kenga pleqerishte

2
Kenga pleqerishte eshte kenga e trimerise e variacionit jugor,ne stilin e Lasgushit.Vete kenga eshte proces krijues,i cili identifikohet me shpirtin poetik,qe del nga vetvetja dhe rikthehet perseri ne vetvete Lidhja e poetit me kengen e vendit shprehet ne vargjet: "O kenge pleqerishte!O vjershe e vendit t'em/O fjale qe me dhimsesh e qe me ben ujem/O mall,o psheretime,o vaj-o lot i zi/O shpirt i perveluar qe qan ne syte e mi." -Poeti ate "larg" e vendos,sepse ajo vjen nga thellesira e shekujve,pra eshte trasheguar brez pas brezi ne perjetesi,ndersa" lart" e vendos ne kuptimin qe brezat e kane lartesuarme vepren me shpirtin dhe me zemren e tyre.Kjo duket ne vargjet:"Tash jam i deshiruar se largu te me vish..." dhe:"Si ngrihet qe nga deti nje vale e deshperuar/Nga fund i zemres sate,ti ngrihesh duke vuar." -Strofa e dyte e poezise me zgjon perfytyrimin e luftrave dhe betejave te pofundme te popullit shqiptar,trimeria te cilit ne shekuj ngrihet si nje kenge- vullkan nga mali i varferise dhe mjerimi -Kenga pleqerishte eshte:-kenga e tradites,malli per te shkuaren,dhimbja per te persosuren,vuajtja e krijimit,magjia e artit,himni i trimirise,flaka e shpirtit -procesi i krijimit si dhe vete jeta e poetit,s'mund te kuptohen pa dhimbjen. Vargjet:"Mjerimi i vetvetes te thjevi mes-per-mes/se felli-e pameshire te thjevi dhembja jote"percjellin idene se te krijosh do te thote te pejetosh dhimbjen e vetesakrifikimit,se te krijosh do te thote te sakrifikosh dicka nga vetja.E pare ne kete prizem une mendoj se dhimbja eshte nje ndjenje e larte njerezore,sidomos dhimbja shpirterore,mendoj se dashuria per te persosuren eshte nje dhimbje e bukur,gjithashtu dhimbja e vetesakrifikimit sidomos,e fisnikeron njeriun,dhe gjithashtu meendoj se kuptimi i jetes qendron ne synimin per tu ngjitur me lart... -Mendoj se po te kem lene gjurme te qarta dhe te mira ne kete jete ,nuk ka pse te me dhembe shpirt,i sepse nuk mendoj per vdekjen ,por per perjetesine e vepres sime -ne kete poezi dhe ne shume te tjera ngritja emocionale poetike behet ne formen e piramides.Pasi eshte aritur kulmi,kemi nje zbritje,E gjithe kjo lidhet me nje kerkim apo ngulmim te poetit,qe te hyje ne thellesine e botes natyrore e asaj njerezore. Ky mendim filozofik duket ne vargjet:"Si ngrihet qe nga deti nje vale e deshperuar/Nga fundi i zemres sate, ti ngrihesh duke vuar/E prape porsi vala qe bie serish ne det/Ti bie ne thellesiren e zemeres se vet." -cilesimet dhe emertimet qe i vesh poeti kenges jane:Fjale,mall,peshperime,vaj,lot,shpirt,vale. -Mes ketyre cilesimeve gjejme dhe fjalen shpirt,per te cilen une mendoj se eshte fjala pergjithesuese e te gjitha cilesimeve te tjera.E thene ndryshe ,te gjitha keto cilesime percjellin idene se kenga del nga shpirti i krijuesit. -ne liriken e Lasgushit domethenjet krijohen nepermjet figures.Autori,sidomos ne strofen e dyte,nepermjet figures se perdorur na jep idene e madheshtise,vuajtjes dhe,dhe perjetimit shpirteror te krijimit. -Edhe ritmi i poezise eshte i larte,qe e ben kengen nje himn.Edhe rima e perputhur eshte ne funksion te ketij qellimi artistik. -Per mua figurat celes te poezise jane apostrofi,anafora,pasthirma e metafora.

Upload: eliona-fostergate

Post on 29-Dec-2015

1.405 views

Category:

Documents


17 download

DESCRIPTION

dskdk

TRANSCRIPT

Page 1: Kenga Pleqerishte

Kenga pleqerishte eshte kenga e trimerise e variacionit jugor,ne stilin e Lasgushit.Vete kenga

eshte proces krijues,i cili identifikohet me shpirtin poetik,qe del nga vetvetja dhe rikthehet

perseri ne vetvete

Lidhja e poetit me kengen e vendit shprehet ne vargjet:

    "O kenge pleqerishte!O vjershe e vendit t'em/O fjale qe me dhimsesh e qe me ben ujem/O

mall,o psheretime,o vaj-o lot i zi/O shpirt i perveluar qe qan ne syte e mi."

     -Poeti ate "larg" e vendos,sepse ajo vjen nga thellesira e shekujve,pra eshte trasheguar

brez pas brezi ne perjetesi,ndersa" lart" e vendos ne kuptimin qe brezat e kane lartesuarme

vepren me shpirtin dhe me zemren e tyre.Kjo duket ne vargjet:"Tash jam i deshiruar se largu

te me vish..." dhe:"Si ngrihet qe nga deti nje vale e deshperuar/Nga fund i zemres sate,ti

ngrihesh duke vuar."

    -Strofa e dyte e poezise me zgjon perfytyrimin e luftrave dhe betejave te pofundme te

popullit shqiptar,trimeria  te cilit ne shekuj ngrihet si nje kenge- vullkan nga mali i varferise

dhe mjerimi  -Kenga pleqerishte eshte:-kenga e tradites,malli per te shkuaren,dhimbja per te

persosuren,vuajtja e krijimit,magjia e artit,himni i trimirise,flaka e shpirtit

    -procesi i krijimit si dhe vete jeta e poetit,s'mund te kuptohen pa dhimbjen.

Vargjet:"Mjerimi i vetvetes te thjevi mes-per-mes/se felli-e pameshire te thjevi dhembja

jote"percjellin idene se te krijosh do te thote te pejetosh dhimbjen e vetesakrifikimit,se te

krijosh do te thote te sakrifikosh dicka nga vetja.E pare ne kete prizem une mendoj se dhimbja

eshte nje ndjenje e larte njerezore,sidomos dhimbja shpirterore,mendoj se dashuria per te

persosuren eshte nje dhimbje e bukur,gjithashtu dhimbja e vetesakrifikimit sidomos,e

fisnikeron njeriun,dhe gjithashtu meendoj se  kuptimi i jetes qendron ne synimin per tu ngjitur

me lart...

    -Mendoj se po te kem lene gjurme te qarta dhe te mira ne kete jete ,nuk ka pse te me

dhembe shpirt,i sepse nuk mendoj per vdekjen ,por per perjetesine e vepres sime

   -ne kete poezi dhe ne shume te tjera ngritja emocionale poetike behet ne formen e

piramides.Pasi eshte aritur kulmi,kemi nje zbritje,E gjithe kjo lidhet me nje kerkim apo ngulmim

te poetit,qe te hyje ne thellesine e botes natyrore e asaj njerezore. Ky mendim filozofik duket

ne vargjet:"Si ngrihet qe nga deti nje vale e deshperuar/Nga fundi i zemres sate, ti ngrihesh

duke vuar/E prape porsi vala qe bie serish ne det/Ti bie ne thellesiren e zemeres se vet."

   -cilesimet dhe emertimet qe i vesh poeti kenges

jane:Fjale,mall,peshperime,vaj,lot,shpirt,vale.

   -Mes ketyre cilesimeve gjejme dhe fjalen shpirt,per te cilen une mendoj se eshte fjala

pergjithesuese e te gjitha cilesimeve te tjera.E thene ndryshe ,te gjitha keto cilesime percjellin

idene se kenga del nga shpirti i krijuesit.

    -ne liriken e Lasgushit domethenjet krijohen nepermjet figures.Autori,sidomos ne strofen e

dyte,nepermjet figures se perdorur na jep idene e madheshtise,vuajtjes dhe,dhe perjetimit

shpirteror te krijimit.

    -Edhe ritmi i poezise eshte i larte,qe e ben kengen nje himn.Edhe rima e perputhur eshte ne

funksion te ketij qellimi artistik.

     -Per mua figurat celes te poezise jane apostrofi,anafora,pasthirma e metafora.

    -Metaforat pergjithesisht jane emra e folje si;ovjershe,o fjale,o mall,o psheretime,qan

ngrihet,shuhet e tj.

    -Perdorimi i dendur i trepikshit (retishences) nderthurur me shkallezimin dhe enumaracionin

krijon efektin e mbajtjes se frymes pezull,ne uinison te ritmikes se larte te vargut.

    -Poezia eshte shkruar me varg trembedhjete-rroksh,i cili luan  rol ne krijimin e efekteve

zanore qe tek qetesia e deri tek bubullima.Kete rol e luan me gjatesine e tij,si dhe me mjete

letrare si retishencat,metaforat,enumeracionet,shkallezimet etj 

Page 2: Kenga Pleqerishte

g