jaką wartość mają lasy?
DESCRIPTION
Jaką wartość mają lasy?. Tomasz Żylicz Uniwersytet Warszawski http://www.woee.pl/. Tematy. Rodzaje wartości ekonomicznej Metody wyceny Case study Produkcja drewna a ochrona przyrody Trwałość gospodarki leśnej Podsumowanie. Rodzaje wartości ekonomicznej. Wartość użytkowa - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/1.jpg)
Jaką wartość mają lasy?
Tomasz ŻyliczUniwersytet Warszawski
http://www.woee.pl/
![Page 2: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/2.jpg)
Tematy
Rodzaje wartości ekonomicznejMetody wycenyCase studyProdukcja drewna a ochrona przyrodyTrwałość gospodarki leśnejPodsumowanie
![Page 3: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/3.jpg)
Rodzaje wartości ekonomicznej
Wartość użytkowa Likwidująca dobro (np. pocięcie drewna na
deski) Nielikwidująca dobra (np. stabilizacja lustra
wody, albo rekreacja w lesie) Wartość pozaużytkowa (np. satysfakcja z
ochrony terenów leśnych) Oba rodzaje wartości są realne i mogą być
mierzone
![Page 4: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/4.jpg)
Metody wyceny (1)
Wszystkie rodzaje wartości mogą być niezależne od siebie nawzajem i powinny być mierzone osobno
Cena rynkowa najprecyzyjniej odzwierciedla wartość dóbr rynkowych (np. cena grubizny odzwierciedla wartość surowca tartacznego)
W przypadku dóbr nierynkowych (np. rekreacji) należy posługiwać się innymi metodami
![Page 5: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/5.jpg)
Metody wyceny (2)
Bezpośrednie (za pomocą rynku hipotetycznego)
Wycena warunkowa (Contingent Valuation Method, CVM)
Eksperymenty z wyborem (Choice Experiment, CE)
Pośrednie (za pomocą rynku surogatowego) Koszt podróży (Travel Cost Method, TCM) ‘Ceny hedoniczne’ (Hedonic Price Method, HPM)
![Page 6: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/6.jpg)
Case study (1)
Przedsiębiorstwo wnosi jednemu z polskich parków narodowych roczną opłatę w wysokości ok. 1000 zł/ha z tytułu wykorzystywania wąskiego paska terenu o łącznej powierzchni 1,62 ha
Obliczona kwota odzwierciedla cenę rynkową gruntu leśnego i wynika z utraconej wartości surowca drzewnego
![Page 7: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/7.jpg)
Case study (2)
Dyrekcja parku narodowego zauważyła, że opłata nie uwzględnia:
Utraconej wartości produkcji O2
Utraconej wartości asymilacji CO2
Utraconej wartości funkcji retencyjnej lasu Utraconych funkcji glebochronnych, wodochronnych
oraz wiatrochronnych Utraty potencjalnych naturalnych siedlisk Utraty walorów krajobrazowych
![Page 8: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/8.jpg)
Case study (3) Ekspertyza przeprowadzona w 2010 r. przez
Warszawski Ośrodek Ekonomii Ekologicznej oszacowała dodatkowe kwoty na:
Utraconej wartości produkcji O2 – zero
Utraconej wartości asymilacji CO2 – 450 zł/ha Utraconej wartości funkcji retencyjnej lasu – 36 zł/ha Utraconych funkcji glebochronnych, wodochronnych oraz
wiatrochronnych – 777 zł/ha (bez retencji) Utraty potencjalnych naturalnych siedlisk – 1273 zł/ha Utraty walorów krajobrazowych – 2166 zł/ha
Razem 4702 zł/ha
![Page 9: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/9.jpg)
Case study (4)
Na obliczoną sumę największy wpływ mają walory rekreacyjne, które są szczególnie wysokie w parkach narodowych
Jednak nawet w ‘zwykłych’ lasach są one znaczące i zazwyczaj przewyższają wartość związaną z pozyskaniem grubizny
Pełna wartość terenu leśnego może parokrotnie przewyższać wartość odzwierciedlającą pozyskanie grubizny
![Page 10: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/10.jpg)
Produkcja drewna a ochrona przyrody (1)
Model Faustmanna-Clarka
X – zasób drewna o ekonomicznie optymalnej gęstości i strukturze wiekowej
g – stopa rocznego odtworzenia (odpowiadająca zasobowi X)
i – rynkowa stopa dyskontowae – roczne korzyści ‘niedrzewne’ (‘ekologiczne’)p – cena grubizny
![Page 11: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/11.jpg)
Produkcja drewna a ochrona przyrody (2)
‘Trwały’ wyrąb
Pozyskuje się tylko gXPrzychody związane z wyrębem: gXpWyrąb trwały jest efektywny ekonomicznie wtedy
i tylko wtedy, gdy: gXp/(Xp) ≥ i, tj. wtedy i tylko wtedy, gdy g≥i
![Page 12: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/12.jpg)
Produkcja drewna a ochrona przyrody (3)
Prywatna wartość lasu
Pod warunkiem trwałości: wartość obecna (Net Present Value) nieskończonego rocznego strumienia gXp, czyli gXp/i
Bez warunku trwałości: Xp
![Page 13: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/13.jpg)
Produkcja drewna a ochrona przyrody (4)
Czy trwały wyrąb jest prywatnie efektywny?
Tak, jeśli gXp/i ≥ Xp, czyli g≥iW przeciwnym razie istnieje motywacja do tego,
żeby wyrąb nie był trwały
![Page 14: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/14.jpg)
Produkcja drewna a ochrona przyrody (5)
Uwzględnienie korzyści niedrzewnych
Wartość korzyści niedrzewnych (Net Present Value) : e/i
Całkowita (drzewna i niedrzewna) wartość lasu: gXp/i + e/i
Całkowita stopa zwrotu (Total Rate of Return): TRR(e)=(gXp+e)/(gXp/i+e/i)
![Page 15: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/15.jpg)
Produkcja drewna a ochrona przyrody (6)
Dwa twierdzenia:
Twierdzenie I:Jeśli g<i to TRR(e)<i
Twierdzenie II:Jeśli g<i to TRR jest monotonicznie rosnąca
![Page 16: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/16.jpg)
Podsumowanie (1)
Współczesna ekonomia jest przygotowana, by obliczać wartości dóbr nierynkowych
Wartość pozaużytkowa może być wielokrotnie wyższa od wartości użytkowej, co wynika głównie z faktu, iż dotyczy nie tylko ograniczonej grupy użytkowników
Wiele polskich lasów ma wysoką wartość pozaużytkową, związaną z ich lokalizacją i/lub cechami przyrodniczymi
![Page 17: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/17.jpg)
Podsumowanie (2)
Dobra nierynkowe również mogą być ‘sprzedawane’
Nabywcami takich dóbr mogą być władze państwowe albo organizacje pozarządowe
‘Sprzedaż’ dóbr nierynkowych wymaga zidentyfikowania ‘nabywcy’ oraz ustalenia właściwej ‘ceny’
![Page 18: Jaką wartość mają lasy?](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/5681449d550346895db14eb0/html5/thumbnails/18.jpg)
Podsumowanie (3)
Uwzględnienie korzyści niedrzewnych pomaga w osiąganiu trwałości
Niezależnie od tego, jak wysokie są owe korzyści niedrzewne, zawsze istnieje motywacja do tego, by wyrąb nie był trwały