keep calm and carry on

เรยนรธรรมะจากวาทกรรมในโลกไซเบอรกบเปสโลภกข

เมอธรรมวาทมก�าลง

อธรรมวาทกเงยบเสยง

เมออธรรมวาทมก�าลง

ธรรมวาทกเงยบเสยง

ออกแบบปกและรปเลม Dhamma Design Club

พสจนอกษร มาน มตา, ศรสรางค เดชพนธ

คอมพวเตอรกราฟก [email protected]

เผยแพรครงแรก พฤศจกายน 2557

สงวนลขสทธ © 2014 Dhamma Design Club

อบคส www.issuu.com/dhammavalley

อกเลม www.issuu.com/pesalocation

เฟซบค www.facebook.com/pesalocation

สนทนากบผเขยน [email protected]

4 / Keep Calm and Carry On

ค�ำน�ำ

ในชวงสงครามโลกครงท 2 รฐบาลองกฤษตองการสรางขวญก�าลงใจใหแกประชาชน

จงผลตโปสเตอรออกมาสามชด อนเปนเสมอนพระราชสาสนจากกษตรยถงพสกนกร

ของพระองค ในโปสเตอรชดสดทายมขอความวา “KEEP CALM AND CARRY ON”

ซงหมายความถง “การอยอยางมสตและด�าเนนชวตตอไป”

ปจจบนโลกอยในยคสงครามขอมลขาวสาร การ KEEP CALM จงมความจ�าเปน

ไมยงหยอนไปกวาโลกยคทใชอาวธยทโธปกรณท�าลายลางกน เมอ KEEP CALM แลว

CARRY ON ดวยพทธปญญา เราจงจะสามารถน�าพาตนขามพนโกลาหลของสงคม

สมยใหมไปสขอบฟาสทองผองอ�าไพไดโดยสวสด

เปสโลภกข

Stay Alive and Avoid Zombies / 5

เปสโลภกขคดสรรค�ำถำมมำตอบใหมจำก

a day bulletin Issue 263: Face to Faith (page 14-16)

ศาสนาไมวายคใด โดยเฉพาะยคนควรท�าหนาทอะไร

พระพทธศาสนาท�าหนาทในการเตมเตมชวตของมนษย

หลายๆเรองไมดทเกดขนกบวงการศาสนาทกวนน มนคอยคเสอมของศาสนา

หรอเปลา

มนคอยคเสอมของคนทไมปฏบตตามหลกธรรมค�าสอนทางพระพทธศาสนา

ปญหาทพระเอาเงนไปใชเชนกรณเณรค�าทมเงนไหลเขามาแลวใชกนกระหน�า สงเหลาน

มนเกดจากอะไร ดเหมอนเปนการหาประโยชนจากความศรทธาของคนหรอเปลา

ปญหานเกดจากสาเหตสองประการคอพระไมปฏบตตามพระธรรมวนย และโยม

ไมเขาใจพระธรรมวนย นเปนการหาประโยชนจากความศรทธาของคนทไมเขาใจ

พระธรรมวนย โดยพระทไมปฏบตตามพระธรรมวนย

เปนหนาทของพระหรอไมทจะท�าประโยชนแกสงคม

เปน ในขอแมวาพระรปนนตองมอนทรยแกกลา แตถาท�าประโยชนแกสงคมแลว

มแนวโนมวาตวเองจะไปไมรอด พระรปนนกควรฝกตนกอน สมดงพทธศาสนสภาษต

ทมาในขททกนกาย ธรรมบท ความวา “อตตทตถ� ปรเถน พหนาป น หาปเย”

แปลใหเขาใจงายๆไดวา “ประโยชนของผอนถงแมจะมาก กไมควรเปนเหตใหมา

ท�าลายประโยชนอนเปนเปาหมายของตน”

ในยคนอะไรควรเปนทพงทางใจของคน

หลกธรรมค�าสอนทางพระพทธศาสนา


คนตงค�าถามกนวาหาพระดๆนบถอยาก เกณฑของพระดๆคออะไร

พระดๆ คอพระทปฏบตตามหลกศล สมาธ ปญญา ตงแตจ�าความไดจนอายสสบป

เศษ กวาเกาสบเปอรเซนตของพระทอาตมาพบเปนพระดๆ “ปฏรปเทสวาโส

การด�าเนนชวตอยในทองถนอนเหมาะสม มผร มบณฑต มนกปราชญ” เปนมงคล

อยางทพระพทธองคทรงแสดงไวจรงๆ

ในแงความศรทธาของเราเอง เราสามารถตรวจสอบไดไหม ควรจะตรวจสอบ

อยางไรเพอไมใหกลายเปนความงมงาย

เราสามารถตรวจสอบศรทธาของตวเองได ศรทธาทไมงมงายคอศรทธาทน�าเรา

เขาไปใกล “อนจจง ทกขง อนตตา”

สงคมของเรายงมคนทอยากท�าบญ แตการท�าบญมนน�าไปสปญหาตางๆอยางทเหน

อยากทราบวาการท�าบญส�าหรบทานคออะไร

การท�าบญคอการช�าระกเลส หากท�าบญดวยจดประสงคนจะมความสขเปนปลายทาง

แตถาคลาดเคลอนจากเปาหมายนมนจะน�าเราไปสปญหาตางๆอยางทเหน เราสามารถ

เลอกท�าบญไดตามอธยาศยถง 10 วธดงน

1.ทานมย ท�าบญดวยการแบงปนสงของ

2.สลมย ท�าบญดวยการรกษาศลหรอประพฤตด

3.ภาวนามย ท�าบญดวยการเจรญภาวนาหรอฝกอบรมจตใจ

4.อปจายนมย ท�าบญดวยการประพฤตออนนอม

5.เวยยาวจจมย ท�าบญดวยการชวยเหลอขวนขวายในกจการงานทดงาม

6.ปตตทานมย ท�าบญดวยการเฉลยสวนแหงความดใหแกผอน

7.ปตตานโมทนามย ท�าบญดวยการยนดในความดของผอน


8.ธมมสสวนมย ท�าบญดวยการฟงธรรมศกษาหาความร

9.ธมมเทสนามย ท�าบญดวยการสงสอนธรรมใหความร

10.ทฏฐชกมม ท�าบญดวยการท�าความเหนใหตรง


พทธศำสนำสอนวำ

ตนเปนทพงแหงตน

ท�ำไมพระยงขอขำวคนอนกน?

ขอสงสยจำกกลมอศำสนก

พทธศาสนสภาษตบทนมาจากพระไตรปฎก ขททกนกาย ธรรมบท โดยมเนอ

ความเตมสมบรณวา

อตตา ห อตโนนาโถ โก ห นาโถ ปโร สยา

อตตนา ห สทนเตน นาถ ลภต ถลลภ

ตนแลเปนทพงแหงตน คนอนใครเลาจะเปนทพงได

ผฝกตนดแลว ยอมไดทพงทไดยาก

คนไทยคนเคยกบพทธศาสนสภาษตในวรรคแรก ซงถาน�าไปใชอยางถกกาลเทศะ

กพอจะอะลมอลวย เชนในการเรยนหนงสอผเรยนตองขวนขวายดวยตวเองอยาง

ขยนหมนเพยรและมสมาธ มฉะนนถงตอนสอบตองตกระก�าล�าบาก ถาใครคนนน

ยอมรบผลกรรมทเกดจากความเกยจครานของตวเองกยงพอใหอภย แตถาอยากสอบ

ผานโดยไมอานหนงสอแลวใชวธทจรตจนถกจบได ความเสอมเสยกจะหลงไหลไปส

วงศตระกล แตบางตระกลคงไมรสกอะไรมากนกเพราะทจรตกนจนเปนมรดกตกทอด

จากรนสรนอยแลว

เมอพจารณาพทธศาสนสภาษตสวรรคขางตนจะเหนไดวาไมมขอความใดทพาดพงถง

“การแสวงหาปจจยส” เลยแมแตนอย กอนทเจาชายสทธตถะจะเสดจออกผนวช

ทรงปรารภวา “ชวตของผครองเรอนเปนทางมาแหงธล การจะประพฤตพรหมจรรย

ใหบรสทธในเพศภาวะเชนนเปนไปไดยาก” เมอทรงเหนดงนแลวจงละเพศคฤหสถ

เสดจออกผนวช ในการด�าเนนชวตทางโลกมเรองหยมหยมรบกวนจตใจเปนอนมาก

และครกรนวนวายอยตลอดเวลาดงค�ากลาวทวา “กลางคนเปนควน กลางวนเปน

ไฟ” จะหาชองวางใหสงบเยนใจแมเพยงครหนงกยากเตมท กระทงยามหลบนอนกยง


พกพาไปปรงแตงเปนความฝน การบ�าเพญเพยรภาวนาทางจตเปนงานละเอยด

ประณต ตองอาศยศรทธา วรยะ สต สมาธ ปญญาอยางเขมขน เมอนกบวชไมม

ภาระในการแสวงหาปจจยสจงเกดความปลอดโปรง สงผลใหสามารถทมเทก�าลง

กายก�าลงใจใหกบการฝกตนไดอยางเตมเมดเตมหนวย แลวอยางนไมเปนการ

เอาเปรยบญาตโยมหรอ?

ดงไดกลาวมาแลววาชวตของคฤหสถมกจกรรมทกอใหเกดความกงวลเปน

อนมาก ทงจากหนาทท�างานและภาระทมตอครอบครว หากความกงวลวนวายท

เกดจากกจกรรมเหลานถกเกบสะสมในระดบสงกจะสงผลรายตอตนเองและสงคม

การผอนคลายอยางถกวธจงเปนเรองทนาศกษา ปลายเดอนตลาคมป พ.ศ. 2551

มลนธเศรษฐกจใหม (New Economics Foundation) แหงประเทศองกฤษ ไดตพมพ

บทความซงเปนผลการวจยเกยวกบปจจยเจดประการทจะท�าใหมนษยมความสข

ทงดานรางกายและจตใจอนไดแก (1) ความสมพนธอนดกบคนรอบขาง (2) การ

บรหารรางกายอยางสม�าเสมอ (3) การมสตสมปชญญะ (4) การเรยนรอยเปนนจ

(5) การแบงปน (6) การบรโภคอาหารทมประโยชนตอรางกาย (7) การอยใกลชด

ธรรมชาต พดไปกจะหาวาเขาขางตวเอง แตความจรงกปรากฏใหเหนอยทนโทวา

ปจจยทงเจดประการน มอยอยางอดมสมบรณในวดปาทปฏบตตามพระธรรมวนย

อยางเครงครด อกทงยงตงตารอผทตองการแสวงหาความสข อนปราศจากทกขโทษ

มานานกวาสองพนหารอยป

การ “ขอขาวคนอนกน” แมดภายนอกจะเปนเรองงาย เพยงหมจวรแลวสะพาย

บาตรเดนไปตามถนนกไดอาหารกลบมาฉนทวดสบายอรา แตยงมความจรงอกมมหนง

ในชวตพระทคนทวไปยงไมคอยรกนกคอ เมออยากฉนของรอนเขากใหของเยน เมอ


อยากฉนของเยนเขากใหของรอน เมออยากฉนเผดเขากใหจด เมออยากฉนจดเขากให

เผดฯ ชวงออกเดนธดงคยงหายหวง บณฑบาตไดขาวเหนยว 2-3 ปนกบกลวยน�าวา

สกลกกนบวาพระรปนนมบารมแกกลา นอกจากนพระปายงถอธดงควตรขดเกลา

กเลสดวยการฉนมอเดยวอกดวย พระหนมเณรนอยวยก�าลงกนก�าลงนอนยงสาหส

สากรรจ กวาจะฝกฝนจนตวเองอยสบายกผานไปหลายกาลฝน บอยครงทผมความ

ประสงคจะบวชประกาศกราววา “กคอผสละโลก” แตมาอยวดไดไมถง 24 ชวโมง

กเผนหนปาราบไปโดยไมบอกลาใคร ถงบรรทดนคงจะเหนแสงร�าไรแลววา ผด�าเนนชวต

อยบนเสนทางแหงการฝกตนคควรแกการสงเคราะหดวยปจจยสอยางสมเหตสมผล


อนนตรยกรรม 3 ขอหลงบญญตขนเพอเออประโยชน

ใหกบกลมของตวเอง

ขอสงเกตจำกกลมอศำสนก

อนนตรยกรรมหมายถงกรรมทเปนบาปหนกทสด สงผลคอตดทางสวรรคและ

พระนพพาน มอยหาประการคอ (1) ฆามารดา (2) ฆาบดา (3) ฆาพระอรหนต (4)

ท�ารายพระพทธเจาจนถงยงพระโลหตใหหอขนไป (5) ท�าสงฆใหแตกกน

พระพทธเจา พระอรหนต รวมทงพระสงฆผประพฤตดปฏบตชอบไดชอวาเปน

ผอนเคราะหโลก บคคลใดประหตประหารทานผทรงคณวเศษเหลานจนถงแกชวต

หรอท�าใหทานไดรบความยากล�าบาก จนไมสามารถเผยแผพระศาสนาไดโดยสะดวก

ยอมไดชอวาสรางกรรมอนหนกหนาสาหส เพราะการกระท�าของบคคลนนไปท�าลาย

โอกาสทจะหลดพนจากภยใหญคอการเวยนวายในกองทกขของผมนสยปจจยในการ

ตรสรธรรม อปมาไดวาเกดโรคระบาดในหมบานหางไกลแหงหนง ผคนลมตายลงเปน

จ�านวนมาก เศรษฐผเปยมดวยความกรณาตอเพอนมนษยทราบขาวจงน�ายารกษา

โรคบรรทกใสกองคาราวานเพอน�าไปชวยเหลอ แตระหวางทางถกโจรหารอยดกปลน

ชงทรพยท�ารายเศรษฐใจบญรวมทงบรวารบาดเจบและถงแกความตาย ทายทสด

ผคนทงหมบานกตองสนชวตตามเศรษฐไปดวย อนนตรยกรรมมใชสงทพระพทธองค

ทรงบญญตขน แตเปนความจรงทปรากฏอยตามธรรมชาต แมพระพทธองคจะไมทรง

น�ามาแสดง อนนตรยกรรมกยงคงสงผลตอเนองรนแรงโดยไมมกรรมอนใดมาตานทาน


พระควรชวยเหลอญำตโยม

ใหมชวตทดขนไหม?

ขอสงสยจำกกลมอศำสนก

หนาทหลกของพระในสวนทเกยวของกบประโยชนผอนคอการชวยยกระดบ

จตใจของญาตโยม สวนการยกระดบวถชวตความเปนอยเชนเรองปากทอง สขภาพ

การศกษา คมนาคมฯ เปนหนาทของผบรหารประเทศ ในบางวดจะมการแจกทนการ

ศกษา สนบสนนงบประมาณในการกอสรางอาคารเรยน บรจาคสงของชวยอทกภยฯ

เหลานเปนของแถม ไมใชหนาทโดยตรงของพระ วดไหนมก�าลงท�าไดกชวยกนไป

แตถาวดไหนไมมก�าลงหรอพระไมถนดงานสงคมสงเคราะห กไมใชเรองทญาตโยม

จะไปต�าหนทาน เพราะทานมงานหลกทสมครมาท�าอยแลวนนกคอการลดละกเลส

ภายในจตใจของตวเอง (ประโยชนตน) และการอบรมสงสอนญาตโยมใหตงมนอย

ในศลธรรมอนด (ประโยชนผอน) ในแงนครบาอาจารยบางรปอาจจะเทศนไมเกง

แตทานกสามารถสอนดวยการ “ท�าใหดอยใหเหน” เมอญาตโยมซงเปนผมศลธรรม

อนด สบโอกาสเขาไปท�างานบรหารประเทศ กจการบานเมองกจะด�าเนนไปโดยสจรต

สงผลใหวถชวตความเปนอยของสวนรวมดขนไปโดยล�าดบ

ไมนานมานอาตมามโอกาสกราบนมสการพระอปชฌาย ทานเลาใหฟงวาหลาย

เดอนกอน ทานไปสอนชาวบานท�านาอนทรย เนองจากมชาวบานมากราบเรยนทานวา

ผชายในหมบานแทบจะไมเหลอแลว ทยอยตายไมเวนแตละวนเพราะการฉดพน

สารเคมและยาฆาแมลง พระอปชฌายของอาตมาบวชปฏบตธรรมมากวาหาสบ

พรรษา ทานเปนผฝกตนดแลว สวนพระรปอนๆเชนอาตมายงอยในระหวางการฝกตน

ยงรบรองตวเองไมได จะใหเอาเวลาไปทมเทชวยเหลอญาตโยมกกระไรอย ถาท�า

อยางนนแลวพระมอนเปนไปใครจะรบผดชอบ ครงหนงพระอปชฌายเคยสอน

พวกเราวา “ท�าอะไรยงไมเปน ลางสวมใหสะอาดกยงด”


เปนไปไมไดทจะคำดหวง

ใหศำสนำขำวสะอำด มนษยกคอมนษย

มนษยกมกเลส พระกมกเลส ถำศำสนำเสรมสรำงมนษย

เรำกตองยอมรบควำมจรงขอน

วจกขณ พำนช – ผท�ำงำนดำนศำสนำเชงลกในบทบำทของวทยำกรอบรมภำวนำ

a day bulletin issue 263 / 2-8 August 2013 (page 15)

ไมวาใครจะคาดหวงหรอไมคาดหวง รวมทงคาดหวงวาจะใหเปนอยางนนอยางน

พระพทธศาสนากยงคงเปนศาสนาทเปดเผยความจรงซงปรากฏอยตามธรรมชาต

ตลอดจนแสดงระบบในการฝกฝนเพอเขาถงความจรงทปรากฏอยตามธรรมชาตนน

ตวอยางเชนอรยสจสอนประกอบดวยทกข เหตใหเกดทกข ความดบทกข และ

ขอปฏบตใหถงความดบทกขทเรยกวามรรคมองคแปด เมอบคคลพจารณาเหนวาชวต

ของตนเรารอนเปนทกข จงสละเหยาเรอนออกบวชเพอฝกตนใหพนจากความทกข

ตามหลกการของพระพทธศาสนา สงคมไทยเรยกบคคลทก�าลงฝกตนซงยงมกเลส

เตมหวใจวา “พระ” เมอบคคลนนพฒนาตนจนพนจากความทกขไปโดยล�าดบ

(เปนสงทรไดเฉพาะตน) สงคมไทยกยงคงเรยกบคคลซงมกเลสเบาบางหรอไกลจาก

กเลสนนวา “พระ” เพราะพทธศาสนาเปนศาสนาทเสรมสรางมนษยอยางคอยเปน

คอยไป ไมวาใครจะยอมรบหรอไมกควรจะรและเขาใจความจรงขอน


‘ควำมยตธรรม’

ไมไดท�ำใหโลกนสงบรมเยน

‘กำรใหอภย’ ตำงหำกทท�ำใหคนในโลกน

อยรวมกนอยำงมควำมสข เรำตองอยำให

‘ควำมคบแคน’ มำบดบง ‘ควำมเมตตำ’

หนมเมองจนทร - นกเขยนa day bulletin issue 169 /

14-20 October 2011 (page 36)

นอกจาก “การใหอภย” จะท�าใหผคนบนโลกอยรวมกนอยางมความสขแลว

“ความยตธรรม” กเปนองคประกอบส�าคญทจะท�าใหผคนบนโลกอยรวมกนอยางม

ความสขและสงบรมเยน ผมสตปญญาสามารถด�าเนนกระบวนการยตธรรมไดโดย

ไมจ�าเปนตองปลอยให “ความคบแคน” มาบดบง “ความเมตตา” ดงตวอยางจาก

ประเทศอนเดยทนยมน�ามาเลาสกนฟงในกลมผท�าสมาธภาวนา ...สตรนกปฏบตธรรม

ชาวอเมรกนผหนงถกชายขเมาลวนลาม เคราะหดทผพบเหนเหตการณชวยไวไดทน

เมอสตรผนนเดนทางกลบไปยงประเทศสหรฐอเมรกา เธอจงไปหาอาจารยแลวถาม

วาเมอตกอยในสถานการณเชนนควรท�าอยางไร? อาจารยตอบวาท�าจตของเราให

เตมเปยมไปดวยความเมตตากรณาแลวกใชรมตหวเขา!!! เรองนอธบายไดวา การ

จะปลอยใหคนอนมาท�าลายความสงบสขในชวตของเราเปนเรองทไมสมควร

แตการจะปลอยใหความโกรธเกลยดเคยดแคนชงชงมาท�าลายคณงามความดภายใน

จตใจของเรากเปนเรองทไมสมควรเชนกน

ขอสรปเนอความจากธรรมบรรยายเรอง “แคเมตตากรณาคนไทยกหลงปา

ไปไมถงมทตาอเบกขาสกท” ของพระเดชพระคณพระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต)

มาเพอการพจารณารวมกน “สงคมไทยเปนสงคมทหนกในดานความสมพนธระหวาง

มนษย โดยเฉพาะความเมตตากรณา สงคมไทยใชค�าวาเมตตากรณาในชวตประจ�าวน

กนจนฟมเฟอย ใชกนจนความหมายไมชดเจน เมตตากบกรณาตางกนอยางไรกแยก

ไมออก ดวยความทหนกในเมตตากรณาจงมความรกใครปรารถนาดตอกน เปนเพอน

เปนมตร ชวยเหลอเกอกลกนในยามตกทกขไดยาก แตถาชวยเหลอกนจนไมมอเบกขา

ธรรมมาคอยคมไวกจะเกดการเสยดล เพราะจะชวยกนจนไมมขอบเขต หลกการ

กฎเกณฑ กตกา ละเมดกฎหมาย ละเมดธรรมะ ละเมดความถกตองเปนธรรม สงคม

ไทยจงเปนสงคมทเสยดล นอกจากนหลายคนยงบนวาสงคมไทยไมคอยมมทตา พบเหน


คนทประสบความส�าเรจหรอท�าสงดงามกไมคอยใหการสนบสนน”

ตามดวยธรรมนพนธจากหนงสอ “ประชาธปไตยจรงแท...คอแคไหน?” ของ

พระเดชพระคณฯ “เราใหอภยไดแตเราใหความชอบธรรมไมได เราใหอภยกคอไมม

ภยจากเราแกเขา แตความชอบธรรมหรอความผดธรรม เปนเรองของธรรม ไมขน

ตอเรา เราเปลยนมนไมได การใหอภยนน มการใหอภยในจตกบการกระท�าภายนอก

ซงเปนเรองการแสดงออก การใหอภยในจตเปนเรองทเราควรจะตองท�าและตองออก

มาจากภายในจตใจ หมายความวาเราจะไมถอเปนเรองทจะเอามากระท�าการใดๆ

ดวยความเคยดแคนชงชง แตเปนการกระท�าเพอรกษาธรรม เพอรกษาประโยชนของ

สงคม ซงเรายงตองท�า ตรงนตองแยกกนใหออก”


แทนทจะถำมวำประชำชนสวนใหญ

เมอไหรจะเรยนรวำอะไรด อะไรไมดกนไดสกท

ชนชนปกครองควรเรยนรทจะหยดบอกวำ

อะไรดหรอไมดไดแลว อยำเอำศลธรรมอนด

มำปะปนกบกำรเลอกใชกตกำและหลกกำร

ณฐพงศ เทยนด - พธกรHappening Magazine No.85 March 2014

(Page 31)

ผคนบนโลกใบนโดยเฉพาะอยางยงในประเทศทปกครองดวยระบอบประชาธปไตย

ไมวาจะอยในสถานะใด ประกอบอาชพใด หรอถกบางใครจดใหอยในชนชนหนงชนชน

ใด มสทธเสรภาพทจะสอสารไปถงมนษยอนวา “อะไรดหรอไมด” ตามหลกการ ความ

เชอ ความคดเหน หรอประสบการณของตน (Freedom of Speech) แมแตพระภกษ

เองกไดเผยแผความรทวา “อะไรดหรอไมด” ตามหลกการทางพระพทธศาสนา

มานานกวาสองพนหารอยป สวนมนษยอนทเปนผรบ “สาร” กมสทธเสรภาพทจะ

ยอมรบหรอไมยอมรบวา “อะไรดหรอไมด” ตามหลกการ ความเชอ ความคดเหน

หรอประสบการณของตนเชนกน การบอกใหคนนนคนน “หยดสอสาร” จงเปนสงท

ไมสมควร เพราะเปนการไปละเมดสทธเสรภาพสวนบคคล สงทสมควรกคอการเตอน

สตใหมนษยสอสารกนดวยขอเทจจรง ปญญา และเมตตาไมตร เมอบคคลใชสตปญญา

ของตนพจารณาจนลงใจวา “อะไรดหรอไมด” เขายอมมสทธเสรภาพในการใหการ

สนบสนนหรอปฏเสธทจะเขารวมกจกรรมกบบคคลหรอองคกรตามทเขาเหนสมควร

ขอสรปเนอความจากธรรมบรรยายเรอง “ธรรมาธปไตยไมมา จงหาประชาธปไตย

ไมเจอ” ของพระเดชพระคณพระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต) เพอการพจารณา

รวมกน “เพอใหธรรมเปนไปและบงเกดผลตอชวตและสงคม สมประสงคของเราให

มากทสด เราจงพยายามตงกฎของมนษยเชนกฎหมายขนมา เพอรองรบสนบสนน

ธรรมทเปนกฎธรรมชาต (ความจรง ความถกตองดงาม)” ตวอยางเชน นาย ก. ปลก

ตนมะมวง ผลทนาย ก. ควรจะไดรบกคอการไดบรโภคผลมะมวง สงนเปนความจรง

หรอกฎธรรมชาต แตกไมแนเสมอไป เพราะนาย ก. อาจถกนาย ข. ซงแขงแกรงทสด

ในปฐพมาแยงชงผลมะมวง เพราะฉะนนเพอใหความจรงหรอ “กฎธรรมชาต” ด�าเนน

ไปอยางถกตอง (คนปลกตนมะมวงไดบรโภคผลมะมวง) มนษยจงสราง “กฎหมาย”

ขนมา เชนถานาย ข. ไปขโมยมะมวงของนาย ก. หากถกจบไดตองเสยคาปรบ 5,000


บาท หรอทงจ�าทงปรบ หรอทงจ�าทงปรบทงประหารชวต แตมความเปนไปไดท

นาย ข. จะไปขโมยมะมวงในขณะทนาย ก. ก�าลงนอนหลบเพอหลกเลยงการถกจบ

ไปด�าเนนคด จากตวอยางทยกมาท�าใหเหนวาแมจะมการก�าหนดกฎกตกาและ

บทลงโทษแตกยงเกดปญหา สงทจะแกไขปญหาไดอยางขดรากถอนโคนกคอ “ศลธรรม”

เพราะเปนการแกทตนเหต ในกรณนกคอการใหนาย ข. ไดเรยนรวา

สพพา ทสา อนปรคมม เจตสา เนวชฌคา ปยตรตตนา กวจ

เอวมป โส ปถ อตตา ปเรส ตสมา น หเส ปร อตตกาโม

ตรวจดจตทวทกทศแลว ไมพบใครเปนทรกยงกวาตน

แมบคคลอนกรกตนเองมาก ฉะนนผรกตนจงไมควรเบยดเบยนคนอน

สงคมองกฤษมคณคาและหลกการทส�าคญเปนพนฐานรองรบ ปวงชนทอาศยอย

ในสหราชอาณาจกรควรใหความเคารพ ตลอดจนใหการสนบสนนคณคาและหลกการ

เหลาน ซงจะเหนไดจากความรบผดชอบ สทธ สทธประโยชนของบคคลทมสถานะเปน

พลเมององกฤษ หรอผอยอาศยแบบถาวรในสหราชอาณาจกร คณคาและหลกการ

ดงกลาวมรากฐานมาจากประวตศาสตรและจารตประเพณ

คดสรรจาก Thai Smile Magazine Vol.13, Issue 131, May-June 2014 (Page 39)

แปลจาก Life in the United Kingdom: A Guide for New Resident (3rd edition)

โดย ดร.คนงนจ การเนตท


สงส�ำคญในกำรคดถง Hate Speech

(ถอยค�ำแหงควำมเกลยดชงเชนควำยแดง สลมฯ)

คอสวนใหญคนจะคดวำหำมพด แตกำรหำมพด

มนคอกำรกดมนลงไป กวำดปญหำไวใตพรม

เอำอะไรปดเตำถำนไว ควนไฟมนกจะขนมำอก

มนตองมทใหปลอย แตปลอยใหถกทและถกกำลเทศะ

ดร.ชำญชย ชยสโกศล – อำจำรยประจ�ำศนยพฒนำและศกษำสนตวธ มหำวทยำลยมหดล

a day bulletin issue 293 / 28 Feb-6 Mar 2014 (page 15)

อาตมาเคยปฏบตธรรมรวมกบคณะสงฆชาวตะวนตกเปนเวลา 2 ปทวดปาอภย

คร ส�านกสาขาของวดหนองปาพง ในมลรฐแคลฟอรเนย ประเทศสหรฐอเมรกา ทก

สองสปดาหจะมการประชมทเรยกวา Circle Meeting หรอ Heart Meeting เปน

โอกาสใหพระไดเปดอกคยกนซงจดวาเปน Free Speech เพราะพระทเขารวม

ประชมมเสรภาพในการแสดงความคดเหนไดทกเรอง แมกระทงการวพากษวจารณ

พระอาจารย ซงไมใชสงทนยมปฏบตกนในวฒนธรรมพทธทเมองไทย เพราะเราจะ

ยกครบาอาจารยไวเบองสง

Circle Meeting มกตกาอยวาหามน�าเรองทพดคยกนไปแพรงพรายใหผท

ไมไดเขารวมประชมรบรเปนอนขาด เพราะฉะนนพระทเขารวมประชมจง Free

Speech ไดอยางเตมท แตถงกระนนการจะแสดงความคดเหนในเรองใดกตอง

สอดคลองกบหลก “สมมาวาจา-การพดจาชอบ” คองดเวนจากวจทจรตอนไดแก

ค�าพดโกหก ค�าพดสอเสยด ค�าพดหยาบ ค�าพดเพอเจอ เทาทสงเกตบรรยากาศในการ

ประชมอาตมาคอนขางมนใจวา ไมมพระรปใดรสกอดอดกบการปฏบต “สมมาวาจา”

เพราะเราไดใชปญญาพจารณาแลววาค�าพดทเปนวจทจรตจะน�าความราวฉานมา

สคณะสงฆ และน�าความอปมงคลมาสชวตของตวเอง เราจงเตมใจทจะฝกตวเอง

ไมใหพดในสงทเปนวจทจรต โดยเทยบเคยงกบค�าสอนของพระพทธองคและม

พระอาจารยผผานการฝกฝนมากอนคอยใหค�าแนะน�า (นเปนเหตผลหนงทวาเหตใด

ในวฒนธรรมพทธทประเทศไทยจงยกครบาอาจารยไวเบองสง)

ถาใครรสกอดอดกบการปฏบตสมมาวาจากแสดงวาผนนปฏบตผดหรอปญญา

ยงไมเกด อปมาเชนเมอบคคลเรยนรวาการบรโภคฟาสตฟดตอเนองเปนระยะเวลา

นานจะท�าใหเกดโรคหวใจ เบาหวาน และความดนโลหตสง จงพยายามลด ละ เลก


ส�าหรบผทบรโภคฟาสตฟดเปนประจ�า เมอตองลด ละ เลก อาจรสกอดอดบางใน

ระยะแรก เนองจากตองเอาชนะความเคยชนเกาๆ แตถาเหนโทษภยอยางชดเจน

แจมแจงบคคลนนกจะเกดความมงมนและประสบความส�าเรจในทสด ในชวตประจ�าวน

ของผปฏบตธรรมบางครงอาจมค�าพดทคลาดเคลอนไปจากสมมาวาจาอยบาง เพราะ

เรายงมสตสมปชญญะไมสมบรณ แตสงหนงทเรามไวประจ�าใจกคอ “หรโอตตปปะ-

ความละอายและเกรงกลวตอบาป” ซงจะเปนพนฐานในการพฒนาสมมาวาจาและ

ชวตดานอนใหงอกงามยงๆขนไป

“สมมาวาจา” เปนขอปฏบตทกนขอบเขตกวางขวางครอบคลมการพดทกชนด

ของมนษยรวมทง Hate Speech ซงจดเปนวจทจรต จงไมควรน�ามาพดหรอสอสารไม

วาจะเปนกาลหรอสถานทใด เพราะสงทอยเบองหลง Hate Speech คอเจตนาทเปน

อกศล ความโงเขลา ความรเทาไมถงการณ แมแตค�าพดของกลม KKK-คคลกแคลนทวา

“เรามความเหนวาคนตางสผวไมควรอยรวมกน” กเกดจากโมหะคอการเลอกมอง

เฉพาะบางแงมม ละเลยความจรงดานอน ไมเปนไปเพอกศลหรอสนตสขของสงคม

การเพงจองความแตกตางท�าใหเกดการแตกแยก ดวยเหตนพระพทธศาสนาจงใหเรา

มองในสงทมนษยหรอสตวอนมรวมกน นนกคอความทกขอนมทมาจากความเกด แก

เจบ ตาย เพอจะไดไมเบยดเบยนกนเพราะทกชวตเปนเพอนรวมทกข มความทกข

เบยดเบยนเปนประจ�าอยแลว จงไมควรน�าความทกขไปเพมใหกบชวตอนอก นไมใช

การหาม กดทบ กวาดปญหาไวใตพรม หรอเอาอะไรมาปดเตาถาน แตเปนการใชสต

ปญญาพจารณาอยางรอบคอบจนมองเหนประโยชนของการงดเวน Hate Speech

และเหนความเสยหายทจะตามมาหลงจากการถายเท Hate Speech สประชมชน


ศลหำทมนยยะส�ำคญ

แกสงคมปจจบน ตองเปนขอหำมทำงศลธรรม

ทอยเหนอขอหำมของกฎหมำย มฉะนนจะรบศลไปท�ำไม

ในเมอทกคนกตองอยภำยใตกฎหมำยทงสน

ศ.ดร.นธ เอยวศรวงศ - นกวชำกำร http://www.matichon.co.th/news_detail.php?

newsid=1336410078&grpid&catid=02&subcatid=0207

ค�าวา “หาม” ในภาษาไทยอาจจะใหความรสกรนแรงและนาอดอดไปสกหนอย

เมอน�ามาใชกบการถอศล ในการแปลเปนภาษาองกฤษแทนทจะใชค�าวา “Do not”

คณะสงฆชาวตะวนตกจงใชค�าวา “Refrain” ซงหมายถง “การงดเวน” เชน “มสาวาทา

เวระมณสกขา ปะทงสะมาทยาม - I undertake the precept to refrain from

fale and harmful speech” สาระส�าคญของการรบศลคอการน�าไปลงมอปฏบต

แลวเทยบเคยงดวากอนและหลงการปฏบตมความแตกตางอยางไรทงในสวนบคคล

และสงคม หากบคคลถอ “ศล” ดวย “ปญญา” จะมความรสกปลอดโปรงโลงใจ

ดงจะเหนไดจากการด�ารงตนอยางเปนสขของพระปา ทงๆททานถอศลมากมายถง

227 ขอและปฏบตขอวตรอนๆอกนบรอยนบพน ความรสกปลอดโปรงโลงใจนเปน

สภาวะทกฎหมายไมสามารถหยบยนใหแกบคคลได เพราะกฎหมายไมไดมาพรอม

กบสงทเรยกวา “ปญญา” กฎหมายระบไวแตเพยงวาหามท�าอยางนนอยางน หาก

ฝาฝนมโทษอยางนนอยางน แตมนษยมธรรมชาตส�าคญคอความตองการอสระเสร

เมอถกบงคบหรอหามท�าโนนนนนกจะเกดความรสกอดอดและตอตาน นเปนจดดอย

ของขอหามทางกฎหมาย

แมหลกการจะมอยวาทกคนตองอยภายใตกฎหมาย แตในโลกแหงความเปนจรง

กลบมการฝาฝนกฎหมายกนอยางเอกเกรก แตถงกระนนกฎหมายกยงเปนสงทจ�าเปน

ส�าหรบสงคม เพราะสมาชกในสงคมมความหยาบความละเอยดทางกาย วาจา ใจ ใน

ระดบทแตกตางกน บคคลทมกาย วาจา ใจ ในระดบหยาบกตองใชกฎหมายบงคบ

และมบทลงโทษทรนแรงก�ากบไว เพอไมใหกอความเดอดรอนวนวายแกสงคมสวน

รวม ทวามนษยเปนสตวทฝกได เมอบคคลพจารณาเหนโทษของการไมมศลและเหน

ประโยชนของการถอศล กจะน�าศลไปปฏบตในชวตประจ�าวนดวยความเตมใจ ศลจง

เหนอชนกวากฎหมายดวยประการฉะน ในทางตรงกนขามเราอาจกลาวไดวา “ถาทกคน

ในสงคมมศลกไมจ�าเปนตองมขอหามทางกฎหมาย”


เปนททรำบกนดวำภฏำนมงพฒนำประเทศดวยกำรยด

“ควำมสขมวลรวมประชำชำต” (Gross National Happiness

หรอ GNH) เปนส�ำคญมำตงแตทศวรรษ 1970

นโยบำยและโครงกำรตำงๆจะจดท�ำไดกตองผำน

กำรประเมนกอนวำจะท�ำใหคนในชำตมควำมสขไหม

ทงนกำรไมยดกำรพฒนำประเทศโดยกำรอง GDP

กเพรำะ GDP วดแตกำรเตบโตทำงเศรษฐกจ

ไมค�ำนงถงผลกระทบตอสงแวดลอมและควำมเปนอย

หรอสขภำวะของคนในชำต ซงดเผนๆแลวนำจะด

แตการน�า GNH มาใชบรหารประเทศมปญหาใหญคอ (1) เราจะวด “ความสข”

อยางไร และ (2) เหนไดชดวาไมมทางทเราจะส�ารวจความเหนทกคน ค�าถามคอเรา

จะไปสมตวอยางคนทไหนมาวดความสข หรอพดงายๆวาจะไปถามใคร ในแงน แม

GDP จะเปนตวชวดการพฒนาทมขอบกพรองหลายแง แตกสามารถวดไดจากขอมล

ตวเลขทชดเจน เปรยบเทยบได ท�าซ�าได (ถงกระนนคาประเมน GDP กยงตองมการ

แกตวเลขหลงประกาศออกมาอยบอยครง แลว GNH จะมความคลาดเคลอนเชงระบบ

เยอะขนาดไหน?) การวดทคลมเครอนเปดชองวางใหรฐสามารถออกนโยบายไดแทบ

จะตามอ�าเภอใจโดยอางวาท�าไปเพอความสขของคนในชาต จะเหนวาประเทศภฏาน

เพงเลกแบนโทรทศน (i.e. อนญาตใหประชาชนดทว) เมอป 1999 นเอง โดยในการ

เลกแบนดงกลาวสมเดจพระราชาธบดจกมฯ ไดทรงกลาวเตอนพสกนกรวาการดทว

อาจจะน�ามาซงการเสอมเสยศลธรรมอนดของภฏาน

อาจกลาวไดวาการไมไดดทว ไมไดรบขาวสาร ไมไดตดตอโลกภายนอก ไมม

เสรภาพในการแสดงความคดเหนนนไมใชเรองทจะท�าใหม “ความสข” นอยลง เรา

ตองยอนกลบมาทประเดนขางบนวาอะไรท�าใหประชาชนมความสข อะไรคอวธการ

วดความสขทชดเจนและเปรยบเทยบได ซงเปนเรองทตองถกเถยงกนตอไป แตตวเลข

หนงท Admin เสนอคออตราการตายของทารกแรกเกดตอทารกพนคนในกราฟ ซง

แปรผกผนกบคณภาพการสาธารณสขในประเทศ จะเหนวาในนอรเวยมทารกตาย

ตอนแรกเกด 2.8 คนในพนคนเทานน

ประเทศไทยตายเฉลย 12 คนจากพนคน แตคณภาพชวตของภฏานมอตราการ

ตายของทารกอยท 52.4 คนตอพนคน หรอมากกวาไทย 437% นอกจากอตราการ

ตายของทารกแลว อตราการตายของเดกวยกอน 5 ปในภฏานยงสงมากดวย กลาว


คอส�าหรบเมองไทยในจ�านวนเดกทรอดมาจากขนตอนการคลอดเฉลย 13.5 คนในพน

จะตายกอนอาย 5 ขวบ แตทภฏานจะตายไปเฉลย 78.6 คน หรอมากกวาไทย

580% (http://goo.gl/ADqKP) มการกลาวกนวาชาวภฏานมความสขทสดในโลก

เพราะปรชญาเศรษฐกจ GNH ผส�ารวจคงไมไดไปถามแมผสญเสยลกเปนแน

http://whereisthailand.info/2011/09/bhutan-infant-mortality/

หวขอ “ไทย-ภฏาน: ความสขมวลรวมประชาชาต – ความสขของใคร?”

ความพอเพยงมองไดสองอยางคอวตถวสย (Objective) กบจตวสย (Subjective)

ดานวตถวสยคอตองมกนมใชพออยได มอาหาร เครองนงหม ทอยอาศย ยารกษาโรค

มปจจยสพอสมควรแกอตภาพ ซงใกลกบค�าวาพงตนเองไดในทางเศรษฐกจ สวนดาน

จตวสยกปรากฏวาคนจะมความพอเพยงไมเทากน บางคนมเปนลานกยงไมพอ แต

บางคนมนดเดยวกพอแลว สภาพปจจบนเราจะเหนวามนไมพอเพยงทงสองดาน

คนไทยสวนใหญทเราบอกวายากจนคนแคนกคอมนไมพอเพยงดานวตถวสย

ของกนของใชใหพออยได แคนเขากไมไหวแลว อยางนอยรางกายของเขากตองม

สขภาพดจงจะเรยกวาพอเพยง หนมามองดานจตใจคนไทยกไมพอเพยงเพราะมการ

สนบสนนความโลภ กระตนความโลภ กยงขาดแคลนทวคณ สภาพปจจบนของคนไทย

กลายเปนปญหาสองชน สงทเราตองการกคอดานวตถ เราสามารถตงเกณฑไดไหมวา

แคไหนจงจะเรยกวาพอเพยงแกการด�ารงชวตอย เชนมสขภาพดจนสามารถเกอหนน

ใหท�ากจกรรมอนๆไดเปนตน

สวนดานจตใจ ความพอเพยงของคนสวนใหญกควรจะสอดคลองกบความ


พอเพยงดานวตถ แตมคนจ�านวนหนงซงพฒนาแลวสามารถทจะมความพอเพยง

ดานจตใจโดยมวตถนอยได คนทวไปมเทานจงพอเพยง แตคนทพฒนาดานจตใจ

จะมความพอเพยงไดงาย แมมวตถนอยกอยได เปนสขงาย ซงแสดงถงภาวะทเขาม

เรองอนทจะตองท�าคอ (1) มดอนทสงขนไป คนพวกนจะตองมปญญามองเหนวาม

อะไรดเหนอกวาวตถทจะน�ามาเสพมาบ�ารงบ�าเรอ เขาตองการจะเขาถงสงทดงามกวา

(2) พอเพยงเพอทจะสามารถชวยเหลอเกอกลผอนได ถาไมรจกพอเรากจะดงเอาจาก

คนอนเรอยไป แตถาพอแลวเรากสามารถเอาสวนทเกนนนไปใหแกผอน ชวยเหลอ

สงคมหรอท�าการสรางสรรคตางๆได

คดสรรจากธรรมบรรยายเรอง สนทนาเรองเศรษฐกจพอเพยง

ธรรมบรรยายโดย พระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต)


หลำยคนคงเคยไดยนเรองวกฤตวยกลำงคน

ทเชอวำพอถงวยทอำย 40 ปขนไป

ชวตจะเรมกลำยเปนเรองยำกขน

ซงเรวๆนนกวจยจำกมหำวทยำลยเมลเบรน

ไดออกมำเปดเผยผลวจยทสอดคลอง

กบควำมเชอดงกลำว โดยทวไปควำมสขของคนเรำ

จะมลกษณะคลำยๆกบตว U คอคอยๆลดลงเรอยๆ

จนมำถงอำย 40-42 ปทจะลดลงต�ำทสด

กอนทจะเพมขนไปเรอยๆจนหมดอำยขย

โดยผลวจยนท�ำกำรส�ำรวจผคนนบพนคน

ใน 3 ประเทศคอออสเตรเลย องกฤษ และเยอรมน

a day bulletin issue 297 / 31 Mar-6 Apr 2014 (Page 11)

หลงจากไดอานขอเขยนชนน ฉนในวย 41 กะรตจงส�ารวจตวเองแลวกท�าใหพบ

วาชวตของฉนรวมทงมนษยอนไมสอดคลองกบความเชอและผลการวจยขางตน เหต

ทวยกลางคนรสกวา “ชวตเรมกลายเปนเรองยากขน” สวนหนงนาจะเปนเพราะอยใน

ชวงทตองรบผดชอบกจการงานในหลายดานพรอมๆกน เชนการดแลผใตบงคบบญชา

การเอาใจใสสมาชกในครอบครวฯ ซงกไมตางจากพระผด�ารงต�าแหนงเจาอาวาสท

มงานประเดประดงเขามาไมขาดสาย เชนงานกอสรางซอมแซมอาคาร งานบรหาร

กจการภายในวด งานอบรมพระภกษสามเณร งานเผยแผธรรมะ งานทเกยวของกบ

พระฝายปกครอง ตลอดจนการไปเยยมเยยนใหก�าลงใจแกญาตโยมทเจบไขไดปวยฯ

แมพระกบญาตโยมจะมภาระในการรบผดชอบตอการงานตางๆเหมอนกน แตสงท

แตกตางกนกคอความสขของพระมไดขนอยกบการไดตอบสนองตอรป เสยง กลน รส

สมผสเชนคนทวไป ทวาความสขของพระหรอผปฏบตธรรมอยทจตอนสงบปราศจาก

เครองเศราหมองซงเกดจากการฝกฝน หากปฏบตถกวธความสขประเภทนจะเพมขน

เรอยๆจนมลกษณะคลายตว I และมไดขนตอวย

ความสขทเกดจากการไดตอบสนองตอรป เสยง กลน รส สมผส มลกษณะ

คลายตว O คอวนเวยนซ�าซาก และเขามาสมพนธกบมนษยทงปฐมวย มชฌมวย

และปจฉมวย หากไดตอบสนองตามทตองการกจะเกดความสข หากไมสามารถตอบ

สนองไดตามทตองการกจะเกดความอดอดขดเคอง (ตวอยางทเปนรปธรรมคอเมอ

อนเทอรเนตหรอเฟซบคลม) และเมอยางเขาปจฉมวยความสามารถในการตอบสนอง

ตอความสขประเภทนจะลดลง เพราะประสทธภาพของเครองรบความสขคอตา ห

จมก ลน กาย เสอมคณภาพและจะหมดอายการใชงานในทสด ชวงหนมเหนาสาว

สวยเราอาจจะมความสขกบการดหนง ฟงเพลง กน ดม เตนร�า ใชชวตตามใจฝน

แตเมออายมากขนเรากเรมระแคะระคายวาสงขารชกจะไมอ�านวยตอการแสวงหา


ความสขชนดนน ผลการวจยทระบวา “ความสขของคนเราจะลดลงต�าทสดเมอ

อาย 40-42 ป กอนทจะเพมขนไปเรอยๆจนหมดอายขย” จงตรงขามกบความจรง

ทปรากฏอยตามธรรมชาตอยางสนเชง


บอยครงทสงคมมกเชอวำกำรสงเสรมศลธรรม

จะท�ำใหคนในสงคมเปน “คนด” และหวงตอไปวำ

กำรเพมจ�ำนวนคนดจะชวยลดเรองไมดตำงๆลง

(คอรรปชน อำชญำกรรม ฯลฯ)

แตปญหำของแนวคดน คอเรำไมสำมำรถ

ชง ตวง วด ควำมเปน “คนด” ของผคนได

อกทงกำรเปนคนดในแงมมหนง

กอำจเปนคนเลวในอกแงมมหนงไดเชนกน

(เชนโจรทเลวกอำจเปนพอทดไดในคนเดยวกน)

ดงนนกำรมงสงเสรมศลธรรม

เพอหวงจะชวยแกปญหำสงคมนน

อำจยงตองเปนขอถกเถยงกนตอไป เนองจำก

ไมสำมำรถหำหลกฐำนขอมลทำงสถตมำสรปได

https://www.facebook.com/whereisthailandหวขอ ศลธรรม GDP และอำชญำกรรม

ถาคนในสงคมเหนประโยชนและน�าศลหาไปลงมอปฏบตในชวตประจ�าวนจะ

เกดอะไรขน? คอรรปชน อาชญากรรม ฯลฯ จะลดลงไหม? สงคมใดมความอยเยน

เปนสขยอมแสดงวาม “คนด” เปนสมาชกอยในสงคมนนเปนจ�านวนมาก และสงคม

ทวานไมใชยโทเปยหรอเรองเพอฝน แตมอยในโลกแหงความเปนจรงเชนสงคมของวด

ปาทปฏบตตามธรรมวนยอยางเครงครด รเทานกเพยงพอแลว จะหมกมนหมกหมม

อยกบจ�านวนนบเพอน�ามาชง ตวง วด ความเปน “คนด” กนไปถงไหนไทยแลนด ส

เอาเวลาทจะสญเสยไปกบการหาหลกฐานขอมลทางสถตในเรองน มาเพมพนคณงาม

ความดในตวเองจะคมคากวา อยางนอยกปฏบตศลหาใหไดสม�าเสมอ จะไดพสจนกน

เปนเรองเปนราวเสยทวาการเพมจ�านวนคนดจะชวยลดเรองไมดตางๆในสงคมไดจรง

หรอไม เรมทตวเองนแหละงายทสด

สวนในวงเลบทวา “โจรทเลวกอาจเปนพอทดไดในคนเดยวกน” ถาเขารวาการ

เปนพอทดเปนอยางไร เขาคงจะไมเปนโจร เพราะการเปนโจรนนเทากบวา เขาได

ปลกฝงนสยโจรผานทางการกระท�าค�าพดของเขาใหแกลกทงโดยรตวและไมรตว ไม

นาแปลกใจเลยวาเหตใดสมาชกของบางครอบครวจงเปนโจรกนถวนหนา นบเปนการ

สงตอ “เรองไมด” และสรางความเดอดรอนวนวายใหแกสงคมอยางไมมทสนสด


วนน (1 ส.ค. 2557) มรำยงำนขำววำ

องคกำรนกศกษำ มหำวทยำลยอบลรำชธำน

ไดจดกจกรรมตอนรบนองใหม ปกำรศกษำ2557

โดยมนกศกษำใหมเขำรวมจ�ำนวนกวำ 4,000 คน

โดยไดมกำรท�ำขอตกลงในกำรก�ำหนดรปแบบ

กจกรรมรบนองใหม ทเนนกำรสรำงควำมสำมคค

กำรฝกควำมอดทน ควำมเสยสละ

ควำมเออเฟอเผอแผ

การมน�าใจตอผอน การมระเบยบวนยในตนเอง การใหค�าแนะน�าในการใชชวตใน

มหาวทยาลย การแขงขนกฬานองใหม การสอนรองเพลงประจ�ามหาวทยาลย ตลอด

จนการพานองใหมนงสมาธ และสวดมนตไหวพระ ซงนบวาเปนการเปลยนแปลงรป

แบบการรบนองแนวใหม ทเนนสรางสรรค อบอน ประทบใจ ตามมาตรการการรบนอง

ทกระทรวงศกษาธการประกาศนโยบายและมาตรการของมหาวทยาลยอบลราชธาน

ทงนหลงจากทมการจดกจกรรมดงกลาว อม เนโกะ หรอนายศรณย ฉยฉาย

นกศกษามหาวทยาลยธรรมศาสตร ทชแนวคดเรยกรองเสรภาพใหกบนกศกษา ไดโพสต

ผานเฟซบคแสดงความคดเหนวา สถานทของรฐตองไมตกเปนเครองมอของศาสนา

ใดศาสนาหนงอยางเปนทางการ เพราะรฐไมอาจสนบสนนทกศาสนาได จงตอง

ไมสนบสนนศาสนาใดเลย แลวหากอยากจดกจกรรมหรอชมรมใดๆกตามกตองใช

สทธอยางเทยบเทาชมรมอน รฐและองคกรของรฐตองไมเขาแทรกแซงดวยการ

เลอกทรกมกทชงแกศาสนาใดศาสนาหนง โดยเฉพาะอยางยงในสถานทของรฐตอง

ไมมการบงคบเอาความเชอของศาสนาใดศาสนาหนงขนมาเปนแกนปฏบตหลก

http://news.mthai.com/hot-news/372116.html

ในการประชมเศรษฐกจโลกหรอ World Economic Forum ประจ�าป 2014

ทเมองดาวอส ประเทศสวสเซอรแลนด ระหวางวนท 22-25 มกราคม 2014 ในชวง

เชาของการประชมวนทสอง ไดจดใหผเขารวมประชมททรงอทธพลจากทวโลกราว

60 คน ท�าสมาธเปนเวลา 30 นาท โดยมพระ ดร.แมทธว รคารด พระภกษชาวฝรงเศส

ทบวชในสายทเบต เปนผน�าการท�าสมาธ ผเขารวมประชมทงหมดหลบตา อยในอาการ


สงบ ผอนคลายและเรยนรวธทจะท�าใหเกดความสงบภายในจตใจ

ตอจากนนโกลด ฮอวน นกแสดงหญงชาวอเมรกนวย 68 ป เจาของรางวล

ออสการ ผซงปฏบตสมาธในพทธศาสนามาตงแตป 1972 และไดจดตงมลนธขน

เพอสอนการท�าสมาธในโรงเรยนตางๆ 5 ทวป พดถงสาเหตทท�าโครงการสอนสมาธ

แกเดกๆในโรงเรยนวา “ภายหลงเหตวนาศกรรม 11 กนยายน 2011 ซงท�าใหโลก

ไมเหมอนเดมอกตอไป เดกๆของเราก�าลงเผชญหนากบโลกทฉนคดวา พวกเขาขาด

สงทจะรบมอกบมน” ขณะเดยวกนดาราสาวใหญยงเอยปากเรยกรองตอทประชมวา

“ขอใหชวยกนน�าความมมนษยธรรมกลบคนสหองเรยน”

ดานศาสตราจารยรชารด เดวดสน จากมหาวทยาลยวสคอนซน ประเทศ

สหรฐอเมรกา ไดน�าเสนอผลงานวจยทชใหเหนวา คนทผานคอรสการท�าสมาธจะ

มภมคมกนโรคไขหวดใหญสงกวาและทนตอความเจบปวดไดมากกวาคนทไมไดท�า

สมาธ นอกจากนการท�าสมาธตงแตอายยงนอยจะชวยใหเดกควบคมตวเองไดดขน

ซงเมอเตบโตเปนผใหญจะท�าผดอาชญากรรมนอยลง

คดสรรจากนตยสาร ธรรมลลา ปท 14 ฉบบท 159 มนาคม 2557 (หนา 14)

แปลและเรยบเรยงจากขาวของส�านกขาว AFP

แหลงขอมลอนๆ http://www.heraldsun.com.au/business/goldie-hawn-touts-

meditation-to-billionaires-and-world-leaders-at-davos/story-fni0d2cj-

1226809088219?nk=6f7a3d8a42ba08646b511d57db08d555


ในหลำยประเทศ รฐบำลเขำมำมบทบำท

ในกำรก�ำหนดศำสนำประจ�ำชำต ใหควำมส�ำคญ

กบบำงศำสนำเปนพเศษในฐำนะศำสนำประจ�ำชำต

(เชนก�ำหนดใหวนส�ำคญทำงศำสนำ

เปนวนหยดรำชกำร) ภำยใตควำมเชอวำ

ศำสนำสอนใหคนเปนคนด ชวยพฒนำ

คณภำพชวตประชำกร

ค�ำถำมทเรำควรถำมคอ ควำมเปนรฐศำสนำ

ชวยพฒนำคณภำพชวตหรอไม? อยำงไร?

ซงควรอภปรำยดวยแผนทรฐศำสนำในโลก

และแผนทแสดงคณภำพชวตประชำกร

ทวดดวยดชนคณภำพประชำกร

(Human Development Index หรอ HDI)

แมเราจะเชอวาศาสนาจะมสวนชวยใหบคคลหนงๆเปนคนด แตการก�าหนด

นโยบายของชาตจ�าเปนตองใชมากกวาความศรทธา ตองใชขอมลทวดไดและพสจน

ได ทงนอาจเปนทถกเถยงกนไดวา HDI ไมไดวดความเจรญทางจตใจหรอคณธรรม แต

ความด คณธรรม ความสข หรอความเจรญทางจตใจนนเปนเรองทจบตองไมไดและ

วดใหเปนรปธรรมไดยาก ตางจากอายขย การศกษา และรายไดเฉลย ทสามารถวด

ไดเปนตวเลขชดเจน จงสามารถน�ามาใชก�าหนดนโยบายการพฒนาคณภาพชวตของ

คนในชาตไดอยางเปนรปธรรม

ทมา: https://www.facebook.com/whereisthailand หวขอ “รฐศาสนาชวยพฒนาคณภาพชวต?”

พ.ศ. 218 พระเจาอโศกมหาราชราชาภเษกแลวแผขยายอาณาจกรออกไปจนได

แมแตแควนกลงคะทเขมแขงยงยง กลายเปนกษตรยทยงใหญทสด และมดนแดนกวาง

ใหญไพศาลทสดในประวตศาสตรของอนเดย เมอตแควนกลงคะไดในปท 8 แหงรชกาล

พระเจาอโศกทรงสลดพระทยตอความทกขยากของประชาชน และไดหนมานบถอ

วถแหงสนตและเมตตาของพระพทธศาสนา พระเจาอโศกมหาราชประกาศละเลก

“สงคามวชย-การมชยดวยสงคราม” หนมาด�าเนนนโยบาย “ธรรมวชย-การมชยดวยธรรม”

เนนการสรางสงสาธารณปโภค บ�ารงความสข และศลธรรมของประชาชน อปถมภบ�ารง

พระสงฆ สรางวหาร(วด) 84,000 แหง เปนศนยกลางการศกษา และท�าศลาจารกสอสาร

เสรมสรางธรรมแกประชาชน ประกาศหลกการแหงเสรภาพแบบสมครสมานทางศาสนา

คดสรรจากหนงสอ กาลานกรม: พระพทธศาสนาในอารยธรรมโลก (หนา 32 และ 34)

ธรรมนพนธโดย พระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต)


เรมดวยมองในวงแคบระดบไมโคร แบบจลภาค ภกษสามเณรรายรปกบรฐ

สมประโยชนกน โดยรฐยอมรบสถานะของความเปนภกษสามเณร ทจะมชวตความเปนอย

ตามระบบธรรมวนยของตน (พระเณรเดนทางไปในหลายประเทศมสถานะทรฐนน

ถออยางชาวบานทวๆไป) และใหมสทธประโยชนบางอยางเชนยกเวนหรอลดครง

คาโดยสารยานพาหนะตามทก�าหนด (พรอมกบเสยสทธบางอยางหรอหลายอยาง)

ทนมองกวางออกไปในระดบแมโคร ขนมหพภาค พระสงฆทวไปมหนาทสอน

ธรรมใหการศกษาแกประชาชน และมชวตความเปนอยตามแบบแผนของตน แตก

อยในรฐ ตองอยภายใตอ�านาจการเมองของรฐ ไมมรฐใดยอมใหใครๆ รวมทงพระ

สงฆแยกตวพนออกไปจากอ�านาจการเมองของตน (ในความหมายทเครงครดขนน

ไมมใครจะเหนอการเมองไปได) อยางไรกด ดงทกลาวแลววาพระสงฆมหนาทสอน

ประชาชนใหมศลธรรม ไมเบยดเบยนกน ชวยท�าประโยชนแกสงคมประเทศชาต อยด

มความสข ทางฝายรฐกมหนาทจดการบานเมองใหสงบเรยบรอย ไมมอาชญากรรม

เปนตน ใหประชาชนอยดมความสข นคอพระสงฆและรฐมประโยชนทเปนจดหมาย

รวมกน ไดแกมงใหประชาชนมธรรม อยกนรมเยนเปนสข นเปนความสมประโยชน

ในความหมายท 1 ซงเปนธรรมดาทควรจะเปนอยางนน

ดวยเหตนเมอพระสงฆสอนประชาชนใหตงอยในศลในธรรม มความขยนหมน

เพยรในการประกอบการงานอาชพทสจรต อยกนดมความสงบสข อนเปนการท�า

ตามหนาทของตน กเปนการชวยใหรฐบรรลจดหมายของรฐในการทจะจดการบาน

เมองใหประชาชนอยกนด มความสงบสข เมอเปนอยางนรฐกเหนคณคาของพระ

สงฆและตองการสงเสรมสนบสนนใหพระสงฆมก�าลงและความสะดวกเปนตน ทจะ

ท�าหนาทไดดยงขนซงกคอจะเกดเปนประโยชนแกรฐใหลจดหมายแหงหนาทของ


รฐไดดยงขนนนเอง

ดงนนแมวาตามปกตพระสงฆจะอยใกลชดประชาชน และประชาชนกดแลพระสงฆ

เปนพนอยแลว รฐกเสรมเขามาจดการอปถมภบ�ารงพระสงฆใหมก�าลงทจะท�าหนาท

ไดดยงขนไปอก ครนเมอพระสงฆมก�าลงพรอมดกท�าหนาทตอประชาชนไดผลยงขน

เปนการสมจดหมายของตน พรอมกบทรฐกยงสมความมงหมาย ท�าใหเกดประโยชน

แกกนและในทสดคอประชาชนอยรมเยนเปนสข อนเปนประโยชนแททเปนจดหมาย

รวมกนของทงสองฝายคอทงของพระสงฆและของรฐ นกเปนการสมประโยชนกนใน

ความหมายท 1 เปนขนเขามาสมพนธกนในปฏบตการ

คดสรรจากหนงสอ ขวางกอนอฐมา พฒนาเปนแกวมณ (หนา 23-25)



คณก�ำลงเอำวำทกรรม ด เลว ชว

มำหลอกประชำชน นำยกฯคนดทไหน

ทประชำชนไมไดเลอก

เอก อตถำกร - แกนน�ำกลม Respect My Voteรำยกำรคม ชด ลก 15/05/57

ตอนคนกลำง (4)

หลงสงครามยต เกาหลใตพยายามตงหลกพฒนาประเทศอย 8 ปกอนทนายพล

ปก จง ฮ จะยดอ�านาจ นายพลปก จง ฮ บรหารประเทศอย 18 ปดวยความมงมน

เดดเดยวและปราศจากความฉอฉล (ประกาศใชกฎอยการศกตลอดทง 18 ป)

ซงเปนการกระท�าตรงขามกบประเทศทปกครองดวยระบอบเผดจการ เขาวางรากฐาน

ในการพฒนาส�าเรจจงท�าใหเศรษฐกจของเกาหลใตขยายตวตอเนองอยางนาอศจรรย

เพยง 35 ปหลงจากนายพลปก จง ฮ ยดอ�านาจ เกาหลใตไดเขาเปนสมาชกของกลม

ประเทศอตสาหกรรมชนน�า ซงเทากบไดรบการยอมรบวาเปนประเทศทกาวหนา

ทดเทยมฝรงและญปน

คดสรรจากหนงสอ สจดจบ: The Coming Collapse of Thailand (หนา 29)

เขยนโดย ดร.ไสว บญมา - อดตนกเศรษฐศาสตรอาวโสประจ�าธนาคารโลก

ทวาประชาชนเปนใหญมอ�านาจตดสนใจน การตดสนใจนนวนจฉยดวยเสยง

ขางมากคอเอาเสยงขางมากเปนใหญ เรองนมขอสงเกตสองอยางคอ

1.ถาคนสวนใหญเปนคนโง เสยงขางมากทวนจฉยกจะเปนการตดสนใจเลอกอยาง

โงๆ หรอแมแตเลอกไปตามทถกเขาหลอกลอ ท�าใหผดพลาดเสยหาย แตถาคนสวน

ใหญเปนคนดมปญญา กจะไดเสยงขางมากทตดสนใจเลอกถกตองเปนผลด จงตอง

ใหประชาชนมการศกษา เพอจะไดเสยงขางมากทตดสนใจโดยใชปญญา

2.ความจรงของสงทงหลายยอมเปนอยางทมนเปน มนยอมไมเปนไปตามการ

บอก การสง การลงคะแนนเสยง หรอตามความตองการของคน ดงนนคนจะไปตดสน


ความจรงไมได แตเปนหนาทของคนทจะตองตดสนใจเลอกสงทเปนจรงหรอใหตรง

กบความจรง แตคนทจะท�าอยางนนไดตองมปญญา จงตองใหประชาชนมการศกษา

เพอจะไดเสยงขางมากทตดสนใจเอาสงทถกตองเปนจรง

ขอย�าวา “เสยงขางมากตดสนความจรงไมได” อนนเปนหลกธรรมดา “เราตดสนใจ

ไมใชตดสนความจรง” เปนไปไมไดทจะเอาเสยงขางมากมาตดสนความจรง หาก

ยอนหลงไปประมาณ 200 ป ตอนนนถาไปถามคนทงหลายวาโลกมรปรางอยางไร

เขาจะบอกวาโลกแบน คนตงรอยลานพนลานบอกวาโลกแบน แตคนทรและบอก

ความจรงไดอาจมเพยงคนเดยวและคนเดยวนนแหละถกตอง

คดสรรจากหนงสอ ประชาธปไตยจรงแท...คอแคไหน (หนา 105-106)


ผไดรบการถวายรางวลการศกษาเพอสนตภาพจากองคการยเนสโก

ผไดรบการถวายต�าแหนง “เมธาจารย” จากมหาวทยาลยพทธศาสนาแหงโลก

ผไดรบการถวายปรญญาดษฎบณฑตกตตมศกดจาก 15 สถาบนทงในและตางประเทศ


รฐประหำรแมอำจเปนสงจ�ำเปน

ในสถำนกำรณปจจบน แตกมใชสงทถกตอง

(กำรทแมขโมยอำหำรมำประทงชวตลกนอย

ทก�ำลงหวโหย แมเปนสงจ�ำเปนแตก

ไมใชกำรกระท�ำทถกตองเชนกน) รฐประหำรครงน

แมจะยตปญหำเฉพำะหนำตำงๆได (เชนควำมวนวำยในบำนเมอง

จนเกอบเปนอนำธปไตยและใกลนองเลอด รวมถงนโยบำย

ทกอปญหำแกประเทศ กำรทจรตและใชอ�ำนำจในทำงมชอบ

ของนกกำรเมองจ�ำนวนไมนอยฯลฯ) แตมนเปนจดเรมตน

ของปญหำใหมๆทจะตำมมำอกมำกมำย ซงอำจรนแรง

กวำปญหำเดม ใชแตเทำนนปญหำเดม

กอำจผดขนมำใหม

กลำยเปนกำรแกปญหำเฉพำะหนำ

อยำงชวครำวเทำนน ดงทเกดขนกบ

รฐประหำรครงแลวครงเลำทผำนมำ

กำรรอถอนของเกำทเปนปญหำออกไป

เปนเรองยำกกจรง แตทยำกกวำกคอ

กำรสรำงของใหมทดกวำมำแทนท

โดยเฉพำะของใหมทไดมำดวยวถแหงอ�ำนำจ

นคอสงทำทำยอยำงยงส�ำหรบผอยำกเหน

อนำคตทสดใสของบำนเมองหลงรฐประหำรครงน

พระไพศำล วสำโลhttps://m.facebook.com/permalink.php?story

_fbid=877284135621196&id=129633890386228

โฉมหนาทางการเมองไดพลกผนเมอนายพลปก จง ฮ เขายดอ�านาจการปกครอง

ในป ค.ศ. 1961 นายพลกระดกเหลกไดสรางความชอบธรรมในการปฏวตของเขา

ดวยประกาศแถลงการณถงเหตผลของการท�ารฐประหารในครงนน และพมพเปน

หนงสอชอ “เกาหลใต: การปฏวตและขาพเจา” (The Country: The Revolution

and I) พมพครงแรกในป 1962 ตอมาพมพตดตอกนอกหลายครงและแปลเปนภาษา

ตางๆอกหลายภาษา

หนงสอเลมนมใชเปนเพยงการแสดงถงความเชอและความมงมนของผเขยน

เทานน แตเปนเสมอนพมพเขยวทใชในการด�าเนนงานการพฒนาประเทศเกาหล เนอ

ความของหนงสอทงเลม (ความยาว 191 หนา) บรรจงเขยนเพอปลกใจ โดยเกรนไว

ในค�าน�าวา สงคมเกาหลมอายมากกวา 5,000 ป และไดผานการปฏวตมานบครงไม

ถวน แตทกครงมไดท�าใหสงใดเปลยนแปลงไปในทางทดขนเลย

ดงนนเกาหลจงอยในสภาพออนแอและถกรกรานจากตางชาตทตงอยโดยรอบ

เสมอมา ผเขยนจงไดยงค�าถามตรงๆวา “เหตใดจงท�าใหเราเปนเชนน?” และไดให

ค�าตอบวา “ทเราเปนเชนนกเพราะจตวญญาณของคนในชาตต�า นยมลอกเลยน

ขนบธรรมเนยมประเพณของตางชาต มการคอรรปชนกนอยางกวางขวาง ประชาชน

นยมความฟงเฟอ ส�ารวย และเกยจครานในการท�างาน”

รองศาสตราจารย ดร. ด�ารงค ฐานด

ผอ�านวยการศนยเกาหลศกษา มหาวทยาลยรามค�าแหง

จากเอกสาร กรณศกษาประเทศเกาหลใต: บทความท 21 (หนา 9-10)

http://www3.ru.ac.th/korea/korean_wave_th/kwave21.pdf


“อ�านาจตดสนใจ” เปนหวใจของระบอบการปกครองนนๆ ใครมอ�านาจตดสนใจ

สงสดนนคอตวก�าหนดระบอบการปกครองนน ถาเปน “ระบอบเผดจการ” กคอ

บคคลเดยว ทเรยกวาผเผดจการหรอผน�า มอ�านาจในการตดสนใจ ถาเปน “ระบอบ

คณาธปไตย” กคอหมคณะหรอกลมบคคล เปนผมอ�านาจในการตดสนใจ ถาเปน

“ระบอบประชาธปไตย” กคอประชาชนมอ�านาจในการตดสนใจ หรอวาประชาชน

เปนเจาของอ�านาจตดสนใจ เมอใครมอ�านาจในการตดสนใจกตองใหคนนนตดสนใจ

บนฐานของ “ธรรมาธปไตย” คอตดสนใจดวยเกณฑของธรรมาธปไตย

พระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต)

จากหนงสอ ธรรมาธปไตยไมมา จงหาประชาธปไตยไมเจอ (หนา 17)

เมอครงเจาชายสทธตถะเสดจออกผนวช แมจะยงไมทรงคนพบวธหลดพนไปจาก

ความแก ความเจบ ความตาย แตพระองคกทรงมนในพระราชหฤทยวา “ธรรมดา

สภาวะทงปวงยอมมของทเปนขาศกแกกน เชนมรอนแลวกมเยนแก มมดกมสวาง

แก อบายแกทกขสามอยางนกพงมเชนกน” จากนนพระองคทรงทดลองบ�าเพญ

ทกรกรยาอนเปน “ของเกา” ซงเคยมนกบวชในลทธอนๆปฏบตมาแลว ครนพบวา

นไมใชหนทางดบทกขจงทรงกลบมาเสวยพระกระยาหารแลวด�าเนนทางสายกลาง

บ�าเพญเพยรทางจต ซงนบวาเปน “ของใหม” ในยคนนจนกระทงตรสรพระสมมา

สมโพธญาณ จากนนพระพทธองคทรงแสดงปฐมเทศนาและเผยแผอรยสจจอยาง

กวางขวางตอเนองจนกอเกดคณะสงฆ

แมพระธรรมวนยจะเปนไปเพอสนตสขของโลกแตกม “ปญหาใหมๆ” ตามมา


ใหแกมากมายตงแตครงพทธกาลจนกระทงปจจบน (เพราะกเลสของคนเปนตนเหต)

นเปนองคประกอบธรรมดาสามญทพวงมากบการเรมตนสงใหมๆ (สตฟ จอบสและ

เพอนรวมงานทราบเรองนด) พระพทธองคทรงบญญตพระวนยและจรยาวตรตางๆ

ทงเพอแกไขปญหาทเกดขนใหมและปองกนปญหาทจะตามมาในอนาคต ตลอดจน

บรหารกจการคณะสงฆดวยพระปรชาสามารถจวบจนเสดจดบขนธปรนพพาน จาก

นนพระสงฆสาวกรนหลงจงรบชวงสบสานงานพระศาสนาตอมาจนถงพทธศตวรรษ

ท 26 เราควรน�าเรองนมาเปนอนสตโดยไมพงกงวลกบ “ปญหาใหมๆ” ทยงมาไมถง

จนกลายเปนวตกจรตบคคลหวาดระแวงแสยงขนกบการสรางสรรคสงใหมๆ ทงนม

ความเปนไปไดเชนกนวาชวตของเราอาจไมยนยาวถงวนท “ปญหาใหมๆ” นนปรากฏ

(สตฟ จอบส ทราบเรองนดกวาเพอนรวมงาน) การสรางของใหมทดกวาขนมาแทนท

ของเกาไมใชเรองงาย แตพระพทธองคกทรงตดสนพระทยบากบนฟนฝาไปตามวถน

เนองจากทรงแจงประจกษแกพระองคเองแลววา “ของเกา” ทมอยนนไมอาจน�าไป

สความส�าเรจดงพระประสงค เราทงหลายพงเจรญรอยตามปฏปทานดวยความไม

ประมาทใหสมกบทเกดมาบนแผนดนธรรมแผนดนทองกนเกด

บคคลผกระทาความเพยรอยแมจะตายกชอวาไมเปนหน

คอไมถกตเตยนในระหวางหมญาต เทวดาและพรหมทงหลาย

อนงบคคลเมอกระทากจของบรษอย ยอมไมเดอดรอนในภายหลง

- มหาชนกชาดก -

ป.ล. การทแมขโมยอาหารมาประทงชวตลกนอยทก�าลงหวโหยนนไมไดเกดขน

อยางลอยๆ แตมสาเหตหลายประการเชอมโยงกนเชน นโยบายทกอปญหาแกประเทศ


การทจรตและใชอ�านาจในทางมชอบของนกการเมองจ�านวนไมนอยฯลฯ อนงการ

ด�าเนนชวตไปบนหนทางสความดบทกขโดยมอนาคตสดใสเปนเปาหมายนนทาทาย

เสมอทงในระดบบคคลและสงคม



ค�ำตำม

เปสโลภกข : การเลาเรยนเปนยงไงบางครบ

พระมหาฯ : ตอนนจบเปรยญธรรม 4 ประโยคแลวครบ ก�าลงเรมเปรยญธรรม 5

เรยนไวยากรณอยางละเอยดและเรยนอภธรรมดวย กะวาจะเรยนทงหมด 3 ปแลวไป

คนควาตอเองไดครบ อยากรพระพทธพจนมานานแลว กลวเปนแบบพระอาจารย

บางรปทเอาพระพทธพจนไปสอนแลวพลาด ทานตงใจสอนดแตเพราะไมมพนฐาน

ภาษาบาลท�าใหเขาใจผดในหลายเรองครบ เดยวนโยมมาใหพระปาสอนกนมาก

สวนมากพระกสอนจากประสบการณตรงของตวเองซงบางทอาจจะมขอจ�ากด

ผมคดวาพงพระพทธเจาดกวา ผมไปอยตางประเทศเคยเจอพระฝรงบางรปสอนตาม

ความเหนของตวเอง ซงถาพจารณาสงททานน�ามาสอนแลวไมถกหลกของเถรวาท

เทาไรครบ กเลยอยากศกษาจรงๆจงๆบาง ไมอยากใหตวเองผดอยางนนครบ

เปสโลภกข : อนโมทนาจรงๆครบและเหนดวยครบเรองภาษาบาล ผมจ�าได

คราวๆวาตอนททานมหาฯไปเรยนบาลแลวพระอปชฌายทราบเรองน ผมนกวาพระ

อปชฌายจะดเพราะเกรงวาทานมหาฯจะลมเรองการภาวนา แตพระอปชฌายกลบ

บอกวา “ด...จะไดเปนทพงของหมคณะ” ชวงเขากรรมฐานฤดหนาวทผานมาผมได

อานหนงสอหลายเลมเชน “กรณสนตอโศก” “กรณธรรมกาย” “ขวางกอนอฐมา

พฒนาเปนแกวมณ” และ “นกวชาการเทศ-ไทย หาความรใหแนใชแคคดเอง” ของ

หลวงพอเจาคณประยทธ (พระพรหมคณาภรณ - ป.อ. ปยตโต) ท�าใหพบกรณทเขาใจ

ผดคดเดาไปเองจ�านวนมาก บางกรณเกดจากความรไมพอ แตบางกรณกจงใจท�าให

ผดเพยนเพราะมจดประสงคแอบแฝง

ผมเคยฟงสมภาษณลกศษยรนใหญของหลวงพอชา ทานไมไดเรยนบาล ทาน


ภาวนาดจตของตวเองแบบพระวดปาทวไป แตทานมหลกอยสองขอเพอปองกน

ความผดพลาดคอ (1) อะไรทสงสย ทานไมท�า จนกวาจะไดคนควาหรอสอบถามผร

ใหแนใจ (2) อะไรทครบาอาจารยไมพาท�า ทานไมท�า ผมพจารณาแลวเหนวาสอง

ประการนปองกนความผดพลาดได โดยเฉพาะขอทสอง เนองจากบางครงแมจะได

สอบถามเทยบเคยงกบผรแลว แตกเลสซงมก�าลงมากมนกยงลบ ลวง พราง ไมให

เราด�าเนนไปตามวถทางทถกตอง ทวาดวยความเคารพในตวครบาอาจารย “อะไรท

ครบาอาจารยไมพาท�า เราไมท�า” จะชวยใหเราผานสถานการณอนยากล�าบากไปได

สาเหตทผมใหค�าจ�ากดความเฟซบคของตวเองวา “รวมวงศกษาพทธศาสนาเถรวาท”

เนองจากปจจบนผมพบวามพระอาจารยหลายรปมกจะเอาโนนนนนมาผสมพนธกบ

เถรวาท เชนแนวธเบต พมา หรอหมบานพลมฯ ซงอาจจะดส�าหรบทานหรอลกศษย

ของทานกได แตโดยสวนตวผมตองการจะเจาะจงลงไปใหชดเจนวา “พทธศาสนา

เถรวาท” ในแบบ “วดปาสายหลวงพอชา” ผมเกดและโตทนน จงอยากเปนอก

เรยวแรงหนงในการรกษาแนวทางนไวครบ

การสอนจากประสบการณตรงมขอดอยคอถาผสอนบารมไมเยอะ ผรบสารมกจะ

เหมาวาเปนเพยงความคดเหนหรอการตความ เมอเปนความคดเหนหรอการตความ ใคร

กคดเหนไดตความได แตถาผสอนบารมสงสงเชนหลวงพอชา การสอนจากประสบการณ

ตรงจะถงใจกวาการสอนแบบถอดเนอความจากต�ารา แตถาผสอนยงอยในระหวาง

สงสมบารม การอางองพระพทธพจนจะหนกแนนกวาครบเพราะมหลกฐานมขอยต

ท�าใหไมตองตอลอตอเถยงกนยดยาว ทงนทงนนผมกยงร�าลกถงอปมาของหลวงพอชา

ทวา “ถาเรารจกมะขามปอมอยางถองแท วนหนงเมอเหนผลไมหลายชนดรวมอยใน

กระจาด เราจะสามารถหยบมะขามปอมขนมาไดทนท” หมายความวาเมอเราปฏบต

จนรวา “อะไรเปนอะไร” แลว ไมวาใครจะอางพระพทธพจนหรอประสบการณตรง


เรากจะสามารถจ�าแนกไดทนทวาสงนเปนไปเพอความดบทกขหรอไม



2516 เกดทอ�าเภอวารนช�าราบ จงหวดอบลราชธาน

2536 เรยนทคณะวจตรศลป มหาวทยาลยเชยงใหม

2539 บวชทวดหนองปาพง จงหวดอบลราชธาน

2553-2554 จ�าพรรษาทวดปาอภยคร ประเทศสหรฐอเมรกา

2555 พ�านกอยตามส�านกสาขาของวดหนองปาพงในประเทศไทย

2556 จ�าพรรษาทวดปาจตตวเวก ประเทศองกฤษ

2557 พ�านกอยตามส�านกสาขาของวดหนองปาพงในประเทศไทย

ผลงำนจดพมพเปนธรรมทำน

2550 Dhamma Design Issue 1: Experimental, บทกวในทวาง

2551 Dhamma Design Issue 2: Evolution, แดนสนทนา

2552 เรองเปนเรอง, หนงรอย, เรองของเรา, เสยงฝนบนภเขา,

Poems on the Road

2553 Pesalocation

2554 Fearless Diary + Spring Talk,

To be Awake + Enchanted Hiking

2555 The Organic Experience, จดชมวว + 38 วน ฉน ซดนย

2556 บทกวในทอน, สาสนจากความเงยบ

2557 ยโรปสบตาหนม, ทตยามวกาล


ผลงำนจดพมพเพอกำรจ�ำหนำย

2553 Dhammascapes (ส�านกพมพพาบญมา)

2556 อะไรเปนอะไร (ส�านกพมพโพสตบคส)

2557 เมอเกรยนไปเรยนธรรม (ส�านกพมพอมรนทรธรรมะ)

2557 สตวสอนธรรม (ส�านกพมพฟลกด)

2557 อเมรกาประสาหนม (ส�านกพมพโพสตบคส)


Designed byDhamma Design Clubin Ubon Ratchathani

เรยนรธรรมะจากวาทกรรมในโลกไซเบอรกบเปสโลภกข

keep calm and carry on

Documents