unter diesem Motto stand die diesjährige Fortbildungsveran-staltung für die Lehrkräfte unserer Schule. Ziel des Seminars war es, die Organisation von Schule und Internat und das eigene Tun und Wirken an der Schule gemeinsam kritisch zu hinterfragen, um so einerseits rückversichernde Bestäti-gung und andererseits neue Impulse für die tägliche Arbeit zu bekommen.

Referent und Moderator war Dr. Dieter Wehnert, der in diesem Schuljahr am Loyola-Gymnasium auch als Vollzeitlehrkraft für English tätig ist. In Anlehnung an gängige Checklisten für Evaluationsverfahren hatte er einen Kriterienkatalog erstellt, der auf die Besonderheiten unserer Schule zugeschnitten war und die Grundlage für die Seminararbeit sein sollte.

Auf dem Prüfstand standen die weithin üblichen, vier klassischen Problemfelder zur Orga-nisation von Schule:

▹ Auswertung und Interpretation der Schuldaten, ▹ die äußere Organisation des Schulalltags im Bezug zu die Rahmenbedingungen von

Schule und Internat, Fragen der Umgangskultur, ▹ die allgemeinen pädagogischen und didaktisch-methodischen Prinzipien zur Organisa-

tion und Konzeption des Unterrichts, ▹ die außerunterrichtlichen Aktivitäten der Schüler, die Kooperation mit den Eltern und

mit außerschulischen Partnern, Repräsentation und Außenwirkung der Schule.

Für jedes dieser Problemfelder wurde eine Auflistung von Einzelaspekten als Orientierung für die Arbeit in sechs, fachlich gemischten Gruppen vorgegeben. Jedes Problemfeld wurde von jeder Gruppe bearbeitet. Die Gruppen orientierten sich dabei an den Schlüsselfragen:

▹ Was machen wir? ▹ Wie machen wir es? ▹ Warum machen wir es so und wie wirkt es auf Schüler, Lehrer und Eltern?

Der Schwerpunkt der Reflexion lag dabei mehr auf der selbstkritischen Besinnung des Ist-Zustandes und weniger auf Aspekten möglicher Veränderungen für die Zukunft, auch wenn diese zwangsläufig in die nähere Betrachtung einflossen.

Problemfeld 1: Auswertung und Interpretation der Schuldaten und der äußeren Bedingungen von Unterricht

Als zwei der jüngsten Lehrerinnen unserer Schule nahmen wir an einem Fortbildungsseminar in Mei-ßen teil. Mit 45 Lehrern aus verschiedenen Ländern wie Kanada, Tschechien, Polen, Georgien, Frankreich, Großbritannien konnten wir neue Erfahrungen und Kenntnisse sammeln.

Zwei Tage verbrachten wir in Berlin. Wir nutzten die kurze Zeit, um den Fernsehturm, den Reichstag, das Brandenburger Tor usw. zu besichtigen. Dann mach-ten wir uns auf den Weg nach Meißen. Dort wurden wir herzlich von Bärbel Lange und Ulrich Storm, unseren

Seminarleitern, begrüßt. Auch unsere Kollegen kamen nach und nach an.

Außer den Seminarveranstaltungen standen auch Ausflüge und Wanderungen auf dem Pro-gramm. Zu erwähnen ist hierbei der Ausflug nach Pillnitz, einer wunderschönen Kleinstadt mit einer fantastischen Schlossanlage, die uns total begeistert hat. Interessant war auch die Porzellanmanufaktur, wo wir zusehen durften, wie Porzellan hergestellt wird.

Schwerpunkt dieses Seminars war Erfahrungen auszutauschen, um einen effektiveren Unterricht zu erzielen. In stundenlangen Gesprächen haben wir Methoden und Erfahrungen ausgetauscht, uns über die Schulsysteme in unseren Ländern, über Kultur und Tradition und vieles mehr unterhalten. Wir haben uns gegenseitig zugehört, gegenseitig unterstützt und das wichtigste: Wir sind Freunde geworden. Wir haben so viel Wissen und Erfahrung mitgenommen, um unseren Unterricht interessanter, leichter, anziehender für unsere Schüler zu machen. Solche Seminare sind notwendig, um unseren Kindern beim Lernen zu helfen. Sie sind unsere Zukunft. Sie brauchen Hilfe und dafür sind wir da.

Wir möchten uns bei der Schulverwaltung und beim Staatsministerium für Kultur und Sport in Sachsen herzlich bedanken, dass wir die Möglichkeit hatten, an diesen Veranstaltungen teilzunehmen.

44


Wir werfen einen Röntgenblick auf unsere Schule


1. Was sagen uns die Schuldaten? - Zahlenrelation der Schüler Jungen : Mädchen - Zahlenrelation - Lehrer : Schüler - Zahlenrelation - Lehrer : Lehrerinnen - Bildung der Klassen, Klassengrößen, Klassentypen 2. Was steht uns zur Schulentwicklung zur Verfügung?

a) Schulgebäude: - Klassenräume, Fachräume, Bibliothek - Ausstattung der Klassenräume - Lehrerzimmer mit Internetzugang - Räume der Schulleitung und Schulverwaltung

b) Schulgelände: - Pausenhof - Areal des Loyola-Gymnasiums

c) Raumangebot für schulische Veranstaltungen: - Amphitheater - Mensa - Eingangshalle - Testräume - Ausstellungsflächen in Fluren und Treppenhäusern

3. Welche Technik und welche Lehrmateri- alien stehen uns zur Verfügung?

- Karten - Schulbücher - Tageslichtprojektoren, Beamer - verschiedene Musikinstrumente - Ausstattungen in Fachräumen

Problemfeld 2:Die äußere Organisation des Schulalltags in Bezug zu den Rahmenbedingungen von Schule und Internat, Fragen der Umgangskultur

1. Wie läuft der Schulalltag ab?

- Einlasskontrolle: Was bedeutet sie für die Schüler und für die Lehrer? - Schuluniformen und Lehrerbekleidung: Was steckt dahinter? - Einhalten der Unterrichtszeiten - Umfang des Unterrichts im Vergleich zu den öffentlichen Schulen: Was bringt der Umfang des Unterrichts für Schüler und Lehrer? - Die Pausen: Aufenthalt während der Pausen, Pausenaufsicht, Pausenverkauf - Verhalten während der Pausen und der Zwischenzeiten (Aufenthalt in den Klassen- zimmern und auf den Fluren) - Ferienordnung des Loyola-Gymnasiums

2. Wie fühlen sich die Schüler in ihren Klassenzimmern?

- Klassenzimmer als Heimat - Ausgestaltung der Klassenzimmer - Ausstellungsmedien (Karten, Zeittafeln, Tabellen, Bildillustrationen, usw.) - Ordnungsdienste in den Klassenzimmern (Tafel, Waschbecken, Papierkörbe, Kreide) - Möglichkeiten zur Lagerung von Schülermaterialien im Klassenzimmer

3. Welche Umgangsformen pflegen wir (Umgangskultur)?

- Regeln zum Umgang miteinander: Was? Wie? Warum? - Wie werden die Regeln eingehalten? - Wie wird die Einhaltung durchgesetzt? - Welche Erziehungs- und Ordnungsmaßnahmen stehen uns zur Verfügung? - Wie häufig muss mit Erziehungs- und Ordnungsmaßnahmen eingeschritten werden? a) im Unterricht b) außerhalb des Unterrichts

Problemfeld 3:Die allgemeinen pädagogischen und didaktisch-methodischen Prinzipien zur Organisation und Konzeption des Unterrichts

45


Wir werfen einen Röntgenblick auf unsere Schule


Problemfeld 4:Die außerunterrichtliche Aktivitäten der Schüler, die Kooperation mit den Eltern und mit außerschulischen Partnern, Repräsentation und Außenwirkung der Schule

1. Was bieten wir in der Schulgemeinschaft an?

- Schulchor, Schulband - Theatergruppe - Schülerzeitung - Ausstellungen von Arbeiten des Kunstunterrichts - Ausstellungen von Unterrichtsergebnissen (Projekten) - Fachwettbewerbe - sportliche Wettkämpfe mit den Schülern anderer Schulen

2. Repräsentation, Außenwirkungen, Dokumentation:

- besondere Veranstaltungen für die Schulgemeinschaft, die Eltern und die Öffentlichkeit - Selbstdarstellung nach innen und außen - das Jahrbuch als Rechenschaftsbericht - Auslandsaufenthalte von Schülern und Lehrern - Schulpartnerschaft im Ausland - Betriebspraktika im Ausland

3. Zusammenarbeit mit Eltern, Erziehern des Internats und außerschulischen Partnern:

- regelmäßige Information über Schulleistungen - Information bei Erziehungsschwierigkeiten und Auffälligkeiten - KFOR

Was müssen (sollen, wollen) wir verändern?

1. Organisationsrahmen von Unterricht und schulischen Aktivitäten:

- Einhalten der Unterrichtszeiten - Verhalten vor den Klassenzimmern - Verfügbarkeit von Lehr- und Arbeitsmaterialien - Kaugummi, Melden durch Fingerzeig, Gang zu Toilette und zum Papierkorb - Tafeldienste - Sauberkeit im Klassenzimmer und auf dem Schulgelände

2. Einheitlicher oder individueller Organisationsrahmen von Unterricht? Welche Verhaltensnormen sind Ihrer Meinung nach unverzichtbar?

- Grüßen bei Beginn und Ende des Unterrichts - Aufstehen der Schüler bei Beginn und Endes des Unterrichts - Aufstehen bei der Beantwortung von Fragen und Schülerbeiträgen - Umgang mit Büchern, Heften und Lehrmaterialien - Hausaufgaben: regelmäßige Kontrolle? - Pflege der Schriftform, korrekte schriftliche Arbeiten - Ablage der Arbeitsblätter - Welches Ausmaß von Unterrichtsstörungen lassen Sie zu?

3. Verantwortlichkeiten des Klassenlehrers:

- Informationspflicht gegenüber den Eltern, den Erziehern und der Schulleitung - Schulberatung - erzieherisches Wirken in der Klassengemeinschaft - Kontrolle der Klassenbücher

4. Was gehört zu einem erfolgreichen Unterricht?

- schriftliche Unterrichtsvorbereitung - Formulierung der Lernziele für jede Stunde (sachbezogene Lernziele, instrumentelle Lernziele, soziale Lernziele) - strukturierte und auf den Unterrichtsinhalt bezogene Arbeitsblätter - Wechsel in den Arbeitsformen (Frontalunterricht, Einzel-, Partner- und Gruppenarbeit, Schülervortrag, Schülerdemonstration) - Unterrichtsklima - klare Standards im Schülerverhalten - regelmäßige Lernzielkontrollen

46


Erste Eindrücke an meiner neuen ArbeitsstelleProf. Myrvete Sopaj


Punë dhe zell për të ardhmen e rinisë së KosovësProf. Myrvete Sopaj

In meinen Gedanken bin ich nur einem Traum gefolgt, befand mich eines Tages in einer Umgebung, die zeigt, was hier geleistet wurde und wird. Während ich durch den Hof des Gymnasiums wanderte und dann den sauberen Korridor entlang ging, der von den Schülern so zauberhaft geschmückt war, ließ ich die wunderbare Architektur auf mich wirken.

Von Anfang an fühlte ich mich herzlich willkommen vom Stellvertretenden Direktor Prof. Mark Gojani und von Direktor Pater Walter Happel. Die Umgebung in der sie hier arbeiten, sprach mehr als tausend Worte. Es gab dort keine teuren Sofas oder übermäßige Luxusmö-bel, sondern Bücherregale, Arbeitstische und Computer. Jeder arbeitete in aller Ruhe und jeder wusste, was zu tun war.

Dann fuhren wir zu einem Seminarwochenende und ich war stolz, als neue Lehrerin, dazu eingeladen worden zu sein. Wir fuhren am 27.05.2011 ab und das Seminar begann am nächsten Tag. Da saß uns Dr. Dieter Wehnert, der das Seminars leitete, gegenüber mit seinem Projektor und thematisierte das Loyola-Gymnasium. Mit etwas geographischem Abstand schauten wir uns nun die Schule genauer an. Es war als ob man mit einem Studium anfinge und so gingen mir viele Dinge durch den Kopf. Es war aufregend.

Es wurden sechs Gruppen gebildet. Die Gruppen bestanden aus Lehrern verschiedener Fächer. Unsere Gruppe bestand aus mir als der neuen Englischlehrerin, Besmira der neu-

Në mendimet e mia e kam ndjekur gjithnjë një ëndërr- ta gjej veten në një ambient ku vetë ai ambient flet për punën që bëhet aty. Tek po ecja oborrit të gjimnazit "Loyola", tek po hapëroja pastaj korridorit të pastër, i cili ishte zbukuruar në mënyrë magjike nga studentët, i lashë vend arkitekturës së mrekullueshme të ndikojë në mua.

Që në fillim u ndjeva ngrohtësisht e pranuar nga zëvendës-drejtori, prof. Mark Gojani, dhe nga Atë Happel. Ambienti në të cilin punonin ata fliste më shumë se mijëra fjalë. Aty nuk kishte divane të shtrenjta apo mobilie të tepërta luksoze, por rafte librash, tavolina pune kompjuterë. Secili punonte në qetësi dhe secili dinte çka duhet bërë.

Pastaj u mbajt një seminar dhe unë isha krenare dhe e nderu-ar që si një mësimdhënëse e re edhe unë u ftova të jem pjesëmarrëse. U nisëm më 27. 05. 2011. Seminari do të mbahej të nesërmen. Erdhi ai moment. Dr. Dieter Wehnert, udhëheqë-si i seminarit qëndronte përballë nesh me një projektor që paraqiste gjimnazin "Loyola". Nga një distancë gjeografike ne po e vështronim shkollën. Ishte sikur të filloje një studim dhe shumë gjëra më shkonin nëpër kokë. Ishte ngazëllyese.

U formuan gjashtë grupe. Grupet përbëheshin nga mësimdhënës të lëndëve të ndryshme. Grupi ynë përbëhej nga unë, si mësimdhënëse e gjuhës angleze, Besmira, për gjuhë gjer-mane, Xhaver Beqiraj, për gjuhë shqipe, Fadil Bytyçi, për latinisht e histori dhe Veli Gashi, për matematikë. Katër pjesët e seminarit ishin: Shkolla, Përditshmëria e shkollës, Mësimi dhe Detyrat jashtë orës mësimore. Seminari filloi ne orën 9. 00 dhe mbaroi në orën 17. 00.

Mua më entuziazmoi fakti, se unë si fillestare po njihesha së afërmi me shkollën dhe njerë-zit që më parë nuk i njihja. Në të gjitha pyetjet e mia po përgjigjej me lehtësi. Po njihesha me një shkollë bashkëkohore të traditës gjermane, me rregulla, mirësjellje dhe respekt dhe kjo ishte mbresëlënëse. Kisha përshtypjen sikur ky nuk ishte vetëm një vend për të mësuar, por edhe për të jetuar.

Grupet flisnin për përshtypjet e fituara dhe i çmonin të arriturat e deritanishme. Pasi që të gjitha grupet kishin përfunduar, foli udhëheqësi i shkollës. Motoja e tij ishte - Punë dhe zell, përveç kësaj ai donte që edhe nxënësit të ndiheshin mirë. Për të është me rëndësi që një mësues të mos jetë mysafir në klasë. Ne e krahasonim veten me nxënësit dhe u befa-suam se sa zhurmë po krijohej p. sh. gjatë punës me grupe. Ne duhet t'i përcjellim nxënësit dhe t'u japim kohë atyre që të arrijmë deri te qëllimi.

Pjesa e tretë ishte Procesi mësimor. Baza e "Loyolës" është tradita gjermane e mësimdhë-nies, kjo do të thotë-liri, por njohje e kufijve. Profesori Xhafer mendon se ne duhet të jemi

47


Erste Eindrücke an meiner neuen Arbeitsstelle


Punë dhe zell për të ardhmen e rinisë së Kosovës

më vetëkritikë dhe se lidhja në mes të nxënësve dhe lëndëve kërkon një urë- mësuesin. Në fund drejtori i shkollës tha: "Vetëkritika është pikënisja". Atë që e pret nga vetvetja- prite edhe nga nxënësit e tu; të jesh i përgatitur, detyrat e shtëpisë duhet të kontrollohen, përn-dryshe ua dorëzon nxënësve një kartë që lejon përtacinë. Dr. Wehnert ishte i mendimit se mësimdhënësit e papërvojë duhet të përgatiten me shkrim deri në detajet me të vogla.

Ne pjesën e katërt të seminarit u bë fjalë për aktivitetet jashtëshkollore, si p. sh. muzikë, sport, gazetari, art dhe çdo gjë që i jep shkollës gjallëri. "Arti si ushqim i shpirtit", siç do të thoshte prof. Fadil. Fjala përmbyllëse e drejtorit ishte vërtet shumë motivuese për mua. Ishte "lëvizëse" kur ai i falënderoi pjesëmarrësit në seminar për veshjen e tyre dinjitoze, qëndrimin e tyre dhe përpjekjen e tyre për të pasur sukses, i cili nuk vetëkuptohej, por për të punohej dhe ai e pret këtë bile edhe më shumë. "Mos e bëni për mua, por për fëmijët e Kosovës, sepse ata e kanë ardhmërinë përpara". Ishte një përjetim të cilin edhe për një kohë të gjatë do ta sjell nëpër mendje.

Mëngjesin e ardhshëm udhëtuam për në Tiranë dhe u mahnitëm me pamjet e këtij qyteti. Pastaj u nisëm për në shtëpi. Ndiheshim sikur e kishim përmbushur një mision. Për mua kjo ishte një përvojë e papërshkrueshme. Besoj që një shkollë si "Loyola" mund të ndikojë dukshëm në të ardhmen e rinisë së Kosovës.

en Deutschlehrerin, Xhaver Beqiraj Albanischlehrer, Fadil Bytyci Lehrer für Latein und Geschichte sowie Veli Gashi dem Mathematiklehrer. Die vier Arbeitseinheiten des Seminars waren: die Schule selbst, der Schulalltag, die Lehrer und die Aufgaben des Lehrers. Das Seminar begann um 9.00 Uhr und endete um 17.00 Uhr.

Mich begeisterte die Tatsache, dass ich als Anfängerin Kollegen näher kennen lernen konn-te, die ich bisher noch gar nicht kannte. Alle meine Fragen wurden von ihnen bereitwillig beantwortet. So gewann ich Einblicke in eine zeitgemäße Schule mit deutschen Traditions-elementen und Regeln. Höflichkeit und Respekt beeindruckten mich am meisten. Ich hatte den Eindruck, dass es sich nicht nur einen Ort zum Lernen sondern auch um einen Ort zum Leben handelt. Die Gruppen sprachen über die Eindrücke, die sie selbst gesammelt hatten und wunderten sich auch über das bereits Geleistete. Als alle Gruppen ihre Arbeit abgeschlossen hatten, sprach der Schulleiter. Seine Leitmotive sind Arbeit und Fleiß, wobei er will, dass sich die Schüler wohl fühlen können. Es ist ihm wichtig, dass ein Lehrer in der Klasse daheim ist und nicht nur Gast. Wir sprachen über die Schüler und wunderten uns wie viel Lärm z.B. bei Gruppenarbeit aufkommt. Vielleicht sollten wir die Schüler beobachten und ihnen mehr Zeit einräumen, um ans Ziel zu kommen.

Der dritte Arbeitsabschnitt war dem Unterricht gewidmet. Grundlegend für das Loyola-Gymnasium ist die deutsche Tradition des Unterrichtens, das heißt Freiheit gewähren und Grenzen einhalten. Professor Xhaver denkt, dass wir selbstkritisch sein sollten und wissen müssen, dass der Lehrer die Brücke zwischen dem Fach und den Schülern darstellt. Zum Schluss sprach der Direktor der Schule: Selbstkritik sei der Ausgangspunkt sagte er. Nur was man sich selbst abfordert, darf man auch von seinen Schülern erwarten, z.B. ordent-liche Vorbereitung. Hausaufgaben müssen kontrolliert werden, da man sonst den Schülern einen Freibrief erteilt zum faul sein. Dr. Wehnert war der Meinung, dass besonders noch unerfahrene Lehrer sich bis ins kleinste Detail schriftlich vorbereiten sollten.

Im vierten Teil des Seminars ging es um außerschulische Aktivitäten wie zum Beispiel Musik, Sport, Schülerzeitung, Kunst, eben alles was Schule lebendig macht, Kunst als Nah-rung der Seele, wie es Prof. Fadil ausdrückte.

Die Abschlussrede des Direktors war für mich hoch motivierend. Es war ergreifend, als er sich bei den Seminarteilnehmern bedankte für würdevolle Kleidung, unsere Haltung und unser Streben nach Erfolg, was nicht selbstverständlich ist, aber durchaus erwartet wird. "Macht es nicht für mich sondern für die Kinder des Kosovo, weil ihnen die Zukunft noch bevorsteht!" Das Seminar war ein Erlebnis, von dem ich noch lange Zeit zehren werde.

Am nächsten Morgen fuhren wir nach Tirana und bewunderten die Sehenswürdigkeiten dieser Stadt. Dann ging es für uns zurück nach Hause. Wir fühlten uns, als hätten wir eine Mission erfüllt, für mich eine unbeschreibliche Erfahrung. Ich glaube, dass eine Schule wie Loyola in Zukunft für die Jugend des Kosovo noch Großes bewirken kann.

48


Vizitë në Innsbruck të Austrisë26. 04. - 03. 05. 2011Prof. Xhafer Beqiraj


Gjimnazi "Loyola" është një shkollë, e cila përveç se arrin suksese të larta në procesin edu-kativo-arsimor, ajo për çdo vjet praktikon shkëmbimin e përvo-jave me shkollat e ndryshme të vendeve perëndimore.

Mund të themi se në këtë insti-tucion shkollor tashmë janë bërë traditë vizitat jashtë vendit dhe shpesh është nikoqire e nxënësve dhe mësimdhënësve nga vende të ndryshme perëndimore. Këtë vit, gjimnazi "Loyola" dërgoi në Inns-

bruck të Austrisë katër nxënës të klasave të nënta (dy vajza dhe dy djem) dhe dy mësimd-hënës, prof. Mark Gojanin dhe Xhafer Beqirajn. Kjo vizitë në Innsbruck u realizua prej datës 26.04. - 03.05.2011.

Vizita jonë njëjavore në Innsbruck qe gratis d. m. th. të gjitha shpenzimet i ka mbuluar shkolla jonë. Kjo tregon se gjimnazi "Loyola" ka për synim ngritjen sistematike të cilësisë edukativo-arsimore edhe përmes shkëmbimit të përvojave të nxënësve dhe mësimdhënës-ve me shkollat simotra perëndimore.

Ne, së bashku me nxënësit, qemë mysafirë në shkollën "Reithmanngymnasium" në Inns-bruck, me ftesën e drejtorit të kësaj shkolle, z. Mr. Max Gingler. Me ndihmesën e z. M. Gingler patëm mundësinë të vizitojmë edhe shkollën "Bundesrealgymnasium", po në Inns-bruck, drejtoreshë e së cilës është znj. Mr. Evelin Müller-Bürger. Gjatë kësaj kohe, nxënësit tanë morën pjesë çdo ditë në procesin e rregullt mësimor në shkollën "Reithmanngymna-sium". Kurse ne, mësimdhënësit, patëm rastin, po ashtu të marrim pjesë në disa orë mësi-more në të dyja shkollat për të shkëmbyer përvojat tona me kolegët austriakë. Gjatë kësaj kohe sa qëndruam, u njohëm me kushtet, sistemin arsimor, procesin edukativo-mësimor dhe suksesin e këtyre shkollave austriake.

Ne patëm rastin t'i njoftojmë, po ashtu kolegët tanë austriakë dhe nxënësit e këtyre shkol-lave për të arriturat në procesin edukativo-arsimor të gjimnazit "Loyola", për kushtet, për disiplinën, për sistemin arsimor dhe për rregulla të tjera brendapërbrenda saj etj. Mirëpo, një gjë të tillë e bënë më së miri nxënësit tanë, të cilët shkëlqyen në të gjitha aspektet. Ata qenë ambasadorë të vërtetë të gjimnazit "Loyola", por edhe ambasadorë të shkëlqyer të shtetit më të ri në Evropë.

Gjatë kësaj kohe patëm rastin së bashku me nxënës të vizitojmë shumë monumente,

muzeume të këtij qyteti me një kulturë të lashtë.

Në fund, falënderojmë drejtorët, kolegët dhe nxënësit e shkollave të lartpërmendura për pritjen shumë të ngrohtë dhe për shkëmbimin e përvojave. Natyrisht falënderime u shkojnë edhe familjeve austriake, ku banuan për një javë nxënësit tanë.

Falënderojmë edhe Konviktin teologjik "Canisianum" të Innsbruckut për pritjen shumë të ngrohtë dhe miqësore.

49

Schule

Fachschaft Deutsch - Rückblick und AusblickFriedrich-Wilhelm Moll - Fachschaftsberater ZfA

Shkolla

Der Rahmen, in dem am Loyola-Gymnasium Deutsch unterrichtet wird, ist im Kosovo ein-zigartig. Von der sechsten bis zwölften Klasse stehen jeweils vier Stunden Deutsch im Stundenplan. Hervorzuheben ist, dass die allermeisten Schülerinnen und Schüler echte Deutschlerner sind, das heißt, dass sie hier anfangen, die Sprache zu lernen. Anders als in früheren Jahren, als viele Jugendliche die Kriegsjahre in Deutschland, Österreich oder Schweiz verbrachten und als so genannte Rückkehrerkinder bereits gute Sprachkenntnis-se mitbrachen, waren heute nur die wenigsten schon einmal in einem deutschsprachigen Land.

Grundkurse und Leistungskurse waren ein weiteres Merkmal des Deutschunterrichts. Grundkurse führten gewöhnlich zum DSD 1, Leistungskurse zum DSD 2. Diese Einteilung war jedoch nicht statisch. Schüler konnten in den Leistungskurs auf oder in den Grundkurs absteigen. Das erhöhte die Motivation. Viele wollten in den Leistungskurs und keiner wollte zurück in den Grundkurs.

Für den Erfolg in der Fachschaft war und ist die interne Abstimmung von größter Bedeu-tung. Diese erfolgt in wöchentlichen Treffen. Inhalte und Ziele des Unterrichts werden so wöchentlich justiert. Das Gleiche gilt für die Klassenarbeiten. Zwar hat jeder Lehrer seine eigenen Methoden, das angestrebte Ziel zu erreichen, das Ziel ist jedoch für alle gleich definiert. Gäbe es keine interne Abstimmung und Zielsetzung, wäre auch ein Wechsel vom

Liebe Kolleginnen und Kollegen,

nach nunmehr drei Jahren am Loyola-Gymnasium kehre ich im Juli 2011 nach Deutschland zurück. Es waren drei interes-sante, spannende und aufschlussreiche Jahre. Bevor ich dem Loyola-Gymnasium den Rücken kehre, werfe ich noch einmal einen Blick auf die Fachschaft Deutsch.

Der zentrale Aspekt unserer Arbeit war und ist es, die Schüler auf das Deutsche Sprachdiplom vorzubereiten. Das Sprachdi-plom besteht aus zwei Teilen (DSD 1 und DSD 2). Das Sprach-diplom der höchsten Stufe (DSD 2) ist dabei von besonderer Bedeutung, weil es den Zugang zu einer deutschsprachigen Hochschule ermöglicht. Mit dem DSD 2 wird bescheinigt, dass eine Studierfähigkeit aus sprachlicher Sicht vorliegt. Dies ist deswegen bedeutsam, da mit dem kosovarischen Abitur alleine ein Studium in Deutsch-land, Österreich oder der Schweiz nicht möglich ist. Das DSD 2 ist somit der Schlüssel zu einer Tür nach Mitteleuropa. Für viele unserer Schüler ist das attraktiv. Das Sprachdiplom 1 (DSD 1) ist der erste Schritt auf diesem Weg.

Seit dem Jahr 2009 hat sich eine Menge getan. So hat sich die Zahl der Absolventen ver-vielfacht. Im Jahr 2009 hatten wir 17 Absolventen. Davon erreichten zehn das DSD 1 und sieben das DSD 2. Ein Jahr später lag die Zahl mit 105 Absolventen für beide Diplome sechsmal höher. 99 Schülerinnen und Schüler absolvierten das DSD 1. Das bedeutete für diese Diplomstufe eine Steigerung um den Faktor 10, währenddessen die Absolventenzahl für das DSD 2 gleich blieb. Ein Jahr später, 2011, verdoppelte sich nun auch die Zahl der Absolventen für das Sprachdiplom der höchsten Stufe. 14 Schülerinnen und Schüler nah-men im Juni dieses Jahres von dem Kulturreferenten der Deutschen Botschaft, Christoph Deißenberger, die begehrte Urkunde entgegen. 85 Schülerinnen und Schüler erlangten das DSD 1.

Somit hat faktisch jeder Schüler, der das Loyola-Gymnasium verlässt, ein Sprachdiplom in der Hand, sei es nun 1 oder 2. Sogar von den Quereinsteigern, das heißt von den Schülern, die erst zum zehnten Schuljahr an das Loyola-Gymnasium kommen, haben die allermeisten das DSD 1 geschafft. Nach nur drei Jahren Deutschunterricht ist das ein tolles Ergebnis. Die Erfolgsquote lag in den vergangenen beiden Jahre bei ca. 86 Prozent. Das ist eine großar-tige Leistung und vor allem den Lehrern zu verdanken, die die Quereinsteiger unterrichten. Der überwiegende Teil dieser Schüler hatte bis zu seinem Eintritt in das Loyola-Gymnasium noch keinen Kontakt zur deutschen Sprache. Umso höher sind diese Zahlen einzuschätzen. So ist der Quantensprung in den Zahlen von 2009 auf 2010 vor allem der stetigen Aufbau- und Weiterarbeit zu verdanken, die seit 2005 am Loyola-Gymnasium geleistet wird.

50

Schule

Fachschaft Deutsch - Rückblick und Ausblick

Shkolla

Matematika në gjimnazin "Loyola"Prof. Fuat Berisha

Grund- in den Leistungskurs kaum möglich. Ferner wissen alle Beteiligten, dass am Ende alle Schüler das Niveau für das Sprachdiplom 1 haben sollten. Das Sprachdiplom ist de facto eine Evaluation von außen. Durch die Abstimmung innerhalb der Fachschaft kann somit das Niveau innerhalb der Klassen und ein gleichzeitiges Vorankommen in den Klas-sen gewährleistet werden.

Über das Sprachdiplom hinaus erhalten die Schüler durch den Unterricht Einblicke in eine andere, in eine deutsche Wirklichkeit. Inhalt-lich sind die Unterrichtswerke so ausgelegt, dass zentrale Themen deutscher Realität the-

matisiert werden. Familie, Freunde, Schule, Landeskunde, Politik und Geschichte werden in den Lehrwerken veranschaulicht und thematisiert. Somit geht es nicht nur um die Sprach-vermittlung: Sprache ist der Mittler, die Brücke, zu einem anderen kulturellen Raum.

Bücher und Unterricht alleine können jedoch die Praxis nicht ersetzen. Fahrten nach Deutschland sind für unsere Schüler nicht nur ungemein attraktiv, sondern auch lehrreich. Bei unseren einwöchigen Reisen nach Deutschland konnten die Schüler sowohl das Famili-enleben als auch das Schulleben hautnah erleben. Kulturelle Unterschiede wurden schnell erkannt, waren jedoch letztlich nie ein Hindernis für Freundschaften. Die meisten Schüler, die an den verschiedenen Austauschprogrammen teilnahmen, haben noch heute Kontakt zu ihren Partnerschülern. Ich freue mich, im Friedrich-List-Gymnasium in Gemünden am Main einen starken und stabilen Schulpartner gefunden zu haben. Dank Lehrer Jürgen Endres, der den Kosovo-Austausch seiner Schule initiiert hat und trägt, besteht die Hoff-nung, dass diese Schulpartnerschaft auch fortbesteht, wenn ich nicht mehr dabei bin.

Keine Frage: Der Weggang von Tanja Becker, deren Vertrag ebenfalls endet, und mir wird eine Lücke hinterlassen. Kommt keine Lehrkraft aus Deutschland, sind die einheimischen Lehrer auf sich alleine gestellt. Es wird nun darauf ankommen, dass sie die in den letzten Jahren gewonnenen Erfahrungen und Kenntnisse nutzen, um das Bestehende zu bewahren. So sind nahezu alle Lehrer mit dem Ablauf des Deutschen Sprachdiploms 1 vertraut. Auch der Weiterarbeit mit unserer Partnerschule in Gemünden steht nichts entgegen. Lehrer der Fachschaft Deutsch waren sowohl beim Besuch der Partner aus Deutschland als auch in Deutschland selbst in das Projekt eingebunden. Es sollte also weitergehen. Hinsichtlich des Erhalts des Sprachdiploms 2 ist dagegen Optimismus nötig.

Ich danke dem gesamten Deutschteam für die vertrauensvolle Zusammenarbeit und wün-sche den Kolleginnen und dem Kollegen alles Gute.

Në shkollën tonë "Loyola-Gymnasium" punojnë katër profe-sorë të matematikës, të cilët pa dallim punojnë në të gjitha nivelet. Ne, arsimtarët e matematikës, kemi një bashkëpunim shumë të mirë me arsimtarët e shkencave ekzakte, siç janë fizika, kimia dhe biologjia. Aktivi i matematikës edhe këtë vit ka organizuar një aktivitet shumë të mirë me rastin e ditës së shkollës. Aktivitetin e kemi ndarë në dy klasë, ku kanë pasur mundësi prindërit dhe mysafirët e ndryshëm të shiko-jnë punën e arsimtarëve dhe aktivitetin e fëmijëve të tyre. Këtu janë organizuar edhe detyra zbavitëse dhe interesante, si për nxënësit, ashtu edhe për prindërit.

Duke pasur parasysh faktin se në shumë njësi mësimore dhe detyra të ndryshme mësohet dhe aplikohet teorema e Pitagorës dhe gjeometria euklidiane, e pamë të arsyeshme

të japim pak histori mbi Pitagorën dhe Euklidin. Termi "matematikë" është përdorur për herë të parë pranë shkollës së Pitagorës (shekulli VI p. e. r). Pitagora krijoi një shkollë të veten, ku me nxënësit e tij zgjidhi një seri problemesh aritmetike për kohën kur jetoi dhe punoi sidomos në teorinë e numrave. Teorema, e cila quhet teorema e Pitagorës, në fakt nuk është zbulim i Pitagorës, sepse kjo teoremë ka qenë e njohur edhe më herët nga babi-lonasit dhe egjiptasit e parë. Historianët këtë teoremë ia atribuan Pitagorës. Thuhet se më rastin e vërtetimit të kësaj teoreme në shenjë mirënjohjeje perëndive u janë bërë theror 100 dema. Pitagora dhe nxënësit e tij duke njohur trekëndëshat e "shenjtë " te egjiptasit të vjetër, ku ka dy katete, njëra 3 njësi dhe tjetra 4 njësi, ndërsa hipotenuza duhet të jetë 5 njësi, dallohet lehtë vërtetimi i teoremës (32 + 42 = 52). Trekëndëshi i shenjtë ka qenë trekëndëshi kënddrejtë, me dy kateta 3 dhe 4 njësi dhe hipotenuzë 5 njësi. Pitagora është marrë edhe me "trupat kozmikë" ose ndryshe ka zbuluar shumëkëndëshat e rregullt. Mate-matikan i njohur është edhe Euklidi. Për jetën e tij ka të dhëna tepër të pakta. Ai ka jetuar në Aleksandri, ku rreth viteve 300 (p. e. r) kishte themeluar shkollën e vet. Vepra më e njohur e Euklidit është "Elementet", që përmban 13 libra. Ai e ndërtoi gjeometrinë, duke u bazuar në disa aksioma (postulate) të caktuara.

Euklidi në fillim formuloi aksiomat dhe mbi to vendosi shumë përkufizime, teorema dhe zbatimet e tyre dhe kështu ndër-toi gjeometrinë elementare që mësohet sot në shkollat tona. Përveç "Elementeve", Euklidi ka lënë edhe vepra tjera "Të dhënat" dhe "Mbi ndarjen e figurave". Në librin "Të dhënat" paraqet zbatimin e algjebrës në gjeometri, kurse në librin e dytë merret me copëtimin (ndarjen) e figurave në formë të njëjtë. Euklidi është marrë edhe me punime nga fusha e gjeometrisë së zbatuar. Këtu përfshihet vepra astronomike "Fenomenet", e cila përmban pjesë nga "matematika sferike".

51

Lënda e matematikës është aq serioze, sa do të bënim mirë të shfrytëzonim çdo rast për ta bërë pak zba-vitëse.

Blaise Pascal

Schule

Aufsatzwettbewerb - Deutschen Botschaft Pristina"Willkommen in Kosovo - Menschen, die man im Alltag trifft"Valon Mustafa - X b

Shkolla

Aneta Nurkollari - XII b

In Kosovo gibt es, wie natürlich in allen anderen Ländern, die verschiedensten Menschen.

Sie sind klein, dick, dünn, groß, schön, hässlich, so wie Menschen eben sind.

Sie arbeiten, erholen sich und manche schlafen nur. Das sind Dinge, die bei allen gleich sind. Was uns aber beson-ders macht, und mit "uns" meine ich die Menschen aus Kosovo, sind andere Din-ge. Wir sind großzügig, hilfsbereit und sehr aufgeschlossen. Ich kenne fast keine Menschen, die diese Eigenschaften nicht besitzen. Aber auch wenn ich welche ken-nen würde, wie heißt es so schön: "Aus-nahmen bestätigen die Regel"!

Menschen, die hier sehr arm sind, geben für ihre Gäste alles, was sie haben. Nie-mand ist sich zu schade, um sich für andere aufzuopfern. Diese kleinen Opfer erinnern mich immer daran, was für ein Glück ich habe, hier zu leben.

52

Ne Kosove, si ne cdo vend tjeter, natyrisht ka njerez nga me te ndryshmit.

Ata jane te vegjel, shendoshe, dobet, gja-te, bukur, shemtuar, pra ashtu sic njerezit jane.

Ata punojne, pushojne dhe disa vetem flene. Keto jane gjera, qe tek te gjithe jane njejte. Por, cfare na dallon ne, dhe me fjalen "ne" kam fjalen per njerezit ne Kosove, jane gjera te tjera. Ne jemi bujare, te dobishem dhe shume te hapur. Thuajse nuk njoh asnje njeri qe nuk ka keto virtyte. Por, edhe sikur te njihja te tille, eshte shprehja: "Perjashtimet verte-tojne rregullin"!

Njerezit e varfer, ketu japin cdo gje qe kane per mysafiret. Askujt nuk i dhimb-set vetja qe te sakrifikohet per te tjeret. Keto sakrifica te vogla me kujtojne fatin qe kam duke jetuar ketu.

Die freundlichsten Leute der Welt trifft man in Kosovo. Freundlichkeit ist in unseren Genen. Wir sind einfach so, und wir sind nicht nur freundlich zueinander, sondern zu jedem Menschen, den wir ken-nenlernen. Das kann in Kosovo sein oder überall in der Welt, wir sind halt freundlich.

Jedoch haben viele ein anderes Bild im Kopf. Um dies zu verändern, muss man Kosovo besuchen, die Leute hier tref-fen, sehen, wie gut sich der Taxifahrer benimmt. Wie er sich bemüht, Sie zu ver-stehen, obwohl er keine andere Sprache außer Albanisch spricht. Man muss hier sein, um zu sehen, wie die Frau im Laden Ihnen nur das Beste verkaufen möchte, wie die Leute in der Stadt Sie begrüßen, wie jeder Sie jede 20 Sekunden fragt, ob es Ihnen gut geht, wenn Sie irgendwo zu Gast sind, oder ob Sie noch was zu Essen haben wollen.

Und wenn man all dies erlebt hat, weiß man genau, was ich gemeint habe, wenn ich sagte, dass wir die freundlichsten Leu-te der Welt sind.

Ne Kosove takon njerezit me te sjellshem ne bote. Sjelljen e mire e kemi ne gjene. Thjesht keshtu jemi, jo vetem ndaj njeri-tjetrit, por ndaj cdo personi qe njohim. Kjo mund te jete ne Kosove, apo ne cdo vend tjeter te botes, thjesht ne jemi kesh-tu.

Shume te tjere kane nje pershtypje tjeter ne mendje. Per ta ndryshuar kete, duhet te vizitohet Kosova, te takohen njerezit dhe te shikohet se sa mire sillet taksi-sti. Si ai mundohet te ju kuptoje, edhe pse nuk flet gjuhe tjeter pervec shqipes. Duhet te jesh ketu per te pare gruan ne dyqan, se si deshiron t´ju shes vetem gjerat me te mira, se si ju pershendesin njerezit ne qytet, se si ju pyet cdokush cdo 20 sekonda nese ndjeheni mire kur jeni mysafire diku, apo a deshironi te hani akoma.

Dhe nese te gjitha keto i keni perjetuar, do te dihet shume mire se cfare kisha ne mendje kur thoja qe jemi njerezit me te sjellshem ne bote.

Valon ist 15 Jahre alt und lernt seit zwei Jahren Deutsch am Loyola-Gymnasium in Prizren. Valon ist ein Rückkehrer-Kind.

Valon Mustafa eshte 15 vjec dhe meson prej dy viteve gjermanisht ne gjimnazin Loyola ne Prizren. Valoni eshte femije i kthyer.

Aneta ist 17 Jahre alt und hat in der sechsten Klasse angefangen, Deutsch zu lernen. Einige Kenntnisse brachte sie vom Fernsehen mit. Aneta eshte 17 vjece dhe ka filluar te mesoi gjermanisht ne klasen e gjashte. Disa njohuri ajo i solli nga shikimi i televizorit.

Schule Shkolla

A Small Project in an English LessonProf. Sijeta Braha

Learning English as a second language does not include only learning grammar. It involves a variety of subjects such as geography, history, biology, etc., since, in order to, learn speaking a language we need to learn a lot of unknown words in different areas.

In one of the English classes in grade VIII, students were lear-ning about how to make a magazine. Learning about making a magazine can be boring for those who have no interest whatsoever in magazines. However, if you put the theory into practical use, it often, amazingly, increases the student's interest.

That is what we tried doing. Students had to work in groups of six and prepare a six-page magazine. The magazine had to include a crossword puzzle, some jokes, sports, quizzes, a horoscope, a problem page and a true story.

The groups worked out the tasks between themselves. A lot of information the students used, was taken from internet and magazines. However, some of them felt like they could do it themselves and they actually did a great job.

Without doubt, they were awarded (with marks) for their work. However, since they showed a great enthusiasm on it, we decided to make more copies and sell them on the Open Doors Day, which turned out to be a wonderful idea because all the magazines were sold. The original idea was that the money collected by selling these magazines would be used at the end of the academic year for a 'feast' in class. But most of the students agreed that it would have been better to donate the money somewhere. Therefore, after a short discussion they decided to donate the money to the School Library.

All in all, English classes can be really enjoyable and very useful at the same time.

53

10 hints for a teacher to spoil a lesson successfully?

▹ don't be prepared it would cost time only

▹ cling to the book it contains what you need

▹ exclude the world outside it could distract

▹ avoid creativity it could solicit interest

▹ stick to one teaching method only it won't disturb the student's sleep

▹ don't care for your students it could show concern

▹ condone misbehaviour it avoids discussions

▹ stay away from educating it's a demanding business

▹ avoid encouragement it could motivate your students

▹ display no humour or any emotion it's too serious a subject you are teaching

▹ mos u përgaditni vetëm do t'ju merr kohë

▹ mbajuni librit ai përmbanë çfarë ju nevoitet

▹ përjashtoni botën e jashtme ajo mund ta largojë vëmendjen

▹ shmanguni kreativitetit mund të kërkojë interesim

▹ zbatoni vetëm një metodë mësimore nuk do ta pengojë gjumin te nxënësit

▹ mos ua vëni veshin nxënësve tuaj mund të paraqet brengosje

▹ kaloni pa e vënë re sjelljen jo të mirë kjo e shmang diskutimin

▹ qëndroni larg edukimit është një punë që kërkon shumë

▹ t'ju shmengeni inkurajimit kjo mund t'i motivojë nxënësit tuaj

▹ mos shprehni humor apo emocione lënda që e ligjeroni është serioze

Dhjetë këshilla për arsim-tarin për t'a prishur orën me sukses?

56

Schule - Schuljahr 2010/11

Klasse - Klasa - VI a

Shkolla - Viti shkollor 2010/11

Klasse - Klasa - VI b

Ademaj, IbrahimAhmetaj, DiellzaBuçaj, Arbër Çetta, Arta Çollaku, DriniDakaj, HalilGashi, AndrinGashi, FetahHazeri, AdhurimHoti, ElsaHyseni, Rina *Karakushi, Art *Kqiraj, Dardan * Maliqi, LeutrimMazreku, LirijeOroshi, IrenaPalushi, ValdrinSadikaj, Era *Zhuniqi, Edi

Klasse - Klasa - VI c

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Beqiraj, Xhafer

Allakaj, DanielBejtullahu, Endrit *Bekçeli, Rita *Berisha, FatjonaBerisha, FestaBytyçi, Anina *Celina, RinorDobruna, DonGashi, AuronGashi, ErmalGega, Laur *Hoxha, ArtaHoxha, QëndresëHulaj, Leart *Kasapolli, BardhKoçinaj, ArdiKrasniqi, ArtanKryeziu, ErlisMirdita, Gent Mullaademi, Era Perolli, DonatPirku, FatjonShala, Shefket *Smailaj, Emi

Ukimeri, Lindrit

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Kajzogaj, Bal

Ahmetaj, Egzona Alija, LuftimDakaj, Çlirimtare Gashi, ArtinGashi, ErzenGjergjaj, JakHazrolli, DiartaHoti, LirimHoxha, BornitHoxha, Lea *Krasniqi, ArtKryeziu, DrenMazreku, Qëndrim *Muçaj, HajrisQipa, Detin *Qovanaj, AlbionRama, Rigona Rexhepi, LeonShala, IlirShyti, ShpendSyla, Fabian

Klassenlehrerin - Kujdestarja e klasës:Krasniqi, Liridona

57


Klasse - Klasa - VI d


Klasse - Klasa - VII a Klasse - Klasa - VII b

Berisha, ZgjimBraha, Besjon *Bytyqi, AltinEmini, AbdullaFutko, AnneaGruda, ElizabetaGruda, LirjetaGuraziu, OrgesHafizallar, GjenetaHajdaraj, DonisHajdari, ArmendinaHamzaj, RiolaHoxha, HedonIbrahimi, AfërditaIbrahimi, EndritLila, AgonNikollbibaj, LidieNurkollari, AndrraOsmani, ErxhanOsmankaj, Edina *Palushi, LundritPolloshka, VesaRrustemi, ErionSallauka, Gent

Sefa, FitoreShala, Dardan *Sopa, FlakaThaqi, ArianitaVeseli, AlbijanZhubi, Rubin

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Pirku, Maksut

Ahmetaj, LirimBerisha, LiutrimBilalli, EnisBytyqi, ArditDani, Simon Elshani, MërgimEmini, BesianFetoshi, LizaGecaj, EduardGjini, DurimHafizallari, Pakize *Hajdari, ArbërHana, EndritKajzogaj, Anton *Krasniqi, ArditKryeziu, Qlirim Limani, ErmalMarkaj, GentianMorina, Erion Peqani, Fitim Rexha, DriniShala, FlamurShala, ShpatSpahiu, Adriatik

Thaqi, Denis

Klassenlehrerin - Kujdestarja e klasës:Grajçevci, Vlora

Berisha, AgonBerisha, Rita *Bllaca, GranitBurnik, BeratBytyqi, EduardElshani, BlendiGashi, Blinera *Gashi, HekuranHoti, BleronHoti, DiamantHoti, EdisonKabashi, VullnetKalimashi, RinorKarakushi, JonKarakushi, VleraKaravidaj, Dukagjin *Kastrati, LimanKomoni, ShkambiKryeziu, AlbaKujtimi, ArtMarku, ViktorNuhaj, TeutaShala, DoruntinaShatri, Gresa

Shemsedini, Andi Shpejti, LirijonSusuri, DiolaTafarshiku, ErolTemaj, Rron

Klassenlehrerin - Kujdestarja e klasës:Kolmekshaj, Mirlinda

58


Klasse - Klasa - VII c


Klasse - Klasa - VIII a

Bajrami, FatosBeqiraj, NderimBerisha, DalinaDyla, DeaGashi, EndritGashi, GentianaGuraziu, Veton *Halitaj, ArditHaliti, DitëbardhaHoti, JonidaHulaj, BiondinaKabashi, UrtesaKastrati, Kaltrina *Komani, JozefKrasniqi, Arianit *Krasniqi, LorikMaliqi, XhevdetMarkaj, MatejMusliu, EljesaOsmanollaj, GranitPallusha, KenanRexhaj, TringaSadikaj, FatiShala, Zana

Klasse - Klasa - VIII b

Smajlaj, EditaSpahija, AdrianaSusuri, Baton

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Baftijaj, Migjen

Bala, Kaltrim *Berisha, BardhBerisha, HyrmeteBesimi, AnesaBytyqi, AlbiodrenBytyqi, FllanzaÇerreti, DriartCrnovrshani, BlendaDelhysa, DomenikaDushi, DomenikGashi, AstritGashi, DianaGashi, FlorentGashi, JonuzGjergjaj, EduardGjonaj, AntonGjoni, KristianGorani, ErikGrabanica, FlorianHoti, DardanHoxhaj, Rilind *Krasniqi, MuhametMarkaj, GjergjMarkaj, Kristina

Markaj, MarlindMorina, EsadPrkola, KastriotSakica, MonikaThaqi, Luiza Xhahaj, ÇlirimZyberaj, Flaka

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Lleshdedaj, Zef

Besimi, AritaCelina, Rina *Çollaku, ErëElshani, DorianGashi, FjollaGuguli, LendGuguli, RronHoxha, AmarKamberaj, AlbanaKamberaj, DiellzaKasapolli, RronKrasniqi, DitjonKrasniqi, QëndrimMeta, Donjeta *Morina, VerimPopaj, EniRexhepi, ArgtimSelimi, Synim *Shabollari, Bardhi *Shemsedini, DrinorSiqeca, PetritTemaj, RronaTomiqi, FabianVezgishi, Ora

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Sulaj, Enver

59


Klasse - Klasa - VIII c


Klasse - Klasa - IX a Klasse - Klasa - IX b

Ahmetaj, VeroreBala, AnitëBerisha, AlbanaElshani, FedoraGashi, DibranHaliti, AlbionHasanaj, AlbanHoxha, FjollaHoxha, RonaHoxha, RudinaKrasniqi, Marigona *Kryeziu, EngjiLezi, AlbrimMaliqi, LimanMorina, EriolaOroshi, Kristjana *Polloshka, GentQuni, MelisaRexha, ArbRexha, RahimRexhepi, AlajdinRizanaj, EgliSadikaj, DenisSallahu, Muharrem

Sekiraça, EdonaShabani, DrenShala, SidorelaShehu, RinorUkimeri, ZgjimVeseli, DonikaVezgishi, Festa *

Klassenlehrerin - Kujdestarja e klasës:Braha, Sijeta

Ahmetaj, DrilonBadalli, DorinaBaftiaj, AlbertBerisha, DrinBerisha, TairHana, DritaIsma, Xheladin *Karakushi, Nita *Krasniqi, EldaKrasniqi, SiboraKukaj, FatlindaMamaj, EraMemaj, LabinotMuçaj, AlbionOroshi, ArmandaOsmankaj, Arbër Purova, HadisRexhepaj, Albevit *Sadullahi, EndritSpaqi, Mimoza *Suka, VeronTopojani, Endrit Klassenlehrer -

Kujdestari i klasës:Bytyçi, Fadil

Berisha, BujarBerisha, Marigona *Bytyçi, Enkeled *Bytyqi, Albi *Çerreti, ValmireDakaj, Arlinda Dakaj, ShqiponjaDelhysa, AndreaGashi, ArdiGashi, QemalGegaj, Kristina *Gjini, Anda *Hoti, ArjetaHoti, HysenHoxha, LotKrasniqi, ArdianaKryeziu, ArdiKryeziu, MehmetMarkaj, BenjaminMarku, RobertMorina, ErzaMuçaj, DrenMuçaj, Rina *Muhaxhiri, Marigona

Sallauka, RigonShkorreti, SebastianSiqeca, Arta Sopa, ArmelaSurroi, ElvirThaçi, ArianitZenelaj, Zell

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Berisha, Fuat

60


Klasse - Klasa - X a


Klasse - Klasa - X b

Ademaj, FatijonBerisha, ManuellaBerisha, RinetaBytyqi, AvdylFaiku, Bleron *Gashi, FjollaGolaj, MiftarHajredini, FisnikHaxhiavdyli, AndiHimaj, MergimHoti, VonesaKrasniqi, Arbër Margilaj, MartinMehmetaj, BarletMusliu, Ndriçim *Roka, YlberShala, Kujtesa *Shefiku, EmondaShoshi, Erjona Spahiu, BeslindaThaqi, ArbërTotaj, VloraZuka, Jon

Klasse - Klasa - X c

Klassenlehrerin - Kujdestarja e klasës:Hoxha, Luljeta

Ahmetaj, DoruntinëBadalli, TaulantBerisha, ArditBerisha, BleronBilalli, AlbinBilalli, GetoarBisaku, EduardBytyçi, RinorBytyçi, ValzaBytyqi, VardonaÇuperijani, Anton * Duraku, Fjolla *Fazliu, GazmendGashi, DoruntinaGashi, FionaHajdaraj, DonikaKalludra, HekuranLlapatinca, AnylaMarmullaku, YlfeteNuredini, ShpendNushi, Diamant

Klassenlehrerin - Kujdestarja e klasës:Kabashi, Drita - Sr. Spresa

Gegaj, Arta *Gojani, KatarinaHoxhaj, FatjonaIbrahimi, ErmalJusufi, GentaKaqinari, AntonKaqinari, ZojaKaraqica, LeonitKastrati, Ard *Kastrati, RedonaLleshi, ArtMustafa, ValonQuni, MarkRada, Jona *Raja, Nik *Sallahu, EdonaSpaqi, UliksUkimeri, GentaVezgishi, BeniZeqiri, Ardit

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Susuri, Sejdi

61


Klasse - Klasa - X d


Klasse - Klasa - XI a Klasse - Klasa - XI b

Begaj, IlirBerisha, DonikëHoxha, PetritKabashi, Gresa *Kastrati, AnitaKryeziu, ArditLleshaj, BesianMorina, FortesaMunega, Robertina Musaj, LuanMusaj, ShkurteNuhaj, LisOroshi, Kristian *Sokoli, TeutaSusuri, Engji *Tofaj, Edona *Tuli, MeritonUkimeri, DeaXhafiqi, ArmendXhoxhaj, AgimZmajli, Artijan

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Hoxhaj, Nexhat

Alaj, KastriotBeqiraj, KaltrinaBerisha, MergimtareCanziba, DurimColaj, ValerinaDautaga, JonGallopeni, Kaltrina Gjergjaj, NolGola, EdonHoti, Albulena Hoti, AnisHoti, Aurela *Kabashaj, LeonidaKabashi, DiarKajzogaj, AnitaLulaj, Genc Mehmetaj, ElegjiMorina, PrenMorina, VjollcaOrllati, Vlora *Oroshi, ArdianPrenaj, AlbanSopa, GentTotaj, Blerta

Totaj, Egzona *Uka, Pleurat

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Baxhaku, Enes

Ajazaj, MentorBajraktari, Albulenë *Bytyqi, DrilonBytyqi, EdonjetaBytyqi, LorikaBytyqi, VegimÇetta, DianaÇollaku, Kurbina *Hajdaraj, DardanHoxha, BesartaKabashi, FlorinaLleshi, LekëMargilaj, AgimMustafa, VjollcaQuni, AgronQuni, MikelSekiraça, EdonSpaqi, Donjeta Spaqi, Dorentina *

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Ukimeri, Mentor

62


Klasse - Klasa - XI c


Klasse - Klasa - XI d

Ajazaj, EgzonaBala, ArjanBerisha, DionitBytyqi, AdrianBytyqi, ArtaBytyqi, BesartBytyqi, Safete *Bytyqi, SylejmanÇoçaj, BardhaDani, BrigitaDulaj, NorikDuraku, Vlora *Elshani, Alba *Gashi, RiolaGjoni, ArditaGjoni, KristianaHasani, AlisaHazrolli, ArianitKosova, LiriLezi, AlbanaMema, NdueParashumti, ErvinSallauka, NjomzaShabani, Dardan *

Klasse - Klasa - XII a

Veseli, AlbrimZeqiri, Arbias *

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Gojani, Mark

Beluli, BleronaBerisha, ArbnorBokshi, IdealBytyçi, Gresa *Çadraku, DritëroDedaj, FatjonGeci, RilindHoti, BlerinaHoxhaj, MirlindKabashi, DiellzaKalimashi, AlbinaLila, AtdheLuli, ErmalMataj, MentorMeta, Donika *Morina, ViganOrllati, Amonda Rruka, FlorianSelimaj, PetritSfishta, Dimal *Sylka, MargitaTunaj, Gloria Klassenlehrer -

Kujdestari i klasës:Buzhula, Halit

Berisha, Arjeta *Gashi, SeadHamzaj, HamëzHaxhimustafa, Dardan Kastrati, FlorianKrasniqi, EgzonKrasniqi, FjollaKrasniqi, MergimMataj, DonikaMorina, Eduard *Nushi, Donika *Pervorfi, Ilir *Popaj, BiondSadikaj, Fjolla *Sejdija, QëndrimShala, FjollaUkaj, Edona

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Berisha, Skender

63


Klasse - Klasa - XII b


Klasse - Klasa - XII c Klasse - Klasa - XII d

Berisha, JeronimBisaki, NiksonDulaj, KatarinaFerizi, Ardita *Hajdari, ArmendHoti, MarigonaKastrati, BesmiraKqiraj, ArlindaLyta, Leonora *Maraj, AtdheMarki, VinçencMuhaxhiri, Vala *Ndoja, UkëNikolla, VitorPnishi, Florina *Rruka, LeartShala, ElviraShehu, BiondinaSpahiu, XhylaThaqi, Edona

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Kosova, Parim

Bllaca, BesartDuraku, ErzenIsufi, LeutrimJorganxhi, XhejdaKastrati, BrisildaKastrati, MirëgetëKoshi, MerlindaLaçi, JakLleshi, EmanuelMaloku, VionaMeqa, YllkaMorina, BesteMunega, RenataMusliu, ShefqetNafezi, Teuta *Nurkollari, AnetaQuni, KristianaRexhepi, AzizSahiti, DonikaSertolli, Teuta *Shala, DuadSpaqi, AndersonSuroji, GjeniSylqe, Andrra *

Temaj, RritaThaqi, KastriotVezgishi, Aulona *

Klassenlehrerin - Kujdestarja e klasës:Faiku, Haxhere

Beluli, Njomza *Berisha, Kristjan Bibaj, ValonBicurri, DiellzaBoshnjaku, BatonDesku, Albertina Dinaj, Violeta *Dulaj, ArturGashi, ArianaGashi, DafinaGashi, EndritGrabanica, KristianHoti, AlbinaKabashi, DardanKokollari, MeritaKrasniqi, ElvisMaliqaj, ArdenMorina, AlmaMorina, AuroraMusollaj, Arta *Prenaj, Nora

Klassenlehrer - Kujdestari i klasës:Kastrati, Fatmir

XII a

Ajazaj, Egzona Farmaci Universiteti i PrishtinësBala, Arian Produktdesign GöckingBerisha, Dionit Studienkolleg MünchenBytyqi, Adrian Shkenca Politike Universiteti i PrishtinësBytyqi, Arta Bilogji Universiteti i PrishtinësBytyqi, Besart Arkitekturë Universiteti i PrishtinësBytyqi, Safete Mjekësi e Përgjithshme Universiteti i PrishtinësBytyqi, Sylejman Arkitekturë Universiteti i PrishtinësDani, Brigita Dizajn Universiteti i PrishtinësDulaj, Norik Mjekësi Universiteti i KristalDuraku, Vlora Gazetari Universiteti i PrishtinësElsahni, Alba Mjekësi e Përgjithshme Universiteti i PrishtinësGashi, Riola Ekonomi Universiteti i PrishtinësGjoni, Ardita Ekonomi Universiteti i PrishtinësGjoni, Kristiana Gjuhë Gjermane Universiteti i PrishtinësHasani, Alisa Shkenca Politike Universiteti i PrishtinësHazrolli, Arianit Mjekësi e Përgjithshme Universiteti i PrishtinësKosova, LiriLezi, Albana Mjekësi e Përgjithshme Universiteti i PrishtinësMema, Ndue AAB-Rinvest PrishtinaParashumti, Ervin Mediengestaltung medienservice farbsatzQoqaj, Bardha Ekonomi Universiteti i PrishtinësSallauka, Njomza Gjuhë Angleze Universiteti i PrishtinësShabani, Dardan Konstruktionsmechanik BeumerZeqiri, Arbias Studienkolleg München

XII b

Bllaca, Besart Ekonomi Universiteti i PrishtinësDuarku, Erzen Mjekësi Universiteti i PrishtinësIsufi, Leutrim Ekonomi Universiteti i PrishtinësJorganxhiu, Xhejda Ekonomi Universiteti i StrugësKastrati, Brisilda Fakulteti i Arteve Universiteti i PrishtinësKastrati, Mirëgetë Gjuhë Gjermane Universiteti i Prishtinës

64


Auszeichnungen/Të shpërblyerit


Gegaj, Kristina *Gegaj, Arta *Gjini, Anda *Guraziu, Veton *Hafizallari, Pakize *Hoti, Aurela *Hoxha, Lea *Hoxhaj, Rilind *Hulaj, Leart *Hyseni, Rina *Isma, Xheladin *Kabashi, Gresa *Kajzogaj, Anton *Karakushi, Art *Karakushi, Nita *Karavidaj, Dukagjin *Kastrati, Kaltrina *Kastrati, Ard *Kqiraj, Dardan *Krasniqi, Arianit *Krasniqi, Marigona *Lyta, Leonora *Mazreku, Qëndrim *Meta, Donjeta *Meta, Donika *Morina, Eduard *Muçaj, Rina *Muhaxhiri, Vala *Musliu, Ndriçim *Musollaj, Arta *Nafezi, Teuta *Nushi, Donika *Orllati, Vlora *Oroshi, Kristian *Oroshi, Kristiana *Osmankaj, Edina *Pervorfi, Ilir *Pnishi, Florina *Qipa, Detin *Rada, Jona *Raja, Nik *Rexhepaj, Albevit *

Sadikaj, Era *Sadikaj, Fjolla *Selimi, Synim *Sertolli, Teuta *Sfishta, Dimal *Shabani, Dardan *Shabollari, Bardhi *Shala, Shefket *Shala, Dardan *Shala, Kujtesa *Spaqi, Mimoza *Spaqi, Dorentina *Susuri, Engji *Sylqe, Andrra *Tofaj, Edona *Totaj, Egzona *Vezgishi, Aulona *Vezgishi, Festa *Zeqiri, Arbias *

***************

Para se të shkonim në pushim, duhej të kremtonim dhe të jepnim shpërblime. Nxënësit më të mirë të një klase dhe ata që treguan sjellje shembullore në shoqëri, u nderuan dhe u shpërblyen. Nxënësit janë radhitur në listat e klasave si në vazhdim:

punë e shkëlqyer në shkollë

sjellje shembullore sho qërore

**

**Bevor es dann wirklich in die wohlverdienten Ferien ging, wurde natürlich gefeiert und es wurden Preise verliehen. Die jeweils besten Schüler einer Klasse, aber auch jene, die sich durch vorbildliches soziales Verhalten ausgezeichnet hat-ten, wurden geehrt. Die Schüler sind in den Klassenlisten wie folgt gekennzeichnet:

hervorragende schulische Leistungen

vorbildliches soziales Verhalten

**

**

Bajraktari, Albulenë *Bala, Kaltrim *Bejtullahu, Endrit *Bekçeli, Rita *Beluli, Njomza *Berisha, Rita *Berisha, Marigona *Berisha, Arjeta *Braha, Besjon *Bytyçi, Anina *Bytyçi, Enkeled *Bytyçi, Gresa *Bytyqi, Albi *Bytyqi, Safete *Celina, Rina *Çollaku, Kurbina *Çuperijani, Anton *Dinaj, Violeta *Duraku, Fjolla *Duraku, Vlora *Elshani, Alba *Faiku, Bleron *Ferizi, Ardita *Gashi, Blinera *Gega, Laur *

Nxënësit maturantë 2010/11 që janë regjistrur në fakultete

65


Wo sind unsere Maturanten 2010/11 immatrikuliert


Nxënësit maturantë 2010/11 që janë regjistrur në fakultete

Koshi, Mirlindë Ekonomi Universiteti i PrishtinësLaçi, Jak Arkitekturë UBT PrishtinaLleshi, Emanuel Ndërtimtari Universiteti i PrishtinësMaloku, Viona Meqa, Yllka Juridik Universiteti i PrizrenitMorina, Beste Ekonomi Universiteti i IliriaMunega, Renata Psikologji Universiteti i PrishtinësMusliu, Shefqet Ekonomi Universiteti i PrishtinësNafezi, Teuta Mjekësi Universiteti i PrishtinësNurkollari, Aneta Mediengestaltung medienservice farbsatzQuni, Kristiana Ekonomi AUK PrishtinaRexhepi, Aziz Informatik DeutschlandSahiti, Donika Matematikë Universiteti i PrizrenitSertolli, Teuta Mjekësi Universiteti i PrishtinësShala, Duad Ekonomi Universiteti i PrishtinësSpaqi, Anderson Telekomunikacion Universiteti i PrishtinësSuroji, Gjeni Shkenca Kopmjuterike Universiteti i PrishtinësSylqe, Andrra Ekonomi UBT PrishtinaTemaj, Rrita Industriemechanik Haver & BoeckerThaqi, Kastriot Hoteleri dhe Turizëm DurrësVezgishi, Aulona Mjekësi Universiteti i Prishtinës

XII c

Beluli, Njomza Arkitekturë UBT PrishtinaBerisha, Kristjan Ekonomi Universiteti i PrishtinësBibaj, Valon Ekonomi Universiteti i PrishtinësBicurri, Diellza Farmaci Universiteti i PrishtinësBoshnjaku, Baton Stomatologji Universiteti i PrishtinësDesku, Albertina Dinaj, Violeta Ekonomi AUK PrishtinaDulaj, Artur AAB PrishtinaGashi, Ariana Ekonomi Universiteti i PrishtinësGashi, Dafina Gjuhë të Huaj Universiteti i PrishtinësGashi, Endrit Ekonomi AUK PrishtinaGrabanica, Kristian Dizajn Universiteti i Prishtinës

Hoti, Albina Aktrim Universiteti i PrishtinësKabashi, Dardan Gjeografi Universiteti i PrishtinësKokollari, Merita Ekonomi Universiteti i PrishtinësElvis, Krasniqi Ekonomi Universiteti i PrishtinësMaliqaj, Arden Elektroteknikë Universiteti i PrishtinësMorina, Alma Stomatologji Universiteti Kristal, TiranëMorina, Aurora Universiteti i PrizrenitMusollaj, Arta Ekonomi AAB-Rinvest PrishtinaPrenaj, Nora Farmaci Universiteti i Prishtinës

XII d

Berisha, Jeronim Mjekësi Universiteti i PrishtinësBisaku, Nikson Mechatronik Haver & BoeckerDulaj, Katarina Dizajn Universiteti i PrishtinësFerizi, Ardita Matematikë Universiteti i PrishtinësHajdari, Armend Ekonomi Universiteti i PrishtinësHoti, Marigona Gjuhë Gjermane Universiteti i PrishtinësKastrati, Besmira Psikologji Universiteti i FamaKqiraj, Arlinda Medizinische Fachangest. MVZ BeckumLyta, Leonora Arkitekturë Universiteti i PrishtinësMaraj, Atdhe Ekonomi AUK PrishtinaMarki, Vinçenc Elektroteknikë Universiteti i PrishtinësNdoja, Ukë Ekonomi Universiteti i PrishtinësNikolla, Vitor Juridik Universiteti i PrishtinësPnishi, Florina Ekonomi AUK PrishtinaRruka, Leart Mjekësi Universiteti i PrishtinësShala, Elvira Ekonomi Universiteti i PrizrenitShehu, Biondina Filozofi Universiteti i PrishtinësSpahiu, Xhyla Arkitekturë UBT PrishtinaThaqi, Edona Ekonomi Universiteti i Prishtinës

Schule Shkolla

Në gramatikat tradicionale shqipe, teoria e togfjalëshit lë jashtë strukturave të saj paraf-jalën dhe sipas kësaj teorie, parafjala nuk mund të jetë gjymtyrë drejtuese e togfjalëshit. Në qoftë se shikojmë klasifikimin e togfjalëshave, do të shohim se për ndërtimet paraf-jalore nuk thuhet asgjë. Kjo lloj sintagme anashkalohet në heshtje. Gramatikat shkollore gjatë analizës sintaksore i lënë parafjalët jashtë vështrimit për shkak se ato i konsiderojnë vetëm fjalë shërbyese. Për të argumentuar këtë që thamë, do të marrim disa shembuj për të vënë në dukje një dukuri të tillë.

Në fjalinë Këngët më të bukura janë thurur për nënën e shkëputur nga teksti për shkol-lat e mesme "Gramatika e gjuhës së sotme shqipe- Sintaksa", thuhet se për nënën është kundrinor i zhdrejtë me parafjalë (3). Ana funksionale është e saktë, por ana strukturore jo, sepse sintagma parafjalore është në funksion të kundrinorit të zhdrejtë. Pastaj, në shembu-jt: Mësuesi i vizatimit pikturoi këtë tablo të madhe në fshatin e tij (4). Në mbrëmjen e së premtes kampi i tyre u gjallërua papritur (5), të cilët janë marrë në gramatikat shkollore të cituara, ku grupet e fjalëve në fshatin e tij, në mbrëmjen e së premtes thuhet se janë grupe emërore në funksion të rrethanorit të vendit dhe rrethanorit të kohës (6). Për mendi-min tonë, grupet e fjalëve në fshatin e tij dhe në mbrëmjen e së premtës janë sintagma parafjalore (SP) në funksione rrethanore. Ose te Gramatika 2 (ASHSH, Tiranë, 2002) kemi shkëputur këtë fjali - Kur rifilloi nga puna, çdo gjë në uzinë ishte rregulluar për bukuri (7). Ku thuhet se nga puna është emër me parafjalë në funksion të kundrinorit të zhdrejtë në rasën emërore. Për mendimin tonë dhe duke u mbështetur në gramatikën gjenerative, ky grup fjalësh është një sintagmë parafjalore, sepse kokë leksikore e këtij grupi është paraf-jala nga. Nëse e heqim parafjalën nga që i paraprin emrit dhe, e cila i cakton atij rol tematik (teoria theta), atëherë do të kemi një fjali me një kuptim tjetër - Kur rifilloi puna, çdo gjë në uzinë ishte rregulluar për bukuri. Tash emri punë na shfaqet në funksion të kryefjalës, kurse sintagma nga puna del në funksion të kundrinorit të zhdrejtë. Pra, është parafjala ajo që i jep një funksion tjetër sintaksor emrit. Thënë në gjuhën e gjenerativizmit, (përveç foljes) edhe parafjalët caktojnë rasë (për këtë, shih R. Memushaj, 2008: 172). Prandaj, the-mi se koka leksikore e sintagmës parafjalore nga puna është parafjala nga.

Dy koncepte të tjera gjuhësore mjaft me rëndësi janë edhe "valenca" dhe "roli tematik", të cilat na ndihmojnë në analizën e sintagmave. Valencë kanë foljet dhe emrat e mbiemrat prejfolorë, të cilët caktojnë edhe role tematike (8) (edhe parafjalët caktojnë role tematike, por nuk kanë valencë) (9). Në shembujt e mëposhtëm do të vëmë në dukje emrat dhe mbiemrat në korrelacion sintaksor me sintagmat parafjalore, të cilave, ata u caktojnë role tematike:

a) ecja nëpër pyll, mbyllja në shtëpi, vrapimi me kalë, shkuarja në vende të huaja, kosit-ja me kosë, thumbimi me fjalë, fluturimi me aeroplan, ikja nga rreziku, punimi me dorë, luftimi kundër armikut, kuvendimi me mikun, ndeja në shtëpi, pushimi në det, gjuajtja nga larg, veshja në dimër, shkollimi për fëmijët tanë, e ardhmja për popullin shqiptar, bredhja nëpër male, përndjekja nga armiku i përbetuar, banimi nëpër shtëpi të huaja,

66

Sintagma - Sintagma parafjaloreProf. Xhafer Beqiraj

Në analizën sintaksore tradicionale të shqipes, togfjalëshi është njëra nga njësitë sintaksore. Ndjekja e këtij koncepti dhe analiza e fjalisë në togfjalësha nuk e plotëson me për-pikëri adekuacinë përshkruese gjuhësore. Togfjalëshi sho-qërohet nga shumë mangësi për të cilat disa gjuhëtarë kanë dhënë shpjegime të mjaftueshme se togfjalëshi nuk është një koncept gjuhësor që ka arritur të jetë i saktë për të gjitha strukturat dhe funksionet sintaksore.

Koncepti gjuhësor "togfjalësh" hyri në gramatikën tradicio-nale të shqipes nga rusishtja në shekullin e kaluar dhe gra-matikat tona vazhdojnë të operojnë edhe sot e kësaj dite me këtë koncept. Teoria e togfjalëshit, së pari, nuk është gjithëpërfshirëse, sepse brendapërbrenda kësaj teorie nuk përfshihen të gjitha strukturat që dalin gjatë analizës sintak-sore, kështu që çalon edhe në anën funksionale. Për mendimin tonë teoria e togfjalëshit nuk arrin adekuacinë përshkruese gjuhësore. Gjithëpërfshirjen dhe anën funksionale të këtyre strukturave në fjali e sjell teoria e sintagmës, e cila ndryshe nga "togfjalëshi", bën një përshkrim të saktë gjuhësor.

Për konceptin "togfjalësh" në gramatikat tona thuhet: "Togfjalësh quhet njësia strukturore e formuar nga bashkimi i dy a më shumë fjalëve të plotkuptimshme në raporte të caktu-ara kuptimore dhe gramatikore midis tyre (1)". Në bazë të përkufizimit del se togfjalëshi ndërtohet nga dy gjymtyrë; gjymtyra kryesore (bosht) dhe gjymtyra përcaktuese, e cila për-cakton gjymtyrën kryesore. E sa i përket klasifikimit të togfjalëshave, ata marrin emërtimet sipas fjalës bosht (gjerm. Kernwort): togfjalëshat emërorë, foljorë, mbiemërorë, numërorë, përemërorë, ndajfoljorë.

Lidhur me togfjalëshin, një vështrim kritikë e jep prof. Rami Memushaj (Hyrje në gjuhësi, 2002: 262, 263), i cili thotë: "Togfjalëshi përbën në të vërtetë një nga mundësitë e realizi-mit të sintagmës dhe jo një njësi sintaksore të veçantë (2)". Kurse te sintagma vëren një një-si sintaksore me një strukturë hierarkike me madhësi të papërcaktuar dmth. një sintagmë mund të ngërthejë në vetvete disa sintagma më të vogla dhe në anën tjetër, vetë ajo mund të marrë pjesë në një sintagmë tjetër më të madhe. Sipas tij, sintagma del njësi strukturore, por edhe njësi kuptimore dhe shpesh intonacionore. Kurse togfjalëshi sipas gramatikave tona tradicionale del njësi sintaksore lineare, por jo edhe hierarkike. Togfjalëshi ndërtohet doemos nga dy gjymtyrë; nga gjymtyra drejtuese dhe gjymtyra përcaktuese, kurse për dallim nga togfjalëshi, sintagmë mund të jetë edhe një fjalë e vetme (kuptohet kokat e sintagmave: emri, mbiemri, folja, ndajfolja). Pra, analiza e fjalive me anë të përbërësve të drejtpërdrejtë mbulon të gjitha strukturat dhe funksionet e njësive të fjalisë.

Sintagma parafjalore

Schule

Sintagma - Sintagma parafjalore

Shkolla

veprimi me urtësi, korrja me drapër nëpër ara, hulumtimi pa arsye, sundimi nga armi-ku, përmendja nga të fikëtit, etj.

b) i lodhur nga puna, i molisur nga sëmundja, i logjikshëm në të menduar, i shtyrë në moshë, i ardhur prej Anadrinit, i lodhur nga shëndeti, i përmendur për shkencë, i matur në fjalë, i etur për dije, i shkëputur nga bota reale, i shkelur nga armiku, i shkruar me laps të thjeshtë, i përshtatshëm për punët tona, i arritur me shumë mundime, i sigurt për arritje të reja, etj.

Vihet në dukje qartazi se rolet tematike sintagmave parafjalore u caktojnë emrat dhe

mbiemrat. Në grupin e parë (a. ) kemi sintagmën emërore, sepse koka e këtyre sintagmave është emri, kurse në grupin e dytë (b. ) kemi sintagmën mbiemërore dhe kokë e këtyre sintagmave del mbiemri. Më poshtë japim shembuj të skemës së pemës së sintagmës parafjalore dhe mbiemërore sipas rregullës X-bar me tri nivele projektimi:Rregullat që gjenerojnë këto sintagma në teorinë X-bar (si për sintagmën emërore, po ash-tu edhe për atë mbiemërore) janë dy:

a) b)SP' -> Spec, P' SM" -> Spec, M'P' -> P°, Plotësor (10) M' -> M°, Plotësor

Dy studiues gjermanë Oda Buchholz, W. Fiedler në veprën e tyre "Albanische Gramma-tik" (Leipzig, 1987), operojnë me koncepte gjuhësore si: "grup emëror" (Nominalgruppe) "grup foljor" (Verbalgruppe), "grup parafjalor" (Präpositionalgruppe), "valencë" (Valenz), "aktant", "agent" (Agent), "pacient" (Patient) etj.. Koncepte gjuhësore, të cilët mungojnë edhe sot e kësaj dite në gramatikat tradicionale të shqipes. Shih për këtë paragrafin me titull "Mbiemrat, të cilët drejtojnë një grup parafjalor" (11):

drejtAbl: i orientuar drejt realizimit "auf die Verwirklichung orientiert";mbiAkk: i informuar mbi gjendjen "informiert über die Lage";meAkk: i rreptë me fëmijët "streng {zu/gegenüber} den Kindern";

ngaNom: i dobët nga shëndeti "gesundheitlich schwach (12) usw". (Nënvizimi i paraf jalëve është yni).

Te kapitulli për parafjalën thuhet: "Grupi parafjalor mund të marrë shumë funksione sintak-sore. Si kundrinë, grupi parafjalor kushtëzohet prej valencës, rek-cionit dhe kuptimit të foljes drejtuese... (13)". Në shembujt e larts-hënuar shihet qartazi se parafjalës i njihet funksioni i kokës së sintagmës parafjalore.

Krahas funksionit të sintagmës parafjalore ata shpjegojnë edhe strukturën e saj:

D. m. th. grupi parafjalor, në skemën (14) në fjalë, ndërtohet nga parafjala + grupi emëror. Ku grupi emëror mund të jetë një fjalë e vetme ose dy a më shumë fjalë, të cilave u paraprin një parafjalë

që është kokë leksikore e grupit emëror (SE) dhe së bashku me parafjalën ndërtojnë sin-tagmën parafjalore.

Në gramatikat tona, në vend të sintagmës parafjalore, thuhet se "emri me parafjalë" mund të jetë në funksion të rrethanorit të kohës, të vendit, të kundrinorit të zhdrejtë etj. Shprehja "emër me parafjalë" etj. mendojmë se nuk i përket fushës së sintaksës, por fushës së mor-fologjisë. Prandaj këto koncepte morfologjikë "emër me parafjalë", "mbiemër me parafjalë", "numëror me parafjalë" mendojmë se duhen të zëvendësohen në fushën e sintaksës me termin sintagmë parafjalore, sepse parafjala është ajo, e cila cakton rasë dhe del si kokë leksikore e këtyre grupeve të fjalëve dhe kryen funksione të ndryshme sintaksore (shih për këtë shembujt e marrë për analizë gjatë shtjellimit). Kështu arrihet një adekuaci përshkru-ese, e cila jep një qartësi sintaksore, qoftë për anën funksionale e strukturore, qoftë për anën semantike të këtyre problemeve sintaksore në shqipe.

Mos të harrojmë se gjenerativizmi sot është një teori gjuhësore, e cila ka dhënë një kon-tribut të jashtëzakonshëm, jo vetëm në linguistikë, por edhe në shkenca të tjera. Në këtë fushë një kontribut të theksuar në gjuhësinë shqiptare kanë dhënë prof. Rami Memushaj, Josif Mita etj.. Ne nuk mendojmë se në këtë shkrim kemi thënë çdo gjë për këto dukuri gjuhësore. Në një trajtesë si kjo mjafton të thuhet diçka e vogël, modeste për probleme të tilla gjuhësore.

1. Shih ASHSH, "Gramatika e gjuhës shqipe" 2, Tiranë, 2002, f. 61. ; A. Kelmendi, M. Hasimja, "Gramatika e gjuhës së sotme shqipe - Sintaksa", ETMMK, Prishtinë, 2002, botimi i dytë, f. 10.

2. Shih Rami Memushaj, "Hyrje në gjuhësi", Dituria, 2002, Tiranë, 2002, f. 264. 3. Po aty, f. 75. 4. R. Petro, N. Papivani, A. Çerpja, "Gjuha shqipe" 6, Botime shkollore Albas, Tiranë,

67

SP“ SM“

Spec p‘

p° SE

pikërisht para derës së shtëpisë

Spec M‘

M° SP

aq i etur për dije

GP

Parafij GE

Schule

Sintagma - Sintagma parafjalore

Shkolla

Mënyrat e pashtjelluara të foljeve te autorët e vjetër shqiptarëProf. Skender Berisha

Folje quajmë atë pjesë të ligjëratës (të ndryshueshme), e cila emërton një veprim si proces dhe që ka kategoritë gramati-kore të vetës, mënyrës, kohës dhe diatezës. Ashtu si kemi në morfologji pjesë të ndryshueshme të ligjeratës dhe pjesë të pandryshueshme, folja ka mënyra të shtjelluara (dëftore, lidhore, kushtore, habitore, dëshirore dhe urdhërore), si dhe mënyrat ose format e pashtjelluara (pjesore, përcjellore, pas-kajore dhe mohore).

Në kohët e fundit, në tekstet tona shkollore dhe në shkrimet studiuese gjuhësorë, në vend të emërtimit mënyrë, po për-doret gjithnjë e më shpesh emërtimi-formë, sidomos kur bie fjala për mënyrat e pashtjelluara, ndërsa përkufizimet pjesë të ndryshueshme dhe pjesë të pandryshueshme të ligjëratës, janë zëvendësuar me emërtimin-klasë, d. m. th. klasë fjalësh

të pandryshueshme dhe të ndryshueshme.

Kategoria grammatikore e foljes

Mënyra është kategori gramatikore e foljes të cilën nuk e kanë pjesët tjera të ligjëratës. Nëpërmjet kësaj kategorie gramatikore shprehet lidhja midis veprimit të emërtuar nga folja dhe realitetit objektiv. Përmes mënyrës, folësi shpreh qëndrimin e tij ndaj veprimit të emërtuar nga folja, duke e paraqitur atë si të vërtetë, të mundshëm dhe të dëshirueshëm.

Kategorinë gramatikore të mënyrës e kanë vetëm format e shtjelluara të foljes (foljet që zgjedhohen), që kanë vetë, numër, kohë etj. Pra, kategori gramatikore të mënyrës nuk kanë disa forma të foljeve të cilat s'kanë as vetë, as numër as kohë, por dalin dhe mbesin me forma të ngurta (të pandryshueshme). Këto quhen forma të pashtjelluara të foljeve dhe janë: pjesorja, përcjellorja, paskajorja dhe mohorja.

Po nisemi nga mënyra dëftore, koha e tashme, veta e parë, që është mënyra përfaqësuese e foljeve dhe po japim disa folje për të parë se me çfarë formash dalin ato në pjesore, përcjellore, paskajore dhe mohore:

Dëftore Pjesore Përcjellore Paskajore Mohore

ik ikur duke ikur për të ikur pa ikur luaj luajtur duke luajtur për të luajtur pa luajturmësoj mësuar duke mësuar për të mësuar pa mësuarshkyej shkyer duke shkyer për të shkyer pa shkyervë vënë duke vënë për të vënë pa vënëlë lënë duke lënë për të lënë pa lënë

2010, f. 261. 5. R. Petro, I. Metani, A. Çerpja, Sh. Vreto, "Gjuha shqipe" 7, Botime shkollore Albas,

Tiranë, 2010, f. 224. 6. Po aty, f 161; 224. 7. Po aty, f. 261. 8. Shih Rami Memushaj, "Gjuhësia gjenerative", SHBLU, Tiranë, 2008 (botimi i parë

2003), f. 168; Shih Josif Mita, "Hyrje në sintaksën gjenerative", Shpresa, Prishtinë, 2005, f. 72-73.

9. Shih Norbert Richard Wolf, "Probleme einer Valenzgrammatik des Deutschen", Mittei-lungen aus dem Institut für Sprachwissenschaft der Universität, Innsbruck, Report 3, Inssbruck, 1982, f. 29.

10. Po aty, f. 150. 11. Shih Oda Buchholz, Wilfried Fiedler, "Albanische Grammatik", Verlage Enzyklopedie,

Leipzig, 1987, f. 34112. Po aty, f. 34113. Po aty, f. 37414. Po aty, f. 374

68

Schule

Mënyrat e pashtjelluara të foljeve te autorët e vjetër shqiptarë

Shkolla

Kësaj pasqyre të dhënë për format e pashtjelluara të foljeve, po ia shtojmë për ilustrim dhe krahasim një pasqyrë formash dialektore e lokale, me të njëjtat folje që kemi radhitur më parë:

Dëftore Pjesore Përcjellore Paskajore Mohore

iki ikun tu-e ik me ik-un pa ik-unluj lujt tu-e lujt-un me lujt-un pa lujt-unmsoj msue tu-e msue me msu-e-mun pa msu-e-munshkyj shkye tu-e shky-e-m me shky-e-mun pa shky -e-munvnoj vnue tu-e vnu-e-m me vnu-e-m-un pa vnu-e-m-unla lan-un tu-e lan-un me lan-un pa lan-unza zan-un tu-e zan-un me zan-un pa zan-un

Pjesorja është ajo formë bazë, prej të cilës formohen tri format tjera të pashtjelluara. P. sh. prej foljes në pjesore//sjellur//, duke i paravënë pjesëzën duke, ndërtohet forma e përcjel-lores//duke sjellur//;prej formës së pjesores//sjellur//, duke i paravënë parafjalën//për//dhe pjesëzën//të//, ndërtojmë paskajoren//për të sjellur// dhe mohoren e ndërtojmë duke i paravënë trajtës së pjesores//sjellur// pjesëzën //pa//- pra kemi:// pa sjellur//.

Format e pashtjelluara në veprën "Meshari" të Buzukut

Nga parathënia e "Mesharit", kemi ndarë këto forma të pjesores, përcjellores e të paskajo-res://tue u kujtuom, me u fëdigunëh (për t'u menduar), me ditunëh, meh zdritunë, tueh lane, tueh bamë, tueh pëlqyem, fëjyem (fajoj, bëj faj), për tëh vepruom, tueh embajtunëh, meh shërbyem, shërbyem etj..

Format e pashtjelluara në veprën e Matrëngës

Në veprën e Matrëngës kemi gjetur dy forma të ngjashme të përcjellores: tue gjimuarë, tue klarë.

Format e pashtjelluara në veprën e Budit

Te Budi kemi gjetur më shumë folje në format e shtjelluara, midis të cilash i kemi veçuar këto: tue kujtuom, tue paam, shkruom (pjes. ), tue i shkruom, me i pasunë, tue nshtuom, tue i nkthyem, me u ndimuom, tue u vuum, për të ngutunë, tue mos dijtunë, me e mbaru-om, tue mos dashunë, me u paamë etj.

Format e pashtjelluara në veprën e Frang Bardhit

Edhe në veprën e zadrimorit të shquar, kemi gjetur një larmi të dukshme të formave të

pashtjelluara të foljeve, midis të cilave kemi veçuar këto: tue pasunë, me ndihmuem, me marrë, me n'kthyem, me thane, krijuem (pes. ), baam (pjes. ), me çtuem, tue kujtuem, me ndëgjuem, me xanë, stampuem (pjes. ), me lane, me uruem, me heshtunë, me pjellë, me shtrijm (që del si pjesore në kontekstin e proverbit): "Duhet me shtrijm (shtrirë) kambëtë sa ke të mbuluemitë".

Format e pashtjelluara nga vepra e Pjetër Bogdanit

Çështja e formave të pashtjelluara si edhe i gjithë shkrimi i Bogdanit, del më i shtresuar dhe më i latuar. Nga shkrimi i tij, kemi ndarë këto forma:verbuem (pjes. ), tue kjanë, me gjegjunë, mendëgjuem, tue u dvarunë (dukeprishur), dhanë (pjes. ), tue zgjedhunë, tue lypunë, me u lëkundunë, tue u vërtetunë, me shqyrëtuem, me vote (për të shkuar), dha-nunë (pjes. - dhënë), bam (pjes. bërë), lidhun (pjes. lidhur), tue ikunë, gozhduem (pjes. gozhduar), tue zbëluem, me shkruem, ndjekunë (pjes. ndjekur), dashunë (pjes. dashur), me ecunë, bekuem (pjes. -bekuar) etj.

69

Schule

Kimia dhe laboratoriProf. Haxhere Faiku

Shkolla

Përcaktimi i parametrave fiziko-kimikë të ujit të puseve në "Loyola-Gymnasium"Prof. Haxhere Faiku

Duke e ditur rëndësinë e ujit në jetën e për-ditshme, por edhe duke marrë parasysh mungesën e kohëpaskohshme të ujit në qytetin tonë, udhëheqësia e shkollës, kra-has ngritjes së objektit të shkollës, bëri edhe hapjen e dy puseve në mënyrë që uji të mos mungojë në shkollën tonë. Nga puset furniz-ohet jo vetëm shkolla, por edhe mensa dhe konviktet.

Uji i puseve kontrollohet në mënyrë të vaz-hdueshme, si në aspektin fiziko-kimik, por edhe mikrobiologjik. Analizat e ujit të pijes, i cili merret nga puset, bëhen në mënyrë të vazhdueshme në Entin Higjienik në Prizren.

Mirëpo duke mos ndjerë siguri në pastërtinë e këtij uji, drejtori i shkollës P. Happel SJ, e shprehu këtë shqetësim edhe tek përfaqë-suesit e KFOR-it në Prizren. Duke qenë të gatshëm që të na ndihmojnë në këtë drejtim, KFOR-i gjerman dërgoi një grup ekspertësh të kësaj lëmie në shkollën tonë.

Ata morën mostra uji nga të dy puset dhe përcaktuan disa nga parametrat fizikë në mënyrë të drejtpërdrejtë. Të njëjtën proce-durë e përsëritën edhe me mostrat e ujit në shkollë, mensë dhe konvikte.

Në pamundësi që të përcaktoheshin në mënyrë të drejtpërdrejtë disa nga parametrat kimikë dhe mikrobiologjikë, ata i përcaktuan në laboratorët e tyre.

Pas një kohe, ata sollën në shkollë rezultatet e analizave të ujit, duke larguar çdo dyshim lidhur me pastërtinë e këtij uji dhe na siguru-an për pastërtinë e tij, si në aspektin fiziko-kimik, ashtu edhe mikrobiologjik.

Kimia si lëndë mësimore, së bashku me lëndët tjera, kon-tribuon në formimin e përgjithshëm të nxënësve. Kimia jep informacione lidhur me përbërjen e ushqimit, barërave dhe produkteve tjera, por edhe për mënyrat e përftimit të masave plastike, gomës, medikamenteve, derivateve të naftës, mjete-ve higjenike e, gjithashtu, jep informacione për pasuritë e vendit tonë.

Pasuritë natyrore, në të shumtën e rasteve, ofrojnë lëndë të para që përdoren në industrinë kimike, metalurgji e ndërtim-tari, degë këto të rëndësishme për zhvillimin ekonomik të një vendi. Zhvillimi ekonomik i një vendi përcaktohet edhe nga zhvillimi i kimisë. Kimia kontribuon edhe në formimin e kulturës dhe të edukatës ambientale te nxënësit dhe të një komuniteti më të gjerë. Kimia ndodhet kudo dhe jeta pa të do

të ishte e varfër, sepse vetë jeta është kimi. Te gjitha ndryshimet që ndodhin në natyrë ne i njohim përmes punës eksperimentale.

Laboratori është vendi ku njohuritë teorike nga lënda e kimisë demonstrohen përmes eksperimenteve, të zgjidhura nga ana e nxënësve pa ndonjë vështirësi. Se sa është e rëndësishme puna në laborator, tregon edhe pajisja e vazhdueshme e laboratorit gjatë tre vjetëve të fundit me mjetet laboratorike, si enë laboratori, reagentë kimik dhe aparaturë të ndryshme. E gjithë kjo është arritur falë ndihmës së vazhdueshme që i ofrohet shkollës sonë nga anë të ndryshme. Shpresoj se edhe në të ardhmen do të kemi ndihma të tilla, që do të na ndihmojnë në pajisjen e mëtejshme të laboratorit me mjete të punës, pasi që kjo ndihmon në punën e nxënësve dhe njohuritë e tyre.

70

Schule

Gulliver's TravelsFiona Gashi - X a

Shkolla

Përshëndetja e maturantëveArta Musollaj - XII c - Konviktore

To make the class more interesting one day we wat-ched a movie. It was "Gulliver's Travels" and it was very interesting. Gulliver is the boss of newcomer Dan in the mail room of the New York City newspaper, but soon, Dan is promoted to be a boss. Deeply depressed about his dead-end job, Gulliver decides to talk to journalist Darcy Silverman. He tells her he could write a report about his (false) extensive "world-travels" reporting his publications on the internet.

The next day Darcy impressed by his writing, presents Gulliver with a new task to travel to the Bermuda Triangle and write an article confirming that the legend of ships mysteriously disappearing in the area being caused by extra-terrestrials is not true. Upon arrival in Bermuda, Gulliver rents a boat and travels into the triangle. After falling asleep at the helm of his ship, he's caught in a freak storm and the boat is overwhelmed by a waterspout. He is washes up unconscious on the shore of Lilliput, where he is immediately confirmed as a "beast" by the town's tiny people. He is captured and imprisoned in a cave. Here, he meets another prisoner named Horatio who was jailed by general Edward because he likes Princess Mary of Lilliput, where as Edward wants her for himself. There happened a lot of things, one of them is that Gulliver saves the King Benjamin from a fire. The bad thing is that Gulliver lies saying that he was a president of the USA and other things. When Gulliver takes Edwards place and becomes e general of the Lilliput army, Edward becomes very angry. He goes to the Blefusciars and brings with him blue prints of a robot coming from Gullivers magazines. The Blefuscians secretly build the robot with Edward as the pilot.

The Blefuscians invade Lilliput and Edward makes Gulliver admit to the people that he is just the guy from the mail room and nothing more. Then they send Gulliver to the island where we don't go where Gulliver is captured by a giant girl who is to Gulliver what Gulliver is to the people of Lilliput. Darcy is imprisoned by the Lilliputians when she is lost in the Bermuda Triangle in the same manner as Gulliver. Horatio goes to find Gulliver and asks him to come back to save Darcy and Lilliput. Gulliver returns to Lilliput and once again accepts a duel from Edward. Gulliver defeats him with the help of Horatio. Horatio is hailed as hero and gets King Benjamins permission to court the princess.

Gulliver than helps to make peace between the rival island-nations by reciting Edwin Starrs "war" and he, along with Darcy returns to New York on their repaired boat. It's revealed they later become a couple and successful fiction writers in New York writing about their experiences of Lilliput. We liked this movie and we understand the message of the movie.

The message is that it doesn't matter how big you are on the outside, but how big you are on the inside.

Mbrëmja e fundit në konvikt për ne maturantët ishte vërtet emocionuese. Disa nga ne po i thoshim lamtumirë konviktit pas tre vjetësh, kurse disa të tjerë pas gjashtë vjetësh. Atë mbrëmje konvikti kishe organizuar një program përshëndetës për ne. Edukatorët na thanë lamtumirë duke na dhuruar nga një dhuratë si kujtim për kohën që kishim kaluar së bash-ku, ndërsa gjeneratat më të reja na përshëndetën me vargjet poetike që kishin thurur për ne. Në fund nga një përfaqësues i grupeve të maturantëve mori fjalën per t'i përshkruar disa nga momentet më të bukura që kishim kaluar në shoqëri me njëri-tjetrin dhe për t'i falënderuar edukatorët për ndihmën që na ofruan. Ne ishim ulur aty pranë shokëve dhe shoqeve me të cilët ishim shoqëruar gjatë viteve dhe e kuptonim që ishim në një moment që nuk harrohet. Ishte hera e fundit që ishim të gjithë së bashku në atë vend. Do të ketë takime të reja, por gjithmonë ekziston mundësia që dikush të mos jetë aty.

Një periudhë e bukur e jetës sonë po përfundonte. U bashkuam në konvikt para disa vitesh, të mërzitur dhe të frikësuar për sfidat që na prisnin. Mirëpo, me kohë i tejkaluam të gjitha pengesat. Duke mësuar dhe duke u kënaqur në shoqërinë e njëri-tjetrit koha kalonte shpe-jt. Dhe ja, tani ishim në fund të një fillimi që dikur na dukej i pafund. Sa shpejt ikin vitet. E dimë që mund të kthehemi prapë për vizitë, por asgjë nuk do të jetë si më parë. Gjithçka do të jetë ndryshe, ndërsa edhe ne kemi për të ndryshuar.

Pas këtyre momenteve nostalgjike, një befasi e bukur na priste. Tortja e madhe e matur-antëve dhe "party" për te festuar. Të gjithë u argëtuam shumë. Ishte një mbrëmje vërtet e bukur.

Por ky nuk është fundi. Në fakt, çdo gjë sapo ka filluar.

71

Schule

Albena 2011 - Udhëtim i maturantëve në BullgariProf. Mark Gojani

Shkolla

Koha ishte e ngrohtë, ideale për rrezitje dhe not në det apo në pishinë. Ushqimi ishte shumë i shijshëm dhe me bollëk, kështu që askush s'mund të ankohet se ka mbetur i uritur. Prej orës 10 - 23 kishte për të ngrënë dhe për të pirë sa të duash. Përveç shëtitjeve të mbrëmjes nxënësit e kishin në dispozicion edhe diskotekën ku kalonin momente të këndshme duke vallëzuar dhe dëgjuar muzikë të zgjedhur.

Nuk munguan as ekskursionet lokale. Një pasdite e kaluam në Varna, një qytet i madh breg-detar afër Albenës. Këtë pasdite nxënësit e shfrytëzuan po ashtu që të bëjnë 'shopping'. Me Atin Happel e vizituam edhe një qytet të vjetër, Nasserbar, mbi 100 km larg Albenës. Ishte një qytet interesant i ruajtur dhe kishte shumë vizitorë. Se edhe kur janë temperaturat verore ka vende kur natën është freskët e tregon fakti se në një restorant buzë detit u desht që të kërkonim xhaketa apo batanije për t'u mbrojtur nga fresku i mbrëmjes.

Ditët kaluan shpejt dhe erdhi dita të ktheheshim në shtëpi. U nisëm të premten rreth orës 10 dhe pas një rruge të gjatë, me ndalesa mjaft të gjata në kufi, arritëm në Prizren rreth orën 3.30 pas mesnate. Në fund mbetën kujtimet e bukura të cilat do t'i përcjellin matur-antët tërë jetën.

Tashmë është bërë traditë që maturantët e "Loyola"-s, në fund të vitit shkollor të bëjnë një ekskursion njëjavor jashtë shtetit. Këtë herë ata zgjodhën Albenën, një vend i bukur dhe atraktiv në bregun e Detit të Zi, në Bullgari. Në mbrëmjen e 11 qershorit mbi 90 maturantë me kujdestarët e klasave dhe drejtorin, Walter Happel, u nisën me dy autobusë komodë të firmës "Nderimi" në një rrugëtim të gjatë për në Albenë.

Pas afro dy orësh kaluam kufirin me Maqedoninë, ndërsa pas mesnate hymë në Bullgari. Nxënësit bisedonin, këndonin dhe më në fund të lodhur ranë në gjumë. Në mëngjes u ndalëm në një vendparkim për autobusë dhe përgatitëm sanduiçe për kaf-jall që i hëngrëm në ambient të hapur. Vazhduam rrugën dhe, me disa pushime të shkurtëra, pas rreth 15 orë udhëtimi arri-tëm në destinacionin tonë, hotelin "Laguna Beach" në Albenë.

Menjëherë u vendosëm nëpër dhoma, por përkundër lodhjes nga rruga e gjatë, asnjërit nuk i shkoi mendja të pushonte. Hëngrëm drekë dhe dolëm në plazhin e bukur, pishinën duke shijuar kështu bukurinë e këtij vendi ku hasëm edhe në mikpritjen e ngrohtë të personelit të hotelit.

72

Schule

Albena 2011 - A Trip of Graduating Students to BulgariaProf. Mark Gojani

Shkolla

It has already become a tradition that gradu-ating students of 'Loyola-Gymnasium', at the end of the school year go on a week excur-sion abroad. This time they have chosen a beautiful and attractive place on the coast of the Black Sea, in Bulgaria. In the evening of 11th June, more than 90 graduating studen-ts with their class teachers and the Principal Walter Happel left in two comfortable buses of "Nderimi" Travel Company, for a long trip to Albena.

After about two hours we crossed the Mace-donian border, whereas after midnight we entered Bulgaria. Students were talking, sin-ging and tired, they eventually fell asleep. In the morning we stopped at a bus parking place, prepared sandwiches and had break-fast under open sky. We continued our trip and after few short breaks, after about 15 hours, we reached our destination, hotel "Laguna Beach" in Albena.

We hereupon were accommodated in our rooms but despite the fact that we were tired of a long trip no one didn't even think to rest. We had dinner and went out to the beautiful beach and the swimming pool and enjoyed the beauty of this place as well as the warm welcome of the hotel staff. The weather was warm, proper for sunbathing and swimming in the sea or the swimming pool. Food was very tasty and amply, that nobody could complain of being hungry. You could eat and drink as much as you wanted from 10 am until 23 pm.

Except evening walks, there was also a dis-cotheque available, where the students had a great time dancing and listening to selected music.

There were also local excursions. We spent one afternoon in Varna, a big seaside city near Albena. The students also made use of the time doing some shopping. Together with father Happel we visited and old town, Nasserbar, more than 100 km away from Albena. It was an interesting town well preserved and there were a lot of visitors.

That apart from summer temperatures, sometimes there are places when there is cool in the evening, shows the fact that in one of the restaurants by the sea, we had to ask for worm clothes or blankets to keep warm because of the evening freshness.

The days passed quickly and the time to return home came. We left on our trip back on Fri-day, about 10 am, and after a long way, long stops at the customs, we arrived in Prizren at 3.30 after midnight. At the end, beautiful memories remained to accompany the students for the rest of their lives.

73

Schule

"Loyola-Gymnasium" - shkollë e ëndrrave të mia Aurela Hoti - X d - Konviktore

Shkolla

Lënda e matematikës me profesorët Sejdi Susuri dhe Max MetelmannLea Hoxha - VI b

Matematika është njëra ndër lëndët kryesore në sholklën tone, në të cilën neve na duhet të jemi shumë të përkushtuar dhe të vëmendshëm, për të arritur sukses të shkëlqyeshëm në këtë lëndë. Po t'i vëmë në praktikë këto dy, të themi "rregullat për mësimin e matematikës", epiteti i saj si lëndë e vështirë nuk qëndron, edhe çdokush do ta kuptonte e mësonte me ëndje.

Në klasën e gjashtë gjatë vitit shkollor 2010/11, ne e kemi mësuar lëndën e matematikës bashkë me profesorin Sejdi Susuri. Me profesorin kemi kaluar shumë mirë sepse ne e kemi gjetur një gjuhë të përbashkët dhe kemi pasur mirëkup-tim të ndërsjelltë.

Shpeshherë gjatë ushtrimeve numerike kemi hasur në detyra të vështira dhe provokuese të cilat na kanë bërë të mendojmë

shumë dhe na kanë shkaktuar mundime dhe lodhje, por pasiqë e gjenim zgjidhjen, qeshes-him dhe i thoshim njëri-tjetrit se sa e lehtë qenka zgjidhja.

Pesë muajt e parë të vitit shkollor, në orët e mësimit na ka shoqëruar edhe profesori i mate-matikës Max Metelmann, i cili njëkohësisht ishte edhe ushtar i KFOR-it gjerman në Prizren. Ora me profesorin Max ishte shumë zbavitëse si për mua, ashtu edhe për klasën time. Pro-fesori Max na ka çuditur njëherë me nota. Ne si fillestarë në "Loyola-Gymnasium" mbetëm të hutuar kur i pamë se të gjitha detyrat i kishim zgjidhur mirë, kurse ishim vlerësuar me notën 1. Shpejt gjërat u sqaruan që nota më e lartë në Gjermani na qenka 1.

Kur i pamë no, u krijua një situatë përplotë me emocione, të cilat nuk do t'i harrojmë kurrë. Nuk mund ta lë pa përmendur edhe një befasi tjetër që na bëri profesori Max. Profesori Max, edhe të atin e kishte profesor i cili punonte në Gjermani. Në klasën e babait të tij kishte edhe nxënës shqiptarë dhe profesori Max na shpalosi idenë e tij, që ne t'ia uronim atyre festat e fundvitit në gjuhën gjermane. Ai na ndihmoi t'i shkruanim letrat në gjerma-nisht dhe pastaj i dërgoi ato në klasën e babait të tij. Ne nuk shpresuam se do të na vinte ndonjë përgjigje, por përkundrazi, mbetëm gojëhapur kur i lexuam letrat e tyre të shkruara në gjuhën shqipe dhe dhuratat e bashkangjitura me to.

Fatkeqësisht profesorin Max ne nuk mund ta ndanim nga obligimet tjera që i kishte në Gjermani. Megjithatë e falemnderojmë përzemërsisht që na ka shoqëruar në orët e mate-matikës dhe shpresojmë t'i kemi lënë përshtypje të mira. E ftojmë që të na vijë sërish!

Bashkëpunimi sjell SUKSESE!

Të shkruash për gjimnazin "Loyola" është privilegj dhe ëndërr për të gjithë ne. Nuk gjej dot fjalët e duhura që t'i grumbulloj dhe të ndërtoj fjali të duhura për këtë shkollë. Një rregull i veçantë nga ana e edukatorëve, për të gjithë që banojmë në konvikt, vërehet kudo. Çdo gjë në kohë të duhur, çdo gjë ka një masë, këtu çdo gjë ka një kufi. Nga brenda kjo shkollë është e stolisur nga imagjinata e nxënësve, gjë që për mua është e pabesueshme dhe e pamundshme, por jo, e kisha gabim se edhe unë një ditë do të jem njëra nga ato.

Profesorët janë ata të cilët do të më ndihmojnë mua të kem një të ardhme të ndritur, që ëndrrat e mia të bëhen realitet, e jo të m'i mbulojë pluhuri i harresës. Ajo që më pëlqen më së shumti këtu, që më ndihmon ta shoh jetën me tjetër sy, është serioziteti, ndoshta pse jam serioze dhe dua çdo gjë precize,

çdo gjë të rregullt, e jo gjërat me rëndësi për jetën t'i marr me shaka, se ndonjëherë ato na kushtojnë shumë.

Më intereson shumë të mësoj gjëra të reja, pikërisht në këtë shkollë, por dua edhe ta di vlerësimin që më bëhet të shoh se sa jam e gatshme t'u bëj ballë sfidave të jetës. Unë shpresoj se me ndihmën e edukatorëve dhe të profesorëve, të përfundoj tre vjet këtu, që një ditë të kem një të ardhme të ndritur dhe të kontribuoj në shtetin tim, Republikën e Kosovës.

74

Schule

PavarësiaErmal Ibrahimi - X b

Shkolla

Shtatë vjet së bashkuGresa Kabashi - XI b

Që nga lindja e njeriut, së bashku me të lindi edhe nevoja e të qenit i lirë. Kur pas vetes ke të ngarkuar një mision, atëherë kërkohet që gjatë veprimit për realizim të tij të kesh hapësirë të lirë në të cilën do të mund të veproje i qetë. Në atë vend ku mbretëron paqja fizike, fillon të mbretërojë edhe paqja shpirtërore.

Të jesh i lirë nuk nënkupton vetëm mundësinë e vetëqeve-risjes, por nënkupton veprime të koordinuara mes teje dhe rrethit tënd. Parësore e lirisë është veprimi i dyanshëm apo thënë ndryshe, reciprok. Liria jote përfundon në pikën ku cënohet liria e tjetrit.

Popuj të ndryshëm të botës luftuan dhe luftojnë për të qenë të lirë. Disa prej tyre luftuan për ta larguar armikun nga atd-

heu i tyre, e disa të tjerë luftojnë brendapërbrenda popullit të tyre, ndoshta me një "ideal" për liri. Një shoqëri nuk mund të jetojë me ndjenja të ndrydhura, me halë në fyt, me pran-ga në duar apo me grila në sy. Shpeshherë lufta ishte i vetmi opcion që ofronte zgjidhje. Populli derdhte gjak për të frymuar i lirë.

Kur bëhej fjalë për lirinë, sa më shumë që derdhej gjaku, në popull rritej edhe më shumë morali. Si të mos reagonin kur me ndjenjat e tyre luanin të tjerët. Kush ishin ata? Kush i solli ata?... Nuk ka gjë më të dobët sesa tradhtia ndaj Zotit dhe ndaj popullit tënd.

Kombi shqiptar bëri luftëra shembullore me një qëllim të vetëm - PAVARËSINË.

Kur të tjerët i quajtën shqiptarët si "popull pranë asimilimit", ata ishin edhe më të fortë e më të vendosur në aspiratat e veta. Asimilimi me ne nuk ndodhi. Për popullin tonë pavarë-sia ishte e shenjtë, aq e shenjtë sa vetë gjaku i bijve të vrarë- i dëshmorëve të kombit tonë.

Shqipëria e shpalli pavarësinë në vitin 1912, Kosova në vitin 2008, por Çamëria po zhduket nga harta, Kosova Lindore po vuan nga presioni dhe agresioni serb, shqiptarët e Malit të Zi e të Maqedonisë detyrohen të mësojnë në gjuhën sllave. Për këtë lloj lirie- ne nuk ëndërru-am, për këtë lloj pavarësie- ne nuk luftuam. Për popullin shqiptar pavarësia erdhi së bashku me dhimbjen, për dallim nga popujt e tjerë që sot qeverisin edhe me fatin tonë.

Pavarësia nuk është më ëndërr, por kërkohet që ëndrrat e dikurshme të shndërrohen në realitet.

Sa shpejt kalojnë vitet, koha ikën e ne rritemi, dhe si pa e kuptuar, nuk jemi më ata nxënësit e klasës së gjashtë, por jemi bërë maturantë. Është pikërisht kjo fjalë që na bën të kuptojmë se fundi i rrugëtimit tonë shtatëvjeçar pothuajse ka ardhur.

E di që për shumëkënd shtatë vjet mund të duken të gjata e për shumë të tjerë të pafundme, megjithatë për mua ato kanë qenë aq pak, sa, sikur të mos e dija kur përfundon një vit e kur fillon tjetri, unë do t'i përmblidhja ato në vetëm dymbëdh-jetë muaj. Por jam e bindur që këto shtatë vjet, ndonëse kanë kaluar kaq shpejt, na kanë mësuar aq shumë gjëra, na kanë mundësuar të takojmë aq shumë njerëz, të njohim karakte-ret e tyre, të marrim njohuri të reja, të zgjerojmë njohuritë e mëparshme, të fitojmë vetëbesim dhe të përgatitemi për

jetën. Duke u nisur nga kjo e fundit, shpresoj që koha e kaluar në "Loyola-Gymnasium" do të jetë ajo që do ta përcaktojë drejtimin tonë në të ardhmen, ndonëse rrugën duhet të dimë ta bëjmë secili vetë. Kjo rrugë mund të na shpjerë në ndonjë vend krejt të ndryshëm nga shkolla jonë, ndoshta edhe shumë më të mirë, megjithatë do ta ndiejmë dëshirën për t'u kthyer përsëri këtu, qoftë edhe për një vizitë fare të shkurtër.

E di që shpeshherë shumë prej nesh jemi ndier të lodhur ose kemi dëshiruar të ikim nga orët (siç ndodh nëpër shkollat e tjera), megjithatë nëse jo tani, më vonë kemi për ta kuptuar se orët e mbajtura me rregull, kanë për të na shërbyer në të ardhmen. Dhe, nëse deri tani nuk kemi menduar për të ardhmen tonë, tani e tutje duhet të fillojmë ta bëjmë një gjë të tillë. Kjo, sepse jo çdoherë do të kemi njerëz që do të na qëndrojnë pranë e që do të marrin vendime për ne.

Do të vijë koha kur edhe nëse nuk do të jemi vetëm, vendimet do të duhet t'i marrim vetë, duke shpresuar që mësimet e mëparshme të na ndihmojnë të bëjmë zgjedhjet e duhura.

75

Schule

Turneu basketbollistik në Prizren04. 06. 2011Prof. Liridona Krasniqi

Shkolla

Si erdha në "Loyola-Gymnasium"Doruntina Muçaj - X d

Në "Loyola-Gymnasium" erdha sepse më shtyri ambicja e dës-hira që të arrij më shumë se ç'kam arritur deri tash. Pra unë kërkova shkollën në të cilën mendoj, se do të arrij më shumë. Unë e dija më parë se çdo fillim është i vështirë, prandaj u përgatita që vështirësitë e fillimit t'i përballoj sa më lehtë. Kështu nisa të mendoja për shumë gjëra, por edhe për sakri-ficën e prindërve të mi që më mundësuan të përgatitem për të gjitha befasitë që më presin në shkollën e re dhe në rrethin e ri, midis shumë shoqeve dhe shokëve që nuk i kam njohur më parë. Si çdo shkollë, edhe "Loyola-Gymnasium" ka rregullat e veta të cilat çdo nxënës duhet t'i respektojë dhe t'u përm-bahet atyre. Kjo gjë vlen edhe për prindërit.

Më ka rënë në sy edhe diçka tjetër, të cilën në shkollën e mëparshme nuk e kam hetuar, e kjo është mbështetja që i japin nxënësit njëri-tjetrit. Kjo na mundëson që t'i përvetësojmë më lehtë njohuritë e reja. Jeta na sjell edhe shumë befasira, të cilat vijnë deshëm apo nuk deshëm ne. Ato mund të jenë të mira ose të këqia, të këndshme ose të pakëndshme. Dituria që marrim ne dhe prir-jet që kemi, nuk duhet t'i shërbejnë egoizmit tonë, por duhet të përdoren përherë edhe për të mirën e shoqërisë. Ka shumë njerëz të cilët janë me dhunti dhe mundësi të ndryshme. Edhe pse jeta në shoqëri me të tjerët na ofron shumë lehtësira, mendoj se nuk ka arsimim të drejtë e të mirë pa përpjekje këmbëngulëse.

"Loyola-Gymnasium" është institucion eduktivo-arsimor, në të cilin nxënësit përgatiten për të ardhmen, andaj prej nesh kërkohet një angazhim i vazhdueshëm. Unë erdha këtu që të realizoj një pjesë të ëndrrave të mia për një shkollë ndryshe dhe për një arsimim ndryshe, që hap perspektivë të re për mua. Sipas mendimit tim dhe në bazë të përshtypjeve të mia të para, "Loyola-Gymnasium" është njëra nga shkollat më të mira të Ballkanit. Ajo duhet të vazhdojë ta ruajë famën që ka fituar dhe të bëhet edhe më e njohur.

Zyra Rajonale e ICO-së në Prizren ka organizuar një turne në basketboll për të mbledhur fonde për "Strehimoren për Gra dhe Fëmijë" në Prizren.

Turneu është mbajtur në Qendrën Sportive të Parkut të Qyte-tit në Prizren, ku morën pjesë djemtë dhe vajzat e "Loyola-Gymnasium". Në këtë turne, djemtë u radhitën në vendin e parë, kurse vajzat treguan lojë të mirë.

76

Schule

Ethet e kampionatit botëror në "Loyola-Gymnasium"Arta Musollaj - XII c - Konviktore

Shkolla

"Loyola-Gymnasium" ofron hapësirë për të sendërtuar idealet tona Fiona Pirana - X c

Kampionati botëror i futbollit është një ngjarje sportive që organizohet një herë në katër vjet. Sytë e miliona futbollda-shësve drejtohen drejt vendit ku zbarkojnë kombëtaret më cilësore të futbollit, drejt vendit që i mirëpret miliona fansa të cilët kanë fatin të jenë të pranishëm në vendin nikoqir, për të përkrahur kombëtaren e tyre të zemrës.

"Botërori 2010" që u mbajt në Afrikën e Jugut, për ne kon-viktorët ishte i veçantë. Konvikti na mundësoi që ndeshjet t'i shikonim të gjithë së bashku dhe t'i përkrahnim kombëta-ret që i preferonim. Mblidheshim rreth projektorit, të veshur me fanellat e futbollistëve që i adhuronim dhe prisnim që të shënonin gol. Kur skuadra e preferuar shënonte gol, adrenali-na ngritej në maksimum dhe brohoritjet nuk kishin të ndalur, kurse kur pranonte gol, qëndronim të ngrysur, të dëshpëruar

dhe buzëvarur duke pritur me padurim kthimin e rezultatit. Ditët kalonin dhe ne vazh-donim të mblidheshim duke krijuar një atmosferë fantastike. Ishin me të vërtetë çaste të mrekullueshme dhe një përvojë që vështirë se mund të harrohet.

Për Spanjën që e fitoi titullin e parë në kampionat botëror do të mbetet një vit historik, por çfarë domethënie do të ketë ky kampionat për ne? Kjo është një pyetje shumë e thjeshtë, ndërsa përgjigjja është kjo: "Afrika e Jugut- 2010" gjithmonë do të na kujtojë çastet me ethe futbollistike që i përjetuam në konviktin e "Loyola-Gymnasium".

Edukimi dhe arsimimi i një fëmije është një mision shumë i rëndësishëm shoqëror, që kërkon angazhimin e prindërve, të mësuesve, të institucioneve shtetërore dhe të gjithë sho-qërisë sonë. Një angazhim i tillë, do të na drejtojë kah një e ardhme e ndritur. Prindërit tanë luajnë rol të rëndësishëm në orientimin tonë të drejtë. Ata janë idolët tanë të parë. Ne shikojmë veten në ta dhe ata mundohen për ne.

Sapo mbarova shkollimin e lartë fillor, m'u duk se në jetën time po fillonte një etapë e re dhe e panjohur. Bashkë me prindërit e mi, menduam shumë dhe vendosëm të zgjedhim "Loyola-Gymnasium" si shkollën time në tre vjetët e ardhs-hëm, që do të jenë shumë të rëndësishëm, ndoshta edhe ven-dimtarë për mua. Mendoj se kjo shkollë do të më japë më shumë se çdo shkollë tjetër; më tepër kënaqësi dhe hapësirë

për të sendërtuar idealet tona. Për këtë edhe kam ardhur këtu, ashu siç kanë bërë edhe shoqet e shokët e mi, që ta ndihmojmë vendin tonë, të përparojë më shumë dhe me hapa më të shpejtë. Kosova, atdheu im, është vend i vogël dhe ende i pazhvilluar, por me mundësi të mira që të përparojë dhe të zhvillohet më shpejt se deri më tani. Ne për këtë kemi ardhur këtu. Ardhmëria e Kosovës varet prej nesh, ndërsa ne, për të duhet të bëjmë më shumë. Do të vijë koha dhe do të varet nga ne se a do të mbetet Kosova e varfër siç është tani, apo do të ngjitet lart midis kombeve e shteteve të përparuara. Çdonjëri prej nesh mund të bëjë një ndryshim të vogël, por të gjithë ne së bashku, mund të bëjmë ndry-shime të mëdha. Përpjekjet tona vlejnë më shumë se një ndryshim i vogël.

Në ëndrrat e mia, Kosova duket shumë më e bukur se ç'është sot. Në imagjinatën time, ajo është e stolisur si një nuse e bukur, me ndërtesa të larta, të rrethuara me kopshte të gjelbra, ku shëtisin njerëz që jetojnë në paqe e në qetësi, pa dallim race, feje e kombësie. Të gjithë jemi njerëz. Urrejtja duhet të jetë shumë larg nesh.

Shumë gjëra mund të jenë ndryshe. Le të bëhemi ne ata që do t'ia ndërrojnë faqen vendit tonë të dashur-Kosovës! Para se ta arrijmë këtë nivel, ne duhet të jemi të vetëdijshëm se duhet të mësojmë shumë. Ndërtesës sonë të bukur, Kosovës, i duhen themele të forta dhe krahë të fortë. Le të bëhemi ne, krahët e fortë të Kosovës dhe garantuesit e përparimit të saj. Kështu do t'i bëjmë të tjerët krenarë për ne. E, ne, do të jemi krenarë për veten dhe për gjithçka që zotërojmë.

Ne kemi garë të madhe dhe të gjatë. Deri atëherë, mirupafshim!

77

Schule

Lingua Latina et lingua Albana (Latinishtja dhe shqipja)Prof. Ramadan Ramadani

Shkolla

(pjesore e përdorur si mbiemër. Fig. drejt)donare, 1. tr. (dono, avi, atum) dhurojesca, ae, f. e shkëfamilia, ae, f. fëmijë, (Frang Bardhi, Familiae -Femija), fëmilë - arkaike camefamulus famullficum, i, n. ficus, i, f. (ose -us), fik. frenum, i, n. frenifrictorium, ii, n. fërterefurca, ae, f. furkëgens, gentis, f. gjindgrex, gregis, m. grigjëhibernus vërriingratus, a, um, adi. ngratë (i, e)ligatura, ae, f. lykëtyrë, (e folme popullore -lyftyrë, liftyrë)licium, ii, n. liq (ndërroi liqtë)langere, (langeo, gui), intr. lëngojlinum, i, n. linlupta, ae, f. (lat. mesjetare-lucta) luftëmens, mentis, f. mendjemeridies, ei, m. mesditë, (F. Bardhi, Miessedite, përkundër dyshimeve, F. Bardhi dëshmon prerazi për prejardhjen latine të fjalës)molinum mullinoverca, ae, f. njerkëoliva, ae, f. ullipassus, us, m. pashpiscis, is, m. peshkquietus, a, um, adi. qetë (i, e)rarus, a um, adi. rrallë (i, e)rete, retis, n. rrjetësalix, licis, f. shelgjspatha, ae, f. shpatëtinea, ae, f. (TINIA) tenjëtrifurcus tërfurkunctura, ae, f. yndyrëvetus, eteris, adi. i vjetërvicinus, i, m. (lat. popullre -vecinus) fqinjvoluntas, atis, f. vullnetvomis, is ( eris, vomer, vomeris m) umb

Sentencat në vijim flasin për rëndësinë e latinishtes për atdheun dhe shkencën.

Gjuha latine është gjuhë e civilizimit, përparimit. Në fillim flitej, komunikohej nga fisi Latin që jetonte në një krahinë të Italisë, Latium. Në latinisht hasen dokumente që datojnë nga shekulli VI p.e.r..

Latinishtja u perhap edhe më gjerë, në të gjitha vendet e pushtuara nga Roma. U bë gjuhë zyrtare e kohës. Ishte gjuhë e dijetarëve, shkrimtarëve, filozofëve. Gjuhë e krijuesve të ndryshëm. Jetonte duke u bërë gjuhë e përkryer. Latinishtja jetoi gjatë. Shpesh parashtrohet pyetja se a jeton latinishtja? Latinishtja jeton. Është burim i pashterrshëm. Edhe sot lati-nishtja është udhërrëfyese e shumë gjuhëve dhe shkencave të ndryshme. Nga latinishtja u lindën gjuhët neolatine: italishtja, frëngjishtja, spanishtja, portugalishtja, rumunishtja, retoro-manishtja. Edhe sot e kësaj dite përdorimi i gjuhës latine në

shkenca të ndryshme është i pashmangshëm, sidomos në shkencat mjekësore. Kjo vërehet qartë te thënia: "Non est medicina sine lingua Latina." (S'ka mjekësi pa gjuhën latine).

Kultura romake pati dhe vazhdon të ketë ndikim dhe rëndësi të madhe për Evropën dhe botën si themel i civilizimit. Alfabeti latin, i cili u zhvillua nga ai grek është trashëgimi e romakëve. Eni, Ovidi, Katuli etj. janë poetë me origjinë ilire, shkrimet e tyre i bënë në gjuhën latine. Studiues të shumtë dëshmuan për lidhmërinë e ngjashmërinë e gjuhës shqi-pe me atë latine. Përqindje e madhe e fjalëve të gjuhës shqipe dhe latine janë të ngjashme. Janë bërë dhe bëhen studime të shumta rreth etimologjisë së atyre fjalëve. Eqrem Çabej thotë: "Gjuha latine ka lënë më të thellat gjurmë në shqipen". E. Çabej shton se "Elementi latin, si për vjetërsinë, si për përmasat e tij, si dhe për rëndësinë kulturore që ka, zë një vend kryesor ndër elementet me burim të huaj të shqipes." Në vijim vetëm sa për krahasim po i cek disa fjalë:

aer, aeris, m. (ac. a ose em) ajëramita, ae, f. emtëangulus, a, um, adi. ngushtë (i, e)apparamentum, i, n. parmendë. bubalus, i, m. (lat. mesjetare bufalus) buallbubulcus, i, m. bujkcamba (gamba, ae), f. këmbë, kambëcapistrum, i, n. këpreshë, kërpeshcapreolus, i, m. kaproll, kapruellcurtis, e, adi. (excurtus) shkurtdamnum, i, n. dëm, damdesiderare, 1. tr. (désídero, avi, atum) dëshirojdirectus, a, um, adi. drejtë (i, e),

78

Ciceroni: "Honesto carissime

patriae amore, litteris bellum

gerere." (Nga dashuria e vër-

tetë ndaj më të shtrenjtit atd-

he duhet të luftosh me penë.)

Edhe mëtutje duhet të vazh-

dojë mësimi i gjuhës latine.

Është ndihmesë e madhe në

krjime dhe zbulime të mëtut-

jeshme.

Dhe, për fund, po e përmend

thënien tjetër të Ciceronit:

"Non tam praeclarum est

scire LATINE quam turpe

nescire?" (Ta dish latinishten

nuk është aq madhështore sa

është turp të mos e dish?)

Schule

Computers and LearningProf. Sijeta Braha

Shkola

Computers have caught the world by storm. They are used everywhere. Even the easiest tasks are done by computers nowadays. Take a look at restaurants and cafés, for example, they use computers to place orders and do calculations. Com-puters, in fact, do make our lives easier. One does not have to tire oneself by thinking, remembering or doing calculations. However, there is also a draw back to this: namely the human aspect. People, nowadays, prefer spending their leisure times on the computer - playing games, chatting or surfing the net - to meeting friends and relatives. This is also the case with students. Students tend to spend their times on the compu-ter, even if they have homework to do or have to study. That is, they come to school for some hours and the rest of the day is mostly computers.

Since computers are so popular with students, the teachers should take advantage of this. This could be done by having the students do their homework on the computer or, perhaps, do a project by surfing the net. However, teachers should keep in mind that while on one hand internet contains a lot of information which is not necessarily correct, on the other hand students can copy the information just as it is. Therefore, before giving the assignment, teachers should explain to their students what they really want so that the students will not have to waste time and energy in searching, probably finding, everything about the topic but will know what exactly to look for.

Another important point is to make it clear to students that they have to look through dif-ferent sites and compare the information they find and finally choose the one that would best suit the purpose. This way the students will have to work through and will not just copy and paste and sit back.

Moreover, it is crucial to explain to students that they, in no way, should write down every piece of information they find. They should select the most important points and note them down. They should also include as many pictures as possible, so that their project paper would not look blank or dry.

Afterwards comes the presentation. Having the student present the project is the best way of evaluating his/her work. For a student to be able to present the project properly, it is absolutely necessary to do the project by him/herself or at least to study the project. The students should be able to explain all the notes they have taken or the pictures, as the matter of fact.

Furthermore, the presentation part should involve also "questions from the audience" or a debate, that is, the other students will have some time to think and ask questions about

anything they would feel like they have not understood (about that particular topic, obvious-ly) or perhaps contradict the point of view of the student presenting the project. There-fore, the student presenting the project should be prepared, before hands, and be able to answer the questions put to him/her or convince the others about his/her own point of view.

During the whole presentation part, the teacher should only observe and make mental notes. They should not take notes in their books, since this will discourage the students. They could, perhaps, take some minor parts in the debate or ask a question or two, just to make their students understand that they are listening.

To conclude, since computers have become like a part of our lives why not use them in our lessons. Moreover, having a student do a project by using the computer will certainly be quite a good experience for the student, and it will definitely make the lesson easier for the teacher but more pleasant for the other students.

79

Schule

Vjeshta dhe zvetënimi moral brenda një teksti me tension të vazhdueshëmProf. Enver Sulaj

Shkolla

ishe m'i fortë? Ja ajo që kishe pranë është jot bijë! Po t'a dish, si gjarprit t'a shtyp kokën pa të bësh me çupën ç'bëre me mua!"("Ago Jakupi dhe rrëfime të tjera", fq. 208).

Pra, pas dhunës ideologjike (klasore) që mund të jetë e parashtruar nga autori duke pasur parasysh klasën shoqërore nga e cila rekrutohet personazhi (Beu), ai ushtron edhe dhunën tjetër, më të tmerrshme, dhunën fizi-ke dhe psikologjike, me dëme të pariparu-eshme. Sipas konvencës morale tradicionale kjo do të quhej çnderim. Mallkimi si mbis-htresim tekstor shenjon situatën vijuese me ç'rast beu ndihet i pafuqishëm në përballjen me ish viktimën e cila tani reziston duke u përpjekur të mbrojtë të bijën nga gllabërimi, poshtërimi e makabriteti i Xheladin beut:

"Të çaftë ulku! Të hëngshin krymbat! Të pjekshin në hell!... " ("Ago Jakupi dhe rrëfime të tjera", fq. 209).

Edhe sugjerimi i fortë ideor vjen si zgjidh-je autoriale në momentin e çmendurisë së beut, i cili ikën natën dhe zhduket në errë-sirë.

"Xheladin Beu i Xheladin Pashës, njeriu i gja-kut dhe i qejfit, kish humbur mendjen. Dhe ikte nëpër fushë, natën." ("Ago Jakupi dhe rrëfime të tjera", fq. 209).

Pas një vjeshte, që figurativisht mund të kundrohet edhe si një zymtësi çasti, melan-koli apo zvetënim, me shpresë se stina tjetër, ndoshta do t'ia kthejë koloritin e ngjyrave të ambientit e, rrjedhimisht, edhe të botës shpirëtërore, kjo nuk ngjet me Xheladin beun. Fundi i tij është përcaktuar që herët dhe ngjyrat e vjeshtës që i kanë rënë do ta shoqërojnë deri në fund, për të bërë kësh-

Vjeshta dhe beu jane dy nocione s h e n j u e s e fillestare që të impono-hen vetve-tishëm kur lexon novelën " V j e s h t a e Xhela-din beut" të Mitrush Kutelit. Duke qenë dy pika

referencialiteti, edhe kërkimi për të depër-tuar në shtresat kuptimore të tekstit mund të zhvillohet në dy linja, të cilat mëtojnë të bashkohen në një të vetme, për të dhënë totalitetin në rrfashin ideor, por edhe për të përmbyllur në mënyrë brilante një strukturë tekstore, me një mesazh të qartë e me zgjid-hje interesante. Jashtë pikëkërkimeve struk-turore dhe ideore, mjaft interesante është edhe hapësira vepruese e personazhit (Xhe-ladin beut), që plotësohet vazhdimisht me nënshtresa tjera kuptimore, duke iu referu-ar si intertekst ideor traditës së një nacioni, të mënyrës së jetesës dhe të konceptimit të raporteve me të tjerët, ndërsa i ndikuar sigu-risht nga vrazhdësia e momentit të dhënë, edhe me vetë jetën. Këtë qëndrim të perso-nazhit (Xheladin beut) ndaj kohës dhe njeri-ut (edhe të vetë fatit të tij), Kuteli, sigurisht që e ka sugjeruar që në monentin kur bosht ideor të rrëfimit të tij bëri beun, ndërkohë që strukturimi i tekstit derivon rrjedhshëm dhe plotësohet vazhdimisht me një natyrsh-mëri të habitshme dhe mjaft intriguese, që të kapërthen për vete pa të lënë të marrësh frymë.

80

tu një zgjidhje logjike të intrigës që është e pritshme nga lexuesi.

"Xheladin beu pëson, në një njohje të rrufesh-me, në fundjetë, me pushtetin e Zotit. Vjesh-ta e Xheladin beut është Vjeshtë e Jetës". (Kujtim Shala, "Kuteli i pa/zbuluar", fq. 49)

E kushtëzuar që herët me një zgjidhje çfarë beu ka mundur vetëm ta imagjinonte, pa i shkuar në mendje asnjëherë ligjet dialektike të zhvillimit të jetës, ai shkon drejt përplas-jes tjetër fatale me kodet jetësore, të hapë-sirës dhe të kohës. Në këtë mënyrë, ndoshta autori ka dashur ta japë të plotë një figurë që e ndiqte një vjeshtë e pashpresë, e ky është pikërisht momenti i dalldisjeve me jetën në dëm të individit dhe të fatit të tij jetësor, që nëpërkëmbet nga një përfaqësues tipik i një mentaliteti, që vjen si produkt i një kohe dhe sistemi që ka lënë gjurmë të pashlyes-hme në një kulturë tjetër. Novela "Vjeshta e Xheladin Beut" është një shikim retrospektiv i të jetuarës, i të ndodhurës, diku e dikur, në një kontekst të caktuar kur jeta përballet me vdekjen. Në këtë linjë mund të përmendim edhe përpjekjen që novelës t'i atribuohen edhe elemente refleksionesh të luftës së kla-save, ku kacafyten beu, "qahajllarët, "trimat", me "lanxhot, larot, e zybat".

Me gjithë sugjerimin sinjifikativ që në titull dhe ndërtimin tekstor, Kuteli ka arritur mjeshtërisht, që gjatë leximit të tekstiti, lakorja e interesimit të lexuesit për tekstin të shkojë duke u ngritur tërë kohën, pa shënuar asnjëherë rënie, veçse duke e rritur tension e brendshëm, si te personazhi, ashtu edhe te lexuesi. Por, dallimi në këtë rast është se kri-johen dy linja tensioni, që kushtëzohen nga dy pikëshikime të jetës, që në rrfashin ideor teksti t'i impon, ndonjëherë padashje.

Është interesant të nënvizohet fakti tjetër, se në këtë tekst vjeshta në shpirtin e njeri-ut sjell, pos rënies metaforike të gjetheve, edhe një zvetënim moral, që lirisht mund të bëhet edhe pika e tretë e kërkimit ndërshtre-sor tekstual, mjaft interesante për zgjidhjet ideore që ofron teksti. Gjatë leximit, vjeshta të sugjeron, në njëfarë forme, edhe perso-nalen dhe gjetjen e referencave personale të tekstit. Nëse jeta ka filluar me një pranverë metaforike, beut shpejt i vjen vjeshta, pa menduar se një ditë kjo do të bëhet përm-byllëse përfundimtare e kapitullit që ai nuk e kupton (apo nuk do ta kuptojë), por vetëm ua lëshon frerin pasioneve të tij çnjerëzore, por jo të papritshme. Them kështu sepse e tërë linja strukturore e rrëfimit shkon natyrshëm drejt një zgjidhjeje kur gjithçka është e pritshme, bile edhe vetë vjeshta dhe stina që vjen pas saj, me zbraztësinë tris-htuese dhe bardhësinë që vret, pa të lënë asnjë shteg kërkimi në rrugën e nisur diku e dikur me vetëdije të plotë.

Zvetënimi moral i beut i ka rrënjët e hersh-me, në rininë e tij kur ai dhunoi një grua (Maron) e cila e detyruar nga beu u martua me një shërbëtor të beut. Pas disa vitesh, kur çupa e saj (e ngjizur me epshet e Xhela-din beut) arriti pjekurinë e moshës, për pak u bë pre e pasioneve patologjike të beut, i cili tentoi ta dhunonte, si dikur të ëmën e saj, por pa ditur për këtë. Ballafqimi me ish viktimën, sjell një shikim retrospektiv të jetës, të raportit horizontal beu-katundarët, duke abstrakuar lidhjen vertikale me Zotin krijues, që në tekstet tjera të Kutelit del e sipërtheksuar, si p. sh. te tregimi "Qysh e gjeti Ago Jakupi rrugën e Zotit" ose te tregi-mi tjetër "E madhe është gjëma e mëkatit-Tat Tanushi i Bubutimës". "S'e njeh ti Maron që e çnderove si qen, se

Schule

Ankthi para mbrëmjes së semimaturësDonika Veseli - IX b

Shkolla

"Trupat gjeometrikë" - kapitulli im i preferuar Flaka Zyberaj - VII c

Kishin mbetur vetëm dy muaj para festës sonë dhe të gjithë, sidomos vajzat, ishim në ankth për atë ditë, sepse duhej të dinim se çfarë të veshnim, si do të rregullonim flokët e shumë gjëra të tjera. Dy muaj më dukeshin shumë të gjatë, por kush e kishte menduar që ata muaj do të rridhnin aq shpejt?

Kur kishte mbetur vetëm muaji i fundit, atëherë filluan emocio-net e vërteta. Shumë vajza silleshin nëpër klasë dhe diskutonin për dukjen, për të gjitha gjërat që planifikonin të bënin atë mbrëmje. Mua më pëlqente të rrija pakëz në distancë, sepse më pëlqente të merrja shumë mendime që në fund të krijoja diçka që më përshtatej. E di, ndonjëherë rrija aq larg sa më dukej sikur e gjithë ajo që po ndodhte kishte ndodhur vite më parë, dhe sikur unë ta kisha kthyer kohën pas dhe t'i shihja të gjitha skenat nga fillimi, në pamundësi të flisja apo të bërtisja.

Ditët po afroheshin dhe secilën nga ditët që vinin emocionet rriteshin. Nuk e kuptoja çfarë ishin ato flutura që ma pushtonin barkun, sa herë që hapej tema për festën tonë të madhe që e quanim "semimaturë". Kishte mbetur vetëm një ditë, vetëm 24 orë dhe zemra rrihte aq shpejt, sa nuk e merrja me mend. Më dukej sikur fluturat ishin shumuar brenda barkut tim dhe nuk ndaleshin para asgjëje e para askujt. Kishin mbetur aq pak orë deri në atë mbrëmje dhe nuk po e kuptoja përse kisha aq shumë emocione.

Nuk e kuptova si, por në një mënyrë kisha mbërritur në restorantin ku do të mbahej mbrëmja e semimaturës dhe të gjithë ishin mbledhur aty dhe po prisnin për pjesën e mbe-tur të nxënësve. Në fytyrat e tyre po shihja një buzëqeshje të paparë më herët. Ishte diçka sikur po shikoje hënën teksa dilte nga retë me gjithë bukurinë e saj. Brenda meje diçka më thoshte se do të kalonim mirë, si kurrë më parë. E pastaj ishte hera e parë që të gjithë ne po mblidheshim në një vend dhe ishte hera e fundit që do të festonim të gjithë ashtu, pasi që me disa nuk do të ishim më në një klasë. Emocionet veç sa vinin e rriteshin në secilën orë që kalonte dhe ne nuk ndaleshim asnjë moment. Vallëzonim pa u ndalur dhe në fytyrat e të gjithëve e shihje një gëzim të paparë.

Ajo natë përfundoi shumë mirë dhe ishim aq të lodhur nga vallëzimet që kishim bërë, aq sa këmbët nuk na mbanin. Megjithatë ne do të mund të vazhdonim edhe për orë të tëra të festonim. Në ditët në vazhdim na kishin mbetur ende emocione dhe mezi prisnim të merr-nim CD-në me incizimet e asaj nate.

Edhe pse këmbët nuk na mbanin, edhe pse ishim të rraskapitur, edhe pse kishim ankth, edhe pse i kushtuam shumë kohë dukjes, edhe pse kishim momente të padëshirueshme, ajo natë dhe ai aheng nuk do të harrohet kurrë, por gjithmonë do të mbetet në mendjet dhe zemrat tona.

Kam kënaqësi të shkruaj disa fjalë për lëndën time të prefe-ruar, matematikën. Gjithçka që mësoj në matematikë është e lehtë, çdo gjë që mësoj, më entuziazmon që të mësoj ako-ma më shumë. Është një lëndë që më bën të ndihem mirë. Mezi pres orën e matematikës, e sidomos radhën që të dal në tabelë për të zgjidhur detyra të ndryshme.

Unë mësoj matematikë qe tetë vjet. Çdo mësim më ka pël-qyer, por duhet ta veçoj kapitullin mbi trupat gjeometrikë, e pikërisht piramidën.

Me ndihmën e arsimtares ndërtuam me karton trupat gjeo-metrikë. Kështu, kur e mban në duar trupin gjeometrik gjithç-ka të duket edhe më e lehtë për ta gjetur syprinën, vëllimin, lartësinë, etj. E ndieja veten shumë mirë, nganjëherë e men-

doja veten si një matematikane duke iu shpjeguar të tjerëve. Vërtet isha shumë e gëzuar. Gjatë kësaj ore arsimtarja më dha për detyrë të shpjegoja njësinë lidhur me piramidën. Atë ditë doja që kjo orë të mos kishte mbarim dhe të mësoja për piramidën edhe më shumë. Me këtë disponim i kalova edhe disa orë të tjera. Ato ishin ditët më të bukura dhe orët më të veçanta që përjetova në "Loyola-Gymnasium".

81

Schule

Freude an Latein mit Hilfe eines WettbewerbsProf. Vlora Grajcevci

Shkolla

American Corner Donika Meta - XI c

It was a sunny day when our English teacher informed us that after school, we were going to visit the American Corner in Prizren. This idea was well accepted by all of us, becau-se it was great to go there after our classes and of course we hoped to learn something new. So, after we finished our classes we got on our school bus together with our teacher and within a few minutes we arrived there. We were accepted very warmly by the American Corner staff and we were taken to the third floor of the American Corner which included some reading books and a small theatre hall. We were seated in one of these rooms and we were ready to see the project about poison. This presentation contained a strong message in itself. Everything was great.

We learned a lot about youth problems and now, we know the reasons of their problems. Most teens interviewed say that they did these things because they were trying to escape from a situation that seemed impossible to deal with or to get relief from really bad thoughts or feelings. At a particular moment dying may seem like the only way out. Some people who end their lives might be trying to escape feelings of rejection, hurt or loss. Others might be angry, or ashamed about something. Some people may be worried about disappointing friends or family members. As you can see, there are a lot of different problems.

We all feel overwhelmed by difficult emotions or situations sometimes. But most people get through it or can put their problems into perspective and find a way to carry on with deter-mination and hope. The person can find pleasure, energy, and hope again. We all know that this world is cold, but you don't have to leave it. We all bleed the same way as you do and we all have the same things to go through.

Latein - naja für viele ein langweiliges und mühsames Fach. Immer nur Vokabeln lernen, übersetzen, Formen und Struk-turen erkennen. Wie sollte ich meine kleinen Schüler der sechsten Klassen dazu bringen Vokabeln zu lernen? Ich hatte eine Idee. Zusammen mit meinen Kollegen Ramadan Ramada-ni und Fadil Bytyqi organisierte ich einen Vokabelwettbewerb. Wer mitmachen wollte, musste Vokabeln lernen.

Der Wettbewerb fand in der Mensa der Schule statt, wohin wir alle Schüler der sechsten Klassen eingeladen hatten. Die Teil-nehmer wurden einzeln nach 193 Vokabeln abgefragt. Natür-lich waren sie sehr aufgeregt. Trotzdem hatten sie den Mut, vor ihren Schulkameraden ihr Wissen unter Beweis zu stellen. Jeder wurde mit Applaus empfangen. In der Komission saßen Fadil Bytyqi und Ramadan Ramadani. Zuletzt gewann dann Dardan Kqira aus der VI c, der von diesen 193 Vokabeln 176 wusste. Nach ihm folgten Era Sadikaj auf dem zweiten und Valdrin Palushi, Leart Hulaj und Art Karakushi auf dem dritten Platz. Auch Direktor Pater Happel war dabei und beschenkte alle Teilnehmer mit etwas Süßem. Die Kleinen hatten großen Spaß und können den nächsten Vokabelwettbewerb in Latein kaum abwarten. Der Gewinner bekam eine Enzyklopädie für Kinder in albanischer Sprache und alle anderen Teilnehmer eine Tafel Schokolade. Tja so macht Latein dann doch noch Spass!

Doch warum ist Latein eigentlich so wichtig? Warum lernen unsere Kinder Latein? Wir alle sprechen und lesen täglich Latein ohne es zu wissen. Etwa 20% bis 25% des albanischen Grundwortschatzes hat lateinische Wurzeln. Latein ist für viele Berufe wichtig, sei es für den Arzt und den Juristen, den Sprachlehrer und Journalisten, den Biologen, den Historiker und den Theologen. Auch für viele nichtakademische Berufe ist Latein von Vorteil.

Latein als erste Fremdsprache bietet die Chance, auf besonders erfolgreiche Weise das Ler-nen zu lernen und die im Lateinunterricht entwickelten Grundfertigkeiten auf andere Fächer zu übertragen. Denn im Lateinunterricht werden die Konzentration, das Gedächtnis, das Organisieren, das Analysieren, Kombinieren, Transferieren und eine präzise Ausdrucks-weise besonders geübt. Am Beispiel lateinischer Sätze mit ihrem klaren logischen Aufbau entwickelt sich nicht nur der Sinn für sprachliche Zusammenhänge. Ebenso schult Latein den Gebrauch der Muttersprache. Latein erzieht nämlich zu regelmäßigem, genauem, flei-ßige Arbeiten und zur Freude an Sprachen und nicht zu vergessen, auch an Geschichte und anderen Fächern.

Dies muss auch der kosovarischen Gesellschaft klargemacht werden, da Latein keine besonders große Rolle in unseren Schulen spielt. Ich hoffe jedoch, dass sich diese Situation in Zukunft ändern wird, und ich möchte mich nicht zuletzt auch bei meinen kleinen Helden bedanken, die dazu beitragen. Ich bin stolz auf euch!

82

Internat - Fortbildung

Pädagogisches SeminarDurres/Albanien am 3. und 4. April 2011Dr. Dieter Wehnert

Konvikt - Kualifikimet

Die Erzieherinnen und Erzieher des Loyola-Gymnasiums hat-ten sich während eines freien Wochenendes zu einer Seminar-veranstaltung zur Thematik "Grundzüge ignatianischer Erzie-hung und deren Umsetzung im Internat" befasst. Referent war Dr. Dieter Wehnert, der in diesem Schuljahr am Loyola-Gymnasium tätig ist. Das Referat wurde von der Leiterin des Internats, Schwester Klara, übersetzt. Schwester Angelina gab Hilfestellungen.

Ausgehend von der pädagogischen Grundtatsache, dass der Mensch ein lern- und erziehungsbedürftiges, zugleich aber auch das lern- und erziehungsfähigste Wesen ist, wurde zunächst auf einzelne Aspekte der Fragen der Begabungsdis-position eingegangen. Dabei war es darum gegangen,

- wichtige Befunde der Intelligenzforschung, soweit sie für die Lernförderung im Rahmen der Internatserziehung bedeutsam sind, in kurzer Form darzustellen,- auf die unterschiedlichen und das individuelles Verhalten bestimmende Sozialisations- hintergründe der Schüler hinzuweisen.

Das Wissen um die unterschiedlichen Sozialisationshintergründe der Schüler ist für die Arbeit des Erziehers besonders wichtig, Schüler kommen mit unterschiedlichen Normen- und Wertesystemen in das Internat und müssen von dort "abgeholt" und in das Gemein-schaftsleben hineingeführt werden.

Sodann wurde eine sehr allgemeine Definition des Begriffs Erziehung vorgestellt.

Erziehung könnte demnach als planmäßige Reifungs-, Entwicklungs- und Lebenshilfe für eine, für die allgemeinen Lebensbesorgungen, noch bedürftige und "unfertige" Persönlich-keit durch eine in ihrer persönlichen Entwicklung und Reife schon weiter fortgeschrittene Person beschrieben werden. Wichtig an dieser Definition erscheint der Aspekt der Abkehr von der traditionell idealistischen Sichtweise, dass der Erziehende eine alles überragende, makellose und allwissende Persönlichkeit ist. Er ist seinerseits ein sich noch entwickelndes Individuum, das - so wie alle Menschen - im Leben "unterwegs" ist.

Für die Internatserziehung ergeben sich - so wie für institutionalisierte Erziehung in den verschiedensten Erziehungseinrichtungen generell - vier grundlegende Erziehungsaufga-ben:

EnkulturationDer junge Mensch ist durch sein Elternhaus und sein gesellschaftliches Umfeld eingebun-den in eine durch Sprache, alltägliche Lebensgewohnheiten (Essen, Kleidung), Religion,

Traditionen usw. kulturell geprägte Gesellschaft. Auch wenn diese Prägung teilweise als Einengung in der Entwicklung gesehen werden könnte, kann Erziehung das Umfeld des Aufwachsens des jungen Menschen nicht ignorieren. Er braucht diese Einbindung als wich-tige Lebensorientierung, die später sicher Ausgangsgrundlage für seine allgemeinere Welt-erschließung sein kann und sein sollte.

MündigkeitNeben dieser Einbindung in eine spezifische Kultur ist die Befähigung zur Bewältigung der allgemeinen Lebensbesorgungen im Raum einer zivilisierten Gesellschaft (Verkehr, Umgang mit technischen Medien und Verständnis von gesellschaftlichen und administra-tiven Strukturen) von wachsender Bedeutung und verdrängt zunehmend die engeren kul-turellen Bindungen. Es ist eine wichtige Aufgabe der Erziehung, den jungen Menschen die allgemein akzeptierten moralischen Werte und Normen zu vermitteln, die für eine selbst- und gesellschafsverantwortete Lebensführung bestimmend sind.

EmanzipationDer Mensch lebt nicht für sich allein. Er lebt in einer geschichtlich gewordenen und sich ständig verändernden Gesellschaft. Sowohl für den jungen Menschen als auch für das Gemeinwohl ist es unverzichtbar, dass der junge Mensch befähigt wird, insbesondere in einer seine Pflichten als Staatsbürger verantwortungsbewusst wahrzunehmen und zugleich bereit ist, die Gesellschaft im Sinne einer freiheitlich demokratischen und auf Rechtsstaat-lichkeit gegründeten Ordnung mitzugestalten.

Zukunftsorientierung und ZukunftsoffenheitErziehung findet nie nur für den Augenblick statt. Erziehung ist grundsätzlich auch zukunftsorientiert. Der junge Mensch braucht heute mehr denn je Offenheit für die sich beschleunigenden technischen Entwicklungen und die dadurch bedingten schnellen Wand-lungen gesellschaftlicher Strukturen und Lebensformen. Zugleich muss ihm aber die Fähig-keit zu kritischer Distanz gegenüber der Moderne, zu abwägender und verantwortungsbe-wusster Nutzung zahlreicher technischer Entwicklungen usw. vermittelt werden.

Ignatianische ErziehungAus den skizzierten Erziehungsaufgaben ergeben sich für die Internatserziehung am Loyo-la-Gymnasium in Ergänzung zum schulischen Lernen und zur schulischen Erziehung wich-tige grundsätzliche Erziehungsziele, die im schwierigen kulturellen Umfeld des Kosovo nicht immer einfach vermittelt bzw. umgesetzt werden können. Vereinfacht ließe sich das Aufgabenfeld der Erzieher mit den drei Begriffen

Fürsorge, Erziehung, Lebensbegleitung

umschreiben.

83

Internat - Fortbildung

Shtatë vjet në "Loyola-Gymnasium"Albulenë Bajraktari - XI a - Konviktore

Konvikt

Ishte ditë e martë e 13 shtatorit të 2005-tës, dita e parë e fil-limit të procesit mësimor në gjimnazin klasik "Loyola-Gymna-sium". Kjo ditë shënoi edhe fillimin e realizimit të ëndrrës për shkollim më të avancuar. Në fillim ekzistonin vetëm gjashtë klasa, tri të gjashta dhe tri të shtata. Një numër i vogël i nxënësve ishin konviktorë.

Objekti shkollor në tërësi kërkonte akoma kohë për t'u për-funduar. Në fillim kishim në dispozicion vetëm një pjesë të objektit të shkollës dhe të konviktit. Laboratorët, mensa, salla e sporteve, fushat e lojërave, kopshti i shkollës si dhe shumë gjëra tjera akoma ishin në fillim të ndërtimit. Por, me kalimin e kohës dhe me ndihmën e madhe të donatorëve, çdo gjë ndryshoi për të mirë. Në afat prej dy vjetësh çdo gjë që më parë mungonte, tani ishte gati, në dispozicionin tonë. Duhej

vetëm që t'i shfrytëzonim në mënyrë racionale.

Ditët, javët, muajt dhe vitet kaluan së bashku me sfidat që na përcollën në çdo hap. Pas katër vjetësh të vijimit të mësimit në këtë shkollë, vendosa të bëhesha pjesë e bashkësisë së madhe të konviktit të kësaj shkolle- edhe një sfidë tjetër kjo të cilën e prita me dëshirë e kënaqësi. U adaptova mjaft shpejt me rregullat e detyrat e konviktit, natyrisht, me ndih-mën e edukatorëve e të shoqërisë. Ky është viti i tretë në konvikt, ndërsa viti i shtatë në "Loyola-Gymnasium". Me gjithë vështirësitë, pengesat dhe sakrificat që pata, më përshkon një ndjenjë e veçantë gëzimi, pasi që me të gjitha forcat e arrita vitin përfundimtar.

Këtu u rrita, krijova një identitet dhe me njohuritë që këtu i mora, mendoj se do t'i kem dyert e hapura për shkollim të mëtejs-hëm. Mendoj se qëllimi i kësaj shkolle është krijimi i personaliteteve sa më të shëndosha të të rinjve, andaj aspak nuk jam penduar që këtu vijova mësi-min për shtatë vjet me radhë, sepse mësimet që mora në këtë shkollë me nam nga stafi i shkëlqyer i profe-sorëve, me të vërtetë nuk paguhen me asgjë. Këtë fakt, me kalimin e kohës do ta marrë vesh secili nxënës i kësaj shkolle.

Jam krenare që jam pjesë e "Loyola-Gymnasium", jam krenare që i përkas gjeneratës së parë të kësaj shkolle.

84

Pädagogisches Seminar

Konkreter auf einzelne Bereiche übersetzt ergeben sich folgende Aufgabenfelder:

- ganzheitliche Bildung, die im Rahmen der Möglichkeiten des Internats die verschiedensten Begabungen und Interessen der Schülern zu wecken und zu fördern versucht, und dabei sowohl die individuellen Bedürfnisse des jungen Menschen als auch die Bedürfnisse und Besonderheiten des Lebens in einer Internatsgemeinschaft im Blick hat,- Vermittlung einer lebensbejahenden optimistischen Werthaltung, die offen bleibt für alle alle Fragen und Problemkreise des Lebens, - Erziehung zu Respekt und Akzeptanz der Individualität des Menschen, Begleitung bei einer auf Normen und Werten basierenden Persönlichkeitsentwicklung, Erfahren von Zuwendung und Wärme, - Bereitschaft zur Übernahme von Verantwortung für andere und zur Mitgestaltung des Gemeinschaftslebens - Entwicklung von Kreativität und Kritikfähigkeit

Die Seminartage haben neben der Seminararbeit großen Raum geboten, in sachlicher und zugleich entspannter Atmosphäre konkrete Erziehungsschwierigkeiten und Einzelfallpro-bleme in der Gemeinschaft zu diskutieren und nach Lösungen zu suchen. Der Seminartag endete mit einem gemeinsamen Liederabend. Dabei wurden einige Lieder vorgestellt, die sich für die Gestaltung von den Gruppenabenden besonders eignen.

Auf dem Heimweg wurde in Lezha eine moderne Kindergarten- und Grundschuleinrichtung des Franziskanerordens besucht. Die Einrichtung vermittelte den Teilnehmern u.a. auch interessante Anregungen für die eigene praktische Arbeit am Loyola-Gymnasium und die Gestaltung der Klassen- und Gruppenräume.

Një shëtitje në qytetin e PrizrenitArjeta Berisha - XI d - Konviktore

Jeta konviktore, përpos mësi-mit dhe angazhimeve të tje-ra shkollore, ofron edhe një pjesë të kohës për aktivitete të lira argëtuese, siç janë shë-titjet e lira apo dalja me sho-qërinë. Pas ditëve të lodhshme të punës që kishim gjatë tërë vitit shkollor dhe, poashtu pas përfundimit të notave si është më së miri, vendosëm që bash-kërisht si grup, së bashku me m. Klara që një pasdite të shkonim në shëtitje. Vendi që përzgjodhëm që të kalonim

pjesën e dytë të ditës, pas orëve mësimore, ishte qyteti i Prizrenit - një vend vërtet shumë i bukur.

Ishte ditë e mërkurë dhe pas mësimit, të gjitha vajzat u për-gatitëm e dëshironim të dukeshim sa më bukur. Vazhduam rrugën tonë për në qytet. Vendi i parë ku u ndalëm ishte qen-dra e lojrave. Aty u kënaqëm pa masë. Ishte diçka fantastike, ku u relaksuam dhe e larguam tërë stresin që e kishim. Aty kaluam një kohë të gjatë dhe pastaj vendosëm që të nises-him drejt qendrës së qytetit, ku do të kalonim pjesën tjetër të mbetur të kohës.

Të gjitha vajzat, së bashku me motrën, shkuam të darko-nim. Nën shoqërinë dhe disponimin e këndshëm, përfundoi edhe darka. Edhe aty kaluam për mrekulli. Vazhduam më pas. Ecnim dhe bisedonim. Disa nga ne e shfrytëzuan rastin që të bënim edhe pak "shopping". Shëtitëm anembanë, gati tërë qytetin. Në fund, për të freskuar veten sadopak dhe për të larguar atë vapë të madhe që na kishte kapluar, shkuam të blenim akullore. Koha kaloi shumë shpejt dhe pas të gjitha këtyre kënaqësive që përjetuam, u kthyem në konvikt, me atë disponim të mirë duke u treguar të tjerëve se si kaluam një pasdite së bashku, në qytetin e bukur të Prizrenit.

Internat

Kalendari i adventit ne konviktManuella Berisha - X c - Konviktore

Konvikt

Vlera e miqësisëMarigona Berisha - IX a - Konviktore

Në fillim të muajit dhjetor, ne, vajzat e konviktit që tashmë jemi pjesë e kësaj bashkësie, bashkë me edukatoren tonë, Filomena Laçi, e cila na mëson çdo ditë për sakrifica në jetë, iu përveshëm punës që së bash-ku ta përpunojmë një kalendar që simbolizon katër javët e adventit. Kemi bërë 24 zarfe, ku në secilin të jetë nga një fjalë e urtë, nga e cila mund të nxjerrim mësim për jetën.

Kemi biseduar shumë rreth këtij kalendari, se si ta bëjmë, ku ta vendosim dhe kush ta hapë i pari zarfin, për ç'gjë nxënësit ishin kureshtarë. Pastaj u morëm vesh që kalendari të vendoset në mensë, ku të gjithë mund ta shikojnë dhe t'i lexojnë fjalët e urta, të cilat janë me shumë kuptim dhe domethënie.

Hapjen e dritareve të kalendarit e bënë më të vegjlit. Çdo mëngjes u lexua, që ta dëgjonin edhe të tjerët. Është një ndjenjë shumë e mirë kur ne që jemi më të rritur kemi mundësi t'i gëzojmë ata që janë më të vegjël se ne. Secila nga ne ishte e angazhuar rreth zbukurimeve të ndryshme që i bënim me rastin e festave të fundvitit. Afër kalendarit i kemi vendosur edhe katër qirinj, që simbolizojnë katër javët e adventit.

Të dielën e parë e ndezëm qiririn e parë dhe kështu vijuam me radhë edhe në ditët vijuese. Ne ndihemi shumë të lumtu-ra, sepse në konvikt mësojmë të krijojmë apo të bëhemi kre-ativë, gjë që na nevojitet edhe në jetën tonë të përditshme. Dita e parë kur e hapëm zarfin ishte shumë atraktive, sepse më të vegjlit vrapuan dhe me kureshtje e hapën duke lexuar: "Ai që ta do të mirën- të flet, ai që s'ta do- vetëm të shikon". Kurse porosia e fundit ishte: "E mira të lartëson, e keqja të turpëron". Këto janë porosi për ndërtimin e jetës sonë dhe sjelljeve të mira.

Që në fillim mund të shtrohet pyetja se ç'është miqësia dhe si definohet ajo. Kjo pyetje së cilës, ndoshta kurrë nuk ia kemi dhënë rëndësinë e meri-tuar, duhet të analizohet mirë, sepse miqësia që është shumë e rëndësishme dhe e çmuar, na lehtëson jetën dhe raportet me njëri-tjetrin.

Miku besnik është mbrojtje e fortë! Miku besnik s'mund të çmohet, e as nuk mund të peshohet vlera e tij. Miku bes-

nik është bar shërues jete që d. m. th. se mungesa e sho-qërisë sjell më shumë mjerim dhe vështirësi se sa katastrofat natyrore. Sa më i shtrenjtë që është një send, aq më vësh-tirë do të ishte të gjendet. Andaj, nëse urgjentisht kërkojmë diçka, kjo arrihet më me vështirësi. Miqësinë, pra, duhet ta kërkojme, ta zbulojmë dhe ta arrijmë dalëngadalë duke e ofruar nga vetja.

Pra, të dashur nxënës, sa më shumë që e krijojmë shoqërinë, aq më të pasur do të jemi. Këtu në konviktin tonë nuk mun-gon miqësia, madje ka miqësi të madhe te të gjithë nxënësit, të cilët shoqërohen njëri me tjetrin, kalojmë shumë mirë. Ndoshta jemi të lidhur për njëri- tjetrin shumë, sepse duke qenë larg familjes, kjo të bën të ndihesh ndonjëherë i vet-muar, dhe do apo nuk do, ta imponon koha që të kesh një mik apo mike besnike që t'i qash hallet me të. Andaj i lus të gjithë njerëzit që të kenë mikun e vërtetë, sepse pa miqësi jeta do të ishte shumë e zbrazët.

85

86

Internat - Schuljahr 2010/11

Unsere Internen - Konviktorët tanë

Konvikt - Viti shkollor 2010/11

Ahmetaj, DoruntinëAhmetaj, VeroreBala, AnitëBerisha, MarigonaBytyçi, ValzaDuraku, FjollaFazliu, GazmendGashi, GentianaHajdaraj, DonikaHajdari, ArmendinaHana, DritaKrasniqi, EldaLlapatinca, AnylaMarmullaku, YlfeteNikollbibaj, LidieSadikaj, Era Sopa, Armela

Erzieherin - Edukatore: Mihilli, Albina

Internatsgruppe - Grupi konviktor - I

87


Internatsgruppe - Grupi konviktor - II


Internatsgruppe - Grupi konviktor - III Internatsgruppe - Grupi konviktor - IV

Baftiaj, AlbertBerisha, DrinGjergjaj, EduardGorani, ErikGuraziu, VetonHajdaraj, DonisHasanaj, AlbanHoti, HysenHoti, DardanIsma, XheladinKomani, JozefMarkaj, GjergjMarku, RobertMarku, ViktorOsmani, ErxhanPalushi, LundritPolloshka, GentSadikaj, Fati

Erzieher - Edukator:Thaqi, Frrok

Allakaj, Daniel Bala, Kaltrim Dani, Simon Dushi, Domenik Gashi, FlorentGashi, AstritGashi, FetahGecaj, EduardGjergjaj, JakGjoni, KristianGrabanica, FlorianHajdari, ArbërHoti, LirimMirdita, GentPrkola, KastriotRexhepi, LeonSpahiu, AdriatikSyla, Fabian

Erzieherin - Edukatore: Prenklushaj, Sr. Angjelina

Beqiraj, KaltrinaBerisha, ManuellaBerisha, RinetaBerisha, MergimtareColaj, ValerinaGallopeni, Kaltrina Gashi, FjollaHoti, VonesaHoti, Albulena Hoti, Aurela Krasniqi, FjollaMehmetaj, ElegjiMorina, VjollcaOrllati, VloraShala, KujtesaShoshi, Erjona Spahiu, BeslindaTotaj, VloraTotaj, EgzonaTotaj, Blerta

Erzieherin - Edukatore:Laçi, Filamena

88


Klasse - Klasa


Klasse - Klasa

Beluli, NjomzaBicurri, DiellzaDesku, Albertina Dinaj, VioletaDulaj, KatarinaFerizi, ArditaGashi, DafinaHoti, AlbinaHoti, MarigonaKastrati, BesmiraKokollari, MeritaKqiraj, ArlindaLyta, LeonoraMorina, AlmaMorina, AuroraMuhaxhiri, ValaMusollaj, ArtaPnishi, FlorinaPrenaj, NoraShehu, BiondinaSpahiu, XhylaThaqi, Edona

Klasse - Klasa

Erzieherin - Edukatore: Oroshi, Linda

Bajraktari, AlbulenëBeluli, BleronaBerisha, ArjetaBytyqi, ArtaDani, BrigitaGashi, ArianaGjoni, ArditaGjoni, Kristiana Kabashi, DiellzaKalimashi, AlbinaMataj, DonikaNushi, DonikaOrllati, Amonda Sadikaj, FjollaShala, ElviraShala, FjollaSylka, MargitaTunaj, GloriaUkaj, Edona

Erzieherin - Edukatore:Curri, Marta - Sr. Klara

Ademaj, FatijonAlaj, KastriotCanziba, DurimDautaga, JonGjergjaj, NolGola, EdonGolaj, MiftarHajredini, FisnikHaxhiavdyli, AndiHimaj, MergimHoti, AnisKrasniqi, Arbër Lulaj, Genc Mehmetaj, BarletMusliu, NdriçimPrenaj, AlbanRoka, YlberSopa, GentThaqi, ArbërZuka, Jon

Erzieher - Edukator:Buqaj, Shpejtim

88


Klasse - Klasa


Klasse - Klasa Klasse - Klasa


Internatsgruppe - Grupi konviktor - V


Internatsgruppe - Grupi konviktor - VI Internatsgruppe - Grupi konviktor - VII

89


Internatsgruppe - Grupi konviktor - VIII


Internatsgruppe - Grupi konviktor - IX Internatsgruppe - Grupi konviktor - X

Bala, ArjanBerisha, JeronimBerisha, Kristjan Bllaca, BesartDulaj, ArturDuraku, ErzenGashi, EndritGrabanica, KristianIsufi, LeutrimKabashi, DardanKrasniqi, ElvisMaliqaj, ArdenMaraj, AtdheMarki, VinçencMema, NdueParashumti, ErvinShabani, Dardan

Erzieher - Edukator:Çollaku, Arijanit

Berisha, ArbnorBerisha, BleronBytyçi, RinorDedaj, FatjonGashi, SeadHamzaj, HamëzKabashi, DiarKalludra, HekuranKrasniqi, EgzonKrasniqi, MergimLila, AtdheLuli, ErmalMargilaj, MartinMorina, ViganMorina, PrenPopaj, BiondRaja, NikRruka, FlorianSejdija, QëndrimUka, Pleurat

Erzieher - Edukator:Spaqi, Ludevik

Begaj, IlirBibaj, ValonBisaki, NiksonBokshi, IdealBoshnjaku, BatonBytyqi, DrilonGeci, RilindHajdaraj, DardanHajdari, ArmendHaxhimustafa, Dardan Kastrati, FlorianLleshaj, BesianMataj, MentorMorina, EduardNdoja, UkëNikolla, VitorPervorfi, IlirRruka, LeartSelimaj, PetritSfishta, Dimal

Erzieher - Edukator:Çollaku, Arijanit

Poesie

Nënë TerezaMarigona Berisha - IX aKonviktore

Nënë TerezaValza Bytyqi - X aKonviktore

Ishe Nënë, ishe Baba-për ata që s'kishin para.

Ishe ëndërr, ishe dritë. Ishe në vuajtje, -me ne çdo ditë.

Askush nuk deshi, të mbeste pa ty. Askush nuk deshi, që mos të t'shoh me sy.

Por çfarë të bëjmë, -kjo është jeta. Sot këtu, -nesër të merr vdekja.

E, Ti, e vetmja Ti, pëllumb paqeje, me shumë dashuri.

Nëna jonë, - nënë bujare. Nënë e dashur, - nënë shqiptare.

Shpirt dielli, - uratë djepi. Në vend të shkretë- dritë e vërtetë.

Shqiptare e fortë, - nënë hirplotë. Me rrudha në ballë, na shikon me mall.

Sikur dëshiron të na thotë diçka, vërtet ne nuk e dimë. Dëshiron të vijë në zemrat tona, që të na japë ndihmë.

Të çmojmë për punën, që asnjëherë s'e ndale, Të duam për dashurinë, që na e fale …

Të duam për mirësinë, thjeshtësinë, të lavdërojmë për bamirësinë, prandaj të quajmë nënë artiste, e mbi të gjitha nobeliste.

Të duam Nënë Tereze, kurrë s'të harrojmë, 100-vjetorin e lindjes sate, me krenari e festojmë.

90

sa hije të mira u sosënsa uji u shter e mbetëm buzëtharësa bari qau nën teh të kosës

sa herë i ra reja lisit dhe e thausa porta u mbyllën dhe s'u hapën mësa net pa gjumë kaluam e s'e thamë

sa vaun e honin e kaluam e erdhëmsa shpesh na humbte shpresasa me mund çilnim udhë të re

sa rrahu u çel dhe e bëmë malsa zemrat u copëtuan vitevesa nënat mbyllën sytë për mall

sa mrizi mbeti pa dhen të bardhasa humbëm udhë në net të errëta-futësa herë hëna na ktheu shpinë si kunadhja

sa shami të kuqe nusesh na lidhën plagësa mall kishim për shtëpinë dhe babanësa varre hapëm natën dhe nëpër valë

sa larg shkuam e nuk e përfillëmsa vështirë kurrë s'e bëmë mendaq gjatë brodhëm e erdhëm prapë në vend

sa na shanë e s'lanë gjë pa thënësa ora kthehej xhupi në tjetrën anësa erdhëm e i mblodhëm pranë e pranë

Nëpër viteProf. Skender Berisha

DëshireProf. Skender Berisha

bari le të rritettë kositete të mblidhet

blinjtë le të çelinrrushi le të piqete të vilet

balli le të shndritësi ylbertë të stolis

ballkonet le të mbushenlule plotlart e përposh

bluaj mokno bluajujë le të ketëbukë po ashtu

bukuri të mbushet sheshifusha edhe mali

bashkë të rrimëmos të ngrijmë

butë e butëdashuri të shtohetskutë më skutë

Poezi

Poesie

TryezaDrita Hana - VIII cKonviktore

Ulesh në tryezë, për ta lagur kafshatën, buzëqeshjet e ditës, i kafshon nata.

Hidhërohet dita, e zënë pisk njëra -tjetrën, tryeza mbushet me kritika.

Urinë e shuan lodhja, pa e puthur kafshatën fare, ngarendin kujtimet si fëmija, vrap me sy në dritare.

91

Kosovë e lirëBesarta Hoxha - XI a

Që nga 17 shkurti, ti je e lirë. Nuk je më e huaja, je zog në hapësirë.

Të okupuan ndër breza, të shanë, s'u trete. Por tani, Kosovë, je bërë shtet më vete.

Shqiptarët kudo në botë, së bashku festojnë. Në këtë 17 Shkurtflamujt gjithandej valojnë.

Pra, sot e dashur, trevjetorin feston. Në pafundësi vitesh- në liritë pritshin Tygjithmonë!

Serenadë Indiane

N'ëndërr të pashë dhe u zgjovaIsha në gjumin e ëmbël të parë, Kur erërat marrin frymë ngadalë;Dhe yjet ndriçojnë si zjarr:N'ëndërr të pashë dhe u zgjova, Dhe një guxim, s'e di se siMë dërgoi nën dritareTë dhomës sate, dashuri!

Puhia e lehtë tretetN'errësirë, n'përroin e qetë -Aroma e çampakut zbehetSi ëmbëlsirë e ëndrrës vet;Ndërsa vaji i bilbilit, Në zemrën e saj vdes;Edhe unë e dashur, Pa ty s'dua të mbes!

Oh, më ngrit nga bari!Vdes! Molisem! Dështoj!N'shiun e puthjeve lëre atë dashuriN'buzët dhe qepallat e mia t'qëndrojë. Fytyra më është e bardhë, e zbehtë!Zemra më rrah më shpejt, Oh! Afroja atë zemrës sate përsëri, Ku më në fund do t'pëlcet.

Përkthimi: Prof. Mark Gojani

The Indian SerenadePercy Bysshe Shelley (1792-1822)

I arise from dreams of theeIn the first sweet sleep of night, When the winds are breathing low, And the stars are shining bright. I arise from dreams of thee, And a spirit in my feetHas led me - who knows how?To thy chamber-window, Sweet!

The wandering airs they faintOn the dark, the silent stream - The champak odours failLike sweet thoughts in a dream;The nightingale's complaint, It dies upon her heart, As I must die on thine, O beloved as thou art!

Oh lift me from the grass!I die! I faint! I fail!Let thy love in kisses rainOn my lips and eyelids pale. My cheek is cold and white, alas!My heart beats loud and fast;Oh press it close to thine again, Where it will break at last!

Translation: Prof. Mark Gojani

Poezi

Internat

Një pasdite në kuzhinëArta Bytyqi - XII c - Konviktore

Konvikt

Aktivitetet e nxënësve konviktorë "Oktoberfest"Gentiana Gashi - VIII b - Konviktore

Për nder të shpërndarjes së diplomave në gjuhën gjermane, shkolla jonë "Loyola-Gymnasium", më 2 tetor vendosi të orga-nizojë "Oktoberfest"-in.

Ne, nxënësit e konviktit, gjithmonë jemi të gatshëm që të paraqesim punimet tona, të cilat i përgatisim gjatë orëve për punëdore, së bashku me edukatoren tonë, Albina Mëhilli. Kështu, disa gjëra zbukuruese do t'i ekspozojmë më 2 tetor. Gjatë orëve për punëdore, ne gjithmonë bëjmë gjëra të buku-ra nga letra, penjtë, druri, styropori, plastelina, e shumë e shumë gjëra të tjera. Kur shkolla apo konvikti organizon festa të ndryshme, ne konviktorët jemi gjithmonë të gatshëm dhe paraqitemi në mënyra të ndryshme, si në punëdore ashtu edhe me shfaqje të bukura.

E gjithë kjo punë që bëjmë, realizohet falë edukatorëve tanë të palodhshëm dhe të mrekul-lueshëm, të cilët në asnjë moment nuk kursejnë asgjë nga vetja, në mënyrë që ne të duke-mi sa më mirë në paraqitjet tona. Ne i falënderojmë ata për punën e tyre dhe gjithmonë do t'u jemi mirënjohës, sepse ata janë bërë si familje për ne.

Një ndër aktivitetet tona në konvikt është edhe kuzhina, punë që e bëjmë me kënaqësi, sepse mësojmë të gatuajmë gjellëra të reja dhe të shijshme.

Ishte një ditë e bukur dhe vendosëm që së bashku me edukatoren tonë të gatuajmë pica, anipse duhej të gatuanim një numër të madh, por dëshira jonë nuk mungonte. Së bashku me kuzhinieren filluam punën. Ishte kënaqësi e veçantë, aq më tepër kur e dinim që do të hanim të gjithë së bashku në oborrin e bukur të konviktit, ku tashmë e kemi krijuar një atmosferë familjare dhe miqësore. Pasi i rregulluam picat, i servuam dhe i shijuam duke biseduar dhe duke bërë shaka së bashku.

92

Internat

Festa e "Shën Nikollës"Donika Hajdari - X a - Konviktore

Konvikt

Si erdha në "Loyola-Gymnasium"Erion Krasniqi - X d - Konviktor

Në konviktin tonë duket sikur dimri vjen shpejt. Por bashkë me dimrin vijnë edhe festat e fundvitit, gjë që duket sikur e zbutë pak acarin e kësaj stine të vrazhdë. Në prag të këtyre festave, konvikti bëhet edhe më madhështor, i stolisur dhe ndriçuar nga dritat shumëngjyrëshe, si nga brenda, ashtu edhe nga jashtë.

Një nga festat e para është festa e "Shën Nikollës". Edhe kësaj radhe për këtë festë u përgatitëm disa ditë përpara, që kjo festë të dilte sa më bukur. Kështu natën e kësaj feste në seci-lin grup kaloi "Shën Nikolla", që ishte një nxënës i maskuar mirë, duke shpërndarë dhurata dhe duke lexuar disa fjalë për secilin prej tyre. Këto fjalë ishin të bukura dhe prej tyre sa dalin lëvdata, aq edhe qortime, por secila prej tyre përfundoi me një urim që dëshironte sukses dhe shëndet.

Pjesë tjetër e bukur e gjithë kësaj ishin edhe të maskuar të tjerë që dukeshin si engjëj e disa si djaj. Engjëjt i mbronin nxënësit e sulmuar nga djajtë dhe në këtë mënyrë në secilin grup krijohej një lloj drame e shurtër. Por, e gjithë kjo përcillej nga këngët e një kori të vogël që u shkonte pas këtyre protagonistëve.

Të gjitha këto, këngët, dhuratat, fjalitë dhe vetë loja që krijohej, u fali të gjithëve nga një buzëqeshje dhe bëri që ajo mbrëmje të duket shumë e veçantë.

Pasi e përfundova klasën e nëntë, planifikoja të shkoja në gjimnaz. Kisha shumë dilema se ku të vazhdoja shkollimin e mëtejshëm. Babai më thoshte se shkolla "Loyola" është e ardhmja jote. Unë mendoja nëse kishte të drejtë babai, apo jo dhe në fund vendosa që të vija këtu.

Kur më treguan se e kisha kaluar testin dhe jam bërë pjesë e "Loyolës", jam gëzuar tej mase, por ishte e vështirë pasi duhej të largohesha nga familja ime. Kur erdhi dita e diel, duhej të përgatitesha për të shkuar në konvikt. Kjo ishte dita më e vështirë e jetës sime. Hyra në dhomën time dhe duke për-gatitut rrobat, shikova fotografinë familjare. U mallëngjeva shumë. Ishte ora 16 dhe unë duhej të nisesha për në konvikt. Lamtumira me familjen ishte çasti më pikëllues në jetën time. Por tani, pasi që jam në "Loyola", e kam kuptuar shumë mirë

se jeta këtu është një ëndërr e realizuar. Këtu kam kuptuar se kam lënë një familje të vogël, por kam gjetur një familje më të madhe.

Të shkollohesh në gjimnazin "Loyola" është një arritje e madhe, kur dihet rëndësia e shkol-limit cilësor për zhvillimin dhe përparimin personal dhe të përgjithshëm.

93

Internat

Shën ValentiniAurela Hoti - X d - Konviktore

Konvikt

E ardhmja ime krijohet në "Loyola-Gymnasium"Rexhep Kryeziu - X d - Konviktor

Pas klasës së nëntë, dëshiroja të gjeja një drejtim dhe një shkollë ku e ardhmja ime do të ishte e sigurtë dhe në rrugë të drejtë. Pas shumë kërkimesh, një ditë në faqen e interne-tit lexova për një shkollë ku të gjithë nxënësit kishin kaluar testin e maturës me pikët më të larta, në krahasim me të gjitha shkollat tjera. E ndieva se kjo shkollë do të më hapte dyert dhe në asnjë shkollë tjetër nuk do të mund t'i gjeja ato që kërkoja. E dija se kjo shkollë ishte ndryshe dhe e veçantë. Më pas këtë gjë ia tregova edhe babait tim. Ai plotësisht u pajtua që unë të shkoja në "Loyola-Gymnasium". Pas një jave erdha këtu dhe dëshiroja të regjistrohesha.

U regjistrova dhe më 18 qershor erdha në testin pranues. Për fat të keq këtë herë dështova dhe nuk e di se ku ishte gabi-mi. Isha plotësisht i sigurtë se do ta kaloja, por me sa duket

nuk kisha fat. Dëshira e madhe për ta kryer shkollën e mesme këtu, më bëri që të mos dorëzohesha dhe të provoja edhe një herë. E dija që nuk do të humbisja gjë, vetëm do të përfitoja nga ai test.

Pas dy ditësh erdha për të shikuar rezultatet e testit dhe isha shumë i emocionuar kur e pashë emrin tim në listën e të pranuarve. Nuk më bësohej; ishte diçka shumë e veçantë dhe isha shumë i gëzuar.

Tani kjo shkollë më duket e përsosur. Nuk mendoj se ka shkollë më të mirë në këtë shtet dhe jam shumë i gëzuar që studimet e mia do t'i kryej në shkollën më të suksesshme. Tani gjithçka varet nga unë, nga përkushtimi dhe interesimi im, sepse ardhmëria ime është gjëja më e rëndësishme dhe e vetmja për të cilën mendoj.

Në botën e pafundme të fantazisë sime kërkoj mendime për dashurinë. Të duash, do të thotë të kesh ndjenja për dikë, ta bësh të pamundurën e të jemi gjithmonë të bashkuar. Dashuria nuk është krim, se tri mirësi që mund t'i bëjë çdo njeri janë: mirësjellja, falja dashuria. Çdonjëri nga ne ndalet e mendon: Ç'është dashuria? Ku është fundi i saj? Ajo s'ka fund. Ajo është ndjenjë, e jo pasion, atë e krijoi Zoti, që t'i afrojë njerëzit dhe ta krijojë botën. Sa shumë do të thotë të duash, t'i shikosh njerëzit me sy të mirë.

Dashuria është kudo. Ajo nuk është përkëdhelje, vetëm fjalë e ëmbël, vetëm një buzëqes-hje. Dashuria është çmenduri; dy zemra që rrahin pa pushim; ajo është dritë që lind çdo agim dhe një diell që shndrit në perëndim. Dashuria është një fjalë që shpreh jetë. Është lindje e diellit çdo mëngjes, është burim uji që etjen na shuan, është motiv për të jetuar dhe një arsye më shumë për të mos u dorëzuar. Ajo është një zjarr që zemrat tona i bashkon. Nëse i lumtur do të jetosh, dashurisë jepja rëndësinë që e meriton, aq sa e do fëmijën, aq sa i robëruari e do lirinë.

Një ditë çdo gjë do të mbarojë, por dashuria është e përjetshme. Prandaj, pa i bërë vetes shumë pyetje, dua të them: Jetoje këtë moment.

94

Internat

JetaViktor Marku - VII a - Konviktor

Konvikt

LaternaAlbina Kalimashi - XI c - Konviktore

Jeta është e çuditshme, plot kthesa dhe udhëkryqe. Njeriu sapo hyn në të, nuk di nga t'ia fillojë. Ai gjendet përpara një bote të re, plot kureshtje dhe fantazi. Në këtë botë kaq të bukur duhet të përballosh çdo vështirësi të cilat jeta na i ofron; me kënaqësi, ku njeriu duhet të luftojë për të arrituar atë që dëshiron, dhe pikërisht për ta mposhtur të keqen me të mirën.

Vërtet jeta është e vështirë, por njeriu me dashurinë dhe mirë-sinë e tij duhet ta bëjë atë sa më të lehtë e të bukur. Jeta na vë përpara shumë përgjegjësive dhe çdo njeri duhet t'i zgjidhë problemet në qetësi e pa u nxituar, sepse në jetë gjërat e mira bëhen më ngadalë. Për t'ia arritur qëllimit duhet të mendosh njëqind herë, e që të veprosh në mënyrë të drejtë - një herë.

Problemet duhet të zgjidhen dhe nuk duhet lënë anash, sepse ato lënë gjurmë në të kalu-arën e cila sado e bukur apo e hidhur qoftë të mbetet në kujtesë, andaj të veprojmë bukur që të jetojmë të lumtur.

Çdo organizim është i bukur nëse bëhët brenda grupit. Edhe ne në konvikt organizojmë aktivitete të ndryshme, në të cilat marrim pjesë me kënaqësi. Përveç se është një mënyrë e mirë për ta kaluar kohën e lirë, në këtë mënyrë ne mësojmë gjëra të reja dhe krijojmë përvojë shumë të mirë për punën në grupe.

Një ndër punët e përbashkëta që kemi bërë në konvikt është organizimi i festes së "Laterna"-s (Festa e Dritës). Disa ditë më parë tërë pjesëtarët e grupit kemi filluar të mblidheshim në kohën e lirë dhe punonim llamba letre, në të cilat natën e "Laternës" i vendosëm qirinjtë dhe filluam një procesion drejt konviktit. Të gjithë së bashku, duke kënduar, lozur, e duke u argëtuar, mbërritëm deri te drejtori i shkollës, i cili na shpërn-dau çokollata që ta bënim lojën edhe më të ëmbël. Pastaj hymë të gjithë në sallën ku zakonisht organizojmë "party" ku

na priste muzika. Nën mbikëqyrjen e edukatorëve tanë të gjithë vallëzuam deri në orën 21, kohë kur përfundoi festa. Kështu e kaluam edhe një ditë të bukur në konvikt.

Meqenëse për ne ajo natë ishte madhështore, unë vendosa t'i shkruaj në letër përjetimet e mia, që t'i ndajmë gëzimet tona edhe me ata që nuk patën rastin të ishin me ne.

95

Internat

Festimi në konvikt i ditëlindjes së drejtorit tonë P. Happel Donika Mataj - XI d - Konviktore

Konvikt

Për t'u kujtuar …Donika Nushi - XI d - Konviktore

Aktivitetet e së dielës, më së të mirëpritura nga ana e konvik-torëve ! Për këtë të dielë, edukatorët kishin organizuar udhë-tim për në Brezovicë, ne qendrën skitare turistike, që shquhet për nuancat e pamjes, te krijuara nga puna e vet natyrës, që është burimi i jetës, i ekzistencës, por edhe i të bukurës.

Gjithqka ishte menduar e organizuar me përpikmëri nga edukatorët, ne menyrë që të mos paraqitej ndonjë pengesë. Këtu duhet të përmendim kujdesin e tyre rreth qdo imtësie, nga ushqimi e deri te argëtimi ynë gjatë udhëtimit. Edhe pse herët, u zgjuam pa përtes, pa mëdyshje se do t'ia kalonim mirë. I kaluam dy orë e gjysmë rrugë nën shoqërimin e muzi-kës, që rrëmbente qetësine, e i pandashëm ishte disponimi i këndshëm që reflektohej në mimikat e fytyrave.

Ishim të informuar se rreth pesë orë do t'i kishim në dispozicion, prandaj nuk hezituam që t'I shfrytëzonim deri në maksimum. Me të arritur në vendin e skijimit, me ndihmën e edukatorëve, siguruam pajisjet e nevojshme për skijim dhe mundësinë për t'u zhytur në dëfrimet ndaj të cilave nuk kishte gjasa që ndonjëri ndër nesh të kishte qëndrim indiferent.

Brezovica është vend që ka shumë për të ofruar, këtë edhe e vlerësuam. Ata që kishin njo-huri dhe përvojë me skijim menjëherë u angazhuan me këtë sport atraktiv, ndërsa të tjerët hodhën hapat e parë në këtë drejtim me ndihmën e profesorit te edukatës fizike - Mentor Ukimerit, i cili poashtu ishte i pranishëm. Nuk e lamë pa e provuar edhe ndjenjën e lëvizjes duke mos prekur në tokë, ishte radhë e gjatë për në teleferik, megjithatë ia dolëm. Ishte ndjenjë vërtet e mrekullueshme, një ambient ndryshe për fizikun dhe brendësinë, dukej sikur po ngriheshe lartë, për t'u bashkuar me qetësinë e thellë në ambientin e lirë pa kufi.

Atë pamje që arrinte ta preceptonte syri, ishte me të vërtet diqka jo e zakonshme, e mre-kullueshme, të bënte të harroje qdo brengë, me një fjalë të dehte natyra me pastrtinë e pasurinë e saj. Nuk munguan edhe tubimet nëpër lokalet që ishin në shërbim, ata këmbyen pyetje e biseda rreth kohës që kaluam. Kur erdhi koha e duhur, edukatorët na lajmëruan, ishte koha që të niseshin për tek autobusat. Me kënaqësi e me përplot momente mbres-lënëse, në grupe vazhduam rrugën për tek autobusat, aty u tubuam të gjithë.

Edhe pse ishim pak të lodhur, kënaqësia shihej thellë në syrin e secilit, dhe mjaftonte vetëm të kujtoje pak kohën e kaluar për t'u mos u penduar aspak për njëpërjetim të tillë.

Është kënaqësi të shkruash për një njeri që me gjithë mundin e tij bëri një punë aq të madhe, që rinia e Kosovës të arrijë suksese dhe të ketë një arsim sa më të zhvilluar. Të gjithë nxënësit e "Loyolës" ndihen vërtet krenarë që në shkollën e tyre kanë një drejtor të mrekullueshëm, me të gjitha cilësitë që mund t'i përkasin një personi, siç është P. Happel. Shumë prej nesh kemi imagjinuar që edhe ne vendin tonë të kemi një shkollë, ku nuk do të na mungojë asgjë, por ja që edhe kjo ndodhi dhe imagjinatën tonë e bëri realitet P. Happel.

Ne, nxënësit e shkollës së tij, përpiqemi që çdo vit, mundin që bëri ai për ne t'ia kthejmë në mënyrën tonë. Ishte dita e bekuar e lindjes së P. Happelit dhe ne konviktorët kishim përgatitur diçka për të festuar ditëlindjen e tij. Ishim duke e pritur ardhjen e tij në mensë me duartrokitje dhe brohoritje

të fuqishme. Grupi i korit të konviktit kishte përgatitur disa këngë që i kënduan para P. Happelit, mirëpo gjëja më fantastike ishte ajo kur një nxënës i klasës së gjashtë kishte shkruar një poezi të mrekullueshme, posaçërisht për ditëlindjen e drejtorit tonë.

Pas këngëve dhe poezive erdhi torta e ditëlindjes. Ishte e madhe, e bukur ndërsa kishte formën dhe ngjyrat e flamurit të Gjermanisë. Zbukurimin e tortës e bënë edhe fishekz-jarrët e vegjël që ishin vendosur afër, duke i dhënë hijeshi gjithë vendit. Gjatë prerjes së tortës ne e kënduam këngën e ditëlindjes. Do t'i festojmë edhe shumë ditëlindje të tjera, do t'i bëjmë edhe shumë befasira të ndryshme, vetëm që ai të ndihet i lumtur me nxënësit dhe konviktorët e vet, ashtu siç jemi ne me shkollën e tij. Gjatë tërë jetës, ne, nxënësit e "Loyola-Gymnasium" do ta falënderojmë dhe do t'ia dimë për nder P. Walter Happelit për gjithçka që ka bërë për ne.

96

Internat

Dallimi ne mes konviktoreve dhe jokonviktoreve ne ALGAlbina Kalimashi - XI c - Konviktore

Konvikt

Grilli në kopshtin e konviktit tonëAmonda Orllati - XI c - Konviktore

Në shikim të parë të gjithe jemi të njëjtë, sepse në të njëjtën shkollë veshim të njëjtën uniformë. Mirëpo e vërteta është se botët tona janë krejtësisht të ndryshme. Sa herë që përmen-det jeta në konvikt, njerëzit i referohen një jete të organizuar e përplot rregulla, por askush nuk e mendon kënaqësinë e të jetuarit me shoqërinë.

Të jetosh jetën e cila u përmbahet rregulloreve të konviktit, nuk është diçka e vështirë. Mendoj se kjo është një përga-titje për jetën studentore dhe një arsye më shumë për t'iu përshtatur shoqërisë. Jetë shoqërore do të thotë shkëmbim i respektit ndaj dëshirave të të tjerëve dhe i të tjerëve ndaj teje. Gjithçka që nxënësit jokonviktorë kanë pranë vetes, ështe ajo pjesë e jetës e cila nuk na lejon ta kompletojmë lumturinë tonë këtu në konvikt. Kur them gjithçka, mendoj për familjen.

Rrethi shoqëror që krijohet në konvikt dhe shoqëria e ngushtë, të bëhen si familje e dytë. Dallim tjetër nga jokonviktorët është se ne çdo ditë na përcjellin të njëjtat rregulla, si rre-gulli i vizitave, i mësimit pasdite, i kohës së caktuar për aktivitete të lira etj.. Të mendosh që moshën më të vështirë të jetës, pra adoleshencën, do ta kalosh larg prindërve, është ndjenjë mjaft e rëndë, por këtë na e lehtësojnë edukatorët tanë të cilët me këshillat e tyre na ndihmojne t'i bëjmë ballë çdo lloj sfide.

Çdo njeri i cili dëshiron që jeta e tij të mos ketë vetëm të papritura, por sadopak të krijojë njohuri për të ardhmen e tij, zgjidhja më e mirë është ta jetojë jetën e organizuar.

Është bukur të dielave në konvikt kur ke vend ku të argëtohesh me shoqërinë dhe edukatorët tanë. Është ky kopshti ynë i cili na ofron mjaft kënaqësi me gjelbërimin, trëndafilat dhe pemët për të cilat kujdesemi vetë ne.

Pas disa organizimeve të dielave, i erdhi koha edhe ushqimit të përsosur të përgatitur në skarë nga edukatorët dhe disa nxënës. Dukeshim si një familje e madhe e cila ishte e mbu-shur vetëm me dashuri dhe atraktivitet. Në një anë ishin ush-qimet nga më të ndryshmet dhe radha e nxënësve me pjata në duar duke pritur të shërbeheshin, ndërsa në anën tjetër ishin grupe nxënësish të ndarë sipas grupeve të konviktit. Pjesë e kësaj dite të mrekullueshme ishte edhe muzika që na shoqëroi nga fillimi deri në fund.

Kështu filluam të krijonim edhe një kujtim të bukur nga jeta në konvik. Disponimi ynë ishte në nivel dhe ndienim një harmoni e rehati me miqësinë që na rrethonte. Bënim biseda të lira, tregonim barcaleta të ndryshme, të cilat na çlironin nga stresi që kemi pasur gjatë javës. Në këtë mënyrë shtohej afërsia mes nesh pasi që konvikti kujdeset të kemi edhe një miqësi të shëndoshë e cila vlerësohet si pasuria më e madhe e njeriut.

Kjo ditë ndikoi që edhe në të ardhmen, ne konviktorët të marrim nisma të shumta për të organizuar aktivitete të tilla përmes të cilave largojmë monotoninë dhe e shfrytëzojmë fundjavën sa më mirë që është e mundur.

97

Internat

Kampimi pranveror në Rugovë të Pejës Florina Pnishi - XII d - Konviktore

Konvikt

Ka shumë gjëra që njeriu i përjeton në jetë e të cilat nuk mund t'i harrojë apo t'i heq nga mendja. Kujtimet e bukura gjithnjë mbesin si një motivim për ta kujtuar të kaluarën dhe të japin forcë që të vazhdosh të ardhmen.

Ishin dy ditë të mrekullueshme që ne kaluam në kampi-min pranveror në Rugovë të Pejës. Prej shumë aktiviteteve që zhvillohen në konvikt, tashmë është bërë traditë që për nxënësit maturantë konviktorë të organizohet çdo vit kam-pim. Të gjithë ishim në pritje të atyre ditëve dhe e kishim planifikuar në detaje se çfarë do të bënim. Na mbetej veç të niseshim. Rruga deri në vendin e caktuar na dukej shumë e gjatë. Kjo ndodhte nga padurimi që kishim për të provuar diçka të re. Çasti i shumëpritur erdhi, dhe ne u mahnitëm që në shikim të parë me bukuritë e rralla që ofronte ai vend

madhështor. Çdo gjë aty ishe e pastër, e gjelbër, shndritëse, madje edhe ajri ishte ndryshe. Vendi ishte tamam piktoresk dhe frymëzues. U vendosëm nëpër kamp-shtëpiza të ndërtua-ra nga druri. U munduam që të paktën, për sa qëndruam aty, të bënim jetën që i përshtatej atij vendi. Ne shfrytëzuam stufat për ngrohje, ujë mund të merrnim edhe nga burimet e ndryshme, ndërsa për të ndezur zjarrin mblodhëm dru në pyll. Darkën e asaj mbrëmjeje e përgatitën edukatorët tanë me ndihmën e nxënësve. Pa dyshim që në këso rastesh ushqimi i preferuar është mishi i përgatitur në skarë. Gjërat ecën shumë mirë, ngase ishim shumë mirë të organizuar.

Më në fund erdhi çasti i shumëpritur për ne- ndezja e zjarrit. Ndonëse ishte një mbrëmje mjaft e ftohtë, ne arritëm ta ndezim zjarrin dhe të gjithë u mblodhëm përreth tij. Të gjithë filluan të buzëqeshnin, disa tregonin barcaleta, disa të tjerë këndonin, por kishte nga ata që kishin filluar të vallëzonin. Një gjë ishte e sigurtë se në fytyrat e secilit nga ne shihej lumturia. Nga pamundësia që të qëndronim më gjatë, u munduam që ta shfrytëzonim çdo minutë dhe nuk fjetëm deri në orët e vona. Ishin disa tema serioze që trajtuam gjatë asaj kohe, që ishte dëshmi se ishim rritur dhe ishim pjekur. Ne na kishte kapur paniku, ngase na kishin mbetur edhe pak muaj nga fundi i "aventurës" sonë në "Loyola-Gymnasium". Për një gjë ishim të sigurtë se eksperiencën dhe jetën që bëmë këtu, nuk mund ta përjetojmë për herë të dytë.

S'thonë kot: Jetoje jetën dhe shfrytëzoje çdo minutë, sikur të ishte e fundit!

98

Internat

Atmosferë festive në konvikt me rastin e 28 NëntoritDitës së FlamuritFlorina Pnishi - XII d - Konviktore

Konvikt

D.A.R.E. - Drug Abuse Resistance Educationwww.dare.comBleron Faiku - X c

Edhe ne, si të gjithë shqiptarët, edhe pse tanimë me shtetin tonë të pavarur, i gëzohemi festës së 28 Nëntorit-Ditës së Flamurit.

Një atmosferë festive mbretëroi edhe në konviktin tonë. Gjithandej valonin flamujt kuq e zi dhe nxënësit mbanin shalle kuq e zi, apo plisa në kokë. Secili në vete e ndiente atdhe-dashurinë dhe krenarinë që jemi shqiptarë. Në kuadër të kësaj dite ne kishim përgatitur edhe një program të shkurtër kulturo-artistik. Vetë nxënësit kishin thurur vargje për festën e 28 Nëntorit dhe për flamurin kombëtar. Në një atmosferë festive filloi kremtimi i festës së madhe. Gjithandej kishte flamuj me shqiponjë, madje gjatë gjithë kohës, Marigona e jonë qëndisi flamurin që ia shtoi edhe më shumë hjeshinë mbrëmjes. Programi përfundoi në rregull dhe pastaj filloi kremtimi i vërtetë. Hedhja e valleve tona tradicionale, të gjithë dorë për dore, me flamurin që i printe valles, i shtonte emocionet, madje sillte dhe lot gëzimi në sytë e shumicës nga ne. Kështu përfundoi edhe një ditë e lumtur në konvikt që do ta mbajmë në mend shumë gjatë.

As students grow older, many will be confronted by the opportunity to take drugs and participate in activities inclu-ding smoking and alcohol. For these reasons, it's a priority in many school systems to teach students about the harmful effects of drugs. Teachers can set up professional programs in their local community to come in and speak with their class about substance abuse. There are also many lesson plans that teachers can use to communicate with their students about drugs. Many secondary school systems already have D.A.R.E. programs. Students spend a whole class period with a police officer who teaches them about the dangers of drugs, plans fun activities that are appropriate for each grade level, and tips and advices to students. Unfortunately our school doesn't have this program but students of our school are so interested in making these projects about things that will help the others.

One of these projects was the one about DRUG that has been prepared by students of grade 12. The reason they decided to do drugs for their project is that they have already learned about them in chemistry classes. Our English teacher uses all kinds of different methods to teach us and one of the most important ones is how to get the ability of speaking in front of the students, so we do the projects because this the way of being fluent in English. She asked students that have done the project of drugs to present it during our English class. That English class was so important and efficient because we were so interested in asking everything about drugs. These students were so prepared and they told us that one of the most important things for students to learn is how to say no to their peers who ask them to get involved in drugs. They let us know how difficult it can be to say "NO" to someone they like hanging out with. Then they gave us strategies of how we can say "NO". Then they told us that we can either explain why we do not want to take drugs or suggest an activity we would rather spend time on.

These things have been necessary for our age, because teenagers need to know the effects of the drugs, and without proper education, we may be oblivious to the sometimes deadly results of drugs abuse. What we have to do is to remind students that drug abuse is not acceptable, through the use of posters and other materials, tell teenagers that school dis-approves of drug use.

Students of grade 12 that have made this project also prepared posters or leaflets because posters on school walls or leaflets for students to pick up, which show the consequences of drug abuse, can be a daily reminder for all of us. Being part of different activities, can help teens in order to have a healthy life and not to take drugs or to do something bad that can really damage their lives.

99

Internat

Ditëlindja imeEra Sadikaj - VI c - Konviktore

Konvikt

Shoqëria e shkollësQendrim Sejdiu - XI d - Konviktor

Nëse ndonjëherë ndihesh keq dhe ke nevojë për dikë - këtu më ke! Nëse ndonjëherë ke nevojë për ndihmë - e di ku të më kër-kosh! Nëse ndonjëherë kërkon ndonjë mike - e di ku të më gjesh!

Këto janë thënie që gjithmonë i kujtoj e më japin forcë. Pas këtyre fjalëve fshihen shumë njerëz të cilët ditën të më trego-jnë se çka është shoqëria, çfarë kuptimi dhe rëndësie ka. Këtu mësova shumë, ndoshta jo aq shumë nga librat, sa mësova nga njerëzit të cilët më rrethojnë; nga ata me të cilët e kaloj ditën, e me disa edhe natën; me një fjalë, u bënë pjesë e jetës sime dhe zunë një vend të rëndësishëm tek unë.

Nuk është çdo gjë e servuar mirë në këtë botë, njeriu duhet të mësojë dhe të veprojë. Jo të gjithë që të rrethojnë kanë men-dim të njëjtë për ty, dikujt i dukesh i mirë, dikujt i keq, dikujt i

mërzitshëm, dikujt i dashur, dikujt i lezetshëm…, por të gjitha këto mendime ekzistojnë në mendjen e tyre, por nuk ta shprehin me fjalë, mjafton një sjellje e tyre dhe ti e kupton. Por, mos u dorëzo, shpreso që çdo gjë do të bëhet mirë, sepse gjithmonë ekziston një rrugë, një mënyrë që të përshtatesh me ta.

Jo gjithmonë njerëzit që të rrethojnë janë të mirë me ty, jeta më ka bërë të mësoj shumë gjëra, ndër to të zbuloj dhe njerëzit të cilët më kanë dashur për interes, pë nevojat e tyre, por këtu nuk u ndesha me këtë. Këtu takova njerëz shumë të dashur; takova shokë që të ndihmojnë në çdo rast e kohë. I falënderoj shpesh prindërit që më sollën këtu, në këtë rreth të gjerë shoqëror. Shokët dhe shoqet këtu janë aq të lidhur me njëri-tjetrin, saqë janë në gjendje të vënë edhe veten në rrezik për të të ndihmuar. Këtu, nëse ndonjëherë ke qenë i mërzitur, ke pasur me kë të flasësh, nëse ke qenë nervoz, ke pasur ku të shfryhesh, nëse ke pasur nevojë për ndihmë, ata i ke pasur gjithmonë pranë, në gatishmëri për të të ndihmuar. Me një fjalë, janë bërë vëllezërit dhe motrat e mia, janë bërë pasuria ime, ata janë dhe do të mbeten shoqëria ime.

Ishte hera e parë që po festoja larg familjes dhe për mua ishte një pikëllim i madh që ditëlindja ime erdhi e unë gjende-sha larg shtëpisë. Tërë ditën isha e hutuar se si do ta kaloja, sepse isha mësuar që ditëlindja ime të festohet në shtëpi, e jo larg saj. Por ndodhi e kundërta dhe ditëlindja ime në konvikt u festua shumë më mirë se në shtëpi. Isha e rrethuar me shoqërinë e grupit dhe me edukatoren tonë të dashur, e cila mundohej që të organizonte sa më mirë ditëlindjen time, sepse e shihte që unë brengosesha shumë.

Kaloi dita dhe pas vizitës së prindërve të cilët më sollën shumë dhurata, në mbrëmje filloi festa e ditëlindjes sime. Të gjitha vajzat këndonin dhe më uronin dhe pasi u pre torta, të gjitha vallëzonin dhe festonin në mënyrë që unë të ndihesha vërtet si në familjen time. Në mbrëmje u pendova pse e kisha

lodhur kokën tërë ditën se si do të kaloja. Me të vërtetë e kalova ditëlindjen më të mirë në jetën time, sepse këtu në konvikt është shumë bukur të festohet dhe të jetohet. Andaj propozoj që të gjitha vajzat e moshës sime të vijnë në konvikt, sepse këtu vërtet kemi një edukim, arsimim dhe përkujdesje shumë të mirë.

100

Internat

Është pak t'i thuash shoqeFjolla Shala, Blerona Beluli & Djellza KabashiXI d - Konviktore

Konvikt

Dita e parë në "Loyola-Gymnasium"Kujtesa Shala - X c - Konviktore

Tashmë filluam të mësojmë disa nga ligjet më themelore të jetës. Si më të rëndësishmen, zgjodhëm mbijetesën. Të mbijetosh nuk do të thotë vetëm të dëgjosh mushkëritë tua tek hapen e mbyllen, por të shohësh që po jeton … e i vetëm s'mund të jetosh dot, mik! Patjetër se e nevojshme është shoqëria- çfarëdo qoftë ajo. Shpresoj ta kesh të shëndoshë!

Ne patëm një fat të tillë.

Jemi shumë të lumtura që kemi njëra-tjetrën dhe që kemi këtë lidhje të fortë mes nesh. Kjo lidhje buron nga secila zemër e jona dhe që bashkohet në një pikë … dashurinë! Por edhe shoqëria jonë ka një histori. Edhe kjo si çdo gjë tjetër filloi që nga moment i hedhjes së vështrimeve e fjalëve të para. Ato më pas u zgjeruan edhe më, dhe arritën të bëheshin mjeti ynë kryesor lidhës.

Por ndjenjat ua kalojnë fjalëve!

Shohim që shoqëria jonë çdo herë e më shumë përforcohet. Dhe, ne e dimë që kjo shoqëri nuk qëndron vetëm brenda mureve të "Loyolës".

Ajo shtrihet përreth, në hapësirë …

Disa ditë para se të vinte dita e parë për të vijuar mësimin këtu në Asociation "Loyola-Gymnasium", qielli i kaltër gdhin-te mëngjesin e madh dhe yjet rrethuan zemrën time me ar. Mezi e prisja këtë ditë. Mendoja për të gjitha të pamundurat, derisa emocioni u tërhoq nga unë. Për një çast mbylla sytë. Para meje u hap një portë e re. Porta e ëndrrave. Ishte ajo ditë që e prisja. Mëngjes. Fillim i ri. Fillim i një dite. Një vit i ri shkollor, apo ndoshta pikërisht fillim i një jete të re për mua. Me ëndje e kujtoj atë ditë dhe ndihem krenare që përjetova ditën e parë, atë ditë që nuk do ta harroj kurrë. Ah, thosha me vete. Agoi një jetë e re për mua, gëzimi, dhe hareja do të mbi-zotërojnë në çdo kënd timin. Një ditë e pritur krahëhapur, e

pakrahasueshme me ditët tjera… arriti. Do të fillojë një jetë e re për mua dhe ta ndërtoj atë me lirinë dhe me paqen. Më dukej që të gjitha ëndrrat që ma kishin mbushur kokën, po kalonin në fantazi të pafundme. Para syve shihja shumë nxënës të cilët takoheshin për herë të parë. Mendoja me vete dhe thosha:

▹ A thua po më pret një botë me plot mrekullira? Po, nëse jam pjesë e mrekullisë. Për këtë jam e sigurtë.

▹ A thua zemra ime ka nevojë ta ndiej shijen e një të dituri? Përjetësisht po.

Kaloi dita. Ishte një ditë e jashtëzakonshme, parandjenja të tilla nuk kam ndier asnjëherë. Të nesërmen rrezet shigjetuese më zgjuan nga gjumi. Dita e djeshme kishte ikur shumë shpejt. Në mëngjes, sapo u zgjova, më përshkoi ndjenja e krenarisë, e motivit për ta vazhduar mësimin ashtu siç duhet dhe të jem krenare për ato që kam mësuar, të arrij një të ardhme të shumëpritur.

Suksese të gjithëve!

101

Poesie

Kosovë e lirëBesarta Hoxha - XI a

Poezi

EseProf. Diana Kolaj

<< Arti dhe jeta >>

Nëse nisemi nga Aristoteli, arti është një imitim i shëmtuar i modelit, asaj që ndodh në jetë, të vërtetës. Nëse nisemi nga vetja, arti është ajo që ne e krijojmë sipas mënyrës sonë, dëshira jonë e parealizuar, e provuar ndoshta vetëm një herë e që ne mundohemi ta jeto-jmë e rijetojmë ….

Si takimi i parë, si dashuria e parë, si puthja e parë. …

Disa gjëra, shumë gjëra ndodhin vetëm një herë në jetë e për këtë nuk ka faj as natyra, as koha, po pafundësia e botës që na rrethon e mania jonë për të provuar sa më shumë prej tyre.

Modeli, e vërteta është ajo që ndodh sot. Ne ngutemi aq shumë të largohet e sotmja, mezi presim që të bëhet nesër e, kur bëhet nesër, ndalemi e mendojmë një çast: Çfarë lamë pa bërë? Çfarë mbeti pa jetuar? Rroftë arti! Dikush me flaut, dikush me fjalë, dikush me qën-disma e dikush me picture e zbut trishtimin e keqardhjen për kohën që rend si e ndjekur nga pas. Ne, kalorësit e vetmuar të horizontit kuq e zi e masim kohën me shekuj, kurse jeta këput lulet tona një nga një.

Arti i imitimit, i flijimit, i dashurisë, i vlerave, i humbjes e i fitores.

Nëse keni kohë të prisni, duhet të jetoni e, nëse keni kohë të jetoni, duhet të prisni. Edhe pse jeta është art më vete, jo çdo gjë e jetës është art. Nuk thonë kot francezët:

<< C'est la vie! >>

Që nga 17 shkurti, Ti je e lirë, Nuk je më e huaja, Je zog në hapësirë.

Të okupuan ndër breza, U shave, u trete, por tani, Kosovë, Ti je shtet në vete.

Shqiptarët kudo në botë, Së bashku festojnë, Në këtë 17 ShkurtGjithandejFlamujt po valojnë.

Pra, sot e dashur, Tre vjetorin feston, Në pafundësi viteshNë liriTë pritshinTyGjithmonë!

102

Nëna TerezëKujtesa Shala - X cKonviktore

Kur ti u largove nga ne, me dhembje të thamë lamtumirë, të gjithë kemi mall, për ty Nënë që kë mëshirë.

Kishe mëshirë për të gjithë ne, ndihmove të pastrehët, të pagjumurit që ishin çdokund, në çdo skaj të jetës.

Për të gjithë pate mëshirë, asnjërin s'e dallove. Nga vuajtjet e panumërta, njerëzit i shpëtove.

Ndihmove njerëzit, që kishin uri, në çdo çast je:Nobelistja jonë e madheNënë Terezë je ti.

Edhe kopshti ynë këtë vit ishte mjaft i pasur me fruta të mollës, falë punës që është bërë si dhe kushteve të përshtatshme klimatike. Një të diele pasdite të shtatorit, vjeljen e filluan nxënësit konviktorë. Vërehej një vullnet i mirë për punë dhe plot gjallëri, e po ashtu nuk munguan as shakatë nga nxënë-sit tanë.

Ne shpjeguam për metodat e vjeljes, ruajtjen e frutave si dhe klasifikimin e tyre në ambalazhe ( arka ) që t'i ruajmë sa më gjatë, sepse dihet që frutat e pemëve paraqesin burim të shumë komponenteve të rëndësishme për ushqimin e drejtë të organizmit të njeriut.

Siç e dimë, pemët i kanë disa faza, si lulëzimi, frytnimi, pjek-ja dhe vjelja. Nëse këto i përcjellim me kujdes dhe punë në

kopsht, në fund do të kemi shumë fruta, pra shumë ushqim. Edhe ju nxënës, nëse i ndiqni me vëmendje mësimet prej klasës në klasë, në fund të shkollimit tuaj do të keni shumë rrugë të hapura për një jetë më të lumtur. Kështu zgjedhim rrugën më të mirë të arsimit, që të jetojmë të lumtur gjatë gjithë jetës. Me punë arrihen gjërat më të bukura, për veten dhe shoqërinë. Pra, të punojmë që të lumtur të jetojmë!

Poesie

Ngadhënjim mbi heshtjenDonika Meta - XI c

Poezi

Ëndërr e papërfunduar Vjollca Morina - X dKonviktore

Mbi errësirën e zezë po fluturojnë vetëm ca flutura të bardha. Çdo gjë ka mbetur e zbrazët, madje edhe shpirti i njeriut. Je mes njerëzish, por nuk dukesh fare. Lisharset, kur dikur qëndroja aty dhe ato dërrasa të kalbura mbetën bosh. Lëndina pa pemë ende rri e gjelbëruar, dhe diku atje poshtë një trungu, rri i groposur gëzimi, të cilin kam kohë që nuk e ndiej. Në një qoshe të dhomës jam ndalur dhe kujtoj për jetën, kur ajo më falte gëzim e vetëm lumturi, por të gjitha këto ishin dikur dhe jo më, sepse ëndrrat mbetën të kyçura në sirtar.

S'më lejon të hap krahët, të fluturoj mbi kaltërsi të qiellit, ashtu si askush më parë. Por të gjitha këto ëndrra, s'po i shoh sepse është errësirë dhe kjo më mbyt. Ende vaz-hdoj të eci mbi rrugën e zymtë, mbi fatin e mjerimit. Diku larg ende dëgjohet një e qeshur gazmore, dëgjohet një melodi, e cila tenton të shuhet. Tanimë gjethet e tha-ra i lagu vesa, tokën që e mori gëzimin, e lagu heshtja, kurse mua trishtimi më mbu-loi. Në natën e errët, vetëm hëna bën dritë, e unë vazhdoj rrugën drejt detit. Tani nuk është më qetësi, ndihet frymëmarrja ime dhe përplasja e dallgëve të detit.

Po iki, duke lënë shenjë mbi rërën e lagur të bregut. Jam gati … po zhytem nën ujë për të filluar një jetë pa trishtim, fshehur diku pas perëndimit të diellit, në një lëndinë plot jetë!

Jetonte në mijëvjeçarin e heshtjes, në ven-din e vetmisë, në luginat e vdekjes dhe të ringjalljes, siç i quante ai. Priste t'i kthehej koha e humbur, momentet që i kishtepërjetuar në gëzimin e dikurshëm, priste tëparaqitej një krijesë që do të mund t'ia lar-gonteatë heshtje, atë vetmi thellë nga luginat eshpirtit, dhe t'i kthehej ajo jetë alegorike që dikurishte e tepërt për të.

Vazhdonte të ecte thellë e më thellë duke indjekur hapat e vetmisë së përjetshme. Mirëposhpresa nuk përfundonte asnjëherë, edhe pse edinte që andej nga vazhdonte nuk kishte tëardhme dhe shpëtim, nuk i bëhej vonë për njerëzitqë kishte lënë prapa, vetëm vazhdonte evazhdonte në rrugën e pakthim duke i shpejtuarhapat edhe pse digjej nga dëshira për një jetë mëtë mirë.

103

Konvikt

Vjelja e mollëve në kopshtin e "Loyolës"Ed. Frrok Thaçi

Internat

Një e shtunë në qytetXhyla Spahiu - XI d - Konviktore

Konvikt

Darka e prindërveGloria Tunaj - XI c - Konviktore

Në përgjithësi, festat, ditëlindjet dhe datat e veçanta të mbesin gjithmonë një kujtim i bukur. Nuk është thjesht një kujtim, por një pjesë e jetës ku do ta kujtosh gjithmonë me nostalgji. Një festë që ne nxënësit e shkollës ALG "Loyola-Gymnasium" gjithmonë e kujtojmë dhe e presim me gëzim, ështe Darka e prindërve, një festë që i bashkon njerëzit tanë më të dashur, ata njerëz që na ndimojnë të ecim përpara me krenari- prindërit, shoqëria dhe edukatorët, që duhet t'i falënderojmë me mijëra herë për mundin që bëjnë për ne.

Disa ditë përpara festës nxënësit mundoheshin të përgatiten sa më mirë që t'i gëzojnë prindërit e tyre dhe t'i bëjnë eduka-torët krenarë. Çdo grup kishte përgatitur diçka të veçantë për atë natë të veçantë. Ajo natë e paharrueshme filloi me ardhjen e prindërve. Oborri i shkollës ishte përplot me prindër, nxënës

dhe edukatorë. Të ftuarit (prindërit) kishin përgatitur ushqim tradicional për atë natë. Në oborr të shkollës nxënësit dhe edukatorët kishim përgatitur tryezat me plot e përplot ush-qime, kurse bukurinë ua shtonin edhe lulet e freskëta që ishin vendosur në mes të tryezës.

Aktiviteti filloi me një program që e prisnin të gjithë me padurim; i pasur me befasira që kishin përgatitur nxënësit, si valle të ndryshme, këngë, poezi e shumë gjëra të tjera. Pas atij programi madhështor, ku nxënësit treguan se kishin mësuar shumë gjëra të vlefshme nga kjo shkollë, erdhi koha e darkës. Të gjithë së bashku u afruan pranë tryezave dhe shijonin ushqimin që ishtë përgatitur për ta. Aty tregohej respekti, puna dhe marrëdhënia miqësore si dhe dashuria mes nxënësve dhe edukatorëve. Pasi që përfundoi darka, filloi një "party" ku të gjithë vallëzonin së bashku dhe kënaqeshin, atë natë që bashkoi çdo gjë të mrekulluesh-me. Në përmbyllje, të gjithë u ndanë të kënaqur dhe kjo mbeti për ne nxënësit si festa me e bukur. Ndonëse për shumë të tjerë ishte një ditë e zakonshme, për ne nxënësit e gjimnazit "Loyola" ishte një kënaqësi e madhe, ku të gjithë së bashku festuam, ne, prindërit tanë dhe edukatorët. Gjithë ky gëzim dhe lumturi që përjetuam, ishte meritë e edukatorëve tanë, që gjithmonë mundohen të jenë pranë nesh dhe për këtë gjë i falënderojmë shumë.

Pas një jave të ngarkuar me mësime, truri dhe trupi ka nevojë për pushim dhe relaksim. Kështu, çdo të shtunë edhe ne kon-viktorët presim pa durim daljen në qytet me edukatorët tanë të cilet kujdesen për ne. Gjatë ditës me kënaqësi mendojmë se çfarë do të blejmë apo se si do të shëtitemi së bashku me shokët dhe shoqet tona, por edhe kujdesi për garderobën, se çfarë do të veshim të bukur, si do të dukemi, me kënd të takohemi e tjera. Thjesht kjo është një ditë e këndshme pushimi e relaksi.

Nga ora 14. 00 deri 16. 00, në qytet dalin më të vegjlit, kurse ne, të rriturit, dalim nga ora 19. 00 deri në orën 21. 00. Gjatë qëndrimit në qytet jemi të shoqëruar nga edukatorët tanë të cilet me kujdes të veçantë përcjellin çdo nxënës të konviktit. Në qytet shëtisim së bashku, blejmë gjëra që na nevojiten.

Kohën e kalojmë edhe nëpër lokale duke pirë apo duke ngrënë gjërat e preferuara, së bash-ku me shoqërinë që është kënaqësi e vërtetë. Shumë herë, duke u bazuar në parashikimin e motit, e ndryshojmë edhe orarin e daljes në qytet, nganjëherë dalim edhe të dielave gjatë ditës.

104

Internat

Apfelernte im Schulgarten

Konvikt

Vjelja e mollëve në kopshtin e "Loyolës"

105

Internat

Vizitë në Ujëvarën e MirushësEd. Frrok Thaçi

Konvikt

Ishte ditë e diel dhe që ta thyenim përditshmërinë në konvikt, ne, stafi i edukatorëve, vendosëm që ta vizitonim Ujëvarën e Mirushës. Të gjithë nxënësit ishin të gëzuar dhe plot energji për të vizituar këtë vend me bukuri natyrore, ku për disa prej tyre ishte hera e parë dhe me padurim prisnin që të arrijnë atje.

Arritëm në mesditë dhe atje vërtet ishte një bukuri e rrallë: natyra, burimi i ujit, bjeshkët e larta e të thepisura si dhe drunjtë e ndryshëm shkurrorë. Ishte vapë e madhe kështu që nxënësit me padurim pritnin që të freskoheshin sadopak.

Në këtë vend çdo gjë ishte lënë në mëshirën e natyrës dhe dora e njeriut shumë pak kishte punuar për ta rregulluar atë vend. Ajo pjesë shtrihet në mes tri komunave. Në bisedë e sipër me nxënësit e shkollës sonë biseduam se sa bukur do ishte të punohej në infrastruk-turën e këtij vendi, sepse ia vlen të punohet në këtë të drejtim dhe të investohet në këtë projekt që është madhor për Kosovën, ndërsa aktualisht çdo gjë ështe lënë në dorën e natyrës. Edhe natyra ka nevojë për dorën e njeriut. Shpresojmë se në të ardhmen ndonjërës prej këtyre komunave du t'i bjerë ndërmend që të marrë ndonjë hap pozitiv që këtë thesar të çmuar ta shfrytëzojë si është më së miri, sepse kjo është pronë e jona, andaj duhet të mendojmë dhe të veprojmë për të mirën e vendit tonë.

106

Internat

Jeta konviktoreGloria Tunaj - XI c - Konviktore

Konvikt

Filmi "Dosja e K." në konviktEdona Thaqi - XI d - Konviktore

Një rrugë shumë e gjatë dhe plot të papritura, disa të mira e disa të këqija. Ndoshta ecën asaj rruge, por nuk e vëren, ndoshta kalon koha në atë rrugë, por ti prapë nuk e vëren, vetem ecën pa u ndalur. Nje ditë rruga ndahet në dy kahje, në dy drejtime të kundërta, ku duhet t'i të zgjedhësh. Ndalesh dhe nuk di më nga të ecesh. Vetëm mendon për zgjedhjen që do të bësh. E, kjo rrugë, është JETA.

Edhe unë e përshkova këtë rrugë, me të mirat por edhe me të papriturat. Por kur erdhi dita të zgjedhja në mes dy rrugëve, u ndala dhe mendova se cila do të jetë rruga e duhur për mua; cila është më e mira dhe e drejta. Vendosa, por me ndihmën e prindërve. Mora rrugën për në shkollën "Loyola-Gymnasium". Kjo rrugë më bëri ta ndryshoj jetën krejtësisht. Filloi një jetë krejt ndryshe- filloi jeta konviktore. Isha mësuar të jetoja vetëm me vëllezërit e mi dhe prindërit, por tani, kjo jetë e re, më dukej ndryshe, por më pëlqente.

Jeta konviktore më mësoi shumë, më mësoi të kem jetën e organizuar, më mësoi të jem e pavarur dhe shumë gjëra të mira. Në konvikt kemi orar ditor ku çdo gjë është në kohën e vet: loja, dëfrimi, mësimi, por edhe ushqimi. Dita në konvikt fillon në orën 6:30. Zgjimi i nxënësve bëhet nga edukatorët, pastaj bëhemi gati për në shkollë. Në orën 07:10 kemi mëngjesin, pastaj në orën 08:00 fillon mësimi dhe zgjat deri në orën 13:10. Në këtë kohë fillon dreka për të gjithë nxënësit. Prej orës 14:00 deri në 16:00 kemi pushim, ose nëse është dita e vizitave, vijnë prindërit për të na vizituar. Në orën 16:00 fillon mësimi në kon-vikt, që të përgatitemi për shkollë dhe zgjat deri në 17:00, ku kemi një pauzë të vogël 30 minuta, ku në marendë marrim fruta ose gjëra të ndryshme për të ngrënë. Pastaj, që nga ora 17:30 deri në 18:30 fillon përsëri mësimi. Në orën 18:30 hamë darkë.

Pasi i kryejmë të gjitha aktivitetet, kemi pauzë ose merremi me aktivitete të lira, si volejboll, basketboll, shikojmë filma ose ndeshje sportive etj. Në konvikt organizojmë festa të shum-ta e të ndryshme, ndenja që të relaksohemi, por edhe gara ku shprehim dijen dhe talentin tonë. Pra jeta konviktore të bën më të aftë për jetën dhe më të afërt me njerëzit. Thjesht është një jetë e organizuar, me aktivitete dëfryese dhe mësim.

Në konviktet tona asnjëherë nuk mungojnë aktivitete e lira. Edukatorët-pedagogët tanë mundohen ta bëjnë të pamun-durën të na kënaqin, duke përgatitur lojra të ndryshme, kuize, aktivitete sportive, programe argëtuese, shëtitje etj. Ata nuk lejojnë që në asnjë moment ta ndiejmë mungesën e familjes.

Në kuadër të aktiviteteve të lira bëjmë ndonjë projekt, ku edukatorët na prezantojnë ndonjë temë edukative që vetë kanë përzgjedhur. Një të dielë edukatori Arianit na prezan-toi filmin me titull "Dosja e K." Në mensë u mblodhëm të gjithë së bashku për të shikuar filmin. Që në momentet e para të gjithë treguan interesim dhe kureshtje, sepse filmi kishte të bënte me shqiptarët dhe kanunin. Ne kishim disa njohuri mbi kanunin, por domëthënien e plotë e kuptuam gjatë filmit. Përmbajtja e këtij filmi ishte hakmarrja. "Gjaku duhet larë me gjak". Virtyt tipik shqiptar!

Pasi përfundoi filmi kishim të drejtë të bënim komente. Aq me përkushtim e shikuam filmin, saqë të gjithë hezitonin ta merrnin fjalën. Në mesin tonë kishte fëmijë të cilëve u është marrë e drejta të thërrasin "baba". Ata e përjetuan shumë vështirë këtë, por i mblod-hën forcat dhe dolën të flasin para të gjithëve. U dridhej zëri nga dhimbja dhe ishin të zbehur, por zemra e tyre nuk ishte e mbushur me urrejtje. Ata ishin të gatshëm të falnin gjakun e baballarëve të tyre, edhe pse filmi, mendoj se sugjeronte të kundërtën. U prekëm të gjithë dhe u emocionuam nga fjalët e tyre. Filluam të duartrokasim fort duke u dhënë një mbështeteje dhe kurajo të madhe. Mësuam çfarë është nderi, falja dhe hakmarrja dhe se ia vlen ta falim njëri- tjetrin.

Kjo ditë e diel përfunoi duke na dhuruar lot, emocione dhe buzëqeshje. Me padurim po i presim të dielat tjera në konvikt, ku do të kemi rast të mësojmë gjëra shumë të vlefshme për jetën tonë.

107

108

Besucher & Besuche

Besucher in PrizrenUnsere Besuche

Mysafirët & Vizitat

Mysafirët në PrizrenVizitat tona

108

10.11.2010Pädagogische Institut TirolDr. Leopold Ettmayer

16.12.2010Prof. Dr. Wollf

16.02.2011Kulturhaus Prizren"Xhemaijli Berisha"Feierlichkeiten zur Unab-hängigkeitserklärung und Ausstellung

17.11.2010Auswärtiges AmtAbteilung Kultur undkommunikationWerner Wnendt

15.01.2011Grünhelme/TrägervereinDr. Rupert Neudeck

14.03.2011KFOR - Kommandeur Feldlager PrizrenOberst Wolfgang Pirner

17.11.2010KatholischesMilitärbischofsamtPrälat Walter Wakenhut

20.01.2011KFOR - Change of Command ComKFOR - PrishtinaGen. Stefan ThomasGen.Maj. Erhard Bühler

20.03.2011KFOR Hauptquartier PrishtinaNeujahrsempfang

17.11.2010Bundesministerium für Bil-dung und ForschungBundesministerin Prof. Dr. Annette Schavan

24.01.2011Vertreter der EULEX

04.04.2011Gemeinnützige Hertie-Stiftung

17.11.2010Stellanervereinigung - BerlinFamilie von Braunmühl

27.01.2011Deutsche Botschaft Prishtina Leiter des Pressereferats Christoph Deißenberger

13.04.2011Tobias KunerKuner public media

08.12.2010Kosovoabend Sigmaringendorf10. Panzerdivision & Landkreis

10.02.2011Delegation aus Shivaqevo, BulgarienSchule "Gjorgji A. Karavelov"

15.04.2011Trägerverein - 15. Sitzung

109

Besucher & Besuche

Besucher in PrizrenUnsere Besuche

Mysafirët & Vizitat

Mysafirët në PrizrenVizitat tona

109

26.04.2011ReitmanngymnasiumInnsbruck

30.06.2011DelegationAtlantikbrücke e.V.

09.09.2011KFOR - Change of Command ComKFOR - PrishtinaGen.Major Erhard BühlerGen.Major Erhard Drews

13.05.2011Journalisten aus Berlin-Brandenburg

06.09.2011Schriftstellerehepaar Helena und Ismael Kadare

23.09.2011Bernd Posselt MdEP

26.05.2011Journalisten aus Berlin, Westfalen und Hessen

06.09.2011Stv. Chef des Generalstabes General Sandër Lleshi

30.09.2011KFORDelegation des Französischen Kontigents

05.06.2011Europamarathon Görlitz

07.09.2011KFOR - Kommandeur Feld-lager Prizren - Sommerfest Oberstarzt Dr. Rubbert

03.10.2011ReportageteamARD Kontraste Berlin

10.06.2011KFOR - Kommandeur Feldla-ger PrizrenOberstarzt Dr. Rubbert

07.09.2011Minister für Erziehung und Wissenschaft - TiranaProf. Dr. Myqerem Tafaj

08.10.2011Konrad-Adenauer-Stiftung Skopje, Anja CzymmeckKatholisches Büro BerlinPrälat Dr. Karl Jüsten

25.06.2011Delegation aus dem Land-kreis SigmaringenLandrat Dirk Gaerte

07.09.2011Ministerium für Land-wirtscht, Ernährung und Verbraucherschutz - TiranaStv. Minister Dr. Ndoc Fazlia

26.10.2011Sovereign - Order of St. John of Jerusalem - Knights of Malta - Grand HospitalierDr. Giuseppe Madia

Der Förderverein (AG Münster - VR 70758)

ist zur ideellen und materiellen Unterstützung der Asociation "Loyola-Gymna-sium" am 22. März 2007 als eingetragener Verein gegründet worden. Er soll darüber hinaus den Schüleraustausch zwischen dem Gymnasium in Prizren und deutschen Schulen vermitteln und fördern. Diese Vereinszwecke werden durch Mitgliedsbeiträge und Spenden realisiert.

Spendenkonto

Bank Volksbank Beckum eGKontonummer 103 16 26 00BLZ 412 600 06IBAN DE50412600060103162600SWIFT(BIC) GENODEM1BEK

Bitte geben Sie im Verwendungszweck Ihren Namen und Ihre Anschrift an. Nur dann können wir Ihnen eine steuerlich anerkannte Spendenbescheini-gung zusenden. Der Versand erfolgt automatisch im Januar des Folgejahres.

Anschrift Telefon E-Mail/URL

Holtmar 13 +49 (0) 2521 58 51 verein@alg-prizren. comD - 59269 Beckum +49 (0) 8151 911 700 www. alg-prizren. com

Vorstand

Dirk KomitschFinanzen

Michael Werhahn-RöttgenVorsitzender

Peter TiggesbäumkerSchriftführer

Jürgen SchwarzbachStv. Vorsitzender

Meine persönlichen Daten:

Name, Vorname*

Firma

Straße*

Land/PLZ/Ort*

Telefon

E-Mail**

Hiermit ermächtige ich Sie widerruflich, meinen Beitrag oder meine Spende mittels Lastschrift ein-zuziehen. Meine Kontoverbindung lautet:

Bank*

Kontonummer*

BLZ*

Datum/Ort/Unterschrift*

* Felder müssen immer ausgefüllt werden!

** E-Mail-Adresse eintragen und zukünftig, kostenlos ALG News erhalten.

Förderverein

Mitglied werden und/oder spenden

Shoqata përkrahëse

Të bëheni anëtar dhe/ose donator

Fre

un

de

un

d F

örd

ere

r d

er

Aso

cia

tion

"Lo

yola

-Gym

na

siu

m"

e. V

. Fö

rde

rve

rein

Die Seite bitte ausfüllen, heraustrennen und per Post senden an:

Freunde und Förderer der Asociation "Loyola-Gymnasium" e. V. Michael Werhahn-Röttgen Holtmar 13 D - 59269 Beckum

Durch meine Mitgliedschaft im Förderverein und/oder meine Spende unterstütze ich die Erziehungs- und Bildungsarbeit am Loyola-Gymnasium.

Ich werde Mitglied! Mein jährlicher Mitglieds-beitrag beträgt: 24 EUR 48 EUR 96 EUR

EUR

bitte ankreuzen oder eintragen

Ich spende! Meine Spende beträgt:

EUR bitte eintragen

110

Jah

rbu

ch - V

jeta

ri - 2

01

1/1

2

Spendenkonto/Kontoja e donacioneveJesuitenmission & Förderverein

Homepage

www.alg-prizren.com

Bank: Liga Bank Volksbank Beckum eG Vordere Sterngasse 32 Südstraße 15 D - 90402 Nürnberg D - 59269 BeckumKontoinhaber: Jesuitenmission Freunde u. Förderer der ALG e.V. Königstr. 54 Holtmar 13 D - 90402 Nürnberg D - 59269 BeckumKontonummer: 5115582 103162600BLZ: 75090300 41260006IBAN: DE61750903000005115582 DE50412600060103162600SWIFT(BIC): GENODEF1M05 GENODEM1BEKStichwort: Loyola-Gymnasium

Zuwendungsbescheinigungen werden erstellt.

Wir überreichen Ihnen das Jahrbuch gerne kostenlos, bitten aber um eine angemes-sene Spende, um die Herstellungs- und Versandkosten decken zu können.

Wir danken für Ihr Verständnis und Ihre Unterstützung.

Ihre Spende wollen Sie bitte an unser Spen-denkonto bei der Jesuitenmission, siehe Rückseite, richten. Falls Sie uns im Ver-wendungszweck Ihren Namen und Ihre An-schrift wissen lassen, erhalten Sie automa-tisch eine Spendenquittung zugesandt.

Copyright © 2011 Asociation "Loyola-Gymnasium"

Eine Bitte - Një lutjeDruckkostenShpenzimet e botimit

jahrbuch 2011/12 vjetari

Documents