joris deene auteursrecht antwerpen 03.06.2008 boekbe
TRANSCRIPT
Assistent UGent (Instituut Internationaal Privaatrecht)
Advocaat (Storme-Leroy-Van Parys)
Joris DEENE
Algemeen wettelijk kader en basisbeginselen van het
auteursrecht Antwerpen 3 juni 2008
Auteursrecht in de actualiteit (1)
Auteursrecht in de actualiteit (2)
Auteursrecht in de actualiteit (3)
Geschiedenis van het auteursrecht
De auteur als passieve schepper
- Grieks-Romeinse tijd : Geïnspireerd door de Muzen- Middeleeuwen : Geïnspireerd door God / scientia donum dei est unde non vendi non potest / staan op de schouders van reuzen- Privilegetijdperk : uitgeversrecht
De auteur als actieve schepper
- Verlichting : auteur als genius- Eerste auteurswetten :
GB Statue of Anne (1709)FR Decreet inzake reproductieechten (1793)VS Copyright Act (1790) / Art 1§ 8 Constitutie (1789)BE : Auteurswet (1886)
Bronnen van het Belgisch auteursrecht
De wet betreffende het auteursrecht en naburige rechten van 30 juni 1994
reeds door verschillende Europese richtlijnen gewijzigd
grondig gewijzigd in 2005 na omzetting van Auteursrechtrichtlijn 2001/29 om het auteursrecht aan de digitale wereld aan te passen : wet van 22 mei 2005 (B.S. 27 mei 2005)
in 2006 gewijzigd na omzetting Volgrechtrichtlijn 2001/84 (volgrecht kunstenaars) : wet van 4 december 2006 (B.S. 23 januari 2007) + KB 2 augustus 2007 (B.S. 10 september 2007)
in 2007 gewijzigd na omzetting Handhavingsrichtlijn 2008/48/EG : wetten van 9, 10 en 15 mei 2007
Computersoftware : Wet van 30 juni 1994
Producent databank : Wet van 31 augustus 1998
Internationale normen : Berner Conventie / TRIPS / WIPO
Object van het auteursrecht (1)
Auteurswet 1994
open omschrijving : werk van letterkunde of kunst specifiek : foto / databank / computerprogramma bvb : roman, muziekwerk, foto, schilderij, beeldhouwwerk, parfums?
Criteria :
1. concrete, waarneembare vorm (een IDEE of CONCEPT wordt niet beschermd!) enkel de concrete uitwerking/vorm
2. ORIGINALITEIT : persoonlijke stempel van de auteur na een intellectuele inspanning (artistieke waarde niet vereist)
3. gecreerd door de mens : niet LOUTER machine
Object van het auteursrecht (2)
Bescherming vanaf de creatie : geen formaliteit !
Vermelding van © teken is dus niet verplicht, kan wel een rol spelen voor vermoeden van auteurschapbv © Joris Deene 2008
Sommige werken zijn uitgesloten
1. officiële akten van de overheid (wetgeving en rechtspraak) ! Een brochure opgesteld door ambtenaren in principe wel auteursrechtelijk beschermd !
2. werken die tot het publiek domein behoren (beschermingstermijn verstreken)
2005 : Bril Theo : origineel
2005 : Praline Vercammen : origineel
2005 : Kat- en muismotief Balta : niet origineel
2006 : wandtapijt : origineel
Origineel Plagiaat
Originaliteit van foto’s
Brussel 3 mei 2005 : Het is voldoende dat de foto het resultaat is van een zekere creativiteit van de fotograaf die bepaalde keuzes heeft gemaakt (inzake belichting, afstelling, opnamehoek, …) om origineel te zijn. Professionele fotografen trachten een feit of gebeurtenis op een welbepaalde wijze en met een welbepaald effect in beeld te brengen. Dit proces is verschillend van foto’s die onbedachtzaam en door gelijk wie zouden kunnen worden genomen van die gebeurtenis
Brussel 14 maart 2006: de persoonlijke stempel van de fotograaf blijkt uit de omstandigheden (feit, tijdstip, plaats) die erdoor worden gevat, de wijze waarop een expressie van de gefotografeerde of de historiciteit van het vastgelegde evenement wordt gevat of nog wegens een opmerkelijke professionele vaardigheid die uit de fotografie blijkt
Subject van het auteursrecht – de auteur (artikel 6)
auteur = natuurlijk persoon (niet : rechtspersoon)Maar : mogelijke overdracht van auteursrechten (auteursrechthebbende) bvb rechtspersoon
wettelijk vermoeden van auteurschap (naam of letterwoord op werk vermeld)
Pseudonieme en anonieme werken : uitgever wordt geacht de auteur te zijn.
Postume werken (na verstrijken van auteursrechtelijke beschermingstermijn) : wie eerst publiceert/aan publiek meedeelt
Subject van het auteursrecht – co-auteurschap
Wie zijn co-auteurs?* principe : creatieve / persoonlijke bijdrage* audiovisuele werken (art. 14) : wettelijk vermoeden van auteurschap (hoofdregisseur+scenarioschrijver, bewerker, tekstschrijver, grafische ontwerper animatie, componist)
Hoe worden de auteursrechten uitgeoefend bij co-auteurschap? overdeeldheid : samen1. overeenkomst (contractuele regeling)2. gerechtelijke tussenkomst3. bij inbreuk : elk, schadevergoeding voor eigen deel
Belangrijk bij websites
Beschermingsduur
70-jarige beschermingstermijn “post mortem auctoris”
Publiek domein : 2008 : werken waar de auteur overleden is ten laatste in 1937 (J.M. Barrie – Peter Pan / G. Gershwin / M. Ravel)
Oorzaken : - overlijden van auteur- tijdstip waarop eerste keer publiek gemaakt
(anonieme en pseudonieme werken)- postume werken (70/25)
Berekeningswijze : vanaf 1 januari volgende op jaar overlijden
Co-auteurschap : langstlevende
Audivisuele werken : hoofdregisseur, scenarist, tekstschrijver, componist filmmuziek)
Auteursrechten
Vermogensrechten (patrimoniale rechten)
- Reproductierecht
- Publiek mededelingsrecht
Morele rechten
- Divulgatierecht
- Paterniteitsrecht
- Integriteitsrecht
Vermogensrechten
Twee vermogensrechten :
[1] reproductierecht
+ distributierecht
+ verhuur- en uitleenrecht
[2] publiek mededelingsrecht
Reproductierecht (1)
Verveelvoudiging in vermaterialiseerde vorm (totaal/partieel)
Met of zonder toevoeging van nieuwe elementen (adaptatie)
Verschillende reproductiemethoden :- manueel / industrieel- grafisch / fotografisch / visueel- sonoor- audiovisueel- elektronisch / digitaal
Specifiek : digitale context
--> Tijdelijk of duurzaam (ook efemere, technische reproducties, reproductie tijdens transmissie)
(routing, modem, browsing, caching, ram-geheugen)
Reproductierecht (2)
Adaptatie- en vertalingsrecht
- Dubbel aspect* auteur oorspronkelijke werk* auteur gedriveerde werk…rechten in onverdeeldheid
- Gradaties
* ideël, conceptuele inspiratie : geen auteursrechtelijke gevolgen* slaafse nabootsing : reproductie/plagiaat* adaptatie (overname vormelementen met toevoeging)
- Voorbeelden
Film tv-serieMuziekwerk voor viool pianoBoek filmVERTALING
1999 : De maskers van Ensor
Bewerking van schilderij tot een collage op voorblad van een catalogus is een reproductie waarvoor toestemming rechthebbenden is vereist
1988-1989 : Atomium
Reproducties van het Atomium op asbakken, gadgets, postkaarten of boeken enkel met toestemming auteursrechthebbenden
Bvb nieuwe 2 euro stukken
2006 : inbreuk
Distributie- / Verhuur- en uitleenrecht
Distributierecht : recht om de eerste verkoop van fysieke exemplaren aan het publiek toe te staan
Huur- en leenrecht
- UITLENEN : voor beperkte tijd ter beschikking stellen zonder economisch/commercieel voordeel- VERHUREN : idem + economisch/commercieel voordeel
- Innovatie sinds 1994- Vooral ifv commerciele exploitatie verhuur video/DVD
- VERBODSRECHT !!!!
- uitzondering voor ‘openbare’ uitlening -> dwanglicentie met vergoedingsregeling
- niet : in kapperszaak, onder vrienden, voor tentoonstelling, voor raadpleging ter plaatse, tussen publiek toegankelijke instellingen
publiek mededelingsrecht (1)
[1] mededeling [2] publiek
Publieke mededeling : tv, radio, internet, concert…
Niet : privé-uitvoering familiekring + kosteloosNiet : privé-uitvoering als schoolactiviteit
(powerpoint presentatie in klas)
Niet : materiële consulatie van object (bvb boek in boekenhandel of bibliotheek)
Vermogensrechten – publiek mededelingsrecht
PLAATSELIJKE CONSULTATIE IN BIBLIOTHEEK/ARCHIEF
A/ Letterkundige werken - foto’s - muziekpartituren• Is geen uitlening, geen reproductie• Is ook geen publieke mededeling
B/ Geluids en AV-werken• Is wel publieke mededeling
C/ On-line consultatie• Ter beschikkingstelling is publieke mededeling,
gevolgd door reproductie bij eindgebruiker
Voorbeelden (publiek – privé)
Muziek op achtergrond in platenzaak : publiek (Cass. 26 september 1996)
Muziek via radiotoestel in boekhandel/ kruidenierszaak : publiek (Cass. 30 januari 1998)
Muziek op verjaardagsfeestje van een voetbalspeler in de clublokalen voor medespelers : publiek (Cass. 18 oktober 1999)
Muziek op bedrijfsfeestje van 23 personeelsleden met hun naaste familie : publiek
Kerstconcert in bejaardentehuis : privé (Cass. 18 februari 2000)
Muziek via radio in afgesloten werkruimte : privé (Cass. 26 januari 2006)
Televisiebeelden in een hotel naar kamers gasten : publiek (HvJ 7 december 2006)
Morele rechten
Drie morele rechten
[1]Paterniteitsrecht
[2] Divulgatierecht
[3] Integriteitsrecht
Morele rechten
Persoonlijkheidrechten (intieme band auteur-werk)
Na overlijden van de auteur : enkel uitoefenen ‘in naam van de overleden auteur’
Morele rechten zijn ONVERVREEMDBAAR (<-> vermogensrechten)
De uitoefening van de morele rechten kan wel contractueel geregeld worden maar maximum- en minimumgrens
Art 1 §2 : minimumgrens : verzetten tegen misvorming, verminking, die zijn eer of reputatie kan schaden
Morele rechten
Divulgatierecht (art. 1 §2)
Recht om werk bekend te maken of niet
Slechts 1x uitoefenen t.a.v. hetzelfde werk (dit geldt niet t.a.v. hetzelfde werk in andere taal bvb La cathedrale van Jacques Brel (Frans-Russisch))
Geen beslag mogelijk op niet-bekendgemaakte werken
Bijzondere bepalingen bij audiovisuele werken- auteur die weigert/niet bij machte om zijn bijdrage af te werken : geen verzet tegen gebruik van bijdrage (art. 15)- Morele rechten na voltooiing werk (producent-regisseur) (art. 16)
Morele rechten - paterniteitsrecht
Recht op erkenning als auteur (art. 1 §2)
Kan recht opeisen of weigeren
Kan ook : - anoniem - pseudoniem (al dan niet
doorzichtig) vb Hergé = George Remi Willem Elsschot = Alfons De
Ridder - ghostwriting
Voorbeelden paterniteitsrecht
1980 : borstbeeld van Dante (Salvator Dali), ook naamsvermelding Ludmilla Forani
1996-1997 : central station : namen van journalisten niet of onjuist vermeld
1997 : Buck Danny : Georges Troisfontaines heeft recht om mee vermeld te worden als auteur
1997 : Sabam en Herscovici/Nationale Loterij : fragmenten van schilderijen Margritte op subito-biljetten zonder naamsvermelding
2003 : fotograaf heeft recht op naamsvermelding (foto’s van kaaskroketten op een schaal bestemd voor aldi-warenhuizen)
Morele rechten
Integriteitsrecht (art. 1 §2 AW)
Verzet tegen wijziging
- materiële wijziging- niet-materiële/contextuele wijziging
Als afstand : verzet tegen misvorming, verminking, andere wijziging die eer/reputatie van de auteur schaadt (maximumgrens)
Integriteitsrecht - voorbeelden
Kleuren van zwart-wit film, inlassen van tv-logo, aanwenden van muziekfragmenten in reclamespots
Verwerking van meerdere elementen uit de schilderijen van Margritte op subito-biljetten (materiële wijzigingRechthebbenden zouden nooit toestemming hebben gegeven voor gebruik in kansspel (geestelijke wijziging)
Lehar-Sacd/ Bejart-Koninklijke Munt : adaptatie van de opera de Lustige Weduwe naar een sociale satire
Gebruik krantenartikel met oog op verkiezingspropaganda
Uitbrengen van pornografische versie van Jommeke (Pommeke)
Stopzetting van de roman Kasterbant van Marcella Baete in Nieuwsblad
Verbouwingswerken aan een particuliere woning (eigendomsrecht/rechtsmisbruik)
2006 : Lego / V.N.
Contractenrecht
Algemeen beginsel: Contractsvrijheid tussen partijen
Regels mbt contracten: art. 3 AW
Doel art. 3 AW: beschermen van economisch zwakkere partij
Algemeen uitgangspunt:
* vermogensrechten zijn overdraagbaar
* morele rechten: in principe niet overdraagbaar
Contractenrecht
• Vervreemding of afstand (cessie) – ~ verkoop– vermogensrechten verdwijnen uit vermogen
auteur en komen in vermogen verkrijger van rechten (buy-out)
• Licentie (concessie): – ~ huur -verhuur – auteur blijft in bezit van zijn vermogensrechten
maar vertrouwt gebruik van deze rechten toe aan derde
Contractenrecht
Exclusieve licentie: • licentienemer mag
als enige het werk van de auteur exploiteren op de hem toevertrouwde wijze
• Vb. produktie-ok: alleen producent mag boek of origineel scenario verfilmen
Gewone of niet-exclusieve licentie: • licentienemer mag
werk op een bepaalde wijze exploiteren
• Maar: ook auteur zelf en derden die door auteur gerechtigd zijn
• Vb.opvoering toneelstuk: toelating aan verschillende theaters
Contractenrecht - algemeen
Algemene regels van overdracht
Schriftelijk (bewijsregel)
Restrictieve interpretatie (in geval van twijfel : voordeel auteur)
Voor elke exploitatiewijze : vergoeding (forfait of percentage), reikwijdte en duur (bvb 10 tv-uitzendingen, 5000 exemplaren boek) uitdrukkelijk bepalen
Geen afstand mogelijk van bepaalde compenserende vergoedingen (bvb Reprobel)
Contractenrecht - algemeen
De verkrijger van het recht moet het werk exploiteren overeenkomstig de eerlijke beroepsgebruiken (bvb twee journalisten maken radioreportage die zeer actualiteitsgebonden is)
Overdracht van de rechten betreffende nog onbekende exploitatievormen is nietig (bvb video-dvd, digitale krant)
De overdracht van rechten betreffende toekomstige werken, geldt slechts voor een beperkte tijd en voor zover het genre waarop de overdracht betrekking geeft bepaald is
(bvb auteur-regisseur bedingt dat voor zijn volgende komische film (genre) hij opnieuw zal samenwerken met zelfde producent en zijn rechten op dit toekomstig werk overdraagt aan de producent)
Contractenrecht – bijzondere regimes
Soepelere regels in geval van arbeidsovereenkomst/statuut of werken op bestelling
Geen automatische overdracht van auteursrecht aan werkgever/opdrachtgever : deze overdracht moet uitdrukkelijk zijn bepaald (wel vermoeden van overdracht bij software en bepaalde databanken)
Overdracht aan werkgever/opdrachtgever is mogelijk, mits naleving van bepaalde voorwaarden, indien : [1] uitdrukkelijk voorzien en [2] creatie binnen kader werk/statuut valt
Contractenrecht – bijzondere regimes
In geval van uitdrukkelijke overdracht en wanneer creatie binnen toepassingsgebied arbeidsovereenkomst en statuut valt :
Geen exploitatieplicht : werkgever kan vrij beslissen of hij de overgedragen rechten van werknemer/ambtenaar al dan niet zal exploiteren
Geen verplichting om per exploitatiewijze vergoeding, reikwijdte en duur te bepalen. De overdracht via zeer algemeen geformuleerde clausules is mogelijk:
- maar moet wel duidelijk zijn wat men wil overdragen- Voorbeeld: “hierbij draagt de auteur-werknemer /ambtenaar het
reproductierecht over op alle creaties die tot stand zullen komen in het kader van deze arbeidsovereenkomst/statuut”
Contractenrecht – bijzondere regimes
• Mogelijkheid overdracht rechten m.b.t. toekomstige exploitatievormen
Wel uitdrukkelijk aandeel bepalen in de winst van deze exploitatievorm voor auteur
• Mogelijkheid overdracht toekomstige werken- zonder beperking in tijd
- zonder beperking qua genre
- > mogelijkheid van overdrachtvan rechten op alle werken die auteur-werknemer/ambtenaar tot stand zal brengen in uitvoering van arbeidsovereenkomst of statuut
Contractenrecht
Soepele regels ook bij bestelling van werken in niet-culturele sector of reclamewereld
Uitgavecontract (art. 25-30 AW)
Opvoeringscontract (art. 31-32 AW)
Uitzonderingen op het auteursrecht
Artikel 21- 22 - 23 – 23bis
Twintigtal uitzonderingen
Restrictieve interpretatie
Voorwaarde : op geoorloofde wijze openbaar gemaakt (divulgatierecht)
Evenwicht tussen belangen auteur en informatieverspreiding
Citaatrecht (art. 21 §1)
• Citeren uit een werk mag zonder toestemming
• Ifv kritiek, polemiek, recensie, onderwijs, wetenschap
• Plicht tot bronvermelding + naam• tenzij onmogelijk
• Eerlijke beroepsgebruiken• Voor zover doel wettigt
Bloemlezing (art. 21 §2)
• Voor samenstellen bloemlezing• Bestemd voor onderwijs
• en geen economisch/commercieel doel
• Uittreksels• Als auteur overleden is• Mits betaling van billijke vergoeding
-- > (partijen, rechter)• Mits respect voor morele rechten
(keuze, presentatie, plaats)
Tijdelijke/technische reproductiehandelingen (art. 21 §3)
• Auteur kan zich niet verzetten tegen• Tijdelijke reproductiehandeling• Van voorbijgaande/technische aard• Als integraal en essentieel onderdeel van
technisch procédé• Met als enig doel
• Doorgifte in netwerk
• Rechtmatig gebruik
• Voor zover geen zelfstandige economische waarde
Informatief citaatrecht (art. 22 §1, 1°)
• Reproductie of mededeling aan publiek• Van korte fragmenten uit werken• Of van integrale werken beeldende kunst• Met het oog op informatie• In verslag over actuele gebeurtenissen • Voor zover gerechtvaardigd uit oogpunt van
voorlichting (art. 22 § 2)• Mits bronvermelding (naam/titel, art. 22 § 2)
• tenzij onmogelijk
Publieke monumenten (art. 22 §1, 2°)
2002: La mer van Georges Grard (Dikke Mathile)
Een krant mag foto publiceren en een televisieoproep mag een beeldverslag uitzenden met een gebeurtenis waarbij op de achtrgrond, eerder toevallig of onvermijdelijk een kunstwerk zichtbaar is. Dit geldt niet indien gefocust wordt op werkVb postkaart Brussel/Atomium
Reprografie (art. 22 §1, 4°)
- Artikels, werkende beeldende kunst- Korte fragmenten andere werken (boek)- “Privé-gebruik”
ook professioneel-intern- Uitzondering bladmuziek- + VERGOEDINGSREGELING INFRA
Reprografie (art. 22 §1, 4°)
• Grafisch, papier, soortgelijk• Huidig: bron is papier (origineel)• Toekomst: bestemming is papier (kopie)
• Reproductie enkel bestemd voor privé-gebruik• En voor zover geen afbreuk doet aan normale
exploitatie van het werk• Nu van papier (fotocopie, ook scannen naar digitaal)
straks naar papier (fotocopie, download met uitprint)
Reprografie onderwijs en wetenschap (art. 22 §1, 4° bis)
• Grafisch, papier, soortgelijk• Huidig: bron is papier (origineel)
• Toekomst: bestemming is papier (kopie)
• Reproductie ter illustratie onderwijs of wetenschappelijk onderzoek
• Voor zover verantwoord / niet-commercieel• En voor zover geen afbreuk doet aan
normale exploitatie van het werk• + Bronvermelding
Reprografie onderwijs en wetenschap (art. 22 §1, 4° bis)
- Artikels, werkende beeldende kunst- Korte fragmenten andere werken (boek)- Niet-winstgevende aard van activiteit!
- + VERGOEDINGSREGELING INFRA
Reproductie onderwijs en wetenschap (art. 22 §1, 4°ter)
• “Digitale kopie” O&Wis kopie op eender welke drager andere dan papier of soortgelijke drager
• Reproductie ter illustratie onderwijs of wetenschappelijk onderzoek
• Voor zover verantwoord / niet-commercieel• En voor zover geen afbreuk doet aan
normale exploitatie van het werk• + Bronvermelding
• vb. scannen van artikel, digitale opslag van artikel
Reproductie onderwijs en wetenschap (art. 22 §1, 4°ter)
- Artikels, werkende beeldende kunst- Korte fragmenten andere werken- Niet-winstgevende aard van activiteit!
- Sinds 27 mei 2005Nog geen vergoedingsregeling
Mededeling onderwijs en wetenschap (art. 22 §1, 4°quater)
E-learning
Voorwaarden :- Ter illustratie O en voor W, “werken”- Binnen erkende onderwijsinstellingen - Voor zover verantwoord / niet-winstgevend- Normale activiteit / geen afbreuk normale
exploitatie- Enkel gesloten tranmissie-netwerken
(vb. Minerva)
Privé-kopie (art. 22 §1, 5°)
- NU: reproductie van geluids- en AV-werken- STRAKS: elke reproductie, anders dan op
papier- Reproductie gebeurt in familiekring (eng!)- … en is alleen daarvoor bestemd- krijgt ruime toepassing PC/internet/muziek- + vergoedingsregeling, infra
Parodie (art. 22 §1, 6°)
(Strenge) criteria uit rechtspraak :
[1] de parodie zelf moet een origineel werk zijn,
[2] de parodie is bedoeld als kritiek of bespotting van het geparodieerde werk,
[3] ze moet een humoristische toon hebben,
[4] ze mag enkel de uiterlijk en strikt noodzakelijke elementen aan het werk ontlenen zodat er geen verwarring mogelijk is met het geparodieerde werk en geen afbreuk wordt gedaan aan het geparodieerde werk of zijn auteur
Vrij paradoxale invulling! Art. 10 EVRM
Corr. Antwerpen 25 november 2005 : geen parodie
Antwerpen 2 mei 2006 : geen parodie
Uitzonderingen
Uitvoering in kader van examens (7°)
Reproductie bibliotheken, musea & archieven (8°)
Mededeling bibliotheken, musea & archieven (9°)
Tijdelijke opnames omroep (10°)
Reproductie en mededeling voor mensen met handicap (11°)
Reproductie en mededeling voor reclamedoeleinden (12°)
Reproductie van uitzendingen voor ziekenhuizen/gevangenissen/zorg (13)
Openbare uitlening (art. 23)
Beheersvennootschappen (1)
Beheersvennootschappen werden opgericht omdat het onmogelijk is voor de auteur om zelf controle uit te oefenen op het gebruik en de exploitatie van zijn auteurswerken
Omgekeerd is er ook bij degenen die gebruik wensen te maken van beschermd auteurswerk behoefte aan beheersvennootschappen die de rechten van auteurs vertegenwoordigen
Voorbeeld : plaatselijk amateurgezelschap voert toneelstuk op van Tom Lanoye, maakt gebruik van muziek van Belgische (Deus, Zornik, Zita Swoon) en internationale groepen (U2, Coldplay). Er worden ook foto’s geprojecteerd (Andy Warhol), teksten en een artvideo (Joseph Beuys) en een stukje uit reportage van CNN.
Keuzevrijheid voor auteurs (uitzondering : kabeldistributie)
Beheersvennootschappen (2)
De uitoefening van bepaalde vergoedingsrechten van de wettelijke uitzonderingen werd eveneens afhankelijk gemaakt van de tussenkomst van beheers-vennootschappen zoals :
-> de privé-kopievergoeding (auteurs, uitvoerende kunstenaars en producenten van fonogrammen/AV-werken)-> de reprografievergoeding (auteurs en uitgevers)-> de leenrechtvergoeding-> de billijke vergoeding (uitvoerende kunstenaars en producenten)-> de inning van de digitale onderwijsuitzonderingsrechten
Beheersvennootschappen (3)
Taken van de beheersvennootschappen (art. 65)
- Innen van de door de auteurwet erkende rechten voor rekening van de rechthebbenden- Verdelen van de geïnde vergoeding onder rechthebbenden
Andere functies : belangenbehartiging/lobbying, informatie aan auteurs, promotie repertoire, juridisch advies, enz
Soorten
- Verschillende auteurs/ soorten van auteurswerken SABAM- Specifiek categorie van werken SOFAM- Specifieke groep auteurs JAM- specifieke vergoedingswijze voor bepaalde categorie van auteurs, VEWA
Niet alleen auteurs maar ook uitgevers, uitvoerende kunstenaars en producenten kunnen toetreden tot beheersvennootschap
Beheersvennootschappen (4)
Controle over beheersvennootschappen
Dominante/machtspositie : garanties (vergunning)
Verplichtingen
- Enkel vennoten lid, kunstenaars, auteurs, …- Beheer van rechten- Verlenen van inzage waarvan beheer- verdelen van onbestemde sommen- Informatieplicht aan vennoten / Minister- bewaren van beroepsgeheim
Beheersvennootschappen (5)
Indien beheersvennootschap haar verplichtingen niet nakomt kan de Minister de vergunning intrekken (bvb Uradex - uitvoerende kunstenaars)
Rechten van rechthebbenden
- Vertegenwoordiging als vennoot- Recht van beheer toevertrouwen aan vennootschap- Mogelijkheid om ontslag in te dienen (mits opzegtermijn)
Diverse interne en externe controlemechanismen
Naburige rechten
-uitvoerende kunstenaars (bvb zanger, muzikant, acteur, danser)- de producent van fonogrammen of van de eerste vastlegging van films (bvb IFPI)-omroeporganisaties (radio – tv)
Bescherming naar analogie met het auteursrecht
Beschermingsduur : 50 jaar na prestatie
‘billijke vergoeding’
Onderscheid tussen componist (Sabam) en uitvoerder (billijke vergoeding)
Portretrecht & Recht van de producent van databanken
Vragen ?
Joris DEENE
Advocatenassociatie : Storme, Leroy, Van Parys cvbaCoupure 5, 9000 Gent
Tel : 09/224.34.99