jules verne, esrarlı ada i

7/25/2019 Jules Verne, Esrarl Ada i

1/191


2/191

Jules Verne

1828'de Fransa'da dodu. Jules Verne, denizcilik gelenei olan bir ailenin ocuuydu ve bu dun yazn hayatn derinden etkiledi. Kk bir ocukken gemilerde tayfalk yapmak iin evden

a, yakalanp ailesine teslim edildi.1847'de hukuk renimi grmesi iin Paris'e gnderildi. Ancak Paris'teyken tiyatroya rinleti. 1850'lerin sonlarnda ilk oyunu yaymland. Babas, hukuk renimini brakyduunda aralarnda byk bir tartma kt ve harcamalar iin gnderilen para kesildrum, Jules Verne'i yklerini satarak para kazanmaya zorlad.Paris'in ktphanelerinde jeoloji, mhendislik ve astronomi okuyarak geirilen uzun saatlnra, Jules Verne ilk kitab Balonla Be Hafta'y yaymlad. Bu roman, Dnya'nn Merkyahat, Dnya 'dan Ay'aveDenizler Altnda 20BinFersahgibi romanlar izledi.

Romanlarnn byk beeni toplamas Jules Verne'i zengin bir adam yapt. 1876'da byk bd ve Avrupa'nn evresini yatyla dolat.1905'te Amiens'de ld.


3/191

Jules VerneEsrarl Ada - 1

zgn Ad: L'le mysteriuse lthaki Yaynlar - 339

e-Kitap: SA**, kar** ~ Temmuz 2014 ~ V1


4/191

Jules Verne

ESRARLI ADA

eviren

VOLKAN YALINTOKLU


5/191

Jules Verne Kitapl; Jules Verne kitapyllar nce Trkeye kazandrm

A. hsan Tokgz'e' ithaf edilm

*A. hsan Tokgz: Trk yazar, yaync ve siyaset adam. Jules Verne'in romanlarn Trke'yviren kiidir. 1890 ylnda Alem Basmevi'ni kurdu ve Edebiyat- Cedide akmnn yayn on Servet-i Fnun Dergisi'ni yaymlamaya balad. ikinci Merutiyet'ten Birinci Dnya S

nlarna dein Yksek Ticaret Mektebi'nde corafya retmenlii yapt. 1919'da Avrupa'ya gidyet-i Temsiliye'nin ama ve fikirlerini bat kamuoyuna duyurmaya alt. Lozan Bar Konfeasnda da Trk Basn Brosu'nun yneticiliini yapt. 1931'de Ordu milletvekili olarak gMM'de yasama grevini lmne dein srdrd. Balca yapdan: Alt Hafta Nil'de Seyrupa'da Ne Grdm, Tuna'da Bir Hafta, Tirol Cephesinde Ate Hattnda, Matbuat Hatralarm


6/191

BRNC BLM

GKTEN GELEN KAZAZEDELER


7/191

1

Ykseliyor muyuz?Hayr! Tam tersine alalyoruz!Daha da kts, Bay Cyrus! Dyoruz! Tanr adna! Safralar atn!te son torba da boald!Balon ykseliyor mu?

Hayr!Dalgalarn alkantsn duyar gibiyim! Deniz sepetin altnda!

En fazla be yz ayak[]aamzda olmal! O srada, gl bir ses boluu delip geti, zckler yankland:Arlk yapan her eyi atn!... her eyi! Tanr yardmcmz olsun!te 23 Mart 1865 gn, akam drde doru, Pasifik'in usuz bucaksz sularnn zerkyznde yanklanan szler bunlard.Hi kuku yok ki, kimse o yln ekinoksunda patlayan korkun kuzeydou frtnasn

rometrenin yedi yz on milimetreye kadar dtn unutmamt. Martn 18'inden 26'snlksz sren bir kasrgayd. Otuz beinci kuzey paralelinden, krknc gney paraleline

vatorun her iki yannda kalan bin sekiz yz millik bir alan etkisi altna alan bu kasrga, Amerupa ve Asya'da byk ykmlara neden olmutu! ehirler yklm, ormanlar yerle bir olm

hil kasabalar zerlerine seller gibi gelen su dalarnn altnda kalrken,Bureau-Veelerinde kyya vuran yzlerce gemi yer alm, araziler nne kan her eyi silindir gibi

en hortumlar tarafndan dzletirilmi, binlerce insan karada ezilip, suda boulmulard: itnlar, bu korkun kasrgann ardnda brakt ykntlard. Ykc etkisi, 25 Ekim 1810'da Hava

26 Temmuz 1825'de Guadalup'u vuran kasrgalar geride brakyordu.Karalar da ve denizlerde bu felaketler gerekleirken, alt st olmu gkyznde de en az dar arpc bir felaket yaanyordu.Gerekten de, bir hortumun zirvesinde top gibi tanarak, hava boluunun dairesel harekplan bir balon, sanki bir hava burgacna kaplmasna kendi etrafnda dnerek, saatte dllik[]bir hzla boluu kat ediyordu.Bu balonun alt blmnde, okyanusa doru srklenen ve pskren sulara karm harlarn arasnda zor seilen be yolcunun bulunduu bir sepet sallanyordu.

Frtnann oyunca haline gelmi olan bu balon nereden geliyordu? Dnyann hangi noktasvalanmt? Frtna srasnda yola kmad ortadayd. Be gnden beri etkisini srdren kabelirtilerini 18 Mart'ta gstermiti. Bu durumda, yirmi drt saatte en az iki bin mil yol katet

klarak ok uzaklardan gelmi olduuna inanlabilir miydi?Her ne olursa olsun, yolcularn ellerinde yola ktklarndan beri katettikleri yolu taebilecekleri bir aracn bulunmad sylenebilirdi, nk hibir iaret noktalar yoktu. Hdetli bir frtna tarafndan srklendikleri halde onun etkisini hissetmemeleri gibi ilginrumla kar karya da olabilirlerdi. Ne bu devir hareketini, ne de yatay yndekiitirmelerini fark etmeden, kendi evrelerinde dnerek yol alyorlard. Gzleri sepetin a

melenen kaln sis tabakasn delip geemiyor, hatta bulutlarn younluundan dolay, gece mi y


8/191

ndz m olduunu ayrt etmeleri mmkn olmuyordu. Gn yksek katmanlarnda bulunduece, bu usuz bucaksz karanln ortasnda, ne bir k yansmas, ne bir yerleim merkerlts, ne de okyanusun uultusu onlara ulaabiliyordu. Dalgalarn zerinde kendilerini beklikeleri yalnzca hzl alallar sayesinde anlayabilmilerdi.Bununla birlikte, cephaneler, silahlar, erzaklar gibi arlklarndan kurtulmu olan balon, gmanlarna doru szlerek, drt bin be yz ayaklk bir ykseklie ulamt. Denizin sepetl

men altnda olduunu renen yolcular, yukarsnn aadan daha gvenli olduuna karar vergerekli eyalar bile aa atmakta tereddt etmemiler, kendilerini dipsiz kuyunun.zerinde

gazdan aralarnn temelinden bir ey kaybetmemeye alyorlard.Gecenin daha rkek yrekleri lmcl bir ekilde yaralayacak derin endielerle gemedndan, gnein domasyla, kasrga sakinleme belirtileri gstermeye balad. Bu 24 Mart svann yatacana dair baz belirteler ortaya kt. afakla birlikte, en youn bulut kmeleri gkseklerine doru hareketlendi. Birka saat iinde, hortumun az geniledi ve durdu. Atmmanlarnn telenme hareketinin hznn yarya dmesiyle, gkyzne gemicilerin cama olarak adlandrdklar bir esinti hakim oldu, ancak bulutlarn kargaasnda gzle grlr durulma hissediliyordu.

Saat on bire doru, gkyznn alt tabakalar bulutlardan temizlenmiti. Atmosfer bteorlardan sonra grlen, hatta hissedilebilen o nemli berrakl yayyordu. Kasrga batya d

ymaktan ok kendi kendine snme benziyordu. Belki de hortumun dalmasndan sonra, nt okyanusu tayfunlarnda rastland gibi, elektrik akm haline dnmt.Ancak, yine o srada, balonun srekli olarak, gn alt tabakalarna doru yavaa alaldptanabiliyordu. Hatta giderek snd, dairesel biimini kaybederek ovalleen zarfnn geveamaya balad sylenebilirdi.leye doru, balon denizin en fazla iki bin ayak zerinde szlyordu. Hacmi elli bin

pt[]

, ve kapasitesi sayesinde, kah ykseklerde szlerek, kah da yatay bir istikamette yol aun sre gkyznde tutunmay baarabilmiti.O srada, yolcular sepeti arlatrmaya devam eden ve ellerinde kalan son eyalar yecekleri de aa atarlarken, ilerinden biri, an iplerinin birletii embere trmanarak, bablmn salamca balamay denedi.Yolcularn, gaz kaybetmeye devam eden balonlarn ykseklerde uzun sre tutamayacaadayd!Bu durumda ilerinin bittiine inanlabilirdi!

Gerekten de, aalarnda uzanan ne bir kta, ne de bir adayd. Ufukta apalarnn sapaca en ufak bir kara paras dahi yoktu.Altlarnda dalgalar hl inanlmaz bir iddetle arpan usuz bucaksz bir deniz vardunduklar noktadan krk millik bir alan gzlemleyebilmelerine ramen snrlarn seemedikleyanustu! Kasrgann acmaszca dverek kamlad bu deniz, onlara, zerlerinde geni bir bruklar ann atld dizginsiz dalgalarn at gezintisi gibi grnyor olmalyd! Grnrde nprak paras, ne de bir gemi vard!Bu durumda, dalgalarn arasna gmlmesini engellemek iin, balonun alalma hareketihasna olursa olsun durdurmak gerekiyordu. Ve hi kuku yok ki, sepetteki yolcular bu acil

yata geirmeye alyorlard. Ancak, tm abalarna ramen, balon rzgarn estii kuzeyba


9/191

neybatya doru mthi bir hzla yol alarak alalmaya devam ediyordu.Artk balonlarna hakim olamayan ve giriimleri sonu vermeyen bu bahtszlar olduka tehlikerumla kar karyaydlar! Gaz kann engellenmesi mmkn olmayan balonun zarf her kika daha da klyordu. Alalma gzle grnr lde hzlanrken, leden sonra bire dpet okyanusun en fazla alt yz ayak zerinde bulunuyordu.Gerekten de, aletin yrtndan kolayca kaan gazn kn engellemek olanakszd.Yolcular sepeti fazla yklerinden kurtararak, gkyznde birka saat daha tutunabilarmlard. Ancak kanlmaz felaketin gereklemesi ok uzun srmeyecekti, ve, strmadan nce bir kara parasna rastlanmazsa, yolcularn, sepet ve balonun dalgalarn ortaybolup gidecei ortadayd.Yaplmas gereken tek manevra ise o srada gerekleiyordu. Balondaki yolcularn gzanlar olduu ve gzlerini krpmadan lme gidecekleri tartlmazd. Dudaklarndan en ufalanma dahi dklmemiti. Son ana kadar mcadele etmeye, dlerini geciktirecek herpmaya kararlydlar. Sorgun dallarndan yaplm bir kasadan baka bir ey olmayan sepet yzerili deildi ve derse, onu suyun zerinde tutmann olana yoktu.Saat ikide, balon dalgalarn neredeyse drt yz ayak zerindeydi.

O srada, yreinde korkuya yer olmayan bir adamn sesi duyuldu. Bu sese en az onun rekli olduklar anlalan sesler yant verdi.Her ey atld m?Hayr! Hl on bin altn frank var!Ar bir anta derhal denize dt.Balon ykseliyor mu?Biraz, ama yine alalacak!Atlacak ne kald?

Hibir ey!Hayr!. .. Hl sepetimiz var!Fileye aslalm! Sepet denize!Gerekten de, bu, balonun ykn azaltmann tek ve son yoluydu. Sepeti embere balayan isilmesiyle, balon iki bin ayak kadar ykseldi.emberin zerindeki filenin zerine kan be yolcu altlarndaki uuruma bakarak sepet baerine tutunuyorlard.Bilindii gibi, balonlar dengesel dinamikleri asndan olduka hassastlar. Dey istikamett

reketlenmeye yol amak iin eyalarn en hafifini aaya atmak yeterliydi. Havada szlen aleazinin matematiksel doruluuna uygun bir ekilde yer deitiriyordu. Bu durumda, nispetenykten kurtulduunda balonun nasl ciddi ve hzl bir ykselie maruz kald anlalabilir.

Ancak, gn st katmanlarnda birka saniye salndktan sonra, balon yeniden alalmaya baz, onarlmas mmkn olamayan yrtktan dar szyordu.Yolcular ellerinden gelen her eyi yapmlard. Artk hibir insani g onlar kurtaramnrnn yardmna gvenmekten baka areleri yoktu.Saat drtte, balon deniz yzeyinin yalnzca be yz ayak zerindeydi.

O srada, yolculara elik eden ve sahibinin yannda alara asl bir halde duran kpein


10/191

vlamas duyuldu.Top bir eyler fark etmi olmal! diye haykrd yolculardan biri.Hemen ardndan gl bir ses yankland:Kara! Kara! Rzgarn hi durmadan gneybatya doru srkledii balon, afaktan beri yzlerce mili emli bir mesafeyi katetmiti, ve u an, ayn istikamette olduka yksek bir kara paras belirlamt.

Ancak bu kara paras hl rzgar ynnde, otuz mil uzaktayd. Eer ayn ynde ilerlemeye derlerse, oraya ulamak iin bir saat daha yol almalar gerekiyordu. Bir saat! Balon geriye znn tamamn o zamana, dek boaltm olmayacak myd?te bu rktc bir soruydu! Yolcular ne pahasna olursa olsun ulamalar gereken o sabit nobir ekilde seebiliyorlard. Yolcular bunun bir kta m yoksa bir ada m olduunu bilmiyor

ta kasrgann kendilerini dnyann hangi blmne srklediinden bile haberdar deilcak bu kara parasnda yaayanlarn olup olmadn, kendilerine misafirperverlik gstermeyeceklerini renmek iin oraya ulamalar gerekecekti!Saat drtte, denizin yzeyini yalamaya balayan balonun daha fazla dayanamayaca anlaly

vasa dalgalarn doruklar filenin altn imdiden birok kez yalamlard, fileyi dahrlatryorlard ve balon tpk kanatlarna kurun balanm bir ku gibi ancak g

valanabiliyordu.Yarm saat sonra, karaya sadece bir mil kalmt: tkenmi, gevemi, gerginliini kaybedere

vrmlar halinde burumu balonun yalnzca st blmnde biraz gaz kalmt. Artk ona oken fileye aslm yolcular fileye ok ar geliyorlard. fkeli dalgalarn hedefi oluyorlard. B

zgarn iine dolmasyla kabaran zarfnn etkisiyle tpk rzgar arkasna alan bir gemirlemeye balad. Belki de bu ekilde kyya varabilecekti.

Ancak kumsala drt yz metre kala, drt gsten ayn anda ykselen korkun lklar yankr daha hi dorulamayacakm gibi grnen balon, sert bir dalga darbesiyle sarsldktan sklenmedik bir ekilde yukarya doru ykseldi. Sanki arlnn bir blmnden rtulmuasna bir anda yeniden bin be yz ayaklk bir ykseklie ulat, ve orada kenrudan kyya tamak yerine neredeyse paralel bir gzergaha ynelten bir eit rzgar burgarlat. Nihayet, iki dakika sonra, kyya yanlamasna yaklaarak, dalgalarn menzili dmsala indi.Birbirlerine yardmc olan yolcular, filenin alarndan kurtulmay baardlar. Yklerinden kur

on, yeniden rzgarla srklenmeye balayarak, bir an iin canlanan yaral bir ku gibi gkyybolup gitti.Sepetin iinde be yolcu ve bir kpek vard balonsa kyya sadece drt yolcu frlatmt.Kaybolan yolcu, hi kuku yok ki fileye arpan dalgann darbesiyle denize yuvarlanm, vrum yk hafifleyen balonun son bir kez daha havalanarak, birka saniye sonra kyya ulamlamt.Drt kazazede karaya ayak basar basmaz, aralarnda olmayan arkadalarn dnerek haykrdBelki yzerek kyya varmaya alyordur! Onu kurtaralm! Onu kurtaralm!


11/191

2

Kasrgann kyya srkledii bu kiiler, meslekten havaclar ya da hava yolculuklarna meatrler deil, cesaretlerinin, onlar olaanst koullarda kamaya ittii sava tutsaklazlerce kez lmle kar karya gelmiler, yzlerce kez yrtlm balonlar kendilerini dyuya srklemiti! Ancak Tanr onlara daha ilgin bir gelecek hazrlyordu, ve 24 Mart gneral Ulysse Grant'n birlikleri tarafndan kuatlm olan Richmond'dan katktan sonr

rkun i sava srasnda ayrlklarn en gl kalesi olan Virginia'nn bakentinin yedi binsinde bulunuyorlard.te tutsaklarn hangi felaketle sonulanaca bilinen kalar u ilgin koullar areklemiti.O yln ubat aynda, General Grant'n Richmond' ele geirmek iin dzenledii sarekatlardan birinde, subaylarndan birou dmana esir derek ehirde alkonulmulard. Ten en sekin askerler arasnda federasyonun kurmay subaylarndan Cyrus Smith de vard.Massachussetsli olan Cyrus Smith, Birlik hkmetinin stratejik bir nemi bulunan demiryollaresini sava boyunca kendisine verdii baarl bir mhendis, birinci snf bir bilim insanz ve kemikli yapsyla tam bir kuzey Amerikal gibi grnen bu adam, krk be yala

masna ramen, ksa kesilmi salarn ve kaln bir byktan ibaret olan sakallarn imartmt. Yz, u sanki madalyalara baslmak iin yaratlm gzel nmismatik yzlerdrltl baklara; ciddi dudaklara, askeri okul bilginlerinin fizyonomisine sahipti. sleklerine sradan askerler gibi balayan generaller gibi, eitimine eki ve kazma sallayarakn mhendislerden biriydi. Keskin bir zekaya olduu kadar hnerli ellere de sahipti. K

duka gl bir grnm sergiliyorlard. Gerekten de, hem dnce hem de eylem adamam enerjisi sayesinde kolayca karar vererek harekete geebiliyor, hayata olan gl inan

lam yapsyla her tr kt olasla meydan okuyordu. Olduka birikimli, pratik zekal ve Frkeri terminolojisini kullanmak gerekirse iini bilen bu kurmay subayn olaanst bir mrd, nk koullar ne kadar zorlu olursa olsun kendine hakim olmay baarrken, bir diklerinde insann gcn tanmlayan beden ve zihnin btnlk iinde almasndan, arz

kusundan, iradenin gcnden en iyi ekilde yararlanmay biliyordu. Ve temel dsturu, 17. yzam olan Guillaume d'Orange'nkini andryordu: Ne bir ie girimek iin umut etmeye, nbat etmek iin baarmaya ihtiyacm var.Bunlarn yan sra, Cyrus Smith yrekliliin canl rneiydi. sava boyunca neredeyse

phelerde bulunmu, Ulysse Grant'n komutas altndaki Illinois gnlller birliinde Paduclmont'ta, Pittsburg-Landing'de, Corinth kuatmasnda, Port-Gibson'da, Riviere-Noiattanoga'da, Potomak'n yukarsndaki Wildemess'ta atmalara katlmt, her yerde yparak, l askerlerimi asla hesaba katmam! diyen generale layk bir subay oldu

ntlamt. Ve, Richmond sava alannda yaralanp esir dt gne kadar, Cyrus Smith'in ver gitmese, hi korkusuzca atld bu atmalarda en az yz kere korkun Grant'n hmad o llerin arasndaki yerini alacakt.Cyrus Smith ile ayn gn, baka bir nemli ahsiyet de gneylilere tutsak dmt. Buvan kaderini deitirecek gelimeleri aktarmak amacyla, kuzey ordularyla birlikte iler

w York Herald muhabiri Gedeon Spilett'ten bakas deildi.


12/191

Gedeon Spilett, Stanley ve dierleri gibi, doru bilgiyi elde etmek ve onu en ksa szetelerine ulatrmak iin tehlikelerin zerine giden o olaanst ngiliz ve Amekanvislerin soyundan geliyordu. New York Herald gibi byk bir gc elinde bulunduran Bzetelerinin gvenilir muhabirleri vard. Gedeon Spilett bu muhabirler arasnda en n sradyordu.Her eyi gze almaya hazr olan bu yrekli ve saygdeer Gazeteci, asker ve sanat kimliiylnyay dolamt, tartmalarda ne kadar ateliyse, eylemlerde de ayn derecede gz pekti,ndisi, sonra da gazetesi iin renilmesi gereken bir ey olduunda, ne skntlar, ne yorgunl

de tehlikeler onu yldramazd, yazlarn mermiler ve top glleleri arasnda kaleme alan vlikeli durumlar kendisi iin iyi bir frsat olarak kabullenen bu cesur gzlemci, bilinmeyen, mandran, yepyeni, hatta gereklemesi imkansz olaylar aydnla kavuturmak iin bdakarlklar sergilemiti.O da tm arpmalara bir elinde tabancas dier elinde not defteriyle en n srada katlmuan mermilerin kalemini titretmesi mmkn deildi. Syleyecekleri bir eyleri olmayanlargraf tellerini fazla megul etmeden, ksa, ak ve net notlaryla nemli noktalara aklk getiriyrca yazdklarnda nkteli bir ifade kullanmay da eksik etmiyordu. Riviere-Noire olayndan s

van sonularm gazetesine bildirmek amacyla, telgraf brosundaki srasn kaybetmemek iat boyunca Incil'in ilk blmlerini yazmt. Gazeteye iki bin dolara mal olsa da, haberi ilkw York Herald olmutu.Uzun boylu Gedeon Spilett en fazla krk yalarndayd. Kzla alan sar favorileri yvreliyordu. Bir olayn tm ayrntlarn hzl bir ekilde alglamasn salayan gzleri sakin, yeri geldiinde hareketliydi. Tpk souk suya daldrlan elik gibi tm iklim koullarna uyal bir yaps vard.Gedeon Spilett on yldan beri, haberleri ve kalemi kadar kuvvetli olan fras sayes

senleriyle renk katt New York Herald'm en nl muhabirlerindendi. Yakaland smann tasvirini ve krokisini yapyordu. Defterine dt son notlar yleydi: Bir gneylian alyor ve... Ve Gedeon Spilett kurunlarn hedefi olmamt, nk her zaman olduu gien de tek bir syrk almadan kurtulmutu.Birbirlerinin isimlerini duysalar da, tanmam olan Cyrus Smith ve Gedeon Spilett, Richmtrlmlerdi. Yaras ksa srede iyileen Mhendis nekahet dnemi srasnda Gazeteci'yle tarbirlerinden holanan bu iki adam, birbirlerini takdir etmeyi rendiler. Ksa sre sonra, amlarnn tek amac, kaarak Grant'n ordusuna ulamak ve yeniden federal birlik iin savamutu.

Bylece, iki Amerikal her frsattan yararlanmaya karar vermilerdi, ancak ehirde serbest olaabilmelerine ramen, Richmond'n ok sk bir ekilde korunmasndan dolay, bir kiimi imkansz gibi grnyordu.Bu srada, Cyrus Smith kendisine lmne sadk bir hizmetkar ile karlat. Mhenlikanesinde kle bir anne babann olu olarak dnyaya gelen bu yrekli adam bir zenntken ve kalben klelie kar olan Cyrus Smith tarafndan uzun sre nce azat edilgrleen kle efendisinden ayrlmak istememiti. Onu, kendisi iin cann verecek kadar sevn adam otuz yalarnda, gl, evik, becerikli, zeki ve sakin tabiattayd; bazen saf, oun

ler yzl ve itaatkrd. smi Nabuchodonosor'du ancak kendisine yalnzca daha iten ve ksa


13/191

b diye seslenildiinde karlk veriyordu.Efendisinin esir dtn rendiinde, hi tereddt etmeden Massachussets'den ayrchmond'a gelmi, hayatn onlarca kez tehlikeye attktan sonra, kurnazl ve becerikyesinde, kuatlm ehre szmay baarmt. Cyrus Smith'in hizmetkarn yeniden yarmesinden ne kadar memnun olduunu ve efendisine yeniden kavuanNab'n sevincini tarif etmek mmkn deildi.Ancak federal tutsaklarn sk bir ekilde gzetim altnda tutulmasndan dolay, Nab'n zor dameyi baard Richmond'dan kmak daha da gt. Baar ansna sahip bir ka girirekletirmek iin olaanst bir frsat yakalamak gerekiyordu, ve byle bir frsat ortaya kmi, onu yaratmak ta hi kolay deildi.Bununla birlikte, Grant iddetli saldrlarn srdryordu. Petersburg zaferi ona pahtlamt. Butlernkilerle birlemi olan birlikleri henz Richmond nnde baarl bir sonuememilerdi, ve tutsaklarn yakn bir zamanda zgrlklerine kavuacaklarn gsteren hirti yoktu. Usan verici tutsakl srasnda kaydedebilecei hibir gelimeyle karlaam

uhabir kendini zor tutuyordu. Aklnda ne pahasna olursa olsun Richmond'dan kmaktan baknce olmayan Gedeon Spilett, birok kez kamay denese de, almaz engellerle karla

arl olamamt.Bu srada, kuatma devam ediyordu ve Grant'n ordusuna bir an evvel ulamak isteyen tutssl acele ediyorlarsa, ayrlk orduya ulamak isteyen kuatlmlar da ayn ebrszlanyorlard, bunlarn arasnda ateli bir gneyli olan Jonathan Forster da vard. Ger

tpk ehri terk etmeleri mmkn olmayan kuzeyli tutsaklar gibi, kuatma altnda buneyliler de oradan aylamyorlard. Uzun sreden beri, General Lee ile irtibat kuramchmond valisi iin, kentin durumu hakknda bilgi vermek ve destek birliklerinin haririlmesini hzlandrmak byk nem tayordu. Bunun zerine, Jonathan Forster'n aklna, ku

liklerini aarak ayrlklarn kampna ulaabilmek iin bir balonla havalanmak fikri geldi.Valinin bu giriime onay vermesiyle hazrlanan balon, kendisine elik edecek be kiiyle birklere ykselecek olan Jonathan Forster'a tahsis edildi. Yere indiklerinde gerekli halndilerini savunmak iin kullanacaklar silahlar, ve hava yolculuunun uzamas halinde acak yiyecekleri de beraberlerinde gtreceklerdi.Balonun hareket tarihi 18 Mart olarak belirlenmiti. Yolculuk gece yaplacakt, ve havaclardetli bir kuzeybat rzgaryla, birka saat iinde General Lee'nin genel karargahna ula

anlyorlard.Ancak basit bir esintiye benzemeyen bu kuzeybat rzgar, ayn 18'inden itibaren kasnmt. Ksa sre iinde frtna yle iddetlendi ki, Forster hareketini ertelemek zorunda nk balonu ve beraberindekileri zincirinden boanm bulutlarn ortasnda byk tehlikelere akanszd.ikin balon, Richmond'n byk meydannda rzgarn durulduu an harekete gemeye hazde beklerken, ehirde hava durumunun deimemesinden kaynaklanan sabrszlk grlerdi.Ayn 18'i ve 19'u frtnann iddetinde hibir deiiklik olmadan geti. Hatta kasrgann zeayan sert darbeleri yere balanm olan balonun tutunmasn gletiriyordu.

19'unu 20'sine balayan gecenin sabah kasrgann etkisinin daha da iddetlenmesiyle, yola


14/191

kansz hale gelmiti.O gn, Richmond sokaklarnn birinde Cyrus Smith'in yanna hi tanmad bir adam yaklat., krk yalarndaki bu esmer ve gl denizcinin ad Pencrofftu, parltl baklarna ve span gz kapaklarna ramen temiz bir yz vard. Dnyann tm denizlerinde yolculuk etmikuzey Amerikal, iki ayakl tysz bir varln bana gelebilecek tm olaanst olay

rlamt. En tehlikeli maceralara bile hi gzn krpmadan atlan bu gemicinin hibirsnda aknla kaplarak geri basmayacak lde gz pek olduunu sylemeye bile ktu. Bu yln banda ilerini halletmek iin, New Jerseyli kaptannn, evlad gibi sevdii on

ndaki ksz olu Harbert Brown ile birlikte ilk kuatma giriimleriyle kar karyachmond'a geldiinde, byk bir skntyla orada mahsur kaldn anlam ve aklndan geence her yolu deneyerek buradan kurtulmak olmutu. Cyrus Smith'i yalnzca ismen tansa drarl adamn ne byk bir sabrszlkla kamay planladn tahmin ederek, hi tereddt etmun yanna yaklamakta hibir saknca grmemiti.Bay Smith, Richmond'dan bkmadnz m? Mhendis kendisiyle bu ekilde konuan azlerini dikerek, adamn alak sesle ekledii u szlere kulak verdi:Bay Smith, kamak istiyor musunuz?

Ne zaman?... diye karlk verdi Mhendis sert bir ifadeyle ve kendisine soru yneltebancy henz yeterince tanmad dnlrse, bu yantn azndan kaa sylenebilirdi.Ancak Denizci'nin temiz yzn delici baklarla inceledikten sonra, karsnda drst bir inunduundan hi phe duymad.Kimsiniz? diye sordu alak bir sesle.Pencroff kendini tantt.Tamam, diye karlk verdi Cyrus Smith. Nasl kamay planlyorsunuz?Orada hibir ey yapmadan duran ve bizi bekledii izlenimine kapldm u miskin balonla!

Tek szckte her eyi anlayan Mhendis, Pencroff'un szlerini tamamlamasna izin vermluna girerek onu evine gtrd.Denizci, evde, olduka basit olan plannn ayrntlarn anlatt. Plan uygulamak iin tek yapmreken hayatlarn tehlikeye atmakt. Kasrga tm iddetiyle etkisini srdrse de, Cyrus Smithcerikli ve yrekli bir mhendis, balonu kullanmay baaracakt. Pencroff balonu havalandseydi, Harbert' da yanna alarak imdiye dek onlarcas ile karlat frtnaya aldrmadanmakta tereddt etmezdi!Denizci'yi tek bir sz bile sylemeden dinleyen Cyrus Smith'in gzleri parlyordu. te

mt. Glklerden ylacak bir adam deildi. Plan ok tehlikeliydi, demek ki hirilebilirdi. Sk gzetime ramen, gece karanlnda balona yaklaarak sepetin iine szlenra da onu balayan ipleri kesebilirlerdi! Kukusuz, lm tehlikesi vard, buna kar banslan da vard, ah u frtna olmasayd... Ancak bu frtna olmasayd, balon oktan yola cak ve onca zamandr beklenen frsat yakalanamayacakt!Yalnz deilim!... dedi szn tamamlayan Cyrus Smith.Beraberinizde ka kii getirmek istiyorsunuz? diye sordu Denizci.ki: dostum Spilett ve hizmetkarm Nab. Harbert ve benimle birlikte be kii ediyor,ntlad Pencroff. Zaten balon alt kii alyor olmal...Fazlasna gerek yok. Yola kacaz! dedi Cyrus Smith.


15/191

Bu biz vurgusu muhabiri de kapsyordu, zaten o da tehlikelerden ylacak bir adam deildindisine anlatldnda gz kapal olarak kabul etti. ard tek ey, byle basit bir dnndi aklna neden gelmediiydi. Nab'a gelince, efendisi nereye gitmek isterse istesin, onu izlemeddt etmeyecekti.O zaman akama buluuruz, dedi Pencroff. Bu arada hepimiz etraf kolaan edelim!Bu akam saat onda, diye karlk verdi Cyrus Smith, ve Tanrdan biz yola kmadan nann durulmamasn dileyelim!Mhendis'ten izin isteyen Pencroff, gen Harbert Brown ile birlikte kald evine geri dnizci'nin planndan haberdar olan bu yrekli ocuk, hafif bir endieyle Mhendis'in yaplan tsl karlayacan bekliyordu. Grld gibi, bu be kararl adam, kasrga tm gcyle derken iddetli frtnalarn ortasna atlmaya hazrlanyorlard!Hayr! Kasrga durulmamt ve ne Jonathan Forster ne de arkadalar byle zayf bir sepetlr koymay akllarndan geirmiyorlard! Gn korkun bir ekilde geti. Mhendis'in tek kore bal olan balonun yrtlp para para olmasyd. Saatler boyunca, aleti gzleyerek hmen ssz olan meydanda gezindi. Pencroff da elleri ceplerinde, zamann nasl geireceine remeyen biri gibi esneyerek ayn eyi yapyordu, ancak o da, balonun yrtlmasndan ya da ipl

parak bulutlarn arasnda kaybolmasndan endie duyuyordu.Gece bastrdnda, gkyz olduka karanlkt. Kaln sis bulutlar zemini yalayarak geerlerla kark bir yamur yayordu. Hava souktu. Bir sis tabakas Richmond'n zerini kaplynki iddetli frtna kuatan ve kuatlan bir atekese neden olmu gibiydi, toplar da kasrrkun patlamalar karsnda susmay tercih etmi gibi grnyorlard. ehrin sokaklar sle ki, bu rktc hava koullar altnda, meydann ortasnda rpnp duran balonun banda maya dahi gerek duyulmamt. Her ey tutsaklarn yola kmas iin elveriliydi, ancak bu yolcirinden boanm boralarn ortasnda yaplacakt!...

Lanet olas dalgalar! diye syleniyordu, rzgarn bandan uurmaya alt apkasnmrukla yerine yerletiren Pencroff. Ama nemli deil! Bu iin stesinden geleceiz!Saat dokuz buukta, Cyrus Smith ve arkadalar eitli noktalardan, rzgardan snen

mbalarnn derin bir karanlk iinde brakaca meydana szlyorlard. Neredeyse tamammine gmlm olan devasa balonu grmek bile mmkn deildi. Sepet, filenin iplerini tutanntalarndan bamsz olarak, kaldrma sabitlenmi bir halkaya balanarak balona dek uzanan

halat tarafndan tutuluyordu.Sepetin yannda bir araya gelen be tutsak kimse tarafndan fark edilmemiti, hatta her yanayu bir karanlk hakimdi ki, birbirlerini bile zor seebiliyorlard.Cyrus Smith, Gedeon Spilett, Nab ve Harbert hi konumadan sepetin iindeki yerlerini alrlancroff, Mhendis'in talimat zerine safra paketlerini pe pee zyordu. Birka saniye sremden sonra, Denizci, arkadalarnn yanna ulat.Yalnzca halat tarafndan yere balanan balonun harekete gemesi iin sadece Cyrus Smith'in rmesi gerekiyordu.O srada bir kpek, bir srayta sepetin iine atlad. Bu, zincirini kopardktan sonra saheyen Mhendis'in kpei Top'tu. Arln artmasnn balonu zorlayacan dnen Cyrus Svall hayvan geri yollamak istiyordu.

Pf! Ha bir eksik, ha bir fazla! dedi Pencroff, sepetten iki kum torbas daha atarak.


16/191

Sonra halat gevetmesiyle, balon yana doru hareketlendi ve kalknn hzyla arpt iki bkertmesinin ardndan bulutlarn arasnda gzden kayboldu.Kasrga tm iddetiyle devam ediyordu. Mhendis gece boyunca, aa inmeyi aklndan geirgnein domasyla sis bulutlaryla perdelenen karay grmenin mmkn olmad anlaldn boyunca, rzgarn korkun bir hzla srkledii balondan denizi grebilmek ancak bulutlarnsre aralanmasyla mmkn olmutu!

20 Mart'ta yola kan bu be adamdan drdnn, 24 Mart gn lkelerinin[] alt mandaki ssz bir kyya nasl indikleri biliniyordu!Balondan kurtulan drt kazazedenin yardmna kotuklar, doal liderleri Cyrus Smith'ti.


17/191

3

Filenin bzm alar arasndaki Mhendis sert bir dalga darbesiyle denize dm, kpeadan kaybolmutu. Bu sadk hayvan sahibine yardm etmek iin gnll olarak suya atlamt.leri! diye haykrd Gazeteci.Ve yorgunluklarn unutan Gedeon Spilett, Harbert, Pencroff ve Nab aratrmalarna baladlarZavall Nab dnyada en ok sevdii varl kaybetmenin verdii fke ve umutsuzlukla alyor

Cyrus Smith'in ortadan kaybolmasyla arkadalarnn karaya ulamas arasnda iki dakikaktu. Bu yzden onu kurtarmak iin hl zamanlarnn olduunu umut edebilirlerdi.Arayalm! Arayalm! diye bard Nab.Evet, Nab, diye yantlad Gedeon Spilett, onu bulacaz!Sa olarak m?Sa olarak!Yzme biliyor mu? diye sordu Pencroff. Evet! diye karlk verdi Nab! Zaten, Tonnda!...

Denizci denizin uuldamasn duyarak kafasn sallad!Mhendis kynn kuzeyinde, kazazedelerin karaya ktklar noktann yaklak yarm mil uzaybolmutu. Kynn en yakn noktasna ulamay baardysa, buradan yarm mil uzakta olmalydSaat altya geliyordu. Ykselmeye balayan sis bulutlar geceyi koyu bir karanln myordu. Kazazedeler, kaderin kendilerini srkledii bu kara parasnn dou kysnda kuru ilerliyorlard -bu yabanc topraklarn corafi konumunu bile tahmin edemiyorlard. Ayaklstklar bu tala kark kumdan oluan zemin her tr bitki rtsnden yoksunmu gibi grnyduka engebeli olan bu zemin baz noktalarda yry g bir hale getiren su birikintile

bura dnm gibiydi. Bu deliklerden her an, drt bir yana doru kaan ar uulu iri kvalanyordu, ancak karanln iinde onlar seebilmek mmkn deildi. Daha evik olan diler halinde ykselerek bulutlar gibi geip gidiyorlard. Denizci, martlarn denizin uultu

ran tiz lklarn tanyordu.Zaman zaman duran kazazedeler, hep bir azdan Mhendis'e sesleniyorlar, ardndan okyafndan gelecek bir yant bekliyorlard. Aslnda, Mhendis'in karaya kt noktann yaknlaunsalar, kendisi yant veremeyecek durumda olsa bile, kpei Top'un havlamalarnn kendilacan dnyor olmalydlar. Ancak patlayan dalgalarn uultusunu aabilen hibirymadlar. Bylece, yollarna devam eden kk kafilenin yeleri kynn en kk kvrmhi aratrmay srdrdler.Yirmi dakikalk bir yryten sonra, zeminin kpkl dalgalarla snrlanan bir noktasnda durunda kaldlar. Denizin fkeyle kabard sivri bir bumun ucunda bulunuyorlard.Bu bir burun, dedi Denizci. Sa taraftan yryerek baladmz noktaya dnmeliyiz,bniden salam bir zemine ulaacaz. Ama ya oradaysa?" diye karlk verdi Nab, dgalarn karanln iinde aard okyanusu gstererek.Tamam o zaman, ona seslenelim!Ve hep bir azdan gl bir ekilde haykrdlar, ancak hibir karlk alamadlar. Yanklanma

na ermesini bekledikten sonra yeniden seslendiler. Ancak yine yant gelmedi.


18/191

Bunun zerine kazazedeler burnun ayn ekilde kumluk ve talk olan kar yamacn izleyerekndler. Bununla birlikte, ky boyunun daha da dikletiini ve zeminin giderek ykseldzlemleyen Pencroff, onun olduka uzun bir rampayla, karanlkta ktlesi hayal meyal seileksek bir kyyla birletiini tahmin ediyordu. Sahilin kularn saysnn azald bu blmniz daha alkantsz ve daha sessizdi, hatta dalgalarn gzle grlr bir ekilde sakinletii dikiyordu. Dalga krlmalarnn grlts neredeyse hi duyulmuyordu. Hi kuku yok ki burnaf, sivri ucunun aktan gelen dalgalara kar koruduu yar dairesel bir koy oluturuyordu.Ancak bu yolu izleyerek gneye doru ilerliyorlard, bu da, Cyrus Smith'in karaya

imalinin yksek olduu kynn ters istikametine gitmek anlamna geliyordu. Bir buuk millryten sonra, ky hl kuzeye geri dnmeyi salayacak hibir kvnm sunmuyordu. Yine de undkleri bu burnun salam bir zemine balanmas gerekiyordu. Gleri tkenmi olszazedeler kendilerini ilk izledikleri istikamete yneltecek sert bir a bulmak umuduyla cesryorlard.Yaklak iki mil daha ilerledikten sonra, kaygan kayalardan oluan olduka yksek bir buerinde bir kez daha yollarnn deniz tarafndan kesildiini grdklerinde ne byk bir kl yaadklarn tahmin etmek hi de g deildi.

Bir adacn zerinde bulunuyoruz! dedi Pencroff, ve bir ucundan dierine dek yrdk!Denizci'nin gzlemi doruydu. Kazazedeler bir ktaya, hatta bir adaya deil, uzunluu iki mniliinin hi kukusuz bundan daha ksa olduu anlalan bir adaca kmlard.Talarla kapl, bitki rtsnden yoksun ve yalnzca birka deniz kuunun ssz barna olarak ada daha byk bir takmadaya balanyor muydu? Bunu dorulamak mmkn deildi. Balcular, sepetlerinden baktklarnda sisler arasnda beliren kynn bykln ememilerdi. Bununla birlikte, Denizci gzleriyle karanlklar delmeye alk olan Pentdaki belli belirsiz ktlelerin yksek bir kynn belirtileri olduuna inanyordu.

Ancak, u an iin, etraf kaplayan karanln ortasnda adacn hangi basit ya da karmak sisolduunu belirleyemiyorlard. Etraf denizle evrildii iin adacktan ayrlmalar mmkn dedurumda, u ana dek hibir iaret vermemi olan Mhendis'in aranmasn ertesi gne ertel

rekiyordu.Cyrus'un sessizlii hibir ey kantlamaz, dedi Gazeteci. Baylm, yaralanm, geici ont veremeyecek bir duruma dm olabilir, umudumuzu kaybetmeyelim.Ardndan, Gazeteci Mhendis'e iaret verebilmek amacyla, adacn bir noktasnda ate yrini ortaya att. Ama odun ve kuru al arama almalar boa kt, kum ve tatan baka biktu.Gz pek Cyrus Smith'e yrekten balanan Nab ve arkadalarnn ne byk aclar iinde oldulayca anlalabilirdi. Onun yardmna koacak durumda olmadklar ortadayd. Gnn domklemeleri gerekiyordu. Mhendis, ya kendi bana kurtularak kynn bir kesine snm nsuza dek ortadan kaybolmutu!nlerinde geirmeleri gereken uzun ve skntl saatler vard. Souk ilerine ilese de, kazazenu pek hissetmiyorlar, hatta uyumay akllarndan bile geirmiyorlard. Kendilerini liderlerlikeye atmaya hazr bir halde, umutlarn hi kaybetmeden ve hi kaybetmemeyi umarak bu

ack zerinde gidip geliyor, hi durmadan kaza mahalline en yakn nokta olan kuzey bum

nyorlard. Banyor, yant bekliyor, farkl bir ses yakalamak iin kulak kesiliyorlard, se


19/191

aklara ulayor olmalyd, nk havaya belirli bir dinginlik hakim oluyor ve denizin grlkantlarla yeniden duyulmaya balyordu.Hatta Nab'n lklarndan biri, bir anda yankland. Bu durumu Pencroffa bildirenHarbert, unlar ekledi:Batda, yaknlarda bir kynn olduunun iareti olabilir bu.Denizci onaylayan bir ifadeyle karlk verdi. Zaten gzleri yanlmyordu. Hayal meyal de olra parasn seebilmise, bu orada bir kara paras olduu anlamna geliyordu.

Ancak uzaktan gelen bu yank, Nab'n hayknlarna gelen tek yantt, ve adacn dou ksmamna derin bir sessizlik hakimdi.Gkyz yava yava alyordu. Gece yarsna doru, birka yldz parldad, Mhkadalarnn yannda olsayd, bu yldzlarn kuzey yarmkreye ait olmadklarn saptayabrekten de, bu yeni ufukta kutup yldz yer almyordu, baucu noktasndaki takmyldzlarann kuzeyinde gzlemlenenlere benzemiyorlard, ve dnyann gney kutbunda buneyha'nn[]parldad grlyordu.Gecenin akp gitmesiyle, 25 Mart sabah bee doru gn yksek katmanlar hafife allad. Ufuk hl karanlkt, ancak gnn ilk klaryla, youn bir sis tabakas gr mesami ayakla snrlayacak bir ekilde denizin zerine ykseldi. Sis bulutlar, ar ar yer degikvrmlar halinde yol alyorlard.Bu beklenmedik bir aksilikti. Kazazedeler evrelerindeki hibir eyi seemiyorlard. Nab'zeteci'nin baklar okyanusa doru uzanrken, Denizci ve Harbert bat kysn aryorlard. Aufak bir toprak parasn dahi grebilmek mmkn degildi.nemli degil, dedi Pencroff, kyy gremesem de onu hissediyorum... orada... orada... buk Richmond'da olmadmz kadar eminim!Ancak sis tabakasnn kalkmas uzun srmedi. Bu, gzel havalarda grlen bir pus tabakas

ka bir ey degildi. Ildayan gne st katmanlar styor ve bu scaklk da adann yzeyine ylyordu.Gerekten de, gnein douundan eyrek saat sonra, alt buua doru sis tabakas giydamlayor, stte younlasa da, altta dalmaya balyordu. Ksa sre sonra, adacn tamnki bir buluttan inmiesine seilir hale geldi; ardndan deniz, dairesel bir dzlem boyunca beuda sonsuza dek uzanan bu mavi hat, batda yksek ve sarp bir kyyla snrlanyordu.Evet! Kara oradayd. En azndan geici bir kurtulu olana vard. Yarm millik geni bir karlan adackla bu ky arasnda hzl bir aknt grltyle alyordu.

Kazazedelerden biri, arkadalarnn fikrini sormadan ve onlara tek bir sz bile etmeden, yalreinin sesini dinleyerek, akntya doru atld. Bu Nab'd. Bu kyya varmak iin acele ediya kuzeyinden ulamak istiyordu. Kimse ona engel olamad. Pencroff ona seslense de bounzeteci Nab' izlemeye hazrlanyordu.Ona doru ilerleyen Pencroff:Bu kanal gemeyi mi dnyorsunuz? diye sordu.Evet, diye yantlad Gedeon Spilett.O zaman bekleyin, bana inann. Nab efendisi iin elinden geleni yapacaktr. Bu kanala dal

ze alrsak, bu iddetli akntyla aa srklenmek tehlikesiyle kar karya kalacnlmyorsam bu ykselen denizin neden olduu bir aknt. Bakn, sular kumsaldan ekil


20/191

lyor. Biraz sabrl olursanz, yryerek aabileceimiz bir geit bulmamz mmkn olacak. .Haklsnz, diye karlk verdi Gazeteci. Mmkn olduunca birbirimizden ayrlmamaya delim...Bu srada, yanlamasna olarak amaya alt akntyla byk bir mcadele veren Nab'n

muzlarnn her kulata suyun yzne kt fark ediliyordu. Byk bir hzla srklense de, giyya yaklayordu. Adackla ky arasnda kalan yarm millik mesafeyi amas yarm saat alraya ulatnda suya dald noktann tam karsndaki kydan binlerce ayak uzaktayd.Yksek bir granit duvarn eteinde bir sre dinlenen Nab, gl bir silkinmeyle ayaa kalkt; maya balayarak, ksa sre iinde adacn kuzey ucu yaknlarnda denize doru uzanan kayalmun ardnda gzden kayboldu.Nab'n arkadalar bu yrekli giriimi kaygyla izlemilerdi ve onun uzaklamasnn ardklarn yeniden snacaklar bu kara parasna ynelterek, kumsaldan topladklar bbukluyu yemeye koyuldular. Doyurucu bir yemek olmasa da, baka areleri yoktu.Gneyde sivri bir burunla sonlanan geni bir krfezden oluan kar ky, bitki rtsksundu ve vahi bir grnm sunuyordu. Olduka kvrml bir uzantyla kyya eklemlenen bksek granit kayalara dayanyordu. Kuzeye doru ise, tersine krfez geniliyor, gneyba

zeybatya doru uzanarak, ince uzun bir burunla nihayetlenen daha toparlak bir ky oluturuyiki u nokta arasnda yer alan krfezin uzunluu yaklak sekiz mil kadard. Kynn ik

nda dar bir erit halinde uzanan adack iri klkl devasa bir balinay andnyordu. En geniyrek mili amyordu.Adacn karsnda, ilk olarak, o srada sularn ekilmesiyle beliren siyahmtrak kayalarla msal grlyordu. Daha geride, en az yz ayak yksekligindeki bir zirveyle talanm gran

beliriyordu. Bu ekilde mil boyunca uzayp gittikten sonra, sa tarafta insan eliyle yontulnzeyen kesik bir yzeyle aniden sona eriyordu. Solda ise, tam tersine, bumun zerinde, priz

ralar halinde sralanan ve st ste ylm kayalar ile kayatlardan oluan dzensiz bir yalderek gney bumunun kayalanyla birleen uzun bir yoku ile alald fark ediliyordu.Kynn st blmnde, tek bir aaca bile rastlanmyordu. Bu biraz daha kk boyutlarda ol

mit burnundaki Cape-Town'a tepeden hakim olan Table Da'na benziyordu; en azndan adacle grnyordu. Sa tarafta ise surun kesik yzeyinin arkasnda, yeilliklerin eksik olmalyor, gz menzilinin tesine dek uzanan i ie gemi yksek aalar kolay

ilebiliyordu. Bu yeillik, granit tabakalarnn sert hatlaryla hznlenmi gzlere ho geliyordNihayet, en arka planda, kuzeybatda ve en az yedi millik bir mesafede bulunan yaylann zene nlaryla parldayan beyaz bir ykselti yer alyordu. Bu, uzaklardaki bir tepenin zirvsleyen kardan bir apkayd.u an iin, bu kara parasnn bir adaya m, yoksa bir ktaya m ait olduunu sylemek mildi. Ancak, sa tarafa ylm kayalklan gzlemleyen bir yerbilimci, hi tereddt etmnlarn, volkanik bir pskrt sonucu olutuuna karar vermekte tereddt etmezdi.Gedeon Spilett, Pencroff ve Harbert eer gemilerin gei yolu zerinde deilse, uzun yunca yaayacaklar, hatta belki de lecekleri bu kara parasn dikkatli bir ekilde inceliyorlaEvet, Pencroff, dedi Harbert, ne dnyorsun?Her eyin olduu gibi, bunun da hem iyi hem kt bir taraf var, diye yantlad Denizci. N

r karya olduumuzu greceiz. Ite bakn, sular ekilmeye balyor. saat iinde k


21/191

meyi deneyeceiz, ve oraya varr varmaz, Bay Smith'i bulmaya alacaz!Pencroff ngrlerinde yanlmamt. saat sonra, denizin ekilmesiyle, kanaln yatuturan kumlarn byk bir blm aa km, adack ile ky arasnda almas hitmayacak darack bir geit kalmt.Gerekten de, Gedeon Spilett ve iki arkada, saat ona doru, giysilerini kanp balarnn zyarak derinligi be aya gemeyen kanala daldlar. Suyun yksekligi boyunu aan Harbert,balk gibi yzerek kanal amay baard. Kolayca kar kyya getikten sonra, gne nla

ndilerini kurutmasn beklediler, ardndan suya temas etmemi olan giysilerini zerlerine geiryapacaklarna karar vermek zere bir araya toplandlar.


22/191

4

Gazeteci, Denizci'ye kendisini orada beklemesini syledikten sonra hi vakit kaybetmeden, bat nce Zenci Nab'n izledii yol boyunca ilerlemeye balad. Sonra bir an nce Mhendber alabilmek zere, kynn kelerinden birinin ardnda hzla gzden kayboldu.Harbert da ona elik etmek istedi.Burada kaln, ocuum, dedi Denizci. Bir kamp yeri hazrlamamz ve kabuklulardan

yurucu bir eyler olup olmadn aratrmamz gerek. Geri dndklerinde, dostlarnlenmeye ihtiyalar olacak. Herkes kendi grevini yapsn.Ben hazrm, Pencroff, diye karlk verdi Harbert.Tamam! dedi Denizci, ileri yoluna koyalm. Planl bir ekilde hareket edelim. Yoruyoruz, az. Yani, bir barnak, ate ve yiyecek bulmamz gerekiyor. Ormanda odun, yuvamurta var; geriye bir barnak bulmak kalyor. Peki o zaman, diye yantlad Harbert, bu kayalarn arasnda bir maara arayacam

mz sokabileceimiz bir delik bulmakta gecikmeyeceim!

te byle, diye karlk verdi Pencroff, haydi yola koyulalmVe ikisi birlikte devasa surun eteinde, ekilen sularn etkisiyle ortaya km olan kumerinde ilerlemeye baladlar. Ancak kuzeye deil, gneye yneliyorlard. Pencroff karaya ktktann birka yz ayak gerisinde, kynn dar bir yarkla ikiye ayrldn fark etmiti; ona gnehir ya da ayn az olabilirdi. Bir yandan, suyu iilebilen bir akarsuyun kysna yerlem

emini, dier yandan, akntnn Cyrus Smith'i bu tarafa srklemi olabileceini dnyordu.Daha nce de belirtildii gibi, surun ykseklii yz ayaa ulayordu; ancak her taraf oklaryla kaplyd ve denizin hafife yalad alt ksmnda bile geici bir barnak ollanlabilecek en ufak bir yara rastlanmyordu. Granitten yaplm bu dikine duvar dalgalandramamt. Zirvesinde yzlerce deniz kuu uuuyordu, bunlarn arasnda zellikle uzun, sivri gagal perde ayakl trleri vard -ok yaygarac olan bu kular, kukusuz ilk

rlatklar insanlardan pek de korkmua benzemiyorlard. Pencroff bazen yrtcmart olarandrlan iri martlar ve granitin girintilerinde yuvalanm kk obur martlar fark etti. Blluunun ortasna gnderilecek bir tfek mermisi byk bir blmn vururdu; ancak ate n bir tfee ihtiya vard, oysa ne Pencroff'un ne de Harbert'n tfekleri vard. Zaten etleri lemayan bu martlarn yumurtalarnn bile iren bir tad vard.Biraz daha soldan giden Harbert ksa bir sre sonra, ykselen denizin birka saat iinde zer

playaca, alglerle kapl kayalklar iaret etti. Bu kayalarn zerindeki su yosunlarnn ortasnanlar tiksindirmeyecek ift enetli kabuklular kaynyordu. Harbert'n kendisine seslenmesi zncroff koarak oraya geldi.Hey! Bunlar midye! diye haykrd Denizci. te bulamadmz yumurtalarn yerini bacak!Bunlar midye deil, diye karlk verdi kayalara yapk bir halde duran yumuakalar dikeleyen gen Harbert, bunlar lithodomlar[].Yenilebilirler mi? diye sordu Pencroff. Afiyetle.

O zaman, lithodom yiyelim.


23/191

Denizci, Harbert'a gvenebilirdi. Doa bilimleri konusunda olduka birikimli olan Gen ocuim dalna kar byk bir ilgi duyuyordu. Babas onu bu konuya ynlendirerek ona Boston'n calarndan ders aldrmt, retmenleri de bu zeki ve alkan ocuu takdir ediyorlard. Bzazedeler onun doabilimci sezgilerinden birok kez yararlanma frsat bulabilirlerdi, ve pitinde yanlmamt.Boylar enlerinden fazla olan ve birbirlerine salkmlar halinde balanm olan bu lithodoyalara yapm olarak yayorlard. En sert talarda bile oyuklar aabilen delici yumuakne aitlerdi, kabuklar sradan midyelerdekinin aksine iki ularna doru yuvarlaklayorlard

Pencroff ve Harbert, o srada gnein altnda yaylm olan bu lithodomlardan bol mikpladlar. stiridye gibi yedikleri bu yumuakalarn acl tad, onlara karabiber ve bahtmamt.Alklarn geici olarak bastrsalar da, baharatl bu yumuakalarn sindirimiyle daha da suzluklarn hl giderememilerdi. Bu durumda tatl su ihtiyacn karlamak gerekiyordu, eng

arazinin hakim olduu bu blgede su bulmak zor olmayacakt. Pencroff ve Harbert, tevranarak, ceplerine ve mendillerine bol miktarda lithodom stokladktan sonra, yeniden surun yunca ilerlemeye baladlar.

ki yz adm sonra, Pencroff'un suyu bol olan kk bir nehrin az olduunu tahmin ettii o ytlar. Bu noktada, sur iddetli bir volkanik patlamayla aralanm gibi grnyordu. Eteind

ys olduka dik bir ayla birleen v biiminde kk bir koy bulunuyordu. Bu noktada, akarnilii yz ayaa ularken, iki yandaki kylarnn uzunluu yirmi aya amyordu. Nehir, karsna doru alalma eilimi gsteren iki granit duvarn arasna dorudan giriyor, sonra ann yaparak, yarm mil tedeki kk ormann iinde gzden kayboluyordu.Burada su! Orada odun! dedi Pencroff. Haydi Harbert, geriye yalnzca bir ev bulmak kalyNehrin suyu berrakt. Denizci, deniz ekildiinde suyun tatl olduunu fark etti. Bu nemli s

letmelerinin ardndan, Harbert barnma ihtiyalarn karlayacak bir oyuk bulmaya alsbalar boa gitti. Surun her yan dz, kaygan ve parlakt.Akarsuyun aznda, denizin ekilmesiyle ortaya kan kumsaln zerinde, kayatlar maarrine, granit kayalarn youn olarak bulunduu blgelerde sk rastlanan ve peri bacalar oandrlan devasa kaya ynlar oluturmutu.Pencroff ve Harbert kayalarn ortasndaki kumluk koridorlara daldlar, k huzmeleri bacizevi bir dengeyle ayakta duran bu granitlerin arasndaki boluklardan szabiliyordu. Ancak likte, koridorlarda sert bir esintiye neden olan rzgar, ve rzgarla birlikte darnn kuru souriye szyordu. Denizci koridorlarn baz blmlerini kapatp, aklan ta ve kum karmayarak peri bacalarn oturulabilir hale getirmeyi dnyordu. Geometrik ekilleri matbaacllanlan ve vesaire ksaltmasn simgeleyen &' iaretini andryordu. Bu iaretin gney vezgarlarn iine alan st kvrm yaltlrsa, i blmlerinden yararlanmay baarabilirlerdi.te yapmamz gereken bu, dedi Pencroff, Bay Smith olsayd bu labirentten rarlanacamz bilirdi.Onu yeniden greceiz, Pencroff, diye haykrd Harbert, geri geldiinde, burada iurulabilir bir barnak bulmas gerek. Eer sol koridora bir ocak yerletirip, dumann kabil

aralk brakabilirsek, bu mmkn olacak.

Bunu yapabiliriz, ocuum, diye yantlad Denizci, bu Peribacalar -Pencroff bu g


24/191

rna bu ekilde adlandryordu- iimizi grecek. Toplayacamz odunlarn, eytann trompd bu aklklar kapamamza yardm edeceini dnyorum! Peribacalar'ndan uzakrbert ve Pencroff, dnemeci aarak, nehrin sol kysndan ilerlemeye baladlar. Olduka sn aknt birka l dal srklyordu. Sularn kendini imdiden hissettirmeye balayan yknty uzun bir mesafe boyunca geri pskrtmeliydi. Denizci, ar eyalarn tanmasnda bu gyndan yararlanabileceklerini dnd.Yarm saatlik bir yryten sonra, Denizci ve Gen ocuk nehrin sola doru ani bir dn ysee ulatlar. Bu noktadan itibaren, harika aalarla kapl bir ormann iinde seyrediyor

zeyden tropikal blgelere dek dnyann her yannda yaygn olarak bulunan kozalakllar ailnsup bu aalar, yaz mevsiminin geride kalmasna ramen yeil yapraklarn dkmemilerdi. abilimci, zellikle, Himalayalarda sk grlen ve ho bir koku yayan deodaralar tanmtzel aalarn arasnda saydam emsiyelerini geni bir ekilde am olan am koruluklar vardksek otlarn ortasndaki Pencroff, ayann altnda atrdayan dallarn bulunduunu hissetti.Tamam, ocuum, dedi Harbert'a, bu aalarn isimlerini bilmesem de, en azndan oakacak odunlar' kategorisine dahil edebileceimi biliyorum ve u an iin, elimizde sadece br!

Toplamaya balayalm! diye karlk veren Harbert hemen ie koyuldu.Toplama ilemi hayli kolay oldu. ri odun paralan ayaklarnn hemen altnda olduu iin aalarn kesmeye gerek yoktu. Ancak, yakacak bol miktarda bulunsa da tama aralar iin ayn

ylenemezdi. Bu durumda, olduka kuru olduklan iin abuk yanacak olan bu odunlardan ykktar gtrmek gerekiyordu, ve iki kiinin tayabilecegi miktar yeterli olmayacakt. Harbert bkndayd.Evet! ocuum, diye karlk verdi Denizci, her eyin olduu gibi bu odunu tamann dlu olmal! Bir arabamz ya da bir gemimiz olsayd, iimiz kolay olacakt.

Ama onlarn yerine nehrimiz var! dedi Harbert.Bu doru, diye yantlad Pencroff. Nehir bizim iin kendi kendine ilerleyen bir yol ilenecek, tahta sallar bou bouna icat edilmedi.Yalnz, diye karlk verdi Harbert, deniz ykseldii iin yolumuz u an bizimkininkametinde ilerliyor!Alalmasn bekleyeceiz, diye yantladDenizci, yaktmz Peribacalar'na o tayacak. imdi salmz hazrlayalm.Denizci kendisine elik eden Harbert ile birlikte orman snrnn nehirle yapt aya d

neldi. Her ikisi de, al rpyla balanm odunlan gleri yettiince tayorlard. Kyda, bolaslkla insan ayann hi demedii yksek otlar arasmda da bol miktarda lunuyordu. Pencroff sratle saln hazrlamaya koyuldu.Denizci ve Gen ocuk, kynn bir yanndan doarak akntya kar koyan ters bir akasnda, kuru sarmaanlarla baladklan olduka iri tahta paralarn birbirlerine ekledile

kilde hazrlanan saln zerine yirmi kiinin tayabilecei bir yk yld. almalar bir saat imamlanmt, kyya balanan sal denizin alalmasn bekliyordu.Bu arada, bekleme sresini deerlendirmek isteyen Pencroff ve Harbert, blgeyi daha gendan izlemek iin yukandaki platoya kmaya karar verdiler.Nehrin oluturduu ann tam iki yz adm gerisinde, ykm halindeki kayalarda sonlanan


25/191

fif bir eimle alalarak ormann snrnda bitiyordu. Doal bir merdiveni andnyordu. Yukru kmaya balayan Pencroff ve Harbert, gl baldrlan sayesinde ksa sre iinde ziarak nehrin azyla oluturduu ann zerinde dikildiler.Oraya vardklarnda, baklarn ilk nce, rktc koullar altnda am olduklar okyvirerek, kynn kazann meydana geldii kuzey blmnn tamamn byk bir heyezlemlediler. Cyrus Smith orada kaybolmutu. Gzleriyle, balonlarnn bir insan tayabirhangi bir kalntsnn sularn zerinde ykselip ykselmediini aratrdlar. Ama hibirremediler! Deniz usuz bucaksz bir su ln andnyordu. Kyya gelince, o da ayn e

zd. Ne Gazeteci ne de Nab ortada grnmyorlard. Ancak, o srada, gz menzilinin dacak kadar uzaklam olmalan mmknd.imden gelen bir ses, diye haykrd Harbert, Bay Cyrus kadar gl bir adamn sradaan gibi boulmu olamayacan sylyor. Kynn bir kenarna ulam olmal. yle degincroff?Denizci hznl bir ifadeyle ban sallad. O Cyrus Smith'i yeniden grebileceini ummuycak Harbert'n iindeki umudu sndrrnek istemeyerek:Hi phesiz, hi phesiz, dedi, mhendisimiz herkesin lme yenik decei koull

rtulmasn bilecek bir adamdr!. .. Bu srada kyy byk bir dikkatle inceliyordu. Gzlerinin nnde, azn sa tarafnda, kr kaitleriyle snrlanm kumsal uzanyordu. Yeniden su yzeyine kan bu kayalar atlayan dalgaasna uzanm amfibi srlerini andryorlard. Bu kr kayalar hattnn tesinde, deniz gnlaryla parldyordu. Gneyde sivri bir burnun ufku perdelemesi, kynn bu ynde devammediini ya da bu sahilin olduka uzun bir yarmada tr olarak kabul edilmesini salaykilde gneydouya ve gneybatya doru uzanp uzanmadn anlamay engelliyordu. Kzey ucunda ky, miller boyunca, daha yuvarlak bir hat izleyerek devam ediyordu. O nok

arn geri ekilmesiyle aa kan sahil daha alak, daha dz ve yalyarsz bir grgiliyordu.Pencroff ve Harbert batya dndler. Baklar nce, alt, yedi mil tede ykselen doruklan tarafndan engellendi. Ilk rampalarndan sahilin iki mil yaknna dek, yapraklan yazklmeyen aalar sayesinde yemyeil grnen geni aalklar vard. Sonra, ormann kysn kyya dek, drt bir yana dalm koruluklarla kapl geni bir yaylann yeillii beliriyorduafta, kk nehrin sularnn ara sra beliren gnein nlaryla parlad grlyordu, ve old

vrntl seyri, domu olduu da kollar arasna doru yneliyor, Denizci'nin tahta saln braktada, iki yksek granit sur arasndan akmaya balyordu; ancak sol kysndaki kaya duv

duka sarp olsalar da, sa kysndakiler, tam aksine, yava yava alalrlarken, kaya ynlaryalara, kayalar akl talarna, akl talar kaydrak talarna dnyorlard.Bir adaya m ktk? diye mrldand Denizci.Her ne olursa olsun olduka geni olduu ortada! diye karlk verdi Gen ocuk.Bir. ada ne kadar geni olursa olsun, sonuta bir adadr! dedi Pencroff.Ancak hl zme kavuturulamam olan bu nemli sorunun yantn baka bir zamana brarekiyordu. zerinde bulunduklar topraklara gelince, ister ada ister kta olsun, ho grnmk eitli rnleriyle olduka bereketliydi.

Bu grnt mutluluk verici, dedi Pencroff, ve bamza gelen bu felaketten sonra, Ta


26/191

kretmemiz gerekir.Tanrya krler olsun! diye karlk verdi, inanl yrei her eyin yaratcs iin minnetlen Harbert.Pencroff ve Harbert, kaderlerinin zerine kurulduu bu kara parasn uzun sre incelediler, aylesine kapsaml bir gzleme ramen, gelecekte onlar nelerin beklediini tahmin etmelert.Sonra, en ilgin ekilleri sergileyen uzun kayalklar fistosuyla sslenen granit platoyu izleri dndler. Orada ta deliklere yuvalanm yzlerce ku yayordu. Kayalarn zerine drayan Harbert, bu kulardan bir ksmnn havalanmasna neden oldu.Ah! diye haykrd, bunlar martlara hi benzemiyor!Peki bu kularn ad ne? diye sordu Pencroff. Bana kalrsa, bunlar gvercin olaberekten de, bunlar yabani gvercinler ya da dier adlaryla kayalk gvercinleri olmal,rlk verdi Harbert. Onlar kanatlarndaki ifte siyah eritten, beyaz kuyruk kntlarndanvisi tylerinden tanyorum. Kayalk gvercinlerinin yumurtalar en az kendileri kadar le

mal, yeter ki, yuvalarnda birazck brakm olsunlar!.. . " Omlet gibi kzarmamlarsa, olamalar iin gerekli zaman tanmayacaz! diye neeyle yantlad Pencroff.

Omleti nerede piireceksin? diye sordu Harbert. apkann iinde mi?Tamam! diye yantlad Denizci, bu konuda yeterince becerikli saylmam. Yani rafmurtalarla yetineceiz, ocuum, en loplarn halletmeyi ben stleniyorum!Gerekten de, granit kayalarn girinti kntlarn dikkatle inceleyen Pencroff ve Gen ocukuklarda yumurta buldular! Birka dzineyi Denizci'nin mendiline yerletirdikten sonra, denizinkilme zamannn yaklatn dikkate alarak akarsuya doru inmeye baladlar.Nehrin dirseine vardklarnda, saat leden sonra birdi. Aknt imdiden ters dnmeye balahta sal aza doru gtrmek iin sularn alalmasndan yararlanmak gerekiyordu . Pencroff b

ntda kendi bana srklenmeye brakmaya niyetli grnmyor, buna ramen onu ynetmekerine kmay da dnmyordu. Ancak ipler ve halatlar sz konusu olduunda bir denizcnt ekmezdi, kuru sarmaanlar sayesinde sratle rd birka kulalk uzun halat saln arklayan Pencroff, halat eliyle ekerken, Harbert uzun bir srkla sal akntya doru iteliyordu.ler istendii gibi gidiyor, ky boyunca ilerleyen Pencroff devasa odun kitlesini ynlendiriyyun s olmasndan dolay, saln batmasndan endielenmeye gerek yoktu, saat iki olmribacalar'nn birka adm tesindeki nehrin azna ulald.


27/191

5

Tahta saln yknn boaltlmasndan sonra Pencroff'un ilk ii, hava akmnn aralarndan sridorlar kapatarak Peribacalar'n oturmaya elverili hale getirmek oldu. Harbert ile birmlar, talar, i ie gemi dallar ve slak toprak sayesinde &'nn gney rzgarlarna akhlizlerini tkayarak st kvrm yalttlar. Yalnzca sobann dumannn dar verilmesi amacylafa alan dar ve kvrml bir san yolu brakld. Peribacalar ya da drt odaya blnm

cak vahi hayvanlarn yetinebilecei bu karanlk inlere oda demek tartlsa da, en azubetsizdiler ve merkezde bulunan odalarda ayakta durabilmek mmknd. Ince bir kum, zeplyordu, her eyin hesaplanmasnn ardndan, daha iyisi bulunana dek buraya yerleilebilecrar verdiler.Harbert ve Pencroff sohbet ederek almalarn srdryorlard.Belki de, dedi Harbert, arkadalarmz bizimkinden daha iyi bir barnak bulmulardr?Mmkndr, diye yantlad Denizci, ancak elimizde birok olaslk bulunmas,unmamasndan iyidir!

Ah! diye tekrarlad Harbert, Bay Smith'i bulup buraya getirirlerse, tek yapmamz genrya kretmek olacak!Evet! diye mrldand Pencroff. O yaman bir adamd, hem de en hakikisinden!Adamd ... yle mi dedi Harbert. Onu bir daha grmek konusunda hi umudun yok mu?Allah saklasn! diye yantlad Denizci.Peribacasnn oturmaya hazr hale getirilmesi almalar sratle tamamland, Pencroff'un seznden anlalyordu.imdi, dedi, dostlarmz geri dnebilirler. Burada oturulabilir bir barnak bulacaklar.

Geriye oca yerletirerek yemei hazrlamak kalyordu. Bu aslnda kolay bir iti. Geni dz tdaki ilk koridorun dibinde, dar san yolunun azna yerletirilmilerdi. Dumann bu yoldan nmas, ierdeki snn yeterli seviyede tutulmasn salayacakt. Odunlarn odalardan bpolanmasndan sonra, Denizci ocan talarnn zerine kk odun paralar yerletirdi.Denizci bu ile urarken, Harbert ona kibriti olup olmadn sordu.Kukusuz, diye yantlad Pencroff, bereket versin var, mutluluk, nk kibritimiz ya da kavmasa, iimiz ok zor olacakt! Vahilerin yapt gibi iki kuru odun parasn birbirlerine sr yakamaz myz? diye sordu Harbert.O halde, bir deneyin ocuum, kolunuzun yorulmasndan baka bir sonu elde emeyeceinizi greceiz!Bu basit yntem Pasifik adalarnda yaygn olarak kullanlyor.Buna itiraz etmeyeceim, diye yantlad Pencroff, ancak birok kez bu yntemle deneyerekkmaya almama ramen, hibir zaman baarya ulaamadm dikkate alrsak, yerllandklar odunlarn ve onlar birbirlerine srtme tarzlarnn farkl olduunu kabul etmek lazmrumda kibritleri tercih ettiimi itiraf etmeliyim! Kibritlerim nerede?Pencroff, sk bir tiryaki olduu iin yanndan hi ayrmad kutuyu ceketinin ceplerinde aralad. Pantolonun ceplerini kartrdnda ise kutuyu orada da bulamamann aknln yaad

Ite bu berbat bir durum, hatta berbat tesi! dedi gzlerini Harbert'a evirerek. Kutu cebi


28/191

m olmal, onu kaybettim! Peki, ya siz Harbert, akmanz ya da ate yakmaya yarayrhangi bir aracnz yok mu?Hayr, Pencroff!Denizci alnn serte ovuturarak, beraberindeki Gen ocuk'la dar kt.Kumlarn zerini, kayalarn arasn, nehrin kysn byk bir zenle aratrmalarna rabalar boa gitmi, bakr kutu gzlerine arpQlamt.Pencroff, dedi Harbert, kutuyu sepetten aa frlatm olmayasn?

Ona gzm gibi baktm, diye yantlad Denizci, dalgalarn bizi sarst srada denize dmal. Pipomda ayn ekilde kayboldu! Lanet kutu! Nerede olabilir ki?Haydi, deniz ekiliyor, dedi Harbert, karaya ktmz noktaya koalm.Ykselen sularn akl talarnn arasna srkledii kutuyu bulmak mmkn gibi grnmyrbert ve Pencroff hzla, Peribacalar'na yaklak iki. yz ayak mesafede bulunan bir ncek

yya ulatklar mevkiye yneldiler.Orada da, akl talarnn arasnda, kayalarn oyuklarnda titiz bir aratrma yaptlar ama bir smadlar. Bu noktada dtyse, dalgalar kutuyu gtrm olmalyd. Denizci, sular ekilaya kan tm kayalarn aralklarn yoklasa da hibir ey bulamad. Kutunun kayb, bu konda telafisi mmkn olmayan ciddi bir sorun oluturuyordu.mitsizlii alnnn kn kn olmasndan anlalan Pencroff, tek bir sz dahi sylemedi. Haen slanm olan kibritlerden yararlanmann mmkn olmayacan syleyerek onu teselli eedi.Hayr, ocuum, diye yantlad Denizci. Sk skya kapal, bakr bir kutunun iindeymdi ne yapacaz?Elbette ate yakmann bir yolunu bulacaz, dedi Harbert. Bay Smith'in ya da Bay Spibritleri olabilir!

Evet, diye karlk verdi Pencroff, ama, u anda ateimiz olmadna gre arkadalarmzndklerinde, ok da lezzetli bir yemek bulamayacaklar!Ama, dedi Harbert, yanlarnda kavlarnn ya da kibritlerinin bulunmamas mmkn deil!Ben o kadar emin deilim, diye yantlad Denizci ban sallayarak. Bir kere N ab ve Bay Sara imiyor, Bay Spilett'in de kibrit kutusu yerine not defterini sakladn dnyorum!Harbert karlk vermedi. Kutunun kaybedilmesi zc bir olayd. Yine de, Gen ocuk bir e yaklabileceinden emin gibi grnyordu. Daha deneyimli ve bir eyin azl ya da orsnda umutsuzlua kaplmayacak bir adam olan Pencroff ise byle dnmyordu. Her hal

pacaklar tek ey Nab ve Gazeteci'nin dnn beklemekti. Ancak onlar iin hazrlamak istp yumurtal ziyafetten vazgemesi gerekiyordu, i etle yetinecekleri bir sofra, ne kendisi nerleri iin ho bir manzara arz etmeyecekti.Ate bulamayacaklar kesin olan Denizci ve Harbert, yeniden lithodom topladktan sribacalar'na dnmek zere sessizce yola koyuldular.Gzlerini yerden ayrmayan Pencroff, srekli olarak hl bulmay baaramad kutusunu arytta, azndan tahta saln bal olduu keye dek nehrin sol kysn aratrmay da ihmal etmdndan, kt yaylann her yann tarad, orman snrndaki yksek otlarn arasnda y

trmalar da bir sonu vermedi.Harbert ile birlikte Peribacalar'na dndklerinde saat akam beti. Koridorlarn en


29/191

elerine dek didik didik arandn sylemeye gerek bile yok, ancak sonunda bundan da vazgeSaat altya doru, gnein batnn yksek tepelerinin ardnda kaybolmaya balad smsaln zerinde gidip gelen Harbert, Nab ve Gedeon Spilett'in geri dndklerini haber verdi.Yanlarnda kimse yoktu!... Gen ocuk yreinin anlalmaz bir ekilde daraldn hisnizci, nsezilerinde yanlmamt.Mhendis Cyrus Smith'i bulmak mmkn olmamt!Yorgunluktan bitip tkenmi, alktan perian olmu Gazeteci, yanlarna varr varmaz hibiylemeden bir kayann zerine oturdu!Nab'a gelince, kzarm gzleri ne kadar ok aladn gsteriyordu, tutmay baaramadzyalan tm umudunu kaybettiini aka gsteriyordu!Gazeteci, Cyrus Smith'i bulmak amacyla yaplan aratrmalar anlatt. Nab ile birlikte, kkiz milden fazla bir blmn katetmi, yani balonun Cyrus Smith ve kpei Top'un kaybondan bir nceki dnn gerekletii noktann daha da tesine gitmilerdi.Issz kumsaldan birinin getiine dair hibir iz yoktu. Kynn bu blgesinde, ne henz yennm bir akl tana ne de bir ayak izine rastlamamlard. Orada kimsenin yaamad ortadniz de en az sahil kadar sszd ve kynn birka yz ayak tesinde, Mhendis'e mezar olan

e oradayd.O srada ayaa kalkan Nab, hl umudunu tamamyla kaybetmediini belli eden bir ses tonuylaHayr! diye haykrd, hayr! O lmedi! Hayr! Bu olamaz! Ona bir ey olmas imkansz! Bbaka herhangi biri olsa bu mmkndr! Ama o! Asla! O her eyin stesinden gelebilece

amdr!.. .Sonra, gcn kaybederek:Ah! Takatim kalmad! diye mrldand.Harbert ona doru kotu.

Nab, dedi Gen ocuk, onu bulacaz! Tanr, onu bize geri verecek! Ama bu arada bir meniz lazm! Yiyin, biraz yiyin yalvarrm!Bunlar sylerken, zavall Zenci'ye bir avu az miktarda kabuklu uzatyordu!Saatlerdir bir ey yememi olan Nab yemei geri evirdi. Efendisinin varolmad bir dnayamazd ya da yaamak istemiyordu!Gedeon Spilett'e gelince, bu yumuakalar midesine indirdikten sonra, yorgunluktan bitmde, ancak sakin bir ifadeyle kumlarn zerine uzand.O zaman, Harbert ona doru yaklaarak elini tuttu:

Baym, dedi, kendinizi buradan daha rahat hissedeceiniz bir barnak kefettik. Bakn raryor. Gelin orada dinlenin! Yarn, ne yapacamza karar veririz...Ayaa kalkan Gazeteci Gen ocuk'un desteiyle Peribacalar'na yneldi.O srada, yanna yaklaan Pencroff, sanki hibir ey olmamasna doal bir ifadeyle, kendnnda kibrit bulunup bulunmadn sordu.Gazeteci durup ceplerini aratrd, ancak bir ey bulamad:Vard, ama her eyi olduu gibi onu da denize atm olmalym...Denizci ayn soruyu ynelttii Nab'dan da ayn yant aldnda, kendine hakim olamayarak

Lanet olsun! diye haykrd.


30/191

Bu szleri iiten Gazeteci Pencroff'un yanna gitti:Hi kibrit yok mu? dedi.Hi yok, yani ate de yok!Ah! diye haykrd Nab, efendim burada olsayd, size ate yakard!Drt kazazede hi kmldamadan kaygyla birbirlerine baktlar. Sessizlii ilk bozan Harbert olBay Spilett, siz ttn kullanyorsunuz, zerinizde her zaman kibrit tardnz! Biraz daha dirsanz! Tek bir kibrit bile iimizi grecek!

Pantolonunun, yeleinin, paltosunun ceplerini yeniden kartran Gazeteci'nin derin bir akneginin astarna ilimi olan kk bir tahta parasn bulmas Pencroffu sevince brmaklaryla kuman arasndaki bu kk odun parasn yakalasa da, onu ekip kararamad. Bu bir kibrit olmalyd, ve sadece bir tane olduuna gre fosforunu zedelemrekiyordu.Bu ii bana brakr msnz? dedi Gen ocuk.Bu zavalllar iin byk nem tayan bu kk odun parasn, bu be para etmedii bir o kdeerli olan kibriti hi hasar vermeden, byk bir ustalkla karmay baard!Bir kibrit! diye haykrd Pencroff! Ah! Sanki tm ykmze yeniden kavutuk!Kibriti aldktan sonra, arkadalaryla birlikte Peribacalar'nn yolunu tuttu.Uygar lkelerde hi farkna vanlmadan kullanlan ve hibir deeri olmayan bu kk rasnn byk bir titizlikle kullanlmas gerekiyordu. Denizci yeterince kuru oldzlemledikten sonra:Kat gerekecek, dedi.te, diye karlk verdi, biraz tereddt ettikten sonra, not defterinden bir yaprak yrtan Geilett.Gazeteci'nin kendisine uzatt kat parasn alan Pencroff ocan nnde meldi. al rpna yerletirilen birka tutarn ot, yaprak ve kuru yosun, hava akmnn etkisiyle kolayca yaunlar hzla tututurabilecek bir ekilde dzenlendi.Kat parasn tpk pipo ienlerin rzgarl havalarda yaptklar gibi klah biiminde kncroff, onu yosunlarn arasna daldrd. Sonra, yerden ald hafife prtkl bir akl tan ypntlar iinde zenle kurulad ve nefesini tutarak kibriti hafif srtt.lk srtnmenin hibir etkisi olmad. Fosforun syrlmasn istemeyen Pencroff, kibriti yetet akmamt.Hayr, bunu yapamayacam, dedi, elim titriyor. . . kibrit heba olacak... yapam

emiyorum!.. . Ayaa kalkarken, Harbert'a yerini almasn iaret etti.phesiz Gen ocuk hayatnda hi bu kadar heyecanlanmamt. Yrei yerinden kacakmpyordu. Tanrlarn ateini almaya giden Prometeus bile bu grevden onun kadar etkilenmemne de, kibriti hi duraksamadan hzla akl tana srtmesiyle duyulan hafif bir czrtnn ardnskin bir duman yayan mavimtrak hafif bir alev parldad. Kibriti alevi canlandracak bir evaa dndren Harbert, onu kat klahn iine daldrd. Kadn birka saniye iinde alev aerine, yosunlar hzla yanmaya balad.Birka saniye sonra, kuru odun trdamaya balamt, ve Denizci'nin gl soluuyla can

kulu bir alev karanln ortasnda byyordu.


31/191

Nihayet, diye haykrd Pencroff ayaa kalkarken, hayatm boyunca hi bu yecanlanmamtm!Bu atein, dz talardan oluan ocak zerinde canlandna phe yok. Duman dar san yoayca ilerliyor, baca ekiyordu; ve ileri stan bir scaklk yaylmaya balad.Ancak atein snmemesine ve kln altnda her zaman bir miktar korun kalmasna dikkat erekiyordu. Gerektiinde yenilenecek odunun bol miktarda bulunduu gz nne alnrsa, bnzca zen ve dikkat gerektiren bir i olduu sylenebilirdi.Pencroff, ncelikle ocaktan, bir tabak lithodomdan daha besleyici olan bir akam ye-megrarlanmak istedi. Harbert iki dzine yumurta getirdiinde, bir kenara ilimi olan Gazetezrlklar sessizce izliyordu. Kafasndan pe pee, birbirine bal soru geiyordu. Cyrusyor muydu? Yayorsa, nerede olabilirdi? Dalgalarn ortasndan sa olarak kurtuldadna dair bir iaret bulunamamas nasl aklanabilirdi? Nab'a gelince, o hl ruhsuz bir bbi kumsaln zerinde gidip geliyordu.Yumurta piirmenin onlarca yolunu bilen Pencroff u an seim yapacak durumda deildi. Oak kllerin iine yerletirerek, hafif atete pimelerini bekledi.Pime ileminin birka dakika iinde tamamlanmasyla, Denizci Gazeteci'yi akam yeme

yn almaya davet etti. Kazazedelerin bu bilinmeyen kylardaki ilk yemekleri ite bu konda gerekleti. Olduka lezzetli ve beslenme iin gerekli tm minerallere sahip olan bumurtalar, bu zavalllarn kendilerini iyi hissetmelerini salam, onlar kendilerine getirmiti.Ah! Keke bu yemekte ilerinden birisi eksik olmasayd. Eger st ste ylm bu kayardayan ve parlak atein nnde, kuru kumlarn zerinde, Richmound'dan kurtulan be tut

psi orada olsayd, belki de tek yaptklar Tanrya kranlarn sunmak olacakt! Ancak, becduu kadar byk bir birikime de sahip olan tartlmaz efleri Cyrus ne yazk ki aralarnda de

bedeni topran altnda dinlenecek bir mezar bile bulmamt!

25 Mart gn bu ekilde gemi, hava kararmaya balamt. Danda rzgar uulduyor, arttlayan dalgalar kyy dvyordu. Dalgalar tarafndan srklenen akl talar kulaklar sargrltyle yuvarlanyorlard.

Bu yeni kara parasn ilk fark edileri, Mhendis'in ortadan kayboluu, kynn kefi ve kas gibi gnlk olaylar notlan arasna kaydeden Gazeteci, yorgunluun ar basmasyla, kakoridorun kesine ekilip, uykuya dalarak biraz dinlenme frsat buldu.

Ardndan Harbert da uyudu. Denizci'ye gelince, geceyi devaml odun takviyesi yapt onda tilki uykusunda geirdi.

Kazazedelerden biri dinlenmek iin Peribacalar'ndaki yerini almamt. Bu teselli edimkn olmayan, mitsiz kii, gece boyunca kumsalda gidip gelerek efendisine seslenen Nab'd


32/191

6

Kimsenin yaamad izlenimini veren bu kyya gkten den kazazedelerinin sahip olduyalarn dkm abucak yapld.Kaza srasnda zerlerinde bulunan giysileri dnda hibir eyleri yoktu. Yine de Geilett'in gznden kat iin yannda kalan not defteri ve saatini eklemeyi unutmayalm, buricinde ne silahlar, ne aletleri, ne de aklar vard. Sepetteki yolcular balonu hafifletmek

erindeki her eyi aaya atmlard.Ne Daniel de Foe'nun, ne Wyss'in ne, Selkirklerin ne Raynallarn kahramanlar; ne Juan-Fernas'nda ya da Auckland Takmadas'ndaki hayali kahramanlar asla byle bir yoksu

amamlard. Ya karaya vuran gemilerinin depolarnda hububatlar, hayvanlar, aletlephaneler bol miktarda bulunuyor, ya da ilk yaamsal gereksinimlerini karlamalarn salay

enkaz kyya vuruyordu. Her eyden nce doann karsnda bu denli savunmasz deilcak burada, ne aletleri, ne de kap kacaklar vard.Eer Cyrus Smith yanlarnda olup, yaratc zekasndan yararlanarak, birikimlerini uygulairseydi, belki btn mitleri kaybolmayacakt! Ne yazk! Onu bir daha greceklerini hmyorlard. Kazazedelerin artk yalnzca kendilerine ve inanc salam insanlar asla terk etmnrya gvenmeleri gerekiyordu.Ancak, yerlemeden nce, bu sahilin hangi ktaya ait olduunu, burada kimsenin yaamadn, ya da burasnn ssz bir adann kys olup olmadn renmeleri gerekmiyor muBu nemli sorularn yantlarnn en ksa srede verilmesi lazmd, kararlar bu yarultusunda alnacakt. Oysa, Pencroffa gre bir keif gezisine kmadan nce, birka gn bnmas uygundu. Gerekten de, yalnzca yumurtalardan ve yumuakalardan oluan mnyzenginletirrnek gerekti. Balarn sokacak bir barnaklar olmayan kaiflerin byk yorgunlu

lmadan nce glerini toplamalar gerekiyordu.Peribacalar, geici de olsa yeterli barnma imkann sunuyordu. Ate yanmt ve korlar muh

mek hi de zor degildi. imdilik, kayalarda ve kumsalda kabuklular ve yumurtalar vard. Yzleylann doruklarnda uuan u gvercinlerden birkan, sopa darbeleriyle ya da ta adrmenin bir yolu bulunacakt. Belki de komu ormann aalarnda yenmeye elverili meyrd? Nihayet tatl su hemen yaknlarndayd. Bu durumda, kyy ve i blgeleri kefetmek amazenlenecek bir keif gezisine hazrlanabilmek iin, birka gn boyunca, Peribacalanaklamaya karar verildi.

Bu plan zellikle Nab'n iine gelmiti. nsezilerinde olduu kadar dncelerinde de srarlnci'nin kazann meydana geldii kynn bu blmn terk etmek iin hi acelesi yoktu. C

mith'in kaybolduuna inanmyor, inanmak istemiyordu. Hayr, onun gibi bir adamn kynn bz ayak yaknnda dalgalarla srklenerek boulduunu kabul etmiyordu. Dalgalar Mhendenini sahile atmadka, efendisinin cesedini grp kendi elleriyle dokunmadka, onun ldnmayacakt! Bu fikir inat yreinde her zamankinden daha derin bir ekilde kk salmt. yanlsamayd, yine de Denizci bu saydeer yanlsamay ykmak istemedi! Ona gre hi

ktu, Mhendis dalgalarn ortasnda yok olup gitmiti, ancak bunu Nab ile tartmann anlam ypk sahibinin ldg yeri terk etmek istemeyen bir kpek gibiydi ve acs yle bykt ki, bolaslkla onu da lme gtrecekti.


33/191

26 Mart sabah afakla birlikte, Nab yeniden kuzeye doru ilerleyerek, denizin bahtsz Smithtrd o noktaya gitmiti.O gnn le yemei de yine gvercin yumurtalar ve lithodomlarla geitirildi. Harbert kayuklarnda buharlama sonucu kelmi tuz tabakalar bulmutu, bu mineral ykl maddemannda yetimiti.Yemekten sonra Pencroff, Gazeteci'ye Harbert ile birlikte avlanmay deneyecekleri ormanandilerine elik etmek isteyip istemediini sordu. Ancak iyice dndkten sonra, atei canl tupek ihtimal vermeseler de Nab'n yardmna koacak birinin orada kalmasna karar verdiler.Av zaman, Harbert, dedi Denizci. Cephanelerimizi yolumuzun zerinde bulacazeimizi ormanda yapacaz.Ancak, yola kacaklar srada, Harbert kavn bulunmadn dikkate alarak, onun yerini aka bir madde kullanma tedbirliliini gstermeyi nerdi.Hangisini? diye sordu Pencroff.Yanm bezi, diye yantlad Gen ocuk. Gerektiinde kavn yerini tutabilir.Denizci bu fikri olduka ilgin buldu. Yalnzca mendilinin bir parasn feda etmesi gerekiynu yapmaya degerdi ve Pencroff'un geni kareli mendilinin bir blm ksa sre sonra, yan yakuma paras haline geldi. Bu abuk tutuan madde merkez odada, rzgardan ve rutub

nm kk bir kaya oyuunun dibine yerletirildi.O srada, saat sabahn dokuzuydu. Hava giderek sertleiyor, rzgar gneydoudan esiyyann ucunda kvrlarak szlen dumana son bir kez daha gz atan Harbert ve Penribacalar'nn kesini dndkten sonra, nehrin sa kysnda ilerlemeye baladlar.Ormana ulatklarnda, Pencroff ilk aacn en salam dallarn krarak sopa haline dntrrbert bir kayann zerinde ularn yontuyordu. Ah! Bir ba olmas iin neler vermezdi! Savc kyy izleyerek, yksek otlarn arasna daldlar. Nehir, akn gneybatya doru e

sekten itibaren yava yava daralyor, kylan aalarn ifte kemerleriyle kaplanyordu. Yormak istemeyen Pencroff, kendini daima yola kt noktaya geri getirecek olan akaemeye karar verdi. Ancak ky engellerden arnm degildi, bir yanda aalarn aknt seviyk egilen dallan varken, diger yanda sopa darbeleriyle koparlmas gereken sarmaklar ykenler bulunuyordu. Pencroff, paralanan tabakalarn arasna gen bir kedi evikliiyle daalklarn arasnda gzden kaybolan Harbert' fazla uzaklamamas iin uyaryordu.Bu arada, Denizci evrenin zelliklerini dikkatle inceliyordu. Nehrin bu sol kysnda dzmin, i blgelere doru ok hafif bir egimle ykseliyor, bazen de nemlenerek bataklks

rnm sergiliyordu. Ortada grnmeyen ve herhangi yeralt yangndan nehre dklmesi gerekebekesinin varl sezinleniyordu. Ara sra, koruluklarn arasnda ortaya kan kk bilayca alabiliyordu. Kar ky daha engebeliymi gibi grnyor ve talveginde nehrin yer adi daha net bir ekilde grlebiliyordu. Kat kat aalarla kapl tepe gr alann snrlayarde oluturuyordu. Eimlerin aniden ortaya kt ve suya doru eilmi aalarn yalklerinin gcyle tutunduklan bu sa kyda yol almak bir hayli g olacakt.Bu ormann da, daha nce katettikleri ky kadar insan izinden yoksun olduunu eklemeye k. Pencroff trlerini saptayamad drtayakllarn, buradan henz getiklerini belirten erinden baka hibir ey bulamad. Harbert'n da dnd gibi, bu izler hi phe yok ki di

malan gereken rktc vahi hayvanlara aitti; ancak evrede snm bir atein kalntl


34/191

alarn gvdesine saplanm bir baltaya ya da ayak izlerine rastlanmyordu; belki de bu duvinmeleri lazmd; nk Pasifik'in ortasnda yer alan bu kara parasnda, insanoluna ait lar iin pek de arzu edilen bir durum deildi, hatta tam tersine byle bir karlama rknulara yol aabilirdi.Zeminin engellerinden dolay, yavaa ilerleyebilen Harbert ve Pencroff birbirleriyle konsatn nadiren bulabiliyorlard ve bir saatlik bir yryten sonra, ancak bir mil yol alabilmiana dek avn bereketli getii sylenemese de, aalarn dallarnda terek uuan birkaanolunun kendilerinde yaratt yerinde bir endienin etkisiyle olduka vahi grnyor

rbert, ormann bataklkl bir blmnde, dierleri arasnda sivri ve uzun gagasyla dikkati yalapknn andran bir kuu gsterdi. Yine de, kuu, yal apknndan ayran zellii ptalik sert tyleriydi.

Bu bir jakamar'[]olmal, dedi hayvana iyice yaklamay deneyen Harbert.Bu bir jakamarn tadna bakmak iin iyi bir frsat olacak, diye karlk verdi Denizci, ta kzartlmay kabul ederse!O srada, Gen ocuk tarafndan byk bir ustalkla, serte frlatlan bir ta kuun kanatlavdesiyle birletii noktaya isabet etti; ancak darbe yeterince iddetli deildi, jakamar tm h

arak, birka saniye iinde gzden kayboldu.Ne beceriksizim! diye haykrd Harbert. Hayr ocuum! diye karlk verdi Denizci. Atydi, kim olsa isabet ettiremezdi. Haydi! Cannz skmayn! Baka bir gn yakalanz!Yeniden yola koyularak keif gezisine devam ettiler. Avclar ilerledike, giderek seyreklemlayan aalar ho bir grnm sergiliyorlard, ancak hibirinin yenilebilecek trden bir mektu. Pencroff nafile bir abayla ev eyalarnn yapmnda kullanlan ve 40'nc kuzey paraleliinci gney paraleline dek ska rastlanan o deerli palmiyeleri arad. Orman, daha nce Haafndan saptanan deodaralar, Amerika'nn kuzeybat kysnda yetien douglas kknarla

kseklikleri yz elli aya bulan harika kknarlar gibi kozalakllardan oluuyordu.O srada, ksa boylu, gzel tyl bir ku srsnn uzun ve gz alc kuyruklanyla dallarn arlmasyla, kanatlarndaki zayf tyleri etrafa salarak, topran zerini kaplad. Birka tanplayarak dikkatle inceleyen Harbert:Bunlar kuruku', dedi.Be tavuklarn ya da da horozlarn tercih ederdim, diye yantlad Pencroff, ama neyse, zetli midir?yledir, diye karlk verdi Harbert, tatlarna doyum olmaz. Ayrca, yanlmyorsam, yanl

klaarak, onlar sopa darbeleriyle haklamak hi de zor olmayacak.Otlarn arasna szlen Denizci ve Gen ocuk alak dallar' kk kularla kapl bir abine ulatlar. Kurukular, karnlarn doyurmak iin bceklerin geiini bekliyorlard. Taklarnn, destek almalarn salayan orta boy tomurcuklara sk skya tutunduu grlyordu.Ayaa kalkan avclar, sopalarn bir orak gibi kullanarak, kamay hi dnmeden apanmay bekleyen bu kuruku dizilerini adeta bitiler. ilerinden yz tanesinin yere salmas

nra, dierleri nihayet kamaya karar verdiler.Gzel, dedi Pencroff, ite bizim gibi avclara uygun bir av! Onlar ellerimizle toplayacanizci'nin kurukular esnek bir ubua dizmesinin ardndan yola devam edildi. Akarsuyun gru bir kanca oluturacak ekilde hafif bir kemer yapt gzlemlenebiliyordu ancak nehrin da


35/191

mas ve merkez koninin yamacn kaplayan karlarn erimesiyle beslendii dnlrsnemecin fazla uzamayaca sylenebilirdi.Bilindii gibi, bu keif gezisinin asl amac Peribacalan'nn konuklarna mmkn olduuncktarda av eti salamakt. u an iin bu hedefe ulaldn sylemek doru olmazd. Btrmalarn etkin bir ekilde srdrmeye devam eden Denizci, henz hangi trden olduunuk edemeden, yksek otlarn arasnda kaan hayvanlan grdnde kendi kendine svyordup yannda olabilseydi! Ama Top sahibiyle birlikte ortadan kaybolmu ve byk bir ihtim

mt.

gleden sonra e doru, aralarnda ardlarn da bulunduu bir grup aacn ho kyvelerini gagalayan yeni bir ku srs grld. Aniden, gerek bir trompetten kma benztalarn ormanda yankland duyuldu. Bu ilgin sesler, Birleik Devletlerde ormanhorozu' oandrlan tavukgillerden geliyordu. Ksa sre sonra, tyleri pas renginden kahverengine

gien, kahverengi kuyruklu bu kulardan birka ift belirdi. Harbert, bu kularn erkeklyunlarndaki teleklerin kmlmasyla oluan sivri kanat ularndan tand. Pencroff, etleruununki kadar lezzetli, bir tavuk kadar iri olan bu kulan muhakkak avlamalan gerektiine rdi. Ancak bu zor bir iti; nk yanlarna yaklalmasna izin vermiyorlard. Ormanhoroz

ktmekten baka bir ie yaramayan birka baarsz giriimden sonra, Denizci Gen ocuk'a uyledi: Onlar uarken ldremediimize gre, oltayla yakalamay deneyeceiz.Nasl yani, sazan gibi mi? diye haykrd bu neri karsnda olduka arm gibi grbert.Evet, bir sazan gibi, diye yantlad Denizci ciddi bir ifadeyle.Pencroff, otlarn arasnda, her biri iki, yumurta barndran yarm dzine ormanhorozu ymutu. Sahiplerinin geri dnecekleri bu yuvalara hi dokunmamaya zen gsterdi. Oltalar

valarn etrafna kurmay dnyordu, a deil ineli gerek oltalard. Harbert' yuvalarn yan

az uzaklatrdktan sonra, Isaac Walton'n[]

rencisine yarar bir titizlikle aletzrlamaya balad. Harbert baanya ulaacandan phe duyduu bu almay, yznden koalan bir ilgiyle izliyordu. Birbirlerine eklemlenmi ince sarmaanlardan oluan oltalar onmi ayak uzunluundayd. Cce akasyalardan elde edilen ulan bklm iri dikenler, olta inerini tutmak zere sarmaanlarn ucuna baland. Yem olarak da, topran zerinde bol mikunan iri krmz solucanlar kullanld.Bu ilerin tamamlanmasnn ardndan, ustaca gizlenerek otlarn arasndan geen Penkenlerle donanm oltalarn bir ucunu ormanhorozu yuvalarnn kenarna yerletirdi, sonra unu yanna alarak Harbert ile byk bir aacn arkasna gizlendi. kisi birlikte orada sa

klediler. unu da belirtmek gerekir ki, Harbert, Pencroff'un bu giriiminin baanulanacana pek inanmyordu.Avclar iin uzun geen bir yanm saatin ardndan, birok ormanhorozu ifti, Denizci'nin taii gibi yuvalarna geri geldiler. Topra gagalayarak sryorlar ve fark edemeyecekleri birlenmi olan avclarn varlndan habersizmi gibi grnyorlard.O srada, olup bitenleri byk bir dikkatle izleyen Gen ocuk soluunu tutmutu, gzleri fabi alm, dili sanki bir para ormanhorozu eti tadacakm gibi sarkm olan Pencrofredeyse hi nefes almyordu.

Otllarn arasnda gezinen tavukgiller onlarla pek fazla ilgilenmiyorlard. Bunun zerine Pen


36/191

alar sarsarak, solucanlarn hl canlym gibi grnmesini salad.Hi kuku yok ki, Denizci, o srada, bir balkdan daha farkl bir heyecan yayordu; nk aarn iinden geliini gremiyordu.Sarsntlara dikkat kesilen tavukgiller gaga darbeleriyle yemlere saldrdlar. En vahilerindemanhorozu hem solucanlar hem de dikenleri yuttular. Pencroff'un aniden, sert bir ekilde oltarmesiyle, kularn yakalandn belirten kanat rpmalar duyuldu.Hurra! diye haykrd Denizci avlarna ynelerek, ve bir saniye sonra kular elindeydi.Hayatnda ilk kez oltayla ku yakalandn gren Harbert ellerini rpt, ancak olduka mtn Denizci, bunun kendi kefi olmadn ve bu nedenle keif olarak adlandrlamayacan belNe olursa olsun, diye ekledi, iinde bulunduumuz koullarda, daha ok icatlar beklenden!Orman horozlarnn ayaklarndan balanmasyla, Peribacalar'na eli bo dnmemenin sevayan Pencroff, havann kararmaya baladn fark ederek geri dnmeye karar verdi.zlemeleri gereken istikamet, nehir tarafndan belirlenmiti, yalnzca akn takip etmek yeterat altya doru, keif gezisinin etkisiyle olduka bitkin olan Harbert ve Pencroff Peribacalri dnyorlard.


37/191

7

Kumsalda kollarn kavuturmu, hareketsiz bir ekilde bekleyen Gedeon Spilett, dou, da ucu noktasna doru hzla ykselen iri, siyah bir bulutla i ie gemi denize bakyordu. Rdetlenmeye balamt bile ve gnn batyla birlikte giderek sertleiyordu. Gkyz, i kargrnm vard, frtnann ilk belirtileri aka fark edilebiliyordu.

Harbert peribacasna girerken, Pencroff, dncelere dalm olan ve geldiini fark etm

zeteci'ye yneldi.Kt bir gece geireceiz, Bay Spilett! dedi. Yamur ve rzgar, frtnakularnvindirecek!O anda Pencroffu fark ederek geriye dnen Gazeteci'nin ilk szleri yle oldu:Arkadamz alp gtren dalga darbesiyle sarsldmzda, sepet kydan ne kadar uzaktaydBu soruyu beklemeyen Denizci, biraz dndkten sonra yant verdi:En fazla iki gomina.Gomina da ne demek? diye sordu Gedeon Spilett.

Yaklak yirmi kula ya da alt yz ayak. Yani, dedi Gazeteci, Cyrus Smith kynn en n iki yz ayak anda m kayboldu?Yaklak olarak, diye yantlad Pencroff. Kpei de?Evet.Beni artan da bu,'' diye ekledi Gazeteci, arkadamzn da Top'un da boulmu olduunu kek bile, cesetlerinin kyya vurmam olmas dikkat ekici!Bylesine azgn bir denizde, artc deil, diye karlk verdi Denizci. Zaten, aknt oydan ok uzaa srklemi olabilir. yleyse arkadamzn dalgalarn ortasnda can v

duunu mu dnyorsunuz? diye bir kez daha sordu Gazeteci. Benim dncem bu.Tecrbelerinize saygm var Pencroff, dedi Gedeon Spilett, ama bana kalrsa, Cyrus ve Tadan kaybolmalarnn aklanamayacak baz yanlar var.Sizin gibi dnmek isterdim, Bay Spilett, diye yantlad Pencroff. Ama ne yazk ki, kansin!Bunlar syledikten sonra, Denizci Peribacalar'na geri dnd. Canl bir ate ocan zerdyordu. Harbert'n bir kucak dolusu kuru odun ilave etmesiyle, alevler koridorun en karelerini aydnlatt.

Hemen yemek hazrlamaya girien Pencroff, herkesin g kazanmaya ihtiyac olduunu dirak, mny ona gre hazrlamaya karar verdi. Kuruku dizilerini ertesi gn iin ayrdktan sormanhorozunun tylerini yoldu ve ksa sre sonra bir ie geirilmi olan tavukgiller, alev

nan atein zerinde kzaryorlard.Akam yedide Nab hl geri dnmemiti. Uzun sren bu yokluk Pencroffu endielendiriyordinmeyen topraklarda Zenci'nin bana bir kaza gelmi olmasndan ya da umutsuzluun etklikeli bir maceraya atlmasndan korkuyordu. Ancak Harbert bu yokluu daha farkl bir erumluyordu. Ona gre, Nab'n geri dnmemesi, aratrmalarn uzatmasn gerektirecek yenrumla kar karya olmasndan kaynaklanyordu. Her yeni gelime Cyrus Smith'le ilgili olac

re, umut verici bir gelime karlam olmasa, Nab neden geri dnmesindi? Belki bir ipuc


38/191

ak izi, bir kalnt bulmutu ve u an bu izleri sryordu? Belki de imdi efendisinin yanndaydGen ocuk byle dnyor, byle konuuyordu. Arkadalan onu sessizce dinlerlerken yalzeteci bayla onu onaylayan iaretler yapyordu. Ancak, Pencroffa gre Nab'n geri dnmemedeni aratrmalarn bir nceki gnden daha uzaklarda srdrmesiydi.Belli belirsiz nsezilerinin etkisiyle heyecanlanan Harbert, birok kez Nab'n ardndan gitmeerdi. Ancak Pencroff bunun hibir ie yaramayacan, bu karanlkta ve kt hava koullab'n izlerini bulmay baaramayacaklarn ve en iyisinin beklemek olduunu anlatt. Eer ertes geri dnmemise, Harbert ile onu aramaya gitmekte hi tereddt etmeyecekti.Gedeon Spilett de herhangi bir blnmeye yol amamak iin Denizci'nin dncesini onayrbert planndan vazgemek zorunda kald; ama iki iri damla gzlerinden szld.Gazeteci bu temiz yrekli genci kucaklamaktan kendini alamad.Hava iyiden iyiye bozmaya balamt. Gneydoudan esen sert bir rzgar, sahili benzersidetle dvyordu. Alalmakta olan denizin, kynn andaki ilk kayalklarn snrnda fuldad duyuluyordu. Kasrgann damlalar halinde pskrttg yamur, sv bir sis tabakdrrcasna ykseliyordu. Sanki buhar kmeleri, boalan p arabalar gibi iddetle hrdkl talaryla kapl kyya doru srkleniyordu. Rzgarn havalandrd kumlar yamur tanel

narak frtnay daha da katlanlmaz hale getiriyordu. Havada hem kat hem de sv taneuyordu. Nehrin azyla surun yar arasnda burgalar dnp duruyor, bu girdaptan kurtulan akalar, dibinde akarsuyun uzand dar vadiden baka k yolu bulamadndan kar konuiddetle o noktaya savruluyordu. Bu durumda, dar san yolundan dar atlan ocan dum

ridorlara dolarak, peribacasnn iini oturulmaz bir hale getiriyordu.te bu nedenle ormanhorozlar pier pimez Pencroff atei canlandrmaktan vazgeti ve sallerin altndaki korlan muhafaza etti.Saat sekizde, Nab hl ortalarda yoktu; ancak imdi, yalnzca bu korkun frtnadan dolay

nemediine ve kasrgann sona ermesini ya da gnn domasn beklemek iin bir snak arrunda kaldna inanlabilirdi. Onu arayp bulabilmek iin ardndan gitme dncesine gelincullar altnda byle bir ie kalkmak mmkn degildi.Akam yemegi yalnzca av etinden oluuyordu. Olduka lezzetli olan bu eti byk bir afdiler. Uzun keif gezisi srasnda itahlar kabaran Pencroff ve Harbert orman horozmiklerine kadar syrmlard.Sonra, her biri bir gece nce yattklan kelerine ekildiler, ocan kenarna boylu boyanm olan Denizci'nin yanna kvrlan Harbert, ksa sre iinde derin bir uykuya dald.

Darda, gecenin ilerlemesiyle iddetlenen frtna rktc boyutlara ulayor, kasrgannsaklan Richmond'dan Pasifik'teki bu kara parasna dek srkledii gnlerdekinden myordu. Ekinoks dnemlerinde sk grlen ve felaketlere yol aan bu frtnalar, ze

kelerini dindirecek engellerle karlamadklarnda tehlikeli bir hal alabiliyorlard! Doudan srgann darbelerine ak olan bu kynn, hibir tasvirin aklayamayaca lde bydetle dvld tahmin edilebilirdi.Ne mutlu ki, Peribacalan'n oluturan kayalar olduka salam bir ekilde kmelenmilerdi. Yidevasa granit bloklardan bazlar yeterince dengede durmadklan iin, temellerinin ze

lanr gibiydiler. Ellerini dayad duvarda yaylan bu titreimleri hisseden Pencroff, yine de k

ndine korkacak bir ey olmadn, doann hazrlam olduu barnan kmeyec


39/191


40/191

Bu ekilde havlayan Top'tan bakas olamazd! Peki yalnz myd, yoksa yannda biri var mlnz olmas akla daha uygundu, nk yannda Nab olsa oktan Peribacalar'na ynelmi olurlGazeteci'ye sesini duyuramayan Denizci, kendisini orada beklemelerini belirten bir biimde, ni skt, sonra koridora geri dnd.Bir saniye sonra, elindeki yanan al demetiyle dar karak, onu karanlklara doru salladslklarla kpee orada olduunu iaret etti.Adeta beklenen bu iaret, havlamalarla karlk buldu ve ksa sre sonra, bir kpek hzla kor

d. Pencroff, Harbert ve Gedeon Spilett peinden gittiler.Bir kucak kuru odunun kzlerin zerine atlmasyla, koridor canl bir atele aydnland.Bu Top! diye haykrd Harbert.Bu gerekten de Top'tu, gzel bir anglo-normand, hzl bacaklar ve gl koku alma duyur iki rkn en nemli niteliklerini bnyesinde barndryordu.Bu Mhendis Cyrus Smith'in kpeiydi.Ama yalnzd! Ne sahibi, ne de Nab yannda deildi!Peki, igdleri onu hi bilmedii Peribacalar'na kadar nasl getirmiti? zellikle bu frt

asnda, bylesine karanlk bir gecede bunu aklamak mmkn grnmyordu! Ancak dahemlisi, Top hite. yorgun grnmyordu, hatta tylerinin zerinde amur ve kum izleri de yoktuHarbert onu kendine doru ekerek ban okarken, kpek kendisini bu sevgi gsteptrarak boynunu Gen ocuk'un ellerine sryordu.Kpek bulunduysa, sahibi de bulunacak! dedi Gazeteci.Tanr byle istiyor! diye karlk verdi Harbert. Gidelim! Top bize yolu gsterecek!Pencroff bu neriye kar kmad. Top'un geri dnyle, tahminlerinde yanlm oldusediyordu.

Yola koyulalm! dedi.Ocan korlarn titizlikle rten Denizci, dnte atei canl bulabilmek iin birka odun parllerin altna yerletirdi. Sonra, yemekten artakalanlar yanna alarak beraberindeki Gazeten ocuk'la, hafif hafif havlayarak kendisini izlemeye davet eder gibi gzken kpein pear kt.O srada, belki de iddeti doruk noktasna ulam olan frtna ortal kasp kavuruyordu. Gn hizada olan

jules verne, esrarlı ada i

Documents