kanbuntai - specyficzny rejestr małego języka

12
Kanbuntai – specyficzny rejestr małego języka Dr Krzysztof Olszewski Uniwersytet Śląski Instytut Języka Angielskiego

Upload: krzysztof-wojciech-olszewski

Post on 15-Jun-2015

151 views

Category:

Education


3 download

DESCRIPTION

Prezentacja do referatu wygłoszonego na konferencji poświęconej problematyce przekładu małych języków, organizowanej przez Pracownię Legilingwistyki UAM, Poznań, 5-6.07.2014. DOI: http://dx.doi.org/10.6084/m9.figshare.1209200

TRANSCRIPT

Page 1: Kanbuntai - specyficzny rejestr małego języka

Kanbuntai – specyficzny rejestr małego języka

Dr Krzysztof OlszewskiUniwersytet Śląski

Instytut Języka Angielskiego

Page 2: Kanbuntai - specyficzny rejestr małego języka

Krótka historia przenikania pisma do Japonii

452 – misja koreańskiego mnicha Wani

Od okresu kofun (potem Asuka i Nara) – pierwsze inskrypcje na ‘metalu i kamieniu’ – 金石分

Shingai mei tekken z 471 (kurhan Inariyama) – pierwsza inskrypcja ze śladami japonizacji kanbunu np. użycie 者 jako wykładnika partykuły tematu Fa

Page 3: Kanbuntai - specyficzny rejestr małego języka

Kanbun 漢文 Styl pisania po chińsku, a

odczytywania po japońsku Duże różnice pomiędzy językami

(m.in. składnia SVO w klasycznym chińskim, a SOV w japońskim) sprawiały trudności ówczesnym skrybom – skarżył się na to już Ōno Yasumaro, kompilator Kojiki (Księgi dawnych wydarzeń)

Page 4: Kanbuntai - specyficzny rejestr małego języka

Kaeriten 返り点 Aby ułatwić odczytywanie kanbunu

ówczesnym skrybom, stosowano kaeriten (małe znaczki u dołu – w piśmie pionowym w lewym dolnym rogu – które wskazywały, jak należy zmienić kolejność fraz, by dostosować zdanie do szyku japońskiego)

Page 5: Kanbuntai - specyficzny rejestr małego języka

Man’yōgana 万葉仮名 Użycie kanji (ideogramów) w

warstwie fonetycznej, tak jak zastosowano to w pierwszej antologii poezji japońskiej – Man’yōshū (Antologii dziesięciu tysięcy liści), skompilowanej około 759 r.

T. Majtczak, How are we supposed to write with something like that: 等利 tori, 安吉 aki

Page 6: Kanbuntai - specyficzny rejestr małego języka

Inne kombinacje – 訓仮名、交じり文 行人毛 yuku hito mo ‘również ci, co

odjeżdżają’ 荒足 arashi ‘burza’ 戯書、戯訓:

山上復有山=出で   ide ‘wychodząc; jeśli wyjść’十六 =16=4x4 shishi ‘polowanie na zwierzynę’ (por. inoshishi)

Page 7: Kanbuntai - specyficzny rejestr małego języka

Dominacja kany Od pocz. X w. dominacja kany

(szczególnie w literaturze – 905 r. Ki no Tsurayuki pisze 仮名序 ‘ przedmowę pisaną tymczasowym pismem/stylem’)

Kanbun się zachował – w okresie Kamakura powraca do literatury jako 和漢混交文 , w tym stylu spisane zostały m.in. gunki monogatari

Page 8: Kanbuntai - specyficzny rejestr małego języka

Kanbun współcześnie Pytanie o cezurę, kiedy kończy się 文語

bungo – klasyczny język japoński Ustawa 「公証人法」  (Ustawa o

notariacie) weszła w życie w 1908 r. Fragment tekstu:第五十八条  公証人私署証書ニ認証ヲ与フル

ニハ当事者其ノ面前ニ於テ証書ニ署名若ハ捺印シタルトキ又ハ証書ノ署名若ハ捺印ヲ自認シタルトキ其ノ旨ヲ記載シテ之ヲ為スコトヲ要ス

Page 9: Kanbuntai - specyficzny rejestr małego języka

Koseki 戸籍 – rejestr rodzinny

Klasyczny (tzw. styl Meiji 明治 ):

Page 10: Kanbuntai - specyficzny rejestr małego języka

「明治参拾八年五月拾九日午前八時死亡同月弐拾日届出同日受付」Meiji sanjūhachi nen gogatsu jūkyūnichi gozen hachiji shibō dōgetsu nijūnichi todokeshutsu dōnichi uketsuke.

Page 11: Kanbuntai - specyficzny rejestr małego języka

Inne zapożyczenia z kanbunu we współczesnej japońszczyźnie

Tetrady 四字熟語:一所懸命中途半端

Page 12: Kanbuntai - specyficzny rejestr małego języka

Dziękuję Państwu za uwagę