jak pomóc sobie i dziecku przeżyć bunt nastolatka
TRANSCRIPT
Jak pomóc sobie i dziecku przeżyć bunt nastolatka?
Aneta Mazurkiewicz
2
NASTOLATEK
3
NASTOLATEK
4
Dlaczego oni tacy są?
DLACZEGO ONI TACY SĄ?!
ZMIANY: ROZWÓJ FIZYCZNY ROZWÓJ POZNAWCZY ROZWÓJ EMOCJONALNY ROZWÓJ TOŻSAMOŚCI
5
Dlaczego oni tacy są?
ZMIANY - ROZWÓJ FIZYCZNY
wątpliwości i niepokój związany ze zmianami wyglądu i fizjologii
wzrost, zmiana proporcji, drugorzędowe cechy płciowe problem wczesnego lub zbyt późnego wejścia w okres
dojrzewania samoocena zależna od wyobrażenia ciała seks (przeświadczenie o własnej niezniszczalności)
6
Dlaczego oni tacy są?
ZMIANY - ROZWÓJ POZNAWCZY
11-15 r. ż. myślenie w kategoriach abstrakcji i prawdopodobieństwa
egocentryzm i „wyobrażona publiczność” potrzeba prywatności mit osobisty (wyjątkowość przeżyć, to co spotyka innych mi
się nie przydarzy) cechy hipokryty (labilność przekonań) idealizowanie
7
Dlaczego oni tacy są?
ZMIANY - ROZWÓJ EMOCJONALNY gwałtowne wahania nastrojów od radości po
przygnębienie w krótkich okresach czasu niepokój, przewrażliwienie na swoim punkcie,
nieśmiałość zmiana nastrojów najczęściej nie ma przyczyny
zewnętrznej nastrój depresyjny jest naturalnym stanem
8
Dlaczego oni tacy są?
ZMIANY- ROZWÓJ TOŻSAMOŚCI kim jestem/decyzje na całe życie niepewność co do własnej tożsamości od eksperymentowania po podjęcie zobowiązania tożsamość seksualna renegocjacja relacji w rodzinie waga związków rówieśniczych w oddzielaniu się od rodziców BUNT
9
Dlaczego oni tacy są?
BUNT podstawówka - „tak trzeba” tzw. dyscyplina zewnętrzna gimnazjum- nie ma dziecięcego posłuszeństwa, nie ma
dojrzałości licealnej, bunty chaotyczne, kłótne po to, by rozładować emocje, eksperymenty
liceum - dyscyplina wewnętrzna, bunt „o coś” bunt NIE oznacza, że z dzieckiem lub z rodzicami jest
coś nie tak buntowanie jest jednym z przejawów procesu
oddzielania się od rodziców niezbędny okres, jeśli uda się go uniknąć przesunie się
w czasie lub w inne sfery drastyczne pacyfikowanie buntu - eskalacja lub ukrycie nie jest wymierzony przeciwko rodzicom - ma na celu
zaznaczenie własnej niezależności czasami mają rację...
10
Dlaczego oni tacy są?
ZMIANY
rozdrażnienie, smutek, awanturowanie się
zamknięty, skupiony na sobie, niedostępny, niepokoje hipochondryczne
poczucie słabości i porażki, dziecięca zależność, chwiejne poczucie wartości
euforia, luz
zafascynowany światem, doświadczenie wspólnoty
mania wielkości, rodzice są przeszkodą, rodzice to pierwsza „próba sił”
11
Co robić?
WYCHOWYWAĆ to kochać i wymagać.
Jeśli rodzic tylko kocha... to czy kocha naprawdę? „NIE” wymaga więcej miłości. Nie stawiając żadnych granic ani wymagań, nie daje dziecku szansy na rozwój.
Jeżeli tylko wymaga, staje się obcym emocjonalnie egzekutorem poleceń.
Mamy dwie ręce. Jedną po to, by wspierać dziecko, przytulić, drugą, by mocno złapać, powstrzymać i nie pozwolić nikomu zrobić krzywdy.
Rodzic tradycyjny (ja tu rządzę) vs rodzic partnerski. Nastolatki NIE potrzebują kolejnego kolegi.
12
Co robić? Podstawowe potrzeby dziecka
Bezpieczeństwozasady, normy, reguły, ograniczenia, przewidywalnośćPotrzeba granic - stawianie granic bez zbędnych dyskusji, nastolatek sprawdza, na ile może się na rodzicu oprzeć
Miłośćakceptacja uczuć i potrzebtrzeba utrzymać kontakt z dzieckiem, które musi mieć pewność, że go nie opuścimy, niezależnie od tego, ile narozrabia
Wolnośćniezależność, samodzielność, poczucie wpływu i skutecznościNie ma wolności bez odpowiedzialności.Wybieraj i ponoś konsekwencje.
13
Co robić? BEZPIECZEŃSTWO
dziecko oczekuje od rodziców opieki i ma być im posłuszne (kiedy i w czym, jak i w jakim wieku)/rodzice są zobowiązani do opieki i do ponoszenia odpowiedzialności
zmiana tego, w czym nastolatek jest posłuszny - należy powoli poszerzać zakres swobody, wracając do większych ograniczeń, gdy coś pójdzie nie tak
poczucie winy, możliwość naprawiania i wybaczenie sobie stanowcza, spokojna i zdecydowana postawa rodzica uspokaja konsekwencje:
jasno zauważamy (i poprzestajemy za 1 razem) zapowiadamy konsekwencje (gdy to 2 raz) wprowadzamy konsekwencje(za trzecim razem
14
Co robić? WOLNOŚĆ
„Czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał”
15
Co robić? WOLNOŚĆ
SAMODZIELNOŚĆ
ZA MAŁA ZA DUŻANadopiekuńczość brak opieki, obarczanie
ADEKWATNA DO WIEKU
* Wolność dwulatka - wybór pozorny. „Możesz założyć czapkę z pomponem lub tę w paski. Możesz wypić syrop z łyżeczki lub z tej miarki”* 12 latek może decydować ile siedzi nad lekcjami, ale musimy być jasno z nim umówieni, że jeśli łapie jedynkę, czas na przyjemności się skraca dopóki jej nie poprawi.* Nastolatka może pójść na imprezę, ale z umową, że jeśli przekroczy ustaloną godzinę powrotu to uznamy ją za jeszcze niegotową do takiej samodzielności.
16
Co robić?
Jak uczą się dzieci?
Naśladowanie Praktykowanie
Czynniki chroniące:
dobra relacja z rodzicami dobra grupa rówieśnicza
17
Czym jest samodzielność i jak jej nauczyć?
Wychowujemy dzieci po to, by nas opuściły i wyfrunęły z rodzinnego gniazda w świat, który będzie zupełnie inny niż ten, w którym dorastaliśmy, w świat, w którym będą musiały podejmować samodzielne decyzje i ponosić ich konsekwencje…
18
Kontaktul. Mydlarska 430-703 Kraków
Biuraul. Wiśniowa 36 m. 202-520 Warszawa
ul. Iwana Pawłowa 1/153-604 Wrocław
ul. Kościuszki 31a/810-503 Olsztyn
Dziękuję!
Aneta Mazurkiewiczwww.ascendo.pl
501204444