/kku ds izeq[k [kjirokj ,ao mudk fu;U=.k

sasya iva&ana ivaBaaga¸ ÌiYa mahaivaValaya caaOQarI sarvana kumaar ihmaacala pdoSa ÌiYa ivaSvaivaValaya¸ palamapur

176062 ³ih p´

/kku ds izeq[k [kjirokj ,ao mudk fu;U=.k

sauroSa kumaar pQaana vaO&ainak

evaM

saurond isaMh raNaa vairYz vaO&ainak

sasya iva&ana ivaBaaga¸ ÌiYa mahaivaValaya caaOQarI sarvana kumaar ihmaacala pdoSa ÌiYa ivaSvaivaValaya¸

palamapur 176062 ³ih p`

kmpyaUT/IkrNa:

Ajaya sahI ]wrNa:

sauroSa kumaar evaM saurond isaMh raNaa 2013. /kku ds izeq[k [kjirokj ,ao mudk fu;U=.k. sasya iva&ana ivaBaaga¸ ÌiYa mahaivaValaya¸ caaOQarI

sarvana kumaar ihmaacala pdoSa ÌiYa ivaSvaivaValaya¸ palamapur. vaYa-:

ApOla 2013

PakaSana:

ivaBaagaaQyaxa sasya iva&ana ivaBaaga¸ ÌiYa mahaivaValaya¸ caaOQarI sarvana kumaar ihmaacala pdoSa ÌiYa ivaSvaivaValaya¸ palamapur.

AaBaar:

AiKla BaartIya samainvat Krptvaar inayan~Na piryaaojanaa ³BaartIya kRiYa AnausaMQaana pirYad¸ na[- idllaI´

Pastavanaa

fgekpy izns“k viuh Ò©x¨fyd fLFkfr ds dkj.k df‘k ds nf‘Vd¨.k ls Òh vyx LFkku j£rk gSA fofÒUu Å¡pkbZ dh ioZr J£ykv a] ÄkfV; a v©j fgekPNkfnr f”k£j a ds lfeJ.k ls vusd izdkj ds tyok;q izns“k esa ik;s tkrs gaSA bl izdkj izns”k esa ik;h tkus okyh feêh eas gh ugha vfirq èkku dh £srh djus dh fofèk;¨ esa Òh fofÒUurk ik;h tkrh gSA fofÒUu fofèk; a ij vèkkfjr èkku dh £srh izns”k esa fupys rygVh okys {ks= a ls ysdj leqæ ry ls 1800 ehVj dh Å¡pkbZ rd ds {ks= a eas lQyrkiwoZd dh tkrh gSA

;fn lhèkh cqvkbZ esa Òh [kjirokj fu;U=.k izÒkoh <+x ls g¨ lds v©j ikSèk a dh mfpr la[;k j£h tk lds r¨ j¨ikbZ ds cjkcj mit yh tk ldrh gSA cqvkbZ ds fy, d¨bZ Òh fofèk viuk;h tk,] vko“;drk bl ckr dh gS fd izfr bdkbZ {ks= esa i©èkksa dh la[;k de u g¨A izfr bdkbZ {ks= ls izkIr mit ij i©èk¨a dh la[;k v©j izfr i©èks dh mit dk izÒko lcls vfèkd iMrk gSA

ibaiBanna ]%padna tknaIkaoM maoM Krptvaar inayan~Na ka ivaSaoYa mah%va hO. [sa

puistka maoM Qaana maoM Krptvaar inayan~Na ko ivaiBant phlauAaoM ka vyaaOra pstut hO.

AaSaa hO yah puistka iksaanaaoM ko ilae laaBakarI isaW haogaI.

laoKk [sa puistka ko ilae AiKla BaartIya samainvat Krptvaar inayan~Na

piryaaojanaa ³BaartIya kRiYa AnausaMQaana pirYad¸ na[- idllaI´ va kRiYa ivaSvaivaValaya ko

AaBaarI hOM.

/kku ds izeq[k [kjirokj ,ao mudk fu;U=.k /kku gekjs ns”k dh izeq[k [kk|ku Qly gSA bldh [ksrh

fofHkUUk HkkSxksfyd ifjfLFkfr;ksa esa yxHkx 4 djksM+ 26 yk[k gSDVs;j {ks= esa dh tkrh gSA bl /kku dk mRiknu 14 djksM+ 39 yk[k 63 gtkj Vu gSA tgk¡ vf/kd o’kkZ ,oa flapkbZ dk izcU/k gS ogka ij bldh [ksrh cM+s iSekus ij dh tkrh gSA fgekpy izns”k esa /kku dh [ksrh yxHkx 78-570 gtkj gSDVs;j esa dh tkrh gSA bldk mRiknu 121450 Vu gSA izns”k esa /kku dh vkSlr iSnkokj 15-5 fDoaVy izfr gSDVs;j gS tc fd jk‘Vªh; Lrj ij /kku dh vkSlr iSnkokj 33-82 fDoaVy izfr gSDVs;j gSA izns”k esa bldh [ksrh yxHkx 55 izfr”kr flafpr rFkk 45 izfr”kr vflafpr ifjfLFkfr;ksa esa dh tkrh gSA fiNys rhu n”kdksa esa /kku dh iSnkokj esa larks’ktud of) gqbZ gSA ysfdu bldh vkSlr iSnkokj {kerk ls cgqr de gSA vf/kd iSnkokj ds fy, mUur fdLe ds vPNs cht+] mfpr [kkn] ikuh] Qly lqj{kk dk gh ugha vfirq lewy Qly izcU/ku dk gksuk vfr vko”;d gSA /kku esa vusd dhV] chekfj;ka ,oa [kjirokjksa dk izdksi gksrk gSA blesa [kjirokjksa dh leL;k dkQh+ tfVy gSA [kjirokjksa ds fu;U=.k lacU/kh ;kstuk [ksr dh rS;kjh ds le; ls gh “kq: djuh iM+rh gSA /kku dh [ksrh eq[;r% rhu ifjfLFkfr;ksa eas dh tkrh gSA

1- cÙkj /kku 2- ep @ yqax /kku 3- jksi.k fof/k okyk /kku ¼lk/kkj.k ,oa Jh fof/k ½

cÙkj /kku dh [ksrh o’kkZ ij vkfJr gksrh gSA ;gk¡ [kjirokjksa dk fu;U=.k Hkh ,d xaHkhj leL;k gSA vxj le; ij budk fu;U=.k ugha gks ik;s rks Qly iw.kZr% u’V gks tkrh gSA tgk¡ flapkbZ dh

lqfo/kk miyC/k gS ogk¡ ep @ yqax ;k jksi.k fof/k dks viuk;k tkrk gSA jksi.k fof/k esa [kjirokjksa dh leL;k lcls de ik;h tkrh gSA /kku dh Qly ds izeq[k [kjirokj

/kku dh [ksrh izns”k es fofHkUu izdkj ls dh tkrh gS ftlls [kjirokjksa ds izdkj ,ao muls gksus okyh leL;k fuHkZj djrh gSA cÙkj /kku esa izk;% ,d o’khZ; ,oa cgqo’khZ; [kjirokj vf/kd ek=k esa ik;s tkrs gSaA ep@yqax /kku rFkk jksi.k fof/k okys /kku esa ,d o’khZ;] eksFkk ,oa pkSMh+ iÙkh okys [kjirokj ik, tkrs gSaA /kku esa ik;s tkus okys [kjirokjksa dks eq[;r% rhu Jsf.k;ksa esa ckaVk tk ldrk gSA d½ ladjh iÙkh okys ;k ?kkl dqy ds [kjirokj bl dqy ds [kjirokjksa dh ifRr;ka iryh ,oa yEch gksrh gSA

1->.Mk+ ;k >kMw ¼bdkuksDyksvk dksyksuk½ 2-rdMh+ ?kkl ¼fM+ftVsfj;k lSUxq;wusfyl½ 3-e/kk.kk ¼flVsfj;k xyksdk½ 4-isuhde ¼isuhde Mkbd¨V¨ekbZ ¶y¨je½ 5-Nqjk ¼dksesyhuk½

[k½ pkSMh+ iÙkh okys [kjirokj bu ikS/kksa dh ifRr;ka pkSMh+ gksrh gSA

1- Mks+m ¼eksuksdksfj;k ½ 2- oqPpMFk ¼lfdjil½ 3- blphuksfeu bafMdk 4- uhyk Qqy.kw ¼,sthjsV dkSuhtks;Ml½

x ½ eksFkk dqy ds [kjirokj bl dqy ds [kjirokjksa dh ifRr;ka yEch ,oa ruk rhu

fdukjksa okyk Bksl gksrk gS] tMka+s esa xksy xkBsa ikbZ tkrh gSaA ;s xkBsa Hkkstu bDBBk djus ,oa u;s ikS/kksa dks tUe nsus esa lgk;d gksrh gSA

2

1- ejhyk ;k eksFkk ¼lkbZijl bZjh;k½ 2- fQEcjh lVkbyl

KrptvaaraoM sao gaisat Qaana kI fsala

maaoqao ka pkaop elaIgaoTr ka pkaop

3

[kjirokjksa ls gkfu;k¡ [kjirokj izk;% Qly ls ikuh] iks’kd rRoksa] lw;Z ds fy,

izdk”k] ok;q rFkk LFkku ds izfrLi/kkZ djrs gSA ftlls Qly ds mRiknu esa deh vk tkrh gSA /kku dh Qly esa [kjirokjksa ls gksus okys uqdlku dks 25&95 izfr”kr vkadk x;k gSA dHkh & dHkh ;g uqdlku “kr & izfr”kr igqap tkrk gSA ijUrq ;g uqdlku bl ckr ij fuHkZj djrk gS fd /kku dks fdl fof/k ls mxk;k x;k gSA izk;% lh/ks cks;s x;s /kku ¼cÙkj /kku½ esa jksikbZ fd;s x, /kku dh rqyuk esa vf/kd uqdlku gksrk gSA [kjirokjksa dh jksdFkke dc djsaA

/kku dh Qly esa [kjirokjksa ls uqdlku [kjirokjksa dh la[;k] fdLe ,oa Qly ls izfrLi/kkZ ds le; ij fuHkZj djrk gSA ?kkl dqy ds [kjirokj Qly dh vkjfEHkd voLFkk esa rFkk pkSMh+ iRrh okys [kjirokj ckn dh voLFkk esa vf/kd uqdlku djrs gSaA lh/kh cqvkbZ ¼cÙkj /kku½ }kjk chsts x, /kku esa cqvkbZ ds 15&35 fnu] ep ,oa yqax fof/k okys /kku esa 30 ls 45 fnu rFkk jksikbZ fof/k okys /kku esa 30 ls 45 fnu rd dk le; [kjirokj izfrLi/kkZ dh nf’V ls uktqd gksrk gSA [kjirokj fu;U=.k% /kku dh Qly esa [kjirokjksa dh jksdFkke fuEufyf[kr rjhdksa ls dh tk ldrh gSA fu;Ué.k 1- ijgst dh fof/k% ijgst fu;Ué.k ls vPNk gSA ijgst dh fof/k

viukus ls [kjirokjks ds cht [ksr esa ugha vk ikrs vkSj fu;Ué.k dh vko”;drk gh ugha iMrhA blds fy, LoLFk vkSj lkQ cht dk iz;ksx++++] xyh lMh+ xksoj [kkn dk iz;ksx] ikuh nsus okyh ukfy;ksa ,oa [ksr dh es<+ks vFkok vklikl dh [kkyh txg dks

4

[kjirokj jfgr j[kuk pkfg,A [ksrksa esa mi;ksx ykus okyh fofHkUu e”khuksa dks mi;ksx ls iwoZ vksSj Ckkn esa vPNh rjg lkQ dj ysuk pkfg,A

2- ;kfU=d fof/k% ftu mik;ksa esa [kjirokj fu;U=.k ds fy, ;U= o e”khujh dk iz;ksx fd;k tk,] ;kfU=d fof/k;k¡ dgykrh gSA [kjirokjksa ij fu;U=.k ikus dh ;g ,d ljy ,oa izzHkkoh fof/k gSA fdlku /kku ds [ksrksa ls [kjirokjksa dks gkFk ls ;k [kqjik ;k f[kyuh ;k dqnkyh dh lgk;rk ls fudkyrs gSaA cÙkj /kku esa 25 ls 30 fnu ckn gyksM+ dj ds Hkh [kjirokjksa dk izHkkoh fu;U=.k dj ldrs gSA vkerkSj ij /kku dh Qly esa nks fujkbZ& xqMk+bZ] igyh cqvkbZ@jksikbZ ds 20 ls 25 fnu ckn ,oa nwljh 40 ls 45 fnu ckn djus ls [kjirokjksa dk izHkkoh fu;U=.k fd;k tk ldrk gSA

cÙkj /kku esa 25 ls 30 fnu ckn gyksM+

Jh fof/k esa ikS/ks ls ikS/ks dh nwjh rFkk ykbu ls ykbu dh nwjh vf/kd gksrh gSaaA blfy, [ksr esa 10 ls 15 fnu ds vUrj ij dksuks ohM+j ;k jksVjh ohM+j pyk dj Hkh [kjirokjksa ij izHkkoh fu;U=.k ik;k tk ldrk gSA ysfdu tSls & tSls ikS/ks esa c<+okj

5

vkus yxrh gS bu ;U=ksa dks pykus esa dfBukbZ vkrh gS rFkk ikS/kksa dks Hkh uqdlku igq¡prk gSA

3- “kL; fØ;kvksa }kjk fu;U=.k v- cqvkbZ ls iwoZ [kjirokjksa dks u’V djuk ¼LVsy lhM+ csM½

tc [kjhQ+ ekSle dh igyh cjlkr gksrh gS rks cgqr [kjirokj mx tkrs gSA tc ;g [kjirokj 2 ls 3 iRrh ds gks tk, rks budks “kkduk’kh iSjkDokj xzkeSDlkse 4 fe- yh-@izfr yhVj ikuh ;k ;kfU=d fof/k ¼tqrkbZ djds ½ ls u’V fd;k tk ldrk gSA bl fØ;k ls Qly esa [kjirokjksa dh la[;k esa dkQh+ deh vk tkrh gSA ;g fØ;k ikyeiqj ds vkl & ikl ds {ks=ksa esa dkQh izpfyr gks pqdh gSA c- xgjh tqrkbZ

jch Qly dh dVkbZ ds ,dne ckn ;k xfeZ;ksa esa ,d ckj xgjh tqrkbZ dj nsus ls [kjirokjkssa ds cht ,oa dUn ¼jkbtkse½ Hkwfe dh lrg ij vk tkrs gSA rst /kwi ls ;g viuh vadqj.k {kerk [kksdj fuf’Ø; gks tkrs gSA ,slk djus ls dhMs+] edksMks+a ,oa chekfj;ksa dk izdksi dkQh de gks tkrk gSA jksi.k fof/k okys /kku ds [ksrksa esa tqrkbZ ,ao ep ¼iMfyx½ djds [kjirokjksa dh leL;k dks de fd;k tk ldrk gSA ep ds ckn ikuh dks vkf/kd le; rd jksdus ls [kjirokjksa dh jksdFkke vklkuh ls dh tk ldrh gSA l- fdLeksa dk pquko ,oa cqvkbZ dh fof/k

tgk¡ ij [kjirokjksa dh jksdFkke ds fy, lk/kuksa dh miYkC/krk esa deh gks ogk¡ ij ,slh fdLeksa dk pquko djuk pkfg, ftudh izkjfEHkd c<+okj [kjirokjksa dh rqyuk esa vf/kd gksA ,slh fdLesa [kjirokjksa ls izfrLi/kkZ djds mUgsa vklkuh ls uhps nck nsrh gSA ftu {ks=ksa esa /kku NV~Vk fof/k ls cksrsa gks ogk¡ fdlku Hkkb;ksa dks

6

;g /;ku j[kuk pkfg, fd NV~Vk fof/k okys /kku esa] drkjksa esa oks;h x;h /kku dh rqyuk esa vf/kd [kjirokj vkrs gSa rFkk muds fu;U=.k esa Hkh dfBukbZ vkrh gSA vr% /kku dh cqvkbZ ges”kk drkjksa esa gh djuh pkfg,A n- drkjksa ds chp dh nwjh ,oa cht dh ek=k

/kku dh drkjksa ds chp dh nwjh de j[kus ls [kjirokjksa dks mxus ds fy, mi;qDr LFkku ugha fey ikrk gSA cht dh ek=k of) djus ls Hkh [kjirokjksa dh la[;k ,ao c<okj esa deh dh tk ldrh gSA b- flapkbZ ,oa ty izcU/k

jksikbZ fd;s x;s /kku esa ikuh dk mfpr izcU/k djds [kjirokjksa dh jksdFkke dh tk ldrh gSa /kku dh jksikbZ ds 2 ls 3 fnu ckn ls ,d lIrkg rd ikuh 1 ls 2 lS- eh- [ksr esa leku :Ik ls jguk pkfg,A mlds ckn ikuh ds Lrj dks 5 ls 10 lS-eh- rd leku :Ik ls j[kus ls [kjirokjksa dh of) dks vklkuh ls jksdk tk ldrk gSA lh/kh cqvkbZ fd;s gq, /kku esa tc Qly 20 ls 30 fnu dh gks tk, rks mlesa ikuh Hkj [ksr esa ¼gyksM+½ tqrkbZ djds [kjirokj dks fudkyk tk ldrk gSA izns”k ds fupys {ks=ksa esa tqrkbZ ds ckn iysok yxkdj Hkh [kjirokjksa dks jksdk tk ldrk gSA iysok djus ls vkf/kdka”k [kjirokj u’V gks tkrs gS rFkk iysok fd;s [ksr esa ikuh [kM+k j[kuk vklku gksrk gSA [kM+s ikuh esa [kjirokjksa dh l?kurk Hkh de gks tkrh gSA Q- moZjdksa dk iz;ksx

Hkwfe esa iks’kd rRoksa dh ek=k] moZjd nsus dh fof/k ,ao le; dk Hkh Qly ,oa [kjirokjksa dh of) ij izHkko iM+rk gSA Qly ,oa [kjirokj nksuksa gh Hkwfe esa vko”;d iks’kd rRoksa ds fy, izfrLi/kkZ

7

djrs gSA [kjirokj fu;U=.k djus ls iks’kd rRoksa dh miyC/krk Qly ds fy, c<+ tkrh gS rFkk Qly bu rRoksa dk leqfpr mi;ksx dj ikrh gSA 3- jlk;fud fof/k%

[kjirokj vusd fof/k;ksa ls fu;fU=r fd;s tk ldrs gS] fdUrq jlk;uksa ds mi;ksx ls Qly dks izkjEHk ls gh ykHk feyrk gSA blesa ;k rks [kjirokj fudy ugha ikrs gS vFkok fNM+dko ds ckn izfrLi/kkZ ds ;ksX; ugha jg ikrs gSA bu ifjfLFkfr;ksa dk ykHk Qly dks feyrk gSA [kjirokjks dk jlk;uksa }kjk fu;U=.k djus ls izfr gSDVs;j ykxr de vkrh gS rFkk le; dh Hkkjh cpr gksrh gSA

inara[- sao inayan~Na ³105¹110 laobar´ fclikbfjcSd sao inayan~Na ³4¹6 laobar´

/kku dh Qly esa iz;ksx fd;s tkus okys jlk;uksa dk fooj.k

rkfydk &1 esa fn;k x;k gSA

8

Rkfydk 1- /kku dh Qly esa iz;ksx fd;s tkus okys fofHkUu [kjirokjuk”kh jlk;u] ek=k] le; ,oa fof/k dk fooj.k [kjirokjuk”kh Ekk=k

¼ fd- xzk- @gS½

Ikz;ksx dh le; fu;fU=r [kjirokj

d- cÙkj /kku epSVh] ekLDyksj ¼C;wVkDyksj½

3-0 fctkbZ ds 48 ?k.Vs ckn ?kkl dqy ds [kjirokj

lSVªu ¼Fkk;ksoSudkjo½ 3-0 fctkbZ ds rqjUr ckn rnSo

LVkEi ¼iS.MhfeFksfyu½ 4-5 fctkbZ ds rqjUr ckn ?kkl] eksFkk ,oa pkSMh+ iRRkh okys [kjirokj

jksuLVkj ¼vkDlkMkbZtksu½

3-0 rnSo rnSo

Ukksfeuh xksYM ¼fclikbfjcSd½

0-2 fctkbZ ds 25&30 fnu ckn

rnSo

[k- ep ,oa yqax /kku epSVh ;k ekLDyksj ¼C;wVkDyksj½ nkusnkj

3-0 30-0

fctkbZ ds 7 fnu ckn rnSo

?kkl dqy ds [kjirokj

fjfQV ;k lksfQV ¼izsfVykDyksj lsQuj ds lkFk½

1-5 fctkbZ ds 2 ls 7 fnu ckn

?kkl] eksFkk ,oa pkSMh+ iRRkh okys [kjirokj

dfyUpj ¼ikbjkbtksLyQqjku½

0-9 fctkbZ ds 15 fnu ckn rnSo

LVkEi ¼iS.MhfeFksfyu½ 4-5 fctkbZ ds 7 fnu ckn rnSo

lSVªu ¼Fkk;ksoSudkjo½ 3-0 fctkbZ ds 7 fnu ckn rnSo

Ukksfeuh xksYM ¼fclikbfjcSd½

0-2 fctkbZ ds 25 ls 30 fnu ckn

rnSo

2]4Mh 1-25 fctkbZ ds 25 ls 30 fnu ckn

rnSo

9

[kjirokjuk”kh Ekk=k ¼ fd- xzk- @gS½

Ikz;ksx dh le; fu;fU=r [kjirokj

x- /kku dh iuhjh ¼lw[kh fof/k½

epSVh ;k ekLDyksj¼C;wVkDyksj½

3-0 fctkbZ ds 48 ?k.Vs ckn ?kkl dqy ds [kjirokj

LVkEi ¼iS.MhfeFksfyu½ 4-5 fctkbZ ds rqjUr ckn ?kkl] eksFkk ,oa pkSMh+ iRRkh okys [kjirokj

Ukksfeuh xksYM ¼ fclikbfjcSd ½

0-2 fctkbZ ds 15 fnu ckn rnSo

?k- jksi.k fof/k okyk /kku epSVh ;k ekLDyksj ¼C;wVkDyksj½

3-0 ikS/k jksi.k ds 4 ;k 5 fnu ckn

?kkl dqy ds [kjirokj

ekLDyksj ¼C;wVkDyksj½ nkusnkj

30-0 ikS/k jksi.k ds 4 ;k 5 fnu ckn

rnSo

fjfQV ;k lksfQV ¼izsfVykDyksj lsQuj ds lkFk½

1-5 fctkbZ ds 4 ls 5 fnu ckn

rnSo

lSVªu ¼Fkk;ksoSudkjo½ 3-0 ikS/k jksi.k ds 4 ;k 5 fnu ckn

rnSo

Xkksy ¼vkDlhQY;wjQSu½ 0-8 rnSo

?kkl] eksFkk ,oa pkSMh+ iRRkh okys [kjirokj

vkfuyksxkjM+ ;k ,jksftu ¼vfuyksQkl½

2-0 ikS/k jksi.k ds 10 fnu ckn fNM+dko djsa

rnSo

Ukksfeuh xksYM ¼fclikbfjcSd½

0-2 fctkbZ ds 20 ls 25 fnu ckn fNM+dko djsa

Ekjhyk] ?kkl] ,oa pkSMh+ iRRkh okys [kjirokj

2]4¹Mh 1-25 fctkbZ ds 25 ls 30 fnu ckn fNM+dko

Ekjhyk o pkSMs iRRks okys [kjirokj

10

[kjirokjuk”kh nokb;kas dk fNM+dko 750 yhVj ikuh esa ?kksydj izfr gSDVs;j ¼25 duky½ fNM+dko djsa rFkk fNM+dko QySV iSu ;k QyM+ tSV uksty ls djsaA ,dhdr fof/k%

fdlh Hkh Qly esa [kjirokj dk lEiw.kZ lek/kku ,d fof/k ls lEHko ugha gSA vr% nks ;k vf/kd fof/k;ksa ds mi;ksx }kjk gh vPNk fu;U=.k gks ldrk gS ftls ,dhdr fof/k dgk tkrk gSA rkfydk esa fn;s [kjirokjukf”k;ksa dh vk/kh ek=k dk mi;ksx rFkk ckn esa cps [kjirokjksa dk fujkbZ XkqMkbZ }kjk mUewyu cgqr gh izHkkoh ik;k x;k gSA Lkko/kkfu;k¡%

1- ges”kk lgh vuqeksfnr [kjirokjuk”kh dk iz;ksx djuk pkfg, rFkk [kjhnrs le; bLrseky djus dh vof/k dk /;ku j[ksaA

2- jlk;u dh mfpr ek=k gh mi;ksx esa ykuh pkfg,A vkf/kd ek=k ls gkfu rFkk de ek=k ls [kjirokj u’V ugha gksrs gSaA

3- pkSM+h iRrh okys [kjirokjksa ij fNM+dko djus ls igys [ksr esa ls ikuh fudky nsaA

11

12

{ks.kh & 1 ,y Mh & 50 ,y Mh & 50 ¼vksjy½ ¼Mjey½ fe-xkz@fd-xkz fe-xkz@fd-xkz 1 ¹ 50 201 ¹ 200 vR;Ur tgjhyk

cPpksa dh igq¡p ls nwj j[ksa Xkyrh ls fuxyus ;k tgj ds y{k.kksa ij ,dne MkDVj dks cqyk;sa

yky

{ks.kh & 2 ,y Mh & 50 ,y Mh & 50 ¼vksjy½ ¼Mjey½ fe-xkz@fd-xkz fe-xkz@fd-xkz 51 ¹ 500 201 ¹ 2000 vR;kfËkd tgjhyh

cPpksa dh igq¡p ls nwj j[ksa

ihyk

{ks.kh & 3 ,y Mh & 50 ,y Mh & 50 ¼vksjy½ ¼Mjey½ fe-xkz@fd-xkz fe-xkz@fd-xkz 501 ¹ 5000 2001 ¹ 20000 Tkgjhyk

cPpksa dh igq¡p ls nwj j[ksa

uhyk

{ks.kh & 4 ,y Mh & 50 ,y Mh & 50 ¼vksjy½ ¼Mjey½ fe-xkz@fd-xkz fe-xkz@fd-xkz Å5]000 Å20]000 gYdk tgjhyk

cPpksa dh igq¡p ls nwj j[ksa

gjk

euq‘; ,o i'kqv¨ ij gksus oky vlj ds y{k.k

Qaana maoM Krptvaar inayan~Na pr T/ayala ka ek pirdRSya