jak czytać raport z ewaluacji zewnętrznej szkoły lub … przez uczniów norm społecznych...
TRANSCRIPT
Jak czytad raport z ewaluacji zewnętrznej szkoły lub placówki
oświatowej? dr hab. Aleksander Noworól, prof. UJ
Instytut Spraw Publicznych UJ
1
Metodyka ewaluacji
• Proces ewaluacji – z formalnego punktu widzenia – prowadzony jest na podstawie następujących głównych aktów prawnych:
• Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) - zwanej dalej Ustawą – oraz wynikającego z jej art. 35 ust. 6
• Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 2009 r. Nr 168, poz. 1324) – zwanego dalej Rozporządzeniem
2
Zakres merytoryczny ewaluacji zewnętrznej
• efekty – co osiągają uczniowie i nauczyciele?
• procesy – jak skuteczne, efektywne, angażujące są procesy zachodzące w szkole, jak wspiera się uczących się?
• środowisko – rola współpracy ze środowiskiem w procesie uczenia się
• zarządzanie – jak wygląda przywództwo i strategiczne zarządzanie, zapewnianie jakości – ewaluacja i poprawa, zasoby?
3
Hipotezy
• Najważniejsze elementy lokalnej polityki oświatowej, pozostające w gestii dyrektorów szkół i placówek ukierunkowane zostały zapisami wymagao Rozporządzenia
• Organ prowadzący ma możliwośd dokonania syntetycznej i strategicznej oceny działalności szkół i placówek po zapoznaniu się z treścią raportów ewaluacyjnych dotyczących podległych jednostek
4
• Podstawową funkcją raportu jest funkcja poznawcza.
• Raport powinien także służyd rozwojowi szkół i placówek, ponieważ zebrane informacje mają przyczyniad się do podejmowania decyzji dla doskonalenia działao prowadzonych przez te placówki (a więc ich rozwoju) oraz do skutecznego prowadzenia polityki oświatowej.
6
Raport składa się z dwóch części i obejmuje: • podsumowanie ewaluacji zawierające: wyniki
ewaluacji zewnętrznej, określenie poziomu spełniania przez szkołę/placówkę wymagao zawartych w Rozporządzeniu wraz z jego uzasadnieniem, wnioski;
• wyniki ewaluacji zewnętrznej: opisy do kryteriów i charakterystyk wymagao, będących wynikiem przeprowadzonej analizy danych zebranych.
7
• Przypisanie poziomu spełniania przy każdym wymaganiu. Można stwierdzid, że bazując na samym Rozporządzeniu zasada określania poziomu spełnienia wymagania przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji sprowadza się do dwóch wytycznych: – najpierw analizuje się spełnienie kryteriów, – następnie zgodnie z zasadą, iż decyduje najsłabszy element,
określa się poziom wymagania.
8
Wymagania / Poziom spełniania wymagania: A - E
Obszar: EFEKTY działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki
Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu
potwierdzającego kwalifikacje zawodowe
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności
Uczniowie są aktywni
Respektowane są normy społeczne
Obszar: PROCESY zachodzące w szkole lub placówce
Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej
Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany
Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli
Kształtuje się postawy uczniów
Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych
Obszar: Funkcjonowanie szkoły lub placówki w ŚRODOWISKU LOKALNYM
Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju
Wykorzystywane są informacje o losach absolwentów
Promowana jest wartośd edukacji
Rodzice są partnerami szkoły
Obszar: ZARZĄDZANIE szkołą lub placówką
Funkcjonuje współpraca w zespołach
Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny
Szkoła lub placówka ma odpowiednie warunki lokalowe i wyposażenie 9
• Unia Europejska • Krajowa polityka oświatowa • Lokalna polityka oświatowa
W praktyce polityka oświatowa
oznacza działania paostwa w dziedzinie szkolnictwa i wychowania, realizowanie celów kształcenia oraz podstawy materialno-techniczne funkcjonowania przyjętego systemu oświatowego, jak i zarządzanie instytucjami zajmującymi się tą dziedziną
10
W obszarze edukacji działania zmierzają do: • rozwoju wymiaru europejskiego w edukacji
– m.in. upowszechnianie języków paostw członkowskich • sprzyjania mobilności studentów i nauczycieli
– uznawanie dyplomów akademickich • promowania współpracy między placówkami
edukacyjnymi • rozwoju wymiany informacji i doświadczeo • sprzyjania rozwojowi wymiany młodzieży i instruktorów
społeczno-edukacyjnych, a także zachęcania młodzieży do uczestnictwa w demokratycznym życiu Europy
• popierania rozwoju kształcenia na odległośd • rozwoju europejskiego wymiaru sportu
– popieranie uczciwości i dostępności we współzawodnictwie sportowym
11
Krajowy system oświaty
• respektowanie praw obywatelskich poprzez: – realizację prawa obywatela RP do kształcenia się oraz
prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki
– możliwośd uzupełniania wykształcenia, zdobywania lub zmiany kwalifikacji
– upowszechnianie dostępu do szkół
– zmniejszanie różnic w warunkach kształcenia, wychowania i opieki
• wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny;
• odpowiednia struktura organizacyjna systemu oświaty
• zakres treści kształcenia dostosowany do potrzeb rozwoju społeczno-gospodarczego
12
• tworzenie warunków kształcenia, zgodnych z potrzebami i sprzyjających włączeniu społecznemu, a w tym: – nauczanie dostosowane do możliwości psychofizycznych uczniów – możliwośd pobierania nauki przez dzieci i młodzież
niepełnosprawną oraz niedostosowaną społecznie – opieka nad uczniami niepełnosprawnymi – zindywidualizowany
proces kształcenia – opieka nad uczniami szczególnie uzdolnionymi – realizowanie
indywidualnych programów nauczania – utrzymywanie bezpiecznych i higienicznych warunków szkolnictwa – opieka nad uczniami pozostającymi w trudnej sytuacji materialnej
i życiowej – tworzenie warunków do rozwoju zainteresowao i uzdolnieo
uczniów 13
• samodzielne określanie sieci publicznych przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjalnych (z granicami ich obwodów)
• nadzór nad kontrolą spełniania obowiązku szkolnego osób w wieku 3-18 lat,
• współpraca z organami nadzoru pedagogicznego • prowadzenie polityki kadrowej wobec dyrektorów • zatwierdzanie corocznych projektów arkuszy
organizacyjnych • zapewnienia lokalowych i materialnych warunków
realizacji zadao przez szkoły i placówki • wykonywanie prac dotyczących realizacji kompetencji
organu wykonawczego JST (przygotowywania projektu budżetu, nadzoru nad jego realizacją)
14
• Polityka publiczna powinna, na tle konkretnego celu strategicznego, przedstawiad zasady i sposoby rozwiązywania zidentyfikowanych problemów
• Zasadniczym elementem polityki jest rekomendacja wybranego wariantu realizacji celu strategicznego, wraz z opisem najkorzystniejszych instrumentów implementacji
• Polityki wdrażane są poprzez system instrumentów: – instrumenty planistyczne – instrumenty organizacyjne – instrumenty bieżącego zawiadywania – wdrażania
polityki – instrumenty monitoringu i kontroli
15
• Istotą tego aspektu polityki jest określenie lokalnych priorytetów oświatowych i opracowaniu zgodnego z nimi wieloletniego planu działao i decyzji finansowych
• Cele polityki obejmowad winny: – wizję lokalnej oświaty – cele szczegółowe
• W zdefiniowaniu wizji i celów konkretyzują się priorytety
16
• w obszarze rozwoju przez kształcenie i zdobywanie wiedzy – zaszczepienie uczniom
potrzeby kreatywności
17
• w obszarze rozwoju przez socjalizację – wykształcenie w uczniach
umiejętności „stawiania granic” aksjologicznych i – w szczególności – etycznych, trudnych do ogarnięcia w społeczeostwie sieciowym
18
• w obszarze życia społecznego – uświadomienie wagi aktywnego uczestnictwa w społeczeostwie obywatelskim, poprzez własną aktywnośd społeczną, zaangażowanie w sprawy wspólnoty terytorialnej, także – wolontariat
19
• formułowanie lokalnych celów i zadao polityki • koordynacja polityki oświatowej z dokumentami
planistycznymi dotyczącymi innych obszarów aktywności samorządu lokalnego
• określenie lokalnych standardów edukacyjnych na poziomie wyższym niż wymagania obowiązujące (wynikające z wytycznych krajowych)
20
• zorganizowanie sieci publicznych szkół i placówek
• wdrożenie polityki inwestycyjnej polegające na zapewnieniu odpowiedniej bazy materialnej i odpowiedniego wyposażenia
• stworzenie powiązao organizacyjnych (sieci, porozumienia, umowy) z działającymi w środowisku podmiotami, które mogą byd partnerami gminy w realizacji celów polityki oświatowej 21
• tworzenie warunków, by uczniowie nabywali wiadomości i umiejętności, zgodnie z podstawą programową
• tworzenie warunków dla intelektualnej i poznawczej aktywności uczniów oraz kształcenie postaw pro-innowacyjnych
• wyrównywanie szans uczniów w sferze edukacji poprzez indywidualizację procesu nauczania
• promowanie w środowisku wartości edukacji, potrzeby uczenia się oraz upowszechnianie informacji o ofercie edukacyjnej
22
• stworzenie warunków skłaniających do przestrzegania przez uczniów norm społecznych
• kształtowanie postaw uczniów (wspieranie tolerancji i integracji społecznej uczniów zróżnicowanych środowiskowo, kulturowo, religijnie) poprzez podejmowanie działao wychowawczych adekwatnie do potrzeb
• współpracę szkoły/placówki z otoczeniem społecznym i gospodarczym
na rzecz wzajemnego rozwoju
23
• zapewnianie wysokiego poziomu profesjonalnego, naukowego i etycznego kierownictwa szkół i placówek oraz kadry nauczycieli,
• zapewniania finansowania oświaty na poziomie pozwalającym realizowad pozostałe instrumenty polityki edukacyjnej
• usuwanie i niedopuszczanie do powstawania dysproporcji między warunkami kształcenia w poszczególnych szkołach na terenie jednostki terytorialnej,
24
• opracowanie, uzgodnienie (pedagodzy, rodzice) i wdrożenie koncepcji pracy
• zapewnienie sprawnego i skutecznego przebiegu realizacji procesów edukacyjnych
• wykorzystywanie informacji o losach absolwentów • współpraca z rodzicami i traktowanie ich jako partnerów
szkoły • współpraca zespołowa nauczycieli • sprawowanie wewnętrznego nadzoru pedagogicznego • podejmowanie działao poprawiających warunki lokalowe
i wyposażenie • uczestnictwo w programach i strukturach wojewódzkich,
regionalnych, ogólnopolskich i międzynarodowych, podejmujących problematykę oświaty i wychowania 25
• Monitoring, ewaluacja i kontrola realizacji lokalnej polityki oświatowej obejmują szereg działao: badawczych, analitycznych, diagnostycznych oraz sugestii interwencji naprawczych, skierowanych na weryfikację lub/i poprawę: – trafności i wykonalności celów i zadao polityki – wyboru środków organizacyjnych przyjętych dla realizacji celów – poziomu wdrażanie przyjętych rozwiązao merytorycznych oraz zarządczych
• System nadzoru pedagogicznego, określający warunki i tryb sprawowania oraz formy nadzoru pedagogicznego obliguje do prowadzenia analiz w czterech obszarach (efekty, procesy, środowiska, zarządzanie)
• Analiza i wynikające z niej diagnozy pozwalają na kompleksową ewaluację działalności szkoły / placówki
26
• Analiza raportu a instrumenty będące w kompetencjach szkół/placówek
• Analiza raportu a instrumenty będące w kompetencjach organów prowadzących 27
• W pierwszej kolejności, zestawiono tabelarycznie elementy polityki oraz 17 wymagao stawianych przez Rozporządzenie
• Za przedmiot analizy przyjęto instrumenty bieżącego zawiadywania polityką, pozostające głównym obszarem, a zarazem – zbiorem zadao szkoły / placówki oświatowej. 28
Instrumenty rozwoju przez kształcenie - stworzenie
warunków dla:
Wymagania – elementy raportu ewaluacyjnego
Efekty Procesy Środowisko
lokalne Zarządzanie
nabywania wiadomości i umiejętności zgodnie z podstawą programową
Wyniki sprawdzianu, egzaminów
Nabywanie wiadomości i umiejętności
Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej
Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny
intelektualnej i poznawczej aktywności uczniów oraz postaw pro-innowacyjnych
Aktywność uczniów
Kształtowanie postaw uczniów
Wykorzystanie zasobów środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju
Odpowiednie warunki lokalowe i wyposażenie
wyrównywania szans uczniów w sferze edukacji
Wyniki sprawdzianu, egzaminów
Działania służące wyrównywa-niu szans
Rodzice są partnerami szkoły
Odpowiednie warunki lokalowe i wyposażenie
promowania wartości edukacji i uczenia się, oraz informacji o ofercie szkoły
Nabywanie wiadomości i umiejętności przez uczniów
Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Promowana jest wartość edukacji 29
Instrumenty rozwoju przez socjalizację i
aktywn.społecz. - stworzenie
warunków dla:
Wymagania – elementy raportu ewaluacyjnego
Efekty Procesy Środowisko
lokalne Zarządzanie
przestrzegania przez uczniów norm społecznych
Respektowa-nie norm społecznych
Kształtuje się postawy uczniów
Rodzice są partnerami szkoły
kształtowanie postaw uczniów (wspieranie tolerancji i integracji społecznej uczniów zróżnicowanych środowiskowo, kulturowo, religijnie)
Aktywność uczniów
Kształtowanie postaw uczniów
Wykorzystanie zasobów środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju
współpraca szkoły / placówki z otoczeniem społecznym i gospodarczym na rzecz wzajemnego rozwoju
Nabywanie wiadomości i umiejętności przez uczniów
- Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
- Kształtuje się postawy uczniów
Wykorzysta-nie zasobów środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju 30
Instrumenty zarządzania procesem
edukacji oraz szkołą/plac.
Wymagania – elementy raportu ewaluacyjnego
Efekty Procesy Środowisko
lokalne Zarządzanie
opracowanie, uzgodnienie i wdrożenie koncepcji pracy
Szkoła / placówka ma koncepcję pracy
Informacja o losach absolwentów Rodzice part-nerami szkoły
Funkcjonuje współpraca w zespołach
zapewnienie sprawnych i skutecznych procesów edukacyjnych
Procesy edukacyjne - zorga-nizowane
Wewnętrzny nadzór pedagogiczny
wykorzystywanie informacje o losach absolwentów
Informacja o losach absolwentów
współpraca z rodzicami
Rodzice są partnerami szkoły
Wewnętrzny nadzór pedagogiczny
funkcjonowania współpracy zespołowej nauczycieli
Procesy edukacyjne efektem współdziałania nauczycieli
Funkcjonuje współpraca w zespołach 31
Instrumenty zarządzania procesem
edukacji oraz szkołą/plac.
Wymagania – elementy raportu ewaluacyjnego
Efekty Procesy Środowisko
lokalne Zarządzanie
zapewnienie sprawowania wewnętrznego nadzoru pedagogicznego
Wewnętrzny nadzór pedagogiczny
poprawianie warunków lokalowych i wyposażenia
Odpowiednie warunki lokalowe i wyposażenie
uczestnictwo w programach i strukturach wojewódzkich, regionalnych, ogólnopolskich i międzynarod.
podejmujących problematykę oświaty i wychowania
Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Wykorzystanie zasobów środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju
32
• Na podstawie zbioru diagnoz sytuacji w poszczególnych jednostkach można też wnioskowad: – o stanie oświaty lokalnej – o tych elementach zarządzania jednostką samorządową, które
wymagają interwencji i modyfikacji
• Odnosi się to do ukierunkowania zmian w sferach: planowania, organizowania i bieżącego zawiadywania zadaniami oświatowymi w gminie.
33
Obszar „Efekty” a polityka oświatowa
Planowanie Organizowanie Bieżące zawiadywanie
Cele
zadania
Korela-cja z
polityka-mi społ.
Stan-dardy eduka-cyjne
Sieć szkół /
pla-cówek
Polityka inwesty-
cyjna
Związki ze
środo-wiskiem
Poziom kadry
Finanso-wanie
Usuwa-nie
dyspro-porcji
Diagnoza ogólna adekwat-ności lokalnych celów i zadao polityki w sferach: kształce-nia socja-lizacji, aktyw-ności społecznej
Diagnoza skutecz-ności innych lokalnych polityk społecz. oddziału-jących na socjaliza-cję i aktywnośd społeczną
Diagnoza adekwa-tności lokalnych standar-dów edu-kacyjnych pod względem jakościo-wym i ilościo-wym
Diagnoza funkcjo-nowania przyjętej sieci szkół i placówek
Identyfi-kacja deficytów w strukturze organiza-cyjnej lokalnej oświaty
Identyfi-kacja ogólnego poziomu zaspoko-jenia potrzeb lokalo-wych i sprzęto-wych w skali JST i w posz-czegól-nych obiektach - rozkład terytor-ialny
Identyfi-kacja gotowości uczniów do nawiązy-wania kontak-tów z podmio-tami spoza szkoły / placówki
Identyfi-kacja ogólnej skutecz-ności działania kierow-nictwa i kadry nauczy-cielskiej
Identyfi-kacja skali niedofi-nansowa-nia usług eduka-cyjnych w gminie i w poszcze-gólnych jednost-kach (rozkład terytor-ialny)
Identyfi-kacja zróżnico-wao na terenie jednostki terytorial-nej w poziomie świadcze-nia usług edukacyj-nych
34
Obszar „Procesy” a polityka oświatowa
Planowanie Organizowanie Bieżące zawiadywanie
Cele
zadania
Korela-cja z
polityka-mi społ.
Stan-dardy eduka-cyjne
Sieć szkół /
pla-cówek
Polityka inwesty-
cyjna
Związki ze
środo-wiskiem
Poziom kadry
Finanso-wanie
Usuwa-nie
dyspro-porcji
Diagnoza adekwat-ności lokalnych celów i zadao polityki w sferze spraw-ności wdrażania procesów kształce-nia, socja-lizacji, uczenia aktywnoś-ci społ.
Diagnoza możliwoś-ci wpły-wania na lokalne polityki społeczne JST w wyniku prowa-dzenia polityki oświat.
Diagnoza lokalnych standar-dów edu-kacyjnych w kont-ekście spraw-ności realizacji polityki w sferach kształce-nia, socja-lizacji, uczenia aktywnoś-ci społ.
Diagnoza sieci szkół i placówek w kon-tekście spraw-ności wdrażania polityki oświato-wej
Identyfi-kacja poziomu zaspoko-jenia potrzeb lokalo-wych i sprzęto-wych w relacji do spraw-ności re-alizowa-nia procesów edukacyj-nych
Identyfi-kacja istnieją-cych barier wew-nętrznych utrud-niających nawią-zywanie kontak-tów ze środo-wiskiem
Identyfi-kacja spraw-ności i poziomu zorgani-zowania procesów dydak-tycznych i wycho-wawczych wykorzys-tywanych przez kierow-nictwo i nauczy-cieli
Identyfi-kacja barier finanso-wych w zapew-nieniu spraw-ności realizo-wania usług w gminie i w jendost-kach
Identyfi-kacja zróżnico-wao na terenie jednostki terytor. w odniesie-niu do spraw-ności wdrażania polityki
35
Obszar „Środowisko” a polityka oświatowa
Planowanie Organizowanie Bieżące zawiadywanie
Cele
zadania
Korela-cja z
polityka-mi społ.
Stan-dardy eduka-cyjne
Sieć szkół /
pla-cówek
Polityka inwesty-
cyjna
Związki ze
środo-wiskiem
Poziom kadry
Finanso-wanie
Usuwa-nie
dyspro-porcji
Diagnoza adekwat-ności celów i zadao polityki w sferze środowis-kowego partner-stwa edukacyj-nego
Diagnoza poziomu współpra-cy szkół i placówek z organi-zacjami polityk społecz.: domami kultury, ośrodkami sporto-wymi, NGO
Diagnoza lokalnych standar-dów edu-kacyjnych w kon-tekście udziału szkół i placówek w życiu wspólno-ty
Diagnoza lokalizacji szkół i placówek w relacji do położenia innych obiektów infra-struktury społ. w kontek-ście szkoły, jako centrum aktywnoś-ci lokalnej
Identyfi-kacja obiektów edukacyj-nych, które warto zaadap-towad by mogły pełnid cele środowis-kowe
Identyfi-kacja poziomu „otwartości” lokal-nych jed-nostek na sprawy otoczenia: problemy społ., NGO, partner-stwo rodziców
Identyfi-kacja kompe-tencji i spraw-ności kie-rownictwa i nauczy-cieli w sferze budowa-nia part-nerstwa edukacyj-nego
Identyfi-kacja działao w sferze budowy partner-stwa edukacyj-nego, wymaga-jących dofinan-sowania ze strony JST
Identyfi-kacja zróżnico-wao na terenie JST w poziomie współpra-cy szkół i placówek z otocze-niem
36
Obszar „Zarządzanie: współpraca zespołowa, nadzór wewnętrzny” a polityka oświatowa
Planowanie Organizowanie Bieżące zawiadywanie
Cele
zadania
Korela-cja z
polityka-mi społ.
Stan-dardy eduka-cyjne
Sieć szkół /
pla-cówek
Polityka inwesty-
cyjna
Związki ze
środo-wiskiem
Poziom kadry
Finanso-wanie
Usuwa-nie
dyspro-porcji
Diagnoza adekwat-ności lokalnych celów i zadao polityki w sferze sposobu zarządza-nia szkołami i placów-kami
Diagnoza lokalnych standar-dów edukacyj-nych w kontek-ście
sposobów zarządza-nia szkołami i placów-kami
Diagnoza funkcjo-nowania sieci szkół i placówek w kon-tekście spraw-ności zarządza-nia nimi
Identyfi-kacja gotowości dyrekcji i nauczycie-li szkół i placówek do nawią-zywania kontak-tów z podmio-tami zewnętrz.
Identyfi-kacja poziomu kadry oraz stylu pracy dyrekcji i nauczy-cieli w szkołach i placów-kach
Identyfi-kacja skali niedofi-nansowa-nia usług edukacyj-nych w gminie i w poszcze-gólnych jednost-kach
Identyfi-kacja zróżnico-wao na terenie JST w odniesie-niu do sposobu zarządza-nia jednost-kami
37
Obszar „Zarządzanie – warunki lokalowe i wyposażenie” a polityka oświatowa
Planowanie Organizowanie Bieżące zawiadywanie
Cele
zadania
Korela-cja z
polityka-mi społ.
Stan-dardy eduka-cyjne
Sieć szkół /
pla-cówek
Polityka inwesty-
cyjna
Związki ze
środo-wiskiem
Poziom kadry
Finanso-wanie
Usuwa-nie
dyspro-porcji
Diagnoza adekwa-tności celów i zadao polityki w relacji do poziomu infra-struktury (warunki lokalowe, wyposażenie)
Sugestia zapro-gramo- wania wy-korzysta-nia innych gminnych obiektów infra-struktury społecznej do celów edukacyj-nych
Diagnoza lokalnych standar-dów edukacyj-nych w sferze warunków lokalo-wych i wyposa-żenia
Identyfi-kacja popraw-ności struktury i stanu bazy lokalowej szkół/ placówek oświato-wych
Identyfi-kacja potrzeb lokalo-wych i wyposa-żenia wymaga-jących interwen-cji JST: reorgani-zacja, poziom usług
Identyfi-kacja warunków loka-lowych i wyposa-żenia warunku-jących nawiązy-wanie kontak-tów z innymi podmio-tami
Identyfi-kacja potrzeb lokalo-wych i wyposa-żenia wymaga-jących zaanga-żowania środków finanso-wych
Identyfi-kacja zróżni-cowao na terenie JST w relacji do stanu infra-struktury
38
• dokonanie wszechstronnej diagnozy adekwatności celów i zadao polityki lokalnej, ukazującej zarówno ogólną skutecznośd polityki, jak i sprawnośd: – wdrażania procesów kształcenia, socjalizacji, uczenia aktywności społecznej, – tworzenia środowiskowego partnerstwa edukacyjnego, – wdrażania technik zarządzania szkołami i placówkami, – zapewniania odpowiedniego poziomu infrastruktury (warunki lokalowe,
wyposażenie);
• dokonanie ewentualnej rekonstrukcji celów i zadao polityki oświatowej lub kierunków ich wdrażania, na podstawie wyników ww. diagnoz; rekonstrukcja przyjąd może postad: – uogólnienia lub uszczegółowienia celów, – weryfikacji i uszczegółowienia parametryzacji celów, – uszczegółowienia zadao, – eliminacji lub/i uzupełnienia wykazu zadao;
40
• dokonanie diagnozy skuteczności innych lokalnych polityk społecznych w sferze ich oddziaływania na socjalizację i aktywnośd społeczną uczniów,
• dokonanie diagnozy możliwości wpływania przez szkoły i placówki na inne lokalne polityki społeczne,
• dokonanie diagnozy poziomu współpracy szkół i placówek z organizacjami (publicznymi i społecznymi) innych polityk społecznych,
• podjęcie – na poziomie planu strategicznego JST – ewentualnego skorygowania ogółu polityk społecznych, dla sprostania wyzwaniom rozwojowym, poprzez: – zintegrowane zarządzanie politykami społecznymi, – zaprogramowanie wykorzystania obiektów infrastruktury społecznej m.in. do
celów edukacyjnych
41
• dokonanie wszechstronnej diagnozy adekwatności lokalnych standardów edukacyjnych pod względem jakościowym i ilościowym, w szczególności w odniesieniu do: – sprawności realizacji polityki oświatowej w sferach kształcenia, socjalizacji oraz
uczenia aktywności społecznej (obywatelskiej), – udziału szkół i placówek w życiu wspólnoty, – sposobów zarządzania szkołami i placówkami, – warunków lokalowych i wyposażenia szkół i placówek,
• podjęcie ewentualnych działao korygujących w sferze definicji i implementacji standardów, co może przybrad postad: – urealnienia (obniżenia) standardów, – zaostrzenia (podniesienia) standardów, – zapisania w dokumentach planistycznych konieczności zastosowania środków
pozwalających uzyskad założone standardy edukacyjne.
42
• dokonanie diagnozy funkcjonowania przyjętej sieci szkół i placówek, z identyfikacją ewentualnych deficytów w zakresie: – ogólnej sprawności wdrażania polityki oświatowej, – lokalizacji szkół i placówek w relacji do innych obiektów infrastruktury
społecznej, – sprawności zarządzania szkołami i placówkami, – bazy lokalowej szkół i placówek oświatowych;
• podjęcie ewentualnych działao restrukturyzujących sied szkół i placówek, co obejmuje: – przeprowadzenie alternatywnych analiz wariantowych rodzajów i lokalizacji
szkół i placówek, w powiązaniu z polityką inwestycyjną JST, – przeprowadzenie analiz konsekwencji (społecznych, politycznych, finansowych)
wariantów działao restrukturyzacyjnych, – podjęcie – z wyprzedzeniem – odpowiednich kroków w sferze komunikacji
społecznej w celu minimalizacji konfliktów na tle restrukturyzacji;
43
• identyfikacja poziomu zaspokojenia potrzeb lokalowych i sprzętowych w skali JST oraz w poszczególnych szkołach i placówkach, w układzie rzeczowym (odniesienie do standardów) i terytorialnym, m.in. w kontekście sprawności realizowania procesów edukacyjnych,
• identyfikacja obiektów edukacyjnych, które warto zaadaptowad (i wyposażyd) tak, by mogły pełnid cele środowiskowe (szkoła, jako centrum aktywności lokalnej),
• określenie potrzeb lokalowych i wykazu wyposażenia wymagających dodatkowych nakładów i uwzględnienie tych potrzeb w lokalnej strategii lub/i wieloletnim planie inwestycyjnym;
44
• identyfikacja współpracy szkół/placówek z podmiotami otoczenia
• identyfikacja stopnia „otwartości” jednostek oświatowych na środowisko
• identyfikacja warunków lokalowych i wyposażenia, warunkujących możliwośd nawiązywania ścisłych kontaktów z innymi podmiotami w gminie;
• określenie w planie strategicznym i programach samorządowych celów i zasad środowiskowego partnerstwa edukacyjnego, jako modelu angażowania się szkoły (jako wspólnoty wiedzy i wspólnoty uczącej się) w sprawy rozwoju lokalnego;
45
• identyfikacja skuteczności działania kierownictwa i kadry nauczycielskiej szkół i placówek
• wprowadzenie ewentualnych działao naprawczych poprzez ukierunkowanie polityki personalnej z wykorzystaniem pozostałych (poza oceną) narzędzi zarządzania zasobami ludzkimi (określenie standardów rekrutacji, motywacji i szkoleo);
46
• identyfikacja, na tle przyjętych standardów, skali niedofinansowania usług edukacyjnych w JST i w poszczególnych szkołach/placówkach w układzie terytorialnym
• identyfikacja barier finansowych • identyfikacja poziomu zarządzania środkami
finansowymi w poszczególnych jednostkach (na tle pozostałych)
• wprowadzenie ewentualnych korekt wykorzystania narzędzi finansowych polityki oświatowej poprzez: – restrukturyzację sieci – modyfikację alokacji środków pomiędzy poszczególne szkoły/placówki – modyfikację alokacji środków na zadania realizowane w ramach
skorelowanych polityk społecznych – poprawę poziomu zarządzania finansami w szkołach poprzez narzędzia
zarządzania zasobami ludzkimi
47
• identyfikacja występujących na terenie jednostki terytorialnej zróżnicowao w poziomie świadczenia usług edukacyjnych
• wyrównywanie poziomu realizowania polityki oświatowej i świadczenia usług edukacyjnych poprzez uwzględnianie aspektu terytorialnego we wszystkich – opisanych powyżej – działaniach naprawczych 48
• Władze samorządowe mogą wszechstronnie wykorzystywad raporty ewaluacyjne do monitorowania, oceny i modyfikacji stosowanych rozwiązao
• Najważniejsze elementy lokalnej polityki oświatowej, pozostające w gestii dyrektorów szkół i placówek ukierunkowane zostały zapisami wymagao Rozporządzenia
• Organ prowadzący ma możliwośd dokonania syntetycznej i strategicznej oceny działalności szkół i placówek po zapoznaniu się z treścią raportów ewaluacyjnych dotyczących podległych jednostek
49