kaisipang asyano sa pagbuo ng imperyo
DESCRIPTION
Topic sa APTRANSCRIPT
Mga Kaisipang Asyano sa Pagbuo ng Imperyo
Mga MatutunanMga Matutunan
1. Kahalagahan ng kaisipang Tsino sa pagtatag ng China;
2. Ang pinagmulan ng emperador ng Japan at Korea;
3. Ang mitong pinagmulan ng sinaunang kaisipan sa TSA
4.Ang mga kaisipang pinagbatayan sa pagkilala sa sinaunang kabihasnan
Ang mga Asyanong kaisipan:
∞pundasyon ng pagkabuo ng mga sinaunang
kabihasnan
∞ uminog sa relihiyon at uri ng pamumuno.
ANG CHINA BILANG
GITNANG KAHARIAN
Ayon sa mga Tsino
Ang kanlang nasyon ay.Angmaipagmamalaki kabihasnan nila ay umusbong sa Huang ho.Ang kabihasnan nila ang pinakamatanda sa mundo turo ni Confucius.
Bunga ng ‘di matatawarang ambag sa larangan ng pilosopiya, kaisipan, at imbensyon may mataas silang paningin sa sarili.
ZhongguoZhongguo
Middle Kingdom o Gitnang Kaharian Middle Kingdom o Gitnang Kaharian
Sibilisado-tumanggap ng
impluwensyang Tsino at yumakap
ng Confucianism
Barbaro -ang hindi nabibiyayaan ng
kanilang kabihasnan
Kapuri-puri ang mga Tsino dahil sa hindi nila ipinagkait ang kanilang kultura sa
hindi kalahi.
tulad ng mga karatig bansang Japan, Korea at Vietnam.
ang pagiging sibilisado ay hindi usapin sa lahi kung hindi sa pagtanggap ng Confucianism
Nang dumating ang mga Europeo sa China, sila’y tiningnan ng mga Tsino bilang barbarong may katayuan sa daigdig.
ang pagyuko sa emperador ng 3 beses kung saan ang noo ay humahalik sa semento
KowtowKowtowKowtow
ginagamit upang tukuyin ang ginagamit upang tukuyin ang mga Tsinomga Tsino
ang ang pananaw na sila ang pananaw na sila ang superior sa lahatsuperior sa lahat
sinosino
SinocentrismSinocentrism
Anak ng Langit۰emperador ng mga Tsino ۰namumuno dahil sa basbas ng Langit ۰may taglay ng virtue (birtud o kabutihan).
Anak ng Langit۰emperador ng mga Tsino ۰namumuno dahil sa basbas ng Langit ۰may taglay ng virtue (birtud o kabutihan).
ANG BANAL NA ANG BANAL NA PINAGMULAN NG PINAGMULAN NG EMPERADOR NG EMPERADOR NG JAPAN AT KOREAJAPAN AT KOREA
ANG BANAL NA ANG BANAL NA PINAGMULAN NG PINAGMULAN NG EMPERADOR NG EMPERADOR NG JAPAN AT KOREAJAPAN AT KOREA
Ayon sa paniniwala ng mga Ayon sa paniniwala ng mga hapones:hapones:
AmaterasuAmaterasu anak ni Izanagi (diyos) at Izanami anak ni Izanagi (diyos) at Izanami
(diyosa)(diyosa) dahilan sa pagiging banal o sagrado dahilan sa pagiging banal o sagrado
ang emperador ng mga haponesang emperador ng mga hapones diyosa ng araw diyosa ng araw
Ninigi-no-MikotoNinigi-no-Mikoto Ninigi-no-MikotoNinigi-no-Mikoto • apo ni Amaterasu apo ni Amaterasu • ipinadalang upang pamunuan ipinadalang upang pamunuan
ang kalupaan ng Kyushu, Japan ang kalupaan ng Kyushu, Japan • nagdala ng espada, alahas at nagdala ng espada, alahas at
salamin sa isla na kinilalang salamin sa isla na kinilalang banal na sagisag banal na sagisag
• apo ni Amaterasu apo ni Amaterasu • ipinadalang upang pamunuan ipinadalang upang pamunuan
ang kalupaan ng Kyushu, Japan ang kalupaan ng Kyushu, Japan • nagdala ng espada, alahas at nagdala ng espada, alahas at
salamin sa isla na kinilalang salamin sa isla na kinilalang banal na sagisag banal na sagisag
Jimmu TennoJimmu TennoJimmu TennoJimmu Tenno•kaapu-apuhan ni Ninigikaapu-apuhan ni Ninigi•kinikilalang unang kinikilalang unang
emperador ng mga emperador ng mga hapones. hapones.
•kaapu-apuhan ni Ninigikaapu-apuhan ni Ninigi•kinikilalang unang kinikilalang unang
emperador ng mga emperador ng mga hapones. hapones.
Ayon sa alamat ng mga Ayon sa alamat ng mga Korean:Korean:
Ayon sa alamat ng mga Ayon sa alamat ng mga Korean:Korean:
Prinsipe HwanungPrinsipe Hwanung nagmula ang kanilang pinuno.nagmula ang kanilang pinuno. anak ng diyos ng kalangitan na anak ng diyos ng kalangitan na
si Hwanin.si Hwanin. bumaba sa kalupaan at itinatag bumaba sa kalupaan at itinatag
ang lungsod ng diyos. ang lungsod ng diyos.
Prinsipe HwanungPrinsipe Hwanung nagmula ang kanilang pinuno.nagmula ang kanilang pinuno. anak ng diyos ng kalangitan na anak ng diyos ng kalangitan na
si Hwanin.si Hwanin. bumaba sa kalupaan at itinatag bumaba sa kalupaan at itinatag
ang lungsod ng diyos. ang lungsod ng diyos.
Danjun WanggeomDanjun WanggeomDanjun WanggeomDanjun Wanggeom anak ni Prinsipe Hwanung at asawa ng anak ni Prinsipe Hwanung at asawa ng
isang oso na naging magandang dilag.isang oso na naging magandang dilag. tangun na nagtatag ng Gojoseon o tangun na nagtatag ng Gojoseon o
Lumang Joseon (unang kaharian ng Lumang Joseon (unang kaharian ng Korea)Korea)
anak ni Prinsipe Hwanung at asawa ng anak ni Prinsipe Hwanung at asawa ng isang oso na naging magandang dilag.isang oso na naging magandang dilag.
tangun na nagtatag ng Gojoseon o tangun na nagtatag ng Gojoseon o Lumang Joseon (unang kaharian ng Lumang Joseon (unang kaharian ng Korea)Korea)
MITO NG MITO NG PINAGMULAN AT PINAGMULAN AT
SINAUNANG SINAUNANG KAISIPAN NG KAISIPAN NG
TIMOG TIMOG SILANGANG ASYASILANGANG ASYA
Ang mga hari ng mga Ang mga hari ng mga imperyo sa Timog imperyo sa Timog Silangang Asya ay Silangang Asya ay nangunguna sa mga nangunguna sa mga ritwal at pag-aalay sa ritwal at pag-aalay sa mga diyosmga diyos
Animismo (Aminism)Animismo (Aminism)Animismo (Aminism)Animismo (Aminism) naniniwala sila na ang naniniwala sila na ang
kapaligiran ay pinanahanan kapaligiran ay pinanahanan ng mga espiritu o diyos na ng mga espiritu o diyos na maaring mabait o masama.maaring mabait o masama.
naniniwala sila na ang naniniwala sila na ang kapaligiran ay pinanahanan kapaligiran ay pinanahanan ng mga espiritu o diyos na ng mga espiritu o diyos na maaring mabait o masama.maaring mabait o masama.
MonMon isang grupong isang grupong etnolinggwisto sa etnolinggwisto sa MyanmarMyanmar
ang kanilang hari ang kanilang hari ay nangunguna sa ay nangunguna sa mga ritwal mga ritwal
ang kanilang hari ang kanilang hari namatay na, namatay na, tutungo ito sa tutungo ito sa daigdig ng mga daigdig ng mga espiritu at espiritu at magiging diyosmagiging diyos
isang grupong isang grupong etnolinggwisto sa etnolinggwisto sa MyanmarMyanmar
ang kanilang hari ang kanilang hari ay nangunguna sa ay nangunguna sa mga ritwal mga ritwal
ang kanilang hari ang kanilang hari namatay na, namatay na, tutungo ito sa tutungo ito sa daigdig ng mga daigdig ng mga espiritu at espiritu at magiging diyosmagiging diyos
Habang nabubuhay ang Hari, Habang nabubuhay ang Hari, ito’y may dalawang ito’y may dalawang mahalagang katungkulan.mahalagang katungkulan.
1.1. Siya ay tagapamagitan ng mga Siya ay tagapamagitan ng mga diyos at mga tao upang pigilan diyos at mga tao upang pigilan ang mga kalamidad sa ang mga kalamidad sa kalikasan bunga ng maling pag-kalikasan bunga ng maling pag-aalay sa mga diyos o espiritu ng aalay sa mga diyos o espiritu ng kalikasan. kalikasan.
22. Ang hari rin ang tagapamagitan . Ang hari rin ang tagapamagitan sa iba’t-ibang pamayanan at sa iba’t-ibang pamayanan at mga mapayapang uganayan mga mapayapang uganayan nila sa isa’t-isa na kailangan nila sa isa’t-isa na kailangan upang patuloy ang kasaganaan upang patuloy ang kasaganaan sa lipunan.sa lipunan.
Ang sagradong Ang sagradong tahanan ng mga tahanan ng mga
diyos o espiritu ay diyos o espiritu ay nasa mataas na nasa mataas na lugar tulad ng lugar tulad ng
bundok.bundok.
Imperyo ng Pagan (900-1300 Imperyo ng Pagan (900-1300 B.C.E.)B.C.E.)
• sa Myanmarsa Myanmar• ang banal na ang banal na
bundok at bundok at sagradong sagradong tirahan ng tirahan ng mga diyos ay mga diyos ay ang Mount ang Mount Popa.Popa.
Sinaunang CambodiaSinaunang Cambodia
ang banal na ang banal na bundok ay bundok ay ang Ba Phnom ang Ba Phnom na malapit sa na malapit sa Mc-kong River Mc-kong River sa hangganan sa hangganan ng Vietnamng Vietnam..
Imperyong SukhothaiImperyong Sukhothai sa Thailandsa Thailand ang kanilang espiritu, si ang kanilang espiritu, si Phra Kapung ay Phra Kapung ay nananahanan sa isang nananahanan sa isang burol sa tabi ng batis.burol sa tabi ng batis.
PilipinasPilipinas ang Bundok ang Bundok Apo, Apo, Banahaw, Banahaw, Arayat, at Arayat, at Pulag ay Pulag ay tahanan ng tahanan ng mga diyos mga diyos at espiritu at espiritu
BorobudurBorobudur pinakadakilang pinakadakilang
monumentong monumentong Buddhist na Buddhist na itinayo sa Central itinayo sa Central Sava, Indonesia.Sava, Indonesia.
nagmula sa nagmula sa wikang Sanskrit wikang Sanskrit na na Buhmian Bhara Buhmian Bhara BudharaBudhara (mountain of (mountain of accumulation of accumulation of merits of the merits of the states)states)
BuddhismBuddhism mahalaga ang pagkamal ng mahalaga ang pagkamal ng
kabutihan upang malinis ang kabutihan upang malinis ang sarili at maging karapat-sarili at maging karapat-dapat na makamtan ang dapat na makamtan ang nirvananirvana o estado ng o estado ng pagkawala ng paghihirap at pagkawala ng paghihirap at pagtatapos ng siklo ng pagtatapos ng siklo ng kapanganakan at kamatayankapanganakan at kamatayan
Lac Long QuanLac Long Quan tungkol sa kanya ang tungkol sa kanya ang
isang kwento sa Vietnam.isang kwento sa Vietnam. isang panginoong Dragonisang panginoong Dragon ang kanyang pakikipag-ang kanyang pakikipag-
isang dibdib sa isang isang dibdib sa isang reyna, si Ao Co, ay naging reyna, si Ao Co, ay naging simula sa pagkakaroon simula sa pagkakaroon ng unang hari sa Vietnam ng unang hari sa Vietnam na namuno sa may lugar na namuno sa may lugar ng Red River ng Red River
Kaharian ng Sukhothai Kaharian ng Sukhothai (ika-14 at ika-15 siglo)(ika-14 at ika-15 siglo)
pinaniniwalaang kapag ang hari pinaniniwalaang kapag ang hari ay sumamba at nagkaloob ng ay sumamba at nagkaloob ng tamang ritwal at pag-aalay sa tamang ritwal at pag-aalay sa kanilang espiritu, bibiyayaan nito kanilang espiritu, bibiyayaan nito ang kaharian ng kasaganaan at ang kaharian ng kasaganaan at katatagan.katatagan.
kapag mali, hindi poprotektahan kapag mali, hindi poprotektahan ng espiritu ang kaharian at ng espiritu ang kaharian at maaaring mauwi ito sa kaguluhan. maaaring mauwi ito sa kaguluhan.
O.W. WoltersO.W. Wolters isang historyador ng Timog Silangang isang historyador ng Timog Silangang
Asya na nagsasabing men of prowess Asya na nagsasabing men of prowess ang sinaunang pinuno.ang sinaunang pinuno.
Men of ProwessMen of Prowess lalaking nagtataglay ng kakaibang lalaking nagtataglay ng kakaibang
galing, tapang, katalinuhan.galing, tapang, katalinuhan. Sa Pilipinas, maaaring ikategorya ang Sa Pilipinas, maaaring ikategorya ang
mga sinaunang datu bilang men of mga sinaunang datu bilang men of prowess sa dahilang pinili sila sa prowess sa dahilang pinili sila sa kanilang barangay bunga ng kanilang kanilang barangay bunga ng kanilang katapangan, katalinuhan o kagalingan katapangan, katalinuhan o kagalingan
ANG DEVARAJA AT ANG DEVARAJA AT CAKRAVARTIN SA CAKRAVARTIN SA
INDIA AT SA INDIA AT SA TIMOG TIMOG
SILANGANG ASYASILANGANG ASYA
DevarajaDevarajaDevarajaDevaraja
Ang deva ay Ang deva ay nangangahulugnangangahulugang diyos at ang diyos at ang raja naman ang raja naman ay hari.ay hari.
Tinitingala siya Tinitingala siya na mataas at na mataas at walang walang kapantay. kapantay.
Ang deva ay Ang deva ay nangangahulugnangangahulugang diyos at ang diyos at ang raja naman ang raja naman ay hari.ay hari.
Tinitingala siya Tinitingala siya na mataas at na mataas at walang walang kapantay. kapantay.
ManuManuUnang hari sa alamat ng IndiaUnang hari sa alamat ng IndiaNabuo sa pamamagitan ng Nabuo sa pamamagitan ng pagsamasama ng mga mga pagsamasama ng mga mga bahagi na sinisimbolo ng iba’t-bahagi na sinisimbolo ng iba’t-ibang diyos.ibang diyos.
Nagsisimbolo ng buwan, apoy, Nagsisimbolo ng buwan, apoy, araw, hangin, tubig, araw, hangin, tubig, kayamanan at kamatayan.kayamanan at kamatayan.
CakravartinCakravartin Ang haring nakaupo sa tronoAng haring nakaupo sa trono Kinikilalang hari ng mundo.Kinikilalang hari ng mundo. Nangangako sa pamumuno na Nangangako sa pamumuno na
makatwiran at mapagkalinga makatwiran at mapagkalinga sa mamamayan at relihiyon.sa mamamayan at relihiyon.
Namumuno sa pagsasagawa Namumuno sa pagsasagawa ng mga ritwal tulad ng Spring ng mga ritwal tulad ng Spring Festival at Rain Festival.Festival at Rain Festival.
Ang simbolo ay puting Ang simbolo ay puting payong at royal elephant.payong at royal elephant.
Halimbawa ay si Haring Halimbawa ay si Haring Asoka na naghari noong 273 Asoka na naghari noong 273 hanggang 232 B.C.E. at hanggang 232 B.C.E. at tumalikod sa kaharasan ng tumalikod sa kaharasan ng pakikipagdigma na pakikipagdigma na nagsuporta at yumakap sa nagsuporta at yumakap sa Buddhism.Buddhism.
ShivaShiva Diyos ng Hinduism.Diyos ng Hinduism. Kinikilalang diyos ng pag-Kinikilalang diyos ng pag-
aanak at sinisimbolo ang aanak at sinisimbolo ang isang linga, isang baton a isang linga, isang baton a korteng bahagi ari ng korteng bahagi ari ng lalaki.lalaki.
Sinisimba sa Imperyong Sinisimba sa Imperyong Khmer sa Angkor ng Khmer sa Angkor ng Cambodia.Cambodia.
Nangangalaga naman sa Nangangalaga naman sa mga haring Khmer bilang mga haring Khmer bilang hari ng kalupaan.hari ng kalupaan.
ANG ISLAMIKONG ANG ISLAMIKONG KAISIPAN UKOL KAISIPAN UKOL
SA PAMUMUNO SA SA PAMUMUNO SA KANLURANG KANLURANG
ASYA.ASYA.
MuhammadMuhammad Naging Naging tagapagtatag ng tagapagtatag ng relihiyonrelihiyon
Pinaniniwalaang Pinaniniwalaang seal of the prophets seal of the prophets o huling propeta na o huling propeta na magpapanayag ng magpapanayag ng mensahe ni Alla sa mensahe ni Alla sa sanlibutan.sanlibutan.
Namatay na walang Namatay na walang naatasang kapalit.naatasang kapalit.
Caliph Abu BakrCaliph Abu Bakr Unang naging caliph Unang naging caliph
si Abu Bakr na si Abu Bakr na tagapayo ni tagapayo ni Muhammad.Muhammad.
Sila ang kinatawan ni Sila ang kinatawan ni Muhammad sa Muhammad sa kalupaan.kalupaan.
Pinuning panrelihiyon Pinuning panrelihiyon at pamahalaan.at pamahalaan.
Nakasaad ang Nakasaad ang katungkulan sa katungkulan sa Qu’ran o Koran.Qu’ran o Koran.
Mga anino ni Allah sa Mga anino ni Allah sa kalupaan.kalupaan.
Dapat sundin ng lahat ng Dapat sundin ng lahat ng muslim dahil intasan ni muslim dahil intasan ni AllahAllah
Dapat sundin ang lahat ng Dapat sundin ang lahat ng Muslim dahil inatasan ni Muslim dahil inatasan ni AllahAllah..
Katungkulan ng Caliph:Katungkulan ng Caliph:
1.1. Dapat niyang panatilihin ang Islam Dapat niyang panatilihin ang Islam sa tunay nitong anyo nang ito’y sa tunay nitong anyo nang ito’y itinatag.itinatag.
2.2. Dapat na siya ang magbigay ng Dapat na siya ang magbigay ng makatwiran at legal na paghuhusga makatwiran at legal na paghuhusga upang matapos ang di-upang matapos ang di-pagkakaunawaan.pagkakaunawaan.
3.3. Dapat niyang protektahan ang Dapat niyang protektahan ang nasasakupan ng imperyo at lahat nasasakupan ng imperyo at lahat ng sagrado nito.ng sagrado nito.
4. Dapat siyang mangulekta ng 4. Dapat siyang mangulekta ng buwis sa mga nasasakupan buwis sa mga nasasakupan ayon sa mga nasasakupan ayon sa mga nasasakupan ayon sa batas.ayon sa batas.
5. Dapat niyang pamahalaan 5. Dapat niyang pamahalaan ang mga nasasakupan upang ang mga nasasakupan upang maayos ang pagpapatakbo ng maayos ang pagpapatakbo ng imperyo at mapangalagaan imperyo at mapangalagaan niya ang relihiyon.niya ang relihiyon.
Maraming Salamat Po