kjoto protokol

SEMINARSKI RAD IZ PREDMETA GLOBALNA EKONOMIJA

TEMA:

KYOTO PROTOKOL

Мentor: Studenti:

Doc. Dr. Eldin Mehić Bujak Nedžad, 68444

Bešić Naid, 67862

Sarajevo, april 2012. godine

GLOBALNA EKONOMIJA DOC. DR. ELDIN MEHIĆ

Sadržaj:

Uvod................................................................................................................................................3

Kjoto Protokol.................................................................................................................................3

Ciljevi Kjoto Protokola....................................................................................................................5

Ciljne emisije do 2012 i fleksibilni mehanizmi...............................................................................6

Trgovanje emisijama.......................................................................................................................8

Visoka cijena Kjoto Protokola (uticaj Kjoto Protokola na poslovanje)..........................................9

Uticaj Kjoto Protokola na Poljoprivredu.......................................................................................10

Dodatne Kritike Kjoto Protokola...................................................................................................12

Cost-benefit analiza.......................................................................................................................14

Promjene u emisiji gasova staklene bašte od 1990. godine...........................................................15

Revizije Kjoto Protokola i dalji planovi........................................................................................17

Zaključak.......................................................................................................................................19

Literatura.....................................................................................................................................20

KYOTO PROTOKOL 2


Uvod

Kjoto protokol je protokol koji je dodatak United Nations Framework Convention on Climate

Change (UNFCCC), tj. Konvenciji Ujedinjenih Nacija o klimatskim promjenama, koji je

usmjeren na borbu protiv globalnog zagrijavanja. UNFCCC je međunarodni ekološki sporazum

koji se tiče postizanja stabilizacije koncentracije gasova koji izazivaju efekat staklene bašte

(gasovi staklene bašte) u atmosferi, na nivou koji bi spriječio kritične antropogene promjene

klimatskog sistema Zemlje.

Kjoto Protokol

Protokol je inicijalno usvojen 11. decembra 1997. godine u Kjotou, Japanu, i stupio je na snagu

16. februara 2005. godine. Od novembra 2009. godine 187 zemalja su potpisale i ratifikovale

ovaj sporazum.

Po Protokolu, 37 industrijalizovanih zemalja (zvane „Zemlje Aneksa I”) obavezale su se na

smanjenje četiri gasa staklene bašte (ugljen dioksid, metan, azot oksid, sumporheksaflorid) i

dvije grupe gasova (fluorougljovodonici i perfluorokarbonska jedinjenja) koje proizvode.

Zemlje Aneksa I, su se sporazumjele da smanje svoju ukupnu emisiju gasova staklene bašte za

5.2% od nivoa na kom su oni bili 1990. godine. Ovo ne uključuje emisije prouzrokovane

međunarodnim aviotransportom i brodskim saobraćajem, ali su u dodatku industrijskim

gasovima, kojima se bavi Montreal Protocol on Substances that Deplete the Ozone Layer

(Montrealski protokol o supstancama koje utiču na smanjenje ozonskog omotača) iz 1987.

godine.

Kao benchmark, nivoi emisije iz 1990. godine, su prihvaćeni Konferencijom potpisnica

UNFCCC gdje su vrijednosti potencijala globalnog zagrijavanja izračunati od strane IPCC

(Intergovernmental Panel on Climate Change) u svom Second Assessment Report (drugi izveštaj

KYOTO PROTOKOL 3


o procjeni). Ove cifre se koriste za prevođenje raznih gasova staklene bašte u ekvivalente emisije

ugljendioksida uzimajući u obzir sve izazivače (izvore).

Ovaj protokol dozvoljava nekoliko takozvanih fleksibilnih mehanizama, kao što su trgovanje

emisijama, mehanizam čistog razvoja, i zajedničku implementaciju, da bi se omogućilo

Zemljama Aneksa I da ispune svoje ciljeve u smanjenju emisije gasova staklene bašte, tako što

im je omogućeno da kupuju smanjenja emisija, bilo preko finansijske razmjene, projekata koji

smanjuju emisije zemljama koje ne pripadaju Aneksu I, od drugih Zemalja Aneksa I, ili od

Zemalja Aneksa I koje su ispunile više od predviđenog.

Svaka od Zemalja Aneksa I je obavezna da preda godišnji izveštaj o svim emisijama gasova

staklene bašte i njihovim izvorima, kao i o načinima za njihovo redukovanje i redukovanim

količinama po UNFCCC i Kjoto Protokolu. Ove zemlje određuju osobu (zvanu „izabrani

nacionalni autoritet”) da pravi ove izvještaje i da njima upravlja. Ovakvu osobu su izabrale i sve

zemlje koje nisu potpisnice Aneksa I. Na slici 1. je prikazano učešće u Kjoto Protokolu, od juna

2009. godine gdje su tamno zelenom prikazane zemlje koje su potpisale i ratifikovale sporazum

(Kjoto Protokol), siva predstavlja još neodlučene, a crvenom su prikazane zemlje bez namjere da

potpišu.

KYOTO PROTOKOL 4


Slika 1.

KYOTO PROTOKOL 5


Ciljevi Kjoto Protokola

Kjoto Protokol je predviđen da smanji globalne emisije gasova staklene bašte. Cilj je u stvari,

stabilizacija i rekonstrukcija koncentracije gasova staklene bašte u atmosferi na nivou koji će

spriječiti opasne antropogene promjene klimatskog sistema.

Cilj Kjoto Protokola je bio da ustanovi legalno obavezujući međunarodni sporazum, u kome se

sve nacije koje učestvuju, obavezuju da se bave pitanjem globalnog zagrijavanja i emisije gasova

staklene bašte. Cilj oko koga su se potpisnice sporazumjele je smanjenje gasova staklene bašte u

prosjeku 5.2% do 2012. godine od nivoa na kom su bili 1990. godine.

Nasuprot popularnom vjerovanju, Protokol ne ističe 2012. godine, već se samo radi o obavezi da

do 2012. godine Zemlje Aneksa I moraju ispuniti svoje obaveze koje se tiču smanjenja emisije

gasova staklene bašte koje su ustanovljene za prvi period (2008-2012).

Pet principa Kjoto Protokola su:

1. Obaveza smanjenja emisije gasova staklene bašte koji su legalno obavezujući za Zemlje

Aneksa I, kao i obaveze za ostale potpisnice sporazuma;

2. Implementacije za ispunjenje ciljeva Protokola. Spremanje politika i mjera koje smanjuju

emisiju gasova staklene bašte, kao i korištenje svih dostupnih mehanizama, kao što su

zajednička implementacija, mehanizam čistog razvoja, i trgovanje emisijama koji će biti

nagrađeni kreditima koji dozvoljavaju više emisija u svojoj zemlji;

3. Minimiziranje uticaja na zemlje u razvoju ustanovljavanjem fonda za adaptaciju

klimatskih promjena;

4. Računovodstvo, izvještavanje i revizija, u cilju osiguranja integriteta Protokola;

5. Saglasnost (sa Protokolom), oformljavanjem komiteta koji će osiguravati integritet

Protokola.

KYOTO PROTOKOL 6


Ciljne emisije do 2012 i fleksibilni mehanizmi

39 od 40 Zemalja Aneksa I su ratifikovale Protokol. Od ovih, 34 su se obavezale da smanje

emisije gasova staklene bašte koje priozvode u odnosu na njihove nivoe iz 1990. godine, u

skladu sa Aneksom B Protokola.

Po Protokolu, Zemlje Aneksa I su se obavezale na nacionalne ili zajedničke ciljeve smanjenja

(ranije zvane, kvantifikovana ograničenja emisije i emisioni ciljevi), koji iznose: 8% zajedničkog

smanjenja za Evropsku Uniju i druge, 7% za SAD (ovo nije obavezujuće jer SAD nisu

potpisnice), 6% za Japan i 0% za Rusiju. Sporazum dozvoljava povećanje emisije za Australiju

od 8% i 10% za Island. Ove emisije ne uključuju emisije prouzrokovane avio i brodskim

saobraćajem.

Protokol obezbjeđuje nekoliko fleksibilnih mehanizama koji omogućavaju Zemljama Aneksa I

da postignu ciljne emisije gasova staklene bašte, tako što će skupljati emisione kredite. Ovi

krediti se mogu prikupiti finansiranjem projekata koji smanjuju emisije u zemljama koje nisu

potpisnice Aneksa I ili u drugim Zemljama Aneksa I ili kupovinom kredita od Zemalja Aneksa I

sa viškom kredita (zemlje koje su prebacile svoje ciljeve). U ove mehanizme spadaju trgovina

emisijama, mehanizam čistog razvoja i zajednička implementacija.

U praksi ovo znači da zemlje koje nisu potpisnice Aneksa I nemaju restrikcije u vidu nivoa

emisije, ali imaju finansijske podsticaje da razvijaju projekte koji utiču na smanjenje emisiije

gasova staklene bašte da bi dobili emisione kredite koji mogu biti prodati Zemljama Aneksa I,

podržavajući održivi razvoj.

Kao dodatak, fleksibini mehanizmi dozvoljavaju Zemljama Aneksa I sa efikasnim industrijama

koje emituju male nivoe gasova staklene bašte, i visokim ekološkim standardima da kupuju

emisione kredite na svjetskom tržištu, umjesto da smanjuju emisije u zemlji. Zemlje Aneksa I će

po pravilu željeti da prikupljaju emisione kredite što je jeftinije moguće, dok će zemlje koje nisu

potpisnice Aneksa I željeti da maksimiziraju vrijednost emisionih kredita koje su dobili od svojih

projekata za smanjenje emisije gasova staklene bašte.

KYOTO PROTOKOL 7


UNFCCC je usvojio princip takozvanih zajedničkih, ali drugačijih odgovornosti. Ovo znači da:

Najveći dio prošlih i trenutnih globalnih emisija gasova staklene bašte potekao iz

razvijenih zemalja;

Emisije po glavi stanovnika u zemljama u razvoju su još uvijek na niskom nivou;

Dio globalnih emisija koje potiču iz zemalja u razvoju će porasti u skadu sa društvenim i

razvojnim potrebama;

Kina, Indija i ostale zemlje u razvoju nisu uključene u bilo koja numerička ograničenja

Kjoto Protokola, zato što one nisu glavni doprinosioci emisiji gasova staklene bašte u

periodu industrijalizacije prije potpisivanja sporazuma (Kina je od tada postala najveći

izvor gasova staklene bašte). Međutim, čak i bez ovakve odgovornosti u Kjoto Protokolu,

zemlje u razvoju su također obavezne da dijele zajedničku odgovornost svih zemalja za

smanjenjem emisije.

Protokol definiše mehanizam saglasnosti, kao saglasnost za praćenje ispunjenja obaveza i

penale za neispunjenje istih.

Protokol također reafirmiše princip po kom razvijene zemlje moraju da plaćaju milijarde dolara i

da dopremaju tehnologiju drugim zemljama za istraživanja i projekte vezane za proučavanje

klimatskih promjena. Ovaj princip je prvobitno bio usvojen u UNFCCC.

KYOTO PROTOKOL 8


Trgovanje emisijama

Najveći kupci emisionih kredita su često individualne kompanije koje očekuju da premaše svoju

kvotu u poslovanju pa imaju višak finansijskih resursa ili jednostavno misle da neće moći da

ispune emisiona očekivanja.

Kupci ovih kredita mogu biti i vlade država, koje nisu u stanju da na drugi način ispune emisione

obaveze.

Pošto je ovim kreditima moguće trgovati i imaju transparentne cijene, finansijski investitori

mogu da ih kupuju na tržištu u cilju špekulacije, ili da ih vezuju za buduće ugovore.

Izvor ovih kredita su Clean Development Mechanism (CDM) tj mehanizam čistog razvoja i Joint

Implementation (JI) projekti zajedničke implementacije. CDM omogućava stvaranje emisionih

kredita razvijajući projekte koji pomažu smanjenju emisija gasova staklene bašte u zemljama

koje nisu potpisnice Aneksa I. Sa druge strane JI omogućava da krediti budu konvertovani od

postojećih kredita unutar Zemalja Aneksa I.

Dodatni razlog za kupovinu ovih kredita jesu penali u slučaju neispunjenja obaveza iz Protokola.

Ovi penali su sljedeći:

Zemlja koja nije ispunila svoju obavezu se dodatno obavezuje za smanjenje od 30% i

naravno da nadoknadi razliku koju u prethodnom periodu nije ispunila;

Zabranjuje joj se da trguje kreditima dok ovaj penal ne podmiri.

KYOTO PROTOKOL 9


Visoka cijena Kjoto Protokola (uticaj Kjoto Protokola na poslovanje)

Kao primjer u ovom dijelu su uzete SAD jer su one jedan od najvećih izazivača efekta staklene

bašte i nisu potpisnice protokola. Ovo je usljed mišljenja da će potpisivanje ovog protokola imati

izrazito negativan uticaj na cijelu ekonomiju SAD.

Negativne kritike Američkih stručnjaka iz oblasti ekonomije su u glavnom usmjerene na

negativan uticaj koji Kjoto Protokol može imati na cjelokupnu industriju, uključujući postrojenja

za obradu i pravljenje aluminijuma i željeza, a i proizvodnju papira, preradu nafte, automobilsku

industriju. Oni smatraju da bi samo direktni troškovi energije porasli za najmanje 50%, što bi

proisteklo iz smanjenja upotrebe fosilnih goriva kao što su ugalj i nafta i prelaska na alternativna

goriva.

Ovo ne bi pogađalo samo navedene industrije, već bi ovim rigoroznim mjerama bile pogođene i

veće bolnice, škole, hoteli i slično, tj svi koji na neki način zavise od foslinih goriva, a ona su im

potrebna u većoj mjeri, za grijanje, hlađenje ili jednostavno proizvodnju.

Pored ovoga, da bi pratilo kako se svaki vat električne energije proizvodi i troši, Environmental

Protection Agency (EPA), tj Agencija za zaštitu životne sredine, bi morala da smisli sistem u

poređenju sa kojim bi trenuti sistem praćenja poreza izgledao jednostavno, a kazne bi mogle da

budu jako visoke ili čak i da se pretvore u kazne zatvorom.

Ovo bi moglo da ugrozi poziciju SAD na međunarodnom tržištu i stavi u bolju poziciju zemlje

kao što su Kina i Brazil, zato što oni ne moraju da plaćaju više za energiju nego što su do sada

kao što bi morale SAD, ako bi potpisale ovaj sporazum. Sporazum bi obavezao i potrošače i

preduzeća da smanje emisije za oko 30% u odnosu na to kolike bi inače bile u periodu od 2008.

do 2012.

Na sve ovo se čak postavlja pitanje šta bi se desilo ako SAD ne bi uspjele po potpisivanju da

ostvare planirane emisije, a ne budu u mogućnosti da kupe kredite. Iz ovih razloga Američki

stručnjaci smatraju da bi potpisivanje moglo da ima izuzetno negativan uticaj na njihovu

ekonomiju.

KYOTO PROTOKOL 10


Uticaj Kjoto Protokola na Poljoprivredu

Ovaj dio se također odnosi na primjer SAD. Usljed činjenice da je poljoprivreda u SAD izvor

emisije gotovo petine gasova staklene bašte, potpisivanje Kjoto Protokola bi moglo da poveća

troškove poljoprivrede između 10 i 20 milijardi dolara godišnje, tj. da smanji prihode Američkih

domaćinstava između 24 i 48 procenata.

Naravno, više cijene goriva, motornog ulja, đubriva i ostalih operativnih troškova bi značili i više

cijene hrane, samim tim bi se smanjio i izvoz. Ovaj protokol može biti najveća trenutna prijetnja

Američkoj poljoprivredi.

U Tabeli 1 je prikazan uticaj viših troškova energije na poljoprivredu.

Dolara po hektaru obrađivane površine

trenutna cijena

cijena sa porezom od

0.50$ za galon

trenutna cijena

cijena sa porezom od

0.50$ za galonKukuruz Pamuk

trošak 147.08 193.65 276.95 347.38promjena 31.70% 25.40%neto profit

99 52.54 143.36 72.93

promena -47% -49.10%Soja Pšenica


100.91 80.22 25.48 10.91

promjena -20.50% -57.20%Svinje Mlijeko


4.7 0.73 1.6 0.75

promjena -85% -53.10%

Tabela 1.

KYOTO PROTOKOL 11


Iz navedenog se može zaključiti da, Kjoto Protokol kada bi se uveo, izazvao bi veliki ekonomski

stres u poljoprivredi SAD. Profiti poljoprivrednika bi opali za čak 84%, a u prosjeku oko 50%, u

slučaju da se cijena goriva poveća za 0.50$ po galonu (3.78 litara) da bi se smanjila emisija

gasova staklene bašte. Ukupni godišnji rashodi poljoprivrednika bi se popeli za 10 do 20

milijardi dolara dok bi neto profit opao između 24 i 48 procenata. Mnogi poljoprivrednici, a

posebno oni koji su tek na početku poslovanja bi bili primorani da napuste posao.

Usljed navedenog, poljoprivrednici imaju značajan ulog u debati oko globalnog zagrijavanja.

Milioni poslova i hiljade porodica zavise od ovoga.

Iz ovoga se jasno vidi zašto SAD imaju negativan stav prema Kjoto Protokolu.

KYOTO PROTOKOL 12


Dodatne Kritike Kjoto Protokola

Postoje zagovornici toga da ovaj protokol ne preduzima dovoljno da bi se kriva emisije gasova

staklene bašte dovela na željeni nivo. Drugi smatraju da cijena Kjoto Protokola prevazilazi korist

koja se od njega dobija, treći smatraju da su standardi koje postavlja Kjoto previše optimistični.

A postoje i oni koji smatraju da je pristup Kjoto Protokola potpuno pogrešan i da treba preduzeti

potpuno drugačije mjere. Na Slici 2. su prikazane emisije ugljen dioksida u periodu od 1800. do

2000. godine.

Slika 2.

Oni smatraju da razvijene nacije nastavljaju sa poslovanjem kao što su i do sada, zato što

očekuju da će moći da kupe kredite dajući male količine novca zemljama u razvoju. Ovim se ne

postiže sam cilj Kjoto protokola a to je smanjenje emisije gasova staklene bašte.

KYOTO PROTOKOL 13


Čak i zemlje koje su preuzele na sebe najveće obaveze, kao što je Japan , kada se uzmu u obzir

njihove stvarne emisije i korištenje fosilnih goriva može se vidjeti da su se ustvari povećale i to

sve u cilju uvođenja sistema koji treba da smanje emisije. Iz ovoga se može zaključiti da

uvođenje ovih sistema, koje je dugoročno, na kratki rok može imati negativne posljedice po

atmosferu, tj po sam cilj Kjoto protokola. I zbog toga ovo se mora uzimati u obzir kada se

proračunava koliko se stvarno mogu smanjiti emisije i u kom vremenskom periodu. Naime, ako

bi sve zemlje potpisnice, istovremeno započele uvođenje ovih promjena, moglo bi se očekivati

da se emisije povećaju i da izazovu nenadoknadivu štetu, kao što je izumiranje biljnih i

životinjskih vrsta usljed promjena temperature i topljenja glečera. Ovo bi se moglo dogoditi jer

je za promjene koje su predviđene potrebna velika količina energije, a trenutno se najveći dio

svijeta oslanja isključivno na fosilna goriva koja izazivaju upravo emisije koje su predviđene za

smanjenje po Protokolu.

Prijedlog je da se uvede dodatni porez na emisiju gasova staklene bašte koji bi bio u srazmjeri sa

ekološkim otiskom koji se tom emisijom izaziva. Ali se ovdje postavlja pitanje kako bi taj porez

ustvari uticao na ciljeve i naravno na poslovanje. Za očekivati je da bi se ovakvim mjerama u

stvari postiglo isto što i povećanjem cijene goriva koji su SAD predvidjele ako bi potpisale

Kjoto.

Dalje, postoje sukobi mišljenja u pogledu toga što se za bazni period uzima 1990. godina, a i ne

uzimaju u obzir emisije po glavi stanovnika nego ukupne.

Sve navedeno implicira da je potrebno razmatrati i stalno poboljšavati ne samo sopstveno

poslovanje, nego i sam Protokol i ciljeve i načine na koje se oni mogu ostvariti.

KYOTO PROTOKOL 14


Cost-benefit analiza

Ekonomisti su pokušali da analiziraju ukupnu neto korist Kjoto Protokola, kroz cost-benefit

analizu. Ovdje postoje neslaganja usljed toga da postoje neizvjesnosti koje se tiču ekonomskih

varijabli. Neke od procjena čak tvrde da je posmatrati Kjoto Protokol, tj. pratiti učinak, mnogo

skuplje nego ne pratiti ga, tj. da Kjoto protokol ima marginalnu prednost u odnosu na situaciju u

kojoj bi se jednostavno adaptirali na globalno zagrijavanje.

Nedavni koncenzusni projekat iz Kopenhagena, je predvidio da Kjoto protokol i ako smanjuje

emisije i usporava proces globalnog zagrijavanja ima samo marginalnu ukupnu korist. Ovo

osporavaju protivnici ove tvrdnje tako što iznose činjenicu da su ovo samo početni brojevi koje

treba ispuniti, i da će oni u budućnosti ustvari imati mnogo veći uticaj na ukupan rezultat.

KYOTO PROTOKOL 15


Promjene u emisiji gasova staklene bašte od 1990. godine

Sve mjere Kjoto protokola su dovele do sljedećih rezulatata:

Tabela 2 prikazuje listu promjena emisije gasova staklene bašte od 1990. do 2007. godine nekih

zemalja koje su potpisnice UNFCCC.

Zemlja

Promjena u emisiji gasova staklene bašte

(1990-2007) bez korištenja zemljišta,

promjena u korištenju zemljišta i šumarstva

Promjena u emisiji gasova staklene bašte (1990-2007) sa korištenjem zemljišta,

promjena u korištenju zemljišta i šumarstva

Cilj za EU do 2012

Obaveza po

sporazumu od 2008 do 2012

Danska -3.30% -5.60% −20% −11%Njemačka -21.30% -20.80% −21% −8%Kanada 26.20% 46.70% / −6%Australija 30.00% 82.00% / 8%Španija 53.50% 55.30% 15% −8%Norveška 10.80% -22.00% / 1%Novi Zeland 22.10% 18.30% / 0%Francuska -5.30% -11.80% 0% −8%Grčka 24.90% 25.20% 25% −8%Irska 25.00% 22.60% 13% −8%Japan 8.20% 8.20% / −6%Velika Britanija -17.30% -17.80% −12.5% −8%Portugal 38.10% 30.80% 27% −8%EU -4.30% -5.60% / −8%

Tabela 2.

KYOTO PROTOKOL 16


U Tabeli 3. su prikazane emisije 20 zemalja u periodu od 1992. do 2008. godine koje emituju najviše gasova staklene bašte.

Zemlja

Promjena u emisiji GSB od 1992 do

2008

Emisije CO2 u metričkim

tonama po glavi stanovnika u 2008. godini

Udio u ukupnoj svjetskoj emisiji

CO2

Kina 166.50% 5.3 22.20%SAD 16.80% 18.6 17.80%Indija 124.10% 1.5 5.50%Rusjia −23.1% 11.3 5.00%Japan 8.50% 10.3 4.10%Njemačka −17.0% 9.4 2.40%Kanada 20.50% 17 1.80%VB -6.80% 8.9 1.70%Južna Koreja 81.80% 10.8 1.60%Iran 98.50% 7.5 1.50%Italija 5.60% 7.9 1.40%Meksiko 13.50% 4.1 1.40%Južna Afrika 36.00% 9.1 1.40%Saudijska Arabija 52.60% 15.5 1.40%Brazil 84.10% 2.1 1.30%Francuska −4.4% 5.9 1.20%Indonezija 78.90% 1.5 1.10%Australija 18.80% 16.8 1.10%Španija 42.60% 8.5 1.10%Poljska −2.8% 8.6 1.00%Ostale zemlje 45.10% 3 23.70%Ukupno na svjetskom nivou 41.70% 4.7 100.00%

Tabela 3.

KYOTO PROTOKOL 17


Revizije Kjoto Protokola i dalji planovi

Kada je bio donešen, Protokol je ostavio neka pitanja da budu razmatrana u budućnosti. Jedna od

sjednica za ovo pitanje je bila šesta Konferencija potpisnica (COP6). Na COP6, održanoj u Hagu

krajem 2000. godine, na kojoj strane nisu uspjele da se usaglase, jer je sa jedne strane bila EU

(koja je bila zagovornik težih uslova), a sa druge strane, SAD, Kanada, Japan i Australija (koji su

bili za to da sporazum bude manje zahtjevan i fleksibilniji).

U 2001. godini održan je nastavak prethodnog sastanka (COP6bis), u Bonu, gdje su zahtjevani

uslovi bili usvojeni.

COP7 je održavan od 29. oktobra 2001. do 9. novembra 2001. godine u Marakešu u cilju

ustanovljavanja konačnih detalja vezanih za Protokol.

Prvi sastanak potpisnica The first Meeting of the Parties Kjoto Protokola (MOP1), je održan u

Montrealu i trajao je od 28. novembra 2005. do 9. decembra 2005. godine, zajedno sa COP11.

Australija je 3. decembra 2007. godine ratifikovala Protokol za vrijeme prvog dana COP13 na

Baliju.

U neobavezujućoj Vašingtonskoj Deklaraciji, koja je dogovorena 16. februara 2007. godine,

vlade država Kanade, Francuske, Njemačke, Italije, Rusije, Velike Britanije, SAD, Brazila, Kine,

Indije, Meksika i Južne Afrike su se dogovorile oko nasljednika Kjoto Protokola.

Na 33. samitu G8, 7. Juna 2007. godine, vođe zemalja G8 su se složile da u najmanju ruku

prepolove emisije gasova staklene bašte do 2050. godine.

Posljednji sastanak u vezi sa ovim se održao u Kopenhagenu, Danskoj, i trajao je od 7. decembra

2009. do 18. decembra 2009. godine.

Cilj COP15/MOP5 UNFCCC je bio da se ustanovi ambiciozni globalni klimatski sporazum za

period do 2012., kada istekne Kjoto Protokol.

Ova konferencija jeste postigla vezujući sporazum za post-Kjoto period. Ali ovaj sporazum nije

dobio koncenzus.

KYOTO PROTOKOL 18


Za vrijeme konferencije, neke zemlje su istakle koje akcije predlažu u slučaju da se ovaj

sporazum prihvati. Na kraju takav sporazum ipak nije prihvaćen, ali su dogovoreni sljedeći

sastanici koji se tiču ovog pitanja u 2010., 2011. i 2012. godini.

COP16 je održan u Meksiku od 29. novembra 2010. do 10. decembra 2010. godine.

COP17 je održan u Južnoj Africi od 28. novembra 2011. do 9. decembra 2011. godine.

Stern-ov stav

U svom poznatom Izvještaju o ekonomici klimatskih promjena Profesor Nikolas Stern, bivši

glavni ekonomist Svjetske banke, ukazao je na pozitivni međusobni odnos između

ekonomskih aktivnosti i okolinske održivosti u dugom vremenskom periodu. Stern iznosi stav

po kojem da bi smo se nosili sa negativnim aspektima klimatskih promjena, svi zajedno treba da

investiramo 1% BDP sada, a ako to ne učinimo, za nekoliko godina imaćemo recesiju sličnu

ili mnogo težu onoj iz 1920-tih godina. Nalazi u Sternovom izvještaju u potpunosti preokreću

argument o globalnom zagrijavanju insistiranjem na tome da će borba protiv globalnog

zagrijavanja praktično uštedjeti razvijenim, industrijskim zemljama novac. U svom izvještaju on

iznosi uvjerenje da to nije samo okolinski problem, nego problem u vezi sa ekonomijom i

razvojem, spriječavanjem sukoba, poljoprivredom, finansijskim sistemom, stanovanjem,

transportom, inovacijama, trgovinom i zdravljem. Stern iznosi stav da suočavanje sa

problemima izazvanim klimatskim promjenama neće biti tako ekonomski zahtjevno i bolno,

kao što neki stručnjaci predviđaju. Investiranje u nisko-karbonske tehnologije moglo bi naprotiv

stimulirati globalni ekonomski sistem.

KYOTO PROTOKOL 19


Zaključak

Iz svega navedenog može se zaključiti da je Kjoto Protokol, tj. sljedeći koji će doći poslije njega, neophodan u cilju očuvanja života kakvim ga poznajemo, jer sadašnja industrijalizacija proizvodi suviše veliku količinu zagađenja koja ima za posljedicu promjene naše klime, tj. globalno zagrijavanje. Ovim tempom će relativno brzo doći do tačke na kojoj će se temperatura promjeniti dovoljno da se glečeri na polovima u potpunosti otope, Golfska struja će usljed toga stati i nastupiće novo ledeno doba. Cijeli ovaj proces prijeti i izumiranju brojnih životinjskih i biljnih vrsta usljed promjena u klimi, tj. atmosferi. Ovo znači da je nekakva promjena neophodna, ali se postavlja pitanje njene isplativosti i efektivnosti.

Kako je već izloženo, neke zemlje se plaše da će ovakav pristup imati veće štete nego koristi, i to ne samo po njihove ekonomije nego i po stanovništvo koje ne bi usljed povećanih troškova energije moglo da ostvari profit od svojih preduzetničkih poduhvata. Proizvodi koji bi dolazili iz ovih zemalja bi imali znatno višu cijenu, i samim tim ne bi imali konkurentski položaj koji su imali prije sporazuma. Ovo bi impliciralo da Kjoto protokol određuje konkurentske sposobnosti modernog poslovanja i može se protumačiti kao izrazito negativan uticaj ovog Protokola.

Međutim s obzirom na opće prihvaćeno naučno mišljenje koje se tiče emisije gasova staklene bašte ne može se ignorisati problem koji imamo i ovakve ili slične mjere su neophodne u cilju očuvanja Planete Zemlje. Ostaje da se vidi da li će nekakav sporazum biti postignut na narednim sjednicama UNFCCC.

KYOTO PROTOKOL 20


Literatura

1. http://www.ucar.edu/news/record/#kyoto

2. http://findarticles.com/p/articles/mi_m4070/is_n135/ai_20860166/

3. http://en.wikipedia.org/wiki/Kyoto_Protocol

4. http://unfccc.int/files/essential_background/kyoto_protocol/application/pdf/kpstats.pdf

5. http://www.accf.org/publications/50/impact-of-kyoto-protocol-on-agriculture

6. http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/3145.php

7. http://www.eea.europa.eu/publications/eea_report_2006_9/eea_report_9_2006.pdf

8. http://www.guardian.co.uk/environment/2007/feb/16/usnews.greenpolitics

KYOTO PROTOKOL 21

kjoto protokol

Documents