11

1

.Mean S

เศรษฐกิจโลกเผชิญบททดสอบครั้งสําคัญจากเหตุการณแผนดินไหวครั้งรุนแรงในรอบกวา 140 ป...ตามดวยวิกฤตนิวเคลียรครั้งรุนแรงในญี่ปุน

วิกฤตการณที่เกิดขึ้นสรางความปนปวนตอตลาดการเงินโลก ซํ้าเติมเหตุวุนวายในตะวันออกกลางและวิกฤตหนี้ในยุโรปที่ยังไมสามารถหาทางออก

ทางการญี่ ปุนอัดฉีดเม็ดเงินจํานวนมาเพื่อเสริมสภาพคลองและรักษาเสถียรภาพตลาดการเงินของประเทศในระยะสั้น ขณะที่กลุมประเทศ G7 หันมารวมมือกันสกัดเงินเยนแข็งคา ซ่ึงเปนการดําเนินการครั้งแรกในรอบ กวา 10 ป

นอกจากความเสียหายที่เกิดขึ้นกับตลาดการเงินของประเทศแลว ในระยะยาวการเรงฟนฟูประเทศยังทําใหฐานะการคลังของญี่ปุนมีแนวโนมออนแอลง และอาจสงผลกระทบตอความนาเชื่อถือของประเทศในอนาคต

ในสวนของประเทศไทย สิ่งที่เกิดขึ้นยอมสงผลกระทบตอเศรษฐกิจไทยในฐานะที่ญี่ ปุนเปนประเทศคูคาหลักและมีบทบาทสําคัญในหวงโซ อุปทานของอุตสาหกรรมในประเทศ ขณะที่ในระยะยาวการเรงฟนฟูบูรณะประเทศอาจสงผลกระทบในแงเม็ดเงินลงทุนโดยตรงจากญี่ปุนที่ลดระดับลง

วิกฤตนิวเคลียรในญี่ปุน ....ส่ันคลอนเศรษฐกิจญี่ปุน

ภาพขาวที่ปรากฎตามสื่อตางๆ ทั้งรายงานทางโทรทัศนและสื่อส่ิงพิมพในชวงกวา 1 สัปดาห ที่ผานมาคงไมมีประเด็นขาวใดรอนแรงไปกวาเหตุการณแผนดินไหวในญี่ปุน ตอเนื่องไปถึงความเสียหาย ที่เกิดจากคลื่นยักษสูงระดับ 10 เมตรซึ่งพัดเขาถลมชายฝงทางดานตะวันออกของญี่ปุน แตสถานการณ มีความรุนแรงมากขึ้นเมื่อภัยพิบัติดังกลาวไดสงใหโรงงานนิวเคลียรที่เมืองฟูกุชิมาเกิดการระเบิด ตามมาดวยการรั่วไหลของสารกัมมันตรังสีในบริเวณโดยรอบจนถึงขั้นที่ทางการญี่ปุนตองส่ังอพยพประชาชน ออกจากพื้นที่เพื่อปองกันไมใหประชาชนไดรับอันตรายจากการรั่วไหลของสารพิษ ตอไปนี้เปนลําดับเหตุการณที่เกิดขึ้นในญี่ปุน ซึ่งแสดงใหเห็นถึงความรุนแรงของปญหาและความพยามยามของทางการญี่ปุน รวมทั้งผูที่เกี่ยวของในการรับมือกับวิกฤตการณรายแรงในครั้งนี้

KBank FX & Rates Strategies

วิกฤตนวิเคลยีรญี่ปุน... เพิ่มความเสีย่งในการฟนตัวของเศรษฐกิจโลก

Economics / Strategy FX / Rates 21 March 2011

Warunee Sithithaworn warunee.si @kasikornbank.com

22

2

ตารางที่ 1 : ลําดับเหตุการณแผนดินไหวและวิกฤตการณนิวเคลียรในญี่ปุน

วันที่ สถานการณ 11 มีนาคม เกิดเหตุแผนดินไหวขนาด 9 ริกเตอรและคลื่นยักษสินามิพัดเขาทางชายฝงตะวันออกของ

ญี่ปุน สงผลใหสนามบินเซนไดตองปดการใหบริการและเกิดเหตุเพลงิไหมที่โรงกลั่นน้าํมัน ในเมืองจิบะ

12 มีนาคม อาคารเตาที่ 1 โรงปฎิกรณที่ฟูกุชิมาระเบิด บริษัทการไฟฟาญี่ปุน (เทปโค) เร่ิมสูบน้ําทะเล เขาไปในเตาที่ 1 และ 3 เพ่ือลดความรอนในเตาปฎิกรณ รัฐบาลสั่งอพยพคนออกนอกพื้นที่ พรอมสงทีมกูภัยลงพ้ืนที่ ขณะที่มีรายงานจํานวนผูเสียชีวิตราว 1,000 คนและกวา 4 ลานครัวเรือนขาดน้ําและไฟฟา

13 มีนาคม ยอดผูเสยีชีวิตเพิ่มขึ้นเปน 1,300 คน และมีรายงานการรั่วไหลของสารกํามันตรังสี 14 มีนาคม อาคารเตาที่ 3 โรงปฎิกรณที่ฟูกุชิมาระเบิด บริษัทการไฟฟาญี่ปุน (เทปโค) ฉีดน้ําทะเลเขาใส

เพ่ือลดอุณหภูมิภายในเตาที่ 2 เนือ่งจากระดับน้ําในเตาลดลงอยางรวดเร็ว 15 มีนาคม อาคารเตาที่ 2 และ 4 โรงปฎิกรณทีฟู่กุชิมาระเบิด และมีสารกัมมันตรังสีร่ัวไหลในระดับสูง

บริษัทการไฟฟาญี่ปุน (เทปโค) สัง่อพยพเจาหนาทีท่ี่ไมเกี่ยวของออกจากพื้นที่ โดยเหลือเจาหนาที่ประจําการเพียง 50 คน

16 มีนาคม เพลิงไหมอาคารเตาที่ 4 เปนครั้งที ่2 สํานักงานตํารวจแหงชาติสงรถบรรทุกน้ําเขาไปยังโรงปฎิกรณเพ่ือฉีดน้าํเขาใสบอเก็บกักเชื้อเพลิงใชแลวเพื่อลดอุณหภูมิภายในเตาลง ขณะที่บริษัทการไฟฟาญี่ปุน (เทปโค) ใชเฮลิคอปเตอรปลอยน้ําลงมายงับอกักเกบ็ผานชองเพดาน ที่พังจากเหตุระเบดิของอาคารเตาที่ 4

17 มีนาคม เจาหนาที่ใชเฮลิคอปเตอรชีนุกฉีดน้าํรดอาคารเตาที่ 3 และ 4 และเติมน้ําในบอเกบ็แทงเชื้อเพลิงใชแลวในเตาที่ 4 แตไมเปนผล ขณะที่สํานกังานพลังงานปรมาณูสากล (ไอเออีเอ) เตือนวาอุณหภูมิในอางเกบ็เชือ้เพลงิเตา 4, 5 และ 6 ยังเพิ่มขึ้นอยางตอเนือ่งและเกินกวาที่ ควรจะเปน

19 มีนาคม เจาหนาที่ยังคงระดมฉีดน้ําเขาไปในบอเชื้อเพลงิเตาที่ 1-4 อยางตอเนือ่ง และเรงวางสายไฟเพ่ือเชือ่มตอระบบไฟฟาภายในเตาที่ 1 และ 2 เพ่ือใหระบบหลอเย็นสามารถกลับมาทํางานอีกครั้ง ขณะทีส่ํานักงานความปลอดภัยดานนิวเคลียรญี่ปุนยกระดับอนัตรายนิวเคลียรจากระดับ 4 เปน 5 ซึง่เปนระดับเดียวกบัเหตุระเบิดโรงไฟฟาเกาะทรี ไมลของสหรัฐฯ ในป 1979

20 มีนาคม บริษัทการไฟฟาญี่ปุน (เทปโค) แจงวาสามารถเชื่อมตอระบบไฟฟาอาคารหมายเลข 5 และ 6 ซึ่งทําใหระบบหลอเย็นในอาคารกลับมาใชงานไดอีกครั้งและหวังวาจะสามารถเชือ่มตอระบบไฟฟาในทุกอาคารปฎิกรณนิวเคลียรได

33

3

ประเมินความเสียหายตอเศรษฐกิจญี่ปุน

สําหรับความเสียหายและผลกระทบจากเหตุแผนดินไหวที่ มีตอเศรษฐกิจญี่ปุนครั้งนี้ ในเบื้องตน หลายฝายตางเปรียบเทียบความเสียหายจากเหตุการณแผนดินไหวครั้งนี้กับการเกิดแผนดินไหวครั้งรุนแรงที่เมืองโกเบในป 2538 ซึ่งในครั้งนั้นผลกระทบที่เกิดขึ้นตอเศรษฐกิจญี่ปุนคอนขางรุนแรง เนื่องจากโกเบเปนเมืองศูนยกลางทางเศรษฐกิจและมีความคั่งของกิจกรรมตางๆ ทางเศรษฐกิจ ขณะที่เหตุการณแผนดินไหวในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของญี่ปุนในรอบนี้ ในเบื้องตนมีการประเมินวาความเสียหายที่เกิดขึ้นจะมีระดับต่ํากวา เนื่องจากพื้นที่เกิดเหตุไมไดเปนศูนยกลางเศรษฐกิจของประเทศ โดยจากการประเมินเบื้องตนมองวาความเสียหายทางเศรษฐกิจจะอยูที่ราว 14-15 ลานลานเยน ซึ่งมูลคาความเสียหายต่ํากวาถึง 40% ที่เคยเกิดขึ้นที่โกเบซึ่งสงผลกระทบตอเศรษฐกิจญี่ปุนราว 40 ลานเยน

อยางไรก็ดีการประเมินผลในขั้นตนดูจะใหภาพความเสียหายที่ต่ําเกินจริงเนื่องจากยังไมไดมีการรวมปจจัยเสี่ยงจากการระเบิดของโรงงานนิวเคลียรที่มีความรุนแรงมากขึ้น โดยบริษัทการไฟฟาญี่ปุน (เทปโค) กลาววาระดับของสารกัมมัตรังสีมีความรุนแรง มากขึ้นและเพิ่มขึ้นแตะระดับที่เปนอันตรายตอมนุษยที่ 10-200 มิลลิซีเวิรต ซึ่งสูงกวาระดับที่คนรับไดถึง160 เทาตัว ขณะที่ในเบื้องตนทางการญี่ปุนมี การสั่งอพยพประชาชนรอบโรงงานทันที ขณะที่การแพรกระจายของสารกัมมันตรังสียังเริ่มสงผลกระทบตอกิจกรรมทางเศรษฐกิจในวงกวางและอาจกระจายตัวไกลออกไปถึงกรุงโตเกียวซึ่งเปนศูนยกลางเศรษฐกิจของประเทศ ทําใหความเสียหายตอเศรษฐกิจของประเทศมีแนวโนมบานปลายออกไป ลาสุดมีการประเมินผลกระทบที่เกิดขึ้นในครั้งนี้วาอาจทําใหเศรษฐกิจญี่ปุนมีการขยายตัวลดลงราว 0.2% จากเดิมที่มองวาเศรษฐกิจจะขยายตัวไดราว 1.4% ในปนี้ และผลกระทบจากเศรษฐกิจอาจเพิ่มสูงขึ้นหากการ แข็งคาของเงินเยนสงผลกระทบตอภาคสงออกของประเทศ

ทั้งนี้หากพิจารณาในแงของผลกระทบที่เกิดขึ้นกับตลาดการเงิน วิกกฤตการณในญี่ปุนใน ครั้งนี้สงผลกระทบอยางมีนัยสําคัญตอภาวการณลงทุนในตลาดหุนตลาดหุนญี่ปุน เห็นไดจากดัชนีนิเกอิ มีการปรับตัวลงนับจากเปดตลาดในวันทําการแรกของสัปดาห (14 มีนาคม) และมีการทรุดตัวลงกวา 14% ในชวงการซื้อขายระหวางวันภายหลังมีรายงานวาเกิดเหตุระเบิดที่โรงงานนิวเคลียรและมีขาวการร่ัวไหลของสารกัมมันตรังสีซึ่งเปนสัญญาณเตือนวาสถานการณในญี่ปุนมีความรุนแรงมากขึ้นกระตุนให นักลงทุนมีการเทขายอยางมาก ซึ่งสถานการณดังกลาวยังสงผลกระทบลุกลามไปสูตลาดหุนทั่วโลก ทั้งตลาดหุนสหรัฐฯ ยุโรปและเอเชียที่มีปรับตัวในทิศทางเดียวกัน ซึ่งจากรูปที่ 1 เปนการเคลื่อนไหวของดัชนี VIX Index ซึ่งเปนเครื่องชี้ความผันผวนในตลาดหุน จะเห็นไดวาดัชนีมีการพุงสูงขึ้นอีกครั้ง สะทอนถึง ความไมม่ันใจหรือความกลัวของนักลงทุนตอเหตุการณที่เกิดขึ้น

44

4

รูปที่ 1 : ดัชนี VIX Index ปรับตัวสูงขึ้นสะทอนความผันผวนในตลาดหุน รูปที่ 2 : ดัชนี VIX Index ปรับตัวสูงขึ้นสะทอนความผันผวนในตลาดหุน VIX Index

01020

30405060

7080

1991

1993

1995

1997

1999

2001

2003

2005

2007

2009

2011

USD/JPY Movement

708090

100110120130140150160

1991

1993

1995

1997

1999

2001

2003

2005

2007

2009

2011

USD/JPYMOV AVG 30 DMOV AVG 200 D

Source: Bloomberg, KBank Source: Bloomberg, Kbank

นอกจากนี้ ส่ิงที่สรางความกังวลอยางมากตอผูกําหนดนโยบาย คือการเคลื่อนไหวของคาเงินเยน โดยในชวงสัปดาหที่ผานมา คาเงินเยนมีการปรับแข็งคาขึ้นอยางรวดเร็วจากการที่บริษัทประกันและบริษัทญี่ปุนจะมีการเรงสงเงินกลับประเทศเพื่อนําไปฟนฟูกิจการที่ไดรับผลกระทบจากเหตุแผนดินไหว รวมทั้งกระแสเงินไหลกลับประเทศจากการที่นักลงทุนญี่ปุนที่เคยนําเงินลงทุนตนทุนดอกเบี้ยต่ําไปลงทุนในสินทรัพยตางประเทศที่ใหผลตอบแทนที่ดีกวา เริ่มถอนเงินลงทุนกลับจากตางประเทศ ซึ่งเปนอีกปจจัยที่หนุนใหเงินเยนปรับแข็งคาขึ้น อยางไรก็ดีอีกปจจัยหนึ่งคือการที่นักลงทุนรวมทั้งนักเก็งกําไรตางเขาถือ ครองเงินเยนเพิ่มขึ้น จึงเปนอีกปจจัยที่ยิ่งเรงใหเงินเยนปรับแข็งคาขึ้นอยางรวดเร็ว โดยปรับตัวขึ้นทดสอบระดับ 76.25 ซึ่งเปนสถิติแข็งคาที่สุดและสูงกวาสถิติเดิมที่ 76.75 ที่เคยทําไวในชวงหลังเกิดเหตุการณแผนดินไหวที่โกเบในป 2538

อยางไรก็ดีในชวงปลายสัปดาห กลุมประเทศอุตสาหกรรมชั้นนํา G7 จะรวมมือกันเขาแทรกแซงตลาดอัตราแลกเปลี่ยนโดยขายเงินเยนและเขาซื้อดอลลารสหรัฐฯ เพื่อสกัดการแข็งคาของเงิน เยนซึ่งเปนความรวมมือกันเปนครั้งแรกในรอบกวา 10 ปหรือนับตั้งแตป 2000 เปนตนมา ซึ่งการดําเนินการดังกลาวสงผลใหเงินเยนในชวงเชาวันที่ 18 มีนาคม เริ่มออนคาลงโดยอยูที่ 81.81 ในตลาดเงินเอเชียหรือออนคา ลงกวา 3% จากระดับ 79.19 ในชวงกอนหนา รูปที่ 3 : การเคลื่อนไหวของเงินเยนและสัญญาซื้อขายเงินเยนลวงหนา รูปที่ 4 : การเคลื่อนไหวของเงินเยนกบัสวนตางอัตราดอกเบี้ยสหรัฐฯ-ญ่ีปุน

707580859095

100105110115

Mar-08 Sep-08 Mar-09 Sep-09 Mar-10 Sep-10 Mar-11-80

-60

-40

-20

0

20

40

60

80

JPY non-commercial net position (right axis : 1,000 contracts) USD/JPY (left axis)

0100200300400500600700800

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 201170

80

90

100

110

120

130

140

2 yr US-Japan swap spread (left axis : bp) USD/JPY (right axis)

Source: Bloomberg, KBank Source: Bloomberg, Kbank

55

5

อยางไรก็ดีส่ิงที่เกิดขึ้นดังกลาวอาจเปนผลกระทบที่เกิดขึ้นในระยะสั้น แตผลกระทบในระยะยาวที่เศรษฐกิจญี่ปุนตองเผชิญ นั่นคือ ฐานะการคลังที่มีแนวโนมแยลงเนื่องจากการเม็ดเงินจํานวนมากที่ทางการจําเปนตองอัดฉีดเขาสูระบบเศรษฐกิจ โดยรัฐบาลนายนาโอโตะ คังไดประกาศแผนซอมแซมและฟนฟูบูรณะประเทศวงเงิน 4 ลานลานเยนเพื่อซอมแซมระบบสาธารณูปโภคและการบูรณะฟนฟูประเทศ ซึ่งจะยิ่งเปนการซ้ําเติมใหฐานะการคลังของประเทศย่ําแยลง จากปจจุบันที่ตัวเลขการกอหนี้ภาครัฐอยู ในระดับสูงกวา 200% ของ GDP ซึ่งสูงมากหากเทียบกับประเทศอุตสาหกรรมหลักหรือกลุม G7 ดวยกัน

ทั้งนี้ฐานะการคลังที่แยลงยอมสงผลบั่นทอนความนาเชื่อถือของประเทศในอนาคตเชนกัน หลังจากในชวงตนปสถานบันจัดอันดับความนาเชื่อถือ S&P มีการปรับลดอันดับความนาเชื่อถือของญี่ปุน ตามดวยมูดีส อินเวสเตอร เซอรวิสที่ดําเนินการในลักษณะเดียวกัน แนนอนวาเหตุการณแผนดินไหวครั้งรุนแรงที่เกิดขึ้นและฐานะการคลังที่ออนแออาจเปนปจจัยที่สถาบันจัดอันดับความนาเชื่อถือระหวางประเทศมีการปรับลดอันดับความนาเชื่อถือของญี่ปุนลงอีกในอนาคต รูปที่ 4 : หนี้สาธารณะของญี่ปุนอยูในระดับสูงเทียบกับประเทศในกลุม G 7 รูปที่ 5 : อัตราผลตอบแทนพันธบัตรของญี่ปุน

G7 Public debt per GDP (%)

204.2

132.7

98.5 97.1 88.6 85.5 81.3

0

50

100

150

200

250

Japan Italy US France UK Canada Germany

Japan government bond yield (%)

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

Mar-07 Sep-07 Mar-08 Sep-08 Mar-09 Sep-09 Mar-10 Sep-10 Mar-11

2 yr 5 yr 10 yr

Source: Bloomberg, KBank Source: Bloomberg, Kbank

การดําเนนิการของธนาคารกลางญี่ปุน

ความเสียหายจากเหตุแผนดินไหวที่เกิดขึ้นตอสาธารณูปโภคตางๆ ในประเทศ ในขณะที่ทางการญี่ปุนระดมกําลังอยางเต็มที่ในการเขาคลี่คลายวิกฤตที่เกิดขึ้น ในอีกดานหนึ่งผลกระทบที่เกิดขึ้นตอตลาดการเงินในประเทศยอมเปนหนาที่ของธนาคารกลางญี่ปุน (บีโอเจ) ที่จําเปนตองยื่นมือเขามาดูแลเพื่อสกัดวิกฤตปญหาที่เกิดขึ้น โดยเฉพาะเพื่อดับความตื่นตะหนกของนักลงทุนที่มีการเทขายอยางหนัก ในตลาดหุนญี่ปุนเห็นจากการดิ่งลงอยางรุนแรงของดัชนีนิเกอิตลาดหุนญี่ปุน โดยวันที่ 14 มีนาคม ธนาคารกลางญี่ปุน (บีโอเจ) ประกาศอัดฉีดเงินหนุนระบบการเงินของประเทศวงเงินสูงเปนประวัติการณ ถึง 15 ลานลานเยน พรอมทั้งขยายมาตรการเขาซื้อหลักทรัพยเปนเงินอีก 10 ลานลานเยน หรือเพิ่มขึ้นถึง 2 เทาจากวงเงินที่กําหนดไวเดิมเพื่อลดความกังวลในตลาดและปองกันไมใหตนทุนการกูยืมระยะสั้นพุงสูงขึ้นและยังมีการอัดฉีดเม็ดเงินเพิ่มเติมอีก 8 ลานลานเยนในวันที่ 15 มีนาคม โดยมีเปาประสงคเพื่อ รักษาเสถียรภาพตลาดการเงินของประเทศในระยะสั้นไว

66

6

การดําเนินการในชวงแรกจะไดรับการตอบรับในเชิงบวกจากตลาดการเงิน เห็นไดจากการดีดตัวขึ้นของตลาดหุนญี่ปุน แตดูเหมือนยาที่ธนาคารกลางจัดใหยังไมแรงพอที่จะชวยลดความตื่นตระหนกที่เกิดขึ้น ขณะที่ความเสียหายและผลกระทบที่มีตอเศรษฐกิจยังไมสามารถประเมินออกมาเปนจํานวนเงิน ที่ชัดเจนได สถานการณดังกลาวทําใหนักลงทุนมีการเทขายสินทรัพยเสียงและหันกลับไปถือเงินสด มากขึ้น สงผลใหภาวะการลงทุนในตลาดหุนญี่ปุนตองเผชิญแรงกดดันอยางหนักตลอดทั้งสัปดาห

อยางไรก็ดีแมการดําเนินการในขั้นตนของทางการญี่ปุนจะไมสามารถทําใหความตื่นตระหนกของนักลงทุนจบลงได แตอยางนอยก็เปนการแสดงใหเห็นถึงความพยายามของทางการในการเขามา กอบกูสถานการณใหฟนกลับคืนมาโดยเร็ว และสะทอนถึงความมุงมั่นของทางการในการทําทุกทางเพื่อสรางเสถียรภาพแกตลาดการเงินของประเทศ และยังคงสะทอนถึงความพยายามของทางการที่ไมยอม ถอดใจในการประคับประคองตลาดการเงิน และชวยใหตลาดการเงินและเศรษฐกิจของประเทศเดินหนาตอไปได

ประเมินผลกระทบตอเศรษฐกิจไทย

หายนะในญี่ปุนทําใหการฟนตัวของเศรษฐกิจโลกมีความไมแนนอนมากขึ้น ซ้ําเติมปจจัยเสี่ยงจากเหตุวุนวายในตะวันออกกลางที่ทวีความรุนแรงมากขึ้น ทั้งนี้เหตุการณแผนดินไหวที่เกิดขึ้นในญี่ปุนสรางความเสียหายแกโครงสรางพื้นฐานในประเทศ และทําใหเกิดปญหาการขาดแคลนไฟฟาในหลาย พื้นที่และทําใหโรงงานอุตสาหกรรมสําคัญตองปดดําเนินการชั่วคราว ยอมสงผลกระทบไปถึงอุตสาหกรรมการผลิตทั่วโลก ในแงของซับพลายเชนหรือหวงโซอุปทานในตลาดโลก เนื่องจากญี่ปุนมีบทบาทสําคัญในการเปนซับพลายเชนของอุตสาหกรรมสําคัญทั้งอุตสาหกรรมเคมีภัณฑ ปโตรเคมี รถยนต ชิ้นสวนอิเลคทรอนิกส และวัตถุดิบตางๆ เมื่อระบบการขนสงไดรับความเสียหายจากเหตุแผนดินไหว กลุมผูผลิต ในญี่ปุนและประเทศอื่นๆ ยอมไดรับผลกระทบจากภาวะการขาดแคลนสินคา และทําใหมีคําถามตามมาวาส่ิงที่เกิดขึ้นจะสงผลกระทบตอเศรษฐกิจไทยอยางไรในฐานะที่ญี่ปุนเปนประเทศคูคาและประเทศผูลงทุนรายสําคัญของไทย

รูปที่ 6 : ตลาดสงออกสําคัญของไทย รูปที่ 7 : ตลาดนําเขาสําคัญของไทย

Thailand's export destination 2010US

10%Japan10%

China11%

EU11%

Others35%

ASEAN23%

Thailand's imports by country 2010

Japan21%

China13%

EU8%

ASEAN17%

Others24%

US6%

Middle East11%

Source: Bloomberg, KBank Source: Bloomberg, Kbank

77

7

ในแงของการสงออก การที่เศรษฐกิจญี่ปุนมีแนวโนมชะลอตัวลงยอมสงผลกระทบตอภาคสงออกของไทย เนื่องจากญี่ปุนนับเปนตลาดสงออกสําคัญโดยมีสัดสวนราว 10.5% ของการสงออกรวมของไทย และหากพิจารณาลงไปในรายละเอียดสินคาพบวา สินคาที่ไทยสงออกไปญี่ปุนมากเปนอันดับแรกไดแก คอมพิวเตอรและชิ้นสวน ชิ้นสวนยานยนต โดยมีสัดสวนราว 6% ของการสงออกรวม ตามดวยยางพาราและชิ้นสวนอิเลกทรอนิกสที่มีสัดสวนราว 5% ขณะที่สินคานําเขาสําคัญ ยังคงเปนสินคาใน หมวดวัตถุดิบและสินคาขั้นกลางที่มีสัดสวนราว 20.8% ซึ่งผลกระทบในระยะสั้นจะเกิดผลกระทบในแง ของความลาชาในการขนสงสินคาระหวางประเทศ

ขณะที่การประเมินผลกระทบในรายอุตสาหกรรมเบื้องตนจากสภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย พบวาเหตุการณที่เกิดขึ้นจะสงผลกระทบทั้งแงบวกและแงลบแตกตางกันไป โดยคาดวาอุตสาหกรรมที่ จะไดรับประโยชน ไดแกกลุมอุตสาหกรรมแกวและกระจกที่ไดรับผลดีจากการที่โรงงานแกวและกระจกในญี่ปุนหยุดดําเนินการไปจึงเปนโอกาสสําหรับโรงงานของไทยในการผลิตเพื่อการสงออก เชนเดียวกับอุตสาหกรรมในหมวดอาหาร พลาสติก รวมทั้งอุตสาหกรรมไมและเฟอรนิเจอรไมที่ไดรับอานิสงสจาก ความตองการบริโภคและการฟนฟูบูรณะประเทศ แตสําหรับอุตสาหกรรมที่ไดรับผลในเชิงลบในระยะสั้น ไดแกกลุมอุตสาหกรรมยานยนตที่อาจไดรับผลกระทบเนื่องจากมีการนําเขาชิ้นสวนรถยนตจากประเทศญี่ปุนจํานวนมาก และอาจทําใหการผลิตมีโอกาสหยุดชะงักหากสถานการณในญี่ปุนยืดเยื้อออกไป

แตในระยะยาว ส่ิงที่นากังวลจะเปนผลกระทบจากการลงทุนโดยตรงจากตางประเทศ เพราะเหตุการณที่เกิดขึ้นจะทําใหบริษัทในญี่ปุนซึ่งไดรับความเสียหายหันไปเรงซอมแซมและลงทุนเพิ่มในประเทศ สถานะการณดังกลาวยอมสงผลกระทบตอตัวเลขเม็ดเงินลงทุนจากตางประเทศของไทยที่อาจชะลอลง เนื่องจากญี่ปุนมีฐานะประเทศผูลงทุนโดยตรงอันดับ 1 ของไทย โดยในชวง 10 ปที่ผานมาการลงทุนจากญี่ปุนมีสัดสวนสูงราว 34.62% ของการลงทุนโดยตรงสุทธิของไทย ขณะที่ในชวง 5 ปที่ผานมา มีโครงการลงทุนจากญี่ปุนยื่นขอรับการสงเสริมจากบีโอไอรวม 2,006 โครงการ รวมมูลคาเงินลงทุน 7.2 แสนลานบาท โดยเนนไปที่การลงทุนในอุตสาหกรรมยานยนต ชิ้นสวนและเครื่องจักรนับเปนกลุมอุตสาหกรรมที่นักลงทุนญี่ปุนใหความสนใจมากที่สุด

รูปที่ 8 : การลงทุนโดยตรงจากประเทศญี่ปุน รูปที่ 9 : สัดสวนเงนิลงทุนโดยตรงจากญี่ปุนตอการลงทุนโดยรวมของไทย

Japan investment in Thailand

-100

0

100

200

300

400

500

600

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Mn $

Japan investment as % of Total investments

-20-10

010203040506070

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

10 year average = 34.62%

Source: Bloomberg, KBank Source: Bloomberg, Kbank

88

8

ตารางที่ 2 . เคร่ืองชีเ้ศรษฐกิจสําคัญของไทย Jul 10 Aug 10 Sep 10 Oct 10 Nov 10 Dec 10 Jan-11 Feb-11 Manufacturing index (ISIC) 190.1 183.7 201.5 191.2 190.4 190.2 190.2

% YoY 13.1 8.4 8.1 6.0 5.7 -2.5 5.9 Industrial capacity utilization rate (%) (ISIC) 64.8 63.6 64.4 63.9 63.6 62.4 62.1 Retail sales (% YoY) 12.3 8.6 9.1 5.4 8.1 7.4 n.a. Passenger car sales (units) 65,672 65,724 68,261 72,012 78,874 93,122 93,122 Motorcycle sales (units) 175,926 153,256 147,932 145,916 154,971 165,658 165,658 Unemployed labor force ('000 persons) 346 353 343 355 389 268 n.a. Commercial car sales (units) 0.9 0.9 0.9 0.9 1.0 0.7 n.a. Consumer prices (% YoY) 3.4 3.3 3.0 2.8 2.8 3.0 3.0 2.9

core 1.2 1.2 1.1 1.1 1.1 1.4 1.3 1.4 Producer prices (% YoY) 11.1 10.7 9.0 6.3 5.9 6.7 6.0 7.4 External Accounts (USD mn, unless specified otherwise) Exports 15,475.0 16,292.0 17,955.0 17,046.0 17,584.0 17,220.0 16,523.0

% YoY 21.2 23.6 21.8 16.6 28.7 18.6 21.4 Imports 16,266.0 15,440.0 14,712.0 14,773.0 17,094.0 15,911.0 17,111.0

% YoY 36.5 41.8 15.7 14.4 35.0 8.8 31.2 Trade balance -791.0 852.0 3,243.0 2,273.0 490.0 1,309.0 -588.0 Tourist arrivals ('000) 1,258 1,268 1,220 1,360 1,500 1,840 1,840

% YoY 14.7 12.5 1.9 6.3 10.3 9.5 14.7 Current account balance -1,001.0 280.0 2,767.0 2,740.0 1,019.0 1,750.0 1,090.0 Balance of payments 1,412 3,589 4,270 5,822 820 2,263 1,689 FX reserves (USD bn) 151.5 154.7 163.1 171.1 168.2 172.1 174.0 Forward position (USD bn) 15,475.0 16,292.0 17,955.0 17,046.0 17,584.0 17,220.0 16,523.0 Monetary conditions (THB bn, unless specified otherwise) M1 1,173.0 1,181.4 1,175.5 1,202.3 1,235.4 1,302.4 1,326.7

% YoY 15.8 11.4 11.7 11.4 10.8 10.9 15.6 M2 10,887.1 10,968.1 11,116.1 11,323.3 11,497.6 11,776.4 11,818.5

% YoY 8.8 8.5 9.9 11.2 11.1 10.9 11.5 Bank deposits 9,974.5 10,016.0 10,091.6 10,206.0 10,392.3 10,583.4 10,607.0

% YoY 7.6 6.6 7.8 8.5 8.1 8.7 8.9 Bank loans 9,219.7 9,299.8 9,432.7 9,580.3 9,751.1 9,934.4 10,058.9

% YoY 9.1 9.8 10.8 12.1 12.2 12.5 14.4 Interest rates (% month end) BOT 1 day repo (target) 1.50 1.75 1.75 1.75 1.75 2.00 2.25 2.25 Average large banks' minimum lending rate 6.00 6.00 6.00 6.00 6.00 6.12 6.37 6.37 Average large banks' 1 year deposit rate 0.98 0.98 1.11 1.11 1.11 1.32 1.51 1.51 Govt bond yield 1yr 1.91 1.99 2.01 1.98 2.11 2.38 2.54 2.68 Govt bond yield 5yr 3.08 2.69 2.56 2.83 2.98 3.26 3.40 3.48 Govt bond yield 10yr 3.44 3.01 3.12 3.18 3.59 3.77 3.85 3.89 Key FX (month end) DXY US dollar index 81.54 83.20 78.72 77.27 81.20 79.03 77.74 76.89 USD/THB 32.24 31.27 30.35 29.94 30.21 30.06 30.93 30.60 JPY/THB 37.29 37.14 36.34 37.18 36.11 37.01 37.60 37.47 EUR/THB 42.08 39.65 41.38 41.76 39.22 40.23 42.35 42.25

Source: Bloomberg

99

9

Disclaimer For private circulation only. The foregoing is for informational purposes only and not to be considered as an offer to buy or sell, or a solicitation of an offer to buy or sell any security. Although the information herein was obtained from sources we believe to be reliable, we do not guarantee its accuracy nor do we assume responsibility for any error or mistake contained herein. Further information on the securities referred to herein may be obtained upon request.