JAK MOBILNI NAUCZYCIELE

ZMIENIAJĄ SWOJE SZKOŁY?

Michał Pachocki Zespół Analityczno-Badawczy

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji

Warszawa 15/05/2017

Mobilność kadry edukacji szkolnej

Cele projektów:

• Podniesienie poziomu oraz jakości pracy szkoły

• Podniesienie kompetencji zawodowych pracowników szkoły

• Realizacja mobilności zagranicznych pracowników szkoły

• Wdrożenie rozwiązań/wiedzy zdobytych w trakcie mobilności

zagranicznych realizowanych w ramach projektu

Schemat aktywności badawczych

Badanie ankietowe on-line (cała wylosowana próba – 46 szkół)

Studia przypadku (case studies)

3 przykłady dobrych praktyk realizowanych przez różne typy szkół

(wywiady IDI / FGI; obserwacja)

Zogniskowane wywiady grupowe (FGI)

(3 wywiady – łącznie 25 uczestników)

Badanie ilościowe

Grupy docelowe kwestionariuszy

• uczestnicy mobilności (tzw. mobile teachers) – nauczycieli i innych pracowników dydaktycznych, które brały udział w badanych projektach mobilności kadry edukacji szkolnej (Erasmus+ KA1 SE);

• inni nauczyciele - (tzw. non-mobile teachers) – nauczycieli oraz inne osoby zatrudnione w badanych placówkach edukacyjnych, które nie brały udziału w wyjazdach;

• uczniowie (pupils) – osób uczących się w wieku powyżej 15 lat, którzy w ramach realizowanych przez szkołę zajęć dydaktycznych mieli lub mają kontakt z uczestnikami projektu;

• rodzice (parents) –rodzice uczniów, aktywnie uczestniczący w życiu społeczności szkolnej.

Badanie ankietowe

Liczba wypełnionych kwestionariuszy

Uczestnicy

projektów

Inni

nauczyciele

Uczniowie Rodzice Ogółem

Estonia 112 175 466 222 975 Polska 350 412 596 429 1787

Finlandia 127 123 150 109 509 Niemcy* 512 142 - - 376

Litwa 218 283 549 231 1281 Ogółem 1183 993 1761 991 4928

*pozyskane na tym etapie dane z Niemiec dotyczyły jedynie ankiet nauczycieli

Motywacja

• chęć podniesienia jej konkurencyjności szkoły na tle lokalnej

oferty oświatowej;

• chęć większego umiędzynarodowienia placówek;

• spełnienie potrzeb rozwojowych szkoły;

• podniesienie kompetencji pracowników.

33%

48%

50%

54%

59%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

Polska

Estonia

Niemcy

Finlandia

Litwa

Wcześniejsze doświadczenie udziału w zagranicznych szkoleniach kadry

Motywacja

To było pierwsze takie doświadczenie. Nigdy wcześniej nie mieliśmy do czynienia z takim projektem.

Okazało się, że nasi językowcy, po zakończeniu nauki w Polsce, jeszcze nigdy nie byli za granicą.

Zainteresowałam się realizacją projektu Erasmus+ dzięki współpracy z inną szkołą. W tej szkole realizowanych jest wiele takich projektów.

Im większe miasto, tym więcej szkół, a każda stara się czymś wyróżnić. Dlatego udział w takich projektach daje sygnał potencjalnym kandydatom, że szkoła bardziej aktywna i częściej podejmuje nowe wyzwania niż inne placówki.

Szkoła, czymś musi zabłysnąć, zwłaszcza w mniejszym mieście położonym blisko większej aglomeracji. Biorąc pod uwagę statystyki, nie powinno być problemu z naborem, jednak duża część uczniów woli kontynuować naukę w większym mieście.

Przygotowanie

0,86%

27,71%

63,43%

71,71%

72,86%

96,00%

…nie realizowali Państwo żadnych dodatkowych aktywności przygotowawczych.

…opracowali Państwo materiały do realizacji nauczania podczas wyjazdu.

…czytali Państwo dokumenty na temat systemu nauczania w kraju docelowym wyjazdu.

…wzięli Państwo udział w kursie języka obcego.

…poszukiwali Państwo dodatkowych informacji związanych z tematyką projektu.

…starali się Państwo pogłębić wiedzę na temat kultury kraju docelowego mobilności.

Przed realizacją mobilności…

Rozwój Kompetencji Językowych

Dzięki mobilności chciałam poszerzyć swoje doświadczenie zawodowe. Ponieważ często realizujemy wyjazdy zagraniczne, intensywnie uczę się języka angielskiego i prowadzę dwujęzyczne lekcje geografii.

Uczymy dwujęzycznie, dlatego ten program jest nam bardzo potrzebny. Pozwala wymieniać się metodami pracy i poznawać kulturę innych krajów.

To świetne doświadczenie dla nauczyciela niebędącego anglistą. Pomaga nie tylko w metodyce, ale też w przełamaniu barier językowych osobom, które chcą wykorzystywać język obcy w nauczaniu swojego przedmiotu

Założyliśmy anglojęzyczny teatr, aby zachęcić uczniów nie tylko do nauki języka, ale również do większej aktywności.

Duża część nauczycieli doskonali swoje kompetencje językowe. Mamy taką grupę, która przystąpiła do awansu, więc angliści organizują dla nich zajęcia w czasie pozalekcyjnym.

51,44% 44,25% 3,74%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Udało mi poznać zwiększyć umiejętnościpraktyczne związane z posługiwaniem się

językiem obcym

Zgadzam się zdecydowanie Zgadzam się Ani się zgadzam ani się nie zgadzam Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam

33,33% 55,46% 9,77%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Udało mi się rozwinąć umiejętnościzwiązane z zastosowaniem technologii

komunikacyjno-informacyjnych (TIK/ICT) przydatne wnauczaniu

Zgadzam się zdecydowanie Zgadzam się Ani się zgadzam ani się nie zgadzam Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam

Wykorzystywanie nowych technologii (TIK/ICT)

Telefony komórkowe to utrapienie, szczególnie w takich szkołach, jak moja.

Natomiast tam zaobserwowaliśmy, że uczniowie mogą z nich korzystać nie dla

zabawy, ale dla nauki.

Myślę, że miałam bardzo małą wiedzę o nowych technologiach. Szczerze mówiąc

wcześniej trochę się bałam, że coś nacisnę i zepsuję, a sprzęt jest drogi… Teraz

śmielej z niego korzystam i sama szukam coraz to nowych rozwiązań.

Rodzice zaczynają dostrzegać, że u nas w szkole, w każdej pracowni, jest sprzęt

elektroniczny. Nasze lekcje są prowadzone z wykorzystaniem multibooków a

nauczyciel wchodząc do klasy, od razu włącza laptop. Lekcja nabiera życia.

W naszym technikum otwieramy klasę z tabletami. Zastąpią podręczniki.

Moja koleżanka nigdy nie była zwolenniczką komputerów, ani nowych

technologii. Jednak po powrocie z kursu pozwala swoim uczniom w czasie lekcji

korzystać z takich urządzeń. To dla nich całkowita zmiana.

96%

94%

92%

90%

86%

80% 82% 84% 86% 88% 90% 92% 94% 96% 98%

Po powrocie z mobilności wykorzystujęnowe pomysły w swojej pracy

Niemcy

Finlandia

Estonia

Litwa

Polska

• Zwiększenie konkurencyjności szkoły

• Wzrost kompetencji kadry

• Poznanie innych kontekstów kształcenia

• Integracja grona pedagogicznego

• Pozytywny wpływ na społeczność szkolną

Korzyści instytucjonalne

Osoby, które nie brały bezpośredniego udziału w wyjazdach, zazwyczaj są

ciekawe, dopytują o szczegóły wyjazdu. Często nabierają chęci i energii, aby

włączyć się w realizację kolejnych projektów.

Część osób otwarcie potwierdziła, że nie wyjechała ze strachu przed barierą

językową. Teraz widzę, że spora grupa nauczycieli doskonali swoje

umiejętności. Angliści organizują dla nich zajęcia w godzinach pozalekcyjnych.

Upowszechnianie rezultatów

0,3%

13,4%

13,7%

35,7%

42,6%

49,7%

56,0%

63,4%

76,0%

94,6%

Żadne działania upowszechniające nie zostały przeze mnie zrealizowane

Opracowując rekomendacje odnośnie organizacji procesu nauczania

Poprzez realizację seminarium dla innych uczestników poza szkołą

Dzieląc się swoimi pomysłami związanymi z realizacją mobilności w mediach (TV, prasa)

Poprzez zamieszczenie przygotowanych materiały w wersji on-line (np. facebook, moodleetc.)

Zapraszając na swoje lekcje innych współpracowników

Przygotowując prezentację na konferencji dla innych nauczycieli

Dzieląc się wiedzą z rodzicami

Opracowując nowe materiały dydaktyczne przydatne w realizacji nauczania swojegoprzedmiotu

Poprzez ustne sprawozdanie podczas spotkania z gronem pedagogicznym/radąpedagogiczną

W jaki sposób podzielili się Państwo zdobytą wiedzą i doświadczeniem po zakończeniu mobilności?

Poznanie innych kontekstów kształcenia

11,88%

26,61%

38,11%

55,75%

47,25%

52,05%

52,44%

42,82%

34,49%

18,13%

9,46%

1,44%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Udało mi się rozwinąć umiejętności związane z nauczaniem uczniów mającychproblem z zachowaniem i dyscypliną

Udało mi się nawiązać wiele kontaktów zkadrą edukacyjną w innych krajach

Udało mi się lepiej poznać i zrozumieć założenia systemów edukacyjnych winnych krajach

Udało mi się lepiej zrozumieć inne kultury

Zgadzam się zdecydowanie Zgadzam się Ani się zgadzam ani się nie zgadzam Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam

W Niemczech zobaczyliśmy pokój z kanapą, ekspresem do kawy i kartką: „Zakaz pracy”.

Co jakiś czas nauczyciel w czasie okienka szedł tam, aby poczytać. A u nas w szkole nie

ma nawet gdzie porozmawiać z rodzicami, a co dopiero usiąść…

W tamtej szkole była bardzo duża dyscyplina i chciałabym, aby udało się nam

wprowadzić chociaż kilka obowiązujących tam zasad. Tam to, co powie dyrektor, jest

święte.

To, co nas bardzo zaskoczyło, to podejście uczniów. Kiedy nauczyciel powiedział „macie

dziesięć minut”, to po dziesięciu minutach wszyscy wywiązywali się z zadania.

W Polsce skupiamy się na ocenach. Ważna jest cenzurka. A w Anglii, podczas

sprawdzianu z tabliczki mnożenia, nikt nie ściągał. Nauczycielka podawała przykłady,

czytała wyniki i każdy uczeń sam stawiał sobie plus albo minus.

Zmiany instytucjonalne

6,7%

31,3%

52,3%

59,1%

65,8%

79,8%

77,5%

83,9%

83,6%

83,9%

93,6%

5,5%

33,3%

53,0%

62,3%

67,0%

75,8%

77,3%

78,8%

80,0%

82,0%

87,3%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Realizacja mobilności negatywnie wpłynęła na organizacjęfunkcjonowania naszej placówki

Pojawiły się zmiany w programie nauczania

Poprawiły się wyniki uczniów

Pojawiły się zmiany związane z organizacją procesu kształcenia (np.integracja przedmiotów, nauka poza szkołą)

Częściej dyskutowane są pomysły związane zumiędzynarodowieniem szkoły

Wzrosła motywacja uczniów do nauki

Zaobserwowano zmiany na polu kultury i wartościreprezentowanych przez szkołę

Zaobserwowano większą aktywność i kreatywność uczniówpracujących w klasie

Zwiększył się poziom otwartości i tolerancji

W naszej szkole wprowadzono nowe metody nauczania

Mobilność pomaga naszej szkole osiągnąć założone cele

Inni nauczyciele Uczetsnicy wyjazdów

40,52%

66,82%

71,29%

77,00%

36,77%

24,88%

21,88%

17,61%

77,49% 9,72%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

W związku z realizacją mobilności,zaniedbywana jest edukacja, uczniowie tracą

lekcje.

Szkoła angażuje rodziców w działania ocharakterze międzynarodowym.

Nasza szkoła kładzie duży nacisk na rozwójkontaktów międzynarodowych.

Szkoła zapewnia rodzicom informacje na tematcelu wyjazdów zagranicznych nauczycieli oraz

korzyści wynikających z ich realizacji.

Szkoła przekazuje rodzicom informacje na tematrealizowanych projektów międzynarodowych

wyjazdów zagranicznych nauczycieli.

Zgadzam się zdecydowanie Zgadzam się w pewnym stopniu Nie zgadzam się Nie wiem

Korzyści instytucjonalne - rodzice

60,80%

69,18%

73,07%

76,81%

77,34%

88,08%

34,74%

26,82%

24,82%

22,01%

20,56%

11,21%

49,17% 43,74%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Wyjazdy zagraniczne nauczycieli to stratazarówno czasu jak i pieniędzy.

Projekty współpracy międzynarodowejpoprawiają wyniki uczniów.

Wyjazdy zagraniczne nauczycieli przyczyniająsię do poprawy funkcjonowania szkoły.

Wyjazdy zagraniczne nauczycieli podnosząjakość nauczania uczniów.

Uważam za ważną możliwość wykorzystywaniaprzez naszą szkołę najlepszych zagranicznych

rozwiązań.

Wyjazdy zagraniczne nauczycieli są istotne dlapodnoszenia ich kompetencji.

Uważam, że to ważne aby nasze dziecizdobywały w szkole kompetencje związane ze

współpracą międzynarodową.

Zgadzam się zdecydowanie Zgadzam się w pewnym stopniu Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam

Korzyści dydaktyczne - rodzice

31,14%

34,58%

36,90%

37,33%

41,53%

49,83%

54,75%

57,14%

63,79%

65,26%

31,99%

33,39%

39,46%

37,84%

34,92%

34,18%

31,02%

31,12%

26,90%

25,80%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

…organizują wykonywanie wspólnych zadań …

…zadają nam ciekawsze prace domowe.

…dają nam zadania, które wymagają czytania w …

…dają nam materiały w języku obcym.

…umożliwiają nam kontakt z uczniami z …

…inicjują ciekawsze zadania w ramach pracy …

…wykorzystują w klasach nowoczesne technologie.

…prowadzą dla nas ciekawsze lekcje.

…opowiadają nam o tym, jak wygląda nauka …

…dzielą się swoimi spostrzeżeniami w klasie.

Zgadzam się zdecydowanie Zgadzam się w pewnym stopniu Nie zgadzam się Nie jest to dla mnie istotne

Korzyści dydaktyczne - uczniowie

Michał Pachocki

Zespół Analityczno-Badawczy

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji

mpachocki@frse.org.pl

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!

www.czytelnia.frse.org.pl