ระบบแบงปนความรเพอชวยแกปญหาในการทางาน โดยใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

Knowledge sharing system for problem solving in IT working environment

สทธศกด เทอดไทย Sittisak Thoedthai

สารนพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยมหานคร

ปการศกษา 2558

I

หวขอโครงงาน ระบบแบงปนความรเพอชวยแกปญหาในการทางาน โดยใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

นกศกษา นาย สทธศกด เทอดไทย รหสนกศกษา 5717670008 ปรญญา วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขา การจดการเทคโนโลยสารสนเทศ พ.ศ. 2558 อาจารยผควบคมโครงงาน ผศ.ดร. พนม เพชรจตพร

บทคดยอ

โครงงานนนาเสนอการปรบปรงกระบวนการทางาน โดยอาศยการแบงปนความร เพอชวยแกปญหาในการทางาน โดยการนาเอาความรแบบแฝงเรน (Tacit Knowledge) ทอยในตวบคลากรมาแบงปนกน โดยผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศการบรหารจดการเนอหา (Content Management System) ใหเปนความรแบบชดแจง (Explicit knowledge) มการบนทกเพอเกบความรเหลานนไวไมใหสญหาย เพอใหบคลากรอนๆ ไดเขามาเรยนรความรเหลานนและนาความรไปใชในการทางาน เกดการตอยอดความร เรมดวยการเกบรวบรวมขอมลความรเหลานนและนามาจดหมวดหมไวเปนระบบฐานความร (Knowledge Access) เผยแพรใหกบผใชบรการไดศกษาโดยอาศยเทคโนโลยเวบเปนสอกลางในการเขาถงความร ผใชบรการจงสามารถคนหาองคความร เพอใชเปนแนวทางในการแกปญหาในการทางานไดอยางรวดเรวขน ทาใหลดระยะเวลาในการแกไขปญหา สงผลใหเกดความพงพอใจทงจากผใชงานและผรองขอการบรการ และยงเพมประสทธภาพการทางานทดขนไดอกดวย

II

กตตกรรมประกาศ

โครงงานฉบบนสามารถทาสาเรจลลวงไดเปนอยางด โดยไดรบคาแนะนา แนวคด และความรตางๆ การใหคาปรกษาถงแนวทางการดาเนนโครงงาน จาก ผศ.ดร. พนม เพชรจตพร ซงเปนอาจารยทปรกษาของโครงงาน ไดสละเวลาในการใหคาปรกษา แนะนาเพอปรบปรงแกไขขอบกพรองตางๆ ของการออกแบบระบบ จนกระทงโครงงานนสาเรจเปนรปเลม ขาพเจาจงขอกราบขอบพระคณอาจารย ผศ.ดร. พนม เพชรจตพร เปนอยางสงไว ณ.ทน อกทงยงมเพอนและรนพทกคนในคณะ ทคอยชวยเหลอในการเรยนและแนะนาหนงสออานเพมเตม อกทงเพอนรวมงานและหวหนางานทสานกบรการคอมพวเตอร มหาวทยาลยเทคโนโลยมหานคร ทใหกาลงใจ และการสนบสนนชวยเหลอทางดานตางๆ ของโครงงาน จงขอขอบคณทกทานเอาไว ณ. ทนดวย

สทธศกด เทอดไทย

III

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย I กตตกรรมประกาศ II สารบญ IIIสารบญรป VI สารบญตาราง VIII บทท 1 บทนา 1

1.1 กลาวนา 1 1.2 กรณศกษา 2 1.3 ปญหาและแรงจงใจ 2 1.4 แนวทางการแกปญหา 3 1.5 วตถประสงคของโครงงาน 4 1.6 ของเขตของโครงงาน 4 1.7 ประโยชนของโครงงาน 4 1.8 ขนตอนในการดาเนนงาน 5

บทท 2 ทฤษฎและหลกการทเกยวของ 6 2.1 กลาวนา 6 2.2 กระบวนการทางานเดม 7 2.3 ประเดนปญหาทเกดขน 9 2.4 กระบวนการทางานใหม 14 2.5 ทฤษฎทเกยวของ 16

2.5.1 ทมาของความร 16 2.5.2 ประเภทของความร 16 2.5.3 ความหมายของการจดการความร 19 2.5.4 แหลงจดเกบความรในองคกร 20 2.5.5 องคประกอบของการจดการความร 20 2.5.6 องคประกอบของระบบบรหารความร 22 2.5.7 ขนตอนของการจดการความร 22 2.5.8 ขนตอนของการพฒนาระบบการจดการความร 23 2.5.9 การนาแนวคดของการจดการความรมาใชในองคกร 24 2.5.10 การแบงปนความร 26 2.5.11 กระบวนการในการแบงปนความร 26 2.5.12 ปจจยหลกของการแบงปนและแลกเปลยนเรยนร 27

IV

สารบญ (ตอ) หนา

2.5.13 ระบบการบรหารและการจดการเวบไซต (CMS) 28 2.5.14 ความโดดเดนของ CMS 29 2.5.15 หลกการทางานของ CMS 29 2.5.16 สวนประกอบของ CMS 30 2.5.17 ประเภทของ CMS 30 2.5.18 การเลอกใช CMS 31 2.5.19 ลาดบการดาเนนงานของเนอหาของ CMS 32 2.5.20 วงจรชวตของเนอหาภายใน CMS 33 2.5.21 การประยกตใชงาน CMS ในดานตางๆ 34 2.5.22 การจดเตรยมกอนตดตง CMS 34

บทท 3 การออกแบบระบบ 35 3.1 กลาวนา 35 3.2 Information Flow 35 3.3 การกาหนดความสามารถพนฐานของระบบทตองการ 35 3.4 การเลอกเครองมอทเหมาะสมในการพฒนาระบบ 40 3.5 ความตองการพนฐานของเซรฟเวอร 41 3.6 ตดตงซอฟตแวรพรอมทดลองใชงานเบองตน 42

3.7 การทดสอบและตรวจสอบคณสมบตและความสามารถของซอฟตแวร 44 3.8 การวางแผนงานและการนาระบบไปใชงานในองคกร 49 บทท 4 การดาเนนโครงการและผลการทดลอง 51

4.1 กลาวนา 51 4.2 การทดลองแสดงผลทางโปรแกรมเวบเบราเซอร 51 4.3 การทดลอง เพม ลบ แกไข ผใชงานหรอสมาชก 52 4.4 การทดลองสรางหมวดหมบทความ 55 4.5 การทดลองสรางหรอเพมบอรดใหม 56 4.6 การทดลองเขยนบทความ 57 4.7 การทดลองตอบกระทหรอเพมขอเสนอแนะ 58 4.8 การทดลองเพมไฟลแนบและลบไฟลแนบ 59 4.9 การทดลองคนหาบทความ หรอคนหากระท 61 4.10 การวดประสทธภาพในการใชงานระบบแบงปนความร 62 4.11 ประเมนผลความพงพอใจจากแบบสอบถาม 63

V

สารบญ (ตอ) หนา บทท 5 สรปผลการดาเนนงาน 65

5.1 สรปผลโครงงาน 65 5.2 ปญหาและอปสรรคในการดาเนนงาน 67 5.3 แนวทางในการแกไขปญหา 68

เอกสารอางอง 69 ภาคผนวก ก 70 ภาคผนวก ข 76

VI

สารบญรป รปท หนา 2.1 การแบงปนความร 6 2.2 กระบวนการงานบรการทวไป แบบเกา (Onsite Service) 7 2.3 กระบวนการงานซอมอปกรณตาง ๆ แบบเกา (Computer Repair) 8 2.4 กระบวนการงานบรการทวไป ใหม (Onsite Service) 14 2.5 กระบวนการงานซอมอปกรณตาง ๆ ใหม (Computer Repair) 15 2.6 ความรทมองเหนไดชดหรอทบนทกไว และ ความรอยกบตวบคคล 17 2.7 SECI model กระบวนการสรางความรในองคกร 18 2.8 ปรามดลาดบขนความรของ Hideo Yamazaki 19 2.9 องคประกอบของการจดการความร 21 2.10 โมเดลปลาท 25 2.11 กระบวนการของการแบงปนความร 26 2.12 ปจจยหลกของการแบงปนและแลกเปลยนเรยนร 28 2.13 สวนประกอบของระบบ CMS 30 2.14 ผงลาดบการดาเนนงานของเนอหา 33 3.1 Process Flow ของการจดการสมาชก 36 3.2 Process Flow ของการจดการบทความ 37 3.3 Process Flow ของการจดการไฟลแนบ 38 3.4 Process Flow ของการจดการสวนกลาง 39 3.5 สวนประกอบตาง ๆ ทสาคญในการแสดงผลหนาแรก 43 3.6 การทดสอบระบบจดการสมาชก 44 3.7 การทดสอบระบบจดการหมวดหมและเวบบอรด 45 3.8 การทดสอบระบบจดการไฟลแนบ 46 3.9 การทดสอบระบบคนหาบทความ 47 3.10 การทดสอบระบบควบคมสวนกลางสาหรบผดแล 48 3.11 จดการประชมและการจดตงคณะทางาน 49 3.12 การอบรมและสอนการใชงานระบบ 50 4.1 การทดลองแสดงผลผานทางเวบเบราเซอร ในหวขอ FAQ บคคลทวไปสามารถดได 51 4.2 การทดลองเพมสมาชกและแสดงผลสมาชกใหม 52 4.3 การทดลองลบสมาชกออกจากระบบ 53 4.4 การทดลองแกไขรายละเอยดสมาชก 54 4.5 การทดลองสรางหมวดหมบทความ 55

VII

สารบญรป (ตอ) รปท หนา 4.6 การทดลองสรางหรอเพมบอรดใหม 56 4.7 การทดลองเขยนบทความ 57 4.8 การทดลองตอบกระทหรอเพมขอเสนอแนะ 58 4.9 การทดลองเพมไฟลแนบ 59 4.10 การทดลองลบไฟลแนบ 60 4.11 การทดลองคนหาบทความหรอคนหากระท 61 4.12 ตวอยางใบงาน Onsite Service ของสานกบรการคอมพวเตอร 62 5.1 สถตการเขาใชงาน ระบบแบงปนความรเพอใชชวยแกปญหาในการทางาน 65 5.2 สถตการสรางเนอหา ระบบแบงปนความรเพอใชชวยแกปญหาในการทางาน 65 5.3 กราฟเปรยบเทยบความสาเรจในการปดงาน กอน และ หลงใชระบบ 66 5.4 การแบงหมวดหมในการบนทกองคความรเฉพาะดาน 67 5.5 การเชอมตอระบบเขากบเวบไซตของหนวยงานในสวนของ FAQ 68 ก01 การคลายซบไฟลตดตง smf_2-0-11 71 ก02 ทตดตงซอฟตแวร smf ภายในเครองคอมพวเตอร 71 ก03 URL ทใชตดตงซอฟตแวร smf 72 ก04 หนาแรกของการตดตงซอฟตแวร smf 72 ก05 หนา Database Server Settings smf 73 ก06 หนา Forum Settings smf 73 ก07 กระบวนการสรางดาตาเบสของซอฟตแวร smf 74 ก08 กระบวนการสราง Account ของผดแลระบบของซอฟตแวร smf 74 ก09 เสรจสนกระบวนการตดตง ซอฟตแวร smf 75 ก10 หนาจอพรอมใชงานของฟอรม smf 75 ข01 กราฟผลการประเมน ความบอยในการเขาใชระบบ 78 ข02 กราฟผลการประเมน ความสามารถชวยแกไขปญหาในการทางาน 79 ข03 กราฟผลการประเมน การไดรบความรในการทางานใหมเพมเตม 79 ข04 กราฟผลการประเมน ความสะดวก และงายตอการใชงาน 80 ข05 กราฟผลการประเมน ลดระยะเวลาในการคนหาวธแกไขปญหา 80 ข06 กราฟผลการประเมน ความสะดวกในการเขาถงขอมลและการสบคน 81 ข07 กราฟผลการประเมน ความครบถวนของขอมลในแตละหวขอ 81

VIII

สารบญตาราง ตารางท หนา 2.1 ดชนชวดประสทธภาพ (KPIs) และเปาหมาย สานกบรการคอมพวเตอร 9 2.2 สรปผลการประเมนดชนบงชประสทธภาพสานกบรการคอมพวเตอร 2/2557 10 2.3 ขอมลทวไปของผตอบแบบสารวจความพงพอใจ 11 2.4 ผลการประเมนคาเฉลยความพงพอใจในการใชบรการ 11 2.5 ตวอยางแบบสอบถามการประเมนการใหบรการดานงานทวไป 12 2.6 ตวอยางแบบสอบถามการประเมนการใหบรการดานงานซอม 13 3.1 เปรยบเทยบคณสมบตของเครองมอทเลอกใชงาน 40 4.1 ลกษณะระดบคะแนนความพงพอใจในแบบสอบถาม 63 4.2 ผลการประเมนผลการตอบแบบสอบถาม 64 ข01 ลกษณะระดบคะแนนความพงพอใจในแบบสอบถาม 77 ข02 ตวอยางแบบสอบถามทนาไปใชงาน 77 ข03 ผลการประเมนผลการตอบแบบสอบถาม 78

1

บทท 1 บทน า

1.1 กลาวน า

ในปจจบน องคกรสวนใหญ ไมวาจะเปนองคกรขนาดเลก หรอองคกรขนาดใหญ ไดหนมาสนใจและใหความส าคญกบเรองการแบงปนความร (Knowledge Sharing,KS) เพมมากขน โดยอาศยวธการเปลยนแปลงความรแฝงเรน (Tacit Knowledge) ใหกลายเปน ความรชดแจง (Explicit Knowledge) เพอน าการแบงปนความรมาใชเปนเครองมอหนงในการสรางองคความร ประมวลความร เกบบนทกความร และใชความรทไดมา จดไวอยางเปนระบบระเบยบ เพอใหสามารถน ามาใชตอบสนองตอความตองการใชงาน และความรวดเรว อนจะมสวนสาคญทชวยใหองคกรและหนวยงานภายใน บรรลผลสมฤทธ มงเนนผลการปฏบตงานเพอใหองคกรและหนวยงานภายในบรรลวตถประสงคและเปาหมาย นอกจากนนการน าการแบงปนความรมาใช ยงมจดประสงคเพอตองการใหองคกรสามารถปรบตวเขากบสภาพแวดลอมทก าลงเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวทกขณะไดอยางสอดคลองเหมาะสม ในสวนดานเทคโนโลยสารสนเทศ เปนเครองมอ หรอกลไกการพฒนาโครงสรางพนฐานทเปนสวนประกอบสาคญอยางมากตอความสาเรจของการแบงปนความรในองคกร ใหเปนความร ทเกดประโยชนตอบคคลและตอองคกร โดยเทคโนโลยสารสนเทศมหนาทเปนเครองมอจดเกบความร และเปนแหลงรวบรวมความรทไดจากการแลกเปลยนเรยนร โดยเครองมอในการจดเกบความรไมหยดนง นอกจากการจดเกบความรแลว ยงงายในการน าความรออกมาใชจรง งายในการน าความรออกมาตอยอด งายในการคนหา และงายในการปรบขอมลใหทนสมยอยเสมอ

ประโยชนของการแบงปนความรนน จะสามารถเขามาชวยแกปญหาเกยวกบการท างานเดม ๆ ท างานซ าๆ แกไขปญหาซ า ๆ ในปญหาเดม ๆ ไดอยางรวดเรวและถกตอง เปนชองทางถายโอนความรจากบคลากรเกาไปสบคลากรใหม ไมใหองคความรสญหาย ชวยในการปรบปรงกระบวนการท างานใหมประสทธภาพมากยงขน โดยอาศยความรและประสบการณของบคลากรผปฎบตงาน ท าใหมการตดสนใจและแกปญหาทดขน และพฒนาคณภาพของความร เพอชวยตอบสนองการบรการลกคาไดดขน นอกจากนยงสามารถชวยพฒนาและสงเสรมองคกรใหไปสองคกรแหงการเรยนรในอนาคต ในปจจบนการเปลยนแปลงดานธรกจรวดเรวขน องคกรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศตาง ๆ เพมมากขน เพอปรบเปลยนรปแบบการท างานจากระบบเดม ซงท าใหมการใชงานคอมพวเตอรเพมขน และใชโปรแกรมประยทธเปนระบบงานเฉพาะดาน (Unspecific) เพมขนตาม เพอใหไดขอมลทถกตองน าไปใชในการท างานดานตางๆ ขององคกรและใชเทคโนโลยชวยในการตดตอประสานงานกนทงภายในและภายนอกองคกร เพอความสะดวกรวดเรวและเพมศกยภาพ ปจจบนระบบงานเฉพาะดานและเครองคอมพวเตอร มจ านวนเพมมากขน สงผลใหปรมาณการรองขอการใหบรการแกไขปญหาเพมตามมา

2

1.2 กรณศกษา โครงงานนเปนกรณศกษา โดยการน าทฤษฎการแบงปนความรเขามาใชในองคกรของ

มหาวทยาลยเทคโนโลยมหานคร ทตง 140 ถนนเชอมสมพนธ แขวงกระทมราย เขตหนองจอก กรงเทพฯ 10530 ในสวนของ ส านกบรการคอมพวเตอร มเจาหนาทระดบปฎบตการทงหมด 8 คน แบงเปนวศวกร 3 คน และชางเทคนค 5 คน

ในสวนของส านกบรการคอมพวเตอร มหนาทคอยสนบสนนงานดานการเรยนการสอน จดการหองปฎบตการคอมพวเตอรสวนกลาง บรการแกไขปญหาทหนวยงานของผใช (Onsite Service) งานรบซอมคอมพวเตอรและอปกรณตอพวง งานดแลระบบใหหนวยงานภายในทรองขอ หรอกจกรรมตาง ๆ ขององคกรทมสวนเกยวของ โดยการรบแจงและการใหบรการแกไขปญหาผานชองทางโทรศพท ซงในวนหนง ๆ ตองดแลใหบรการทกสวนพรอมกนทงองคกรและมการรองขอการใชบรการในสวนทดแลอยเปนจ านวนมากเขามาถงส านกบรการคอมพวเตอร

ดงนนทางส านกบรการคอมพวเตอรจงตองมการปรบปรงกระบวนการท างาน โดยการลดขนตอนการท างาน ลดเวลาวเคราะหปญหา ลดความสบสนในการหาวธแกไขปญหา ลดเวลาแกไขปญหาใหกบหนวยงานทรองขอ และควรหาเครองมอ (Tools) มาจดการแกไขปญหาความผดพลาดการสงตอปญหา และสรางมาตาฐานในการแกไขปญหา เพอใหสามารถใหบรการไดอยางมประสทธภาพมากยงขน รวดเรว และแกปญหาไดตรงจด 1.3 ปญหาและแรงจงใจ

เนองจากส านกบรการคอมพวเตอร ตองท างานเพอรองรบการใหบรการแกไขปญหาทางเทคนคใหแกบคลากรภายในมหาวทยาลยทงหมดทกหนวยงาน โดยประกอบดวยอาจารยและเจาหนาทประมาณ 700 คน มคอมพวเตอรและอปกรณตอพวงทใชงานภายในประมาณ 1200 เครอง ในแตละวนพบการรองขอการใหบรการจ านวนมาก เชน เครองคอมพวเตอรและอปกรณตอพวงเสย ตองการอปกรณหรอคอมพวเตอรใหม ระบบเครอขายในสวนทส านกบรการคอมพวเตอรดแลใชงานไมได ขอสทธการเขาใชระบบงานเฉพาะ และโปรแกรมหรอระบบงานเฉพาะใชงานไมได เมอเจาหนาทของส านกบรการคอมพวเตอร เรมลงมอแกไขปญหาดงทกลาวมาขางตน บางกรณใชเวลาแกไขปญหานาน บางกรณแกไขปญหาแลวปญหายงกลบมาอก บางกรณไมสามารถแกไขปญหาได จากปญหาดงกลาวสรปประเดนไดดงน

1.3.1 เจาหนาทขาดขนตอนการวเคราะหปญหาทชดเจนและถกตอง ท าใหการแกไขปญหาแกไดไมตรงจด และใชเวลาแกไขปญหานานเกนไป

1.3.2 ปญหาการใหบรการลาชาและตดขด อนเนองมาจากมกระบวนการท างานบางขนตอนมความซ าซอนกน และความรของเจาหนาทใหบรการ ไมเพยงพอและครบถวนในการท างาน เนองจากการท างานในแตละวนยอมพบปญหาแตกตาง ๆ กน

3

1.3.3 การแกไขปญหาบางประเภท ตองมความรความเชยวชาญและประสบการณเฉพาะดานพเศษ เมอเจาหนาท ทมความช านาญนน ๆ ลาออกหรอเกษยณอายงานไป ความรความช านาญและประสบการณเหลานนกสญหายไปดวย

1.3.4 เมอรบเจาหนาทใหม ทไมมประสบการณท างานมา ตองเสยเวลาและก าลงคน ในการสอนงาน และปรบปรงประสทธภาพในการแกไขปญหา

1.3.5 ปญหาใหม ๆ เกดขนอยเสมอ เนองจากการเปลยนแปลงปรบปรงเทคโนโลยทางดานคอมพวเตอรใหทนสมย ทงทางดาน ฮารดแวร และ ซอฟตแวร

1.3.6 ไมมชองทางในการแบงปนความรและประสบการณในการท างานตาง ๆ ระหวางเจาหนาทภายใน เพอใหเกดการแบงปนความรซงกนและกน ขาดการศกษาวธการแกไขปญหา

1.3.7 ขาดแหลงรวบรวมจดเกบฐานความร (Knowledge Access) ไวเปนฐานความรขององคกร เพอใหเจาหนาททใหบรการ สามารถเขาไปศกษาความรเหลานน และน าไปแกไขปญหาในการท างานได

1.4 แนวทางในการแกไขปญหา

จากปญหาดงกลาวในหวขอท 1.3 จะมแนวทางในการแกปญหาโดย การจดใหมการแบงปนความรในองคกร แบงปนประสบการณ แบงปนวธแกปญหา โดยความรทเกดขนจากการท างาน ความรจากการแกปญหาของเจาหนาท เปนความรแบบความรฝงลก โดยน าความรนนมาแบงปน และเผยแพรใหกบเจาหนาท อนๆ ในองคกร มรายละเอยดดงตอไปน

1.4.1 น าเอาความรจากประสบการณการท างาน และการแกปญหาของเจาหนาท ในแต ละคน รวมทงองคความรในการท างานตาง ๆ ภายใน มาจดเกบลงในฐานความรขององคกร โดยมความสามารถในการจดเกบและสามารถทจะท าการ คนหา แกไข บนทกความรในการแกปญหาตาง ๆ เพอใชในการแกปญหาทเกดขนในครงตอไปได รวมทงใชเปนแนวทางหรอตนแบบในการแกปญหาอน ๆ ทมลกษณะคลายคลงกน

1.4.2 น าความรทไดมานนรวบรวมใหเปนหมวดหม แยกประเภท ตามแตละหวขอ ท าการตรวจสอบและทดสอบความถกตองของเนอหาและความร โดยสมาชกในองคกรเอง และสามารถแกไขใหถกตองไดตลอดเวลา จากนนเกบความรไวในฐานความรขององคกรโดยเนอหาแยกเปนหมวดหมสามารถคนหาไดอยางสะดวกและรวดเรว

1.4.3 ความรตาง ๆ ทมการรวบรวมอยางเปนหมวดหม สามารถทจะแบงปน และเผยแพร โดยการเขาถงความรของเจาหนาทภายในองคกรผาน อนเตอรเนตและอนทราเนตขององคกรได เพอใหเจาหนาทสามารถเขามาใชระบบและพฒนาความรของตนเองอยาสม าเสมอ

4

1.5 วตถประสงคของโครงงาน จากสงทไดกลาวมาทงหมดเบองตน ตงแตการหาสาเหตของปญหา จนถงแนวทางการแกไขปญหา จงสามารถสรปวตถประสงคของโครงงานเพอใหมกระบวนการท างานทมมาตรฐาน และพฒนาการใหบรการและการจดการขอมลโดยน าความรและประสบการณของเจาหนาท ทมหลากหลายรปแบบมาจดเกบ

1.5.1 จดท ากระบวนการของการแบงปนความรในองคกร เพอใหมการแบงปนความรและแลกเปลยนวธแกไขปญหาในการท างานกนระหวางเจาหนาทภายในองคกร

1.5.2 ศกษาเทคโนโลยสารสนเทศ และจดหาระบบเทคโนโลยสารสนเทศทเหมาะสม เพอน ามาใชในการแบงปนความร เปนระบบทสามารถจดเกบ คนหา ตรวจสอบ แกไขเพอน าไปใชชวยในการท างาน ท าใหเกดเปนองคความรรวมขององคกรทสามารถกระจายความรทเกดขนจากการท างานใหแกเจาหนาทภายในองคกร 1.6 ขอบเขตของโครงงาน

โครงงานนเปนการแบงปนความรและประสบการณจากการท างาน และวธแกไขปญหาของงานตาง ๆ ของเจาหนาทภายในองคกร โดยมการน าเอาระบบจดการเนอหา (Content Management System,CMS) ในรปแบบเวบบอรด (Forum) มาใชงานในการการจดเกบความร และการเผยแพรความรเหลานแกเจาหนาทอน ๆ ภายในองคกรโดยไดก าหนดขอบเขตดงน

1.6.1 จดท าระบบจดเกบวธวเคราะหปญหา วธแกไขปญหาในการท างาน ของเจาหนาทภายในองคกร เพอใหเจาหนาทไดบนทกวธแกไขปญหาทไดจากการท างาน ใหเปนหมวดหม สามารถทจะคนหา แกไข และน าไปใชงานไดยางรวดเรวและมประสทธภาพ

1.6.2 จดท าระบบรวบรวมขอมลความรเฉพาะดาน วธแกไขปญหาโปรแกรมเฉพาะทาง เกบรวบรวมปญหาใหม ๆ ของเจาหนาทแตละคน โดยสามารถรวมรวมความรตางๆทเจาหนาทในแตละคนไดท าการบนทกเอาไว แลวท าการจดเกบลงในฐานความรขององคกร โดยสามารถเขาถงความรนนไดทางอนเตอรเนตและอนทราเนตขององคกร 1.7 ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากโครงงาน

เมอโครงงานนไดน ามาใชในองคกรแลว จะท าใหองคกรเกดกระบวนการเรยนรและมการแบงปนความรกนในระหวางเจาหนาท และไดน าความรนนมาปรบใชในการแกปญหาในการท างาน ดงมรายละเอยดดงน

1.7.1 ในองคกรเกดกระบวนการแบงปนความรระหวางเจาหนาทกนมากขน โดยความรนนจะจดเกบและเผยแพรอยในฐานความรขององคกร ท าใหมการน าเอาฐานความรตาง ๆ ทแบงปนกนนนไปแกปญหาในการท างาน

5

1.7.2 เจาหนาทในองคกรมความรเพมมากขน เกดการเรยนรและพฒนาความร ทเปนประโยชนแกการแกปญหาในการท างาน ทงโดยสวนรวมและกบตวเจาหนาทเอง ท าใหเกดการพฒนาความสามารถของเจาหนาทมากยงขน การท างานแกไขปญหาท าไดสะดวกรวดเรว เพมประสทธภาพ สามารถแกปญหาและปดงานส าเรจไดมากขน

1.7.3 ปองกนการสญหายและบนทกองคความรเฉพาะดาน ทมอยในตวบคคล ของเจาหนาทภายในหนวยงาน เชน ประสบการณการท างาน กระบวนการท างานในสวนยอย และวธแกไขปญหาในการท างานตาง ๆ ของเจาหนาทแตละคน 1.8 ขนตอนในการด าเนนงาน และโครงสรางของโครงงาน

จากทกลาวมาในขางตน ปญหาสวนใหญเกดจากการแกปญหาของเจาหนาท ลาชาเนองจากความรและจ านวนของเจาหนาทไมเพยงพอ จงไดน าการแบงปนความรระหวางองคกร โดยใชระบบสารสนเทศในการแกปญหา โดยใชระบบการจดการเนอหาระบบจดเกบขอมลและการ เผยแพรความรในองคกร โดยการพฒนาสารนพนธมเนอหาและขนตอน ดงตอไปน

- ศกษาปญหา กระบวนการรวบรวมความร และเทคโนโลยทจะน ามาใชในโครงงาน - สรปขอมลและความตองการทจะน ามาใช - จดท าเอกสารขอมล และทฤษฎทเกยวของ - จดท าเอกสารทใชในการออกแบบระบบ - พฒนาระบบทโครงงานทไดออกแบบเอาไว - ทดสอบระบบและแกไขขอผดพลาด - ท าการวดผลหลงจากน าโครงงานแบงปนความรขนมาใชในองคกร - สรปผลการด าเนนงานของโครงงาน โครงสรางของโครงงาน บทท 1 บทน า กลาวถงรายละเอยดทวไปของส านกบรการคอมพวเตอร ปญหาและ

แรงจงใจ แนวทางในการแกปญหา วตถประสงคของโครงงาน ขอบเขตของโครงงานและประโยชนทคาดวาจะไดรบจากโครงงาน

บทท 2 ทฤษฎและหลกการทเกยวของ กลาวถง ทฤษฎการจดการความรและทฤษฎระบบบรหารจดการเนอหา Content Management System (CMS)

บทท 3 การออกแบบระบบ กลาวถง การวเคราะหปญหา การออกแบบระบบ การเปรยบเทยบและคดเลอกเครองมอทเหมาะสม และการวางแผน และการน าไปใชงาน

บทท 4 การด าเนนโครงการและผลการทดลอง กลาวถง ผลการทดลองการใชงานระบบโดยทดสอบคณสมบตตาง ๆ และวดผลการใชงานระบบเปรยบเทยบกอนหลง รวมถงผลส ารวจความพงพอใจตอการใชงานระบบของเจาหนาทภายในส านกบรการคอมพวเตอร

บทท 5 สรปผลด าเนนงาน กลาวถง สรปผล วจารณ ปญหาอปสรรค ทเกดขน

6

บทท 2 ทฤษฎและหลกการทเกยวของ

2.1 กลาวนา

องคกรธรกจปจจบน ความรและการเรยนรภายในองคกร ถอวาเปนเรองทมความสาคญมากตอการเตบโตและความอยรอดขององคกร องคกรทมการจดการความร จดเกบความร และการเรยนรภายในองคกรทด ซงจะนามาดวยความเจรญเตบโตความมนคงและความไดเปรยบกบองคกรอนๆ เพราะความร คอ จดแขงและขอไดเปรยบในทางการแขงขนทางดานธรกจ ยงองคกรไดรบการพฒนา และสรางความรแกบคลากรของตนอยอยางสมาาเสมอ ทาใหบคลากรสามารถสรางสรรคพฒนาสงใหมๆ ทมประโยชน และมคณคาตอองคกรได อยางไรกตามความรฝงลกทมอยภายในตวบคคลนน อาจจะไมสามารถนาความรนนออกมาใชไดอยางเตมทและเกดประสทธภาพสงสด จงตองมหลกการวธการจดการความร ซงนามาสการแบงปนความรภายในองคกรเพอใหเกดประโยชนสงสดตอองคกร การแบงปนความร เปนกระบวนการสาคญขนตอนหนงของการจดการความร ถาไมมการแบงปนความร ความพยายามในการจดการความรจะไมประสบผลสาเรจ พฤตกรรมภายในองคการเกยวกบ วฒนธรรม และวธปฏบต มผลตอการแบงปนความร ประเดนดานวฒนธรรมและสงคม มความสาคญยงตอการจดการความร ทาใหเกดเวทแลกเปลยนเรยนร การตอยอดความร และการสรางความรใหม โดยมงนาไปสองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization)เปนองคกรทสามารถเรยนร สรางองคความรเพอเพมพนสมรรถนะทจะกอเกดความกาวหนาในการดาเนนกจการไปสเปาหมายรวมขององคการ

รปท 2.1 การแบงปนความร

7

2.2 กระบวนการทางานเดม

รปท 2.2 กระบวนการงานบรการทวไป แบบเกา (Onsite Service)

8

รปท 2.3 กระบวนการงานซอมอปกรณตาง ๆ แบบเกา (Computer Repair)

9

2.3 ประเดนปญหาทเกดขน การทางานประจาวนทเกดขนในสานกบรการคอมพวเตอร ตองใหบรการกบบคลากรภายในมหาวทยาลยทงอาจารยและเจาหนาท จานวนทงหมดประมาณ 700 คน และดแลซอมบารงหองปฎบตการคอมพวเตอรสวนกลาง 9 หอง อกทงใหบรการตรวจซอมเครองคอมพวเตอรและอปกรณตอพวงประมาณ 1200 เครอง ครอบคลมทงมหาวทยาลย มเจาหนาทเพอรองรบงานบรการทงหมด 8 คน ซงมปญหาทเกดขนซา ๆ บอย ๆ เปนประจา ในสวนของงานบรการทวไปและงานซอมเครองคอมพวเตอร ซงเกดจากความลาชาในการใหบรการ ความชานาญในการแกไขปญหาใหผใชงานตามทรองขอ เจาหนาททมความชานาญงานซอมลาออก ในบางครงเจาหนาทใหมไมสามารถแกไขปญหาทเกดขนได ไมมบนทกหรอคมอการแกปญหา และจานวนคนไมเพยงพอกบจานวนงานทเกดขน เมอตรวจสอบประเมนความพงพอใจในสวนงานบรการทวไปและงานบรการซอมเครองคอมพวเตอรและอปกรณตอพวง พบวาผใชบรการไมพอใจกบความลาชาของงานซอม และการแกไขปญหาในสวนของงานบรการทวไปหนางาน โดยอางองจากผลการประเมน KPIs และเปาหมายของสานกบรการคอมพวเตอร ดงตารางท 2.1 และ 2.2

ตารางท 2.1 ดชนชวดประสทธภาพ (KPIs) และเปาหมาย สานกบรการคอมพวเตอร

10

จากตารางสรปผลการประเมนดชนบงชประสทธภาพ ของสานกบรการคอมพวเตอร ในภาคการศกษาท 2/2557 จะเหนไดวาคาเฉลยคะแนนความพงพอใจของบคลากรมหาวทยาลยตอการใหบรการซอมเครองคอมพวเตอรและอปกรณคอมพวเตอร และคาเฉลยคะแนนความพงพอใจของบคลากรมหาวทยาลยตอการใหบรการทวไป ผลสรปคาเฉลยออกมาตากวาเปาหมายทตงไว ตามตารางท 2.2 สรปผลการประเมนดชนบงชประสทธภาพสานกบรการคอมพวเตอร 2/2557 ควรมการปรบปรงประสทธภาพใหดขน เกบผลสารวจจากบคลากรภายใน มหาวทยาลยทงหมด 91 คน ตามขอมลในตารางท 2.3 ขอมลทวไปของผตอบแบบสารวจความพงพอใจ โดยมผลการประเมนตามตารางท 2.4 ผลการประเมนคาเฉลยความพงพอใจในการใชบรการและมตวอยางแบบประเมนตามตารางท 2.5 ตวอยางแบบสอบถามการประเมนการใหบรการดานงานทวไป และ ตารางท 2.6 ตวอยางแบบสอบถามการประเมนการใหบรการดานงานซอม

ตารางท 2.2 สรปผลการประเมนดชนบงชประสทธภาพสานกบรการคอมพวเตอร 2/2557

11

ตารางท 2.3 ขอมลทวไปของผตอบแบบสารวจความพงพอใจ

ตารางท 2.4 ผลการประเมนคาเฉลยความพงพอใจในการใชบรการ

12

ตารางท 2.5 ตวอยางแบบสอบถามการประเมนการใหบรการดานงานทวไป

13

ตารางท 2.6 ตวอยางแบบสอบถามการประเมนการใหบรการดานงานซอม

โดยสรปขอเสนอแนะและการรองเรยนจากผใชบรการสวนใหญม 2 หวขอใหญ ๆ ดงน - เจาหนาทไมมความรความสามารถเพยงพอในการแกไขปญหาทหนางาน - ไมสามารถปดงานใหผใชบรการไดหรอใชเวลาแกปญหานานเกนไป

ในสวนปรมาณงาน Onsite Service ทผานมา ภาคการศกษา 1/2558 มปรมาณงานดงน งาน Onsite Service ทงหมดทบนทก 150 งาน คดเปน 100% ของงานทงหมด งานทสามารถปดงานไดทหนางาน 125 งาน คดเปน 84.3% ของงานทงหมด งานทไมสามารถปดงานไดทหนางาน 25 งาน คดเปน 16.7% ของงานทงหมด

14

2.4 กระบวนการทางานใหม

User รองขอบรการ

สงเจาหนาทไปพบ User ทหนางาน

เรมตนแกไขปญหา

ปดงาน ให Userลงชอในใบขอรบบรการ

เขาใชระบบแบงปนความรเพอชวยแกปญหาในการทำงาน

แกปญหาไมได

แกปญหาได

นำอปกรณทแกปญหาไมไดกลบสำนกคอม

เขาระบบงานซอมและดำเนนการซอมตามกระบวนการ

ซอมเสรจ

สงคนผใชงาน

จบกระบวนการ

แกไขปญหาแกปญหาได

แกปญหาไมได

ระบบชวยลดเวลาในการแกปญหาและเพมอตราความสำเรจในการแกปญหา

เจาหนาทรบงานแนะนำระบบ FAQ

แกปญหาไมได

แกปญหาได

รปท 2.4 กระบวนการงานบรการทวไป ใหม (Onsite Service)

15

รปท 2.5 กระบวนการงานซอมอปกรณตาง ๆ ใหม (Computer Repair)

16

2.5 ทฤษฎทเกยวของ

2.5.1 ทมาของความร แหลงทมาของความรไดแก ประสบการณ ผร ความทรงจาในอดต การอนมานและการอปมานอยางมเหตผล และวธทางวทยาศาสตร (พรทพย พมลสนธ, 2545) [1] ตามหลกพทธศาสนาการไดรบความรมหลายระดบ เชน การรบรขอมลจากแหลงตางๆเปนสตตะ การคดวเคราะหวจารณตามหลกตรรกะเปนจนตนา และความรทไดจากการลงมอปฏบตเปนประสบการณเปนทกษะ ความกาวหนาในสงคม เกดจากการทมนษยมวธการแสวงหาความรใหม ซงการแสวงหาความร ของมนษยมหลายวธ เรมจากวธการทไมมแบบแผนเชนการไดรบความรโดยบงเอญ การลองผดลองถก การรโดยประสบการณสวนตว และการสอบถามผเชยวชาญ จนถงวธการทมแบบแผนทสมบรณเชนวธการทางวทยาศาสตร ซงเปนวธทใชในการวจยในระยะตอมา ม 5 ขนตอนคอ ขนกาหนดปญหา ขนตงสมมตฐาน ขนเกบรวบรวมขอมล ขนวเคราะหขอมล และขนสรปผล (พวงรตน ทวรตน, 2540) [2] ความรในองคกรมหลายลกษณะเชนความรทมอยแลวและความรใหมทเกดขนจากการใชผลผลตทไดจากการสรางองคความรใหมเรยกวานวตกรรม องคความรใหมเกดขนจากการใชปญญาของคนในองคกร ซงกระบวนการในการใชปญญาและทาใหเกดปญญาคอการวจย (สธระ ประเสรฐสรรพ, 2545) [3] เปนการคนควาหาแนวคดใหม วธการใหม การวจยจงเปนสวนหนงของการศกษา คนควาเพอใหรในสงทยงไมร สงทเรายงไมรม 2 ประเภทคอ ความรทมอยแลวจากการคนพบของผอน ทเรายงไมเคยรบร และความรทมอยแลวตามธรรมชาต แตยงไมมผคนพบ ความรประเภทแรกนนสามารถหาไดจากแหลงรวบรวมความรไวเผยแพร เชนเอกสาร หรอหนงสอในหองสมด ฐานขอมลในอนเตอรเนต สวนความรประเภททยงไมมผคนพบนน จาเปนตองคนหาใหพบกอน วธการคนหาความรประเภทหลงนคอ การวจย ซงการวจยมขนตอนของการวเคราะห สงเคราะห เปนการประมวลความรโดยใชเหตผล ใหไดขอสรป

2.5.2 ประเภทของความร ความรมหลายลกษณะ ตวอยางเชน ความรตามขอเทจจรงทไดรบการถายทอดมาหรอความเชอ และความรในการหาความหมายและกฎเกณฑใหไดจากขอเทจจรงตางๆ เปนการแปลความหมายจากขอเทจจรงทมอย ซงความสามารถในการแปลความหมายใหมๆ นนเปนความสามารถทางวชาการททาใหเกดความคดในการพฒนาสงใหม ๆ ความรในองคกรม 2 ประเภท คอความรทมอยในสมองของมนษยและความรทบนทกไวในสอตางๆ บคลากรทเปนทนมนษยในองคกรม 2 ประเภทเชนกนคอ บคลากรทองคกรณตองมไวเพอทางานในปจจบนใหประสบความสาเรจ และอกกลมหนงเปนบคลากรททางานเพอสรางอนาคตใหกบองคกร ซงทกองคกรตองเตรยมทนในลกษณะหลงไวเหมอนการเตรยมทนทางดานการเงนหรอสนทรพยทเปนสนทรพยถาวร (ทายาท ศรปลง, 2546) [4]

17

อคจโร โนนากะ แบงความรออกเปน 2 ประเภท (ดาเวนพอรต, 2543) [5] คอ 1. ความรอยกบตวบคคลหรอความรทอยในสมองของมนษย (Tacit knowledge)

หมายถงสงทคนรอยกบตวแตไมอาจแสดงออกไดอยางรวดเรว การถายทอดจะผานการลงมอทาสญลกษณ การเปรยบเทยบ อปมาอปไมยและการถายทอดใหรบร เชน สญชาตญาณ โนวฮาว สามญสานก ดลยพนจ ความรประเภทนเปนความรทถกประมวลโดยคนแตละคนในองคกร ในการวางแผนดาเนนงาน และตดสนใจในเรองหนง ททาใหการดาเนนงานมประสทธภาพมากกวาทเคยทามากอน หรอทาใหไดผลลพททดกวาอกองคกรหนงซงทางานในลกษณะเดยวกน เชนประสบการณ ทกษะ ความชานาญ ความคด สรางสรรคของแตละบคคล ซงความรนอยในแตละบคคล อาจเปนเพอนรวมงาน ทปรกษา คแขง ปญหาคอทาอยางไรทจะสามารถจดเกบความรประเภทนไวใหสามารถนามาจดการและเรยกใชใหเกดประโยชนได

2. ความรทมองเหนไดชดหรอทบนทกไวแลว (Explicit knowledge หรอ Condified knowledge) หมายถงความรทแตละคนสรางขน และถายทอดโดยผานภาษาหรออกษรอยางเปนทางการและมรปแบบ มลกษณะของการจดระบบทบนทกขอมลไว ในสอรปแบบใดรปแบบหนง สอสงพมพ สอโสตทศน และสออเลกทรอนกส ความรประเภทนมการจดเกบ อยางเปนระบบ ผใชสามารถเขาถงขอมลไดงาย เชนการจดการระบบความรในหองสมด การจดหมวดหมหนงสอในหองสมด การจดการฐานขอมล การจดทาเอกสาร คมอตาง ๆ เปนตน

รปท 2.6 ความรทมองเหนไดชดหรอทบนทกไว และ ความรอยกบตวบคคล

18

คาทมความสมพนธกบความร ไดแก ประสบการณ (Experience) ซงเปนทงความรและบอเกดของความร ความเปนจรง (Complexity) คนมความรจะมความเขาใจความซบซอนและความเขาใจความซบซอนจะชวยใหเกดความร การตดสนหรอวนจฉย (Judgment) คนเราใชความรเปนเครองตดสนสถานการณใหมโดยการเปรยบเทยบกบความรทมอยแลว สามญสานก (Common sense) คนมความรสามารถใชสามญสานกในการตดสนใจในเรองตางๆ ไดด คณคาและความเชอ (Value & belief) เปนสวนประกอบทแฝงอยในความรจนเปนเนอเดยวกน ถามคณคาหรอความเชอพนฐานตางกน จะพฒนาความรจากเหตการณเดยวกน ออกมาเปนเนอเดยวกนและแตกตางกนไดอยางมาก (วจารณ พานช, 2546) [6]

การสรางความรในองคกร มทฤษฎทคดคนขนโดยศาสตราจารย อคจโร โนนากะ และคณะ เรยกวา SECI model เปนรปแบบทแสดงใหเหนถงกระบวนการหมนเวยนทางความรทสมพนธกนระหวาง ความรทมองเหนไดชดหรอทบนทกไว และ ความรอยกบตวบคคล โดยประกอบดวย 4 กระบวนการ

รปท 2.7 SECI model กระบวนการสรางความรในองคกร Socialization เปนกระบวนการแบงปนและสรางความรจาก ความรอยกบตวบคคล ไปส

ความรอยกบตวบคคล โดยแลกเปลยนประสบการณตรงของผทสอสารระหวางกน เปนการถายโอนความรโดยตรงระหวางกลมคนหรอบคคล โดยไมผานการเขยน

Externalization เปนกระบวนการท ความรอยกบตวบคคล ถกทาใหชดเจน โดยการเปรยบเทยบใชตวอยางหรอตงสมมตฐานจน ความรอยกบตวบคคล เปลยนแปลงเปน ความรทมองเหนไดชดหรอทบนทกไว เปนการถายโอนความรจากผเชยวชาญทมความสามารถในการสอนผานสอตางๆ จากประสบการณในสมองของเขาออกมาสภายนอกแกผอน

19

Combination เปนการแบงปนและสรางความรจาก ความรทมองเหนไดชดหรอทบนทกไว ไปส ความรทมองเหนไดชดหรอทบนทกไว โดยรวบรวมความรประเภท มองเหนไดชดหรอทบนทกไว ทเรยนรมา นามาสรางเปนความรประเภท มองเหนไดชดหรอทบนทกไว ใหมๆ ทถกทาใหเปนระบบจนกลายเปนความร ซงจะถกจดเปนหมวดหมของความรทชดเจน เปนการเรยนรสงใหมๆ ใหทนตอกระแสการเปลยนแปลง และมการศกษาเรยนรจากความรภายนอก ซงแนวคดจะมความหลากหลายมาก ตองสรางความเขาใจและเชอมโยงความรอนหลากหลายใหได และถายทอดความรใหมๆ ใหกบองคกรของตน

Internalization เปนการแบงปนและสรางความรจาก ความรทมองเหนไดชดหรอทบนทกไว ไปเปน ความรอยกบตวบคคล โดยมกจะเกดจากการนาความรทไดเรยนรมา นาไปปฏบตจรง

2.5.3 ความหมายของการจดการความร การจดการความรมาจากคาวา Knowledge และ Management หมายถงการจดการสารสนเทศ (Information) และการบรหารคน (People) ในทกองคกรมการใชสารสนเทศ ทจดเกบไวในรปดจทลและจดเกบความรใหมทบคคลในองคกรม เพอเผยแพรและแบงปนการใชสารสนเทศในองคกร จงจาเปนตองใชเทคโนโลยสารสนเทศ เชนระบบอนทราเนตและโซลชนกรปแวรเปนเครองมอ โดยการจดเกบความรนนไมเพยงเฉพาะความรในองคกร แตเปนความรนอกองคกร ทเปนประโยชนตอการทางานขององคกรดวย ดงนนความรคอความเขาใจ หรอการรบรในเรองราวตางๆ ทนาไปใชใหเกดประโยชนในการตดสนใจ และการปฏบตในองคกรตางๆ มความรอยในทรพยากรบคคลและแหลงขอมลทมการจดเกบและบนทก ขอมลนนไวไดแกหองสมดหรอศนยขอมลและระบบสารสนเทศในเครองคอมพวเตอรทกระบบ ทกองคกรตระหนกดวาความกาวหนาขององคกรอยทกระบวนการทางานของบคคลในองคกรมประสทธภาพหรอไม และมการพฒนาความรใหมอยางไร (ผศ.ดร.นาทพย วภาวน, 2547) [7]

รปท 2.8 ปรามดลาดบขนความรของ Hideo Yamazaki

20

2.5.4 แหลงจดเกบความรในองคกร (Repositories of knowledge) การจดเกบขอมลขาวสารทเปนองคความร ในการใชแกไขปญหาตาง ๆ ภายในขององคกร เพอใหเกดการถายทอดจากบคคลหนงไปยงบคคลหนง เพอใชแกปญหาในการปฏบตงาน ซงองคความรถอไดวาเปนทรพยสนทางปญญา เมอจะเกบแลวจะตองมการถายทอดและเผยแพร เพอใหเกดการนาไปใชประโยชน ใหเกดประสทธภาพในการทางานตอองคกรใหมากทสด องคความรจะเกบรวบรวมไดจาก

ก. ความรทอยในแตละบคคล เปนความรทอยในสมองและความเชยวชาญของคนแตละคนเครองมอในการเขาถงความรไดแก นามานกรมโทรศพท นามานกรมบรษท และรายชอบคคล ทเปนผเชยวชาญในแตละดาน

ข. ความรบนทกไว เปนความรทบนทกไวในเอกสาร สอสงพมพ สอโสตทศนและสอ อเลกทรนกส ตาง ๆ ททกคนสามารถเขาไปคนหาและใชงานได ทงทจดเกบแบบมโครงสรางเชน ฐานขอมล ระบบผเชยวชาญ สามารถคนหาไดงายโดยใชดรรชนชวยคน และทจดเกบแบบไมมโครงสราง เชน รายงาน โครงการตางๆ ประกอบดวยขอมลทบนทกไวแลว ททกคนสามารถใชได

จดเรมตนของความรเกดขนในสมองของบคคล โดยความรเปนผลทไดจากกระบวนการเรยนร ซงผเรยนสามารถเรยนรดวยตนเองได โดยไมจาเปนตองเรยนในชนเรยนเพราะการเรยนในชนเรยนเปนการเรยนในระบบ และมการออกใบรบรองวาผานกระบวนการเรยนตามหลกสตรทเรยกวาปรญญาบตร ประกาศนยบตร โดยทวไปความรจะถกบนทกไวในสมอง ในสวนของความจา กอนทจะถายทอดเปน ลายลกษณอกษรโดยการเขยน การบนทกเปนเอกสาร หนงสอหรอการบนทกไวโดยโปรแกรมคอมพวเตอร ในสออเลกทรอนกส ความรมความสมพนธกบขอมลดบ (data) สารสนเทศ (information) และปญญา (wisdom) (บญด บญญากจ, 2548) [8]

2.5.5 องคประกอบของการจดการความร ในกระบวนการจดการความร จะตองมสวนประกอบทสาคญ 3 สวนหลก เพอใหกระบวนการสามารถดาเนนการไปไดครบถวนสมบรณ

ก. ดานคน กลยทธหลกทธรกจใชเพอสรางความไดเปรยบทางการแขงขนในทศวรรษนมงทความสามารถของคนในองคกร ทจะสรางนวตกรรมและมความคลองตวทจะปรบเปลยนกลยทธตามสภาวการณ การพฒนาคนในองคกรจงมความสาคญเปนอนดบแรก การจดการความรเปนกลยทธ กระบวนการ และเทคโนโลยทใชในองคกร เพอแสงหา สราง จดการ แลกเปลยน และทาใหความรทตองการ ไดรบผลสาเรจตามวสยทศนทองคกรตองการ เปนการผสมผสานความรจากหลายศาสตร เชน การบรหารจดการ การคนคนสารสนเทศ และพฤตกรรมองคกร การจดการความร เปนเครองมอในการบรหารจดการทไดรบความสนใจมากทสดในชวงป 2000 เปนตนมาตอเนองจากการเปนองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization) และการรอปรบระบบ (Re-engineering) ซงไดรบความนยมอยางมากในชวงป 1990 และ Total Quality

21

Management (TQM) ในป 1980 การจดการความร เปนกลยทธการบรหารจดการในยคปจจบนทองคกรนามาใชในการปรบปรงคณภาพ ปรบปรงการทางาน เพอสนบสนนและพฒนาองคกรในสภาวะทมการแขงขนสง

ในบางทฤษฎไดเนนการจดการความรวาเปนการพฒนาคนในองคกร โดยรอยละ 80 เปนการใชสมองของมนษย อกรอยละ 20 เปนการใชเทคโนโลยสารสนเทศ เพราะหวใจของการจดการความรคอ การรวบรวมความร และการวเคราะห สงเคราะหความร รวมถง การนาความรนนไปใช ตามโมเดลของการจดการความรคอการสราง การจดการ และการนาไปใช

ข. ดานกระบวนการ กระบวนการของการจดการความร ประกอบไปดวยแนวทางและขนตอนของการจดการความร โดยตองระบประเภทของสารสนเทศทตอง การ ทงจากแหลงขอมลภายในและภายนอกเปนการแยกแยะวา ความรชนดใดทควรนามาใชในองคกร แลวนาความรนนมากาหนดโครงสรางรปแบบและตรวจสอบ ความถกตอง กอนทจะนามาผลตและเผยแพร โดยการบรหารกระบวนการนนจะตองเขาใจวสยทศนทชดเจน ขององคกรวาตองการใหบรรลเปาหมายอะไร

ค. ดานเทคโนโลยสารสนเทศ การจดการความร มการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอ เพอพฒนาโครงสรางพนฐานของความรในองคกร ใหเปนความรทเกดประโยชนตอบคคลนน ในเวลาและรปแบบทบคคลนนตองการ เรยกวาระบบบรหารความร มงานวจยเปนจานวนมากทพยายามอธบายความสมพนธ และบทบาทของเทคโนโลยสารสนเทศกบการจดการความร ดงทปรากฎเปนเรองราวจานวนมากทแสดงถงการจดการความรขององคกรผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลยทถกคาดหมายวาเปนเครองมอสาคญอยางหนง ทจะชวยใหการจดการความรประสพความสาเรจ องคกรสวนใหญจงมการจดสรรงบประมาณในการนาเทคโนโลยทเหมาะสม มาเปนเครองมอชวยในการจดการความรขององคกร (สมชาย นาประเสรฐกล, 2546) [9]

รปท 2.9 องคประกอบของการจดการความร

22

2.5.6 องคประกอบของระบบบรหารความร สวนประกอบทสาคญในการออกแบบระบบบรหารความร ทจะนามาใชในองคกร เพอปรบปรง พฒนา และเพมประสทธภาพในการทางานจะตองมสวนประกอบดงน

ก. เทคโนโลยทใชในการจดเกบสารสนเทศ (Repositiories) เครองคอมพวเตอรแมขาย (Server) จดเกบขอมลจากแหลงขอมลตางๆ รวมถงการเผยแพรเนอหาขอมลไปยงหนวยงานทเกยวของไดแก External knowledge, Structured / Informal internal knowledge

ข. เพลตฟอรมททาใหเกดการทางานรวมกน (Collaborative platforms) การมระบบและฐานขอมลทใชงานรวมกนได สนบสนนการทางานรวมกน

ค. ระบบเครอขาย (Network) โครงสรางพนฐานเชนระบบเครอขายชวยสนบสนนการสอสารและการสนทนา

ง. วฒนธรรม (Culture) เชน วฒนธรรมองคกรทชวยใหเกดการใชขอมลรวมกน เทคโนโลยทใชในการจดการความร ( Knowledge Management Techonology ) ม

ความหมายทกวางกวาเทคโนโลย WWW เนองจากเปนความพยายามในการยกระดบแนวคดในของการรวมความสามารถของเทคโนโลยและความรของบคคล โดยใชเทคโนโลยเปนเครองมอโครงการนารองของการ จดการความรพฒนาขนใชในอนราเนต ฐานขอมล หรอกรปแวร ทใหบคคลในองคกรสามารถสอสารและการแลกเปลยนความคดเหน เทคโนโลยทใชในการจดการความรรวมถงระบบการจดการเอกสาร (Document management systems) เทคโนโลยทใชในการจดการเนอหาบนเวบไซต (Content Management System) การคนคนสารสนเทศ (Information retrieval engines) ฐานขอมล เชงสมพนธและเชงวตถ (Relational and object databases) ระบบการพมพอเลกทรอนกส (Electronic publishing systems) กรปแวรและการไหลของขอมล (Groupware and workflow systems) เทคโนโลยการรบ-สงขอมล (Push technologies and objects) โปรแกรมการใหขอมลลกคา (Help-desk applications) โปรแกรมระดมความคด (Brainstorming applications) และเครองมอการรวมขอมลไวในเหมองขอมล (Data warehousing and data-mining tools)

2.5.7 ขนตอนของการจดการความร ความตองการนาความรทมอยในแตละบคคลมาใชประโยชน เปนแนวทางการจดการความรในองคกร โดยการสรางแหลงจดเกบความรและพฒนาวธการเขาถงความรไดอยางรวดเรว และมประสทธภาพ โดยมขนตอนดงน

ก. การจดหาหรอการสรางความร (Knowledge acquisition) เปนกระบวนการ พฒนาและการสรางความรใหม จากทกษะและความสมพนธระหวางคนในองคกร เปนวธการพฒนาความรของแตละบคคลในลษณะของกระบวนการแลกเปลยนประสบการณโดยการระดมความคดแลกเปลยนความคดเหนระหวางบคคลในกลม (Socialisation)

23

ระดบความรของแตละบคคลมหลายระดบเชน รวาอะไร (Know-What) รวาทาอยางไร (Know-How) รวาทาไม (Know-Why) และหาทางแกไขวา ทาไมจงเปนอยางนน (Care-Why)

ข. การแบงปนความร (Knowledge sharing) เปนขนตอนตอมาในการนาเอาความรทสรางไวหรอบนทกไว ออกมาทาการเผยแพร ใหเปนทรบรและแพรหลายในองคกร โดยใชเครองมอในการตดตอสอสารทเรยกวา collaborative tools ไดแก e-mail, newsgroup ขนตอนนเปนกระบวนการแปลงความรของแตละบคคลออกมาเปนรปแบบ แนวทางเปนการสรางความรใหมทมการบนทกขอมลได (Externalisation) และเปนการใชความรทมอยในเอกสาร ฐานขอมล คมอไปใชแกปญหาไดจรง ทาใหเกดเปนทกษะใหม เปนความชานาญในการแกปญหาของงานนๆ (Internalisation)

ค. การใชหรอการเขาถงความร (Knowledge utilization) เปนการใชความรในองคกรจากฐานขอมล วรรณกรรม เอกสาร การสนทนา เปนการผสมผสานความรจากแหลงความรตางๆ (Combination) วงจรการใชความรเรมตนจาก ความรทอยในสมองของแตละบคคล เมอผานการระดมความคด แลกเปลยนความคดเหนระหวางกลมแลว ไดรปแบบ หรอแนวปฏบตใหม จงทาการบนทกไวเปนลายลกษณอกษร แลวจงนาความรมาจดหมวดหมอยางเปนระบบ เพอสะดวกในการคนหาและใชงานเปนสวนของการพฒนาแหลงความรหรอคลงความร เมอไดศกษาหาความรจากแหลงความรเดมทมอยแลว จงนาความรไปสอน ถายทอดเผยแพรความรในรปแบบตางๆ จะทาใหผไดรบการถายทอดเกดแนวคดใหม วธการใหม กาหนดเปาหมายใหม ซงจะนาไปสการประชมปรกษาหารอ การระดมความคด การและเปลยนความคดเหนในประเดนใหม

วงจรการแลกเปลยนความรในองคกร จงเปนการนาศกยภาพของคนในองคกรออกมา

ใชเพอพฒนาองคกรไปสเปาหมายและทศทางทตองการ การสรางวฒนธรรมการเรยนรและการแลกเปลยนความร จงมความสาคญเปนอนดบแรก

2.5.8 ขนตอนของการพฒนาระบบการจดการความร ในการออกแบบระบบการ

จดการความร เพอจะนาไปใชงานในองคกรนน กอนทจะออกแบบและพฒนาระบบจาเปนตองจดเตรยมในสงตาง ๆ ตอไปน

- การวเคราะหโครงสรางพนฐานเดมขององคกร - การเชอมโยงการจดการความรเขากบกระบวนการทางธรกจ - ออกแบบโครงสรางพนฐานของการจดการความร - การตรวจสอบความรทมอยเดมและความรในองคกร - การหาทมงานทเกยวของการการจดการความร - การสรางแผนผงหรอโครงสรางของการจดการความร

24

- การพฒนาระบบบรหารความร - การนาวธการไปใชอยางเปนขนตอน - การจดการกบความเปลยนแปลง วฒนธรรม และโครงสรางผลตอบแทน - การประเมณประสทธภาพการดาเนนงานและการวดผลตอบแทนทได

2.5.9 การนาแนวคดของการจดการความรมาใชในองคกร การนาแนวคดของการจดการความรมาใชในองคกร เกดขนเนองจากความกาวหนาเทคโนโลยสารสนเทศและธรกจทตองการสรางความไดเปรยบทางการแขงขน ทงนจากการสารวจของมลนธ Baldridge award พบวาผบรหารระดบสงในองคกรธรกจ (CEO) สวนใหญเหนวาแนวโนมของธรกจใหความสาคญกบการจดการความร (Knowledge Management) รอยละ 88 เพอประโยชนการใชความรรวมกนในองคกร รองลงมาจากความสาคญของสงคมโลกาภวตน (Globalization) รอยละ 94 ททกสวนของสงคมนน จะสามารถแลกเปลยนความร รบรขาวสารและสอสารกนไดทวโลก แตมความกาวหนาในการใชระบบบรหารความร ในองคกรเพยงรอยละ 20 แสดงวาการจดการความรยงเปนเรองใหมในธรกจปจจบน (ดร.ประพนธ ผาสขยด, 2550) [10]

การสรางความไดเปรยบทางการแขงขนนน เกดจากการมผลตภฒฑใหม หรอมการบรหารทดเยยม มการดาเนนงานทลดขนตอนและมประสทธภาพและทสาคญมความสมพนธทดตอลกคาทจงรกภกดตอผลตภณฑ ซงกคอสวนหนงของการนาระบบคณภาพมรใชในองคกรคอการยอมรบใหมการทบทวนและปรบปรงผลตภณฑ กระบวนการและบรการอยางตอเนองทกป องคกรททนสมยและผบรหารทมวสยทศน จงใหความสาคญกบเรองคณภาพเปนอนดบแรก ในการพฒนาประสทธภาพรวมขององคกร การมคณภาพคอการมมาตรฐานทเปนทยอมรบ และสามารถแสดงใหเหนไดอยางเปนรปธรรม มาตรฐานเปนเกณฑขนตาของการยอมรบในคณภาพตามเงอนไขทกาหนดไว

ประโยชนทไดรบจากการนาความรทมในองคกรมาใชมากทสด คอการตดสนใจทมประสทธภาพยงขนและการสรางความรใหมหรอนวตกรรม การพฒนาประสทธภาพการทางานของบคลากรในองคกรมาจากหลายองคประกอบเชน

- ความรความสามารถของบคลากรและทมงานททาใหการทางานบรรลเปาหมาย - กระบวนการทางานทเออตอการสรางนวตกรรม - วฒนธรรมองคกรในการสรางความไววางใจในการแบงปนความร

กรอบแนวคดการจดการความร มการสรางรปแบบหรอ Model ตางๆ มากมาย แต

รปแบบทเราไดเรยนรและเปนทรจกทวไปในประเทศไทย คอ "โมเดลปลาท" เปนโมเดลทเปรยบการจดการความรเปน 3 สวน คอ

25

สวนหวและตา (แทน Knowledge Vision) หมายถง สวนทเปนเปาหมาย วสยทศน หรอทศทางการจดการความร เปนสวนทตองตอบใหไดวาทาการจดการความรไปเพออะไร ประเดนทสนใจทจะนามาทาการจดการความรนนคอเรองอะไร เกยวของ หรอสอดคลองกบวสยทศน พนธกจ และยทธศาสตรขององคกรอยางไร ควรเปนความเหนรวมกนของคนในองคกร โดยสรางความเขาใจในประโยชนทจะไดรบ และรวมกจกรรมทมจดมงหมายเดยวกน

สวนลาตวปลา (แทน Knowledge Sharing) หมายถง สวนของการแลกเปลยนความร โดยเฉพาะความรซอนเรนทมอย (Tacit knowledge) โดยอาจใชรปแบบของ best practice การสอนงานในองคกร การศกษาเพมเตม เรยนรความสาเรจของผอน หรอชมชนนกปฏบต และอานวยใหเกดการเรยนรแบบเปนทม เพอใหเกดการหมนเวยนความรและเกดนวตกรรมในทสด สวนนถอวาเปนสวนทสาคญ เพราะเรองการแลกเปลยนเรยนร (share & Learn) นนถอไดวาเปน “หวใจ” ของการทา KM เปนกระบวนการทหลายทานบอกวาทาไดไมงายนก เพราะการทคนเราจะแบงปนความรทมอยในตวออกมาใหกบผอนนน จะตองอาศยความผกพน เรมจากบรรยากาศทเปนมตร มความสนทชดเชอ มความไววางใจกน (Trust)

สวนหางปลา (แทน Knowledge Asset) หมายถง สวนของคลงความรทไดจากการเกบสะสมเกรดความรทไดจากกระบวนการแลกเปลยนความร ซงสามารถทาไดหลายวธ โดยยดหลกใหมการสรปประเดนทสาคญ มการอางองทถกตอง งายตอการสบคนและนาไปใช สะดวกตอการถายโอนและกระจายความร ถอเปนการสกด ความรอยกบตวบคคล ใหเปน ความรทมองเหนไดชดหรอทบนทก แลวนาไปใชเพอพฒนาและยกระดบใหเกดเปนความรใหมตอไป จากนนสรางระบบจดเกบใหเปนหมวดหม เพอใหสามารถเขาถงไดงาย เพอทจะไดใชประโยชนจากสงทมอยในนอหาอยางแทจรง

รปท 2.10 โมเดลปลาท

26

เครองมอของการจดการความร (KM Tools) อยางหนงทชวยในการดงความรประเภท ความรอยกบตวบคคล ซงซอนเรนอยภายในตวบคคล เรยกวา ชมชนนกปฏบต (Community of Practice ; CoP) เปนชมชนแหงการเรยนร ทรวบรวมกลมคนทมความรความสนใจในเรองเดยวกน มารวมแลกเปลยนเรยนรในเรองนนๆ รวมกน เพอไดมาซง Knowledge Assets ในเรองนนๆ เพอใหคนในชมชนเพอไปทดลองใชแลวนาผลทไดมาแลกเปลยนเรยนรระหวางสมาชก อนสงผลใหความรนนๆ ถกยกระดบขนเรอยๆ ผานการปฏบต ประยกต และปรบใชตามแตสภาพแวดลอมและสถานการณทหลากหลาย อนทาใหงานบรรลผลดขนเรอยๆ (ศ.นพ.วจารณ พานช, 2549) [11] 2.5.10 การแบงปนความร การแบงปนความร (บดนทร วจารณ, 2547) [12] หรอถายโอนความร (Knowledge Transfer) เมอเกดจากการแลกเปลยนความรในลกษณะสองทาง จะทาใหบคคลทงสองหรอทมสามารถ พฒนาความสามารถ และการสรางองคความรในองคกรโดย SECI โมเดล ทแปลงจากความรแฝงเรน ทอยในรปแบบประสบการณทอยกบคน ใหเปนความรทอยในรปแบบของสอตางๆ และเมอนาความรไปลงมอปฏบตจะกลบมาเปนประสบการณ การสรางโดยการแปลงองคความร (Knowledge Conversion) จาก ความรอยกบตวบคคล เปน ความรทมองเหนไดชดหรอทบนทก และกลบมาเปน ความรอยกบตวบคคล จะทาใหองคความรในองคกรเตบโตมากขน

2.5.11 กระบวนการในการแบงปนความร (Knowledge Sharing process) การ

จดทากระบวนการแบงปนความรในองคกรนน ยดหลกการวงรอบชวตของการแบงปนความร ซงเปนพนฐานในการทาการแบงปนความรประกอบไปดวย 4 กระบวนการดงตอไปน

รปท 2.11 กระบวนการของการแบงปนความร

27

กระบวนการของการทาการแบงปนความร ประกอบไปดวย 4 กระบวนการหลกคอ การ ระบถงความตองการทางธรกจ ความเขาใจในกจกรรมของการแบงปนความรทตองการการเลอก เครองมอทจะนาใชในการทาโครงการแบงปนความร และรปแบบปฏบตในการทาการแบงปนความร ดงรปท 2.11 โดยในแตละกระบวนการมรายละเอยดดงน

ระบถงความตองการทางธรกจ (Start with Business Need) เรมตนการวเคราะหความตองการทางธรกจ และออกแบบตววดทมผลกระทบบนความตองการนน การวเคราะหความตองการทางธรกจนน และรวมถงกจกรรมตางๆ ขององคกรทสามารถรองรบไดดวยการแบงปนความร

ความเขาใจในกจกรรมของการแบงปนองคความร (Understand KS Activities) เนนไปทกจกรรมทตองการทาการแบงปนองคความร ทมผลตอความตองการทางธรกจ การถายโอนองคความรและการนาความรกลบมาใชใหมกจกรรมเหลานนไดแก

- ชมชนของการปฏบต (Communities of Practice) - การพดคยถงการปฎบตทดเลศ (Best Practice Conference) - งานวจย/นากลบมาใชใหม (Research/Re-use) - การประชม การสมมนา ปรกษาหารอ (Knowledge Council)

เครองมอทจะนามาใชทาระบบการแบงปนความร (Knowledge Sharing Tools) เปนการเลอกเอาเครองมอในการทจะนามาใชในการแบงปนความรเหลานน ไดแก

- การประชมผานเวบ (Web Conferencing) - หองเรยนอเลกทรอนกส (E-Rooms) - ระบบจดการเอกสาร (Document Management System) - ระบบการจดการเนอหาของเวบไซต (Content Management System) - บลอก และ วก (blogs and Wikis)

รปแบบการปฏบตสาหรบการแบงปนความร (Model Knowledge Sharing Behavior) กาหนดรปแบบทชดเจนสาหรบการแบงปนความร

2.5.12 ปจจยหลกของการแบงปนและแลกเปลยนเรยนร การแลกเปลยนเรยนร คอ การทกลมคนทมความสนใจในเรองใดเรองหนงรวมกนมารวมตวกน และแลกเปลยนเรยนร ดวยความสมครใจ เพอรวมสรางความเขาใจหรอพฒนาแนวปฏบตในเรองนน ๆ โดยมปจจยดงน

- กาหนดเปาหมายการแบงปนและแลกเปลยนเรยนรใหชดเจนกบองคกร - สรางผนาทเปนแบบอยาง - สรางเครอขายของผมความรจากการปฏบต (Human Networks) - กาหนดวธการแบงปนและแลกเปลยนเรยนรใหเหมาะกบวฒนธรรมองคกร - แบงปนและแลกเปลยนเรยนรทนาไปใชในงานประจาวนได - สรางแรงจงใจทสนบสนนการแบงปนและแลกเปลยนเรยนร

28

รปท 2.12 ปจจยหลกของการแบงปนและแลกเปลยนเรยนร

2.5.13 ระบบการบรหารและการจดการเวบไซต (CMS) Content Management System (CMS) เรมตนจากอนเทอรเนตไดกอกาเนดขนมา โลกของเรากเปลยนแปลงไปมากมาย โดยเฉพาะเรองของการตดตอสอสารททาไดดวยความรวดเรวยงขน และการพฒนาของภาษาหรอซอฟตแวรทเกยวของกบอนเทอรเนต กเตบโตขนมามากเชนกน ตลอดจนมการแขงขนกนพฒนาซอฟตแวรดานตางๆ พรอมทงเผยแพรบนอนเทอรเนตมากขน หากกลาวถงในอดต ภาษา HTML เปนภาษายอดนยมทใชในการสรางเวบเพจหรอเวบไซตขนมา ตอมามการพฒนาภาษาในการสรางเวบไซตเพมขนมาอกมากมาย และภาษาทไดรบความนยมมากทสดตวหนงจนมาถงปจจบน กคอภาษา PHP เนองจากภาษา PHP มความสามารถในการทางานสง สามารถดาวนโหลดมาใชงานไดฟร และมตวอยางใหเลอกใชมากมาย ซงสงนเองกเปนตนกาเนดของการทาเวบไซตแนวใหมทเรยกวา CMS เปนระบบทนามาชวยในการสรางและบรหารจดการเวบไซตแบบสาเรจรป โดยในการใชงาน CMS นนผใชงานไมตองมความรในดานการเขยนโปรแกรมสามารถสรางเวบไซตไดดวยตนเองโดยทตว CMS มโปรแกรมประยกต พรอมใชงานอยภายในมากมาย อาทเชน ระบบจดการบทความและขาวสาร (News and Article) ระบบจดการบทวจารณ (Review) ระบบจดการสมาชก (Member) ระบบสบคนขอมล (Search) ระบบจดการไฟลดาวนโหลด (Download) ระบบจดการปายโฆษณา (Banner) ระบบการวเคราะหและตรวจสอบสถตความนยมในเวบไซต (Analysis, Tracking and Statistics) เปนตน และผใชงานสามารถเพมเตมโปรแกรมอสระ (Module) อาท กระดานสนทนา (Forum) หองสนทนาออนไลน (Chatroom) แบบสงอเมล (Form mail) เขาไปไดในภายหลงจากการตดตง

ระบบการจดการเนอหาของเวบไซต หรอ CMS คอ ระบบซอฟตแวรคอมพวเตอรทใชเพอจดระเบยบเนอหาเวบไซต และสงเสรมการทางานในหมคณะใหสามารถสรางเอกสารหรอ

29

เนอหาสาระอนๆ บนเวบไซตได CMS เปนระบบทพฒนาคดคนเพอชวยลดทรพยากรในการพฒนา (Development) และการบรหาร (Management) เวบไซต ไมวาจะเปนเรองกาลงคน ระยะเวลา และงบประมาณ ทใชในการสรางและควบคมดแลเวบไซต โดยสวนใหญแลวมกจะนาภาษาสครปต (Script languages) ตางๆ มาใช เพอใหวธการทางานเปนแบบอตโนมต ไมวาจะเปน PHP, ASP, Python หรอภาษาอนๆ (แลวแตความถนดของผพฒนา) ซงมกตองใชควบคกนกบโปรแกรมเวบเวอร (เชน Apache) และดาตาเบสเซรฟเวอร เชน MySQL

ปจจบนมซอฟตแวรทมความสามารถใชสราง CMS มากมาย เชน PostNuke, PHP-Nuke, MyPHPNuke, Mambo, eNvolution, MD-Pro, XOOPs, OpenCMS, Plone, JBoss, Drupal, Joomla เปนตน

2.5.14 ความโดดเดนของ CMS มเมนผควบคมระบบ (Administration Panel) ทใชใน

การบรหารจดการสวนการทางานตางๆ ภายในเวบไซต ทาใหสามารถบรหารจดการเนอหาไดอยางรวดเรว และเนนการจดการหรอทางานผานรปแบบเวบ (Web Interface) ในลกษณะรปแบบของ ระบบเวบทา (Portal Systems) ตวอยางการทางาน ไดแก การนาเสนอบทความ (Articles/Content) เวบไดเรคทอร (Web Directory) การเผยแพรขาวสารตางๆ (News) การแสเงหวขอขาว (Headline) รายงานสภาพดนฟาอากาศ (Weather) หวขอขาวสารทนาสนใจ (Informations) ถาม/ตอบปญหา (FAQs) หองสนทนาออนไลน (Chat Room) กระดานสนทนา (Forum) การจดการไฟลในสวนดาวนโหลด (Downloads) แบบสอบถาม (Polls) ขอมลสถตตางๆ (Statistics) ธมใหใชมากมาย (Lot of themes) การจดการธมสาหรบสมาชก (Themes manager for registered users) แสดงหนายอดฮต (Top page) นบสถตผเขาชมดวยตวนบ (Access stats page with counter) การแกไขสมาชกและผควบคมระบบ (User and authors edit) และสวนอนๆอกมากมาย ทสามารถเพมเตม ดดแปลง แกไขแลวประยกตนามาใชงานใหเหมาะสมตามแตรปแบบและประเภทของเวบไซตนนๆ

2.5.15 หลกการทางานของ CMS หลกการทางานของ CMS ระบบจดการจะทาการ

แบงแยกการทางานระหวางเนอหา (Content) ออกจากการออกแบบ (Design) โดยการออกแบบเวบเพจจะถกจดเกบไวในแมแบบ (Templates/Themes) ในขณะทเนอหาถกจดเกบไวในฐานขอมลหรอไฟล เมอใดทมการเรยกใชงานจะมการทางานรวมกนระหวาง 2 สวน เพอสรางเวบเพจขนมา โดยเนอหาจะประกอบไปดวยหลายๆ สวนประกอบ เชน Sidebar หรอ Blocks, Navigation bar หรอ Main menu, Title bar หรอ Top menu bar เปนตน

30

รปท 2.13 สวนประกอบของระบบ CMS

2.5.16 สวนประกอบของ CMS มสวนประกอบหลกทสาคญดงน - แมแบบ (Templates/Theme) เปนสวนทเปรยบเสมอนหนาตา หรอเสอผา ท

ถอเปนสสรรของเวบไซต (Look&feel) มรปแบบทกลมกลนกนตลอดทงไซต - ภาษาสครปตหรอภาษา HTML หรอภาษา php หรอภาษาอนๆ ทใชในการ

ควบคมการทางานทงหมดของระบบ - ฐานขอมล สาหรบจดเกบขอมลทเกยวของกบเนอหาและการแสดงผลของ

เวบไซต 2.5.17 ประเภทของ CMS ในการเลอกใชงาน CMS นน ควรเลอกใชงานใหตรงกบ

วตถประสงคและความสามารถท CMS ชนดนน ๆ ทาได โดยจาแนกประเภทของ CMS ดงน - เวบบลอก (Weblog) - เปน CMS ใชสาหรบการจดบนทกหรอเขยนบนทก

เผยแพรสวนบคคล ว บลอก(Weblog) หรอ เวบ-ลอก (web log) นยมเรยกกนวา Blogs (บลอก) คาวา Weblogมาจาก Web (เวบ) และ log (ปม,บนทก) นามารวมกน หมายถง บนทกบนเวบ ซงเปนทนยมในหมคนทชอบเขยนบนทกหรอสรางบลอก (Blogger) ปจจบนไดมผใหบรการบลอกมากมายทงแบบใหบรการฟรและเสยคาใชจาย Weblog เปนเวบประเภทหนงทมรปแบบการแสดงผลและใชงานงาย มลกษณะเปนเวบไซตสวนตวคนสรางบลอก (Bloggerหรอ Weblogger) บรรยายเหตการณสวนตวหรอความรผานทางเวบบลอกเพอใชเปนเครองมอในการสอสารรปแบบใหม เชน การประกาศ

31

ขาวสาร การแสดงความคดเหน การเผยแพรผลงาน ความในใจ ชวตในครอบครว เหตการณประทบใจในชวต เปนตน

- อคอมเมรช (e-Commerce) - เปน CMS ใชสาหรบทารานคา Online มความสามารถใชในการซอขายสนคา สามารถเพม/ลดรายการสนคา ราคา สามารถซอขายสนคาผานหนารานได ซงกาลงไดรบความยมมากขนเรอยๆ

- อเลรนนง (e-Learning) - เปน CMS ใชสาหรบการทาสอการเรยนการสอน หรอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนบนเวบ (CAI on Web) ทาเปนระบบ Online ได เหมาะสาหรบนกเรยน ครอาจารย หรอสถานศกษาตางๆ สรางแบบทดสอบตางๆ ได ปจจบนไดรบความนยมมาก

- กระดานขาว (Forums) - เปน CMS ใชสาหรบถามตอบปญหาหรอสรางเปนชมชนตางๆ โดยมการแบงเปนหวขอหรอหมวดหมตางๆ ตามความสนใจของผเขาชม ซงสวนใหญกระดานขาวน จะนยมตดตงพรอมกบ CMS ประเภทอนเขาไวดวยกน ขณะเดยวกนผใชสามารถตดตงใชงานกระดานขาวอยางเดยวกไดเหมอนกน

- กรปแวร (Groupware) - เปน CMS ใชสาหรบการทางานในองคกรหรอหนวยงานทมความสมพนธตอเนองกน มความรวดเรวในการทางาน สามารถชวยเหลอกนได ทางานเปนทมและควบคมการทางานได โดยทางานผานระบบเนตเวรคหรออเมลหรอระบบเวบออนไลน ซงการตดตอสอสารสามารถตดตอไดเปนกลมหรอเฉพาะกลมหรอเฉพาะบคคลกได พรอมทงขอมลทตองการแจงใชเปนรปภาพขอความ เสยงหรออนๆ ได ขนอยกบความสามารถของ Groupware CMS จะมความสามารถทาไดหรอไม

- อลบมภาพ (Image Galleries) - เปน CMS ใชสาหรบจดการอลบมภาพหรอทาเปน Galleries มฟงกชนใชงานโดยการแบงเปนหมวดหมของภาพ สามารถกาหนดขนาดภาพหรอขนาดไฟลหรอยอขยายภาพตามทกาหนดไดหรอทาเปน Thumbnail

- พอรททล (Portals) - เปน CMS ใชเปนหนาหลกของเวบไซต ทางานไดดวยระบบของตนเอง และสามารถนา CMS ประเภทอนๆ ตดตงเพมเตมหรอเขามารวมเพมไดดวย

- วก (Wiki) - เปน CMS ทอนญาตใหผใชเพมเตมและแกไขเนอหาไดโดยงาย เหมอนกบการเขยนบทความรวมกน วกนาเสนอเนอหาสาระทางดานสารานกรมหรอแหลงความรจานวนมากๆ โดยเปนการระดมความเหนหรอความรจากหลายๆ คนมาใชงาน ตวอยางเชน http://th.wikipedia.org 2.5.18 การเลอกใช CMS นคอวธเลอกใชงาน CMS ใหตรงกบความตองการใชงาน

- ใช CMS ใหเหมาะสมกบงาน ผใชงานควรเลอกใช CMS ใหเหมาะสมกบงานทจะนามาใชงาน เชน ตองการใชงานเพอซอขายสนคาควรเลอกใชงาน CMS ประเภทอ

32

คอมเมรช (e-Commerce)หรอ ตองการใชงานเพอสอการเรยนการสอนควรเลอกใชงาน CMS ประเภทอเลรนนง (e-Learning) เปนตน

- ความยากงายในการใชงาน ควรเลอกใช CMS ทมความงายในการตดตงไมยงยากและซบซอน มสวนการทางานของผใชงานทวไป เปนมตรกบผใชงาน (User Friendly) สามารถใชงานไดอยางงาย เชน การแกไขประวตสวนตว การสราง/แกไข/ลบบทความ เปนตน มสวนการทางานของผดแลระบบทใชงาย เชน ระบบการจดการสมาชก ระบบจดการไฟลดาวนโหลด ระบบจดการปายโฆษณา เปนตน

- ความยดหยนในการพฒนา ควรเลอกใช CMS ทผใชงานสามารถนาไปพฒนาหรอประยกตใชงานตอไดหรอตอยอดการพฒนาได

- ความสามารถในการทางาน CMS ทเลอกใชงานสามารถทางานดานการจดการเนอหาไดอยางงายดายไมซบซอน สามารถนาไฟลมลตมเดยมาใชงานได เชน ไฟลวดทศน (*.avi, *.mov, *.rm, *.wmv เปนตน หรอสามารถกระจายขาวสารได

- ความปลอดภย ควรเลอกใช CMS ทมความบกพรองของระบบนอยทสดหรอหากมความบกพรองของระบบกควรมตวแกไขหรอซอมแซม (Patch/FIx)

- ระบบปฏบตการ ควรเลอกใช CMS ทสามารถตดตงไดทกระบบปฏบตการ เชน ตดตงลงบนระบบปฏบตการวนโดวสหรอลนกซหรอยนกซได โดยไมจาเปนตองแกไขซอรสโคดหรอแกไขโปรแกรมหรอดดแปลงโปรแกรม

- ราคา ควรเลอกใช CMS ทใชงานฟร ไมมคาลขสทธ ไมมคาเขยนโปรแกรม เชน โอเพนซอรส (Opensource) (อานาจ สคนเขตร, 2552) [13]

2.5.19 ลาดบการดาเนนงานของเนอหาของ CMS CMS มลาดบการดาเนนงานของ

เนอหาซงประกอบดวย - การนาเนอหาเขาสระบบ (Ingestion/Creation) เปนขนตอนการเตรยมสรางเนอหาท

ตองมการวางแผน ซงเวบไซตหรอเนอหาเปนอยางไร เกยวกบอะไร เนนไปในดานใด กลมคนแบบไหนทเขามาใชงานเวบ เมอไดเนอหาหรอเปาหมายของเวบแลว ทาใหการรวบรวมเนอหาและจดทาเขาสระบบ

- การตรวจสอบเนอหา (Staging/Approval) เปนขนตอนการตรวจสอบเนอหาวาถกตองหรอไม ตรงกบความตองการหรอไม จดหมวดหมเปนอยางไร มคาผดหรอไม รวมไปถงทดสอบการใชงานระบบ CMS ดวยวามพรอมใชงานและแสดงเนอหาไดถกตอง

- การเผยแพร (Delivery/Publishing) เปนขนตอนสดทายทจดทา เนองจากตองทาใหผใชงานอนเทอรเนตคนอนๆ รจกเวบไซตทจดตงขนมา ตองมการจดทะเบยนชอเวบไซตหรอ Domain กอนพรอมทงหาพนทใชงานหรอโฮส (Hosting) โดยสวนมากแลวบรษททรบทาจะทาควบคกนไปเลย ซงในขนตอนนผใชงานควรศกษารายละเอยดใหรอบคอบวา การใชงานเปนอยางไร มขอกาหนดอะไรบาง เพอทจะใหไดขอมลในการจดทา

33

รปท 2.14 ผงลาดบการดาเนนงานของเนอหา

2.5.20 วงจรชวตของเนอหา วงจรชวตของเนอหาภายใน CMS ประกอบดวย - การจดโครงสรางหรอการจดหมวดหม (Organization) เปนการจดประเภท

ใหแกเนอหาสาระความร วาเปนประเภทใด มโครงสรางแบบใด เปนการกาหนด Schema ใหกบเนอหาวาตองมองคประกอบเชนใด

- ลาดบขนดาเนนงาน (Workflow) เปนกฎเกณฑหรอนโยบาย การกาหนดหนาทความรบผดชอบตอเนอหาสาระของเจาของหรอผเขยน ของผเผยแพรและของผรวมมอ เปนลาดบขนตอนของการผานรางของเนอหากอนทจะออกเผยแพรสสาธารณะ

- การสรางเนอหา (Creation) เปนการนาเขาขอมล เชน ขอความ ภาพ ภาพเคลอนไหวภาพยนตร เสยง ไฟลมลตมเดยและอนๆ รวบรวมใหอยในเนอหาสาระทตองการ

- การจดเกบ (Repository) เปนการจดเกบเนอหาตางๆ เปนไฟล มการบนทกลงฐานขอมลการบนทกลงสอ เพอใหคงอยไวซงขอมลภายในระบบ พรอมทงเรยกใชงานไดตลอดเวลา

- การกาหนดเวอรชน (Versioning) เปนการควบคมการเปลยนแปลง โดยกาหนดใหมหมายเลขการเปลยนแปลง หรอการกาหนดวนทเปลยนแปลง และจดเกบสารองขอมลดงเดมไว เผอทาการเรยกคนขอมล หรอแกไขกลบ และเพอใหรถงสถานะการเปลยนแปลงของขอมล

34

- การเผยแพร (Publishing) เปนการนาเนอหาสาระออกเผยแพรสสาธารณะ ดวยการจดสงไปยงตวบคคล การเผยแพรในทสาธารณะ เปนตน

- การเกบเอกสาร (Archives) คอการจดเกบเนอหาทถกใชงานแลวหรอหมดอายแลว โดยนามาจดเกบ เพอนาไวใชเปนฐานความร (Knowledge Base) หรอไวใชเพอเตรยมนาเสนอใหม 2.5.21 การประยกตใชงาน CMS ในดานตางๆ ระบบ CMS สามารถนามา

ประยกตใชงานไดหลายหนวยงาน อาทเชน - หนวยงานสถาบนการศกษา นามาใชในการสรางเวบไซตแนะนาหนวยงาน

ใชในการนเทศกนกศกษาฝกงาน ใชประชาสมพนธขาวสารตางๆ ใชเปนระบบอนทราเนต เปนตน

- หนวยงานทางธรกจ นามาใชในการสรางเวบไซตของธรกจ ใชในการแนะนาสนคาหรอซอขายสนคาผานทางอนเทอรเนต เปนตน

- หนวยงานอนๆ นามาใชในการสรางเวบไซตหนวยงานนนๆ ใชในการประชาสมพนธกจกรรมตางๆ ของหนวยงาน ใชเปนแหลงแลกเปลยนหรแสดงความคดเหน เปนตน

2.5.22 การจดเตรยมกอนตดตง CMS การตดตง CMS ทาได 2 รปแบบคอ การ

จาลองเครองไมโครคอมพวเตอรสวนบคคล (PC) เปนเครอง Server เพอทดสอบการใชงานและการตดตงไวท Server ทมการใชงานจรง ซงสวนใหญแลวจะทาการจาลองตดตงใชงาน ลงทเครองไมโครคอมพวเตอรสวนบคคล (PC) กอน แลวคอยยายไปไวท Server ทมการใชงานจรง โปรแกรมทใชสาหรบ จาลองเครองไมโครคอมพวเตอรสวนบคคล เปนเซรฟเวอรประกอบดวย

- Apache Web Server ทาหนาทเปน Web Server - MySQL Database Server ทาหนาทเปนฐานขอมลใหกบ CMS - PHP Script Language เพอใชในการทางานดวยภาษา PHP - phpMyAdmin Database Manager ทาหนาทจดการฐานขอมล

ปจจบนมซอฟตแวรทชวยใหการตดตงโปรแกรมตางๆ ลงไปพรอมกน อาทเชน AppServ, xampp, WMServer Tools เปนตน

35

บทท 3 การออกแบบระบบ

3.1 กลาวนา จากรายละเอยดทกลาวมาในบททแลว จงไดดาเนนการออกแบบ ระบบการแบงปนความรเพอใชในการชวยแกปญหาในการทางาน ซงประกอบไปดวย การศกษาถงปญหาของการแบงปนความรในองคกร กลมของความรในองคกร เขาสระบบการแบงปนความร รวบรวมความรทผานการวเคราะหแลวจดเกบลงสระบบ โดยกระบวนการดงกลาวนน ใชเครองมอชวยสราง จดการเนอหาและบรหารเวบไซตแบบสาเรจรป หรอ Content Management System (CMS) ในรปแบบ เวบบอรด (Webboard) เขามาชวยในการทาโครงงาน 3.2 Information Flow ในการออกแบบระบบการแบงปนความร เพอใชในการชวยแกปญหาในการทางาน โดยใชเครองมอชวยสราง จดการเนอหา และบรหารเวบไซตแบบสาเรจรป ในรปแบบเวบบอรด มการเรมตน กระบวนการเชอมโยงปญหาและวธแกไขปญหาดงน

- เรมตนโดยเกบรวบรวมปญหาทไมสามารถแกไขได หรอรวบรวมความรทจาเปน - แบงแยกหมวดหมของปญหาหรอหมวดหมของความรทจาเปน - วเคราะหปญหาและหาสาเหตพรอมวธแกไขปญหาทถกตอง ผานกระบวนการตางๆ - นาไปใชแกไขปญหาและบนทกลงระบบจดเกบความร - เมอมความรใหมทดกวาจงนามาบนทกเพมเตมในภายหลงเพอปรบใหเปนปจจบน การวเคราะหและการออกแบบระบบจะเนนไปท ระบบการใชงานตามผใชงาน โดย

แสดงรายละเอยดความสมพนธของระบบงาน ขนตอนและกระบวนการทางานตาง ๆ ในการออกแบบ โดยมรายละเอยดสวนประกอบทสาคญดงน

3.2.1 กระบวนการจดการสมาชก 3.2.2 กระบวนการจดการบทความ 3.2.3 กระบวนการจดการไฟลแนบ 3.2.4 กระบวนการจดการสวนกลาง

3.3 การกาหนดความสามารถพนฐานของระบบทตองการ - มระบบจดการสมาชกและตรวจสอบสทธเขาใชงาน - มระบบจดการบทความ เพม แกไข ลบ บทความได - มระบบจดการไฟล อพโหลดไฟล ดาวโหลดไฟล ลบไฟลได - สามารถแสดงผลผาน เวบเบราวเซอร ได - มลกษณะการใชงานแบบ เวบบอรด - มระบบจดการสวนกลาง และม ผดแลระบบ จดการทงหมด

36

รปท 3.1 Process Flow ของการจดการสมาชก ระบบจดการสมาชก ออกแบบไวใหมความสามารถหลก ๆ คอ

- สามารถเพมสมาชกใหมได เมอมเจาหนาทเขามาทางานใหม - สามารถลบสมาชกเกาได เมอมเจาหนาทลาออกไป - สามารถแกไขขอมลของสมาชกแตละคนได เมอตองการแกไขขอมลใหเปนปจจบน

37

รปท 3.2 Process Flow ของการจดการบทความ

ระบบจดการบทความ ออกแบบไวใหมความสามารถหลก ๆ คอ - สามารถเพมบทความใหมได จากการทมความรใหม ๆ หรอวธแกปญหาใหม ๆ

- สามารถลบบทความเกาได เนองจากขอมลความร ลาสมย และไมมการใชงานแลว - สามารถแกไขขอมลบทความได เพอใหความรมความถกตองเปนปจจบนมากยงขน

38

รปท 3.3 Process Flow ของการจดการไฟลแนบ

ระบบจดการไฟลแนบ ออกแบบไวใหมความสามารถหลก ๆ คอ - สามารถเพมไฟลแนบกบบทความได แตตองสรางบทความกอน เชน รปภาพ

- สามารถคนหาและลบไฟลแนบเกา ๆ ทไมใชแลว หรอไมถกตอง ในบทความเกาได - สามารถแกไขขอมลการตงคาไฟลแนบได เชน ขนาดไฟลแนบ นามสกลของไฟลแนบ

39

รปท 3.4 Process Flow ของการจดการสวนกลาง

ระบบจดการสวนกลาง ออกแบบไวใหมความสามารถหลก ๆ คอ - สามารถปรบแตงการแสดงผล ตงคาภาษา ปรบธม การแสดงผลบทความตอหนาได

- สามารถจดการหมวดหมบทความ เพม และ แกไข หมวดหมบทความได

40

3.4 การเลอกเครองมอทเหมาะสมในการพฒนาระบบ ระบบจดการเนอหาและบรหารเวบไซตแบบสาเรจรป (Content Management System) สามารถแบงประเภทออกเปน 2 ประเภท ไดแก โอเพนซอรส (Open Source) สามารถนามาใชงานไดโดยไมเสยคาใชจาย สวนอกประเภท เพอการคา (Commercial) ลกษณะใหทดลองใชงานฟรกอน ตามเวลาทกาหนด แตเมอตองการใชงานถาวร ตองเสยคาใชจายเรองของลขสทธจงสามารถใชงานตอไปได โครงสรางระบบแบงปนความรเพอชวยแกปญหาในการทางาน มความตองการระบบการจดการเนอหา (CMS) ทรองรบความสามารถพนฐานทตองการได เพอนามาใชงานใหตรงตามความตองการใชงานของผใชระบบ และผจดการระบบ โดยระบบการจดการเนอหาทนามาประกอบการศกษา เปนแบบโอเพนซอรส (Open Source) ชอวา Simple Machines Forum (SMF) , Php Builtin Board (phpBB) และ Joomla

ตารางท 3.1 เปรยบเทยบคณสมบตของเครองมอทเลอกใชงาน

Simple Machines Forum (SMF)

Php Builtin Board (phpBB)

Joomla

ความสามารถพนฐานโดยรวม

ขนาดของตวตดตงพรอมใชงาน 8 MB 10 MB 30 MB ความงายในการตดตง งาย ปานกลาง ซบซอน ความนยมในประเทศไทย มาก มาก มาก ความยดหยนในการปรบแตง มาก ปานกลาง มาก สนบสนนภาษาไทย สนบสนน สนบสนน สนบสนน การเรยนรเพอเขาใชงานของผใชใหม งาย ปานกลาง ซบซอน ความคนเคยของผพฒนาระบบ KS มาก ปานกลาง มาก ความตองการสวนเสรม นอย ปานกลาง มาก User interface เปนมตรกบผใช มาก มาก นอย

ดานบรหารจดการผดแลระบบ

ความสามารถในการเปน Forum YES YES NO การกาหนดสทธการเขาถงบทความ YES YES YES กาหนดสทธผใชเผยแพรบทความ YES YES YES การจดการระบบลงทะเบยน YES YES YES ระบบจดการเนอหาบทความ YES YES YES ระบบจดการไฟลดาวโหลด YES YES NO การลบบทความ YES YES YES

41

ตารางท 3.1 เปรยบเทยบคณสมบตของเครองมอทเลอกใชงาน (ตอ)

ความตองการของระบบ

Simple Machines Forum (SMF)

Php Builtin Board (phpBB)

Joomla

ดานบรหารจดการผดแลระบบ

การจดหมวดหมบทความ YES YES YES สามารถคนหาบทความได YES YES YES ความเรวในการแกไขและแสดงผล YES YES NO สามารถปรบแตงใหเขากบองคกรได YES YES YES ความงายในการปรบแตง YES YES NO

ดานบรหารจดการของผใชระบบ

ความงายในการเขยนบทความ YES YES NO สามารถแกไขบทความทเขยนได YES YES YES สามารถคนหาบทความได YES YES YES สามารถเพมความเหนในบทความได YES YES NO สามารถอพโหลดไฟลได YES YES NO สามารถดาวโหลดไฟลได YES YES NO สามารถปรบแตงตวอกษรได YES YES YES สามารถใสรปภาพในบทความได YES NO YES สามารถเขาใชงานพรอมกนหลายคน YES YES YES การใชงานผานอนเตอรเนต YES YES YES

จากตารางการเปรยบเทยบความสามารถของระบบจดการเนอหา จะเหนไดวาซอฟตแวร SMF และ PHPBB มความสามารถและคณสมบตเปนฟอรมทใกลเคยงกน แตถาเปรยบเทยบในการบรหารจดการทงายและรวดเรวเปนมตรกบผใชงาน ความซบซอนในการใชงานนอย รวมทงความชานาณของผพฒนา SMF จะมความเหมาะสมกวา ดงนนจงเลอกใชงาน SMF มาตดตง

3.5 ความตองการขนพนฐานของเซรฟเวอร

- สงตอไปนจะตองมอยบนเซรฟเวอรใด ๆ ทมความประสงคทจะเรยกใช SMF 2.0 - เวบเซรฟเวอรตองการ 20MB ของพนทดสกทใชได และตองการมากขนเปนทแนะนา เพอใหเนอหาอน ๆ ทสามารถอปโหลดเมอเวลาผานไป - เวบเซรฟเวอรทสนบสนน PHP เชน Apache PHP 4.1.0 หรอสงกวา - หากคณใช PHP 5.5 จะตองใช SMF 2.0.7 หรอสงกวา

42

3.5.1 หนงในฐานขอมลตอไปนจะตองตดตง - MySQL 4.0.18 หรอสงกวา (อยางนอย 4.1.0 จะดกวา) - PostgreSQL 8.0 หรอสงกวา - PostgreSQL 9.1 หรอสงกวา - SQLite SQLite 2.x (SMF เขากนไมไดกบ SQLite 3.x)

3.5.2 การตงคา PHP ตอไปนตงอยในไฟล php.ini - max_input_time ตงคาอยางนอย 30 - post_max_size และ upload_max_filesize ตงขนาดไฟลทใหญทสดทตองการ - memory_limit ตงอยางนอย 32M - max_execution_time ตงคาใหอยางนอย 15 - ชด register_globals ปด - session.use_trans_sid ตงคาใหปด

3.5.3 พนฐานความตองการของเครองผใชงาน - Microsoft Internet Explorer 6.0 หรอสงกวา (7.0 หรอสงกวาทแนะนา) - Opera 7.0 หรอสงกวา (9.5 หรอสงกวาทแนะนา) - Netscape 6.0 หรอสงกวา - Mozilla สวท 1.0.2 หรอสงกวา - Konqueror หรอ Galeon - Apple Safari 1.0 หรอสงกวา (3.0 หรอสงกวาทแนะนา) - Mozilla Firefox 3.0 หรอสงกวา (3.5 หรอสงกวาทแนะนา) - Google Chrome 3.0 หรอสงกวา

3.6 ตดตงซอฟตแวรพรอมทดลองใชงานเบองตน เมอเลอกซอฟตแวรทเหมาะสมกบความตองการไดแลว ขนตอนตอไปคอการทดลองตดตงและทดลองใชงาน เพอตรวจสอบวาซอฟตแวรทเลอกนนมคณสมบตและความสามารถ ทาตามสงทตองการไดจรง โดยซอฟตแวรทงหมดทตองจดเตรยมเพอทาการทดลองตดตงมดงน - AppServ 2.5.10.exe คอโปรแกรมจาลองเครองใหเปนเวบเซรฟเวอร - smf_2-0-11_install.zip คอตวตดตง Simple Machines Forum - smf_2-0-11_thai-utf8.zip คอสวนเสรมภาษาไทยให Simple Machines Forum - OS Windows XP SP3 คอระบบปฎบตการทใชในการทดลอง

43

เมอทาการตดตงจนเสรจสนกระบวนการ จะแสดงผลดงรปท 3.5 โดยมสวนประกอบตาง ๆ ทสาคญ ในการแสดงผลหนาแรกดงตอไปน

รปท 3.5 สวนประกอบตาง ๆ ทสาคญในการแสดงผลหนาแรก

1. ชอเวบบอรด เปนการแสดงผล ชอของเวบบอรด เพอสอถงความหมายในการใชงาน 2. โลโกของ SMF (Simple Machines Forum) ผพฒนาซอฟตแวร 3. รายละเอยดสวนตวของผใชงาน เมอเขาสระบบ สวนนจงจะแสดง 4. ชองสาหรบใสคาคนหา เพอคนหาบทความทตองการ หรอกระท ตาง ๆ 5. สวนเมนหลก เปนเมนสาหรบใชบรการจดการฟอรมทงหมด 6. หวขอหมวดหมหลก มเพอแสดงและแยกประเภทหมวดหม ใหงายตอการจดการ 7. หวขอของบอรดยอยตาง ๆ ทอยภายใตหมวดหมหลก 8. แสดงสถตการใชงานฟอรมในภาพรวม 9. แสดงผใชงานทกาลงใชงานอยในเวลาปจจบน

44

3.7 การทดสอบและตรวจสอบคณสมบตและความสามารถของซอฟตแวร

- การตรวจสอบระบบจดการสมาชก เพม ลบ คนหา แกไข สมาชก

รปท 3.6 การตรวจสอบระบบจดการสมาชก

จากรปท 3.6 เปนการตรวจสอบหาความสามารถ และคณสมบตของซอฟตแวร ตามทไดออกแบบไว ในสวนของการจดการ ระบบสมาชก เพม ลบ คนหา แกไข สมาชก

45

- การตรวจสอบ ระบบจดการหมวดหมและบทความ เพม แกไข ลบ

รปท 3.7 การตรวจสอบระบบจดการหมวดหมและเวบบอรด

จากรปท 3.7 เปนการตรวจสอบ คนหาความสามารถ และคณสมบตของซอฟตแวร ตามทไดออกแบบไว ในสวนของการจดการ หมวดหมและบทความ เพม แกไข ลบ หมวดหมบทความ

46

- การตรวจสอบ ระบบจดการไฟล อพโหลด ดาวโหลด ลบไฟล

รปท 3.8 การตรวจสอบระบบจดการไฟลแนบ

จากรปท 3.8 เปนการตรวจสอบ คนหาความสามารถ และคณสมบตของซอฟตแวร ตามทไดออกแบบไว ในสวนของการจดการ จดการไฟล อพโหลด ดาวโหลด ลบไฟล

47

- การตรวจสอบ ระบบคนหาบทความ

รปท 3.9 การตรวจสอบ ระบบคนหาบทความ

จากรปท 3.9 เปนการตรวจสอบ คนหาความสามารถ และคณสมบตของซอฟตแวร ตามทไดออกแบบไว ในสวนของการจดการ ระบบคนหาบทความ

48

- การตรวจสอบ ระบบจดการสวนกลางและผดแลระบบ

รปท 3.10 การตรวจสอบระบบควบคมสวนกลางสาหรบผดแล

จากรปท 3.10 เปนการตรวจสอบ คนหาความสามารถ และคณสมบตของซอฟตแวร ตามทไดออกแบบไว ในสวนของการจดการ ระบบจดการสวนกลางและผดแลระบบ ซงในการทดลองใชงานจรง ในทกคณสมบตของซอฟตแวร ททาการออกแบบไว จะทาการทดลองและบนทกผลการทดลองในบทท 4 ตอไป

49

3.8 การวางแผนงานและการนาระบบไปใชงานในองคกร การวางแผนการใชงานระบบ จะแบงออกเปน 7 สวนยอย ดงน

3.8.1 จดการประชมและการจดตงคณะทางาน เพอแจงใหเจาหนาทภายในสานกบรการคอมพวเตอรทกคนรบทราบและทาความเขาใจในวตถประสงคในการตงระบบขนมาใชงาน มการจดตงเจาหนาทในการดาเนนการ โดยมเจาหนาทหลกในการดแลเครองเซรฟเวอร 1 คน (วศวกร) มเจาหนาทดแลจดการระบบภายในเวบบอรด 1 คน (Admin) และผใชระบบคอเจาหนาทภายในสานกบรการคอมพวเตอรทกคน

รปท 3.11 จดการประชมและการจดตงคณะทางาน

3.8.2 การจดเตรยมทรพยากร โดยใชเครองเวบเซรฟเวอรทใหบรการเวบไซคทมอยแลวของสานกบรการคอมพวเตอร โดยสวนทเปนฮารดแวรและซอฟตแวรมรายละเอยดดงน

- เครองเวบเซรฟเวอร HP Compaq dx7510 Microtower MT PC - หนวยประมวลผล Intel Core 2 Duo E8400 3.0 GHz - หนวยความจา 4 GB - ฮารดดสกความจ 500 GB - ระบบปฏบตการ Windows 2003 Server - ระบบการจดการฐานขอมลและเวบเซรฟเวอร AppServ 2.5.10 - ซอฟตแวร เวบบอรด SMF (Simple Machines Forum)

50

3.8.3 การตดตงระบบและทดสอบระบบ การตดตงระบบกไดมการแกไขปญหาตาง ๆ ในการตดตง เชน ความตองการพนฐานทางดานซอฟตแวร ฐานขอมล ภาษา PHP เพอใหการตดตงทาไดเสรจสนสมบรณ เพอทจะทาใหผใชงานระบบสามารถใชงานระบบไดสะดวกรวดเรว และไมกอใหเกดปญหาในระหวางใชงานระบบ ในสวนการทดสอบระบบกจะมการทดสอบระบบใน 2 สวนดวยกนคอ สวนของผดแลระบบ และสวนของผใชงานระบบ ซงกระบวนการทดสอบจะทดสอบซอฟตแวร ใหมความสามารถในการทางานอยางทออกแบบเอาไว

3.8.4 การอบรมและสอนการใชงานระบบ เมอตดตงและทดสอบความสามารถของระบบเสรจสน จะมการเรยกประชมเรมการสอนการใชงานระบบตอผใชงานระบบ นนกคอเจาหนาทภายในสานกบรการคอมพวเตอร ซงการสอนการใชงานจะใชระบบจรงเพอใหผใชงานระบบ ไดเขาใจและคนเคยตอซอฟตแวร และขนตอนการทางานตางๆ ของซอฟตแวร และแนะนาความสามารถของระบบ ทงนในการสอนเมอผใชงานระบบมคาถามหรอขอสงสย กจะไดมการพดคยและตอบคาถาม พรอมชแจงถงความจาเปนและประโยชนของระบบใหรบทราบ

รปท 3.12 การอบรมและสอนการใชงานระบบ 3.8.5 การเรมใชงานระบบ เมอผานชวงการอบรมและสอนการใชงานระบบเรยบรอย ก

จะเรมเปดใชงานระบบจรงทนท เพอเพมประสทธภาพและลดเวลาในการแกไขปญหาของการทางาน ทงนเนองจากเปนระบบทใชภายในหนวยงานจงไมตองประกาศออกไปทหนวยงานอน

3.8.6 การดแลระบบ มแผนสารองขอมล 1 ครง ตอ สปดาห ในสอบนทกขอมลภายนอก 3.8.7 คาใชจายในการพฒนาระบบขนเพอใชงาน เนองจากไดใชฮารดแวรทมอยแลวจง

ไมมคาใชจายในการจดซอเครองใหมและซอฟตแวรเปน Open source สามารถใชงานไดฟร

51

บทท 4 การดาเนนโครงการและผลการทดลอง

4.1 กลาวนา เมอทาการตดตงและตรวจสอบคณสมบต และความสามารถพนฐานของระบบ ตามทออกแบบความตองการใชงานเรยบรอย ตอจากนนจงเปนการทดลองใชงานจรง ตามคณสมบตและความสามารถพนฐานทตองการใชงานทออกแบบไว จากนนทาการวดผลประสทธภาพของระบบ และสอบถามความพงพอใจของผใชงาน 4.2 การทดลองแสดงผลทางโปรแกรมเวบเบราเซอร

ทาการทดลองโดยเรยกใชงานเวบบอรดโดยใหแสดงผลผานเวบเบราวเซอร Google Chrome ผลการทดลองปรากฏวา สามารถแสดงผลไดถกตองพรอมเมนภาษาไทย

รปท 4.1 การทดลองแสดงผลผานทางเวบเบราเซอร ในหวขอ FAQ บคคลทวไปสามารถดได

52

4.3 การทดลอง เพม ลบ แกไข ผใชงานหรอสมาชก การทดลองเพมสมาชกหรอลงทะเบยนผใชใหมในระบบ ใหเรมทเมน ศนยดาเนนการระบบ ไปท ศนยจดการการลงทะเบยน ไปท Register new member และกรอกขอมลผใชงานหรอสมาชกใหมใหครบถวน จากนนกดทปม สมครสมาชก เสรจสนกระบวนการลงทะเบยนผใชงานหรอสมาชกใหม ผลการทดลองปรากฏวา สามารถเพมผใชงานหรอสมาชกใหมไดจรง

รปท 4.2 การทดลองเพมสมาชกและแสดงผลสมาชกใหม

53

การทดลองลบสมาชกหรอผใชงาน ใหเรมทเมน ศนยดาเนนการระบบ ไปท ด/ลบ ขอมลสมาชก ไปท แสดงผใชทงหมด จากนนเลอกสมาชกทตองการลบ และกดทปม ลบสมาชกทเลอก จะมหนาตางยนยนการลบสมาชกขนมา ใหกดปมตกลง เพอดาเนนการลบสมาชก ผลการทดลองปรากฏวา เมอทาการลบสมาชกไปแลว สามารถลบสมาชกออกจากระบบไดจรง รายชอสมาชกทลบจะหายไปจากระบบ ดงรปท 4.3

รปท 4.3 การทดลองลบสมาชกออกจากระบบ

54

การทดลองแกไขรายละเอยดสมาชกหรอผใชงาน เรมทเมน สมาชก ไปท View the memberlist จากนนเลอกทชอสมาชกทตองการแกไขรายละเอยดภายในและเลอกเมน แกไขขอมล แลวไปท Account Settings จากนนแกไขขอมลสมาชกในชองตาง ๆ ใหเรยบรอย และกดทปม เปลยนแปลงรายละเอยด ผลการทดลองปรากฏวาสามารถ แกไขรายละเอยดสมาชกหรอผใชงานไดจรง ดงรปท 4.4

รปท 4.4 การทดลองแกไขรายละเอยดสมาชก

55

4.4 การทดลองสรางหมวดหมบทความ เรมการทดลองโดยไปทเมน ศนยดาเนนการระบบ ไปท ควบคมการวางรปแบบฟอรม ไปท แกไขบอรด ไปท สรางหมวดหมใหม จากนนใหกรอกขอมลหมวดหมทตองการสรางใหมใหเรยบรอยและกดทปม เพมหมวดหม เพอสรางหมวดหมใหม ผลการทดลองปรากฏวาสามารถสรางหมวดหมใหมไดจรง ตามรปท 4.5

รปท 4.5 การทดลองสรางหมวดหมบทความ

56

4.5 การทดลองสรางหรอเพมบอรดใหม จากการทดลองท 4.3 เมอสรางหมวดหมใหมแลว จะตองทาการสรางบอรดใหมเพอใชงานในหมวดหมทสรางใหมดวย โดยมการสรางตอเนองจากการทดลองท 4.3 โดย เลอกทปม เพมบอรดในหมวดหมทสรางใหมไวแลว จากนนกรอกรายละเอยดภายในของบอรดทตองการใหเรยบรอยและกดทปม เพมบอรด ผลการทดลองปรากฏวา สามารถสรางบอรดใหมภายใตหมวดหมทสรางใหมไดจรง ตามรปท 4.6

รปท 4.6 การทดลองสรางหรอเพมบอรดใหม

57

4.6 การทดลองเขยนบทความ ทาการทดลองเขยนบทความในหมวดหมและบอรดทไดสรางไวแลว จากการทดลองท 4.4 โดยทาตามขนตอนดงตอไปน เขาไปทหมวดหมและบอรดทไดสรางไว และเลอกทเมน เรมหวขอใหม จากนนใสรายละเอยดบทความใหครบถวน แลวเลอกทปม ตงกระท ผลการทดลองปรากฏวา สามารถ เขยนบทความไดจรงและสามารถเรยกดบทความได ดงรปท 4.7

รปท 4.7 การทดลองเขยนบทความ

58

4.7 การทดลองตอบกระทหรอเพมขอเสนอแนะ เมอทดลองเขยนบทความไดเรยบรอย จงดาเนนการทดลองตอไป โดยการตอบกระทหรอเพมขอเสนอแนะในบทความดงน ทกระทหรอบทความเดม ใหเลอกทเมน ตอบ จากนนกรอกขอมลและเพมขอความทตองการใหเรยบรอยและกดปม ตงกระท ผลการทดลองปรากฏวาสามารถเพมขอเสนอแนะหรอตอบกระทไดจรง

รปท 4.8 การทดลองตอบกระทหรอเพมขอเสนอแนะ

59

4.8 การทดลองเพมไฟลแนบและลบไฟลแนบ การทดลองเพมไฟลแนบ เมอในขณะทตงกระท เพมขอเสนอแนะ หรอแกไขกระท จะม ตวเลอกเพมเตมทสามารถเรยกใชงานได โดยเมอเรยกใชงานตวเลอกเพมเตมแลว จะมหวขอแนบไฟลขนมา สามารถแนบไฟลตามทตองการได เมอเลอกไฟลแนบทตองการแลว กดปม บนทก ผลการทดลองปรากฏวาสามารถเพมไฟลแนบไดจรง

รปท 4.9 การทดลองเพมไฟลแนบ

60

การทดลองลบไฟลแนบ เรมจากเมน ศนยดาเนนการระบบ จากนนไปท ควบคมบอรด แลวไปท ควบคมการวางรปแบบฟอรม จากนนไปท ผจดการระบบไฟลแนบ และสดทายท คนหาไฟลแนบ เลอกไฟลแนบทตองการลบ และเลอกทปมลบกระททเลอก จะมหนาตางการแจงเตอนการลบไฟลขนมา ใหตอบตกลง ผลการทดลองปรากฏวาสามารถลบไฟลทเลอกไดจรง

รปท 4.10 การทดลองลบไฟลแนบ

61

4.9 การทดลองคนหาบทความ หรอคนหากระท การทดลองคนหาบทความหรอคนหากระท เรมทดสอบโดยกรอกคาคน ในชองคนหา ทางมมขวาบนของหนาแรกของฟอรม โดยทดลองใชคาคนทงหมด 3 คา คอคาวา epson , printer , นาหมก แลวกดทปม คนหา ผลการทดลองปรากฏวา สามารถคนหาบทความทมอยไดตามคาคนจรง

รปท 4.11 การทดลองคนหาบทความหรอคนหากระท

62

4.10 การวดประสทธภาพในการใชงานระบบแบงปนความร เรมตนเกบขอมลการทางาน ในสวนงาน Onsite Service ทผานมาใน กอนมการใชงานระบบแบงปนความร ในภาคการศกษา 1/2558 ระยะเวลา 5 เดอน มปรมาณงานดงน งาน Onsite Service ทงหมดทบนทก 150 งาน คดเปน 100 % ของงานทงหมด งานทสามารถปดงานไดทหนางาน 125 งาน คดเปน 83.3% ของงานทงหมด งานทไมสามารถปดงานไดทหนางาน 25 งาน คดเปน 16.7% ของงานทงหมด ตอจากนนเกบขอมลการทางาน ในสวนงาน Onsite Service หลงจากเรมใชงานระบบแบงปนความร ในภาคการศกษา 2/2558 ระยะเวลา 5 เดอน มปรมาณงานดงน งาน Onsite Service ทงหมดทบนทก 90 งาน คดเปน 100 % ของงานทงหมด งานทสามารถปดงานไดทหนางาน 80 งาน คดเปน 89 % ของงานทงหมด งานทไมสามารถปดงานไดทหนางาน 10 งาน คดเปน 11 % ของงานทงหมด โดยเกบขอมลมาจาก ใบงาน Onsite Service ทเจาหนาทตองบนทกหลงจากปฎบตงาน ซงเปนขอปฎบตพนฐานทตองปฎบต ของเจาหนาทของสานกบรการคอมพวเตอร

รปท 4.12 ตวอยางใบงาน Onsite Service ของสานกบรการคอมพวเตอร

63

4.11 ประเมนผลความพงพอใจจากแบบสอบถาม ในหวขอนจะเปนการประเมนผลความพงพอใจของผใชงานระบบ ซงในท น คอ

เจาหนาทภายในสานกบรการคอมพวเตอร ซงสรปตามหวขอดงตอไปน 4.11.1 หวขอการประเมนของแบบสอบถาม สาหรบกลมเปาหมายทตอบแบบสอบถาม

การประเมนความพงพอใจ ในการใชงานระบบแบงปนความร เพอชวยแกปญหาในการทางาน โดยใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศ โดยใชแบบสอบถาม เพอใหไดผลลพธทมประสทธภาพ ประสทธผลและตรงตามความตองการขององคกร มากทสด โดยแบบสอบถามแบงออกเปนทงหมด 2 สวน

สวนท 1 แบบสอบถามเกยวกบการใชงานระบบงาน สวนท 2 ขอเสนอแนะ / ปรบปรง มหวขอในการประเมนดงตอไปน

- ความบอยในการเขาใชระบบ - สามารถชวยแกไขปญหาในการทางาน - การไดรบความรใหมเพมเตม - ความสะดวก และงายตอการใชงาน - ลดระยะเวลาในการคนหาวธแกไขปญหาในการทางาน - ความสะดวกในการเขาถงขอมลและการสบคน - ความครบถวนของขอมลในแตละหวขอ

4.11.2 ลกษณะระดบคะแนนความพงพอใจในแบบสอบถาม ลกษณะผลการประเมนแบงเปน 5 ระดบ ตามตารางท 4.1 ดงน

ตาราง 4.1 ลกษณะระดบคะแนนความพงพอใจในแบบสอบถาม ลกษณะการประเมน ระดบความพงพอใจ ระดบคะแนน

ขอความสอบถามตรงกบความคดเหนมากทสด มากทสด 5 ขอความสอบถามตรงกบความคดเหนมาก มาก 4 ขอความสอบถามตรงกบความคดเหนปานกลาง ปานกลาง 3 ขอความสอบถามตรงกบความคดเหนนอย นอย 2 ขอความสอบถามตรงกบความคดเหนนอยทสด นอยทสด 1

4.11.3 การวเคราะหผลการตอบแบบสอบถาม ทาไดโดยคานวณหาคารอยละของ

คาตอบของแตละหวขอการประเมน และคานวณหาคาเฉลยรวมของแตละคาตอบ จากเจาหนาททงหมด 8 คน โดยมผลการประเมนดงน

64

ตาราง 4.2 ผลการประเมนผลการตอบแบบสอบถาม เกณฑสาหรบการประเมน มาก

ทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

ความบอยในการเขาใชระบบ 1 5 2 0 0 ความสามารถชวยแกไขปญหาในการทางาน

3 4 1 0 0

การไดรบความรในการทางานใหมเพมเตม

3 2 3 0 0

ความสะดวก และงายตอการใชงาน 3 4 1 0 0 ลดระยะเวลาในการคนหาวธแกไขปญหา 3 5 0 0 0 ความสะดวกในการเขาถงและการสบคน 0 8 0 0 0 ความครบถวนของขอมลในแตละหวขอ 2 4 2 0 0

จากการประเมนผลการตอบแบบสอบถาม สามารถสรปผลไดดงน (รายละเอยดในภาคผนวก ข) - ความบอยในการเขาใชระบบ ผลจากแบบสอบถาม เขาบอยในระดบมาก 62 % - สามารถชวยแกไขปญหาในการทางาน ผลจากแบบสอบถาม ชวยไดในระดบมาก 49 % - การไดรบความรในการทางานใหมเพมเตม ผลจากแบบสอบถาม ไดความรใหมพอควร 38 % - ความสะดวกและงายตอการใชงาน ผลจากแบบสอบถาม ใชงานงายสะดวกในระดบมาก 49 % - ลดระยะเวลาในการคนหาวธแกปญหา ผลจากแบบสอบถาม ลดเวลาลงไดในระดบมาก 62 % - สะดวกในการเขาถงขอมลและการสบคน ผลจากแบบสอบถาม สะดวกในระดบมาก 100 % - ความครบถวนของขอมลในแตละหวขอ ผลจากแบบสอบถาม ครบถวนในระดบ มาก 50 %

4.11.4 สรปผลการประเมน จากการประเมนผลความพงพอใจในการใชงาน ระบบแบงปนความร เพอชวยแกปญหา

ในการทางาน โดยใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ประมวลผลดวยโปรแกรม Microsoft Office Excel ดวยการตอบแบบสอบถามของเจาหนาทสานกบรการคอมพวเตอร ในระดบปฎบตงาน จานวน 8 คน ผลการประเมนผใชงานอยในเกณฑเฉลยระดบมาก (4 คะแนน) ในเกอบทกหวขอ มเพยงหวขอ การไดรบความรในการทางานใหมเพมเตม ทมคาเฉลยในระดบมากทสดและปานกลางเทากน ซงแสดงวาระบบทนามาใชงาน ไดรบความพงพอใจจากผใชงานในระดบทด และสามารถแกปญหาทไดกลาวไวในขางตนไดเปนอยางด

ขอเสนอแนะทไดจากการประเมนมดงตอไปน - เสนอใหควรปรบรปรางหนาตาเวบบอรดใหดสวยงามและทนสมย - เวลาในเวบบอรดไมตรงกบเวลาปจจบน

65

- ตองการแนบไฟลทมขนาดใหญมาก ๆ - ในบางเวลาเขาเวบบอรดไมได หรอรอสกพกจงเขาเวบบอรดได - ไมสามารถเลนไฟล มลตมเดย บนเวบบอรด ได

65

บทท 5 สรปผลการดาเนนงาน

5.1 สรปผลโครงงาน

จากผลการทดลองในบทท 4 ผเขาใชงานระบบ (เจาหนาทสานกบรการคอมพวเตอร) สามารถเขาใชงานระบบ เพอใชชวยแกปญหาในการทางานไดอยางตอเนอง นอกจากนนแลวผใชงานระบบสามารถรวบรวมปญหา บนทกปญหาตาง ๆ แนวทางแกไขปญหาทถกตอง ซงเปนผลใหมองคความรในการใชงานมากขนเรอย ๆ การสบคนขอมลจงทาไดงายขน สะดวกขน ตามการวดผลดงน

5.1.1 เกดกระบวนการแบงปนความรระหวางเจาหนาทกนมากขน วดผลโดยดจากสถตการเขาใชงานระบบแบงปนความร แสดงใหเหนวามเจาหนาทเขามาใชงาน ระบบแบงปนความร และมระยะเวลาการใชงานตามลาดบรายบคคล ตามสถตการเขาใชงานดงรป 5.1 และการสรางเนอหาบทความเพมเตม แสดงใหเหนวามเจาหนาทเขามาใชงาน ระบบแบงปนความร และมจานวนบทความเพมมากขนเรอย ๆ ตามสถตการสรางเนอหา ดงรปท 5.2

รปท 5.1 สถตการเขาใชงาน ระบบแบงปนความรเพอใชชวยแกปญหาในการทางาน

รปท 5.2 สถตการสรางเนอหา ระบบแบงปนความรเพอใชชวยแกปญหาในการทางาน

66

5.1.2 เกดการพฒนาความสามารถของเจาหนาทเพมมากขน เพมประสทธภาพและความสาเรจในการทางาน สามารถแกปญหาและปดงานสาเรจไดมากขน จากผลการทดลอง จานวนงานทงหมดและความสาเรจในการปดงาน อธบายไดวา หลงจากการทดลองใชระบบแบงปนความรเพอใชชวยแกปญหาในการทางาน จานวนปรมาณงานทงหมดลดลงจาก 150 งาน เหลอ 90 งาน และความสาเรจในการปดงานเพมมากขนจาก 83.3% เปน 89% และงานทไมสามารถปดงานไดลดลงจากปดงานไมได 25 งานคดเปน 16.7% ของงานทงหมด เหลอ เพยง 10 งาน คดเปน 11% ของงานทงหมด ดงรปท 5.3

รปท 5.3 กราฟเปรยบเทยบความสาเรจในการปดงาน กอน และ หลงใชระบบ 5.1.3 ปองกนการสญหายและบนทกองคความรเฉพาะดาน ทมอยในตวบคคลของเจาหนาทภายในหนวยงาน เชน ประสบการณการทางาน กระบวนการทางานในสวนยอย และวธแกไขปญหาในการทางานตาง ๆ ของเจาหนาทแตละคน ตลอดจนคมอการทางานบางประเภท รวมทงซอฟตแวรไดรเวอรของอปกรณคอมพวเตอรทจาเปนตองใชบอย ๆ โดยการใหเจาหนาททกคน ทาการบนทกองคความรและความชานาญของตนเอง ลงในระบบแบงปนความร และแบงหมวดหมตามหนาทงานทตวเองรบผดชอบ ดงรปท 5.4

จากการวดผลขางตน สามารถกลาวไดวา แนวทางในการแกไขปญหาทไดจดทาขนใน

โครงงานน คอ ระบบแบงปนความรเพอใชชวยแกปญหาในการทางาน สามารถดาเนนไปไดอยางมประสทธภาพ โดยสามารถสรปตามความสมพนธของการวดผลไดดงน กรณกอนเปดงานเจาหนาสามารถลดปรมาณจานวนงานลงจากการใชระบบ FAQ แกไขปญหาใหผขอรบบรการบางสวนทางโทรศพทได และเมอเปดงานแลวไปทหนางาน เจาหนาทสามารถเขาใชงานระบบ

67

รปท 5.4 การแบงหมวดหมในการบนทกองคความรเฉพาะดาน

แบงปนความรเพอใชชวยแกปญหาในการทางาน เพอชวยใหสามารถปดงานทหนางานไดเพมมากขน เปนผลใหปรมาณงานทไมสามารถปดงานไดลดจานวนลง และในสวนของผขอรบบรการ กจะสามารถเขาใชงานระบบในสวน FAQ เพอแกไขปญหาการใชงานเบองตนไดดวยตนเองอกดวย ดงนนหากระบบแบงปนความรเพอใชชวยแกปญหาในการทางาน นสามารถดาเนนไปอยางตอเนอง ทางผจดทามความเหนวาจะสามารถชวยลดปญหาดงทกลาวมาแลวในขางตนไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ อกทงยงเปนการเพมพนองคความรทจาเปนในการทางานของหนวยงาน และจดเกบบนทกไวใชงานเพอพฒนาและเปนประโยชนในอนาคตตอไป 5.2 ปญหาและอปสรรคในการดาเนนงาน

จากการดาเนนโครงงานและทาการทดลองตดตงระบบพรอมทดสอบการทางาน ระบบแบงปนความรเพอชวยแกปญหาในการทางาน ทาใหเจอปญหาและอปสรรคในการทางานคอ ไมมทรพยากรและงบประมาณในสวนของฮารดแวรเครองเซรฟเวอรทมประสทธภาพสง ในสวนของการตดตงซอฟตแวร SMF (Simple Machines Forum) นน เมอตดตงเสรจสน การแสดงผลภาษาไทยไมสามารถแสดงผลไดอยางสมบรณ การทดลองความสามารถบางอยางทจาเปนในการใชงานไมสามารถใชงานได เชน การแนบไฟลทมขนาดใหญ เวลาทแสดงในระบบไมตรงกนกบเวลาปจจบน ซงปญหาทเกดขนทงหมดสามารถแกปญหาไดโดยการสอบถามจากชมชนของผใชงานซอฟตแวร SMF ในอนเตอรเนต

68

5.3 แนวทางในการแกไขปญหา การแกไขปญหาจากการไมมฮารดแวรเครองเซรฟเวอรทมประสทธภาพสง แกปญหาไดโดยการใชเครองคอมพวเตอรสวนบคคลหรอ PC ทวไปใชทดแทนได โดยการลงซอฟตแวรจาลองเครองเวบเซรฟเวอร ในสวนการแสดงผลภาษาไทยแกปญหาโดยการดาวโหลดสวนเสรมภาษาไทย utf-8 มาตดตง และปญหาการแนบไฟลขนาดใหญไมได ทาการแกปญหาโดยเขาไปแกไขไฟล php.ini ทอยในเซรฟเวอร เพอเพมขนาดของไฟลแนบใหเปนไปตามตองการ สวนเวลาทแสดงผลไมตรงกบเวลาปจจบน แกไขโดยเขาไปตงคาในระบบการจดการสวนกลาง ใหเปน Time Zone เปน Asia/Bangkok หลงจากทดลองใชงานระบบและสามารถใชงานไดด ตอบสนองความตองการพนฐานทตงไวไดแลวนน จงทาการเชอมตอระบบเขากบเวบไซตสานกบรการคอมพวเตอร ดงรปท 5.5

รปท 5.5 การเชอมตอระบบเขากบเวบไซตของหนวยงานในสวนของ FAQ

69

เอกสารอางอง

[1] พรทพย พมลสนธ, 2545, การวจยเพอการประชาสมพนธ : ประกายพรก [2] พวงรตน ทวรตน, 2540, วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร [3] สธระ ประเสรฐสรรพ, 2545, สรรพสงลวนวจย : สานกงานกองทนสนบสนนงานวจย [4] ทายาท ศรปลง 2546, การบรหารจดการทนมนษย [5] ดาเวนพอรต, 2543 , ทนมนษย แปลและเรยบเรยงโดย ศระ โอภเสพพงษ [6] วจารณ พานช, 2546, องคกรแหงการเรยนรและจดการความร [7] ผศ.ดร.นาทพย วภาวน, 2547, การจดการความรกบคลงความร [8] บญด บญญากจ, 2548, การจดการความร จากทฤษฎสการปฏบต, สถาบนเพมผลผลตแหงชาต [9] สมชาย นาประเสรฐกล, 2546, เทคโนโลยกบการจดการความร [10] ดร.ประพนธ ผาสขยด, 2550, การจดการความร ฉบบขบเคลอน [11] ศ.นพ.วจารณ พานช, 2549, การจดการความร ฉบบนกปฏบต สถาบนสงเสรมการจดการความรเพอสงคม (สคส.) [12] บดนทร วจารณ ,2547, การจดการความรสปญญาปฏบต [13] อานาจ สคนเขตร, 2552, ระบบจดการเนอหาของเวบไซตฯ วารสารวทยบรการ

70

ภาคผนวก ก

71

วธลงโปรแกรม เวบบอรด smf_2-0-11 1. ดาวโหลดโปรแกรม smf_2-0-11_install.zip จากอนเตอรเนต 2. คลายซบ smf_2-0-11_install.zip ใหเปน โฟเดอร ดงรปท ก01

รปท ก01 การคลายซบไฟลตดตง smf_2-0-11

3. นาโฟเดอรไปวางไวท C:\AppServ\www และเปลยนชอเปน smf ดงรปท ก02

รปท ก02 ทตดตงซอฟตแวร smf ภายในเครองคอมพวเตอร

72

4. เรมการตดตง โดยเรยกการตดตงผานเวบเบราวเซอร โดยพมทชอง URL ดงน localhost/smf แลวกด Enter ดงรปท ก03

รปท ก03 URL ทใชตดตงซอฟตแวร smf

5. หนาแรกของการตดตงซอฟตแวร smf ใหกดทปม Continue ดงรปท ก04

รปท ก04 หนาแรกของการตดตงซอฟตแวร smf

73

6. ในหนา Database Server Settings ใหกรอกขอมลใหครบถวนในการใชฐานขอมล โดยในการทดสอบน ใช Server name = localhost และ Username = root สวน พาสเวรด ใชพาสเวรดทตงไวในขนตอนตดตงโปรแกรม appserv จากนนกดปม Continue ดงรปท ก05

รปท ก05 หนา Database Server Settings smf

7. ในหนา Forum Settings ใหกรอกขอมลใหครบถวน ทงชอง Forum name และ ชอง Forum URL จากนนกดปม Continue ดงรปท ก06

รปท ก06 หนา Forum Settings smf

74

8. ขนตอไป เปนกระบวนการสรางดาตาเบส จากนนกดปม Continue ดงรปท ก07

รปท ก07 กระบวนการสรางดาตาเบสของซอฟตแวร smf

9. สราง Account ของผดแลระบบ กรอกขอมลใหครบ กดปม Continue ดงรปท ก08

รปท ก08 กระบวนการสราง Account ของผดแลระบบของซอฟตแวร smf

75

10. เสรจสนกระบวนการตดตง ใหคลกเมาสท คาวา your newly installed forum เพอดฟอรม ดงรปท ก09

รปท ก09 เสรจสนกระบวนการตดตง ซอฟตแวร smf

11. หนาจอพรอมใชงานของซอฟตแวร ฟอรม smf ดงรปท ก10

รปท ก10 หนาจอพรอมใชงานของฟอรม smf

76

ภาคผนวก ข

77

การสารวจผลดวยแบบสอบถาม

1. ลกษณะระดบคะแนนความพงพอใจในแบบสอบถาม มการออกแบบลกษณะผลการประเมนแบงเปน 5 ระดบ ตามตารางท ข01 ดงน

ตาราง ข01 ลกษณะระดบคะแนนความพงพอใจในแบบสอบถาม

ลกษณะการประเมน ระดบความพงพอใจ ระดบคะแนน ขอความสอบถามตรงกบความคดเหนมากทสด มากทสด 5 ขอความสอบถามตรงกบความคดเหนมาก มาก 4 ขอความสอบถามตรงกบความคดเหนปานกลาง ปานกลาง 3 ขอความสอบถามตรงกบความคดเหนนอย นอย 2 ขอความสอบถามตรงกบความคดเหนนอยทสด นอยทสด 1 2. ลกษณะของแบบสอบถามแบงออกเปนทงหมด 2 สวน คอ

สวนท 1 แบบสอบถามเกยวกบการใชงานระบบงาน สวนท 2 ขอเสนอแนะ / ปรบปรง ตามตารางท ข02 ดงน

ตาราง ข02 ตวอยางแบบสอบถามทนาไปใชงาน

78

3. การวเคราะหผลการตอบแบบสอบถาม ทาไดโดยคานวณหาคารอยละของคาตอบของแตละหวขอการประเมน และคานวณหาคาเฉลยรวมของแตละคาตอบ จากเจาหนาททงหมด 8 คน โดยมผลการประเมนตามตารางท ข03 ดงน

ตาราง ข03 ผลการประเมนผลการตอบแบบสอบถาม

เกณฑสาหรบการประเมน มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

ความบอยในการเขาใชระบบ 1 5 2 0 0 ความสามารถชวยแกไขปญหาในการทางาน

3 4 1 0 0

การไดรบความรในการทางานใหมเพมเตม

3 2 3 0 0

ความสะดวก และงายตอการใชงาน 3 4 1 0 0 ลดระยะเวลาในการคนหาวธแกไขปญหา 3 5 0 0 0 ความสะดวกในการเขาถงและการสบคน 0 8 0 0 0 ความครบถวนของขอมลในแตละหวขอ 2 4 2 0 0

จากการประเมนผล การตอบแบบสอบถาม สามารถสรปผลไดดงน (Microsoft Office Excel)

- ความบอยในการเขาใชระบบ สามารถแสดงในรปกราฟดงน

79

รปท ข01 กราฟผลการประเมน ความบอยในการเขาใชระบบ - ความสามารถชวยแกไขปญหาในการทางาน สามารถแสดงในรปกราฟดงน

รปท ข02 กราฟผลการประเมน ความสามารถชวยแกไขปญหาในการทางาน

- การไดรบความรในการทางานใหมเพมเตม สามารถแสดงในรปกราฟดงน

80

รปท ข03 กราฟผลการประเมน การไดรบความรในการทางานใหมเพมเตม - ความสะดวก และงายตอการใชงาน สามารถแสดงในรปกราฟดงน

รปท ข04 กราฟผลการประเมน ความสะดวก และงายตอการใชงาน

- ลดระยะเวลาในการคนหาวธแกไขปญหา สามารถแสดงในรปกราฟดงน

81

รปท ข05 กราฟผลการประเมน ลดระยะเวลาในการคนหาวธแกไขปญหา - ความสะดวกในการเขาถงขอมลและการสบคน สามารถแสดงในรปกราฟดงน

รปท ข06 กราฟผลการประเมน ความสะดวกในการเขาถงขอมลและการสบคน

- ความครบถวนของขอมลในแตละหวขอ สามารถแสดงในรปกราฟดงน

82

รปท ข07 กราฟผลการประเมน ความครบถวนของขอมลในแตละหวขอ