kalagayang pangkalusugan ng mga obese [pananaliksik]

53
DAHON NG PAGPAPATIBAY DAHON NG PAGPAPATIBAY Bilang pagtupad sa isa sa mga pangangailangan sa asignaturang Filipino, ang pananaliksik na ito na pinamagatang “Kalagayang pangkalusugan ng mga Obese” ay inihanda at iniharap ng mananaliksik mula sa seksyon na IV – St. Titus ng Flos Carmeli Institution of Quezon City, SY 2010- 2011. Ang mga datos na nakapaloob sa pananaliksik na ito ay sinaliksik, inayos, at inihanda ng mananaliksik na nasa ika- apat na antas sa mataas na paaralan. Tinanggap bilang proyekto sa Filipino IV bilang isa sa mga pangangailangan sa nabanggit na asignatura ni Bb. Jessilyn B. Ranges: _____________________ Gng. Brenilda Medina (Punong-Guro) _____________________________

Upload: jovis-malasan

Post on 04-Apr-2015

6.609 views

Category:

Documents


8 download

TRANSCRIPT

Page 1: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

DAHON NG PAGPAPATIBAYDAHON NG PAGPAPATIBAY

Bilang pagtupad sa isa sa mga pangangailangan sa asignaturang Filipino,

ang pananaliksik na ito na pinamagatang

“Kalagayang pangkalusugan ng mga Obese”

ay inihanda at iniharap ng mananaliksik mula sa seksyon na IV – St. Titus

ng Flos Carmeli Institution of Quezon City, SY 2010-2011.

Ang mga datos na nakapaloob sa pananaliksik na ito ay sinaliksik, inayos,

at inihanda ng mananaliksik na nasa ika-apat na antas sa mataas na

paaralan.

Tinanggap bilang proyekto sa Filipino IV bilang isa sa mga pangangailangan

sa nabanggit na asignatura ni Bb. Jessilyn B. Ranges:

_____________________Gng. Brenilda Medina

(Punong-Guro)

_____________________________Bb. Jessilyn Ranges

(Guro sa Filipino)

PASASALAMATPASASALAMAT

Page 2: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Buong puso ko, bilang mananaliksik nito, na pinasasalamatan ang mga

sumusunod na indibidwal dahil sa kanilang pamamahagi ng suporta na

naghantong sa matagumpay na pagbuo ng pamanahong-papel na ito.

- kay Bb. Jessilyn Ranges, ang aming guro sa Filipino, sa

paggabay sa bawat hakbang sa aming pag-aaral, sa pag-uudyok sa

amin na mapaganda at mailathala ang aming pamanahong papel.

- kay Gng. Brenilda Medina, ang aming tumatayong punong-guro sa

kasalukuyang taon.

- sa mga awtor, editor, at mananaliksik na aking pinaghanguan ng mga

mahahalagang impormasyon tungkol sa aking paksa.

- sa mga piling respondent, sa pagbibigay ng panahon sa pagsagot ng

aking sarbey, sa makatotohanang pagsagot, at pagpapakita ng

kabutihan na lubos na nakatulong sa amin.

Muli, maraming-maraming salamat po sa inyong lahat.

Page 3: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Aking inihahandog ang pag-aaral na ito sa lahat lalo na sa mga obese naAking inihahandog ang pag-aaral na ito sa lahat lalo na sa mga obese na

Filipino upang magsimula ulit sila ng panibagong buhay sa pagtahak ngFilipino upang magsimula ulit sila ng panibagong buhay sa pagtahak ng

mas malusog na landas, para sa ikabubuti ng kanilang hinaharap at samas malusog na landas, para sa ikabubuti ng kanilang hinaharap at sa

ikatatagal ng kanilang buhay.ikatatagal ng kanilang buhay.

Page 4: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

ABSTRAK NG PANANALIKSIKABSTRAK NG PANANALIKSIK

Maraming tao ang nakakaranas ng iba’t ibang karamadaman na dulot

ng sobrang katabaan. Alam natin na ang pagkakaroon ng malaking

katawan ay walang pakinabang sa pamumuhay ng isang tao. Ito pa

nga’y nagbibigay ng samu’t saring discomfort at pagkainis sa isang tao.

Ang pagiging mataba ay isang karamdaman. Hindi ito nakakahawa

ngunit minsa’y nagiging dahilan iyon sa paglayo ng tao sa kanya.

Minsan di’y nagiging dahilan iyon sa pagtukso sa taong iyon. Depresyon

ang mararamdaman ng taong iyon. Isa pa lamang iyan sa mga epektong

hinanap ng mananaliksik ukol sa katabaan ng isang tao.

Itinuturing ng mananaliksik na ang pag-aaral na ito ay magsisilbing

kontribusyon sa lipunan, para sa ikalalawak ng kanilang pang-unawa sa

mga taong nakararanas ng ganitong karamdaman. Ang pag-iwas sa

ganitong karamdaman ay inilahad din sa pag-aaral na ito nang isa-isa

para sa benepisyo ng mga taong mismong nakararanas ng ganoong

karamdaman.

Ang mga mananaliksik ay sumipi ng ilang impormasyon mula sa

kanilang iba’t ibang mapagkukunan tulad ng aklat at web site upang

mas maging malawig pa ang paksa na pumapaloob sa pag-aaral na ito.

Ang pag-aaral ay binubuo ng limang kabanata kung saan binigyang

kasagutan ang mga suliraning pumapaloob sa paksa at nagbibigay ng

konkretong konklusyon na narating sa pamamagitan ng mga datos na

nakalap.

Page 5: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

TALAAN NG NILALAMANTALAAN NG NILALAMAN

PASASALAMAT

PAGHAHANDOG

ABSTRAK NG PANANALIKSIK

KABANATA 1 “ANG SULIRANIN O SALIGAN NITO”

A. PAGLALAHAD NG SULIRANIN

B. KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL

C. KATUTURAN NG MGA TALAKAY

D. SAKLAW AT LIMITASYON NG PAGAARAL

E. MGA KAUGNAY NA PAG-AARAL / LITERATURA

KABANATA 2 “PAMAMARAAAN NG PAG-AARAL”

F. INSTUMENTO/TEKNIK

G. METODOLOHIYA

KABANATA 3 “PAG-AARAL UKOL SA KALAGAYANG

PANGKALUSUGAN NG MGA OBESE”

KABANATA 4 “PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG MGA DATOS”

KABANATA 5 “KONKLUSYON AT REKOMENDASYON”

A. KONKLUSYON

B. REKOMENDASYON

BIBLIOGRAPIYA

Page 6: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

KABANATA I

ANG SULIRANIN O SALIGAN NITO

Page 7: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

A. PAGLALAHAD NG SULIRANIN

Ang pag-aaral na ito ay naglalayong masagot ang mga suliraning

pumapaloob sa kalagayang pangkalusugan ng mga obese. Ang pangunahing

suliranin nito ay ang epekto ng pagiging obese. Ang epektong ito ay may

malaking kaugnayan sa pisikal, emosyonal at mental na aspekto ng mga taong

napatunayang obese na lubos na nakahahadlang sa mga gawain nila sa kanilang

pang-araw-araw na buhay.

Upang masagot ang suliraning ito ay kinailangang pag-aralan ng

mananaliksik ang mga bagay na nakapaligid sa nasabing suliranin. Kasama sa

mga tatalakayin ang pagkain at ang kahalagahan nito, sanhi ng kagustuhan na

kumain, at ang mabisang solusyon at rekomendasyon ukol dito.

Ang mga susunod na katanungan ay magsisilbing gabay ng pag-aaral na ito

upang lubusan pang mapalawig ang paksa:

1. Ano ang Obesity?

2. Ano ang pagkakaiba ng Obesity sa Overweight?

3. Anu-ano ang mga iba’t-ibang uri ng Obesity?

4. Anu-ano ang mga sintomas ng Obesity?

5. Anu-ano ang sanhi at epekto ng Obesity?

6. Paano malulunasan at maiiwasan ang Obesity?

B. KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL

Ang pananaliksik na ito ay may layuning ipagbigay-alam sa mga…

Kabataan:

…ang mga spesipikong detalye tungkol sa obesidad upang kanila rin itong

magamit sa kanilang mga pag-aaral.

…na malaki ang pagkakataong ang pagiging obese nila habang bata pa

sila ay magiging panghabangbuhay, kaakibat ng mga sakit na maaaring

kumitil sa kanyang buhay.

…ang mga posibleng lunas at pag-iwas sa pagiging obese.

Page 8: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

…upang mamulat sila o magkaroon sila ng kamalayan sa mga maaaring

dulot nito sa kanila o sa ibang tao.

Magulang:

…ang saklaw ng pagiging obese at ang mga kalakip na sakit nito.

…ang mga masamang epekto ng pagiging obese para magabayan nila ng

tama ang kanilang mga anak.

…ang mga tamang pagkain, at gawain na dapat isagawa ng tao upang

maiwasan ang pagiging obese.

Ang pagiging obese ay komplikado. Dapat sa murang gulang pa lang ay

magkaroon na ng kahit kaunting pahapyaw ang mga kabataan upang sila'y

magawi sa isang malusog na pamumuhay.

C. KATUTURAN NG MGA TALAKAY

Para lubusang maintindihan ng mga mambabasa ang nilalaman nitong

pananaliksik, minarapat na bigyang kahulugan ang mga sumusunod na kataga o

mga salita:

Altapresyon - ay ang pagkakaroon ng hindi normal na mataas na presyon ng dugo

at mabilis na pagdaloy ng dugo

Depresyon - panlulumo, kalungkutan, maaaring magdulot ng kawalang pag-asa,

kapanglawan, panggigipuspos, siphayo, despondensiya, at panghihina ng loob at

matinding dalamhati

Diet Counseling - pagkain ng mga masusustansyang pagkain na aprubado ng

mga dalubhasa

Diyabetes - Ang sakit na diabetes ay isang kundisyon kung saan bumababa ang

abilidad o kaya ay kumpletong nababawasan ang abilidad ng body tissues na

pangalagaan at gamitin ang sustansiyang nagdudulot ng lakas at enerhiya sa

katawan

Epidemya - karamadamang talamak sa isa o maraming lugar

Fast Foods - Hindi kamahalang mga pagkain na mabibili sa mga fast-food-chain

Heartburn - Hindi komprotableng pakiramdam sa may bandang dibdib na

maaaring magdulot sa isang tao na magsuka

Page 9: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

High Cholesterol - pagkakaroon ng madaming cholesterol sa katawan na

maaaring bumara sa iba't ibang daluyan ng dugo

Hormonal Imbalance - hindi pantay-pantay na paggawa ng hormones para sa

paglaki, metabolismo, reproduksyon o iba pa

Junk Foods - uri ng pagkain na hindi nakabubuti sa kalusugan; ito ay may

mababang nutrisyo at mataas na salt-content ang iba

Kanser - abnormal na pagdami ng cell sa ating katawan na maaaring sumira sa

pag-function nang maayos ng ilang bahagi sa ating katawan

Menopausal Stage - isang panahon sa buhay ng mga babae kung saan tumitigil

ang paggawa ng egg cells ng kanilang katawan

Metabolic Rate - halaga ng enerhiya na nakonsumo sa loob ng binigay na oras

Metabolismo - prosesong ginagawa ng mga cell at tissue sa katawan upang

mamintina ang ating pamumuhay

Neuroendocrine System - tumutukoy sa koneksyon ng endocrine at nervous

system

NGO - Non-Governmental Organization

Rashes - kondisyon ng balat na sanhi ng sobrang init

Rayuma - isang uri ng pamamaga ng isa o higit pang malalaking kasukasuan ng

mga dulong bahagi ng katawan.

Sakit sa Puso - mga karamdaman at sakit na konektado sa puso, mga ugat sa

katawan, pagdaloy ng dugo, at iba pa

Sirkulasyon ng Dugo - pagdaloy ng dugo na sinusukat sa pamamagitan ng

pagkuha ng blood pressure

Sleep Apnea - panandaliang pagkawala ng hininga o pagtigil ng paghinga habang

natutulog

Stress - anumang sitwasyon na nagdudulot ng negatibong pakiramdam at

damdamin sa isang tao.

Surgery - pagpapagaling sa may mga sakit sa pamamagitan ng manual na

operasyon

Type 2 Diabetes - pagkakaroon ng madaming asukal sa dugo

Underweight - kakulangan sa timbang na maaaring dulot ng malnutrisyon

Page 10: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

D. SAKLAW AT HANGGANAN NG PAG-AARAL

Ang pananaliksik na ito at sumasaklaw sa impormasyong tungkol sa

obesidad lamang. Saklaw nito ang pagsusuring ginawa sa mga may gulang na

hindi bababa sa sampung taon. Bagamat may iba pang mga sakit na nabanggit

dito, ang tanging pagtutuunan ng pananaliksik na ito ay ang paksa tungkol sa

Obesidad.

Sa pananaliksik na ito, minabuting limitahan ang saklaw ng pag-aaral.

Bagama’t nangangahulugan ang limitasyon ng hangganan ng maraming

impormasyon na maaring isama upang mapaunlad nang lubos ang napiling pag-

aralan ay ginawa ito upang maging mas makatotohanan at mas komprehensibo

ang pagtalakay sa mga aspektong may kaugnayan sa pag-aaral na ito.

Sakop ng pag-aaral na ilahad at ipaliwanang ang obesity. Saklaw din nito na

ipagbigay alam sa mga obese ang sanhi at epekto ng pagkain ng marami at ang

mga solusyon sa suliraning ito. Isa sa mga metodolohiyang ginamit sa

pananaliksik ay ang pagsasarbey. Ang mga respondent ng sarbey ay limitado. Ito

ay kinabibilangan lamang ng mga mag-aaral sa Flos Carmeli Institution of Quezon

City mula sa ikaaapat na baiting sa elementarya hanggang sa ika-apat na antas sa

sekondarya at ang kanilang kabuuang bilang ay isang daan at apatnapu’t dalawa

(142) ngunit ang bilang lamang ng obese sa kabuuhang bilang na iyon ay anim

(6).

Ang pananaliksik na ito ay limitado sapagkat nakapokus lamang ito sa mga

kabataang hindi bababa sa sampung taon ang gulang. Tinitignan lamang ng

pananaliksik na ito ang mga maaring sanhi at epekto ng pagkain ng marami at

masyadong katabaan ng katawan sa mga obese. Bagamat limitado ang

pananaliksik ay may buong sikap itong nagnais na mailahad at maipaliwanang

nang buong husay ang mga nabanggit na paksang tatalakayin.

E. MGA KAUGNAY NA PAG-AARAL AT LITERATURA

Page 11: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Ang obesidad ay naging epidemiya na sa buong mundo. Ayon sa mga

statistika (2006/2007), may aproksimidad na 25% ang obese sa mga taong may

gulang na 15–pataas; 8% naman ng kabataan na may gulang 5-14 ang obese.

Nais ipabatid ng mga asosasyong pangkalusugan sa buong mundo ang mga

epekto’t mga dapat gawin ng mga obese upang maiwasan nila ang mga sakit na

maaari nilang makuha sa pagiging obese.

Kung ating

makikita, ang grap sa

kaliwa (Fg. 1.1) ay

nagpapakita ng

relasyon ng pagiging

obese at pang-araw-

araw na biyahe na

kinakailangan ng

malaking enerhiya ng

katawan. Makikita na sa

bansang Amerika,

maraming tao ang

obese dahil kaunti

lamang ang mga tao

doon na naglalakad,

nagbibisikleta at bumabiyahe sa sariling pagod. Kabaliktaran naman iyon sa Latvia

dahil kaunti lamang ang obese sa bansang iyon dahil marami sa kanila ang

naglalakad, nagbibisikleta at bumabiyahe na hindi kinakailangan ng gasolina.

Bilang konklusyon, nakatutulong ang active transport sa pagbaba ng obesidad sa

isang bansa.

Sa Japan, sinusukat nila ang baywang ng mga taong higit sa 40 ang edad at

kung ang kanilang sukat ay masyadong mataba, kailangan nilang sumailalim sa

isang diet counseling. Sa New Zealand, pinagbabawal nilang maglakbay sa ibang

bansa ang mga taong sobrang taba. Sa Great Britain, kung saan 50% sa kanila

ang overweight, ang ibang residente sa piling mga lungsod ay pinagsusuot ng

Fg. 1.1

Page 12: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

isang electronice tracking device na kumakalkula sa galaw nila sa isang araw, pati

na rin kung gaano kadaming calories ang nabawas sa kanilang katawan. Ang mga

taong mahilig magehersisyo ay nagagantipalaan ng store coupons at ilang araw

na pahinga sa trabaho. Sa Germany, handa silang maglaan ng $47 milyon sa mga

sports program at mga programang mag-eendorso ng pagkain ng malusog.

Hinihikayat din ng kanilang gobyerno na huwag gawing target ng mga

kompanyang gumagawa ng mga matatamis ang mga bata at para sa mga

software company, na gumawa ng mga larong aktibong magpapagalaw sa mga

maglalaro nito.

Ang International Obesity Task Force (IOTF) ay isang NGO na kabilang sa

International Association for the Study of Obesity (IASO). Itinatag iyon noong Mayo

1996 upang harapin ang isa sa mga mabigat na problema ng buong mundo, ang

obesidad. Ang puwersang iyon ay binubuo ng mga eksperto sa larangan ng

obesidad sa buong mundo, kabilang ang China, Japan, Chile, Australia, Brazil, the

USA, Canada at Europe.

Ang IOTF ay may mga pangunahing layunin upang maiwasan at bigyang solusyon

ang pagiging obese at iyon ang mga sumusunod:

Para ma-iangat ang kaalaman at mamulat ang gobyerno, mga propesyonal

na manggagamot, at ang komunidad na ang obesidad ay seryosong

kondisyon ng katawan na maaaring magdulot pa ng mas maraming

karamdaman na magiging problema rin sa pagiging ekonomikal ng isang tao.

Para magbigay ebidensya’t gabay sa pag-unlad ng lunas at pamamahala sa

obesidad.

Para masiguro na handa ang mga propesyunal, lalo na ang gobyerno, sa

pagtugon ng problemang ito.

Sa pagtutulong-tulong at pagkakaisa ng iba’t ibang ahensya sa buong mundo,

naniniwala ang bawat isa na kanilang malulutas ang epidemyang ito, o obesidad.

Page 13: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

KABANATA II

PAMAMARAAN NG PAG-AARAL

Page 14: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

A. INSTRUMENTO / TEKNIK NG PANANALIKSIK

Ang pag-aaral na ito ay isinagawa sa pamamagitan ng pagsasarbey. Ito ay

isang talatanungan para sa mga obese at overweight sa Flos Carmeli Institution of

Quezon City. Ang bilang ng obese sa nasabing paaralan ay anim (6) at ang mga

overweight naman ay may bilang na labing-lima (15).

Ang sarbey na iyon ay may mga katanungan na makatutulong sa akin

upang lubusang malaman ang kaalaman ng mga obese/overweight na respondent

tungkol sa obesidad. Ang mga katanungan sa unang bahagi ay upang malaman

kung alam nila ang kanilang kalagayang pagiging obese/overweight, kung ang

kanilang kalagayan ay namana nila sa kanilang mga magulang, kung iyon ay

nakakaapekto sa kanilang pang-araw-araw at kung ano ang kanilang mga

ginagawa upang magbawas ng timbang at lunasan ang kanilang pagiging mataba.

Ang ikalawang bahagi naman ay sumasakop sa isang daan dalawampu’t

anim (126) na respondent kung sila ay tinanong kung may magandang naidudulot

ang obesidad, ayon sa kanilang pagkakaalam.

B. METODOLOHIYA

Dalawampu’t isa (21) na obese at overweight ang aking mga naging

respondent. Sa pamamagitan ng kanilang mga kasagutan, aking malalaman ang

iba sa mga personal na opinyon nila sa pagiging obese/overweight at malaman

ang iba’t ibang impormasyon sa kanilang kalagayan.

May isa pang hiwalay na pagsasarbey ang ginawa ng mananaliksik kung

saan tinanong niya ang ilang mag-aaral mula sa ika-apat na baitang sa

elementarya hanggang sa ika-apat na antas sa hayskul. Ang mga katanungan

sakanila ay kung sila’y sang-ayon na may magandang dulot ang pagiging obese.

Hindi naging bias ang paraan ng pagtatanong.

Page 15: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

KABANATA III

PAG-AARAL UKOL SA KALAGAYANG

PANGKALUSUGAN NG MGA OBESE

Page 16: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

A. INTRODUKSYON

Ang Katabaan o Obesidad ay abnormal na pag-akumula ng sobrang taba sa

katawan na maaring magdulot sa taong iyon ng sari-saring mga karamdaman at

mga sakit tulad ng Diyabetes, Sakit sa Puso, Altapresyon, Rayuma, Kanser, atbp…

Kung tuluyang pababayaan ang obesidad ng isang tao, maaari itong magdulot sa

pagkahina, at pag-ikli ng buhay.

Napapaloob sa pananaliksik na ito ang mga paraan para maiwasan at

magamot ang obesidad, mga sanhi’t bunga ng kalagayang ito, mga kahulugan ng

iba’t iba pang mga salita’t kataga na may koneksyon sa obesidad at iba pang mga

katotohanan na dapat malaman ng karamihan dahil mahalaga ang kalagayang

pangkalusugan ng mga obese.

B. PANGUNAHING NILALAMAN

Maaaring alam na ninyo na ang mga obese ay mga taong may malalaking

katawan dahil sa sobrang katabaan. Ngunit, ang kaalamang iyan ay hindi pa

sapat. Sa pananaliksik na ito, ilalahad ang mas malawig pang saklaw ng pagiging

obese, obesidad o sobrang katabaan.

May paraan upang malaman kung obese ang isang tao. Iyon ay ang

pagkuha ng BMI (Body Mass Index). Nakukuha ang BMI sa pamamagitan ng

formula (sa ibaba) na angkop sa mga datos ng tangkad at bigat na mayroon ka.

Fg. 2.1

Page 17: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Kung ang lumabas na resulta ay mas mababa sa 18.5, iyon ay tumutumbas

sa pagiging underweight o kulang sa timbang. Kung ang resultang nakuha naman

ay nasa 18.5 hanggang 24.9, nangangahulugang ang timbang ng taong iyon ay

normal lang. Overweight naman ang mga taong may nakuhang BMI na nasa 25.0

hanggang 29.9. Kung ang nakuhang BMI ay lumagpas na sa 29.9,

nanganahulugang ang taong iyon ay obese. (Tingnan ang Fg. 1.2)

Obesity VS Overweight

Walang eksaktong depinisyon ang salitang obesity pagkat maaaring

gamitin ang salitang ito sa paglalarawan sa isang napakataba, napakalaki o

napakabigat na tao (overweight), pero sa katunayan, ang tao ay pwedeng maging

napakataba o napakalaki subalit hindi siya obese. Bagamat sila’y palaging

nagbibigay kalituhan sa mga tao, may malinaw na pagkakaiba ang dalawa.

Ano nga ba ang kaibahan ng pagiging sobrang bigat at taba (overweight) sa

obesity? Ang salitang obesity at overweight ay parehong ginagamit sa

paglalarawan ng taong sobra sa normal na timbang, pero ang dalawang salitang

ito ay nangangahulugan ng dalawang magkaibgang bagay. Ang obesity ay

kaugnay sa di pangkaraniwang dami ng taba sa tissue ng ating katawan, at ang

overweight naman ay ang pagtaas ng timbang ng isang tao at kabilang na dito

ang ating mga vital tissue, tulad ng liver, at kidney, joints, at dugo.

Ayon rin sa ibang dalubhasa, Ang pagiging overweight ay nangangahulugan

na ang isang tao ay tumitimbang nang higit sa normal, sa kailangan, at sa tama

lalo na kung ito’y hindi nararapat sa kanyang edad. Samantala, ang pagiging

obese naman ay isang condition kung saan ang dahilan ng sobrang pagbigat at

timbang ng katawan ay ang sobrang pag-akumula ng taba sa katawan.

Fg. 2.2

Fg. 3.1

Page 18: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Uri ng Obesidad

May tatlong uri ng obesity ayon sa distribusyon

ng taba sa katawan. Isa na ang Android Obesity. Ito ay

isang uri ng obesidad kung saan ang sobrang taba sa

katawan ay nasa taas lamang ng kanilang katawan.

Karaniwang hugis mansanas ang taong may Android

Obesity dahil ang kanilang itaas na pangangatawan

(balikat, mukha, leeg, braso, dibdib, tiyan) ay mataba

ngunit ang pang-ibaba ay normal lamang. Sa mga tao

na may ganitong uri ng obesidad, maaaring mapinsala

o lubhang maapektuhan ang kanilang puso, baga, atay at bato sanhi ng mataas

na cholesterol sa katawan. Bagamat mas laganap ang uri na ito sa kalalakihan,

karaniwan din ito sa kababaihan. Dagdag pa rito, mas malaki ang pagkakataon na

magkaroon ng gantong uri ng obesidad ang mga babae na umiinom ng mga

gamot o dumadaan sa hormone treatment para bumalik sa regular ang kanilang

menstrual cycle.

Ang isa pa sa mga uri ng obesidad ay ang Gynoid Obesity. Kung ang taba

sa Android Obesity ay sa itaas na bahagi ng katawan, sa Gynoid Obesity, ang taba

ay matatagpuan sa bandang ibaba ng katawan (tiyan, hita, puwit, binti). Dahil sa

kaanyuan ng katawan ng taong mayroong ganitong uri ng obesity, ang kanilang

hugis ay wari’y peras. Sa paglaki ng taong nakararanas ng ganitong uri ng

obesity, maaaring hindi na maging tuwid ang kanyang buto sa likuran dahil sa

pagbigat ng tiyan ay baywang ng taong iyon. Ang mga mahahalagang bahagi ng

katawan na maaaring maapektuhan nito ay ang mga kidney, uterus, intestine, at

bladder. Ngunit ang tungkulin ng mga organ na iyon ay minsang konektado sa

puso. Sa uri ng obesidad na ito, hindi iminumungkahi na mag-ehersisyo at mag-

diyeta upang mawala ang taba dahil hindi rin ito makakatulong ng labis.

Maliban sa Android at Gynoid na obesidad, may isa pang uri ng obesidad.

May ibang obese na hindi naaangkop sa mga nabanggit sa taas. Ang buo nilang

katawan, mula ulo hanggang paa’y nakakakitaan ng sobrang katabaaan. Dahil

diyan, hindi sila nakakalakad ng husto at hindi rin sila nakakagalaw ng malaya.

Page 19: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Ang mga taba sa tissue ng kanilang katawan ay humahadlang sa paggalaw ng

lahat ng internal organs sa kanilang katawan at dahil doon, ang paggawa ng

tungkulin o pag-funtion ng mga ito ay naaapektuhan ng malaki. Kaya,

pinapayuhang magdiyeta at mag-ehersisyo ng madalas ang taong may ganitong

uri ng obesidad.

Mga Sintomas ng Obesidad

Ang obesidad ay pag-akumula ng sobrang taba sa katawan. Isa sa mga

lugar kung saan ito ay maaring labis na kumalat at pinakamadaling makita ay sa

paligid ng baywang. Ang baywang na may sukat ng 40 pulgada o higit pa sa mga

lalaki at 35 na pulgada o higit pa sa mga kababaihan ay nagiging senyas sa isang

panganib para sa mga may sakit sa puso at iba pang mga problema sa kalusugan

na kaugnay sa obesity.

Ang pagkakaroon ng maraming taba sa katawan ay maaaring maging sanhi

ng mga sintomas na sumusunod:

Pananakit o aching sa likod at

sa tuhod

Depresyon o iba pang mga

emosyonal na problema

Paghirap sa paglalakad

Heartburn

Rashes sa balat

Hirap ng paghinga

Hilik o sleep apnea

Pagpapawis ng sobra

Hypertension o Pagbilis ng

daloy ng dugo

Pagkakaron ng High cholesterol

level na maaaring bumara sa

mga ugat ng katawan

Pagkakaroon ng Type 2 na

Diyabetis

Sanhi ng Obesidad

Alam natin na ang sobrang pagkain ay nakasasama at mali. Ang problema

at sanhi ng obesidad ay ang hormonal imbalance na nagpipigil sa ating mabuhay

ng lubusan, sa halip, iniimbak ang enerhiya sa katawan at ito’y nagiging taba. Ang

imbalance na ito ay ang pagkain ng maraming kaloriya ngunit hindi pagkonsumo

Page 20: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

nito. Sa bawat 7,500 na kaloriya na naaakumula ng katawan, ang timbang ay

nadaragdagan ng isang kilo (1kg). Ang taba sa katawan ay patuloy na naiipon at

nagiging sanhi ng obesidad ng katawan.

Nag-uumpisa ang pagtaba ng isang tao sa panahon ng adulthood o sa mga

edad na 12 hanggang 16 kung saan umaabot ng 60 porsyento ang itinataas ng

kanilang timbang. Minsan naman ay dahil din ito sa pagdadalantao ng mga

kababaihan dahil pagkatapos nilang manganak, nahihirapan silang ibalik sa dati

ang katawan nila. Habang nagkaka-edad din ang isang tao ay bumabagal ang

metabolic rate nito at nagiging dahilan ng pagtaba ng isang tao.

Ang kasarian ay isa ring dahilan. Mas mataas ang metabolic rate ng mga

lalaki kaysa sa mga babae. Samantala ang mga kababaihan, lalo na ang mga nasa

menopausal stage ay mas tumataba dahil sa bumababa ang metabolic rate nila.

Nagiging sanhi rin ang hindi balanseng pagkain dahil sa nauuso ngayon ang

fast foods. Hindi lahat ng calories na nakukuha natin dito mula sa mga fast food

ay nagagamit ng ating katawan. Minsan ay naiipon ito sa ating katawan na siyang

nagpapataba sa atin.

May mga kaso naman na namamana natin sa ating mga magulang ang

pagiging malusog nila dahil sa pagkakaroon ng parehong ugali lalo na sa pagkain.

Maaari rin namang makapagpataba ang stress o problema. Mas ninanais kasi ng

isang taong problemado na kumain ng kumain upang makalimot sa kanyang

problema. Maari ring maging sanhi ng pagiging obese ay ang mga genetics factor,

socioeconomic factor, metabolic factor, lifestyle choice, at iba pa. Ang

pagkakaroon ng sakit, pag inom ng gamot ay isa ring sanhi ng pagiging obese.

Ito ang iba’t ibang sanhi kaya nagiging obese ang isang tao:

Genetics (Namamana) – napag-aralan na ang pagiging obese ng isang

tao ay namamana sa mga magulang. Napatunayan noong taong 2004 na

48% na kabaataan na may obese na magulang ay nagkakaroon din ng

sobrang timbang. 

Page 21: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Lifestyle (Pamumuhay) – pagkain ng madami at pagkain ng makolesterol

na pagkain ay nagiging sanhi ng pagiging obese. Ang pag-eehersisyo ay

nakakatulong sa pagbabawas ng timbang sa kabataan. Ang kawalan din ng

ginagawa sa bahay, tulad ng paglalaro lamang ng kompyuter at panonood

ng telebisyon buong araw. Kung kaunti lang ang ginagawa ng isang tao,

kaunti lang din ang nagagamit nitong calorie/s, at dahil dito, naipon lamang

ito at nagiging sanhi ng pagiging obese. Ang sosyo-kultural na sanhi ay

nakaaapekto rin sa pagiging obese dahil ang pagkain ay hindi maaalis sa

ating kapaligiran. Ang pagkain ay isa sa ating mga pangunahing kailangan

upang mabuhay. Nagiging sanhi ito sa pagiging obese dahil sa pamumuhay

na hindi kontrolado.

Stress (Pagod at Problema) – dahilan ng mga problema na dumarating

sa isang tao, maaaring magdulot ito ng depresyon, mga sakit tulad ng sakit

sa ulo at iba pa. Dahil rin sa stress, maaaring matulog ng mas mahaba,

kumain ng mas marami at tamarin sa paggalaw ang isang tao.

Sistema ng Neuroendocrine – Pagtaas ng lebel ng Cortisol (hormone na

sanhi ng stress), pagbaba ng lebel ng Thyroid, abnormalidad sa ovary ng

babae (Polycystic Ovary Syndrome), at hindi na paglaki dahil sa hindi sapat

na paggawa ng growth hormones (Growth Hormone Deficiency).

Page 22: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Pisikal na Epekto ng Obesity

Karaniwan sa mga tao na sumusobra

sa timbang ay nagiging obese (sobrang

timbang). Sa kasalukuyan, sinasabing 130

milyong katao (nakatatanda) sa U.S. ay

obese at 15% naman ng mga kabataan ay

obese, kumpara noong kasalukuyang

panahon. Tumataas ang bilang ng pagiging

obese ng mga bata sa ngayon at ito ay isa

sa mga problema ng mga organisasyon na nag papangalaga sa ating mga

kalusugan. Ang pagiging obese ng mga nakatatanda ay isa sa nagiging sanhi ng

kanilang pagkamatay dahil sa sakit sa puso. Pati na rin ang mga kabataan ay

nabibiktima nito.

Ang obesity ay sinabing epidemya ayon sa mga propesyonal, at ito ay unti-

unting tumataas. Ang sobrang timbang ng tao ay nagiging malapit sa mga sakit.

Kung ang iyong BMI ay nagpapatunay ikaw ay obese, maari kang magkaron ng

iba’t ibang sakit.

Ang mga sumusunod ay isa sa mga epekto ng pagiging obese ng tao, at

minsa’y nagiging sanhi rin ng pagkamatay:

Pagtaas ng blood pressure - ang dagdag na laman sa ating katawan ay mas

nangangailangan ng hangin (oxygen) kumpara sa may tamang katawan, kaya

kailangang mas mabilis ang sirkulasyon ng ating dugo. Ito ang nagiging

dahilan ng mabilis na pagtibok ng puso upang mapailis ang daloy ng dugo sa

ating katawan. Tataas ang pressure sa ating katawan kung mas mabilis ang

pagdaloy ng dugo sa ating mga ugat. Kung mabilis naman ang pagdaloy ng

dugo sa ating mga ugat ito na ang nagiging sanhi ng pagtaas ng blood

pressure. Kung mataas ang timbang, bibilis ang tibok ng ating puso at

mahihirapan ang ating dugo na dumaloy sa ating mga ugat.

Fg. 4.1

Page 23: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Diabetes – ang pagiging obese ay isa sa dahilan ng pagkakaroon ng type 2

diabetes. Ang obesity ay dahilan ng pagtaas ng ating insulin, ito ang

nagkokontrol o nagbabalanse sa ating blood sugar. Kapag nagkaroon ng

sobrang paglabas ng ating insulin sa katawan, ang blood sugar sa ating

katawan ay taas. Ito ang dahilan ng pagiging daiabetic ng isang tao.

Sakit sa puso - Atherosclerosis (pagtigas ng ugat sa ating puso) dahil dito,

bumabagal ang pag daloy ng dugo sa ating puso, at minsa’y nababarahan,

kaya nagkakaroon ng clot (langib) sa ugat ng ating puso at nagiging dahilan ng

pagbara nito kaya sumisikip ang dibdib o nagkakaron ng atake sa puso. at

kung barado naman, ito ang nagiging dahilan ng pagka-stroke.

Problema sa kasu-kasuhan (osteoarthritis) – ang obesity ay nagiging

dahilan ng pagkasira ng tuhod dahil sa bigat nito.

Problema sa pagtulog (sleep apnea) at hirap sa paghinga - sleep apnea

ang dahilan kung bakit ang taong obese ay nahihirapang huminga, naiistorbo

nito ang ating pagtulog sa gabi at nagiging antukin kapag sa araw. Isa sa mga

dahilan din nito ay paghilik ng malakas. Ang taong obese ay nahihirapang

huminga dahil sa mga taba sa kanilang dibdib, dahil naiipit nito ang kanilang

baga.

Kanser – sa kababaihan, ang pagiging obese ay nagiging malapit sa kanser

tulad ng breast cancer, colon, gallbladder at uterus. Sa kalalakihang obese ay

nabibiktima rin nito.

Metabolic syndrome - Ang National Cholesterol Education Program ay

nagsasabing nagiging malapit sa sakit sa puso ang mga taong obese. Paglaki

ng tiyan, pagtaas ng kolesterol, pagtaas ng blood pressure, mabilis na pagtaas

ng insulin sa katawan, elevation of certain blood components that indicate

inflammation, pagkakaroon ng mga clot (langib) sa mga ugat sa katawan o sa

puso.

Pagkahiya sa mga tao- sa kasalukuyan, ang karaniwang anyo ng tao ay

payat, dahil sa pagiging mataba ng tao, sila ay nahihiya sa mga tao. Dahil sila

ay pinipintasang mabagal o mahina. Madalas din ang mga taong obese ay

hindi natatanggap sa trabaho. Kaya ito ang nagiging dahilan kaya sila ay

nagkakaroon ng pagkahiya at pagkawala ng tiwala sa kanilang sarili.

Iba pang karaniwang epekto ng pagiging obese:

Page 24: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

• Congestive heart failure

• Stress

• Blood clots

• Stroke

• Pagtaas ng cholesterol

• Sakit sa bato at apdo

• Sakit sa atay

• Gastroesophageal Reflux Disease (GERD)

• Gout

Iba pang epekto ng Obesity

Ang obesity ay nagdudulot ng pisikal, sikolohikal at sosyolohikal na

problema sa taong nagtataglay nito. Natalakay na kanina ang mga pisikal na

epektong maidudulot nito sa ating katawan.

Ang susunod naman ay ang sikolohikal na epekto nito sa taong obese. Ang

mga taong obese ay madalas nakakaranas ng emosyonal na paghihirap dahil sila

ay nasasabihang mataba at pangit, dahil dito, naaapektuhan ang sikolohikal ng

pag-iisip ng mga obese. Natatatak sa kanilang isipan na sila ay pangit at mataba

at minsa’y napupunta rin sa isip nila na wala silang kwenta sa mundong ito.

Huli sa lahat, sila ay nakakaranas ng problema sa kanilang paligid, o

sosyolohikal na problema. Kadalasang hinuhusgahan ang mga obese bilang tamad

at matatakaw na tao. Kadalasan sila din ay nakakaranas ng diskriminasyon sa

trabaho, eskwelahan at sa paligid nila. Minsan nakakaranas din sila ng rejection,

kahihiyan (shame), at depression.

Posibleng Paraan upang Malunasan at Maiwasan ang Obesity

Maaari pa rin namang malutas ang problema ukol sa obesidad. Depende ito

kung gaano kalusog ang isang tao. Para sa iba ay umeepekto ang pagdidiyeta,

ehersisyo, o minsan naman ay talagang gamot na ang itinatapat dito.

Maaari ring sundin ang mga sumusunod:

Page 25: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Isipin ang ninanais na timbang at idikit ito kahit saan basta dapat ay

makikita ito araw-araw.

I-enjoy ang pagkain ng masustansyang gulay at iwasan ang mga

mamantika.

Iwasan ang mga pagkain na alam mong makapagpapataba.

Subukang bawasan ang pagkain ng madami.

Importante ang pag-inom ng tubig. Siguraduhing uminom ng walong baso

ng tubig araw-araw.

Maging masaya at huwag isipin na mamamatay ka kapag hindi ka nakakain.

Isipin na hindi ka makakapagsaya kung hindi mo kasama ang iyong pamilya

ng may malakas na pangangatawan.

Kumain ng mga pagkain na steamed, nilaga, broiled o inihaw.

Panatilihin ang pagdi-diyeta hanggang sa ikaw ay pumayat.

Mga pangunahing kailangan upang malunasan o maiwasan ang pagiging obese:

Diyeta : Ang diyeta ay ang kalidad at bilang ng pagkain at inumin na dapat

konsumuhin lamang. Para sa mga obese, ito ay isinasagawa para maiwasan

ang paglaki ng katawan at pag-angkat ng hindi kinakailangang mga

sustansiya, bitamina at enerhiya sa katawan. Kinakailangang magdiyeta ng

isang obese upang mabawasan ang kaloriyang kanyang nakakain at para

mapalitan ang nakasanayan niyang pagkain ng mas hindi nakakapahamak na

mga pagkain.

“Pagkain” - ano nga ba ito?

Ang pagkain ay isang bagay na nangangalaga ng ating katawan. Simula pa noong

bago tayo ipanganak hanggang bago tayo mamatay, ang pagkain ang

pinakanangingibabaw na pangangailangan natin sa ating buhay para tayo’y mabuhay.

Page 26: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Ito rin ang nagbibigay sa atin ng enerhiya upang magampanan nating mabuti ang

ating mga gawain sa pang-araw-araw, paghinga, pagtibok ng puso, pagmintina ng ayos ng

buto’t laman, maayos na pagtakbo ng ating isipan, at marami pang iba. Ngunit may iba

pang halaga ang pagkain, isa na rito ang pagbibigay nito sa atin ng kasiyahan at

kasiglahan. Maaari itong maging dahilan upang magkita-kita’t magsaya ang mga

magkakaibigan, magpulong ang iba’t ibang tao para sa negosyo, mas mapasaya ang ating

mga bakasyon at ang pagkain ay may mahalaga ring simbolo sa relihiyon (pag-aayuno,

hindi pagkain ng baboy, hindi paghalo ng gatas at karne, hindi pagkain ng matitigas na

pagkain, atbp.).

Iminumungkahi ng mga doktor at siyentipiko ang pagdidiyeta ng mga obese.

Ang diyeta na kanilang kailangan ay isang low-calorie-diet, kung saan ang mga

pagkaing kailangang kainin ay may mababang calorie content.

Ang karaniwang diyeta na para sa pagbabawas ng timbang ay nagbibigay ng

1000-1,500 na kaloriya sa isang araw. Ngunit, ang bilang kaloriya ay depende

sa timbang at ang iyong regular na paggalaw. Ang uri ng diyetang iyon ay

tinatawag na low-calorie-diet. Ang calorie level ng katawan ay dapat na

magbawas na kahit 1lb. sa isang linggo. Kung iyong makukwenta ang bilang ng

kaloriya na iyong kinakain sa isang araw, makakagawa ka ng isang diet plan na

angkop para sa iyo. Kinakailangan din ang opinyon ng propesyunal tungkol sa

iyong diyeta o magkaroon ng isang diet plan na may permanenteng bilang ng

kaloriya.

May mga pormula para sa ganitong uri ng diyeta, kung saan pinapalitan ang

lahat ng nakasanayang pagkain ng liquid shakes and bars. Maaring tumagal ng

ilang linggo ang pagdidiyeta, depende sa laki ng katawan, regularidad ng

diyeta, tamang obserbasiyon ng eksperto at pag-ehersiyo. Ngunit hindi pa rin

dapat kalimutan ang ibang pangangailangan ng katawan tulad ng protina na

matatagpuan sa karne, isda, itlog at iba pa.

Page 27: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Ehersisyo : Ang palagiang pag-eehersisyo ay maraming benipisyo na

maidudulot sa ating katawan gaya ng mga sumusunod:

Mainam na pampababa ng timbang, pang-aayos ng blood circulation o

pagdaloy ng dugo sa mga ugat, pampabuti ng muscle tone at efficiency

ng puso at baga;

Nakatutulong sa maayos na pagtulog; at

Pang-alis ng stress. (Dr. Capanzana, FNRI-DOST, 2010)

Kaya upang tuluyang maging normal ang timbang ng isang obese,

kailangan niyang mag-ehersisyo na tutulong sa kanyang katawan upang

mapantayan ang konsyumo niya ng kaloriya at makapagbawas ng mga

taba.

Disiplina : Hindi magagawa ng isang nag-aasam na magkaroon ng normal na

timbang ang pagdidiyeta at pag-eehersiyo ng tama kung wala siyang disiplina.

Kaya mahalaga na hindi kalilimutan ang disiplina sa sarili upang

maisakatuparan ang mga naunang nabanggit.

Medikasiyon : May mga gamot na naimbento ang ating Modern Science na

makakapagbawas ng timbang ng isang obese. Sa pamamagitan ng mga gamot

na iyon, binabago nila ang takbo ng ating kagustuhang kumain (appetite),

metabolismo, at pag-absorba ng mga pagkaing mayaman sa kaloriya.

Pagtitistis ( Surgery ) : Isa pa sa maaaring solusyon upang mawala ang taba sa

katawan ay ang pagtitistis. Isa itong modernong pamamaraan kung saan

tinatanggal ang taba sa loob ng katawan gamit ang mga medikal na

kagamitan. Ngunit, rekomendado lamang ang pagtitistis sa mga may

malalalang kaso ng obesidad (BMI > 40) o yung mga tao na hindi na talaga

makayanang magpapayat sa pamamagitan ng mga natural na pamamaraan.

Page 28: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

KABANATA IV

PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG

MGA DATOS

Page 29: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Ang pananaliksik na ito ay naisagawa sa pamamagitan ng paghahanap ng

iba’t ibang impormasyon sa iba’t ibang libro’t pahina sa internet at sa

pamamagitan ng pagsasarbey.

Ang unang sarbey na aking ginawa ay may piling respondent lamang kung

saan sinagot nila ang mga katanungang aking inilatag. Binubuo ng dalawampu’t

isa (21) ang mga respondent ng sarbey na ito at sila’y may natatanging katangian

– pagiging overweight o obese.

1. Ang unang katanungan ay :

“Ano, sa iyong pagkaka-alam, ang Obesidad?”

Fg. 5.1 Bilang ng mga respondent na alam ang Obesidad

Ayon sa grapikong paglalarawan sa itaas, 9/21 ≈ 43% ng mga respondent ang

hindi alam ang Obesidad. 5/21 ≈ 24 % naman ang nagsabi na ang obesidad ay

pagiging mabigat, sobra sa timbang o overweight na maling kahulugan ng

Obesidad. Ang natitira namang pito (7) ≈ 33% ay may simple ngunit tamang

kaalaman tungkol sa obesidad. Ang obesidad ay ang katabaan ng katawan.

Bagamat ang mga respondent ay mga obese/overweight na, karamihan pa rin sa

kanila ay hindi alam ang kahulugan ng pagiging obese o sobrang katabaan.

Nagpapatunay lamang na ang pananaliksik na ito ay lubusang makakatulong sa

kanila lalo na’t wala o hindi sapat ang kanilang kaalaman sa iba’t ibang epekto ng

obesidad.

Page 30: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

2. Ang ikalawang katanungan ay:

“Ang mga magulang mo ba’y matataba?”

Fg. 5.2 Bilang ng mga respondent na may matatabang magulang

Ang grap sa itaas ay nagpapakita na 10/21 ≈ 48% sa mga respondent ay may

mga magulang na maaaring pinagmanahan nila ng kanilang katabaan. Ang 11/21

≈ 52% naman ng mga respondent ay maaaring naging obese/overweight lamang

dahil kanilang sariling pamumuhay, hindi balanseng pagkain at iba pa.

Sa pamamagitan ng pagtuklas kung ang mga respondent ay may mga magulang

na may katabaan, maaaring ito’y magsilbing patunay na ang Obesidad ay

maaaring makamit dahil sa Genetics o namamanang katangian ng magulang.

Page 31: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

3. Ang ikatatlong katanungan ay:

“Nakaka-abala ba ang katabaan sa iyong pang-araw-araw?”

Fg. 5.3 Bilang ng mga respondent na (di-) naaabala dahilan ng kanilang pagiging mataba

Ang bar grap sa itaas ay nagpapakita na 6/21 ≈ 29% sa mga respondent ay naa-

abala ng kanilang pagiging mataba. Ang pagiging mataba nila na ito ay hindi nila

nakikita sa positibong larawan dahil para sa kanila, ang katabaan ay nagiging

sagabal o abala ka kanilang pamumuhay sa pang-araw-araw. Samantala, ang

natitira namang 15/21 ≈ 71% ay hindi iniisip na ang katabaan ng kanilang

katawan ay nagiging abala sa araw-araw nilang mga gawain.

4. Ang ika-apat na katanungan ay:

“Saan pinakanakaka-apekto ang katabaan?”

Fg. 5.4 Pie Grap na nagpapakita ng mga aspetong naaapektuhan ng katabaan

Pagkilos

Sosyalidad /Social Life

SarilingKakayanan atEmosyonHindi nakaka-apekto angObesidadSlice 5

…………

Page 32: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Sa Fg. 5.3, ipinapakita ang mga aspeto na naaapektuhan ng katabaan. Ang may

pinakamalaking bahagdan ay ang Pagkilos (7/21 ≈ 33%). Ang dalawang sumunod

na aspeto ay parehong nakakuha ng 5/21 ≈ 24% na boto ng mga respondent. Ang

katabaan ay nakakaaapekto ng malaki sa iba’t ibang aspeto ng buhay kaya’t

napakamatalinong maging alarma patungkol dito. Ang natirang bahagdan (4/21 ≈

19%) naman ay naniniwala na hindi naman nakaka-apekto ang katabaan sa

kanilang uri ng pamumuhay.

Samakatuwid, nagiging mahirap ang pagkilos ng mga taong matataba, ayon na rin

sa ating mga respondents.

5. Ang huling katanungan ay:

“Anu-ano ang mga ginagawa mo para bumaba ang iyong timbang?”

Fg. 5.5 Pie Grap na nagpapakita ng mga ginagawa ng mga respondent upang magbawas ng timbang

Nangunguna ang pag-eehersisyo sa mga gawain na madalas gawin ng aking mga

respondent upang magbawas ng timbang. Marahil ito’y madali gawin, at hindi na

kinakailangan ng kahit ano pa, kaya kanila itong napili. Ang pagpapapapayat ay

nagiging isang tungkulin ng isang obese/overweight. Hindi nga lang sapat ang

pag-eehersisyo, maaari din na kumain ng tama’t magdiyeta, magpapayat sa

pamamagitan ng mga gamot at iba pa.

Page 33: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

Ang ikalawang sarbey naman na aking isinagawa ay para sa lahat ng mag-aaral

ng Flos Carmeli Institution mula sa ika-apat na baiting sa elementarya hanggang

sa ika-apat na antas sa hayskul.

Ang bilang ng respondent para sa sarbey na ito ay dapat isang daan at apatnapu’t

dalawa (142) ngunit hindi nakapirma ang iba kaya ang kabuuang bilang na

lamang ng sarbey na ito ay isang daan at dalawampu’t anim (126)

Ang katanungan na kanilang sinagot ay iisa lamang at ito ay:

“Sang-ayon ka ba na mayroong

magandang dulot ang pagiging

obese?”

Nahati sa dalawang hanay ang sarbey, sa mga sang-ayon at sa mga ‘di sang ayon.

Ang mga sumang-ayon ay may bilang na labing-siyam (19) at ang mga hindi sang-

ayon ay isang daan at pito (107).

Ang sarbey na ito ay tumulong sa akin upang malaman ang mga saloobin ng mga

bata’t iba pang mga respondent (sa pamamagitan ng kanilang mga reaksyon),

kung sila’y may sapat na kaalaman tungkol sa mga sakit at iba pang epekto ng

pagiging obese. Naging malaking tulong din ang sarbey na ito dahil sumasaklaw

ito sa mas malaking bilang ng tao. Sa paghingi ng opinyon ng mas malaking grupo

ng tao, tumitibay ang sarbey.

Page 34: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

KABANATA V

KONKLUSYON AT REKOMENDASYON

Page 35: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

A. KONKLUSYON

Pagkatapos ng pananaliksik tungkol sa Obesity, naisaad ng mananaliksik

kung ano nga ba talaga ang obesity, na ito ay isang pisikal na kondisyon at

karaniwang ginagamit sa paglalarawan ng isang taong may lubhang katabaan. Ito

rin ay karaniwang napagkakamalan na eating disorder at psychological disorder,

ngunit sa katunayan hindi rin ito tinuturing na isa sa dalawa.

Naibahagi rin ng mananaliksik ang mga posibleng pinagmulan ng

kalagayang ito at ganun na rin sa mga maaaring epekto nito sa taong apektado

nito, o sa mga taong obese. Napag-alaman din ng mananaliksik na ang obesity

pala ay maaaring isang senyas o sintomas ng mas malalang sakit.

Napatunayan ng mananaliksik, na ito ay nakakaapekto sa pisikal,

sikolohikal at sosyolohikal na aspesto ng buhay ng isang tao. Bukod pa rito,

naibahagi rin niya ang mga posibleng hakbang para maiwasan ito.

Noon, ang obesity ay hindi masyadong kinikilala bilang isang problema sa

Pilipinas; hindi dahil sa ito’y hindi makikita sa ating bansa, kundi dahil dati hindi

pa ganoon kamulat ang mga mata ng mga Pilipino sa isyung ito. Ngayon, sa

pamamagitan ng research paper na ito, ninanaais ng mananaliksik na maibahagi

niya ang kaniyang natutunan upang mamulat ang mata ng mga mambabasa.

Page 36: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

B. REKOMENDASYON

Nais iparating ng nanaliksik sa mga mambabasa na bigyan nila ng pansin

ang kanilang kalusugan upang mapanatili nilang masigla at malakas ang kanilang

pangagatawan. Ayon sa pananaliksik na ito, maraming tao ang nagiging biktima

ng obesidad dahil sa kawalan ng disiplina sa kanilang sarili at nagiging dahilan ng

iba’t ibang uri ng sakit. Ito ay magiging gabay at mapagkukunan ng mga bagong

kaalaman upang malaman ng bawat isa ang mga kadahilanan kung paano

nagiging obese ang isang tao, ang mga maaaring maidulot nito sa ating katawan

at kung paano na rin ito maiiwasan.

Sa mga gusto pang ipagpatuloy ang pananaliksik na ito, nais ng nanaliksik

na bigyan pa ninyo ito ng mga maaaring maidulot nito sa bawat isa at iba pang

mga sintomas o sakit na maaaring maging resulta ng pagiging obese ng isang tao

at lalong lalo na kung paano ito maiiwasan.

Page 37: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

BIBLIOGRAPIYABIBLIOGRAPIYA WIKIFILIPINO – KABATAAN

http://fil.wikipilipinas.org/index.php?title=Katabaan

WHO - OBESITY

http://www.who.int/topics/obesity/en/

SOLUTION TO OBESITY

http://ezinearticles.com/?Solution-to-Obesity&id=33126

PAGKALKULA NG BMIhttp://www.sunsweet.com.my/bmi.html

OBESIDAD.NET

http://www.obesidad.net/english2002/default.htm

DOST - EHERSISYO

http://ro7.dost.gov.ph/index.php/component/content/article/1-latest/141-ehersisyo-mainam-sa-kalusugan.html

WIKIPEDIA - OBESITY

http://en.wikipedia.org/wiki/Obesity

CNC - WALK, CYCLE TO FIGHT OBESITY

http://www.cbc.ca/health/story/2010/08/20/walk-cycle-obesity.html

HOW OTHER COUNTRIES FIGHT FAT

http://www.parade.com/news/intelligence-report/archive/how-other-countries-fight-fat.html

IUNS.ORG - OBESITY

http://www.iuns.org/features/obesity/obesity.htm

SOCIAL REPORT - OBESITY

http://www.socialreport.msd.govt.nz/health/obesity.html

PAGKAKAIBA NG OVERWEIGHT AT OBESE

http://www.herbal-home-remedies.com/weight-loss/

URI NG OBESITY

http://doctoradvice.org/types_of_obesity.html

Page 38: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]

PATUNGKOL SA AWTORPATUNGKOL SA AWTORI. Contact Information

Pangalan: Funny Jovis P. MalasanTirahan: #213 Rosal St. Pingkian Village 3 Pasong Tamo Q.C.Telepono/Cellphone: 4278307/09179167580E-mail address: [email protected]

II. Personal na Datos

Edad: 15Kapanganakan: Ika-15 ng Hunyo, 1995Lugar ng Kapanganakan: Quezon City, Metro ManilaLahi: FilipinoKasarian: BabaePangalan ng Ama: Wilfredo D. MalasanPangalan ng Ina: Estrellita P. Malasan

III. Educational BackgroundPaaralan :

Sekondarya: Flos Carmeli Institution of Quezon City Elementarya: Diliman Preparatory School

IV. Mga interes at pangarap

Nais kong maging isang ibon na nakakalipad at madama, makita, malanghap, at marinig ang kalinisan ng mundo. Nais kong maging isang tao na mailalathala sa mga libro at sa tuwing nababanggit ang isang bagay, ang pangalan ko ang kanilang maaalala. Nais kong malibot ang buong mundo’t maranasan ang iba’t ibang kultura sa iba’t ibang nasyon. Nais kong mamatay nang dakila at maging kung anu-ano pa.

Ang mga nais na iyan ay nabuo noong ako’y bata pa lamang. Ang mga nais na aking inisip na magpapasaya sa akin noon. Ngunit sa aking pagtanda’t paglaki, nagkaroon ako ng mas malinaw na pagkakakita sa mundo at kung ano talaga ang gusto ko.

Pangarap kong magtayo ng sarili kong parmasya, o kaya’y maging isang doktor na mangangasiwa ng mga terapiya para sa mga mentally disabled na mga tao, o isang doctor na nakapokus sa pag-iisip ng tao. Ngunit sa ngayon, ang aking pinakamithi ay magkaroon ng masaya, masagana at mahabang buhay sa hinaharap upang matupad ko ang mga pangarap ko.

Page 39: Kalagayang Pangkalusugan ng mga Obese [Pananaliksik]