kalÇa artroskopİsİ°lk klinik bildiri 1939’da takagi (2) 1990’larda artış: adölesan ve...
TRANSCRIPT
KALÇA ARTROSKOPİSİ:KALÇA ARTROSKOPİSİ:ENDİKASYONLAR veENDİKASYONLAR ve
HASTA SEÇİMİHASTA SEÇİMİDoç. Dr. Tahsin BeyzadeoğluDoç. Dr. Tahsin Beyzadeoğlu
Yeditepe Üniversitesi, Tıp FakültesiYeditepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi
Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim DalıOrtopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı
KALÇAKALÇAEnartrodial eklemEnartrodial eklem
Yürürken ağırlık X 6Yürürken ağırlık X 6
Atlet yaralanmalarının erişkin Atlet yaralanmalarının erişkin
%5, çocuk %20’si%5, çocuk %20’si
LABRUM - KIKIRDAKLABRUM - KIKIRDAK
KALÇAKALÇAEgzersiz, yürüyüş ve Egzersiz, yürüyüş ve
performans için performans için
anahtar bir bölgedir.anahtar bir bölgedir.
Kompansatuar Kompansatuar
mekanizmaların en mekanizmaların en
çok işlediği bölgedir.çok işlediği bölgedir.
KALÇA ARTROSKOPİSİKALÇA ARTROSKOPİSİİlk kez 1931’de Burman kadavra çalışması İlk kez 1931’de Burman kadavra çalışması (1)(1)
İlk klinik bildiri 1939’da Takagi İlk klinik bildiri 1939’da Takagi (2)(2)
1990’larda artış: Adölesan ve yetişkin asetabular 1990’larda artış: Adölesan ve yetişkin asetabular
labrum ve kalça patolojilerini, asatabular kıkırdak labrum ve kalça patolojilerini, asatabular kıkırdak
yüzeyiyüzeyi, fovea, ligamentum teres, fem, fovea, ligamentum teres, femur başı ve ur başı ve
sinovyum ilişkilerini tanıma sonrası + MR + sinovyum ilişkilerini tanıma sonrası + MR +
Multislice BT + Diagnostik enjeksiyonlar Multislice BT + Diagnostik enjeksiyonlar (3,4)(3,4)
1) 1) Burman M: Arthroscopy or the directBurman M: Arthroscopy or the direct visualization of joints. J Bone Jointvisualization of joints. J Bone Joint Surg 1931;13:669-694. Surg 1931;13:669-694.2)2) Takagi K: The arthroscope: The second Takagi K: The arthroscope: The second report. Journal of the Japanesereport. Journal of the Japanese Orthopedic Association 1939;14:441-466. Orthopedic Association 1939;14:441-466.3) 3) McCarthy JC, Busconi B. The role of hip arthroscopy in the diagnosis of hip disease. Orthopedics 1995;18:753–6McCarthy JC, Busconi B. The role of hip arthroscopy in the diagnosis of hip disease. Orthopedics 1995;18:753–6334) McCarthy JC, Lee JA. Hip arthroscopy: indications, outcomes, and complications. J Bone Joint Surg [Am] 2005;87:1138–45.4) McCarthy JC, Lee JA. Hip arthroscopy: indications, outcomes, and complications. J Bone Joint Surg [Am] 2005;87:1138–45.
New York’da 1998-New York’da 1998-
2008 yılları arası 2008 yılları arası
yapılan kalça yapılan kalça
artroskopisi sayısı artroskopisi sayısı (5)(5)
5) Colvin A, ISHA Annual Scientific Meeting, 20105) Colvin A, ISHA Annual Scientific Meeting, 2010
ENDİKASYONLARENDİKASYONLARSemptomatik asetabuler labral yırtıklar Semptomatik asetabuler labral yırtıklar (6)(6)
Femoroasetabular İmpingement (FAI) Femoroasetabular İmpingement (FAI) (7)(7)
Kıkırdak lezyonları Kıkırdak lezyonları (8)(8)
Osteokondritis Dissekans Osteokondritis Dissekans (9)(9)
Ligamentum teres yaralanmaları Ligamentum teres yaralanmaları (10)(10)
Snapping Kalça Snapping Kalça (11)(11)
İliopsoas bursitis İliopsoas bursitis (11)(11)
Eklem faresi Eklem faresi (12)(12)
6) 6) Robertson WJ, Kadrmas WR, Kelly BT. Arthroscopic management of labral tears in the hip: a systematic review of the literature. Clin Robertson WJ, Kadrmas WR, Kelly BT. Arthroscopic management of labral tears in the hip: a systematic review of the literature. Clin Orthop Relat Res. 2007 Feb;455:88-92. Orthop Relat Res. 2007 Feb;455:88-92.
7)7) Larson CM, Giveans MR. Arthroscopic management of femoroacetabular impingement: early outcomes measures. Arthroscopy. 2008 Larson CM, Giveans MR. Arthroscopic management of femoroacetabular impingement: early outcomes measures. Arthroscopy. 2008 May;24(5):540-6.May;24(5):540-6.
8) Kelly BT, Williams RJ 3rd, Philippon MJ. Hip arthroscopy: current indications, treatment options, and management issues. Am J Sports 8) Kelly BT, Williams RJ 3rd, Philippon MJ. Hip arthroscopy: current indications, treatment options, and management issues. Am J Sports Med. 2003 Nov-Dec;31(6):1020-37. Med. 2003 Nov-Dec;31(6):1020-37.
9) Hardy P, Hinojosa JF, Coudane H, Sommelet J, Benoit J. [Osteochondritis dissecans of the acetabulum. Apropos of a case] Rev Chir 9) Hardy P, Hinojosa JF, Coudane H, Sommelet J, Benoit J. [Osteochondritis dissecans of the acetabulum. Apropos of a case] Rev Chir Orthop Reparatrice Appar Mot. 1992;78(2):134-7.Orthop Reparatrice Appar Mot. 1992;78(2):134-7.
10) 10) Rao J, Zhou YX, Villar RN. Injury to the ligamentum teres. Mechanism, findings, and results of treatment. Clin Sports Med. 2001 Rao J, Zhou YX, Villar RN. Injury to the ligamentum teres. Mechanism, findings, and results of treatment. Clin Sports Med. 2001 Oct;20(4):791-9Oct;20(4):791-9..
11) Voos JE, Rudzki JR, Shindle MK, Martin H, Kelly BT. Arthroscopic anatomy and surgical techniques for peritrochanteric space disorders 11) Voos JE, Rudzki JR, Shindle MK, Martin H, Kelly BT. Arthroscopic anatomy and surgical techniques for peritrochanteric space disorders in the hip. Arthroscopy. 2007 Nov;23(11):1246.in the hip. Arthroscopy. 2007 Nov;23(11):1246.
12) Mullis BH, Dahners LE. Hip arthroscopy to remove loose bodies after traumatic dislocation. J Orthop Trauma. 2006;20(1):22-6. 12) Mullis BH, Dahners LE. Hip arthroscopy to remove loose bodies after traumatic dislocation. J Orthop Trauma. 2006;20(1):22-6.
Femur başı osteonekrozu Femur başı osteonekrozu (13)(13)
Sinovya patolojileri Sinovya patolojileri (14) (14)
Kristalin artropatisi (gut, psödodogut) Kristalin artropatisi (gut, psödodogut) (8)(8)
Enfeksiyon ve post-travmatic debris Enfeksiyon ve post-travmatic debris (8)(8)
Mekanik bulgulu orta düzey osteoartrit Mekanik bulgulu orta düzey osteoartrit (15)(15)
Kalça artroplastisi sonrası açıklanmayan ağrı Kalça artroplastisi sonrası açıklanmayan ağrı (16)(16)
Posttravmatik hematom drenajı Posttravmatik hematom drenajı (17)(17)
Kondral veya yabancı serbest cisim Kondral veya yabancı serbest cisim (17)(17)
Labrum yaralanmasının tamiri Labrum yaralanmasının tamiri (6)(6)
13) McCarthy J, Puri L, Barsoum W, Lee JA, Laker M, Cooke P. Articular cartilage changes in avascular necrosis: an arthroscopic evaluation. 13) McCarthy J, Puri L, Barsoum W, Lee JA, Laker M, Cooke P. Articular cartilage changes in avascular necrosis: an arthroscopic evaluation. Clin Orthop Relat Res. 2003 Jan;(406):64-70. Clin Orthop Relat Res. 2003 Jan;(406):64-70.
14) Boyer T, Dorfmann H. Arthroscopy in primary synovial chondromatosis of the hip: description and Outcome of treatment. J Bone Joint 14) Boyer T, Dorfmann H. Arthroscopy in primary synovial chondromatosis of the hip: description and Outcome of treatment. J Bone Joint Surg Br. 2008 Mar;90(3):314-8. Surg Br. 2008 Mar;90(3):314-8.
15) 15) McCarthy JC. The role of hip arthroscopy: useful adjunct or devil’s tool? Orthopaedics 2002;25:947–8. McCarthy JC. The role of hip arthroscopy: useful adjunct or devil’s tool? Orthopaedics 2002;25:947–8. 16) 16) Khanduja V, Villar RN. The role of arthroscopy in resurfacing arthroplasty of the hip. Arthroscopy. 2008 Jan;24(1):122.Khanduja V, Villar RN. The role of arthroscopy in resurfacing arthroplasty of the hip. Arthroscopy. 2008 Jan;24(1):122.17) Lee GH, Virkus WW, Kapotas JS. Arthroscopically assisted minimally invasive intraarticular bullet extraction: technique, indications, and 17) Lee GH, Virkus WW, Kapotas JS. Arthroscopically assisted minimally invasive intraarticular bullet extraction: technique, indications, and
results. J Trauma. 2008 Feb;64(2):512-6. results. J Trauma. 2008 Feb;64(2):512-6.
ENDİKASYONLARENDİKASYONLAR
İnstabilite İnstabilite (18)(18)
Adhesif kapsülit Adhesif kapsülit (18)(18)
Açıklanamayan kalça ağrısı Açıklanamayan kalça ağrısı (18)(18)
Açık cerrahide eklemi görüntüleme Açık cerrahide eklemi görüntüleme (18)(18)
– Epifiz kaymasında pinlemeEpifiz kaymasında pinleme– Osteonekroz revaskülarizasyonuOsteonekroz revaskülarizasyonu– Kalça çevresi osteotomileriKalça çevresi osteotomileri
18) Byrd JW. Hip arthroscopy. J Am Acad Orthop Surg. 2006 Jul;14(7):433-44. 18) Byrd JW. Hip arthroscopy. J Am Acad Orthop Surg. 2006 Jul;14(7):433-44.
ENDİKASYONLARENDİKASYONLAR
KONTRENDİKASYONLAR KONTRENDİKASYONLAR (19)(19)
Sistemik ağır hastalıkSistemik ağır hastalıkLokal yumuşak doku bozukluğuLokal yumuşak doku bozukluğuAçık yaralarAçık yaralarCiddi şişmanlıkCiddi şişmanlıkKalçada traksiyona engel olan durumlar (Düşük kemik Kalçada traksiyona engel olan durumlar (Düşük kemik kalitesi)kalitesi)İleri düzey osteoartritİleri düzey osteoartritFemur başında çökmeyle beraber osteonekrozFemur başında çökmeyle beraber osteonekrozAnkiloze eklemAnkiloze eklemBelirgin protrüzyonBelirgin protrüzyonGrade 3-4 heterotopik ossifikasyonGrade 3-4 heterotopik ossifikasyon
19) 19) McCarthy JC. Hip arthroscopy: when it is and when it is not indicated. Instr Course Lect. 2004;53:615-21.McCarthy JC. Hip arthroscopy: when it is and when it is not indicated. Instr Course Lect. 2004;53:615-21.
ARTROSKOPİ vs AÇIK CERRAHİARTROSKOPİ vs AÇIK CERRAHİAZALAN RİSKLER AZALAN RİSKLER (8)(8)
OsteonekrozOsteonekroz
Heterotopik ossifikasyonHeterotopik ossifikasyon
DVTDVT
Nörovasküler yaralanmaNörovasküler yaralanma
EnfeksiyonEnfeksiyon
KALÇA ÇEVRESİ AĞRIKALÇA ÇEVRESİ AĞRIEklem içiEklem içi
Labrum yırtığıLabrum yırtığı
Eklem faresiEklem faresi
FAIFAI
Kapsüler laksiteKapsüler laksite
Lig. Teres yırtığıLig. Teres yırtığı
Kıkırdak hasarıKıkırdak hasarı
Eklem dışıEklem dışı
Addüktör strainAddüktör strain
Hip PointerHip Pointer
İliopsoas tendinitİliopsoas tendinit
ITBITB
Trokanterik bursitTrokanterik bursit
Gluteus med-minGluteus med-min
Stres kırığıStres kırığı
PiriformisPiriformis
Kalça taklidiKalça taklidi
Atletik pubaljiAtletik pubalji
Sports herniSports herni
Osteitis pubisOsteitis pubis
SI eklemSI eklem
Obturator Obturator
nevraljinevralji
Yansıyan (bel-Yansıyan (bel-
sakrum-GÜS-sakrum-GÜS-
karın duvarı)karın duvarı)
Travmatik kalça çıkığıTravmatik kalça çıkığı
Kemik avülsiyonlarKemik avülsiyonlar
Stres veya patolojik Stres veya patolojik
kırıklarkırıklar
Miyotendinöz strainMiyotendinöz strain
Apofizer yaralanmaApofizer yaralanma
Femur başı epifiz Femur başı epifiz
kaymasıkayması
Perthes Perthes hastalığıhastalığı
Toksik sinovitToksik sinovit
Septik artritSeptik artrit
YAŞA GÖRE PATOLOJİYAŞA GÖRE PATOLOJİPEDİATRİK - ADÖLESANPEDİATRİK - ADÖLESAN
Eklem içi kırıkEklem içi kırık
Travmatik kalça çıkığı Travmatik kalça çıkığı
veya subluksasyonuveya subluksasyonu
Labrum yırtığıLabrum yırtığı
AAvasvasküler nekrozküler nekroz
Kıkırdak yaralanma Kıkırdak yaralanma
veya dejenerasyonuveya dejenerasyonu
BursitBursit
Snapping kalça (iliopsoas, Snapping kalça (iliopsoas,
ilitibial bant)ilitibial bant)
Miyotendinöz strainMiyotendinöz strain
PPiriformis siriformis sendromuendromu
MiMiyoyozzitis ossifiitis ossifikkansans
İİnguinal nguinal veyaveya femoral herni femoral herni
Nörolojik iritasyonNörolojik iritasyon
Yansıyan ağrıYansıyan ağrı
YAŞA GÖRE PATOLOJİYAŞA GÖRE PATOLOJİERİŞKİNERİŞKİN
KLİNİK TABLOKLİNİK TABLOEklem içi patolojiEklem içi patoloji
– Kısmen iyi tolere edilen düz plan aktivitesiKısmen iyi tolere edilen düz plan aktivitesi
– Dönüşlü, rotasyonel hareketlerde ağrıDönüşlü, rotasyonel hareketlerde ağrı
– Uzun süreli fleksiyonda (oturma) ağrıUzun süreli fleksiyonda (oturma) ağrı
– Fleksiyondan ekstansiyona geçerken takılma ve Fleksiyondan ekstansiyona geçerken takılma ve
ağrı (otururken kalkmak)ağrı (otururken kalkmak)
– Eğimli yüzeyler ve merdivenlerde ağrıEğimli yüzeyler ve merdivenlerde ağrı
KLİNİK TABLOKLİNİK TABLOÖn kasık ağrısıÖn kasık ağrısı
Ağrılı klikAğrılı klik
Geçici kilitlenmeGeçici kilitlenme
Boşalma hissiBoşalma hissi
GüçsüzlükGüçsüzlük
Hareket performans azalmasıHareket performans azalması
HASTA SEÇİMİHASTA SEÇİMİŞİKAYETİN HİKAYESİŞİKAYETİN HİKAYESİ
Ortaya çıkış şekli (aniden / zamanla artarak)Ortaya çıkış şekli (aniden / zamanla artarak)
Travma?Travma?
Ağrının yeri (lateral / posterior / kasık / uyluk)Ağrının yeri (lateral / posterior / kasık / uyluk)
Hangi hareketlerde ve ne zaman fazlaHangi hareketlerde ve ne zaman fazla
İstirahatta var mı?İstirahatta var mı?
Diz ve beli de içermeliDiz ve beli de içermeli
İyi nörolojik muayeneİyi nörolojik muayene
Bacak eşitsizliği var mı?Bacak eşitsizliği var mı?
Duruş ve yürüyüşDuruş ve yürüyüş
TrendelenburgTrendelenburg
Skolyoz? Pelvik obliklik?Skolyoz? Pelvik obliklik?
Adale kontraktürüAdale kontraktürü
Hareket açıklığıHareket açıklığı
HASTA SEÇİMİHASTA SEÇİMİFİZİK MUAYENEFİZİK MUAYENE
Thomas testi (Fleksiyon kontraktürü)Thomas testi (Fleksiyon kontraktürü)
FABER testi (Sakroiliak eklem patolojisi)FABER testi (Sakroiliak eklem patolojisi)
Ober testi (İliotibial gerginlik)Ober testi (İliotibial gerginlik)
Priformis testi (Gergin piriformis – siyatik radikülopati)Priformis testi (Gergin piriformis – siyatik radikülopati)
İmpingement testi (Labral yırtık, asetabular dudak)İmpingement testi (Labral yırtık, asetabular dudak)
– Cam impingement (boynuz tipi)Cam impingement (boynuz tipi)
– Pincer impingement (kıskaç tipi)Pincer impingement (kıskaç tipi)
HASTA SEÇİMİHASTA SEÇİMİFİZİK MUAYENEFİZİK MUAYENE
ARTROSKOPİ ADAYLARIARTROSKOPİ ADAYLARI
Ağrı ısrar ediyor ve konservatif tedaviye cevapsızAğrı ısrar ediyor ve konservatif tedaviye cevapsız
Mekanik ağrı, muayenede provoke edilebiliyorMekanik ağrı, muayenede provoke edilebiliyor
Mekanik semptomları ön planda olan hastalarMekanik semptomları ön planda olan hastalar
Dejeneratif eklem hastalığı hafif hastalarDejeneratif eklem hastalığı hafif hastalar
KALÇA AĞRISIKALÇA AĞRISIRADYOLOJİRADYOLOJİ
Direkt grafiDirekt grafi– Pelvis AP – Frog-leg lateral – Cross-table Pelvis AP – Frog-leg lateral – Cross-table
lateral – False profillateral – False profilBTBT– 3D -Artrografi3D -ArtrografiMRMR– KontrastlıKontrastlıMR-ArtrografiMR-ArtrografiUltrasonUltrasonSintigrafiSintigrafi
ANTEVERSİYON - RETROVERSİYONANTEVERSİYON - RETROVERSİYON
SONUÇSONUÇ
Kalça artroskopik cerrahisinin başarı oranı, Kalça artroskopik cerrahisinin başarı oranı,
iyi seçilmiş hastalarda yüksektiriyi seçilmiş hastalarda yüksektir
Hasta memnuniyetini belirleyen ana unsur, Hasta memnuniyetini belirleyen ana unsur,
kıkırdak hasarının derecesidir.kıkırdak hasarının derecesidir.
TEŞEKKÜR EDERİMTEŞEKKÜR EDERİMDr. BeyzadeoğluDr. Beyzadeoğlu