kas doku histolojisi
TRANSCRIPT
![Page 1: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/1.jpg)
Kas Doku Histolojisi
Dr.Sevda Söker
![Page 2: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/2.jpg)
Amaç
• Kas doku hakkında genel bilgi,• İskelet KasıMiyofibriller ve miyofilamanlarKontraksiyon siklusuKas iğleri
• Kalp Kası • Düz Kas
![Page 3: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/3.jpg)
![Page 4: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/4.jpg)
Kas Dokusu
Morfolojik ve fonksiyonel özellikleri birarada düşünülürse;
- Çizgili kas (İskelet)- Kalp kası- Düz kas Kas dokusunun herbir türü onun fizyolojik
rolüne uygun bir yapıya sahiptir.
![Page 5: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/6.jpg)
Kas Tiplerinin Kesitleri
![Page 7: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/7.jpg)
![Page 8: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/8.jpg)
İskelet Kası(çizgili kas)
![Page 9: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/9.jpg)
İskelet Kası
• Oldukça uzun, silindirik, çok çekirdekli 10-100 m çapında demetler halindeki kas liflerinden oluşur.
• Kas lifleri bağdoku kılıflarıyla çevrili demetler halinde gruplanmış, merkezi bölgeden tutunacakları bölgeye uzanan uzun ve çok çekirdekli sinsityumlar oluştururlar.
![Page 10: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/10.jpg)
İskelet Kası• EM ve ışık mikroskobunda enine çizgilenme
gösterir.• Kasılmaları hızlı, kuvvetli ve istemli ve süreksiz• Spinal sinirlerle innervasyonu sağlanır• Kas lifinin sarkolemması bir bazal lamina ve
satellit hücrelerle sarılmıştır.• Sarkolemma, sarkoplazmaya T tübülleri
(transvers tübül) denilen parmak benzeri çıkıntılar gönderir
![Page 11: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/11.jpg)
![Page 12: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/12.jpg)
Bazı Terimler
Hücre Zarı…………………………….Sarkolemma
Kas Hücresi………………………....Kas LifiStoplazma……………………….SarkoplazmaDüz End.Ret.……Sarkoplazmik RetikulumMitokondrion…………………Sarkozom
![Page 13: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/13.jpg)
İSKELET KASI• T tübülleri, sarkoplazmik retikulumunun
(SR) membranöz kese veya kanalları ile temas kurar.
• SR: Yüksek konsantrasyonda Ca++ içerir.• T tübülleri ile birlikte SR’un keselerine
triad adı verilir.• Triad: 2 lateral SR kesesi ve bir T tübül yer
alır.
![Page 14: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/16.jpg)
İskelet kasını dışarıdan 3 tane bağdoku kılıfı kuşatır
• Kas lifi kütleleri düzenli demetler halinde tertiplenirler.• Epimisyum: Tüm kası dışarıdan kuşatan sıkı bağdoku
tabakasıdır. Bu tabakadan ince bağdoku septaları çıkar.• Perimisyum: Epimisyumdan köken alır ve her kas lifi
demetlerini veya fasiküllerini çevreler. • Endomisyum: Her bir kas hücresini saran, ince retiküler
liflerden ve ekstrasellüler matriksten oluşan bir tabakadır.
![Page 17: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/18.jpg)
Bağ doku kılıflarının fonksiyonu.
• Fonksiyonları;- Kasları birbirine bağlamak,- Kasların serbestçe hareketine izin vermek,- Kas lifinin kasılması ile oluşan mekanik kuvvetlerin iletimini sağlamaktır.
![Page 19: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/19.jpg)
İSKELET KASI
• Kan damarları bağdokusu içerisinde organa girer ve kas lifleri arasında zengin kesintisiz tipte kapiller ağ oluşturur.
• Bağ doku kılıflarında lenfatik damarlar da bulunabilir.
![Page 20: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/21.jpg)
İskelet kasının uzunlama kesiti
![Page 22: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/22.jpg)
İskelet kası
• Sarkoplazmanın % 80’ni mitokondriyonlarla çevrelenmiş miyofibriller oluşturur.
• Miyofibriller, kontraktil proteinlerin yaptığı iki esas filamandan (aktin, miyozin) oluşur.
• Aktin, ince filaman,• Miyozin, kalın filamandır.
![Page 23: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/23.jpg)
İskelet kası liflerinin düzenlenimi
• TEM olarak daha detaylı incelenebilir.• Uzunlamasına kesiti alınan kas lifleri açık ve koyu
bantlar halinde enine çizgilenmeler gösterir.• Koyu olarak gözlenen bandlar A- (anizotrop) bandıdır.• Açık olarak gözlenen bandlar I- (izotrop:yani polarize
ışık altında değişmeyen) bandıdır.
![Page 24: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/24.jpg)
• I bandı ortasında koyu bir Z çizgisi ile enine ayrılır.• Sarkomer denen yapı bir Z çizgisinden diğerine uzanan kasılabilir en
küçük birimdir.
![Page 25: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/25.jpg)
Çizgili Kas Filamanları• İnce Filamanlar: 1.0 µm.
uzunluğunda, 8 nm. kalınlığındadır – Aktin– Troponin– Tropomiyozin
• Kalın Filamanlar: 1.6 µm. uzunluğunda,15 nm. kalınlığındadır– Miyozin
![Page 26: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/26.jpg)
Sarkomer Yapısı -I
• İki Z çizgisi arasında yer alan en küçük fonksiyonel birimlerdir.
• Miyofilaman adı verilen çok sayıda protein tarafından oluşturulurlar.
![Page 27: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/27.jpg)
Sarkomer-II• İskelet kasının kasılma birimidir. • Her bir sarkomer kalın ve ince filamanlardan meydana gelmektedir.•• İnce filamanlar 7-8 nm genişliğinde ,
1 µm uzunluğunda olup, I bandlarını oluşturmaktadır.Aktine ilaveten troponin, tropomiyozin ve nebulin içerirler.
Kalın filamanlar 15 nm genişliğinde, 1.5 µm uzunluğunda olup, A bandı içinde bulunurlar.
• Miyozine ilaveten kalın filamanlar Titin içerirler.• A bandı H bandı denilen açık bir bölgeyle ikiye bölünür. H bandının
ortasından M çizgisi geçer. • H bandının esas elemanları, fosfokreatin ve (ADP’tan ATP oluşumunu
katalize eden) kreatin kinaz enzimidir.
![Page 28: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/28.jpg)
![Page 29: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/29.jpg)
İskelet Kası Liflerinin Düzenlenimi
• A bandı (Anizotrop)
• I bandı (İzotrop)
• Z Çizgisi
• H bandı
• M çizgisi
1.6 m uzunluğunda, 15 nm. kalınlığındaki kalın filamanlar
1.0 m uzunluğunda, 8 nm. kalınlığında ince filamanlar
İnce filamanların tutunduğu yer aktin
Myozin moleküllerinin çubuk benzeri kısımlarından,A bandını ikiye böler
Kalın filamanlar arasındaki yan bağlantılar
![Page 30: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/30.jpg)
![Page 31: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/31.jpg)
![Page 32: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/32.jpg)
Sarkolemma
• Stoplazma içerisine invajinasyonlar yapar.
• Bu invajinasyonlara T tubüladı verilir.
• Hücre yüzeyindeki kas-sinir bağlantısında başlayan depolarizasyon sinyallerinin tüm hücre boyunca düzenli dağılmasını sağlar.
• Bu tubül sistemi A-I bileşkelerini sarar.
![Page 33: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/33.jpg)
T-Tubül Sistemi
![Page 34: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/34.jpg)
T tübüllerin önemi
• Depolarizasyon sinyali kas içinde T tübül aracılığıyla dolaşır. Bir aksiyon potansiyeline cevap olarak aksondan asetilkolin serbestleşir, plazma membranından diffüze olur ve sarkolemmadaki R’ne bağlanır.
• Her triadda depolarizasyon sinyali SR’a iletilir, Ca+2
serbestlenir ve kontraksiyon dizisini başlatır.
![Page 35: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/35.jpg)
Sarkoplazmik Retikulum• Ca+2 depolar.
• T tubüle komşu karşılıklı iki kenarı genişleyerek terminal sisternaları yapar.
• T tubül +Terminal Sisternalar:Triad
• Glikojen depolar.
![Page 36: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/36.jpg)
![Page 37: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/37.jpg)
Sarkoplazmada Bulunan Diğer Elemanlar
• Glikojen: Bol miktarda kaba granüller olarak bulunur.Kasılma için gerekli enerjiyi sağlar.
• Miyoglobin: O2’ni bağlayan pigmenttir. Kasın rengini verir.
![Page 38: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/38.jpg)
Kasılma Mekanizması
![Page 39: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/39.jpg)
Kasılma Mekanizması• Kasılma temel olarak
(thin)aktin filamanlarının• miyozin(thick) filamanı
üzerinde kayması ile oluşan sarkomerin boyunun kısalması işlemidir.
• Bu işlem miyozin filamanlarının çapraz köprüleri ile aktin filamanlarının etkileşimi sonucunda ortaya çıkar.
![Page 40: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/40.jpg)
Sarkomerin farklı fonksiyonel aşamalardaki durumu
![Page 41: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/41.jpg)
İskelet kasının kasılma mekanizması:
1- Kas kasılması esnasında kalın ve ince filamanların uzunlukları değişmez.
2- Sarkomerin uzunluğu azalır, çünkü ince ve kalın filamanlar birbirleri üzerinde kayarlar.(H zonu ve I bandının boyutu azalır)****
3- Kasılma kuvveti bir tip filamanın diğer tipin komşu filamanlarına hareketiyle oluşturulur.
![Page 42: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/42.jpg)
Kasılma mekanizması
![Page 43: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/43.jpg)
İskelet Kas Lif Tipleri
• Kırmızı lifler• Beyaz Lifler• Ara Lifler
![Page 44: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/44.jpg)
Yapısal, histokimyasal ve biyokimyasal özelliklerine göre kas lifleri;
1. Kırmızı lifler = tip I (yavaş),
2. Beyaz lifler = tip II (hızlı) ve
3. İntermediyet lifler
olmak üzere üçe ayrılırlar.
İskelet kası lifi tipleri
![Page 45: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/45.jpg)
İskelet Kas Lif Tipleri
• Süksinik dehidrojenaz ve –• Nikotinamid adenin dinükleotid-
tetrazolium (NADH-TR) reaksiyonları ile ortaya konur.
![Page 46: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/46.jpg)
![Page 47: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/47.jpg)
• Kırmızı ve beyaz lifler arasında özellik gösterir.• İnsan iskelet kaslarında genellikle üç tip lif karışık
olarak bulunur ve baskın lifin özelliğine göre yavaş ya da hızlı kasılır.
• Histokimyasal olarak bu lifleri ayırt etmek için mitokondriyal enzimler (örn. ATPaz) aranır. Mitokondriyonun çok ya da az oluşuna göre tipler saptanır.
İntermediyet lifler
![Page 48: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/48.jpg)
Kas İğcikleri(mekikleri)
• Kaslarda ve tendonlardaki kapsülalı sinir reseptörleri kasın gerilme derecesini belirlerler.Kas iğcikleri çizgili kas içinde lokalize olmuş spesifik gerilme reseptörleridir.Bu iğcikler spindle cell olarak isimlendirilen iki tip modifiye kas hücresi ve sinir sonlanması içerirler.Her iki tip modifiye kas hücresi internal kapsül ile çevrelenmiştir.Dıştaki eksternal kapsül ile arasındaki boşluk sıvı ile doludur.
![Page 49: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/49.jpg)
Kas iğciği
• Kasın boyunda oluşan değişiklikleri (gerilmeyi) izleyen, kapsüllü,proprioseptör.
![Page 50: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/50.jpg)
Golgi Tendon Organı• Ekstrafüzal kas lifleriyle
birlikte seriler halinde yerleşen golgi tendon organları da iskelet kasının gerginliği veya kontraksiyonu hakkında bilgi verir.
• Kas kasılmasının yoğunluğunu izleyen proprioseptördür.
![Page 51: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/51.jpg)
Satellit hücreler
• Kasların bakım, onarım ve erişkinlerde regenerasyonunda rol alan hücre grubudur.
• Erişkinde mitotik açıdan sakin olmalarına rağmen stress veya travma karşısında mitozu tekrar başlatabilirler.
![Page 52: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/52.jpg)
• Kas lifinin bazal laminası ile sarkolemması arasında yerleşik kök hücrelerdir.
Satellit hücreler
![Page 53: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/53.jpg)
• Bazal lamina sabit kalmak koşuluyla, myoblastlar bazal lamina içinde, birbirleri ile birleşirler.
• Bazal lamina bozulmuş ise; fibroblastlar, skar dokusu oluşturarak hasarlı alanı tamir eder.
Satellit hücreler
![Page 54: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/54.jpg)
Kalp Kası
![Page 55: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/55.jpg)
Kalp Kası
• Kalp kası hücreleri 15-30 µm çapında, 80µm uzunluğundadır.
• Komşu hücreler ile ilişki kurarlar ve dallanırlar.• İnterkalat disklere sahiptirler.• Merkezi yerleşimli soluk boyanan tek bir
nükleusa sahiptirler.• Çok miktarda mitokondrion içerirler.• Triad yerine diad yapısı vardır.
![Page 56: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/56.jpg)
Kalp kası II
• Hücre membranı iskelet kasından farklılıklar gösterir:1- T tübülleri Z diskleri hizasında bulunur ve iskelet kasındakinden daha geniştir.2- Sarkoplazmik retikulum, iskelet kasındaki kadar yaygın değildir.3- Diadlar; kalp kası için tipiktir.
• Bir diad, sadece bir sarkoplazmik retikulumsisternasıyla etkileşen bir T tübülünden oluşur.
![Page 57: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/57.jpg)
Kalp kası III
• Kalp kasında mitokondriyonlar, iskelet kasındakinden daha yoğun olarak bulunurlar ve çok sayıda krista içerirler.
• Kalp kasını diğerlerinden ayıran tek tipik özellik, düzensiz aralıklar ile kalp hücrelerinin oluşturduğu zincirleri çaprazlayan koyu boyanan enine çizgilerin bulunmasıdır.
Diskus interkalaris denilen bu yapı, komşu kalp kası hücreleri arasında bulunan oldukça kompleks bağlantılardır.
![Page 58: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/58.jpg)
İnterkalat diskler:• Kalp kası hücreleri özelleşmiş bağlantı kompleksleriyle
uç uca bağlanırlar.• Bu bağlantı yeri olan interkalat diskler, basamak benzeri
tertiplenim gösterirler.• Enine bölüm, lifleri dik açı ile çaprazlayanlar, • lateral bölüm ise miyofilamanlara paralel uzanan
kısımlardır. Disk içinde üç temel bağlantı yapısı vardır:- Zonula (fasya) adherens- Makula adherens (desmozom)- Gap junction (nekzus)
![Page 59: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/59.jpg)
![Page 60: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/60.jpg)
Zonula adherens
• Diskin transvers bölümünde en çok bulunan birleştirici komplekstir.
• Terminal sarkomerlerin aktin filamentleri için bağlanma yeridir.
• Z çizgisinin analogudur.
![Page 61: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/61.jpg)
Desmozom
• Transvers bölümlerde bulunur.
• Kalp hücrelerini birbirlerine bağlar.
• hücrelerin birbirlerinden ayrılmalarını önler.
![Page 62: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/62.jpg)
Gap junction• Diskin lateral
bölümünde,uzunlamasına lokalizedir.
• Komşu hücreler arasındaki iyonik haberleşmeyi sağlar.
• Önemi; zincirdeki her bir hücrenin, bir sinsisyum gibi davranmasını sağlamaktır.
• Böylece kasılma sinyali, dalga şeklinde hücreden hücreye geçer.
![Page 63: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/63.jpg)
![Page 64: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/64.jpg)
![Page 65: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/65.jpg)
Kalp Kası kesiti
![Page 66: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/66.jpg)
![Page 67: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/67.jpg)
Kalbin ileti sisteminin terminal lifleri özelleşmiş, glikojenden zengin, Pürkinje lifleridir.
Kontraktil liflerle kıyaslandığı zaman daha geniş , soluk boyalı ve daha az miyolif içeren liflerden oluştuğu görülmektedir.
Kalbin ileti sistemi
![Page 68: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/68.jpg)
![Page 69: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/69.jpg)
Kalp kasının diğer özellikleri• İstemsiz kasılırlar; (ritmik ve spontan)
• Sinus düğümü, uyarının başladığı yerdir.Purkinje lifleri (özelleşmiş kalp kası hücreleri) ile iletilir.
• Motor innervasyonu yoktur; motor son plak bulunmaz.
• Otonomik sinirler ekstrasellüler ortamda sonlanır ve kalp hızını etkiler.
![Page 70: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/70.jpg)
Kasılma mekanizması• İskelet kası ile aynıdır.• Kasılma için gerekli enerji kaynakları
- Mitokondriyonlar (oksidatif fosforilasyon)- Bir miktar glikojen ile (anaerobik glikoliz),
ancak daha fazla trigliseritlerden- Miyoglobinden zengin
• Kasılma için gerekli olan kalsiyum; SR ve eksternal lamina ve ekstrasellüler ortamdan Ca+2-Na+ kanalları ile sağlanmaktadır.
![Page 71: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/71.jpg)
Kalp Kasının Yenilenmesi:
• : Kalp kası, tahrip edici etkenlere karşı diğer kas türlerine göre daha dayanıklıdır fakat, tahribat sonrasında çok az yenilenebilme özelliğine sahiptir.
• Yenilenme, fibröz bağ dokusu tarafından yapılır ve geride skar (nedbe) dokusu kalır.
![Page 72: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/72.jpg)
İskelet ve Kalp kasının karşılatırılması
![Page 73: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/73.jpg)
Düz Kaslar
![Page 74: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/74.jpg)
Düz kas
• Vücutta; GİS duvarlarında, safra kesesinde, üreterde, mesanede (vesica urine, solunum yollarında, uterusta ve kan damarlarının etrafında yapraklar veya demetler halinde bulunur.
• Enine çizgilenme göstermeyen ve istemsiz kasılan kas dokusu tipidir.
• Düz kas; merkezi yerleşimli ve tek nukleusa sahip mekik şekilli hücrelerden oluşur.
• Düz kas hücreleri bazal lamina ve retiküler lif ağı (eksternal lamina) ile çevrilidir.
![Page 75: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/75.jpg)
![Page 76: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/76.jpg)
![Page 77: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/77.jpg)
Düz Kaslar• Mekik şeklindedirler,• Tek çekirdeğe sahiptirler.• Miyofibrilleri enine
çizgilenme göstermez.• Düz kasta filamentler
üst üste gelmediğinden, çizgilenme görülmezKan damarları ve uterusdaki düz kaslar bol miktarda Tip-I kollajen ve elastin salgılarlar.
![Page 78: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/78.jpg)
![Page 79: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/79.jpg)
• Düz kastaki kasılma birimi, sarkomer değil hücrenin kendisidir çünkü, düz kasta sarkomer bulunmaz.
• Düz kasların kasılma şekli, değişik tipte kayan filament yapısındadır.
![Page 80: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/80.jpg)
Düz kas• ,kafes şeklinde kalın miyozin filamanları,• ince aktin filamanları, • desmin ve vimentinden oluşan ara filamanları içerir.• Sitoplazmik ve α-aktininden zengin plazma membranıyla
birleşmiş yapılar içine giren aktin ve ara filamanlara yoğun cisim denilir.
![Page 81: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/81.jpg)
Dence body• Düz kaslarda 2 tip yoğun cisim görülür:• 1- Membrana bağımlı yoğun cisim ,• 2- Sitoplazmik yoğun cisimdir.• Her ikiside α-aktinin içerir ve bu yüzden çizgili
kasların Z bandlarına benzer.• İnce ve kalın filamanlarının her ikisi de birbirine
yakın düz kas hücrelerine kasılma gücünü taşıyan yoğun cisimlerin içine sokulurlar ve retiküler lif ağı ile çevrilidirler.
![Page 82: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/82.jpg)
Düz kas hücrelerinde;
• Sarkoplazmik retikulum iyi gelişmemiştir.
• T-tübül sistemi yoktur.• Sarkomer yapısı bulunmaz.• Hücreler arasında Gap -Junction tipi
bağlantılar mevcuttur.
![Page 83: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/83.jpg)
Düz kas• Kaveola (çöküntü): Plazma membranı
invaginasyonlarıdır.• Depolarizasyon sinyallerini az gelişmiş
sarkoplazmik retikuluma geçiren primitif T tübül sistemi gibi görev yapar.
• Düz kas hücreleri birbirlerine oluklu bağlantılarla (gap junction) bağlanırlar.
• Oluklu bağlantılar düz kasların senkronize kontraksiyonuna izin verirler.
![Page 84: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/84.jpg)
![Page 85: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/85.jpg)
Düz kas özellikleri-özet
• İnce filamentler: aktin ve tropomiyozin,• Kalın filament: miyozin,• Troponin bulunmaz.• Sarkomer yapısı yok.• Yoğun cisimler α-aktinin yapısında, Z diski görevi yapar.• Miyofilament demetleri, hücre boyunca birbirlerini
oblik olarak çaprazlayarak, kafes şeklinde bir ağoluştururlar.
• Düz kasın aktin ve miyozini, çizgili kastakiler gibi, kayıcı filamentler mekanizmasına benzer şekilde kasılırlar.
![Page 86: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/86.jpg)
• Düz kas hücrelerinde Troponin yerine Ca2+ bağlayan bir protein olan kalmadulin bulunur.
• Ca2+ kalmodulin’e bağlanır. • Ca- kalmodulin kompleksi kaldesmona bağlanır• Bu bağlantı miyozin kinaz enzimini aktive eder.• Miyozin kinaz enzimine yanıt olarak miyozin hafif zinciri
fosforile olur.• Miyozin aktine bağlanarak kasılma başlar.
Düz Kasın Kasılma Mekanizması
![Page 87: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/87.jpg)
![Page 88: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/88.jpg)
![Page 89: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/89.jpg)
Düz Kasın gevşemesi• İntraselüler Ca2+
konsantrasyonunun belirli bir değerin altına düşmesi,
• Miyozin fosfatazın, fosforile hafif zinciri defosforile etmesi ile kasılma sona erer.
![Page 90: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/90.jpg)
Düz Kas Hücrelerinde Rejenerasyon
• Düz kas hücreleri, yaralanmalardan sonra mitotik aktivite geçirirler.
• Aynı zamanda düzenli bir şekilde yinelenen hücre popülasyonu içerirler.
• Uterusdaki düz kas hücreleri menstrüal siklus ve gebelik esnasında prolifere olurlar.
• Bu aktiviteler hormonal kontrol altındadır.
![Page 91: Kas Doku Histolojisi](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022012306/588dbf5d1a28ab75208be307/html5/thumbnails/91.jpg)