j.kornas, pisanie umów, warsztat elsa, dni edukacji prawniczej

22
Pisanie umów Joanna Kornas 17 listopada 2014, Warszawa ELSA, Uniwersytet Warszawski warsztaty XVIII Dni Edukacji Prawniczej

Upload: joannakornas

Post on 21-Jul-2015

188 views

Category:

Law


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Pisanie umów

Joanna Kornas17 listopada 2014, Warszawa

ELSA, Uniwersytet Warszawski

warsztatyXVIII Dni Edukacji Prawniczej

Page 2: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Krótkie wprowadzenie

• Umowa: zgodne oświadczenia woli przynajmniejdwóch stron

• Zasada swobody umów (art. 3531 KC)

• Art. 65 KC § 1. Oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje.

• § 2. W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.

2

Page 3: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Krótkie wprowadzenie

• Podstawowa zasada praktyczna:

3

Jak jest dobrze, to jest dobrze

• ale:

umowy piszemy na złe czasy

Page 4: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Krótkie wprowadzenie

• Cel: „co chcesz w umowie?”

• Dla kogo piszemy

– prawnicy

– nie-prawnicy

• Pisanie rzeczy oczywistych

• Zachowanie równowagi kontraktowej

• Dobra umowa to dobra „instrukcja obsługi” dla osób, które będą realizować umowę

4

Page 5: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Krótkie wprowadzenie

• Język

• Prawniczy (niuanse), ale umowa ma być zrozumiała dla tych, którzy będą z niej korzystać

• Te osoby nie muszą być prawnikami i w większości przypadków nie będą

• To nie język ustaw! Umowa może(i niejednokrotnie powinna) wyjaśniać wprost, o co chodziło jej stronom

5

Page 6: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Krótkie wprowadzenie

• Rodzaje umów (ze względu na strony):

• dwustronnie profesjonalne(B2B = między przedsiębiorcami)

• konsumenckie (B2C)

• zawierane w obrocie powszechnym (pot.„między konsumentami”, C2C = między osobami nie prowadzącymi działalności gospodarczej)

6

Page 7: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Krótkie wprowadzenie

• Szczególny rodzaj odbiorcy – konsument

• Akty prawne nakładające szczegółowe wymogi co do treści umowy, np.

– Ustawa o kredycie konsumenckim

– Ustawa deweloperska

– Ustawa o odwróconym kredycie hipotecznym

– Uwaga! 25.12.2014 r. wchodzi w życie Ustawa o prawach konsumenta!

7

Page 8: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Krótkie wprowadzenie

• Konsument: obecna definicja (art. 221 KC):

• Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową

• Definicja konsumenta od 25.12.2014 r.:

• Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową

8

Page 9: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Krótkie wprowadzenie

• Klauzule abuzywne (nieuczciwe postanowienia umowne)!

• art. 3851-3853 KC – wymiar indywidualny

• http://uokik.gov.pl/rejestr/ - wymiar abstrakcyjny (powszechny)

• Mądrość życiowa dot. klauzul abuzywnych:

• o pewnych rzeczach nie należy pisać, bo nie można uznać za abuzywne tego, czego nie ma

9

Page 10: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Praktyczne zasady pisania umów

• „nie” dla „polonistów”!

• good enough

• no „nice to have”

• korzystamy z opcji „śledź zmiany”!

• opcja „zamień”

• umowa ma być ładna!

• pamiętamy o właściwej formie

10

Page 11: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Praktyczne zasady pisania umów

• Tworzenie umowy to przede wszystkim koncepcja

• Wyobraźnia –

– jak wykonać dane postanowienie?

– jak wpływa ono na inne?

– jak uczynić kontrakt możliwie kompletnym?

– myślenie: a co jeśli…

11

Page 12: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Szkielet umowy• Tytuł• Data, miejsce• [Preambuła]• [Definicje]• Zobowiązania• Wynagrodzenie• [Prawa autorskie]• [Poufność]• Odpowiedzialność

(osoby trzecie)

12

• [Siła wyższa]

• Zabezpieczenie

• Czas trwania i rozwiązanie umowy

• [merger clause]

• [Oświadczenia]

• [Klauzula salwatoryjna]

• Postanowienia końcowe

• Załączniki

• Podpisy

Page 13: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Oznaczenie stron umowy – schemat 1

• Strona – podmiot, z którym umowa jest zawierana– spółka

– fundacja

– stowarzyszenie

– fundusz inwestycyjny itp.

• Osoba fizyczna reprezentująca + wskazanie jej roli:– członek zarządu

– prokurent

– pełnomocnik

– likwidator

– syndyk itd.

13

Page 14: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Oznaczenie stron umowy – schemat 1

• Przykład:

• Umowa zawarta między:

• Sakura Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością [dane wymagane prawem]

• którą reprezentuje Joanna Wiśniewska –Prezes Zarządu

• a …

14

Page 15: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Oznaczenie stron umowy – schemat 2

• Strona – podmiot, z którym umowa jest zawierana– spółka

– fundacja

– stowarzyszenie

– fundusz inwestycyjny itp.

• Osoba prawna działająca za stronę– komplementariusz (sp.k., S.K.A.)

– TFI (fundusze inwestycyjne)

– PTE (fundusze emerytalne)

• Osoba fizyczna reprezentująca osobę prawną działającą za stronę + jej rola

15

Page 16: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Oznaczenie stron umowy – schemat 2

• Przykład:

• Umowa zawarta między:

• Ronin Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością Spółką komandytowa [dane wymagane prawem]

• którą reprezentuje Ronin Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością [dane wymagane prawem] jako komplementariusz,

• za którego działa Agnieszka Cios – Prokurent Samoistny

• a …16

Page 17: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Oznaczenie stron umowy – schemat 3

• Strona – osoba fizyczna

– PESEL

– numer dokumentu tożsamości

– jeśli jest przedsiębiorcą: wskazać na wpis w CEIDG

• Przykład:

• Umowa zawarta między Henrykiem Królem, prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą: Kancelaria Radcy Prawnego Henryka Króla, wpisanym do CEIDG [szczegółowe dane]

17

Page 18: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Dokumenty wykazujące reprezentację

• Odpis aktualny z KRS: https://ems.ms.gov.pl/

• Pisać w umowach identyfikator wydruku odpisu z KRS, w którym sprawdzaliśmy reprezentację (lewy górny róg KRS)!!!

• Pełnomocnictwo: opisać (data, numer, forma, akt notarialny: notariusz i nr Rep. A, tytuł, kto udzielił) i załączyć kopię (lub oryginał) do umowy

18

Page 19: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Przykładowe pułapki

• Umowa wchodzi w życie… [data]

– dzień zawarcia?

– dzień podpisania?

– inna chwila?

• Płatność w terminie np. 7 dni

• Kiedy płatność uznana za dokonaną: obciążenie rachunku płacącego czy uznanie rachunku opłacanego?

19

Page 20: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Joanna Kornas, Warsztaty z pisania umów. XVIII Dni Edukacji Prawniczej, Warszawa, UW, 17.11.2014 | [email protected]

Przykładowe pułapki

20

• Miejsce zawarcia a miejsce wykonaniaumowy: właściwość sądu

• Art. 34 KPC Powództwo o zawarcie umowy, ustalenie jej treści, o zmianę umowy oraz o ustalenie istnienia umowy, o jej wykonanie, rozwiązanie lub unieważnienie, a także o odszkodowanie z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy można wytoczyć przed sąd miejsca jej wykonania.

Page 21: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

piszemy!

Page 22: J.KORNAS, pisanie umów, warsztat ELSA, Dni Edukacji Prawniczej

Dziękuję!Joanna Kornas

[email protected]

http://www.slideshare.net/joanna_kornas