journal of nursing division - wordpress.com · 2011-12-14 ·...

วารสารกองการพยาบาล Journal of Nursing Division

ปท 36 ฉบบท 1 มกราคม – เมษายน 2552 Vol. 36 No.1 January – April 2009 ISSN 0125-7242

วตถประสงค 1. เพอเผยแพรองคความรและนวตกรรมทางการพยาบาล 2. เพอเผยแพรผลงานวชาการ ผลงานวจยของบคลากรทางการพยาบาล ในหนวยงานสงกดกระทรวงสาธารณสข และหนวยงานอน ๆ 3. เพอเปนสอกลางในการแลกเปลยนเรยนรระหวางบคลากรทางการพยาบาลและผทสนใจหรอผทเกยวของ

ทปรกษา บรรณาธการบรหาร ADVISORS EXECUTIVE EDITORS นางประภสสร พงษพนธพศาล Ms. Praphatsorn Pongpanpisan ดร. กาญจนา จนทรไทย Dr. Kanjana Chunthai นางสารา วงษเจรญ Ms.Sara Wongjaroen นางสาวชตกาญจน หฤทย Ms.Chutikarn Haruthai

คณะบรรณาธการ ผ จดการ MANAGER นางสมณ ศรเงนยวง ดร.ดนลดา จามจร Dr.Danulada Jamjuree Ms.Sumanee Sringoenyurng ผ ชวยผ จดการ ดร.กฤษดา แสวงด ASSISTANT MANAGERS Dr.Krisada Sawaengdee

นางสาวจนนะรตน ศรภทรภญโญ นางลลดา โกลาต Ms.Jinnarut Srepatarapinyo Ms.Lalada Kolatee ทะเบยนสมาชก นางสาวอมภา ศรารชต Ms.Ampa Sararach

นางสาวจารณ คะชาทอง Ms.Jarunee Kachatong การเงนและบญช กองบรรณาธการ EDITORIAL BOARD

นางสาวนรศรา งามสอาด นางพรรณ มาโนช Ms.Narisara Ngamsaard Ms.Punnee Manoth รปเลม นางศรมา ลละวงศ Ms.Sirima Leelawongs

นางเพยงใจ เจมววฒนกล นางกนกอร บญมาก Ms.Peangjai Jermviwatkul Ms.Kanokon Boonmark นางสาวอไรพร จนทะอมเมา นางสาวนวรตน คณต Ms.Uraiporn Janta-um-mou Ms.Nawarat Kanit นางสาวจารณ คะชาทอง Ms.Jarunee Kachatong

เจาของ Copyright สานกการพยาบาล อาคาร 4 ชน 4 Bureau Of Nursing Building 4 Floor 4th กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข Department of Medical Services, ถนนตวานนท อาเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000 Ministry of Public Health โทรศพท 0-2590-6294 โทรสาร 0-2590-6295 Tiwanon Rd. Amphoe Muang Nonthaburi 11000 Website : http://www.dms.moph.go.th/nurse Tel. 0-2590-6294 Fax 0-2590-6295

กาหนดออก ปละ 3 ฉบบ คอ มกราคม – เมษายน, พฤษภาคม – สงหาคม, กนยายน - ธนวาคม อตราคาสมาชกประเภทบคคล (ฉบบละ 1 เลม) 150 บาท/ป, 420 บาท/3 ป และ 700 บาท/5 ป อตราคาสมาชกประเภทหนวยงาน (ฉบบละ 3 เลม) 450 บาท/ป, 1,300 บาท/3 ป

พมพท สานกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก

วารสารกองการพยาบาล

ISSN 0125 - 7242 ปท 36 ฉบบท 1 มกราคม - เมษายน 2552

สารบญ

คณะบรรณาธการ

ผลของการนเทศทางคลนกตอความร ความสามารถในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดและ ความพงพอใจในการนเทศของพยาบาล กนกรตน แสงอาไพ, ผศ. ดร.ดารณ สวภาพ, ดร. มนสภรณ วทรเมธา..........................................................………...………..1 พฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพร อารญา ดานผาทอง……………………………………………..………………………..…........................……………………….15 การประเมนเทคโนโลยทางการพยาบาล : การกระจาย การใช การเขาถงมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลและผลลพธทางการพยาบาล ศรมา ลละวงศ, สารา วงษเจรญ………………...……………………………….................................................................…....27

พ.ร.บ. ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 กบการเปลยนแปลงในระบบราชการไทย ดร. ดนลดา จามจร..…………………………………………………………………………………..……..............................…. 45 การบรหารองคกรในยคการเปลยนแปลง กญญารตน อนใจ…………………………………………………………………………………………………...........................49

การขอความยนยอม (Informed Consent) ของการทาวจยทกระทาในมนษย

สวล ศรไล…………………………………………………….………………………………………..…............................…..….54

ประภสสร พงศพนธพศาล, อมรา นาราพานช……………………………………………….....................................................64

รายงานการศกษาวจย

สารจากบรรณาธการ

บทความวชาการ

มมวจย

ไขขอของใจ


ผลของการนเทศทางคลนกตอความร ความสามารถในการปฏบตการพยาบาล เพอจดการความปวดในผปวยหลงผาตดและความพงพอใจในการนเทศของพยาบาล กนกรตน แสงอาไพ* พย.ม. (การจดการการพยาบาล) ผศ. ดร.ดารณ สวภาพ** พย.ด. (การพยาบาล) ดร. มนสภรณ วทรเมธา** ค.ด. (อดมศกษา) บทคดยอ การวจยครงนเปนการวจยกอนการทดลอง (pre-experimental design) แบบ one group pretest-posttest design มวตถประสงคเพอศกษาผลของการนเทศทางคลนกตอความร ความสามารถในการปฏบตการพยาบาล เพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดและความพงพอใจในการนเทศของพยาบาล โดยใชแนวคดการนเทศทางคลนกของ Proctor กลมตวอยางเลอกแบบเฉพาะเจาะจงเปนพยาบาลวชาชพ งานการพยาบาลผ ปวยพเศษศลยกรรม ศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทาน รวม 8 ราย ขนตอนการดาเนนการวจย ประกอบดวย การประชมกลมกอนเรมกจกรรมการนเทศเพอวเคราะหปญหา แนวทางการแกปญหาและกาหนดเปาหมายการจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดรวมกน กจกรรมการนเทศ ประกอบดวย การประชมปรกษาขางเตยง การสอน การสอนแนะ การใหคาปรกษาและการประชมปรกษาการพยาบาล ใชเวลา 6 สปดาห เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล ประกอบดวย แบบสอบถามความรในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด แบบสงเกตการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด และแบบสอบถามความ พงพอใจในการนเทศของพยาบาล มคาความเทยงเทากบ 0.94, 1.00, 0.96 ตามลาดบ เปรยบเทยบคะแนนความร ความสามารถในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดและความพงพอใจในการนเทศ กอนและหลงการนเทศทางคลนก โดยใชสถต Wilcoxon Signed Rank Test ผลการวจย พบวา ภายหลงไดรบการนเทศทางคลนก พยาบาลกลมตวอยางมคะแนนความร ความสามารถในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด และความพงพอใจในการนเทศแตกตางจากกอนไดรบการนเทศทางคลนกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 การนเทศทางคลนกทาใหพยาบาลพฒนาความร ความสามารถในการปฏบตการพยาบาลและมความพงพอใจในการนเทศเพมขน จงควรนารปแบบการนเทศทางคลนกมาใชในการพฒนาความร ความสามารถในการปฏบตการพยาบาล เพอพฒนาคณภาพงานบรการพยาบาล โดยเนนสมพนธภาพและควรใหพยาบาล

* พยาบาล ศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทาน มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ** อาจารยคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยรงสต

รายงานการศกษาวจย

ปท 36 ฉบบท 1 มกราคม – เมษายน 2552 1



ผ รบการนเทศไดมสวนรวมในการวางแผน กาหนดเปาหมายในการปฏบตการพยาบาล เพอเสรมสรางทศนคตในทางบวกตอ การนเทศ คาสาคญ : การนเทศทางคลนก ความร ความสามารถในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด

ความพงพอใจในการนเทศของพยาบาล

บทนา

ความปวดหลงผาตดเปนปญหาสาคญทผ ปวยกวาลานคนตองประสบอยทกวน ในระยะ 3 วนหลงผาตดผ ปวยมกจะมความปวดระดบปานกลาง ถงรนแรง พบเปนจานวนสงถงรอยละ 75 ความปวดหลงผาตดมผลตอรางกายเกอบทกระบบ หากผ ปวยไม ได รบการจดการความปวดหลงผาตดอยางมประสทธภาพ จะทาใหมการฟนฟสภาพรางกายชา มโอกาสเกดภาวะแทรกซอนหลงผาตด และอาจตอง พกรกษาตวในโรงพยาบาลนานขน 1

พยาบาลมบทบาทสาคญตอการจดการความปวดหลงผาตด เนองจากเปนผ ทอยใกลชดผ ปวย ไดรบทราบพฤตกรรมการดาเนนชวตและปญหาของผ ปวย2 อยางไรกตาม จากการศกษาเกยวกบการจดการความปวดหลงผาตด พบวา ผ ปวยยงไดรบการดแลทไม เหมาะสม โดยอปสรรคสาคญ คอ พยาบาลยงขาดความร ทกษะเกยวกบการจดการความปวดใหแกผ ปวยอยางถกตอง เหมาะสม พยาบาลสวนใหญคดวาผ ปวยหลงผาตดสามารถยอมรบความปวดได การใหยาระงบปวด อาจมผลขางเคยงจากยา หากไดรบยาหลายครงอาจทาใหผ ปวยตดยา1 และพยาบาลสวนใหญประเมนระดบความปวดไดตากวาระดบความปวดจรงของ ผ ปวย3การจดการความปวดหลงผาตดใหมประสทธภาพ

จาเปนอยางยงทจะตองพฒนาความรของพยาบาลในการจดการความปวด รวมทงมแนวทางปฏบตในการจดการความปวดและควรมการสรางแรงจงใจ เพอใหมการปฏบตการพยาบาลในการจดการความปวดอยางถกตองเหมาะสม4 การพฒนาความรและการปฏบตหนาททางคลนกของพยาบาล รวมทงการสรางแรงจงใจใหกบพยาบาล เพอใหงานบรการพยาบาลมคณภาพได มาตรฐาน จะตองอาศยการนเทศทางคลนก 5 การนเทศทางคลนกเปนกระบวนการทผ นเทศปฏบตตอผปฏบตงาน โดยใชหลกสมพนธภาพระหวางบคคล เพอใหเกดการพฒนาความร ความสามารถในการปฏบตหนาททางคลนก นาไปสผลลพธการดแลผ ปวยอยางมคณภาพ6 จากการศกษาผลของการนเทศทางคลนก พบวา พยาบาลทไดรบการนเทศทางคลนกสามารถใหบรการพยาบาลทมคณภาพมากขน สามารถแกปญหาในการปฏบตหนาททางคลนกไดอยางถกตองเหมาะสม มความรสกพงพอใจในการปฏบตงานมาก ขน7 และในการนเทศทางคลนกเกยวกบการจดการความปวดหลงผาตดทมการใหขอมลสะทอนกลบ และมการ จดทาแนวทางปฏบตในการจดการความปวด ทาให ผ ปวยไดรบการดแล เพอจดการความปวดอยางม ประสทธภาพมากขน8


ศนยการแพทยปญญานนทภกขชลประทานเปนโรงพยาบาลขนาด 300 เตยง จากสถตผ รบบรการระหวางเดอนตลาคม 2549 ถงกนยายน 2550 มผ ปวยในรวม 14,664 ราย มผ ปวยทไดรบการผาตด 5,195 ราย คดเปนรอยละ 35.43 ของผ ปวยในทงหมด จากการศกษาขอมลเกยวกบการปฏบตการพยาบาล เพอจดการความปวดในผ ป วยหลงผ าตด ในเดอนพฤศจกายน 2550 โดยการทบทวนเวชระเบยนผ ปวย 10 ราย พบวา ไมมการประเมนความปวดอยางตอเนอง บางครงไมมการประเมนซาหลงใหยาระงบปวด การจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดทปฏบตเปนประจา คอ การใหยาระงบปวด รองลงมา คอ การจดทา และจากการสมภาษณผ ปวยหลงผาตด 10 ราย พบวา ผ ปวยมความปวดระดบ 5-9 ใน 3-6 วนหลงผาตด ขอยาระงบปวดเมอปวดจนทนไมไหว 4 ราย และไดรบขอมลกอนผาตดวาถารสกปวดมากใหขอยาระงบปวดได 8 ราย การปฏบตการพยาบาลในการจดการความปวดหลงผาตดตามทกลาวมา ยงมความหลากหลาย และไมมแนวทางปฏบตทชดเจน ในการนเทศเกยวกบการปฏบตการพยาบาล เพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด ยงไมมการวางแผนการนเทศรวมกบผ รบการ

นเทศ ไมมคมอการนเทศ ไมมแนวทางปฏบตในการจดการความปวดหลงผาตด จากปญหาทกลาวมา ผ วจยจงสนใจทจะพฒนารปแบบการนเทศทางคลนก โดยเนนการสรางบรรยากาศทเออตอการทางานในเชงสรางสรรค ทาใหเกดสมพนธภาพทดระหวางผ นเทศกบพยาบาลผปฏบตงาน เพอสงเสรมใหพยาบาลพฒนาความร ความสามารถในการปฏบตการพยาบาล เพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด นาไปสความ พงพอใจในการนเทศของพยาบาล

สมมตฐานของการวจย 1. คะแนนความรในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด กอนและหลงไดรบการนเทศทางคลนก มความแตกตางกน 2. คะแนนความสามารถในการปฏบตการพยาบาล เพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด กอนและหลงไดรบการนเทศทางคลนก มความแตกตางกน 3. คะแนนความพงพอใจในการนเทศของพยาบาล กอนและหลงไดรบการนเทศทางคลนก มความแตกตางกน



กรอบแนวคดในการวจย

วสดและวธการ การศกษาครงน เปนการวจยกอนการทดลอง (pre–experimental design)9 แบบ one group pretest - posttest design เพอศกษาผลของการนเทศทางคลนกตอความร ความสามารถในการปฏบตการพยาบาล เพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด และความพงพอใจในการนเทศของพยาบาล โดยผวจยซงเปนหวหนางานการพยาบาลผ ปวยพเศษศลยกรรมเปนผ นเทศ ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษาครงน คอ พยาบาลวชาชพทปฏบตงานในงานการพยาบาลผ ปวยพเศษ

ศลยกรรม มจานวนรวม 9 คน ผวจยเลอกกลมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง (purposive sampling) เปนพยาบาลวชาชพทปฏบตงานในงานการพยาบาลผ ปวยพ เศษศลยกรรม ระหวางเดอนกนยายน ถงเดอนพฤศจกายน 2551 มประสบการณในงานการพยาบาลศลยกรรม 1 ปขนไป จานวนรวม 8 คน เครองมอทใชในการวจย 1. เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล ม 4 สวน 1.1) แบบรวบรวมขอมลทวไป ไดแก อาย ระยะเวลาการปฏบตงานในงานการพยาบาลศลยกรรม

การนเทศทางคลนก (clinical supervision)

ความรในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด

ความสามารถในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด

ความพงพอใจในการนเทศของพยาบาล

การนเทศตามแบบแผน การประชมปรกษาขางเตยง (bedside conference) (formative clinical supervision)

การประเมนผ ปวยกอนผาตด

การสอน (teaching)

การเตรยมความพรอมผ ปวยกอนผาตด

การจดการความปวดหลงผาตด

การสอนแนะ (coaching) การนเทศตามมาตรฐาน

(normative clinical supervision)

การเตรยมความพรอมผ ปวยกอนผาตด

การจดการความปวดหลงผาตด

การนเทศตามหลกสมานฉนท

การใหคาปรกษา (counseling)

การแกปญหาในการปฏบตการพยาบาล (restorative clinical supervision)

การประชมปรกษาการพยาบาล (nursing care conference)

การปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดใน ผ ปวยหลงผาตดเฉพาะราย



เปนคาถามปลายเปด และคาถามเกยวกบประสบการณการฝกอบรมในการจดการความปวดเปนแบบเลอกตอบ 1.2 ) แบบสอบถามความรในการปฏบตการพยาบาล เพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด ประกอบดวย ขอคาถามใหเลอกตอบถกผด จานวน 23 ขอ เกยวกบการเตรยมความพรอมผ ปวยกอนผาตด การจดการความปวดหลงผาตด ทดสอบคาความเทยงโดยใชคเดอรรชารดสน 20 (KR-20) ไดเทากบ 0.94 คาดชนความยากงายเทากบ 0.79 และคาอานาจจาแนก เทากบ 0.29 1.3) แบบสงเกตการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดเปนแบบตรวจสอบรายการ ม 2 ตอน ตอนท 1 เปนแบบสงเกตการปฏบตการพยาบาลและ/หรอสมภาษณผ ปวย/ญาต เกยวกบการเตรยมความพรอมผ ปวยกอนผาตด การจดการความปวดหลงผาตด จานวน 20 ขอ ตอนท 2 เปนแบบตรวจสอบบนทกทางการพยาบาล มจานวนขอและรายการตรวจสอบเชนเดยวกบตอนท 1 ทดสอบคาความเทยงของการสงเกตโดยการสงเกตรวมกบพยาบาล 1 ทาน ไดคาความเทยงของการสงเกตเทากบ 1.00 1.4) แบบสอบถามความพงพอใจในการนเทศของพยาบาล ซงผ วจยแปลและดดแปลงมาจาก Manchester Clinical Supervision Scale ของ Winstanley 10 ทประเมนความพงพอใจในการนเทศทางคลนกตามแนวคดของ Proctor มจานวนรวม 36 ขอ เปนขอคาถามใหเลอกตอบระดบความพงพอใจ 5 ระดบ คอ พงพอใจมากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

ทดสอบคาความเทยงโดยใชสมประสทธแอลฟาของ ครอนบาคไดเทากบ 0.96 2. เครองมอทใชในการดาเนนการวจย มดงน 2.1) รปแบบการนเทศทางคลนก ซงผวจยสรางขนจากการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยท เกยวของตามกรอบแนวคดการนเทศทางคลนกของ Proctor6 ประกอบดวย การนเทศตามแบบแผนโดยใช กจกรรมการประชมปรกษาขางเตยง การสอน การนเทศตามมาตรฐานโดยใชกจกรรมการสอนแนะ การนเทศตามหลกสมานฉนท โดยใชกจกรรมการใหคาปรกษาและการประชมปรกษาการพยาบาล รปแบบการนเทศผานการตรวจสอบความถกตองและความตรงตามเนอหาโดยผทรงคณวฒจานวน 3 ทาน 2.2) แนวทางปฏบตในการจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด ผ วจยประยกตมาจากโปรแกรม จดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดชองทองของ จราภรณ สงหเสน 11 ม 2 ขนตอน คอ การเตรยมความพรอมผ ปวยกอนผาตดโดยการใหขอมลการฝกเทคนคผอนคลายกลามเนอ และการจดการความปวดหลงผาตดโดยการประเมนระดบความปวดแลวจงปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวด ถาระดบความปวดมากกวาหรอเทากบ 5 บาบดความปวดโดยใชยา ถาระดบความปวดนอยกวา 5 บาบดความปวดโดยไมใชยา วธดาเนนการวจย การนเทศทางคลนกเนนกระบวนการสราง สมพนธภาพระหวางผ นเทศและผ รบการนเทศ ดงนนกอนเรมกจกรรมการนเทศ จงจดใหมการประชมกลมกอน แลวจงดาเนนการนเทศในเวลา 6 สปดาห ดงตอไปน



สปดาหท 1 วนท 1 ประชมกลม รวมกนวเคราะหปญหา แนวทางการแกปญหา และกาหนด เปาหมายของการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด ผ รบการนเทศ คอ พยาบาลกลม 8 คน สปดาหท 1 วนท 2, 3 ประชมปรกษาขางเตยงรายกลม เรองการประเมนผ ปวยกอนผาตดเกยวกบความปวดรวมกนอภปราย ผ วจยใหขอมลสะทอนกลบ ชแนะ และสาธตวธการประเมนเพมเตมในประเดนทประเมนไมถกตอง ไมครอบคลม ผ รบการนเทศ คอพยาบาลกลมละ 4 คนตอวน สปดาหท 1 วนท 4 ,5 สอนพยาบาลรายกลม เรองการจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด โดยการประชมปรกษาเชงเนอหา และอธบายแนวทางปฏบตในการจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด ใหฝกเทคนคผอนคลายกลามเนอ ศกษาวดทศนการปฏบตตนเพอปองกนภาวะแทรกซอนหลงผาตด และรวมแสดงความคดเหนในการนาแนวทางปฏบตไปใช ผ รบการนเทศ คอพยาบาลกลมละ 4 คนตอวน สปดาหท 2, 3, 4 เวลา 08.00 น. -16.00 น. สอนแนะพยาบาลรายบคคล เกยวกบการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดตามแนวทางปฏบตโดยสอนแนะ 3 ครง เรองการเตรยมความพรอมผ ปวยกอนผาตด การประเมนความปวด การบาบดความปวดโดยใชยาและไมใชยา ขนตอนการสอนแนะประกอบดวยการกาหนดเปาหมายรวมกน เยยมตรวจผ ปวยเพอรวบรวมปญหา นามาวางแผนและปฏบตการพยาบาล ผวจยชแนะ ตดตามการปฏบตการ

พยาบาลและใหขอมลสะทอนกลบ ผ รบการนเทศ คอพยาบาลรายบคคล 8 คน สปดาหท 5, 6 เวลา 08.00 น. -16.00 น. ใหคาปรกษาพยาบาลรายบคคล เกยวกบการแกปญหาในการปฏบตการพยาบาล เพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด โดยใหพยาบาลกลมตวอยางทาความเขาใจในบทบาทตนเอง กาหนดเปาหมายในการแกปญหาและตดสนใจเลอกวธแกปญหา ผ รบการนเทศ คอ พยาบาลรายบคคล 8 คน สปดาหท 5, 6 เวลาเชาหรอบาย ประชมปรกษาการพยาบาลรายกลม เกยวกบการปฏบตการพยาบาล เพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดเฉพาะราย รวมกนอภปรายปญหา ความตองการของ ผ ปวย สรปประเดนการปฏบตการพยาบาลทปฏบตได ถกตอง กลาวชนชม และสรปประเดนทควรปรบปรง สรปแนวทางปรบปรงการปฏบตการพยาบาล จดประชม 4 ครงตอสปดาห ผ รบการนเทศคอพยาบาลกลมละ 4 คนตอครง

วธรวบรวมขอมล ผ วจยสงเกตการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดของพยาบาลกลมตวอยางกอนและหลงการทดลอง 2 สปดาห และใหพยาบาลกลมตวอยางตอบแบบสอบถามความรในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด และแบบสอบถามความพงพอใจในการนเทศ กอนและหลงการทดลอง 1 สปดาห




การวเคราะหขอมล 1. ขอมลทวไปของพยาบาลกลมตวอยางใชสถตเชงบรรยาย โดยแสดงความถ รอยละ 2. คะแนนความร ความสามารถในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด คะแนนความพงพอใจในการนเทศของพยาบาล ใชสถตเชงบรรยายโดยแสดงคาพสย คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน 3. เปรยบเทยบคะแนนความร ความสามารถในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด คะแนนความพงพอใจในการนเทศของพยาบาล กอนและหลงไดรบการนเทศ โดยใชสถต Wilcoxon Signed Rank Test

ผลการศกษา 1. ลกษณะกลมตวอยาง สวนใหญอาย 41-50 ป คดเปนรอยละ 87.5 สวนใหญปฏบตงานการพยาบาลศลยกรรม มากกวา 20 ป คดเปนรอยละ 50 รองลงมาคอ 11-20 ป คดเปนรอยละ 25 สวนใหญมประสบการณฝกอบรมเกยวกบการจดการความปวด โดยวธฟงการบรรยาย คดเปนรอยละ 87.5 2. สรปผลการวเคราะหปญหาการจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดจากการประชมกลมกอนเรมกจกรรมการนเทศ พบวา พยาบาลกลมตวอยาง ขาดความร ความเขาใจอยางถกตองเกยวกบ การเตรยม

ความพรอมผ ปวยกอนผาตด การประเมนความปวดอยางตอเนอง การปฏบตการพยาบาลกอนและหลงใหยาระงบปวด การจดการความปวดหลงผาตดโดยไมใชยา สรปแนวทางการแกปญหา ใหมการประชมเสรมความรและจดทาแนวทางปฏบตในการจดการความปวดในผ ป วยหลงผาตด พรอมท งได รวมกนกาหนดเปาหมายการจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด ดงน 1) ผ ปวยไดรบขอมล/คาแนะนา เพอเตรยมความพรอมกอนผาตด 2) ลดความรนแรงของความปวด 3) ผ ปวยมความพงพอใจในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวด 3. ความรในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด พบวา คะแนนความรในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด กอนไดรบการนเทศอยระหวาง 13-18 คะแนน เฉลย 16.38 คะแนน (สวนเบยงเบนมาตรฐาน 1.60) และคะแนนหลงไดรบการนเทศอยระหวาง 21 - 22 คะแนน เฉลย 21.88 คะแนน (สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.35) เปรยบเทยบคะแนนความรกอนและหลงไดรบการนเทศทางคลนก พบวา คะแนนความรกอนและหลงไดรบการนเทศแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (p=.011) โดยคะแนนความรหลงไดรบการนเทศมากกวากอนไดรบการนเทศ ดงแสดงในตารางท 1


ตารางท 1 เปรยบเทยบคะแนนความรในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด กอนและหลงไดรบการนเทศ

คะแนนความรในการปฏบตการพยาบาล จานวน Mean Rank

Sum of Ranks

Z p-value เพอจดการความปวดในผปวยหลงผาตด

คะแนนความรหลงไดรบการนเทศนอยกวา 0 0.00 0.00

8 4.50 36.00

- 2.546

.011* คะแนนความรกอนไดรบการนเทศ

คะแนนความรหลงไดรบการนเทศมากกวา คะแนนความรกอนไดรบการนเทศ

*p < 0.05 4. ความสามารถในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด พบวา คะแนนความสามารถในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด กอนไดรบการนเทศอยระหวาง 2-7 คะแนน เฉลย 5.13 คะแนน (สวนเบยงเบนมาตรฐาน 1.64) และคะแนนหลงไดรบการนเทศอยระหวาง 15 -18 คะแนน เฉลย 17.5 คะแนน (สวน

เบยงเบนมาตรฐาน 1.07) เปรยบเทยบคะแนนความสามารถกอนและหลงไดรบการนเทศทางคลนก พบวา คะแนนความสามารถกอนและหลงไดรบการ นเทศแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (p=.012) โดยคะแนนความสามารถหลงไดรบการนเทศมากกวากอนไดรบการนเทศ ดงแสดงในตารางท 2

ตารางท 2 เปรยบเทยบคะแนนความสามารถในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวย หลงผาตดกอนและหลงไดรบการนเทศ

Mean Rank

Sum of Ranks

Z p-value คะแนนความสามารถในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผปวยหลงผาตด

จานวน

คะแนนความสามารถหลงไดรบการนเทศนอยกวากอนไดรบการนเทศ

0 0.00 0.00

8 4.50 36.00

- 2.527

.012*

คะแนนความสามารถหลงไดรบการนเทศมากกวากอนไดรบการนเทศ

*p < 0.05



5. ความพงพอใจในการนเทศของพยาบาล พบวา คะแนนความพงพอใจในการนเทศของพยาบาลกอนไดรบการนเทศอยระหวาง 133 -169 คะแนน เฉลย 151.63 คะแนน (สวนเบยงเบนมาตรฐาน 11.59) และคะแนนหลงไดรบการนเทศอยระหวาง 153-176 คะแนน เฉลย 165.25 คะแนน (สวนเบยงเบนมาตรฐาน 8.14)

เปรยบเทยบคะแนนความพงพอใจในการนเทศของพยาบาลกอนและหลงไดรบการนเทศทางคลนก พบวาคะแนนความพงพอใจกอนและหลงไดรบการนเทศ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (p=.012) โดยคะแนนความพงพอใจหลงไดรบการนเทศมากกวา กอนไดรบการนเทศ ดงแสดงในตารางท 3

ตารางท 3 เปรยบเทยบคะแนนความพงพอใจในการนเทศของพยาบาล กอนและหลงไดรบการนเทศ คะแนนความพงพอใจในการนเทศของพยาบาล จานวน Mean

Rank Sum of Ranks

Z p-value

คะแนนความพงพอใจหลงไดรบการนเทศ 0 0.00 0.00

8 4.50 36.00

- 2.524

.012* นอยกวากอนไดรบการนเทศ

คะแนนความพงพอใจหลงไดรบการนเทศ มากกวากอนไดรบการนเทศ

* p < 0.05

อภปรายผล ผลจากการเปรยบเทยบคะแนนความร ความสามารถในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด และความพงพอใจในการนเทศของพยาบาลกอนและหลงไดรบการนเทศทางคลนก พบวามความแตกตางกน ผลการวจยครงน สนบสนนสมมตฐานการวจย อภปรายผลไดดงน ความรในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผปวยหลงผาตด พบวา ภายหลงไดรบการนเทศทางคลนก พยาบาลกลมตวอยางมคะแนนความรแตกตางจากกอนไดรบการนเทศอยางมนยสาคญทางสถต (p=.011) โดยพยาบาลกลมตวอยางทง 8 รายมคะแนนความรหลงไดรบการนเทศมากกวากอนไดรบการนเทศ อธบายไดวาในการนเทศ

โดยใชกจกรรมการประชมปรกษาขางเตยงและการสอน พยาบาลกลมตวอยางไดรบความรตรงกบความตองการ ซงจากการประชมกลมกอนเรมกจกรรมการนเทศ ไดรวมกนวเคราะหปญหา แนวทางการแกปญหา พบวา พยาบาลกลมตวอยางขาดความร ความเขาใจอยางถกตองเกยวกบการเตรยมความพรอมผ ปวยกอนผาตด การประเมนความปวดอยางตอเนอง การปฏบตการพยาบาลกอนและหลงใหยาระงบปวด การจดการความปวดหลงผาตดโดยไมใชยา สรปแนวทางการแกปญหา ใหมการประชมเสรมความรและจดทาแนวทางปฏบตในการจดการความปวด การทพยาบาลกลมตวอยางซงเปนผ ทมประสบการณในงานไดรวมวเคราะหปญหา ความตองการในการเรยนรของตนเอง



และไดรวมวางแผนเพอพฒนาความร จงทาใหเกดแรงจงใจในการเรยนร 12 การนเทศทางคลนกโดยการประชมปรกษาขางเตยงรายกลม มการรวมอภปรายเรองการประเมนผ ปวยกอนผาตดเกยวกบความปวด ผ วจยใหขอมลสะทอนกลบเกยวกบผลการประเมนในสวนทปฏบตไดถกตอง และทควรปรบปรง รวมทงไดสาธตการตงคาถาม เพอรวบรวมขอมลเพมเตมในประเดนทพยาบาลกลมตวอยางสมภาษณผ ปวยแลว แตไมไดคาตอบทชดเจน พยาบาลกลมตวอยางไดเรยนรการประเมนผ ปวยจากสถานการณจรง ไดประมวลความตองการของผ ปวยจรง ไดพฒนาการตรวจสอบขอมล13 ทาใหสามารถวเคราะห สรปปญหาผ ปวยไดอยางถกตอง ครอบคลม มความร ความเขาใจในการวางแผนและปฏบตการพยาบาลเพอเตรยมความพรอมผ ปวยกอนผาตดไดอยางถกตอง การนเทศทางคลนกโดยการสอนพยาบาลรายกลม เนอหาครอบคลมทฤษฎ กลไกการเกดความปวด การจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด และแนวทางปฏบตในการจดการความปวด ผ วจยสอนโดยวธการประชมปรกษาเชงเนอหา มการรวมอภปราย พยาบาลกลมตวอยางไดทาความเขาใจและรวมแสดงความ คดเหนเกยวกบการนาแนวทางปฏบตไปใช ซงเปนวธการสอนทางคลนกทกอใหเกดผลด เนองจากผ เรยนไดรวมกจกรรม และไดปฏบตในการเรยนนนดวยตนเองใหมากทสด (active learning)12 จงทาใหมความร ความเขาใจในการปฏบตการพยาบาล เพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดอยางถกตอง ซงสอดคลองกบการศกษาของ ลดา ไชยแกว14 เกยวกบผลของโปรแกรม

การสอนพยาบาลในการจดการความปวดหลงผาตด พบวา พยาบาลกลมตวอยาง ทไดรบการสอนแบบบรรยายรวมกบอภปราย มคะแนนความรในการจดการความปวดหลงผาตดมากกวาพยาบาลกลมทไดรบการสอนโดยการบรรยายเพยงอยางเดยว ความสามารถในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผปวยหลงผาตด พบวา ภายหลงไดรบการนเทศทางคลนกพยาบาลกลมตวอยางมคะแนนความสามารถในการปฏบตการพยาบาล เพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด แตกตางจากกอนไดรบการนเทศอยางมนยสาคญทางสถต (p=.012) โดยพยาบาลกลมตวอยางทง 8 รายมคะแนนความสามารถในการปฏบตการพยาบาล เพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดหลงไดรบการนเทศมากกวากอนไดรบการนเทศ อธบายไดวาในการนเทศโดยการสอนแนะการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดตามแนวทางปฏบต พยาบาลกลมตวอยางไดรวมกาหนดเปาหมายในการปฏบตการพยาบาล ซงเปนสงสาคญตอการเรยนรในการสอนแนะ 15 มการเยยมตรวจผ ปวยรวมกนเพอทบทวนขอมล วเคราะหปญหา เปดโอกาสใหไดแสดงความคดเหนเกยวกบแนวทางการแกปญหา โดยผสอนแนะรบฟง ใหขอมลเพมเตม ทาใหผปฏบตงานสามารถวางแผนแกปญหาไดดวยตนเอง16 ภายหลงการปฏบตการพยาบาล ผวจยเยยมตรวจผ ปวย ตรวจบนทกทางการพยาบาล และใหขอมลสะทอนกลบเกยวกบผลลพธของการปฏบตการพยาบาล ทงใน สวนทปฏบตไดถกตองและในสวนทควรปรบปรง ชแนะ ใหขอมลเพมเตมเกยวกบแนวทางปฏบตใหพยาบาลกลมตวอยางสรปแผนการพยาบาลทจะปฏบตตอไป



พรอมทงรบฟงขอเสนอแนะ ปญหา อปสรรค ซงเปนการสอนแนะภายใตบรรยากาศทมสมพนธภาพทดตอกน เปนการชวยเหลอสนบสนนใหพยาบาลกลม ตวอยางไดพฒนาความสามารถในการปฏบตการพยาบาล 17 ซงสอดคลองกบการศกษาของ Blackford & Street8 ทพบวาการนเทศทางคลนกทมการใหขอมลสะทอนกลบ ทาใหมการพฒนาการปฏบตการพยาบาลในการจดการความปวดหลงผาตด และสอดคลองกบการศกษาของ จนทรา ทองใส18 ทพบวาภายหลงการโคช พยาบาลวชาชพมคะแนนการปฏบตในการจดการความเจบปวดในผ ปวยหลงผาตดใหญสงกวากอนการโคช ความพงพอใจในการนเทศของพยาบาล พบวา ภายหลงไดรบการนเทศทางคลนก พยาบาลกลมตวอยางมคะแนนความพงพอใจในการนเทศแตกตางจากกอนไดรบการนเทศอยางมนยสาคญทางสถต (p=.012) โดยพยาบาลกลมตวอยางทง 8 ราย มคะแนนความพงพอใจในการนเทศหลงไดรบการนเทศมากกวากอนไดรบการนเทศ อธบายไดวาในการนเทศโดยใชกจกรรมการใหคาปรกษาเพอแกปญหาการปฏบตการพยาบาล เพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด ผวจยไดพดคยใหพยาบาลกลมตวอยางทาความเขาใจในบทบาทตนเอง กาหนดเปาหมายในการแกปญหา กระตนใหตดสนใจเลอกวธการแกปญหาของตนเอง พรอมทงใหกาลงใจ เปนการชวยใหผปฏบตงานไดพฒนาตามแนวทางทเขาไดมสวนรวม ไดวเคราะหตนเอง รจดแขงของตนเอง ไดเลอกแนวทางททาใหเกดความสาเรจในงาน ทาใหรสกมคณคาในตนเอง พงพอใจในงานและพงพอใจในการทผ นเทศใหความชวยเหลอ19

ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ ราศร ลนะกล 20 ทพบวา การทผ นเทศใหคาปรกษาเมอเกดปญหาในการปฏบตงาน และผ รบการนเทศไดมสวนรวมตดสนใจในการทางาน ทาใหมความพงพอใจในงานดานลกษณะงานและดานการน เทศสงข น และสอดคลองกบการศกษาของ Teasdale, et al. 21 ทพบวาการนเทศทางคลนกชวยใหพยาบาล รอยละ 40 แกปญหาการปฏบตการพยาบาลได ดข น พยาบาลรอยละ 26 แกปญหาการจดการความปวดไดดขน ในการนเทศโดยใชกจกรรมการประชมปรกษาการพยาบาลรายกลม เกยวกบการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตดเฉพาะราย พยาบาลกลมตวอยางไดรวมกนอภปราย วเคราะหปญหาของผ ปวย และการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด รวมกนสรปประเดนทมการปฏบตการพยาบาลอยางถกตอง มการกลาวชนชมและสรปประเดนทควรปรบปรง พรอมทงรวมกนเสนอแนวทางการปรบปรง เปนการสงเสรมใหผปฏบตงานไดแสดงออกในเชงสรางสรรค เสรมสรางความสมพนธอนดในการทางานรวมกน 22 และทาใหพยาบาลไดพฒนาทกษะการแกปญหาเพอปรบปรงคณภาพการปฏบตการพยาบาล เพมความมนใจในการปฏบตการพยาบาล13 นอกจากนในการประชมปรกษา พยาบาลกลมตวอยางไดพฒนากระบวนการคดอยางมเหตผล สามารถวเคราะห เปรยบเทยบการปฏบตการพยาบาลกบแนวทางปฏบตวาประเดนใดปฏบตไดถกตอง ประเดนใดควรปรบปรง เปนการสรางทศนคต ในทางบวกตอการปฏบตการพยาบาล ไดรบรผลงาน




เหนคณคาของการปฏบตการพยาบาล 23 ทาใหคะแนนความพงพอใจในการนเทศหลงไดรบการนเทศมากกวากอนไดรบการนเทศ ในการศกษาครงน มผ ปวยผาตดชองทองและผาตดกระดกทไดรบการดแลจากพยาบาลกลมตวอยางรวม 24 ราย ผ ปวยรอยละ 87.5 มความพงพอใจในการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดระดบมากทสด ผ ปวยรอยละ 12.5 มความพงพอใจระดบมากและผลจากการปฏบตการพยาบาลใน 24 ชวโมงแรกหลงผาตด ผ ปวยรอยละ 91.67 มระดบความปวด 1-4 ผ ปวยรอยละ 8.33 มระดบความปวด 5 ใน 24-48 ชวโมงหลงผาตด ผ ปวยรอยละ 87.5 มระดบความปวด 1-3 ผ ปวยรอยละ 12.5 มระดบความปวด 4 ภายหลง 48 ชวโมงหลงผาตด ผ ปวยรอยละ 100 มระดบความปวด 0-3 ซงแสดงใหเหนวาผลจากการนเทศทางคลนก นอกจากทาใหเกดผลลพธตอพยาบาลตามสมมตฐานการวจยทตงไวแลว ยงทาใหเกดผลลพธในงานบรการพยาบาลอยางมคณภาพ ผ ปวยหลงผาตดไดรบการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดอยางมประสทธภาพและมความพงพอใจในการปฏบตการพยาบาล

ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะดานการบรหารการพยาบาล หวหนางานการพยาบาล ควรนารปแบบการนเทศทางคลนกมาใชในการพฒนาความร ความสามารถในการปฏบตการพยาบาลเพอพฒนาคณภาพงานบรการพยาบาลโดยเนนสมพนธภาพ และควรใหพยาบาล

ผ รบการนเทศไดมสวนรวมในการวางแผน กาหนดเปาหมายในการปฏบตการพยาบาล เพอเสรมสรางทศนคตในทางบวกตอการนเทศ และควรมการเตรยมผนเทศใหมความร ความเขาใจ มทกษะในการนเทศกอนนารปแบบการนเทศทางคลนกมาใช 2. ขอเสนอแนะดานการปฏบตการพยาบาล 2.1 การพฒนาการปฏบตการพยาบาลเพอจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด โดยใชรปแบบการนเทศทางคลนก ควรจดทาแนวทางปฏบตในการจดการความปวดในผ ปวยหลงผาตด โดยประยกตใชผล การวจยทางการพยาบาล 2.2 ในการนเทศทางคลนก ควรนเทศทงดานการปฏบตการพยาบาลและการบนทกทางการพยาบาล เนองจากในสถานการณ พบวามการบนทกไมครอบคลมตามทไดปฏบตการพยาบาลจรง 3. ขอเสนอแนะดานการวจย 3.1 ควรมการวจยซา โดยศกษาเปรยบ เทยบในกลมควบคมและกลมทดลอง มการสมกลมตวอยางอยางเปนระบบและเพมจานวนครงของการนเทศโดยการสอนแนะ เนองจากภายหลงการสอนแนะ ยงมการปฏบตการพยาบาลและการบนทกไมถกตองในบางประเดน 3.2 ควรศกษาความคงอยของผลการนเทศทางคลนก โดยมการประเมนผลซาเปนระยะๆ


เอกสารอางอง 1. Watt-Watson J, Donovan MI. Pain management nursing perspective. St. Louis : Mosby, 1992. 2. เจอกล อโนธารมณ. บทบาทของพยาบาลในการปองกนอาการปวดจากการผาตด. วารสารพยาบาลศาสตร 2550 ; 25 : 15-18. 3. Sjostrom B, Dahlgren LO, Haljamae H. Strategies used in post-operative pain assessment and their clinical accuracy. J Clin Nurs 2000 ; 9 : 111 – 118. 4. Merboth MK, Barnason S. Managing pain the fifth vital sign. Nurs Clin North Am 2000 ; 35 : 375-383. 5. Bowles N, Young C. An evaluative study of clinical supervision based on proctor’ s three function interactive model. J Adv Nurs 1999 ; 30 : 958 - 964. 6. Proctor B. Training for the supervision alliance attitude, skills and intention. In : Cutcliffe JR, Butterworth T, Proctor B. eds. Fundamental themes in clinical supervision. London :

Routledge, 2001; 25-46. 7. Hyrkas K, Appelqvist – Schmidlechner K, Haataja R. Efficacy of clinical supervision : influence on job satisfaction, burnout and quality of care. J Adv Nurs 2006 ; 55 : 521-535. 8. Blackford J , Street A. The potential of peer clinical supervision to improve nursing practice. Clin Eff Nurs 1999 ; 2 : 205 - 212. 9. Norwood SL. Research strategies for advanced practice nurses. New Jersey : Prentice Hall , 2000. 10. Winstanley J, White E. Clinical supervision : models, measures and best practice. Nurse Res 2003 ;10 :7 – 38. 11. จราภรณ สงหเสน. ผลของโปรแกรมการจดการความปวดตอระดบความปวดและความพงพอใจในการ

จดการความปวดของผ ปวยหลงผาตดชองทอง. (วทยานพนธ). ชลบร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา ; 2548. 12. วเชยร ทวลาภ. นเทศการพยาบาล. พมพครงท 5. กรงเทพฯ : โรงพมพรงเรองธรรม, 2537.

กนกนช ขาภกตร. เทคนคการประชมปรกษาทางการพยาบาล. สารวทยาลยพยาบาลกองทพเรอ 13. 2549 ; 5 : 2-11.




14. ลดา ไชยแกว. ผลของโปรแกรมการสอนตอความสามารถของพยาบาลในการจดการกบความปวดแกผ ปวย หลงผาตด. (วทยานพนธ). สงขลา : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสงขลานครนทร ; 2547. 15. Grealish L. The skills of coach are an essential element in clinical learning. J Nurs Educ 2000 ; 39 :231. 16. Sullivan EJ, Decker PJ. Effective leadership & management in nursing. 6th ed. New Jersey : Pearson Prentice Hall , 2004. 17. Haas SA. Coaching : developing key players. J Nurs Adm 1992 ; 22 : 54-58. 18. จนทรา ทองใส. ผลของการโคชตอความรและการปฏบตของพยาบาลวชาชพในการจดการความเจบปวด ของผ ปวยหลงการผาตดใหญ. (วทยานพนธ). เชยงใหม : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม ; 2548. 19. Dowling S. Implementing the supervisory process theory and practice. New Jersey : Prentice-Hall, 1992. 20. ราศร ลนะกล. ผลของการใชรปแบบการนเทศการพยาบาลตอความรสกพงพอใจในงานของพยาบาล ประจาการเวรดก. วารสารวชาการแพทยเขต 8 2541 ; 6 : 81-92. 21. Teasdale K, Brocklehurst N, Thom N. Clinical supervision and support for nurses : an evaluation study. J Adv Nurs 2001 ; 33 : 216 - 224. 22. Belcourt M, Sherman A, Bohlander G, Snell S. Managing human resources. London : An International Thomson, 1999. 23. Begat I, Ellefsen B, Severinsson E. Nurses’ satisfaction with their work environment and the outcomes of clinical nursing supervision on nurses’ experiences of well - being a Norwegian Study. J Nurs Manag 2005 ; 13 : 221-230.


พฤตกรรมการดแลผปวยระยะสดทายอยางเอออาทรตามการรบรของ พยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพร อารญา ดานผาทอง* พย.ม. (การบรหารการพยาบาล) บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพร และปจจยดานบคคลทมผลตอพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพร กลมตวอยางเปนพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพรจานวน 217 คน ปฏบตงานมาแลวไมตากวา 2 ป และมประสบการณการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางนอย 1 ราย เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามการ รบรพฤตกรรมการดแลอยางเอออาทรตอผ ปวยระยะสดทาย ซงปรบมาจากแบบสอบถามของ สภาพร ดาวด ทสรางจากทฤษฎการดแลระหวางบคคลของ วตสน เกบขอมลระหวางเดอนเมษายน ถงเดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2551 วเคราะหขอมลโดยหาคารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและสถตวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-Way ANOVA) ผลการวจย พบวา พยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพรมการรบรพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรโดยรวมและรายดาน 9 ดาน อยในระดบมาก ดานทมคาเฉลยมากทสด คอ ดานท 1 การสรางคานยมทเหนแกประโยชน

ตอผ อน ( x =2.52, SD.=.56) รองลงมาคอดานท 7 การสงเสรมกระบวนการเรยนรดวยการชแนะและใหขอมลทเหมาะสม

( x=2.23, SD.=.61) ในขณะทดานท 10 การเสรมสรางพลงจตวญญาณในการมชวตอย มคาเฉลยอยในระดบปานกลาง

( x =1.77, SD.=.04) เมอนาปจจยสวนบคคลมาพจารณา พบวา อาย ประสบการณการทางานดานการพยาบาลและหอผ ปวยทปฏบตงาน มผลตอพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยคะแนนเฉลยการรบรพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรจะเพมขนตามอาย และประสบการณการทางานดานการพยาบาล ความแตกตางของหอผ ปวยทปฏบตงาน พบวา พยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผ ปวยพเศษมคะแนนเฉลยการรบร พฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรสงกวาหอผ ปวยสามญ หอผ ปวยสามญกงวกฤต และหอผ ปวยไอซย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ผลการวจยครงนใหขอมลทสาคญ ซงพยาบาลวชาชพและบคลากรสขภาพในดานตาง ๆ สามารถนาไปวางแผนพฒนาและจดกจกรรม เพอใหพยาบาลวชาชพและบคลากรสขภาพมความตระหนกตอการแสดงพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรในดานการเสรมสรางพลงจตวญญาณในการมชวตอย โดยหารปแบบการพฒนาทเหมาะสม คาสาคญ : พฤตกรรมการดแลอยางเอออาทร ผ ปวยระยะสดทาย พยาบาลวชาชพ

* พยาบาลวชาชพระดบชานาญการ โรงพยาบาลแพร



บทนา ผ ปวยระยะสดทายเปนผ ปวยทไมมทางรกษาใหหายไดดวยวธการใด ๆ ความเจบปวยทเกดขนสงผลกระทบตอรางกายและจตใจ เพราะสงทเผชญเบองหนาคอความตายและความพลดพรากสญเสยอยางสนเชง ซงเปนสาเหตแหงความทกขทรมาน กระตนเราความกลว ความวตกกงวล ทอแท เศราหมอง จนถงกบหมดกาลงใจในการตอส 1 ผ ปวยและครอบครวจงมความตองการไดรบการดแลครอบคลมในมตองครวมจากทมสขภาพ เพอใหผ ปวยไดจากไปอยางสงบสมศกดศรของความเปนมนษย ดงนนพยาบาลจงมบทบาทสาคญซงตองใหการบาบดดแลอยางเอออาทร 2 การดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรเปนบทบาทอสระของพยาบาล ผ ปวยสามารถรบรอารมณและความรสกของพยาบาล ผานทางพฤตกรรมการดแลทปฏบตตอผ ปวย ซงการดแลอยางเอออาทรเปนหวใจและทฤษฎ สาหรบการปฏบตการพยาบาลทเนนการให บรการทเขาถงจตใจและเหนคณคาของความเปนมนษยของผ ปวยทงระบบแบบองครวม ตงแตรางกายไปจนถงจตวญญาณ จากการมปฏสมพนธทดตอกน โดยพยาบาลจะชวยผ ปวยคนหาความหมายของความ เจบปวย ความทกขทรมาน การมชวตอยและความตาย ทาใหผ ปวยรในตนเอง ควบคมและเกดการเยยวยาตนเอง มองชวตและความตายเปนสจธรรม และไดตายอยางสงบ3 พฤตกรรมบรการพยาบาลอยางเอออาทร จงเปนตวชวดทสาคญถงคณภาพบรการพยาบาล 4

การปฏบตงานของพยาบาล จะเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผลตองอาศยคณคาของการปฏบตงาน ทงทางดานความรอบรทางวทยาศาสตร และเหนออนใดตองควบคไปกบคณคาทางจรยธรรม ทงน ตองมศลปะของการเอออาทร ความเขาใจในธรรมชาตของมนษย 5 มความเมตตา คานงถงหลกการหรอขอบงคบตามกฎหมาย สทธของผ ปวยในกระบวนการรกษาพยาบาล และอาศยปจจยการดแล 10 ประการของ วตสน 3 เพอใหผ ปวยและครอบครวพงพอใจในบรการทไดรบ แตคณภาพการพยาบาลของโรงพยาบาลแพร ยงพบปญหาผ ปวยวาระสดทายมความทกขทรมานจากความเจบปวดทางดานรางกายและจตใจทเปนผลจากภาวะของโรค ความขดแยงของสมาชกในครอบครว ผ ปวย แพทย พยาบาลในการตดสนใจเลอกวธการรกษาพยาบาลใหแกผ ปวย ซงผบรหารทางการพยาบาลทกระดบในโรงพยาบาลแพร เหนความสาคญของการใหบรการพยาบาลผ ปวยระยะสดทาย จงไดจดอบรม วชาการสาหรบพยาบาลวชาชพเกยวกบการดแลผ ปวยระยะสดทาย การบอกขาวรายและการบรรเทาความ เจบปวดใหแกผ ปวยระยะสดทาย ในปงบประมาณ 2550 และ 2551 ผลจากการอบรม พบวา พยาบาลวชาชพ มความรเพมขนมากกวารอยละ 80 รวมแลกเปลยนเรยนร กาหนดแนวทางการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทร และมาตรฐานการดแลผ ปวยระยะสดทายของโรงพยาบาลแพร เพอตดตามการเปลยนแปลงเชงพฤตกรรมของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพร ภายหลงไดรบความร ทกษะ และม



วตถประสงคของการวจย ประสบการณการดแลผ ปวยแลว จงไดทาการศกษาพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพร เพอนาขอมลทไดจากการศกษาเปนแนวทางในการพฒนาคณภาพการบรการพยาบาลใหมความเหมาะสมกบการทางานของพยาบาลวชาชพ ในการใหบรการพยาบาลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรไดอยางเปนรปธรรม ซงจะนาไปสการประกนคณภาพของการใหบรการพยาบาล รวมทงกอใหเกดความประทบใจของผ ปวยและครอบครว ซงเปนกลมเปาหมายทสาคญอยางตอเนอง

นยามศพท ผปวยระยะสดทาย หมายถง ผ ปวยทเขารบการรกษาในโรงพยาบาลแพร และไดรบการวนจฉยวา เจบปวยดวยโรคทรกษาไมหาย และมขอบงชวาจะมอาการเสอมลง อาจมชวตอยไดนานไมถง 6 เดอน พฤตกรรมการดแลผปวยระยะสดทาย อยางเอออาทรตามการรบรของพยาบาลวชาชพหมายถง ความคดเหน ความรสกของพยาบาลวชาชพ เกยวกบการแสดงออกในการใหบรการการพยาบาล การปฏบต และการกระทากจกรรมในลกษณะการดแลเอาใจใสผ ปวยระยะสดทายทไดรบการดแลแบบประคบ ประคอง เพอตอบสนองความตองการดานรางกาย จตสงคม และจตวญญาณ รวมทงการปกปอง รกษา และดารงไวซงคณคา ศกดศร และสทธในการเปนมนษย ครอบคลมการดแลตามกรอบแนวคดทฤษฏการดแลระหวางบคคลของวตสน 3

1. เพอศกษาพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทร ตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพรโดยรวมและรายดาน 2. เพอศกษาผลของปจจยดานบคคล ไดแกอาย ระดบการศกษา ประสบการณการทางานดานการพยาบาล และหอผ ปวยทปฏบตงาน ทมตอพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทร ตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพร

วสดและวธการ ประชากร เปนพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาล แพรทปฏบตงานในหอผ ปวยผ ปวยพเศษ หอผ ปวยกงวกฤต หอผ ปวยสามญและหอผ ปวยไอซยทมผ ปวยระยะสดทายเขารบการดแล ปฏบตงานมาแลวไมตากวา 2 ป และมประสบการณการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางนอย 1 ราย ซงมจานวนทงสน 220 คน เฉพาะทยนด และมความพรอมเขารวมในโครงการวจย จานวน 217 คน เครองมอทใชในการวจย เปนแบบสอบถามซงประกอบดวย ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม และแบบสอบถามการรบรพฤตกรรมการดแลอยาง เอออาทรตอผ ปวยระยะสดทาย ซงปรบมาจากแบบสอบถามของ สภาพร ดาวด 6 ทสรางจากทฤษฎการดแลระหวางบคคลของ วตสน ซงประกอบดวย ดานการสรางคานยมของการมมนษยธรรม มเมตตาและเหนแกประโยชนตอผ อน ดานการสรางความศรทธาและใหความหวง ดานการสรางความไวตอตนเอง



และผ อน ดานการสรางสมพนธภาพการชวยเหลอไววางใจและจรงใจ ดานการยอมรบการแสดงออกของความ รส กท งทางบวกและทางลบ ด านการใ ชกระบวนการแกปญหาอยางสรางสรรคในกระบวนการดแล ดานการสงเสรมกระบวนการเรยนรดวยการชแนะ และใหขอมลทเหมาะสม ดานการประคบประคองสนบสนน และแกไขสงแวดลอมดานกายภาพ จตสงคม และจตวญญาณ ดานการชวยเหลอเพอตอบสนอง ความตองการของบคคล และดานการเสรมสรางพลง จตวญญาณในการมชวตอย จานวน 45 ขอคาถาม แบบสอบถามมลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา แบงระดบการปฏบตเปน 3 ระดบ คอ ปฏบตนาน ๆ ครง ปฏบตบอยครง และปฏบตเปนประจา การตรวจสอบคณภาพเครองมอ ความตรงตามเนอหา โดยใหผทรงคณวฒ จานวน 5 ทาน ตรวจสอบความถกตองและความครบถวนดานเนอหา นาไปทดลองใชกบพยาบาลทมลกษณะเหมอนกลมตวอยาง จานวน 20 คน วเคราะหหาคาความเทยง โดยใชสตรสมประสทธแอลฟาของครอนบาค ไดคาความเทยงของเครองมอ เทากบ 0.96

การวเคราะหขอมล โดยใชสถตในการวเคราะหขอมลดงน 1. ขอมลทวไปของผ ตอบแบบสอบถาม วเคราะหโดยการแจกแจงความถและหาคารอยละ 2. พฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทร 2.1 ระดบของพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทร วเคราะหโดยการ

หาคาเฉลย( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) x

2.2 เปรยบเทยบความแตกตางของ คาเฉลยพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยาง เอออาทรกบปจจยสวนบคคล ไดแก กลมอาย ประสบการณการทางานดานการพยาบาล ระดบการศกษา และหอผ ปวยทปฏบตงาน โดยใชสถตวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One Way ANOVA)

ผลการวจย ตอนท 1 ขอมลทวไปของกลมตวอยาง กลมตวอยางในการศกษาครงน มจานวน ทงหมด 217 คน สวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 99.9 สถานภาพสมรสค รอยละ 62.20 โสดรอยละ 31.30 อาย 31-40 ป รอยละ 43.30 อาย 20-30 ป รอยละ 31.80 ระดบการศกษาปรญญาตร รอยละ 77.40 เทยบเทาปรญญาตรรอยละ 19.40 ประสบการณการทางาน 2-10 ป รอยละ 47.90 11-20 ป รอยละ 34.60 ปฏบตงานอยในหอผ ปวยพเศษ รอยละ 25.30 หอผ ปวยสามญ รอยละ 35 หอผ ปวยสามญกงวกฤต รอยละ 13.9

การเกบรวบรวมขอมล ผวจยรวบรวมขอมลหลงการไดรบอนมตจากคณะกรรมการจรยธรรมเกยวกบการวจยในมนษยของโรงพยาบาลแพร โดยดาเนนการตามขนตอน ดงน ชแจงวตถประสงคของการศกษาและขออนญาตเกบขอมลจากพยาบาลวชาชพกลมเปาหมาย พรอมทงชแจงรายละเอยดเกยวกบวตถประสงคและ วธการในการตอบแบบสอบถาม ดาเนนการเกบรวบรวมขอมลระหวางเดอนเมษายนถงพฤษภาคม พ.ศ. 2551




หอผ ปวยไอ ซ ย รอยละ 25.8 นบถอศาสนาพทธ รอยละ 96.60

ตอนท 2 พฤตกรรมการดแลผปวยระยะสดทายอยางเอออาทรตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพร พฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาล

แพรโดยรวมอยในระดบมาก ( x = 2.02 , SD = .53) เมอพจารณารายดานพบวา พยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลแพร มการรบรในการแสดงพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรในระดบมากในทกดาน ยกเวนดานท 10 การเสรมสรางพลงจตว ญาณในการมชวตอยทพบวา อยญ ในระดบปานกลาง

( x =1.77, SD = .04) ดงตารางท 1

ารางท 1 คาเฉลย (

xต ) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (SD) ของพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทาย ดยรวม

พฤตกรร

อยางเอออาทรตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพร จาแนกตามรายดานและโ

มการดแลผปวยระยะสดทายอยางเอออาทร (n=217) x SD ความหมาย

ดา 2.52 นท 1 การสรางคานยมของการมมนษยธรรม มเมตตา … .56 มาก ดานท 2 การสรางความศรทธาและใหความหวง 2.22 .58 มาก

2.10 .65 มาก ดานท 3 การสรางความไวตอตนเองและผ อน ดานท 4 การสรางสมพนธภาพการชวยเหลอไววางใจและจรงใจ 2.17 .62 มาก

2.02 .68 มาก ดานท 5 การยอมรบการแสดงออกของความรสกทงทางบวก….. 2.08 .64 มาก ดานท 6 การใชกระบวนการแกปญหาอยางสรางสรรค

ดานท 7 การสงเสรมกระบวนการเรยนรดวยการชแนะและใหขอมล… 2.23 .61 มาก ดานท 8 การประคบประคอง สนบสนน และแกไขสงแวดลอม… 2.03 .65 มาก

2.16 .04 มาก ดานท 9 การชวยเหลอเพอตอบสนองความตองการของบคคล ดานท 10 การเสรมสรางพลงจตวญญาณในการมชวตอย ปานกลาง 1.77 .04 พฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรโดยรวม 2.02 .53 มาก

ดทายอ

ดทายยางเอ

างเอ ทร ตามการรบรตอนท 3 พฤตกรรมการดแลผปวยระยะ ดแลผ ปวยระยะสดทายอยส ยางเอออาทรกบปจจยดานบคคล 3.1 พฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสอ ออาทรตามการรบรของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลแพร ในกลมอายทแตกตางกน พบวา กลมอายทแตกตางกนมคะแนนเฉลยพฤตกรรมการ

แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เมอเปรยบเทยบคาเฉลยดวย LSD ผลการวเคราะห พบวา กลมอาย 41 ปขนไป มการรบรพฤตกรรม การดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรสงกวากลมอาย 20-30 ป ดงตารางท 2

ออา


ตารางท 2 เปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนเฉลยพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทร

ตวแปรตาม แหลงความ SS df MS F Sig Post Hoc C

ตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพรในกลมอายทแตกตางกน (n=217)

แปรปรวน omparison ระหวางกลม 2860.677 3 953.559 3.630 .014* พฤตกรรมการดแล

ภายในกลม ผ ปวยระยะสดทาย

213 262.709

3>1, 4>1

55956.991 อยางเอออาทร 58817.668 216 รวม

*p<0.05 : 1 = กลมอาย 20–30 ป 2 = กลมอาย 31–40 ป 3 = กลมอาย 41–50 ป 4 = กลมอาย 51– 60 ป

3.2 พฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทาย

ทางสถตทระดบ .05 เมอเปรยบเทยบคาเฉลยดวย

หมายเหต

อยางเอ ออาทรตามการรบรของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลแพร ในกลมทมประสบการณการทางานด านการพยาบาลแตกต า งกนพบว า กล ม ท มประสบการณการทางานดานการพยาบาลแตกตางกน มคะแนนเฉลยพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรตามการรบรแตกตางกนอยางมนยสาคญ

LSD ผลการวเคราะหพบวา กลมทมประสบการณการทางาน 31–40 ป มการรบรพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรสงกวากลมทมประสบการณการทางาน 2-10 ป ดงตารางท 3



ารางท 3 เปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนเฉลยพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทร

ตวแปรตา SS df MS F Sig Post Hoc Comparison

ต

ตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพรทมประสบการณการทางานดานการพยาบาล

แตกตางกน (n=217)

ม แหลงความแปรปรวน

พฤตกรรมการ 2072.264 2 1036.132 3.907 .022* ระหวางกลม 3>1

ดแลผ ปวย

ระยะสดทาย ภายในกลม 56745.404 214 265.165

อยางเอออาทร 58817.668 216

รวม

*p<0.05 : 1 = กลมประสบการณการทางาน 2-10 ป 2 = กลมประสบการณการทางาน 21-30 ป

เฉลยพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยาง

ารางท 4 เปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนเฉลยพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทร

ตวแป


3 = กลมประสบการณการทางาน 31-40 ป

3.3 พฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายเอออาทรตามการรบรแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ดงตารางท 4

อยางเอออาทรตามการรบรของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลแพรในกลมทมระดบการศกษาแตกตางกน พบวากลมทมระดบการศกษาแตกตางกนมคะแนน ต

ตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพรทมระดบการศกษาทแตกตางกน (n=217)

รตาม แหลงความ SS df MS F Sig แปรปรวน

ระหวางกลม พฤตกรรมการดแล

398.484 2 199.242 .730 .483 ผ ปวยระยะสดทาย อยางเอออาทร ภายในกลม 58419.185 214 272.987

รวม 58817.668 216 *p<0.05



3.4 พฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทาย เทยบคาเฉลยดวย LDS ผลการวเคราะห พบวา

ลยพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทร

ตวแปรต c

อยางเอออาทร ตามการรบรของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลแพร ในกลมทปฏบตงานในหอผ ปวยแตกตางกนพบวา กลมทปฏบตงานในหอผ ปวยแตกตางกนมคะแนนเฉลยพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทร ตามการรบรแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เมอเปรยบ

พยาบาลวชาชพกลมทปฏบตงานบนหอผ ปวยพเศษ มการรบรพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรสงกวากลมทปฏบตงานในหอผ ปวยสามญ หอผ ปวยสามญกงวกฤตและหอผ ปวยไอซย ดงตารางท 5

ตารางท 5 เปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนเฉ ตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพรทปฏบตงานในหอผ ปวยแตกตางกน (n=217)

าม แหลงความ SS df MS F Sig Post Hoแปรปรวน Comparis

ระหว ม 5470.251 3 1823.417 7.280 .000* างกลพฤตกรรมการดแล ผ ปวยระยะสดทาย อยางเอออาทร

ภายในกลม 53347.417 213 250.457

58817.668 216

1>2,3,4

รวม

*p<0.05 : 1 = กลมทปฏบตงานบนหอผ ปวยพเศษ 2 = หอผ ปวยสามญ 3 = หอผ ปวยสามญกงไอซย

ารอภปรายผล รรมการดแลผ ปวยระยะสดทาย


4 = หอผ ปวยไอซย

ก ความเขาใจ และเคารพในความเปนบคคลของผ ปวย 1. พฤตกอยางเอ ออาทรตามการรบรของพยาบาลวชาชพ

โรงพยาบาลแพรโดยรวมอยในระดบมาก ( x =2.02) เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ในดานท 1 การสราง คานยมของการมมนษยธรรม มเมตตาและเหนแก

ประโยชนตอผ อน มคาเฉลยมาก สด (

ท x = 2.52) ซงการทพยาบาลวชาชพมการรบรถงพฤตกรรมทแสดงถง

สงผลตอการพยาบาลผ ปวยดวยความสภาพออนโยน เมอผ ปวยรองขอความชวยเหลอจะตอบสนองทนท และใหผ ปวยมสวนรวมตดสนใจในกจกรรมตาง ๆ โดยเขาใจผ ปวยระยะสดทายเปนเพอนมนษยคนหนงทตองการความชวยเหลอ ความเมตตา และความรกอยางมากจากพยาบาล 7



เมอพจารณาพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทร ตามการรบรของพยาบาลวชาชพ งพยาบ

โร าลแพรในรายดานพบวา อยในระดบมากเกอบทกดาน ยกเวนดานการเสรมสรางพลงจตวญญาณ

ในการมชวตอย อยในระดบปานกลาง ( x =1.77) สอดคลองกบงานวจยของ สภาพร ดาวด

ลผ ต

ล ระดบการศกษา และ

7 ทไดศกษาพฤตกรรมการดแ ปวยระยะสดทายในกลม วอยางพยาบาลประจาการโรงพยาบาลครสตศาสนานกายโรมนคาทอลกในประเทศไทย และอรรถยา อมรพรหมภกด 8 ศกษาในพยาบาลประจาการโรงพยาบาลรามาธบดและสถาบนมะเรงแหงชาต พบวา แมมปจจยดานการนบถอศาสนาและกาลเวลากยงไดผลการศกษาคลายกน ทงน อาจเปนเพราะวาการเสรมสรางพลงจตวญญาณในการมชวตอยแกผ ปวยระยะสดทาย พยาบาลวชาชพตองมความรและทกษะวชาชพขนสง7,8 ไมวาจะเปนในดานการสรางสมพนธภาพ การใหคาปรกษา 7 ทตองไดรบการเรยนโดยเฉพาะ เพอใหพยาบาลวชาชพเกดความรและความเขาใจ เพมทกษะมความมนใจในการนามาดแลผ ปวยระยะสดทาย 8

2. ปจจยสวนบคคลในดานอาย ประสบการณการทางานดานการพยาบาหอผ ปวยทปฏบตงาน ผลการศกษาพบวา พยาบาลวชาชพทมอาย และประสบการณการทางานดานการพยาบาลมาก มการรบรพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรสงกวาพยาบาลวชาชพทมอาย และประสบการณการทางานดานการพยาบาลนอย ทงนอาจเนองมาจากการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทร เปนการปฏบตหนาททมใชเพยงแตความร

เ ก ยวกบภาวะความเปนมนษย แต ต องอาศยประสบการณและความเชยวชาญในการดแลผ ปวยรวมดวย ถงจะทาใหพยาบาลสามารถอธบายไดถงสภาพ และลกษณะของผ ปวยแตละคน ตลอดจนการตดสนใจเลอกวธการปฏบตตอผ ปวยไดอยางองครวม 3 ซงสอดคลองกบการศกษาของ สมคด จนทรนวม 9 ทพบวา พยาบาลวชาชพทมอายและประสบการณการทางานมากมความสามารถในการดแลอยางเอออาทรไดดกวาพยาบาลวชาชพทมอายนอยและประสบการณนอย และสอดคลองกบการศกษาของ อารญา ดานผาทอง 4 ทพบวา การดแลอยางเอออาทรเปนการปฏบตการพยาบาล ท พยาบาลผ ใ ห บ ร การ ต องอาศ ยท งประสบการณการทางานดานการพยาบาล การฝกและการปฏบต ประสบการณความเจบปวยทเกดกบตนเอง และบคคลทตนเองรกถงจะทาใหเกดการสะทอนคด เขาใจความตองการของผ ปวย ปรบแนวคด วฒภาวะทางอารมณ และการตดสนใจในการแกไขปญหาใหดขนได นอกจากนยงสอดคลองกบคากลาวของ ทศนย ทองประทป 10 ทกลาววาพยาบาลวชาชพทไมเคยมประสบการณเกยวกบการตายของบคคลทตนเองรก ยอมขาดประสบการณ และทาใหไมเขาใจวาบคคล ทตนเองรกและจะตายตองการอะไร จงคาดหวงไดยาก วาพยาบาลทไมเคยมประสบการณเหลานนจะแสดง บทบาทไดอยางเหมาะสม เมอตองดแลผ ปวยและญาต ผ ปวยในระยะสดทาย ดงนนการพดคยเพอแลกเปลยนการเรยนรระหวางพยาบาล จงมความสาคญเปนอยางยง การเลาเรองราวทเปนประสบการณชวตระหวางกน จะทาให เกดการคนหาความหมาย คณคาของ



ประสบการณนน ๆ เกดการเรยนรจากประสบการณในการดแลผ ปวยรวมกน ซงจะทาใหเกดความเขาใจกนมากขน ลดชองวางระหวางผ รวมงานได ผลการศกษานยงพบวา ระดบการศกษาไมมผลตอความแตกตางของพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะดทายอ

า

ก เศษม

ฤตกรร

รพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะดทายอ

ตว ลดภาระงานของ

1. ขอเสนอแนะดานการปฏบตการ

บรมเสรมความรเชงปฏบตการ ในดานการ

ส ยางเอออาทรตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลแพร ในขณะทการศกษาของ วนทวา วฒนะโชต 12 พบวา พยาบาลทมการศกษาสงกวาปรญญาตรมการรบรและปฏบตการสอสารบอกความจรงเกยวกบภาวะใกลต ยมากกวาพยาบาลทมระดบการศกษาปรญญาตรหรอเทยบเทา ซงกลมตวอยางในการศกษานสวนใหญ (รอยละ 96.8) มการศกษาในระดบปรญญาตร และเทยบเทาปรญญาตร สาหรบสถานทปฏบตงานนน ารศกษาพบวาพยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผ ปวยพพ มการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอออาทรตามการรบรสงกวาพยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผ ปวยสามญ หอผ ปวยสามญกงวกฤต และหอผ ปวยไอซย ผลทเกดขนอาจเปนไปไดวา ภาระงานในหอผ ปวยสามญกงวกฤต หอผ ปวยไอซย และหอผ ปวยสามญมมาก เนองจากผ ปวยสวนใหญจะอยในภาวะวกฤต บางรายไมรสกตว มอาการและอาการแสดงทเปลยนแปลงตลอดเวลา มการใชอปกรณทสลบซบซอน พยาบาลวชาชพตองปฏบตงานอยางรวดเรวและเรงรบ ขณะทภาระงานในหอผ ปวยพเศษมนอยกวา จงมเวลาทจะใหการดแลผ ปวยระยะสดทายตามแนวทางทกาหนดไดมากกวาหอผ ปวยสามญกงวกฤต หอผ ปวยไอซย และหอผ ปวยสามญ

อยางไรกตาม พยาบาลวชาชพกลมตวอยางในการศกษาน มการรบส ยางเอออาทร โดยรวมอยในระดบมาก แตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายอยางเอ ออาทรท เพมข นจากการศกษา คอ อาย ประสบการณ การทางาน และหอผ ปวยทปฏบตงานทสะทอนถ งภาระงานของพยาบาลท มผลตอการปฏบตการพยาบาลทมคณภาพ ดงนน ผบรหารควรตองบรหารจดการใหระบบบรการพยาบาลมความคลองพยาบาลลง เพอใหพยาบาลมเวลาเพยงพอในการดแล ผ ปวยอยางใกลชด และทสาคญอยางยงตองมเวลา เพยงพอในการสนทนาและสรางสมพนธภาพกบผ ปวยและญาตเพอคนหาคณคา เปาหมายของชวต ความเชอ แหลงของความหวงและกาลงใจ หรอแหลงสนบสนนดานจตวญญาณของผ ปวย พรอมทงใหโอกาสผ ปวยปฏบตศาสนกจตามความเชอ เพอทาใหผ ปวยเหนสงทดในตวเขา สภาพแวดลอมดวยความรสกไมหวนกลวตอความพลดพราก7 สามารถกาวพนความทกขทรมานและยอมรบการตายอยางสงบ สมศกดศรแหงการเปนมนษย

ขอเสนอแนะ พยาบาล ผบรหารควรสนบสนนใหพยาบาลวชาชพไดรบการอเสรมสรางพลงจตวญญาณในการมชวตอยในการดแล




ผ ปวยระยะสดทาย เพอใหเกดความร ความเขาใจ เพมทกษะ และมความมนใจในการดแลผ ปวยระยะสดทาย 2. ขอเสนอแนะดานการวจยตอเนอง 1. ควรศกษาเชงลกถงปจจยสงเสรม

วยระยะ

ตตกรรมประกาศ ขอบพระคณ รศ. ดร. ประภา

มประส

เพอใหพยาบาลวชาชพสามารถใหการดแลผ ปวยระยะ สดทายอยางเอออาทรในดานการเสรมสรางพลงจตวญญาณในการมชวตอยเพมขน เพอนาขอมลทไดไปพฒนาการใหบรการในดานนไดอยางเหมาะสม 2. ควรศกษาพฤตกรรมการดแลผ ปสดทายจากการปฎบตจรง เนองจากการศกษาตามการรบรของพยาบาล อาจมการเบยงเบนไปจากการปฏบตจรง (bias)

ก ผ วจยขอกราบล ตร รศ.ดร. พมพจรส อยสวสด ดร.ชมนาด วรรณพรศร น.พ. วราวธ สรพฤกษ และ คณสดารตน สธราพนธ ทไดกรณาตรวจแกไขเครองมอทใชในการวจยและใหคาแนะนาทมคายง ดร. ดนลดา จามจร ทไดใหคาแนะนาและขอคดเหนทมคา ขอขอบคณ คณชษณกร พรภาณวชญ ทไดใหคาแนะนาการใชสถต พและนองพยาบาลวชาชพในหอผ ปวยทกทานทมนาใจ และชวยเหลออานวยความสะดวกในการเกบขอมลเปนอยางด

เอกสารอางอง 1. พระไพศาล วสาโล. การชวยเหลอผ ปวยระยะ สดทายดวยวธแบบพทธ. ในการดแลผ ปวยระยะสดทาย. กรงเทพฯ: บรษทโรงพมพอกษรสมพนธ (1987) จากด, 2550; 239. 2. สรนทร ศาสตรานรกษ. พยาบาลกบงาน Palliative care. ใน ลกษม ชาญเวชช.(บรรณาธการ). การดแล ผ ปวยระยะสดทาย. พมพครงท 2. สงขลา : คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร, 2548; 42-44. 3 Watson J. Nursing : The philosophy and science of caring. Colorado : Associated University Press, 1985. 4. อารญา ดานผาทอง. การรบรการใหบรการพยาบาลอยางเอออาทรของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลระดบ จงหวด. (วทยานพนธ). พษณโลก : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร ; 2549. 5. วรณยพา รอยกลเจรญ. การปฏบตการพยาบาล: การดแลดวยหวใจของความเปนมนษย. วารสารสภา การพยาบาล 2550; 22(3): 5-8. 6. Daodee s, Crabtree K. Development of an instrument to measure Thai nurses’ caring Behaviors for dying patients. Research Report Saint Louis college, 2005.


7. สภาพร ดาวด. ศกษาความตระหนกในตนเองของพยาบาลและพฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทาย. (วทยานพนธ). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล ; 2537. 8. อรรถยา อมรพรหมภกด. พฤตกรรมการดแลผ ปวยระยะสดทายของพยาบาลในสถาบนใหบรการสขภาพ. (วทยานพนธ). ชลบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา ; 2547. 9. สมคด จนทรนวม. การศกษาพฤตกรรมการดแลผ ปวยของพยาบาลวชาชพตามการรายงานของตนเอง และผ ปวยโรงพยาบาลทวไปสงกดกระทรวงสาธารณสขเขตภาคกลาง.(วทยานพนธ). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย; 2539.

ทศนย ทองประทป. พยาบาล: เพอนรวมทกขผ ปวยระยะสดทาย.พมพครงท 2.กรงเทพฯ: บรษท วพรนท 10. (1991) จากด ,2552 ; 22,205-206. 11. จอนผะจง เพงจาด. บทบาทพยาบาลในการดแลแบบประคบประคอง. ใน : เอกสารประกอบการสอน หลกสตรการพยาบาลเฉพาะทางอนสาขาการพยาบาลผ ปวยแบบประคบประคอง.วทยาลยพยาบาล สภากาชาดไทย ปการศกษา 2551; 15.

วนทวา วฒนะโชต. การสอสารบอกความจรงเกยวกบภาวะใกลตายตามการรบรและการปฏบตงานของ 12. พยาบาลในหอผ ปวยหนก. (วทยานพนธ). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล; 2540.


กรอบแนวคดการศกษา

ระบบสนบสนนการดาเนนงาน

ตามมาตรฐานการพยาบาล

ในโรงพยาบาล

1. การกระจาย

1.1 ความครอบคลม

1.2 ความเพยงพอ

2. การใช

2.1 ความร ความเขาใจ

2.2 กระบวนการนามาตรฐานสการปฏบต

3. การเขาถง

3.1 ชองทาง/วธ

กระบวนการนามาตรฐานการพยาบาล

ในโรงพยาบาลสการปฏบต

1. จดกจกรรมทาความเขาใจและยอมรบมาตรฐาน

2. กาหนดนโยบายคณภาพ

3. จดองคกรพฒนาคณภาพ

4. กาหนดมาตรฐานระดบโรงพยาบาล/หนวยงาน

5. วางแผนและปรบปรงกระบวนการทางาน

6. จดกจกรรมการพฒนาบคลากรทางการพยาบาล

7. จดระบบการควบคมใหเกดคณภาพ

8. สรางทมงานปรบปรงคณภาพการพยาบาล

9. สงเสรมใหมการใชมาตรฐานการพยาบาลระดบโรงพยาบาล/หนวยงาน

ผลลพธการบรการพยาบาล

1. การบรหารการพยาบาล

2. การปฏบตการพยาบาล

3. คณภาพการพยาบาล

ตารางท 1 จานวนและรอยละของผลลพธการบรหารการพยาบาลของกลมผบรหารทางการพยาบาล จาแนกตามระดบโรงพยาบาล

ระดบโรงพยาบาล

โรงพยาบาลศนย โรงพยาบาลทวไป โรงพยาบาลชมชน หวหนา พยาบาล

หวหนางาน การพยาบาล เฉพาะทาง

หวหนา หอผ ปวย

หวหนา พยาบาล

หวหนางาน การพยาบาล เฉพาะทาง


หวหนา พยาบาล


รวม

ผลลพธการบรหาร การพยาบาล

จานวน (คน

)

รอยละ


)

รอยละ


)

รอยละ


)

รอยละ


)

รอยละ


)

รอยละ


)

รอยละ


)

รอยละ


)

รอยละ

ดมาก (คะแนน 46 - 60)

2 5.4 36 13.9 21 8.1 6 11.3 48 13.1 34 9.2 22 8.6 88 4.9 257 7.6

ด (คะแนน 31 - 45)

27 73.0 182 70.9 193 74.5 38 71.7 241 65.8 277 74.7 183 71.5 1,314 73.3 2,460 72.5

พอใช (คะแนน 16 - 30)

7 18.9 39 15.1 36 13.9 8 15.1 73 19.1 56 15.0 47 18.3 344 19.2 610 18.0

ปรบปรง (คะแนน 1 - 15)

1 2.7 2 0.7 4 1.5 1 1.9 4 1.0 4 1.1 4 1.6 46 2.6 66 1.9

รวม 37 100 259 100 259 100 53 100 366 100 371 100 256 100 1,792 100 3,393 100

27วารสารกองการพยาบาล

การประเมนเทคโนโลยทางการพยาบาล : การกระจาย การใช การเขาถงมาตรฐาน การพยาบาลในโรงพยาบาล และผลลพธทางการพยาบาล ศรมา ลละวงศ* วท.ม. (สาธารณสขศาสตร) สารา วงษเจรญ** วท.ม. (การพฒนาทรพยากรมนษย) บทคดยอ การศกษาวจย เรอง การประเมนเทคโนโลยทางการพยาบาลเกยวกบการกระจาย การใช การเขาถงมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลและผลลพธการบรการพยาบาล เปนการประเมนผลเชงระบบของการนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล ฉบบปรบปรงครงท 1 ซงไดนาสการปฏบตตงแต พ.ศ. 2542 มวตถประสงคเพอประเมนเทคโนโลยทางการพยาบาลเกยวกบระบบการสนบสนนการดาเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล ในมตการกระจาย การใช และการเขาถงบรการจากสานกการพยาบาล และเพอประเมนผลกระบวนการนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลสการปฏบตและผลลพธการบรการพยาบาล ประชากรทใชในการศกษา ไดแก ผบรหารทางการพยาบาลและพยาบาลวชาชพผปฏบตระดบหนวยงาน การเลอกกลมตวอยางดวย วธการสมแบบหลายขนตอน จานวน 3,393 คน จากโรงพยาบาล/สถาบน สงกดกระทรวงสาธารณสขและสานกการแพทย กรงเทพมหานคร จานวน 340 แหง เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม 2 ชด ชดท 1 ใชสอบถาม ผบรหารทางการพยาบาล ชดท 2 ใชสอบถามพยาบาลวชาชพผปฏบตระดบหนวยงาน การตรวจสอบเครองมอโดยการหาความเทยงตรงตามเนอหาจาก ผทรงวฒดานการพฒนาคณภาพ และดานการวดประเมนผล วเคราะหขอมลดวยการแจงความถและคารอยละ ผลการศกษาวจย พบวา การสนบสนนการดาเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล มตการกระจายหนงสอตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล จากความคดเหนของกลมผบรหารทางการพยาบาล เหนวาครอบคลมเปนสวนใหญ (รอยละ 93.5) แตไมเพยงพอสาหรบแจกหนวยงานยอย (รอยละ 72.8) สวนกลมพยาบาลวชาชพฯ สวนใหญ มหนงสอเปน ของตนเอง (รอยละ 82.3) มตการใช กลมผบรหารทางการพยาบาลสวนใหญมการนาไปใชครบทกหนวยงาน (รอยละ 96.0) การ ทาความเขาใจเนอหามาตรฐานฯสวนใหญอานเฉพาะงานตนเอง (รอยละ 43.6) กจกรรมนามาตรฐานฯสการปฏบตสวนใหญเลอกเฉพาะบางขนตอน (รอยละ 76.4) สวนกลมพยาบาลวชาชพฯ การใชเนอหาสวนใหญใชแนวทางปฏบตและเกณฑชวด (รอยละ 63.9) การทาความเขาใจเนอหาสวนใหญอานเฉพาะงานทเกยวของ (รอยละ 66.6) ระดบความเขาใจเนอหาอยระดบปานกลาง (รอยละ 83.3) มตการเขาถงบรการ กลมผบรหารทางการพยาบาลสวนใหญไดรบความรจากการประชมเครอขายเขต (รอยละ 40.4) และจากการปรกษาเกยวกบปญหาในการใชมาตรฐานฯ กบทมแกนนาการพฒนาคณภาพการพยาบาลของกลมการพยาบาล (รอยละ 65.7) วธการสวนใหญทไดรบการสนบสนนจากนกวชาการพยาบาลคอการเปนวทยากร (รอยละ 70.8) กลมพยาบาลวชาชพฯ สวนใหญไดรบความรจากทมแกนนา (รอยละ 58.5) หวหนาหอผ ปวยเปนทปรกษา (รอยละ 46.6) และไมเคยขอรบการสนบสนน

* นกวชาการพยาบาลชานาญการ สานกการพยาบาล กรมการแพทย ** นกวชาการพยาบาลชานาญการพเศษ สานกการพยาบาล กรมการแพทย




จากสานกการพยาบาล (รอยละ 84.0) ดานกระบวนการนามาตรฐานฯ สการปฏบตในกลมผบรหารทางการพยาบาลและ กลมพยาบาลวชาชพมประสทธผล อยในระดบด (รอยละ 58.1 และ 68.9 ตามลาดบ) สวนดานผลลพธพบวา ทง 2 กลม สวนใหญมผลลพธการบรหาร และผลลพธการปฏบตการอยในระดบด (รอยละ 72.5 และ 69.2 ตามลาดบ) ขอเสนอแนะ สานกการพยาบาลควรทบทวนและปรบปรงรปแบบหรอแนวทางการนามาตรฐานการพยาบาลสการปฏบตใหมความหลากหลาย ทงรปเอกสารและสออเลกทรอนกสทสามารถเขาถงไดงาย พรอมกบสนบสนนใหนกวชาการพยาบาล ผ นเทศงานการพยาบาลทกเขตสามารถปฏบตงานไดอยางเปนรปธรรม ควรมการจดสรรงบประมาณใหแตละเขตใชพฒนาคณภาพการพยาบาลทงในระดบโรงพยาบาลและชมชน สาหรบผบรหารองคกรพยาบาลตองใหความสาคญกบการพฒนาคณภาพการพยาบาลอยางตอเนอง โดยการบรณาการแผนยทธศาสตรการบรการพยาบาลระดบประเทศเขากบยทธศาสตรองคกรพยาบาล เพอนาไปสแผนปฏบตการในการพฒนาและประกนคณภาพการพยาบาลกาวสความเปนเลศตอไปในอนาคต และระดบกระทรวงสาธารณสขควรเปดโอกาสใหนาตวชวดคณภาพการพยาบาลเขาเปนสวนหนงของตวชวดคณภาพบรการระดบประเทศ รวมทงสนบสนนงบประมาณเพอการพฒนาคณภาพการพยาบาลตามความตองการและความคาดหวงของประชาชนตอไป คาสาคญ : การประเมนเทคโนโลย มาตรฐานการพยาบาล

บทนา การประเมนเทคโนโลยทางการแพทย (Healthcare Technology Assessment : HTA)1 เปนแนวทางหรอเครองมออยางหนงสาหรบใชชวยในการตดสนใจ ตงแตระดบนโยบาย ระดบการบรหารโรงพยาบาล จนกระทงระดบปฏบตการรกษาพยาบาลทางคลนก นาไปสการ ตดสนใจจดหา จดสรรเทคโนโลยทเกยวของใหเกดความเหมาะสม และคมคา เพอเพมประสทธภาพการบรหารและการใชเทคโนโลย อนสงผลตอคณภาพบรการสขภาพทดขนในภาพรวม เทคโนโลยทางการพยาบาล หมายถง การนาองคความรทางการพยาบาลสการปฏบต ซงหนงใน องคความรดงกลาว สานกการพยาบาลไดนามา ก าหนดและพฒนามาตรฐานการพยาบาลใน โรงพยาบาล 2 และใหมการนาไปปฏบตใชในสถานบรการสาธารณสขทกระดบทวประเทศ รวมทงไดนา

การสนบสนนการพฒนาคณภาพงานการพยาบาลในโรงพยาบาล มาตงแตปงบประมาณ 2535 โดยไดทาการพฒนาและยกระดบมาตรฐานการพยาบาลมาอยางตอเ นอง จนมการปรบปรงคร งลาสดในป 2542 มาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล2 ซงเปนมาตรฐานการพยาบาลทแยกเปนงานตาง ๆ ไดแก งานบรหารการพยาบาล งานบรการผ ปวยนอก งานบรการผ ปวยอบตเหตและฉกเฉน งานบรการผ ปวยใน งานบรการผ ปวยหนก งานบรการทางสตกรรม งานบรการผ ปวยผาตด งานบรการปรกษาดานสขภาพอนามย และงานปองกนและควบคมการตดเชอในโรงพยาบาล และไดกาหนดขนตอนการนามาตรฐานการพยาบาลไปใชในหนวยงาน ซงประกอบดวย 9 ขนตอน และในปเดยวกนไดกาหนดหลกสตรการอบรมเชงปฏบตการในการนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลสการปฏบต โดยมวตถประสงคเพอสรางความร ความเขาใจ


และทกษะในการนามาตรฐานการพยาบาลสการปฏบตในแตละงาน และสรางทมแกนนาโดยคณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลของแตละเขตในการเปน เลยงชวยเหลอภายในเขตตาง ๆ นบจากนนจนถงปจจบนนเปนเวลา 6 ป รวมถงเนองมาจากสถานการณในยคปฏรประบบสขภาพสภาพปญหา/ความตองการของผ ใชบรการเปลยนแปลงไป ผ ใหบรการทมสขภาพและโดยเฉพาะอยางยงบคลากรทางการพยาบาลจาเปนทจะตองปรบเปลยนกระบวนทศน วธคดและวธการทางานใหกาวทนการเปลยนแปลงของสถานการณภายนอก ดงนนเทคโนโลยทางการพยาบาลจงตองการปรบเปลยนรปแบบใหสอดคลองกบสถานการณการเปลยนแปลงดงกลาว สบเนองจากการดาเนนการตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลอยางตอเนองในชวงระยะเวลา ปแลว สานกการพยาบาล กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข จงไดตระหนก และเหนควรไดทาการประเมนเทคโนโลยทางการพยาบาลในสวนของ มาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล ฉบบปรบปรง ครงท 1 พ.ศ. 2542 ทงในมตของการใช การกระจาย การเขาถงและผลลพธของบรการพยาบาล เพอจะไดนาผลการประเมนมาใชในการพฒนา และยกระดบ

มาตรฐานการพยาบาลใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของระบบสขภาพ และเปนแนวทางในการพฒนากลไกการสนบสนนการนามาตรฐานสการปฏบตอยางมประสทธภาพ อนจะสงผลใหเกดคณภาพชวตทดของประชาชนในสงคมไทยตอไป

วตถประสงคของการศกษา เพอประเมนเทคโนโลยทางการพยาบาลของสานกการพยาบาล : มาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล ในมตของการกระจาย การใช การเขาถงและผลลพธของบรการพยาบาล ดงน 1. ระบบสนบสนนการด าเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล ในดานการกระจาย การใช และการเขาถงบรการของสานกการพยาบาล 2. การดาเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลของกลมผบรหารทางการพยาบาล และกลมพยาบาลวชาชพผ ปฏบตระดบหนวยงาน ดานกระบวนการนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลสการปฏบต และดานผลลพธการบรการพยาบาล



วธการ การศกษาเพอประเมนเทคโนโลยทางการพยาบาลของสานกการพยาบาล : มาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล ในมตการกระจาย การใช การเขาถง และผลลพธการบรการพยาบาล เปนการศกษาเชงพรรณนา (descriptive study) เกยวกบการนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลของกองการพยาบาล (สานกการพยาบาลในปจจบน) สการปฏบตในประเดนระบบสนบสนนการดาเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล กระบวนการนามาตรฐานการพยาบาลสการปฏบต และผลลพธการบรการพยาบาล ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรในการศกษาครงน เปนกลมผบรหารทางการพยาบาล และกลมพยาบาลวชาชพผ ปฏบตระดบหนวยงาน ทอยในสายการบงคบบญชาของกลมการพยาบาลของโรงพยาบาลศนย โรงพยาบาลทวไปและโรงพยาบาลชมชน สงกดสานกงานปลดกระทรวง สาธารณสข โรงพยาบาล/สถาบน สงกดกรมการแพทย กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข และโรงพยาบาล/สถาบน สงกดสานกการแพทย กรงเทพมหานคร กลมตวอยางไดจากการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (multi-stage sampling)3 ดงน

ขนตอนท 2 เลอกทกอนภาคเขตตรวจราชการของกระทรวงสาธารณสขในแตละภาคดวยการเจาะจง 19 เขต 4 ขนตอนท 3 เลอกกลมตวอยางสถานบรการสขภาพ โดยแบงเลอกตามระดบของการใหบรการดงน 1) โรงพยาบาลศนย รวมโรงพยาบาล/สถาบนของกรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข และสานกการแพทย กรงเทพมหานคร เลอกเปนกลมตวอยางทงหมดจานวน 37 แหง 2) โรงพยาบาลทวไปเลอกเฉพาะโรงพยาบาลทไมซากบงานวจยอนของสานก การพยาบาล จานวนกลมตวอยางทงสน 53 แหง 3) โรงพยาบาลชมชนเลอกกลมตวอยาง รอยละ 50 ของโรงพยาบาลชมชนในภาคและเขตทเลอก ทงโรงพยาบาลศนยและโรงพยาบาลทวไป จากจานวน 511 แหง คดเปนกลมตวอยางทเลอกจานวน 256 แหง เลอกกลมตวอยางแตละภาคและเขตโดยการสมแบบ มระบบ (systematic sampling) ซงเลอกจากปฏทนสาธารณสข 2549 ของสมาคมอนามยแหงประเทศไทย4 และคานวณหาระยะหางของการเลอก ทาการสมจดเรมตนของตวอยางแตละภาคและเขตของสถานบรการสขภาพ แลวเลอกตวอยางโดยนบจากระยะหาง ทคานวณไดไปจนครบตามจานวนตวอยางทกาหนด ขนตอนท 4 กาหนดกลมตวอยางผตอบแบบสอบถาม แยกเปน 2 กลม ขนตอนท 1 แบงสถานบรการสขภาพ

ออกเปน 5 สวน ไดแก ภาคเหนอ ภาคกลาง ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคใต และกรงเทพมหานคร

กลมท 1 ผบรหารทางการพยาบาล ประกอบดวย หวหนาพยาบาล จานวน 346 คน หวหนาการพยาบาลเฉพาะทาง จานวน 630 คน และหวหนาหอผ ปวย จานวน 2,422 คน



กลมท 2 กลมผปฏบต ไ ด แ ก พยาบาลว ชา ชพผ ป ฏ บ ต ระดบหนวยงาน (หนวยงานละ 1 คน ในแตละโรงพยาบาล) จานวน 2,858 คน เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชเกบรวบรวมขอมลในการศกษาครงน เปนแบบสอบถาม ซงแยกตามกลมตวอยางผตอบแบบสอบถาม การตรวจสอบเครองมอโดยการหา ความเทยงตรงตามเนอหาจากผทรงวฒดานการพฒนาคณภาพ และดานการวดประเมนผล จานวน 12 คน แบบสอบถาม แบงเปน 2 ชด ประกอบดวย ชดท 1 สอบถามผบรหารทางการพยาบาล ชดท 2 สอบถามพยาบาลวชาชพผปฏบตระดบหนวยงาน การวเคราะหขอมล ผ ว จย ว เ ค ราะ ห ข อมล โดยใ ชส ถ ต เ ช งพรรณนา ไดแก คาความถ (frequency) และรอยละ (percentage) การเกบรวบรวมขอมล ดาเนนการตดตามรวบรวมขอมล ระหวางเดอนมนาคม – พฤษภาคม 2549 ใชเวลาเกบรวบรวมขอมล 3 เดอน

ผลการวจย การวเคราะหขอมล สามารถนามาสรปผลตามวตถประสงคของการวจย ไดดงน

การกระจาย พบวา กลมผบรหารทางการพยาบาลไดรบการสนบสนนการดาเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล มตการกระจายหนงสอมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลในภาพรวม สวนใหญมหนงสอครบทกหนวยงาน (รอยละ 93.5) สาหรบกลมพยาบาลวชาชพผ ปฏบตระดบหนวยงาน ไดรบการสนบสนนการดาเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล มตการกระจายหนงสอมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลในภาพรวม สวนใหญมหนงสอมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลเปนของ ตนเอง (รอยละ 82.3) การใช พบวา กลมผบรหารทางการพยาบาลไดรบการสนบสนนการดาเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล มตการใชในภาพรวมเกยวกบการนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลไปใช สวนใหญใชครบทกหนวยงาน (รอยละ 96.0) วธการ ทาความเขาใจเนอหามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล ในภาพรวมจะอานเฉพาะงานตนเอง (รอยละ 43.6) กจกรรมทนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลสการปฏบตในภาพรวม สวนใหญจะเลอกเฉพาะบางขนตอนทกาหนดไว (รอยละ 76.4) สาหรบกลมพยาบาลวชาชพ ผ ปฏบตระดบหนวยงาน ได รบการสนบสนนการดาเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล มตการใชในภาพรวมเกยวกบเนอหาของมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลทนาไปใช สวนใหญจะนาแนวทางปฏบตและเกณฑชวดไปใชในการปฏบตงาน (รอยละ 63.9) การทาความเขาใจเนอหาของมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล สวนใหญอานเฉพาะงานท

วตถประสงคท 1 เพอประเมนระบบสนบสนนการดาเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลในดานการกระจาย การใช และการเขาถงบรการของสานกการพยาบาล



เกยวของ (รอยละ 66.6) ระดบความเขาใจเนอหาของมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล สวนใหญอย ในระดบปานกลาง (รอยละ 83.3) การเขาถงบรการ พบวา กลมผบรหารทาง การพยาบาลไดรบการสนบสนนการดาเนนงานตาม มาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล มตการเขาถงบรการในภาพรวมเกยวกบวธการไดรบความรเกยวกบการใชมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล สวนใหญเขารวมประชมวชาการทจดโดยคณะกรรมการของ โรงพยาบาล/จงหวด/เขต (รอยละ 40.4) บคคลทปรกษาเมอมขอสงสยเกยวกบการนามาตรฐานการพยาบาล สการปฏบต สวนใหญปรกษาทมแกนนาการพฒนา คณภาพการพยาบาลของกลมการพยาบาล (รอยละ 70.6) ชองทางการขอรบการสนบสนนจากกองการพยาบาลหรอสานกการพยาบาล ซงสวนใหญไมเคยตดตอขอรบการสนบสนน (รอยละ 65.7) เมอพจารณาความถของการขอความชวยเหลอ สวนใหญนาน ๆ ครง จงจะขอความชวยเหลอ (รอยละ 64.6) สาหรบกลวธท นกวชาการพยาบาลใหการสนบสนน สวนใหญเปนวทยากรใหกบเขต/โรงพยาบาล (รอยละ 70.8) สวนระดบคณภาพการพยาบาลจากการนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลไปปฏบต สวนใหญอยในระดบมาก (รอยละ 71.1) สาหรบกลมพยาบาลวชาชพผ ปฏบตระดบหนวยงานไดรบการสนบสนนการดาเนนงานตาม มาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล มตการเขาถงบรการในภาพรวมเกยวกบวธการไดรบความรเกยวกบการใชมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล สวนใหญ

ไดรบความรจากการอธบายจากทมแกนนา (รอยละ 58.5) บคคลทขอคาปรกษาเมอมปญหาพบวา สวนใหญปรกษาหวหนาหอผ ปวย (รอยละ 46.6) และชองทางทขอการสนบสนนจากสานกการพยาบาล สวนใหญไมเคยขอการสนบสนน (รอยละ 84.0) สวนระดบคณภาพทเกดขนเมอนามาตรฐานการพยาบาล ในโรงพยาบาลสการปฏบต สวนใหญอยในระดบมาก (รอยละ 69.5) วตถประสงคท 2 เพอประเมนการดาเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลของกลมผบรหารทางการพยาบาล และกลมพยาบาลวชาชพผ ปฏบตระดบหนวยงาน ดานกระบวนการนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลสการปฏบต และดานผลลพธการบรการพยาบาล กระบวนการนามาตรฐานการพยาบาลใน โรงพยาบาลสการปฏบต พบวา ระดบประสทธผลการใชกระบวนการนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล สการปฏบตในภาพรวมของกลมผ บรหารทางการพยาบาล สวนใหญอยระดบด (รอยละ 58.1) เมอพจารณารายดาน พบวา การจดกจกรรมทาความเขาใจและยอมรบมาตรฐานประสทธผลโดยภาพรวมอยในระดบด (รอยละ 52.3) การกาหนดนโยบายคณภาพประสทธผล สวนใหญในภาพรวมอยในระดบด (รอยละ 64.3) การจดองคกรในการพฒนาคณภาพ สวนใหญโดยภาพรวมซงทาใหเกดประสทธผลของงานอยในระดบด (รอยละ 77.0) การกาหนดมาตรฐานระดบ โรงพยาบาล/หนวยงานโดยภาพรวมประสทธผลอยในระดบด (รอยละ 67.2) การวางแผนและปรบปรง




กระบวนการทางานโดยภาพรวมสวนใหญมประสทธผลอยในระดบด (รอยละ 48.9) การจดกจกรรมการพฒนา เจาหนาททางการพยาบาล ประสทธผลโดยภาพรวม สวนใหญอยในระดบด (รอยละ 67.6) การจดระบบการควบคมใหเกดคณภาพ ประสทธผลโดยภาพรวม สวนใหญอยในระดบด (รอยละ 36.0) การสรางทมงานการปรบปรงคณภาพการพยาบาล ประสทธผลโดยภาพรวมสวนใหญอยในระดบด (รอยละ 66.6) การสงเสรมใหมการใชมาตรฐานระดบโรงพยาบาล/หนวยงาน ประสทธผลโดยภาพรวมสวนใหญอยระดบพอใช (รอยละ 50.4) สาหรบระดบประสทธผลการใชกระบวนการนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลสการปฏบตของกลมพยาบาลวชาชพผ ปฏบตระดบหนวยงาน สวนใหญอยในระดบด (รอยละ 68.9) เมอพจารณา รายดาน พบวาการจดกจกรรมทาความเขาใจและยอมรบประสทธผลโดยภาพรวม สวนใหญประสทธผลอยระดบด (รอยละ 73.4) การกาหนดนโยบายพฒนาคณภาพโดยภาพรวม สวนใหญ ประสทธผลอยในระดบด (รอยละ 66.6) การจดองคกรในการพฒนาคณภาพ

โดยภาพรวมสวนใหญ ประสทธผลอยทระดบด (รอยละ 72.3) การกาหนดมาตรฐานระดบโรงพยาบาล/หนวยงาน โดยภาพรวมสวนใหญ ประสทธผลอยในระดบด (รอยละ 72.8) การวางแผนและปรบปรงกระบวนการทางานโดยภาพรวม สวนใหญมประสทธผลอยในระดบด (รอยละ 64.6) การจดกจกรรมการพฒนาเจาหนาททางการพยาบาล โดยภาพรวมประสทธผลสวนใหญอยในระดบด (รอยละ 70.3) การจดระบบการควบคมใหเกดคณภาพโดยภาพรวม ประสทธผลสวนใหญอยในระดบด (รอยละ 63.6) การสรางทมงาน การปรบปรงคณภาพการพยาบาลประสทธผล โดยภาพรวมสวนใหญอยในระดบด (รอยละ 71.9) การสงเสรมใหมการใชมาตรฐานระดบโรงพยาบาล/หนวยงาน ประสทธผลโดยภาพรวม สวนใหญอยในระดบด (รอยละ 64.2) ผลลพธการดาเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล ผลลพธดานการบรหารทางการพยาบาลกลม ผบรหารทางการพยาบาล ดงตารางท 1, 2 และ 3


จากตารางท 1 พบวา ผลลพธการบรหารการพยาบาลของกลมผบรหารทางการพยาบาลสงสด คอ ระดบด (รอยละ 72.5) และตาสด คอ ระดบปรบปรง (รอยละ1.9) เมอพจารณาจาแนกตามระดบโรงพยาบาล พบวาผลลพธการบรหารการพยาบาลในกลมผบรหารทางการพยาบาลของโรงพยาบาลศนย โรงพยาบาลทวไป และโรงพยาบาลชมชน สงสด คอระดบด (รอยละ

73.3, 70.4 และ 73.1 ตามลาดบ) และตาสด คอ ระดบปรบปรง (รอยละ 1.3, 1.2 และ 2.4 ตามลาดบ) ผลลพธการดาเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลของกลมพยาบาลวชาชพ ผปฏบตระดบหนวยงาน เปนการตอบแบบสอบถามถงผลสาเรจของการดาเนนงานเกยวกบความสาเรจของการปฏบตการพยาบาลตามมาตรฐานการพยาบาลใน โรงพยาบาล มผลการวเคราะหในตารางท 2

ตารางท 2 จานวนและรอยละของผลลพธดานการปฏบตตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล ของกลมพยาบาลวชาชพผปฏบตระดบหนวยงาน จาแนกตามระดบโรงพยาบาล

ระดบโรงพยาบาล ผลลพธดานการ โรงพยาบาล โรงพยาบาล โรงพยาบาล

ปฏบตการพยาบาล ศนย ทวไป ชมชน รวม

จานวน(คน)

รอยละ จานวน(คน)



รอยละ

ดมาก (คะแนน 46-60) 24 7.2 30 6.3 135 6.6 189 6.6 ด (คะแนน 31-45) 236 70.9 330 69.2 1,412 68.9 1,978 69.2 พอใช (คะแนน 16-30) 66 19.8 108 22.6 457 22.3 631 22.1 ปรบปรง (คะแนน 1-15) 7 2.1 9 1.9 44 2.2 60 2.1

รวม 333 100 477 100 2,048 100 2,858 100

จากตารางท 2 พบวา ผลลพธการปฏบตตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลของกลมพยาบาลวชาชพผปฏบตระดบหนวยงาน สวนใหญอยระดบด (รอยละ 69.2) รองลงมาอยระดบพอใช (รอยละ 22.6) เมอพจารณาจาแนกตามระดบโรงพยาบาล พบวา ผลลพธการปฏบตตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลในกลมพยาบาลวชาชพผ ปฏบตระดบ

หนวยงานของโรงพยาบาลศนย โรงพยาบาลทวไป และโรงพยาบาลชมชน สวนใหญอยระดบด (รอยละ 70.9, 69.2 และ 68.9 ตามลาดบ) และรองลงมาอยระดบพอใช (รอยละ 19.8, 22.6 และ 22.1 ตามลาดบ) ผลลพธดานคณภาพการพยาบาลในภาพรวมของกลมการพยาบาล เปนผลลพธทตองการใหเกดในการบรการพยาบาล ดงตารางท 3 5



ตารางท 3 จานวนและรอยละของผลลพธดานคณภาพการพยาบาลตามตวชวดทกาหนดในภาพรวม ของกลมการพยาบาล จาแนกตามระดบโรงพยาบาล

ระดบโรงพยาบาล ผลลพธดานคณภาพ โรงพยาบาล โรงพยาบาล โรงพยาบาล การพยาบาลตาม ศนย ทวไป ชมชน

รวม





รอยละ ตวชวดในภาพรวม

1. อตราการเกดแผลกดทบระดบ 2-4 (เกณฑ 0)

เทากบเกณฑ 63 11.4 171 21.6 604 29.5 838 24.7 มากกวาเกณฑ 265 47.7 221 28.0 210 10.3 696 20.5 นอยกวาเกณฑ - - - - - - - - ไมมขอมล 227 40.9 398 50.4 1,234 60.2 1,859 54.8

รวม 555 100 790 100 2,048 100 3,393 100 2. อตราการตดเชอบรเวณตาแหนง ทใหสารนาทางหลอดเลอดดา (เกณฑ 0)

เทากบเกณฑ 289 52.1 409 51.8 1,227 59.9 1,925 56.7 มากกวาเกณฑ 70 12.6 158 20.0 306 14.9 534 15.7 นอยกวาเกณฑ - - - - - - - - ไมมขอมล 196 35.3 223 28.2 515 25.2 934 27.6

รวม 555 100 790 100 2,048 100 3,393 100 3. การตดเชอทแผลสะอาด (เกณฑ < รอยละ 0.5)

เทากบเกณฑ 49 8.8 116 14.7 246 12.0 411 12.1 มากกวาเกณฑ 48 6.6 45 5.7 48 2.3 141 4.2 นอยกวาเกณฑ 197 35.5 364 46.1 1,248 61.0 1,809 53.3 ไมมขอมล 261 47.1 265 33.5 506 24.7 1,032 30.4

รวม 555 100 790 100 2,048 100 3,393 100



ตารางท 3 จานวนและรอยละของผลลพธดานคณภาพการพยาบาลตามตวชวดทกาหนดในภาพรวม ของกลมการพยาบาล จาแนกตามระดบโรงพยาบาล (ตอ)


รวม






4. การตดเชอในทางเดนปสสาวะ ในผ ปวยทใสสายสวนปสสาวะ (เกณฑ < รอยละ 10)

เทากบเกณฑ 45 8.1 81 10.2 266 13.0 392 11.6 มากกวาเกณฑ 27 4.9 71 9.0 85 4.1 183 5.4 นอยกวาเกณฑ 308 55.5 417 52.8 1,185 57.9 1,910 56.3 ไมมขอมล 175 31.5 221 28.0 512 25.0 908 26.7

รวม 555 100 790 100 2,048 100 3,393 100 5. การตดเชอทสะดอทารกแรกเกด (เกณฑ 0)

เทากบเกณฑ 58 10.4 229 29.0 560 27.3 847 25.0 มากกวาเกณฑ 46 8.3 70 8.9 201 9.8 317 9.3 นอยกวาเกณฑ - - - - - - - - ไมมขอมล 451 81.3 491 62.1 1,287 62.9 2,229 65.7

รวม 555 100 790 100 2,048 100 3,393 100 6. การตดเชอทแผลฝเยบ (เกณฑ 0)

เทากบเกณฑ 55 9.9 134 17.0 1,213 59.2 1,402 41.3 มากกวาเกณฑ 93 16.8 63 8.0 224 10.9 380 11.2 นอยกวาเกณฑ - - - - - - - - ไมมขอมล 407 73.3 593 75.0 611 29.9 1,611 47.5

รวม 555 100 790 100 2,048 100 3,393 100





รวม






7. อตราการกลบรกษาซาภายใน 28 วน ดวยโรคเดมจากสาเหต ความไมรวธปฏบตตนตามการ รกษา (เกณฑ 0)

เทากบเกณฑ 80 14.4 221 28.0 388 18.9 689 20.3 มากกวาเกณฑ 252 45.4 238 30.1 1,205 58.8 1,695 50.0 นอยกวาเกณฑ - - - - - - - - ไมมขอมล 223 40.2 331 41.9 455 22.3 1,009 29.7

รวม 555 100 790 100 2,048 100 3,393 100 8. ระดบความพงพอใจของผใช บรการ (เกณฑ > รอยละ80)

เทากบเกณฑ 51 9.2 188 23.8 371 18.1 610 18.0 มากกวาเกณฑ 358 64.5 521 65.9 1,171 57.2 2,050 60.4 นอยกวาเกณฑ 140 25.2 74 9.4 374 18.3 588 17.3 ไมมขอมล 6 1.1 7 0.9 132 6.4 145 4.3

รวม 555 100 790 100 2,048 100 3,393 100





ระดบโรงพยาบาล ผลลพธดานคณภาพ การพยาบาลตาม

โรงพยาบาล ศนย

โรงพยาบาล ทวไป

โรงพยาบาล ชมชน

รวม

ตวชวดในภาพรวม จานวน(คน)




รอยละ

9. จานวนขอรองเรยนเกยวกบ พฤตกรรมบรการของบคลากร ทางการพยาบาล (เกณฑ 0)

เทากบเกณฑ 212 38.2 458 58.0 1,223 59.7 1,893 55.8 มากกวาเกณฑ 327 58.9 271 34.3 659 32.2 1,257 37.0 นอยกวาเกณฑ - - - - - - - - ไมมขอมล 16 2.9 61 7.7 166 8.1 243 7.2

รวม 555 100 790 100 2,048 100 3,393 100 10. จานวนอบตการณความผดพลาด ในการใหยา เลอดหรอ สวนประกอบของเลอด (เกณฑ 0)

เทากบเกณฑ 323 58.2 464 58.7 1,242 60.6 2,029 59.8 มากกวาเกณฑ 194 35.0 232 29.4 515 25.1 941 27.7 นอยกวาเกณฑ - - - - - - - - ไมมขอมล 38 6.8 94 11.9 291 14.3 423 12.5

รวม 555 100 790 100 2,048 100 3,393 100

จากตารางท 3 พบวา ผลลพธดานคณภาพการพยาบาลของกลมการพยาบาล ในตวชวดอตรา การเกดแผลกดทบระดบ 2-4 (เกณฑ = 0) โดยภาพรวมสวนใหญไมมขอมล (รอยละ 54.8) อตราการตดเชอบรเวณตาแหนงทใหสารนาทางหลอดเลอด (เกณฑ = 0)

พบวา ผลลพธตวชวดน กลมการพยาบาลโดยภาพรวม สวนใหญมผลลพธเทากบเกณฑ (รอยละ 56.7) การตดเชอทแผลสะอาด (เกณฑ < 0.5) พบวา ผลลพธตวชวดนกลมการพยาบาลโดยภาพรวม สวนใหญนอยกวาเกณฑ (รอยละ 53.3) การตดเชอในทางเดนปสสาวะใน


ผ ปวยทใสสายสวนปสสาวะ (เกณฑ < 10) พบวาผลลพธตวชวดตวน กลมการพยาบาลโดยภาพรวม สวนใหญนอยกวาเกณฑ (รอยละ 56.3) การตดเชอทสะดอ ทารกแรกเกด (เกณฑ = 0) พบวาผลลพธตวชวดตวน กลมการพยาบาลโดยภาพรวม สวนใหญไมมขอมล (รอยละ 65.7) การตดเชอทแผลฝเยบ (เกณฑ = 0) พบวาผลลพธตวช วดตวน กลมการพยาบาลโดยภาพรวม สวนใหญไมมขอมล (รอยละ 47.5) อตราการกลบรกษาซาภายใน 28 วน ดวยโรคเดมจากสาเหตความไมรวธปฏบตตนตามการรกษา (เกณฑ = 0) พบวาผลลพธตวชวดน กลมการพยาบาลโดยภาพรวม สวนใหญมากกวาเกณฑ (รอยละ 50.0) ระดบความพงพอใจของผ ใชบรการ (เกณฑ > รอยละ 80) พบวา กลมการพยาบาลโดยภาพรวม สวนใหญมากกวาเกณฑ (รอยละ 60.4) จานวนขอรองเรยนเกยวกบพฤตกรรมบรการของบคลากรทางการพยาบาล (เกณฑ = 0) พบวา กลมการพยาบาลโดยภาพรวม สวนใหญเทากบเกณฑ (รอยละ 55.8) จานวนอบตการณความผดพลาดในการใหยา เลอด หรอสวนประกอบของเลอด (เกณฑ = 0) พบวา กลมการพยาบาลโดยภาพรวม สวนใหญเทากบเกณฑ (รอยละ 59.8)

อภปรายผลการวจย อภปรายผล 1.

1.1 การใชประเดนการทาความเขาใจเนอหาของมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล สวนใหญพยาบาลมการอานทาความเขาใจเนอหางานของ ตนเองนอยมาก ไมถงครง ดงนน กลมการพยาบาลควรจะมการจดประชม หรอการจดกจกรรมทาความเขาใจในเน อหาของมาตรฐานในแตละงานใหพยาบาลทรบผดชอบไดมความรและเขาใจในการนาสการปฏบต ซงสอดคลองกบกจกรรมทนามาตรฐานการพยาบาลใน โรงพยาบาลสการปฏบตทกองการพยาบาล (สานกการพยาบาล) กาหนดกจกรรมการนาสปฏบต 9 ขนตอน นน แตทางกลมการพยาบาลสวนใหญจะไมดาเนนการครบทง 9 ขนตอน ดงนนกลมการพยาบาลควรจะมการดาเนนการตามกจกรรมนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล สการปฏบตใหครบทง 9 ขนตอน ถงแมวามการดาเนนการแตละขนตอนไปกอนหนานแลว กคงตองมการทบทวนแตละขนตอนเปนระยะ เพอเปนการปรบวธการใหสอดคลองกบสงทกาลงดาเนนการ 1.2 การเขาถงบรการประเดนการ ขอการสนบสนนจากสานกการพยาบาล พยาบาล สวนใหญไมเคยขอการสนบสนน ดงนนสานกการพยาบาล ควรจะเปดชองทางใหขอการสนบสนนไดสะดวกขน ประชาสมพนธใหพนทไดรบทราบ และเปดโอกาสใหโรงพยาบาลในแตละระดบมโอกาสไดเขารวมในการประชมวชาการ และการแสดงความคดเหนในเรองตาง ๆ ทเกยวกบการพยาบาล โดยใชชองทางตาง ๆ ทงายสะดวกตอการเขาถงบรการ

จากการศกษาถงระบบสนบสนนการดาเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล พบวา



2. จากการศกษาถงการดาเนนงานตามมาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลดานกระบวนการนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลสการปฏบต และดานผลลพธการบรการพยาบาล พบวา 2.1 กระบวนการนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลสการปฏบต 1) การวางแผนและปรบปรงกระบวนการทางาน ประสทธผลของระดบดและดมาก ยงมเปอรเซนตนอยกวาระดบรองลงไปมากกวาครง การวางแผนเปนจดออนของพยาบาล ดงนนกลมการพยาบาลควรใหความสาคญกบการวางแผนและปรบปรงกระบวนการทางานใหเปนรปธรรม ชดเจน และสามารถนาไปปฏบตไดจรง เชน การกาหนดกจกรรมการปฏบตงาน ระยะเวลาของการดาเนนงานแตละกจกรรม ผ รบผดชอบ การกากบตดตามการปฏบตงาน การประเมนผลเปนระยะ ๆ เพอปรบปรงงานใหไดตามมาตรฐานการพยาบาล ในสวนของสานกการพยาบาลควรมการจด เผยแพรความรเรองการจดทาแผนและการพฒนาคณภาพการพยาบาลอยางตอเนอง 2) การจดระบบการควบคมใหเกดคณภาพ ประสทธผลของระดบดและดมากนอยกวาระดบรองลงไปมากกวาครง ดงนนกลมการพยาบาลควรจดระบบการควบคมใหเกดคณภาพใหเปนรปธรรม เชน การจดใหมการประเมนมาตรฐานการพยาบาลภายในระหวางหนวยงาน การรายงานผลการประเมน และการกากบตดตามการนาผลการประเมนไปพฒนางาน ในสวนของสานกการพยาบาลควรมการจดทาหลกสตร การอบรมเชงปฏบตการในเรองของการประกนคณภาพ

และเปดโอกาสใหสถานบรการสาธารณสขแตละระดบสามารถเขาถงการอบรม 3) การสงเสรมใหมการใชมาตรฐานระดบโรงพยาบาล/หนวยงาน ประสทธผลของระดบดและดมาก นอยกวาระดบรองลงไปมากกวาครง ดงนนกลมการพยาบาลควรกาหนดเปนแผนงานในการสงเสรม/พฒนาการสราง/การใชมาตรฐานการพยาบาล ใหมการเผยแพรขอกาหนดการดแลผ ปวยเฉพาะโรค/ปญหา/กลมอาการ และขอกาหนดวธการปฏบตการพยาบาลเฉพาะเรองใหผ เกยวของถอปฏบต ตดตามผลการปฏบต ผลลพธของงานทปฏบต รวมทงสงเสรมใหมการปฏบตอยางตอเนอง ในสวนของสานกการพยาบาล ควรมเวทแลกเปลยนเรยนรของพยาบาลใน แตละกลมงาน 2.2 ผลลพธการบรการพยาบาล 1) การบรหารการพยาบาลของกลมผ บรหารทางการพยาบาล ผลลพธอยในระดบด และดมากเกอบรอยเปอรเซนต แสดงใหเหนวากลมผ บรหารทางการพยาบาลมการตดตามกากบการปฏบตงานการนามาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาลไปใช ทสามารถสงผลลพธทดในดานการบรหารการพยาบาล การปฏบตการพยาบาล และคณภาพการพยาบาล 2) การปฏบตการพยาบาลของกลมพยาบาลวชาชพผปฏบตระดบหนวยงาน ผลลพธจะอยในระดบดและดมากเกอบรอยเปอรเซนต แสดงใหเหนวากลมการพยาบาลมการสนบสนนใหพยาบาลมมาตรฐานวธปฏบตดานบรการพยาบาล กลไกการ




สอสารของหนวยงานตาง ๆ ในกลมการพยาบาล การใชกระบวนการพยาบาลในการใหบรการพยาบาลในดานการประเมนปญหา/ความตองการ และการเฝาระวงการเปลยนแปลง การชวยเหลอและแกไขปญหาของผ ปวย การปองกนความเสยงหรอภาวะแทรกซอนทปองกนได การเตรยมความพรอมผ ปวยในการดแลสขภาพตนเองภายหลงจาหนายและการสงตอเพอการดแลตอเนอง ซงมการพฒนาใหเกดความเชอมโยง สงผลทาให ผลลพ ธ ของบ ร การพยาบาลม แนวโ น ม ท ด ข น ประชาชน/ผใชบรการไดรบบรการทมคณภาพ 3) คณภาพการพยาบาล เปนการวดและวเคราะหผลลพธตามตวชวดคณภาพการพยาบาลทกาหนดโดยกองการพยาบาลหรอสานก การพยาบาล ตวชวดคณภาพทยงตองกาหนดเปนแผนงานในการพฒนาใหไดตามเกณฑคณภาพทกาหนด ไดแก อตราการกลบรกษาซาภายใน 28 วน ดวยโรคเดมจากสาเหตความไมรวธปฏบตตนตามการรกษา สวนตวชวดคณภาพททางกลมการพยาบาลไมมขอมลนาเสนอในการศกษาครงน แตเปนตวชวดทตองมแผนงานเฝาระวง ไดแก อตราการเกดแผลกดทบ การตดเชอทสะดอทารกแรกเกด และการตดเชอทแผลฝเยบ ในสวนของสานกการพยาบาล ควรมการตดตามกากบตวชวดทกาหนดไว และพฒนาชองทางการรายงานผล ทงายและสะดวก

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1. กลมการพยาบาลควรมการนายทธศาสตรบรการพยาบาลระดบประเทศไปบรณาการกบยทธศาสตร

ของหนวยงาน และกาหนดแผนงาน/โครงการ ในการประกนคณภาพการพยาบาลทมความตอเนองในลกษณะของการพฒนาคณภาพทตอยอดไปเรอย ๆ และสวนสาคญตองมการประเมนผลแผนงาน/โครงการ เปนระยะ ๆ มากกวาการประเมนเมอสนสดแผน เพอการปรบปรงงานใหมคณภาพ ทสาคญไมนอยไปกวากน กคอ การนเทศ ตดตาม กากบใหมการดาเนนงานตามแผนงานทกาหนด 2. สานกการพยาบาลเปนหนวยสนบสนนทางวชาการพยาบาล ควรกาหนดรปแบบการเผยแพรวชาการในรปแบบตาง ๆ ทหลากหลาย เชน การประชมทางไกล การทาสอว ด โอ การเปดชองทางปรกษาหารอทางอนเตอรเนต เปนตน ระบบรายงานประสทธผลของตวชวดคณภาพควรสรางระบบทอานวยความสะดวก รวดเรว สาหรบผ รายงาน และตองมการสะทอนกลบของขอมลใหพนทไดรบทราบ เพอการปรบปรงระบบของการประกนคณภาพการพยาบาล นอกจากนควรสนบสนนใหเกดระบบเทยบเคยงคณภาพการพยาบาลระดบประเทศและตางประเทศ 3. ระดบกระทรวงสาธารณสข สานกการพยาบาลควรกาหนดตวชวดทางการพยาบาลทมความไวตอการบอกถงคณภาพการพยาบาลไดด ผลกดนใหเปนตวชวดระดบกระทรวงสาธารณสข เพอใหเกดการ ตดตาม นเทศ ในภาพของประเทศ (การตรวจราชการและนเทศงานกรณปกต ระดบกระทรวงสาธารณสข) และแนวทางดงกลาวจะสงผลตอการไดรบการสนบสนนในการพฒนาคณภาพการพยาบาลจากผบรหารระดบสงของสถานบรการสาธารณสขอกดวย


เอกสารอางอง 1. สมเกยรต โพธสตย. หลกการประเมนเทคโนโลยทางการแพทย. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร :

โ รงพมพโหลทอง มาสเตอรพรนท จากด, 2547. 2. กองการพยาบาล สานกงานปลดกระทรวงสาธาณสข.มาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล (ปรบปรงครงท 1).

กรงเทพมหานคร:โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2542. 3. เสร ลาชโรจน. สภาพการวดและการประเมนผลการศกษาในโรงเรยน (หนวยท 3 ). ใน : การบรหารและ

การจดการการวดและการประเมนผลการศกษา (หนวยท 1 – 7), พมพครงท 1.กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช, 2537.

4. สมาคมอนามยแหงประเทศไทย. ปฏทนสาธารณสข, 2549. 5. สานกการพยาบาล กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข. ตวชวดคณภาพการพยาบาลในโรงพยาบาล.

พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร : บรษทสามเจรญพานช (กรงเทพฯ) จากด, 2547.



บทความวชาการ

พ.ร.บ. ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 กบการเปลยนแปลง ในระบบราชการไทย ดร. ดนลดา จามจร* กศ.ด. (การวจยและพฒนาหลกสตร)

กฎหมายน ตองเปนไปเพอผลสมฤทธตอภารกจของรฐ ความมประสทธภาพและความคมคา โดยใหขาราชการปฏบตราชการอยางมคณภาพ คณธรรมและมคณภาพชวตทด” และในมาตรา 42 ไดกลาวถงการจดระเบยบ ขาราชพลเรอน ใหคานงถงระบบคณธรรมดงตอไปน 1) การรบบคคลเพอบรรจเขารบราชการ และแตงตงใหดารงตาแหนง ตองคานงถงความร ความสามารถของบคคล ความเสมอภาค ความเปนธรรม และประโยชนของทางราชการ 2) การบรหารทรพยากรบคคลตองคานงถงผลสมฤทธและประสทธภาพขององคกรและลกษณะของงาน โดยไมเลอกปฏบตอยางไมเปนธรรม 3) การพจารณาความดความชอบ การเลอนตาแหนงและการใหประโยชนอนแกขาราชการตองเปนไปอยางเปนธรรม โดยพจารณาจากผลงาน ศกยภาพ และความประพฤต และจะนาความคดเหนทางการเมองหรอ สงกดพรรคการเมองมาประกอบการพจารณามได 4) การดาเนนการทางวนย ตองเปนไปดวยความยตธรรมและโดยปราศจากอคต 5) การบรหารทรพยากรบคคลตองมความเปนกลางทางการเมอง

พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 มผลบงคบใชอยางเปนทางการแลว ตงแตวนท 26 มกราคม 2552 โดยเมอวนท 11 ธนวาคม 2551 สานกงาน ก.พ.ไดประกาศใชมาตรฐานกาหนดตาแหนงใหม และจดตาแหนงขาราชการพลเรอนสามญของทกสวนราชการเขาประเภทตาแหนง สายงานและระดบตาแหนงตามมาตรฐานกาหนดตาแหนง มผลใหขาราชการพลเรอนสามญ และขาราชการพลเรอนในพระองคมผลใชบงคบอยาง สมบรณ (1) การเปลยนแปลงทเกดขนสงผลกระทบตอระบบบรหารทรพยากรบคคลและขาราชการทกคนอยางหลกเลยงไมได บทความนไดรวบรวมสาระสาคญทควรรใน พ.ร.บ. ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 เพอใหทานผอานไดทาความเขาใจกบการเปลยนแปลงทเกดขน

หลกการของ พ.ร.บ. ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ไดวางหลกการจดระเบยบขาราชพลเรอน ไวในมาตรา 34 วา “การจดระเบยบขาราชพลเรอนตาม

(2) ดงนน ก.พ. คณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม องคกรบรหาร

* นกวชาการพยาบาลชานาญการพเศษ สานกการพยาบาล กรมการแพทย



การปรบเปลยนระบบจาแนกตาแหนงใหมตาม พ.ร.บ.ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551

ทรพยากรบคคลในสวนราชการ ตาง ๆ เชน อ.ก.พ. กระทรวง อ.ก.พ.กรม อ.ก.พ.จงหวด รวมทงผ บรหารของสวนราชการจะใชอานาจหนาทและดลยพนจตดสนใจดาเนนการใด ๆ เกยวกบการบรหารทรพยากรบคคลตามทกฎหมายใหอานาจไว จะตองคานงถงหลกการพนฐานดงกลาวเปนแนวปฏบต(3)

ระบบจาแนกตาแหนงตาม พ.ร.บ.ระเบยบ ขาราชพลเรอน พ.ศ. 2551 ไดยกเลกระดบมาตรฐานกลาง หรอ Common Level หรอทเรยกกนโดยทวไป วา “ซ” ซงใชกนมาตงแตป พ.ศ. 2518 มาเปนระบบ “กลมตาแหนง” ดวยเหตผลทวามาตรฐานกลางเพยงมาตรฐานเดยวไมสามารถบรหารกาลงคนทมความแตกตางกนไดอยางมประสทธภาพ ระบบจาแนกตาแหนงใหมจงไดแยกประเภทของตาแหนงเปน 4 ประเภท ตามลกษณะงานทมอย ในราชการ คอ ตาแหนงประเภทบรหาร ประเภทอานวยการ ประเภทวชาการ และประเภททวไป ทมลกษณะงานสอดคลองกบความหมายของประเภทตาแหนงน น ๆ โดย มาตรฐานกาหนดตาแหนงจากเดม 465 สายงาน ไดปรบปรงใหคงเหลอ 245 สายงาน โดยแบงเปนประเภทบรหาร 4 สายงาน ประเภทอานวยการ 3 สายงาน ประเภทวชาการ 149 สายงาน และประเภททวไป 89 สายงาน เชนเดยวกบบญชเงนเดอนกจะม 4 กลม จาแนกตามประเภทของตาแหนง เพอชวยใหการบรหารเปนไปอยางคลองตว มประสทธภาพ นอกจากนนยงไดกาหนดจานวนระดบตาแหนงใหนอยลง ซงทาใหชวงเงนเดอนในแตละระดบกวางขน สามารถกาหนดอตราเงนเดอนของตาแหนงแตละประเภท และแตละระดบใหตางกนไดตามคางานและอตราตลาดไดอยางคลองตวอกดวย

ผลของ พ.ร.บ.ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ยงกอใหเกดความเปลยนแปลงในระบบราชการไทย อาท การปรบเปลยนระบบจาแนกตาแหนง และคาตอบแทน การปรบปรงระบบวนยและการพทกษระบบคณธรรม เปนตน นอกจากนนผลกระทบของ การเปลยนแปลงท สาคญ ซ ง ถอเปนหวใจของพระราชบญญตขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 น คอ เรองสมรรถนะ คณภาพ และศกยภาพของตวขาราชการ โดยทาใหขาราชการตองมการพฒนาศกยภาพสความเปนมออาชพในสายวชาชพของแตละคนมากยงขน นอกเหนอจากการเปลยนแปลงในระบบบรหารทรพยากรบคคลแลว อกสงหนงทนบเปนการเปลยนแปลงสาคญและมความละเอยดออนอยางมาก คอ วฒนธรรมใหม ทศนคตหรอคานยมใหมของขาราชการทเปลยนไปในลกษณะการปฎบตงานทตองตงอยบนฐานของความสามารถ (3 ) ควบคกบการปฏบตงานดวยความซอสตย ยดหลกคณธรรม ซงถอไดวาเปนคณสมบตสาคญสาหรบขาราชการยคใหมอยางแทจรง(1) เมอราชการไดคนด คนเกง มาทางาน กจะทาใหยกระดบการทางาน เพอสนองตอความตองการของประชาชนไดอยางมประสทธภาพ รวดเรว โปรงใส และเปนธรรมมากยงขน

(1,3,4) การกาหนดตาแหนงขาราชการพลเรอน ไดมการกระจายอานาจให(3)



สวนราชการบรหารตาแหนงไดเอง ตามมาตรา 47 “ตาแหนงขาราชการพลเรอนสามญจะมในสวนราชการใด จานวนเทาใด และเปนตาแหนงประเภทใด สายงานใด ระดบใด ใหเปนไปตามท อ.ก.พ. กระทรวงกาหนด โดยตองคานงถงประสทธภาพ ประสทธผล ความไมซาซอนและประหยดเปนหลก ทงนตามหลกเกณฑ และเงอนไขท ก.พ.กาหนด และตองเปนไปตามมาตรฐานกาหนดตาแหนงตามมาตรา 48” ซงมาตรา 48 กลาวไววา “ให ก.พ.จดทามาตรฐานกาหนดตาแหนง โดยจาแนกตาแหนงเปนประเภทและสายงานตามลกษณะงาน และจดตาแหนงในประเภทเดยวกน และสายงานเดยวกนทคณภาพของงานเทากนโดยประมาณเปนระดบเดยวกน ทงนโดยคานงถงลกษณะหนาทความรบผดชอบและคณภาพของงาน”(4) ซงจะทาใหผบรหารของสวนราชการสามารถบรหารกาลงคนไดเองตามความตองการ และกรอบวงเงนงบประมาณทมอยของแตละสวนราชการนน(3)

ระบบคาตอบแทนและสวสดการตาม พ.ร.บ.ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 โครงสรางของบญชเงนเดอนขาราชพลเรอนใหมใชโครงสรางบญชเงนเดอนแบบชวงเงนเดอน กลาวคอ กาหนดเพยงอตราเงนเดอนขนตาและอตราเงนเดอนขนสง โดยไมแสดงใหเหนอตราเงนเดอนเปนขน ๆ ขาราชการจะไดรบเงนเดอนขนเปนรอยละทเปลยนแปลงตามงบประมาณทไดรบจดสรรและตามผลงาน ซงแตกตางจากโครงสรางบญชเงนเดอนแบบ ขนเงนเดอน ทถกกาหนดตายตวไวขนละ 4% ผ มผลงาน

ดเดนไดสงสด 2 ขนหรอ 8% และขาราชการสวนใหญจะไดรบเงนเดอนขนหนงขนครงหรอ 6% แตภายใตระบบโครงสรางเงนเดอนแบบชวง ผบรหารจะสามารถบรหารจดการงบประมาณไดดกวาและสามารถบรหารจดการไดวา จะตอบแทนผ มผลงานดเดนมากกวาผ มผลงานระดบปานกลางอยางไร อนจะเปนการกระตนใหมการบรหารผลงานและประเมนผลงาน ทสะทอนผลการปฏบตงานอยางแทจรง (3) โครงสรางของบญชเงนเดอนขาราชการพลเรอนใหมกาหนดจากการประเมนคางานของตาแหนง แต การเลอนเงนเดอนภายในโครงสรางบญชเงนเดอน จะเนนคาตอบแทนตามระดบสมรรถนะควบคกบผลงานของบคคล(3) โดยมระบบประเมนผลการปฏบตงานเปนกลไกชวด เพอใหผบงคบบญชานาผลการประเมนการปฏบตราชการไปใชประกอบการพจารณาแตงตง เลอนขนเงนเดอน และการใหเงนรางวลประจาปแกขาราชการพลเรอนสามญ ตามหลกของระบบคณธรรม ทงนมองคประกอบสาคญของการประเมนหลายอยาง อาท 1) ผลสมฤทธของงานทพจารณาจากความสาเรจของงาน ทงในแงปรมาณ คณภาพ ความรวดเรว และการประหยด คมคา 2) พฤตกรรมการปฏบตราชการ ซงประเมนจากสมรรถนะหลก และสมรรถนะทเกยวของกบการปฏบตราชการ โดยมกลไกสนบสนนความโปรงใส เปนธรรม ประกอบดวย และใหสวนราชการประกาศหลกเกณฑเพอทราบโดยทวกน นอกจากนน จะตองจดใหมคณะกรรมการกลนกรอง มการแจงผลการประเมน และใหมระบบจดเกบขอเทจจรงจากผลการปฏบตราชการดวย(5)




การพทกษระบบคณธรรมใน พ.ร.บ.ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 สาระสาคญประการหนงของการเปลยนแปลงทปรากฎใน พ.ร.บ.ระเบยบขาราชพลเรอน พ.ศ. 2551 คอ การกาหนดใหมคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม (ก.พ.ค.) ขนเปนครงแรกในระบบราชการไทย (4) โดย คณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม จดทาขนโดยม วตถประสงคสาคญทจะดแลคมครองขาราชการใหไดรบการปฏบตอยางเปนธรรม และขณะเดยวกนจะดแล ใหการบรหารทรพยากรบคคลภาครฐเปนไปอยางสอดคลองกบระบบคณธรรมดวย (3) ตามทบญญตไวใน พ.ร.บ.ระเบยบขาราชพลเรอน พ.ศ. 2551 ไดใหอานาจ

แก ก.พ.ค. ทจะแจงหนวยงาน หรอผออกกฎ ระเบยบ คาสงใด ๆ ทราบ เพอดาเนนการแกไขหรอยกเลก ตามควรแกกรณ ในกรณท ก.พ.ค. เหนวา กฎ ระเบยบ หรอคาสงใดทออกตามพ.ร.บ.ระเบยบขาราชพลเรอน พ.ศ. 2551 และมงหมายใชบงคบเปนทางการทวไป ไมสอดคลองกบระบบคณธรรมตามมาตรา 42(4) การเปลยนแปลงดงกลาวมผลตอขาราชการพลเรอน การทาความเขาใจในเปาหมายและสาระสาคญของการเปลยนแปลงตาม พ.ร.บ. ระเบยบขาราชพลเรอน พ.ศ. 2551 จงเปนหนาทของขาราชการทกคนเพอเตรยมพรอมรองรบตอการเปลยนแปลงทเกดขน

เอกสารอางอง 1. สานกงาน ก.พ. ประกาศยกเลก “ซ” พลกโฉมใหม “ขาราชการไทย”. หมายเหต ก.พ. 2552 : ม.ค.-ม.ค. : ปท 8 ฉบบท 1, 2552. 2. สานกงาน ก.พ. พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551. กรงเทพฯ : บรษท โกลบอล อนเตอรคอมมวนเคชน จากด, 2551. 3. สานกงาน ก.พ. ถาม-ตอบ สาระสาคญพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551. กรงเทพฯ : บรษทโกลบอลอนเตอรคอมมวนเคชน จากด, 2551. 4. สานกงาน ก.พ. สาระสาคญของพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551. กรงเทพฯ : บรษทโกลบอลอนเตอรคอมมวนเคชน จากด, 2551. 5. ทศทางบรหารคาตอบแทนภาครฐ เนนผลสมฤทธ - การปฏบตราชการ. ประชาชาตธรกจ 2551 : 17-20 ก.ค. : 30. http://www.ocsc.go.th/ocsccms/frontweb/view.jsp?contentlD=CNTooo3956 สบคนวนท 20 กมภาพนธ 2552.


การบรหารองคกรในยคการเปลยนแปลง กญญารตน อนใจ* พย.ม. (การบรหารการพยาบาล)

ถาจะกลาวถงคาวา “การบรหารการเปลยนแปลง” คดวาหลายคนคงรจกกนบางแลว มากนอยแลวแตประสบการณของแตละคน การบรหารการเปลยนแปลงนน เปนการขบเคลอนองคกรในระยะเปลยนผานไปสความสามารถทจาเปนตอการรบสถานการณ หรอสภาพการณทแตกตางไปจากเดม

เมอคนเราตองเผชญกบสถานการณหรอกฎระเบยบ ท มการเปลยนแปลง จงมการตอตานเกดขน ดวย เหตนการเปลยนแปลงองคกรใหกาวทนกบบรบทสงคมใหได ผ นาองคกรจงจาเปนตองมความสามารถในการบรหาร การเปลยนแปลงกลยทธทจะใชในการบรหารนนมหลายวธ สวนจะใชกลยทธไหนขนอยกบผ นาจะเลอกใชใหเหมาะสมกบสถานการณและเกด ผลสมฤทธทสด ซงอาจเปนแบบเดยวหรอหลายแบบพรอมกน กได

แลวถาจะถามวา “ทาไม” เราจะตองมการบรหารการเปลยนแปลง กเพราะวาในบรบทการเมอง เศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลยทเปลยนแปลงอยางเปนพลวต บรบทของโลกในยคโลกาภวตน นบวนจะ ทวความสลบซบซอนและมความชลมนวนวาย (chaotic and complexity) ตลอดจนจะมการเปลยนแปลงตาง ๆ เกดขนอยางมากมาย และรวดเรวเกนกวาทจะมใคร หรอมกลไกใดสามารถคาดการณ หรอทานายลวงหนาอยางถกตองแมนยาได สงผลกระทบตอองคกรในปจจบน และในอนาคตขางหนา เพราะฉะนนจงจาเปนททกองคกรจะตองปรบตวใหกาวทนกบการเปลยนแปลงของสถานการณนน ๆ แตการจะเปลยนแปลงสงใด ๆ นนเปนสงทยาก เนองจากธรรมชาตของคนเราโดยทวไป มกชอบสมผสกบสภาพทค นเคย และไมคอยชอบ การเปลยนแปลง เพราะการเปลยนแปลงมผลกระทบ ตอความเปนอยและวถชวตเดมทเราคนเคย ดงนน

1

โดนลด ซ แฮมบรค ไดกลาวไวในหนงสอ การนาการเปลยนแปลงแบบมออาชพ วา “การนาการเปลยนแปลงไมใชเพยงแตจดการกบมนเทานน แตจะรวมถงการนาคนไปในทศทางใหม” นนยอมหมายถงการปรบโลกทศนของพวกเขาใหมดวย สงเหลานลวนเปนการสนคลอนสานกเกยวกบเสถยรภาพ โยนมาตรฐานความสาเรจแบบเกาของพวกเขาทงไป และทาใหพวกเขาหลดจากสภาพเดม และยงหมายถงการนาเอาวสยทศนใหมเกยวกบอนาคตทควรจะเปนท ทรงพลง และมความสอดคลองกนเขามาแทนท นอกจากนนยงบอกถงการนาการเปลยนแปลงอยางแทจรง ดวยการสรางวสยทศนรวมกน โดยรวมสรางและรวมดาเนนการใหวสยทศนบรรลเปาหมาย สราง

* นกวชาการพยาบาลชานาญการ สานกการพยาบาล กรมการแพทย



การสนบสนน และกลาตดสนใจเมอถงคราวจาเปน หนงสอเลมนไดแบงปนใหเราไดรบรถงบทเรยนทเขา ไดประสบ อนเปนบทเรยนจากการเปลยนแปลง ซงพอ จะสรปไดดงน 1. อยาคดวาคนอนจะยอมรบการเปลยน แปลงงาย ๆ การเปลยนแปลงทแทจรงจะไมเกดขน ถาองคกรทงหมดไมมความพรอมทจะกาวไปขางหนา และไมมความเขาใจรวมกน เพราะฉะนนจงจาเปนทจะตองไดรบการชแนะวาการเปลยนแปลงเปนสงสาคญและ ทกคนควรมความพรอมและมงมนทจะเปลยนแปลง ทงนความพรอมนตองมาจากความพรอมของตนจรง ๆ ไมใชถกบงคบใหพรอม 2. บางครงการทดลองกดกวาการวางแผน เพราะบางคนกสามารถปรบตวเขากบวธการใหม ๆ ไดดกวาคนอน บางคนอาจจะรสกไมสะดวกและสบสน แตกตองกลาทจะลมเหลว และเรยนรจากความ ผดพลาด ซงจะทาใหเราเรยนรไดเรวขน 3. ใหความสนใจกบเวลาของการเปลยน แปลงอยางใกลชด เพราะการเปลยนแปลงบางอยาง ทรบรอน ทากนเกนไป จะสงผลใหเกดความสบสนอยางรนแรง ดงนนควรตองใชเวลาในการพจารณาวาควรจะทาอะไร และทาอยางไรใหไดดนานพอสมควร และไมวาจะเปนเรองใดกตามกวาทเราจะเขาใจหรอเขาถงพนธกจ กลยทธ และแนวทางในการแกปญหา บางครงกตอง ใชเวลาหลายป 4. ถาเหนวาตองถอดถอนคนบางคนแน ๆ กตองรบทาทนท มนเปนเรองปกตทจะมคนตอตานการเปลยนแปลง และมนกเปนเรองทพดงายแตทายาก

เชนกนทจะปลดคนหรอถอดถอนคนออกจากตาแหนง เนองจากวฒนธรรมองคกร ความเหนอกเหนใจ ความยตธรรม แตการทจะปลอยเวลาใหกบคนทไปกนไมไดกบองคกรทเปลยนไปใหเนนนานออกไป กเหมอนกบ บบบงคบใหเขาลงเลนในรอบปฐมทศนทง ๆ ทยงเจบอย เพราะฉะนนในสถานการณนจงจาเปนตองทา เปรยบ ดงคาพดทวา “ยอมเสยอวยวะเพอรกษาชวต” 5. คณไมมวนประสบความสาเรจถาไมมทม ผบรหารอาวโสทคดและทางานกนเปนทม การสรางทม ทมความสามารถ ประสบการณ และสามารถทจะทางานกนเปนทมประสานกนอยางเหมาะเจาะ และแบงหนาทอยางเหมาะสม จะทาใหบรรลเปาหมายทหวงนน 6. กาหนดใหคณะกรรมการบรหารของคณคอ ห นสวนในการเปลยนแปลง โดยการแตงตงคน ใหม ๆ ทมความคด และภมหลงทหลากหลาย เพอนาประสบการณเฉพาะดานของแตละคนมาใชประโยชน นาเขาถงประเดนปญหา พฒนาการ และแนวโนม สาคญ ๆ ภายในองคกร พรอมทงใหมสวนรวมอยาง แขงขนในการรบผดชอบตอการเปลยนแปลงทเรากาหนดขน 7. สรางความกลมเกลยวใหกบกระบวนการเปลยนแปลงดวยการกาหนดพนธกจสวนกลาง และแกนของพนธกจทสอดคลองกนไวอยางชดเจน การสรางพนธกจ คานยมทชดเจน และแนวทางทสอดคลองกนเปนสงสาคญและจาเปนตอ การเปลยนแปลงอยางประสบผลสาเรจ โดยกาหนดกจกรรมการเปลยนแปลง ทสอดคลอง และสอสารออกไปใหเขาใจอยางทวถง



8. สาระของการเปลยนแปลงอาจเปนเรองแหวกกฎ แตการสรางกระบวนการดงกลาวตองยดระเบยบปฏบต ดวยการเชอมองคประกอบของการเปลยนแปลงทกชนใหอยในทในทางกอนทจะกาวเดนตอไป และตองวางแผนการจดองคประกอบวาควรจะ วางอะไรไวตรงไหน และควรใสอะไรกอนหลง เพอท จะกาวจากจดหนงไปยงจดหนงไดอยางเหมาะสม 9. คดถงการเปลยนแปลงในฐานะแคมเปญ ทตองรณรงคโดยพรอมเพรยงกน องคประกอบทสาคญของการเปลยนแปลง คอรณรงคเพอเอาชนะใจและความคดของคน และตองเอาชนะใจคนทงหมดใหได เพอความพรอมทจะทาทกอยาง 10. การวงแขงครงนอาจไมมเสนชยใด ๆ อยเลย เพราะฉะนนจงหมนหาเหตผลทจะหยดและฉลองชยชนะบนเสนทางดงกลาวอยเสมอ ผ นาการเปลยนแปลงควรแสวงหาชยชนะเลก ๆ นอย ๆดงความสนใจของคนใหอยกบความรบ ผดชอบ และฉลองชยชนะจากความพยายามของพวกเขาเหลานน ใหความมนใจ รบรและชนชมกบผลงาน คณความดของคน เพอเปนการเสรมพลงแกผคนในองคกร สวน โรเบรต พ บาวแมน ไดกลาวไว ในหนงสอของโดนลด ซ แฮมบรคและคณะ2 วาการดาเนนการเปลยนแปลงครงสาคญใหประสบความสาเรจนน ตองเรมดวยมวตถประสงคทชดเจน ไดรบการสนบสนนการกาหนดกลยทธ มพฤตกรรมทเหมาะสม ควรวางแผนอยางรอบคอบโดยผบรหาร และตองสอสารใหบคลากรมความเขาใจในบทบาทของตน และเขามา มสวนรวมหรอเปนเจาของ เปาหมายคอการทาให

บคลากรทกคนกลายเปนผสรางความสาเรจใหกบองคกร ซง โรเบรต พ บาวแมน ไดใหเคลดลบซงถอวาเปนกลวธ (tactics) 5 ประการสาหรบดาเนนการเปลยนแปลง ดงน 1. สรางทศนคตเกยวกบชยชนะ โดยการพฒนาทศนะเกยวกบชยชนะ กาหนดกลยทธ กาหนดเปาหมายแหงชยชนะทกวางขวางครอบคลม แตชดเจนแนนอน สามารถบรรลได สาเรจได สามารถวดได คนในองคกรสามารถทาความเขาใจและพงความพยายามไปยงเปาหมายนน ถอวาเราสามารถสรางจตสานกเกยวกบชยชนะไดแลว 2. ทาใหองคกรเปนฮโร หรอขวญใจของ ทกคน ทาใหทกคนในองคกรรสกวาตนเองมบทบาทสาคญ และเปนสวนหนงของความสาเรจขององคกรดวย เกดความภาคถมใจและรกผกพนกบองคกรขนได 3. สรางการเรยนรแบบสะสม การเรยนรคอเครองมอสชยชนะ สรางการเรยนรแบบสะสมเปนการสรางธนาคารแหงความรขนาดใหญขององคกรอยตลอดเวลา โดยใหความรแกบคลากรทสอดคลองกบวสยทศน เปาหมาย ออกแบบเครองมอและเทคนควธททาใหเกดการเปลยนแปลง 4. สงเสรมการสอสารกลยทธ การสอสารเปนเรองสาคญในการทาใหเปาหมายบรรลความสาเรจ การสอสารอาจจะมตงแตใหขอมลธรรมดาไปจนถงการศกษาอบรม การสอสารควรเปนแบบสองทางไมใชทางเดยวเหมอนแตกอน เพอนาผลสะทอนไปบรหารจดการใหบรรลเปาหมาย



5. ประสานกลยทธและพฤตกรรมเขาดวยกน ดวยการสรางเสรมคานยมเกยวกบการเปลยนแปลงพฤตกรรมผานกระบวนการและระบบการจดการทสามารถวดและสงเสรมใหเกดการเปลยนแปลงได ดร.อรญ โสตถพนธ 3 ไดนาเสนอ roadmap เพอนาไปสการบรหารการเปลยนแปลงในบรบทของประเทศไทยไวดงน 1. วเคราะหพลงขบเคลอน เพอกาหนดการเปลยนแปลง (change goal) : เปลยนอะไร 2. กาหนดคณลกษณะสาคญของโฉมหนาใหม (change demand) : เปลยนแบบไหน 3. อธบายสถานการณทเปนอยในปจจบน (change readiness) : ทเปนอยเปนแบบใด 4. ควรลดความแตกตางระหวางสงเกากบ สงใหมดวยการทาอะไรบาง (change gap) 5. ควรกาหนดมาตรการขบเคลอนในเรองใดบาง (change drive) 6. ควรลาดบมาตรการอยางไร (change phase) นอกจากนน ยงไดสรป ภาพรวมของการบรหารการเปลยนแปลง ทแบงเปน 4 ระยะ ดงน ระยะท 1 Diagnosis สารวจสถานการณความเปลยนแปลง วเคราะหเปาประสงค (change goal) วเคราะหปจจยแหงความสาเรจ (change demand) วเคราะหความพรอมและชองวาง (change readiness and gap) ระยะท 2 Dream สรางสานกแหงความเรงดวน (sense of urgency) สรางทมนาการเปลยน

แปลง (guiding team) กาหนดทศทางการเปลยนแปลง (vision and blueprint for change) ระยะท 3 Drive สอสารเพอจงใจ (communicate for passion of shared vision) มอบอานาจและปลดปลอยพลง (empowering) สรางความสาเรจระยะสนอยางตอเนอง (quick win programs) ระยะท 4 Deepen สรางคลนตอเนอง (don’t let up) ประกนความตอเนอง (make change stick) จากทกลาวมาทงหมดน พอจะสรปไดวา การทจะนาองคกรสการเปลยนแปลงและสามารถอยรอด ไดนน ผ นาจะตองเปนผ ทมความเชยวชาญรอบดาน มความฉลาดรอบรและทนตอเหตการณเสมอ และ นอกจากนนแลว ผ นาทมประสทธผลจะสามารถใช พฤตกรรมทหลากหลายในการกอใหเกดอทธพล เพอใชในกระบวนการเปลยนแปลงสาคญในองคกร ผ นา จะใหความชวยเหลอผ ตามของตน ชวยใหมองเหนสง ทเปนโอกาสและสงทจะเปนภยคกคามทอาจเกดขน และชวยใหเขาใจวาเมอไรทจาเปนตองมการเปลยนแปลงใหญเกดขนในองคกร ผ นาจะตองมความกระตอรอรน ในการเขารวมกบสมาชกภายในองคกรและกลมผ ม สวนไดสวนเสยจากภายนอก ในการพฒนาวสยทศน ใหมความชดเจนและนาดงดดใจ รวมทงหากลยทธทด ในการบรรลวสยทศนนน ดวยการใชการสอความหมาย ใหเหนวสยทศนในรปแบบตางๆ มงพฒนาใหการสนบสนนตอกลยทธใหม มการปรบรปแบบและแนวคดเชงวฒนธรรมใหม ใหการสนบสนนอยางเขมแขง สงเสรมใหเกดการเปลยนแปลงคานยมและความเชอ




ภายในของบคคลอยางตอเนอง นอกจากนนผ นายงตองใหการสนบสนน (supporting) เพอรกษาระดบความกระตอรอรนและระดบการใชความพยายามของผตาม ในภาวะเมอเจออปสรรคความยากลาบาก และสภาพออนลาตาง ๆ ใหคนสสภาพทสมบรณ การมอบอานาจความรบผดชอบการตดสนใจ (empowering) ใหแก บคคลหรอทมงาน เพอใชในการดาเนนงานไปส

วสยทศนตามจดม งหมายของงานทคนเหลาน นรบผดชอบ เพอเตรยมคนใหพรอมทจะรองรบงานในความรบผดชอบทเพมมากขน ใหการจงใจดวยวธ ตาง ๆ ใหเหมาะสมกบบคคลนน ๆ สงผลใหผลตภาพของงานเพมขน สามารถบรรลเปาประสงคและชวยใหองคกรสามารถอยรอดในสงคมยคแหงการแขงขนน ไดในทสด

เอกสารอางอง 1. สเทพ พงศศรวฒน. บทบาทของผ นา (Leader Roles) ตอยทธศาสตรการบรหารในยคแหงการเปลยนแปลง.

http://suthep.ricr.ac.th สบคนวนท 8 ตลาคม 2549 2. แฮมบรค, โดนลด, ซ. นาการเปลยนแปลงแบบมออาชพ. กรงเทพฯ : เอ.อาร.บซเนส เพรส, 2543 3. อรญ โสตถพนธ . การบรหารความเปลยนแปลง.

http://www.opdc.go.th/oldweb/thai/cco_2548/document/document_12.pdf สบคนวนท 20 เมษายน 2552


มมวจย

การขอความยนยอม (Informed Consent) ของการทาวจยทกระทาในมนษย สวล ศรไล * อ.ม. (ปรชญา)

กระบวนทศนใหมของการทาวจยทกระทาในมนษย (ตวบคคล) เปนทรบรและประจกษชดกนเปนสากลในยคโลกาภวฒนวาการทาวจยใด ๆ ทเกยวของกบตวมนษย ไมวาจะเปนการวจยทางการแพทยทกระทาตอตวผ ปวย บคคลทวไป (อาสาสมคร) ทมสขภาพด การศกษาจากสงสงตรวจ ประวตขอมลความเจบปวยของบคคลหรอการสมภาษณความคดเหน การศกษาพฤตกรรมในเชงสงคมจตวทยา พฤตกรรมศาสตร ทงหมดนถอเปน “การวจยทกระทาในมนษย” ทงสน การดาเนนการวจยจะตองเปนไปอยางนาเชอถอตามหลกการทางจรยธรรม (moral integrity) ซงหมายถงเปนทเชอถอไววางใจและสมเหตสมผล (trust–worthy and valid) ความนาเชอถอไววางใจและสมเหตสมผลของการดาเนนการวจยดงกลาว นอกจากจะพจารณาจากมาตรฐานหลกการทางวทยาศาสตรแลว ยงจาเปนตองสอดคลองกบหลกจรยธรรม เรอง “การยนยอมโดยไดรบการบอกกลาวหรอการยนยอมโดยได รบขอมล (informed

consent)” ซงมความหมายแตกตางจากคาวา “ยนยอม (consent)” ทใชกนมาแตเดม ประเดนนเปนเรองสาคญทผ วจยพงทาความเขาใจและปรบกระบวนทศน (paradigm) หรอวธคดใหมเรองการยนยอม โดยความหมายทใชเปนสากลในปจจบน คาวา การยนยอมโดยไดรบการบอกกลาว หมายถง การทผ ยนยอมตนเขารวมการวจย (participants) มความเขาใจอยางถองแทอยางละเอยดชดเจน (fully understand) เกยวกบโครงการวจย ขนตอนการดาเนน การ ประโยชนทจะเกดขน ความเสยงและอนตรายท อาจเกดขน สทธทจะยตการเขารวมโครงการ การถอนตวจากโครงการไดทกเวลาโดยไมจาเปนตองใหเหตผล (ยกเวนโครงการทางการแพทยทผวจยจาเปนตองตามดอาการชวระยะหนง ผ วจยอาจถามขอทราบอาการ) นอกจากน ผ ยนยอมตนจะตองมเวลาพอทจะทาความเขาใจคาอธบายโครงการวจย มโอกาสซกถามจนเปนทเขาใจ กระจางชด ไมมสงใด ปดบง ซอนเรน แลวจงลงนามเปนลายลกษณอกษรในเอกสารยนยอม (informed consent form) การลงนามยนยอมเปนลายลกษณ

* รองศาสตราจารย ภาคสมาชกราชบณฑตประเภทปรชญา



อกษรหรอการประทบลายนวมอในกรณของผ ทเขยนหนงสอไมได อาจมคาถามวาจะยนยอมดวยวาจาไดหรอไม คณะกรรมการจรยธรรมทพจารณาโครงการจะตองพจารณาเรองนตามความเหมาะสม แตตามคาแนะนา ของคาประกาศเฮลซงก ขอท 22 ระบวา “…ควรเปนลายลกษณอกษร” (preferably in writing) การยนยอมเขารวมโครงการวจยจะเปนไปดวยความสมครใจอยางแทจรง โปรงใสหรอไม พจารณาไดจากเอกสารคาอธบายโครงการวจยทผ วจยจดทาขน และแจกผ ทจะยนยอมตนเขารวมโครงการคณะกรรมการ จรยธรรมจะพจารณาจากรปแบบของเอกสาร สาระ สาคญ ภาษาทใชวาเปนไปตามหลกจรยธรรมของการวจยในมนษยหรอไม และเพอใหเกดความชอบธรรมอยางแทจรง คณะกรรมการจรยธรรมทพจารณาโครงการ ว จ ยจะต องม ลกษณะของสหบคลากร (interdisciplinary team) ทประกอบดวย ผทรงคณวฒทางดานวทยาศาสตร ดานการแพทย ดานกฎหมาย ดานศาสนา ดานจรยศาสตร (ซงไมใชศาสนา) บคคลธรรมดา (lay people) ฯลฯ เพอใหความคดเหนหลากหลายและครอบคลม ผ วจยพงทาความเขาใจวาการเขยนโครงการกด การเขยนเอกสารคาอธบายโครงการวจยแกผ ยนยอมตนเขารวมโครงการกด จะเขยนอยางไรจงจะสามารถเปนทเขาใจไดตามความหลากหลายของกรรมการ

หลกจรยธรรมสากลพนฐานของการขอความยนยอม

หลกจรยธรรมสากล 3 ประการ ทเปนพนฐานของการทาการวจยในมนษย ไดแก การเคารพในความเปนบคคล (respect for person) การทาในสงทเกดประโยชนมากกวาโทษ (beneficence) และความยตธรรม (justice) ตวหลกจรยธรรมทเชอมโยงกบการยนยอม โดยไดรบการบอกกลาวมากทสด คอ การเคารพในความเปนบคคล สาระสาคญของหลกจรยธรรมขอน คอ ประการแรกผวจยจะตองตระหนกถง “ความเปนอสระเปนตวเองของบคคล” (autonomy) บคคลแตละคนมความเปนตวเองเตมททจะตดสนใจเรองของตนเอง จะยอมกระทาหรอไมยอมกระทาดวยความเปนอสระอยางแทจรงปราศจากการถกจงใจ (inducement) การบบบงคบทงทางตรงทางออม (coercion) การกดดนใหจายอม (undue) การโนมนาว (persuasion) การหลอกใหเชอ (deception) ดวยเหตน สาระสาคญประการทสองทผ วจยพงปฏบต คอ การพดความจรง (veracity) การอธบายรายละเอยดของโครงการวจยอยางไมปดบงซอนเรน เรมจากอธบายถงความเปนมาของการทจะศกษาวจยเรองนดวยภาษางายๆ ทเหมาะสมกบผอาน ไมควรเขยนแบบเดยวกบทเขยนเหตผลความเปนมาของโครงการวจยในตวโครงการ ผ วจยมวตถประสงคอะไร เหตผลทเชญชวนเขารวมโครงการวจย (ไมใชเหตผลทตองทาวจย) วธการขนตอนของการวจยจะทาอยางไรบาง ผ ยนยอมตนเขารวมการวจยจะตองทาอะไรบาง



ความเสยงอนตรายมหรอไม ผ วจยเตรยมการแกไขอยางไร ผ ยนยอมตนเขารวมการวจยจะไดรบคาตอบแทน คาชดเชยอะไรบาง การทาวจยเรองน กอใหเกดประโยชนอะไรแกตวผ ยนยอมตนเขารวมการวจยและตอผ อ น (สงคม ) การ รกษาความลบจะดาเนนการอยางไร การเสนอผลการวจยจะกระทาอยางไร นอกจากนยงมประเดนจรยธรรม (ethical issues) ทละเอยดออน ซงผวจยจะระวงอยางไรบาง เชน การระวงบรรยากาศขณะสมภาษณเชงเจาะลก การนดหมาย ทาทและใชคาพด ตวผสมภาษณเปนใคร อบรมมาเปนพเศษหรอไม สาระสาคญของหลกจรยธรรมตามทอธบายน คณะกรรมการจรยธรรมสามารถพจารณาไดจากภาษาทใชเขยนในเอกสารคาอธบายโครงการวจยแกผ ยนยอมตน ตวอยางเชนขอความดงตอไปน

ทานตองรวาทานเปนผ ทอยในภาวะเสยงตอการเปนมะเรงอยางยง..มลกษณะของการกดดน (undue)

ทานจะตองเขารวมกจกรรมของโครงการจนสนสดระยะเวลา…เปนการบบบงคบ (coercion)

ความเสยสละของทานยงใหญเปรยบเสมอนทหารกลาทส รบในศกสงคราม…เปนการโนมนาว (persuasion)

ถาทานเขารวมโครงการวจยทานจะไดรบคาตอบแทนในการมาใหขอมลครงละ 1,000 บาท ครบสามครงจะไดรบ 3,000 บาท …เปนการจงใจ (inducement)

นอกจากนหลกจรยธรรมเรอง การเกดประโยชนมากกวาโทษ (beneficence) และความยตธรรม รวมทง 2 ความหมาย คอ ความยตธรรมตามหลกความเทาเทยม และความยตธรรมตามสดสวนความเหมาะสม (distributive justice) กสามารถพจารณาไดจากเนอหาของเอกสาร คาอธบายโครงการวจยแกผ ยนยอมตนเชนเดยวกน กระบวนการขอความยนยอมโดยไดรบการบอกกลาว ผ วจยพงพจารณาโครงการของตนวาควรจะตองวางแผนเตรยมการขอความยนยอมอยางไร จงจะเหมาะสม ซงจะตองเรมจากการอธบายรายละเอยดโครงการวจยแกผ ทเชญชวนเขารวมโครงการ ทงดวยวาจาและเอกสารคาอธบายโครงการวจยแกผ ยนยอมตน ใหเวลาในการซกถามทาความเขาใจ บางโครงการอาจตองขอความยนยอมจากทงตวผ ยนยอมตนเขารวม โครงการและจากผดแล เชน ญาต ผปกครอง (กรณของผ ยนยอมตนเปนเดก) สถาบนทผ ยนยอมตนสงกดอยหรอเกยวของ เชน สถาบนการศกษา โรงเรยน โรงพยาบาล ผวจยจะตองแนใจวาผ ยนยอมตนเขารวมโครงการวจยไดรบรายละเอยดครบถวน และเขาใจอยางชดเจน ผ ยนยอมตนจะตองลงนามในเอกสารยนยอมโดยไดรบการบอกกลาวหลงการไดรบการอธบาย การ



อานเอกสารคาอธบายจนเปนทเขาใจ ไมควรใหลงนามกอนการอธบาย

การเขยนเอกสารคาอธบายโครงการวจยแกผยนยอมตนเขารวมโครงการวจย มขอแนะนาทสาคญดงตอไปน

รปแบบและหวขอสาคญของเอกสารคาอธบายโครงการวจย ในตางประเทศโดยเฉพาะประเทศทางตะวนตก เอกสารคาอธบายโครงการวจยแกผ ยนยอมตนเขารวมโครงการวจย (participant information sheet) กบเอกสารยนยอมโดยไดรบการบอกกลาว (informed consent form) จะอยในชดเดยวกน คอ สวนแรกเปนการอธบายรายละเอยดของโครงการวจยและสวนทายเปนการลงนามของผ ยนยอมตน โดยมขอความระบวาไดอานจนเปนทเขาใจชดเจนดแลว แตสาหรบประเทศไทยแบบทนยมและเหมาะสมกบสงคมไทย คอ การแยกออกเปนสองสวน สวนแรกเปนเอกสารคาอธบาย รายละเอยดโครงการวจยแกผ ยนยอมตนทประกอบดวยหวขอตาง ๆ ครบถวน สวนทสองแยกออกเปนเอกสารยนยอมโดยไดรบการบอกกลาว ซงจะมขอความทเนนสาระสาคญเปนประเดน ๆ ไป และผ ยนยอมตนลงนามตอนทาย ตามดวยพยาน บางสถาบนกาหนดใหผวจยลงนามดวย โดยยนยนวาไดอธบายรายละเอยดทกประการแลว กรณของผลงนามแทนกจะตองระบวาอยในฐานะอะไร เชน เปนบดามารดา ผ ปกครองโดยกฎหมาย ฯลฯ

1. ผวจยพงเขาใจวาการเขยนเอกสารคาอธบายโครงการวจยแกผ ยนยอมตน เปนการเขยนใหบคคลธรรมดาทไมใชนกวชาการ นกวจยหรอผทรงคณวฒอาน รปแบบ วธการเขยน ภาษาทใชจงควรเปนภาษาทงายตอการเขาใจ ไมควรใชศพทวชาการทมความหมายเฉพาะ ถาใชกตองอธบายวาหมายความวาอยางไร ไมควรใชภาษาองกฤษปน ควรเขยนเปนภาษาไทยแลววงเลบภาษาองกฤษ สานวนภาษาไทยไมควรแปลตามประโยคภาษาองกฤษ แตจบความสาคญ สาระสาคญแลวเขยน ใหเปนสานวนภาษาไทย เพอความเขาใจของผอานทเปนคนไทยและอาจเปนชาวบานธรรมดา 2. ควรเขยนชอเอกสารใหเตมประโยคทงภาษาไทยและวงเลบภาษาองกฤษ คอ “เอกสาร คาอธบาย/คาชแจงโครงการวจยแกผ ยนยอมตนเขารวมการวจย” (participation information sheet) ทงนเพอไมใหผ วจยเผลอเขาใจผดวาเขยนใหผทรงคณวฒหรอกรรมการจรยธรรมอาน แลวเขยนตามรปแบบวชาการมาแบบเดยวกบทเขยนในตวโครงการซงไมเหมาะสมกบระดบความเขาใจของผอานตามทอธบายในขอ 1 3. เนอหาสาคญของเอกสารคาอธบายโครงการ วจยแกผ ยนยอมตนเขารวมโครงการวจยควรประกอบดวยประเดนตาง ๆ ดงน



3.1 ความเปนมาหรอเหตผลทตองทาวจยเรองนใชภาษาทเขาใจไดงาย มเนอหาสาระสาคญพอสงเขป 3.2 ศกษาวจยเรองนเพออะไร หมายถง วตถประสงคของการวจย 3.3 เหตผลทเชญชวนใหเขารวมการวจย ประเดนนถอวามความสาคญทจะอธบายใหผ ยนยอมตนเขารวมการวจยเขาใจวาทาไมตนจงไดรบการเชญชวนเขารวมการวจย พงระวงการใชภาษาทไมทาใหเกดความวตกกงวล บบบงคบทางออม โนมนาว จงใจ ผวจย พงพจารณาใหเหมาะสมกบโครงการของตน 3.4 วธการวจย ควรอธบายขนตอนวธการ

ดวยภาษาธรรมดางายแกการเขาใจ เชน เมอทานสม◌ครใจ ยนยอมเขารวมโครงการและลงนามในเอกสารยนยอมฯ แลว ผวจยจะดาเนนการดงตอไปน

- แบงผ ยนยอมตนออกเปน 2 กลม ทานอาจจะอยในกลม…

- แพทยจะตรวจรางกายของทาน วดความดนโลหต…

- เจาะเลอดทานประมาณ…..ซซ เทากบ 1 ชอนชา การเจาะจะกระทาโดยผ ชานาญและระมดระวง

- ฯลฯ 3.5

สวนท 1 ผ วจยพงเขยนอธบายให ชดเจนวาผ ยนยอมตนเขารวมโครงการวจยจะไดรบประโยชนอะไรจากการเขารวมโครงการ เชน “..ระหวางเขารวมโครงการอาการของทานอาจดขน แตไมสามารถรบรองได” หรอ “…ทานอาจไมไดรบประโยชนโดยตรงจากการวจยเรองนแตมสวนรวมในงานวชาการทจะนาไปใชตอสวนรวม” * ขอพงระวงไมควรเขยน คอ “ทานจะได ร บยาฟร…ไ ด รบการดแลอย างใกล ชดจากผ เชยวชาญ” เพราะถานามาเขยนไวในหวขอนจะทาใหมลกษณะจงใจ อาจนาไปเขยนในหวขออน ๆ ไดตามความเหมาะสม เชน ในหวขอวธการวจย อาจเขยนวา “การเขารวมโครงการนทานไมตองเสยคาใชจายใด ๆ รวมถงคายา และทางโครงการจะจดเตรยมอาหารใหทาน เพอไมใหเปนภาระแกตวทาน” สวนท 2 เปนการอธบายประโยชนทจะเกดตอผ อน คอ นาไปใชทาอะไรบางตอสงคม ตอผ อน 3.6 ระยะเวลาทตองทาการทดลอง/ปฏบตตอผ ยนยอมตนฯ ขอนเปนการระบระยะเวลาใหชดเจน เชน 6 สปดาห 3 เดอน ฯลฯ 3.7 ความเสยงหรอความไมสบายทอาจเกดขนกบผ ยนยอมตน และแนวทางปองกน แกไข เนอหาของขอนผ วจยพงเขยนอธบายวามความเสยงอะไรบางหรอไม ผลขางเคยงทอาจเกดขนมอะไรบางและถาเกดขนผวจยจะดาเนนการอยางไร เชน ใหการดแลรกษาตามมาตรฐาน

ประโยชนทคาดวาจะเกดตอผ ยนยอมตนและตอผ อน เนอหาขอนประกอบดวยสาระสาคญ 2 สวน คอ



* สงทพงระวงของขอน คอ ไมควรเขยนรบรองแบบเดดขาดวาไมมความเสยงใด ๆ ทงสน ปลอดภย 100% หรอเขยนสน ๆ วา “ไมม” โดยปกตแลวเหตไมคาดคดอาจเกดขนไดเสมอ ควรเขยนในลกษณะวายงไมพบการเกดอนตรายใด ๆ ทรนแรง หรอความเสยงมนอย อยางไรกตามถาเกดอาการไมพงประสงคขน ผวจยจะดแลรบผดชอบ…กรณทเปนตอบแบบสอบถามควรเขยนวา “โครงการนเปนเพยงการตอบแบบสอบถามไมมการปฏบตใดๆ ตอตวของ (ทาน) ผ ยนยอม แตอาจทาใหรสกเบอหนาย เครยด เสยเวลา ซงทานสามารถยตการตอบไดตลอดเวลาหรออาจไมตอบขอใดกได” 3.8 คาตอบแทนมหรอไม คาตอบแทน หมายถง คาพาหนะ คาเสยเวลา ซงจานวนเงนตองไมมากจนดเปนการจางวานและไมควรเขยนวา “จะจายใหแตละครงททานมาเขารวมโครงการ” หรอ “จะจายใหเมอทานมาครบทกครง” เพราะเปนการผกมดและจงใจทางออม ควรเขยนรวมวา “ทานจะไดรบคาพาหนะ คาเสยเวลาจานวน…..บาท” 3.9 ค าชดเชย หว ข อ น โดยท ว ไปจะหมายถง เมอผ ยนยอมตนเขารวมโครงการวจยไดรบอนตรายหรอเจบปวยทเกดจากการเขารวมโครงการวจยนจะไดรบคาชดเชยอยางไรบาง (บางสถาบนอาจรวมสองหวขอไวดวยกน)

3.10 การรกษาความลบ ควรมการอธบายวาจะมวธการอยางไรในการรกษาขอมลตาง ๆ และการเสนอผลการวจยจะเปนการเสนอผลโดยภาพรวม ไมมการระบชอ สกล ทอย ของผ ยนยอมตนเขารวม โครงการวจย การระวงทจะไมใชขอมลเชอมโยงกลบไปหาตวผ ยนยอมตน รวมถงการปองกนไมใหขอมลรวไหลไปสบคคลอน 3.11 สทธทจะถอนตว ควรอธบายแก ผ ยนยอมตนวาจะถอนตวจากโครงการวจยไดตลอด เวลาโดยไมมเงอนไข ไมตองใหเหตผลในการถอนตว ไมมผลกระทบใดๆ จากการถอนตว เวนแตโครงการวจยทางการแพทยบางโครงการ แพทยผวจยอาจจาเปนตองขอทราบอาการ เพอประโยชนของตวผ ยนยอมตนเขารวมโครงการวจย นอกจากหวขอทง 11 หวขอแลว ยงมหวขอ “ขอพจารณาดานจรยธรรม” (ethical consideration) หวขอนโดยทวไปจะระบอยในตวโครงการ โดยมเนอหาระบวา โครงการนจะปฏบตตามขอกาหนดของการวจยในคนตามคาประกาศของเฮลซงก และการระบถงประเดน จรยธรรม (ethical issues) ทละเอยดออน เชน การวจย ครงนตองถามเรองสวนตวทผ ยนยอมตนอาจรสกอดอด อาย ผวจยจะทาอยางไร การวจยครงนมผลกระทบตอบคคลขางเคยง สงแวดลอมบางหรอไม มการปฏบตทเกนความจาเปนหรอไม



โดยทวไปแลวสถาบนแตละแหงอาจมเอกสารคาอธบายโครงการแกผ ยนยอมตนตามรปแบบแตกตางกน แตสาระสาคญของเนอหาจะตองตรงกน คอ ครอบคลมประเดนสาคญทง 11 ประการดงกลาว และอาจมขอ ปลกยอยแตกตางกนตามความจาเปนของโครงการ เอกสารยนยอมโดยไดรบการบอกกลาว (informed consent form) เอกสารสวนนรปแบบและเนอหาจะมผลทางกฎหมาย และสาระสาคญจะเชอมโยงกบเอกสารคาอธบายโครงการแกผ ยนยอมตน แตละสถาบนจะมรปแบบของตน สงสาคญ คอ จะตองมการระบวา “ไดรบการอธบายอยางไมมสงใดปดบงซอนเรน” “จะถอนตวเมอใดกไดโดยไมมผลกระทบตอตวขาพเจา/การรกษาโรคทขาพเจาพงไดรบ” ขอความทไมควรเขยน คอ “ขาพเจายนดใหความรวมมอทกประการจนจบโครงการ” เพราะเปนการบบบงคบและขดกบสทธทจะถอนตวเมอใดกได ขอควรคานงประการอน ๆ 1. ขอความทไมควรใช ไดแก “ขอความรวมมอ” “ไมใหความรวมมอ” “โครงการนจะสาเรจไดกดวยความรวมมอจากทาน” เหตผลเพราะคาวา “ความรวมมอ” ในสงคมไทยถาปฏเสธกจะทาใหรสกเชงตาหนวาไมใหความรวมมอ ควรเขยนวา “ขอเชญทานเขารวมโครงการ” “ขอเชญทานตอบแบบสอบถาม” ขอขอบคณททานตอบแบบสอบถาม” จะเหมาะสมกวา สวนขอความ

วา “โครงการนจะสาเรจไดดวยความรวมมอจากทาน” มลกษณะของการโนมนาวจนอาจไมกลาปฏเสธ 2. การขอความยนยอมจากเดก ถาเดกอาน/เขยนไดแลว กควรจดทาเอกสารคาอธบายโครงการวจยแกเดก 1 ชด แกผปกครอง 1 ชด ชดสาหรบเดกใชภาษางาย ๆ สาหรบเดก อาจใชภาพการตนประกอบ ใชสรรพนามวา “หน” หรอ “นกเรยน” ชดสาหรบผปกครองใชสรรพนามวา “เดกของทาน” การลงนามควรใหเดกลงนามดวย (มโครงการวจยทางการแพทยทผ ยนยอมตนเปนเดกเลกทงชาย/หญง อาย 6 ขวบขนไป ผ วจยเขยนคาอธบายโดยใชภาพการตนประกอบและลงนามโดยเขยนลงในวงกลมเปนรปหนายม คอ ยนยอม คอ ไมยนยอม) 3. การขอความยนยอมจากผ ยนยอมตนทเปนผ ปวย ถาแพทยผวจยเปนผ ใหการรกษาควรใหผ อนอธบายโครงการและขอความยนยอม เพอปองกนความรสกเกรงและทาตามสายบงคบบญชา โครงการวจยทผ วจยเปนคร อาจารย และเกบขอมลจากนกเรยน นกศกษา กควรขอใหผ อนชวยเพอไมใหเกดความรสกเกรงกลวหรอเกรงใจ ทาใหการยนยอมไมเปนไปโดยอสระและบรสทธใจ 4. โครงการวจยทใชแบบสอบถาม ควรเขยนเอกสารคาอธบายโครงการวจยแกผ ยนยอมตนแยกจากเอกสารทเปนการแนะนาตวผ ทาการวจย หรอเอกสารคาอธบายตอบแบบสอบถามและจะตองมขอความทระบวา “ทานจะไมตอบขอใดกได หรอจะยตการตอบ



เมอใดกไดตามความสมครใจของทาน” ขอความทไมควรเขยน คอ “ขอใหตอบใหครบทกขอ มเชนนนงานวจยจะไมสมบรณ” เพราะเปนการบบบงคบและขดตอหลกจรยธรรม ความเปนอสระเปนตวเองของผ ยนยอมตน (autonomy) 5. สรรพนาม อาสาสมคร ผ ยนยอมตน ผ เขารวมโครงการ ผ ปวย ควรใชคาใดคาหนงตลอดทงโครงการ ถาเปนอาสาสมคร คอ บคคลทวไป กใชคาวาอาสาสมคร ถาผ ยนยอมตนเปนผ ปวยกใชผ ปวย แตโดยหลกการแลวเอกสารคาอธบายโครงการวจยแกผ ยนยอมตน ควรใชคาวา “ทาน” เพราะเปนการเขยนเหมอนพดคยกบตว ผ ยนยอมตนเขารวมโครงการวจย ปญหาท พบจากการเข ยนเอกสารค าอธบายโครงการวจยแกผยนยอมตน ปญหาทพบจากการเขยนเอกสารคาอธบายโครงการวจยแกผ ยนยอมตนเขารวมโครงการ ไดแก 1. ผวจยไมศกษาทาความเขาใจรปแบบของการเขยนเอกสารคาอธบายโครงการวจยฯ ตามทใชเปนสากลในปจจบน 2. ขาดขอความเกรนนาความเปนมาของการศกษาวจย มกจะขนตนดวยชอเรองแลวตอดวย วตถประสงคของการทาวจย 3.

4. หวขอสาคญเขยนไมตรง เชน เหตผลทเชญชวนทานเขารวมโครงการวจย ประโยชนทคาดวาจะเกดขนตอตวทานและตอผ อน 5. สรรพนามไมเหมาะสม ใชหลายคาปนกน เชน ผ ยนยอมตน อาสาสมคร ผ ปวย ควรใชคาใดคาหนงตลอดโครงการ โดยทวไปแลวในเอกสารคาอธบายโครงการ ควรใชคาวา “ทาน” “นกเรยน” “นอง” ตามความเหมาะสมของโครงการ 6. ใช ขอความทมลกษณะปฏเสธความรบผดชอบ (exculpate) เชน

“ขาพเจายอมรบวาผวจยไดระวงอยางดแลว” “ขาพเจายอมรบวาความผดพลาดยอมเกดขนได”

7. ใชความคดแทนผ อน เชน “โครงการน เปนการสมภาษณทไมมผลกระทบตออารมณความรสกของผตอบแตอยางใด” 8. ไมบอกหมายเลขโทรศพทสวนตว “ไมอนญาตใหเบอรโทรศพทสวนตวแกใคร” 9. ไมอธบายวธการเกบรกษาความลบ ใครเปนผ เกบรกษา จะทาลายหรอไม 10. ไมอธบายวาการนดหมายทนอกเหนอจากการมาตรวจตามปกต คาพาหนะ คาเสยเวลา มหรอไม 11. ยาบางชนดทไดรบขณะเขารวมโครงการ วจย หลงจากโครงการวจยสนสดลงแลว ผ ยนยอมตนจะทาอยางไร ผวจยพงอธบายใหเขาใจอยางชดเจน ใชวธเขยนเหมอนตวโครงการ เปนวชาการ

ภาษายาก ใชภาษาองกฤษโดยไมเขยนภาษาไทย




12. บางโครงการอธบายวาผ ยนยอมตนจะตองระวงไมใหตงครรภระหวางเขารวมการวจย ถาเกดการตงครรภใหแจงแกผ วจยและยตการเขารวมโครงการ ควรมการอธบายวาผ วจยจะดาเนนการอยางไร เชน แนะนาใหไปฝากครรภ รบการตรวจ ใหคาปรกษาหรอชวยเหลออยางไร เพอชวยใหผ ยนยอมตนไมวตกกงวล สรป การเขยนเอกสารคาอธบาย/คาชแจงแกผ ทจะยนยอมตนเขารวมการวจยเปนสงสาคญทผวจยจะตองจดทาและเสนอมาพรอมกบเอกสารยนยอม โดยไดรบการ บอกกลาวและตวโครงการ แตละสถาบนจะมคณะกรรมการ จรยธรรมฯ พจารณา และในคณะกรรมการจะตองมบคคลทไมไดอยในสายการแพทย สายวทยาศาสตรรวมพจารณาดวย เพอใหแนใจวาการขอความยนยอมเปนไปตามหลกการของการทาวจยในคน การใชรปแบบการเขยนทเปนวชาการ ภาษาวชาการ ศพทเฉพาะทไม เหมาะสมกบผ ท จะ ยนยอมตนเ ขา รวมโครงการวจย ยอมสงผลกระทบจรยธรรมของการทาวจย

ในคนทง 3 ประการ คอ ความเคารพในความเปนบคคล การทาในสงทเปนประโยชนตอผ ปวยและความยตธรรม และอาจสงผลกระทบตอการตพมพเผยแพรงานวจยในระดบสากล วารสารบางฉบบในตางประเทศจะเนนความสาคญของเรองนและตรวจสอบ ถงแมจะไมมการสงไปเผยแพรระดบสากล ตพมพเฉพาะในประเทศไทย ตวโครงการวจยกแสดงใหเหนไดวาการวจยเรองนมการขอความยนยอมทชอบธรรมมากนอยเพยงไร โดยอานจากเอกสารคาอธบาย/คาชแจงโครงการแกผ ยนยอมตนเขารวมโครงการวจย และเอกสารยนยอม โดยไดรบการบอกกลาว วฒนธรรมของสงคมบางแหงอาจไมสามารถขอความยนยอมเปนลายลกษณอกษรได กอนโลมวาใหขอความยนยอมโดยวาจา แตกควรมการลงนามอนญาต โดยผ นาชมชน ทงนพจารณาตามความเหมาะสมของแตละทองถน ผ ว จยควรเขยนเอกสารคาอธบายโครงการวจยแกผ ยนยอมตนเขารวมโครงการวจยมาใหกรรมการ จรยธรรมพจารณาดวย เพอชวยดความสมบรณของ เนอหาทจะอธบาย


เอกสารอางอง 1. Appelbaume PS, Lidz CW, Meisel A. Informed Consent : legal theory and clinical practice. New York : Oxford University Press, 1987. 2. The Council for International Organization of Medical Sciences (CIOMS) in Collaboration with the World Health Organization (WHO). Intimation ethical guidelines for biomedical research involving human subjects. Geneva, 2002. 3. Hope T; Savuleseu J, and Hendrick J. Medical ethics and law. Edinburgh : Churchill Livinstone, 2003. 4. Raynolds PD. Ethical dilemmas and social research. SanFrancisco : Jossey – Bass Publishers, 1979. 5. Schwartz L, Preece PE, and Handry RA. Medical ethics : a case-based approach. Edinburgh : Saunders, 2002.



ประภสสร พงศพนธพศาล* น.บ. (นตศาสตร)

ไขขอของใจ

อมรา นาราพานช** ศ.บ. (รฐศาสตร)

กรณพยาบาลวชาชพขาดการตออายใบอนญาตประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ จะเสยสทธอะไรบาง สถานภาพในการปฏบตงานจะเปนอยางไร และหวหนาพยาบาล จะตองดาเนนการอยางไร

พยาบาลวชาชพทขาดการตออายใบอนญาตประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ จะเสยสทธ ดงน 1. ขาดการเปนผประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ 2. เสยสทธทจะไดรบเงน พ.ต.ส. และหรอเงนประจาตาแหนง (ถาม) 3. ไมสามารถใหบรการในฐานะผประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภได บทบาทของหวหนาพยาบาล

เปลยนใหทาหนาททไมเกยวของกบผ ปวย

แจงการเงนใหงดจายเงนพ.ต.ส. และหรอเงนประจาตาแหนง (ถาม)

ผลกดนใหตอใบอนญาตประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภโดยเรว อยางไรกตามทงหมดนเปนการดาเนนการภายหลงจากทพยาบาลวชาชพขาดการตออาย ใบอนญาตประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภแลว วธการทดทสดคอการปองกนการ ขาดการตออายใบอนญาตประกอบวชาชพ ฯ โดยพยาบาลวชาชพทกคนจะตองถอวาเปนหนาทใน การทจะตองตรวจสอบอายใบอนญาตประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ ทงนสามารถ ตออายใบอนญาตลวงหนาได 6 เดอนกอนการหมดอาย

คาถาม

คาตอบ

คาถาม ประกาศสภาการพยาบาลหามมใหพยาบาลวชาชพใหยาเคมบาบดทางหลอดเลอดดา ยกเวนไดรบ การอบรมตามหลกสตรทสภาการพยาบาลกาหนด แตในความเปนจรงยงมบางโรงพยาบาล ผอานวยการมคาสงเปนลายลกษณอกษรมอบหมายใหพยาบาลวชาชพดาเนนการ โดยยงไมม คณสมบตตามทสภาการพยาบาลกาหนด ในกรณนพยาบาลควรทาอยางไร

* ทปรกษาสภาการพยาบาล

** นกทรพยากรบคคลชานาญการพเศษ สานกบรหารกลาง สานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข




แนวทางปฏบตในกรณดงกลาวมดงน 1. นาคาสงสภาการพยาบาลแจงแกผ อานวยการโรงพยาบาลทราบเพอขอเปลยนแปลงแกไขคาสง 2. ทาเรองปรกษาหารอสภาการพยาบาลเพอขอคาตอบเปนลายลกษณอกษร

พยาบาลเทคนคซ 6 ไดใบอนญาตประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ เมอเดอนพฤศจกายน 2551 แตเมอปรบเปลยนตาแหนงเปนพยาบาลวชาชพไดอยในระดบ ปฏบตการมผลใหเงนเดอนลดลง สงสยวาทาไมถงไมไดเปนพยาบาลวชาชพระดบชานาญการ

ในมาตรฐานกาหนดตาแหนง ไดกาหนดคณสมบตเฉพาะสาหรบตาแหนง พยาบาลวชาชพระดบ ชานาญการไวประการหนงวา “โดยดารงตาแหนงประเภทวชาการ ระดบปฏบตการ มาแลวไมนอย กวา 6 ป” ดงนน กรณทไมเคยดารงตาแหนงพยาบาลวชาชพระดบ 3-5 และพยาบาลวชาชพระดบ

ปฏบตการหรอเคยดารง แตไมครบ 6 ป จงไมสามารถแตงตงใหดารงตาแหนงพยาบาลวชาชพ ชานาญการได

พยาบาลเทคนคซ 5 ไดปรบเปลยนตาแหนงเปนพยาบาลวชาชพซ 5 แตไมสามารถทาเรอง ปรบเปลยนเปนพยาบาลวชาชพชานาญการได เนองจากตามคณสมบตใหมตองครองตาแหนง พยาบาลวชาชพปฏบตการอยางนอย 6 ป ซงถาตามคณสมบตเดมกอนหนาการมผลบงคบใช พ.ร.บ. ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 พยาบาลวชาชพซ 5 สามารถสงผลงานประเมน เปนพยาบาลวชาชพซ 6 ไดเมอปฏบตงานในตาแหนงพยาบาลวชาชพซ 5 อยางนอย 2 ป ทางกระทรวงสาธารณสขมแนวทางปฏบตอยางไร เพอใหการชวยเหลอในกรณน

สานกงานปลดกระทรวงไดดาเนนการทาเรองขออนมตสานกงาน ก.พ. ใหตาแหนงพยาบาลเทคนค

คาถาม

คาตอบ

คาตอบ

คาถาม

คาตอบ

เจาพนกงานสาธารณสข เจาหนาทสาธารณสข เจาพนกงานสาธารณสขและนกวชาการสาธารณสข (สาหรบผปรบเปลยนตาแหนงมาจากเจาหนาทสาธารณสข) สามารถนาระยะเวลาการดารงตาแหนง

ดงกลาวมานบเปนระยะเวลาการดารงตาแหนงพยาบาลวชาชพ (คดระยะเวลาเพยงครงหนง) เพอ ประเมนแตงตงเปนพยาบาลวชาชพ รวมทงขออนมตใหผดารงตาแหนงดงกลาว ระดบชานาญงาน ประเมนยายไปแตงตงใหดารงตาแหนงพยาบาลวชาชพชานาญการ ไดเชนเดยวกบ พ.ร.บ. ระเบยบ ขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2535 (ซงขณะนยงไมทราบผลการพจารณา)


คาแนะนาในการสงเรองเพอลงพมพ วารสารกองการพยาบาล ยนดรบบทความ วชาการหรอรายงานผลการวจยทางการพยาบาล ตลอดจนผลงานทเกยวของกบการพยาบาล โดยเรองท สงมาจะตองไมเคยตพมพ หรอกาลงตพมพในวารสารอนมากอน ทงนกองบรรณาธการขอสงวนสทธในการตรวจทาน แกไขเรองตนฉบบ และพจารณาตพมพตามลาดบกอนหลง

หลกเกณฑและคาแนะนาสาหรบสงเรองเพอลงพมพ

1. ประเภทของเรองทสงพมพ รายงานการศกษาวจย เปนรายงานผลการ ศกษาคนควาวจยของผ เขยน ซงไมเคยตพมพในวารสารอน ควรประกอบดวยหวขอเรองตามลาดบตอไปน ชอเรองและบทคดยอ คาสาคญ บทนา วสดและวธการ ผลการศกษา วจารณหรออภปรายผล และเอกสารอางอง ถามกตตกรรมประกาศหรอคาขอบคณใหระบไวตอจากเอกสารอางอง ความยาวของเรองไมควรเกน 8 หนาพมพ บทความวชาการ เปนบทความทเขยนจากการรวบรวมความรเรองใดเรองหนง จากวารสารตาง ๆ ทงในและตางประเทศ ประกอบดวยชอเรอง บทคดยอ คาสาคญ บทนา ความร หรอขอมล เกยวกบเรองทนามาเขยน บทวจารณ หรอวเคราะห สรป และเอกสารอางอง ความยาวของเรองไมควรเกน 8 หนาพมพ สาระนาร เปนบทความทนารทวไป หรอ ขอแนะนาสงทนาสนใจตางๆ เชน ผลการวจยใหมๆ

รายงานความกาวหนาของโครงการ ซงอาจเปนเรองราว ทเกดขนในประเทศหรอตางประเทศ ความยาวของเรอง ไมควรเกน 5 หนาพมพ

2. รปแบบการเขยนและการเตรยมตนฉบบ ควรใชภาษาไทยใหมากทสด และใชภาษาท เขาใจงาย สน กะทดรด แตชดเจน เพอประหยดเวลา ของผ อาน หากใชคายอตองเขยนคาเตมไวครงแรกกอน ประกอบดวย ชอเรอง ควรสนกะทดรดใหไดใจความท ครอบคลมและตรงกบวตถประสงคและเนอเรอง ความยาวไมควรเกน 15 คา พมพไวหนาแรก ชดขอบซายของหนา ชอผเขยน คณวฒและสถานททางาน ใหเขยนชอ นามสกล และคณวฒทางการศกษาของผ เขยน เรยงลาดบตามความมากนอยของการมสวนรวมในการทางาน ถาแบงเทากนใหเรยงลาดบตามตวอกษร และ ลงอกษรยอของวฒการศกษาสงสด สวนตาแหนงหรอยศ และสถานททางานพมพไวเปนเชงอรรถในหนาแรก บทคดยอ ใหยอเนอหาสาคญทจาเปนเทานน ระบตวเลขสถตทสาคญ ใชภาษารดกมเปนประโยคสมบรณ และเปนรอยแกว ไมแบงเปนขอ ๆ ความยาว ไมเกน 15 บรรทด และมสวนประกอบคอ วตถประสงค วสดและวธการ ผลและวจารณ หรอขอเสนอแนะ (อยางยอ) ไมตองมเชงอรรถอางองถงเอกสารอยในบทคดยอ คาสาคญ เปนคาทชวยใหผ อานไดเขาถงงานวจยหรอบทความไดงายซงจะใชประมาณ 2-5 คา

ปท 36 ฉบบท 1 มกราคม - เมษายน 2552 66


บทนา อธบายความเปนมาทเปนปญหาในการทาวจยเรองนอางทฤษฎและผลการวจยสนบสนน ชใหเหนความสาคญทตองทาเรองน และบอกใหรวาปญหาการวจยเรองนคออะไร วตถประสงคของการศกษาตองสอดคลองกบผลการวจยทจะเสนอในหวขอตอไป สมมตฐานของการวจย (ถาม) ใหระบขอสมมตทใชเปนมลฐานแหงการหาเหตผล เพอตอบปญหาการวจย กรอบแนวคดของการวจย ใหระบภาพรวมของงานวจยวามแนวคดทสาคญอะไรบาง มการเชอมโยง เกยวของกนอยางไร ซงอาจแสดงเปนแผนภม ขอจากดของการวจย (ถาม) ใหเขยนชแนะใหผอานทราบวาการวจยมขอจากดหรอความไมสมบรณในเรอง หรอประเดนอะไรบาง เหตใดจงไมสามารถทาใหสมบรณได วสดและวธการ อธบายวธการดาเนนการวจย โดยกลาวถงแหลงทมาของขอมล ประชากร กลมตวอยาง วธการเลอกกลมตวอยาง วธการ รวบรวมขอมล การใชเครองมอในการวจย และวธการวเคราะหขอมล หรอใชหลกสถตมาประยกต ผลการศกษา/วจย อธบายสงทไดพบจากการวจย โดยเสนอหลกฐานขอมลอยางเปนระเบยบพรอมแปลความหมายของผลทคนพบหรอวเคราะหได และสรปเปรยบเทยบกบสมมตฐานทวางไว

ขอเสนอแนะ เขยนบอกใหทราบวานาผลงานการวจยไปใชใหเปนประโยชนไดอยางไร หรอใหขอ เสนอแนะประเดนปญหาทเปนขอจากด หรอทสามารถปฏบตไดสาหรบการศกษา/วจยตอไป เอกสารอางอง 1. ผ เขยนตองรบผดชอบในความถกตองของเอกสารอางอง 2. การอางองเอกสารใชระบบ Vancouver โดยใสหมายเลขอารบค (arabic) เอกสารอางองบนไหลบรรทดดานขวา ไมตองใสวงเลบ เรยงตามลาดบและ ตรงกบทอางองไวในเนอเรอง ถาตองการอางองซาใหใชหมายเลขเดม การอางองผ เขยนใน บทความภาษาไทยใหเรยงลาดบจากชอตน ตามดวยนามสกล การอางองผ เขยนในบทความภาษาองกฤษใหเรยงลาดบจากนามสกลของ ผ เขยน ตามดวยอกษรยอของชอตนและชอกลาง 3. การอางองเอกสารใหใชชอเรองตามรปแบบของ U.S. National Library of Medicine ทตพมพใน Index Medicus ทกป หรอดจาก web site http://nlm.nih.gov หรอใชตามแบบทใชในเอกสารนน ๆ

3. รปแบบการเขยนเอกสารอางอง การอางองเอกสารตางๆ ใชระบบแวนคเวอร ซงเปนทนยมใชในวารสารทวไป ดงน 3.1 การอางองวารสาร (โปรดสงเกตเครอง หมายวรรคตอน) วจารณหรออภปรายผลการวจย ควร

เขยนอภปรายผลการวจยวาเปนไปตามสมมตฐานหรอ วตถประสงคทตงไวหรอไมเพยงใดสอดคลองกบผลการ วจยในอดตอยางไร ผลการวจยทไดมนย (implications) อยางไร ระมดระวงการเขยน รายละเอยดหรอแสดงความหมายของขอมลซากบสวนของผล

ก. ภาษาองกฤษ ลาดบท. ชอผแตง (สกล อกษรยอของชอ). ชอเรอง. ชอยอวารสาร ป ค.ศ. ; ปทพมพ (Volume) : หนาแรก - หนาสดทาย.



ในกรณทผแตงไมเกน 6 คน ใหใสชอผแตง ทกคนคนดวยเครองหมายจลภาค ( , ) แตถาเกน 6 คน ใหใสชอ 3 คนแรก แลวเตม et al. ตวอยาง 1. Kroenke K, Wood D, Mangelsdorff D, et al. Chronic fatigue in primary care : prevalence patient characteristics and outcome. JAMA 1988; 260 : 929 - 934.

ข. ภาษาไทย ใชเชนเดยวกบภาษาองกฤษแตชอผ แตงใหเขยนชอเตมตามดวยนามสกลและใชชอวารสารเปนตวเตม ตวอยาง 1. ดรณ ชณหะวต, ยวด ฤาชา, พทยภม ภทรนธาพร และจารวรรณ รศมเหลองออน. ผลของ การใชกลมชวยเหลอตนเองตอความรสกมคณคาและความสามารถในการดแลตนเองของผ ปวยมะเรงศรษะและคอทไดรบรงสรกษา. วารสารรามาธบดพยาบาลสาร 2539 ; 2 : 31 - 43.

3.2 การอางองหนงสอหรอตารา ก. การอางองหนงสอหรอตาราท มชอ ผแตง ลาดบท. ชอผแตง. ชอหนงสอ. พมพครงท. เมองทพมพ : สานกพมพ, ปทพมพ. ตวอยาง 1. Simms LM, Price SA, Ervin NE. The professional practice of nursing administration. 2nd

ed. NewYork:Delmar Publishers Inc, 1994. 2.

ข. การอางองหนงสอหรอตาราทมชอบรรณาธการ/ผรวบรวม ลาดบท. ชอบรรณาธการ/ผ รวบรวม. ชอหนงสอ. พมพครงท. เมองทพมพ : สานกพมพ, ปทพมพ: หนา แรก – หนาสดทาย ตวอยาง 1. Dausset J, Colombani J, eds. Histocompatibility testing 1972. Copenhagen: Munksgaard, 1973 : 12-18. ค. การอางองบทหนงในหนงสอหรอตารา ลาดบท. ชอผแตง. ชอเรอง.ใน:ชอบรรณาธการ. ชอหนงสอ, ครงทพมพ. เมองทพมพ : สานกพมพ, ปทพมพ; หนาแรก - หนาสดทาย.

ตวอยาง 1. Haley RW, Aber RC, Bennett JV. Surveillance of nosocomial infection. In : Bennett JV, Brachman PS, eds. Hospitall infection. Boston : Little & Brown, 1986; 51 - 71. 2. สมจต หนเจรญกล. การดแลตนเอง : การวนจฉยทางการพยาบาล. ใน : สมจต หนเจรญกล,บรรณาธการ. การดแลตนเอง ศาสตรและศลปะทางการพยาบาล, พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร : หางหนสวนจากด ว เจ พรนตง, 2536; 303 - 324. ง. หนงสอชมนมบทความการประชมหรอสมมนา ลาดบท. ชอบรรณาธการ. ชอเรอง. ชอการประชม/สมมนา; ป เดอน วนทประชม; เมองทประชม/สมมนา, ประเทศทประชม/สมมนา. เมองทพมพ: สานกพมพ; ปทพมพ; หนาแรก–หนาสดทาย.

เพญจนท ส.โมไนยพงศ. คมอตรวจ ผ ปวยนอก. พมพครงท 4. กรงเทพฯ : มตรเจรญการพมพ, 2528.



ตวอยาง ตวอยาง 1. Kimura J, Shibasaki H, eds. Recent advances in clinical neurophysiology. Proceedings of the 10th International Congress of EMG and Clinical Neurophysiology; 1995 Oct 15-19; Kyoto, Japan. Amsterdam: Elsevier; 1996; 1-5. จ. วทยานพนธ/ปรญญานพนธ ลาดบท. ชอผแตง. ชอเรอง. (ประเภทนพนธ). เมอง :สถาบน; ปทพมพ. ตวอยาง 1. Kaplan SJ. Post-hospital home health care : The elderly’s access and utilization (dissertation). St. Louis (MO) : Washington Univ.; 1995. 2. วรวรรณ ทองสง. การพฒนาภาวะผ นาทางการพยาบาลของรองศาสตราจารย ดร. สายหยด นยมวภาต. (วทยานพนธ). เชยงใหม : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม; 2539.

1. Blair T. I was wrong: PM’s U-turn on Junior doctors pay and conditions. The Times 1999: 15 Aug: 1-2.

ฉ. เอกสารทยงไมไดพมพหรอรอตพมพ ลาดบท. ชอผแตง. ชอเรอง. ชอวารสาร. รอตพมพในป. ตวอยาง 1. Leshner AL. Molecular mechanisms of cocaine addiction. N Engl J Med. In press 1996. 3.3 การอางองจากหนงสอ/สงพมพ/สออนๆ

ก. บทความทเสนอในทประชม

1. Bengtsson S, Solheim BG Emf or cement of data protection, privacy and security in medical informatics. In : Lun KC, Degoulet P, Piemme TE, Reinhoff O, eds. MEDINFO 92. Proceedings of the 7th World Congress on Medical Informatics; 1992 Sep 6-10; Geneva, Switzerland. Amsterdam: North-Holland; 1992; 1561-5. ข. หนงสอพมพ/นตยสาร ลาดบท. ชอผแตง. ชอเรอง. ชอหนงสอพมพ/นตยสาร ปทพมพ : วนท เดอน : หนาแรก-หนาสดทาย. ตวอยาง

ค. สออน ๆ ลาดบท. ชอเรอง. [ประเภทสอ]. สถานทผลต : ผผลตสอ; ปทผลต. ตวอยาง 1. Gastrointestinal tract: Physical examination for medical students. [Videor ecording]. Leicester: Leicester University Audio Visual Services; 1995. 2. CDATA 98 with supermap: data for England. [Computer file]. Release2.1 rev. Hawthorne East, Vic.: Space-Time Research; 1995.

ลาดบท. ชอผแตง.ชอเรอง.ใน:ชอบรรณาธการ.ชอการประชม/สมมนา; ปเดอนวนทประชม; เมองทประชม/สมมนา, ประเทศทประชม/สมมนา. เมองทพมพ : สานกพมพ; ปทพมพ; หนาแรก – หนาสดทาย.

3.4 การอางองจากสออเลกทรอนกส ก. CD-ROM

1. ลาดบท. ชอเรอง [ประเภทสอ]. ปทพมพ/ผลต [ป เดอน วนทอางอง]; สถานทผลต : แหลงทผลต.



ตวอยาง 1. Clinical Pharmacology: an electronic drug reference and teaching guide [CD-ROM]. [cited 1998 Aug 7]; Gainesville, Fla. : Gold Standard Multimedia. 2. Paracetamol monograph. Martindale’s : the extra pharmacopoeia. In: International Healthcare Series [CD-ROM]. [cited 1998 Sept 3]; Englewood, Colo : Micromedex. 3. ลาดบท. ชอผแตง. ชอเรอง [ประเภทสอ]. ครงทผลต. สถานทผลต: แหลงทผลต; ปทผลต. ตวอยาง 1. Perkin GD, Hochberg FH, Miller DC. Atlas of Clinical Neurology [monograph on CD-ROM]. 2nd ed. Version 1.1. London: Mosby; 1996. ข. เวบไซต 1. บทความ 1.1 ลาดบท. ชอเรอง. [online]. ป เดอน วนทเผยแพร [ป เดอน วนทอางอง]; แหลงทมา ตวอยาง 1. National Organization for Rare Diseases.[Online]. 1999 Aug 16 [cited 1999 Aug 21]; Available from: http://www.rarediseases.org/ 1.2 ลาดบท. ชอผ เผยแพร. ชอเรอง. [online]. ป เดอน วนท ทเผยแพร [ป เดอน วนทอางอง]; [จานวนหนาทอางถง]. แหลงทมา

1. Royal College of General Practitioners. The primary health care team. [Online]. 1998 [cited 1999 Aug 22]; [10 screens]. Available from: URL:http://www.rcgp.org.uk/informat/publicat/rcf 0021.htm 2. วารสารทเผยแพรเปนอเลคโทรนกสไฟล ลาดบท. ชอผแตง. ชอเรอง. ชอวารสาร [serial online] ป เดอนทเผยแพร [ป เดอน วนท อางอง]; ปทพมพ (ฉบบท) : หนาแรก – หนาสดทาย. ระบแหลงทมา ตวอยาง 1. Garfinkel PE, Lin E, Goering P. et al.Should amenorrhoea be necessary for the diagnosis of anorexia nervosa? Br.J. Psych [serial online] 1996 Apr. [cited 1999 Aug 17]; 168(4): 500-506 Available from: URL:http://biomed.niss.ac.uk 2. Parkin DM. Breast cancer in Europe: epidemiology and forecasts. Electronic Journal of Oncology [serial online] 1999 [cited 1999 Aug 21]; 2:45-64. Available from: URL:http://ejo.univ-lyon1.fr/

4. การสงตนฉบบ 4.1 ใหพมพดดหนาเดยวลงบนกระดาษสน ขนาด A4 (21.6x27.9 ซม.) ใช Font Cordia UPC ขนาดตวอกษร 14 และสงเอกสารมาพรอมกบแผน diskette ซงพมพตนฉบบเอกสาร พรอมกบสง E-mail ถง [email protected] ตวอยาง




4.2 ภาพประกอบ ถาเปนภาพลายเสนตองเขยนดวยหมกดาบนกระดาษมนสขาว ถาเปนภาพถายควรเปนภาพสไลด หรออาจใชภาพขาวดาขนาดโปสการดแทนกได การเขยนคาอธบายใหเขยนแยกตางหาก หามเขยนลงในรป 4.3 การสงเรองพมพ ใหสงตนฉบบ 3 ชด พรอมระบสถานทอย และหมายเลขโทรศพททตดตอไดสะดวก ถงบรรณาธการวชาการวารสารกองการพยาบาล อาคาร 4 ชน 4 กรมการแพทย ถนนตวานนท อาเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000 4.4 การสงตนฉบบลงในวารสารกองการพยาบาล

ฉบบท 1 ภายในวนท 10 ก.พ. ของทกป ฉบบท 2 ภายในวนท 10 ม.ย. ของทกป ฉบบท 3 ภายในวนท 10 ต.ค. ของทกป หากพนกาหนดในระยะเวลาดงกลาว ตนฉบบจะเลอนการพจารณาลงในฉบบตอไป

5. การรบเรองตนฉบบ 5.1 เรองทรบไว กองบรรณาธการจะแจงตอบรบใหผ เขยนทราบ 5.2 เ ร อ ง ท ไ ม ไ ด ร บ พ จ า รณ า จ ด พ ม พ กองบรรณาธการจะแจงใหทราบ แตจะไมสงตนฉบบคน 5.3 เ ร อ ง ท ไ ด ร บ ก า ร พ จ า รณาล ง พ ม พ กองบรรณาธการจะสงวารสารใหผ เขยนเรองละ 1 เลม

ตวอยางชอยอวารสารมาตรฐาน American Journal of Nursing Am J Nurs Journal of the American Medical Association JAMA Journal of Nursing Administration J Nurs Adm Nursing Clinics of North America Nurs Clin North Am Nursing Forum Nurs Forum Nursing Outlook Nurs Outlook Nursing Research Nurs Res Nurse Practitioner Nurse Pract Nutrition and Cancer Nutr Cancer Journal of Nursing Education J Nurs Educ

journal of nursing division - wordpress.com · 2011-12-14 ·...

Documents