expo van 26 januari tot 25 februari 2018

Eléonore Benini, Alina Cristea, Kaat De Clercq, Eva Dinneweth, Gary Farrelly, Marjolein Guldentops, Fabrice Souvereyns, Lien Van Ranst,

Lieselotte Vloeberghs

JONGE KUNSTENAARS 2017

In samenwerking met Sint-Lukasgalerie Brussel vzw en LUCA school of arts

De Sint-Lukasgalerie vzw treedt vanuit haar doelstellingen op als een platform voor jonge

kunstenaars. Een kwaliteitsvol kunstonderwijs waarborgt niet automatisch de doorstroming

van de bijzondere nieuwkomers naar de kunstwereld. Uiteraard blijft het basisfundament voor

de uitbouw van het kunstenaarschap het talent en de werkzaamheid van de kunstenaar, in nauwe

samenhang met zijn directe omgeving. De maatschappelijke constellatie speelt uiteraard ook

mee. Dat alles neemt niet weg dat een aantal faciliteiten de kunstenaarsloopbaan een heel

eind op weg helpen. We denken bijvoorbeeld aan kunstinstituten, verzamelaars, galeries,

residenties enz. Hoewel tal van kunstenaars vrij teruggetrokken werken, hebben ze allemaal

nood aan een minimale zichtbaarheid, dialoog en netwerk. Bijgevolg steekt de kunstenaar

veel op vanuit zijn aanwezigheid binnen de kunstwereld. Hij / zij leert kunst ruimtelijk en

sociaal contextualiseren, ontvangt publieke respons.Met de grotere zichtbaarheid en

middelen liggen andere mogelijkheden in het vizier. Een eerste tentoonstelling betekent soms

heel wat in ervaring, motivatie, onopvallende contacten, al gebeurt er op het moment zelf

ogenschijnlijk weinig.

De kunstenaarsloopbaan is meestal weinig spectaculair, zelfs voor de grootste namen. Er

wordt veel alleen gewerkt in het atelier. In een snel wisselende kunstscène kent zelfs een

groot deel van het kunstpubliek de nieuwe namen niet meer. De roem blijft bescheiden in

vergelijking met de popsterren, de sportvedetten en de mediafiguren. Het grote geld wordt

elders verdiend. Blijven voortwerken en tentoon stellen gedurende decennia vergt veel moed

en flexibiliteit. Maar het is ook een mooi verhaal met tal van bevoorrechte situaties. De

kunstenaar krijgt ruimte om zichzelf en de wereld grondig te penetreren. Hij is een detector

van zijn tijd en levert werk af dat volgende generaties onder ogen komt. Het sterk persoonlijke

en tegelijk universele karakter van zijn activiteit genereert tal van ontmoetingen met

geestverwanten. Vanuit zijn activiteit proeft de kunstenaar van veel milieus, kennisdomeinen

en situaties. Als hij zijn weg vindt als kunstenaar geeft hij zelf in grote mate vorm aan zijn

levensritme en bezigheden. Achteraf kan hij terugblikken op zijn levensevolutie doorheen zijn

werken. Al bij al is een geslaagd kunstenaarschap een unieke levenservaring.

In tegenstelling tot een retrospectieve tentoonstelling die uitpakt met vaste waarden is een

Eléonore Benini, Alina Cristea, Kaat De Clercq, Eva Dinneweth, Gary Farrelly, Marjolein Guldentops, Fabrice Souvereyns, Lien Van Ranst,

Lieselotte Vloeberghs

JONGE KUNSTENAARS 2017

initiatief met jonge kunstenaars een momentopname. Mijn selectie richt zich op de kwaliteit

van het tentoongestelde afstudeerwerk in de ruime betekenis. Wat zeker mee speelt zijn

de visuele kwaliteiten, de voldragen visie, een persoonlijke positionering tegenover de

bestaande kunst, de actualiteitswaarde. In principe komt elk medium, werkwijze of thema

in aanmerking. Om praktische redenen beperkt de selectie zich tot masters in de kunsten

uit Luca School of Arts. Verder houden we rekening met de beschikbare ruimte en enige

variatie in opleidingen en media. De tentoonstelling vormt een representatieve staalkaart van

aankomende kunstenaars zonder exhaustief te willen zijn. Hoewel dat vele geselecteerden

uit vorige edities hun kunstenaarschap sterk wisten uit te bouwen, geeft zulke tentoonstelling

geen voorspellende maar vooral een indicatieve waarde. Hun ontluikende werk moet groeien,

onzekerheid is eigen aan het leven. Sommige kunstenaars nemen een lange aanloop voor ze

naam maken. Er bestaan geen vaste regels voor de uitbouw van de kunstenaarsloopbaan.

Het lijkt juist typerend voor het artistieke levensdomein dat er ontelbare persoonlijke

trajecten worden uitgestippeld.

Filip Luyckx, curator

In de video “Firewalk Inside of Me” maakt Eléonore Benini ons deelgenoot van een

bevreemdende droom in een sluimertoestand. Waar neemt de droom het over van

de omgeving? Alles speelt zich af achter rode gordijnen in een afgesloten ruimte - of in

het onderbewuste, wat niet belet dat er menselijke gedaanten binnensijpelen. Ondanks

de niet-lineaire narratieve structuur heerst er een onderhuidse spanning, versterkt door

een soundscape en twee zelfgeschreven gedichten. Aanvankelijk startte haar werk als een

fotografisch onderzoek. Dat levert gecondenseerde beelden op met een sterke symbolische

zeggingskracht.

Alina Cristea blijft met haar gedachten dichter bij de buitenwereld hangen wanneer ze

als fotografe rondtrekt in Boekarest. Na een lange afwezigheid bekijkt ze haar geboortestad

met de ogen van een toerist of fotografe, of toch niet helemaal want ze verkeert in de

positie van iemand die probeert met onbekende ogen te kijken naar haar vroegere biotoop.

Haar aandacht gaat in de eerste plaats uit naar het gedrag van de mensen in de stedelijke

omgeving en dat uitgespreid over de vier seizoenen. Dat levert een reeks sterke beelden op

die eigenlijk universeel zijn, terwijl we op scherm haar innerlijke dialoog volgen tijdens de

ontdekkingstocht.

Kaat De Clercq trekt eveneens op onderzoek uit maar dan in een heel andere richting.

Op de vlooienmarkt tikt ze tweehonderd glasnegatieven op de kop uit het begin van de

twintigste eeuw. De zwart-witbeelden verschaffen ons een inkijk in het wel en wee van een

burgerlijke familie uit Brussel toen het poseren voor een fotograaf nog met een heel ritueel

gepaard ging. Het decor van kostuums, kasteel en park ontbreekt niet. Dat afgeschreven

beeldarchief brengt De Clercq tot een tweede leven in een video waarin ze zowel inzoomt op

de afzonderlijke beelden als op de gerangschikte beeldreeksen. Rond de stille getuigenissen

breit ze via voice-over haar eigen verhaal. Bepaalde personages intrigeren haar in het

bijzonder. Er rijzen vragen over hun achtergrond, maar ook over de functie van fotografie

doorheen de tijd, het geluk en de zorgen van de protagonisten, dat alles met een vleug

nostalgie maar ook met filosofische afstandelijkheid.

Wie als kijker de fysieke confrontatie zoekt kan terecht bij de installatie van Eva Dinneweth.

Dag in dag uit verwondert ze zich over tal van doodgewone objecten. In een creatief proces

van observeren en bewegen voegt ze aan de dingen nieuwe betekenissen toe, ze brengt ze in

balans tot elkaar en tot de ruimte. Vanuit een ontvankelijke houding van onwetendheid vindt

ze haar eigen regels uit. Bij de toeschouwer ontlokt ze zowel een onverwachte kijkervaring

als vragen naar de mogelijke betekenis van al die objecten. Het lijkt erop dat er meerdere

realiteiten naast en door elkaar bestaan. Elke installatie verhoudt zicht tot de begrenzende

ruimte, de toeschouwer, alsook haar vorige en volgende installaties.

Bijna nergens wordt de creatieve fantasie zozeer gekortwiekt als in de bureaucratie. Toch

bouwt Gary Farrelly als kunstenaar zijn eigen bureaucratische systemen op rond zijn

“documentaire fictie”. De onderwerpen zijn net te veel werkelijkheid om als pure fantasie

te worden bestempeld en dragen te veel artistieke gedachtegoed in zich om in de nuchtere

werkelijkheid te kunnen meedraaien. Neem nu zijn postkaartenproject uit de tentoonstelling.

De afbeeldingen verwijzen naar architectuur en stedelijkheid, maar evenzeer naar risicovolle

gebeurtenissen uit het verleden. Met zijn afbeeldingen en commentaren ontlokt hij reacties

bij een heel netwerk van correspondenten dat hij zelf opbouwt. Vervolgens inventariseert en

presenteert hij dat netwerk op diverse formats: de volgeschreven postkaarten in vitrines, de

informatie over de correspondenten bijgehouden in notitieboeken, de geografische spreiding

geprojecteerd op kaarten, een duidings-interview op video, alles samen als installatie. Er

ontstaan netwerken van mensen die hun betekenis louter ontlenen aan het in leven geroepen

artistieke project.

Marjolein Guldentops voert in de video “Circular Movements” cirkelbewegingen op

die zichzelf oneindig voortzetten. Alles dat in beeld komt of als tekst verschijnt draait om

zijn as: de autowielen, de verkeerspleinen, de pannenkoeken en muntstukken, de letters en

cijfers, de aarde en de zon, tenslotte de mensen die rond elkaar draaien. Visueel wordt

dat naar de kijker toe vertaald in de camerabewegingen, de montage en het beeldritme.

De cirkelbewegingen kunnen verwijzen naar het cyclische tijdsverloop, de zwaartekracht,

voortdurende regeneratie van leven, tijd en ruimte. De betekenis van het kunstwerk genereert

zichzelf vanuit een eigen referentiekader.

Fabrice Souvereyns ontwerpt zijn eigen beeldtaal die het midden houdt tussen

concrete herkenningspunten en een graad van abstractie. Terwijl het gezamenlijke beeld

en het microniveau erg abstract ogen duiken er her en der herkenbare fragmenten op. Die

Fabrice Souvereyns

Marjolein Guldentops

laatste verwijzen naar voorwerpen en figuren uit kunstwerken en foto’s. Die afbeeldingen

worden vervolgens op de voorbereide tekeningen weggewist, zodat de materialiteit en het

tijdsverloop van het werkproces het overwicht krijgen op de afbeeldingen. De tekeningen

leiden uiteindelijk tot interventies in situ, waar het tafereel uitdijt over grote muurvlakken

en enkel vanuit verschillende standpunten helemaal kan worden overzien. De vluchtige

voorbijganger neemt een aantal fragmenten op, maar wie het geheel wenst te overzien wordt

tot stilstand gedwongen om vervolgens nog meer rond te bewegen. Bij het maken van de

optelsom van alle fragmenten neemt de abstractie opnieuw het overwicht, alsook de haast

sculpturale impact binnen de architectuur.

Lien Van Ranst neemt als uitgangspunt een bepaald systeem dat ze transponeert naar

een andere context. Abstracte taal of wiskunde wordt bijvoorbeeld gevisualiseerd als een

reeks tekens op een drager in combinatie met vormen, kleuren en ruimtelijkheid. Die laatste

zijn herkenbaar als picturaal of

als een installatie, tastbaar en

sensueel, kortom als kunst waar

we meer mee vertrouwd lijken,

maar we blijven in het ongewisse

over de referenten. Ze verwerven

hun eigen betekenisniveau. In

feite kan de toeschouwer de

tekens niet ontcijferen naar de

oorsprong. De codes verwijzen

naar zichzelf en bevinden zich op

een subjectief niveau.

Wie tegenwoordig met een

open geest op zoek gaat naar

zingeving botst vrij snel op

gigantische hoeveelheden

informatie, leringen en visies.

Veel materiaal is tegenstrijdig

of danig van een andere orde

dat een onderlinge afweging

onmogelijk lijkt. De zoekende

mens stelt vast dat er ontelbare

waarheden bestaan met hun eigen complexiteit, die alle deel zijn van de wereld en haar

beïnvloeden. Dat speelt zich af tegen de achtergrond van de internationale financiële

ordening - ongelooflijk complex en tegelijk zo dominerend ten opzichte van alle metafysische

waarheden.

Lieselotte Vloeberghs reageert op al die ongrijpbare systemen met haar eigen teksten

en tekeningen. Ze tekent figuren die in hun eigen wereld leven. Ze verkennen wel intens de

buitenwereld maar de toeschouwer begrijpt er nauwelijks iets van. Er borrelen her en der

flarden op van dialogen en poëzie, verweven met reminiscenties aan theater en performance.

De toeschouwer belandt al snel in dezelfde situatie als de figuren waarnaar hij kijkt.

de Directeurswoning / een thuis voor kunst

Hendrik Consciencestraat 10 / Roeselare

info@dedirecteurswoning.be / tel. 051 26 24 00

www.dedirecteurswoning.be

In samenwerking met Sint-Lukasgalerie Brussel vzw en LUCA school of arts.

Lie

n Va

n R

anst

V.U.

Dirk

Cor

nelis

H.S

pille

bout

dree

f 1 R

oese

lare

/ fo

to c

over

(c) E

va D

inne

wet

h &

Carri

ngto

n Ga

llery

Gen

t