kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – …gimnazjum2.radom.pl/pliki/kalendarz.pdf ·...
TRANSCRIPT
Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – część Humanistyczna-historia i wos
Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego 2018 - część humanistyczna- historia i wos 20 tygodni
Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły)
1.
2-6 X
Czas w historii i rodzaje źródeł
1. Obliczanie czasu 2. Przyporządkowywanie
dat do poszczególnych wieków / określanie wieków na podstawie dat
3. Rodzaje źródeł historycznych
Przypomnij sobie rzymskie cyfry, przy pomocy których zapisujemy numery wieków. Pamiętaj, że wiek to 100 lat. Przypomnij sobie jak na osi czasu zapisuje się upływ czasu.
1. Początki cywilizacji
1. Ewolucja praludzi Przypomnij sobie nazwy gatunków praludzi
2. Cywilizacje Żyznego Półksiężyca (Bliski Wchód):
a. Mezopotamia b. Egipt c. Izrael d.
Przypomnij sobie:
czym były państwa- miasta,
jakie znaczenie miały rzeki w funkcjonowaniu tych państw
jak zorganizowana była władza w tych państwach
nazwy najważniejszych władców
3. Religia, kultura, osiągnięcia
Przypomnij sobie:
Czym różniła się religia politeistyczna od monoteistycznej
Najważniejsze osiągnięcia architektoniczne cywilizacji: piramidy, świątynie, ziggurat, cytadela
Najważniejsze bóstwa
Najważniejsze rodzaje pisma
2. 9-13 X
2. Antyczna Grecja 3. Starożytny Rzym
1. Charakterystyka geograficzna półwyspu Bałkańskiego, Peloponeskiego i Apenińskiego
Znajdź na mapie nazwy najważniejszych półwyspów w Basenie Morza Śródziemnego. Określ jakie tereny znalazły się pod wpływem kultury greckiej.
2. Ustroje starożytnych państw greckich:
a. Sparta b. Ateny
Narysuj sobie schematy ustrojów Sparty i Aten. Spróbuj dostrzec najważniejsze różnice. Zapamiętaj charakterystyczne nazwy urzędów i organów władzy.
3. Wojny w historii Grecji: a. Z Persami b. Peloponeska c. Podboje
Aleksandra Macedońskiego
Znajdź w atlasie mapy przedstawiające wojny grecko-perskie. Znajdź daty wypraw Persów na Grecję, daty najważniejszych bitew. Określ który to wiek, i która połowa wieku.
Ustal co się działo w Helladzie po wojnach perskich. Jak wyglądały relacje między Spartą a Atenami. Co to była wojna peloponeska i ustal jej daty, przyczyny i skutek.
Przypomnij sobie dlaczego Macedonia podporządkowała sobie Greków. Kim był król Filip II oraz Aleksander Wielki (Macedoński).
Ustal jakie tereny udało się podbić Aleksandrowi i kto był jego głównym przeciwnikiem. Ustal
Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – część Humanistyczna-historia i wos
Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły)
czas podbojów Aleksandra Macedońskiego
Przypomnij sobie jak była zorganizowana armia grecka: co to była falanga, co to był hoplon, kim był hoplita
4.Imperium Rzymskie – początki i ustrój
Przypomnij sobie historię o początkach Rzymu i ustal datę początku Rzymu
Przypomnij sobie cechy charakterystyczne ustrojów Rzymu: o Monarchia (753 r. – 509 r. p.n.e) o Republika (509 r – 31 r. p.n.e.) o Cesarstwo (31 r. p.n.e – 476 r. ) – dwa rodzaje pryncypat (31 r. p.n.e. -285 r) i
dominat (285 – 476)
Zobacz na mapie linię podziału cesarstwa na wschodnie i zachodnie z 395 r. (cesarz Teodozjusz)
Przypomnij sobie o roli senatu w okresie Republiki; najważniejsze urzędy i ich kompetencje,
Przypomnij sobie przyczyny upadku republiki: kto zawarł I Triumwirat, jaką rolę odegrał Juliusz Cezar w obaleniu ustroju republikańskiego; kto zawarł II Triumwirat; kim był Oktawian August
5.Podboje Rzymu i zagrożenia Przeanalizuj na mapie do kiedy udało się Rzymowi opanować Półwysep Apeniński;
Czym były wojny punickie: daty, skutki kim był przeciwnik Rzymu
Przeanalizuj na mapie (mapa konturowa) jakie tereny zostały opanowane przez Rzymian w okresie republiki a jakie w okresie cesarstwa
Pojęcia: Pax Romana, limes, , barbarzyńcy, legion, manipuł, prowincja, namiestnik prowincji,
Przypomnij sobie jak była zorganizowana armia rzymska: co to był legion, kohorta
Przypomnij sobie w jaki sposób najazdy barbarzyńców zagrażały Rzymowi; kim byli Hunowie (w którym wieku zagrażali Rzymowi)? Kto to był Attyla?
6. Chrześcijaństwo i upadek Rzymu Gdzie narodziło się chrześcijaństwo?
Jak państwo rzymskie traktowało wyznawców chrześcijaństwa?
Najważniejsze postanowienia w sprawie religii chrześcijańskiej w państwie rzymskim: edykt mediolański 313 r. (cesarz Konstantyn); edykt Teodozjusza Wielkiego z 392 r.
7. Kultura i osiągnięcia Greków i Rzymian
Przypomnij sobie najważniejsze bóstwa mitologii greckiej i rzymskiej
Przypomnij jaki Grecy organizowali igrzyska: jakie dyscypliny były uprawiane
Przypomnij sobie czym były walki gladiatorów
Dokonaj porównania dokonań Greków i Rzymian w dziedzinie techniki, architektury, matematyki, inżynierii
Porównaj dokonania w dziedzinie filozofii, poezji, literatury: najważniejsi filozofowie, twórcy i
Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – część Humanistyczna-historia i wos
Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły) ich dzieła
Dokonania Rzymian w dziedzinie prawa: XII Tablic,
3. 16-20. X 4. 23-27.X
4. Wczesne średniowiecze w Europie i Polsce do XII wieku
1. Bizancjum Przypomnij sobie w jakich okolicznościach powstało Wschodnie Cesarstwo Rzymskie – Bizancjum; znajdź na mapie stolicę Konstantynopol
Przeanalizuj mapę przedstawiającą rozwój terytorialny Cesarstwa Bizantyjskiego: jakie tereny zachodniego cesarstwa rzymskiego zostały opanowane czasowo przez Bizancjum?
Kim był Justynian Wielki: jakich osiągnięć dokonał: w polityce zagranicznej oraz wewnątrz kraju ( w dziedzinie prawa); czym była Hagia Sophia
Przypomnij sobie jak zorganizowany był Kościół w Bizancjum; kim był patriarcha
2. Islam Przypomnij sobie kto był założycielem religii islamskiej? Przypomnij sobie kim był Mahomet i kiedy działał?
Wypisz sobie pięć filarów islamu; czym był Koran?;
Przypomnij sobie pojęcia: dżihad, muzułmanie, wielka hidżra, kalifowie,, meczet
Przeanalizuj mapę z podbojami Arabów: Jakie tereny znalazły się pod kontrolą Arabów do XII wieku
3. Europa Zachodnia od V do XI wieku
Państwo Karola Wielkiego: przypomnij sobie osiągnięcia Karola Wielkiego, kiedy koronował się na cesarza,; jakie osiągnięcia w dziedzinie kultury były za Karola Wielkiego – czym był renesans karoliński?
Kiedy doszło do rozpadu Karola Wielkiego – traktat z Verdun 843 r.; Przedstaw podział państwa karolińskiego na mapie
W jaki sposób doszło do utworzenia Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego w 962 r. : na czym polegała idea cesarstwa uniwersalnego wg Ottona III?;
4. Normanowie i Słowianie, Węgrzy
Zobacz na mapie gdzie były siedziby Normanów i trasy ich wypraw. Ustal jakie tereny były przez nich kontrolowane, a w tworzeniu których brali udział?
Ustal pierwsze kraje słowiańskie (położenie na mapie oraz czas trwania: Państwo Samona, Państwo Wielkomorawskie, Ruś Kijowska
Ustal na mapie gdzie występowały plemiona Słowiańskie: grupa wschodnia, zachodnia i południowa
Ustal na mapie gdzie znajdowało się państwo Węgrów i kiedy zostało utworzone
5. Początki Państwa Polskiego do 1078 r.
Przeanalizuj na mapie rozwój terytorialny państwa Polan – zwróć uwagę kiedy ( i za panowania jakiego władcy) pod władzą znajdowały się Wielkopolska, Małopolska, Mazowsze, Pomorze, Pomorze Zachodnie, Śląsk, Grody Czerwieńskie
Dlaczego Mieszko I przyjął w 966 r. chrzest i jaki wpływ miało to na funkcjonowanie państwa polskiego
Przypomnij sobie najważniejszych władców Polski od połowy X do 1138 r. i zrób zestawienia osiągnięć poszczególnych władców w polityce zewnętrznej i wewnętrznej
Z jakimi państwami i kiedy toczyło wojny państwo polskie do 1138 r.
Przeanalizuj przyczyny i skutki kryzysu monarchii wczesnopiastowskiej w latach 1031-1040r.
Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – część Humanistyczna-historia i wos
Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły) 6. Bolesław Krzywousty i
początek rozbicia dzielnicowego
Przypomnij sobie dokonania Bolesława Krzywoustego: jakie ziemie udało mu się podbić, podporządkować; jak wyglądały jego relacje z Cesarstwem Niemieckim?
Przypomnij sobie czym był testament/ statut Krzywoustego?; co to była zasada senioratu; dzielnica senioralna, dzielnice dziedziczne; jakie kompetencje miał księże senior?
Dlaczego doszło do rozbicia dzielnicowego? Na jakich zasadach miało funkcjonować państwo polskie po ogłoszeniu statutu Krzywoustego w 1138 r.
synów Bolesława Krzywoustego;
5. 6-10.XI
Średniowiecze w Polsce i na świecie (XII- XIV w.)
1.System feudalny przypomnij sobie, jak funkcjonowało społeczeństwo w średniowieczu i jak wyglądała jego hierarchia: drabina feudalna, wypisz i scharakteryzuj stany społeczne (rycerstwo, duchowieństwo, mieszczaństwo, chłopstwo)
utrwal pojęcia: feudalizm, feudum, beneficjent, hołd, lenno, inwestytura, monarchia patrymonialna, monarchia stanowa, senior, wasal, suzeren,
przypomnij co oznaczała zasada systemu feudalnego:” Wasal mojego wasala nie jest moim wasalem”
omów, czym była Wielka Karta Swobód z 1215 r.
wyjaśnij w czym różniła się monarchia patrymonialna od monarchii stanowej
2.Kolonizacja na prawie niemieckim – osadnictwo w miastach i wsiach
przypomnij sobie czym było zjawisko kolonizacji na prawie niemieckim
przypomnij sobie i porównaj proces lokowania wsi i miasta – zwróć uwagę na role książąt (donatorów) oraz zasadźców
utrwal pojęcia: zasadźca, lokacja, akt lokacyjny, wolnizna, trójpolówka, sołtys, ława, burmistrz, rada miejska, wójt, patrycjat, pospólstwo, plebs, cech, czeladnik, ratusz, pręgierz, prawo magdeburskie,
wypisz i scharakteryzuj warstwy stanu mieszczańskiego: patrycjat, pospólstwo i plebs
3.Rola Kościoła w średniowieczu
przypomnij sobie czym była Wielka Schizma Wschodnia z 1054 r.
przypomnij sobie najważniejsze zakony i scharakteryzuj je: benedyktyni, cystersi, dominikanie
znajdź informacje, czym była „niewola awiniońska” papieża oraz kiedy miała miejsce; informacje o soborze w Konstancji (1414-1418)
przypomnij sobie, na czym polegał uniwersalizm w kulturze średniowiecznej Europy; jakie były wzorce kulturowe średniowiecza (asceta, rycerz, władca) i ich przykłady
porównaj dwa style architektoniczne średniowiecznej Europy: romański i gotycki
wypisz sobie cechy charakterystyczne malarstwa, rzeźby w średniowieczu
4.Od wypraw krzyżowych do najazdów Mongołów
przypomnij sobie czym były krucjaty i ustal przyczyny i skutki oraz w jakim obszarze czasowym miały miejsce te wydarzenia; jakie zakony rycerskie powstały w tym okresie
zapamiętaj postać Urbana II; Clermont, Jerozolima, Lewant, Akka, Turcy Seldżuccy, joannici, krzyżacy, templariusze
przyjrzyj się mapie wypraw krzyżowych i ustal dokąd poszczególne wyprawy (daty) zostały skierowane; ustal na mapie skutki (nowe państwa) wypraw krzyżowych; jakie państwo utworzono po IV wyprawie krzyżowej w latach 1202-1204
Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – część Humanistyczna-historia i wos
Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły) przyjrzyj się mapie powstawania Imperium Mongołów w XIII w. – przeanalizuj fazy podbojów
przypomnij sobie postać Temudżyna (Czyngis-Chana); pojęcia: Tatar, jarłyk, haracz, elementy uzbrojenia wojownika mongolskiego,
przeanalizuj mapę najazdu Mongołów na Europę Środkowo-Wschodnią w l. 1240-1242; mapę najazdu na Polskę w 1241 r. – zapamiętaj najważniejsze bitwy m.in. pod Legnicą (jako skutek śmierć Henryka Pobożnego)
5.Polska dzielnicowa i sprowadzenie Krzyżaków
przypomnij sobie: warunki zjazdu w Łęczycy z 1180 r., postać Kazimierza Sprawiedliwego, zasadę senioratu, zasadę pryncypatu ; okoliczności zjazdu w Gąsawie w 1227 r. (postać Leszka Białego)
wypisz sobie pozytywne i negatywne skutki rozbicia dzielnicowego w XIII w.
ustal dlaczego Konrad Mazowiecki w 1226 r. zgodził się na sprowadzenie Krzyżaków na ziemie polskie (ustal pełną nazwę zakonu krzyżackiego)
przeanalizuj mapę i opisz rozwój terytorialny Państwa Krzyżackiego – kiedy udało się zakończyć podbój Prus, jakie ziemie polskie zostały zagarnięte przez Państwo Krzyżackie i kiedy;
wypisz skutki pozytywne i negatywne osadnictwa krzyżackiego
pojęcia: komtur, mistrz, komturia, Prusy,
6.Zjednoczenie Państwa Polskiego i odbudowa jego pozycji
przeanalizuj próby zjednoczenia państwa polskiego w XIII w.; w jaki sposób władcy czescy (Dynastia Przemyślidów) utrudnili zjednoczenie Polski
przypomnij sobie postać Władysława Łokietka – wypisz jego osiągnięcia i porażki w procesie zjednaczania Polski
przeanalizuj mapę i ustal jakie ziemie udało się przyłączyć, a jakie stracić Władysławowi Łokietkowi – ustal granice Polski z 1320 r. i porównaj z granicą z 1333 r.
wymień przyczyny konfliktu polsko-krzyżackiego; przypomnij sobie fazy konfliktu (spory sądowe, militarne, najważniejsze Biwy)
przypomnij sobie postać Kazimierza Wielkiego: wypisz porozumienia zawarte z Czechami (porozumienie w Namysłowie 1348 r. i Krzyżakami (pokój kaliski 1343 r.) – zwróć uwagę, jak wyglądała sprawa przynależności Śląska
przeanalizuj mapę: ustal granicę Polski z 1333 r. i porównaj ją z 1370 r. – jakie ziemie udało się Kazimierzowi przyłączyć (inkorporować) do Polski a jakich nie udało mu się odzyskać
przypomnij sobie najważniejsze reformy Kazimierza Wielkiego
utrwal pojęcia: poradlne, insygnia królewskie, regalia, Akademia Krakowska, szczerbiec, grosz praski, starosta, przywilej składu, prawo przymusu drogowego, Ruś Halicka, „orle gniazda”
7.Utrwalenie Wykonaj sobie testy i ćwiczenia
6. 13-17.XI
Powtórzenie materiału od 1 do 6 tygodnia
Utrwal sobie dotychczas powtarzany materiał; wykonaj testy gimnazjalne
Polska i świat u 1.Unia Polski z Litwą Przypomnij sobie czym była unia; rodzaje unii (czym się różni unia personalna od unii realnej;
Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – część Humanistyczna-historia i wos
Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły)
7. 20-24.XI
schyłku średniowiecza
Przypomnij sobie jakie pokrewieństwo istniało pomiędzy dynastią Piastów a Andegawenów;
Wypisz sobie przyczyny zbliżenia między Polska a Litwą i zawiązania unii; wypisz sobie postanowienia unii: w Krewie (1385), w Wilnie (1401), w Horodle (1413) – znajdź te miejscowości na mapie Polski i Litwy (Krewo, Wilno, Horodło)
Wypisz sobie skutki zawarcia unii między Polską a Litwą (pozytywne i negatywne dla Polski)
2.Konflikty Polski z Zakonem Krzyżackim w XV wieku
Przypomnij sobie przy pomocy atlasu historycznego jakie ziemie i kiedy utraciła Polska za panowania Władysława Łokietka i jakie postanowienia zawarł Kazimierz Wielki z Zakonem Krzyżackim w 1343 r. w Kaliszu,
Wielka Wojna z Zakonem Krzyżackim (1409-1411): ustal przyczyny; przy pomocy mapy przeanalizuj przebieg działań wojennych (Grunwald 1410); j
jakie były postanowienia I pokoju toruńskiego (jakie ziemie udało się Polsce i Litwie odzyskać a jakich nie – spójrz do kogo nadal należało Pomorze Gdańskie; wypisz sobie skutki Wielkiej Wojny z Zakonem Krzyżackim
Wojna Trzynastoletnia 1454 -1466: ustal przyczyny wybuchu wojny między Polską a Zakonem Krzyżackim; jaki władca panował w Polsce (Kazimierz Jagiellończyk); przypomnij sobie czym był Związek Pruski; na podstawie mapy przeanalizuj przebieg działań wojennych (miejsca bitew, oblężenia miast, ruchy wojsk, przegrane wojsk polskich), na podstawie mapy ustal jakie ziemie udało się Polsce przyłączyć (inkorporować) po wojnie trzynastoletniej (znajdź Prusy Królewskie =Pomorze Gdańskie, Prusy Zakonne (od 1466) =Prusy= od 1525 Prusy Książęce;
Przypomnij sobie czym było Pospolite Ruszenie; czym był armia zaciężna
Jakie były postanowienia przywileju cerekwicko-nieszawskiego z 1454 r. za panowania Kazimierza Jagiellończyka
3.Europa Zachodnia w XIV i XV wieku
Przypomnij sobie kiedy i w jakich okolicznościach pojawiła się choroba dżumy „czarnej śmierci” i jakie skutki wywołała dla społeczeństwa i gospodarki Europy w XIV w.
Znajdź przyczynę wojny stuletniej (1337-1453) pomiędzy Francją i Anglią
Kim był Jan Hus i zwolennicy jego poglądów – husyci; gdzie narodził się husytyzm
4.Nowe potęgi w Europie Wschodniej
Przypomnij sobie jakie nowe potęgi w Europie Wschodniej narodziły się w XV wieku: Wielkie Księstwo Moskiewskie (Rosja) , Imperium Osmańskie (Turcja); napisz w jaki sposób udało się tym państwom zbudować potęgę (bitwy, dyplomacja)
W jakich okolicznościach: zginął Władysław Warneńczyk pod Warną w 1444 r.; został zdobyty przez Turków Konstantynopol w 1453 r.
Pojęcia: sułtan, janczarzy, spahisi, car, trzeci Rzym,
Postaci: Dymitr Doński, Iwan III Srogi, Iwan IV Groźny, Władysław Warneńczyk, Jan Hunyady, Sulejman Wspaniały.
Przeanalizuj szczególnie mapę w atlasie historycznym, ukazującym powstawanie nowych imperiów; zwróć uwagę jakim zagrożeniem stawały się te imperia dla Polski i Litwy – o jakie tereny mogło dojść do konfrontacji.
5.Kultura późnego Zwróć uwagę na najważniejszych przedstawicieli i ich dzieła w Polsce doby schyłku średniowiecza:
Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – część Humanistyczna-historia i wos
Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły)
średniowiecza w Polsce Wita Stwosza, Wojciecha z Brudzewa, Mikołaja Kopernika, Pawła Włodkowica, Jana Ostroroga
Odpowiedz dlaczego okres panowania Kazimierza Jagiellończyka nazywany jest złotą jesienią polskiego średniowiecza
6.Utrwalanie wiadomości Utrwal wiadomości z 8 tygodnia – wykonaj sobie jakiś test
8. 27.XI-!.XII
Świat nowożytny w XVI wieku
1.Cywilizacje Ameryki i odkrycia geograficzne
Przy pomocy atlasu historycznego: odszukaj położenie cywilizacji prekolumbijskich: Inkowie, Aztekowie, Majowe;
Przypomnij sobie najważniejsze osiągnięcia cywilizacyjne Majów, Azteków, Inków (najlepiej rozpisz sobie w formie tabeli)
Przypomnij sobie przyczyny Wielkich Odkryć Geograficznych; przypomnij sobie dlaczego zajęcie Konstantynopola przez Turków w 1453 r. wpłynęło na nieopłacalność handlu na
szlaku jedwabnym
Przy pomocy mapy: znajdź szlaki i daty wypraw Bartłomieja Diaza, Vasco da Gamy, Krzysztofa Kolumba, Ferdynanda Magellana (zapamiętaj je); na mapie znajdź informacje o sposobie podziału stref wpływów między Hiszpanią a Portugalią (traktat z Tordesillas)
2.Skutki odkryć geograficznych Przypomnij sobie skutki odkrycia Ameryki dla rdzennej ludności oraz dla Europy; zwróć uwagę na konkwistadorów Francisco Pizarro, Ferdynand Cortez
Jakie nowe zjawiska w gospodarce pojawiły się po odkryciu Ameryki: złoty trójkąt, napływ kruszców złota i srebra do Europy; jakie zmiany zaszły w strukturze gospodarczej na zachodzie Europy (zwróć uwagę na: kapitalizm, grodzenie pól, rozwój bankowości i nowych środków płatniczych; nowe metody produkcji: system nakładczy, manufaktury)
o Przypomnij sobie dlaczego rzeka Łaba stała się granicą dwóch systemów gospodarczych w Europie (kapitalistycznego i feudalnego)
o Czym były kompanie handlowe i jakie znaczenie odgrywały w życiu gospodarczym w epoce kolonialnej. Jakie zmiany zaszły w życiu Europejczyków?
3.Kultura Odrodzenia Przypomnij sobie najważniejsze założenia kultury odrodzenia (renesansu)
Dlaczego człowiek stał się centrum zainteresowania
Wypisz sobie najważniejszych twórców epoki odrodzenia, ich dzieła; zwróć szczególną uwagę na Erazma z Rotterdamu, Michała Anioła, Rafaela Santi, Leonarda da Vinci
Zwróć uwagę na najważniejsze cechy architektury renesansowej
4.Reformacja i kontrreformacja Przypomnij sobie przyczyny reformacji w Europie w XVI w.;
Przypomnij sobie postacie reformacji: Marcin Luter, Jan Kalwin, Henryk VIII
Wypisz sobie najważniejsze nurty protestantyzmu w Europie wraz z datami powstania i ich rozmieszczenie (przy pomocy mapy w atlasie historycznym); wypisz sobie najważniejsze zasady poszczególnych nurtów religijnych
Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – część Humanistyczna-historia i wos
Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły)
Jakie wojny religijne stoczono na terenie Niemiec, Francji; postanowienia pokoju religijnego w Augsburgu 1555 r.; czym była rzeź hugenotów we Francji w 1572 r.
Jakie były postanowienia soboru w Trydencie (1545-1563), który rozpoczął kontrreformację w Kościele
Jakimi metodami walczył Kościół z reformacją i jakie zmiany zaszły w Kościele katolickim
Porównaj wygląd protestanckiego zboru i świątyni katolickiej
Pojęcia: reformacja, protestantyzm, luteranizm, kalwinizm, anglikanizm, arianizm, predestynacja, zbór, liturgia, symonia, nepotyzm, odpusty, indeks ksiąg zakazanych, święta inkwizycja
Postaci: Ignacy Loyola, papież Grzegorz XIII
5.Reformacja i kontrreformacja na ziemiach Polskich
Przeanalizuj na mapie rozmieszczenie religii protestanckich na ziemiach Polski i Litwy
Jaki wpływ wywarła reformacja na rozwój kultury polskiej
Wypisz postanowienia i wyjaśnij czym był akt konfederacji warszawskiej z 1573 r.; jakie miał znaczenie dla utrzymania tolerancji religijnej w Rzeczpospolitej Obojga Narodów
Jakie efekty odniosła kontrreformacja na ziemiach polskich
Czym była unia brzeska (1596 r.) i dlaczego ją zawarto pomiędzy prawosławnymi z Kościołem katolickim; gdzie było największe skupisko grekokatolików (unici)
Postacie: Piotr Skarga, Stanisław Hozjusz, Jan Łaski, , arianie (bracia polscy)
Pojęcia: konfederacja, unici, grekokatolicy, unia brzeska,
6.Kultura odrodzenia na ziemiach polskich
Wypisz sobie najważniejszych przedstawicieli polskiego renesansu i ich dzieła: Maciej z Miechowa, Marcin Kromer, Mikołaj Kopernik, Mikołaj Rej, Jan Kochanowski,
Przypomnij sobie najważniejsze polskie budowle renesansowe
Odpowiedz, dlaczego XVI wiek nazywany jest „złotym wiekiem”
9. 4-8.XII
Utrwalenie dotychczasowego zakresu materiału
Zapoznaj się z interaktywnymi materiałami edukacyjnymi
http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72918 ‐ Rzeczpospolita w XVI i XVII wieku
http://www.scholaris.pl/resources/run/id/55213 ‐ Rzeczpospolita w XVI i XVII wieku
http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72884 ‐ Rzeczpospolita w XVI i XVII wieku ‐ ćwiczenia
http://www.scholaris.pl/resources/run/id/64129 ‐ Sejm Walny
http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72937 ‐ nowożytna Europa (znajdziesz tam zagadnienia dotyczące absolutyzmu we Francji i monarchii parlamentarnej w Anglii)
http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72946 ‐ zestawienie cech ustroju absolutnego oraz parlamentarnego
Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – część Humanistyczna-historia i wos
Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły)
10 11-15.XII
Wiek XVII 1.Ustroje polityczne w Anglii i Francji
Przypomnij sobie najważniejsze cechy ustroju absolutnego we Francji; wojna trzydziestoletnia; jaką rolę odgrywał kardynał de Richelieu w kształtowaniu monarchii absolutnej we Francji; postać władcy absolutnego – Ludwik XIV; cechy najważniejsze doktryny ekonomicznej jaką był „merkantylizm” – twórca doktryny Jean Baptiste Colbert
Jak ukształtowała się monarchia parlamentarna w Anglii w XVII wieku; przyczyny i skutki wojny domowej w Anglii – wojna między parlamentem a królem; rola Oliviera Cromwella w wojnie domowej; wydarzenia: 1649 – ścięcie Karola I, 1660 – restauracja monarchii, 1679 – uchwalenie Habeas Corpus Act; charakterystyka ustroju monarchii parlamentarnej w Anglii w XVII w.
Skorzystaj z materiału poglądowego: http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72946 ‐ zestawienie cech ustroju absolutnego oraz parlamentarnego
2.Rzeczpospolita w I połowie XVII wieku – początki rządów Wazów
Przypomnij sobie w jaki sposób dynastia Wazów objęła tron w Polsce: panowanie Zygmunta III Wazy – jaki miał program reform państwa polskiego; rokosz Mikołaja Zebrzydowskiego 1606-1609;
Pojęcia: rokosz, husaria
Wydarzenia: bitwa pod Kircholmem 1605, bitwa pod Oliwą 1627, rozejm w Altmarku (Starym Targu) 1629, rozejm w Sztumskiej Wsi 1635
Wymień przyczyny i skutki wojen polsko-szwedzkich w I poł. XVII wieku
Obejrzyj właściwe slajdy z : http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72918 ‐ Rzeczpospolita w XVI i XVII wieku; http://www.scholaris.pl/resources/run/id/55213 ‐ Rzeczpospolita w XVI i XVII wieku; http://www.scholaris.pl/resources/run/id/72884 ‐ Rzeczpospolita w XVI i XVII wieku ‐ ćwiczenia
Wskaż na mapie tereny, na których toczyły się walki między Polską a Szwecją w I poł. XVII wieku.
3.Rzeczpospolita w I połowie XVII wieku – konflikty z Rosją i Turcją
Przypomnij sobie przyczyny wojny Polski w I. połowie XVII w. z państwem moskiewskim i tureckim
Postać Iwana IV Groźnego, Stanisława Żółkiewskiego, Dymitra Samozwańca
Pojęcia : dymitriada, samozwaniec, lisowczycy, husaria
Datą 1610, 1620
4.Kozacy w Rzeczpospolitej. Powstanie Chmielnickiego
Przypomnij sobie kim byli Kozacy, ich pochodzenie i i sposób życia
Przypomnij sobie, jakie były przyczyny konfliktu z Kozakami w XVII w.- jaką politykę wobec Kozaków prowadziła Rzeczpospolita?
Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – część Humanistyczna-historia i wos
Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły)
11 8-12.I
Powstanie Chmielnickiego-wybuch i przebieg ugody z Kozakami
Pojęcia: kozacy, unia, powstanie, ugoda, Kozacy rejestrowi
Daty : 1596r., 1637r., 1648r., 1651r., 1654r., 1658r., 1667r.
11 8-12.I
Wojny polsko-szwedzkie w I I poł. XVII w.Potop szwedzki
Wyjaśnij, jakie były przyczyny „potopu”,▪ na wybranych przykładach ocenia różne postawy mieszkańców Rzeczypospolitej wobec agresji szwedzkiej
wyodrębnij główne etapy wojny
posługując się mapą, oceń bezpośrednie następstwa „potopu”
wyjaśnij pojęcia : potop” szwedzki, pospolite ruszenie, JasnaGóra, konfederacja tyszowiecka, wojna szarpana, śluby lwowskie, traktaty welawsko-bydgoskie
Przypomnij sobie rolę, jaka odegrali: Jan Kazimierz, Karol Gustaw, Janusz Radziwiłł Bogusław Radziwiłł, Augustyn Kordecki, Stefan Czarniecki, Jerzy II Rakoczy,
Przypomnij sobie daty: 1605r., 1626r., 1655r., 1657r., 1660r.
Powtarzajac wiadomości- korzystaj z mapy!
. Konflikty Rzeczypospolitej z Turcją w 2 poł XVII w
Wyjaśnij przyczyny wojen Rzeczypospolitej z Turcją w XVII wieku
wyodrębnij główne etapy tych konfliktów – o Kamieniec Podolski, traktat buczacki, druga bitwa chocimska,
zanalizuje motywy odsieczy wiedeńskiej
oceń politykę Jana III Sobieskiego
Posługując się mapą znajdź Mołdawię, Wołoszczyznę, Podole, Chocim, Kamieniec Podolski, Wiedeń
Przypomnij sobie pojęcia: sułtan, wezyr, haracz,janczarowie, Święta Liga, odsiecz wiedeńska
Daty :1667r., 1672r., 1673r., 1683r., 1699r., 1672r. Postaci : Piotr Doroszenko, Michał Korybut Wiśniowiecki, Jan III Sobieski, Kara Mustafa,
12, 29.I- 02.II
Kryzys Rzeczpospolitej w XVII w. Wyjaśnij przyczyny i przejawy kryzysu społeczno-gospodarczego oraz ustrojowego Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVII wieku(zjawiska świadczące o kryzysie zmierzch demokracji szlacheckiej, rokosze, liberum veto, oligarchia magnacka, zasada jednomyślności, Mikołaj Sienicki, straty demograficzne,kryzys
ekonomiczny, kryzys ustrojowy, pańszczyzna, oceńsystem klienteli, na wybranych przykładach scharakteryzuj przejawy nietolerancji wyznaniowej )
przypomnij sobie reformy państwa i jego instytucji w czasach Wazów
Kultura polska czasów baroku(sarmatyzm w życiu szlachty polskiej, barok,
Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – część Humanistyczna-historia i wos
Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły)
francuszczyzna, jezuici, orientalizm, cechy stylu barokowego w sztukach plastycznych)
Kształtowanie się monarchii absolutnej we Francji i parlamentarnej w Anglii
prześledź główne etapy przemian politycznych we Francji w XVI i XVII wieku
Scharakteryzuj monarchię Ludwika XIV (Stany Generalne,szlachta rodowa, szlachta „nowa”, intendenci, monarchia absolutna,Wersal, edykt nantejski,hugenoci, merkantylizm, Manufaktury
Wyjaśnij kierunki zmian gospodarczych i społecznych w Anglii, ▪ wyodrębnia główne etapy przemian politycznych ( monarchia- republika- monarchia)w Anglii w XVI i XVII wieku, przypomnij sobie politykę Cromwella, wyjaśnij różnice między wigami i torysami, czym były akty nawigacyjne, restauracja Stuartów)
Przypomnij sobie, jaką rolę odegrali:Henryk IV, kardynał Richelieu, Ludwik XIV, Jean Baptiste, Colbert, Karol I, Oliver Cromwell, Wilhelm Orański
13. 5-9.II
Wiek oswiecenia Oświecenie w Europie- Społeczeństwo, gospodarka, Sztuka i architektura klasycyzmu w Europie
Przypomnij sobie filozoficzne podstawy oświecenia Monteskiuszowską zasadę trójpodziału władzy oraz zasadę umowy społecznej, liberalizm ekonomiczny, scharakteryzuj istotę rewolucji agrarnej XVIII wieku, płodozmian,manufaktury, system nakładczy,maszynę parową
Wypisz sobie najważniejszych twórców epoki i ich dzieła. Zwróć uwag na charakterystyczne cechy stylów rokoko i klasycyzm (neoklasycyzmu), zwróc uwagę na encyklopedystów
Zapamiętaj nazwiska: Wolter, Jan Jakub Rousseau, Karol Monteskiusz, Adam Smith, Denis Diderot, Jean d'Alembert , Dominik Merlini, Antonio Corazzi,
Niebezpieczne sasiedztwo - Reformy w Rosji,Prusach i Austrii w XVIII wieku
Porównaj reformy oświeceniowe wprowadzone w Prusach, Austrii i Rosji
Scharakteryzuj rolę władcy w absolutyzmie oświeconym
Wyjaśnij ojęcia : absolutyzm oświecony,manufaktury, tolerancja religijna, merkantylizm, sekularyzacja, władza centralna
Przypomnij sobie rolę, jaką odegrali w tym czasie: Piotr Wielki, Katarzyna II, Maria Teresa, Józef II, Fryderyk II
Utworzenie Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej
Przypomnij sobie przyczyny i okoliczności wystąpienia kolonistów a Ameryce Północnej przeciw brytyjskiej metropolii
Pamiętaj o udziale Polaków w walce o niepodległość Stanów Zjednoczonych
Scharakteryzuj zasady ustrojowe zawarte w Konstytucji Stanów Zjednoczonych, uzasadnij jej oświeceniowy charakter
posługując się mapą, określ zasięg terytorialny Stanów Zjednoczonych u schyłku
XVIII wieku
Przypomnij sobie, jaką rolę odegrali: Jerzy Waszyngton, Thomas Jefferson, Tadeusz
Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – część Humanistyczna-historia i wos
Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły)
Kościuszko
Powtórz daty: 1773r., 1774r., 1776r., 1774-1782r., 1789r.
Rewolucja burzuazyjna we Francji
Przypomnij sobe istotne informacje o absolutyźmie francuskim, podziale społeczeństwa we Francji
Wyjaśnij przyczyny i okoliczności wybuchu rewolucji francuskiej
Wskaz idee oświeceniowe zawaret w Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela
Przeanalizuj fazy rewolucji ( zwołanie Stanów Generalnych, rewolucja ludowa, monarchia konstytucyjna,republika, dyktatura jakobinów,rządy Dyrektoriatu)
Zapamietaj pojęcia: stan trzeci, burżuazja,Stany Generalne,Zgromadzenie Narodowe, Konstytuanta, Bastylia, Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela, jakobini, terror, koalicja antyfrancuska, cenzus majątkowy, Dyrektoriat
Zapamiętaj osoby: Ludwik XIV, Maksymilian Robespierre i daty: 14.07.1789r., 26.08.1789r., 1791r,1793r-1794r., 1795-1799r
14 12-16.II
Rzeczpospolita w okresie upadku
Sytuacja międzynarodowa Rzeczypospolitej w czasach saskich
Określ przyczyny i scharakteryzuj przejawy ingerencji państw ościennych
w sprawy Rzeczypospolitej w czasach saskich
wyjaśnij przyczyny podwójnej elekcji i wojny domowej między zwolennikami Sasa i Lasa
posługując się mapą, wyjasnij bezpośrednie następstwa wojny północnej
posługując się mapą, wyjasnij bezpośrednie następstwa utworzenia Królestwa Prus i aneksji Śląska przez Prusy
Porównaj programy Familii oraz republikantów
Scharakteryzuj przejawy ożywienia w życiu gospodarczym w czasach saskich, programy reform ustrojowych Stanisława Konarskiego i Stanisława Leszczyńskiego
Przypomnij sobe pojęcia: unia personalna, Wettinowie, wojna północna, sejm niemy, Familia, Collegium Nobilium
Postaci: August II Sas, August III Sas., Stanisław Konarski,Stanisław Leszczyński, Czartoryscy
15 19-23. II
Czasy stanisławowskie Przypomnij sobie okoliczności elekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego, jego inicjatywy reformatorskie
Powtórz wiadomości o konfederacj barskiej, przyczynach I rozbioru Polski, reformach sejmu rozbiorowego
Posługując się mapą, określa zasięg pierwszego rozbioru
Powtórz informacje o przejawach życia umysłowego w tym okresie, scharakteryzuj sztukę klasycystyczną w Rzeczypospolitej
Kalendarz przygotowań do egzaminu gimnazjalnego – część Humanistyczna-historia i wos
Tydzień Działy Zagadnienia Uwagi i wskazania (szczegóły)
Przypomnij sobie postaci : ▪ Stanisław August Poniatowski, Wojciech Bogusławski, Hugo Kołłątaj, Stanisław Staszic, Canaletto, Jan Piotr Norblin, Mikołaj Riepin
Daty: 1764r., 1768r., 1772r., 1773r., 1775r.
19-23. II
Sejm Wielki i Konstytucja 3 maja.Targowica i drugi rozbiór Rzeczypospolitej
Przypomnij sobie okoliczności zwołania Sejmu Wielkiego, program stronnictw politycznych podczas jego obrad .
Wyjaśnij postanowienia prawa o miastach
Przypomnij sobie zasady ustrojowe zawarte w Konstytucji 3 maja
Przypomnij sobie motywy ogłoszenia konfederacji targowickiej
Powtórz okoliczności ustanowienia orderu Virtuti Militari
Posługując się mapą, określ zasięg drugiego rozbioru
Zapamiętaj osoby: Stanisław August Poniatowski, Stanisław Małachowski, Hugo Kołłątaj, Jan Dekert, Ignacy Potocki, Seweryn Rzewuski, Szczęsny Potocki, Ksawery Branicki, józef Poniatowski, Tadeusz Kościuszko,
Daty: 1788 – 1792, 1791r., 1792r., 1793r
Powstanie kościuszkowskie i utrata niepodległości
Przypomnij sobie okoliczności wybuchu powstania kościuszkowskiego
Posłuując się mapą ustal główne etapy i bitwy insurekcji
Zastan ów się nad znaczeniem problemu chłopskiego w powstaniu,
Wymień przyczyny klęski powstania
Ustal i zapisz w tabeli wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny upadku Rzeczypospolitej
posługując się mapą, określ zasięg trzeciego rozbioru
Wyjaśnij pojęcia: insurekcja, Naczelnik, dyktator, kosynierzy, uniwersał połaniecki, rzeź
Pragi, Postaci: Tadeusz Kościuszko, Jan Kiliński, Jan Henryk Dąbrowski, Tomasz Wawrzecki,
Bartosz Głowacki, Aleksander Suworow
Daty: 1794, 1795
16.- 21 26.II-13.IV
Powtórz materiał programowy klasy III