khảo sát

TƯƠNG TÁC NGƯỜI - MÁYPGS.TS. Đặng Văn Đức

[email protected]

HÀ NỘI – 2007/10

HCI

Khảo sát... Ứng dụng (hệ thống) nào có thiết kế tồi nhất mà anh/chị

đã từng sử dụng? Tại sao? Ứng dụng nào có thiết kế tốt nhất mà anh/chị đã từng sử

dụng? Tại sao? Anh/chị đã từng thực hiện thiết kế và phát triển ứng

dụng tương tác? Anh/chị đã dành bao nhiêu thời gian để thiết kế khái

niệm giao diện? Ai đã sử dụng ứng dụng của anh/chị? Sử dụng trong bao

lâu? Phản hồi của họ như thế nào?

dvduc-2007/10 2/25

Trả lời gửi về EMail: [email protected]

mailto:[email protected]

HCI

Mô tả môn học Giới thiệu nguyên lý phát triển Giao diện người sử dụng. Thiết kế: Làm thế nào để thiết kế một giao diện tốt?

Khả năng của con người (mô hình xử lý thông tin con người, cảm nhận, hoạt động, màu, sự chú ý và các lỗi)

Các kỹ thuật thiết kế: Phân tích người sử dụng, phân tích nhiệm vụ, thiết kế lặp, hướng dẫn thiết kế giao diện có tính sử dụng được và thiết kế đồ họa.

Cài đặt: Các kỹ thuật xây dựng giao diện Prototypes, Mô hình vào/ra, bố trí, ràng buộc và các toolkits.

Đánh giá: Các kỹ thuật đánh giá và đo tính sử dụng Đánh giá theo kinh nghiệm, Người sử dụng đánh giá...

dvduc-2007/10 3/25

HCIdvduc-2007/10

Chủ đề

Giới thiệu về HCI Tính sử dụng được của hệ thống Thiết kế hướng người sử dụng Khả năng con người Mô hình vào – ra dữ liệu Nguyên lý thiết kế giao diện Xây dựng prototype Thiết kế đồ họa và tương tác Đánh giá và kiểm nghiệm giao diện Các chủ đề nghiên cứu

4/25

HCIdvduc-2007/10

Tài liệu tham khảo

Lý thuyết Đặng Văn Đức et al., Giao diện người – máy, Nhà xuất

bản Khoa học tự nhiên và công nghệ, 2009. Miller Robert, User Interface Design and

Implementation, MIT Open Courseware, 2004. Hewett et al., Curricula for Human-Computer

Interaction, ACM SIGCHI, (last updated) 2009.Thực hành Caretta Software, GUI Design Studio, 2009. Microsoft .NET

5/25

HCI

Yêu cầu môn học Nhiệm vụ của học viên

Tham gia nghe giảng trên lớp học Tự nghiên cứu Làm bài tập chuyên đề

Đánh giá kết quả Điểm quá trình: 0.2 Kiểm tra giữa môn học: 0.2 Thi hết môn học: 0.6

dvduc-2007/10 6/25

GIỚI THIỆU VỀ HCIBÀI 1

Bài 1: Giới thiệu HCIdvduc-2007/10

Nội dung

Định nghĩa HCI Lịch sử phát triển Các lĩnh vực liên quan Tại sao nghiên cứu HCI? Nội dung HCI Các yếu tố cần quan tâm trong thiết kế Tổng kết bài

8/25


1. Định nghĩa

Tương tác người – máy: Human-Computer Interaction, Human-Computer Interface (HCI)

HCI là sự kết hợp và mở rộng khoa học máy tính và tâm lý học.

HCI là lĩnh vực nghiên cứu các quan hệ tồn tại giữa người sử dụng và hệ thống máy tính để thực hiện các nhiệm vụ khác nhau của người sử dụng (Chris Shaw, Faulkner).

HCI là lĩnh vực liên quan đến thiết kế, đánh giá và cài đặt hệ thống máy tính tương tác cho con người sử dụng và nghiên cứu các hiện tượng xảy ra trên đó (Special Interest Group on Computer-Human Interaction -SIGCHI)

9/25


Định nghĩa Trong một số tài liệu, khái niệm UI (User Interface) được

sử dụng với nghĩa tương tự HCI. Tuy nhiên UI là tập con của HCI.

UI là tập hợp các phương tiện để con người (user) tương tác với máy móc, thiết bị, chương trình máy tính hay hệ thống phức tạp.

UI được hiểu là tiến trình thiết kế phần mềm ghép nối sao cho hệ thống máy tính trở nên hiệu quả, dễ sử dụng và làm được những gì con người muốn chúng làm.

10/25

Bài 1: Giới thiệu HCI

2. Lịch sử phát triển

dvduc-2007/10

Time

Progress of Te

chnology (Moore)

IBM7030, 1961 IBM-PC, 1981

Xerox Star, 1981

Apple iMac, 2002

11/25

http://en.wikipedia.org/wiki/File:Ibm_pc_5150.jpg


Lịch sử phát triển Trước 70

UI không được xem là quan trọng vì máy tính ít chức năng. Không có khả năng đồ họa.

Đầu những năm 70: Xuất hiện khái niệm Man-Machine Interface (MMI), User Interface (UI) Xerox có ý tưởng ban đầu về thiết kế đồ họa cho hệ thống tương tác.

Cuối những năm 70 – đầu những năm 80: Khái niệm GUI. PC thương mại đầu tiên có GUI: Xerox Star

Những năm 80: Khái niệm HCI thường được sử dụng thay cho khái niệm UI MS Windows với GUI trên IBM-PC

Những năm 90 - đến nay Nghiên cứu về thực tại ảo, Nhận dạng và tổng hợp tiếng nói Nhận dạng chữ viết tay...

12/25


3. Các lĩnh vực liên quan

Xã hội họcTâm lý học

Thiết kế

Nghệ thuật

Công thái học

Kỹ nghệNhân loại học

Khoa học máy tínhSinh lý học Ngôn ngữ

học

Trí tuệ nhân tạo

Understanding the userGroupware

Aesthetic appeal

Interface layout

Faster machines, faster systems

Building better

interfaces

Language for commandsPhysical

capabilities

User body shape

Equipment design

Help systems

Modelling the user

HCI

13/25


4. Tại sao phải nghiên cứu HCI

UI là điểm chính nơi giao tiếp giữa người sử dụng và hệ thống máy tính.

Nhiều người sử dụng đánh giá hệ thống máy tính thông qua UI của nó. Phụ thuộc vào giao diện mà hệ thống thắng lợi hay thất bại UI tồi dẫn đến hệ thống tồi

UI tồi làm cho hệ thống khó sử dụng (đôi khi rất nguy hiểm) Hệ thống liệu pháp bức xạ chữa bệnh ung thư Therac-25 gây

chết người Hệ thống rada Aegris trên tàu chiến USS Vincennes bắn

nhầm máy bay dân sự của Iran Tranh cãi xung quang lá phiếu bầu cử Tổng thống Mỹ năm

2000

14/25


Tại sao phải nghiên cứu HCI

UI tốt làm cho hệ thống hiệu quả và người sử dụng thoải mái

Một phần lớn các công việc (50%-70%) trong tiến trình phát triển hệ thống phần mềm liên quan đến UI.

Thời gian thiết kế, cài đặt và bảo trì UI trong một dự án là khoảng 50% (thống kê 74 dự án phần mềm thực hiện năm 1992)

UI ngày càng phức tạp hơn do vậy việc phát triển UI là khó khăn (đặc biệt với GUI)

Nhiều chương trình, dự án quốc gia, quốc tế nghiên cứu về HCI hình thành ở những nước phát triển và Việt Nam.

15/25


Tại sao phải nghiên cứu HCI Ví dụ: Phiếu bầu tổng thống Mỹ, 2000.

16/15


Tại sao phải nghiên cứu HCI Ví dụ: Giao diện phần mềm

Giao diện dòng lệnh GUI

17/25


Tại sao phải nghiên cứu HCI Ví dụ: Giao diện phần mềm

18/25


5. Nội dung nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu của HCI (ACM SIGCHI)

dvduc-2007/10 19/25


Nội dung nghiên cứu Sử dụng và ngữ cảnh ứng dụng HCI

Các tổ chức của con người: Xem con người như thực thể xã hội tương tác (Mô hình hoạt động của con người, nhóm, tổ chức, Mô hình luồng công việc...)

Các lĩnh vực ứng dụng: Các lớp ứng dụng từ góc độ mà UI cần đáp ứng (Hướng soạn thảo, Truyền tin, Môi trường thiết kế, Các hệ thống điều khiển...)

Sự phù hợp người-máy: Đạt tới sự phù hợp giữa con người với các đối tượng thiết kế và việc sử dụng chúng.

Các đặc trưng của con người: Mô hình xử lý thông tin của con người: Đặc trưng của con người

như bộ xử lý thông tin (Mô hình nhận thức, Mô hình khái niệm...) Ngôn ngữ giao tiếp và tương tác (Mô hình ngôn ngữ, Các ngôn

ngữ chuyên dụng phục vụ thiết kế UI...) Công thái học: Thiết kế không gian làm việc, Bố trí màn hình...

dvduc-2007/10 20/25


Nội dung nghiên cứu Hệ thống máy tính và kiến trúc giao diện

Các thiết bị vào/ra: Kỹ thuật xây dựng thiết bị hỗ trợ giao tiếp (Các loại thiết bị I/O máy tính, Thiết bị ảo...)

Kỹ thuật đối thoại: Kiến trúc và kỹ thuật tương tác với người sử dụng (thiết bị trỏ, dòng lệnh...)

Ẩn dụ giao tiếp (Metaphor) Thiết kế đồ họa: Mô hình hóa vật thể, biểu diễn đối tượng hình

học. Tiến trình phát triển

Tiệm cận thiết kế: Phương pháp phân tích thiết kế, thiết kế mẫu, thiết kế đồ họa...

Kỹ thuật và công cụ cài đặt: Các công cụ phần mềm, Các kỹ thuật xây dựng prototype, Trình diễn dữ liệu và Các thuật toán liên quan...

Kỹ thuật đánh giá UI: Các thước đo, Kỹ thuật kiểm thử

dvduc-2007/10 21/25


Nội dung nghiên cứu Tóm tắt nội dung nghiên cứu chính

Nghiên cứu đặc điểm của con người tác động trên sự tương tác giữa họ và máy tính

Phân tích những gì sẽ được con người thực hiện bằng máy tính và các giao diện của chúng (hiểu nhiệm vụ và yêu cầu của người sử dụng)

Nghiên cứu phương pháp hoạt động, đáp ứng đối với người sử dụng và việc trình diễn trên màn hình tương tác

Nghiên cứu phương pháp thiết kế giao diện để nó phù hợp mục đích sử dụng, đáp ứng yêu cầu người sử dụng

Phương pháp thiết kế các công cụ hỗ trợ người thiết kế UI Nghiên cứu các kỹ thuật, phương pháp đánh giá các tính chất

của giao diện người - máy tính và tác động của hệ thống đối với con người.

dvduc-2007/10 22/25


6. Các yếu tố cần quan tâm

23/25


7. Công cụ thực hành

MS Visual Studio GUI Design Studio

24/25


7. Tổng kết bài Giới thiệu một vài định nghĩa về HCI, UI. Các định nghĩa

đều liên quan đến con người, máy tính và tương tác. HCI là sự kết hợp, mở rộng hai lĩnh vực khoa học máy

tính và tâm lý học. HCI là đa lĩnh vực, nó sử dụng tri thức của nhiều ngành khoa học khác nhau.

Tầm quan trọng đặc biệt của HCI được thiết kế tốt Nội dung nghiên cứu của HCI là khá rộng, chúng có

quan hệ khăng khít với nhau. Chuyên đề này tập trung vào một số vấn đề liên quan

đến phân tích, thiết kế và phát triển giao diện người sử dụng đồ họa.

Những GUI bất hợp lý nào mà anh chị đã từng sử dụng?

dvduc-2007/10 25/25

Câu hỏi?

khảo sát

Documents