KHÁM BỆNH NHÂN KHÓ THỞ TS. Trần Hoàng Thành

ĐỊNH NGHĨA

- Khó thở là thuật ngữ lâm sàng sử dụng để chỉ một tình trạng thiếu thở hoặc thở hổn hển. Khó thở có thể xẩy ra ở những người khoẻ mạnh sau các stress ( như sau gắng sức, do ở độ cao ...), nhưng ở bệnh nhân có các bệnh cơ bản thì khó thở có thể xẩy ra tự nhiên hoặc sau gắng sức nhẹ.

NGUYÊN NHÂN KHÓ THỞ

I. CÁC NGUYÊN NHÂN TẠI PHỔI:

Các bệnh của nhu mô, màng phổi, phế quản: - Viêm phổi, bệnh bụi phổi, bệnh phôỉ tắc nghẽn mạn tính,

HPQ, ung thư phổi ...

- TDMP, TKMP

II. CÁC NGUYÊN NHÂN NGOÀI PHỔI Tim mạch – suy tim do các nguyên nhân khác nhau

Thần kinh: do chấn thương lồng ngực, sọ não, do nhiễm

độc – các loại khí độc (CO2, khí đốt ...)

Rối loạn chuyển hoá – acid máu

TRIỆU C HỨNG LÂM SÀNG

I. TOÀN THÂN:

Tình trạng ý thức: rối loạn, hôn mê Thân nhiệt, mạch, huyết áp Tư thế bệnh nhân (ngồi, nằm đầu cao ...) Tình trạng da, niêm mạc: tím môi & đầu chi hay toàn thân Các dấu hiệu khác

TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG

II. CƠ NĂNG:

1. Khó thở: (khai thác các đặc điểm & tính chất)

Hoàn cảnh xuất hiện: tự nhiên, sau gắng sức, do thay đổi thời tiết, dị ứng, sặc thức ăn (ở những BN có rối loạn ý thức, hôn mê), dị vật đường thở (đồ chơi, răng giả...)

TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG

Khó thở ở thì nào: hít vào, thở ra hoặc cả hai thì Khó thở từng cơn hay liên tục Tiến triển của khó thở Tiếng thở rít Cò cử

2. Các triệu chứng kèm theo:

ho (đờm, khạc mủ, máu), đau ngực ...

Hội chứng xâm nhập

TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG

III. TRIỆU CHỨNG THỰC THỂ

2. Nhìn: Tần số thở, kiểu thở: Kussmaul, Cheynes Stockes,

nhanh, hay chậm & nông hoặc sâu Mùi thở

Hình dạng lồng ngực Di động của lồng ngực theo nhịp thở Hoạt động của các cơ hô hấp phụ - Hiện tượng co kéo

các khoang gian sườn, rút lõm hố trên & dưới mũi ức Các vết xây xát, bầm tím, hay lỗ thủng trên thành ngực,

tuần hoàn bàng hệ Khám mũi, họng....

TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG

2. Sờ: . Rung thanh tăng, giảm hoặc mất. . Tiếng lạo xạo . Tiếng lép bép . Tìm điểm đau chói3. Gõ: đục hay vang4.Nghe: . Ran ướt . Ran khô . Các tiếng bất thường khác (tiếng cọ

màng phổi, tiếng cọ màng tim ...)

TRIỆU CHỨNG CẬN LÂM SÀNG

1. Xquang tim phổi2. Chức năng hô hấp: VC, FEV1, chỉ số Tiffeneau,

RV (thẻ tích cặn) ...3. Khí máu: độ bảo hoà ôxy (SaO2), PaO2, PaCO2,

dự trử kiềm, pH4. Các xét nghiệm sinh hoá máu: ure, creatinin,

glucose, men gan5. Điện tâm đồ6. Các xét nghiệm khác: chọc dịch màng phổi, siêu

âm tim, soi phế quản ...

KHAI THÁC TIỀN SỬ

Tiền sử dị ứng: thức ăn, thuốc, hoá chất ... Tiền sử các cơn khó thở Tiền sử bệnh tật