khanh kiet tai chinh z core

7/25/2019 Khanh Kiet Tai Chinh z Core

1/136

Page - 0

BO GIAO DUC VA AO TAOTRNG AI HOC KINH TE TP. HO CH MINH

------

Huynh Cat Tng

Khanh kiet tai chnh va ng dung mohnh Z-Score trong d bao khanh kiet

tai chnh

CHUYEN NGANH: KINH TE TAI CHNH NGAN HANGMA SO: 60.31.12

LU N V N TH C S KINH TE

Ngi hng dan khoa hoc: PHO GIAO S TIEN SY

PHAN TH BCH NGUYET

THANH PHO HO CH MINH NAM 2008

0


2/136


3/136

Page - 2

2.1 KHI QUT VL THUYT KIT QUTI CHNH .....................24

2.2. C IM KHNH KIT TI CHNH MT SNC CHU 262.2.1. Hon cnh nghin cu .................................................................26

2.2.2. Nhng nhn tph sn ................................................................29

2.2.3. Quyn li ca chnv nh hng ca hthng lut php ng

.......................................................................................................33

2.2.4. c trng ca doanh nghip........................................................38

2.3. CC BI HC VGII PHP I PH KHNH KIT TI CHNH

.......................................................................................................45

2.3.1. Hon cnh nghin cu .................................................................45

2.3.2 Cchvn, mi quan tm v nguyn l vn hnh ...................47

2.3.3. Kit quhthng v ti cu trc doanh nghip ..........................53

KT LUN CHNG II: .............................................................................64

CHNG III: KHNH KIT TI CHNH VIT NAM ......... 66

3.1 NHNG YU TTHCH(VM) NH HNG N HNH VI

CA CC CNG TY KIT QUTI CHNH ..........................................68

3.1.1. Cu trc shu v kit quti chnh ..........................................68

3.1.2. Lut php/ chnh quyn v kit quti chnh ..............................70

3.1.3. Spht trin ti chnh v kit quti chnh ................................71

3.2. CSPHP L VPH SN DOANH NGHIP VIT NAM....73

3.3. THC TRNG NH GI XP HNG TN NHIM DOANH

NGHIP VIT NAM.................................................................................87

3.4. TNH HNH NXU V M HNH CNG TY XL NXU

VIT NAM.....................................................................................................92

3.4.1. Thc trng nxu ti Vit Nam..................................................92

3.4.2. M hnh cng ty mua bn nv ti sn tn ng DATC............94

2


4/136

Page - 3

KT LUN CHNG III:............................................................................99

CHNG IV: CC GII PHP NNG CAO KHNNG DBO V GII QUYT MT CCH HIU QUTNH TRNG

KHNH KIT TI CHNH CA CC DOANH NGHIP VIT

NAM ..................................................................................... 101

4.1 NG DNG M HNH Z-SCORE VO VIT NAM DON KH

NNG KIT QUTI CHNH..................................................................1014.1.1. Cc kch bn nghin cu............................................................101

4.1.2. Nhng iu cn lu khi sdng m hnh Z-Score ................104

4.2. CC GII PHP NNG CAO KHNNG DBO V GII

QUYT HIU QUTNH TRNG KHNH KIT TI CHNH DOANH

NGHIP VIT NAM...............................................................................105

4.2.1 Nng cao tnh minh bch v trch nhim ca thng tin .............105

4.2.2 Pht trin hthng nh gi xp hng tn nhim doanh nghip theo

tiu chun quc t ................................................................................112

4.2.3 Hon thin Lut ph sn v cc vn bn c lin quan................113

4.2.3.1 Tp trung vo cc gii php tng cng tnh thc thi ca

Lut Ph Sn ........................................................................................113

4.2.3.2 Sm ban hnh quy nh hng dn thtc ph sn cho cc

TCTD...................................................................................................116

4.2.4 Ban hnh cc quy nh htrnng cao hiu quhot ng ca

DATC ..................................................................................................122

KT LUN CHNG IV: .........................................................................124

KT LUN CHUNG: ...................................................................................................126

TI LIU THAM KHO

PHLC

3


5/136

Page - 4

CC TVIT TT

DATC: Debts and Assets Trading Company:

Cng Ty Mua Bn Nv Ti Sn

Tn ng ca doanh nghip

DN: Doanh nghip

DNNN: Doanh nghip nh nc

EBIT: Earning before interest and tax:Li

nhun trc thuv li vay

MDA: Multiple discriminant analysis: Phn tch

a bit thc

MVE: Market value of equity: Gi trthtrng

ca vn chshu

NHNN: Ngn hng nh nc

NHTM: Ngn hng thng mi

RE: Retained earnings: Li nhun gili

S: Sales: Doanh thu

TA: Total assets: Tng ti sn

TCTD: Tchc tn dng

TL: Book value of total liabilities: Gi tr

ssch ca nTTCK: Thtrng chng khon

XHTD: Xp hng tn dng

4


6/136

Page - 5

DANH MC CC BNG

Trang

Bng 1.1 Bin trung vv kim nghim mc ngha ........................................... 10

Bng 1.2 Kt quphn loi ca mu gc. ............................................................. 12

Bng 1.3 Kt quphn loi mu cho thi gian hai nm trc ph sn ................. 13

Bng 1.4 Kt qusp xp mu thcp ca cc cng ty ph sn........................... 13

Bng 1.5 Phn loi v chnh xc ca m hnh dbo ph sn ......................... 17Bng 1.6 M hnh iu chnh Z-Score: Phn loi kt qu, trung bnh nhm, ranh

gii im phn bit................................... ............................................................. 19

Bng 1.7 Xp hng tri phiu Hoa Kquy i da trn EMS .............................. 20

Bng 2.1 Cc c im chnh ca o lut ph sn mt snc Chu .......... 34

Bng 2.2 Quyn gii chn, hiu qulut php, v ngun gc lut ph sn ....... 36

Bng 2.3 Thng k tm tt c im doanh nghip (tng mu)............................ 40

Bng 2.4 Thng k tm tt cc vnp n ph sn trong nm 1997 v 1998...... 42

Bng 2.5 c im ca cng ty bkit quti chnh............................................. 43

5


7/136

Page - 6

LI NI U

1. L DO NGHIN CU TI

Don khnh kit ti chnh l i tng nghin cu ca Qun trti chnh DN. K

tcng trnh nghin cu ca Altman (1968), nhiu nh nghin cu khc cgng

ci tin v ti to li nhng nghin cu trn trong cc thtrng vn khc nhau trn

thgii (xem Altman (1968), Deakin (1972), Altman v cc cng s(1977), Taffler

(1984), Zavgren (1985), Theodossiou (1993), Ginoglou v cc cng s(2002)). Tuy

nhin, trong bi cnh cc nn kinh tmi ni, ti ny khng c ch lm chyu v lch sngn ngi ca cc th trng ti chnh ca cc nn kinh tny. D

rng tnh trng ph sn DN c tha nhn l mt vn ca cc nc kinh tpht

trin (Altman v cng s, 1979), cc cng ty hot ng ti cc nn kinh tmi ni

cng khng phi l ngoi l.

Kit quti chnh (financial distress) xy ra khi doanh nghip khng p ng c

cc ha hn vi chnhay p ng mt cch kh khn. i khi kit quti chnh

a n ph sn, i khi n chc ngha l cng ty ang gp kh khn, rc ri vtichnh.

Kit quti chnh rt tn km. Cc nh u tlun lo ngi rng cc doanh nghip

c vay nc ths ri vo tnh trng kit qu ti chnh, iu ny c phn nh

trong gi trthtrng hin ti ca chng khon ca doanh nghip .

Chi ph kit quti chnh bao gm:

- Chi ph ph sn gm cc chi ph trc tip nh lph ta n v cc chi ph

gin tip phn nh cc kh khn trong vic qun l mt cng ty ang bti t

chc.

Chi ph kit quti chnh nhng cha ph sn:-

Cc mu thun quyn li gia tri chv cng ca DN trong kit quti

chnh c tha n cc quyt nh yu km vhot ng v u t. Cc c

ng hnh ng v quyn li c nhn c thchuyn ri ro thsang cho cc

chngnh chu, bng cch thi hnh cc tr chi lm gim tng gi trca

6


8/136

Page - 7

Cc iu khon trong hp ng nc thit kngn nga cc tr chiny. Nhng cc iu khon ny li lm gia tng chi ph son tho, gim st,

v thc thi hp ng n.

Mt cu hi c t ra l, trong thc tlm thno c thdbo mt cng ty

c khnng bkit qu ti chnh m khng phi tn qu nhiu cng sc phn

tch mt khi lng khng l cc thng tin nh lng v nh tnh ca mt doanh

nghip. Cu trli l c th bng cch sdng m hnh Z-Score. y l mt m

hnh tng i n gin, nhng c khnng phn bit tt mt cng ty kit quti

chnh sp ph sn v mt cng ty lnh mnh. Mt c tnh chung ca cc cng ty b

ph sn l chsZ tnh theo m hnh thhin mt xu hng xi mn theo thi gian.

Do mc chbo l kh r rng.

Thm vo , trong thc t, hnh vi ca DN snhthno khi lm vo tnh trng

khnh kit ti chnh? l mt cu hi c rt nhiu p n khc nhau, chyu l do

c im ca DN v mi trng vm cc quc gia khc nhau l khng ging

nhau. V dcthnhlut php vph sn. Trn thgii hin nay lut php ph

sn c ba gc chnh l gc t lut nc Php, c hay Anh. Nhng b lut c

ngun gc Anh v c nghing vbo vquyn li ca chn, trong khi blut

c ngun gc tPhp li nghing vbo vquyn li ca con n. Nhng yu t

ny quy nh li ng xcho cc DN hot ng trong mi trng .

Trong iu kin Vit Nam, nhng kin thc ni trn l v cng cn thit. Theo La

Porta v Lopez de Silanes, khi quyn theo lut php ca gii chnc bo mtt, con ng tn dng ca cc DN c mrng kh ng k, cng nhthi

vi brng v bsu ca thtrng n. y l iu ht sc quan trng i vi mt

thtrng kht vn v ang tng trng nng nhVit Nam.

gic vm hn, cc chnh phphi hnh ng nh thno trong tng hp

khng hong ti chnh hthng, nhtrng hp khng hong ti chnh ng vo

nm 1997-1998, khi m hng lot DN cng lm vo tnh trng khnh kit cng

7


9/136

Page - 8

2. MC CH NGHIN CU CA TI

Thnht, gii thiu qu trnh thit lp m hnh Z-Score v cc thnghim vsc

mnh dbo ca m hnh vkhnng ph sn ca DN.

Thhai, gii thiu cc c im v phng cch gii quyt khnh kit ti chnh

mt snc Chu .

Thba, gii thiu cc c th ca nn kinh tVit Nam, Lut ph sn trong tng

quan vi vn khnh kit ti chnh, ng thi cp n m hnh x l nxu

ca Vit Nam nhl mt phng cch cu trc ti chnh DN khng dng phng

cch ph sn qua ta n.

Tht, p dng m hnh Z-Score cho cc DN Vit Nam trong vic dbo khnng

ph sn.

Thnm, xut mt sbin php htrdbo v gii quyt hiu qutnh trng

khnh kit ti chnh Vit Nam thng thng qua nhng ci cch vm vkinh t.

3. I TNG V PHM VI NGHIN CU

Lun vn lin quan n nhiu lnh vc khc nhau nh kinh t, ti chnh, lut

phpcphm vi trong v ngoi nc. Tuy nhin, lun n chtp trung vo cc

vn chnh vdbo, gii quyt tnh trng khnh kit ti chnh cho DN km theonhng gii php tm vm v vi m gn lin vi n. Cc vn khc chng

vai tr lin quan.

4. PHNG PHP NGHIN CU

Phng php nghin cu c sdng chyu v xuyn sut l phn tch duy vt

bin chng kt hp vi phng php thng k m t.

8


10/136

Page - 9

5. CC NG GP MI CA LUN VN

Thnht, lun vn trnh by c hthng tng i hon chnh vqu trnh thit

lp mt m hnh dbo kh ni ting trn thgii, nhng cn t c sdng Vit Nam l m hnh Z-Score.

Thhai, lun vn phn tch tng hp cc c im v kinh nghim i ph vi

vn khnh kit ti chnh DN trn thgii, c bit l mt snc ng ,

trn cs rt ra c nhng bi hc c thp dng Vit Nam.

Thba, phn tch c im c th ca DN Vit Nam i vi vn khnh kit ti

chnh. Qua tm ra nhng kh khn cng nhnhng hn chca cu trc shu,

mi trng lut php trong vic dbo v gii quyt c hiu qutnh trng khnh

kit ti chnh DN.

Tht, a ra gii php dng m hnh Z-Score dbo khnng ph sn DN Vit

Nam, ng thi a ra cc phng cch htrdbo v gii quyt hiu qutnh

trng khnh kit ti chnh.

6. KT CU CA LUN VN

Ngoi phn mu v kt lun, lun vn c trnh by theo kt cu nhsau:

Chng I: Tng quan vphn tch chsv m hnh dbo

Chng II: Nghin cu c im khnh kit ti chnh v cc bin php i ph

mt snc Chu .

Chng III: Vn khnh kit ti chnh Vit Nam

Chng IV: Cc gii php nng cao khnng dbo v gii quyt hiu qutnh

trng khnh kit ti chnh ca DN Vit Nam

9


11/136

Page - 10

CHNG I: TNG QUAN VPHN TCH CHS

V M HNH DBO

1.1. PHN TCH CHSTRUYN THNG

Snhn bit hot ng ca doanh nghip v nhng kh khn ti chnh l mt ch

c thuc gii quyt cthkhi phn tch cc chsti chnh. Trc khi pht

trin cc thc o nh lng hot ng ca doanh nghip, mt stchc c

thit lp cung cp mt m hnh nh tnh cc thng tin nh gi tnh trng tn

dng ca cc thng gia cth. Chng hn, tin thn ca Hng Dch v thng tinquc tDun & Bradstreet ni ting ngy nay, c thnh lp nm 1849 Incinnati,

Ohio, chuyn cung cp cc iu tra tn dng c lp. Tp hp cc nghin cu chnh

thc lin quan n dbo tht bi doanh nghip c thc hin trong nhng nm

thp nin 1930.

Mt tc phm kinh in trong lnh vc phn tch chsv xp hng ph sn c

thc hin bi Beaver 1967. Cc phn tch kthut n bin ca m hnh dbo ph

sn ny thit lp nn mng cho cc nlc sdng kthut a bin cho cc tc

gikhc i theo. Beaver tm ra mt scc chbo c thphn bit cc mu bao

gm cc cng ty ph sn v khng ph sn cho thi gian n nm nm trc khi

ph sn. M hnh Z-Score sdng k thut phn tch a bin ny. Mt nghin

cu tip theo ca Deakin (1972) sdng 14 bin nhBeaver phn tch, nhng

Deakin p dng nhng bin ny trong mt lot cc phn tch a bit thc.

Nhng nghin cu cp trn ngm chra mt khnng nht nh ca cc chsnhl cc cng cdbo ph sn. Nhn chung, nhng chso lng khnng

sinh li (profitability), kh nng thanh khon (liquidity), v kh nng thanh ton

(solvency) c tha nhn nhl nhng chbo quan trng nht. Thttm quan

trng ca cc loi l khng r rng do hu ht mi nghin cu u trch dn chs

khc nhau nhl chbo quan trng nht dbo bt n DN.

Mc d nhng cng trnh trn thit lp c khi qut mc quan trng, cch

thc thc hin v xu hng ca nhng o lng cth, tuy nhin, sp dng cc

10


12/136

Page - 11

1.2. PHNG PHP PHN TCH A BIT THC

Sau khi cn nhc klng bn cht ca vn v mc ch phn tch, Altman

chn phng php phn tch a bit thc (MDA=Multiple Discriminant Analysis).

Mc d khng c ph bin nh phng php phn tch hi quy (regression

analysis), MDA c sdng trong nhiu nghin cu tkhi c p dng u tin

thp k30 ca thk20. Sut nhng nm trc, MDA c sdng chyutrong sinh vt hc v khoa hc nghin cu hnh vi. Trong nhng nm gn y, k

thut ny c s dng ngy cng ph bin trong gii hc thut cng nh trong

thc tin. Altman v ng s(1981) tho lun vphn tch bit thc mt cch

kh su sc v xem xt mt vi ng dng ca n vo lnh vc ti chnh.

MDA l mt kthut thng k dng phn loi mt quan st vo mt trong vi

nhm da theo nhng c im c bit ca quan st. N c s dng ch yu

11


13/136

Page - 12

Sau khi cc nhm c thit lp, d liu c thu thp theo mc ch ca nhm;

MDA trong hnh thc n gin nht ca n l cgng xy dng quan htuyn tnh

ca nhng c im m chng c th phn bit tt nht cc nhm (cng ty) vi

nhau. Nu mt i tng cth, nhmt cng ty, c cc c im (cc chsti

chnh) c thnh lng cho cc cng ty trong phn tch, th phng php MDA c

thxc nh mt bhstng quan ca bit thc. Khi nhng hsny c p

dng vo cc chshin hu, sto cscho vic phn loi vo mt trong nhng

nhm nh danh.

Kthut phn tch a bit thc c u im l xem xt cn nhc ton btp hp cc

c im chung ca cc cng ty tng ng, cng nhstng tc ln nhau ca cc

c im ny. Trong khi , mt nghin cu n bin chc thcn nhc cc cng

co lng c sdng cho nhm chnh trc ti mt thi im.

Mt u im khc ca phn tch a bit thc l sgim phm vi ca cc nh phn

tch, l, tmt scc bin c lp khc nhau n chcn G-1 i lng, G

bng vi snhm gc. Nghin cu y c cp vi hai nhm, bao gm nhm

cc cng ty ph sn v nhm cc cng ty khng ph sn. V vy, vic phn tch

c chuyn i hon ton thnh hnh thc n gin nht: mt i lng. Chcnng bit thc, ca mu Z=V1X1+V2X2++VnXnchuyn i nhng gi trca bin

c bit thnh mt im sbit thc n, hay gi trZ, m vsau c dng xp

hng mc tiu,

Trong :

- V1, V2, Vn= cc hsbit thc, v

- X1, X2, Xn= cc bin c lp

12


14/136

Page - 13

Phn tch a bit thc tnh ton hsbit thc Vi, trong khi cc bin c lp Xi

l cc gi trthc.

Khi sdng cc chsti chnh nh gi khnng ph sn cng ty, c l do tin rng vi chso lng nht nh sc quan htng quan hay cng tuyn cao

vi cc chskhc. cho kha cnh ny khng trm trng phn tch bit thc, ta

phi chn la cn thn cc bin dbo. cng l mt u im vtnh mm do

ca m hnh vi mt lng tng i nhcc chso lng uc chn m c th

truyn t lng ln thng tin. Nhng thng tin ny c thbiu hin skhc nhau

rt ln gia cc nhm khc nhau, nhng vn l c hay khng nhng khc bit

quan trng l iu ng quan tm hn ca qu trnh phn tch.

C lu im cbn ca phn tch a bit thc trong vic gii quyt vn phn

loi cng ty l khnng phn tch ton bbin ca mt i tng mt cch ng

thi hn l kim tra tun tcc c im cc bit ca i tng . Ging nhcc

chng trnh ng thng v tng th ci thin k thut truyn thng trong d

ton ngn sch vn, xu hng phn tch a bit thc so vi phn tch chstruyn

thng c tim nng sa i mt cch ng n cc bt n. Mt cch r rng, skt

hp cc chsc phn tch vi nhau c thloi bnhng im mp mv phn

loi sai c th c nh thy nhng nghin cu phn tch ch s truyn thng

trc .

Nh ta s thy, m hnh Z-Score l mt phn tch tuyn tnh trong nm chs

c gn trng smt cch khch quan v cng vi nhau thnh mt chsduy nht

m n strthnh nn tng cho vic phn loi cng ty vo cc nhm cn phn tch,

kit quhay khng kit qu.

1.3. M HNH Z-SCORE

Khi nghin cu thit lp m hnh Z-Score, Altman thc hin cc bc nhsau:

BC 1: SCHN MU

Mu ban u bao gm 66 cng ty vi 33 cng ty mi nhm. Nhm ph sn (kit

qu) (nhm 1) l nhng nh sn xut np n ph sn theo chng 10 ca Lut

13


15/136

Page - 14

Ph Sn Hoa Ktrong giai on 1946 n 1965. Thi k20 nm khng phi l s

chn la tt nht bi v cc chstrung bnh cng chu nhng thng trm theo thi

gian. Mt cch l tng, chng ta schn danh sch cc chsgiai on t dbo cc cng ty khc trong giai on tip theo t+1. Khng may, iu ny l khng

ththc hin bi v shn chvdliu.

Nhn thy rng nhm ny l khng hon ton thun nht, (bi v skhc nhau v

ngnh v kch ccng ty), Altman cgng thc hin sla chn cn thn cc

cng ty khng ph sn (khng kit qu).

Nhm hai bao gm mt mu ghp i ca cc doanh nghip sn xut c chn t

csphn loi ngu nhin. Cc cng ty c phn lp bi ngnh v kch cdoanh

nghip, vi phm vi ti sn c gii hn nghim ngt t1 triu USD n 25 triu

USD. Gi tr ti sn trung bnh ca cc cng ty trong nhm 2 (9.6 triu USD) ln

hn mt t so vi nhm 1, nhng hai nhm c kch cti sn nhnhau l iu

dng nhkhng cn thit. Cc cng ty trong nhm 2 vn cn hot ng trong thi

gian phn tch. Cng vy, dliu thu thp tcng cc nm cho cc cng ty ph sn.

i vi thmu u tin, dliu c xy dng tcc dliu bo co ti chnh k

hn mt nm bo co trc khi ph sn. Dliu uc xy dng tSTay Ngnh

ca tchc Moody v tcc bo co c chn lc hng nm. Thi gian cht trung

bnh ca cc bo co ti chnh l 7 thng ri (thi gian gia kt thc nm v hon

thnh bo co) (lead-time).

Mt chi tit quan trng l xc nh cti sn ca nhm c ly mu. Quyt nh

loi bcc cng ty nh (ti sn di 1 triu USD) v cc cng ty rt ln ra khi

mu l cn thit cho phm vi ti sn cc cng ty trong nhm 1. Thm vo , vvic ph sn ca cc cng ty cln l rt him trc nm 1966. iu ny thay

i tnm 1970 vi sxut hin vi vph sn rt ln v dnhPenn Central R.R.

Nhng vph sn cc ngnh cng nghip cng xut hin ngy cng nhiu kt

nm 1978. Tnh chung, c t nht 100 vph sn theo chng 11 vi ti sn hn 1

tUSD ktnm 1978 (l nm ban hnh lut ph sn mi)

14


16/136

Page - 15

Nhng ch trch thng thy l i vi cc ch s ti chnh, v bn cht, s liu

thng k cho thy chng chu snh hng ca yu tkch cdoanh nghip, v do

nn loi btc ng ca yu tny trong phn tch. M hnh Z-Score xut hinc thp ng c nhu cu ny.

BC 2: LA CHN BIN

Sau khi hnh thnh c khi nim nhm v chn c cng ty, n vic thu thp

cc bng cn i v cc bo co kt qukinh doanh. Bi v slng ln bin c

tm thy u l nhng chbo quan trng cho cc vn ca cc cng ty trong cc

nghin cu qu kh, mt danh sch gm 22 chshu ch c thu thp nh

gi. Cc bin c phn thnh 5 nhm, bao gm nhmchs thanh khon, nhm

chsli nhun, nhm chsn by, nhmchskhnng thanh tonv nhm

chshot ng. Cc chsc chn trn cstnh phbin vhc thut v kh

nng tng thch i vi cng trnh nghin cu, v c mt vi ch smi trong

phn tch ny.Nghin cu ca Beaver (1967) kt lun rngchsdng tin trn n

l chschbo n mnh nht. Chsny khng c xem xt trong cng trnh

ny bi v thiu dliu nht qun v chnh xc vkhu hao v dng tin. Tdanh

sch 22 chs, 5 chs c chn v chng thhin tt nht trong vic lin

kt don ph sn cng ty. Cc chsny khng bao gm tt ccc bin squan

trng nht c o lng mt cch c lp. t c tp hp cc bin scui

cng, cc thtc sau c sdng: (1) quan st mc ngha thng k ca cc

chc nng thay thkhc nhau, bao gm vic xc nh phn ng gp tng i ca

cc bin sc lp; (2) nh gi stng quan gia cc bin sc lin quan; (3)

quan st chnh xc vmt dbo ca cc tp hp bin; v (4) nh gi ca ccchuyn gia.

Bit thc cui cng uc thhin nhsau:

Z = 0.012X1+0.014X2+0.033X3+0.006X4+0.999X5

Trong :

X1= working capital/total assets = Vn lu ng/ Tng ti sn,

X2= Retained earning/ total assets = Li nhun gili/ Tng ti sn

15


17/136

Page - 16

X3= Eanring before tax and interest/ total assets = Li nhun trc thuv li vay/

Tng ti sn,

X4= Market value equity/ book value of total liabilities = Gi trthtrng ca vnCSH/ gi trssch ca nphi tr,

X5= Sales/total assets = Tng doanh thu/ Tng ti sn, v

Z= overall index = chstng hp,

Ch rng, m hnh khng c mt hng sno (sgii hn). bi v cc phn

mm cthc sdng, v kt qul, im sgii hn tng ng gia hai nhm

khng phi l 0. Phn mm khc, nhSAS v SPSS, c mt hng s, m n chun

ha im gii hn 0 nu smu ca hai nhm l bng nhau.

BC 3: GII THCH CC BIN S

X1, working capital/total assets (WC/TA) = Vn lu ng/ Tng ti sn

Chsworking capital/ total assets, thng c tm thy trong cc nghin cu v

cc trc trc DN, l mt cng co lng thanh khon rng ca cc ti sn ca

cng ty tng ng vi tng vn. Working capital c nh ngha nh l skhc

nhau gia current assets ti sn lu ng v current liabilities- nngn hn. Tnh

thanh khon v c im vkch thc c cn nhc r nt. Thng thng, mt

cng ty tri qua mt thi klhot ng ko di sc ti sn lu ng bco li so

vi tng ti sn. Trong ba chsthanh khon c nh gi, chsny tra l ch

sng gi nht. Hai chsthanh khon khc c kim tra l current ratio- chs

thanh ton hin hnh v quick ratio chsthanh ton tc thi. Chng xem ra km

hu ch v phthuc vo khuynh hng bo thca mt vi cng ty tht bi.

X2, retained earnings/total assets (RE/TA) = Li nhun gili/ Tng ti snLi nhun gi li th hin tng s thu nhp c ti u t hay mc l ca mt

doanh nghip trong sut thi gian tn ti ca n. Chsny cng c xem nhl

thng dkim c tqu trnh hot ng. iu ng ch l chsny phthuc

vo svn ng thng qua ti cu trc v tuyn bchia ctc, vn khng phi l

i tng nghin cu ca nghin cu ny, c thhiu rng mt xu hng sc

16


18/136

Page - 17

hnh thnh thng qua ti t chc, hoc chnh sch chia c tc hoc nhng iu

chnh ph hp trong cc ti khon kton.

Mt kha cnh mi th vvchsli nhun gili l khnng o lng li nhuntch ly theo thi gian. Thi gian hot ng ngn hay di ca mt cng ty c cn

nhc hon ton ch s ny. V d, cc cng ty tr thng th hin mt ch s

RE/TA thp bi v n cha c thi gian tch ly li nhun. V vy, c th lp

lun l cc cng ty trmt mc no bphn bit i xtrong phn tch ny,

v khnng cc cng ty ny uc xp vo nhm ph sn l cao hn mt cch tng

i so vi cc cng ty c thi gian hot ng nhiu hn. Nhng l iu chnh

xc trong th gii thc. Cc cng ty d b ph sn nhng nm u hot ng.

Trong nm 1993, khong 50% scc cng ty bph sn trong tmt n 5 nm u

hot ng (Dun & Bradstreet, 1994).

Thm vo , chsRE/TA o lng n by ca mt doanh nghip. Nhng cng

ty vi mc RE cao, so vi TA, c thti trti sn thng qua vic gili li nhun

v khng sdng nhiu n.

X3, Earnings before Interest and taxes/Total assets (EBIT/TA)=Li nhun

trc thuv li vay/Tng ti sn (chshiu sut sdng ti sn)

Chsny o lng nng sut tht ca ti sn doanh nghip, mt cch c lp vi

thu v vay n. Bi v s sinh tn ti hu ca mt doanh nghip l da vo kh

nng to ra tin ca ti sn, chsny xut hin rt hay trong nghin cu lin quan

n tht bi doanh nghip. Hn na, vic mt khnng thanh ton trong cc trng

hp ph sn xy ra khi tng nln hn gi trng ca ti sn cng ty vi gi tr

c xc nh da trn khnng sinh li ca ti sn. Chsny c khnng chbo tt hn cc chssinh li khc, kcdng tin.

X4, Market value of Equity/Book value of total liabilities (MVE/TL) = Gi tr

thtrng ca vn chshu /Gi trssch ca n

Vn chshu c o lng bi gi trthtrung ca tt ccphiu, cphiu u

i v cphiu thng, trong khi nbao gm cnngn hn v ndi hn. Chs

ny o mc c thst gim vmt gi trca ti sn cng ty (o lng bi gi

17


19/136

Page - 18

trth trng ca vn chshu v n) trc khi nvt qu ti sn v cng ty

mt khnng thanh ton. V d, mt cng ty vi gi trthtrng ca vn chs

hu l 1000 USD, v nl 500 USD c thchu c sst gim 2/3 gi trti sntrc khi mt khnng thanh ton (st 2/3 ti sn tc l tng gi trti sn cn li

=1/3*(1000+500)=500 USD). Tuy nhin, cng mt cng ty vi 250 USD gi trvn

chshu sbmt khnng thanh ton nu ti sn gim chcn 1/3 gi tr. Chs

ny bsung kch thc gi trthtrng m hu ht cc nghin cu ph sn khc

khng cp n.

X5, Sales/Total assets (S/TA) = Tng doanh thu/ Tng ti sn

Chsdoanh thu trn tng ti sn l mt chsti chnh tiu chun minh ha cho

khnng to ra thu nhp ca ti sn doanh nghip. N l mt thc o khnng

qun tr trong mi trng cnh tranh. Chscui cng ny kh quan trng nhng

n l chskm quan trng nht da trn csc th. Tht ra, da trn cc kim

nh mc ngha bng thng k n bin, n khng nn xut hin. Tuy nhin, bi

v mi quan h duy nht ca ca n vi cc bin s khc ca m hnh, ch s

sales/total assets xp hng thhai trong vic gp phn vo khnng phn bit tng

thca m hnh. Tuy nhin, c skhc bit ln vdoanh thu gia cc ngnh, v

Altman spht trin mt m hnh thay th(Z) m khng c chtiu X5phn sau.

IM CN CH

Mi ngi nn ch s dng m hnh ny mt cch ng n. Do vic sp xp

nh dng my tnh ban u, bin X1n bin X4phi c tnh ton nhl cc gi

trdng phn trm. V d, cng ty c chsX1l 10% th phi c l 10.0%

m khng uc chuyn l 0.10. Chc chsX5uc biu din khc: l nu X5l 200% th c biu din l 2.0. Cc nh phn tch thc tin c thc ch bi

hsbit thc cc kcao ca X5. Sdng nhbt thng ny l do nh dng

ca cc bin skhc nhau. Bng 1 minh ha c im k thut v hnh thc ca

tng bin strong nm bin sc lp trn.

Trong nhiu nm tri, cc cng ty tm thy mt dng thhin tin nghi hn ca m

hnh l:

18


20/136

Page - 19

Z= 1.2X1+1.4X2+3.3X3+0.6X4+1.0X5

nh gi khnng ph sn ca cc cng ty, chsZ ca chng c so snh vi

cc mc im c xc nh trc nhdi yZ < 1.81: Ph sn

1.81 < Z < 2.99: Khng r rng

2.99 < Z : Lnh mnh

Sdng cng thc ny, th cc bin tX1n X4c sdng di dng stuyt

i, v d0.10 thay v 10% v lm trn hscui bng 1.0 (t0.99). Bin scui

tip tc c vit di dng s tuyt i. im scho cc cng ty n lv cc

nhm phn loi tng ng v im ngng vn khc nhau thy r. nh dng ny

c sdng trong mt vi tnh hung thc t, v dnhcng trnh ca Altman

v Lafleur (1981).

Bng 1.1:Bin trung vv kim nghim mc ngha

Bin Trung v ca nhm ph

sn/Bankrupt Group meannTrung vca nhm khng ph

sn/Nonbankrupt Group meannChsF

F Ration

X1= WC/TA -6.1% 41.4% 32.5*X2= RE/TA -62.6% 35.5% 58.86*

X3=EBIT/TA -31.8% 15.4% 26.56*

X4= MVE/BVL 40.1% 247.7% 32.26*

X5=S/TA 1.5 1.9 2.84

N=33

F1.60(0.001)=12.0; F1.60(0.01)=7.00; F1.60(0.05)=4.00

* Mc ngha 0.001BC 4: KIM TRA CC BIN S

Mt kim nghim xc nh kh nng phn bit ca m hnh l kim nghim F-

value, bng cch ly chs tng bnh phng (sums of squares) ca nhm ny so

vi tng bnh phng ca nhm khc. Khi chsny cc i, n c tc dng phn

tn trung vca nhm rng ra, v ng thi, gim sphn tn ca cc im c th

(gi trZ ca cng ty) ra xa trung vca nhm tng ng. Mt cch l gc, kim

nghim ny (cn gi l kim nghim F) l ph hp v mc tiu ca phng php

19


21/136

Page - 20

phn tch a nhn tl nhn dng v sdng nhng bin sm chng phn bit tt

nht cc nhm khc nhau v ng dng nht trong nhm.

Trung bnh nhm ca hai nhm mu gc lChsZ ca nhm 1= - 0.254 ( vi F = 20.7) = (1.2*(-6.1%)) + (1.4*(-62.6%)) +

(3.3*(-31.8%)) + (0.6* 40.1%) + (1* 1.5)

ChsZ ca nhm 2= + 4.8882 (vi F4n(0.01) =3.84) = (1.2*41.4%) + (1.4*35.5%)

+ (3.3*15.4%) + (0.6*247.7%) + (1* 1.9)

Kim nghim mc ngha do vy bc bgithit rng m cc quan st pht sinh t

cng mt m ng.

Cc trung vbin mt bo co ti chnh trc khi ph sn v kt quthng k F

c biu din trong bng 1. Bin X1n bin X4u c mc ngha 0.001, din

t skhc nhau cc kquan trng gia cc bin gia cc nhm cng ty khc nhau.

Bin X5khng din t c skhc bit quan trng gia cc nhm v l do cho

bin ny vo nhm cc bin l cha r rng lm. mt mc nghim ngt vn

bin, tt ccc chsu c gi trcao hn cc cng ty khng ph sn. Cng nh

th, tt ccc hsbit thc u c du hiu rt khquan nhmong i. Bi th,

mt cng ty c khnng ph sn cng cao th im sbit thc ca n cng thp.

R rng rng bn trong nm bin s din t s khc nhau quan trng gia cc

nhm, nhng tm quan trng ca phng php a bit thc l kh nng tch

nhm thng qua so lng a bin s.

Mt khi cc gi trca cc hsbit thc c c lng, ta c thtnh ton im

bit thc ca mi quan st trong mu, hay cc cng ty, v n nh cc quan st vo

mt nhm da vo im sny. Scn thit ca quy trnh l so snh hsca mtcng ty c thvi hsca mt nhm la chn. Sso snh c o lng bi gi

trchi bnh phng v cc chnh c thc hin da vo stng ttng i

ca cc im scng ty so vi im snhm.

MU BAN U

Mu ban u gm 2 nhm vi 33 cng ty mi nhm, c kim tra bng cch s

dng dliu bo co ti chnh thu thp mt nm trc khi ph sn. Bi v cc hs

20


22/136

Page - 21

bit thc v cc phn phi nhm c xy dng tmu ny, nn sphn loi thnh

cng c kvng rt cao. iu ny xy ra bi v cc cng ty c phn loi bng

sdng chc nng bit thc, thc t, l da vo cc cng co lng ring lchocng cc cng ty ny. Ma trn phn loi cho mu gc c biu din trong bng 2

Bng 1.2: Kt quphn loi ca mu gc

DonSng

Phntrmchnhxc

Phntrmkhngchnhxc

Mu n Thc t

Nhm 1 Nhm 2

Nhm 1 31 2Nhm 2 1 32

Kiu I 31 94 6 33Kiu II 32 97 3 33Tng 63 95 5 66

M hnh thhin cc kchnh xc trong vic phn loi ng 95% cho tng scc

cng ty trong mu. Cn nhm I sai schc 6% trong lc nhm II thm ch cn t

hn vi 3%. Nhng kt quny l rt tt nhkvng.

KIM NH BO CO HAI NM TRC KHI PH SN

Cuc kim nh thhai quan st khnng ca m hnh cho cc cng ty sdng cc

dliu bo co ti chnh thu thp c hai nm trc khi ph sn. Thi khai nm

l mt scng iu bi v thi gian cht gia lc bt v lc hon thnh bnh qun

cho vic cc cng ty c sp xp l khong 20 thng, vi hai cng ty c thi gian

cht l 13 thng. Kt quc biu din trong bng 3. Sgim chnh xc l iu c

th hiu c bi v cc biu hin ca s ph sn tim tng l km r hn. Tuy

nhin 72% phn nh chnh xc l bng chng rng s ph sn c th tin on

trc 2 nm. Sai s ca nhm II ln hn mt cht (6% so vi 3%) trong kim

nghim ny, nhng nhthvn l cc kchnh xc.

21


23/136

Page - 22

Bng 1.3: Kt quphn loi mu cho thi gian hai nm trc khi ph sn

DonSng

Phntrmchnhxc

Phntrmkhngchnhxc

Mu n Nhm

Nhm 1(phsn)

Nhm 2(khng

ph sn)Nhm 1 23 9Nhm 2 2 31

Kiu I 23 72 28 32Kiu II 31 94 6 33Tng 54 83 17 65

MU THCP CA CC CNG TY PH SN.

kim tra m hnh mt cch nghim ngt cho cc cng ty ph sn v cc cng ty

khng ph sn, hai mu mi c gii thiu. Mu thnht c tp hp gm 25

cng ty bph sn. Nhng cng ty ny c mc ti sn tng tvi cc cng ty ca

nhm ph sn ban u. Trn csca cc thng sc thit lp trong m hnh

bit thc phn loi cc cng ty trong mu thcp ny, schnh xc trong vic d

on cho mu ny thi im mt nm trc khi ph sn c m ttrong bng 4.

Nhng kt quthu c gy ngc nhin v mt nhm ng lkhng c kvng

nhiu li trnn tt hn so vi mu ban u (96% so vi 94%). Hai l do c th

chp nhn l khuynh hng i ln tn ti mt cch thng thng trong thnghim

mu u tin khng c thhin trong nghin cu ny v / hoc m hnh nh

m tttrc khng c ti u.

Bng 1.4:Kt qusp xp mu thcp ca cc cng ty ph sn

Nhm ph sn DonSng Phn trm

ngPhn trm

saiPh sn Khng ph

sn24 1

Kiu I (tngcng)

24 96 4 N=25

KIM NGHIM M HNH DA TRN MU TIP THEO GM CC

CNG TY KIT QUTI CHNH

22


24/136

Page - 23

Trong kim nghim ln th3 tip theo Altman kim tra 86 cng ty kit qu ti

chnh t1969 n 1975, 110 cng ty bph sn t1976 1995 v 120 cng ty ph

sn t1997 1999. Altman tm ra rng m hnh chsZ, sdng im gii hnl 2,675, don c chnh xc t82% - 94%. Mt nghin cu thnghim lp li

cho n nm 1999, chnh xc ca m hnh Z - Score trn mu cc cng ty bkit

qu ti chnh giao ng t80% - 90%, da trn d liu ca mt kbo co trc

khi ph sn.

Tuy nhin, sai lm kiu II (sp cc cng ty v nhm ph sn nhng khng ph sn)

tng mt cch ng kt15% - 20% cho mi cng ty v 10% ca cc cng ty

ln nht c im sZ di 1,81. Tuy nhin nhng th nghim gn y cho thy

rng im sZ trung bnh tng mt cch ng kvi mc tng bnh qun t4 n 5

cp trong giai on 1970 1995 ln n 10 cp nm 1999. Nhng cp trung bnh

vn khng tng nhiu. Phn tng quan trng trong chsZ trung bnh l do gi c

phiu tng mt cch chng mt v iu ny lm nh hng n chsX4.

n ca vng cha r rng (1.81) nhAltman ng hvic sdng mc thp h l mt

im gii hn thc tca chsZ hn l im gii hn ca chs2.675. im s

sau l kt quca mc li tng ththp hn trong thnghim ban u. Theo s

liu thng k, nm 1999 t l ca cc cng ty trong nn cng nghip Hoa K c

im sZ di 1.81 l hn 20%.

MU THNGHIM THNH CA CC CNG TY KHNG BPH SN

Mt mu cc cng ty c chn bi tnh trng ph sn ca n (nhm I) hoc mc

tng tvi nhm I vmi phng din trvic vn tn ti. Nhng cu hi t

ra l iu g lm cho cc cng ty ny tuy gp cc kh khn v to ra li nhun,nhng li khng n ni phi ph sn? Sphn loi ph sn ca cc cng ty thuc

din ny l mt v dca li loi II. Mt thnghim cht chring bit tnh hiu

quca m hnh bit thc stm ra mt mu ln cc cng ty gp phi vn vthu

nhp v sau c quan st kt quphn loi ca m hnh Z tng ng.

thc hin nhng thnghim trn, mt mu 66 cng ty c chn la trn cs

bo co thu nhp thun trong nhng nm 1958 1961, vi 33 cng ty mi loi.

23


25/136

Page - 24

Trn 65% cc cng ty ny tri qua 2 3 nm c li nhun m t3 nm trc .

Cc cng ty c chn la khng tnh n kch cti sn, vi 2 tiu chun l chng

phi l cng ty sn xut v blt1958 1961. Nhng cng ty ny sau cnh gi bng m hnh bit thc xc nh khnng ph sn ca chng. Kt qu

cho thy 14 trong 66 cng ty c xp loi bph sn, cn 52 cng ty cn li

c xp ng. V vy m hnh bit thc xp loi ng c 79% cc cng ty

trong mu. Tlny rt n tng khi mt ai rng nhng cng ty ny to

thnh mt mu thcp c tha nhn l hot ng km hn mc trung bnh. Th

nghim t cho mc ngha ca kt qul 4.8; mc ngha 0.001. Mt kha cnh

th vkhc ca thnghim ny l mi quan hca cc cng ty tm thi bbnh ny

v khu vc khng xc nh. Khu vc khng xc nh l phm vi ca chsZ m

vic sp sai nhm c thxy ra.

Trong 14 cng ty bxp sai nhm trong mu thnh, 10 cng ty c chsZ nm

gia 1.81 v 2.67, iu ny chra rng mc d chng c xp loi vo nhm b

ph sn, sdon ph sn li khng r rng nhkhi phn ln xy ra trong mu

u tin ca cc cng ty bph sn. Thc ra, chc 1/3 trong s66 cng ty trong

mu sau cng c chsZ nm trong khu vc an xen vo nhau, m nhn mnh rng

qu trnh chn la l thnh cng khi chn ra cc cng ty c biu hin bgim gi tr

(thua l). Mc d cc th nghim u da vo d liu t hn 40 nm v trc,

chng vn thhin smnh mca m hnh khi sdng vo nm 2000.

CHNH XC DI HN

Kt qutrc cung cp bng chng quan trng vtin cy cc kt lun xy dng

tcc mu ban u. Mt smrng hp l sl xem xt hiu qutng thca mhnh bit thc cho mt khong thi gian lu hn trc khi xy ra ph sn.

trli cu hi ny, dliu c thu thp cho 33 cng ty ban u tnm th3,

nm th4 v nm th5 trc khi xy ra ph sn. Mt csmc nh l, khi thi

gian tng ln, khnng dbo tng i ca mi m hnh u gim xung. iu

ny l chnh xc trong cc nghin cu n bin trch dn trc , v cng ng

cho cc m hnh a bit thc. Da vo nhng kt qutrn, c ththy m hnh Z

24


26/136

Page - 25

Score l mt m hnh dbo ph sn chnh xc n 2 nm trc khi khi xy ra kit

qu ti chnh v chnh xc sgim nhiu khi khong thi gian dbo ko di

hn. Altman cng thc hin mt phn tch xu hng da trn cc chsring lca m hnh. Hai kt lun quan trng nht ca khuynh hng ny l (1) mi chs

c quan st biu hin mt khuynh hng xi mn khi sph sn n gn, v (2)

thay i r nt nht trong phn ln cc chsny xy ra gia nm thba v nm

thhai trc khi ph sn. Mc thay i c o lng bi sthay i hng nm

ca gi trchs. Quan st sau c bit quan trng bi v n cung cp bng chng

tng thch vi nhng kt lun c rt ra tm hnh bit thc. V vy, cc thng

tin quan trng tha hng txu hng o lng ca cc chsring lgnh vc

c tm quan trng tng xng khi c kt hp vi cc phn tch bit thc b

sung.

CHSZ-SCORES TRUNG BNH THEO THI GIAN

Nh bng 1.5 cho thy, Altman th nghim m hnh Z-Score cho nhiu mu

khc nhau trong khong thi gian hn 30 nm. Trong mi thnghim, chnh xc

ca kiu I, sdng im gii hn l 2.67 nm trong phm vi t82-94%, da vo d

liu tmt nm bo co ti chnh trc khi ph sn xy ra hay mt khnng chi tr

cho cc tri phiu n. Thc vy, trong thnghim gn y nht, da trn 120 cng

ty bvn trong nhng nm 1997-1999, chnh xc ca cc dbo ph sn l

94% (113 trong tng 120). Sdng im gii hn 1.81, tlchnh xc vn mc

n tng l 84%. T l chnh xc 94%, vi mc gii hn 2.67 l c th so snh

c vi chnh xc trong mu u tin m dng xy dng m hnh ny.

V vy, c thkt lun rng m hnh Z-Score vn gic chnh xc cao v mhnh vn c khnng dbo mnh mmc d ra i cch y nhiu nm. Tuy

nhin, trong thp k90 thk20, mc chnh xc ca kiu II, tng n 15-20%

i vi cc cng ty sn xut c lit k trong dliu thng k Hoa K.

25


27/136

Page - 26

Bng 1.5: Phn loi v chnh xc ca m nhnh dbo ph sn Z-Score (1968)

S nmtrc khi

ph sn

Mu gc(33)

Mu ichng (25)

Mu nm1969-1975(86)

Mu nm1976-1995(110)

Mu nm1997-1999(120)

1 94% (88%) 96% (92%) 82% (75%) 85% (78%) 94% (84%)2 72% 80% 68% 75% 74%3 48%4 29%5 36%Ghi ch:Sdng 2.67 l im gii hn (chnh xc khi dng im gii hn 1.81

nm trong ngoc n)

1.4. M HNH ALTMAN Z-SCORE P DNG CHO CC CNG TY T

NHN

C lyu cu thng xuyn nht m Altman nhn c tnhng ngi quan tm

n vic sdng m hnh Z-Score l, lm thno p dng m hnh ny cho cc

cng ty trong lnh vc tnhn?. Cc nh phn tch tn dng, nhng ngi hoch

nh kinh t tnhn, kim ton vin, v bn thn cc cng ty u quan ngi rng

m hnh gc chc thp dng cho cc cng ty i chng (bi v X4cn n dliu vgi trcphiu). V chnh xc hon ton l m hnh Z-Score l mt m hnh

dnh cho cc cng ty i chng v vic iu chnh khng ph hp skhng c gi

trkhoa hc. Chng hn nh, iu chnh r rng nht l dng gi trssch ca vn

ch s hu bng gi tr th trng v tnh li V4.X4. Trc khi vn ny chnh

thc c bn lun, cc nh phn tch c t chi chn la lm iu ny bi

v bgi trthay thcha sn sng.

M HNH Z-SCORE IU CHNH

Khng n gin l chn mt thng si din vo m hnh sn c tnh chsZ,

Altman nghmt snh gi li ton bm hnh, dng gi trssch ca vn

chshu thay thgi trthtrng trong bin X4. iu ny slm thay i tt c

cc hsca bit thc (khng chthay i thng sca bin mi) v tiu chun

phn loi v cc im gii hn cng thay i theo. y l iu thc s xy ra.

Kt quca m hnh Z-Score iu chnh vi bin mi X4l:

26


28/136

Page - 27

Z = 0.717X1+0.847X2+ 3.107X3+0.420X4+0.998X5Cc im ngng cho chsZ ny nhsau:

Ph sn Z


29/136

Page - 28

Bng 1.6:M hnh iu chnh Z-Score: Phn loi kt qu, trung bnh nhm, ranh

gii im phn bit

THC T PHN LOIPh sn Khng ph sn Tng cng30 3 33

Ph sn(90.9%) (9.1%)

1 32 33Khng ph sn

(3.0%) (97.0%)Ghi ch:Trung bnh nhm ph sn = 0.15; trung bnh ca nhm khng ph sn 4.14

Z2.90= Vng II (khng c li khi phn loi khng ph sn)

Vng khng nhn bit=1.23 n 2.90

1.5. M HNH IU CHNH P DNG CHO CC DOANH NGHIP

KHNG SN XUT (NON-MANUFACTURER)

Siu chnh tip theo ca m hnh Z-Score l phn tch c im v chnh xc

ca mt m hnh khng c bin X5- sales/total assets doanh thu/tng ti sn.

Altman thc hin iu ny gim thiu nh hng do ngnh tim n c thxy rakhi mt bin snhy cm vi ngnh cao nhdoanh thu ti sn c gp vo. Ch

sdoanh thu/tng ti sn thay i rt ln theo ngnh cng nghip. Chsny ln

hn cc cng ty thng mi dch vso vi cng ty sn xut v chng cn t vn

hn. Hu qul cc DN khng sn xut c chsdoanh thu/tng ti sn ln hn.

Thm vo , Altman cng dng m hnh ny nh gi tnh trng ti chnh ca

cc DN ngoi Hoa k. Cth, Altman, Hatzell v Peck (1995) p dng m hnh

Z-score cho cc cng ty thuc cc nn kinh t mi ni, c bit cc cng ty

Mexico pht hnh tri phiu Euro tnh theo USD. Gi trssch ca vn ch

shu c dng cho bin X4trong trng hp ny.

Kt quphn loi ng nht vi m hnh 5 bin Z-Score. M hnh mi Z-score l

Z = 6.56X1+ 3.26X2+ 6.72X3+ 1.05X4

im ngng cho m hnh ny nhsau:

Ph sn: Z < 1.1

28


30/136


31/136

Page - 30

8 BBB+ 6.259 BBB 5.8510 BBB- 5.65

11 BB+ 5.2512 BB 4.9513 BB- 4.7514 B+ 4.5015 B 4.1516 B- 3.7517 CCC+ 3.2018 CCC 2.5019 CCC- 1.7520 D 0

Ngun: In-depth Data Corp. Average based on over 750 U.S Corporates with rated

debt outstanding: 1994 data.

Qu trnh xy dng vic xp hng cho tn dng cng ty Mexico nhsau:

- Tnh ton im sEMS, v quy i da vo xc nh cca im sEMS

vi bng xp hng tri phiu Hoa Kquy i (xem bng 1.7).

- Tri phiu cng ty sau c phn tch theo hng xc nh im d tn

thng ca cng ty i vi ngoi tchim a strong cc khon n. Tnh

db tn thng ny c da vo quan hgia doanh thu thu c bng

ngoi ttri chi ph, ri so snh vi chi ph bng ngoi t. Sau dng tin

bng ngoi tny c so snh vi nn hn vo nm ti. Cc nh phn

tch iu chnh sxung da vo mc tn thng c ththy c.

- Chsny c iu chnh xung (hoc ln) nu cng ty nm trong ngnh

c nh gi l ri ro hn (hay km ri ro hn) hn xp hng tri phiu

tng ng tkt quEMS u tin.- Ch s tip tc c iu chnh ln hay xung ty theo v tr thng trca

cng ty trong ngnh.

- Nu nca DN c nhng c tnh c bit, nhnc bo m, th chss

tip tc c iu chnh tng ng.

- Cui cng, gi trthtrng ca vn chshu c thay thbi gi trs

sch trong bin X4, v kt quxp hng tri phiu quy i c so snh. Nu

30


32/136

Page - 31

c nhng khc bit cbn trong xp hng tri phiu qui i, chscui cng

sc iu chnh, ln hoc xung.

Tuy nhin, xy dng m hnh nhvy cho mi thtrng, i hi nhiu cngsc, tin bc v thi gian cng vi cc nghin cu, kho st ca cc chuyn gia

trong lnh vc ti chnh. Do vy, cch xy dng m hnh cho nn kinh tmi ni

ny khng c sdng nhiu trong thc t.

KT LUN CHNG I

Altman xy dng c ba m hnh cho ba loi hnh cng ty khc nhau nh

sau:

M hnh Altman Z-Score dnh cho cng ty i chng

Z= 1.2X1+1.4X2+3.3X3+0.6X4+1.0X5

nh gi khnng ph sn ca cc cng ty, chsZ ca chng c so snh

vi cc mc im c xc nh trc nhdi y:

Z < 1.81: Ph sn

1.81 < Z < 2.99: Khng r rng2.99 < Z : Lnh mnh

M hnh Altman Z-Score p dng cho cc cng ty tnhn

Z = 0.717X1+0.847X2+ 3.107X3+0.420X4+0.998X5

Cc im ngng cho chsZ ny nhsau:

Ph sn Z


33/136

Page - 32

Lnh mnh: 2.6 < Z

Vi cc bin c nh ngha nhsau:

-

X1, working capital/total assets (WC/TA) = Vn lu ng/ Tng ti sn- X2, retained earnings/total assets (RE/TA) = Li nhun gili/ Tng ti sn

- X3, Earnings before Interest and taxes/Total assets (EBIT/TA)=Li nhun

trc thuv li vay/ Tng ti sn (chshiu sut sdng ti sn)

- X4, Market value of Equity/Book value of total liabilities (MVE/TL) = Gi

trthtrng ca vn chshu /Gi trssch ca n. (Trong m hnh Z

v m hnh Z th gi trthtrng ca vn chshu i thnh gi trs

sch ca vn chshu).

- X5, Sales/Total assets (S/TA) = Tng doanh thu/ Tng ti sn

Sau khi xy dng m hnh, Altman tin hnh thnghim nhiu ln da trn cc

mu cng ty khc nhau trong khong thi gian hn 30 nm v kt lun rng m

hnh vn gic chnh xc cao mc d c thit lp tnm 1968.

Cho n ngy nay m hnh Z-Score vn l m hnh c sdng rng ri trn thgii nh gi khnng ph sn ca mt DN bi tnh n gin v chnh xc

tng i ca n, d rng xut hin mt sm hnh chnh xc hn, phc tp hn

c ththay thm hnh Z-Score nhm hnh Zeta, m hnh CART (Classification

and Regression Trees) M hnh Z-Score c tha nhn l c khnng dbo

chnh xc n 02 nm trc khi mt DN ph sn.

32


34/136


35/136

Page - 34

Gi trthtrng

PV ( chi ph kitquti chnh)

Gi trnc ti trhon ton

bng vphn

u

n c

PV ( tmchn thu)

Tlnti u Tln

Hnh trn cho thy snh i gia li ch thuv chi ph kit quti chnh n nh

cu trc ti u nhthno. PV ca tm chn thuban u tng khi doanh nghip

vay thm n. cc mc ntrung bnh, xc sut kit quti chnh khng ng k,

v PV ca chi ph kit quti chnh kh nhlm cho li thca tm chn thutr

nn vt tri. Nhng ti mt thi im no , xc sut kit quti chnh s tng

nhanh vi vic doanh nghip vay n thm; chi ph kit qu ti chnh cng ln lnnhanh chng, lm cho li ch thu c ttm chn thuca vay ngim i v cui

cng bin mt. im ti u l thuyt t c khi hin gi ca khon tit kim thu

do vay nthm va b trcho gia tng trong hin gi ca chi ph kit qu.

Theo l thuyt ny, mt DN nn gia tng ncho n khi gi trthin gi ca tm

chn thuva dc b trbng gia tng trong hin gi ca cc chi ph kit

quti chnh.

34


36/136

Page - 35

Chi ph kit quti chnh bao gm:

- Chi ph ph sn gm cc chi ph trc tip nh lph ta n v cc chi ph

gin tip phn nh cc kh khn trong vic qun l mt cng ty ang bti tchc.

- Chi ph kit quti chnh nhng cha ph sn:

Cc mu thun quyn li gia tri chv cng ca DN trong kit

quti chnh c tha n cc quyt nh yu km vhot ng v

u t. Cc cng hnh ng v quyn li c nhn c thchuyn ri

ro th sang cho cc chngnh chu, bng cch thi hnh cc tr

chi lm gim tng gi trca DN. Cc tr chi y c thl dch

chuyn ri ro, t chi ng gp vn c phn, thu tin v b

chy, ko di thi gian, thmi bt bng

Cc iu khon trong hp ng nc thit kngn nga cc tr

chi ny. Nhng cc iu khon ny li lm gia tng chi ph son

tho, gim st, v thc thi hp ng n.

Chi ph kit quthay i khc nhau ty theo loi ti sn. Mt vi ti sn, nhccbt ng sn c gi trthng mi tt, c thtri qua ph sn v ti ccu m phn

ln gi trkhng suy chuyn; trong khi gi trca cc ti sn khc, c bit lin

quan n ti sn v hnh, c thbbin mt. Thua lsln nht i vi cc loi ti

sn v hnh gn lin vi tnh hnh sc khe ca doanh nghip nhmt n vhot

ng thnh t, nhcng ngh, ngun vn nhn lc, nhn hiu. y c thl l do

v sao cc tlntrong ngnh dc phm hay phn mm thp, do gi trty thuc

vo thnh cng tip tc trong nghin cu v pht trin, v trong nhiu ngnh dchvm gi trty thuc vo ngun vn nhn lc.

2.2. C IM KHNH KIT TI CHNH MT SNC CHU

2.2.1. HON CNH NGHIN CU

c im ca cng ty v c im ca quc gia u l nhn tlm nh hng n

cch xl kit quti chnh DN. Cc cng ty khc nhau cu trc vn v shu,

35


37/136

Page - 36

trong khi quc gia li khc nhau tiu chun lut php v hthng lut l. C cc

phng cch thay thnhau cng tn ti gii quyt vn kit quti chnh DN:

bn cnh vic sdng quy trnh ph sn, cc tha thun bn ngoi ta n gia ccchnv cc chshu khc dn nv xa bmt phn ncng kh phbin.

Trong giai on khng hong ti chnh Chu 1997-1998, mt lng ln cc cng

ty khu vc ng ang lm vo khnh kit ti chnh vo cng mt khong thi

gian cc nc khc nhau to c hi cho vic nghin cu nh hng do c

im ca cng ty v c im ca quc gia n khnng mt cng ty sdng cc

th tc ph sn chnh thc nh l mt phng tin gii quyt vn kit qu ti

chnh.

Nhm tc giStijn, Simeon Djankov v Leora Klapper trong khi nghin cu mt

mu bao gm 1.472 cng ty i chng trong 5 nc ng , nhn dng c

644 cng ty nm trong tnh trng khnh kit ti chnh. Trong sny, 83 n

xin ph sn thi k1997-1998. Nhm tc gicng tm ra rng khnng ph sn th

thp hn i vi nhng cng ty c shu chl ngn hng v cc cng ty c lin

kt thnh nhm. Hn thna, mt nc c hthng lut php nghing vbo v

chnv tt hn th lm tng khnng n ph sn. Nhm tc ginghin cu

nh hng ca ccu trc shu v c im quc gia ln khnng gii quyt ph

sn 5 nc ng l Indonesia, Hn Quc, Malaysia, Philippines, v Thi Lan.

Nhm tc gicng chng minh rng vic shu cng ty ca cc nh chti chnh

khc nhau ng kcc quc gia khc nhau. Chng hn nh, tlcc cng ty c

shu l ngn hng l kh ln Malaysia, Philippines v Thi Lan trong khi li

kh nhIndonesia v Hn Quc. Thm vo , c skhc bit i vi cc cngty lin kt theo nhm, nhng thnh vin ca nhm c thcung cp ti chnh cho cc

thnh vin khc trong giai on xy ra kh khn ti chnh v c th cung cp tn

dng u i hay mua bn u i. Lin kt theo nhm l kh phbin Indonesia,

Thi Lan, khng phbin lm Philippines.

05 nc ni trn cng khc nhau vkhun khtchc gii quyt khnh kit ti

chnh, skhc ny xut pht tskhc nhau cbn ca h thng lut php. Mt

36


38/136

Page - 37

khc bit cthl sc mnh ca quyn chn, m nhm tc gi dn chng bng

cch thit lp mt chstng tnhchs sdng bi tc giLa Porta v cc

ng s (1997). Thm vo , kh nng thc hin giao ko v thu hi n trongtrng hp ph sn c thnh hng n quyt nh ca chnxem xem nn dn

xp ph sn trong hay ngoi ta n. Nhm tc gia ra githit rng nhng khc

nhau trong quyn li ca chncng vi skt hp vi mc hiu lc ca lut

php c nh hng n hnh thc gii quyt khnh kit ti chnh. Chng hn nh,

thi gian cng di a ra mt phn quyt ph sn v mc thp hn trong vic

u tin cc chnbo m, th cc chnse d hn trong vic dng cc phng

n ph sn chnh thc.

Nhm tc gidng mt mu gm 1472 cng ty i chng m nhm tc gic d

liu sut thi kkhng hong 1997-1998. Nhm tc ginhn dng 644 cng ty lm

vo khnh kit ti chnh, c nh ngha nhl nhng cng ty c hsthanh ton

li sut (interest coverage ratio) (l chstng quan gia chi ph li vay so vi thu

nhp) nhhn 1. Trong cc cng ty ny, nhm tc giquan st thy tng cng 83

cng ty n ph sn trong khong thi gian 1997-1998. Phn tch hi quy vkh

nng mt cng ty kit qu ti chnh b ph sn nhn mnh vai tr ca s hu

ngn hng v vai tr cc cng ty c lin kt nhm. Kim tra cc chtiu ti chnh c

th, nhn cn n, kch thc cng ty, v chshon vn ROA, nhm tc gitm

ra rng khnng ph sn c mi lin hngc chiu vi cc cng ty c ngn hng

l shu chhoc cc cng ty lin kt nhm. iu ny gi rng li thca thng

tin hoc cc ngun tn dng u i lin quan n vic khuyn khch cc tha thun

ngm ni bngoi ta n v shn chvic sdng cc phng n ph sn chnhthc ca cc cng ty c shu ngn hng v cc cng ty lin kt nhm.

Nhm tc gicng nhn mnh tm quan trng ca cc thchlut php: Np n

xin ph sn th dxy ra hn cc quc gia c h thng lut lhu hiu hn v

nghing vpha quyn ca chnmnh hn. Nhm tc gicng tm ra cc mi lin

hln nhau gia hthng lut php nghing vquyn chnv mt hthng php

lut hu hiu vi kt qul cng lm tng khnng n ph sn. iu ny gi

37


39/136

Page - 38

rng mt chnchc thbt buc mt cng ty n xin ph sn v gnh chu

chi ph lut php lin quan nu trc l c phng nga c im khon vay nv

sau l hiu lc ca h thng lut php cho thy c hi hi phc mt cchnhanh chng cc thua l.

2.2.2. NHNG NHN TPH SN

Cc cng ty lm vo khnh kit ti chnh phi i mt vi s la chn thng

thuyt ngoi ta n hoc trong ta n. Cc phng cch la chn gii quyt

khnh kit ti chnh v vy sphthuc vo u v nhc im ca nhng i din

tham dvo gii php gii quyt, v sc mnh tng i ca i din . Vmt l

thuyt phn bit ra thnh chn, ngi shu hin ti, nhng ngi iu hnh nh

l nhng bn then cht v nghin cu nh hng ca khun kh lut php khc

nhau trong vic gii quyt theo phng n chn la.

Mt shthng gii quyt ph sn cc nc pht trin, tm thy rng sc mnh

tng i ca ch n, ch s hu, ngi iu hnh c s khc bit rt ng k.

Theo lut ph sn ca Php chng hn, Lut ny cho php nhng ngi iu hnh

hin ti c chnh bi cc chshu, tip tc iu hnh DN trong sut thi k

thng thuyt ti tchc. Theo lut ph sn ca Anh Quc, ngc li, cho php cc

chnquyn lc thay thnhng ngi iu hnh DN hin ti. Skhc bit

su sc hn na c thc thc hin trong cc h thng lut php c khuynh

hng bo vcon n. Chng hn nh, cc nghin cu qu khvvn thay th

ban qun trcng ty ti M, ni m hthng lut php c khuynh hng bo vcon

n, tm ra rng sau khi n xin ph sn theo chng 11, cc chnthng thngthay thcc ngi iu hnh cp cao. iu ny gi rng mt nc c xp loi

c h thng lut php thn thin vi con n th khng nht thit c km khuynh

hng thn thin vi ban qun tr.

Trong cc nghin cu lin quan, Claessens v Klapper (2002) tm ra rng vic s

dng hnh thc ph sn trn th gii thng cao hn cc quc gia c khuynh

hng bo vchnv c hthng lut php hu hiu hn. Nh c trnh by

38


40/136

Page - 39

bi White (1993), skhc nhau gia cchc khuynh hng bo vchni vi

cchc khuynh hng bo vcon ncng nh hng n vic cc cng ty khi

lm vo kit quti chnh c sdng cc phng php ti sp xp trong hoc ngoita n. Hn thna, nghin cu ca nhm tc gicn lin quan n mt cng trnh

v kim tra s ph sn Hoa K. Chng hn, Eisenberg v Lopucki (1999) cho

rng cc cng ty la chn thtc php l ph sn theo chng 11 da vo cch

php l c khuynh hng thin vcon n, c nh ngha bi khuynh hng ca

cc quan ta thin vcon ntrc yu sch ca chn.

Chi ph v nh hng ca vic ph sn i vi ngi iu hnh c nghin cu rt

chi tit cho trng hp np n ph sn Hoa k. Gilson (1989) tm ra rng sau khi

np n ph sn, ngi iu hnh phi chu ng cc chi ph c nhn ln v hn

mt na nhng ngi iu hnh trong mu nghin cu b sa thi. Gilson v

Vetsuypens (1994) tm ra rng nhng nh qun trvn tn ti c sau khi cng ty

np n ph sn nhn c mc lng v thng gim st mt cch nghim trng;

trung bnh, cc nh qun trchnhn uc 35% so vi thu nhp ca h trc .

Bi vy, khng c g ng ngc nhin l nhng nh qun tr trong cc cng ty b

kit quti chnh ny Mthng chn vic tti cu trc DN hn l np n xin

ph sn theo lut nh.

Gilson, John, v Lang (1990) nghin cu 169 cng ty kit qu ti chnh v tm ra

rng t hn mt na cc cng ty ny sdng quy trnh xl ph sn theo chng 11

ti cu trc nphi tr. Htm ra rng cc cng ty c tha thun bn ngoi ta

n c nhiu ti sn v hnh hn, mt tlnngn hng cao hn, v t chnhn.

Gilson (1997) li tm ra rng vic ti cu trc ngoi phm vi ta n khng phi ttyu u mang li li ch cho cng, v rng cng ty khi gii quyt vn kit qu

ti chnh ngoi khun khta n vn tn ti n cn ncao v dxy ra khnh kit

ti chnh thi hn.

Mt vi nghin cu kho st nh hng ca cu trc shu trong vic gii quyt

vn kit quti chnh DN. Dliu cc cng ty Nht c sdng kim tra

nh hng ca hthng ngn hng, nh hng ny m chmi lin hvshu v

39


41/136

Page - 40

mi lin hvvay mn gia mt ngn hng v mt cng ty thng mi. Hoshi v

cng s(1990) tm ra rng cc mi quan hvi ngn hng nhthsci thin kh

nng vvn v xc tin u t. Thm vo , chng cn cho thy lin kt cng ty ngn hng gip cho vic thng thuyt cc iu khon tn dng tr nn d dng

hn. iu ny dn n cc cng ty c lin kt ngn hng hi phc thot khi khnh

kit ti chnh nhanh hn cc cng ty khc, v khng cn thit sdng bin php ti

cu trc hoc cc thtc ph sn khc. iu ny cng c gii thch r hn trong

nghin cu ca Prowse (1992), ngi m t s lin hca cc nh bng Nht

Bn trong cc quyt nh qun tr cng ty nh l mt hnh thc gim st v gii

quyt nguyn l ngi i din v thng tin v cc vn gia ngi i vay v

ngi cho vay.

Skhc bit gia quyn chnv hiu lc php lut nh hng khng ch trong

thi khu khng hong khi gii quyt vn kit quti chnh m cn nh hng

n chnh vi tin khng hong ca ban iu hnh DN v chshu trong vic

vn hnh v tm ngun ti trDN. La Porta v cng s(1997) nhn mnh rng lut

ph sn v khnng thc thi lut l nhng yu tquyt nh cho sthay i cc c

im trong hp ng vay nm snh hng n hot ng ca DN v cc quyt

nh qun tr. Rajan v Zingales (1995) tm ra rng khuynh hng co cm li ca

ban iu hnh v chshu trong trng hp cng ty lm vo khnh kit ti chnh

lm nh hng n cc quyt nh vcu trc vn, nhtlnv vn chshu,

xut pht ththng lut php mang tnh bo vcho quyn li ca chnv trng

pht chshu ca DN.

Tc giWhite (1994) cho rng trong cc c ch c khuynh hng thn thin vichn, se da bsa thi khin cho cc nh qun trc khuynh hng mnh m

tham gia vo cc dn nhiu ri ro. Tuy nhin, bi v nhng ngi iu hnh mi

c thkhng ph hp vi cng ty v khng thm bo mt thi kchuyn tip

tri chy, gii chnsgnh chu nhiu chi ph cao hn tvic gii quyt khnh

kit. V vy gii ch n nhn chung thch gi li b khung qun tr nh thi k

trc khi bkhng hong bi v chng rt c li vphng din ti chnh. Thm

40


42/136

Page - 41

vo nhng hthng lut php c khuynh hng thn thin vi con nli khuyn

khch gii qun trxc tin vic ngn chn sph sn sm hn tcc chnca

h, iu ny c thlm tng khnng tn ti ca cng ty v c thmang li li chti u cho cc i tng a ra yu sch.

Nhm tc giStijn, Simeon Djankov v Leora Klapper cng cung cp mt ci nhn

cn cnh mi vcc nhn tquyt nh vic np n ph sn bng cch kim tra

mt vi githit cho mu cc cng ty trong 5 nc ng . Githit thnht ca

nhm tc gi l: nhng cng ty c quan h s hu vi ngn hng th c kh

nng ph sn thp hn. Li gii thch y l nu nhng ngn hng cp vn v

nm givn shu trong mt cng ty th hc thtip nhn chi ph tin hnh mt

cuc ph sn chnh thc, c ngha l hnhiu khnng sdn xp thng lng

ngoi ta n. Nhm tc gi cng k vng nhng cng ty c lin kt nhm th

cng t khnng bph sn. iu ny bi v ni bnhm cng ty c thcung

cp ln nhau nh l mt th trng vn ni bv gip nhng cng ty lm vo

khnh kit ti chnh. Cui cng nhm tc gikvng rng mt hthng lut php

mnh nghing vvic bo vquyn li ca chn, slm tng khnng mt

cng ty kit quti chnh lm vo ph sn. Nhm tc gigithit rng gii ch

nstng cng vic gnh chu cc chi ph trc tip v gin tip ca ph sn nu

hc thkvng mt qu trnh phc hi nhanh chng.

Githit cui cng c ll githit mu thun nht, bi v l thuyt khng a ra

mt mi lin hr rng gia tnh hiu lc ca hthng lut php v khnng ph

sn. Mt mt, mt hthng lut php hiu qucng vi quyn li ca gii chn

mnh c thc kvng khuyn khch gii chndng cc thtc ph sn chnhthc. Mt khc, nu sph sn l c thdon, th ti sao phi dng n v gnh

chu cc chi ph trc tip? Cc bn lin quan c thstng cng vic sdng cch

thc thng lng ngoi ta n thay thcho vic n ph sn chnh thc nu h

thng c th tin on c. iu ny ko theo vic xin ph sn c thc s

dng nhiu hn trong mt h thng lut php cha ng nhng iu khng chc

chn, bi v cc bn khc nhau sc nhng mong mun khc nhau vkt qucui

41


43/136

Page - 42

cng v ta n l cn thit phn x. Thm vo nhiu o lut, ban qun tr

c quyn np n ph sn, iu hn chnhng yu sch ca gii chni vi

nhng ti sn ca DN v tim n khnng cho php nhng nh qun trny mua rnhng ti sn cn li ca DN. Trong nhng tnh hung nhvy vnp n ph sn

li l bng chng v s yu km v quyn li ca gii ch n. Trong phn ny

nhm tc gicung cp mt nghin cu mang tnh kinh nghim v cgng thit lp

tm quan trng ng kca cc ng ctri ngc nhau trn.

2.2.3. QUYN LI CA GII CHNV NH HNG CA HTHNG

LUT PHP NG

Trong 2 nm tip theo k tkhi xy ra cuc khng hong ti chnh ng nm

1997, gii php thng lng ngoi ta n dng nhl mt phng n c la

chn chim u thgii quyt khnh kit DN. Chng hn nh cho n thng 8

nm 1999, 234 cng ty ca Indonesia np n c p dng gii php thng

lng ngoi ta n, trong khi chc 88 cng ty np n xin ph sn (sliu ny

bao gm nhng cng ty nim yt i chng v cc cng ty tnhn). S liu ca

Thi Lan thm ch cn n tng hn: c 825 cng ty chn gii php ti cu trc

bng cch thng lng ngoi ta n, v chc 62 cng ty sdng quy trnh ph

sn chnh thc trong ta n. Tuy nhin ssdng phbin gii php thng lng

ngoi ta n 2 nc ni trn c thchl biu hin ca syu km ca hthng

lut php. V vy nhm tc gixem xt phn ny nh l mt c im chnh yu

ca hthng ph sn v hthng lut php ca mi trong 5 nc ng ang xem

xt.

42


44/136

Page - 43

Bng 2.1: Cc c im chnh ca o lut ph sn mt snc Chu

(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8)

NcNgungc lutph sn

Lch trnhthc hin

phnquyt ta

n

Ban iuhnh cc li

khi phsn ?

C tn ti

mt rocn t

ng khivic lyti sn

ca chn?

Chnc bom cc u

tin ?

Quy trnhthanh l

Qu trnhti cu

trc

Indonesia

c tnn mngt nhngquy nhthi thuca HLan c

ban hnhnm1906.Lut nyc iuchnhthng 8nm 1998cho php

thit lpmt tan thngmi c

bit

Khng clch trnhvi lutc; 30ngy lmvic saukhi nhnc nca chn ivi lutmi thng8 nm1998

C vilut c;khng cvi lutmi thng8 nm1998

C vilut c;khng cvi lutmi thng8 nm1998

Chi phph snc trtrc, sau l nlng vchncm bo

Khngt tin,kh khn,khnghiu qu,chm

t tin,kh khn,khnghiu qu,rt chmchp

Hn Quc

c btngun tLut PhSn caHoa Knm1978. N

bao gmnhngiukhon dnxp cckhon nm khngcn tinhnh phsn trc

120 ngylm vicsau khinhnc nca chn

Khng Khng Ch nc m

bo ctrtrc

Khngt tin,d, hiuqu,nhanhchng

t tin,kh khn,hiu qu,nhanhchng

Malaysiac btngun t

Lut Ph

180 ngylm vic

sau khi

Khng Khng Ch nc m

bo c

t tin,d, hiu

qu,

t tin,kh khn,

hiu qu,

43


45/136

Page - 44

Sn AnhQuc nm1985

tip nhnn cachn

trtrc chm chm

Philippines

c gii

thiu vonm1909.Lut csa inm 1976cho phpcon nn lny BanChngKhon

bo v

Khng c

lch trnhcth

C C Thu

cthanhtontrc, sau llngngi laong, chi

ph phsn, chn cm bo

Khng

t tin,rt khkhn,khnghiu qu,chmchp

t tin,

rt khkhn,khnghiu qu,chm

Thi Lan

c giithiu nhmt phnca LutThngMi nm1940 vc sali nm1998

Khng clch trnhcth

Khng Khng Chi phph snc trtrc, saul thu,lngngi laong, vchncm bo

Khngt tin,d dng,hiu qu,chmchp

Khngt tin,kh khn,hiu qu,nhanh

Ngun : Asian Development Bank (1999)

Bng 2.1 cung cp nhng thng tin so snh v lut php ph sn, quyn hn ca

gii ch n, v hiu lc ca h thng lut php. Thng tin ny c thu thp t

nhng bo co chi tit c chun b cho Ngn Hng Pht Trin Chu nh l

thng tin nn tng cho ci cch lut ph sn ti cc nc cp. Nhng bo co

ny c lm ra bi cc cng ty lut trong mi nc bng vic sdng mt phng

php lun ng nht v c xem xt bi cc nhm khu vc bo m tnh sosnh c ca cc kt lun. Htin hnh iu tra khnng on trc ca cc phn

quyt ta n trong tng tnh hung ph sn, ti liu nu rt chi tit mc hu hiu

ca hthng lut php, v tho lun vthi ca gii chntrong nhng trng

hp ph sn gn . Snh gi cht lng ca vic thanh l cng ty v qu trnh

ti tchc c quyt nh bi mt cuc iu tra ca tt ccc cng ty lut quan

trng trong mi nc v khng phn nh quan im ca khch hng ca h(cc ch

44


46/136

Page - 45

cng ty v nhng ngi iu hnh). Cc chi tit cthhn c cung cp bi Ngn

hng Pht Trin Chu (1999).

Bng 2.1, ct 3, nh ngha mt thng sc nhn mnh lp i lp li bi ccchuyn gia lut php trong khu vc ng nhmt bin quan trng trong vic xc

nh mt vn ph sn: Thi gian cn thit a ra mt phn quyt ph sn.

Thi gian ny cng lu, th cng t lm gii chnch , bi v gi trhin ti ca

cc ti sn c thkhi phc c thc khu hao mt cch nhanh chng, c th

trong nhng mi trng m khnng mua rmt cng ty l ln. Ba thng skhc

(ban qun trc li trong tchc ti sp xp, ro cn tng khi vic ly ti

sn ca gii chn, v th tu tin quyn thanh ton) c s dng rng ri

trong cc nghin cu trc .

Nhm tc gisdng thng tin trnh by Bng 1 xy dng thc o nh

lng ca cc cp bo vquyn ca gii chnv mc hiu quca mi h

thng php lut. Kt quc trnh by trong bng 2.2, ct 2 v 3, trong mt ch

scao hn thhin quyn ca gii chncao hn v shu hiu ca lut php ln

hn. Nhm tc gicng tm ra rng Indonesia v Philippines c sbo vgii ch

nyu nht, trong khi Hn quc v Malaysia l mnh nht. Thm vo nhm tcgitm ra rng Indonesia v Philippines c hthng lut php km hu hiu nht,

trong khi Hn quc v Thi Lan c hthng lut php hu hiu nht.

Bng 2.2: Quyn gii chn, hiu qulut php, v ngun gc ca lut ph sn

(1) (2) (3) (4)Quc gia Quyn chn Hiu lc lut php Ngun gc lut ph snIndonesia 0 4.5 PhpHn Quc 3 7.5 cMalaysia 3 5.5 Anh

Philippines 0 3.0 PhpThi Lan 2 6.5 Anh

Quyn gii chnv hiu qulut php c trch dn da trn d liu tNgn

Hng Pht Trin Chu nm 1999. Quyn gii chnl tng hp ca bn bin,

vi im s c khnng t cao nht l 4: TIME: c tnh =1 nu thi gian

thc hin mt phn quyt ta n l nh hn 90 ngy, =0 nu ngc li;

MANAGER, =1 nu ban iu hnh hin hu khng c li sut qu trnh ti cu

45


47/136

Page - 46

trc hay ph sn, =0 nu ngc li; STAY: c tnh bng 1 nu khng c ro cn

tng ngn cn vic ly ti sn ca chn, =0 nu ngc li; CREDITOR: c

tnh bng 1 nu chnc m bo c u tin thanh ton cao nht, =0 nu ngcli.

Hiu qu lut php l tng hp ca 8 bin, im xp hng t0-2 cho yu tchi

ph, mc d, hiu qu, v tc cho vic ti cu trc hay thanh l. Chng hn

nh, chng ta gn 0 im nu tc ti cu trc l rt chm, 1 im nu chm v 2

im nu nhanh. Tng txp hng c p dng cho yu tchi ph, dv hiu

qu.

xy dng chsvquyn ca gii chn, ct 2, nhm tc gisdng phng

php lun tng tvi phng php lun c pht trin bi tc giLa Porta v

cc cng s(nm 1997). Chsl tng sca 4 chsvsc mnh ca gii chn

c bo co bng 2.1, ct 3 n 6. Chsu tin l thi gian tin hnh

mt phn quyt l liu c xl ph sn hoc ti cu trc li sau khi mt thnh cu

ph sn c trnh. Chng hn nh, lut ph sn Indonesia, Philippines v

Thi Lan khng c khung thi gian r rng cho mt phn quyt Ta n. Hai nc

cn li c khung thi gian l 120 ngy lm vic Hn Quc v 180 ngy

Malaysia. Ch s thnh l liu xem xem ban qun trng nhim c gi li

iu hnh cng ty trong sut thi gian ti tchc hoc ph sn. Chschp dng

Indonesia v Philippines. Chs th3 l xem xem gii chnbngn cn bi

mt ro cn tng khi vic thu hi cc ti sn nsut thi gian xl ph sn.

y l trng hp chp dng Indonesia v Philippines. Chs th tdng

xc nh xem xem thnh phn chnc bo m c c u tin u tin trongphn chia ti sn ntrong trng hp thanh l. y l trng hp chp dng

Hn Quc v Malaysia.

Thm vo , nhm tc gisdng ct 7 v ct 8 ca bng 1 xy dng mt ch

shiu quca h thng lut php. Chsny c thhin bng 2, ct 3, th

hin chi ph tn km, skh khn, shu hiu, v tc thanh l hoc ti sp xp

mt DN vn. Chng hn, Hn Quc c xp hng cao nht, 7.5, l im trung

46


48/136

Page - 47

bnh ca vic nh gi qu trnh thanh l v ti cu trc. Nhm tc gidng chs

quyn ch n cng nh ch s hu hiu php l kim tra nh hng ca mi

trng php l n khnng sdng qu trnh ph sn nhl phng tin giiquyt khnh kit ti chnh.

Bng 2.2, ct 4, phn bit ngun gc lut php ca mi nc theo lut php nc

Anh, Php v c. Quyn li ca gii chc in hnh mnh nht cc nc c

ngun gc lut php tAnh v c, v yu nht vi cc nc c ngun gc lut

php ca Php. Chng hn, gii chnPhilippines, ni blut c ngun gc t

Php, bngn chn bi ci c gi l ro cn tng i vi ti sn trong vic thu

hi ti sn nkhi cng ty con nbph sn. Thm vo , mi quan tm vsan

ton ca gii chcng khng bo m c trng thi u tin. Hn thna, ph

sn theo quy nh ca lut php ca Php cng ngn cm gii chntrc xut ban

qun trng nhim trong sut thi gian ti sp xp. Ngc li, gii ch n

Malaysia, ni lut php bt ngun tlut php ca Anh, c quyn cao hn.

Mt sc im khc cng lm phn bit h thng quy nh ph sn trong nm

nc ni trn. Chng hn nh, thtc chnh ngi iu hnh trong sut qu trnh

ti cu trc, quyn lc ca ngi iu hnh, ti sn sn sng cho gii chn, v s

trng pht do nhng hnh ng thiu trung thc ca ban iu hnh, iu ny c th

dn cng ty n khnh kit ti chnh, u c skhc nhau gia cc nc. Nhm tc

gicho rng nhng c im nhvy phn nh trit l ngm ca cc hthng ph

sn ca mi nc v nh hng n ng lc ca cc i din kinh tkhc nhau

trong cng mt tnh hung nhcc tham sta cp.

2.2.4. C TRNG CA DOANH NGHIP

Nhm tc gisdng cc thng svcu trc ti chnh v cu trc shu mc

cng ty vo cui nm ti chnh 1996, kt thc tgia thng 1 n thng 6 ca

nm 1997. Ngun dliu cbn ca nhm tc gi l dliu ca Ngn Hng Th

Gii, dliu c thu thp thsca cc thtrng chng khon trn thgii.

Dliu ny c iu chnh nhng khc bit theo ranh gii quc gia vcc tiu

47


49/136

Page - 48

chun kton v thng lthc hin, iu ny cho php nhm tc gisdng nhng

dliu ca cc nc khc nhau m khng gp cc vn ln vkhnng so snh

d liu. Nhm tc gisdng bn hng mc trong bng cn i hay bo co ktqukinh doanh: doanh thu, tng n, tng ti sn v thu nhp thun.

Nhm tc gi s dng phng php lun pht trin bi La Porta v ng s

(2002) v mrng bi Claessens v cc ng s(2002) nghin cu cu trc s

hu nn tng ca cc cng ty khu vc ng . phn bit quyn iu hnh v

quyn shu, nhm tc ginhn dng nhiu kiu khc nhau vcu trc shu ca

cc tchc trung gian, nhcross-holding: shu cho (tnh hung m hai hay mt

nhm cng ty nm gi c phiu ca nhau), kim t thp, lch ca lut mt c

phiu-mt quyn bu. Chng hn nh, gismt nhm kinh doanh nm gi11%

cphiu ca cng ty A, m Cng Ty ny li nm gi21% cphiu ca cng ty B.

Trong trng hp ny, nhm tc gicho rng nhm kinh doanh trn nm gi11%

quyn kim sot ca cng ty B, quyn ny c tnh trn mi lin kt yu nht

trong chui mc xch quyn bphiu. Ngc li, nhm tc gicho rng nhm kinh

doanh chnm gi2% quyn iu hnh ca cng ty B, quyn ny c tnh da

trn sn phm ca chai khon gp vn shu trong chui mc xch.

Nhm tc giphn bit gia cng ty c cng ln vi nhng cng ty c cng

rng ri. Nhm tc ginh ngha cng ln l cng shu t nht 20% lng

cphiu ang lu hnh ca mt cng ty. Cng ln c chia lm 4 nhm: gia

nh, ngn hng, cng ty thng mi v nh nc. Hn thna nhm tc ginhn

dng bng phhca mi cng ty, nhcc cng ln ca tng cng ty. Hqul

nhm tc gi nhn dng c cc cng ty thuc shu ca mt ngn hng hocca mt nhm kinh doanh c mi quan h cng ln vi mt ngn hng. Cc

cng ty c nhn dng nhl nhm thnh vin v ni no cng ln c t nht

20% quyn kim sot c xp loi nh l cng ty lin kt. Nhm tc gip t

danh gii 20% cgng lm hi ha vic xp loi cc nhm DN cc nc khc

nhau, bi v cc nc khc nhau dng nh ngha khc nhau vcng ty lin kt.

48


50/136

Page - 49

Kt quc thhin bng s3.Nhm tc gitm ra rng cc cng chcht

ca phn ln cc cng ty khu vc ng trong mu l cc cng ty thng mi v

cc nh ch ti chnh khc. Tuy nhin cu trc s hu khc nhau rt ln ccnc. C hn 35% cc cng ty Philippines trong mu l c shu ngn hng,

trong khi chc 16% cc cng ty Hn Quc c shu ngn hng. Nhm tc gi

cng thy rng nhm lin kt rt phbin tt ccc nc Nam . Chng hn nh

Indonesia l 74%, Thi Lan l 60% cc cng ty l thnh vin ca mt nhm.

Bng 2.3: Thng k tm tt c im DN (Tng mu)

(1) (2) (3) (4) (5) (6)Quc gia GROUP (%) BANK (%) SALES ($ 1000) SALDEBT ROAIndonesia 74.23 16.50 78,247.93 2.27 7.18Hn Quc 51.25 15.66 405,760.37 2.01 2.01Malaysia 51.58 24.13 45,121.83 2.57 7.27Philippines 42.65 36.77 71,737.39 2.26 6.89Thi Lan 59.59 29.50 51,496.26 1.52 5.50Tng Cng 54.62 23.81 77,372.82 2.05 5.44

Thng k tm tt thc hin nm ti chnh 1996, mt nm trc khi khng hong

ti chnh cc nc ng , GROUP l tlphn trm ca cc cng ty c lin kt

nhm v ni c cng ln chim git nht 20% quyn bphiu. BANK l tl

phn trm ca cc cng ty bshu trc tip bi mt ngn hng hay mt nhm c

quyn shu ngn hng. SALES l s liu doanh s trung bnh, tnh bng n v

1000 USD. SALDEBT l chstrung bnh ca tng doanh strn tng n. ROA l

mc hon vn trn ti sn, o lng nhtlphn trm ca doanh thu thun chia

cho tng ti sn.bng s2.3 tct s4 ti ct s6 cho thy gi trtrung bnh ca mt vi thng

s ti chnh cc cng ty trong mu vo nm ti chnh 1996, nm trc khi khng

hong khu vc xy ra. Cc cng ty Hn Quc c doanh thu hng nm trung bnh l

405 triu USD, tip theo l Indonesia 78 triu USD, Philippines 72 triu USD, Thi

Lan 51 triu USD, Malaysia 45 triu USD.

Ngoi ra tnh trung bnh, cc cng ty cc nc u c tlncao trc khi khng

hong. Cc cng ty Thi Lan c tlncao nht vi mc trung bnh l c chs

49


51/136

Page - 50

doanh thu trn tng n l 1.52 trong nm 1996. Tuy nhin cc cng ty ny nhn

chung c tsut sinh li trn ti sn (ROA) cao, chng tl tnh hnh hot ng rt

tt. Thc ra, tltng trng cao c thdn n vic sdng nhiu nhn v DNc n cn ncao hn nhng nc ny.

Mu ca nhm tc gigm c bo co kt qukinh doanh, bng cn i ti sn v

thng tin chshu ca 1775 cng ty. Nhm tc giloi trcc cng ty thuc khu

vc ti chnh bi v tiu chun kton p dng cho doanh thu v li nhun ca cc

cng ty ny l khc bit rt ln so vi cc khu vc khc. Thm vo quyt nh

ph sn ca cc ngn hng bnh hng bi cc yu tkhc, nh l nhng quan

ngi vvic ph sn dy chuyn. Nhm tc gicng loi trnhng cng ty khng

c dliu. Sau khi p dng nhng tiu chun ny, 1472 cng ty c chn.

nhn dng nhng cng ty np n ph sn sau khi xy ra khng hong, nhm

tc gi thu thp thng tin t cc th trng chng khon v y ban chng khon

tng ng. Phn ln cc cng ty trong mu np n ph sn trong na nm cui

1998. l hu qukt hp nh hng ca khng hong ti chnh khu vc v s

hon thin th tc ph sn trong mt vi nc. Indonesia, Philippines, v Thi

Lan lut ph sn c sa i theo th t vo thng 8, thng 1 v thng 4 nm

1998. Nhng ci cch ph sn ny lm tng s lng np n ph sn bng cch

cho php ph sn theo kiu dhn ca chng 11 kiu ti tchc v thit lp ta

n ph sn ring. Indonesia, chng hn, ch c 11 trng hp np n ph sn

gia nm 1978 v thng 8 nm 1998, nhng li c 24 trng hp np n chtrong

3 thng cui ca 1998. Tng t, Philippines, chc 35 cng ty np n xin ph

sn gia nm 1982 v 1996, nhng li c 52 trng hp np n xin ph sn tnm 1997 n 1998.

Bng s2.4 cung cp thng k m tmu, theo kiu cng ty. Mu con ca cc cng

ty c khnng kit quti chnh thhin trong ct 3 v ct 4, ni m kit quc

nh ngha l c chsthanh ton li sut (interest coverage ratio) nhhn 1 trong

nm 1998. Nhm tc gichdng mu cng ty bkit quti chnh kim tra vic

sdng phng n ph sn nhl mt phng tin gii quyt khnh kit ti chnh

50


52/136

Page - 51

Bng 2.4: Thng k tm tt cc vnp n ph sn trong nm 1997

v nm 1998

Cng ty bkit quti chnh c nhn dng l cng ty c chsbao phn

(interest coverage ratio) nhhn 1 trong nm 1998

(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7)Quc gia S

quanst

Scng tybkit qu

ti chnh

% scng tybkit quti chnh so

vi tngquan st

Scng

ty phsn

% scng typh sn

trong tng scng ty b

kit qut ti

chnh

Tc tngtrng GDPthc trongnm 1998

Indonesia 133 66 49.62% 2 3.03% -13.7%Hn Quc 282 116 41.14% 26 22.41% -5.8%Malaysia 627 296 47.21% 21 7.09% -6.7%Philippines 68 20 29.41% 1 5.00% -0.5%Thi Lan 362 146 40.33% 33 22.60% -9.1%

1472 644 43.75% 83 12.89%

Skhc bit gia cc quc gia trong mc kit quti chnh v ph sn pht sinh

mt phn ttnh khc lit ca khng hong ti chnh khu vc mi nc c th.

Ct cui cng ca bng s4 cho thy tc tng trng ca GDP thc trong nm

1998. Indonesia v Thi Lan bnh hng nng nht bi cuc khng hong, vi

13.7% v 9.1% gim trong GDP. Nhm tc gicho rng cc cng ty nhng quc

gia c mc gim GDP thp hn st bkit quti chnh hn. Thc t, Philippines

c tlthp nht cc cng ty bkit quti chnh, vi 29% cc cng ty trong mu.

Bng s5 cung cp s thng k miu t cc bin c lp ca cc cng ty bxp

hng c khnng kit quti chnh. La chn ca nhm tc givbin c tnh gii

51


53/136

Page - 52

Bng 2.5: c im ca cng ty bkit quti chnh

Cng ty ph sn bao gm cc cng ty np n ph sn trong nm 1997 hay nm

1998, sut cuc khng hong Chu . SALES l trung bnh tng doanh thu, n v

1000 USD. SALDEBT l chstrung bnh ca tng doanh thu trn tng n. ROA l

strung bnh ca mc hon vn trn tng ti sn, o lng bi tl% ca doanh

thu thun trn cho tng ti sn. GROUP l phn trm ca cc cng ty c lin kt

nhm vi mt nhm cng ty khc v chshu ln c t nht 20% quyn bu

phiu. BANK l tlphn trm ca cc cng ty c shu trc tip bi ngn hng

hay mt nhm cng ty shu mt ngn hng.

Bin gii thch Np n ph sn Ti thng thuyt ngoi ta nSALES ($ 1000) 76,972.15 77,395.24

SALDEBT 1.02 2.13ROA 1.11 5.94GROUP 0.40 0.56BANK 0.08 0.22Tng squan st 83 561

Chstng doanh thu/tng n(SALDEBT) cung cp mt du hiu vn cn n

ca cng ty v khnng ca n trong vic thanh ton nnn trong sut thi kkit

quti chnh khi i mt vi cc c sc vtin tv li sut. Thc ra, nhm tc gi

thy rng cc cng ty np n ph sn u c chtiu tng doanh thu trn tng n

thp trc khi khng hong xy ra, iu ny lm cho nhng cng ty ny tr nn

nhy cm hn i vi cc c sc v nhiu khnng cn sbo vca lut php kp

thi (lut ph sn) khi bkit quti chnh xy ra.

nh gi tnh trng hot ng ca cc cng ty trc khi khng hong xy ra,

nhm tc gidng chtiu tsut hon vn trn ti sn ROA, c nh ngha l t

sca tng thu nhp rng chia cho tng ti sn. Thng thng, cc chnthng

52


54/136


55/136

Page - 54

2.3. CC BI HC VGII PHP I PH KHNH KIT TI CHNH

2.3.1. HON CNH NGHIN CUNhng cuc khng hong ti chnh lin quan n DN v khu vc ti chnh cc th

trng mi ni, c bit, trong cuc khng hong cc nc ng nm 1997-

1998, lm pht sinh cu hi vvai tr ca chnh phtrong vic ngn chn v lm

nhtnh trng khnh kit ti chnh. Nhng hnh ng htrvvn ca chnh ph

nhm phgip cc DN v cc nh ch ti chnh c th, v chnh ph cn ngun

thu trong tng lai trang tri cc khon chi ph cng pht sinh. Cng c mi

quan ngi rng khu vc tnhn s trng chvo cc hnh ng trgip nh th

trong tng lai v shnh xtheo li khng thn trng, dn n khng hong mi.

Mt khc, nu chnh phkhng ra tay can thip c thc ngha l mt bphn quan

trng ca nn kinh tvn nm trong tnh trng khnh kit ti chnh trong mt thi

gian di, vi nhng thit hi ln v khng thchp nhn c vsn xut v tht

nghip. Tnh thtin thoi lng nan ny dn n vic tm kim cc cuc dn xp

m n s tng khi ng qu trnh x l c trt t cc phng n gii quyt

khnh kit ti chnh hthng. Nghin cu ny c lin quan n mt cuc kho st

ton cu vkhung gii quyt khnh kit ti chnh cp cc cng ty ring l, vi

nhiu nc iu chnh hthng ph sn v cc lut c lin quan.

Mt cch ph bin, trong mt cuc khng hong h thng, vai tr ca chnh

phnm ch, thnht, quy nh cc lut lc thdn n cc nlc ti cu

trc t nhn mt cch hiu qu, v th nh, trong vic cung cp nhng tr

gip trc tip nhng chm nhng hnh ng ring ltra l khng gii quyt tnh trng khnh kit ti chnh vi mc mt mt chp nhn

c. Tuy nhin khng c vai tr no l r rng. c nhng cuc tranh ci gay

gt xem xem cchlut php thn thin vi chnhay cchlut php thn thin

vi con nlm trm trng thm khng hong ti chnh. Mt vn cng c tranh

ci gay gt khng km l liu htrtrc tip gip gii quyt khng hong ti chnh

hay chn thun lm tng tc n cuc khng hong ktip.

54


56/136

Page - 55

Mt chiu hng khc l khng hong ti chnh cho php cc chnh phgii thiu

cc ci cch m nu khng khng hong slm cc nhm chnh trlin quan lng

tng. V vy trong khi vc dy cc cng ty hay ngn hng bkhng hong l vai trquan trng bc nht i vi cc nh hoch nh chnh sch trong thi kxy ra kit

qu ti chnh, giai on ny cng l chi thng qua cc ci cch thchv lut

php to ra con ng tng trng di hn cho nn kinh t. Nhng v dcho nhng

ci cch nhvy l con ng ca lut ph sn ci cch Hn Quc, Thi Lan, v

Malaysia theo du chn ca cuc khng hong ti chnh, v sthit lp cc ta n

ph sn c bit Indonesia v Thi Lan.

Phn ny l c kt nhng im chnh ca cc nghin cu cng nhnhng kt lun

ca vi cng trnh nghin cu gn y vci cch cchvn. Trc tin, chng

ta bn lun vvai tr ca cchvntrong nn kinh tthtrng. Nhng nghin

cu mi ng cn nhc vcchvnc tin hnh trong nhng nm gn y

mt cch c lp vi cuc khng hong kinh tcc thtrng mi ni. Nhng ti

liu ny cung cp nhng hng dn quan trng cho nhng pht trin trong di hn

ca lut v thtc ph sn. Tuy nhin, quy chxl ph sn ng mt vai tr hn

chtrong cc cuc khng hong xy ra cc thtrng mi ni bi v mc bao

phqu rng ca khng hong v khng thi gian cn thit lut ph sn v

cc thchph sn trnn hiu qutrong nhng nn kinh tc gii thiu.

iu ny dn n phn thhai cn nhc vhng tip cn gii quyt kit quti

chnh c hthng. Cth, mt phn nghin cu ni vvai tr ca chnh phtrong

vic to iu kin gii quyt cc cuc tranh tng ti chnh thng qua nhng dn xp

ngoi khun khta n thay thcho cc quy trnh ph sn hin hnh. Phn khc canghin cu ny cn nhc ti cu trc trn csthtrng thng qua cc cuc sp

nhp v mua bn li, bao gm vic cho php mt vai tr ln hn ca cc nh u t

nc ngoi. Cui cng, mt khi ccc quy trnh ph sn bao gm nhng quy nh

c bit trc tip gii quyt khng hong hthng, v vic ti cu trc theo khuynh

hng thtrng thng qua stip qun cc cng ty bkit quti chnh u khng

gii quyt c vn , thng thng chnh phsbc chn vo gnh ly phn tn

55


57/136

Page - 56

2.3.2. CCHVN: MI QUAN TM V NGUYN L VN HNH

Cchvnbiu hin cho scn bng ca vi mc tiu, mt mt, bao gm bo v

quyn li ca chn, l iu cn thit huy ng ngun ti tru tcho ti sn

cnh v ti sn lu ng, mt khc li c tc dng ngn nga sng ca qu

sm ca cc DN c khnng tn ti. Trong nhiu nc, khun khgii quyt s

vntin trin theo thi gian theo scn bng quyn lc chnh trgia cc nhm

quyn li khc nhau, theo sau l schuyn i cu trc ca nn kinh t. Kt qu

l, cchph sn khc nhau rt ng k, thm ch cc nc pht trin. V vy,

thm ch nhng nc m cu trc vn ha v x hi rt gn gi v nn kinh tgn

b mt thit nhau nhHoa Kv Anh, vn c nhng khc bit rt quan trng trong

cch cxcbn i vi con n. (Lut ph sn Hoa Knm 1800 phn ln sao

chp tAnh. Ngy nay, hthng Lut Ph sn Anh Quc theo hng thn thin

vi chnv kt qutng i l c nhiu vph sn hn trong khi Chng 11

ca Lut Ph Sn Hoa Kth thn thin vi con nhn v dn n nhiu vti sp

xp di skim sot ca ban iu hnh ng nhim. Tuy nhin, nhng thay i

gn y trong Lut Ph Sn Anh Quc c iu chnh theo hng gn hn vi

lut ca Hoa K). V vy iu khon ca mt c chvngip hng dn gii

quyt cc tnh hung m mt quc gia mc phi trong thi kkit quti chnh h

thng.Mc d c skhc nhau gia cc cch, iu trnn r rng l mt cchvn

vn hnh l mt phn rt cn thit ca mt nn kinh t. Sthiu vng mt cchv

nhiu qucc nn kinh tkhng hong ng , mt iu gy ngc nhin cho

nhiu ngi, c xem l lm phc tp v lm chm qu trnh ti cu trc DN.

Trong nhiu nm, nhng nn kinh tny pht trin rt nhanh chng v nhng cuc

ci cch thchgii quyt vn kit quti chnh khng c ch trng cao

56


58/136

Page - 57

Khi quyn theo lut php ca gii chnc bo m tt, con ng tn dng

ca cc DN c mrng kh ng k, cng nhthi vi brng v bsu

ca thtrng n(La Porta v Lopez de Silanes). iu ny xy ra bi v lut php

bo vgii chnkhi schim ot ca ban iu hnh DN v kim sot cc c

ng ca cng ty. Mt cch n gin hon li vn cho chnl tn trng tht

u tin ca quyn phn chia ti sn trong ph sn v ti cu trc cng ty, ngha l

chncp cao c u tin trtrc, sau mi n cc gii chncp thp hn,

cui cng mi l cc cng nu cn dra. Cng lc , mt scng trnh nghin

cu chra rng nu cng khng nhn c g trong quy trnh xl ph sn, ban

iu hnh, hnh ng nhn danh cng cng ty, scgng tr hon hay trnh phsn, bao gm cchp nhn nhng dn c ri ro cao khi cng ty lm vo

khnh kit ti chnh. V l do ny, Hart (2000) nghin cu mt tnh hung m

mt phn ti sn ca cng ty tvxl ph sn c dnh cho cc cng cng

ty, thm ch ctrong trng hp thtu tin khng li phn dno cho nhng

ngi chn.

57


59/136

Page - 58

C nhiu vn m da vo thtc vnc thc so snh v tc giJoseph

Stigliz cung cp mt php phn loi rt hu ch cho cc vn ny. Mt cn

nhc quan trng l xem xem lut php c thcung cp mt cchtng khi mtcng ty cn np n xin ph sn. Mc tiu ca cchtng ny l chng c th

gim bt mc l lin quan n ban iu hnh hay cc cng ln c tnh hon

quyt nh ph sn. Mt cchnhvy c gii thiu Hungary nm 1992

vi hiu qul hn 5000 cng ty phi ph sn chtrong mt nm (Tc giGray,

Schlorke, v Szanyi, 1996). Trong khi trong di hn cchny thc y vic xy

dng cc quy chcho cc ta n v nghqun triu hnh, nhng schp nhn c

chtng ny ngn trcc ta n trong ngn hn v lm kh khn trong vic

phn loi cc cng ty c thtn ti c trong scc cng ty phi ph sn. Cch

tng ny c tho btrong cuc ci cch ph sn nm 1997. Mt cchph

sn khc kiu cng c gii thiu trong ln sa i lut ph sn Thi Lan nm

1999 (Foley, 2000). Nu con n nmt nhm ch n nguyn n s tin hn 1

triu Baht, chnchnh phi kin nghph sn. Trong khi cch c quy nh

r rng nhvy, th bc ktip trong thtc ph sn vic xc nh vn- li

khng uc nhth. Cth, trong 09 cn cxc nh vnc thit lp phn 8

ca Lut ph sn s2483, c 5 cn cl khng mang tnh thc tin, vi kt qul t

vph sn c khi xng thm ch sau khi lut sa i c hiu lc. V dThi

Lan chra scn thit phi bsung nhiu loi lut v thtc khc nhau lm cs

cho cchvn.

Mt scu hi quan trng tip theo ca lut ph sn l ai c thn ti sp

xp hay ph sn? (trng trch ny c thc trao cho con n, gii chn (cckhon vay ngn hng, cc khon ti trthng mi), ban iu hnh ca cng ty, v

cc cng hin hu); khnng ban iu hnh i hay li trong sut giai on ti

cu trc?; khnng c mt ro cn tng ngn cn vic chim ti sn ca gii ch

n? La Porta v Lopez de Silanes chng minh rng mi mt c im nhthu

nh hng n smrng tn dng ng kcc nc khc nhau, v dnhkh

58


60/136

Page - 59

Lm thno cc nc khc nhau c thkt hp cc c tnh ny gii quytcc cng ty bkit quti chnh li phthuc vo mc tri rng ca cng v

cc yu tkhc nhl lut vhp ng, lut chng khon, lut hnh s, ssn sng

ca cc la chn php l bsung, spht trin cc nh chca t nc (ta n,

gii chn, ngn hng, chnh ph), sa dng ca cc quyn i bi thng, v

mc bt cn xng vthng tin. Cc yu tquc tcng c thng vai tr quan

trng, nhtrng hp ca Indonesia ni m nDN phn ln l tcc nh u t

nc ngoi (Claessens, Djankov, v Lang, 2000b). Cht lng chung ca thng tin

vgi trDN v spht trin ca thtrng ti chnh hp thcc ti sn thanh l

l nhng yu tquan trng cn li.

Trong khi mt cchvnc nht l khng tn ti, nhng b lut yu km li

lm mi thtrnn ti thn. Vi nguyn tc p dng xy dng mt cchv

n tt: u tin, mt c ch phi to ra c mt n lc gii quyt hu khng

hong hiu qu, vi mc ngha l DN bkit quphi thu c gi trtng cng

cao nht. Mt cch cth, cng ty c thphi ng ca, thanh l tng phn, c

bn theo nguyn tc hot ng lin tc, hay c ti sp xp da trn nhng la

chn mang li gi trcao nht cho gii chn, con n, v cc cng khc nhl

ngi lao ng. Thhai, mt cchvn tt nn c hiu quphng nga trc

khng hong, ngn chn ban iu hnh v cng khi vic thc hin cc khon

nkhng thn trng, chp nhn nhng chncung cp cc khon vay vi khnng

ph sn cao. Cch hnh xkhng thn trng c thb trng pht bng cch gimquyn yu sch hay bng cch ct gim nhn scc bn c lin quan.

Vn lm thno cc nc khc nhau c thgii quyt cc cng ty bkit qu

ti chnh cng thay i theo thi gian, bi v cu trc sn xut v gi trca cc c

ng cng thay i. Tin sWestbrook bo co mt xu hng chung v vic di

chuyn tcchthn thin vi chnhn n cchthn thin vi con nhn.

Nhng thay i gn y trong th tc ph sn trn th gii nghing hn v

59


61/136

Page - 60

Ph sn hay cc gii php lut php khc khng phi l phng cch duy nht

gii quyt khng hong ti chnh. i khi cc nh kinh txut mt vi phng

php khc thay th. Chng hn nhtchc cc trung tm bn ti sn hay u gi.

Vic u gi th dthi hnh v khng phthuc vo hthng lut php (Hausch v

Ramachandran; Hart v cc cng s, 1997). Mc d vin cnh vmt l thuyt l

kh hp dn, nhng gii php nhth khng c p dng trong thi gian gn

y, ngoi trnhng ngi a ra ch trng ci cch Mexico nm 1998. iu

ny l bi v vic bn ti sn vphng din thc nghim cho thy l khng c

gi cao, mc d nhng bng chng thc nghim ch yu mang tnh giai thoi

(Pulvino, 1998). Mt mt hn chna ca cchu gi l n phthuc vo tnh

thanh khon ca thtrng thcp. Trong khi , cchthng lng ti cu trc,

chng hn nh ti cu trc theo chng 11, li ph thuc vo sc mnh ca h

thng php l. nhng quc gia m hthng php l cn yu, nhnhiu nc

ang pht trin, mt cng ty nn cn nhc mt danh mc chn la khi i ph vi

tnh hung vn, y con nc thchn la xem xem c thdng phng phpthng lng ti cu trc hay u

khanh kiet tai chinh z core

Documents