2012

Joanna PodgórskaDepartament Rozwoju Przedsiębiorczości i Innowacyjności

Kierunki i założenia polityki klastrowej w Polsce do 2020 roku

Rekomendacje Grupy roboczej ds. polityki klastrowej

Inauguracja Wielkopolskiego Centrum KlasteringuPoznań, 22 listopada 2012 r.

Punkt wyjścia dla przyszłej polityki klastrowej

Instytucjonalny skład Grupy roboczej

Ministerstwo Gospodarki Polska Agencja Rozwoju

Przedsiębiorczości Kancelaria Prezydenta

Rzeczypospolitej Polskiej Kancelaria Prezesa Rady

Ministrów Ministerstwo Rozwoju

Regionalnego Ministerstwo Edukacji Narodowej Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa

Wyższego Narodowe Centrum Badań

i Rozwoju Polska Agencja Informacji

i Inwestycji Zagranicznych

Sejmowa Komisja Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii

Konwent Marszałków RP Związek Województw RP Unia Metropolii Polskich Business Centre Club Krajowa Izba Gospodarcza Pracodawcy Rzeczpospolitej

Polskiej PKPP Lewiatan Konferencja Specjalnych Stref

Ekonomicznych Przedstawiciele klastrów Eksperci

Inspiracje dla polityki klastrowej z dokumentów strategicznych Polska 2030, KSRR, KPR Europa 2020

wspomaganie rozwoju gospodarczego opartego na specjalizacjach regionalnych i lokalnych, szczególnie w ramach inicjatyw klastrowych „każdy kraj i region powinien skoncentrować wysiłki i zasoby na określonej, niewielkiej liczbie priorytetów, czy też specjalizacji gospodarczych o istotnym potencjale innowacyjnym, w których ma rzeczywiste kompetencje i zasoby oraz może osiągnąć doskonałość i konkurencyjność w skali globalnej”

wsparcie skierowane szczególnie do klastrów o największym potencjale konkurencyjnym; wyselekcjonowane inicjatywy klastrowe powinny być preferowane w ramach systemu wydatkowania funduszy strukturalnych

za selekcją najbardziej konkurencyjnych klastrów powinna iść koncentracja środków publicznych (w tym funduszy z UE) w tych klastrach

wspierane klastrów w obszarach: działalności badawczo-rozwojowej, wsparcia międzynarodowej ekspansji przedsiębiorstw, rozwoju jakości kapitału ludzkiego w przedsiębiorstwach, stymulowania współpracy branżowej, powstawania nowych przedsiębiorstw

Proponowane cele dla przyszłej polityki klastrowej (1)

Cel główny: wzmocnienie innowacyjności i konkurencyjności polskiej gospodarki w oparciu o:

intensyfikację współpracy, interakcji i przepływów wiedzy (czyli wzmacnianie rozwoju istniejących i powstających klastrów);

wspieranie rozwoju strategicznych specjalizacji gospodarczych (czyli wybór kluczowych klastrów krajowych i regionalnych oraz skoncentrowanie na nich części wsparcia publicznego)

Proponowane cele dla przyszłej polityki klastrowej (2)

Cele szczegółowe:

zewnętrzne usieciowienie – międzysektorowe i międzynarodowe

wspólne i zintegrowane planowanie strategiczne

innowacyjne towary i usługi oraz wzrost eksportu

mobilizacja inwestycji prywatnych w klastrach

lepsze dostosowanie otoczenia – eko-system instytucji

efektywne wykorzystanie nakładów publicznych – koncentracja i synergie

Proponowane zasady dla przyszłej polityki klastrowej

I. szerokie wspieranie sieciowania i współpracy

II. łączenie podejścia oddolnego i odgórnego przy wspieraniu rozwoju klastrów

III. tworzenie ekosystemu instytucji na rzecz rozwoju klastra

IV. koncentracja wsparcia na klastrach o największym potencjale rozwoju i tworzenia inteligentnych specjalizacji

V. koordynacja polityk i instrumentów publicznych wokół kluczowych klastrów

VI. rozwój klastrów - inwestycje prywatne firm, ale także inwestycje publiczne (infrastruktura, wiedza, kapitał ludzki), te ostatnie stopniowo wygaszane

Rekomendacje dla przyszłej polityki klastrowej (1)

1. wspieranie inicjatyw klastrowych i koordynatorów klastrów

2. ukierunkowanie wsparcia także bezpośrednio do aktorów klastrów (poziom krajowy i regionalny)

3. wystandaryzowane wsparcie koordynatorów klastrów we wszystkich regionach – program notyfikowany w KE

4. wprowadzenie mechanizmów skutkujących ukierunkowywaniem różnego rodzaju nakładów publicznych alokowanych w gospodarce – system przyznawania projektom zgłaszanym przez podmioty z klastrów kluczowych dodatkowych punktów w systemie oceny

5. priorytetyzacja regionalnej polityki rozwojowej poprzez wskazanie kluczowych klastrów regionalnych – koncentracja i koordynacja środków na poziomie regionalnym

6. Współdziałanie regionów w celu skoordynowania wsparcia dla klastrów ponadregionalnych

Rekomendacje dla przyszłej polityki klastrowej (2)

7. wybór krajowych klastrów kluczowych (KKK) – koncentracja i koordynacja wsparcia na poziomie krajowym i regionalnym

8. wybór KKK w trybie konkursowym w oparciu o precyzyjnie zdefiniowane kryteria oraz analizę ekspercką i jakościową ocenę (w szczególności strategii i planów działania)

9. kryteria wyboru KKK: zgodność ze strategicznymi kierunkami rozwoju kraju i regionów, masa krytyczna, potencjał rozwojowy, partnerstwo i synergie, dotychczasowe przykłady współpracy, doświadczenie i potencjał koordynatora; zdolność do mobilizacji środków prywatnych

10. komisja konkursowa ds. wyboru KKK – przedstawiciele ministerstw i agend oraz niezależni eksperci z różnych dziedzin

11. szerokie i kompleksowe wsparcie KKK – B+R+I, inwestycje, rozwój kapitału ludzkiego, promocja oraz internacjonalizacja

12. dedykowane wsparcie na internacjonalizację dla krajowych klastrów kluczowych + możliwość pozyskiwania dodatkowego finansowania na realizację określonych funkcji i usług

Proces selekcji i wsparcia krajowych klastrów kluczowychPrzygotowanie

aplikacji Wybór

krajowych klastrów

kluczowych

Alokacjawsparcia

Przygotowanie aplikacjiw tym:

• analizy (masa krytyczna, benchmarking)

· strategia i plan działania

· wstępny opis projektów kluczowych

· instytucjonalizacja inicjatywy

· potencjał koordynatora

· przykłady dotychczasowej współpracy

Dokonanie wyboru przez Komisję

i przyznanie statusu krajowego klastra

kluczowego na okres od 3-5 lat

Koordynacja i sieciowanie

(dla koordynatora jeżeli jeszcze nie ma

dofinansowania; poziom regionalny)

Projekty realizowane przez konsorcja aktorów

klastra (lub koordynatora)

w zakresie: • B+R / innowacji· Inwestycji

infrastrukturalnych

· edukacji/szkoleń· ekspansji

międzynarodowej

· doradztwa innowacyjnego

· transferu technologii

Internacjonalizacja(dla koordynatora; poziom krajowy)

Mapa klastrów w Polsce 2020

Kluczowe klastry krajowe

Kluczowe klastry regionalne

Klastry lokalne/ regionalne

mobilizacja oddolnego powstawania i angażowania się aktorów klastrów w procesy wspólnego,

strategicznego planowania rozwoju oraz definiowania wspólnych przedsięwzięć

• klastry o największym potencjale konkurencyjnym i znaczeniu dla polskiej gospodarki

• powiązane i konkurencyjne w skali międzynarodowej

• posiadające znaczący potencjał naukowo-technologiczny

• klastry o największym potencjale konkurencyjnym i znaczeniu dla gospodarki regionu

• powiązane i konkurencyjne w skali regionu/ kraju

• wpisują się w regionalne inteligentne specjalizacje

Mapa wsparcia dla klastrów

dodatkowe punkty na poziomie krajowym i regionalnym

Kluczowe klastry krajowe

Kluczowe klastry regionalne

Klastry lokalne/ regionalne

na zasadach ogólnych (bez dodatkowych punktów)

podstawowe wsparcie dla koordynatorów klastrów (uruchamiane z poziomu regionalnego)

dedykowane wsparcie dla klastrów przewidziane w przyszłym programie operacyjnym, wynikającym z SIEG

(na poziomie krajowym)

wsparcie dla aktorów klastrów(na poziomie krajowym i

regionalnym)

dodatkowe punkty tylko na poziomie regionalnym

dedykowane wsparcie koordynatorów klastrów na działania w zakresie internacjonalizacji

klastrów kluczowych krajowych (uruchamiane z poziomu krajowego)

stymulowanie powstawania nowych klastrów i inicjatyw klastrowych na styku

różnych sektorów i branż lub w obszarach rozwiązywania istotnych

problemów społeczno-ekonomicznych

Benchmarking klastrów 2012 - Rekomendacje dla koordynatorów oraz podmiotów funkcjonujących w klastrach

1. Zwiększenie aktywności rynkowej klastrów - zwiększenie liczby inicjatyw podejmowanych przez koordynatora o charakterze biznesowym – wspólne rynki zbytu, wspólna oferta klastra.

2. Identyfikacja kompetencji niezbędnych do rozwoju klastra. Pozyskiwanie kompetencji z IOB i innych zasobów regionu.

3. Dążenie do osiągnięcia określonej „masy krytycznej”. 4. Rewizja dotychczasowych strategii działania z uwzględnieniem nowych

rynków, nowych czynników sukcesu oraz innowacyjności. Rynkowych, w tym w odniesieniu do kluczowych czynników sukcesu

działalności klastrów i przedsiębiorstw oraz nowych rynków, W polityce klastrowej na poziomie kraju, W zasadach przydzielania środków finansowych na rozwój klastrów.

Cel główny: Wzmocnienie pozycji konkurencyjnej klastra i rozwój przedsiębiorstw w klastrze

5. Pełna świadomość i dokładna identyfikacja potencjału klastra na potrzeby jego promocji wśród władz regionu i kraju. Należy przygotować się do procesu wyboru klastrów kluczowych na poziomie krajowym i regionalnym.

6. Wyraźna identyfikacja korzyści funkcjonowania w klastrze dla przedsiębiorców. Korzyści muszą być zindywidualizowanie i adekwatne do branży i specyfiki przedsiębiorstwa oraz regionu. Opracowanie swoistej „oferty” marketingowej klastra dla przedsiębiorcy.

7. Wzmocnienie i wydłużenie planowania strategicznego w klastrze na potrzeby planowania innowacji oraz rozwoju technologii.

8. Budowanie regionalnego „ekosystemu” wspierania innowacji, transferu wiedzy i współpracy w regionie. Dotyczy to ścisłej współpracy z takimi instytucjami jak parki technologiczne, inkubatory technologiczne, regionalne sieci KSU / KSI, itp.

Rekomendacje cd.

Raport z rekomendacjami oraz szczegółowe informacje nt. przebiegu prac Grupy roboczej ds. polityki klastrowej znajdują się

na stronie Portalu Innowacjihttp://www.pi.gov.pl/klastry/chapter_95482.asp

Kontakt: Joanna Podgórska

Departament Rozwoju Przedsiębiorczości i Innowacyjności, PARPklastry@parp.gov.pl; joanna_podgorska@parp.gov.pl

tel.: (22) 432-83-11