دانیشتنى ئاماده ى ناوخۆ وەزی��ری ده بێت.له دانیشتنى په رله مان ئه مڕۆى نائاسایى ئه مڕۆى په رله مانى کوردستاندا بۆ ده بێت ئاماده ناوخۆ وه زی��رى ئه م ڕووداوه کانى له باره ى قسه کردن وه اڵمى و سلێمانى ش��ارى دواییه ى ده دات��ه وه ، په رله مانتاران پرسیارى ئه ندامى په رله مانى کوردستان له لیستى ش����اره زوورى محمد ک��وردس��ت��ان��ى،

له وباره یه وه به ~ ڕاگه یاند، په رله ماندا له دانیشتنه نائاساییه که ى حکومه تى ناوخۆى وه زی��رى بڕیاره هه رێمى کوردستان به ڕێزکه ریم سنجارى ئاماده ى دانیشتنه که بێت و سه باره ت به ڕووداوه کانى 17 ى شوبات وه اڵمى پرسیارو تێبینى ئه ندامانى په رله مان بداته وه ج ێگاى ئاماده یه ئه ودانیشتنه فراکسیۆنه کانى ئاماده بوونى بێ به گۆڕان و یه کگرتوو کۆمه ڵ به ڕێوه چوو، الى خۆشیه وه دکتۆر که مال که رکوکى

له لێدوانێکیدا په رله مان سه رۆکى ئاماژه ى به وه کردووه:

ک��وردس��ت��ان پ��ه رل��ه م��ان��ى ل��ه ئێمه په رله مانتارانه مان ئ��ه و موراعاتى دانیشتنه کان ئاماده ى که ک��ردووه

نابن.ته نها ووتیشی؛ پەرەلەمان سەرۆکی یه ک دانیشتنى نائاساییمان له پێشه ، که بانگهێشتکردنى وه زیرى ناوخۆیه و ده بێت ت��ه واو خوله شمان ئ��ه م تا په رله مان دانیشتنى نائاسایى نابێت.

~

هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات

ڕۆژنامەی جەماوەری کوردستان

یاریه کانی له میانه ی کۆتایی پێش قۆناغی ئێواره ی FA جامی یاری ی��ه ک دوینی

گرینگ و به هێز زۆر که چوو به ڕێوه

له هه مان …

سیتیزنز‌توانى‌شه‌یتانه‌‌سووره‌کان…

تورکیا هاواڵتییه کى گه وره ترین خاوه نى جیهانه . ل��وت��ى ئوزیوریک« »میهمه ت ساڵى دایکبووى له

1949یه …10»

خاوه‌نى‌گه‌وره‌ترین‌لوتى…سواڵکردن وه ک دیارده یه کى جیاجیاى شێوه ى جیهانى هه یه و له نێو کۆمه ڵگاى

کوردیشدا…

سواڵکردن‌دیارده‌یه‌کى‌زیندوو

8» www.jamawarnews.com

سێشەممە 30/خاکه لێوه /2711 کوردی • 2011/04/19 زایینی • ژمارەی 650 • ساڵی 30 • 12 الپەڕە

وه‌زیرى‌ناوخۆ‌ئاماده‌ى‌دانیشتنى‌نائاسایى‌په‌رله‌مانى‌کوردستان‌ده‌بێت

حکومه‌تى‌هه‌رێم‌تا‌‌15ملیۆن‌دینار‌وه‌ک‌قه‌رز‌ده‌دات‌به‌گه‌نجان‌

کورد‌له‌‌هه‌ڵبژاردنه‌که‌ی‌تورکیادا‌چانسی‌بردنەوەی‌زۆرە

‌شه‌پۆلێکی‌بارانبارین‌روو‌له‌‌هه‌رێمی‌کوردستان‌ده‌کات

له چوارچێوه ى هه ڵمه تى چاکسازیدابه‌ڕێوه‌به‌ره‌‌گشتییه‌کانی‌وه‌به‌رهێنان‌و‌شاره‌وانی‌و‌کاره‌با‌ده‌گۆڕدرێن

خۆپیشاندانه‌کانی‌حمس‌)64(‌کوژراو‌و‌برینداری‌لێکه‌وته‌وه‌‌

له‌خۆپیشاندانه‌کانى‌‌4/18-17شارىسلێمانیدا‌180که‌س‌بریندارده‌بن‌

‌سه‌دوسیانزه‌‌ساڵ‌ئه‌زموون..‌ڕاگه‌یاندنى‌کوردى‌له‌قه‌یراندایه!‌‌«3

کاروبارى کۆمه اڵیه تى وه زاره تى کارو حکومه تى هه رێم سااڵنێکى زۆره کار بۆ تایبه ت پرۆژه یاسایه کى ئاماده کردنى به گه نجان بچووک قه رزى به پێدانى خۆشبه ختانه ئ��ه وه ب��وو ده ک����ات، له دانیشتنى رۆژى 4/11 ى په رله مانى گرنگى پرۆژه یاسایه کى کوردستاندا بچووک ق��ه رزى به پێدانى تایبه ت ب��ه گ��ه ن��ج��ان ب���ه زۆری���ن���ه ى ده ن���گ پرۆژه یاساکه بڕیاریشه په سه ندکراو

هه رێم بودجه ى په سه ندکردنى دواى ب��وارى بخرێته ئه مساڵدا ل��ه م��اوه ى

جێبه جێکردنه وه .سه باره ت به په سه ندکردنى پرۆژه یاساى گه نجان، بۆ بچووک قه رزى پێدانى رۆشنبیرى وه زیرى مه حمود د.کاوه و الوان و وته بێژى حکومه تى هه رێم راگه یاند: ماوه یه که ئه م پرۆژه یاسایه کوردستان په رله مانى ئاڕاسته ى رۆژى مه به سته ش ئ��ه م بۆ ک��راوه و

وه زیرى ئێمه و به ئاماده بوونى 4/11کارو کاروبارى کۆمه اڵیه تى حکومه تى ئه م له سه ر چڕوپڕ گفتوگۆى هه رێم به تێکڕاى دوات��ر کراو پرۆژه یاسایه په سه ندکرا، پرۆژه یاساکه ده ن��گ تایبه ته ی��اس��ای��ه ش پ����رۆژه ئ���ه م ق��ه رزى پێدانى و به هاوکاریکردن به تایبه تى گه نجان به توێژى بچووک ئه و گه نجانه ى ته مه نیان له نێوان 16

– 35 سااڵندایه . «2

کورد ناسراوى سیاسه تمه دارى ژنه چیتر که ڕایگه یاندوه : زان��ا، له یال بڕواى به په رله مانی تورکیا نه ماوه و خۆى هه ڵبژاردنه کان بۆ تر جارێکی کاندیدناکاته وه . له ساڵی )1991(دا به ده ستهێنا په رله مانی کورسییه کی دیاربه کرى گه وره شارى پارێزگای له کوردستانى تورکیا. سێ ساڵ دوای ئ���ه وه ح��ه س��ان��ه ی پ��ه رل��ه م��ان��ی لێ خرایه ماوه یه ک بۆ و سه ندرایه وه سه ر ئه وه ی به تۆمه تی زیندانه وه ، کوردستان کرێکارانی پ��ارت��ی ب��ه تاوانی گه وره ترین )په که که (یه .

ئه وه بوو که دوای سوێندخواردنه که ی وت، ک��وردی به کورتی وته یه کی به هۆى ئه و قسه یه وه ده ساڵ خرایه

زیندانه وه .له ئێستادا خاتوو زانا بۆ هه ڵبژاردنی کاندید خ��ۆی تورکیا په رله مانی ئه ندامه کانی له گه ڵ هاوشان کردووه تری پارتی پشتیوان له کوردی پارتی ئاشتی و دیموکراسی )به ده په (، ئه و وه کو کاندیدێکی سه ربه خۆ به شداری ڕێ��ژه ی ئ��ه وه ی به ئومێدی ده ک��ات به ده ستبهێنن پێویست )%10(ب��ۆ ئ���ه وه ی ب��گ��ه ن ب��ه پ��ه رل��ه م��ان.

ڕه نگدانه وه ی زانا خاتوو گه ڕانه وه ی له کاتێکدا ت��ورک��ی��ادا ل��ه گ��ۆڕان��ه ده درا لێی و ده درا سزا له پێشوودا نێرینه کاندا زیندانییه ل��ه ن��او و ئه و له ئێستادا ده ک��رای��ه وه . ڕووت که مپین ک��وردی به ل��ه وه ی ئ��ازاده یه که م له الیه ن که ئاساییه بکات، ک��ه ن��اڵ��ی ئ��اس��م��ان��ی ده وڵ����ه ت به له گه ڵدا دیداری )ته ره ته 6( کوردی ڕادیۆ له هه مانکاتدا و سازبدرێت، تایبه تی که رتی ته له فزیۆنه کانی و کوردی ده توانن به هه مانشێوه تیشک

بخه نه سه ری. «2

ش��ه پ��ۆل��ه ئ�����ه و دوای رۆژی چه ند خۆڵبارینه ی کوردستان هه رێمی رابردوو گرتبووه وه ، ناوچه که ی و ئه مڕۆ پێشبینیده کرێت بارانبارین 4/19 سێشه مه کوردستان شوێنێکی چه ند

بگرێته وه .ح��ه س��ه ن وه ه���اب ج��ه الل، گشتیی ب����ه ڕێ����وه ب����ه ری بومه له رزه ی و که شناسی هه رێمی کوردستان رایگه یاند: هه رێمی ده که ین پێشبینی

کاریگه ریی ژێر بکه وێته کوردستان له یه که میان پاڵه په ستۆ، نزمه دوو له دوومیشیان و ناوه ڕاست ده ریای بۆیه عه ره بییه وه ، دوورگ��ه ی نیمچه سێشه ممه شه وی ده که ین پێشبینی له روو بارانبارین شه پۆلێکی 4/19

هه رێمی کوردستان بکات.ئه و ده ک��ه ی��ن پێشبینی وتیشی: رۆژێ��ک چه ند م���اوه ی ب��ۆ شه پۆله به رده وام بێت، که به هۆیه وه مه ودای بینین له نێوان 4-6 کیلۆمه تر ده بێت و خێرایى با چاالک ده بێت له نێوان 30-

40 کیلۆمه ته ر له سه عاتێکدا.

ب����ه ڕێ����وه ب����ه ره گ��ش��ت��ی��ی��ه ک��ان��ی کاره با ش��اره وان��ی و وه به رهێنان و که که سانه ش ئ��ه و ده گ��ۆڕدرێ��ن و )CV( به ده گ��رن��ه وه ، جێگه یان

دیاریده کرێن.ڕایگه یاند ئاگاداری سه رچاوه یه کی ل��ه چ��وارچ��ێ��وه ی گ��ۆڕان��ک��اری��ی��ه پارێزگای سنووری ئیدارییه کانی گۆڕانکاریییانه ئ��ه و سلێمانیدا،

کراون و به رداوامیش ده بن. ئه وه بۆ ئاماژه ی سه رچاوه یه ئه و ده توانێت که سێک ه��ه م��وو ک��رد ئه و بۆ خ��ۆی مه رجه کان به پێی حکومه تی بپاڵێوێت و پۆستانه به ڕێوه به ره سیڤی، به پێی هه رێم

نوێیه کان دیاریده کات.ئه و سه رچاوه یه چه ند جارێک ئه وه ی گۆڕانکارییه کان که دووپاتکرده وه

حیزبى ده ستوه ردانێکی هه موو له به دوور ده بن.

ک��وردس��ت��ان ه��ه رێ��م��ی حکومه تی چڕوپڕی هه ڵمه تێکی م��اوه ی��ه ک��ه چ��اک��س��ازی��ى ده س��ت��پ��ێ��ک��ردووه و سه رتاسه ری ده کرێت چاوه ڕوانیش بگرێته وه و ک��وردس��ت��ان هه رێمی گۆڕانگارى له زۆر پۆستی هه ستیار و

بااڵدا بکرێت.

به پێی دوایین ئاماره کان، له ئاکامی شه پۆلی ناره ڕایی و خۆپیشاندانه کان و هێزه نێوان رووبه ڕووبوونه وه کانی له خۆپیشانده ران ئه منییه کان و له ده وروب���ه ری )حمس( و ش��اری و برینداری ک��وژراو و )64( سوریا،

لێکه وتووه ته وه .ئ��اگ��اداره ک��ان��ی س��ه رچ��اوه به پێی شه پۆلی درێ��ژه ی له سوریا، ن��او خۆپیشاندانه کانی ن���اڕه زای���ی و

دانیشتو وانی شاری خه ڵکی سوریا، خۆپیشاندانیان ده وروبه ری حمس و ده ستپێکرد و رووبه ڕووبوونه وه ی توند ئه منییه کانی هێزه له نێوان روویدا به و س��وری��ا و خ��ۆپ��ی��ش��ان��ده ران��دا، ک��وژران و ک��ه س )14( هۆیه شه وه

)50( که سى دیکه ش برینداربوون.به شار ئه سه د سه رۆک کۆماری سوریا له به رده م کابینه ی حکومه تی نوێی عادل سه رۆکایه تی به واڵت��ه ک��ه ی

سه فه ر به ڵێنی چه ندین چاکسازیى دا به خه ڵکی سوریا، له وانه هه ڵگرتنی )50( م��اوه ی که نائاسایی ب��اری ساڵه له و واڵته دا کاریپێده کرێت، به وته ی چاودێران و سیاسه تمه دارانیش بتوانێت به عس رژێمی ئه سته مه راسته قینه بنچینه ییو چاکسازیی خه ڵکی بۆیه ه��ه ر ئه نجامبدات، لێدوانه کانی به باوه ڕیان سوریاش

به شار ئه سه د نه ماوه .

به هۆى پێکدادان له نێوان هێزه ئه منییه کان س��ه راى ب��ه رده رک��ى خۆپیشانده رانى و

سلێمانیه وه 180که س بریندار ده بن. ژم��اره ی��ه ک 4-17 یه کشه ممه ئ��ێ��واره ى خ��ۆپ��ی��ش��ان��ده ران ل��ه ب��ه رده رک��ى س��ه راى پیره مێردو شه قامى ب��ه ره و سلێمانیه وه له ئاکامدا به ڕێکه وتن، تر شه قامێکى چه ند ئه منییه کان هێزه له نێوان روبه ڕووبونه وه به هۆیه وه که دروستبوو خۆپیشانده راندا و

ژماره یه ک له هێزه ئه منییه کان و خۆپیشانده ران سه راوه له به رده رکى برینداربوون.دواتریش خۆپیشانده ران له نێوان ئاڵۆزى و گ��رژى به وته ى دروستبوو، ئه منییه کاندا هێزه و هێزه روداوه ک����ه ، شایه تحاڵێکى چه ند ئارامى ئه منییه کان که سه رقاڵى پاراستنى و ئاسایشى ناوچه که بوون به ڕشتنى گازى ئارام بارودۆخه که وستویانه رێژ فرمێسک ب��ه رده وام خۆپیشانده ران ب��ه اڵم بکه نه وه

بوون له روبه ڕووبونه وه و په الماردانى هێزه ژماره یه ک هۆیه شه وه ب��ه و ئه منییه کان، خۆپیشانده ران و ئه منییه کان هێزه له تیمه کانى به جێ ده س��ت و برینداربوون گه یاندووه ته بریندره کانیان فریاکه وتن برینداربوانى وته ى به گوێره ى نه خۆشخانه ، 4/17 ئێواره ى له بارگرژییه که ى رووداوه که ئه منییه کان هێزه روب��ه ڕووى داروب��ه رد به

بوونه ته وه . «2

»5

»پێنجه‌مین‌کۆنگره‌ى‌ڕێکخراوى‌مافى‌ئافره‌تى‌کورد-مافى4 کۆنگره‌و‌زه‌رووره‌تى‌نه‌خشه‌‌رێگاى‌سێیه‌م‌

ئابرێل مانگى 20ى و 19 ڕۆژانى له کۆنگره ى پێنجه مین ده چێت. به ڕێوه سلێمانی شارى له ته وار له هۆڵى 2011

جێگه ی باسه ئه م ڕێکخراوه ڕێکخراوى مافى ئافره تى…

ئاراسته که ى کوردستان ئه مڕۆى سیاسى قۆناغى دیاره بکرێت بۆ خۆێندنه وه ى دیدگایه که وه هه ر له ئاماژه یه که هه ریه ک بۆ خۆى ئاراسته یه ک هه ڵده گرێت و بارودۆخه که ى…

11»

www.jamawarnews.com هەواڵ و ڕاپۆرت2 سێشەممە 2011/04/19 ● ساڵی 30 ● ژماره 650

پاشماوەی الپەڕە 1

له خۆپیشاندانه کانى 17…نه خۆشخانه ى ئامارێکى به پێى ئه و ژم��اره ى سلێمانى فریاکه تنى گه یه ندراونه ته که 4/17 بریندارانه ى نه خۆشخانه 81 که س بوون له نێوان هێزه کانى پۆلیس و خۆپیشانده راندا.

روداوه ک���ه ى به ئامارى ،س��ه ب��اره ت رێکه وت دکتۆر یه کشه ممه ئێواره ى حه مه ره شید به ڕێوه به رى فه رمانگه ى ئاماره که ى سلێمانى ته ندروستى 81 که رایگه یاند پشتڕاستکرده وه و برینداربوون رووداوه دا ل��ه و ک��ه س که سیان 30 ژم���اره ی���ه ل���ه و ک��ه نه خۆشخانه بۆ گه یاندنیاندا له کاتى له نێو برینه کانیانه وه سوکى به هۆى بۆ چاره سه ریان ئه مبواڵنسه کاندا نه خۆشخانه یان ده ستبه جێ ک��راوه و له دووه مین دوێنێش به جێهێشتووه . 100 ت��ون��دوت��ی��ژی��ان��ه دا ئ��ه و ڕۆژى که ژماره یه کیان برینداربون ک��ه س س���ه رب���ه ه���ێ���زه ک���ان���ى پ��ۆل��ی��س

وچاالکیه مه ده نیه کان.ئ��ه وه ش��ى خ��س��ت��ه ڕوو ک��ه ره وش��ى ته ندروستى هه موو برینداره کان باش بریندارێک مه ترسى و جێگیره و هیچ له سه ر ژیانى نیه و چاوه ڕوان ده کرێت برینداره کان ک��ه م��دا له ماوه یه کى

نه خۆشخانه به جێبهێڵن.

حکومه تى هه رێم تا …وتیشی: له پرۆژه یاساکه شدا پێناسه ى ب���ه وه ى هه موو ک���راون پ��رۆژه ک��ان که خه رجى ده گرێته وه پرۆژانه ئه و ئه نجامدانیان سه رمایه ى و تێچوون

به پێى و دینار ملیۆن 40 ده گاته به شداریکردنى پرۆژه یاسایه ش ئه م قه رزى له پێدانى هه رێم حکومه تى بچووک به گه نجان به بڕى نێوان 1 –

15 ملیۆن دینار ده گرێته وه .راش��ی��گ��ه ی��ان��د: ب��ه پ��ێ��ى م����ه رج و بچووک قه رزى پێدانى رێنماییه کانى پرۆژه ئه م له چوارچێوه ى به گه نجان گه نجانه ئ��ه و ده ب��ێ��ت ی��اس��ای��ه وه بۆیان و نه بن حکومى فه رمانبه رى تایبه ت که رتى له پرۆژه کانى هه یه ل��ه م ق��ه رزه ش ک��ار بکه ن و س��وود بۆ هاندانێکه ئه مه ش ، وه رب��گ��رن گه نجانى کوردستان بۆ ئه وه ى بتوانن له داهاتوو پشت به تواناو وزه ى خۆیان بێکاریى گرفتى له کێشه و و ببه ستن ببینن بێت و رۆڵى خۆیان رزگاریان و به رهه م ئاستى له به رزکردنه وه ى و به گشتى هه رێم ئابوورى داهاتى بژێوى و بارى گوزه ران باشترکردنى

ژیانى تایبه تى خۆیان .رونیشیکرده وه : کێشه و گرفتى بێکارى پرۆژه یاسایه ب��ه م ته نها گه نجان پێویستى به ڵکو چاره سه رناکرێت، جێبه جێکردنى هه نگاوو به چه ندین چه ندین پرۆژه یاساى ترى له م شێوه یه هه یه ، له وانه پرۆژه یاساى سیاسه تى دۆزینه وه ى و حکومى به کارخستنى له پرۆژه کانى گه نجان بۆ کار هه لى ک���ه رت���ى ت��ای��ب��ه ت ب��ه پ��اڵ��پ��ش��ت��ى م��ان��گ��ان��ه ى ح��ک��وم��ه ت��ى ه��ه رێ��م و پرۆژه یاساى گۆڕانکاریکردن له یاساى ده س��ت��ه ب��ه رى و خانه نشینکردن تر، پرۆژه ى چه ندین و کۆمه اڵیه تى که گرفتى واده ک��ه ن ئه مانه هه موو

بێکاریى گه نجان چاره سه ربکرێت.

له الیه کى تروه ئاسۆس نه جیب وه زیرى حکومه تى کۆمه اڵیه تى کاروکاروبارى هه رێم سه باره ت به بیرۆکه ى داڕشتن و گه اڵڵه کردنى ئه م پرۆژه یاسایه وتی: پرۆژه یاساکه ئاماده کردنى بیرۆکه ى خۆى که کاتى ده گه ڕێته وه ئه وه بۆ مه به سته ئ��ه م ب��ۆ پ��رۆژه ی��اس��ا 3په رله مانى سه رۆکایه تى ئاڕاسته ى کاروبارى کارو لیژنه ى و کوردستان کرابوون، له په رله مان کۆمه اڵیه تى پرۆژه یاساى وه زاره ت وه کو ئێمه ش سیستمێک وه ک��و خۆمان تایبه تى به گه نجان بچووک قه رزى پێدانى بۆ ئه نجومه نى سه رۆکایه تى ره وان��ه ى کردبوو، هه رێم حکومه تى وه زیرانى کاروکاروبارى لیژنه ى ئه وه بوو دواتر کوردستان له په رله مانى کۆمه اڵیه تى ب���ه ئ���ام���اده ب���وون���ى ئ��ێ��م��ه چ��ه ن��د مه به سته ئه م بۆ کۆبوونه وه یه کى 4/11 رۆژى ئ��ه وه ب��وو ، ئه نجامدا پرۆژه یاسایه ئ��ه م ده ن��گ ب��ه ک��ۆى

په سه ندکرا.وتیشی: هه موو که سێک له م پرۆژه یه و بێت که گه نج ده بێت سوودمه ند سااڵندا 35 – 16 له نێوان ته مه نى 91 م���ادده ى به پێى چونکه بێت، ساڵى 71 ژم��اره ک��ارى له یاساى بگاته ته مه نى گه نجێک هه ر 1987له پرۆژه ده توانێت ئه وا سااڵن 16کار تایبه تدا که رتى ئاساییه کانى له چوارچێوه ى ئێمه ش بۆیه بکات، ئه م مادده یاساییه وه ئه م ته مه نه مان که سه ئه و هه روه ها ، دیاریکردووه ده بێت فه رمانبه رى حکومى نه بێت و گوزه ران و بارى دارایشى باش نه بێت ، ده بێت که سه که پرۆژه یه کى ئابوورى

بۆ که سوودى بکات ئاماده گرنگ خۆى و واڵته که مان هه بێت .

ب��ه م��ه ب��ه س��ت��ى : راش��ی��گ��ه ی��ان��د بڕیار یاساکه پرۆژه جێبه جێکردنى پاڵپشتیکردنى سندوقێکى وای��ه دابمه زرێت بچووکه کان پرۆژه دارایى ئه نجومه نێکى سندوقه ش ئ��ه م و که وه زاره ته که مان داده م��ه زرێ��ت بۆ وه زاره ت���ه و ده ک��ات سه رۆکایه تى ئه و ئه ندامى په یوه ندیداره کانیش ئ��ه ن��ج��وم��ه ن��ه ده ب���ن و س��ااڵن��ه ش له بودجه ى هه رێم حکومه تى ده بێت دیاریکراوى خۆیدا بودجه یه ک بۆ ئه م

سندوقه ته رخان بکات.

کورد له هه ڵبژاردنه که ی …ئه حمه د تورهان، پارێزگاری پارێزگای الیه نی که له وبڕوایه دایه باتمان، ده بێت کورده کاندا له ناو پ��ه روه رده ده وڵ��ه ت و پێبدرێت گرنگی زیاتر ده بێت داوای لێبوردن بکات له کرده خراپه کانی ڕابردوو. هه روه ها گفتوگۆ له الیه ن بن، ب��ه رده وام نهێنییه کان ح��ک��وم��ه ت و ع��ه ب��دواڵ ئ��ۆج��ه الن، سه رکرده ی زیندانی کراوی په که که .

زۆری به شێکی گۆڕانکارییانه ئه م گه شه پێدان و داد پارتی به رهه می باکگراوندێکی ک��ه )ئ��ه ک��ه پ��ه (ی��ه له توانیان که هه یه ، ئیسالمییان ده س��ه اڵت بگه نه )2002(دا ساڵی هۆکارێکی بوونه ئه وان تورکیا. له ته ندروست گه شه سه ندنێکی گرنگی و ڕی��ف��ۆرم��ی دی��م��وک��راس��ی��ان��ه و پ��ه س��ه ن��دب��وون��ی ت��ورک��ی��ا ل��ه الی��ه ن ک��ۆم��ه ڵ��گ��ه ی ن��ێ��وده وڵ��ه ت��ی��ی��ه وه ، ئه که په که ده ک��رێ��ت واچ����اوه ڕوان

تاکه ده س��ه اڵت��ی خ��ول��ی س��ێ��ی��ه م ح��وزه ی��ران��دا مانگی ل��ه پ��ارت��ێ��ک زه حمه ته به اڵم بهێنێته وه ، به ده ست به ده په به بداته وه شکست هه مان )که ئه وکاته ده ته په بوو( له ناوچه )2007(دا له ساڵی که کوردییه کاندا

به خۆیه وه بینی.له ناوچه ه��ه ی��ه ه��ۆک��ار ک��ۆم��ه ڵ��ێ ئه مساڵ ئ��ه ک��ه پ��ه ک��وردی��ی��ه ک��ان��دا له وانه ببێت. زیان تووشی له وانه یه به ک��ورده ک��ان چیتر واپێده چێت نه بن. کاریگه ر ئه که په گ��وت��اری به ڕووی په که که دا کرانه وه ی ئه که په و جه نگ به شێوه ی نه خایاند زۆری که له کاتێکدا ڕوودا. توندوتیژی سوپای تورکیا له ساڵی )2009( له ناوچه کانی عیراق گه ڕانه وه ، ره جه ب وه زیرانی س��ه رۆک ئه ردۆغان ته یب

تورکیا ووتاری سه رکه وتنیدا.له الیه کی تره وه له ساڵی )2009(�ه وه چاالکوان )2300( که مه وه به الیه نی ده ستگیرکراون. ک��ورددا ل��ه ب��واری و کردن دادگایی هه وڵی س��ه ره ڕای په رله مانتاری )22( ده ستگیرکردنی ده میرتاش. له ناویشیاندا )به ده په (، ژم��اره ی بڵێین ده توانین به مه ش بۆ به رزبوویه وه ده ستگیرکراوه کان

)2350( که س.له به رده وامه به ده په له هه مانکاتدا که مپینی هه وڵدان بۆ ده ستبه رکردنی مافی کورده کان و چه ند داواکارییه کی تر. ئه وان ڕایده گه یه نن که به رده وام تاوه کو که مپینه کانیان له ده ب��ن ده کرێن، ئ��ازاد ده ستگیرکراوانیان بواری کردنی« »به کوردی به ڕێگه پ�����ه روه رده ده درێ�����ت. ه��ه روه ه��ا

ڕێژه ی به ده ستهێنانی داواده ک���ه ن بۆچوونه مه رجێک وه ک��و )%10(

په رله مانه وه که م بکرێته وه . چ����اودێ����ران ل����ه وب����ڕوای����ه دان که له کورسی )30( نزیکه ی به ده په هه ڵبژاردنه کانی حوزه یراندا به ده ست له کاتێکدایه ئه مه یش ده هێنێت. ناوچه له ئه که په کاندیده کانی که نه خوازراو که سانێکی کوردییه کاندا چه ندیتر باشه . شتێکی ئه مه نین، کورده کان له ئه نقه ره بن، ئه وه زیاتر ده کرێت باشتر کاری و تێگه یشتن ئه ردۆغان که نوێ ده ستووری بۆ په یمانیداوه دوابه دوای هه ڵبژاردنه کان

ئه نجامی بدات.توندی ل��ه ڕه خ��ن��ه ک��ه ئ��ه وان��ه ی ب��ه ده پ��ه ده گ����رن، ئ���ه وه ده ب��ێ��ت که له بیربێت خۆیان داخوازییه کانی ده ست ده ک��رد په که که له داوای��ان سه ربازییه کانی هه وڵه له هه ڵبگرێت و ڕێگه به سیاسییه کورده کان بدات مافه کانیان ئاشتیانه به شێوه یه کی به ده ست بهێنن. په که که ئاگربه ستی درێ��ژک��رده وه خ��ۆی تاکالیه نانه ی

تاوه کو هه ڵبژاردنه کان.دوای دوازده ساڵ له ده ستگیرکرانی که له پچه که ی له ئێستادا، ئۆجه الن، ل��ه ده س��ت��ی پ��ه ک��ه ک��ه ئ���ااڵن���دووه ب��ه ده پ��ه (. حاڵه تیشدا )له هه ندێ سیاسی باڵی وه کو که متر به ده په پ��ه ک��ه ک��ه ده رده ک����ه وێ����ت، ب��ه اڵم له الیه کی تره وه ، په که که وه کو باڵی س��ه رب��ازی ب��ه ده پ��ه ده رده ک��ه وێ��ت. داخوازییه کانی تاوه کو له ڕاستیدا ئه م نه هێنرێت، به ده ست کورده کان

باڵه سه ربازییه زه حمه ته نه مێنێت.

هه ڤاڵ سکرتێرى گشتى »حسدک«پێشوازى له وه فدێکى مه کته بى سیاسى حزبى شیوعى کوردستان کرد

وه فدێکى یاسادانەرانی ئەوروپی و ئیکۆپولیتیک سەردانی م.س »حسدک«یان کرد

پۆسته ئیداریه کانى که رکوک، به گوێره ى ڕێژه ى 52% بۆ کوردو 31% بۆ تورکمان و 13% بۆ عه ره ب، دابه شده کرێت

حکومه تى هه رێم دژى بڕیارى کۆتاییهێنان به دادگاى بااڵى تاوانه کانه

سێییه مین کۆنگره ى گۆڕه به کۆمه ڵه کان له هه ولێر ده ستى به کاره کانى کرد

له ناحیه ى سه نگاو قادرکه ره م مه راسم بۆ یادى 23 ساڵه ى ئه نفال به ڕێوه چوو

محه مه د 4/15ه���ه ڤ���اڵ ن��ی��وه ڕۆى گشتیى سکرتێرى مه حمود حاجى دیموکراتى سۆسیالیست حزبى تایبه تى ل��ه ب��اره گ��اى ک��وردس��ت��ان، خۆى له گوندى گوڵه خانه ى ده ڤه رى هه ڤااڵن به ئاماده بوونى ش��اره زوورو مه کته بى کارگێڕى دۆاڵشى محه مه د محه مه دو خه لیفه حسێن و سیاسى بێرون عومه ر فه تاح و فاتیح ره ئوف سیاسی، م��ه ک��ت��ه ب��ى ئ��ه ن��دام��ان��ى حزبى وه فدێکى له پێشوازیکرد

پێکهاتبوون که کوردستان شیوعى شێخ حه یده ر ه��اوڕێ ب��ه ڕێ��زان له عه لى و ئیبراهیم سۆفى و ئه بوکاروان حزبى سیاسى مه کته بى ئه ندامانى

شیوعی.ل��ه دی��دارێ��ک��دا ب���اس ل��ه ڕه وش���ى س��ی��اس��ى ک��وردس��ت��ان و دوای��ی��ن جه خت کراو پێشهاته کان ڕووداوو ئارامى و ئاسایش پاراستنى له سه ر گیانى له پارێزگارى و کوردستان ڕێگا هه موو پشتیوانى و هاواڵتیان

کرایه وه و یاساییه کان و مه ده نى و هاواڵتیان داواکارى گه یاندنى بۆ ڕیزه کانى یه کێتى له سه ر جه خت سه رجه م هێزو الیه نه سیاسیه کان و

جه ماوه رى کوردستان کرایه وه .باس دیداره که شدا، ترى له به شێکى حزبى نێوان په یوه ندییه کانى له کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست و ک��وردس��ت��ان شیوعى ح��زب��ى و ب��ه ره وپ��ێ��ش ب��ردن��ى زی��ات��رى ئه و

په یوه ندییانه کرا.

و شه هیدان کاروبارى وه زاره ت��ى پ��ڕۆژه ى ڕایگه یاند ئه نفالکراون، بڕیارى کۆتاییهێنان به کارى دادگاى له کۆتایى عێراق تاوانه کانى بااڵى داه��ات��وودا، ح��وزه ی��ران��ى مانگى پێچه وانه ى ده ستوره و به تایبه ت که دۆسیانه ى ئه و سه رجه م دادگاکه به تایبه تن که ن��ه ک��ردووه ت��ه واو تاوانه کانى سه رانى ڕژێمى پێشوو.

ڕاوێژکارێکى وه زاره ته که ڕایگه یاند؛

به و کۆتاییهێنان بڕیارى پ��ڕۆژه 134ى ماده ى پێچه وانه ى دادگایه ده س���ت���وره ک��ه دادگ�����اى ب��ااڵى بۆ پێکهێنراوه له سه ر تاوانه کانى ئه و تاوانه گه ورانه ى ڕژێمى سه دام

ئه نجامیداون. حسێن لیژنه یه کى ئ��ام��اژه ی��ه ، جێگاى تاوانه کان بااڵى دادگاى هاوبه شى ئ��ه ن��ج��وم��ه ن��ى س��ه رۆک��ای��ه ت��ى و وه زیرانى عێراق له دواى زنجیره یه ک

ک���ۆب���وون���ه وه ى ب��ڕی��اری��ان��دا به له ڕۆژى دادگاکه به کۆتاییهێنان ئه و و داهاتوودا حوزه یرانى 30ى نه کراونه ته وه یه کال دۆسیانه شى بۆ ده گوێزرێنه وه دادگ��ای��ه دا له و به پێى تایبه تمه نده کان دادگ���ا تاوانه کانى بااڵى دادگ��اى یاساى ئه گه ر ،2005 ساڵى 10ى ژم��اره په سه ند بڕیاره که په رله مان بێتو

بکات.

ڕۆژى 17-4 به سه رپه رشتى د.به رهه م ساڵح کوردستان هه رێمى حکومه تى سه رۆکى به کۆمه ڵه کان گۆڕه کۆنگره ى سێییه مین له عیراق له شارى هه ولێر ده ستى به کاره کانى

کرد که ماوه ى سێ رۆژ ده خایه نێت. کۆنگره یه ئ��ه و ک��ردن��ه وه ى مه راسیمى به ئاماده بوونى نوێنه رانى سه رۆک مام جه الل سه رۆک کۆمارى عیراق و مه سعود بارزانى د.به رهه م و کوردستان هه رێمى سه رۆکى هه رێم حکومه تى سه رۆکى ساڵح ئه حمه د

په رله مانى سه رۆکى که رکوکى د.که مال و و له وه زیره کان ژماره یه ک و کوردستان ئه ندامانى په رله مانى کوردستان و عیراق و لێپسرسراوانى حکومه تى عیراق و هه رێمى

کوردستان ده ستیپێکرد.سێیه مین کۆنگره ى گۆڕه به کۆمه ڵه کان له هه ولێر له الیه ن وه زاره تى کاروبارى شه هیدان و ئه نفالکراوان به هه ماهه نگى له گه ڵ وه زاره تى سه نته رى و هه رێم حکومه تى ته ندروستى لێکۆڵینه وه ، و راگه یاندن بۆ نوێ عیراقى

و میحراب شه هیدى ده زگاى به شدارى به دام��ه زراوه ى و لێپرسینه وه دادو ده سته ى تیایدا که به ڕێوه چوو، عیراق شه هیدانى به شداریده که ن که سایه تى 100 له زیاتر سه ره کى ت���ه وه رى س��ێ بابه ته کانى و و یاسایى ئه وانیش )توه رى له خۆده گرێت نێوده وڵه تى و هونه ری(، هه روه ها تیایدا 12 لێکۆڵینه وه به زمانه کان ئینگلیزى و عه ره بى و کوردى پێشکه شده کرێت و بڕیلربووماوه ى

سێ رۆژ بخایه نێت.

له ع��ه ره ب��ى گ��رووپ��ى ئه ندامانى که رکوک پارێزگاى ئه نجومه نى سوورن له سه ر به رده وامبوونیان له بایکۆتکردنى ئه نجومه نه که ، به هۆى میکانیزمى ل��ه س��ه ر ن��اره زای��ی��ان ئیداریه کانى پۆسته دابه شکردنى پ��ارێ��زگ��اى ک��ه رک��وک ک��ه ڕێ��ژه ى

13%ى بۆ عه ره ب ته رخانکراوه .ئ��ه ن��دام��ى گ��رووپ��ى ع��ه ره ب��ى له عه بدواڵ ک��ه رک��وک، ئه نجومه نى

به بێ ڕایگه یاند؛ عاسى سامى پێکهاته ى ب���ه ش���دارى ڕاوێ����ژو پارێزگارو پۆسته کانى عه ره بی، پارێزگا ئه نجومه نى س��ه رۆک��ى ل���ه ن���ێ���وان ک�����وردو ت��ورک��م��ان دی��اری��ک��راوه و ب��ه و ه��ۆی��ه ش��ه وه به رده وامده بێت عه ره بى پێکهاته ى ئه نجومه نى بایکۆتکردنى له سه ر

پارێزگا.ووتیشی؛ کوتله ى عه ره بى پێیوایه ،

پۆسته دابه شکردنى میکانیزمى ئیداریه کانى که رکوک دادپه روه رانه به تایبه ت که بۆ که مینه کان، نییه بۆ پۆستانه ئ��ه و 52%ى ڕێ��ژه ى کوردو 31% بۆ تورکمان و 13% بۆ عه ره ب ده ستنیشانکراوه ، له کاتێکدا که هه رسێ الیه ن له ساڵى 2007دا دابه شکردنى له سه ر ڕێکه وتوون بۆ %32 به گوێره ى پۆستانه ئه و

پێکهاته یه کیان. هه ر

4/17 ڕۆژى س��ه رل��ه ب��ه ی��ان��ى له 4-14 ئاماده کارى ده سته ى مه راسمێکى سه نگاو ناحیه ى ساڵه ى 23 یادى بۆ ماته مینى تاوانى ئه نفال رێکخست سه ره تاى وه ستان به ساتێک مه راسیمه که ئه نفال قوربانیانى گیانى بۆ

ده ستیپێکرد.دواتر وتارى ده سته ى ئاماده کارى تێیدا خوێندرایه وه و مه راسیم که کرد ئه نفالى تاوانى باسى له سنورى سه نگاودا له ئازارى تا ده ستیپێکرد ���ه وه 1988نیسانى هه مان ساڵ و به وهۆیه وه زیاتر له 1500 هاوواڵتى سنوره که ب��ێ��س��ه رو ش��وێ��ن ک���ران و 98

گوندیش وێران کران.ئه و باسى وت��اره ک��ه دا له ه��ه ر دواى له که کرد ئاوه دانییانه ى هه رێم حکومه تى راپ��ه ڕی��ن��ه وه هیواى ک��ردووه ناوچه که ى بۆ

زیاتر گرنگى خواست ئه وه یان ب��درێ��ت ب��ه س��ن��ورى س��ه ن��گ��او، له کۆتایى گونده کانی، به تایبه تى که سوکارى به ناوى وتاره کیشدا دواکاربوو ئه نفالکراوه کانداوه بدرێنه ک��ه س��ان��ه ئ��ه و ه��ه م��وو دادگا، که ده ستیان له کاره ساتى

ئه نفالدا هه بووه .له ڕێگاى مه راسیمه که دا له هه ر دیمه نى چ��ه ن��دی��ن دات���اش���ۆوه هه ر نمایشکرا، ئه نفال تاوانى پارچه چ��ه ن��د ب��ۆن��ه ی��ه وه ب��ه و کۆتایى خوێندرایه وه شعرێک مه راسیمه که به شانۆگه رییه ک بو ئاماده یى خوێندنکارانى له الیه ن

سه نگاوه وه .کاره ساتى ی��ادى هه ربه بۆنه ى ئه نفال، ڕۆژى 4/18 له ناحیه ى ق���ادرک���ه ره م ب��ه ئ��ام��اده ب��وون��ى ئه نفالکراوه کانى ک��ه س��وک��ارى حکومى لێپرسراوانى سنوره که و

یادى قوربانیانى ئه نفال کرایه وه .یاده که ده ستپێکردنى سه ره تاى ئ���ااڵى ره ش ب��ه ه��ه ڵ��ک��ردن��ى خوێندکارانى الی���ه ن ل��ه ب��وو دواتر قادرکه ره مه وه ، بنه ڕه تى که پێشکه شکرا شانۆگه رییه ک ئه نفال کاره ساتى له گوزارشتى

ده کرد.مه راسیمه که دا درێ��ژه ى له هه ر پ��ێ��ش��ان��گ��ای��ه ک��ى وێ��ن��ه ی��ى و دی��ک��ۆم��ی��ن��ت��ارى ک���رای���ه وه ، ک��ۆت��ای��ى م��ه راس��ی��م��ه ک��ه ش به ب��وو دی���ارى پێشکه شکردنى به شداربووى خوێندکارانى به ساڵه ى 23 ی��ادى مه راسیمى

کاره ساتى ئه نفال.ج��ێ��گ��ه ى ب��اس��ه ل���ه س��ن��ورى ق���ادرک���ه ره م���دا ن��زی��ک��ه ى 14 گوندى 53 له هاوواڵتى ه��ه زار ناحیه که دا مه رکه زى ناحیه که و

ئه نفالکراون.

له باره گاى 2011/4/17 دوانیوه ڕۆى بێرون ه��ه ڤ��ااڵن سیاسی مه کته ب عومه ر و فاتیح ره ئوف که ئه ندامانى کرد پێشوازییان سیاسى مه کته ب هاوبه شى)مشرعینى( له وه فدێکى تورکى )ئیکۆپولیتیک(ی و ئه وروپى س��االرى له )شێخ هاتیوو پێک که ئه نتۆنى دکتۆر ڕاوێ��ژک��ارو، حه فید کیلەر و ئه حمه د تاریق و موراد سۆفۆ گلو( له ودیداره دا باس له بارو دۆخى ناوچه که و عێراق و کوردستان گشتى به تایبه تى کراو هه روه ها باس له و گه شه کوردستان هه رێمى که سه ندنانه کرا له بواره جیاوازه کاندا به خۆیه وه بینیوه .

سێشەممە 2011/04/19 ● ساڵی 30 ● ژماره 650 3 www.jamawarnews.comدیدار

ک��ه ئ��������ه وه ى :~چیه ؟ ڕووده دات ل��ه س��وری��ادا

داواکاریه کان چین؟له سوریا ئێستا که ئ��ه وه ى -ڕووده دات به شێکه له و ڕوداوانه ى ناوچه که دا ت��رى له واڵتانى که سوریاش له به رئه وه ى ڕووده دات واڵت��ان��ه ى ئ��ه و زۆرب����ه ى وه ک هه مان ساڵه ده ی��ان ناوچه که ده س���ه اڵت ه��ه م��ان و سیستم هیچ و تێداده کات حکومڕانى گۆڕانکارى به خۆوه نه دیووه ، ئه و ڕژێمه ى که تا ئێستا له سوریادا حکوم ده کات ڕژێمێکى سه رده مى ده سه اڵته ئه و تائێستا سارده ، سه رده مى سیاسه تى به هه مان به سه ر حکومڕانى سارد شه ڕى جێبه جێ س��وری��ادا میلله تى بونیادیان ئازادیه کان ده ک��ات، نییه و مافه کان پێشێل ده کرێت سوریا خه ڵکى ئ��اب��ورى ب��ارى ئامارى به پێى تێکچووه زۆر که له ساڵى نه ته وه یه کگرتووه کان له سه دا دراوه ئه نجام ڕابردوودا سوریا خه ڵکى په نجاوهه شتى ده ژی��ن، ه��ه ژاری��دا هێڵى له ژێر حکومڕانى حزب یه ک له سوریادا که له به عسه ، ئه ویش ده ک��ات و کۆمه ڵگا پێشڕه وى ده ستوردا ده وڵه تان له قه ڵه م دراوه و بوارى ئۆپۆزسیۆن هێزێکى هیچ بۆ ئه و ساڵه ده یان نه هێشتۆته وه له سوریادا ده س��ه اڵت��داره حزبه و ت��ون��د زۆر به شێوه یه کى و سوریا ئۆپۆزسیۆنى دژى ناڕه وا له ئێستادا بۆیه وه ستاوه ته وه ، ئه و س��وری��ادا ل��ه ئۆپۆزسیۆن نه ماوه و به هێزه ئۆپۆزسیۆنه ئه ندامانى و خه ڵک زۆرب���ه ى و زی��ن��دان��دان ل��ه ئۆپۆزسیۆن

ئه شکه نجه له ژێر زۆر خه ڵکێکى له ده ستداوه . گیانیان لێداندا و به هه مان له بوارى کۆمه اڵیه تیشدا ڕژێمه وه ئه و به الى وانه شێوه ب��ێ��ت و ه��ه م��وو خ��ه ڵ��ک ی��ه ک بیرکردنه وه ى یه ک بێت و ڕه نگ ده یه وێت ڕژێمه ئ��ه م هه بێت، عه ره ب هه مووى سوریا خه ڵکى تاکه له سه ر عه ره بیش و بێت ڕێ��گ��اى ب��ه ع��س ب��ێ��ت، ب��وون��ى سه ندیکا و ڕێکخراوى کۆمه ڵگاى شێوه یه ک ب��ه ه��ه م��وو م��ه ده ن��ى هه ن که ئ��ه وان��ه ش قه ده غه یه به شێکن له مه ڵبه نده کانى حزبى به عس ساده ترین ڕه خنه گرتن له و گرتن هۆى ده بێته ده س��ه اڵت سزادان، میلله تى سوریا ده یان بانگه شه کانى چاوه ڕوانى ساڵه ڕژێ��م��ى س��وری��ای��ه ک��ه ده ڵ��ێ��ت چاکسازى ده که ین. ئه و چاکسازى که ئ��ه وه ى بیانووى به ناکات سوریا ئامانجى ناحه زانه له الیه ن ئه مه ریکا و ئیسرائیل و ئه وروپاوه سوریا وانیه ، له ڕاستیدا به اڵم ئه مه ریکاش و ئیسرائیل ده ستى م��اچ ده ک���ات و س��ازش��ی��ان بۆ له گه ڵ وه په یوه ندیه کانى ده کات له ساڵ زۆرب��اش��ه ، ئیسرائیلدا سوریاوه له فیشه ک وه 1973

به ئیسرائیله وه نه نراوه . مه ترسیانه ئه و ده بێت که واته چاکسازى س��وری��ا ک��ه چیبن ماوه ى بۆ حکومه ته ئه و ناکات و ده ک��ات حکومڕانى ساڵه 50و ڕاگه یاندووه نائاسایى ب��ارى به و ئیسرائیل سه پاندویه تى. هه موو له ناو بچوکییه وه هه موو یاساى عه ره بیه دایه واڵته ئه و وه ک��و نییه ن��ائ��اس��ای��ى ب���ارى 50 بۆچى ئێمه که واته سوریا، به سه رماندا نائاسایى بارى ساڵ ئازادى له سوریادا بسه پێنرێت، حزبه کانى یاساى و ڕاگه یاندن بونیان نییه ، که واته ئه وه ى که له نموونه یه که ڕوده دات سوریادا له وه ى که له واڵتانى ترى عه ره بى ڕوده دات، ت��ردا ناوچه کانى و ڕژێمى بپرسى له من تۆ ئه گه ر ڕژێمى ده ڵێم من چۆنه ، سوریا ڕژێمانه ى ئه و هه موو له سوریا ت��رى ن��اوچ��ه ک��ه خ��راپ��ت��رن که

حکومڕانى ده که ن.

~: ئێوه وه کو کوردى سوریا داواى چى ده که ن ؟ داواى

ڕوخانى ئه و ڕژێمه ده که ن؟و ک��ورد ئێمه ى بۆ به ڕاستى -ڕوون گ��ه ل��ى س��وری��ا ت����ه واوى نایه وێت ڕژێمه ئه و که بۆته وه وتاره که ى تا بکات چاکسازى س��ه رۆک��ى س��وری��ا ل��ه ب��ه رده م داواى ته نها خه ڵک په رله ماندا به شار به اڵم ده کرد، چاکسازى خه ڵکى ل��ه وت��اره ک��ه ی��دا االس���د کرد، نائوێدى توشى سوریاى نه ک ته نها خه ڵکى سوریا به ڵکو ده سه اڵتیشى نزیکه کانى خه ڵکه ئ��ه ش��ک��ه ن��ج��ه ده درێ��ن و ک���راون ده شکێنن. شه ره فمه ندیان و هه موو به ڵکو ئ��ه وه ه��ه ر ن��ه ک و ده که نه وه ڕه ت تاوانانه ئه و نیه ، ئێمه ئه وه مامه ڵه ى ده ڵێن شاشه کانى که له وێنه یه ى ئه و میدیاوه نیشان نه دراوه مامه ڵه ى پ��ێ��ش��م��ه رگ��ه ى ک��وردس��ت��ان��ى خۆپیشانده رانى له گه ڵ عێڕاقه به و سوریا ڕژێمى کورستاندا. ده کات شاخدار درۆى شێوه یه ده زانێت سوریا خه ڵکى ب��ه اڵم ئ��ه وان��ه ى ک��ه س��زا ده درێ���ن و خه ڵکى پێده کرێت سوکایه تیان سوریان و ئه وانه ش که تاوانه که ئه م سوریایه ، ئاسایشى ده که ن ڕژێمه به مالو به والدا تۆمه ت باڵو له سه ر تاوانه کان و ده ک��ات��ه وه تۆمه تى ته نانه ت الده بات خۆى پارتێکى پاڵ ده دات��ه سیخوڕى ده زانێت خه ڵک ب��ه اڵم لوبنان، دورن تۆمه تبارکردنانه ئ��ه و وتارى خۆیدا له دوا له ڕاستیه وه ، له سه ر جه خت سوریا سه رۆکى ناتوانن ک��ه ده ک��ات��ه وه ئ���ه وه پێم من بۆیه بکه ن، چاکسازى سوریا له خۆپیشاندنه کان وایه فراوانتریش و ده ب��ن ب���ه رده وام

ده بن.

ئه و له پشت ک��ێ :~پارتى ؟ خۆپیشاندانانه وه یه خۆپیشاندانى ی��ان سیاسین

خۆرسکن؟ خۆپیشاندانه کان له سه ره تادا -هه موو بێگومان بوون خۆرسک سیاسى الیه نگرى که سێکیش له سه ره تاوه ب��ه اڵم هه یه خۆى پێشڕه وى پارتێکى سیاسى هیچ نه کردووه خۆپیشاندانانه ى ئه و خۆپیشاندانه کان ج��ار یه که م ل��ه ن��اوچ��ه ی��ه ک��ى دی��م��ه ش��ق��ى پێکرد، ده س��ت��ى پایته خته وه

دوات����ر ل��ه چ��ه ن��د ن��اوچ��ه ی��ه ک��ى دی��م��ه ش��ق ده س���ت���ى پ��ێ��ک��رد، بوون گه نج ژم��اره ی��ه ک ئه وانه ى )18( له ئه نجامیاندا. که ده رعا له شارى ڕابردوودا مانگى ئه مانه هه موو پێکرد، ده ستى خۆپیشادنى خۆرسک بوون به اڵم پاڵپشتى سیاسى پارتى ئێستا و ده ک��ه ن خۆپیشاندانانه ئ��ه و ڕه واى ده س��ت��وورى به مافێکى ده کرێت داوا و ده زانن خه ڵکى شێوه یه کى به خه ڵک کێشه ى بکرێت، چاره سه ر دیموکراسیانه ئێمه ش وه کو بزووتنه وه ى سیاسى له ناوچه کانى سوریا له ک��ورد ده ستمان سوریاوه کوردستانى گه نجانى خۆپیشاندان، به کرد چاکسازى داواى کوردستانیش ده که ن و پشتیوانى و هاوسۆزى و ده رع���ا خه ڵکى ب��ۆ خ��ۆی��ان ناوچه کانى تر ده رده بڕن، هاوکات ده که ن ک��ورد مافه کانى داواى سه رۆکى که بڕیاره ش ئه و وه به دابینکردنى داویه تى سوریا کوردانى بۆ سورى ڕه گه زنامه ى کێشه یه ى ئه وه به ڕاستى سوریا ئه و و ناکات چ��اره س��ه ر ئێمه ڕه تده که ینه وه ، هه ڵوێسته یه ش چاره سه ر ک��ورد پرسى ئه مانه داننانه ک��ورد پرسى ن��اک��ه ن، ده ستوردا له کورد به نه ته وه ى کلتورى و زم��ان ناساندنى و من بۆیه س��وری��ادا. له ئێمه یه ده ڵ��ێ��م پ��رس��ى ئ��ێ��م��ه ى ک��ورد ئ��ازادی��ه پرسێکى ل��ه س��وری��ادا و پ��ارت ئێمه ى نییه پرسێک ئه و نه یارى سیاسیه کانى الیه نه ڕژێمه بمانه وێت ده سه اڵت بگرینه ڕێگه ى له بمانه وێت و ده س��ت به هێز خ��ۆم��ان ده س���ه اڵت���ه وه پارته ئێمه وه کو نه خێر بکه ین، پاڵپشت ک��ورد سیاسیه کانى ده که ین خۆپیشاندانانه ل��ه و ئه و سه رکردایه تى ئێمه گه نجى خۆپیشاندانانه ده که ن

~: پارته سیاسیه کانى هه ماهه نگیان له سوریا ک��ورد ه��ه ی��ه ب��ۆ ئ���ه و ب���ارودۆخ���ه ى ڕژێمى ڕوخانى دواى ئێستاو

سوریا؟ئاماده خۆمان ده مێکه ئێمه -وه کو بارودۆخێکى بۆ ک��ردووه 1992 ساڵى له ئێمه ئێستا، که ب���اوه ڕه داب���وی���ن ل���ه و وه

له سوریادا گه وره گۆڕانکارییه کى ده کرێت، پارتى یه کێتى کوردمان له سوریادا دروست کرد وه سێ هاوپه یمانیه کمان سیاسى حزبى له ناو ک��ردووه ، دروست پێکه وه سوریا، له کورد یه کێتى حزبى خۆمان چاالکى ئێمه له وکاته وه ده ست پێکردووه و سه دان هه ڤاڵى زیندانه کانى خ��راون��ه ت��ه ئێمه له ئێستاشدا س��وری��اوه ، ڕژێمى سیاسى مه کته بى هه ڤاڵى سێ کادر له جگه له زینداندان، ئێمه ئێمه دۆستانى و الیه نگران و ئه شکه نجه زیندانه کاندا له که )9( 2009 ش ساڵى . ده درێن پێکه وه ک��ورد سیاسى حزبى سیاسیمان ئ��ه ن��ج��وم��ه ن��ێ��ک��ى وه ک ئێمه ئێستا کرد دروس��ت به شێکین کورد یه کێتى حزبى ناو ئه و ئه نجومه نه دا وه چه ند له پ��ارت��ێ��ک��ى ت��ری��ش ل��ه ن��او ئ��ه و له هه وڵداین ئێمه ئه نجومه نه دان. ئه و ناو بێنینه پارتانه ش ئه و ئه نجومه نه وه و به ره یه کى فراوان ل��ه دواى ئ��ه وه ى بۆ پێکبهێنین ڕوخانى ڕژێمى به عس له سوریادا سوریا کوردستانى ناوچه کانى پارێزراوبن و نه هێڵین پشێوى و هێمنى و بێت دروس��ت ئاڵۆزى و بپارێزین خۆمان میلله ته که ى خۆمان میلله ته که ى نوێنه رایه تى دانوستانێک ه��ه ر ب��ۆ بکه ین دێته سوریادا داه��ات��ووى که له ئ��ی��داره ى بتوانین و پێشه وه بکه ین. خ��ۆم��ان ن��اوچ��ه ک��ان��ى ~: تا چه ند هاوکارى هه یه ئ��ه وروپ��ا و ئ��ه م��ه ری��ک��ا بۆخه ڵکى سوریا به گشتى و بۆ

کوردى سوریا یه تایبه تى؟ هه ڵوێسته یه کى هیچ ئێستا تا -بۆ پێنه گه یشتووه ئه مه ریکامان ڕاسته سوریا، ڕژیمى دژایه تى له به یه کێک سوریاى ئه مه ریکا واڵتانى میحوه رى شه ر ناوبردووه ، پێودانگ نه بوونه ته ئه وانه به اڵم له ئه مه ریکا هه ڵوێستى ب��ۆ گۆرینى ڕژێمى سوریا. په یوه ندى باشه ، سوریادا له گه ڵ ئه مه ریکا دوو مانگ له مه و پێش ئه مه ریکا ب��اڵ��وێ��زى خ���ۆى ن�����ارده وه بۆ ئه مه ریکا ئێستا تا واته سوریا خۆى ڕه سمى هه ڵوێسته یه کى ڕانه گه یاندووه بۆ پشتگیرى کردن ئۆپۆزسیۆنى هاوکاریکردنى و ئه وه یه هۆکاره که شى سوریا،

له گه ڵ نییه کێشه ى سوریا که ئ��ه م��ه ری��ک��اش و ئ��ی��س��رائ��ی��ل��دا له گه ڵ هه یه باشى په یوه ندى پرسى به سه باره ت ئیسرایلدا، ئێستا تا سوریادا له کوردیش ئاشکراى هه ڵوێستێکى ئه مه ریکا به رامه به ر پرسى کورد له سوریادا که ل��ه وب��اوه ڕه دای��ن ئێمه نییه ، کاته دا له م ئه مه ریکا پێویسته ب��ه رام��ب��ه ر خ���ۆى هه ڵوێستى ته نها نه ک ب��دات نیشان ک��ورد پێویسته به ڵکو ده بێت ئه مه ریکا هه ڵوێستى خۆى به رامبه ر سوریا بگۆرێت چونکه چیتر ئه و ڕژێمه بۆته و بێت ب��ه رده وام ناتوانێت به شێک له ڕابردوو، چیتر ئه مه ریکا ناتوانێت به رژه وه ندییه کانى خۆى بپارێزێت چونکه له گه ڵ سوریادا گۆڕانکارى گه وره له به رده مدایه .

ب��وون��ى ت��اچ��ه ن��د :~ڕه وت�������ى ئ��ی��س��ام��ى ل���ه ن���او خۆپیشاندانه کانى و جموجوڵ س����������وری����������ادا دی�������������ارن؟ - ل��ه ڕاس��ت��ی��دا ب��ون��ى ڕه وت���ى خۆپیشاندانه کانى له ئیسالمى ئاساییه ، دیارده یه کى ناوچه که دا چ��ون��ک��ه ئ���ه و واڵت���ان���ه واڵت��ى ئه و ت��ره وه له الیه کى ئیسالمین له هه ر کردن ڕێگرى بۆ ڕژێمانه هه وڵێک بۆ گۆرێنى ڕژێمه کانیان ئیسالمیه کانیان ڕه وته پشتگرى سوریا، به تایبه تى ک����ردووه ، س��وری��ا ل��ه ح��ه ف��ت��اک��ان��دا زۆر ڕێ���گ���اى ب���ۆ ئ��ی��س��الم��ی��ه ک��ان ڕووب��ه ڕوب��ون��ه وه ى بۆ خۆشکرد ئه وه دواى کۆمۆنیستى، ڕه وتى ده سه اڵت ویستیان ئیخوانه کان گ��ه وره شه ڕێکى ده س��ت بگرنه ئه وه ش حافز دواى بوو دروست بۆ ڕێگاى تر جارێکى سه د که به اڵم خۆشکردووه ئیسالمیه کان ل��ه س��ه رده م��ى ب��ه ش��ار االس���ددا سوریا خۆشکرا ڕێگا به ته واوى ڕێکخراوه ل��ه گ��ه ڵ پ��ه ی��وه ن��دى بکات، دروس��ت تیرۆرسته کاندا ئه وه ش بۆ ئه وه ى بیکاته کارێکى له گه ڵ دان��وس��ت��ان و گفتوگۆ له م بۆیه خ��ۆرئ��اوادا، واڵت��ان��ى له ئیسالمى ڕه وت��ى دواییانه دا ئه مانه به اڵم بوون زۆر سوریادا به شێک له سیاسه ته کانى ڕژێمى وه ک ک��ردوون دروستى به عس نامه یه ک بۆ ئه مه ریکا و ئه وروپا به وه ى ئه گه ر ئێمه نه مێنین ئه وا ده گرنه ده سه اڵت ئیسالمیه کان ده ست ، بۆیه له م کاته دا ڕه وتێکى ل���ه وج���ۆره ل��ه ئ��ارادای��ه ب��ه اڵم ئه وه ى به قه ده ر نین مه ترسى که که ڕژێمى به عس له سوریادا کۆمه ڵگاى س��ه ر بۆ مه ترسیه ده وروبه ریش، واڵتانى و سورى ب���اوه ڕه دام ل��ه و من له کۆتایدا سوریادا له به عس ڕژێمى که وه ک ڕاب��ردوو له به شێک بۆته عێڕاقدا له به عس ڕژێمى چۆن له ناوچوو ئێستاش ڕژێمى به عس هه مان له به رده م سوریادا له ناو داواک��ارى دواتر چاره نووسدایه ئازادى داواک��ارى و گۆرانکارى گ��ه وره ى دروشمێکى بوونه ته خه ڵکى ناوچه که و ئه و شه پۆلى خوازیه دیمکراسى و گۆرانکارى ڕژێمى ده گرێته وه . سوریاش هه بووه پالنى ڕژێمێکه سوریا گه النى بۆ هه یه تى ب��ه رده وام و ده وروب��ه ر، واڵتانى و ناوچه که بۆیه به له ناوچونى ڕژێمى به عس له وباوه ڕه دام من له ناوچه که دا ڕووده ک��ات��ه ئ��ارام��ى و هێمنى ناوڕاست ڕۆژهه اڵتى ناوچه کانى نێوان گرفته کانى و کێشه و که متر ناوچه که میلله ته کانى

ده بێته وه .

د.عبدالباقى یوسف، ئه ندامى مه کته ب سیاسى حزبى یه کێتى کورد له سوریا:

پرسى کورد داننانه به نه ته وه ى کورد له ده ستوردا و ناساندنى زمان و کلتورى ئێمه یه له سوریاداعومەر عەبدوڵاڵ

پێگه کانى خاوه ن له یه کێکه سوریا له سوریا نزیکى عه ره بى، واڵتانى ملمالنێى و ئیسرائیله وه ده وڵه تى ئیسرائیل، هه ێنده ى نێوان عه ره ب و له ناوچه که دا سوریاى ڕۆڵى تر گرنگ کردووه و هه ر گۆِڕانکارى سوریادا له پێشکه وتنێک و ئه و له سه ر ڕاسته خۆى کاریگه رى کاردانه وه ى و ده بێت ملمالنێیانه ده بێت. ناوچه که ئاینده ى له سه ر و ناڕه زایى که شه پۆلى له ئێستاشدا زۆرى به شێکى خۆپیشاندانه کان و گرتۆته وه عه ره بى واڵتانى گۆڕانکارى واڵتیشدا له هه ندێک البردنى و گۆڕانکرى له سیستمى خۆسه پێنه ره کان تاکڕه وو ده سه اڵته که به پێیه ى سوریاش هاتووه . خۆسه پێنه ، تاکڕه وو ڕژێمێکى ئه و حکومڕانى ساڵه سی له زیاتر ئازادى مه وداکانى و ده کات واڵته به رته سک ڕاده ربڕینى ئازادى و شه پۆلى ئه و ڕوبه ڕوى کردۆته وه ، ناڕه زاییانه بۆته وه ، کوردیش به شێکه ڕژێمه ئه و ده ستى قوربانیه کانى له و هیچ ده رفه تێکى بۆ ئازادى و مافه کوردى نه ته وه ییه کانى و کلتورى گفتوگۆکردن بۆ نه هێشتۆته وه . گۆڕانکاریه کانى دوای��ن له سه ر خۆپیشاندانه کان ڕێڕه وى و سوریا سیاسى ئاینده ى و ناڕه زاییه کان و ئه و واڵته و ڕۆڵ و کاریگه رى هێزه بۆ سوریادا له کورد سیاسیه کانى ڕێبازى گۆڕانکاریانه ، ئه و ئاینده ى به ڕێز له گه ڵ دیدارێکى ئ��ازادى مه کته ب ئه ندامه یوسف عبدالباقى له کورد یه کێتى حزبى سیاسى شێوه یه وه به م سازکرد. سوریادا وه اڵمى پرسیاره کانى ئێمه ى دایه وه .

پ��������ێ��������ش��������ەک��������ی

www.jamawarnews.com 4 سێشەممە 2011/04/19 ● ساڵی 30 ● ژماره 650

سیاسى ق��ۆن��اغ��ى دی���اره ئه مڕۆى کوردستان ئاراسته که ى ئاماژه یه که له هه ر دیدگایه که وه بکرێت ب���ۆ خ��ۆێ��ن��دن��ه وه ى ئاراسته یه ک خۆى بۆ هه ریه ک

بارودۆخه که ى و هه ڵده گرێت لێده خوازێ ئه وه مان ئه مڕۆش که ئێمه ش ئه و دیگایه ى خۆمان بۆ نه خشه ش��ێ��وه ی��ه ک��ى ب��ه کێشراوو به به ڕنامه رێژکردنه وه نوێدا خوێندنه وه ى گ��ه ڵ له

بخه ینه به رده م راى گشتى . ئه مه ش له کاتێکدایه حزبمان دیموکراتى سۆسیالست حزبى رۆژه ک��ان��ى له که کوردستان ک��ۆن��گ��ره ى ش��ه ش��ه م��ى خ��ۆى و باشترین ده ب��ێ��ت��ه وه نزیک گ��ون��ج��اوت��ری��ن ک��ات��ه ک��ه له م کایه کانى له یه ک کۆنگره یه دا لێبکات پێداگرى پێویسته که داڕشتنه وه ى نه خشه و ستراتیژه به که گه له که مان ئاینده ى بۆ داڕشتنه ئ��ه و م��ن بۆچوونى ب��ه رى به گرتنه ستراتیژه ش

که سێیه مه رێ��گ��اى نه خشه ره ن��گ��ه ب��ۆ گ��ه ل��ه ک��ه م��ان و جه ماوه رى حزبمان زه روره تێکه ک��ه ب��ێ��م وای����ه واق��ی��ع��ی��ه ت��ى ک��وردس��ت��ان ئ��ه م��ه ده خ���وازێ ته ماشاى ئ��ه گ��ه ر ،ه��ه روه ه��ا به جه ماوه ریش دیدوبۆچوونى ئه و دیسانه وه وه ربگرین هه ند ده بێ روونتر بۆ هه قیقه ته مان باشترین چاره سه ر بۆ ئه م باروو سێیه مه رێگاى نه خشه دۆخه شێوه یه کى ب��ه ده ت��وان��ێ ک��ه گشتگیرو قه ناعه ت هێنه ر ببێته پردى په ڕینه وه بۆ ده رباز بوون مایه ى بووه ته که قه یرانه له م کوردستان جه ماوه رى دڵگرانى ، من جارێکى تر دیدو بۆچوونى نزیک که روو ده خه مه خۆم کۆنگره ى شه شه م له ده بینه وه

ئه م دیده م که له ئاینده ده بێته خ��واس��ت��ێ��ک��ى ب��ه رف��راوان��ت��رى رێگاکانى له یه ک جه ماوه رى چاره سه رییه وه زۆر گه النى تر بوونه سیاسى قه یرانى توشى به اڵم به نه خشه رێگاى سێیه م سه ر به سه رکه ون توانیویانه کێشه و گرفته کاندا ، بۆیه ده کرێ حزبى سۆسیالست پشت به ستن ب��ه ئ��ه زم��ون��ى خ��ه ب��ات��ى خۆى به و و تایبه تى خۆى جه ماورى به م هاوته ریبه که جه ماوره ش رۆڵى ده توانێ رێگایه نه خشه کاریگه رو ئه کتیڤى خۆى بگێڕێ پێشڕه وى ئه ندازه یه کیش تا و چاره سه رى ئومێدى له بکات گونجاو وه پشت و په ناى راستى دوور و بکات هه قیه ته کان و ئیراده ى به ک��ردن موزایده له

جه ماوه ر به ڵکو پشت به ئیراده ى جه ماوه ر ببه ستێ و له گۆنگره ى شه شه مى خۆیدا گوتارى سیاسى رێگاى نه خشه به رى گرتنه له گه ڵ له رابگه یه نێ سێیه مدا پاراستنى هێڵى گشتى نشتیمانى خۆى تر جارێکى نه ته وه ییدا و نوێ بکاته وه و هه ر به م رێگایه ش تۆکمه ترى ته رزێکى ده توانرێت له جه ماوه ریانه وه رێکخستنى به ر بداته ش��ان مه یدانه که دا چونکه ق��ورس��ه ئ��ه رک��ه ئ��ه م حزبێکى سۆسیالست حزبى سه ختى ژیانى نێو هه ڵقواڵوى خه بات و تێکۆشان بووه ده کرێت ئه مڕۆکه ش به هه مان روحیه ته وه جارێکى تر هێوایه کى ترو پێکه وه ژیانێکى تر بکه ینه وه به ر به رى

میلله ته که مانه وه .

چه مکى به کارهێنانى ئه گه ر زه مانه وانیه که یدا له به ها ئێمه و به هێنده یى بۆ بێت ئاماژه یه کگرتوو ک��ۆی��ه ک��ى ه��ه ب��ون��ى پرنسیپه له و بێت ده الله ت یان خوداوه نده وه که له گه ردونییه ى )غن( شۆڕ ده بێته وه و سه رجه م وه ک ئاسمانیه کانیش دی��ن��ه ڕۆح��ى هه ڵگرى ک��ه زاوای����ه ک یه کیه تى و ئاواکه رى و برایه تیه کى ئومه تێکى دوات���ر و ب����ڕوادار کردنى به پاشکۆ . تێکنه شکاوه تاک هه ر له به ره به یانى مێژووه وه و سه لمێنراوه ڕاسته قینه یه کى ده خاته وه مێژووه ئه و خ��ودى ده رخواردى که پرسیاره وه ژێر ن��ه وه ک��ان��ى داه��ات��وو ده درێ���ت هه ربابه تێکى ن���اوی ل��ه ژێ��ر پ��ه روه رده ی��ی��دا و ئ��ه ک��ادی��م��ى ژی��رى گ��ه ش��ه ى قۆناغى بێت، الى ئ��اوه زم��ه ن��دى یه که مین و هیچ و بووه پرۆسه یه ک مرۆڤ تواناى کۆمه اڵیه تى زانستێکى بابه تییه تیۆره له م خۆالدانى به رپرسیارێتش، که واته نه بووه . وه کو تاکه فه زڵیه تى و چاکه پێدراو و کۆششى عه قالنیه تێکى دابه شبوون پاشان سه ره تایى، بارگاویکردنى و گواستنه وه و دیکه گ��ه وره ت��رى یه که یه کى دوات��ری��ش و خێزانه ک��ه ن��اوى ک��ۆم��ه ڵ��گ��ه . ب��ه رپ��رس��ی��ارێ��ت��ى به ره خساندنى له هه ستکردنه و خ��ود بۆ گه نجاوه ژیانێکى پ��اش��ان ده وروب����ه ر س��ه رچ��اوه ده گ��رێ��ت ک��ات��ێ��ک ت���اک پ��ه ى و چێژبه خشتر ب��ه ژی��ان��ێ��ک��ى ش��ای��س��ت��ه ت��ر ده ب����ات ل��ه گ��ه ڵ به رپرسیارێتى دیکه دا، ئه وانى ئه خالقى ئ��ه رک��ێ��ک��ى ده ب��ێ��ت��ه پڕکردنه وه ى له الیه ک ئامانجدار مادیه کان و ده رون��ى خواسته و ئارام به ژیانێکى درێ��ژه دان و ئه خالقى به ها له ته ک شکۆدار ئ��ه وان��ى کۆمه اڵیه تیه کانى و دیکه شه وه له الیه کى و دیکه ترس، و به نائارامى هه ستکردن ترس له دابران و په راوێزخستن و سزادان.....هتد.، ئه و تاکانه شى له ساته کانى ساتێک ل��ه ه��ه ر

و به زاندن خ��وازی��ارى مێژوودا بووبن سنووره ئ��ه و شکاندنى ته لبه ندو ئێمه چه مکى ک��ه ڕه نگ ڕێژى کردووه ئه و تاوانبار کراون به الده ر و هه ڵگه ڕاو و دژه ناچار یان سه رئه نجام و گشتى یان ک��راون به پاشگه زبوونه وه ئه و زۆرترینى قوربانى بونه ته چه مکى که له نابه رپرسیارێتیه ى گرتووه سه رچاوه ى )ئێمه وه ( جیاوازییه کى به هه ست لێره ددا ئه ویش ده کرێت گه وره ڕێژه یى تاک الى به رپرسیارێتیه ڕۆحى و پێچه وانه که شیه تى الى هه موو

یان )کۆمه ڵگه (.دامه زرێنه رى که دۆریکهام، ق��وت��اب��خ��ان��ه ى ه��اوچ��ه رخ��ى به تێزێکى یاساییه ، کۆمه ڵناسى ڕاستیه ئ��ه م ئ��ه و کۆنکرێتى ده رکى ناوبراو ده سه لمێنێت، ب���ه و ڕاس��ت��ی��ه ک������ردووه که و کلتورى ب��ه ه��ا زه وت��ک��ردن��ى کۆمه اڵیه تى و سیاسى و ته نانه ت زم��ان��ه وان��ی��ه ک��ان��ی��ش ل��ه الی��ه ن فاکته ره له و یه کێکه کۆمه ڵگاوه چه وسانه وه ى که ڕیشه ییانه ى و ده چه سپێنێت ن��اب��ه رام��ب��ه ر تاک ملێى به زۆره ملکه چکردنى زۆرترین به ناو حسابى له سه ر ئ��ه و م��اف و ئ��ازادی��ان��ه دا که ڕه هایى به ده ستکه وتى کۆمه ڵگا دوریکهام بۆیه ده زانێت، خۆى الدانێک ج��ۆره ه��ه ر وای��ه پێى ل��ه س��ل��وک و ڕه ف��ت��ارى ت��اک��دا کۆمه ڵگه یه گوناهى و له بنه مان و هه ر ئه ویش لێى به رپرسیاره . سیاسى هزرێکى ب��ه ده گ��م��ه ن ڕۆڵى که ئایدۆلۆژیایه ک ی��ان نه به خشى ب��ه ت��اک س��ه ن��ت��ه رى بێت، به اڵم له ئه رزى واقعدا جگه له بۆنه ونکردنى و له توانه وه نه کردووه تێپه ڕى گشتیه که دا دیاریترینى ئه و ئایدۆلۆژییایانه ش ئه م چ��ى ئ��ه گ��ه ر لیبرالیزمه ، دیکه ج��ی��اوازی��ان��ه ى مه زهه به و کۆشکێکى ده کات پیرۆز تاک ل��ه ب��ورج��ى ع��اج��دا ب��ۆ ئ��ام��اده دیارترین لیبرالیزم ده ک���ات، ب��ه رن��ام��ه ى س��ه رم��ای��ه داری��ى س��ه رده م��ه ! وه ل��ه س��ه رت��اس��ه رى به اڵم هه یه موریدى زه وی��ش��دا ئه و به ده ستى مه قاشێک وه کو ئیشتیهاى که سیسته مه وه یه س��ه رم��ای��ه دارى و هه یه دێ��وى خۆریش کۆمه ڵه ى به قوتدانى تێرنابێت، چ بگات به گه ڕانه وه ى حورمه ت و شکۆدارى بۆ تاک . زۆرترینى مه زهه به ئه م ڕاسته پ��رن��س��ی��پ��ه ک��ان��ى ب��ه رم��ه ب��ن��اى هه ڵچنییوه ، تاکى ئازادیه کانى ئه وه یه لێره دا پرسیاره که به اڵم کام تاک، ئه و تاکانه ى که تانها به سۆپه ریه کانى سه رمایه کلیلێک ده کێشنه وه له بانکه کاندا خۆیان و به چه ند چرکه یه ک ئیفالس به

چه ندان بانک ده که ن و ملیۆنه ها له ژێر ده ک���ه ن بێنان م���رۆڤ ئه و له ژێر ئیشتراکیه ت!! ناوى شاخداره دا درۆ ئه و په رده یه وه ک���ه ن����اوى م��ای��ه پ��وچ��ب��وون��ى بانکه کانه ، وه ک ئه و لێشاوه ى که سااڵنێکه وه ک تاعون به یناوبه ین شارستانێته به ناو ئه و و دێت ده بات. ڕیسوابوون لێوارى تا کۆمه ڵگه کان زۆرترینى وتمان ب��ه پ��ێ��ى ئ���ی���راده و خ��واس��ت��ى ئه و س���ه ره وه ی���ان چینه کانى ب��ه ه��او ئ��ازادی��ان��ه ی��ان ل��ه ت��اک ئاراى هێنانه به اڵم سه ندۆته وه دۆخێکى خه ڵه تێنه ر له زه ینیتى مافیان هه ندێک خۆیاندا گشتى مافى ل��ه وان��ه ش، پێشخستووه بوار که لێره دا ب��وون ه��اواڵت��ى کۆمه ڵگه ى بدوێین. لێى نییه ن��اچ��اری��ی��ه ک )وه ک ک����وردى ده به م( به کار کۆمه ڵگه زاراوه ى لێدانه ى ئه و گه وره ى پشکێکى به رده که وێت که باسمان کرد، جا ئه و هه ندێک جار که نیه گرنگ پله ى و چین سه ربه کام تاکه و زمان و ئاین و خوێنده وارى عه قڵیه ته . تا زیاتر به ده ماره کانى به ڵگه ى ڕۆچین، چینه دا ئه م ده ست ده خرێته سه لمێنه رترى چونکه سروشتى خێزان و خێڵ و پارتى له ئێسته شدا و عه شیره ت قسه کانمان ڕاس��ت��ى سیاسى، نموونه ى ده که ن.ده کرێت به یان بکرێت پێشکه ش پێچه وانه ش ت��اک ت��ه ق��دی��س��ک��ردن��ى وه ک ل��ه الی��ه ن گ��ش��ت��ی��ه وه خ��ێ��زان، ئه مانه حزب. عه شیره ت، خێڵ، دی��ارت��ری��ن��ى ئ���ه و دام�����ه زراوه سروشتى، کۆمه اڵیه تى، سیاسین خۆى ب��ه ن��ۆب��ه ى و که هه یه که به رده که وێت ب��ه چ��اوى پشکى و ل��ه و ل��ی��دان��ه ى ک��ه ب��ه رده وام له ژێر ده کرێت تاک ئاڕاسته ى پ��اس��اوو ج���ۆراوج���ۆردا، وه ک ده ست بردن بۆ به ها پیرۆزه کان، ه��ه ڵ��گ��ه ڕان��ه وه ل��ه ف��ه ره��ه ن��گ و تێکدانى کۆمه ڵگا، کلتورى ، نه ته وه یى ئاسایشى مێژوو، ده رچون له یاساکانى خێڵ...هتددامه زراندنى و سه رهه ڵدان گ����روپ و ح��زب، ڕێ��ک��خ��راوو کۆمه ڵگه یه که وه ، هه ر به نسبه ت وه چه رخانه و گرنگه پنتێکى به رو مه ده نیه ت و به دامه زراوه یى کۆمه ڵگا، و ده س��ه اڵت بوونى ل��ه دام��ه زراوه ک��ان مۆدێله ئ��ه م گ��ردب��وون��ه وه ی��ه ک��ه گ��ه ش��ه ى له خێڵ و عه شیره ت سه ندوتر ڕه هه ندى ئه گه ر تایه فه گه رى. و پ��ه ی��وه ن��دى و خ��زم��ای��ه ت��ى ب��ه رت��ه س��ک��ى ب���ه رژه وه ن���دى و ترس روئ��ی��اى و پ��اوان��خ��وازى له ناوچون و توانه وه له به رامبه ر و ڕه چه ڵه ک په یوه ندى خوێن و و.... هتد، هۆکارى له حیم کردنى

تاک بووبێت له ژێر چه ترى خێڵ سه رهه ڵدانى ئه وا عه شیره تدا و سیاسى، پ��ارت��ى ڕێ��ک��خ��راوو گه لێکى ت��اک ک��ردن��ى ده ع���وت بۆ به مافه کانى ئاشناتره و وریا و فه لسه فه و فکر سه رخوانى ئایدیایه ک. که به رپرسیارێتى له گشتیدا به رژه وه ندى پاراستنى ڕاسته قینه ى دروشمى ده کاته له بنه مادا که واته بانگه شه کانى لێره دایه دووان��ه ئه م جیاوازى و توانه وه ئامانجى خێڵ، که سڕینه وه ى تاکه له ناو جوگرافیاى بێ و ئامانج بێ هه موویه کى یان ب��ه اڵم ح��زب ،! ئ��ای��دی��ادا بێهێزکردنى گ��روپ ڕێکخراوو خۆیدا بونیادى له تاکه ڕۆحى کراوه فه زاییه کى ڕه خساندنى و و ئازادیشه بۆ گه شه کردن. ئه م پ��رۆژه داینه مۆى تاکو ڕۆح��ه پێشینه که ى ل��ه ستراتیژیه خۆى مسۆگه ر بکات که ئه ویش کۆمه ڵگه دروستکردنى خه ونى لێره دا شایسته یه ، ژیانێکى و به رپرسیارێتى ڕۆحى ده بینین ئ��اس��ت��ى ده گ���ات���ه ت���اک الى ک��ام��ڵ��ب��وون ه��ه ڵ��ب��ه ت��ه وت��م��ان ک��ه خه ونى ئ��ه وان��ه ى ب��ه ف��ه زڵ ده کاته وه کۆیان شارستانیه ت حزبى دیاره ده کات. دیاریان و خێڵى ده رهاویشته ى ک��وردى به رچاوو به ڕێژه یه کى کوردیه ئێستاشى له سه ر بێت به هێزترین واڵت���ه دا ل��ه م سیاسى پ��ارت��ى ئ��ه و پ��ارت��ه ی��ه ک��ه ک��ۆک��ه ره وه ى ته نانه ت خێڵه عه قڵى زۆرترینى بانگه شه یه کى که الیه نه ش ئه و که به دوور ده کات له وه گه وره تر و ده ژى ع���ه ق���ڵ���ه وه ل����ه و و ت��ه واو حزبێکى موماره سه ى له جه وهه ردا ده ک��ات، مۆدێرن ڕاسته ، پێچه وانه که ى و وانییه ئه وا بێت واش ئه گه ر چونکه له ده ست خێڵى متمانه ى ی��ان پ��ه ی��ک��ه ره ک��ه ى ی��اخ��ود داوه په یکه رى له سه ره تایترین هێشتا ئه گه ر ده چ��ێ��ت ب��ه ڕێ��وه خێڵ به وه نده شه وه بوه ستێن و نه چینه پێکهاته که یه وه ورده ک���اى ن��او ده نا، کت و مت خێڵێک ده بینن که ناوى گۆڕێوه هاوکات شه ڕى ده نگدان پرسه کانى و ناوخۆ که ده سه لمێنێت ڕاستیه ئ��ه و ئاشت ل��ه س��ه ر ب��ه ک��ێ��ی��ان ک��ێ خێڵ کڕینى زۆرجار و کردنه وه بااڵنسى چۆن عه شیره ته کان و که واته ده گ���ۆڕێ، هێزه کانى به چ واڵته دا له م سیاسى حزبى خێڵ عه قڵى ب��ارگ��اوى شتێک بووه و به چ جۆرێک ئه و دووانه پرۆسه که یان که ئ��ااڵون تێک ته واوکارى. قۆناغى گه یاندۆته سه ندنه وه ى و هاڕین پرۆسه ى مراندن پڕۆسه ى له تاک عه قڵ له ڕۆژێ��ک تاک و وه ردان��ى که

ژێر ل��ه خ��وازی��ارب��ووه ڕۆژان چ��ه ت��رێ��ک��ى دام���ه زراوه ی���ه ک���ى بیکاته س��ی��اس��ى و م��ه ده ن��ى حزب که ڵچه رى واقع، ئه مرێکى کردنه وه ى به گشتى سه رقاڵى دیسپلین به ناوى مه رامه کانه ڕه وایه تیش کۆمه ڵگه وه کردنى کۆیالیه تى له ئه م ده به خشێته پاساوى له ژێر شارستانیه به ناو ئ��ه م داک��ۆک��ى ک��ردن��ه دا فوى هه ڵده ئاوسێنرێت و تێده کرێت دیموکراتیه وه و کرانه وه به ناوى وه ک ل���ه ن���اوه وه ش���ه وه ب���ه اڵم ک��ۆت��ه ره ی��ه ک داده خ���ورێ���ت و ده پوکێته وه ، به اڵم حزب بێئاگایه هاوسه نگ کێشه یه ئ��ه م چ��ۆن ک��ات��ه وه ل��ه ڕێ��گ��ه ى ت��ۆڕێ��ک له چاوکراوه ده زگاى و دام��ه زراوه چه که سه ربارى ئه کتیڤه وه . و ق��ورس��ه ک��ه )ن���ان( ک��ه زۆرج��ار خۆبه ده سته وه دان سپى ئ��ااڵى ب��ه ش��ه ی��ت��ان ب���ه رزده ک���ات���ه وه تاکه زۆرترینى ده بینین لێره وه کادرى و ئه ندام ناڕه زاییه کان که واته خۆیانن حزبه کان خودى زۆرترینى ده بینین که نامۆنییه شه قام ئاڕاسته ى که سکااڵکان تاکه ئه و ناڵینى ئاهو ده کرێن ته مه نیان که ته ڵقینکراوانه یه ب��ه خ��ش��ی��وه ت��ه ئ��ای��دی��ای��ه ک و خاڵى ب��ه ده س��ت��ى ه��ه ن��ووک��ه که مترین وه اڵمدانه وه ى تواناى خۆشیانیان ویژدانى پرسیارى نییه ، زه ماوه ندى حزب و خێڵى ژینگه ى گشتى نه ماوى کردووه ، جه هه نه میه که پرۆسه له بنه مادا له ڕێگه ى ده خرێته کار، له وێدا پێکرد ئ��ام��اژه م��ان که پێشتر و گه نجان دام���ه زراوه ى س��ه دان پیاوان و ژنان و میدیاییه وه . ئه م لێدانى بۆ ئه گه ر چییه له شکره لێپرسراوه کان و ئ��ازاد ده نگه و ڕوخ��ان��دن ب��ۆ ئ��ه گ��ه ر نییه ؟ نییه ، ده نگانه ئه و کوژانه وه ى ک���ه ل���ه ده ره وه ى ئ��ه و ه��ه م��ووه فه لسه فه ییه دا بێ و ئایدیا بێ کۆمه ڵگه یه کى ده ی��ان��ه وێ��ت ڕاب��ردوو بکه وێت پێش وات��ادار خێڵ+ فدراسیۆنه کانى شایه تى دژ میدیایه + و ڕێکخرا حزب+ ئ��ازاده ک��ان، و ب��ه رز ده نگه به ئ��ه و ده ن��گ��ان��ه ش ده ی��ان��ه وێ��ت دابه شبکرێت، به رپرسیارێتى شایستیه که ى پێگه له ئازادیش نه ک جێگیربکرێته وه . خۆیدا تێکه ڵ ل���ه خ���واره وه ه��ێ��ن��ده قێزه ون لێى ئامانج که بکرێت ڕاکێشانى به ئامانج و کردنیه تى بۆ له یاسادان به ناوى پاراستن و سه روه رى و پێشێل نه کردنیه وه ، وام��ان ئ��ه م��ه ش بێگومان ک��ه ئازادى هه رجێیه ک که لێده کات تێدا بێت، ئێمه ش به هه ڵه داوان به یه کجارى نه بادا هه ڵبێن له وێ

بمانسه نێته وه له خۆمان .

سه ره تاکانی مێژوو الی به شێکی کورد

له مامۆستایه ک ’’ڕۆژێ����ک ده گ��ێ��ڕن��ه وه که یه وه له مێژوو ڕۆڵ��ه پرسی: خوێندکاره که ی ده ست پێده کات؟ ئه ویش له وه اڵمدا ووتی: مامۆستا به و زۆر مامۆستاش هێناوه ! ژنی باوکم له وه ته ی چۆن؟ ڕۆڵه ووت: پێی و سووڕما سه ری وه اڵم��ه ئه ویش ووتی ئاخر مامۆستا له و ڕۆژه ی باوکم دایکمی له و بۆیه ک��راوه ، من دروستکردنی بۆ کار هێناوه ڕۆژه وه مێژوو دورست بووه . ئه و وه اڵمه مامۆستا و خوێندکاره کانی هێنایه پێکه نین و مامۆستای ناچار کرد جارێکی دی پرسیاری ئه وه ی لێبکات، که : چۆن ئه ی ڕۆڵه له زه ماوه ندی باوکت و دایکته وه ده ست پێده کات؟ ئه وانه ی پێش تۆ؟ یان هه ر هیچ نه بێت منی مامۆستات، که چه ندین ساڵ له تۆ گه وره ترم؟ ئه ویش ووتی: مامۆستا گیان: تۆش ڕاست ده که یت، به اڵم ئه ی نازانیت ئه گه ر من نه بوومایه ، ژیان بۆ من مانایه کی نه بوو، بگره هه ر نه ده بوو؟ بۆیه تۆ له من پێکردووه ؟ ده ستی که یه وه له مێژوو که ده پرسی منیش له وه اڵمدا پێت ده ڵێم له دروستبوونی منه وه . منیش دروستبوونی هۆکاری پێیه شی به و دی��اره باوکم و دایکم بوون، ئه وا له به یه کگه یشتنی ئه وانه وه وه اڵمه به و زۆر مامۆستاش پێکردووه . ده ستی پێی و سووڕما سه ری خوێندکاره که ی سه یرانه ی ووتووه : ئه ی کوڕم باوکت و دایکت له کێ بوون؟ ئه ویش ووتی: مامۆستا گیان ئه وه ئیشی من نییه ، ئه وه بۆ من به ڵکو بوون؟ له کێ ئه وانه بزانم که گرنگه ، که من هه م و به هۆی ئه وانه وه دورستبووم‘‘.

ئه و گێڕانه وه یه ئه وه ی به بیر هێنامه وه ، که چۆن الی هه ندێک که س و الیه ن و هێزی سیاسی و ڕێکخراوه یی یان مێژوو به هیچ ده زانن یان به چیرۆک و ئه فسانه و خورافات! یان به الی هه ندێک له وانه وه پێده کات! ده ست خۆیانه وه ده رکه وتنی به مێژوو وه ک ئه وه ی پێش ئه وان نه مانایه ک بۆ ژیان و نه مانایه کیش بۆ مێژوو بووه ؟ یان به دیوێکی تردا وه ک کاته وه له و مانا و ژیان و بوون خوێندکاره ئه و گرنگ بووه ، که خۆی له دایکبووه ! ئیتر پێشتر هیچ باسه ش ئه م سه ره کی خاڵی ب��ووه ! بنه ما بێ و ئه وه یه ، که بۆ ده بێت که سان و الیه نانێک خۆیان به سه ره تایترین مرۆڤ و داهێنه ر و ده ستپێشخه ر بزانن و به ر له وان و فریادڕه سی ژیان و کۆمه ڵگا هه موو مرۆڤ و کۆمه ڵ و کۆمه ڵگاکان گێره شێوێن و شه ڕانگێز بن؟ یان هه موو ئه وانه ی پێش ئه وان بیرکردنه وه یه کیان و هۆش و هه ست هیچ ژیاون نه بووبێت، به ڵکو به پێچه وانه وه ئه وه ئه وان بوون مرۆڤه کانی به ر به کردۆته وه هۆشیان و هه ست سه رده مه که یان و ژیانیان به به ردا کردوونه ته وه ؟! و هێز و که س ئه و ئه گه ر خۆ گرنگتر له وانه ش الیه نانه باوه ڕیان به بوونی خودا و یه که مین مرۆڤ بووه ، ئاده م( که )حه زره تی ئایینیدا، باوه ڕی له ئه گه ر به اڵم ئاساییه ، ئاستێک تا ئه وا نه بووبێت له نێو ئه وانه دا که سان و الیه نانێک ئه و باوه ڕه یان هه موو دروستکه ری پ��ه روه ردگ��ار که بووبێت، شته کان و یه که مین مرۆڤ )ئاده م( بووه و له وه وه ئه وان الی چۆن ئێدی ده رک��ه وت��وون، مرۆڤه کان النی ئه ی پێده کات؟ ده ست خۆیانه وه له مێژوو که م مێژووی )124000( په یامبه ر به )موحه ممه دی کوڕی عه بدولاڵ-د.خ(ی دوایه مین په یامبه رانی مێژوو، که له نێوان سااڵنی )570-632ز( ژیا، له کوێ ئه و بۆچوونه دایه ، که له هه رێمی کوردستان و له الی که س و الیه ن، مێژوو له )25ی ته ممووزی2009ز(له )17ی شوباتی2011ز( ه وه ده ست پێده کات و ته نیا بۆیه تۆماره کانییه وه ؟ چۆته ڕاسته قینه به له به ر مێژوو بۆ ئه ی بڵێین: که به سه ، ئه وه نده وه ک خۆ پێنه کرد؟ ده ستی پێشتر ساڵ چه ندین و کێشه و نادادپه روه ری و گه نده ڵی هه ر ئێستا

ملمالنێی سیاسی له لوتکه دا بوو؟

د. كەیوان ئازاد

KaiwanAzad@yahoo.com

کۆنگره و زه رووره تى نه خشه رێگاى سێیه م

تاک... به رپرسیارێتى و ئازادى

گۆران نزام هه ڵه بجه یى

مەال تەحسین گەرمیانی

بیروڕا

سێشەممە 2011/04/19 ● ساڵی 30 ● ژماره 650 5 www.jamawarnews.com

ب��ه درێ��ژای��ى م��ێ��ژووى ک��ۆن و له سه رده مه هه ر مرۆڤایه تى نوێى گوزه رانى و ژیان سه ره تاییه کانى

خه لیقه ت پ��ه ی��داب��وون��ى و م��رۆڤ له بن و کاریگه ر هێزێکى ئافره ت چاوێکى و بوون و ژیان نه هاتووى گه وره و جوانى سروشت و گه ردوون به رده وامبوونى ژیان بێئه و و بووه نه بووه و نابێ، خه بات و ماندووبوون و سۆز و میهره بانى و شه ونخونى و دایکایه تى له پێناوى به خته وه رکردنى پڕکردنه وه ى و ت��رب��ووه که سانى جوانى و به خۆشه ویستى کۆمه ڵگا ن��ه وه ی��ه ک پ���ه روه رده ک���ردن���ى و مرۆڤانه ڕۆڵى و یه که کان ل��ه دواى ئ��ه وی��ش زۆرى ب��ه خ��ش��ی��ن��ى و ژی��ان، گه شه پێدانى له بواره کانى خاک کۆنیش مێژووى و ئه فسانه ناسییوه به مێیینه سروشتى و تائێستا له سه ره تاوه هه ر ژن واته ده بێت. و بووه مرۆڤایه تى دایکى زۆر جیهاندا مێژووی له )ژن��ان( وهۆیه کى فاکته ر هیچ ب��ێ ج��ار

لوتکه ى گه یشتۆته ڕاگ��ه ی��ان��دن واڵته که ى حکومڕانى و ده س��ه اڵت کردوو، مێژوو له دورترین چاخه کانى خ��ۆی��دا چ��ه ن��دی��ن ئ��اف��ره ت��ى به هه ندێک حوکمى و دیووه خۆیه وه دونیاشى واڵتانى گه وره ترین له میسر(، له وه کو)کیلۆپاترا کردووه )جۆزفین روس��ی��ا(، له )کاسرین فه ره نسا(، ناپلیۆنى ژنى یه که مین و شاژن یه که م ئیلیزابێسى )شاژن س��ه ده ى به ریتانیا(. له ڤکتۆریا ب��س��ت��ه م، س���ه ده ی ئ��ام��اده ب��وون��ى ئ���اف���ره ت���ان ب���وو ب���ۆ ن��اودن��ی��اى به ره و گه شه کردنیان و سیاسه ت و په رله مان و کۆبوونه وه وه و کۆڕ سیاسى ملمالنێى و ه��ه ڵ��ب��ژاردن که مه یدانێکه وه چونه و ئافره تان

پێشتر له سه ر پیاوان تاپۆکرابوو. ن��م��وون��ه ى ئ���ه و ئ��اف��ره ت��ان��ه ى گه یشتنه بیسته مدا ل��ه س��ه ده ى

واڵته کانیان له ده س��ه اڵت ترۆپکی ئه نده نوسیا( له وانه )مێگاواتى زۆرن پاکستان(و له بۆتۆ )بێنه زیر و و)سیماو فلیپین( له )کلۆرئۆریۆ )ئه ندیرانى نایکه له سیالن(و باند )گۆڵدا و له هیندستان( غ��ان��دى و)تانسۆچی ئیسرائیل( له مائیر ل��ه ت��ورک��ی��ا( و)خ��ال��ی��ده زی���ائ و به نگالدیش(و ل��ه حوسنیه واجد

له به ریتانیا(...هتد. )تاتشه ر ئه و ئافره تانه له ناو مێژووى نوێ و هاوچه رخى جیهانیدا سه ریان هه ڵدا، ه��ه ت��ا ن��ی��وه ى س���ه ده ى ڕاب���ردوش له گه ڵ ده س����ه اڵت، نه گه یشتونه له دنیاى ئافره تان هێشتا ئه وه شدا به )200(ه و به رامبه ر سیاسه دا)1( له هه مان کاتیشدا ئافره ت له مه یدانى و گه شه کردن له ڕوو سیاسه تدا جۆرى به جیاکردنه وه ى زیادبوونن له واڵتانى ده س���ه اڵت هاتنه سه ر

جیهانی سێیه م و واڵتانی ئه ورووپا، ڕاگه یاندن ئافره تانه شدا ئه و له ناو گه یشتنه و گ��ه ی��ان��دن پ��ێ ڕۆڵ��ى تانسۆچیه له ر( هه بوو) ده سه اڵتى بوو به تایبه تى ڕاگه یاندنى ڕۆژئاوایى ک��ه ن���ازن���اوى)ڕه م���زى ت��ورک��ی��ا باسه شیاوى پێدابوو یان مۆدێرن( ئاماده بوونى جدى ئافره ت له جیهانى و مۆدێرن سیاسه تى و سیاسه ت ده سه اڵتى له ترۆپێکى جێگیربوونى و سێیه م له جیهانى ده وڵ��ه ت��ان��دا

قاڕه ى ئاسیا سه ریهه ڵداوه .ئ���اف���ره ت ه��ێ��زێ��ک��ى ک��اری��گ��ه رو به تواناى هه یه له ناو کۆمه ڵدا ئه گه ر بهێنى به کارى وێرانه بۆ هێزه ئه و نه کات خ��ۆى به که مى هه ست و تواناکه ش هێزو س��ه رچ��اوه ک��ان��ى و ئ��اف��ره ت که سایه تى له بریتیه له ڕووه خۆى ئیراده ى فه رزکردنى ڕووبه ڕووبونه وه ى ئیجابییه کانداو

و ڕووداوه ک��ان به رامبه ر وێرانه بۆ به ڕۆشنبیرییه کى خۆچه کدارکردن ته وزیفکردنى له پاڵ هاوچه رخانه ئ��ه زم��ون��ه ک��ان��ى ژی���ان ل��ه ه��ه م��وو وکۆمه اڵیه تى سیاسى ڕووه ک��ان��ى له ڕوویه کى و...ه��ت��د، ئ��اب��ورى و ب��وێ��ری��ی��ه وه دووج�����ۆرى ب��ۆێ��ری به جورئه ت هه ردووکیان که هه ن یه کیان ب��ه اڵم ده درێ���ت، له قه ڵه م بنیاتنه ره ، تریان ئه وى ڕوخێنه رو جورئه تێکى حاڵه تدا له یه که مین نه زانانه و بێ به رنامه و زیان به خشه ده وروبه ریى که سه که و خ��ودى بۆ ل���ه دووه م���ی���ن ح��اڵ��ه ت��دا ل��ه گ��ه ڵ ف��راوان ڕۆشنبیریه کى جورئه تدا پڕۆژه که یه و که یارمه تیده رى هه یه ، بۆخۆى بنیاتنه ره و سودبه خش جورئه تى وات��ه ده وروب��ه ره ک��ه ى و له جورئه تى باشتره ب��ه )وه ع��ى(

بێ)وه عى(.

ڕێکخراوى مافى ئافره تى کورد � مافى مرۆڤ ڕایده گه یه نێت و ده ڵێت: داڕشتن که بڕوایه داین له م ئێمه پالتفۆرمێکى له سه ر وساقبوونه وه فره پێداویستییه کى ه��اوب��ه ش رۆژهه اڵتى ئافره تانى بۆ گرنگه ک��وردس��ت��ان. پ��الت��ف��ۆرم��ێ��ک که هه موو له به رچاوگرتنى وێ���ڕاى هه موومان بتوانێت جیاوازییه کان، له ده ورى کۆمه ڵێ ویست وداخوازى هاوبه شدا کۆبکاته وه و ڕێک بخات. پالتفۆرمێک که بتوانێ هێزه کانمان بخاته ئاجێنداکانمان کۆبکاته وه و ڕۆژه ڤ����ى س��ی��اس��ى ج���واڵن���ه وه ى مه به سته ش، ئه م بۆ نه ته وه یی. ئێمه وه ک ڕێکخراوى مافى ئافره تى گه اڵڵه یه کى م��رۆڤ، مافى ک��ورد� ئ��ام��اده ک��ردوه ک��ه پێشنیاریمان ل���ه م رۆژان�����ه دا ئ��اراس��ت��ه ى راى ئه م هیوادارین ده ک��ه ی��ن. گشتى باس بۆ رێگه ده ستپێشخه رییه ، پێناو له گه شتی وهاریکارییه کى پالتفۆرمێکى سه ر له ساقبوونه وه ه���اوب���ه ش خ���ۆش ب���ک���ات. ئ��ه م رێکخراوه داوایش ده کات له هه موو خوێندنه وه یه کى به که الیه نه کان پێشنیاره وه ب��ه ره خ��ن��ه گ��ران��ه و به ره و پیرى ئه م هه نگاوه بێن وبه له کۆنگره دا، له م کردن به شدارى گه اڵڵه یه دا ئه م ده وڵه مه ندترکردنى

یارمه تیان بدرێت.

گەاڵڵەی پێشنیارکراویرێکخراوەی مافی ژنی کورد ـ

مافی مرۆڤ لە پێناو پالتفۆرمێکی هاوبەش

سه ر له کورته یه ک ئێمه لێره دا باس ک��راوه پێشنیار گه اڵڵه ئه م ده که ین که له ده ست پێکردنی ئه م رێکخراوی کراوه ی پێشنیار گه اڵڵه مافی ئافره تی کورد- مافی مرۆڤ، ئاراسته کانى سه ر خرابووه تیشک باس لێره دا که ئافره تان، خه باتى ده ک��ات و ئافره تان خه باتی له پێیان وایه ئه مڕۆ ئافره تانى کورد، چ له ناوه وه و چ له ده ره وه ى واڵت، به رجه سته مان به رچاوو ده ورێکى سیاسى جۆراوجۆره کانى بواره له به شێکى ه���ه ی���ه و وم���ه ده ن���ی���دا نه ته وه یى ج��وواڵن��ه وه ى گرینگى ئێمه دی��اره پێکدێنین. کوردیش ویه ک بیر ده س��ت یه ک هه موومان ن��ی��ن، ب���ه اڵم س�����ه ره ڕاى ه��ه م��وو خاڵى هه ندێک ج��ی��اوازی��ی��ه ک��ان، ده دات. پێکه وه گرێمان هاوبه ش هه موو ل��ه ئ��اف��ره ت، وه ک ئێمه له به ربه ره کانى ده بێ شوێنێکدا گه ڵ ئه وسته مه جنسى وبن ده ستییه ساختارێکى به رهه مى که بکه ین ئێمه ه��اوک��ات پ��ی��اوس��االران��ه ی��ه . له به شیکین کورد، ئافره تى وه ک جوواڵنه وه یه کى نه ته وه یى که خۆى دانیشتوو وه ک ژێرسته مدایه . له کۆمه ڵگایه ، ئ��ه م وئه ندامێکى ه���ه م���ووم���ان ئ��ه ن��ج��ام��ه ک��ان��ى کۆمه اڵیه تى سته مى و نایه کسانى ل��ه ه��ه م��ووب��واره ک��ان��دا ب��ه زه ق��ى ده بینین. هاوکات نابێ تایبه تمه ندى وهه ڵسوکه وت ئیسالمى دەسەاڵتی ودژای��ه ت��ى ئ���ه وان ب��ه رام��ب��ه ر به هه ربۆیه یادبکه ین. له ئافره تان چوار ده بێ به ناچار ئێمه خه باتى خه بات هه بێ: جیاوازى ئاراسته ى بۆدادپه روه رى کۆمه اڵیه تی، خه بات پ��ی��اوس��االران��ه ، سیستێمى دژى نه ته وه یى بنده ستى دژى خه بات

. و… جووالنه وه ى ئافره تان وخه باتى

نه ته وه ییبۆئه وه ى ئێمه بمانه وێ ده ورێکى سه ره کی مان له ره وتى جوواڵنه وه ى ئه وداهه بێت، وناوه رۆکى نه ته وه یى ده ب��ێ خ��وێ��ن��دن��ه وه ى خ��ۆم��ان له سیاسه ت، له ماف، له ناسیۆنالیزم ئ��اف��ره ت ویه کسانى ول���ه ئ���ازادى فه رامۆش ئه وه ئێمه نابێ هه بێت. ب��ک��ه ی��ن ک���ه س��ی��اس��ه ت ه��ه رل��ه بۆ واته به ژێنده رکراوه . سه ره تاوه وچاالکى سیاسه ت له باو چوونى نه ته وه یی، خه باتى له سیاسی، چ��ی��ن��ای��ه ت��ى ول��ه ح��ی��زب��ای��ه ت��ی، ئێمه پیاوساالرانه یه . بۆچوونێکى ئه گه رچى که بڵێین ئه وه ش ده بێ به وگه یشتن نه ته وه یى سه روه رى

ئامانجه نه ته وه ییه کان، به شێکن له ئامانجه سه ره کییه کانى ئێمه ، به اڵم نابێ ئه وه له بیرکه ین که سه روه رى نه ته وه یى ورزگارى چینایه تی، خۆى له خۆیدا ده سته به رێک نین بۆرزگارى ده بێ ئێمه بۆیه هه ر ئافره تان. ئافره تان نێوان یه کسانى ویستى خه باتانه ئه م ئاوێته ى وپیاوان، ن���اوه رۆک چه شنه وب��ه م بکه ین دیاره بکه ین. دیمۆکراتیکتر یان ده ره وه ى له کورد ئافره تانى ئێمه جوواڵنه وه ى چینایه تى ونه ته وه ییدا نه بووین و نین بۆ ئه وه ى بتوانین دیارتروکاریگه رترمان ده ورێ��ک��ى هه بێت، ده بێ خۆمان به هێزترکه ین باشتربڕوات، قسه مان ب��ۆئ��ه وه ى له زیاترکه ین. ده سه اڵتمان ده بێت یه که م ئامانجانه دا، ئه م پێناوى هه نگاوو ئه رکى سه ره کی، به بڕواى خۆرێکخستن، بۆ هه وڵدانه ئێمه ، نزیک بوونه وه و هاوفکرى وچاالکى ه��اوب��ه ش وخ���ۆپ���ه روه رده ک��ردن ل��ه ب��وارى ه��زروخ��وێ��ن��دن��ه وه . له گه اڵڵه یه دا ئه م دیکه ی به شێکی ب����اس ل����ه م ب��اب��ه ت��ه ده ک�����ات، ه��اوب��ه ش؟« و »بۆپالتفۆرمێکى ک��ورد، ئافره تانى ئێمه ده ڵێت: ل����ه ده ره وه ى واڵت، ن����اوه وه و ل��ه خاوه نى ده یان وسه دان ڕێکخراوه ى هه ره زۆربه ى به اڵم جۆراوجۆرین. خاوه نى ڕێکخراوانه ، ئ��ه م زۆرى یه کسانیخوازى روونى ئاجێندایه کى ئه جێندایه ئ��ه م خ��ود ی��ان نین نازانن. خۆیان سه ره کى به پرسى ئێمه به کورتی، ده ڵێت: هه روه ها پالتفۆرمێکى ب��ه پیویستیمان ه���اوب���ه ش���ه . پ��الت��ف��ۆرم��ێ��ک که ئ��ێ��م��ه ب���ت���وان���ی���ن س������ه ره ڕاى له ده ورى هه مووجیاوازییه کانمان، کۆبینه وه وکۆمه ڵێ ویست و داخوازى تێداببینینه وه . خۆمانى هاوبه شى

پالتفۆرمێک که بتوانى ده ستپێکێک هیزه کانمان بۆکۆکردنه وه ى بێت ئه جێنداکانمان وبۆجێگیرکردنى چینایه تى جوواڵنه وه ى رۆژه ڤى له مه به سته و ئه م بۆ ونه ته وه ییدا، ئێمه ئه وگۆڕانکارییانه دا، له پێناوى ئافره تانى ئێوه له هه مووى روومان ئێوه که کوردستانه ، رۆژه��ه اڵت��ى ده ڵێن، وبنده ستى سته م به نا کۆمه ڵگایه کى ئ��ێ��وه ک��ه خ��ه ون��ى دادپ�����ه روه ر، ی��ه ک��س��ان ودوورل���ه ه��ه اڵواردن له ودوور زه ب��روزه ن��گ ئێوه له ڕووم���ان ئێمه ده بینن. کێشه یه ئ��ه م ک��ورده ک��ه پیاوانى ده زانن کۆمه ڵگاوخۆتان به کێشه ى وله پێناوى گۆڕانیدا ئاماده ن له گه ڵ

ئێمه دا خه باتى بۆ بکه ن.پالتفۆرمێکى خاڵه گشتییه کانى

هاوبه شپ��الت��ف��ۆرم��ێ��ک��ى ه���اوب���ه ش بێت سه کۆیه ک بتوانێ بۆئه وه ى ب��ۆه��اوک��ارى الی��ه ن��ه ج��ی��اوازه ک��ان، بێت گشتى پالتفۆرمێکى ده ب��ێ بگرێته هاوبه ش خاڵى که کۆمه ڵێ ک��وردى ئافره تانى ئێمه خ��ۆی. چیمان ک��وردس��ت��ان رۆژه���ه اڵت���ى ده وێ؟ له سه رکام خاڵ ده توانین، سیاسى ج���ی���اوازى س������ه ره راى به بڕواى بگرین؟ یه ک وفکریمان ڕێکه وتننامه ى ن��اوه رۆک��ى ئێمه بۆله ن��ه ت��ه وه ی��ه ک��گ��رت��ووه ک��ان ه��ه اڵواردن هه مووجۆره ناوبردنى �CEDAW� ئافره تان دژى له نه ته وه یه کگرتوه کان )په سندکراوى ده ت���وان���ێ )1979 ل���ه س���اڵ���ى شیاو ده ستپێکێکى پ��ه ڕا وپ��ه ڕ، ب��ێ��ت ب��ۆس��اق��ب��وون��ه وه ل��ه س��ه ر ئافره تان سه ره کییه کانى مافه وپ��الت��ف��ۆرم��ێ��ک��ى ه���اوب���ه ش. ب��ه گ��وێ��ره ى جنسى ه���ه اڵواردن���ى نامه یه ،بریتییه رێ��ک��ه وت��ن ئ��ه م

ه��ه اڵواردن��ێ��ک چه شنه ل��ه ه��ه م��وو یاسایى، سیاسى، له بواره کانى کولتوری، کۆمه اڵیه تی، ئابوورى، م���ه ده ن���ى )ش��اروم��ه ن��دی��دا(،ک��ه جنسییه تبێت. سه ربنه ماى ل��ه زۆرخاڵى ڕێکه وتننامه یه دیاره ئه م ج��ی��اوازده گ��رێ��ت��ه ب��ه رک��ه ل��ه وان به هۆى ب��ێ ره ن��گ��ه هه ندێکیان کوردستان تایبه تى ب��ارودۆخ��ى ئه م ئ��اف��ره ت��ان��ى وج���وواڵن���ه وه ى هه بێت زیاتریان به شه ،گرینگى وب��ه ج��ێ��گ��ه ی��ان��دن��ی��ان خ��ێ��رای��ى ئه وه ئێمه به بڕواى ب��وێ. پترى بۆباس باشه به ستێنێکى خ��ۆى له سه ر هه مه الیه نه وگفتوگۆیه کى پێداویستییه کانى خه بات، شێوه ى ئافره تان ج��وواڵن��ه وه ى ئ��ه م��ڕۆى له سه ر س��اق��ب��وون��ه وه وه��ه روه ه��ا ه��ێ��ڵ��ێ��ک��ى گ��ش��ت��ى ک��ه ئ��ێ��م��ه ى کوردستان رۆژهه اڵتى ئافره تانى ده ت��وان��ێ ب��ه ی��ه ک��ه وه گ��رێ ب��دات.رێکه وتننامه یه ئ��ه م خاڵه کانى تێگه یشتن له سه ربنه ماى به گشتى وڕوان��ی��ن��ێ��ک��ى دێ��م��ۆک��رات��ی��ان��ه ئێمه ڕش���ت���راوه . ب��ه ک��ۆم��ه ڵ��گ��ه دا ئه م خاڵه سه ره کییه کانى ده ک��رێ بارودۆخى به گوێره ى ڕێکه وتنامه یه چه شنه به م کوردستان رۆژهه اڵتی کۆبه ند گشتیدا ب��وارى له چه ند

بکه ین:وپیاوده بێت ژن سیاسی: بــوارى هه ڵبژاردن بۆ یه کسانیان مافى وخ���ۆک���ان���دی���دک���ردن ه��ه ب��ێ��ت وه��ه م��ووچ��ه ش��ن��ه ج��ی��اک��اری��ی��ه ک ئ��ه وان ل��ه ب��ه ش��دارى بۆپێشگرتن هه ڵگیرێت. سیاسیدا له ده سه اڵتى بتوانن ده ش��ێ وپیاوان وات��ه ژن��ان دارشتنى پرۆسه ى له یه ک وه ک کۆمه ڵگه و سیاسى چوارچێوه ى ده س���ه اڵت���ى س��ی��اس��ى وه��ه روه��ا وبه جێگه ب��ه ڕێ��وه ب��ه رى له ئاست

یاندنى بڕیاره کاندا، به شداربن...بـــــوارى یــاســایــی: ده ب��ێ��ت ژن یه کسان یاسادا وپیاوله به رامبه ر هه اڵواردنێک چه شنه وهه موو بن یاسایى وس��زاى ب��ه دواداچ��وون��ه وه له الیه که وه ب��واره دا، له م هه بێت. دژى یاساکانى هه موو ده بێت ژن وه ک یاساى میرات، شایدیدان، ئیجبارى بایی،حیجابى دیه وخوێن وله الیه کى بکرێت پێ بن وهتد، دی��ک��ه ش��ه وه ، ب��ۆ ب��ن پ��ێ ک��ردن��ى ژنان، دژى که لتوریه کانى ره فتاره بۆ سازبکرێت. یاسایى پاڵپشتى وس��زادان ب��ه دواداچ��وون��ه وه وێنه یان ژن���ان ب��ۆخ��ه ت��ه ن��ه ى هه بێت پاراستنى له ژێرپاساوى توندوتیژى

نامووس وشه ره ف و...هتدبۆبنبڕکردنى ــووری: ــاب ئ بـــوارى ئیمکاناتى ده بێت جنسی، سته مى له وپیاو ب��ۆژن یه کسان کاریى وپێش دابین بکرێت کاردا بازارى ب��ه ه��ه م��ووچ��ه ش��ن��ه ه��ه اڵواردن��ێ��ک ب��گ��ردرێ��ت ک��ه ژن��ان ل��ه م ب���واره دا رووب����ه ڕووى ده ب��ن��ه وه . ه��ه روه ه��ا ژنان بۆئه وه ى بکرێت ئاسانکارى به مه رجى یه کسان به شدارى بازارى

کاربن...ــــــــــــوارى کـــــۆمـــــه اڵیـــــه تـــــی: بکه لتورى له گه ڵ بۆبه ره نگاربوونه وه کۆمه ڵگه ى پیاوساالر ودابیین کردنى یه کسانى جنسى له کۆمه ڵگه دا، جیا له سه ره وه یاساییانه ى له وئاڵوگۆره ئ��ام��اژه ى پ��ێ��ک��را،ده ب��ێ ه��ه وڵ��ى »راهێنان«ى بۆ بدرێت ب��ه رده وام له سه رداب کارتێکه رى کۆمه ڵگه و

ونه ریتى باو...البردنى بۆ پـــــه روه رده : ـــوارى به��ه اڵواردن��ێ��ک��ى چه شنه ه��ه م��وو بنه ڕه تى هه وڵى ده بێت جنسى ئه وسیستێمه ب��ۆگ��ۆڕان��ى ب��درێ��ت به سه ریدا پ��ی��اوس��االرى که بیرى زاڵه وبه رده وام له ڕێگاى په روه رده وه هه م گۆڕانه ئه م دێته وه . به رهه م ن���اوه رۆک وه��ه م ف��ۆرم،وش��ێ��وه ى خوێندن، شوێنى خوێندن، توانست

ماموستاکان...هتد وتێگه یشتنى بوارى نه ته وه یی: ئه گه رچى وه ک سه روه رى پێکرا، ئاماژه ى پێشتر ده سته به رى له خۆیدا نه ته وه یى ناکات، جنسى یه کسانى مافى له دژى ئێمه خه بات به بڕواى به اڵم ناکرێت ک��ورد ژن��ان��ى بنده ستى له ژێربنده ستى بۆرزگارى له خه بات بۆیه هه ر جیابکرێته وه . نه ته وه یى خه باتى ئێمه ده بێ بۆوه دی هێنانى سیستێمێکى سیاسى بێت که باوه ڕى به ناوه رۆکى ئه م ڕێکه وتن نامه یه بێت چاالکانه وه دیهاتنى بۆ وبتوانێ تێبکۆشێ. حکومه تێکى دیموکراتیک جودایى له سه ربنه ماى وسێکوله ر وهه ڵبژاردنێکى ل��ه ده وڵ��ه ت دی��ن نه ته وه یى س��ه روه رى ئازادکه مافى مه رجێکه پێش ده سته به ربکات، ژن مافى یه کسانى دیهێنانى بۆبه

وپیاو.

بەناز عومەر

شیالن

کاریگه‌رى‌ڕۆڵى‌ڕاگه‌یاندن‌بۆ‌به‌گه‌ڕخستنى‌پرسه‌کانى‌ئافره‌ت‌له‌جیهاندا

پێنجه‌مین‌کۆنگره‌ى‌ڕێکخراوى‌مافى‌ئافره‌تى‌کورد-مافى‌مرۆڤ،‌له‌‌شاری‌سلێمانی

ڕێکخراوى کۆنگره ى پێنجه مین مرۆڤ مافى کورد- ئافره تى مافى له ڕۆژانى 19 و 20ى مانگى ئابرێل شارى له ته وار له هۆڵى 2011جێگه ی ده چێت. به ڕێوه سلێمانی ڕێکخراوى ڕێکخراوه ئه م باسه --مافى ک��ورد ئافره تى مافى زایینى 200٦ى ساڵى له ، مرۆڤ )کوردستان(، واڵت ده ره وه ى له به مه به ستى تێکۆشان له پێناوى مافى کوردستان ڕۆژهه اڵتی ئافره تانى واڵتى له چه ندین و پێکهاتووه ئه م چاالکه . ئه وروپى جیاوازى ساڵێک هه موو تائێستا ڕێکخراوه جیاواز له شوێنى کۆنگره کانى پێنجه مین ، ئه مساڵیش و گرتووه له شارى خۆى سااڵنه ى کۆنگره ى کوردستان له باشووری سلێمانی، کۆنگره یه ، ئه م ده ب��ات. به ڕێوه له ڕۆژانى 19 بۆ 20ى مانگى ئابریل به ڕێوه ده چێت و ڕۆژى یه که مى ئه م کۆنگره یه ش، بۆ باس و وردبوونه وه بۆ پێشنیاری« »گه اڵڵه یه کى له سه ر ئافره تانی هاوبه شى پالتفۆرمێکى کوردستان، ڕۆژهه اڵتی له کورد

ته رخانکراوه .

پ��������ێ��������ش��������ەک��������ی

ئافرةتان

سێشەممە 2011/04/19 ● ساڵی 30 ● ژماره 650 7 www.jamawarnews.com www.jamawarnews.com 6 سێشەممە 2011/04/19 ● ساڵی 30 ● ژماره 650

له گه ڵ ته ندروست په یوه ندییه کى چونکه بکات، دروست جه ماوه ردا بێالیه نى ڕۆژنامانه گۆڤارو ئ��ه و خ��ۆی��ان وون����ک����ردووه و ل��ه گ��ه ڵ ڕاستگۆنین، خۆیاندا خوێنه رى بۆ هۆکاربوون خااڵنه ئه و هه موو نه ک ڕۆژنامه وانى ئ��ه داى الوازى ته نها پرۆفیشناڵى ڕۆژنامه نوسان و تۆ ئ��ه گ��ه ر چونکه م��ی��دی��اک��اران ڕۆژن��ام��ه ن��وس��ێ��ک��ى ئ��ه ک��ادی��م��ى و له کاتێکدا بیت پرۆفیشناڵیش و وه رگ��ری��ن زان��ی��ارى نه توانین بۆ ئاسایت لێدوانێکى به رپرسێک له کاتى نه توانیت کاتێک ب��دات و سه رشه قام بچیته ڕوداوه ک���ان یاساکه ت و بکرێت لێ ڕێگریت له سه رنه کرێت ک��ارى خۆى وه ک��و پرۆفیشناڵى و ئه کادیمى ئیتر ده بێت، کاریگه رییه کى چ به ته نها

ڕۆژنامه وانى به کاریگه رى سه باره ت له سه ر گۆڕینى خه سڵه تى تاکه کانى ده توانم من ده س��ه اڵت، و کۆمه ڵ میدیاکاران و ڕاگ��ه ی��ان��دن بڵێم کاریگه ریان گشتى به شێوه یه کى هه م له سه ر کۆمه ڵگا هه بووه و هه م

کاریگه ریان له سه ر ئه داى به رپرسان واڵته ئ��ه م سیاسیه که ى کایه و بگه ڕێیته وه تۆئه گه ر ه��ه ب��ووه ، که سێک نه وه ته کان بۆساڵه کانى نه بوو ڕه خنه له ده سه اڵتى خۆماڵى ئێمه له هه ریه کێک بگرێت، ئێمه نه له بوبێت ڕۆژن��ام��ه ن��وس ک��ه ئ���ی���داره ى ئ���ه وک���ات���ه ى ئ���ه والو ال ئ��ه م ئه وکاته ى نه له ئیداره ى ده توانى نه مان و توانیوه نه مان بگرێت ده س��ه اڵت��ان��ه ل��ه و ڕه خنه چونکه له وکاته دا میدیایه ک نه بووه یان بێت ئه هلى میدیاى که ناوى خواستى حزب و ده سه اڵت نه بووه که ڕه خنه ى لێ بگیرێت، خۆئه گه ر ڕه خنه یان هه بووبن که سانێکیش وواڵت به ڕێوه بردنى و له ده سه اڵت هه بووبێت شوێنێک نه بووه ئه وبیرو ئه مانه ب��اوب��ک��ات��ه وه ، ب��ڕوای��ان��ه میدیابوون کاریگه رى ه��ه م��ووى میدیاى ئه هلى میدیاى به تایبه ت دروست گشتى ڕاى تواناى ئه هلى ئه و به رامبه ر بیوروژێنى و بکات پێشه وه و دێنه که گۆڕانکاریانه ى دروست ده بن، له والشه وه کاریگه رى و حکومه ت ئ��ه داى سه ر کردۆته سیاسیه کانیش، پارته ته نانه ت به رپرسه کانیش و ده سه اڵت ئێستا تێڕوانینێکى باشتریان هه یه بۆ ئه و له ژێر ئ��ه گ��ه ر ی��ان میدیائه هلى ته نانه ت ی��ان بێت دا فشاریش پێیان باوه ڕیان خۆشیان ئه گه ر گۆێ ناچارن ئێستا به اڵم نه بێت حزب که میدیاى بگرن له میدیایه ک دروس��ت له سه ر کاریگه رى نیه و کردون، به شێوه یه کى گشتى میدیا کاریگه رى هه یه له سه ر ده سه اڵت و هه م له سه ر کۆمه ڵگا دروستکردووه باشتریش به ره و ب��اوه ڕه دام له و و ده یان ئێستا ئه مانه ى ده ڕوات، میدیایه کاریگه رى هه مووى بینین ئێستا ئه هلى، میدیاى به تایبه تى میدیاى ده ستگیرده کرێت که سێک وه اڵم، دێ��ت��ه ل��ه س��ه رى ئ��ه ه��ل��ى میدیا ده ک��رێ��ت خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان میدیا خۆئه گه ر ده کات چاودێرى به گشتى و میدیاى ئه هلى به تایبه تى ئێمه سیاسى دۆخى بارو نه بوایه زیاتر تیژى توندو ده ب��وو، خراپ ئێستا که دۆخه ى ئه وبارو ده بوو، ئیجاب ه��ه ڵ��وێ��س��ت��ى ه���ه ی���ه و به پله ى وه رده گ��رێ له به رامبه ردا

یه که م کاریگه رى میدیایه ....

حه کیم عوسمان حه مید:سه رۆکى له په یمانگاى ڕاگ��ه ی��ان��دن به شى

سلێمانى ته کنیکى ساڵه ى ئه مسه دوسیانزه له ماوه ى میلله تى کوردیدا ڕۆژنامه گه ریه ى کاره سات چه ندین دووچارى کورد له هه موو بوه ، گ��ه وره ونه هامه تى ئه م گرفت وکاره سات و سه رکه وتن کوردیش ڕاگه یاندنى وشکستانه دا ژیانى بارودۆخانه ى ئه و هاوشانى ده بینین ئێمه بوه ، میلله ته که مان ڕاگ���ه ی���ان���دن ی��ه ک��ێ��ک��ه ل��ه ب��ازن��ه گ���رن���گ���ه ک���ان���ى س���ه رخ���ان���ى هه رکۆمه ڵگه یه ک په یوه ندیه کى قوڵ ئه و له گه ڵ سه رجه م هه یه وپته وى و وکۆمه اڵیه تى ته کنه لۆژی کایه که وفیکرییه ى وئابورى سیاسى هه ل ئه و واته تێپه ڕده بێت، پیایدا کۆمه ڵگایه ک ڕووبه ڕووى ومه رجه ى ل��ه ک��ۆم��ه ڵ��گ��اک��ان ده ب���ێ���ت���ه وه به شێوه یه کى ده بێت ڕه نگدانه وه ى له گه ڵ ناڕاسته وخۆ یان ڕاسته وخۆ باسى ئێمه واته ئه گه ر ڕاگه یاندندا، ئاراسته و کێشه و گرفته کانى مێژووى ئه بێ بکه ین کوردى ڕۆژنامه گه رى باسى ئه و کێشه و گرفت و هه ڵچون بواره کانى سه رجه م داچ��ون��ه ى و که واته بکه ین ک��ورد گه لى ژیانى

ڕاگ��ه ی��ان��دن��ى ک���وردی���ش ل��ه گ��ه ڵ نه هامه تیانه دا و ئ��ه وک��اره س��ات کوردا گه لى که به سه ر ڕۆیشتووه هاتوون و هاوشان بوه له داواکارى و خواسته کانى گه لى کورد، له قۆناغى دواى ڕاپه ڕین و ئازادى گه له که شمان بوه دروس���ت ت��ر ڕاگه یاندنێکى ئه و بوونى دروس��ت من که به ڕاى م��ی��دی��ای��ه ش ده گ���ه ڕێ���ت���ه وه بۆ ئ��ازادى م��ه وداک��ان��ى فراوانبوونى میدیایه ک هه موو ئه گه رنا ده ربڕین که له دواى ساڵى 2000 وه دروست ئ��ازادی��ان میدیاى ون���اوى ب���وون ل���ه خ���ۆی���ان ن�����اوه ه���ه م���ووی���ان باکگراوندێکى سیاسى و ئایدۆلۆژیان میدیاى ئازادنین، له پشته وه یه و ڕه خ���ن���ه و ڕه خ���ن���ه ل��ه خ��ۆگ��رت��ن ئه گه ر هه بوه تریشدا له میدیاکانى میدیاى سه ربه خۆو میدیاى ئێمه ڕۆژن��ام��ه و چه ند ل��ه ته نها ئ���ازاد که ناڵێکدا کورت بکه ینه وه به راستى و کورد به رامبه ر ناهه قیه که ئه و هۆکاره که شى کوردى، ڕاگه یاندنى ئه و زۆرى به شێکى ک��ه ئ��ه وه ی��ه ک��ه خۆیان ک��ه ن��ااڵن��ه ى ڕۆژن��ام��ه و به خۆیان و داده نێن به ڕه خنه گر که ناڵێکى ئازادو بێ الیه ن و بابه تى ده ن��اس��ێ��ن��ن خ��ۆی��ان ل����ه ده ره وه ى هێزى له که ئه وانه ن و ده سه اڵتن ئه مانه بڵێین ئه گه ر ئۆپۆزسیۆنن و له خۆمان غه درێک ئه وا ئ��ازادن ڕۆژن��ام��ه گ��ه رى ک���وردى ده ک��ه ی��ن چونکه ئه وانیش ئایدیایه کى جیاوازو له پشته وه یه و باکگراوێکى سیاسیان به بیروڕاو بۆچونى ئه وان کارده که ن، ڕاگه یاندنى که ناڵه کانى کاتێک الی��ه ن��ه و پ���ارت���ى و ی��ه ک��ێ��ت��ى هه واڵێک ڕوماڵى هاوپه یمانه کانى و وه رده گ��رن بابه تێک یان ده که ن باوى ده که نه وه بێشک هه وڵده ده ن حزبه کانى ڕاوبۆچونى و سه رنج به ئاشکرا و بکه ن تێکه ڵ خۆیانى پێوه دیاره ، حزبه کانى باکگراوندى به اڵم به هه مان شێوه ش که ناڵه کانى ئ��ازادو میدیاى به که خۆیان تر دێن کاتێک داده نێنن ڕه خنه گر ڕوداوه و ه����ه واڵ ئ���ه و ه��ه م��ان بینى جیهان هه مان باوده که نه وه ، الیه ک و ڕه وته سیاسیه کان خۆیان ده که نه وه باوى و ده که ن تێکه ڵ ک���ه وات���ه ل���ێ���ره دا ئ���ه و ئ����ازادى ڕۆژنامه گه رى و بابه تى بونه له کوێ دایه ؟ که ئه وان باسى ده که ن، بۆیه ده ڵێم به داخه وه دواى سه دوسیانزه کوردى ڕاگه یاندنى ئه زموون ساڵ زۆر دابه شبونێکى له قه یراندایه و خراپ به ڕاگه یاندنه کانه وه ده بینم ، زۆر که ناڵێکى چه ند له به رئه وه ى ک������ه م ه������ه ن ک���ه ب���ه رن���ام���ه و ڕاوبۆچونه کانیان بابه تین، ئه وانه ش کاریگه رى ژێر ده که ونه جار زۆر الی��ه ن��ێ��ک ل��ه الی��ه ن��ه ک��ان، زۆرج���ار ک��ه ن��اڵ��ێ��ک ده ب��ی��ن��م ک���ه چ��ه ن��د خۆى له به رنامه کانى سه عاتێکى ت��ه رخ��ان ده ک����ات ب���ۆئ���ه وه ى که بیسه لمێنى که ئه و بێ الیه نه و زۆر ئه و له خودى من به اڵم بابه تییه ، و ده بینم الیه نگرى به رنامه یه دا الیان ڕاسته قینه ییه که یان له په یامه ل���ه وه ى ن��ی��گ��ه ران��م م���ن داوه ، داهاتێکى پ���اره و که خه ڵکانێک زۆری���ان ل��ه ب��ه رده س��ت دای��ه و دێت ڕاگه یاندنه وه که ناڵه کانى له ڕێى په یامێکى چ���اوه ڕێ���ى خ��ه ڵ��ک بابه تیانه ڕاسته قینه و و هاوسه نگ ده کات که پێشکه شى بکرێت ،به اڵم جیاوازیه کى هیچ ده بینێت ک��ه له گه ڵ که ناڵه کانى تردانیه وبه هه مان و به میکانیزم ب���ه اڵم ش��ێ��وه ی��ه تر جارێکى ده یه وێت تر فۆڕمێکى کۆمه ڵێک و له خشته به رێت ت��ۆ به اڵم به خشێ، زانیارى هه ڵه ت پێ

به شێوازێکى ترو جیاواز له خه سڵه ت و میکانیزمى که ناڵه کانى تر، بوارى ئێمه فراوانه بوارێکى ڕاگه یاندن کوڕیه کانى و که م کێشه و ناتوانین میدیاکارى کورد به ته نها له خاڵێکدا ئه وه بێت ته نها که کۆبکه ینه وه و میدیاکارى پرۆفیشناڵ و ئه کادیمیان که هه ن هۆکار کۆمه ڵێک نه بێت، ب��ه ش��ێ��وه ی��ه ک��ى ڕاس��ت��ه وخ��ۆ ی��ان هه یه ک��اری��گ��ه ری��ان ن��اڕاس��ت��ه وخ��ۆ میدیاکار که ئه وپه یامه ى له سه ر ڕاست ئه وه بیگه یه نێت ده یه وێت نیه که ده ڵێت ئێمه ڕۆژنامه نوسێکمان به شێوه یه کى ک��ه ب��ت��وان��ێ��ت ن��ی��ه بابه تیانه و له سه ر بنه ماى پیشه ییى بابه ته کان ڕۆژنامه نوسى بوونى بنوسێت، خه ڵکمان هه یه له سه رجه م تواناو ڕۆژنامه نوسیدا ئاراسته کانى ده توانێت هه یه و باشى لێهاتووى باش به شێوه یه کى ماده هه واڵیه کان کێشه ى ب���ه اڵم ب��ک��ات، دروس���ت که ئێمه ل��ه وه دای��ه ئێمه گ��ه وره ى که ناڵه کانمان که ناڵ گه لێکى حزبین گرفت ب��ه گ��ه وره ت��ری��ن ئ��ه م��ه ش بوونى بابه تى له به رده م داده نرێت کارى ڕۆژنامه نوسى هه روه ها تواناو دام��ه زران��دن��ى پێداویستیه کانى ک���ه ن���اڵ���ێ���ک���ى پ��رۆف��ی��ش��ن��اڵ��ى س��ه رده م��ی��ان��ه ی��ان ه��ه ی��ه و خ��ه رج ناکرێت یان له به رده ست دانیه واته ئێمه ڕاگه یاندنى که ناڵه کانى ئێستا له ڕووى ته کنیکى و له ڕووى تواناى بتوانن که له وئاسته دانین مادیه وه پێویسته که ته کنه لۆژیایه ى ئه و ملمالنێ کاته و ئه م بۆڕاگه یاندنى کردنى له گه ڵ که ناڵه کانى سه رده مدا کێشه یه کى ئه مه ش بکرێت، دابین بوونى حزبى تر کێشه یه کى تره ، ئێمه ڕاگ��ه ی��ان��دن��ى ک��ه ن��اڵ��ه ک��ان��ى له و ناتوانێت ک��ه ڕاگ��ه ی��ان��دن��ک��ار ده یخوازێت که حزب چوارچێوه یه ى له وانه ش بکات، داهێنان و البدات چه ند کێشه یه کى تر وه ک کارگێڕى هۆکاربن ک��ارک��ردن ش��ێ��وازی و ڕاگه یاندنى نه توانرێت ب��ۆئ��ه وه ى ئێمه ڕاگه یاندنێکى کارابێت و ببێته کۆمه ڵگاداو له ناو کاراتر شێوازێکى ده ست خستنه سه ر که موکوڕیه کان زۆر ژماره یه کى ئه مڕۆدا له قۆناغى ڕۆژنامه وکه ناڵه کانى ل��ه گ��ۆڤ��ارو ئه له کترۆنى پێگه ى و ڕاگه یاندن هه یه که من پێم وایه ڕه نگه خاڵى نه رێنى هه بێت و هه ندێک له وکه ناڵ کوالێتى گ��ۆڤ��اران��ه ڕۆژن��ام��ه و و نه توانن ڕه نگه نزمه و ده رچونیان چونکه بمێنه وه ، ک��ارادا له بازاڕى خوێنه رو بینه رو بیسه ر دواجار ئه و که ده بینێ ڕۆژن��ام��ه ی��ه و که ناڵ ئه وه و ده گه یه نێت ئه و خواستى ده کات، داواى که ئه و ده خاته ڕوو باسى ئێمه م��ادام دواج��ار ب��ه اڵم ئازادى و ئازادى ڕاده ربڕین ده که ین دیموکراسیانه و هه وایه کى و که ش خوڵقاوه بونى ئه و هه موو که نااڵنه ى ڕۆژن���ام���ه گ���ه رى و ڕاگ���ه ی���ان���دن دی�����ارده ی�����ه ک�����ى م����ۆدێ����رن و ئه وه شدا له گه ڵ سه رده میانه یه ، سه ره ڕاى بوونى ئه و هه موو که نااڵنه هه ڵده بژێرێت ئه وشوێنه خه ڵک ئاستێکى له کارکردنیان که تواناى بابه تیانه به شێوه یه کى باشدایه گوزارشت و ده گوازنه وه ڕوداوه کان له گه ڵ ده که ن، له خواستى خه ڵک گۆڤارو ه��ه م��وو ئ��ه و ده رچ��وون��ى هه موو ئ��ه و ب��ون��ى ڕۆژن��ام��ه ی��ه و که ئ���ه وه ى ڕاگ��ه ی��ان��دن که ناڵه ى پێویسته و گرنگه ئه وه یه که هه ندێک ئه خالقى و یاسایى شوێنى و ڕێ بچه سپێت و بۆبکرێ که کارى هه یه پێویسته ئ��ه وک��ه ن��ااڵن��ه دا ل��ه ن��او بۆ هه بێت شوێن و ڕێ هه ندێک ڕۆژنامه وانى کارى ئاراسته کردنى

ئه گه رنا بوونى ئه و هه موو کاناڵ و سلبى کاریگه رى ڕه نگه ڕۆژنامانه کۆمه ڵگادا له ناو بکات دروس��ت خۆشبه ختانه له کوردستاندا ،ئه مڕۆ ک��ۆل��ێ��ژى ت��ای��ب��ه ت ب��ه ڕاگ��ه ی��ان��دن ل����ه زان����ک����ۆک����ان����دا ه���ه ی���ه و له په یمانگاکانیشدا به شى ڕاگه یاندن ه��ه ی��ه ک��ه س��ااڵن��ه خ��وێ��ن��دک��ارى به زانستى تایبه ت و ئه کادیمى که ئه وه ش پێده گه یه نن ڕاگه یاندن ده رچوانه خوێندکاره ئه و ده ڵێت ک��اری��گ��ه رى ئ��ه وت��ۆی��ان دروس���ت سه رکه وتونین میدیاکارى نه کردوه و به ویژدانه وه پێویسته به راستى مامه ڵه له گه ڵ ئه وکه سانه بکه ین که خوێندن په یمانگایانه دا له وکۆلێژو ته واوده که ن، ئێمه بۆنمونه پزیشک چه ند ده ک���ات ت���ه واو که خوێندن له ئیشکردنى ده وێ���ت ساڵێکى پزیشکى ت��اده ب��ێ��ت��ه پراکتیکى سه رکه وتوو یان هه ربوارێکى تر من مامه ڵه به وشێوه یه ش حه زده که م بکرێت خوێندکارانه دا ئه و له گه ڵ ده چنه و ته واوده که ن که ڕاگه یاندن ئاستى ڕاگه یاندنه وه و که نااڵکانى زان��س��ت��ى ئ��ه ک��ادی��م��ى خ��ۆی��ان ئێمه ئه وه شدا له گه ڵ ده خه نه گه ڕ، کۆمه ڵێک وه رده گرین که خوێندکار که خوێندکار له وانه هه یه گرفتمان وه رده گ��ری��ن ڕاگ��ه ی��ان��دن له به شى وه رناگیرێت خۆى خواستى له سه ر نمره کانى بنه ماى له سه ر به ڵکو بااڵوه خوێندنى وه زاره تى له الیه ن وه رده گ��ی��رێ��ت ئ��ه م��ه ش واده ک���ات ئ��ه وخ��وێ��ن��دک��اره ل��ه ڕاگ��ه ی��ان��دن��دا و س��ه رک��ه وت��وون��ه ب��ێ��ت که سێکى واته نه وێت خۆش زۆر کاره که ى وه رگرتنى و دابه شکردن سیسته مه زانکۆدا له کۆلێژه کانى خوێندکار به شى و کۆلێژ له سه ر کاریگه رى دروس��ت ئێمه ڕاگ��ه ی��ان��دن��ه ک��ان��ى ک������ردوه و ئ��ێ��م��ه ل��ه وه رگ��رت��ن��ى قوربانى بوینه ته خ��وێ��ن��دک��اردا له کۆلێژى ئێمه ئه وسیسته مه ڕاگه یاندنى له به شى و ڕاگه یاندن کۆمه ڵێک ته کنیکیدا په یمانگاى مامۆستاى پسپۆڕو شاره زامان هه یه ده ڵێنه وه و به خوێندکار ک��ه وان��ه به زانستى خ��وێ��ن��دک��اره ک��ان��ی��ش ڕاگه یاندنى هاوچه رخ ته یار ده کرێت و ته واوده کات به اڵم که خوێندن ،کارده کات ڕاگه یاندندا له که ناڵێکى گرفت ک��ۆم��ه ڵ��ێ��ک ڕووب������ه ڕووى و توانایى که ناهێڵیت ده بێته وه ڕۆژن��ام��ه ن��وس��ان��ه ئ��ه و لێهاتویى ئه وه شدا له گه ڵ به اڵم ده ربکه ون، ئه و ڕاگه یاندن کارانه ى که خوێندنى توانیویانه ته واوکردوه ڕاگه یاندنیان شوێنى ڕاگه یاندندا له که ناڵه کانى په نجه یان جێ بکه نه وه و خۆیان ب��ه س��ه ر ک���اره ک���ان���ه وه دی��ارب��ێ��ت ب��ارودۆخ��ه ى ل��ه م م��ن له کۆتایدا ئێستاى ڕۆژنامه گه رى کوردى شتى ب��اش ده ب��ی��ن��م ک��ه ن��اڵ و گ��ۆڤ��ارو که توانیویانه هه ن باش رۆژنامه ى بنه ماى له هه ندێک پ��ارێ��زگ��ارى خۆیان ک��ارى و بکه ن ڕاگه یاندن بکه ن، به اڵم من ڕه ش بینیشم هه یه کوردى ڕۆژنامه گه رى ئه گه ر له وه ى به م حاڵه ته ى ئێستاوه به رده وامبێت به رده وام بوون له ودابه ش بونه ى که به ره وشى زی��ان هه یه له کایه که دا ڕۆژن���ام���ه گ���ه رى ده گ���ه ی���ه ن���ێ و ناوه نده و حکومه ت ئۆمێده وارم پ��ه ی��وه ن��دی��داره ک��ان ئ��اراس��ت��ه ى ک��وردى میدیاى و ڕۆژن��ام��ه گ��ه رى ب���ه ئ���اراس���ت���ه ی���ه ک���ى دروس���ت���دا دروست ڕاگه یاندنێک بگه ڕێننه وه و پێشخستنى بۆ هانده ربێت که بێت ک���ۆم���ه ڵ���گ���او دی������ارى ک��ردن��ى چاره سه ر دانانى و که موکوڕیه کان

بۆیان..

سه رنووسه رى عه بدواڵ: ئه نوه ر ڕۆژنامه ى ڕێبازى ئازادى

ڕۆژن��ام��ه ى یه که مین ده رچ��وون��ى له قاهیره ى 1898 له ساڵى کوردى ده سپێکى م��ی��س��ر پ��ای��ت��ه خ��ت��ى له دوایه کانه یه ی��ه ک ئه وقۆناغه له مێژووى کوردى که ڕۆژنامه گه رى که ده بینین ب��ڕی��وی��ه ت��ى خ��ۆی��دا دیاره له دوایه که کان یه ک قۆناغه مه به ستمان گۆڕانکاریه سیاسیه کانه ل��ه م��ێ��ژووى ب��زوت��ن��ه وه ى ڕزگ��ارى خ���وازى ک���وردا ئ��ه گ��ه رن��ا ڕه وت��ى ڕۆژنامه گه رى به درێژاى ئه و مێژووه پرسه له خزمه تى ب��وه ڕه وت��ێ��ک کوردابووه ، گه لى نه ته وه یه که ى ئه گه رچى ک��وردى ڕۆژن��ام��ه گ��ه رى گه لى ژێرده سته یى به حوکومى خاکه که یه وه داگیرکردنى و کورد هه وایه کى و له که ش نه یتوانیوه نوێگه رى به ڕه وتى بره و گونجاودا ب���دات، پ��ێ��ش��ک��ه وت��ن��ى خ���ۆى و له قۆناغه ئه وه شدا له گه ڵ ب��ه اڵم له گه ڵ توانیویه تى جیاجیاکاندا هه ل و مه رجه کاندا خۆى بگونجێنێ ن��ه ت��ه وه ی��ى خ��واس��ت��ى به پێى و له دوایه که کانى ش��ۆڕش��ه ی��ه ک و گه لى خوازى ڕزگارى بزوتنه وه ى له ڕاستیه کان گ��وزارش��ت ک���ورد بۆ ک��ه ن��اڵ��ێ��ک ببێته و ب��ک��ات داواکاریه کان و خواست گه یاندنى ج��ه م��اوه رى ڕاپ��ه ڕی��ن��ى دواى .داو 1991 له ساڵى ک��وردس��ت��ان و په رله مان دروستبوونى دوات��ر کوردستان هه رێمى حکومه تى یاسایى دام��ه زراوى پێکهێنانى و ڕه وت��ێ��ک��ى ب��ه ڕێ��وه ب��ردن��ه ک��ان و ن��وێ ل��ه ڕۆژن��ام��ه گ��ه رى ک��وردی��دا هاته پێشه وه که ڕه وتى ڕه خنه گرتن بوو له ده سه اڵت و پارته سیاسیه کان ڕۆژنامه گه رى له وقۆناغه دا ه��ه ر ک�����وردى ڕووب�������ه ڕووى داب���ه ش ده رهاویشته ى که ب��وه وه بونێک بوو، ناوخۆى نه خوازراوى شه ڕى مێژووى بۆ ه��ه م قۆناغه ش ئ��ه م

س��ی��اس��ى ک�����وردو ده س���ه اڵت���ى ڕه وت��ى بۆ ه��ه م ک��وردو سیاسى مێژوویه کى کوردیش ڕۆژنامه گه رى که نێگه تیڤه پڕله خاڵى نه خوازراو یه کتر زب��رو زمانى به کارهێنانى ت��اوان��ب��ارک��ردن ل��ه ن��ێ��وان ڕه وت��ه الپه ڕه ى سه ر که وته سیاسیه کاندا ئه وقۆناغه ، گۆڤاره کانى ڕۆژنامه و و ناشرین دیارده یه کى که ئه مه ش ناشیاوى ناو ڕۆژنامه گه ریه ، له دواى ڕه وتێکى س��اڵ��ى)2000(ی��ش��ه وه بوو دروست له ڕۆژنامه گه رى نوێ ناوى ئه وڕه وته به ڕێوه به رانى که ئازادیان یان ئه هلى ڕۆژنامه گه رى ڕه وتێکى ک��ه ل��ه ڕاس��ت��ی��دا لێنا، ڕه خ��ن��ه گ��ران��ه ب��وو ل���ه ده س���ه اڵت ن���ه خ���وازراوه ک���ان���ى دی�����ارده و زاده ى ڕه وشه ش ئه م ناوکۆمه ڵگا، و دیموکراسى هه وا و که ش ئه و ئازادیه بوو که له هه رێم هاته ئاراوه ، به سه یرکردنێکى بابه تیانه ى ته واوى ئه و گۆڤارو ڕۆژنامه جۆراوجۆرانه ى که له هه رێمى کوردستاندا ده رده چن بینراوه ى که ناڵه ده ی��ان ئ��ه و و ک���ه دام���ه زراون ده رده ک��ه وێ��ت که داهێنه رانه ڕه وت��ێ��ک��ى تائێستا له ناو کایه ى ڕۆژنامه گه رى کوردیدا که ناڵ ئ��ه و س��ه رج��ه م ، نابینن له بازنه ى گۆڤارانه ڕۆژن��ام��ه و و بۆ ئایدیایه که وه و ئاراسته کردنى یان تر له ئاینده یه کى ڕه خنه گرتن ئه م ده خولێنه وه ، تر ده سه اڵتێکى ملمالنێیه ش واى کردوه ژماره یه کى که ناڵى گۆڤارو ڕۆژنامه و له زۆر بێنه له کوردستاندا بیستراو بینراو ژماره یه کى من ب��ه ڕاى که ئ��اراوه ک���ه م ل���ه و ڕۆژن���ام���ه و ک��ه ن��ااڵن��ه خ��وێ��ن��ه رو تینویه تى ده ت��وان��ن بینه رو بیسته ر بشکێنن و ئه وانیتر دواده ک��ه ون ڕه وته که له کاروانى خواردن شکست که نارى به ره و و ل��ه ڕوى ده چ���ن، له بیرچونه وه و کارى پرۆفیشناڵى و بوون بابه تى کوردستانیشدا له هه رێمى میدیاى بوونى س���ه ره ڕاى وای��ه پێم م��ن و خوێندن بۆ زانستى ن��اوه وه ى ڕۆژنامه نوسى زانستى فێربوونى به ڕۆژنامه گه رى تایبه ت کۆلێژى و نه توانراوه هێشتا ب��ه اڵم ک��وردى پێشکه وتنه ى و زانستى ئه وتوانا سودى به رده ستدایه ته کنه لۆژیاکه خزمه تى بخرێته و ببینرێت لێ کوردیه وه ڕۆژن��ام��ه گ��ه رى ڕه وت��ى ب����ه اڵم ل���ه گ���ه ڵ ئ���ه وه ش���دا من ڕۆژنامه گه رى ڕه وت��ى به ئاینده ى که ب����ه وه ى گه شبینم ک����وردى له کۆلێژو خوێندکار ده یان سااڵنه و ده رده چن ڕاگه یاندن به شه کانى جێگاى ڕاگه یاندندا له که ناڵه کانى ب��ه ب��ه رده وام ده ک��ه ن��ه وه و خۆیان ب��ون��ی��ان ل��ه ک��ای��ه ک��ه دا ده ت��وان��ن گۆڕانێکى باش له ڕه وته که دا دورست ڕۆژن��ام��ه گ��ه رى ئاستى ب��ک��ه ن��ه و به رزتر ئاستێکى به ره و کوردیش

باشتربه رن.

ئ��ام��ان��ج خ��ه ل��ی��ل ب��ه ڕێ��وه ب��ه رى NRT ماڵپه ڕى

یادى خۆشه پێم سه ره تا دی��اره ڕۆژنامه گه رى ساڵه ى سه دوسیانزه کوردى له سه رجه م ڕۆژنامه نوسان و کوردستان ڕاگه یاندنه کانى هه موو ده رچوونى ده سپێکى پیرۆزبکه م، یه که م ژماره ى ڕۆژنامه ى کوردستان له قاهیره 1898دا له ساڵى که پرۆسه یه ئه و به بناغه ى ده رچوو، درێژه ى ئێمه که ئێستا داده نرێت ده رچوونى هه ڵبه ت ده ده ی��ن، پێ ی���ه ک���ه م ڕۆژن����ام����ه ى ک����وردى له وسه رده مه دا گرنگى خۆى هه یه و ده ژمێردرێت پرشنگدار به ڕۆژێکى کوردیدا، ڕۆژنامه گه رى له مێژووى

قسه ى ده م��ه وێ��ت که من ئ���ه وه ى ئه و درێ���ژک���راوه ى ل��ه س��ه رب��ک��ه م پرۆسه یه یه که ئێستا ئێمه تیایداین ئه ویش ده ده ی���ن، پ��ێ ب���ره وى و هه ڵسه نگاندنى دۆخى ڕۆژنامه گه ریه که کوردستاندا هه رێمى له ئێستاى دیارى شێوازێک به چه ند ده توانین کارکردنى که ئاڕاسته ى بکه ین، ج���ی���اواز ه���ه ڵ���ده گ���رن زۆرج����ار هه یه باشى پانتایه کى تاڕاده یه ک زۆرجارى ڕۆژنامه وانى، ئازادى بۆ ڕوداوان��ه ى له م به تایبه تى تریش ئ��ه م دوای���ی���ه دا ڕۆژن��ام��ه ن��وس��ان له پێشێلکارى جۆرێک ڕووب��ه ڕووى پێشێل مافه کانیان ده ب��ن��ه وه و ده کرێت، به اڵم به شێوه یه کى گشتى ده ت���وان���ی���ن ب��ڵ��ێ��ی��ن ئ�����ازادى ڕۆژن���ام���ه گ���ه رى ل��ه چ��او س��ااڵن��ى ڕابردوودا تاڕاده یه کى باش گه شه ى ک��ه ل��ه دواى به تایبه تى ک���ردووه ، و نوێ قۆناغێکى 2000وه ساڵى له ڕۆژنامه گه ریدا نوێ شێوازێکى هاته ئاراوه که ئه ویش ڕۆنامه گه رى ئ�����ازادو م��ی��دی��اى ئ��ه ه��ل��ى ب��وو ک���ه ل���ه ده رچ���وون���ى ڕۆژن���ام���ه ى هاواڵتیه وه ده ستى پێکرد، به دوایدا ده زگاو چه ندین ئاوێنه و ڕۆژنامه ى ئه هلى ڕاگه یاندنى ترى ناوه ندى کارى قۆناغه دا له م هاتنه ئاراوه ، و ڕۆژن���ام���ه گ���ه رى و م��ی��دی��اى باشترى ف��راوان��ت��رو م��ه ودای��ه ک��ى ڕۆژن��ام��ه ن��وس��ان و ب��ۆڕه خ��س��ا ئ��ازادان��ه ت��اڕاده ی��ه ک توانیویانه به اڵم بکه ن، ڕوداوه ک���ان ڕوماڵى و پێشێلکارى ئه مانه شدا له گه ڵ بوارى به به رامبه ر ته رخه مى که م ڕۆژن��ام��ه گ��ه رى ب���ه رده وام ب��وون، ئێمه ک��ه له کاتێکدایه ئ��ه م��ه ش ی��اس��ای��ه ک��ى ت��ای��ب��ه ت ب��ه ب��وارى له الیه ن و هه یه ڕۆژنامه گه ریمان پ���ه رل���ه م���ان���ى ک���وردس���ت���ان���ه وه پ��ه س��ه ن��دک��راوه ب��ه اڵم ب��ه داخ��ه وه بڕگه و له جێبه جێکردنى زۆرج��ار پشت یاسایه دا ئ��ه و مادده کانى گوێ خستن و پێشێلکارى ده کرێت ئه وکه سانه ش ناکرێت، جێبه جێ و که له میدیادا کارده که ن و ئامانجیان ئ��ه و پ��ه ی��ام��ێ��ک��ه چ گ��ه ی��ان��دن��ى چ و ده سه اڵتن له گه ڵ میدکارانه ى ئازاددا میدیاى که له میدیاکارانه ى پێشێلکارى ڕووبه ڕووى کارده که ن ئه وه شدا له گه ڵ ب��ه اڵم ده بنه وه ، ک���ارى م��ی��دی��اى و ه��ه وڵ��ه ک��ان��ى به رده وامن ئه وبواره بره وپێدانى میدیاى کارى و ڕاده ربڕین ئازادى ده نێ، هه نگاو وورده وورده ئازاد شێوازێکى به تائێستا هه رچه نده ت��وان��ی��وه ن��ه م��ان پرۆفیشناڵى به وشێوه یه ى کاربکه ین له وبواره دا هه یه ، پێشکه وتودا که له واڵتانى ب�����ه اڵم ئ��ێ��م��ه ش ل��ه ه��ه ن��گ��اوى هه نگاوه کانیش و ب��ه رده وام��دای��ن ئه ستۆى ده ک��ه وێ��ت��ه به شێکى ڕۆژنامه نوسان به وه ى تا چه ند ئه و ئه کادیمى که سانى ڕۆژنامه نوسانه و پسپۆڕن، خۆشبه ختانه ش ئێستا ژم���اره ی���ه ک���ى ب���اش ل��ه زان��ک��ۆو په یمانگاکانمان هه یه که تایبه تن به و ڕۆژن��ام��ه وان��ى ب��وارى خوێندنى خوێندکارى کۆمه ڵێک س��ااڵن��ه ڕۆژنامه وانى به زانستى تایبه ت پێده گه یه نن، ئه مانه ش کاریگه رییان له سه ر داهاتووى کارى ڕۆژنامه وانى ده ب��ێ��ت و ڕه وش���ى ڕۆژن��ام��ه وان��ى به ره وئاستێکى ل��ه ک��وردس��ت��ان��دا بگه ڕێینه وه ئه گه ر ده ب��ات باشتر ڕۆژنامه نوسانى که ئایا سه رئه وه ى له ئاست توانیویانه تاچه ند ئێمه وه ک ڕوداوه ک��ان��دا و گۆڕانکارى ئێمه بگه یه نن؟، ڕوداوه ک��ان خۆى ڕژێمێکى ده سه اڵتی له ژێر پێشتر داگیرکه ردا ژیاوین و نه مان توانیوه

وه ک�����و پ��ێ��وی��س��ت ل����ه ب����وارى له ڕاستیه کان باس ڕۆژنامه گه ریدا ئه و که هه بووه و ئ��ه وه ى بکه ین، ته نها ڕه خ��س��اب��وو ک��ه ب����واره ى له خزمه تى ڕژێمدابووه ، ڕۆژنامه یه ک و ڕۆژنامه نوسێک نه بووه که بتوانێت شته کان الی��ه ن��ان��ه ب��ێ الن��ی��ک��ه م ڕوم��اڵ ڕووداوه ک����ان و بنوسێت و نوسرابێت هه رچییه ک بکات، له که ناڵه کانى له ڕۆژنامه و وترابێت له خزمه تى هه موو ڕاگه یاندنه وه ڕژێمى ئه ویش که بووه ڕژێمێکدا دیکتاتۆرى بووه ، سه ره ڕاى ئه وه ش ئێمه به درێژاى ئه و مێژووه خاوه نى سه ربه خۆ سیاسى ق��ه واره ی��ه ک��ى نه بووین، بۆیه ئه زمونه که مان وه کو ئه زموونى ڕۆژنامه گه رى ئه زمونێکى ساڵ 113 له ئێمه ڕاسته تازه یه ، پێش ئێستا ڕۆژنامه یه کمان هه بووه کوردستانه وه ڕۆژن��ام��ه ى به ناوى ئه وڕۆژنامه یه ش ب��ه اڵم ده رچ��وو، ل���ه ت���اراوگ���ه و ل��ه ب��ارودۆخ��ێ��ک��ى نه یتوانیوه و ده رچووه نائاساییدا گ��ه ش��ه ب��ک��ات، ده رک���ردن���ى ئ��ه م پایته ختى قاهیره ى له ڕۆژنامه یه ئه وکه ڵه ک��ه ب��ۆئ��ه وه ب��وه میسر که بیسه لمێنن کورد نوسه رانه ى زیندووه و گه لێک هه یه که کورده و خۆى به ژیانى درێ��ژه ئه توانێت ب����دات، ڕه ن��گ��ه ت��ه ن��ه��ا ئ��ه رک��ى ئه وڕۆژنامه یه ئه وه بووبێت که بڵێت ب��ه ڵ��ێ گ��ه ل��ى ک���ورد زی��ن��دووه و ناتوانرێت م��اوه و ناسنامه یه کى و بکرێت ئه وگه له له بوونى نکۆڵى له ئێستادا ب���ه اڵم ب��س��ڕێ��ت��ه وه ، به تایبه تى جیاوازه بارودۆخه که ل����ه دواى ڕاپ��ه ڕی��ن��ه م��ه زن��ه ک��ه ى چه ند ئێمه که س��اڵ��ى)1991(ه وه هاتۆته ت��رم��ان ڕۆژن��ام��ه ی��ه ک��ى ڕۆژنامانه ش ئه م ن��اوب��واره ک��ه وه ، ئ��ه گ��ه رچ��ى ب��ه ش��ێ��ک ل��ه ک��ای��ه ى به اڵم پرده کاته وه ڕۆژنامه گه رى ڕۆژنامه کانى ڕووپ��ه رى به داخه وه له گوزارشتیان زیاتر ئه وقۆناغه ش ک���ردووه و حزبه کان ڕاوب��ۆچ��ون��ى گه یاندۆته حزبه کانیان سیاسه تى خ�����ه ڵ�����ک، ب����ه داخ����ی����ش����ه وه ڕۆژنامانه ئه م له سه رده مێکیشدا کردنى له گه رم کردووه به شداریان شه ڕى ناوخۆدا که ئه مه ش یه کێکه بوارى ناو نه خوازراوه کانى له خاڵه خۆشبه ختانه به اڵم ڕۆژنامه گه رى، قۆناغێکى وه 2000 ساڵى له دواى هاته ک��وردى ڕۆژنامه گه رى نوێى ئاراوه کاتێک که ڕۆژنامه ى ئه هلى و ئازادى دروست بوو، له وکاته شه وه هه نگاو وورده وورده ئێستا تا خۆشبه ختانه ئێستاش ن���راوه و دام������ه زراوه ه��ه ی��ه و ڕێ��ک��خ��راوى هه یه کوردستاندا له نێوده وڵه تى پێگه یاندنى خولى ب��ه رده وام که کادیرى ڕاگه یاندن ده که نه وه و ورک میدیاکان ب��ۆ ت��ای��ب��ه ت ش��ۆپ��ى گرنگ ترى خاڵێکى س��ازده ک��ه ن، ڕۆژنامه نوسانى ئێستا که ئه وه یه ئێمه ده توانن بچنه ده ره وه ى واڵت ڕاگه یاندن به خوێندنى درێ��ژه و په یوه ندى زۆرج��اری��ش و ب��دات ده ره وه دا دام��ه زراوه ک��ان��ى له گه ڵ ب��ه ک��ارى تایبه تن ک��ه ده ک��رێ��ت که ڕۆژنامه نوسان و ڕاگه یاندن ت��وان��ی��وی��ان��ه ژم��اره ی��ه ک��ى ب��اش یان بکه ن دروست له کوردستاندا به النى که م ئه لفوبێ ى ڕۆژنامه گه رى ب��گ��ه ی��ه ن��ن ب��ه ڕۆژن��ام��ه ن��وس��ان��ى ڕۆژبه ڕۆژ ده ڵێم بۆیه کوردستان، پێشتر به ره و ڕۆژنامه گه رى بوارى ڕۆژنامه گه رى به تایبه ت ده چێت من ئازاد، ڕۆژنامه گه رى و ئه هلى به اڵم گه شبینم، هه نگاوانه ب��ه و ده بێ له گه ڵ ئه وه شدا زۆر ئاگادارى ئه وه بین که یاساکانى ڕۆژنامه وانى

له به رامبه ریشدا و نه کرێ پێشێل هه بێ ئ��ه وه ى مافى ڕۆژنامه نوس ئه وکه م ب��گ��ات، پ��ێ ک��ه زان��ی��ارى وک���وڕی���ان���ه ش ک���ه ل���ه ئ���ه داى ده که ین ب��ه دى ڕۆژنامه نوساندا که م ب��ۆ ده گ��ه ڕێ��ت��ه وه به شێکى نه بوونى پرۆفیشناڵ و ئه زمونى میدیاکارانى ئێمه ، به شێکى تریشى ده گ�����ه ڕێ�����ت�����ه وه ب����ۆئ����ه وه ى ده ستیان ئێمه که ڕۆژنامه نوسانى ناگاته زانیاریه کان، له کاتى هه وڵى هێنانى ده ست بۆیه ڕۆژنامه نوسدا زانیارى پێویسته چه ندین کۆسپ و ت����ه گ����ه ره دێ���ت���ه پ���ێ���ش���ه وه و داموده زگاکانى حکومه ت و ناوه نده سیاسیه کان نه بونه ته هاوکارییه کى ڕاسته که واته بۆمیدیاکارى باش که سانى ئێمه میدیاکارانى هه موو شاره زاو پرۆفیشناڵ نین و له کاتى

ڕووم����اڵ ک��ردن��ى ڕووداوه ک���ان���دا الپه ڕه ى سه ر ده خه نه که موکوڕى هۆکاره که شى ب��ه اڵم ڕۆژنامه کان تاماوه یه کى ئێمه که ئ��ه وه ب��ووه په یمانگانى زان��ک��ۆو نزیکیش پێگه یاندنى بۆ نه بووه تایبه تمان

له ئێستا که ئ��ه وه ش میدیاکار، چ و ب��وون دروس��ت کوردستاندا ک��ۆل��ێ��ژى ڕاگ���ه ی���ان���دن ب��ێ ی��ان پ��ه ی��م��ان��گ��اى ڕاگ���ه ی���ان���دن بێ زانیاریه کان تیۆرى به شێوه یه کى ده گه یه ننه خوێندکاران، ئه وه ى که ب��ۆ م��ی��دی��اک��ار گ��رن��گ��ه الی��ه ن��ى گرنگى الوازه و زۆر که پراکتیکیه پێ نه دراوه بۆیه ڕۆژنامه نوسه کانى باشتر تیۆرى الیه نى زیاتر ئێمه ده زانن وه ک پراکتیکى که خاڵێکى میدیاى، ک��ارى بۆ یه س��ه ره ک��ی له سه ر کاریگه رى ترکه خاڵێکى دروست ئێمه ڕۆژنامه وانى ئه داى الواز خاڵێکى ب��ۆت��ه ک����ردووه و گۆڤارو ئ��ه و بوونى ل��ه ب��واره ک��ه دا و سیاسى که سانى که ڕۆژنامه یه ڕێ���ک���خ���راوه ک���ان���ی���ان و ح����زب بۆریان و زۆرى له پشته وه یه و

ل��ه ب��واره ک��ه دا دروس���ت ک���ردووه ، ناته ندروسته و دیارده یه کى ئه مه ش واى کردووه که پرۆفیشناڵى له ناو نه بینرێت گۆڤارانه دا ڕۆژنامه و ئه و وه ک ڕوداوه کان توانیووه نه یان و خ����ۆى ب��گ��ه ی��ه ن��ن��ه خ���ه ڵ���ک و

حه کیم عوسمان حه مید:سه رۆکى به شى ڕاگه یاندن له په یمانگاى ته کنیکى سلێمانى

دواى‌سه‌دوسیانزه‌‌ساڵ‌ئه‌زمــــــوون‌ڕاگــــــه‌یــــــانــــــدنــــــى‌کوردى‌له‌قه‌یراندایه‌و‌دابه‌شبونێکى‌زۆر‌خــــــراپ‌بـــــــه‌‌ڕاگــــــه‌یــــــاندنه‌کانه‌وه‌‌ده‌بینم‌

كارمەند عومەر

ساڵ س��ه دوس��ی��ان��زه ئ��ه م��ڕۆ ب��ه س��ه رده رچ��ون��ى ی��ه ک��ه م تێپه ڕده بێت کوردیدا ڕۆژنامه ى له قاهیره ى ک��ه س��اڵ��ى1898دا ڕۆژنامه ى یه که م میسر پایته ختى کوردى به ناوى کوردستان ده رچوو، توانى هه نگاوه به م کوردیش گه لى کایه کى تر له کایه کانى ژیان سیاسی خۆی ئابورى و کۆمه اڵیه تى و ڕێگاى له بتوانێت پڕبکاته وه و ڕۆژنامه و میدیاوه گوزارشت له بوون و زمان و بکات خۆى مانه وه ى و له وکاته وه بپارێزێت، کلتوره که ى کوردى ڕۆژنامه گه رى ڕه وت��ى گوزه رى ئاراسته یه کدا به چه ند ئاراستانه شدا ئه و له هه موو کردوه و به شێک ڕۆژنامه گه رى و ڕاگه یاندن پڕ مێژووى له قوربانیه کانى بوه ده سته یى ژێر له چه وسانه وه و له سه ر بۆقسه کردن ، کورد گه لى ڕۆژنامه گه رى ڕه وتى ئاراسته کانى له م کوردى و ئاستى ڕۆژنامه گه رى ڕۆداو ئاسته نگ و کێشه کانى به رده م ئه و ئاینده ى و ڕۆژنامه وان کارى ته وه رێکى ئازادى ڕێبازى ڕه وته به رپرسێکى چه ند بۆ گفتوگۆى له ڕێگه ى و ڕێکخست بواره که وه اڵمه کانى پرسیارێکه وه چه ند ئه وان ده که ین به ناوه ڕۆکى ته وه رى

ئه م جاره مان

پ��������ێ��������ش��������ەک��������ی

خۆپیشاندان‌و‌هه‌ڵوه‌سته‌یه‌ک‌له‌سه‌ر‌

میدیاى‌کوردى

زن��ج��ی��ره ی��ه ک م��ان��گ��ه دوو م����اوه ى و سلێمانى ش��ارى له خۆپیشاندان شارۆچکه یه کى له چه ند ج��اره ش جار ده وروبه رى ئه و شاره به رده وامى هه یه و جگه له خۆپیشانده ران و ده سه اڵتى که ى نازانێت که س نه بێت، سیاسیش ئه و خۆپیشاندانه کۆتایی پێدێت و دۆخى له که شێکى ده بێته وه ، ئاسایی هه رێم وه هاشدا ئه وه ى که زۆرترین کاریگه رى و کاردانه وه ى هه یه ، بریتیه له میدیا، له هه ره یه کێک به میدیا هه رچه نده کاریگه رترین ئامڕازه کانى نێو کۆمه ڵگا وه خته کانى ساته له به اڵم داده نرێت، هه ر پێشهات و گۆڕانکاری و به تایبه تیش باشتر ڕۆڵه ى ئه و ته نگژه دا و قه یران به هۆى ئێستاش دیاره ده رده که وێت، بوونى چه نده ها میدیاى حزبى و ئازاد و ئه هلى و ئۆپۆزسیۆن، میدیاى کوردى به بڕواى زۆربه ى چاودێران و پسپۆرانى هه وێنى ببێته نه یتوانیوه ب��واره ئه و ناجێگیرى دۆخ��ى چ��اره س��ه رک��ردن��ى هه رێمى کوردستان، واته له برى ئه وه ى میدیا ببێته ساڕێژکردنى زامه کان، که چى کاریگه رى و وروژێنه ر ئامڕازێکى بۆته تاکه کان ده روون��ى له سه ر نێگه تیڤى تر هێنده ى ئه مه ش و دروستکردووه ڕه وشه که ى به ره و ئاستێکى هه ستیارتر هه لومه رجى ل��ه بێگومان ب���ردووه ، زۆرترین به رده وام میدیا ئێستاشدا که وه رگرى هه یه ، ده بینین ڕۆژانه به شێک کوردستان هه رێمى میدیاکانى ل��ه وروژێنه ر به کارهێنانى شێوازى به هۆى تا ئاستێکى زۆر هه ڵه نابین گه ر بڵێین، و بێزارى تووشى کوردیان وه رگ��رى به ره و زۆرجاریش و کردووه نیگه رانى میدیایانه ئه و ده به ن، چه واشه کارییان له سه رشانیانه ئه رکه ى ئه و نه یانتوانى چونکه بکه ن، جێبه جێی به ڕێکوپێکى ئه رکێکى چه ند میدیا که له کاتێکدا ئه و پێچه وانه ى ناکرێت شانه ، له سه ر ئه رکانه ى هه ڵبستێت به بینینى ڕۆڵێکى نێگه تیڤانه ، بۆنموونه ئه رکى گه یاندنى هه واڵ و زانیارى وه ک خۆى و ئه رکى ئه رکى دوو ڕایگشتى دروستکردنى هه ره گرنگ و سه ره کى میدیان، به اڵم به داخه وه زۆرجار ئه م ئه رکانه به جۆرێک که که ناڵه وه سیاسه تى ژێر ده که ونه نازارێت مه به ست و سودى ئه مه چییه ، له کاتێکدا میدیا ده بێت ئه و ڕووداوانه ى که بوونیان هه یه و درێژخایه نن، وه ک بگوازرێنه وه و باوبکرێنه وه خ��ۆى بۆ وه رگ��ر، که چى زۆرج��ار به شێک له بڵێن ئه وه ى بۆ دێت کوردى میدیاى چاالکه ، ده زگایه ئه و یا که ناڵه ئه و ناگوێزێته وه خۆى وه ک زانیاریه کان ده بێته ئه وه ش ده کات، ده ستکارى و ڕایگشتى ن��ه ک ک��ه ئ���ه وه ى م��ای��ه ى دروست نابێت به شێوه یه کى دروست و سه رده میانه ، به ڵکو جه ماوه ر ) وه رگر ( تووشى دڵه ڕاوکێ و زۆرجاریش هاندان چاندنى و توندوتیژى ب��ه ره و ده ک��ات گیانى دووبه ره کى له نێو کۆمه ڵگا، بۆیه ئێستادا له کوردى میدیاى پێویسته دووربکه ونه وه له و جۆره کارانه و هه وڵ توندوتیژى ڕووداوێکیش ئه گه ر بده ن پێوه دیاربوو، به شێوه یه کى بێالیه نانه وه چونکه بیگوازنه وه ، له هاندان دوور و دواجار له دواى ته اوبوونى هه ر قه یرانێکدا ئه و میدیایه ى که هاوشێوه ى الیه نه کانى تر سه رپێچى کردووه و ڕۆڵێکى خراپى لێپرسینه وه ى به ر ده که وێته بینیوه ، کۆمه ڵگا و ناتوانێت پاساو بۆ هه ڵه کانى

بێنێته وه .

ڕێبین حه سه ن

34

rebin.1987@yahoo.com

تەوەر تەوەر

www.jamawarnews.com 8 سێشەممە 2011/04/19 ● ساڵی 30 ● ژماره 650

دی��ارده ی��ه ک��ى وه ک س��واڵ��ک��ردن هه یه جیاجیاى شێوه ى جیهانى کوردیشدا کۆمه ڵگاى له نێو و چ��ه ن��دی��ن ش��ێ��وه و ج���ۆر ل��ه و به ڕاده یه ک ده رکه وتووه دیارده دا ه��اواڵت��ی��ان��ى ن��ی��گ��ه ران ک���ردووه ک��ه الی��ه ن��ى وای����ه پ��ێ��ش��ی��ان و پ��ه ی��وه ن��دی��دار ب���ه و دی����ارده وه ته رخه مه ک��ه م ل��ه ک��وردس��ت��ان��دا که م یاخود چاره سه رکردن له مه ڕ خه ڵکانیک کردنه وه یدا.کاتێک سواڵکردن و له ده ستفرۆشی ڕوو ئومێدێکیان هیچ ک��ه ده ک���ه ن نه مابێت بۆ به ده ستهێنانی ئیش و کارێکی باشتر. کاتێک گرانی به و ڕاده یه ده گات که هه موو ئه ندامانی که میان مه عاشێکی بنه ماڵه که هه بێت بۆ گوزه رانی ڕۆژانه یان ڕوو ده که ن.لێره دا له سه رشه قامه کان ئابووری، کێشه ی بوونی به هۆی به ده ست بۆ ئه بێت پیاوانیش زۆر ته نانه ت پاره یه کی هێنانی ببه نه به ر په نا له ڕۆژێکدا که میش ئیشی وچ����ه ن ده س��ت��ف��رۆش��ی جیاوازی دیکه . به اڵم ئه م روانگه یه زیاتر که ئافره تان به شداری کردن دوور کۆمه اڵیه تی ک��اروب��اری له به ره و ئه وان زۆرتر و ئه خاته وه ڕێنمایی ن��اوم��اڵ ک��اری و ئیش ئه وه ی هۆکاری ئه بێته ده ک��ات و بن پیشه یک فێری که که متر قه یرانێک وه کو ڕوودانی له کاتی جیابوونه وه یان مردنی هاوسه ری یان ڕووداویکی سروشتی وه کو و بۆمه له رزه و به ته نیا مانه وه ی ئه و نه زانینی به هۆی له بنه ماڵه که دا

له ن��ات��وان��ێ��ت ک��ارێ��ک و ئیش ب��ه ش��داری بکات و ک��ار ب���ازاری ب��ه ره و که ئ��ه وه ی ه��ۆی ئه بێته که ده ستفرۆشی و ب��زر ک��اری ب��روات. کۆمه ڵگانیه بۆ که ڵکی کچانی و به ته مه ن ئافره تانی بۆ که پیاوانیش هه روه ها گه نج زۆرکه م پاره یکی به ده ستهێنانی و برا یان و منداڵ تێرکردنی و ده س��ت بچوکه کانیان خۆشکه په ل و که ل فرۆشتنی به ئه که ن ه��ه رزان و به ها ک��ه م ک��ااڵی و ئه م هه روه ها شه قامه کان له سه ر کاری له به شه رفانه تر زۆر کاره گه نده ڵی له ڕێگای که که سانێکه پاره یه کی مرۆڤایه تی به دژ و ئه م ئه که وێت. ده س��ت زۆری���ان هه ن ئ��ه وه ئ��اگ��اداری ئافره تان و ش��اره وان��ی ل��ه الی��ه ن که ڕه نگه تووشی ت���ره وه ک��ه س��ان��ی ی��ان که ئه وه ی به جێگای و بن گرفت

له رێگایه کی تر وه کو له ش فرۆشی دابین مه عیشه تیان هتد ... و و شه قامه کان سه ر دێنه بکه ن که ل و په ل ده فرۆشن و ئه مه یان پ��ێ ب��اش��ت��ره ج���اروب���ار ج��ۆری ئه منی ب��ارودۆخ��ی ده سفرۆشی تایبه تی به دوای خۆیه وه ئه هێنێت ئه دات. تێک کۆمه ڵگا که نه زمی ب���ه اڵم ک��ه س��ای��ه ت��ی ده س��ف��رۆش و کۆمه اڵیه تی کێشه یه کی خۆی کۆکردنه وه ی ئه وه ش چاره سه ری دۆزینه وه ی به اڵم نیه ده سفرۆش ه���ۆک���اری روه��ێ��ن��ان��ی ب���ه ره وه

ده سفرۆشیه .له م ڕاپۆرته دا هه وڵ ئه ده ین چه ند الیه نى ئه و دیارده یه شیبکه ینه وه به هۆکار و ده ره نجام و که سایه تى سواڵکه ر بناسین. دل��ێ��ر ف���ه ت���اح »ت��ۆێ��ژه رێ��ک��ی مه عناو س��ه ر له کۆمه اڵیه تی« ئابووری سه ربه خۆیی تێگه یشتنی ئابووری سه ربه خۆیی پێوایه ،

له سیسته مێکى بریتیه ئ���اب���وورى ک��ه ت��ی��ای��دا یاخود تایبه ت که سى ئ��ازاده ت��اک بڵێن ب��ا چاالکى له ئه نجامدانى وه ک ئ��اب��ووری��ی��ه ک��ان ئه مه هێنێک. به رهه م سه رچه مکى ده چێته وه سیستمى سه رمایه دارى ئ����ه وه ى ی���اخ���ود و ن��اس��راوه خ��ۆم��ان الى ب��ه ب���ازاڕى ئ���ازاد که ئازادن تاکه کان تێیدا چاالکیه له ئه نجامدانى تێیدا وه ئابوریه کان بابڵێبن سیسته مه ئه م به شێوه یه کى حکومه ت ڕاس���ت���ه وخ���ۆ ده س���ت

ن��ادات��ه ن���او ب����ازار. ه��ه روه ه��ا الی متمانه به بوونی س��ه ب��اره ت به گشتی تایبه تی و به ئافره تان متمانه ى بوونى وت��ی: کۆمه ڵگا الی تاکه کانی کۆمه ڵگا زۆر گرنگه و ده بێته هۆکارى ئه وه ى له رێگاى سه ربه خۆیى ئیشوکاره کانیانه وه متمانه بوونى وه ربگرن، ئابوورى سه ره کیه هۆکارێکى به خۆبوون ئابوریه کى ب��ه خ��اوه ن ب��ۆب��وون سه ربه خۆ، هه روه ک بوارى خوێندن و بوونى بروانامه ڕێگه خۆشکه ره بوون کارو دۆزینه وه ى زووتر بۆ ئه م ب��ه اڵم ئ��اب��وورى، به خاوه نى شمولی س��ه ب��اره ت مه سه له یه بۆ ده بێت دستگێڕیش که سانی ئ��ه رووپ��ی و واڵت��ان��ی ل��ه نمونه یان گێر ده ست که سی ئه مریکی که سانێکن ده که ن سواڵ ئه وانه له ب��ه اڵم هه یه هونه رێکیان که واڵتی ئێمه دا به پێچه وانه یه و هه ر نه بێت کارێکی که توانای تاکێک

ئافره تێک یان بێت په که وته یان به خێوکردنی ت��وان��ای ک��ه بێت ب��ه ن��اچ��اری نییه و ب��ن��ه م��اڵ��ه ی ڕووده کاته سواڵکردن، الیه کی تری که خه ڵکانێکن مه سه له یه ش ئه م خوویان به م سواڵکردنه وه گرتووه و وه ک��وو ک��اری ڕۆژان��ه خه ریکی هه ندێک که پاره ن کۆکردنه وه ی له ناو ڕۆژان��ه که قه ره چانه له و هه ندێک به فرۆشتنی جاده کاندا بنێشت و وه ک��وو سه ره کی شتی که ده گرێته وه ، گوڵ و...ه��ت��د، ئه مه به بڕوای من وه کوو عاده تێکه بۆیه سه ربه خۆ ئابوورێکی نه ک ده توانرێت ئه و که سانه ڕابێهێنرێن

بۆ کاری باشتر. کرد ئ��ه وه م��ان پرسیاری لێره دا رێکخراوه کان و حکومه ت ئایا که ده توانن چۆن مامه ڵه له سه ر ئه م چاره سه ری بکه ن و مه سه له یه بێت؟ چی گرفته ئه م بۆ ئه وان ڕێکخراوه کان که ، پێوابوو ناوبراو

هاوکاربن ده ت��وان��ن حکومه ت و ب���ۆ ئ�����ه وه ى ئ����ه و ک��ه س��ان��ه ی ئابوورى کاره یه ، له م که روویان وه کوو بێت خۆیان سه ربه خۆى ئه وه ی ڕێکخراوه کان ده توانن ئه و وه هه وڵبده ن کۆبکه نه وه که سانه ڕایان مه شقه وه و خول له ڕێگه ى کارێکى خاوه نى که ببنه بهێنن سه ربه خۆ، وه حکومه ت ده توانێت له کاره کانیان سود شێوه یه به و ده توانن ئه وانیش و وه ربگرێت

ژیانیان به باشى به سه ربه رن.ل��ێ��ره دا دل��ێ��ر ف��ه ت��اح ئ��ام��اژه ی رێکخراوه کان که مته رخه مى به پێویست وه ک پێیوایه و ده کات ناکرێت و که سانه ئه و هاوکارى رێکخراوه کان بڕواناکه م وتیشی: ه���ی���چ ڕۆڵ���ێ���ک���ی���ان ه��ه ب��ێ��ت کێشه یه دا ئه م له چاره سه رکردنی توانى ڕێکخراوێک هیچ تائێستا و ئه و بێتى پشتگیرى الیه نى مادى که سانه بکات، وتیشی: پێم وانییه

کارئاسانى حکومه تیش وه ک��و کردبێ له دامه زراندنى ئه و که سه دستگێڕانه ی ناو بازاڕه کان وئه گه ر ئه و خه ڵکانه خۆیان هه وڵ نه ده ن هیچ حکومه ت یان ڕێکخراوه کان ئابوورى ناکه ن که الیه نى شتێک

ئه وان به ره و پێش به رێت.مه سه له یه ئ��ه م چ��اره س��ه ری بۆ ن���اوب���راو پ��ێ ب���اش ب���وو ک��ه ، ڕێکخراوه کان و حکومه ت هاوکارى ئه و که سانه بکه ن بۆ ئه وه ى ببنه سه ربه خۆ ئابووریه کى خ��اوه ن ڕێ��ک��خ��راوه ک��ان و »ح��ک��وم��ه ت به رنامه و دان��ان��ی ب��ه ده ت��وان��ن که سانه ئه و کاربۆ هه لى پالن بۆ ب��ده ن هانیان و بره خسێنن سه ربه خۆ ئابورى به خاوه ن بوون هه نگاونان بۆ ڕێگه خۆشکه ربن و هه م بواره دا و له و پێشکه وتن و ئه وان له الیه ن ئابووری سه ربه خۆ ده به ن و هه م حکومه تیش قازانج

وه رده گرێت له کاره کانی ئه وان.

)م.ت(، که حه زی نه ده کرد ناویی ده ستگێڕێک وه ک��وو بنووسرێت وتی: من ڕۆژانه لێره دا داده نیشم و چاوه ڕی ئه وم که خه ڵکانێک که بکڕن و لێ شتێکم ده رۆن لێره وه منداڵه م ئه و یارمه تییه کی دواتر به ڕاستی ل��ه ب��ه رئ��ه وه ی ب���ده ن ژیانم بژێوی ناتوانێت کاره ئه م هه موو خ��ۆزگ��ه ب��ک��ات، داب��ی��ن ژن��ێ��ک س��واڵ��ی ب��ک��ردای��ه ب��ه اڵم به که ده ناسم که س به داخه وه ده کات له شفرۆشی کاری ناچاری منداڵه کانی سکی له به رئه وه ی خزمه تکاری هه شمانه بکات، تێر په ڕی ئه و ده وڵه مه نده کانه ماڵه سووکایه تی پێده کرێت و به ناچاری ماڵه ئه و ده کاته وه ڕوو دووباره

کاریان بۆ ده کات.ک������اروان ع��ل��ى ک��ه س��ێ��ک��ه که ئه و توشى زۆر ده ڵ��ێ��ت وه ک��و هه ندێک ده ب��ێ��ت س��واڵ��ک��ه ران��ه : وتى ده کات هاوکاریان جاریش بینینى به نیگه رانم من به ڕاستى ئ��ه و ک��ه س��ان��ه ى س���واڵ ده ک��ه ن هه رچه نده نازانم ئه و هۆکاره چیه ئه و بۆ ئه نێت پێوه که پاڵیان هۆکارنییه بێ دڵنیاشم و کاره دا قسه کانى له درێژه ى ناوبراو .له هه موو سواڵکه ر ئێستا : وتى ک��وردی��دا کۆمه ڵگاى توێژێکى هه یه که ئه مه ش جێى نیگه رانیه و ده بێت حکومه ت ئاوڕى لێبداته وه کردنه وه ،چونکه ک��ه م له پێناو ب���ن���ب���ڕک���ردن���ى ک���ارێ���ک���ى ئ��ه س��ت��ه م��ه ، ک����اروان ئ��ام��اژه ى : وتى سواڵکه ره کاندا به فێڵى فێربوونه سواڵکه ره کان ئێستا که سێک ئه گه ر ئه ڵێت وا شتى

بێت پێ هه رچى نه یانناسێت پێیان ده دات.

که سێکى ک��ه ب��اب��ه ک��ر ڕه ح��ی��م به پێکه نینه وه ب��وو دووک��ان��دار ده سه مایه و بێ ئیشێکى وت��ى: نیگه رانى ناوبراو دوات��ر خۆشه ، خ���ۆى ده رب����ڕی و پ��ێ��ى واب���وو که سواڵکردن به م شێوه به رباڵوه ى ناو کوردستان زیان له ڕۆشنبیرى و شارستانیه تمان ده دات ، چونکه دێنه زۆر بیانى میوانێکى ئێستا سواڵکه رانه ئ��ه و و کوردستان سوڕده مێنێت س��ه ری��ان ده بینن سواڵ کوردستاندا له ک��ورد که به وه دا ئاماژه شى ڕه حیم ده کات. له چه ند جگه ئێستا تاکو ک��ه هه وڵێکى بچووک حوکومه ت هیچى دیارده یه ئه و که مێ تا نه کردووه ئه گه ر له کاتێکدا ببێته وه که م کۆمه اڵیه تى کاروبارى وه زاره ت��ى ش��اره ک��ان��دا ل��ه ه��ه م��وو نه بێ�ت

به ڕێوه به رایه تى هه یه .

له ناو که له و سواڵکه رانه ى یه کێ بوو سواڵکردن خه ریکى ب��ازاڕدا بدوێین له گه ڵى ویستمان کاتێک تۆیه ک��ارى که ى ئ��ه وه ى : وتى له کاتى کاره ده که م، ئه م بۆ من بۆمان له گه ڵیدا قسه کردنمان ئه مه ش ، قه ره جه که ده رکه وت هه ر له بنه ڕه ته وه هه ر به و شێوه یه ڕاهاتوون و به پێى ڕاى شاره زایانى له سه ر قه ره ج کۆمه اڵیه تى بوارى ناتوانن و ڕاهاتوون پیشه یه ئه و

وازى لێ بهێنن.ک��ام��ه ران ج��ه الل که وه ک��و خۆى مامۆستاییه پیشه ى پێدا ئاماژه ى سواڵکه رانه ل��ه و هه ندێک : وت��ى بووه هه ندێکیشیان و ن��اچ��ارن ئه بێت ب��ه اڵم بۆیان، به عاده تێک بخه ینه الیه نه که یان ه��ه ردوو ئێمه ه���ۆک���ار و ب��ه رش��ی��ک��ردن��ه وه و ناوبراو چاره سه ریان بۆ بدۆزینه وه ، ڕوون���ى ک���رده وه ک��ه » ئ��ه وان��ه ى قه ره جن ئه بێت حوکومه ت و الیه نى که لێبگرێت ڕێگه یان په یوه نیدار نه که ن س��واڵ شوێندا له هه ندێک ئه بێت ک���وردن ک��ه ئ��ه وان��ه ش��ى و له ده ب��ێ��ت ب��ۆ بکۆڵرێته وه لێى سواڵ ساماندا خاوه ن ناوچه یه کى و هاواڵتى خۆیان له کاتێدا بکه ن میلله تى ڕه سه نى ئه و ناوچه یه ن« ، کامه ران له درێژه ى قه سه کانى وتى : من سه رم سوڕماوه له و قسانه ى هه ندێک ده یکه ن سواڵکه ره کان که پرسیارێک ت��وخ��وا کاکه ئه ڵێن ئه گه رێیته وه الى ئه ڵێت هه تیوم هه یه ده ڵێت، شتانه ل��ه و هه ندێک و ه��ه ن��دێ��ک��ى ت���ری���ان ب���اوه ش���تپ��ی��ائ��ه ک��ه ن و م��اچ��ت ئ��ه ک��ه ن و

ده ستده به ن بۆ گیرفانت .

سواڵکردن دیارده یه کى زیندووڕاپۆرت

ڕێکخراوه کان ده توانن

ئه و که سانه کۆبکه نه وه

وه هه وڵبده ن له ڕێگه ى خول و

مه شقه وه ڕایان بهێنن

که ببنه خاوه نى کارێکى

سه ربه خۆ، وه حکومه ت ده توانێت

به و شێوه یه سود

له کاره کانیان وه ربگرێت و ئه وانیش ده توانن ژیانیان به باشى

به سه ربه رن

پەنهان

سێشەممە 2011/04/19 ● ساڵی 30 ● ژماره 650 9 www.jamawarnews.com

بریتییه : زم���ان���ى دوو ل���ه گ���واس���ت���ن���ه وه ى ووت���ه و ب��ی��س��ت��راوه ک��ان ل���ه ن��ێ��وان مه به ستى ب��ه م��رۆڤ��ه ک��ان��دا خۆ و ن��ێ��وان��ی��ان ت��ێ��ک��دان��ى خ��ۆش��ه وی��س��ت ک����ردن الى نێواندا له قسه یان ئه وانه ى ئاڵو گۆر ده کات ، وه یه کێکه له نه خۆشییه ترسناکه کانى که باڵو بووه ته وه له ناو کۆمه ڵگه ، نه خۆشییه کى پیسه که نهێنیی ئاشکرا مرۆڤه کان سینه ى ناو ده کات و ناکۆکى ده خاته نێوان هۆیه وه به و خۆشه ویستانه وه

په یوه ندییه کان ده ڕوخێنێت .شوێنه وارى دوو زمانى :

دیارده ى بوونى ئه نجامى له کۆمه ڵگه ن��او له زمانى دوو چه ند شوێنه وارێکى ناشیرین و نه گونجاو به جێ ده مێنێت که

ئه مانه ن :دروس��������ت ب���وون���ى -1نێوان له ناکۆکى و جیاوازى

تاکه کانى کۆمه ڵگه .ب��وون��ى دوو دروس���ت -2له ) قلق ( نائارامى و دلى

نێوان تاکه کانى کۆمه ڵگه .دروس��������ت ب���وون���ى -3تاکه کان نیوان له شه رمه زارى گ��وی��زه ره وه ى که ئه وانه ى (که ئ��ه وان��ه ش و هه واله کانن

گوێبیستن ( ب�����او ب�����وون�����ه وه ى -4به ) التجسس ( سیخورى ناو هه واڵى زانینى مه به ستى

کۆمه ڵگه و تاکه کانى .و ئاشووب هۆیه وه به -5شه ر و کوشتار باڵو ده بێته وه .به هۆیه وه نان برین و -6کۆمه ڵگه و تاک به رژه وه ندى

به ره و زیان ده چێت .و رق بوونى دروس��ت -7کینه له ناو تاکه کانى کۆمه ڵگه

.رووخ���������ان���������دن و -8نێوان په یوه ندى هه ڵته کاندنى بردنى ن��او له و مێرد و ژن

سیله ى خزمایه تى

باڵو بوونه وه ى فیتنه یى -9و درۆ و باڵو بوونه وه ى هه واڵى ناراست و نا دروست و نه مانى

متمانه .

گرنگترین ئه و هۆکارانه ى که دوو ده ک��ات مرۆڤه کان له وا زمانى ببێته پیشه یان و پێوه ى

خه ریک بن : 1- بێ ئاگایى مرۆڤه کان یان گ��وێ پ��ێ ن���ه دان ب���ه وه ى که گه وره کان تاوانه له یه کێکه دژایه تى ه��ۆی��ه وه به چونکه

به رده وام دروستخۆشه ویستانیش و ده بێت

له یه ک ده کات .و ئیره یى ئه و هۆى به -2سه رکێشییه ى که له ناخى ئه و به چاویان که هه یه که سانه دا خۆشى و گه وره یى و ده سه الت و ریزى نێوان تاکه کان هه ڵنایه ت و ئه یه وێت هه موو ئه مانه ته نها به و ببینێته وه دا خ��ۆى له

که سى ترى ره وا نابینێت .ده س��ت م��ه ب��ه س��ت��ى ب��ه -3کۆمه ڵگه و گرتنى ب��ه س��ه را نزیک و کردنیان تێکه اڵوى دروس��ت و لێیان ب��وون��ه وه ئه و بۆ خراپه ئ��اژاوه و کردنى ده کرێت گومان که که سانه ى له خۆى باشتر یان به دیل بێت

بۆى .

و مه به ستى سیخورى به -4دروست کردنى خانه ى سیخورى ده س��ت و کۆمه ڵگه ن��او ل��ه نهینى له سه ر زانیارى که وتنى ده س��ت ئ���ه وه ى ب��ۆ تاکه کان بگریت به سه ر الیه نه چاکه کانى کردنى ئ��اش��ک��را و ه��ه ن��دی��ک به که سانیکیش نهینییه کانى

مه به ستى حه یا بردنیان .

که سانه ى ئه و سیفه ته کانى که پیشه یان دوو زمانییه :

زۆر ب��اب��ه ت��ه ک��ه ب���ۆئ���ه وه ى به ته نها و نه ده ین پێ درێژه بخه ینه سیفه تانه ئه و کورتى جۆره ب��ه و تایبه تن که روو سه رچاوه باشترین که سانه وه ئه ویش که پیرۆزه قورئانى له سوره تى ) القلم ( دا له 4 ئایه تدا 9 سیفه ت باس ده کات وه کو خواى گه وره ده فه رموێت مهین ح��اف کل تگع وال :)10(* هماز مشا و بنمیم )11( * مناع للخیر معتد أثیم )12( )13( زنیم ذلک بعد عتل *

*. که ئه مانه ن :زۆر سویند وات��ه / ح���اف ئه وه ى له به ر دیاره ، ئه خوات که سانه جۆره ئه م ووته کانى درۆ و گوماناوین بۆیه هه میشه سویندى زۆر ده خۆن بۆ ئه وه ى ل��ه الى بکه ن دروس���ت ب���اوه ر

خه لک بۆ درۆکانیان . ، ریسوان و / سووک مهین خۆیان ریزى ئه وه ى هۆى به ن��اگ��رن ل��ه ووت��ه ک��ان��ی��ان��دا و هه میشه ناراست ده گرنه به ر .

هماز / به ووته و به ئیشاره ت عه یبدار شوین ب��ه هه میشه

کردنى خه لکى دا ده گه رێت .هه میشه / ب��ن��م��ی��م م��ش��ا و ویستى ئه وه یه ئاژاوه و ئاشووب له نیوان خه لکى دا بنێته وه .

هه میشه / ل��ل��خ��ی��ر م��ن��اع چاکه ب���ه رده م له به ربه سته بۆ و خ��ۆى بۆ دا ) خیر (

خه لکیش .و شه ره نگێز وات��ه / معتد و راستى له سنوورى ده رچوو

دادپه روه رى .اثیم / واته هه میشه ده که وێته ناو قه ده غه کراوه کان و به دواى

یاخى بووندا ده گه رێت .ت����ال و ئ��ی��س��ک ع���ت���ل / ناکه س و ناشیرین ره وش��ت خاوه نى هه میشه بۆیه به چه ن

که سایه تییه کى قێزه ونن .سیفه ته دواترینى / زنیم که سانه یه ئه و ناشیرینه کانى هه میشه و شه ره نگێز وات��ه هیچ و خۆشه پێ ئازاردانیان ئاشوبى و ش���ه ر ل��ه ک���ه س

زمانیان پارێزراو نییه .حوکمى دوو زمانى :

دوو زمانى له ئایینى ئیسامدا و به کۆ ده نگى زانایان کارێکى قه ده غه ) حرام ( ه و یه کێکه

له تاوانه گه وره کان .ل��ه ق��ورئ��ان و ف��ه رم��ووده ى پێغه مبه ریش ) صلى الله علیه کراوه پێ ى ئاماژه ) سلم و

بۆ نموونه : ) د.خ ( پێغه مبه ر -ده فه رموێت : ) ال یدخل الجنه زمان دوو که سى واته ) نمام

ناچێته به هه شته وه .ل��ه ف��ه رم��ووده ی��ه ک��ى ت��ردا الله عباد )شرار ده فه رموێت المفرقون بالنمیمه المشا وون للبری و الباغون الحبه بین خراپترینى : وات��ه العیب( که سانه ن ئه و خوا به نده کانى زمانییه دوو له حه زیان که نێوان ده خ��ه ن��ه ناکۆکى ک��ه له نه نگى و خۆشه ویستانه وه که سانى پاک دروست ده که ن .تاکێکى هه موو له مانه جگه که سانه له و نه فرت کۆمه ڵگه به و ده ستن هه ڵ که ده ک��ه ن کارانه و ئه گه ر چى له سه ره تادا ت��ا م���اوه ی���ه ک ف��ری��و ب��درێ��ن که سانه وه جۆر ئه و به ده ست به اڵم سه ر ئه نجام هه ر ئاشکرا کۆمه ڵگه ناو ریسواى و ده بن ده بن چونکه په تى درۆ کورته و

رۆژێک دێت هه ر ئه پچرێت .

مناڵی ته ندروست پ��ه روه رده ى ته ندروست پێده گه یه نێت ،تامناڵ خێزانیه کان و له گرفته ناوخۆیی ب���ه دوورب���گ���ی���رێ���ت ل���ه الی���ه ن که سانى و ب��اوک��ان و دای��ک��ان مناڵ گه وره وه باشتره ،له ناخى نه خواردۆته وه ،مناڵ کینه په نگى شته جوانه کان وه ک خۆى ده بینێت وه ک م��ن��اڵ ن��اخ��ى و ،ده رون ئاوێنه یه کى پاک وایه ڕوخساره کان ،کاتێک ده دات پیشان به روونى دایک و باوک گرفتێکى الوه کیان بۆدروست ده بێت پێویست ناکات بکه ن باسی مناڵه کانیان الى به ده م گیرۆده ده بن خۆیان هه م گرفته وه هه م مناڵه کانیان ،ئه وه ى له م ڕاپۆرته داده یخوێنیته وه گرفتى ئه وخێزانانه یه که باسیان کردوه الى الرى ئه وانیشل مناڵه کانیان وهاوڕێکانیان هاوپۆله کانیان وده ره ن�����ج�����ام خ��ه ڵ��ک��ان��ێ��ک��ى زانیوه وهات زۆربه ئارێشه کانیان ونه ته ناوگرفته کانیانه وه کێشه ى لێبوه ته وه ،سابات گ��ه وره ت��رى ماڵه وه ڕایگه یاند«ڕۆژێک ژنى ح له گه ڵ بچوک له سه رگرفتێکى م���ێ���رده ک���ه م ب���وب���ه ه���ه رام���ان م���ن ق��س��ه ی��ه ک��م ک��ردئ��ه وی��ش ئیتربوه به شه ڕمان ق��س��ه ی��ه ک وکردمیه ده ره وه به اڵم ئه ولێیدام هه بومن مناڵمان ل��ه ب��ه رئ��ه وه ى ن���ه چ���وم���ه ده ره وه پ���ی���اوه ک���ه م چ��������������وه ده ره وه ش���ه وی���ش ئێواره منالێکمان ن��ه ه��ات��ه وه ه����ه ی����ه ل����ه دووى س��ه ره ت��ای��ی الچاوم کردمن یه هاته وه سه یرى بوه ته وه ووتى«دایه گیان شین واى چ������اوت ئ����ه وه ب����ۆچ����ى نیه که وتم هیچ وتم لێهاتوه منیش ده ى دایه گیان ئه ى ئیترووتى بات بکه بابت بۆباوکم ته له فۆن بۆخه سته خانه منیش وتم قه یناکچم خ��ه س��ت��ه خ��ان��ه ى ن��اوێ��ت خ��ۆى ده بێته وه ،ئیترمناڵه که مان چاک ئینکارى زۆرکردوتى به خواده بێت

وازم م��ن ب��ک��ه ی��ت ت��ه ل��ه ف��ۆن کردمه زته له فۆنى هێناتووئیهاملم وبۆمامى کردوه بۆبراگه ره که ى وب����ۆخ����اڵ����ی وات����ه ب����راک����ه م ته له فۆنم زانى وه اڵهه رئه وه نده م ب��ۆه��ات ب���راک���ه م وت���ى چ��اوت ئێستاسه یاره ده هێنم چیه تى به هه مان م��ێ��رده ک��ه ش��م ب���راى ش����ێ����وه ،ک����وڕه ک����ه ش����م����ان ب����ه ه����ه م����ان ش����ێ����وه ،ئ����ه م م��ن��اڵ��ه ڕۆش��ت��وه ت��ه ده ره وه ب��ۆالى هاوڕێکانى ده ستى کردوه به گریان وتویه تى دایکم گوناحه کوێرده بێت لێهاتوه تومه زمناڵێکى که وتوه واى ه������اوڕێ������ی گ���وت���ه ی���ه ت���ى وه اڵن��ه ک��ه وت��وه ئ��ێ��م��ه ئ��اگ��ام��ان لێبوباوکت لێیدا،مناڵ هاته وه وتى دای��ه ب��اوک��م چ��اوى وال��ێ��ک��ردوى منیش وتم نه خێرووتى باساڤێڵی ه���اوڕێ���م وت���ى ئ��ێ��م��ه ئ��اگ��ام��ان ل��ێ��ب��ودای��ک��ت ده گ��ری��اوب��ازک��ت کاته داکه خاڵیو ل��ێ��ی��ده دا،ل��ه م دێنه وه ده ڵێن براکه ى و مامى س��ه ی��اره ئ��ام��اده ی��ه ب��اب��ڕۆی��ن ب����ۆخ����ه س����ت����ه خ����ان����ه ئ����ه م م���ن���اڵ���ه س���ه رڕۆی���ه ده ڵ���ێ���ت لێیداوه بۆیه واى خاڵه وه اڵباوکم ده ڵێت به من لێهاتوه ،براکه شم وای��ه ل��ه ب��ه رب��راى م��ێ��رده ک��ه ش��م نه خێرباگرفتى ووت��م وه س��ت��اوه ئیترله ئه وان نه بێت ت��ردروس��ت وتم قسه یه ک وله من قسه یه ک ئیتربراکه ى ئه ولێیداوم به ڵێ ده بێت مێرده که م ب��راى و من پ���ه الم���ارى و ب��ه ن��اخ��ۆش��ی��ان شه ق و به بۆکس یه کترده ده ن تۆفیق به رده بنه یه کتر،شاگوڵ مناڵی ووتى،وه اڵهى فه رمانبه ر سه رده مه زۆرفێڵبازوزۆرزانن ئه م هه ربه ته بیعه ت پیاوه که م من باش نابیستێت وعه سه بیه هه رچی ب������ه دڵ ن���ه ب���ێ���ت ه��ه ڵ��ه چ��ێ هه رئه وده قه یه شه دواى وه ک خۆى له گه ڵ من لێدێته وه ،پیاوه که ى ب��رای��ه ک ج��اروب��ارئ��ی��ش ده ک��ه ن ب��ه ی��ه ک��ه وه ڕۆژێ��ک ل��ه س��ه ر)60(کێشه یه ک ئه مه ریکى وه ره ق��ه ى

دروست ده بێت دواى چاره سه رى براکه م بوچشه وه که ى و ده که ن پ��ی��اوه ک��ه م خ��ۆش��ی دڵ دێ���ت لێبوردنى ده دات��������ه وه وداواى پێی ئیترپیاوه که شم لێده کات ده م ک��ه ى ئاسایه به اڵم ئه ڵێت دی��ت��ه وه ب��راک��ه ش��م ده ڵ��ێ��ت )3(منیش ت��رپ��ی��اوه ک��ه ى ڕۆژى ده ڕوات باشه وئیتربراکه م ده ڵێت ،پیاوه که م له گه ڵ من قسه ده کات خۆئه م وبه سوعبه ته وه ده ڵێت وێ��ڵ��ه ى ب���رات پ����اره ى دن��ی��اى

هه یه بۆووتى ).3(ڕۆژى ترمانگێکى ووتم له کوێیه زۆردووره منیش تر )3(ڕۆژى ن���ه وت ).3(ڕۆژى ئێمه ئاگامان ئ��ه وه ى به بێ وت ق��س��ان��ه ى خ��ۆم��ان بێت ل���ه م ئێمه ى هه یه ده نگى مناڵێکمان ده چێت کردوه وبۆبه یانى ته جیل ب��ه دای��ک��م ب��اوک��م و ب��ۆم��اڵ��ی له کوێیه ئه ویش خاڵم ده ڵ��ێ��ت

و خۆیه تى له ژووره که ى ده ڵێت قسه کان که من وپیاوه که م له گه ڵ کردومانه به تۆمارکراوى یه کترى که م ته وه بۆبرا یله که ده کا له مۆبا،ب��راک��ه ش��م ت��ه ل��ه ف��ۆن ده ک���ات ده چن وتێک پیاوه که م له گه ڵ ده که م براکه م قسه له گه ڵ تامن و ه��ێ��ورى ده ک��ه م��ه وه پ��ێ��م وت کردتۆبۆواهه ڵ ئێمه سوعبه تمان ده چ�������ی ئ���ی���ت���رب���راک���ه ش���م کاسب عه لی هێورده بێته وه ،ناق کارڕایگه یاندڕاسته له هه ردووڕه گ

هه یه وکه سی باش ه زه که که سی پ���ێ���چ���ه وان���ه ش ه���ه ی���ه ب���ه اڵم واهه یه ساده ترین ژنى بڕوابکه ن گ��رف��ت ل���ه م���اڵ ب���اوک���ى ب��اس ده ک����ات ی���ان م��اڵ��ه خ��ه زوران��ى ته داخولی واهه یه بۆهه موشتێک م��ێ��ردای��ه ت��ى و ژن ن��ێ��وژی��ان��ى ئێستامن ده ب��ن��ه وه ب��ڕواب��ک��ه ن عه یبیشه ئه م گرفته م باس ده که م

هه موکێشه کان م��ن خ��ێ��زان��ى دێن ئه وان و باوکى ده باته ماڵ چ����اره ى ده ک����ه ن خ��ۆئ��اس��ای��ی ی����ه چ����ون����ک����ه وه ک دای������ک و ده ک��ه م سه یریان خ��ۆم ب��اوک��ى بزانن کوره ئه وه قه یناکه هه رکاتێک نیه خوشکێکى ئێمه گرفتمان هه یه ئه وده نێرن خێزانم بچوکى ه مێنێته و حه فته د و و به حه فته ده قسه ن ه مێنێته و د ه قه ینا ر ه کوته له فۆن ه گێڕێته وه ئه وانیش گرفتان ف��اڵن ده ڵ��ێ��ن ده ک���ه ن ئێمه بێین چ��اره س��ه رک��ردی��ان چ���اره س���ه رى ک��ه ی��ن ،ح��ه زم��ان چه ندمناڵێکیش ک���ردووت���ه ى هه ندێکیان ب���ه اڵم وه رب��گ��ری��ن و دایک ئ��ه وه ى بیانوى به هۆى خراپیان بزانن پێیان باوکیان به سه رده هێنن هیچیان نه وت ئه م به چه ندپه یڤێکى چه ندمناڵه یش ده رب��ڕى خۆیان ڕاى زۆرک���ورت تاوانى نازانم ،زرارعبدالله ووتى شێرله گرفته کانى ئێمه چیه پشکى به رئێمه ده که وێت دایکوباوکمان حه ماڵه وکرێکارى ب��اوک��م م��ن ده ست کارى گه رڕۆژێک ده کات به دایکم ناڕه حه تیه که ى نه که وێت و ئێمه ده ڕێژێت ،خواخوامه ڕۆژێک بچمه ماڵ و باوکم کرێکارى ده ست بتوانم ل��ه ب��ه رئ��ه وه ى که وتبێت قوتابخانه به جێ کۆششه کانى بابه بمان بڵێین خۆناوێرین بێنم له کوێ پاره م به ره ده ره وه ده ڵێت به مه ده ره وه ئه مه دایکتان بوبتان هه ڵتان ده نێت ئیتربه رده بێته دایکم به قسه وتوانج و جارى واش هه یه لێی ووتى:باوکم ده دا،ڤانیاعباس په یداده کات ده خواته وه هه رچی ده ی���داب���ه خ���واردن���ه وه ش���ه وان دره ن���گ���ێ���ک دێ���ت���ه وه ،دای���ک���م چ��ه ن��دی��ن ج��ارب��ه ق��س��ه ى خۆش پ��ێ��ی وت��وه وچ��ه ن��دج��ارێ��ک��ی��ش تۆراوه وخه ڵک هێناویانه ته وه به اڵم بێسوده من الریم نیه له خواردنه وه ى دروست بۆئێمه دایکم ته نهاگرفت ن��ه ک��ات ،ج���ارى واه��ه ی��ه پ��اره ى پ��ێ��ن��ی��ه داواى پ��اره ل��ه دای��ک��م

پ��اره م بڵێت گه ردایکم ده ک��ات یابچۆله ماڵه دراوسێ پێنیه ده ڵێت بۆم بێنه یان له ماڵی باوکت بێنى لێدان ئ��ه وه ش .....دواى ب��ۆم باوکم ،ڕۆژێ��ک پێده کات ده ست وشه وه که شی نه چوبۆسه رئیش ڵه و له ما نه وه هه ر د ر ا نه چوبۆخوداونه له منیش ه بوونه له دایکمى ،ئه وشه وه م به باش زانى بۆیه که م بکه م ب��اوک��م بونى جارهه ست وچومه کۆشی و وتم بابه قسه یه ک وتم نه وت��ى ن��اده ى لێم بکه م ئاخرکچم نایه وتى ده م��ت بۆنى نه مخواردۆته وه وتم بابه توخواناڵێم ه��ه رم��ه خ��ۆره وه ئ��ی��ت��ردره ن��گ ،ئێستاهه ستم بخۆره وه دره ن��گ ک�����ردوه ه�����ه م�����وش�����ه وێ�����ک هه رله دایکم ن��اخ��وات��ه وه وب��ه اڵم ج��ی��اوازى ڕاى ده داب��ۆزان��ی��ن��ى ڕاى زان�����ى ت���رب���ه ب���اش���م���ان پ��س��پ��ۆڕێ��ک��ى ک��ۆم��ه اڵی��ه ت��ى عبدالکریم ش���ادان وه رب��گ��ری��ن و ژن نێوان ڕایگه یاند«گرفتى مێردهه رله سه ره تاى دروست بونى ه شمێنێت د هه ر ه و ه هه بو نه و یا ژوه چ���������اره س���������ه ری���������ش زۆرج��ارل��ه الی��ه ن خ���ودى ژن و نه ى ێشا ر ئا ئه و ه ، و ا ه کر ده و مێرو ژن ل���ه ن���ێ���وان ڕوده دات پیاوداشتانێکن قابیلی چاره سه رن ئ��ه وه ى خۆیاندابه بێ له نێوان ،هێنانى ترببرێت په نابۆکه سانى بۆناوگرفتى س��ێ��ه��ه م ک��ه س��ی مناڵ پیاوئه ویش و ژن نێوان دایک نێوان به گرفتى زانین یان مناڵه گرێ گیرۆده بونى باوکى و به سه رده مێکى مناڵ ده رونیه کان پ��وخ��ت��دات��ێ��ده پ��ه ڕێ��ت و پ���اک ئ��ال��ه وس��ات��ه ه��ه س��ت��ی��اره دام��ن��اڵ به کێشه کانیان ئاشنابکرێت دایک نێوان هه ڵه ى گه وره ترین و باوکه پێویسته له سه رژن و باسی ش��ێ��وه ی��ه ک پیاوبه هیچ مناڵه کانیان الى کێشه کانیان بونیان چونکه تێکه ڵ ن��ه ک��ه ن مه ترسیدارده بێت به گرفته کانیان

بۆداهاتویان .

نصرالدین پوشێنى

دڵشاد صاڵح

کۆمەاڵیەتیدوو‌زمانى‌)النمیمه‌(

کێ‌باجى‌گرفته‌کانى‌نێوان‌دایک‌و‌باوک‌ده‌دات؟

www.jamawarnews.com 10 سێشەممە 2011/04/19 ● ساڵی 30 ● ژماره 650

به رپرسانى پۆلیس له هه رێمى راجستانى هیندستان ڕایانگه یاند: پۆلیسێک چه ند گولله یه کى له شان و گه ده ى خۆى داوه وه ربگرێت. ئازایه تى خه اڵتى بۆئه وه ی ئه م پۆلیسه ناوى )ماهیش راج جۆره (له نه خۆشخانه کانى له یه کێک ئێستا ه چ��ارس��ه رى ه��ه رێ��م��ه ک��ه پایته ختى

به کارهێنانى ب��ه ه��ۆی ده ک��رێ��ت، ب��ۆ نادورست. شێوه یه کى به چه که که ى سه ر چاوه یه ک له پۆلیس ڕایگه یاند: راج جۆرگوتویه تی: شه ش که سى نه ناسراو لێکردوم ، به اڵم کاتێ پۆلیس ته قه یان له کاتى ڕوداوه ک���ه شوێنى گه یشته که س ک��ه ده رک��ه وت��وه لێکۆڵینه وه

به ڵکو نه کردووه ، راج جۆر له ته قه ى به چه کى خۆى ته قه ى له خۆى کردووه و که وتووه به رگه ده ى گولله یه کى و که وتووه به رشانى تریش گولله یه کى له لێکۆڵینه وه که دا راج دانى به وه داناوه ئامانجى له م تاوانه ئه وه بووه که خه اڵتى

ئازایه تی وه ربگرێت.

هه رێمى ل��ه پۆلیس به رپرسانى ڕایانگه یاند: هیندستان راجستانى له شان گولله یه کى چه ند پۆلیسێک ب��ۆئ��ه وه ی داوه خ��ۆى گ���ه ده ى و ئه م وه ربگرێت. ئازایه تى خه اڵتى پۆلیسه ناوى )ماهیش راج جۆره (ه له نه خۆشخانه کانى له یه کێک ئێستا چارسه رى هه رێمه که پایته ختى به کارهێنانى به هۆی ده کرێت، بۆ چه که که ى به شێوه یه کى نادورست. سه ر چاوه یه ک له پۆلیس ڕایگه یاند: که سى شه ش جۆرگوتویه تی: راج

به اڵم لێکردوم ، ته قه یان نه ناسراو شوێنى گه یشته پۆلیس ک��ات��ێ لێکۆڵینه وه له کاتى ڕوداوه ک����ه له ته قه ى که س که ده رک��ه وت��وه راج جۆر نه کردووه ، به ڵکو به چه کى و ک���ردووه له خۆى ته قه ى خ��ۆى که وتووه ب��ه رگ��ه ده ى گولله یه کى به رشانى ت��ری��ش گولله یه کى و راج له لێکۆڵینه وه که دا ک��ه وت��ووه دانى به وه داناوه ئامانجى له م تاوانه ئازایه تی خ��ه اڵت��ى ک��ه ئ��ه وه ب��ووه

وه ربگرێت.

»میهمه ت جیهانه . لوتى گه وره ترین خاوه نى تورکیا هاواڵتییه کى ئوزیوریک« له دایکبووى ساڵى 1949یه و خاوه نى گه وره ترین لوتى جیهانه . درێژایى لوتى میهمه ت ئوزیوریک 8.8 سانتیمه تره و ناوى وه ک خاوه ن گه وره ترین لوتى جیهان له ناو په رتووکى پێوانه کانى

گینس تۆمار کراوه .

کــاوڕ4/20-3/21

دووانه6/20-5/21

قرژاڵ7/20-6/21

شێر8/20-7/21

فه‌ریک9/20-8/21

ل���ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه دا ه���ه ل���ى دارای�����ى که سانێکى به بایه خ رێ و دێته باشت ماوه یه ئه م هه وڵبده ئه ده یت، نزیک بۆئه وه ى بکه یت، مامه ڵه بابه تییانه بۆ به هێزت هه بێ و پالن زۆر پێگه یه کى داهاتوو دائه نێیت و کاره کان له به رده متدا

ئاسان ئه بێ.

له هه فته یه ئ��ه م بواره کاندا هه موو هه ناسه ى ئ��ه ب��ێ��ت، ی����اوه رت ب��ه خ��ت ئاسووده یى هه ڵئه کێشیت بۆ گۆڕانکارى گرنگ، هه لى هێمن و ش��ادى کتوپڕى له م ق��رژاڵ ب��ووان��ى ل��ه دای��ک هه ندێک

ماوه یه دا چاره نووسیان ئه گۆڕێت.

ئ����ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه دۆخ������ێ������ک������ى ت���ه ن���دروس���ت���ى پێبده یت، بایه خى پێویسته که تێدایه ، هێزو بۆ ئاماژه یه هه فته دا له ناوه ڕاستى ده سه اڵت و ئاڕاسته ى نوێ و دیدارى خۆش و حه وانه وه دا به دواى هه ڵدێیت و له رۆتین

ئه گه ڕێیت.

ئ������ه م م����اوه ی����ه به ئاگابه له هه ندێک س��ۆزدارى کێشه ى هه ندێک ئ��اڵ��ۆزب��ب��ن و وان��ه ی��ه ک��ه ل��ه پاشه کشه ى تێدایه له بوارى سۆزدارییداو ببێت، دروس��ت نهێنى په یوه ندییه کى رووبه ڕووبوونه وه ى له گه ڵ که سێکى نزیک

تێدایه .

ئ����ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه دائه به زێت و وره ت به خۆت متمانه ت نیگه رانى له وانه شه ئه بێته وه ، ک��ه م ئاماژه یه هه روه ها بیت، نزیک که سێکى ب��ۆم��اوه ی��ه ک��ى گ��ه رم��وگ��وڕ ل��ه دی��دارو دۆستایه تى و رومانسییه ت له وانه یه به ره و

په یوه ندییه کى نوێ هه نگاو بنێیت.

ئه م پێویسته هه فته یه له بوارى هه ڵسوکه وت هێمنانه تایبه تیتدا ژیانى ئ��ه م��ه ش��دا که شى ل��ه گ��ه ڵ ب��ک��ه ی��ت، هاوسه نگى ئه بێت و باشتر سۆزداریت ئه گه ڕێته وه بۆ ژیانت و له باشترین دۆخدا

ئه بیت و ئامانجه کانت به دى دێنیت.

گـــــا5/20-4/21

هه فته یه ئ���ه م ڕووب����������ه ڕووى ڕه خنه ئه بیته وه و هه ست و سۆزت ناسک خ��رۆش��ه وه ب��ه ج��ۆش و ب��ه اڵم ئه بێت، چاالکییه کانت ئه نجام ئه ده یت و متمانه ت به لێوه شاوه یى ئه بێت و زیاتر به خۆت

هه ڵئه گریت به رپرسیاریتییه کان

ته‌رازوو10/20-9/21

پ����ێ����وی����س����ت����ه ب���ه ئ���اگ���اب���ی���ت و ک����ۆن����ت����ڕۆڵ����ى ئ��ام��اژه ب��ێ��ت بۆ ه��ه ڵ��چ��وون��ه ک��ان��ت گه شه کردوو، تایبه تى په یوه ندییه کى ئه گه ر تێدایه گرنگى دیدارى هه ندێک هه وڵبده ب��ووی��ت نائومێدى ت��ووش��ى

کاردانه وه ى دۆخه که تێپه ڕێنیت.

که‌وان12/20-11/21

پ���رۆس���ه ی���ه ک���ى ئه نجام رزگارکردن له وانه یه ئه ده یت، تێدابێت و ئاڵۆزى س��ۆزدارى دۆخێکى خۆت له رووبه ڕووبوونه وه به دوور بگره و شادمانت نوێیه کان به رپرسیارێتیه

ئه که ن.

گیسک1/20-12/21

ئ�����ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه ن��ه��ێ��ن��ی��ه ک��ان��ت له وانه یه بپارێزه ، پ��ه ی��وه ن��دی��ی��ه ک��ان��ت ل��ه گ��ه ڵ ره گ���ه زى به رامبه ر خراپ ببێت، ئاماژه ى تیایه بۆ خۆش و عاشقانه ى کاتێکى رۆمانسیه ت و خۆت له مه ترسى بپارێزه و رێمه ده تووڕیى و

بێئومێدى کۆنتڕۆڵت بکات.

سه‌تڵ2/20-1/21

ل����ه م ڕۆژان������ه دا ک����ه س����ێ����ک����ى پ��ێ��گ��ه ی��ش��ت��وو، رۆڵى که ئه ناسیت ته مه ن به ی��ان تواناى ئاینده داو له بڕیاره کانى ئه بێت هه یه ، کارت قورسترین ئه نجامدانى بۆت بوێ هه رچییه کت ماوه یه ئه م

دێته دى.

نه‌هه‌نگ3/20-2/21

ئه م ماوه یه ئاگادارى به و ڕووداوه ک�����ان سوود ئه که یت و ب��ه ح��ه وان��ه وه هه ست وه رئه گریت و پیشه یى هه لى له هه ندێک هه یه و نه رمى به پێویستى دۆخه که ئه ده یت و ئه نجام نائاسایى کارێکى

تواناى بیرکردنه وه ت زیاترئه بێت.

دووپشک11/20-10/21

چێژ له ژیانى خۆت ببینه ، بێ ئه وه ى

بیر له ژیانى که سێکى دى بکه یته وه

*****

له ش ساغى تاجێکه له سه رى هه موو

مرۆڤێکى سه المه ته ، به اڵم ته نها

نه خۆشه کان ئه و تاجه ئه بینن

له په نده کانی ژیان

بۆ ئه وه ى خه اڵتى ئازایه تى وه ربگرێت، ته قه له خۆى ده کات

کاسرین برایه نه خۆشخانه ى ده روونیی

پشوو

خاوه نى گه وره ترین لوتى جیهانه

ئه مریکى ت��ازه ى لێکۆلینه وه یه کى ده ریخستووه ، که که سه جوانه کان زیاتر هه ست به خۆشحالى ده که ن، له ئه مه ش ت��ردا، که سانى له چاو ئابوورى ب��ارى پاڵنه رى ئه نجامى لێکۆلینه وه که وه بێت. ناڕاسته وخۆه زانکۆى توێژه رانى کۆمه لێک که تکساس ئاماده یان کردووه ده ڵێت« ناڕاسته وخۆ ئ��اب��وورى پ��اڵ��ن��ه رى ب��ۆ ج��وان��ى وه ک��ۆ م��وچ��ه ى ب��ه رزو

پێکهێنانى و ئ��اب��وورى پاڵنه رى که سانى له گه ل ه��اوس��ه رى ژیانى سه رکه وتوودا، به رپره له زیادکردنى مرۆڤه وه ، له الیه ن دڵخۆشى بوارى ڕاسته وخۆ به شێوه یه کى جوانى و ک��اری��گ��ه ری��ه ک��ى زی��ات��رى ب��ۆس��ه ر له چاو ه��ه ی��ه ، ئ��اف��ره ت دڵخۆشى توێژه رى هامرمش دانییل پیاودا. ل��ێ��ک��ۆل��ی��ن��ه وه ده ل��ێ��ت »ج��وان��ى زیاد دڵخۆشى تواناى که سایه تى

ده ک����ات، و ک��اری��گ��ه رى ج��وان��ى کاریگه رى وه ک دڵخۆشى، له سه ر جێى ئابووریه . تواناى ده رئه نجامى له سه ر لێکۆلینه وه یه ئ��ه م باسه واڵته له که س هه زار 25 له زیاتر که نه داو ئه مریکاو یه کگرتووه کانى داوه ، ئه نجام به ریتانیا ئه ڵمانیاو ئه و که ب����ه وه داوه ، ئ��ام��اژه ی��ان و ، %15 به رێژه ى جوانن که سانه ى ئه وا به رێژه ى 10% زیاتر دڵخۆشن.

نوێ لێکۆڵینه وه یه کى ئه نجامى واڵتى خه ڵکى ده کات، ئاشکراى خه ڵکى ئ��ازات��ری��ن مه کسیک له لێکۆڵینه وه ئ��ه و جیهانن. و »په ره پێدان ن��اوه ن��دى الی��ه ن فه ره نسا له ئابووری« هاوکارى

له سه ر شێوازى کارکردن و ماوه ى واڵتى 27 خه ڵکانى کارکردنى پێشکه وتوو و نیوه پێشکه وتووى خه ڵکى دراوه و ئه نجام جیهان 10 ئه نجامدانى ب��ه مه کسیک وه ک رۆژێ��ک��دا له ک��ار کاتژمێر

جیهان خ��ه ڵ��ک��ى پ��ڕک��ارت��ری��ن ه��ه روه ه��ا ده ستنیشانکران. رۆژێ��ک��دا ل��ه ب��ه ل��ژی��ک خه ڵکى 7 ک��ات��ژم��ێ��ر ک���ار ده ک����ه ن و جیهان خه ڵکى سسترین وه ک

ده ستنیشانکراون.

که سایه تى جوان سه رچاوه ى دڵخۆشیه

ئازاترین و خاوترین خه ڵکانى جیهان بناسن

سێشەممە 2011/04/19 ● ساڵی 30 ● ژماره 650 11 www.jamawarnews.com

وه ک����و چ����اوه ڕوان����ده ک����را ی���اری یاریگای له سه ر ئیسپانیا کالسیکۆی هه ردوو نێوان له بێرنابیۆ سانتیاگۆ ج��ه م��س��ه ره ک��ه ی ت��ۆپ��ی پ��ێ ڕی��اڵ .. به ڕێوه چوو به رشلۆنه و مه درید له که س ملیۆنه ها که یارییه ی له و سه ره تاسه ری جییهان و زیاتر له 80 دوا تا یاریگا نێو له هانده ر هه زار خوله ک به تاسه وه چاودێرییان ده کرد به به رامبه ربوونێکی نه رێنی بۆ ڕیاڵ و

ئه رێنی بۆ به رشه به کۆتاهات.له نیوه ی یه که مدا به رشلۆنه به هه مان خۆی هه میشه یی ته کتیکی و پالن ده ستی به یاریکردن کرد و مۆرینهۆ پالنێکی به مه دریدیشش ڕی��اڵ و ئه و ئامانجی که بینران ت��ازه وه به ره نگاربوونه وه ی و ڕاگرتنی پالنه پالنه که ی به رشه بوو که تا ئاستێکی پالنه له و سه رکه وتووبوو ڕیاڵ باش پیپی سه ره کی هۆکاری ده کرێت و به رگریکار بوو که له ناوه ڕاستی یاریگا هێرشه کانی پوچه لکردنه وه ی ئه رکی به زۆر ه��ه ردووال . پێسپێردرابوو وردی به و ده کرد یارییان ترسه وه ئه رکه کانیان و ڕاهێنه ر ڕێنماییه کانی جێبه جێ ده کرد ئه مه ش بووبوه هۆی ئه وه ی بۆ هیچ الیه کیان ئاسان نه بێت . یه کتر گۆڵی سه ر بخه نه مه ترسی ڕیاڵ مه درید له چه ند بۆنه یه کدا نزیک له یه که م گۆڵی تۆمارکردنی له بوو

ڕێگای کریستیانۆ ڕۆناڵدۆ و به نزیمه وه له هێرش دوو له به رشلۆنه ش و ڕیگای ڤیا و میسی نزیکبوون له گۆڵ به اڵم به شێوه یه کی گشتی ڕیاڵ باشتر

زیاتری مه ترسی پێیه ی به و ده بینرا میوان یانه ی گۆڵی سه ر خستبووه کامێکیان هیچ ئه وه شدا له گه ڵ .نه یانتوانی گۆڵی یه که م تۆماربکه ن .

به و یارییه که دووه م ن��ی��وه ی ل��ه له تاوه کو ب��وو ب���ه رده وام شێوه یه گ��ۆڕا هه مووشتێک 52 خ��ول��ه ک��ی کاتێک ڕاول ئه لبیۆل له ناو ناوچه ی

و زه ویدا به ڤیای خست داڤید سزا به هۆیه وه له الیه ن ناوبژیوان به کارتی مێسی لیۆنێل و ده ره وه سوورکرایه سزاکه ی لێدانه سه رکه وتویی به

ده رک��ردن��ی دوای . ک��رد جێبه جێ جێگای گه ڕایه وه پیپی ئه لبیۆل ناوه ڕاستی له ئه لبیۆل و شوێنه که ی یاریگا به چۆلی مایه وه ئه مه ش بووه به رشلۆنه یاریزانانی ئه وه ی هۆی به پێچه وانه ی نیوه ی یه که م توانیان ئاسانی خ��ۆی��ان هه میشه یی وه ک و ده س��ت بگرنه یاریگا کۆنترۆلی مه ترسی بخه نه سه ر گۆڵی ڕیاڵ . به اڵم هه ردووال گۆڕانکارییه کی چه ند دوای خۆی هاوسه نگی توانی ڕی��اڵ ،هێرشه کانیان و بهێنێته وه به ده ست چ��رب��ک��ه ن��ه وه ت��ا ل��ه ی��ه ک��ێ��ک له هێرشه کاندا مارسێلۆ له ناوچه ی سزا به ردرایه وه و ناوبژیوان دووه م لێدانی به اڵم هه ژمارکرد یارییه که له سزای ئه مجاره یان له به رژه وه ندی ڕیاڵ . که تێیدا کریستیانۆ ڕۆناڵدۆ له خوله کی . یه کسانکرده وه ئه نجامه که ی 82پاشانیش هه ردووال به رده وام بوون له یارییه که ئه نجامی به اڵم هێرشکردن مایه وه و هه ردووال به و شێوه یه هه ر

به خاڵێک ڕازی بوون.به رشلۆنه ب��ه رام��ب��ه رب��وون��ه ش ب��ه م اللیگا له به ده ستهێنانی ت��ه واوی به ی��اری 6 ته نیا ک��ه ب���ووه وه نزیک پێنجیان له و ماوه خوله که دا له 8 کاتێکدا له ئه مه ئاسانه ئه رکی خاڵ له پێش ڕیاڵ مه درید ڕکابه ری

سه رسه ختی دێت

کالسیکۆ به یه کسانى کۆتاى هات

میالن تا دێت له به ده ست هێنانى خولى ئیتاڵى نزیک ده بێته وه

ئینته ر تووشى شکست هات

سیتیزنز توانى شه یتانه سووره کان بکاته ده ره وه

لیڤه رپووڵ 2 خاڵى گرنگى به ده ست هێنا له یاریگاى ئیمارات

وةرزش

ل����ه چ����وارچ����ێ����وه ی 33ی گه ڕی یاریه کانی ئیتاڵی کاڵچیۆ خوولی یانه ی ئه ی سی میالنی پ��ێ��ش��ه ن��گ ت���ووان���ی س��ه رک��ه وت��ن ب��ه ده س��ت نزیک زیاتر و بهێنێت ب����وه وه ل��ه ب��ه ده س��ت هینانی سکۆدیتۆی ئه م

وه رزه نزیک بوه وه …سان یاریگای له سه ر

به یانه ی تایبه ت سیرۆی یانه ی میالن س��ی ئ��ه ی نیرازۆری میوانداری یانه ی س��ام��پ��ه دۆری��ای ک���رد و یاریه که ی به ئه نجامی سێ گۆڵی خاووێن لێ برده وه و خۆی له به ده ست هێنانی یانه کانی خوولی نازناوی ئیتاڵیای 2010-2011 نزیک کرده وه و کۆی خاڵه کانی به رز کرده وه بۆ 71خاڵ .

خوولی یاریه کانی چ��وارچ��ێ��وه ی له ئینگلیزی و له گه ڕی 33ی پریمه رلیگدا به هێز یه کجار یاریه کی ئه مڕۆ ئیواره ی لووتکه ی له چوو به ڕێوه چێژدار و له نێوان که هه فته یه ئه م یاریه کانی هه ردوو یانه ی لیڤه رپوولی تازه گه ڕاوه بۆ لووتکه ی ئاستی و له زه وی دانی یانه گه وره کان و یانه ی گه نه رز که ئه رسیناڵی و دووه م��ه پله ی خاوه نی و له نده نیه یاریه که ش به شێوه یه کی نه خوازراو به بێ گۆڵ کۆتایی هه تا کۆیایی مابوه وه که چی له دوا هه ناسه ی یاریدا ئارسیناڵ تووانی سه رکه وتن تۆمار بکات که چی له هه مان کاتدا و به هه مان شێه وه ی گه نه رز لیڤه رپوول گۆڵی به رامبه ری تۆمارکرد و یاریه که ش به به رام به ربوون به ئه نجامی

1-1 کۆتایی هات .تایبه ت ئیماڕاتسی یاریگای له سه ر ئه رسیناڵ یانه ی تۆپچیه کان به یانه ی کرد لیڤه رپوولی یانه ی م��ی��وان��داری له وه اڵم بێ گۆڵێکی به یاریه که و له هات کۆتایی ئه ریناڵ به رژه وه ندی کاتێکدا گێمی یه که میش له به رژه وه ندی تاڕاده یه ک ،، چوونکه بوو ئه ه رسیناڵ هانده رانی چ��اوی پێش له یاریه که گه نه رزدا به ڕێه وه ده چوو به اڵم ئه وه ی چاوه ڕوان ده کرا گۆڵ بوو به اڵم نه بینرا کۆتایی ئه نجامه به م یه که م نیوه ی و

هات ،له تایمی دوووه می یاریه که لیڤه رپوول که له ژێر سه رپه رشتی کینی دالگلیش هه رچۆنێک ده یویست ده کات ڕاهێنان

بێت ئه نجامه که به م شێوه یه بمێنێته وه یاخوود له سوودی خۆی کۆتایی بێت به اڵم ئه وه شی بۆ هاته دی و ناوبژیوان 8 خووله کی زیاد کرد و له دوا خووله کدا هه ژمار ئه رسیناڵ بۆ سزای لێدانێکی کرد و یاریزان ڕۆبن ڤان پێرسی تووانی گۆڵی پێسکه وتنی گه نه رز تۆمار بکات به اڵم زۆری نه برد و به هه مان شێه وه لیڤه رپوول بۆ تری په ناڵتیه کی داوه ر هه ژمار کرد و یاریزان دێر کۆیت تووانی .. بکات تۆمار بوون یه کسان گۆڵی له یاری چوون که ئه نجامی یاریه که 1-1 بوو وه به م به رامبه ر بوونه یانه ی پله ی له خاڵ 63 کۆی به ئارسیناڵ پله ی له لیڤه رپوولیش و دێت دووه م

شه شه م مایه وه به کۆی 54 خاڵ .

له میانه ی یاریه کانی گه ری 33ی یه که کانی پله ی یانه خ��وول��ی ئینته رمیالنی ی��ان��ه ی ئیتاڵیا تووشی سێیه م پله ی خ���اوه ن نه کراو چ����اوه ڕوان شکستێکی

دۆڕا خاوێن دووگۆڵی به و هات تاردینی ،،ئینیۆ پارما به یانه ی که گرتبوو له خۆ ی��اری��ه ی ئ��ه م ی��اری��گ��اک��ه ت��ای��ب��ه ت��ه ب��ه ی��ان��ه ی له دووگ��ۆڵ به یاریکه و پارما

ئه ماوری هاوڕێیانی به رژه وه ندی پارما گۆڵه کانی ،، به کۆتاهات له جۆڤینکۆ سپاستیان یاریزان ئۆلیڤێرا ئه ماوی و 32 خووله کی

له خووله کی 87 تۆماری کرد

پێش قۆناغی میانه ییاریه کانی له کۆتایی جامی FA ئێواره ی دوینی یه ک یاری زۆر به هێز و گرینگ به ڕێوه چوو که له هه مان کاتدا دێربی شاری مانچیستێر بوو که له نێوان یانه کانی مان ی��ان��ه ی و سیتی مانچیستێر یاریه که ش وه بوو یونایتد چیستێر له وه اڵم بێ گۆڵێکی به ئه نجامی به رژه وه ندی یانه ی مانچیستێر سیتی

به کۆتاهات ،به ناوبانگی یاریگای له سه ر یاریه که که چوو به ڕێوه ویمبڵی ئینگلته را کۆتایی یاری بریاره هه مانکاتدا له ئه وروپای پاڵه وانه کانی یانه خوولی له سه ر ئه م یاریگایه به ڕێوه بچێت وه ده بوو زیاتر و چێژی تام یاریه ئه م ئه گه ر یاریزانان وه ین رۆنی و کارلۆس تیڤێز یاریان بکردایه و سێر ئه لێکس له و یاریگا ن��او له فێرگۆسن

شووێنی خۆی ببوایه ،یانه ی بااڵده ستی یه که م نیوه ی مانجیستێر یونایتد به ته واوی ده بینرا دوو بێرباتۆڤ دیمیتێر یاریزان و هه لی زێڕینی به فیڕۆدا و ئه م گێمه

بێ گۆڵ کۆتایی هات ،سیتیزنس دووه م ت��ای��م��ی خۆیان نموونه ی به ئاستێکی

نیشاندا و له هه ڵه یه کی مایکل کاریک یاریزانی یانه ی مان

سیتی یایا تۆرێ گۆڵێ بۆ پ��ێ��ش��ک��ه وت��ن��ی یانه که ی تۆمارکرد 52 خوله کی له ب����ه اڵم ب��ه ه��ۆی دوور لێدانێکی ل����ه گ��ی��ان��ی

وه رزش�����ی ی����اری����زان پ������������اوڵ

سوور به کارتی سکۆڵز یاریگا ده ره وه ی کرایه وه 72 خووله کی ل��ه

هات کۆتایی شێوه یه به م یاریه که سیتی چیستێر م��ان ی��ان��ه ی و ج��اوه ڕێ��ی ی��اری سبه ی ئ���ێ���واره ی ن��ێ��وان سیتی ستۆک بۆڵتۆن و

وانده رزه

نوسینی س���ه ره ت���ای :~فه ره یدون شاعیردیارى الی شیعر هه ستی و ب��ۆک��ه ی ده گ��ه ڕێ��ت��ه وه ده ربڕینی ئه و شیعره بۆ کێ بوو؟

نیه ک��راوم دی��ارى ته مه نێکى :-شیعریم، دن��ی��اى ن��او چ��وون��ه ب��ۆ ئ��ه ت��وان��م ب��ڵ��ێ��م س��ه ره��ه ڵ��دان��ى باڵوبونه وه ى له سه ر خامه ى الپه ڕه ى بۆته که خوێنه ر ب��اڵوک��راوه ک��ان��ه یه که م )٢٠٠٠/٣/٨(دا له خاوه نى ل��ه ڕۆژن��ام��ه ى ب��اڵک��رای��ه وه شیعرم به ناوى ڕێوانه ئێستا که ژیانه وه بڵێم ئ��ه ت��وان��م )خ��ۆش��ه وی��س��ت��ی(، ده رب��ڕی��ن��ى ئ���ه و ش��ی��ع��ران��ه م بۆ له واتاکانى که خۆیان ئه وکه سانه یه ئ���ه گ���ه ن وب���ه م���اڵ���ى خ��ۆی��ان��ى وشه له ڕێگاى هه میشه دائه نێن، دنیاى ده چنه شیعریکانمه وه

خه یاڵ وئه فسوناى خۆیان .چ خۆشه ویستی :~واتایه کی هه یه له ژیانی تۆدا؟

به ئاشکرا خۆت هه ستی چه ند تا ب���ه رام���ب���ه ر ک��ه س��ێ��ک ک��ه خ��ۆش��ت

ویستووه ، توانیوته ده رببڕێت؟واتاکانى هه موو خۆشه ویستى :-به تایبه تى پێم ئه به خشیت دنیا هیچ دای���ک،ک���ه خ��ۆش��ه وی��س��ت��ى وش���ه ی���ه ک ن��ی��ه ب��گ��ات��ه ه��اوت��اى

ئه وخۆشه ویستىیه .چ ک�����اری�����گ�����ه ری :~یا سه ربووه له زیاتر شاعیرێکت

هه یه ؟کاریگه رى ئێستا ئه م ساته ى تا :-

هیچ شاعیرێکم له سه رنیه ، بۆگه واهى وه اڵم����ه ک����ه م ئ��ه ت��وان��ن خ��ۆت��ان ببنه بۆشیعره کانم بکه ن خوێندنه وه

دادوه رو بڕیاربده ن له سه ریان.

الی ب�����وون ی���اخ���ی :~دیاری ده بینرێت؟ له که یدا شاعیر

خان له چی یاخیه ؟ل��ه ن��وس��ی��ن��ى ه���ه م���ووک���ات :-هه سته کانم، ده ربڕینى شیعره کانمدا یاخى شیعره کانم ب��ااڵى هێنده ى یاخى ڕاسته قینه ى به واتاى بووم

بووم.شیعره کۆپله ب��ه م له ئه ده مه وه وه اڵمت شیعرى )یاخى بوون(لێم‌ده‌پرسن....بۆچ‌یاخى‌بوویت.....؟

پێیان‌ده‌ڵێم......کێ‌هه‌یه‌‌له‌به‌ر‌سۆزى‌

عه‌شقدا‌خۆى‌ڕابگرێت؟......

یاخى‌نه‌بێت‌؟چۆن‌یاخى‌نابم....؟!

گه‌ریاخى‌نه‌بم،کێ‌ده‌زانێ‌واتاى‌سۆزى‌عه‌شق‌چیه‌؟یاخى‌بونم‌هێنده‌ى‌خۆى‌

واتا‌ده‌به‌خشێت.تاچه ند شیعر :~ده زانیت سه رکه وتوو به له ئه ده بیاتی کوردیدا؟

به بۆچونى ک��وردى ئه ده بیاتى :-له بووه پێشکه وتوو زۆر زۆر خۆم سه ده کانى پێشوو، به اڵم له ئێستادا

الوازى پێوه دیاره .ده وت���رێ���ت ب���ه ک���ێ :~

شاعیر؟ده وت��������رێ ب�����ه وک�����ه س�����ه :-ڕاسته قینه وه شاعیر،که له دنیاى بچێته دنیاى خه یاڵ و ئه فسونییه وه ده ق��ه ک��ان��ى خ��وێ��ن��ه رب��ه هه میشه

مه ستبێت .~: خه ونی تۆ بۆ داهاتوو

چییه ؟باس زۆره هێنده -:خ��ه ون��ه ک��ان��م خه ون که ى ئه ڵێ�م به خۆت ناکرێت، شاعیران دنیاى له ته نها دى، دێته

نه بێت دێته دى .قسه یه که ت ئ��ه گ��ه ر :~له بیرچووبێت شتێکم من مابێت و

فه رموو؟ئه که م خاتون تۆى زۆرسوپاسى :-کردمه وه . که به سه رت بۆماندووبونت خانمانى ل��ه م��ه وب��ه دوا ه���ی���وادارم ک��وردس��ت��ان ،ب��ه ئ��اس��وده ى ژی��ان به سه ربه رن ،به دووربن له ده ستى نابه اڵ ناوکۆمه ڵگا پیاوساالرى وتوندوتیژ ،له مه ودوا کۆبه په رستى کلتورى و له ڕێگه ى یاساوه مافه کانیان بدرێته وه

وپارێزراوبێت.

دیمانه : ژیان ئەحمەد

حزب و به ره و کۆنگره ى شه شه م

کاتێک له سۆسیالست بزوتنه وه ى . بابه تیدا و م��ێ��ژووى هه لێکى و دام��ه زران��دن هاته زه روره ت��ێ��ک وه ک ئه یلول شۆڕشی نسکۆى پاش له .باڵی زۆر ئ��وم��ێ��دی��ه ک��ى ن��ا ک��ه .له و . کێشابوو گه له که ماندا به سه ر به میلله ته که مان س��ه رده م��ان��ه ش��دا له باردا نا و هه ستیار زۆر قۆناغێکى ڕژێمى حوکمى سایه ى له تێده په ڕی ته نانه ت . هاوکاره کانیدا و به عس له و گه له که شمان دڵسۆزانى زۆربه ى شۆڕش زووى به وا نه بوون باوه ڕه دا کۆمه ڵێک ب��ه اڵم ! هه ڵبداته وه سه ر وه فا به و گه له که مان دڵسۆزانى له هه ر . شه هیدان خوێنى به به رامبه ر بڕیاره ى ئه و گژ به ئانوساتانه دا له و ڕژێمى به عس و هاوکاره کانیدا چوونه وه و دووباره ده نگۆى شۆڕشی نوێ یان به گوێی دۆست و دوژمنانى کوردا دا و ، بزوتنه وه ى سۆسیالستیان دامه زراند سۆسیالیستى حزبی ل��ه خ��ۆى ک��ه . ده بینێته وه کوردستاندا دیموکراتى وه مێژوو شاهیدى خه بات و قوربانى داستانه کانى و ن��ه ب��ه ردى و دان و سه خت ڕۆژگ���اره له حزبه یه ئ��ه و ده ستهێنانى به پێناو له دژواره کاندا کاتى تا . کوردا گه لی ڕه واى مافی پاشانیش و 1991 به هارى ڕاپه ڕینى په رله مان و حکومه ت کردنى دروست و پارێزگارى کردن له ده ستکه وته کانى ئه و ڕاپه ڕینه ، وه حزبی سۆسیالستى ڕۆڵی و ده ور کوردستان دیموکراتى کاراى هه بووه له و بواره دا . بگره زۆر بااڵى به رژه وه ندى پێناو له جاریش میلله ته که ماندا قوربانى به خۆى داوه ب��ه رژه وه ن��دى کۆمه ڵێک له چ��اوى و حزبی پۆشیوه . وه هه ڵوێست و ڕۆڵ و ده ورى کاریگه ریشی هه بووه له داکۆکی ناکۆکه کانى ج��ێ ن��اوچ��ه ل��ه ک��ردن که رکوک ( وه ک کوردستان هه رێمى دیکه ناوچه کانى باقی و و خانه قین( دا ) 14٠ ( م���ادده ى له خ��ۆى که کۆنگره ى پێنج جگه له . ده بینێته وه و چوونه وه خۆدا به و بوونه وه نوێ خاوه نى چه ندان ڕێکخراوى به مه ده نى کردنى کۆمه ڵگاى کوردى بووه . تا ئازاد کردنى عێراق له دیکتاتۆریه تى ڕژێمى به عس ، وه ده ور و ڕۆڵی به رچاویشی پ��رۆس��ه ی��ه دا . حزبی ل��ه و ه��ه ب��ووه کوردستان دیموکراتى سۆسیالستى ه��ه ر ل��ه س��ه رت��ای دام��ه زران��دن��ی��ه وه ئاوێته کردنى گه شی پێشهاته یه کى فکرى نوێ ى سه رده م و به ها بااڵکانى دیموکراتى ئاشتى و م��رۆڤ ئ��ازادى له گه ڵ بووه کۆمه الیه تى دادوه رى و نزیک له گه ڵ هاوکات . ئامانجه کانیدا حزبی شه شه مى کۆنگره ى بوونه وه ى کوردستان دیموکراتى سۆسیالستى گۆڕانکارى کۆمه ڵێک له گه ڵ هاوکاته له گرنگ ڕووداوى و ه��ات پێش و ناوچه که و کوردستان و عێراقدا . له زنجیره ئه و هه مووشیانه وه سه رووى ڕه زایه تییانه ى ن��ا و خۆپیشاندان و ناوچه که واڵتانى له کۆمه ڵێک که نزیک له گه ڵ گۆتۆته وه به رى و ده ور بوونه وه ى وا ده ى کشانه وه ى به شێک تا عێراق له ئه مه ریکا سوپاى زۆرى

کۆتایی ساڵى ) ٢٠11 ( .سۆسیالستى ح��زب��ی پ��ێ��وی��س��ت��ه کۆنگره ى له کوردستان دیموکراتى شێوه ى ه��ه م��ان ب��ه شه شه میشیدا سااڵنى پێشوو به گیانى سه رده مییانه نوێ به رنامه ى به و نوێ بیرى به و واقیعی له گه ڵ بێته مه یدان و مامه ڵه دونیاى پێشکه وتووى ئه مڕۆدا بکات و گاڵڵه ڕێزى و ئاماده کارى بۆ گشت ئه و پێشهات و گۆڕانکارییانه بکات که دێنه عێراق و له هه رێمى کوردستان پێش

و ناوچه که دا.

محمد حمه حسن ده ره دۆینى

گۆرانیبێژى یار«ى »ئه رێ گۆرانى ن���اس���راوى ک��وردک��ه ری��م ک��اب��ان، الوه وه ده ره��ێ��ن��ه رێ��ک��ى ل��ه الی��ه ن ده رهێنه رى ئاوات کاروان کلیپکرا. بۆ تایبه ت له لێدوانێکى کلیپه که ، »ئه م وتویه تى په یامنێر ئاژانسى کابان که ریم هونه رمه ند گۆرانییه ى

ده نگ به شێوه ی پێشتر ب���اڵوک���راب���ووی���ه وه ، ڕۆژى ل���ه چ���ه ن���د ڕاب�����ردوودا ک��ارى ده رهێنانم بۆ کرد و کۆتایى به کاره کانى وتیشى ه��ات��ووه «. »له کلیپه که دا کچ و به ناوه کانى کوڕێک کوردستانى س��اڤ��ۆ

ج��اف ئ�����ارۆز و

کابان که ریم هونه رمه ند له گه ڵ به شێوه یه کى ک��ه ده ب��ی��ن، ڕۆڵ و ک��ردووه بۆ کارمان جوان تازه و وێنه مان پرۆفیشناڵ به کامێرایه کى گرتووه «. ئاماژه ى بۆ ئه وه شکردووه کۆمپانیاى به رهه مى کلیپه »ئ��ه م له چه ند نه جمه دینه ، و کالکێت پێشکه ش داهاتوودا ڕۆژى و میدکان ب��ه س��ه رج��ه م هه وادارانى که ریم کابان جێگه ى ده ک���رێ���ت«. ئ���ام���اژه ب��ۆک��ردن��ه ، کاروان ئاوات تا ئێستا ده رهێنانى ک��ارى بۆ چه ندین گۆرانى درام���ا و فیلم و

کردووه .

گۆڤاری »بیوبل«، جێنیفه ر لۆپێز هونه رمه ندی ئه مریکی به ڕه گه ز التینی وه ک جوانترین ژنی ئه مساڵی جیهان گۆڤاره که به رگی له سه ر وێنه که شی و کرد دی��اری »هه وڵێکی وتی: له وباره یه وه لۆپێز جێنیفه ر دانرا. زۆر ده ده م بۆ ئه وه ی پارێزگاری له جوانییه که م بکه م و ئه مه ش کارێکی ئاسان نییه و کات و ماندووبوونێکی زۆری ده وێت«. ئاماژه شی به وه دا که کاتێک له ماڵه وه ده بێت هیچ جۆره ده رمانێکی جوانکاری به کارناهێنێت جوان خ��ۆی ده ره وه چوونه و ئاهه نگ بۆ ته نیا ناکه م میکیاج که کاتانه ی »ئه و وتیشی: ده ک��ات.

له ده ست ده توانم چونکه ئاسووده م زۆر هه ست ئه وه ی بێ بده م قژم و ده موچاو

به نیگه رانی بکه م«.

قه شه ى شارى »ئۆکله ند« له ویالیه تى »کالیفۆرنیا«ى ویالیه ته یه کگرتووه کانى ده ڵێت: له پێشبینیه کیدا ئه مه ریکا ٢٠11 /ج��ون ح��وزه ی��ران ٢1 ڕۆژى سه یرو هه ڵبه ت دێ��ت، کۆتاى دنیا سه مه رى پێشبینى ئه مجاره له وه دایه ئاماژه دروس���ت قه شه یه ئ��ه م ک��ه به کاتى ته فروتونابوونى دنیاش ده کات ئێواره ى 6ى کاتژمێر وتوویه تى و ئه و ده بێت. وێران جیهان ڕۆژه ئه و

»هارۆلد ناوى که ئه مه ریکیه قه شه کامبینگه« له وته که یدا ده ڵێت: ڕۆژى ته واوى ئه ى بۆته وه ، نزیک حیساب جامى ل��ه ب��اره ى من دنیا، خه ڵکى یا ڕۆژى هاوسه رگیری، یان جیهانی، ده رچوون له زانکۆ قسه ناکه م، به ڵکو خواوه ند که ده که م له قیامه ت باس ئاماژه ى وه ک ل��ه س��ه رداوه . بڕیارى ژاپۆن واڵتى بوومه له رزه که ى پێداوه نزیکبوونه وه ى له هێماکانى یه کێکه

ڕۆژى کۆتایى و داواى لێدانى نه فخى خه ڵکى ته واوى تا ده کات هۆشدارى به ئاگابێن. دنیا کۆتایى ڕۆژى له ده ستنیشانکردنى جگه قه شه یه ئه م دنیا، وێ��ران��ب��وون��ى ک��ات��ى واده و و به هه شت ئه هلى به ڕێژه ى ئاماژه ى ته نها ده ڵێت: و داوه جه هه نه میش و به هه شت ده چنه مرۆڤه کان ٢%ى به ره و جه هه نه م هه موو دیکه ئه وانى

ده برێن.

دیارى‌فه‌ره‌یدون: هیچ وشه یه ک نیه بگاته هاوتاى خۆشه ویستى دایک

جێنیفه ر لۆپێز: جوانترین ئافرەت»ئه رێ یاره که ى« که ریم کابان کلیپکرا

قه شه یه کى ئه مه ریکی: له ناوڕاستى ئه مساڵدا دنیا وێران ده بێت و ته نها له سه دا دووى مرۆڤه کانیش ده چنه به هه شت

له دیمانه یه کدا فه ره یدون دیارى ده ڵێت: ئ��ازادی ڕێبازی له گه ڵ کۆست وژیانم ته مه ن به هێنده ى به ربه ره کانى ئ��ازارو وخه موو ن��ه دۆڕاوم وجه نگى وملمالنێ نه هامه تیه کانى به به رامبه ر کردووه ژیان به تایبه تى ژیانى خۆم، و ده ڵێت: سڕینه وه ى بۆ ده روازه یه که گریان هیچ ڕۆژگار، له ئه ندێشه کانى ناخم هه ڵناکات، عه شق به بێ که سێک پێش نیم عاشق بڵێت که سێک گه ر به رامبه ره که ى له گه ڵ درۆ ئه وه ى ده کات، خۆى له گه ڵ درۆ بکات ئه وکه سانه یه ده کات بێزارم ئه وه ى که له گه ڵمدا هه میشه ده مامک دائه نێ ئه دات. فڕێى خۆم بونى پاش له به ناسراو قادر، فه ره یدون دیارى دیارى فه ره یدون له دایکبووى ساڵى ١٩٦٩یه له شاری سلێمانى، ده رچوى ئاماده یى پیشه سازى به شى ئه لکترۆن، ئه ندامى نوس، ڕۆژنامه شاعیرو ڕۆژنامه نوسانى سه ندیکاى کاراى ندامى ئه سلێمانی، لقى کوردستان ،)IFJ( نیوده وڵه تى ڕۆژنامه نوسانى به ڕێوه به رى نوسینى ڕۆژنامه ى پێگه ، به ڕێوه به رى )٢٠٠٠ت���ا٢٠٠٢( له )٢٠٠٠تا٢٠١٠( له کرڤ، گۆڤارى جگه هه توان، گۆڤارى هاوکارى له مانه له چه ندین ڕۆژنامه و گۆڤارى ڕۆژنامه ى وه کوو به شداربووه ، تر کوردستانى نوێ، ڕۆژنامه ى هه رێمى کوردستان، هاواڵتی، ڕێبازى ئازادی، ڕۆژانه ى نوێ، لیمانى به درخان، ئێرانی، نوێى سیروانى سلێمانى، سه هه ند، گۆڤاری ،٢١ گۆڤارى تیرۆژ... گۆڤارى ئه له ند، گۆڤارى

شیعرى کۆڕى له چه ندین هتد، کۆڕى له چه ندین به شداربووه ، فیکرى به شداریکردوه ، خاوه نى چه ند له کۆڕى عه ره بیه شیعرى قه سیده باڵوی و خوێندویه تیه وه شیعریدا کردۆته وه له ڕۆژنامه دا، نامیلکه یه کى شیعری باڵوکردۆته وه به ناوی )دایک ٢٠٠٤دا، له یاده کان( پریاسکه ى و له ئێستاشدا به نیازى چاپ کردنى دوو

نامیلکه ی شیعریه .

پ��������ێ��������ش��������ەک��������ی

خاوەنی ئیمتیاز

عەبدوڵـاڵ حاجی مەحمود

بەڕێوەبەری هونەری

سەعید ئەحمەد

سەرنووسەرئەنوەر عەبدوڵـاڵ

07480153603Anwar.Abdula@yahoo.com

RebaziAzad@yahoo.com www.JamawarNews.com 0784 010 8289

ناونیشان: هەرێمی کوردستان سلێمانی - گردی ریعایه - گەڕەکی 115 - کۆاڵنی 7 - دەرگای 6یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە )1981/5/25( بە ناوی )رێگای ئازادی(یەوە دەرچووە

بۆ ریکالم: 1456 224 0770 ● نرخی 500 دینارە

چاوه کانت ئارامگای

دواین سه فه ری

فرمێسکه کانمه

چاوه کانتتیشکى

چاوه کانمئاودێرى

ده کات

هه رچه ند سه رنج ئه ده م

دڵنیام دواین سه فه رى

فرمێسکه کانم کۆتایى نایه ت