katowice 2017 kopalnia aktywnoŚcirzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/kopalnia... ·...

68
Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCI PRZEWODNIK I DOBRE PRAKTYKI PO WOLONTARIACIE PRACOWNICZYM W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM

Upload: others

Post on 27-Jul-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Katowice 2017

KOPALNIAAKTYWNOŚCIPRZEWODNIK I DOBRE PRAKTYKIPO WOLONTARIACIE PRACOWNICZYM W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM

Page 2: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana
Page 3: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności

Przewodnik i dobre praktyki

po wolontariacie pracowniczym

w województwie śląskim

- Katowice 2017 -

Page 4: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

RedakcjaWioleta Hutniczak

Autorzy tekstów

Janusz GorolWioleta Hutniczak

Nina KrystońAnna Łomnicka

Sandra MikołajczykJoanna Rippel

Współpracownicy merytoryczniDagmara Kubik

Korekta

Dorota Szmajnta

Grafika i składZuzanna Chańska

Maciej Janik

WydawnictwoFundacja Rzecz Społeczna w ramach projektu Kopalnia Aktywności

Fundacja Rzecz SpołecznaKatowice 2017

Numer IBSN 978-83-948936-0-6

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Kopalnia Aktywności współfinansowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ze środków programu

Funduszu Inicjatyw Obywatelskich.

Projekt realizowany przez Fundację Rzecz Społeczną, Stowarzyszenie Chcemy Pomóci Fundację TDJ we współpracy z Grupą Famur i Grupą Kopex.

Page 5: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

SPIS TREŚCI

Po co komu CSR?

Czyli o współpracy międzysektorowej na Śląsku

Jakim typem Aktywistylub Aktywistki jestem?

Sportowe dzieciaki

Otwarci na nowe zadania - rozmowa z Anną Łomnicką z grupy Famur

Transfer dobrych praktyk z biznesu do projektów społecznych

Wstęp

Kopalnia Aktywności.Na styku ngo i biznesu.

Jesteś ważny

Bezpieczny fotelik

Z jakimi NGO na Śląsku można współpracować w ramach wolontariatu

pracowniczego?

Wolontariat

pracowniczy

Wywiady

Muzyka aniołów - kiedy głos dzieci ma ogromną moc

Nie zawsze jest różowo

2

16

29

42

55

4

20

32

46

60

10

28

35

50

Page 6: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.2

WstępOddajemy do rąk czytelniczek i czytelników publikację, w której

pragniemy podzielić się naszymi doświadczeniami zdobytymi podczas realizacji projektu “Kopalnia Aktywności”. Chcemy w niej przedstawić dobre praktyki oraz pomocne narzędzia w skutecznym przybliżaniu tematów takich jak wolontariat pracowniczy, społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR) oraz współpraca międzysektorowa.

Publikacja ta jest adresowana zarówno do firm już realizujących jak i pragnących rozpocząć realizację projektów włączających CSR w swoje działania, a także organizacji pozarządowych zainteresowanych współpracą z biznesem w zakresie niesienia pomocy innym, jak i dla osób indywidualnych, zatroskanych o dobro wspoólne. Wszyscy znajdą tutaj inspiracje oraz konkretne przykłady współpracy międzysektorowej przynoszącej korzyści społecznościom lokalnym.

Od pewnego czasu można zaobserwować rosnącą popularność tematyki odpowiedzialnego biznesu. Naszą publikację rozpoczynamy od próby odpowiedzenia na pytanie czym jest społecznie odpowiedzialny biznes i jak idea zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw rozwija się na poziomie regionalnym. O tym w niniejszej publikacji pisze Nina Krystoń, wieloletnia menadżerka ds. CSR. O regulacjach prawnych oraz definicji i praktyce wolontariatu pracowniczego przeczytamy w artykule Sandry Mikołajczyk, ekspertki związanej od 2008 r. z Regionalnym Centrum Wolontariatu w Katowicach. Z kolei o samej idei, realizacji i efektach “Kopalni Aktywności” znajdziemy informacje w artykule koordynatorki projektu - Wiolety Hutniczak. Dzięki uprzejmości Polskiej Akcji Humanitarnej załączyliśmy do publikacji test na duszę aktywisty, by każdy czytelnik mógł odkryć i każda czytelniczka mogła odkryć, w jakich działaniach społecznych odnajdzie się najlepiej. W kolejnych artykułach znajdziemy szczegółowe opisy wraz z wywiadami z realizacji wszystkich akcji Kopalni Aktywności. Te wyjątkowe historie opowiadają o współpracy oraz roli pojedynczych osób konsekwentnie, odpowiedzialnie i świadomie działających na rzecz dobra wspólnego lokalnych społeczności. Z liderami grup rozmawiała Joanna Rippel, która w Fundacji Rzecz Społeczna odpowiada za komunikację oraz public relations. W wywiadzie z Anną Łomnicką z grupy FAMUR zapytaliśmy o to, jak biznes odnajduje się

Page 7: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

3

w działaniach społecznych. W następnym artykule Janusz Gorol, wieloletni praktyk 3 sektora z Fundacji TDJ, zdradził nam, że podczas realizacji projektów nie zawsze są same różowe chwile, ednak - jak mówił - warto i z tego wyciągnąć odpowiednie wnioski, by wiedzieć, czego unikać w działaniach międzysektorowych.

Na koniec zapraszamy czytelniczki i czytelników do zapoznania się z organizacjami pozarządowymi ze Śląska, które mogą okazać się pomocne w stawianiu pierwszych kroków w wolontariacie pracowniczym.

Serdecznie zapraszamy do lektury,

Wioleta HutniczakFundacja Rzecz Społeczna

Page 8: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Po co komu CSR?Czyli o współpracy międzysektorowej na Śląsku

Nina Krystoń

Page 9: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

5

„Bogactwo jest zdolnością do pełnego przeżywania życia” H.D.Thoreau

Przed nami czwarta rewolucja przemysłowa – zrównoważona, tak o niej mówią media. Czy jesteśmy gotowi zatrzymać się i “poczuć smak i zapach życia? Doświadczanie, przeżywanie, doznawanie zaczyna kosztować ogromne miliony. Jakość współpracy, partnerstwa, czyli odpowiedzialność, która spoczywa na nas wszystkich już teraz przynosi ogromne zmiany dla przyszłych pokoleń.

Analizując badania i trendy, można zauważyć, że w Polsce mamy jeszcze wiele do zrobienia. Definicja Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana w komunikacie Komisji Europejskiej z 2011 r. to najbardziej rewolucyjna zmiana w stosunku do roku 2006. Wykładnia określa CSR jako „odpowiedzialność przedsiębiorstw za ich wpływ na społeczeństwo”. Komisja Europejska precyzuje również, iż warunkiem wstępnym przyjęcia zasad CSR-u jest poszanowanie obowiązującego prawa, a posiadanie wpływu czy to środowiskowego, czy społecznego ma na celu maksymalizację wartości dla interesariuszy oraz minimalizację negatywnych skutków.

Idea zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw jest obecna na polskim rynku już od blisko 20 lat. Mimo ogromnego wysiłku włożonego przez ten czas jej implementacja do strategii oraz praktyki przedsiębiorstw jest wciąż określana jako jedno z największych wyzwań.

Wyniki badań opublikowane w dwóch opracowaniach „Współpraca międzysektorowa na rzecz CSR na Śląsku” (2012) oraz „CSR w praktyce-barometr Francusko Polskiej Izby Gospodarczej” (2017) wskazują na konieczność współpracy i propagowania wiedzy na temat CSR-u. Realizacja projektów międzysektorowych ciągle jeszcze wymaga pracy, tworzenia standardów oraz pokazywania zestawu analiz. Jest to niezbędne do wyciągania odpowiednich wniosków i procesowego podchodzenia do ciągłego doskonalenia w obszarze współpracy międzysektorowej.

Biorące udział w badaniach śląskie NGO (organizacje pozarządowe) wyraźnie częściej niż JST (jednostki samorządu terytorialnego) współpracują z biznesem (odpowiednio 86% i 46,7%). W przypadku JST 10% podejmowanych prób współpracy nie dochodzi do skutku.

Z inicjatywą takiej współpracy częściej wychodzą badane podmioty (35% wskazań i w sektorze JST i 81,4% w NGO) niż biznes (11,8% wskazań w przypadku JST i 7% w przypadku NGO). Czasem jest to także wspólna inicjatywa obu stron. Co ciekawe w przypadku JST bywa

Page 10: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.6

to także współpraca trójstronna inicjowana przez NGO. Współpraca oceniana jest raczej pozytywnie, chociaż wysoki wynik w kategorii „trudno powiedzieć” (36,7% dla JST i 26% dla NGO) wskazuje na to, że pojawia się sporo przeszkód w trakcie projektów. Między sektorami jest bardzo duża różnica: 86,7% samorządów prowadziło wspólny projekt z NGO lub wspierało projekt takiej organizacji, podczas gdy niemal 50% badanych przedsiębiorców nie miało takiego doświadczenia. Spośród wszystkich badanych największa liczba dużych firm miała za sobą doświadczenie współpracy z NGO (65%), najrzadziej decydowały się na nią firmy mikro (39,1%). Inicjatywa takiej współpracy wychodzi najczęściej od firm dużych (29,6%) lub średnich (23,3%), mniejsze przedsiębiorstwa z kolei inicjują współdziałanie sporadycznie (mikro 10,7%, małe 11,5%). Obserwując najnowsze badania, można zauważyć, iż 59% firm w Polsce stwierdza, że dzielenie się dobrymi praktykami i oczekiwania interesariuszy wpływają najbardziej na rozwój CSR-u. Według 67% firm wiedza na temat CSR-u w Polsce jest niewystarczająca. 44% firm uważa, że dzięki CSR zyskuje zaufanie i zaangażowanie pracowników. 42% firm angażuje się w CSR z czystej potrzeby tworzenia przyjaznego i odpowiedzialnego środowiska biznesowego.

83% firm realizuje działania CSR-u dla społeczności lokalnych, a 88% deklaruje kontynuowanie i wdrażanie działań CSR-u dla społeczności lokalnych w kolejnych latach.

Powyższe wyniki badań pokazują również to, co jest istotne i konieczne do wdrożenia przez przedsiębiorstwo zasad CSR-u, czyli gotowość firm na współpracę międzysektorową.

W 2015 roku wraz z zespołem pracowników Grupy Kopex prowadziłam Konferencję „Odpowiedzialny Śląsk”, która jest przykładem

Page 11: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

7

wielostronnej współpracy biznesu, NGO, JST, mediów lokalnych oraz wyższej uczelni. Do jej przeprowadzenia wykorzystaliśmy media społecznościowe. Konferencja CSR „Odpowiedzialny Śląsk” pod honorowym patronatem Ministerstwa Gospodarki zgromadziła prawie dwieście osób zaangażowanych w działania mające na celu współpracę międzysektorową oraz rozwijanie innowacji społecznych. Ponad 130 uczestników było z nami w auli Uniwersytetu Ekonomicznego, a 57 osób śledziło transmisję online. Współorganizatorami wydarzenia byli: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, CSRinfo, Gliwickie Centrum Organizacji Pozarządowych, Mostostal Zabrze SA, Stowarzyszenie Wspierania Organizacji Pozarządowych MOST i Trybuna Górnicza. W drugiej części konferencji poprowadziliśmy interaktywny panel, podczas którego 5 grup sektorowych, tj. biznes, NGO, uczelnie, instytucje publiczne i media szukało odpowiedzi na pytanie: „Dlaczego mam współpracować z innymi sektorami?”. Pytanie to rozpoczęło żywą dyskusję nie tylko wśród osób zgromadzonych na sali, ale także użytkowników zalogowanych na portalu Facebook

1. Innym dobrym przykładem wykorzystania praktyk CSR-u może być

Akademia Rozwoju Przywództwa, której organizatorem był Kopex SA wraz ze Stowarzyszeniem „Chcemy Pomóc”. Patronat sprawowała Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach. Celem Akademii było rozwijanie potencjału, wzmacnianie i kreowanie pożądanych postaw wiodących liderów na rynku, jak również budowanie relacji i wymiana doświadczeń pomiędzy przedstawicielami różnych sektorów. W warsztatach uczestniczyły osoby zarządzające dużym biznesem, MŚP, NGO oraz przedstawiciele Regionalnej Izby Gospodarczej2.

Z mojego doświadczenia wynika, iż projekty międzysektorowe są satysfakcjonującym wyzwaniem, które niesie za sobą motywację do rozwoju świadomości społecznej. Programy te stanowią odpowiedź na potrzeby działalności społeczno-gospodarczej we wszystkich sektorach. Zarówno planowanie jak i sama realizacja projektów wymaga elastyczności i gotowości na różnorodną pracę. Osobiście mam ogromną satysfakcję z prowadzenia wspólnych projektów w regionie, dlatego też zdecydowałam się również na udział w Kopalni Aktywności. Jako prelegent na konferencjach3 i warsztatach, które organizowane są w środowiskach lokalnych, propaguję ideę społecznej odpowiedzialności biznesu i czuwam

1 www.vimeo.com/1404202202 www.youtube.com/watch?v=1jkfpQY_-Eo3 www.facebook.com/search/top/?q=spo%C5%82ecznie%20odpowiedzialni%20panel

Page 12: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.8

nad tworzeniem wielu projektów społecznych.Dzięki moim doświadczeniom mogę więc stwierdzić, iż zaufanie to

podstawowy warunek owocnego partnerstwa. Niezwykle cieszy mnie to, iż staje się ono coraz bardziej powszechnym narzędziem zarządzania sprawami publicznymi. Zarządzania, które opiera się na szerokiej współpracy między władzą publiczną a przedstawicielami społecznymi i biznesem. Jak wynika z badań, istotna jest zależność między poziomem zaufania a zaangażowaniem społecznym oraz między zaufaniem społecznym a deklarowaną gotowością do podjęcia współpracy.

Zaufanie budowane na relacjach to wartość, którą powinien wnieść do partnerstwa przedstawiciel każdego z sektorów. Od 17 lat Edelman Trust Barometer bada dziesiątki tysięcy ludzi w kilkudziesięciu krajach na całym świecie, pytając ich o poziom zaufania do biznesu,mediów, instytucji rządowych i organizacji pozarządowych. “W 2016 roku po raz pierwszy badanie wykazało spadek zaufania we wszystkich czterech grupach instytucji” - takie dane publikuje Harvard Business Review. “W prawie dwóch trzecich spośród 28 zbadanych krajów ogół populacji nie ufał, że wspomniane cztery grupy instytucji działają we właściwy sposób – przeciętny poziom zaufania łącznie dla tych czterech grup spadł poniżej 50%. Mimo znacznej nieufności wobec biznesu oczekiwania, że zwiększy on swoją rolę, są duże – co dobrze rokuje na możliwy zwrot w nastawieniu opinii publicznej. Trzy czwarte respondentów zgodziło się z tym, że „firma może podjąć konkretne działania, aby zarówno zwiększyć zyski, jak i poprawić warunki społeczno-gospodarcze w społeczności, w której działa”. Każda z instytucji musi znaleźć własny sposób ustosunkowania się do wątpliwości społecznych, działając na rzecz długofalowej poprawy kondycji społeczno-gospodarczej własnych społeczności; tworząc forum publiczne na rzecz edukacji i wspierania tych strategii, a także poprzez bezpośrednią komunikację korzyści wzrostu gospodarczego”.

Zasadne wydaje się stwierdzenie, że taką będziemy mieć współpracę, jaki mamy kapitał społeczny i jak wygląda aktywność obywateli.

Moim często powtarzanym mottem jest : “ŻYCIE TO LUDZIE”. W urzędzie, w firmie i w organizacjach pozarządowych, wszędzie tam pracują ludzie. To właśnie my, ludzie zmieniamy otaczającą nas rzeczywistość.

Partnerstwo to możliwość wsparcia długofalowego procesu zmian i doskonalenia standardów działalności społeczno-gospodarczej. Dziś moje dzieci są studentami, którym nie trzeba tłumaczyć co to jest wolontariat, działania na rzecz partnerstwa, jednakże także oni wymagają, by pracodawca był kimś więcej niż chlebodawcą, szukają u niego odpowiednich, wartości

Page 13: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

9

Nina Krystoń

Menedżer CSR z wieloletnim doświadczeniem korporacyjnym, certyfikowany HR Biznes Parter, coach i trener z wykształceniem ekonomicznym o specjalizacji psychologia w zarządzaniu.

Promotor strategicznego podejścia łączącego biznes, HR i CSR. Od 7 lat partner i kierownik projektów biznesowo-społecznych.

i autorytetów. Patrząc na to, co się dzieje wokół nas, nasuwa się myśl „nie robienie nic dla innych jest wycofaniem się z nas samych” i to dotyczy tożsamości każdego z nas. Co jest rewolucją dla naszych firm? Jakie mamy wartości? Jaki mamy cel ekonomiczny i społeczny? Co chcemy zmieniać jako organizacja? Aż wreszcie - do czego sami tak naprawdę zdążamy? Budowanie na współpracy i partnerstwie jest wyzwaniem, które warto podjąć, bo po owocach będą nas oceniać kolejne pokolenia.

Page 14: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Wolontariat pracowniczy

Sandra Mikołajczyk

Page 15: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

11

Jak można spędzać czas w wartościowy sposób, z ciekawymi ludźmi, w nietypowych miejscach i sytuacjach? Czym jest wolontariat pracowniczy? W tym artykule chciałabym się z Wami podzielić kilkoma obserwacjami i wskazówkami właśnie na jego temat. Gotowi? Zaczynamy.

O wolontariacie słyszy się coraz częściej i to nie tylko w świecie organizacji pozarządowych, w szkołach, w mediach, ale także w biznesie, co można zauważyć w bieżących ofertach pracy. Moja przygoda z wolontariatem pracowniczym zaczęła się w 2008 roku w trakcie współpracy z wolontariuszami z firm z branż finansowej i przemysłu ciężkiego w województwie śląskim. Stopniowo pojawiały się kolejne firmy i instytucje chcące rozwijać zaangażowanie społeczne swoich pracowników. Prośby o konsultacje pomysłów oraz ocenę pierwszych kroków i sukcesów dawały mi poczucie ogromnej satysfakcji. Wielu Polaków wciąż nie włącza się w aktywność społeczną (wg badań CBOS opublikowanych w lutym 2016 roku – tylko 20% pracujących angażuje się w wolontariat), jednakże cieszy fakt, że w naszym otoczeniu pojawia się coraz więcej możliwości zmiany aktualnego stanu rzeczy.

Definicja. Wolontariatem jest bezpłatne, świadome i dobrowolne działanie na rzecz innych, które nie wchodzi w obszar działalności gospodarczej danej organizacji. Wolontariat pracowniczy ma miejsce tam, gdzie osoby aktywne zawodowo włączają się w działania społeczne dzięki odpowiedniemu wsparciu ich pracodawcy - finansowemu, logistycznemu, czy też merytorycznemu.

Regulacje prawne. Tu pojawia się najwięcej obaw przy organizacji działań związanych z wolontariatem pracowniczym, a wynika to z braku ustawy, która kompleksowo reguluje takie kwestie. Planując w firmie działania społeczne, warto oprzeć się o Ustawę z dnia 24 kwietnia 2003r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a także o Kodeks pracy. Warto również skonsultować pomysły z prawnikami i osobami odpowiedzialnymi za politykę wewnętrzną w naszej organizacji. Pomocne będzie także omówienie tematu z Regionalnym Centrum Wolontariatu lub inną organizacją o podobnym charakterze działającą w Waszym regionie. Zachęcam też do zapoznania się z poradnikami prawnymi znajdującymi się na stronie sieci centrum wolontariatu, gdzie znajdziecie informacje o obowiązkach i prawach zarówno wolontariuszy, jak i organizatorów i odbiorców działań.U podstaw sukcesu programu wolontariatu stoją dwa warunki formalne:

Page 16: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.12

• Pracownik angażuje się w wolontariat świadomie, dobrowolnie i nie otrzymuje dodatkowego wynagrodzenia za udział w działaniu społecznym.

• Firma i organizacja bądź instytucja, która ma zostać objęta wsparciem, wspólnie regulują zasady współpracy, w tym upewniają się, że pracownicy będą mieli zapewnione bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz odpowiednie ubezpieczenie NNW i ewentualnie OC.

Dlaczego firmy decydują się na wsparcie wolontariatu? Powodów jest wiele. Ze swojej strony chciałabym przytoczyć jednak kilka najczęściej spotykanych. Pozwolą nam one równocześnie zrozumieć sposób funkcjonowania wolontariatu pracowniczego:

1. Chęć wprowadzenia kultury organizacyjnej opartej na zaangażowaniu pracowników i zintegrowaniu z zespołem. Różnorakie badania i obserwacje rynku pracy pokazują, że pracownicy coraz częściej decydują się na zmianę pracodawcy. Wolontariat pracowniczy ma być jednym z tych narzędzi, które umożliwią poprawę atmosfery pracy, a to z kolei sprawi, że zwiększy się retencja.

2. Często trend jest już obecny w firmach o podobnym profilu biznesowym, więc nawet jeśli nie mieliśmy w planach wprowadzania działań wolontariackich, a jesteśmy na etapie rozwoju firmy i przyjmujemy nowych pracowników do zespołu, coraz częściej oddolnie pojawiają się pytania dotyczące możliwości zaangażowania społecznego i propozycje działań.

3. Zwiększając swoje otwarcie na rynki zagraniczne, szczególnie Europy Zachodniej i Północnej, otrzymujemy zapytania związane ze społeczną odpowiedzialnością biznesu. To sprawia, że pojawiają się twarde argumenty za koniecznością włączania się w akcje na rzecz społeczności lokalnych.

Krok po kroku. Najczęściej wolontariat wspierany przez firmy zaczyna się od pojedynczych, spontanicznych akcji. Może przerodzić się w kompleksowy system łączący działania społeczne z rozwojem kompetencji zawodowych. Nie ma jednego idealnego sposobu wprowadzenia i rozwoju wolontariatu pracowniczego w organizacji, ale jest kilka wspólnych elementów pojawiających się w różnej kolejności.

Krok 1: Zbadaj aktualny stan rzeczy, w tym między innymi dowiedz się:

Page 17: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

13

• Czy macie w firmie osoby, które angażują się w działania społeczne albo robiły coś podobnego w przeszłości, na przykład u poprzedniego pracodawcy?

• Czy jest osoba odpowiedzialna za działania związane ze współpracą z organizacjami lub instytucjami publicznymi?

• Czy macie partnerów społecznych? Jeśli tak - kim oni są?• Jakie jest stanowisko zarządu odnośnie wspierania wolontariatu?

Krok 2: Zbuduj sieć wsparcia zarówno wewnątrz swojej firmy, jak i poza nią.

• Sprawdź, kto odpowiada za temat współpracy międzysektorowej w lokalnych urzędach oraz jakie organizacje działają w Waszym rejonie i mogłyby udzielić wsparcia w pośrednictwie z innymi instytucjami.

• Zapoznaj się z materiałami dostępnymi w Internecie oraz skorzystaj z możliwości udziału w wydarzeniach tematycznych. Będziesz mieć tam możliwość poznania osób o zbliżonych pomysłach do Twoich, a także takich, które chciałyby się podjąć podobnych wyzwań.

Krok 3: Dowiedz się, co jest najważniejsze w działaniach społecznych z perspektywy Waszej branży i pracowników.

Ankieta i rozmowy z pracownikami oraz osobami zarządzającymi sprawią, że będziesz wiedzieć, na jakich obszarach powinniście się skoncentrować, a także które działania moglibyście wprowadzić, np. dzielenie się pasją i wiedzą, zbiórki, wydarzenia sportowe, edukacja dzieci itp.

Krok 4: Wybierz partnera społecznego i rozpocznij z nim rozmowy na temat tego, co wspólnie chcielibyście osiągnąć, na jakie wyzwania odpowiedzieć i jaką metodę uważacie za słuszną. Zwróć uwagę przede wszystkim na instytucje, działające w regionie.

Krok 5: Uregulowanie współpracy. Należy pamiętać, że pracodawca nie jest stroną porozumienia o współpracy wolontariackiej - jest nią tylko wolontariusz i organizacja korzystająca ze wsparcia. Biorąc pod uwagę fakt, iż wspierając działanie społeczne, kluczowe jest bezpieczeństwo i satysfakcja naszych pracowników, a także zachowanie dobrego imienia firmy, powinniśmy dopilnować wszelkich szczegółów i uregulować je

Page 18: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.14

przed rozpoczęciem faktycznych prac.

Krok 6: Zbuduj ofertę wsparcia dla pracowników. Wśród przykładowych działań możesz między innymi:

• Stworzyć program grantowego dla pracowników na realizację ich własnych projektów społecznych (tak, jak to się stało w projekcie, w ramach którego powstała ta publikacja).

• Umożliwić działania wolontariackie w trakcie godzin pracy.• Zorganizować spotkania międzysektorowe, gdzie można poznać liderów

organizacji pozarządowych i zainspirować się ich działaniem.

Krok 7: Pamiętaj o ewaluacji działań. Rozmawiaj z pracownikami i dowiedz się, co sprawiło, że się zaangażowali, czego się nauczyli, jaki jest ich poziom zadowolenia i czy poleciliby włączenie się w podobne działania swoim kolegom z pracy.

Krok 8: Dostrzegaj liderów i spraw, by mogli się rozwijać, a dzięki temu włączać w wolontariat kolejne osoby. Dobrym pomysłem jest organizacja dodatkowych warsztatów i spotkań dla grup, w skład których wchodzą najbardziej aktywni pracownicy. Wspólnie możecie wzmocnić swoje kompetencje i wypracowywać kolejne pomysły na to, w jaki sposób chcielibyście rozwijać działania wolontariackie w Waszej organizacji.

Zamiast podsumowania. Czy zastanawialiście się kiedyś, jak wyglądałby nasz świat, Twój rozwój lub życie naszych dzieci, gdyby wolontariat i chęć wspierania innych były zjawiskiem powszechnym?

Większa otwartość na różnorodność, empatia, gotowość na wyzwania, szersze grono znajomych, z którymi wiązałaby nas prawdziwa relacja. Synergia wiedzy i pomysłów sprawiłaby, że wiele problemów znalazłoby swoje rozwiązania. Od lat zajmuję się wdrażaniem i rozwojem wolontariatu pracowniczego w firmach i często wracam do wspomnień związanych ze spotkaniami z młodzieżą w śląskich szkołach. Widziałam tam energię, chęć do działania i olbrzymi optymizm. Pamiętam jednak także i takie osoby, które podchodziły do tematu ze znużeniem i obojętnością. Czasem trudno odpowiedzieć na pytanie, jakie korzyści niesie ze sobą wolontariat jednak gdyby sceptycznie nastawione osoby uczestniczyły już wcześniej w jakimś działaniu społecznym lub miały przykład zaangażowania wśród swoich

Page 19: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

15

Sandra Mikołajczyk

Ekspertka do spraw związanych ze społeczną odpowiedzialnością biznesu oraz angażowania społecznościowego. Od 2008 roku związana z Regionalnym Centrum Wolontariatu w Katowicach,

w którym była odpowiedzialna m.in. za koordynację projektów społecznych, wsparcie rozwoju programu wolontariatu w instytucjach publicznych, organizacjach pozarządowych i biznesie,

tworzenie standardów NGO i współpracy z wolontariuszami w różnym wieku. Współpracowała z wieloma instytucjami zarówno w Polsce jak i za granicą. W 2011 roku zdobyła Certyfikat

International Project Management Association, a w 2013 certyfikat norweskiego Uniwersytetu Høgskolen i Oslo Akershus w zakresie doradztwa zawodowego. Absolwentka pierwszej edycji

ogólnopolskiego Programu Menedżerowie NGO. W 2015 roku związała się z sektorem biznesu, gdzie była odpowiedzialna za raportowanie pozafinansowe, budowę programu wolontariatu

pracowniczego i współpracę międzysektorową.

rodziców i przyjaciół, czy nadal spotkalibyśmy się z brakiem przekonania?Skala pozytywnych efektów wiążących się z włączeniem w akcje

wolontariatu jest niezwykła. Decydując się nawet na niewielkie działanie, wprowadzamy zmianę – w naszych rodzinach, wśród kolegów z pracy, a przede wszystkim w nas samych. Warto spróbować i przekonać siędzięki własnemu doświadczeniu!

Page 20: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności - na styku ngo i biznesu Wioleta Hutniczak

Page 21: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

17

Pomysł na realizację projektu “Kopalnia Aktywności” narodził się na początku 2016r. W założeniach miało to być przedsięwzięcie, które zwiększy aktywność społeczną osób pracujących w branży przemysłu ciężkiego. Jednocześnie inicjatywa ta miała udowodnić, że niesienie pomocy społecznościom lokalnym oraz ciekawe i kreatywne wykorzystanie wolnego czasu idą ze sobą w parze.

Janusz Gorol, przedstawiciel Fundacji TDJ oraz Grupy Famur i Sandra Mikołajczyk z Grupy Kopex, inicjatorzy projektu, zaprosili nas, Fundację Rzecz Społeczną na spotkanie, podczas którego padła propozycja, by “zrobić razem coś pożytecznego”. Coś, w co włączymy pracowników dwóch konkurencyjnych firm, dwie organizacje pozarządowe, i Fundację Korporacyjną, czego myślą przewodnią będzie dobro wspólne społeczności lokalnych na Śląsku. Od początku wiedziałam, że będzie to oczywiście trudne, jednakże razem z Dagmarą Kubik z Fundacji Rzeczy Społecznej) i Niną Krystoń ze Stowarzyszenia “Chcemy Pomóc” postanowiłyśmy stawić czoło wyzwaniu i złożyliśmy wspólny wniosek o dofinansowanie realizacji projektu.

Kopalnia Aktywności to program, do którego dobrowolnie zgłosiło się 20 pracowników Grupy Kopex i Grupy Famur. Wzięli oni udział w 40-godzinnych szkoleniach z zakresu komunikacji, diagnozy społecznej, planowania projektów i zarządzania zmianą, by we współpracy z mentorem lub mentorką przygotować i zrealizować mikroprojekt społeczny w wybranej przez siebie tematyce dla określonej społeczności lokalnej. Uczestnicy programu spotkali się również z przedstawicielami innych organizacji pozarządowych ze Śląska, by skorzystać z fachowej wiedzy na temat organizowania adekwatnej do potrzeb pomocy.

Celem spotkania z organizacjami było przede wszystkim pokazanie, że “niesienie dobra” czy “charytatywność” to przede wszystkim fachowa pomoc udzielana od lat przez ludzi, którzy są nie tylko pasjonatami, ale i profesjonalistami.

Od września 2016 do lipca 2017 uczestnicy wspierani przez mentorów wypracowywali idee i cele swoich mikroprojektów. W wyniku tych spotkań powstało pięć grup: Jesteś Ważny, Bezpieczny Fotelik, Sportowe Dzieciaki, Muzyka Aniołów oraz grupa Czyste Powietrze (która później zmieniła swoją nazwę na Malowanie Szpitala - więcej na str…). Zespoły te zrealizowały pięć niesamowitych przedsięwzięć angażujących łącznie ponad 2000 odbiorców! Niektóre z tych wydarzeń są planowanie jako działania cykliczne, co świadczy o niebywałym sukcesie projektu “Kopalnia Aktywności”.

Page 22: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.18

Wspólne działanie i współpraca pomiędzy III sektorem a biznesem były nie lada wyzwaniem. Program 2-letniego projektu spotkał się z trudnościami nie tylko z obszaru różnych standardów pracy, ale również ze zmianą właściciela grupy Kopex i restrukturyzacją, która dotknęła także uczestników przedsięwzięcia.

Niespodziewane trudności sprawiły, że my (grupa sterująca) wynieśliśmy z realizacji programu dużo więcej niż się spodziewaliśmy. Marzycielskie podejście miejscami przeradzało się w burzliwe konflikty, a zrozumienie i zaufanie przechodziło w rozczarowanie. Dopiero perspektywa czasowa pokazała nam jakiego ważnego zadania się wspólnie podjęliśmy. Prekursorski projekt łączący wolontariat pracowniczy z działalnością na rzecz lokalnych społeczności, zaangażowanie i przekraczanie barier oraz opuszczanie swojej strefy komfortu na rzecz innych, w tym przede wszystkim dzieci, to bezcenne wartości, dla których po prostu było WARTO!

Kopalnia Aktywności - na styku ngo i biznesu.

Page 23: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

19

Wioleta Hutniczak

Koordynatorka i trenerka związa sektorem pozarządowym od 2008. Współpracowała m.in. z Polską Akcją Humanitarną, Centrum Rozwiązań Systemowych oraz europejską siecią Global Education Network of Young Europeans. Członkini Zarządu w Fundacji Rzeczy Społecznej i koordynatorka

projektu Kopalnia Aktywności.

Page 24: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Jakim typem Aktywisty lub Aktywistki jestem?

Przedruk dzięki uprzejmości Polskiej Akcji Humanitarnej. Na potrzeby publikacji wprowadzono zmiany.

Oryginał: https://www.pah.org.pl/zaangazuj-sie/dla-kazdego/ [dostęp 15.08.2017].

Page 25: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

21

Gotowa do zmian? Gotowy do wzięcia odpowiedzialności za to, co się dzieje wokół Ciebie? Zarówno bliżej, jak i dalej? Sprawdź, jakim typem aktywisty lub aktywistki jesteś! Zaznacz pasujące do Ciebie odpowiedzi i policz przypisane im symbole.

1. Co jest niezbędne na Twoim biurku lub w miejscu pracy?

Kalendarz z zaznaczonymi terminami spotkań.Gadżety, pamiątki z podróży.Wizytownik, notes z kontaktami.Przybory biurowe, narzędzia do pracy.Notatnik z zapisanymi pomysłami.Publikacja, raporty, książki.

2. Na klatce schodowej Twojego domu pojawiają się napisy, które obrażają niektórych mieszkańców budynku. Co robisz?

Pytam sąsiadów, co możemy z tym wspólnie zrobić.Wymyślam jak niestandardowo zamalować napisy.Sprawdzam, co mówi o tym regulamin wspólnoty.Na najbliższym spotkaniu mieszkańców wygłaszam płomienną mowę wzywającą do wzmożonej czujności.Po powrocie z pracy, gdy inni się naradzają, czyszczę napisyrozpuszczalnikiem. Pukam do drzwi najbliższych sąsiadów i zbieram podpisy pod petycjądo Zarządu, wzywającą do wyczyszczenia napisów i naprawy zamkóww drzwiach wejściowych, co było, Twoim zdaniem, przyczyną zdarzenia.

3. Jak myślisz, o co mógłbyś/ mogłabyś zostać poproszona przez koleżankę z pracy?

O pomoc w zorganizowaniu zbiórki na rzecz chorego synka.O pomoc w wymyśleniu prezentu na ślub Waszego kolegi.O przekonanie innych do większego zaangażowania w nowy projekt.O pomoc przy szukaniu odbiorców jej projektu.

Page 26: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.22

O sprawdzenie informacji na temat nowego klienta lub produktu.O pomoc przy wnoszeniu nowych mebli.

4. Gdy musisz podjąć ważną decyzję lub wydać opinię na jakiś temat, potrzebujesz…

Znacznie więcej informacji.Chwili na popytanie znajomych, co o tym myślą.Czasu, aby rozważyć „za” i „przeciw”.Znaleźć kogoś, kto mi w tym pomoże.Znać możliwe alternatywy.Po prostu ją podejmuję.

5. Organizujecie ze znajomymi urodzinową imprezę niespodziankę. Jaka funkcja przypadnie Tobie?

Zajmę się dekoracjami, ustawieniem sprzętu lub bufetem.Pewnie wymyślę jak sprowadzić na nią jubilata, nie wzbudzającpodejrzeń. Będę kontrolować całość przygotowań, żeby każdy wykonał swojezadanie. Przekonam sąsiadów, aby pozwolili nam się bawić bez problemów.Wyszukam ulubione kawałki jubilata i przygotuję listę piosenek.Zadzwonię do znajomych, aby uzgodnić kwestię prezentu, na który się składamy.

6. Słyszysz w radiu albo telewizji, że Polska Akcja Humanitarna organizuje pomoc dla ofiar katastrofy. Co przychodzi Ci do głowy?

Trzeba sprawdzić, co się właściwie wydarzyło. Jak zwykle wszystkowyjaśniono po łebkach.Jutro opowiem o tym, może ktoś się zainteresuje i zechce zaangażować. Trzeba zorganizować jakąś składkę.Można powiesić informację na tablicy ogłoszeń z numerem konta.

Page 27: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

23

Ciekawe, czy wiedzą o tym w naszym radiu. Gdzieś powinnam/powinienem mieć do nich numer telefonu.Może podrzucę pomysł o czymś charytatywnym w centrumwolonatriatu.

7. Jak określiłaby Cię najbliższa rodzina i przyjaciele?

Wygadana lub wygadany, zawsze przekona do swoich racji.Kopalnia pomysłów, ale i słomiany zapał.Bez niej lub niego nie odbyłaby się większość wycieczek i imprez.Dusza towarzystwa.Nie da się zwieść pozorom.Ręce gotowe do pomocy.

8. W ramach troski o ciężko chorą koleżankę postarasz się jej pomóc i zajmiesz się…

Odwróceniem uwagi od choroby, opowiadając o swoich ostatnichperypetiach. Zakupami i sprzątaniem w jej mieszkaniu.Znalezieniem informacji na temat choroby i sposobów rehabilitacji.Wymyślaniem sposobów na ciekawe spędzanie czasu bez ruszania się z domu i podrzucasz je przy okazji.Zorganizowaniem dyżurów znajomych, aby nie czuła się samotnie.Rozmową z rodziną i znajomymi, aby zastanowić się, co możeciezrobić.

9. Co Ciebie wewnętrznie motywuje do działania?

Obietnica sukcesu.Możliwość spotkania, poznania ciekawych ludzi.Nie lubię stać z założonymi rękami.Chęć dowiedzenia się więcej o świecie, sobie i innych.Potrzeba bycia z ludźmi, komunikowania się z nimi.

Page 28: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.24

Chęć zmierzenia się z nowym wyzwaniem.

10. Jaka byłaby Twoja pierwsza myśl, gdyby została zaproponowana Ci rola przewodniczącej/ przewodniczącego Rady Rodziców, samorządu lub zespołu?

Super, no to do dzieła!Nie trzeba było jednak angażować się ostatnio w te dyskusje o przyszłości. To nie jest dobry pomysł. Za dużo gadania i polityki.Hmm, to może być ciekawe, ale muszę to jeszcze obgadać z...Co to właściwie znaczy?Trudne, ale będę mogła/ mógł zrealizować kilka odważniejszychpomysłów.

Sprawdź jakich symboli zebrałeś/zebrałaś najwięcej.Dowiedz się jakim typem aktywisty/aktywistki jesteś?

Lider lub Liderka

Jesteś bezpośredni/ bezpośrednia i pewny/ pewna siebie. To, co czyni Cię dobrą liderką lub dobrym liderem, to umiejętność zarządzania ludźmi. Potrafisz podejmować trudne decyzje i brać za nie odpowiedzialność. Posiadasz energię, która udziela się innym – potrafisz zmotywować nawet opieszałych lub zniechęconych niewielkim rezultatem początkowym. Widzisz potencjał, którego inni mogą nie zauważyć, także w nich samych i dlatego potrafisz przydzielać zadania odpowiednim osobom. Nie zawsze chodzi o charyzmę, ale umiejętność dostrzeżenia różnorodności interesów i kompetencji oraz zdolność do wykorzystania tego potencjału, aby osiągnąć wspólny cel. Zaangażuj się! Twoje umiejętności mogą okazać się szczególnie cenne przy tematach nowych i trudnych do przeprowadzenia w małej społeczności. Promowanie globalnej odpowiedzialności i solidarności jest obszarem wymagającym zaangażowania. Bardzo wielu z nas obawia się zmian, do jakich wzywają kampanie walki z ubóstwem, z niesprawiedliwym systemem handlowym czy z łamaniem

Page 29: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

25

praw człowieka, ponieważ dotyczą Nas samych. Potrzebni są liderzy i liderki, którzy pociągną za sobą innych! Bądź jedną/ jednym z nich!

Człowiek czynu

Lubisz czuć, gdy robota pali Ci się w rękach. Nie potrafisz bezczynnie czekać, ani za długo debatować nad planem. Wolisz zamiast tego zająć się samym wykonaniem konkretnych zadań, nie przejmując się zabrudzoną koszulką. Osoby takie jak Ty nie czekają, aż ktoś znajdzie odpowiedź na nurtujące pytanie... Sam/ sama odnajdujesz rozwiązania w praktyce. Dzięki temu nadajesz pędu tym, którzy zatrzymali się na rozważaniu: „Co by było, gdyby...” Nie lubisz jednak być na pierwszym planie i omawiania krok po kroku, co zostanie zrobione. Ty po prostu to robisz! Zaangażuj się! Skoro działanie to Twoja domena, nie musisz mieć doświadczenia w działaniach społecznych – Twoja energia jest niezbędna, aby aktywiści zaczęli zmieniać świat od teraz! Pomocne dłonie są zawsze potrzebne. Sprawdź, czy w pobliżu Ciebie jest organizowane wydarzenie, w przygotowaniu którego mógłbyś/ mogłabyś pomóc. Być może potrzebna jest osoba, która rozniesie ulotki albo powiesi plakaty. Wiele prac wykonuje się tak naprawdę przy własnym komputerze – to może być Twój globalny aktywizm, lokalny na co dzień.

Rzecznik lub Rzeczniczka

Masz dar ciekawego przekazywania nawet skomplikowanych treści. Być może nauczyłeś/ nauczyłaś się tego podczas wykonywania swego zawodu, a może po prostu lubisz mówić do innych. Nie boisz się wystąpień przed szerszą publicznością. Twoją siłą jest przekonanie, że dobra komunikacja jest potrzebna na każdym etapie podejmowanego działania. Potrafisz dobierać słowa odpowiednio do potrzeb osób słuchających i sytuacji, w której się znajdujesz. Zawsze wiesz jak zacząć, aby zaintrygować słuchaczy. Potrafisz zabawnie opowiedzieć o sytuacjach trudnych. To czyni Cię osobą towarzyską i przyciągającą ludzi. Zaangażuj się! Możesz wykorzystać swoje umiejętności w promowaniu trudnych treści wśród swoich klientów, słuchaczy, uczniów, studentów, a może przyjaciół i bliskich. Umiejętność przemawiania to cenny dar, który może wesprzeć ruch działający na rzecz sprawiedliwości społecznej. Zostań rzecznikiem ważnej dla Ciebie sprawy w swojej miejscowości lub dołącz do zespołu organizującego wydarzenia.

Page 30: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.26

Łącznik lub Łączniczka

Twoim nieodłącznym atrybutem stał się telefon lub notes

z kontaktami, choć tak naprawdę świetnie się odnajdujesz w codziennych, bezpośrednich relacjach z ludźmi. Uśmiech, zainteresowanie i energia – tak kojarzą Cię bliscy i dalecy przyjaciele. Wiele par, przyjaciół czy współpracowników poznało się dzięki Tobie. W sposób naturalny tworzysz konstelacje i powiązania pomiędzy ludźmi. Łączysz ich, bo wiesz, że we współpracy można osiągnąć więcej niż w pojedynkę. Zawsze masz co najmniej jeden pomysł, kto mógłby być pomocny w rozwiązaniu jakiegoś problemu albo wiesz, gdzie takiej osoby szukać. Niezależnie, czy chodzi o opiekę nad dzieckiem, naprawę samochodu czy pożyczenie aparatu. Gdy zaczynasz utożsamiać się z jakąś sprawą, to traktujesz ją bardzo osobiście i zaczynasz angażować swoich znajomych. Zaangażuj się! Twoje umiejętności czynią Cię tzw. osobą kontaktu, która jest niezbędna w każdym zespole realizującym jakiekolwiek zadanie. Jako człowiek otwarty i towarzyski możesz wesprzeć ideę sprawiedliwości społecznej na wiele sposobów. Być może tematyczne kolacje czy pikniki dla znajomych i rodziny okażą się doskonałym połączeniem przyjemnych spotkań z pożytecznym działaniem. Możesz wesprzeć również swoją siecią kontaktów istniejące inicjatywy i zespoły w Twojej okolicy... Znasz kogoś, kto również powinien włączyć się do ruchu aktywistów i aktywistek? Do dzieła!

Entuzjasta lub Entuzjastka

Lubisz wyzwania i możliwości sprawdzenia siebie. Nowe tematy, ciekawi ludzie i silne emocje angażują Cię, choć nie zawsze na długo. Często podrzucasz pomysły, lecz nie zawsze masz ochotę na ich realizację. Może niektórzy mówią, że masz słomiany zapał. Tymczasem entuzjazm i kreatywność to istotny komponent każdego przedsięwzięcia. Szczególnie przydatny może okazać się Twój optymizm i żywiołowość. W związku z tym, że Twoje zaangażowanie często gaśnie z powodu krytyki lub braku poparcia u innych, starasz się nie skupiać na jednej sprawie. Ponieważ wiele osób wokół Ciebie wprowadza pomysły w życie, Ty możesz być źródłem inspiracji. Zaangażuj się! Wyszukiwanie alternatywnego rozwiązania, sposobów dotarcia do szerszej publiczności czy metod przedstawienia tematyki globalnej to niezagospodarowany jeszcze obszar. Masz sporo ciekawych koncepcji? Możesz je podrzucić lokalnym instytucjom, organizacjom, klubom seniora lub

Page 31: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

27

miejscowej drużynie piłkarskiej. Pamiętaj, że od pomysłu wiele się zaczyna. Znajdź wokół siebie osoby, które mają zdolności organizatorskie, zasoby i potrzebę działania – podziel się z nimi swoim płomieniem. Razem możecie stworzyć coś niezwykłego...

Poszukujący lub Poszukująca

Realizując jakieś zadanie, potrzebujesz czasu i spokoju, a niekiedy samotności. Nie lubisz pracować w chaosie i pośpiechu, dzięki temu możesz skupić się na szczegółach i nie ulegać wpływom. Nie lubisz mówić „na pewno” – nawet, jeśli chwilowo jesteś do czegoś przekonany/ przekonana. Masz zdolność znajdywania drugiego dna w każdej sprawie. Potrafisz wyszukiwać potrzebne Ci informacje, analizować je i wyciągać z nich wnioski. Unikasz podejmowania decyzji i wydawania opinii przed sprawdzeniem wszystkich faktów. Zaangażuj się! Twoje zdolności analityczne mogą stać się kluczowe w realizacji dużych przedsięwzięć. Mogą być także ważnym wsparciem przy tworzeniu kampanii edukacyjnych i informacyjnych. Osoby potrafiące analizować i wyciągać wnioski to doskonałe wsparcie dla każdego zespołu zadaniowego. Natłok informacji powoduje, że można nie nadążyć za ciągle aktualizującymi się danymi czy odkryciami. Dlatego za każdym apelem lub wezwaniem do podpisania petycji stoją osoby, które musiały zrobić odpowiedni research. Możesz być jedną z nich.

Czy wiesz już, jakim typem aktywisty jesteś?

Z pewnością trudno jest uznać, że jakikolwiek z tych typów istnieje w nieskażonej postaci. Świat jest zdecydowanie bardziej skomplikowany. Wiemy o tym... Często jednak słyszymy, że aktywizm społeczny i polityczny jest domeną liderów i liderek, a nie przeciętnych ludzi... Tymczasem obserwacja świata pokazuje coś zupełnie innego. Owi przywódcy i przywódczynie stoją na czele grup złożonych z ludzi takich jak Ty czy ja. Każdy z nas jest potrzebny, każda z nas jest potrzebna, aby Świat zaczął się zmieniać na lepsze.

Page 32: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.28

Wywiady

Autorką wszystkich opisów wydarzeń i wywiadów jest Joanna Rippel.

Joanna Rippel

Jeszcze do niedawna studentka dwóch kierunków – prawa oraz dziennikarstwa i komunikacji społecznej, teraz dumna wolontariuszka Fundacji Rzeczy Społecznej. Od lipca związana również z Agencją PR Pan Pikto, gdzie zgłębia tajniki public relations. Dopiero rozpoczyna swoją karierę

zawodową, konsekwentnie jednak zmierza w kierunku pracy na rzecz trzeciego sektora w obszarze komunikacji.

Page 33: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

29

Jesteś ważnyWywiad z Iwoną Grad

Jak Wam się pracowało wspólnie jako grupie? Naprawdę dobrze, każdy miał przydzielone zadania, z których się wywiązywał, wszyscy wykazywali zaangażowanie i proponowali ciekawe pomysły.

Co sprawiło, że zdecydowaliście się zorganizować event dla dzieci? Sam pomysł współpracy zaczął się klarować podczas warsztatów, na których były prezentowane różne organizacje i ich działalność. Rozważaliśmy wzięcie udziału w projekcie Kopalnia Czystego Powietrza, ale szczerze, od początku wiedziałam, że chcę zrobić coś dla dzieci - w końcu to nasza przyszłość i największa radość.

Czy w międzyczasie pojawiły się jakieś mniej lub bardziej niespodziewane problemy? Tuż przed samym wydarzeniem trochę osób się wykruszyło ze względów zdrowotnych czy prywatnych, więc organizacja całego wydarzenia wymagała od nas większego zaangażowania i radzenia sobie w podbramkowych sytuacjach.

Czy dzień w domu dziecka był dla Ciebie stresujący? Sporo było stresu tuż przed samym rozpoczęciem, ponieważ stopniowo potęgowały się problemy. Sam dzień, w którym odbyła się akcja, minął mi bardzo szybko, nie było miejsca na stres, dużo się działo, a dzieci były podekscytowane i pełne energii.

Jaką dałabyś radę komuś, kto chciałby zorganizować podobny event?Myślę, że najważniejsze to nie poddawać się piętrzącym się problemom - czasem wystarczy zapytać albo podzielić się z innymi swoimi wątpliwościami, a można być pozytywnie zaskoczonym tym, jak wiele osób jest chętnych do pomocy czy też ma proste, ciekawe rozwiązanie. Siła tkwi w różnorodności osób.

Czy sama idea brania udziału w CSR-owym projekcie Ci się dalej podoba? Myślisz, że będziesz brać udział w takich projektach w przyszłości? Tak - teraz też biorę udział w kolejnym projekcie „Wytwórnia kompetencji społecznych i obywatelskich” organizowanym przez

Page 34: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.30

FAMUR i Stowarzyszenie TDJ na Rzecz Edukacji i Rozwoju, również współfinansowanym ze środków programu FIO. W mojej głowie rodzą się kolejne pomysły na organizację eventów dla podopiecznych Regionalnej Placówki Opiekuńczo-Terapeutycznej w Gliwicach. Widzę także, iż coraz więcej osób chce się zaangażować w „Niecałe dwa tygodnie temu”.

Co uważasz za największą korzyść dla siebie z tego projektu?Poznałam się troszkę z innej strony. Mogłam doświadczyć ciekawych rzeczy i rozwinąć nowe, cenne umiejętności.

Kto według Ciebie może się zabrać za organizowanie podobnych projektów, co trzeba “mieć”, żeby zaangażować się w takie przedsięwzięcie? Trzeba na pewno mieć w sobie empatię oraz chęć poświęcenia niemałej ilości wolnego czasu. Jeśli ktoś nie ma empatii, będzie miał problem z zaangażowaniem się w taki projekt.

OPIS WYDARZENIA

MISJA/KONTEKSTUczestnicy grupy “Jesteś Ważny” postawili sobie za cel zatroszczenie się o dzieci z placówek opiekuńczo-terapeutycznych nr 1 i 2, przyjmując metodę małych kroków. Zdaniem grupy, dzieci przebywające w takich ośrodkach potrzebują uwagi i życzliwości ze względu na swoją obecną sytuację życiową. Często pozbawione kontaktu z rodzicami łakną kontaktu z innymi dorosłymi. Wsparcie i akceptacja mają dodać im siły. Twórcy grupy postawili sobie trudny cel do zrealizowania, zwłaszcza w jeden dzień. W ośrodku w Gliwicach, z którym grupa podjęła współpracę, nie miały wcześniej miejsca podobne inicjatywy. Jednakże - jak się okazuje - mikroprojekt w ramach Kopalni Aktywności był pierwszym z kolei, za nim podążają już kolejne.

“Chcieliśmy poprzez wspólną zabawę i warsztaty pokazać, że dzieci mogą wszystko, tylko muszą chcieć i umieć współpracować. Zawsze znajdzie się ktoś, kto poda pomocną dłoń, posłuży radą czy umiejętnościami.”Iwona Grad

Page 35: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

31

PRZEBIEGW trakcie przygotowań, po wizytach w różnych ośrodkach, grupa zdecydowała się nawiązać współpracę z Regionalną Placówką Opiekuńczo-Terapeutyczną Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP w Gliwicach. Przygotowania szły sprawnie, głównymi zadaniami grupy było zaplanowanie razem z opiekunkami wydarzenia oraz zorganizowanie osób do pomocy. Jak się okazało, miał być to pierwszy raz, kiedy grupa osób niezwiązana w żaden sposób z placówką, przyjechała i zaaranżowała dzieciom czas.

Tuż przed samym wydarzeniem nagromadziło się trochę niespodziewanych problemów, jednakże uczestnicy projektu wybrnęli i z tej sytuacji, chociaż nie bez wysiłku. Przy organizacji eventu i opiece nad dziećmi pomogli liczni wolontariusze, którymi byli najczęściej znajomi z pracy i bliscy osób z grupy projektowej. Ich pomoc okazała się niezbędna, ponieważ dzieci były pełne energii i ciekawe nowych dorosłych pojawiających się w placówce. Najmłodsi mieli zajęcia z malowania, majsterkowania oraz uczyli się szyć z filcu pod okiem specjalistek z Atelier LADABI z Katowic. Okazją do szaleństw były gry zespołowe oraz gra terenowa “mali poszukiwacze”. Na koniec uczestnicy projektu wraz z dziećmi urządzili wspólnego grilla.

Głównym założeniem grupy projektowej było zwiększenie poczucia własnej wartości wśród dzieci oraz uświadomienie im, że są ważne. Nie był to oczywiście cel łatwy do zrealizowania, ponieważ postaw nie buduje się w jeden dzień, ale grupa postanowiła się nie poddawać i zaprojektowała program wydarzenia tak, aby dzieci były szczęśliwe. Ich uśmiech był największą nagrodą dla wszystkich wolontariuszy i świadectwem dobrze spędzonego czasu.

Uczestnicy projektu ustalili z opiekunkami z ośrodka, że zorganizują kolejne zajęcia dla podopiecznych. Pod koniec lipca zaprosili instruktorów sekcji Kung fu AZS przy Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, Mariusza Droś i Karola Bartodzieja, którzy poprowadzili zajęcia gimnastyczne i warsztaty z samoobrony, aw czasie przerwy zorganizowali słodki poczęstunek z czekoladowymi babeczkami i pysznymi ciastami.

Page 36: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.32

UCZESTNICYWydarzenia miały miejsce w Centrum Administracyjnym Regionalnych Placówek Instytucjonalnej Pieczy Zastępczej prowadzonym przez Zgromadzenie Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej z Prowincji Opolskiej Regionalnej Placówki Opiekuńczo Terapeutycznej Nr 1 i Nr 2. W każdym z eventów wzięło udział około 30 dzieci.

Grupa „Jesteś Ważny” podczas jednego ze spotkań.

Page 37: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

33

Sportowe dzieciakiWywiad z Krzysztofem Zaskórskim

Jak Wam się pracowało wspólnie jako grupie? Bardzo dobrze. Mieliśmy zgraną ekipę, chociaż przyznam, że na początku działaliśmy trochę jak elektrony, pracowaliśmy sami. Na szczęście przydzielona nam mentorka (Milena Skupień) nas usystematyzowała i stworzyliśmy porządny plan działania. Wszyscy byli zaangażowani w projekt, nie było sytuacji, że ktoś powiedział, że czegoś nie może bądź nie chce zrobić.

Czy praca nad projektem była dla Ciebie poświęceniem? Całościowo patrząc - niewątpliwie tak. Co prawda pierwsze spotkania miały bardziej integrujący charakter, ale jak już pracowaliśmy nad projektem, to nas pochłonęło całkowicie, nie tylko mnie, ale całą grupę. W ciągu pracy nie mieliśmy czasu na realizację projektu, więc musieliśmy działać po godzinach. Najintensywniejszy był ostatni tydzień przed imprezą, mieliśmy dużo spraw do załatwienia, a na wszystko potrzebowaliśmy oficjalnej zgody.

Czy w międzyczasie pojawiły się jakieś mniej lub bardziej niespodziewane problemy? Największym problemem było znalezienie miejsca, w jakim ma się odbyć impreza. Po długich poszukiwaniach w końcu padła sugestia, żeby zorganizować wydarzenie na naszym firmowym parkingu. Spore trudności mieliśmy także z przekonaniem władz, żeby wyraziły zgodę na tę akcję.

Czy stresowałeś się podczas organizacji wydarzenia?Nie... za stary już jestem :) Gdyby w grę wchodził duży budżet, mielibyśmy większą odpowiedzialność albo jakby mi ktoś powiedział na dzień przed wydarzeniem, że nie przyjeżdża, to pewnie bym się stresował. Na szczęście nic się takiego nie zdarzyło. Dobrze nam szło i szczerze przyznam, nawet nie było czasu się stresować.

Jaką radę dałbyś komuś, kto chciałby zorganizować podobny event? Moim zdaniem najważniejszy jest zespół - nie zawsze potrzebne są pieniądze, ale chęci i współpraca. Z trzema osobami znaliśmy się dużo wcześniej, mieliśmy do siebie sporo zaufania. Każdy problem był od razu rozwiązywany - to mi się bardzo podobało.

Page 38: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.34

Czy sama idea brania udziału w CSR-owym projekcie Ci się podoba? Myślisz, że będziesz brać udział w takich projektach w przyszłości? Myślę że tak, z chęcią. Chociaż być może trochę na innych zasadach - w tym projekcie byłem liderem i w związku z tym, w ciągu ostatnich dwóch tygodni miałem tyle na głowie, że musiałem praktycznie zrezygnować z życia prywatnego, chociaż pewnie następnym razem wszystko poszłoby sprawniej.

Co uważasz za największą korzyść dla siebie z tego projektu?Trzeba przyznać, że najlepiej uczy się przez praktykę. Tutaj miałem dokładnie taką możliwość. Zdobyłem bardzo duże doświadczenie w zarządzaniu projektami oraz organizowaniu eventów.

OPIS WYDARZENIA

MISJA/KONTEKSTSport to zdrowie - nie dość, że wpływa pozytywnie na naszą kondycję, to poprawia również nastrój i samoocenę. Stale zwiększa się świadomość społeczna pozytywnego wpływu aktywności fizycznej, jednakże brak odpowiednich nawyków sprawia, że prowadzimy osiadły tryb życia. Zdaniem grupy “Sportowe Dzieciaki” istotną kwestią jest pielęgnowanie sportowego trybu życia już od najmłodszych lat, a ta odpowiedzialność często spoczywa na nauczycielach wychowania fizycznego.Grupa zdecydowała się więc zorganizować dzień dziecka w sportowym stylu. Celem była promocja aktywności fizycznej poprzez dobrą zabawę.

“Celem było wyciągnięcie dzieciaków z domu, żeby spędziły czas na świeżym powietrzu z rodzicami. Sądząc po frekwencji, udało się go osiągnąć.”Agnieszka Pisarek

PRZEBIEGKrzysztof, Maciej i Agnieszka znali się z pracy, natomiast Wojtek dołączył do nich podczas pierwszych warsztatów. Połączyła ich wspólna pasja do sportu. Tak powstała grupa “Sportowe dzieciaki”. Firmowy dział socjalny planował zorganizować w ramach swojej działalności dzień dziecka, a grupa zaproponowała zorganizowanie wydarzenia na większą skalę. Chcąc obudzić w dzieciach zainteresowanie sportowym trybem życia, zaprosili je wraz z rodzicami - pracownikami FAMUR-u - i zorganizowali dla nich dzień pełen atrakcji. W trakcie przygotowań

Page 39: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

35

do wydarzenia największym wyzwaniem było zorganizowanie miejsca. Do głównych zadań należało również nawiązanie relacji z osobami, które chciałyby się podjąć współpracy oraz załatwianie oficjalnych zezwoleń na organizację wydarzenia. Do projektu zaangażowało się wielu partnerów, dzięki czemu zajęcia były różnorodne. Zawodnik z GKS Katowice zrobił pokaz gry w piłkę, dzieci miały okazję poćwiczyć rzuty karne i zagrać z nim wspólny mecz. Przyjechała nawet klubowa maskotka GKS-u. Duże zainteresowanie wzbudzili hokeiści, którzy pokazywali używany przez siebie sprzęt i grali z dziećmi w unihokeja. Uczestnicy sekcji karate AZS Katowice zaprezentowali sztuki walki i tłumaczyli podstawowe zasady samoobrony. Siłownia Maximus z Mysłowic zorganizowała atrakcje dla dorosłych - zajęcia fitnessu, rozmowy z trenerem personalnym o diecie i pokazy korzystania ze sprzętu. W wydarzeniu brał również udział animator, który zabawiał dzieci, a na placu znajdowały się dmuchańce i przekąski. Była również okazja do gry w kręgle i badmintona. Projekt spotkał się z dużym zainteresowaniem, ze strony dzieci jak i dorosłych. Uczestnicy, zapytani o to, co by zmienili, odpowiedzieli zgodnie - “trzeba zwiększyć skalę projektu!” :)

UCZESTNICYWydarzenie zostało zorganizowane wraz z działem socjalnym firmy FAMUR dla dzieci pracowników i ich rodziców. Do uczestników dołączyło również około 15 dzieci ze świetlicy środowiskowej. W sumie uzbierało się blisko 200 osób.

Grupa„Sportowe Dzieciaki”przy pracy.

Page 40: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.36

Czyste powietrze, które zamieniło się w pomalowany szpital Wywiad z Teresą Kondek

Jak oceniasz pracę w grupie podczas mikroprojektu?Atmosfera była rewelacyjna! Zarówno w jednym jak i drugim projekcie ludzie byli bardzo otwarci i zaangażowani. Jestem zachwycona synergią, jaka powstaje przy wspólnej realizacji jakiegoś większego przedsięwzięcia oraz faktem, że ludzie, którzy w ogóle się nie znają są w stanie nawzajem się uzupełniać i bardzo owocnie ze sobą współpracować.

Czy praca nad projektem była dla Ciebie poświęceniem?Na pewno wymagała mojego zaangażowania, czasu i siły. Realizacja projektu to nie chwilowy zryw, ale proces - fajny i ciekawy :) A pomoc, zrobienie czegoś dla innych przynosi bardzo dużo radości i satysfakcji.

Myślisz, że będziesz brać i udział w takich projektach w przyszłości?W moim nowym miejscu pracy nie ma tak silnie rozwiniętego CSR-u i nie ma takich projektów. Mimo to wiem, że co jakiś czas będę brać udział w podobnych akcjach, gdyż robiłam to już w przeszłości i z tego też powodu zaangażowałam się w Kopalnię. Myślę, że w najbliższym czasie znowu będę uczestniczyć w jakimś projekcie.

Czy myślisz, że odniosłaś jakąś korzyść dla siebie z tego projektu, na przykład nowe doświadczenia?Na pewno istotny jest dla mnie wymiar społeczny - czuję dużą satysfakcję, że w wolnym czasie zrobiłam coś pożytecznego dla innych, a dodatkowo poznałam nowych ludzi! Rozwinęłam także swoje umiejętności komunikacyjne, interpersonalne, dowiedziałam się cennych informacji o zarządzaniu projektami, a także nauczyłam się gruntowania i malowania... :) Zdecydowanie więc widzę wiele korzyści.

Stresowałaś się podczas udziału w Kopalni Aktywności?Jeśli już to na samym początku przemówieniami czy rozmowami na forum. Ale ćwiczenie czyni mistrzem i trzeba po prostu częściej występować publicznie. W ramach projektu mieliśmy również warsztaty z integracji, komunikowania się między sobą oraz występowania na forum. Są to dla mnie bardzo istotne umiejętności, dlatego cieszę się, że miałam okazję je podszkolić.

Page 41: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

37

OPIS WYDARZENIA

MISJA / KONTEKSTDopuszczalne normy jakości powietrza są coraz częściej przekraczane, co prowadzi do powstawania wielu inicjatyw związanych z walką ze smogiem. Smog najczęściej kojarzymy z przestrzenią publiczną, natomiast zapominamy, że tym samym powietrzem oddychamy w domu czy w pracy. Celem grupy projektowej “Kopalnia czystego powietrza” było zwrócenie uwagi na ten bagatelizowany problem oraz podniesienie jakości powietrza w zakładach pracy. Pierwsza próba realizacji przedsięwzięcia niestety zakończyła się niepowodzeniem, jednakże uczestnicy znaleźli w sobie siły i chęci, by zaangażować się w inną akcję.

PRZEBIEGJuż w trakcie warsztatów uczestnicy rozmawiali o popularnym pomyśle “instalowania” roślin w mieszkaniach czy biurach. Padło dużo ciekawych pomysłów odnośnie kierunku, w jakim warto prowadzić projekt. Warsztaty zintegrowały uczestników i stworzyły podwaliny pod bazę merytoryczną. Powstała koncepcja umieszczenia roślin oczyszczających powietrze w biurowcach w Katowicach. Grupa, szukając organizacji, z którą mogłaby wejść we współpracę, zwróciła się do Patryka Białasa - znanego lokalnego aktywisty, mocno zaangażowanego w walkę ze smogiem. Różnice charakterów oraz zamieszanie w związku z fuzją spowodowały, że zapał grupy do działania zmalał. Współpraca w ramach walki o czyste powietrze definitywnie zakończyła się w momencie, gdy liderka zespołu zrezygnowała z projektu. Szybko jednak uczestnicy doszli do wniosku, że nie chcą w ten sposób zakończyć swojej pracy w Kopalni Aktywności, gdyż zadeklarowali swój udział po to, żeby dać coś od siebie. Na organizację nowego przedsięwzięcia od podstaw nie było już czasu, więc powstał pomysł dołączenia do akcji malowania szpitala. FAMUR - pracodawca części wolontariuszy - razem z Fundacją TDJ był już w trakcie realizacji akcji i poszukiwał chętnych osób do pomocy. Projekt miał na celu wsparcie dzieci i młodzieży, a sama akcja malowania szpitala została zainicjowana przez jedną z pracownic, której zdarzyło się odwiedzać szpital w przeszłości. Umilenie dzieciom i ich rodzicom czasu oczekiwania w kolejce do lekarza oraz poprawa szpitalnych standardów - to był główny cel przedsięwzięcia. Uczestnicy przystanęli na propozycję współpracy z entuzjazmem. Fizyczny wysiłek w czasie wolnym nie był im straszny. Początkowo wydawało się, że ogrom pracy przerośnie wolontariuszy, jednak wzajemna pomoc i motywowanie

Page 42: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.38

sprawiło, że malowanie przebiegło sprawnie i w przyjemnej atmosferze.

UCZESTNICYBeneficjentem projektu zostało Górnośląskie Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach-Ligocie. W trakcie pięciu następujących po sobie weekendów wolontariusze sukcesywnie odmalowywali fasadę szpitala. Średnio w każdy weekend w akcji brało udział blisko 12 osób, a w sumie zaangażowało się około 60 wolontariuszy.

Grupa „Kopalnia Czystego Powietrza” wraz z mentorką Niną

Krystoń i przedstawicielką Fundacji Rzeczy Społecznej Dagmarą

Kubik na jednym ze spotkań dotyczącym planowania akcji.

Page 43: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

39

Muzyka aniołów - kiedy głos dzieci ma ogromną mocWywiad Z Magdaleną Marek

Jak zawiązała się Wasza grupa?Poznaliśmy się dopiero podczas warsztatów w ramach projektu Kopalna Aktywności. Każdy miał za zadanie zaprezentowanie własnego pomysłu i kompetencji. Chodziliśmy pomiędzy swoimi planszami z pomysłami, a zainteresowane osoby podpisywały się pod nimi. Adam i Darek dołączyli do mnie i tak też utworzyła się nasza grupa. Pomysł na współpracę wziął się ze wspólnej pasji, jaką jest muzyka.

Jak dobraliście organizację, z którą podjęliście współpracę?Przyznam, że nie mieliśmy wystarczającej wiedzy o działalności organizacji pozarządowych, tak aby od razu wiedzieć, kogo zaprosić do współpracy. Podczas jednego ze spotkań mieliśmy okazję poznać różne organizacje i bardzo spodobała się nam idea pracy z Domem Aniołów Stróżów. Pomyśleliśmy, że możemy wspólnie zorganizować warsztaty dla ich podopiecznych.

Jak Wam się pracowało wspólnie jako grupie? Jak współpracowało Ci się z Domem Aniołów Stróżów?Bardzo dobrze nam się współpracowało. Opiekunki Domu Aniołów Stróżów włożyły ogrom pracy - słuchały z dziećmi piosenek, uczyły je tekstów, ćwiczyły układy choreograficzne. Do współpracy zaprosiliśmy również Gabrysię i Roberta, utalentowanych muzyków i świetnych pedagogów. Podczas warsztatów Robert, pianista i multiinstrumentalista, pokazywał dzieciom różne efekty dźwiękowe na mikserze, prezentował instrumenty, udało mu się zainteresować dzieci muzyką, dźwiękiem. Gabrysia przygotowała dzieci wokalnie, wprowadziła choreografię, dzieci uczyły się śpiewać pod okiem profesjonalnej wokalistki i instruktora. Do współtworzenia koncertu finałowego zaprosiliśmy zespół muzyczny Gabrysi - dzięki niemu dzieci miały okazję dać koncert z prawdziwego zdarzenia. Na próbie generalnej byłam pod dużym wrażeniem postępu, jakiego dzieci dokonały. Jestem bardzo dumna - koncert naprawdę się udał.

Czy praca nad projektem była dla Ciebie poświęceniem?Trzeba było poświęcić trochę czasu, ale to wszystko dawało mi dużą satysfakcję. Co tydzień przez miesiąc czasu dzieci miały próby i my też na nich byliśmy. Współpraca nabrała tempa, każdy miał swój zakres działań

Page 44: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.40

i się z niego wywiązywał. Nie postrzegam tego jako poświęcenia, wręcz przeciwnie. Bardzo cieszę się z zespołu, jaki stworzyliśmy.

Czy sam dzień wydarzenia był dla Ciebie stresujący?Sam dzień nie. Poproszono nas, abyśmy opowiedzieli parę słów o projekcie Kopalni Aktywności przed koncertem, zdecydowaliśmy się zaprezentować krótki reportaż podsumowujący nasz projekt. Bardziej stresowałam się tym, niż samym koncertem. Wiedziałam, że wszystko pójdzie dobrze, że dzieciaki sobie poradzą.

OPIS WYDARZENIA

MISJA/KONTEKSTDoświadczenia muzyczne są istotnym elementem wszechstronnego rozwoju, dlatego grupa “Muzyka Aniołów” zdecydowała się wspólnie z Domem Aniołów Stróżów z Katowic zorganizować warsztaty muzyczne dla wychowanków Domu. Zdaniem grupy nauka muzyka bardzo rozwija - ćwicząc śpiew i występy sceniczne, czy też grę na instrumentach, poszerzamy swoje horyzonty. Śpiewanie dodaje pewności siebie oraz jest jedną z najlepszych metod na ćwiczenie emisji głosu. Jedna z głównych myśli wychowawczych Domu Aniołów Stróżów brzmi: Na wszystko trzeba sobie w życiu zapracować. Projekt więc zakładał regularne warsztaty, podczas których dzieci miały okazję obserwować swoje postępy podczas przygotowań do wystąpienia publicznego w Miejskim Domu Kultury.

“Warto mieć w życiu cel. Mam nadzieję, że udało się nam zaszczepić w dzieciach więcej wiary w siebie.”Magdalena Marek

PRZEBIEGPodczas warsztatów Magda, współzałożycielka Śląskiego Stowarzyszenia Gospel, zaproponowała zorganizowanie zajęć muzycznych dla dzieci w ramach mikroprojektu. Szybko znalazła osoby zainteresowane jej pomysłem - Dariusza i Adama. Wspólnie podjęli decyzję odnośnie organizacji, z którą chcą nawiązać współpracę. Wybrali Dom Aniołów Stróżów. Zaprosili do pomocy Gabi Gąsior. Adam zaprosił Roberta Szewczuka - swojego nauczyciela gry na pianinie. Projekt zaczął się w marcu, kiedy to odbyły się pierwsze warsztaty, mające na celu zapoznanie się z dziećmi. Wszyscy byli pod wrażeniem współpracy Gabrysi i Roberta

Page 45: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

41

Koncert finałowy akcji "Muzyka Aniołów".

– oboje włożyli w prowadzenie warsztatów dużo serca. Od maja warsztaty dla podopiecznych Domu Aniołów Stróżów odbywały się co tydzień. Także opiekunki dzieci ze stowarzyszenia z własnej inicjatywy ćwiczyły z nimi śpiew, układy taneczne i uczyły tekstów piosenek na co dzień. W trakcie przygotowań okazało się, że będą potrzebne dodatkowe środki finansowe - grupie zależało na zaangażowaniu profesjonalistów, co spowodowało, że wydatki na całe przedsięwzięcie wzrosły. Wspólnymi siłami udało się pozyskać potrzebne finansowanie. 7 czerwca 2017 roku odbył się koncert zwieńczający pracę dzieci. W ramach jubileuszu Domu Aniołów Stróżów do MDK Batory w Chorzowie zjechały się władze miasta i dziennikarze. Dzieci dały godzinny koncert, podczas którego zaprezentowały efekt ogromnej pracy, jaką wykonały. Razem z wychowankami Domu Aniołów Stróżów wystąpili profesjonalni muzycy. Każde dziecko po zakończeniu koncertu otrzymało dyplom za udział w projekcie.

UCZESTNICYGrupą docelową mikroprojektu zostali podopieczni Stowarzyszenia Pomocy Dzieciom i Młodzieży Dom Aniołów Stróżów w Katowicach, który od wielu lat zajmuje się wychowywaniem młodych ludzi znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej. Projekt docelowo skierowany był dla dzieci w wieku 6-10 lat, ostatecznie jednak wzięło w nim udział również kilkoro starszych wychowanków.

Page 46: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.42

Bezpieczny fotelikWywiad z Ireneuszem Stasiakiem

Jak powstała grupa? Znaliście się wcześniej, czy też poznaliście się dopiero na warsztatach?Przed warsztatami znałem wcześniej Michała Marcińczyka, z którym miałem przyjemność się spotkać na stopie biznesowej w grupie KOPEX. Ninę Krystoń, naszą mentorkę, też miałem już wcześniej okazję poznać podczas organizowanych szkoleń. Ja do grupy dołączyłem, ponieważ spodobał mi się temat - mam dwójkę wspaniałych dzieci i ważne jest dla mnie ich bezpieczeństwo.

Jak Wam się wspólnie pracowało?Nie ukrywam, iż byłem bardzo zadowolony, ponieważ bardzo się uzupełnialiśmy. Praktycznie od pewnego momentu organizowaliśmy cotygodniowe spotkania, które zapewniły nam super współpracę, motywując tym samym do ciągłego zaangażowania. Pozwoliło nam to doprowadzić do zorganizowania eventu zgodnie z zaplanowanym harmonogramem. Co ciekawe, z uwagi na prowadzone podczas projektu szkolenia oraz zadania, które sobie przydzielaliśmy w czasie trwania mikroprojektu, nawet się nauczyłem czegoś nowego (nie związanego z pracą zawodową) - a jest to dla mnie ważne ponieważ uważam, że aby móc coś przekazać, trzeba ciągle pogłębiać swoją wiedzę.

Czy uważasz, że udział w projekcie był dla Ciebie poświęceniem?Chyba dla każdego to było poświęcenie. Niektóre trudności opanowaliśmy od razu, ale nad niektórymi musieliśmy popracować. Niejednokrotnie pracowałem po nocach aby zdążyć na czas z zaplanowanymi zadaniami a przed samym festynem nie zmrużyłem nawet oka ponieważ pojawiły się problemy techniczne związane m.in. z prezentacją. Najważniejsze, że podczas wydarzenia nie zasnąłem i nawet nie czułem zmęczenia ;)

Czy mieliście w międzyczasie jakieś problemy?M.in. właściciel sklepu zajmujący się sprzedażą fotelików samochodowych, który wstępnie nam potwierdził udział w festynie praktycznie na sam koniec zrezygnował i musieliśmy szybko wykonać plan awaryjny – poszukać innego sklepu. Na szczęście się udało. Bardzo nam zależało na profesjonalnej obsłudze aby fachowiec w tej dziedzinie mógł przekazać rodzicom/opiekunom jak prawidłowo dobrać fotelik aby nasze pociechy

Page 47: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

43

były bezpieczne podczas przewożenia ich samochodem.

Czy myślisz, że będziesz brać udział w podobnych, CSR-owych projektach w przyszłości?Wydaje mi się, że tak, ale wszystko zależy od momentu. Na pewno wziąłbym udział, jakby czas pozwolił. Wiem jednak, że w takie akcje człowiek musi się zaangażować na 100%. Wiele lat pomagaliśmy dzieciakom na świetlicy środowiskowej (wspólnie z żoną) i wiem, że jeśli mamy dużo pracy zawodowej, gdzie po godzinach również się angażujemy ten czas niestety w takich sytuacjach nie pozwala na dodatkowe zajęcia.

Czy trzeba mieć jakieś konkretne cechy, żeby organizować takie wydarzenia?Wydaje mi się, że każdy jest w stanie zrobić coś takiego tylko musi mieć chęci, motywację i na pewno zaangażowanie jest bardzo ważne.

Czy dzień wydarzenia był dla Ciebie stresujący? Przed wydarzeniem oczywiście towarzyszył mi mały stres, podobny jak zawsze przed wygłaszaniem referatów, ale jestem do takich sytuacji przyzwyczajony. Z kolei podczas samego wydarzenia nie miałem już czasu się stresować.

Jaką dałbyś radę komuś, kto chciałby zorganizować podobny event?Na pewno warto by było z taką osobą porozmawiać aby przekazać mu zdobytą do tej pory wiedzę. Przekazałbym również prezentację – którą robiłem po nocach :), w skrócie przedstawiająca całe wydarzenie (wraz z zobrazowaną skalą problemu, którą przedstawiono na podstawie przekazanych przez policję statystyk wypadków, niestety z udziałem dzieci). Poleciłbym też współpracę z profesjonalistami - można się od nich wiele nauczyć.

OPIS WYDARZENIA

MISJA/KONTEKSTZ ciężkim sercem słucha się informacji o wypadkach, w których ofiarami są dzieci. Obowiązkiem rodziców jest dbać o bezpieczeństwo swoich pociech. Zdarza się, że opiekunowie nie korzystają z fotelików, odwożąc swoje dzieci do przedszkoli, nie mówiąc już o tym, jak często zapominamy o pasach bezpieczeństwa. Wyczuleni na bezpieczeństwo uczestnicy projektu zdecydowali się zorganizować popołudniowy event, podczas którego dzieci

Page 48: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.44

mogły się bawić, a rodzice uczyć.

“Jako rodzic odwożący i odbierający swoje dzieci ze szkoły czy przedszkola często jestem świadkiem jak robią to inni opiekunowie. Nie zawsze jest to zgodne z zasadami bezpieczeństwa.”Michał Marcińczyk

PRZEBIEGUczestnicy programu podeszli do tematu z wielkim zaangażowaniem - spotykali się co tydzień, dzięki czemu pchali swój projekt sukcesywnie do przodu. Intensywna praca i dobry harmonogram działań pomogły uczestnikom zaangażować do akcji wiele osób i to głównie w ramach wolontariatu. Tworzenie relacji opierających się na bezinteresownej pracy wymaga wysiłku i zabiera dużo czasu. Uczestnikom zależało na rozgłosie, dlatego włączyli swoje wydarzenie w ogólnopolską akcję “Bezpieczne Przedszkole” oraz zorganizowali je podczas planowanego festynu. Zadbali też o patronat Prezydenta Miasta Zabrze. Z pomocą znajomego grafika przygotowali plakaty i ulotki. Dużo wysiłku wymagało nawiązanie kontaktu z Policją, jednak cierpliwość i konsekwencja zaowocowały ciekawą współpracą. Podczas wydarzenia przyjechali policjanci razem ze swoją maskotką Sznupkiem. Opowiadali o różnych doświadczeniach oraz zorganizowali symulator zderzenia, dzięki któremu goście mogli poczuć na własnej skórze zderzenie samochodem - nawet przy prędkości zaledwie 7 km/h. Uczestnicy projektu również brali udział w prelekcji, przygotowali film o konsekwencjach braku poszanowania zasad bezpieczeństwa i ruchu drogowego oraz prezentację multimedialną na podstawie dostarczonych przez policję statystyk. Przedstawiciel sklepu z fotelikami dziecięcymi radził jak dobrać fotelik do wagi dziecka i jak powinno się go przymocowywać, co wzbudziło zainteresowanie rodziców. W międzyczasie dzieci brały udział w pokazie artystycznym i oglądały przedstawienie Teatrzyku Lalek Ciastuś. Największą atrakcją dla najmłodszych było malowanie wraku samochodu.

“Jako rodzice powinniśmy być świadomi odpowiedzialności za bezpieczeństwo naszych dzieci podczas jazdy samochodem. W czasach wszechobecnego pośpiechu musimy pamiętać o odpowiednim przygotowaniu samochodu do podróży z najmłodszymi, a także o odpowiednim przypięciu maluchów pasami, zanim zatrzaśniemy drzwi i uruchomimy silnik.Projekt Bezpieczny Fotelik powstał po to, by zwiększyć świadomość rodziców

Page 49: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

45

w temacie potrzeby korzystania z fotelików dziecięcych w samochodach. Czy się udało? Na pewno tak!”Olgierd Rogoża

UCZESTNICYWydarzenie było zorganizowane w Przedszkolu nr 28 w Zabrzu. Wzięli w nim udział niemal wszyscy wychowankowie razem ze swoimi rodzicami - w sumie około 200 osób.

Malowanie samochodu przez dzieci,

podczas akcji „Bezpieczny Fotelik”.

Page 50: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.46

Otwarci na nowe zadania – rozmowa z Anną Łomnicką z grupy Famur

Wywiad przeprowadziła Wioleta Hutniczak

Anna Łomnicka

Od 2011 pracuje w Grupie FAMUR. Nadzoruje pracę działu rozwoju organizacji, odpowiedzialnego m.in. za rekrutację, szkolenia, adaptację i rozwój pracowników. Wraz z Fundacją

TDJ organizuje projekty mające na celu budować świadomość pracowników i angażować ich w tematy społecznej odpowiedzialności biznesu, które przekładają się na inicjatywy na rzecz społeczności lokalnej jak np. Kopalnia Aktywności czy Wytwórnia Kompetencji Społecznych

i Obywatelskich, które są dofinansowane przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. W ostatnim czasie była odpowiedzialna m.in. za zbiórkę podarunków na rzecz Domu Aniołów

Stróżów czy akcję malowania Górnośląskiego Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach.

Page 51: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

47

Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR) to kluczowe hasło, które pojawia się w kontekście wielokierunkowych i wieloaspektowych działań coraz większej liczby polskich firm. W latach 90. XX wieku idea CSR-u postrzegana była wyłącznie jako akcje charytatywne i właściwie z odpowiedzialnością społeczną nie miała wiele wspólnego. Dzisiaj CSR jest zdecydowanie czymś więcej. Firma odpowiedzialna społecznie to taka, która w swojej działalności uwzględnia dobro wielu grup interesariuszy, podejmując aktywności na rzecz najbliższej społeczności, środowiska naturalnego, edukacji, a także angażując się w działalność dobroczynną. Grupa FAMUR należąca do Grupy TDJ jest taką właśnie firmą. Ponad 100 lat dostarcza rozwiązania dla górnictwa podziemnego i odkrywkowego, branży transportowej, przeładunkowej oraz energetyki, a przy tym kieruje się wartościami, które na pierwszym miejscu stawiają człowieka, a nie maszynę. Ponadto, bez względu na to, czy angażuje się w umacnianie prestiżu i jakości swoich produktów i usług, czy wspiera polskie szkoły, czy pomaga tym, którzy tego potrzebują, czy etycznie współpracuje ze swoimi partnerami biznesowymi, na pierwszym miejscu zawsze stawia zasadę win-win. Realizowane przez FAMUR działania z zakresu społecznej odpowiedzialności budują wizerunek zarówno z zewnątrz jak i wewnątrz firmy, w której ludzie chcą pracować i czują się tam dobrze. Każde wspólne działanie integruje zespół i sprawia, że pracownicy zaczynają brać odpowiedzialność nie tylko za siebie nawzajem w miejscu pracy, ale także za społeczność, w której sąsiedztwie działa firma. Nic tak w końcu nie zespala jak działanie, któremu przyświeca wspólny cel. Społeczna odpowiedzialność to coś więcej niż jednorazowa akcja sponsoringowa, to długoletnie i konsekwentne tworzenie relacji wewnątrz firmy i z jej otoczeniem. FAMUR to rozumie i chce tworzyć dobre relacje z ludźmi, dlatego angażuje się w aktywność odpowiedzialną społecznie. Działalność ta dotyczy całej Grupy TDJ, do której należy FAMUR. W ramach Grupy TDJ funkcjonuje Fundacja TDJ realizująca zróżnicowane projekty koncentrujące się na wspieraniu edukacji i rozwoju osobistego dzieci oraz młodzieży. Z akcji bardzo chętnie korzystają dzieci pracowników Grupy FAMUR.

Wioleta Hutniczak: Kiedy po raz pierwszy zetknęła się Pani z pojęciem CSR-u i wolontariatem pracowniczym?

Anna Łomnicka: Od wielu lat w Grupie Famur miały miejsce spontaniczne akcje pracowników angażujących się w przygotowywanie

Page 52: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.48

Szlachetnych Paczek bądź organizowanie zbiórek na rzecz różnych lokalnych podmiotów. Pojęcie CSR-u, które obejmuje i porządkuje działania funkcjonujące od dawna w naszej organizacji, jest dla nas czymś nowym. Społeczna odpowiedzialność biznesu staje się także bardzo ważnym elementem z punktu widzenia naszych klientów i kooperantów. Za pierwszy ustrukturyzowany projekt stricte wolontaryjny możemy uznać Kopalnię Aktywności. Cieszył się on ogromnym zainteresowaniem ze strony pracowników, a jego rezultaty mogliśmy podziwiać przez kilka tygodni. To nas skłoniło do zaangażowania się w kolejną inicjatywę, jaką jest Wytwórnia Kompetencji Społecznych i Obywatelskich. Oprócz tego prowadzimy inne, doraźne akcje. Pracownicy Famuru włączyli się np. w malowanie przychodni szpitalnej Górnośląskiego Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach-Ligocie, która trwała aż cztery weekendy. Pomimo okresu wakacyjnego zgłosiło się do pomocy ponad 60 osób! Oprócz wspomnianych działań podjęliśmy się również między innymi zbiórki z okazji Dnia Dziecka na rzecz Domu Aniołów Stróżów, a jej rezultaty przerosły nasze najśmielsze oczekiwania.

WH: Kopalnia Aktywności była dla Famuru przedsięwzięciem pionierskim. Wątpliwości musiało być mnóstwo. Czego najbardziej obawiała się Pani przed rozpoczęciem współpracy z III sektorem?

AŁ: Przed rozpoczęciem projektu rodziło się w nas wiele pytań i wątpliwości. Wśród partnerów realizujących Kopalnię Aktywności znalazła się Fundacja TDJ, z którą mamy okazję współpracować na co dzień. Zawdzięczamy jej ogromne wsparcie w całym przedsięwzięciu.Kopalnia Aktywności to pierwszy projekt, w którym dwie konkurujące ze sobą firmy - Grupa FAMUR i Grupa KOPEX - połączyły siły i zaangażowały swoich pracowników do działań na rzecz społeczności lokalnych i otoczenia. Przedsięwzięcie wydawało się skomplikowane od strony organizacyjnej i komunikacyjnej – zastanawialiśmy się, czy pracownicy dwóch konkurencyjnych wówczas firm, będą potrafili ze sobą współpracować. Mimo naszych obaw projekt przebiegał bez większych zakłóceń. Zaangażowanie pracowników Grupy FAMUR i Grupy KOPEX było o wiele większe aniżeli napotkane trudności, co zaowocowało powstaniem rewelacyjnych projektów.

WH: Czy pani zdaniem rola CSR-u i wolontariatu pracowniczego będzie rosła, czy jest to tylko chwilowy trend konsumencki?

Page 53: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

49

AŁ: Zdecydowanie rola CSR-u oraz jego rozumienie przez biznes będą z roku na rok rosły. Zaczynamy zauważać, obserwować, pytać np. o wpływ naszej działalności na środowisko czy równouprawnienie w pracy. Wolontariat pracowniczy staje się dla nas buforem od codziennych obowiązków, możliwością zrobienia czegoś dobrego dla innych. Satysfakcja, jaką widzieliśmy u wszystkich wolontariuszy, podkreślała jak ważne są dla nich akcje, w których mogą dać pierwiastek siebie innym ludziom.

WH: Dlaczego firmy powinny się angażować w takie przedsięwzięcia?

AŁ: To my jesteśmy odpowiedzialni za nasz świat, za to jak wygląda nasze otoczenie. Musimy zauważać i definiować problemy oraz rozwiązania. Przestać obawiać się, mówić o nich głośno i działać. Projekty takie jak KA uczą warsztatu, bycia liderem, pokazują możliwości i otwierają oczy na problemy w naszym otoczeniu. Co równie istotne, pomagają angażować innych ludzi – zarażają swoją ideą.

WH: Co uważa Pani za największą wartość “Kopalni Aktywności”? Czy Grupa Famur zamierza kontynuować podobne projekty w przyszłości?

AŁ: KA jako pierwszy tego typu projekt spełnił nasze oczekiwania, dlatego już rok później udało nam się uruchomić kolejny – Wytwórnię Kompetencji Społecznych i Obywatelskich. Ogromnie ważne było dla nas zdefiniowanie potencjału u naszych pracowników, którzy realizują się również w kierunku wolontariatu. Potrzeba pomocy innym tkwi w nas, musimy jednak znaleźć odwagę albo otoczyć się ludźmi, którzy mają większe doświadczenie i podpowiedzą nam, jak możemy w tym obszarze się realizować. Jak zwykł mawiać właściciel Grupy TDJ, do której należy FAMUR, pan Tomasz Domogała „Rzeczy niemożliwe stają się możliwe do spełnienia – trzeba tylko o nie zabiegać”. W tym aspekcie, tego typu akcje spełniają swoją misję w 100%.

WH: Dziękuję za rozmowę.

Page 54: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.50

Nie zawsze jest różowoJanusz Gorol

Page 55: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

51

Realizacja projektu nigdy nie należy do łatwych zadań. Są momenty przyjemne, ale też i te trudne. Zwłaszcza, jeśli jeden projekt tworzy wspólnie aż pięciu partnerów, a po jednej stronie staje twardy biznes, czyli mająca długie tradycje i zatrudniająca ponad 7 tysięcy osób firma, po drugiej – fundacja z kilkumiesięcznym stażem, której największym kapitałem są ludzie. Jak w takiej sytuacji uniknąć kłopotów i sprawić, by dobrych momentów było dużo więcej niż kryzysów?

1. Znajdźcie czas na rozmowę.Bez dobrej komunikacji ani rusz. Duże organizacje posiadają różne procedury, małe z kolei potrafią sobie świetnie bez nich radzić. Jeżeli jednak obydwa podmioty mają ze sobą pracować, muszą stworzyć pewien system, wspólny język. A wierzcie mi - nie jest to łatwe! Dobrą praktyką będzie ustalenie comiesięcznych spotkań i pilnowanie, aby każdy, kto jest zaangażowany w projekt, znalazł na nie czas. Taka na pozór drobnostka pozwoli Wam uniknąć wielu niepotrzebnych nieporozumień.

2. Zdefiniujcie cele.Każda osoba zaangażowana w projekt ma swój główny cel w realizacji przedsięwzięcia. Dla jednych będzie to rozwój konkretnych kompetencji, dla innych możliwość zaistnienia w swojej firmie czy organizacji, bądź po prostu chęć dodatkowego zarobku. Powodów, dla których jednostka decyduje się wziąć udział w programie, może być wiele i żaden z nich nie jest zły. Jeżeli pozwolicie zarówno sobie, jak i uczestnikom działań być szczerym w tej kwestii, będziecie mogli spełnić te oczekiwania tak, by na końcu każdy był zadowolony z osiągniętych rezultatów.

3. Przygotujcie się na zmiany.Projekty nie trwają jeden dzień, zazwyczaj co najmniej rok. Jeżeli działania są dofinansowane (jak w naszym przypadku) ze źródeł zewnętrznych, musicie dodatkowo pomyśleć o czasie potrzebnym na otrzymanie decyzji o dofinansowaniu. W tak długim okresie wiele może się zmienić. Poszczególne osoby mogą zmienić pracę, firma może zmienić swoje priorytety lub może wydarzyć się coś innego, co w znaczący sposób wpłynie na cele opisane w punkcie drugim, dlatego tak ważne jest, aby na bieżąco ewaluować nasz projekt i działania.

Page 56: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.52

4. Bądźcie empatyczni.Przez 10 lat współpracowałem z różnymi organizacjami i niejednokrotnie sam narzekałem na złych urzędników i niedobry biznes. Z drugiej strony urzędnicy narzekają na niekompetentne organizacje i chciwy biznes. Biznes narzeka na niekompetentnych urzędników i roszczeniowe NGO-sy. Jest to oczywiście olbrzymie uproszczenie, ale należy być świadomym kilku prostych faktów:

• Podstawowym celem biznesu jest zarabianie.• Podstawowym celem organizacji jest realizacja misji.• Podstawowym celem urzędu jest wykonywanie zadań, do jakich

został powołany.

Jeżeli działamy w określonej organizacji z ściśle wypracowaną kulturą i celami, nie jesteśmy w stanie ich zmienić na potrzeby jednego projektu tylko po to, by dostosować się do partnera. Możemy jednak spróbować zrozumieć naszego współpracownika i dostosować podział obowiązków i zadań tak, aby te różnice stały się naszą mocną stroną.

5. Chwalmy się.Podstawową motywacją, jaką możemy stosować w projektach angażujących wolontariuszy, jest docenianie kogoś. Starajmy się więc chwalić bezinteresownych ludzi i organizacje podejmujące się działań wychodzących poza ich codzienny, statutowy zakres obowiązków. Pokazujmy też na zewnątrz jak wiele udało nam się osiągnąć. Dzięki temu będziemy mogli być zauważeni i łatwiej będzie nam znaleźć środki oraz wolontariuszy do kolejnych działań.

Na pewno można znaleźć jeszcze więcej dobrych rad i praktyk potrzebnych przy realizacji projektów, jednak te wydają nam się najważniejsze. Nawet jeśli opisane punkty wydają się Wam oczywiste, warto zawsze mieć je przed oczami, by odnosić je do planowanych działań społecznych. Wierzcie nam, to naprawdę ułatwia pracę!

Page 57: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

53

Janusz Gorol

Od 2014 roku pracuje w Fundacji TDJ. Od ponad 14 lat działa w organizacjach pozarządowych jako wolontariusz, pracownik, doradca i członek zarządów. Szkolił i doradzał organizacjom

w Polsce, Czechach, Niemczech i Gruzji. W latach 2008-2012 był regionalnym konsultantem programu “Młodzież” i “Młodzież w działaniu”. Od 2012 ekspert oceny projektów z programów

RPO Śląskie, PO WER i FIO.

Page 58: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.54

Z jakimi NGO na Śląsku można współpracować w ramach wolontariatu

pracowniczego?

Page 59: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

55

Dom Aniołów Stróżów

Celem Stowarzyszenia Dom Aniołów Stróżów jest pomoc młodzieży i dzieciom ze środowisk patologicznych oraz osobom niedostosowanym społecznie, a także ich rodzinom. Prowadzimy różne aktywności, w tym: ognisko wychowawcze dla dzieci w wieku przedszkolnym, świetlice terapeutyczne dla dzieci młodszych i starszych (7-10

i 11-15 lat), socjoterapeutyczy klub młodzieżowy, poradnię rodzinną, szkolenia kadry i wolontariatu, pracujemy ze społecznością lokalną na rzecz integracji społecznej oraz wykonujemy prace uliczne. Stowarzyszenie realizuje Środowiskowy Program Psychoprofilaktyczny dla Dzieci i Młodzieży oraz ich Rodzin Zagrożonych Marginalizacją Społeczną skierowany do społeczności lokalnej z terenu Katowic-Załęża.

Organizacja otrzymała następujące wyróżnienia:• przez Kapitułę konkursu „Pro Publico Bono” pod patronatem premiera

Jerzego Buzka za najlepszą inicjatywę obywatelską w kategorii: ochrona zdrowia, pomoc społeczna i charytatywna,

• przez Wojewodę Śląskiego w drugiej edycji konkursu „Śląskie na 5”, w kategorii: filantropia,

• pierwsze miejsce w odnowionym konkursie PRO PUBLICO BONO „Samorządność dla Solidarności”.

www.anioly24.pl

Page 60: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.56

Napraw Sobie Miasto

Fundacja ogólnopolska zajmująca się poprawą jakości przestrzeni publicznych miast, dzięki zaangażowaniu mieszkańców w jej współtworzenie i zarządzanie nią. Organizacja powstała w 2010 roku. Zajmuje się miastem na trzech poziomach: wspólnego zarządzania, wspólnego projektowania przestrzeni miejskiej oraz prototypowania rozwiązań poprzez testowanie i badanie ich skutków. Fundację tworzą urbaniści i architekci, socjolodzy i psycholodzy środowiskowi, inżynierowie transportu, historycy architektury, analitycy biznesowi, projektanci informacji wizualnej, animatorzy, prawnicy i miłośnicy miast. Najwaźniejsze działania Fundacji to: Miejska Szychta, Żywa Ulica, TEDx Katowice, Mieszkam-Tu.eu, Nasza Przestrzeń.

www.naprawsobiemiasto.eu

Page 61: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

57

PFEE

Stowarzyszenie PFEE to organizacja pozarządowa działająca od 1997 roku w województwie śląskim. Główne działania organizacji związane są z takimi obszarami jak: animacja społeczna i kulturalna, edukacja pozaformalna młodzieży, wsparcie wolontariatu międzynarodowego młodzieży oraz działania wspierające inicjatywy młodzieży i innych członków społeczności lokalnej.

Co roku członkowie i wolontariusze stowarzyszenia uczestniczą w kilku projektach międzynarodowych organizowanych przez zagranicznych partnerów PFEE w całej Europie. Posiadają duże doświadczenie w realizacji różnego typu projektów, finansowanych ze źródeł takich jak: Program „Młodzież” i „Młodzież w działaniu”, środki samorządów, Polski Instytut Sztuki Filmowej czy też sponsorzy prywatni.

Członkowie stowarzyszenia to ludzie młodzi – od uczniów szkół ponadgimnazjalnych po absolwentów wyższych uczelni. Zespół PFEE tworzą zarówno wolontariusze, jak i członkowie stowarzyszenia, a także doświadczeni liderzy projektów oraz trenerzy. PFEE posiada sieć kontaktów w organizacjach młodzieżowych w całej Europie, co związane jest z aktywnym uczestnictwem członków stowarzyszenia w różnego rodzaju projektach międzynarodowych – wymianach młodzieży, seminariach i szkoleniach.

www.facebook.com/pg/Stowarzyszeniepfee

Page 62: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.58

RCW

Regionalne Centrum Wolontariatu w Katowicach jest stowarzyszeniem działającym non profit. Jego celem jest rozwój wolontariatu w województwie śląskim. Dąży do tego, żeby w tym regionie było coraz więcej wolontariuszy, a także żeby organizacje i instytucje były jak najlepiej przygotowane do współpracy z wolontariuszami.

Regionalne Centrum Wolontariatu w Katowicach jest członkiem Ogólnopolskiej Sieci Centrów Wolontariatu.

Podstawowe działania RCW to:• prowadzenie biura pośrednictwa pracy wolontarystycznej - pomagamy

wolontariuszom w znalezieniu odpowiedniej organizacji/ placówki, pomagamy organizacjom pozyskać wolontariuszy,

• szkolenia i konsultacje dla wolontariuszy i organizacji,• promocja wolontariatu w regionie.

www.slaskie-wolontariat.org.pl

Page 63: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

59

Stowarzyszenie Otwarte Klatki

Stowarzyszenie Otwarte Klatki jest powstałą w 2012 roku ogólnopolską organizacją zrzeszającą osoby, które chcą zmienić los zwierząt hodowlanych. Wierzą, że zmiana sytuacji zwierząt jest możliwa i podejmują działania, przybliżające do tego celu. Zabiegają o lepszą ochronę zwierząt zamykanych na fermach, a także o prawo konsumentów do pełnej wiedzy na temat warunków, w jakich żyją zwierzęta. Celem ich działania jest zapobieganie cierpieniu zwierząt poprzez wprowadzenie systemowych zmian społecznych, dokumentowanie warunków chowu przemysłowego oraz edukację promującą pozytywne postawy wobec zwierząt.

www.otwarteklatki.pl

Page 64: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Transfer dobrych praktyk z biznesu do projektów społecznych

Materiały wypracowane przez uczestników i uczestniczki warsztatów Kopalni Aktywności

Page 65: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

61

Page 66: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

Kopalnia Aktywności — Przewodnik i dobre praktyki po wolontariacie pracowniczym w województwie śląskim.62

Page 67: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana

63

Page 68: Katowice 2017 KOPALNIA AKTYWNOŚCIrzeczspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/10/Kopalnia... · 2017-10-12 · Biznesu (ang. corporate social resposibility, skrót: CSR) zaprezentowana