khomishene ya tshebeletso ya setjhaba sotho.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e...

16
KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA RAPOROTO YA SELEMO LE SELEMO YA BAAHI YA SELEMO SA DITJHELETE SA 2010/2011

Upload: others

Post on 22-Sep-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA

RAPOROTO YA SELEMO LE SELEMO YA BAAHI YA SELEMO SA DITJHELETE SA 2010/2011

Page 2: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

0

DIKAHARE LEQEPHE

1. RE BOMANG 2

2. RE ETSANG 3

3. KE MANG YA IKARABELLANG 5

4. MAEMO A RONA A TSHEBETSO, RE A FIHLELLA JWANG LE SEPHETHO

SEO RE SE FIHLELLETSENG

5

5. RE IKEMISEDITSE HO ETSANG HO NTLAFATSA DITSHEBELETSO TSA

RONA

10

6. MOKGATLO LE BASEBELETSI 11

7. BAJETE 12

8. DINTLHA TSA HO BUISANA LE OFISI 12

9. RE FUMANWA KAE 12

Page 3: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

1

LEFAPHA Khomishene ya Tshebeletso ya Setjhaba

RAPOROTO HO BAAHI Selemo sa ditjhelete sa 2010/2011

1. RE BOMANG

Khomishene ya Tshebeletso ya Setjhaba e thehilwe ho latela Karolo 196 ya Molao wa

motheo wa Riphaboliki ya Aforikaborwa, 1996. Ke mokgatlo fela o le mong o thehilweng ho

latela Kgaolo ya 10 ya Molao wa motheo. Molao wa Motheo o bolela hore ho na le

Khomishene ya Tshebeletso ya Setjhaba e le nngwe bakeng sa Riphaboliki ya Aforikaborwa

e nang le ditho tse 14, tse hlano tse thontsweng ka tshisinyo ya Seboka sa Naha. Setho se

le seng se thongwa ho hlaha ho e nngwe le e nngwe ya diporofense tse robong kamora ho

thongwa ke Moporemiri wa porofense ka kgothaletso ya komiti ya Ketsamolao ya Porofense.

Ditho di bitswa Dikhomishenara mme di thongwa ke Moporesidente. Dikhomishenara tsena

tse hlano tse sisintsweng ke Seboka sa Naha ba sebeletsa Ofising e Phahameng, ha ditho

tse setseng di sebeletsa diporofenseng tsa bona. Tsamaiso bakeng sa ho thonya

Dikhomishenara e laolwa ke Molao wa Khomishene ya Tshebeletso ya Setjhaba wa 1997 e

hlakisang melawana ya Khomishene ya Tshebeletso ya Setjhaba hammoho le ditaba tse

amanang le ona. Ho latela Molao, Khomishenara e thongwa bakeng sa nako (sebaka) sa

dilemo tse hlano eo le yona e ka ntjhafatswang bakeng sa sebaka sa tlatsetso hang fela.

Tshebeletso ya Setjhaba e etelwa pele ke Modulasetulo ya thontsweng ke Moporesidente ho

hlaha ho Dikhomishenara tse thontsweng.

Khomishene ya Tshebeletso ya Setjhaba e ikarabella Sebokeng sa Naha mme e tlamehile

ho raporota ho yona selemo se seng le se seng. E tlamehile e boele hape ho raporota

Ketsamolaong ya porofense e amehang ka diketsahalo tsa yona porofenseng ka nngwe.

Khomishene ya Tshebeletso ya Setjhaba e tshehetswa ke Ofisi ya Khomishene ya

Tshebeletso ya Setjhaba, Ofisi ya teng e Phahameng e mane Pretoria mme Diofisi tsa

Mabatowa di porofenseng ka nngwe. Khomishene e etelwa pele ke Molaodikakaretso eo e

leng yena Mohlanka ya Ikarabellang. Moifo wa ditho tsa OPSC o thonngwa ho latela Molao

wa Tshebeletso ya Setjhaba wa 1994.

Ponelopele

Khomishene ya Tshebeletso ya Setjhaba ke boemedi ba ikemetseng ebile bo hlokang leeme

ho latela Molao wa motheo, 1996, sepheo e le ho matlafatsa tshebetso e kgabane pusong le

hona Tshebeletsong ya Setjhaba ka ho ntshetsapele tikoloho ya seporofeshenale ebile e

bontshang boitshwaro bo botle le ho tlisa boleng taolong ya tshebeletso e nang le

boikarabelo, tekano, ho fana ka ditshebeletso tse potlakileng, tse phethahetseng, tse

hlokang bobodu hammoho le tse arabelang ditlhokong tsa batho ba Aforikaborwa.

Page 4: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

2

Maikemisetso

Sepheo sa Khomishene ya Tshebeletso ya Setjhaba ke ho ntshetsapele ditaba tsa bohlokwa

ebile tse nang le boleng le metheo ya demokerasi e hlakisitsweng molaong wa motheo

mabapi le Tshebeletso ya Setjhaba ka ho fuputsa, ho hlahloba, le ho buisana le ho tlaleha

tsamaiso ya setjhaba. Ho latela ditsamaiso tsa diphuphutso, ho tla etswa bonnete ba hore

ho ntshetswa pele bokgabane pusong hammoho le ditshebeletso tse rekehang/tsa ditheko

tse tlase, tse tsitsitseng ebile tse nang le boleng.

2. RE ETSANG

Khomishene ya Tshebeletso ya Setjhaba e fumana boikarabelo ba yona ho hlaha karolong

ya 195 le 196 ya Molao wa Motheo, 1996. Karolo ya 195 e hlakisa ka ho toba boleng le

metheo e busang tsamaiso ya setjhaba e lokelwang ho ntshetswapele ke Khomishene ya

Tshebeletso ya Setjhaba. Boleng le metheo ena ke:

a. maemo a phahameng a tshebetso a bontshang boitshwaro bo botle ebile ba

seporofeshenale;

b. tshebediso e potlakileng ebile e phethahetseng ya disebediswa;

c. tsamaiso ya setjhaba e kgannwang ke ntshetsopele ka hare;

d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona

ka tsela e lekanang, ntle le leeme;

e. ho arabela ditlhokong tsa batho le ho kgothaletsa setjhaba ho kenya letsoho ha ho

ralwa maano

f. tsamaiso ya setjhaba moo ho nang le boikarabelo

g. ho tsitlallela tshebetso e pepeneneng

h. ho matlafatsa tsamaiso e ntle ya dithuso tsa batho hammoho le ditlwaelo tsa

ntshetsopele ya makala a mesebetsi

ditlwaelo;

i. tsamaiso ya setjhaba e emetseng bohle moo ho bontshwang ditlwaelo tsa tsamaiso

ya bahiruwa e thehilweng hodima bokgoni, maikemisetso, toka le tlhokeho ya ho

rarolla maemo a nako e fetileng a ho se lekane

Ho latela Karolo ya 196(4) ya Molao wa Motheo, 1996, mesebetsi le matla a Khomishene ya

Tshebeletso ya Setjhaba ke:

a. ho ntshetsapele boleng le metheo jwaloka ha ho hlakisitswe Karolong ya 195, ho

potoloha Tshebeletso ya Setjhaba kahohle

b. ho fuputsa, ho lekola le ho hlahloba mokgatlo, tsamaiso le ditlwaelo tsa bahiruwa

Tshebeletsong ya Setjhaba, ka ho toba, taba ya ho ikamahanya le boleng le metheo

jwaloka ha ho hlakisitswe Karolong ya 195 le dipehelong tsa tshebeletso ya setjhaba

Page 5: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

3

c. ho sisinya mekgwa ho etsa bonnete ba hore ho ba le tshebetso e phethahetseng

ebile e potlakileng Tshebeletsong ya Setjhaba

d. ho fana ka tsela e nepahetseng ka sepheo sa ho etsa bonnete ba hore dipehelo tse

behetsweng bahiruwa tse amanang le ho thaota, ho fetisa le ho fapanyetsana ka

moifo, ho nyolla batho hammoho le ho lelekwa mosebetsing ebile le ho etsa bonnete

ba hore ho ikamahangwa le dintlha tsena tsa bohlokwa le metheo jwaloka ha e

hlakisitswe Karolong ya 195

e. ho fana ka raporoto ya diketsahalo le ntshetsopele ya tshebetso ya yona, ho

kenyeletswa diphuphutso le diphihlello dife kapa dife tseo e di etsang hammoho le

tsela eo e e latelang hammoho le dikeletso hape le ho fana ka dihlahlobo tsa hore na

ho ikamahangwa le boleng le metheo jwaloka ha e hlakisitswe Karolong ya 195;

hape le

f. ekaba karabelo eo e faneng ka yona nakong eo e neng e fumana tletlebo efe kapa

efe,

i. ho fuputsa le ho hlahloba ditlwaelo tsa tshebetso tsa tsamaiso ya bahiruwa ba

setjhaba hape le ho raporota Boemeding ba Phethahatso hammoho le

ketsamolaong;

ii. ho fuputsa ditletlebo tsa bahiruwa Tshebeletso ya Setjhaba tse amang diketso tsa

moifo kapa diphoso hape le ho sisinya dipheko tse tshwanetseng;

iii. ho lekola le ho fuputsa boikamahanyo le dipehelo tse tshwanetseng Tshebeletsong

ya Setjhaba;

iv. ho eletsa dikarolo tsa puso tsa naha le diporofeshenale mabapi le ditlwaelo tsa

bahiruwa Tshebeletsong ya Setjhaba, ho kenyeletsa tsohle tse amanang le ho

thaota, khiro, ho fapanyetsana ka moifo, ho lokolla hammoho le dintlha tse ding tsa

makala a mosebetsi bakeng sa bahiruwa Tshebeletsong ya Setjhaba.

Mosebetsi wa Khomishene ya Setjhaba o nka sebopeho le boitshetleho hodima dibaka tsa

tshebetso tse tsheletseng tse latelang:

Ntlafatso ya dikamano tsa basebetsi

Tekolo botjha ya boetapele le dithuso tsa batho

Tekolo ya puso

Phano ya ditshebeletso hammoho le dihlahlobo tsa boikamahanyo

Diphuphutso tsa tsamaiso ya setjhaba

Boitshwaro bo botle ba seporofeshenale

Dibaka tsena di arotswe Makala a mane, jwaloka ha ho hlakisitswe ka fatshe mona:

Page 6: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

4

a. Lekala: Boetapele le Ditshebeletso tsa Tsamaiso: Sepheo sa lekala lena ke ho

ntshetsapele boetapele bo nepahetseng Tshebeletsong ya Setjhaba, tsamaiso ya

dithuso tsa batho, dikamano tsa bahiruwa le ditshebetso le ditlwaelo tsa

mosebetsing.

b. Lekala: Ho lekola le ho hlahloba: Sepheo sa lekala lena ke ho theha maemo a

phahameng a phano ya ditshebeletso, tekolo le puso e ntle Tshebeletsong ya

Setjhaba.

c. Lekala: Ho lekola le ho hlahloba: Sepheo sa lekala lena ke ho ntshetsa pele

diphuphutso tsamaisong ya setjhaba, ho kgothaletsa maemo a phahameng a

boitshwaro bo botle ba seporofeshenale hara bahiruwa ba setjhaba le ho kenya

letsoho ntweng ya ho thibela le ho fedisa bobodu.

d. Lekala: Ditshebeletso tsa Kgwebo: le tshehetsa makala a mararo a tshebetso ka ho

fana ka ditshebeletso tsa tsamaiso.

3. KE MANG YA IKARABELLANG

Modulasetulo wa Khomishene ya Tshebeletso ya Setjhaba ke Mong. Ben Mthembu eo hape

e leng Mookamedi ya Phahameng ho latela Molao wa Tshebeletso ya Setjhaba.

Molaodikakaretso wa PSC ke Mong. Mashwahle Diphofa, eo e leng Mohlanka ya

Ikarabellang ho latela Molao wa Tsamaiso ya Ditjhelete tsa Setjhaba.

4. MAEMO A RONA A TSHEBETSO, RE A FIHLELLA JWANG LE SEPHETHO SEO

RE SE FIHLELLETSENG

Maemo a phano ya tshebeletso a PSC a fumanwa Leanong la yona la Ntlafatso ya Phano

ya Tshebeletso (SDIP) bakeng la selemo sa ditjhelete sa 2011/11. SDIP e sebetsa e le

mokgwa wa tshebetso ho tsebisa ba nang le seabo mabapi le maemo a phano ya

tshebeletso a PSC. Setshwantsho se latelang se bontsha dikotwana tsa SDIP hammoho le

tswelopele e entsweng ho kenya tshebetsong leano lena.

Ditshebeletso tsa bohlokwa

Basebedise/Bareki Maemo a jwale Dikatleho tse fihleletsweng ha jwale

ha ho bapiswa le maemo a behilweng

Ho laola diphuphutso tsa tshebedisano mosebetsing le ho fuputsa ditletlebo/boipiletso ba basebeletsi ba setjhaba

Mafapha a Puso Raporoto e tshwereng dipatlisiso le tse fumanweng le ditshisinyo di phethetswe

Pampitshana ya Dintlha: Tharollo ya Boipiletso bakeng sa Selemo sa Ditjhelete sa 2009/2010 e phethetswe Ho hlophisitswe raporoto ya Tsamaiso ya Boipiletso ho hlwaya Ditlwaelo tsa tshebetso tse ntle hammoho le Raporoto ya ho Tsamaiso ho Fanyeha basebetsi nakwana nakong eo ho ntseng ho etswa diphuphutso Tshebeletsong ya Setjhaba. Ho ntse ho

Page 7: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

5

Ditshebeletso tsa bohlokwa

Basebedise/Bareki Maemo a jwale Dikatleho tse fihleletsweng ha jwale

ha ho bapiswa le maemo a behilweng

80% ya ditletlebo tsohle tse keneng ebile tse phethetsweng nakong ya dikgwedi tse tharo ho tloha mohla ho fumanweng ditokomane tsohle tse tshwanetseng

sebetsanwa le pampiri ya Diphuphutso tsa Ditherisano tsa Kopanelo Tshebeletsong ya Setjhaba Ho ile ha tshwarwa Seboka sa 2 se tlang kamora dilemo tse pedi mme raporoto ya seboka seo e ntse e lokiswa PSC e fumane boipiletso ba palo ya 572 mme ho tseo 141 (25%) ya dinyewe di ile tsa romelwa ho PSC ka lebaka la ho hloka boikamahanyo le tshebetso ya dinako tse behilweng jwalokaha Melawana ya Boipiletso e hlakisitse. Dinyewe tse 30 (5%) ha di a ka tsa romelwa semmuso mme maemong ana, basebetsi ba ile ba eletswa hore ba kenye boipiletso ba semmuso le mafapha ao ba sebetsang ho ona, dinyewe tse 2 (0,3%) di ile tsa kenngwa ke basebetsi ba mehleng mme tsona tsa romelwa Bookameding bo Ikarabellang (EAs). Dinyewe tse 125 (22%) di phethetswe mafelong a selemo sa ditjhelete mme tse 67 (54%) tsa tsona di ile tsa rarollwa ka hare. Palo yohle ya dinyewe tse 219 (38%) di sa ntse di emisitswe ka lebaka la ditsebiso tse sa fellang tseo mafapha a faneng ka tsona

Ho ntlafatsa le ho ntshetsapele Boetapele Tshebeletsong ya Setjhaba

Boporesidenteng Mafapha a Puso Ditsebi Thutong Mekgatlo eo e seng ya Puso Makgotla a Bookamedi a Diporofense

Raporoto e tshwereng dipatlisiso le tse fumanweng le ditshisinyo di phethetswe

Ho phethetswe Raporoto ya ho kenya tshebetsong Tsamaiso ya Taolo le Ntshetsopele ya Mosebetsi bakeng sa Batsamaisi ba Phahameng Porofenseng ya Kapa Bophirima hape ho ile ha romelwa le Raporoto ya Tekolo ya ho kenya tshebetsong Ditlwaelo/Mekgwa ya ho Thaota le ho Kgetha/Thonya Pusong ya Selehae ho PSC hore e e ananele

Ho hlahloba tsamaiso ya tshebetso ya Dihlooho tsa Mafapha

Boporesidenteng Mafapha a Puso Ditsebi Thutong Mekgatlo eo e seng ya Puso Makgotla a Bookamedi a Diporofense

Dihlooho tsohle tsa mafapha di ile tsa hlahlobuwa ka katleho Ditumellano tsa tshebetso ya dihlooho tsa mafapha di ile tsa hlahlobuwa le ho lekolwa Raporoto e tshwereng dipatlisiso le tse fumanweng le

Ditataiso bakeng sa sedikadikwe sa ditekolo tsa 2009/10 di ile tsa phatlalatswa ka Mphalane 2010 Dihlooho tse 7 tsa mafapha di ile tsa hlahlobuwa mme tse 5 di ile tsa hlahlobuwa bakeng sa didikadikwe tsa dihlahlobo tsa nako e fetileng mme tse 2 e ne e le tsa sedikadikwe sa 2009/10. Dihlooho tse 48 tsa mafapha a diporofense a ile a hlahlobuwa mme 37 e ne e le bakeng sa didikadikwe tsa dihlahlobo tsa nako e fetileng mme tse 6 e ne e le tsa sedikadikwe sa 2009/10. Dihlooho tsa Mafapha a naha tse 33 le tsa diporofense tse 75 ba ile ba romela Ditumellano tsa Tshebetso bakeng sa selemo sa Ditjhelete sa 2010/2011 Ho ntse ho hlophiswa raporoto e tla romelwa Palamenteng hammoho le Phethahatso mabapi le ho romela Tumellano ya tshebetso bakeng sa

Page 8: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

6

Ditshebeletso tsa bohlokwa

Basebedise/Bareki Maemo a jwale Dikatleho tse fihleletsweng ha jwale

ha ho bapiswa le maemo a behilweng

ditshisinyo di phethetswe ka dinako tse behilweng

selemo sa ditjhelete sa 2010/11

Tekolo botjha ya ho kenya tshebetsong ditlwaelo tsa dithuso tsa batho ka ho sebedisa tlhahiso ya diraporoto tsa diphuphutso le ditshisinyo

Baphethahatsi Mafapha a Puso Diketsamolao Baipiletsi

Raporoto e tshwereng dipatlisiso le tse fumanweng le ditshisinyo di phethetswe

Ho hlophisitswe raporoto ya Ditlwaelo tsa Ntshetsopele ya Dithuso tsa Batho Tshebeletsong ya Setjhaba hammoho le Pampitshana ya Dintlha e bontshang dinako tsa Mosebetsi ka Kgerata ka nngwe ya ditho tsa Tshebeletso ya Botsamaisi bo Phahameng Bohatong ba 13 - 16

Tekolo ya mafapha mabapi le boleng/dintlha tsa bohlokwa tse lenaneng la karolo ya 195 ya Molao wa motheo

Mafapha a Puso Tsa Phethahatso Palamente Diketsamolao tsa Diporofense Lekala la setjhaba (ditsebi thutong, mekgatlo ya setjhaba)

Ho phethetswe diraporoto tse tshwereng dipatlisiso le tse fumanweng le ditshisinyo

Ho diraporoto tsa dihlahlobo le ditekolo tsa mafapha tse 21 tse shebaneng le boikamahanyo ba mafapha le dintlha tsa bohlokwa le metheo ya molao wa motheo tsamaisong ya setjhaba, e 1 e phethetswe, tse 8 di hlophisitswe, tse 9 di rometswe mafapheng a tshwanetseng bakeng sa ho fana ka maikutlo mme ho ntse ho sebetsanwa le tse 3 Ho phethetswe Raporoto e Kopantsweng ya 7 ya dihlahlobo le ditekolo bakeng sa Sedikadikwe sa Dihlahlobo sa 2009/10

Tekolo ya Maemo Tshebeletsong ya Setjhaba

Mafapha a Puso Tsa Phethahatso Palamente Diketsamolao tsa Diporofense Lekala la setjhaba

Raporoto e tshwereng dipatlisiso le tse fumanweng le ditshisinyo di phethetswe

Ho hlophisitswe Pampitshana ya Dintlha ka Maemo a Tshebeletso ya Setjhaba Foreisetata Ho ntse ho sebetsanwa le Raporoto ya Maemo a Tshebeletso ya Setjhaba ya 2011 tlasa mookotaba ona: Boiqapelo bakeng sa Phano ya Ditshebeletso tsa Setjhaba e Phethahetseng

Hlahlobo ya katleho ya mananeo a hlauweng a mmuso

Mafapha a Puso Tsa Phethahatso Palamente Diketsamolao tsa Diporofense Lekala la setjhaba

Ho phethetswe diraporoto tse tshwereng dipatlisiso le tse fumanweng le ditshisinyo

Ho hlophisitswe Raporoto ya Mananeo a Tshehetso ya Borapolasi le Ditshebeletso tsa Ntshetsopele tse fuweng Mafapha a Temo a Naha le Diporofense Ho rometswe Raporoto ya Hlahlobo ya bohlokwa mabapi le Lenaneo le kgethuweng la ho Fokotsa Bofuma ho PSC hore e ananelwe

Tekolo ya phano ya tshebeletso

Mafapha a Puso Tsa Phethahatso Dikomiti tsa Potefolio Diketsamolao tsa Diporofense Ditsebi Thutong Mekgatlo eo e seng ya Puso

Ho phethetswe diraporoto tse tshwereng dipatlisiso le tse fumanweng le ditshisinyo

Ho ile ha etswa dihlahlobo diteisheneng tsa sepolesa tse kgethilweng ka ditshebeletso tsa bofokisi mme ho phethetswe diraporoto Ho hlophisitswe Raporoto ya seabo sa phetolelo ya phano ya tshebeletso setjhabeng hore e fuwe Boemedi Makaleng a Kgethuweng hape le Raporoto ya tshebetso e phethahetseng ya Batho Pele ntlheng ya Phano ya Tshebeletso Setjhabeng

Ho sisinya mekgwa ho etsa bonnete ba hore ho ba le tshebetso e phethahetseng ebile e potlakileng

Mafapha a Puso Tsa Phethahatso Dikomiti tsa Potefolio Diketsamolao tsa Diporofense Ditsebi Thutong

Raporoto e tshwereng dipatlisiso le tse fumanweng le ditshisinyo di phethetswe

PSC e rometswe raporoto ya Tekolo ya Kgotsofalo ya Baahi e thehilweng hodima Dintlha tsa Bohlokwa tse kgannang Kgotsofalo ya Baahi hore e e ananele.

Page 9: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

7

Ditshebeletso tsa bohlokwa

Basebedise/Bareki Maemo a jwale Dikatleho tse fihleletsweng ha jwale

ha ho bapiswa le maemo a behilweng

Tshebeletsong ya Setjhaba

Mekgatlo eo e seng ya Puso

Ho phethetswe Tataiso ya tekolo ya dinako tsohle ya Mokgatlo ya Tshebeletso ya Setjhaba

Ho fuputsa ditlwaelo tse seng hantle ebile tse sa tsamaisweng ka potlako tshebeletsong ya setjhaba

Mafapha a Puso Tsa Phethahatso Dikomiti tsa Potefolio Diketsamolao tsa Diporofense Ditsebi Thutong Mekgatlo eo e seng ya Puso

80% ya diphuphutso di phethetswe nakong ya dikgwedi tse tharo ho tloha mohla ho fumanweng ditokomane tsohle tse tshwanetseng Raporoto e tshwereng dipatlisiso le tse fumanweng le ditshisinyo di phethetswe

Ho phethetswe lenane la ditletlebo tse 72 tse khomputeng le diphuphutso tse 4 ka botlalo tse rometsweng ho latela Melawana ya Boipiletso. Ho ntse ho sebetsanwa le diphuphutso tse ding tse 14 ka botlalo hammoho le diphuphutso tse 79 tse khomphuteng Nakong ena eo ho ntseng ho lekolwa botjha, ho ne ho na le dinyewe tsa phano ya ditshebeletso tse 719 sesiung tse rometsweng ka ho sebedisa Mohala wa Mahala wa Naha o Kgohlano le Bobodu (NACH). Dinyeweng tsena, tse 614 ke tse tswang selemong sa ditjhelete sa 2005/06 - 2009/10. Dinyewe tse setseng tse 105 di ile tsa romelwa nakong e ntseng e lekolwa ha jwale. Ho phethetswe dinyewe tse 398 Ho phethetswe Tekolo ya mekgwa ya tlwaelo ka Ditletlebo tse tlisitsweng Khomisheneng ya Tshebeletso ya Setjhaba Selemong sa Ditjhelete sa 2009/2010. Raporoto ya Boitshwaro bo bobe tshebedisong ya ditjhelete bakeng sa Selemo sa Ditjhelete sa 2009/2010

Ho theha setho sa boitshwaro ba seporofeshenale Tshebeletsong ya Setjhaba

Tsa Phethahatso Mafapha a Puso Diketsamolao Baipiletsi

Ho fana ka tshehetso ya bongodi ba seporofeshenale Foramong ya Naha e Kgahlano le Bobodu Ho laola katoloso ya boikamahanyo ya mokgwa wa tshebetso wa ho beha pepeneneng ditjhelete ke ditho tsa SMS Tsamaiso ya Mohala wa Naha wa Mahala o Kgahlano le Bobodu Ho tshwara diwekeshopo ka katleho le ho raporota ka ditsamaiso Ho lekola botjha Khoutu ya Boitshwaro le koranta ya mmuso Melawaneng ya

Ho fanwe ka ditshebeletso tsa bongodi Foramong ya Naha ya ho lwantshana le Bobodu Ho fihlelletswe boikamahanyo ba 88% ho hlaha mafapheng mabapi le mokgwa wa tshebetso wa ho beha ditjhelete pepeneneng Ho latela NACH, ho rometswe dinyewe tse 1 117 tseo ho belaelwang bobodu mme di rometswe ho latela mekgwa ya tumellano e sebediswang mafapheng Ho ile ha tshwarwa diwekeshopo tse pedi ka NACH le mafapha a diporofense le a naha Ho ile ha tshwarwa diwekeshopo tse thrao ho kgothaletsa/ntshetsapele Khoutu ya Boitshwaro

Page 10: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

8

Ditshebeletso tsa bohlokwa

Basebedise/Bareki Maemo a jwale Dikatleho tse fihleletsweng ha jwale

ha ho bapiswa le maemo a behilweng

Tshebeletso ya Setjhaba Ho bopwe tlhokomediso ya boitshwaro ba seporofeshenale le ho lwantsha bobodu

Ho ile ha tshwarwa ditherisano tsa Boitshwaro bo botle Bophelong ba Setjhaba mme ha phatlalatsa disebediswa tsa ho tumisa ntlha ya ho lwantsha bobodu nakong ya ho keteka

Tsamaiso ya ditjhelete e kgotsofatsang

Dikhomishenara Moifo wa OPSC Bafani ba Tshebeletso Mohlahlobikakaretso wa Dibuka tsa ditjhelete Motshwari wa Matlotlo a Naha Mafapha a Puso

Ho lekola kamoo tjhelete e sebediswang ka teng hape le tshebediso ya bajete ho latela kamoo bajete e faneng ka teng

Sephetho sa selemo sa ditjhelete sa 2010/11 ha se tsejwe ka ha tlhahlobo ya dibuka tsa ditjhelete e ntse e tswela pele Ho ile ha tshwarwa dikopano tsa Komiti ya Bajete tsa kgwedi le kgwedi ho lekola tshebediso ya tjhelete mme ha romelwa diraporoto tse hlokehang ho motshwari wa Matlotlo a Naha

Ho fana ka tshehetso dipuisanong le ditsebisong hara tse ding, ho tsebisahatsa mosebetsi wa PSC ka ho sebedisa matsholo le dipontsho tsa boraditaba; ho hlakisa le ho bua ka diraporoto tse phatlaladitsweng

Dikhomishenara Moifo wa OPSC

Diketsahalo tsa boraditaba tse tshwerweng ka diraporoto tse phatladitsweng tsa PSC Ho phatlalatsa le ho beha pepeneneng ka nako diraporoto tsa PSC

Mosebetsi wa diphuphutso tsa PSC o fihlelle batho ka bophara ka ho sebedisa boraditaba, ditherisano le dipontsho ho bolela tse mmalwa Ho ile ha behwa pepeneneng diraporoto tsa Palamente le Diketsamolao tsa Diporofense ka nako ho latela Karolo ya 196(4)(e) ya Molao wa motheo, 1996. Diraporoto tseo di ile tsa behwa webosaeteng (www.psc.gov.za) hore setjhaba se di fihlelle

Ho laola, ho hlokomela le ho etsa bonnete ba tshebediso e potlakileng ya motheo kahong ya Ditsebiso le Thekenoloji (IT), ditsamaiso le ditshebeletso

Dikhomishenara Moifo wa OPSC

Ditsamaiso tsa IT tse lalolwang ho latela maano a IT le ditlwaelo tse ntle haholo

Ho kentswe tshebetsong Microsoft SharePoint e le hore ho tle ho bebofatswe dihlopha tsa tshebetso, ho arolelana ditsebiso le tlhophiso ya ditokomane Ho rekuwe dilepothopo tse ntjha bakeng sa ditho tseo nako le nako di lokelang ho sebetsa kantle ho ofisi ho etsa diphuphutso Ho phethetswe ntlafatso ya mola wa ditsebiso Diofising tsa Lebatowa la Kwazulu-Natala le Kapa Bophirima Ho ile ha itshohlometswa leanong la ho thusa ka nako ya dikodua e le hore ho tle ho hlophisetswe bakeng sa ho sebetsa ka thello ditsamaisong tsa bohlokwa tsa thekenoloji ya ditsebiso hape le motheo kahong hammoho le motheo kahong ha ho ka ba le dikodua

Page 11: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

9

Ditshebeletso tsa bohlokwa

Basebedise/Bareki Maemo a jwale Dikatleho tse fihleletsweng ha jwale

ha ho bapiswa le maemo a behilweng

Ho thaota le ho kgothaletsa moifo o nang le bokgoni ho tshwarella mosebetsing ho etsa bonnete ba hore phano ya ditshebeletso e ba teng OPSC

Ho thonya ba unang molemo/bathonngwa Batsamaisi ba Lenaneo

Ho thaota le ho kgetha ho etswa ho latela Leano la ho Thaota le ho Kgetha

Ho hlophisitswe Raporoto ya Ho kenya tshebetsong Leano la Dithuso tsa Batho bakeng sa selemo sa ditjhelete sa 2010/11 le tswang ho Leano la Dithuso tsa Batho bakeng sa nako ya 2008-2012 mme e ile ya romelwa Lefapheng la Tshebeletso ya Setjhaba le Tsamaiso Ho ile ha tlatswa dikgeo tse 44% dikgweding tse 3 nakong ya selemo sa ditjhelete sa 2010/11. Ho ile ha diehiswa ho tlatsa dikgeo dikgweding tse 3 ka lebaka, hara a mang, diphephetso tse amanang le ho se be teng ha ditho tsa phanele (bakeng sa dikgeo tsa mosebetsi tsa boemo ba 15) le hore bonkgetheng ba lokela ho fana ka tsebiso ya ho lahla marapo ho bahiri ba bona. Ho ile ha bonahala palo e theohileng ka 2% ntlheng ya ho tlatsa dikgeo tsa bohato ba Tshebeletso ya Tsamaiso e Phahameng (SMS) ka lebaka la ho itokolla le ho fetisetswa mafapheng a mang ke ditho tse pedi tsa basadi ba SMS Basadi ba emetse 39% ya palo yohle ya moifo o hlokehang wa ditho tsa SMS. Palo ya bahiruwa ba basadi e wetse fatshe ho tloha ho 127 ka Hlakubele 2010 ho isa ho 116 ka Hlakubele 2011. Ka lebaka la ho beha meja fatshe ka lebaka la bophelo bo fokolang ba e mong wa basebetsi ba qhwadileng, ha jwale PSC e hirile batho ba bane ba qhwadileng. Sena se bolela hore ho na le palo yohle ya 1.8% ya moifo e batlehang

5. NA RE IKEMISEDITSE JWANG HO NTLAFATSA DITSHEBELETSO TSA RONA

Hore PSC e tswele pele ho ntlafatsa ditshebeletso tsa yona, e lekola botjha SDIP ya yona

selemo le selemo jwaloka ha Melawana ya Tshebeletso ya Setjhaba e hlakisitse. Ho latela

Melawana ya Motshwari wa matlotlo, Mohlanka ya Ikarabellang wa institushene o lokela ho

hlophisa lewa la leano bakeng sa nako ya Mokgwa wa Tshebetso wa tshebediso ya

ditjhelete wa nako e Bohareng. Leano la Lewa la PSC bakeng sa Dilemo tsa Ditjhelete tsa

2011/12 - 2015/16 ke la pele hore le hlahiswe ho latela mokgwa wa tshebetso o motjha

bakeng sa maano a lewa ao Motshwari wa Matlotlo a Naha a hlakisitseng ka teng. Leano

lena le hlakisa sephetho sa lewa le kgannwang ke sepheo le maikemisetso eo PSC e

tsitlallelang ho a fihlela nakong ya Leano la lewa la Nako e Bohareng.

Dikhopi tsa SDIP bakeng sa selemo sa ditjhelete sa 2011/12 hammoho le Leano la lewa

bakeng sa dilemo tsa ditjhelete tsa 2011/12 - 2015/16 di a fumaneha ha o di kopa ho

Molaodi: Ditshebeletso tsa Dipuisano le Ditsebiso, Mong. Humphrey Ramafoko. Dintlha tsa

Page 12: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

10

ho buisana le yena ke: Mohala: (012) 352 1196, Imeile: [email protected]

Ditokomane ka bobedi di boela di fumaneha webosaeteng ya PSC, www.psc.gov.za.

6. MOKGATLO LE MOIFO

Motheong wa moifo wa batho ba 248, ho kenyeletswa Dikhomishenara, palo yohle ya

dikgeo/diposo tse 218 di ile tsa tlatswa ka la 31 Hlakubele 2011. Tlhaloso ya moifo ho latela

maemo ao batho ba leng ho ona e ka mokgwa o latelang:

Sebaka/Maemo Palo ya moifo

Ofisi ya Lebatowa la Kapa Botjhabela - King William's Town

7

Ofisi ya Lebatowa la Foreisetata - Bloemfontein 7

Ofisi ya Lebatowa la Gauteng - Johannesburg 6

Ofisi e Phahameng/e kgolo - Pretoria 159

Ofisi ya Lebatowa la Kwazulu - Natala - Pietermaritzburg

6

Ofisi ya Lebatowa la Limpopo - Polokwane 7

Ofisi ya Lebatowa la Mpumalanga - Nelspruit 6

Ofisi ya Lebatowa la Kapa Leboya - Kimberley 7

Ofisi ya Lebatowa la Leboya Bophirima - Mmabatho 6

Ofisi ya Palamenteng - Motsekapa 3

Ofisi ya Lebatowa la Kapa Bophirima - Motsekapa 4

PALO YOHLE 218

Ka fatshe mona ke tlhaloso e hantle ya palo yohle ya moifo ho latela bong le morabe (ho

kenyeletsa basebetsi ba qhwadileng) mokgahlelong ka mong o latelang wa mesebetsi esale

ka 31 Hlakubele 2011:

Mokgahlelo wa mosebetsi (SASCO)

Monna Mosadi Palo Yohle

MoAforika

Lekhalate

Moindia E moswe

u

MoAforika

Lekhalate

Moindia

E mosweu

46

Batsamaisi ba Phahameng

22 2 2 2 11 2 1 4 78

Batsamaisi ba Bohareng

29 2 0 8 31 2 2 4 48

Tsamaiso/Ditlelereke

16 0 1 1 25 1 3 1 46

Basebetsi ba Tshebeletso le ba dithekiso, Ba dinako tsohle

16 1 0 0 25 4 0 0 0

Mesebetsi e tlase

0 0 0 0 0 0 0 0 218

PALO YOHLE 83 5 3 11 92 9 6 9 4

Basebetsi ba diqhwala

1 0 0 1 1 1 0 0 4

Page 13: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

11

Ditsebiso tsa tlatsetso

Ditho tse ding tsa moifo wa PSC di tseba ho bua dipuo tse pedi kapa ho feta tsa tse leshome

le motso o le mong tsa semmuso tsa Aforikaborwa khr. Afrikaans, English, IsiNdebele,

SiSwati, IsiXhosa, IsiZulu, Sepedi, Sesotho, Setswana, Tshivenda le Xitsonga.

7. BAJETE

Bajete yohle ya PSC e ne e le R134 595 000 bakeng sa selemo sa ditjhelete sa 2010/11. Ka

fatshe mona ke tlhaloso ya kamoo bajete e ileng ya sebediswa ka teng:

Sesebediswa Tshebediso kannete

Lenaneo la 1: Tsamaiso R70 885 000

Lenaneo la 2: Boetapele le Ditlwaelo tsa Tsamaiso R20 166 000

Lenaneo la 3: Tekolo le Tlhahlobo R20 608 000

Lenaneo: Serithi le Ho Lwantsha Bobodu R22 365 000

Bajete yohle bakeng sa mananeo R134 024 000

Meputso ya moifo R92 310 000

Thupelo R843 417, 94

8. DINTLHA TSA HO BUISANA

Ho fumana ditsebiso tse fetang mona. buisana le

Mof Bontle Lerumo

Motlatsamolaodikakaretso Ditshebeletsong tsa Kgwebo

Nomoro ya mohala: (012) 352 1195

Aterese: Lebokose la Poraefete X121, 0001

Imeile: [email protected]

Dikhopi tsa diraporoto tsohle tsa PSC di fumaneha Ofising e Phahameng ya PSC le

Diofising tsa Mabatowa. Diraporoto tsena di boela di fumaneha webosaeteng ya

www.psc.gov.za.

9. RE FUMANWA KAE

OFISI E PHAHAMENG OFISI YA PALAMENTENG

Molaodikakaretso: Mong. Mashwahle Diphofa Ofisi ya Palamenteng: Mof. Noziphiwo

Ntlo ya Khomishene Gwaza

Hukung ya Diterata tsa Hamilton le Ziervogel 21st Floor

Sanlam Golden Acre Building Seterateng sa Adderley

PRETORIA MOTSEKAPA

0083 8001

Mohala: (012) 351 1460 Mohala: (021) 418 4940

Fekese: (012) 325 8382 Fekese: (021) 418 5040

Page 14: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

12

DIOFISI TSA LEBATOWA

Porofense ya Kapa Botjhabela Porofense ya Gauteng

Khomishenara: Mong. Singara Mafanya Khomishenara: Sekgeo

Molaodi wa Lebatowa: Mong Loyiso Mgengo Molaodi wa Lebatowa: Mof. Dorothy

91 Alexander Road Nkwanyana

KING WILLIAM'S TOWN Ten Sixty-Six Building

5601 16th Floor, 35 Pritchard Street

Mohala: (043) 643 4707 JOHANNESBURG

Fekese: (043) 642 1371 2001

Mohala: (011) 833 5721

Fekese: (011) 834 1200

Porofense ya Foreisetata Porofense ya Kapa Bophirima

Khomishenara: Mong. Paul Helepi Khomishenara: Sekgeo

Molaodi wa Lebatowa: Mof. Sophia Santho Molaodi wa Lebatowa wa Lebatowa:

Mong Ronald Erasmus

2 Fedsure Building

3rd Floor, St Andrews Street Sanlam Golden Acre Building

BLOEMFONTEIN 21st Floor, Adderley Street

9301 MOTSEKAPA

Mohala: (051) 448 8696 8001

Fekese: (051) 448 4135 Mohala: (012) 421 3980

Fekese: (012) 421 4060

Porofense ya Leboya Bophirima Porofense ya Limpopo

Khomishenara: Sekgeo Khomishenara: Mong. Matome Mawasha

Molaodi wa Lebatowa wa Mokobobo: Molaodi wa Lebatowa: Mong Martin

Mong Patrick Funani Chale

Mmabatho Post Office Building 40 Seterateng sa Schoeman

Ground Floor, University Drive Kirk Patrick Building

MMABATHO POLOKWANE

2735 0699

Mohala: (018) 384 1000 Mohala: (015) 291 4783

Fekese: (018) 384 1012 Fekese: (015) 291 4683

Porofense ya Mpumalanga Porofense ya Kwazulu- Natala

Khomishenara: Mong. David Mkhwanazi Motlatsi wa Modulasetulo le

Molaodi wa Lebatowa: Mong. Walter Mnisi Khomishenara:

19 Seterateng sa Russel Mof. Phelele Tengeni

NELSPRUIT Molaodi wa Lebatowa: Mong. Bongani

1200 Khonjwayo

Page 15: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho

13

Mohala: (013) 755 4070 iDube Building

Fekese: (013) 752 5814 294 Seterata sa Burger

PIETERMARITZBURG

3201

Mohala: (033) 345 9998

Fekese: (033) 345 8505

Porofense ya Kapa Leboya

Khomishenara: Mof Moira Marais- Martin

Molaodi wa Lebatowa: Mong Jacques Malan

Woolworths Building, 1st Floor

Hukung ya Diterata tsa Chapel & Lennox

KIMBERLEY

8301

Mohala: (053) 832 6222

Fekese: (053) 832 6225

Page 16: KHOMISHENE YA TSHEBELETSO YA SETJHABA SOTHO.pdf · d. phano ya ditshebeletso e hlokang leeme, e nang le toka ebile eo ho fanwang ka yona ka tsela e lekanang, ntle le leeme; e. ho