j.kornas, prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle...
TRANSCRIPT
Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów
wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I
Joanna Kornas radca prawny
15 października 2015 r., Warszawa
Instytut Allerhanda – Urząd Komisji Nadzoru Finansowego
IV Polski Kongres Regulacji Rynków Finansowych – FinReg2015
Rzym I
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008
z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań
umownych (Rzym I)
Joanna Kornas, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I, Warszawa,
Instytut Allerhanda, 15.10.2015 | [email protected]
Rzym I (rozporządzenie 593/2008)
• art. 1 ust. 2 lit. d :
• Z zakresu zastosowania niniejszego rozporządzenia wyłączone są:
• zobowiązania wynikające z weksli, czeków, weksli własnych oraz innych zbywalnych papierów wartościowych w zakresie, w jakim zobowiązania z tych innych papierów wartościowych wynikają z ich zbywalności
3
Joanna Kornas, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I, Warszawa,
Instytut Allerhanda, 15.10.2015 | [email protected]
Problemy na tle Rzym I
• znaczenie terminu „zbywalne papiery wartościowe” (ang. negotiable instruments, niem. handelbare Wertpapiere)?
• które zobowiązania wynikające z papieru związane są z jego „zbywalnością” (negotiable character, Handelbarkeit)?
4
Joanna Kornas, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I, Warszawa,
Instytut Allerhanda, 15.10.2015 | [email protected]
Rzym I (rozporządzenie 593/2008)
• „zbywalne papiery wartościowe” – ogólne odesłanie do art. 4 ust. 1 pkt 18 MiFID (mot. 30 Rzym I):
• papiery wartościowe, które mogą być przedmiotem wymiany handlowej na rynku kapitałowym i które nie stanowią instrumentów płatniczych, np. akcje, obligacje, inne papiery dłużne
• wąska koncepcja papieru wartościowego
5
Joanna Kornas, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I, Warszawa,
Instytut Allerhanda, 15.10.2015 | [email protected]
Rzym I (rozporządzenie 593/2008)
• „zbywalność” – doktryna:
• „zbywalność” = istota (podstawowa treść) papierów wartościowych
• prawa i obowiązki „wynikające z samego papieru wartościowego”
• np. płatności w przypadku obligacji
• czynność kreująca papier wartościowy
6
Joanna Kornas, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I, Warszawa,
Instytut Allerhanda, 15.10.2015 | [email protected]
Co wynika z Rzym I?
1) wykreowanie zbywalnego papieru wartościowego nie podlega Rzym I (brak wyboru prawa) materia krajowego PPM,
2) rozszczepienie statutu papierów wartościowych ma walor zasady prawa,
3) Rzym I ma zastosowanie do tych elementów każdego papieru wartościowego, które nie stanowią o jego istocie (negotiability) („aspekty dodatkowe”),
7
prawo krajowe
polska ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. – Prawo prywatne międzynarodowe
(weszła w życie 16 maja 2011 r.)
Joanna Kornas, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I, Warszawa,
Instytut Allerhanda, 15.10.2015 | [email protected]
Rzym I (rozporządzenie 593/2008)
• art. 1 ust. 2 lit. f:
• Z zakresu zastosowania niniejszego rozporządzenia wyłączone są:
• kwestie z zakresu prawa spółek (…) takich jak (…) zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych, ustrój wewnętrzny (…)
9
Joanna Kornas, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I, Warszawa,
Instytut Allerhanda, 15.10.2015 | [email protected]
Polskie Prawo prywatne międzynarodowe • art. 17 PPM – zdolność osoby prawnej: prawo
miejsca siedziby
• „papiery związane” – statut kreacyjny = statut personalny emitenta
• polska osoba prawna, na obszarze całego świata, zawsze wyemituje polskie:
a) akcje,
b) listy zastawne (to nie sekurytyzacja/ ABS!),
c) certyfikaty inwestycyjne itp.
10
Joanna Kornas, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I, Warszawa,
Instytut Allerhanda, 15.10.2015 | [email protected]
Polskie Prawo prywatne międzynarodowe
• art. 31 PPM w rozdziale „Zobowiązania”:
• Zobowiązanie wynikające z papieru wartościowego innego niż weksel i czek podlega prawu państwa, w którym papier wartościowy został wystawiony lub wyemitowany.
• miejsce powstania (dematerializacja pierwotna) przesądza o statucie papieru
• każdy papier wartościowy (materialny oraz rejestrowy)
11
Joanna Kornas, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I, Warszawa,
Instytut Allerhanda, 15.10.2015 | [email protected]
Polskie Prawo prywatne międzynarodowe
• art. 31 PPM
• Brak wyboru prawa!
• … chyba że obce prawo prywatne międzynarodowe – miejsca kreacji (wystawienia/ wyemitowania) papieru wartościowego – dopuszcza wybór prawa dla kreacji
• tzw. konstrukcja odesłania w ppm
12
Joanna Kornas, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I, Warszawa,
Instytut Allerhanda, 15.10.2015 | [email protected]
Polskie Prawo prywatne międzynarodowe • art. 44 PPM w rozdziale „Własność i inne prawa
rzeczowe. Posiadanie”: • Prawo wynikające z zapisu papieru
wartościowego na rachunku prowadzonym w systemie rozrachunku papierów wartościowych, podlega prawu państwa, w którym prowadzony jest ten rachunek.
• dot. rozporządzania papierami zdematerializowanymi
• zasada PRIMA (Place of the Relevant Intermediary Approach)
13
Joanna Kornas, Prawo właściwe dla kreacji zdematerializowanych papierów wartościowych w świetle rozporządzenia Rzym I, Warszawa,
Instytut Allerhanda, 15.10.2015 | [email protected]
!
• kwestia odrębna od statutu kreacyjnego to statut dematerializacji (funkcja legitymacyjna)
• statut dematerializacji determinuje, jakiego rodzaju prawa nabywa inwestor (np. security entitlement, współwłasność w odcinku zbiorczym, zapis jako papier wartościowy)
• np. polska obligacja może zostać zdematerializowana i ewidencjonowana za granicą wg prawa obcego
14
Dziękuję! Joanna Kornas