ð»ko : 2, ytf : 2 vuçkúwykhe 2016 fileહાલ એક આધ્ાત્મિક...

32
Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 1 ð»ko : 2, ytf : 2 Vuçkúwykhe 2016

Upload: others

Post on 04-Sep-2019

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 1

ð»ko : 2, ytf : 2Vuçkúwykhe 2016

2 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

3 “rð[kh” {kir÷f “rð[kh”

4 ðuðkR ykhíke Ãkhe¾

6 ‘ºkeòu Lkk’ «ðeýk yrðLkkþ

8 Lkk{ yuLkwt ðMktíke h{uþ Ãkxu÷

9 ½B{h ð÷kuýwt heíkuþ {kufkMkýk, fíkkh

10 íkku þwt ? rLkB{e ! ¼køk 1 hÂ~{ òøkehËkh

12 ÷kuf MkkrníÞLke nhíke Vhíke ÞwrLkðMkeoxe “rðLkkuË yk[kÞo” fðLk ðe. yk[kÞo

14 ÷k÷çk¥ke hÂ~{ òøkehËkh

17 Ëuð¤eÞkLkktÃkkËhLke Ëuðe ykE ©e ¾kuzeÞkh fðLk ðe. yk[kÞo 18 ÃkºkMkuíkw íkw»kkh {ýeÞkh

19-25 frðíkk Cafe {kir÷f “rð[kh” fýoðe þkn nuík÷ ͪÍwðkrzÞk (nuík) zkp. ytrfíkk Ãkt[k÷ yŠ[íkk Ãktzâk yrûkíkk ¼è ÏÞkrík þkkn Søkh Ëðu rn{k÷e þkn

26 yku¤¾ fðrÞºke MLkunk Ãkxu÷

28 ÃkwMíkf rð{ku[Lk {kheô{híkLku{¤eòÞ

29 furVÞík “sðkLke” {kir÷f “rð[kh”

ð»ko : 2, ytf : 2 Vuçkúwykhe 2016

yLkw¢{rýfk

“rð[khÞkºkk”Lkkt ÷u¾kuLkwt xkEÃk Mkt®xøk yLku zeÍkRLkªøk: «fkþ MkwÚkkhþçË MknkÞ: ykhíke Ãkhe¾

“rð[khÞkºkk”MkkÚkuMktf¤kÞu÷ík{k{÷u¾fkuyLkuMknkÞfkuLkku¾wçk¾wçkyk¼kh.

[email protected]

[email protected]

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 3

“rð[kh”yûkh yLktík Au

હાલ એક આધાતમિક પરરણાદાક પસતકન વાચન ચાલર છર. ભારતની બર એવી તવભતત જ ર દરશ અનર

દતનામિા તરમિની સાદગી અનર આધાતમિકતાની ઉચચ કકાના કારણર પચતલત છર, તરમિના અનભવો અનર

આધાતમિક ાતા પર પરરરત પસતક “પરાપર”. જ રમિા ડૉ એ.પી.જ ર. અબદલ કલામિસાહરબર પમિખસવામિીજી

સાથરના એમિના આધાતમિક અનભવોન વણણન કરરલ છર.

થોડીક ખબ પભાવશાળી વાત પરાપર પસતકમિાથી….

“ધારો કર, તમિર સાગરમિા પાણીન ટીપ છો. હવર જો તમિર એમિ તવચારો કર, તમિર સાગરથી અલગ છો તો

તમિર શતતહીન, તનઃસહા બની જાઓ છો અનર તમિારી આસપાસ રહરલા સાગરની સમિતધિ પામિી શકતા

નથી. જો તમિર જાણો કર, તમિર આ સાગરનો જ એક રહસસો છો તો, તમિર સાગરની શતત અનભવશો.

તમિારી ઓળખ હવર સાગરના નાના, તનઃસહા ટીપા તરીકરની નહી રહર, પણ તરનર બદલર સાગર જ

તમિારી ઓળખ બનશર.”

આ પસતકના વાચન દરમાન એવો જ કઈક અનભવ મિનર થા છર કર,

આપણર સૌ અકર છીએ, આપણર સૌ શબદ છીએ, આપણર જ વા અનર આપણર જ તનબધનો

ફકરો છીએ. આ સાગર રપી મિાતભાષામિા આપણર ભળી જઈએ તો મિાતભાષામિાથી મિળરલ સસકારની

શતતઓ અનભવી શકીશ. આપણી મિાતભાષા જ આપણી સાચી ઓળખ છર.

અકર અનત છર..

અકર અનત છર..

અકર અનત છર..

- મિૌતલક “તવચાર”

4 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

“ફરીથી બથણડર પાટટી?” જોતત અકળાઈ ગઈ.

“I know your situation. પણ, શ કરીએ? જવ તો પડશર જ. ગણીનર ૨-૪ જ ખાસ તમિતો છર…” દીપ પણ social get-to-gather ટાળતો જ હતો.

પાટટી ન બીજ નામિ gossip..!! નર, થોડા સમિથી જોતત-દીપ બધા મિાટર hot-topic બની ગા હતા. લગનનર ૧૪ વષણ થઈ ગા, બાળક એક સવપન જ રહ. જોતત કદી મિા નરહ બની શકર_એ વાત એમિના જ નજીકના કહરવાતા ૨-૪ તમિતોની stupid gossip દારા સમિાજમિા જાહરર થઈ ગઈ હતી.

~~પાથણ-તપાના પથમિની 5th birthday par-

ty, તચલલર-પાટટી.. ધમિાલ-મિસતી.. શોરગલ.. પાટટીન નામિ સાભળી જોતત જ રટલી તચડાઈ હતી તરનાથી અનરકગણી મિસતીથી બાળકોની સાથર, એક નખરાળી બાળકી બની આખી પાટટીન attraction બની ગઈ. ચાલીસીની નજીક પહોચવા આવરલી જોતત ૪ વષણની બાળકી બની ગઈ!! જોતતન આ રપ જોઈ, ભતકાળ વાગોળતા દીપની આખ ભીની થઈ ગઈ. જોતતના લગોરટા ાર_દીપ અનર જીગનરશ. એમિની તતપટી ધમિાલ-મિસતીમિા અવવલ નબરર જ….

~~કરક આવતી જોઈ ધકામિકી…

તચલલરપાટટી દોડીનર ટરબલની આસપાસ ગોઠવાઈ ગઈ…ટરબલની પાસર birth-day boy મિાટર પણ જગા ન રહી. ા તો પાથથ દીપનો હાથ પકડી કહ, “થોડી જગા કર…વરવાઈ પધારી રહા છર….નર, આપણો “પથમિ” કરક કાપર ારર , “સોના”વહનર ત તરડી લરજ ર…”

જોતત-દીપની આખમિા પશાથણ છવાઈ ગો…..

ા તો તપા બોલી ઊઠી, “જોડી મિસત છર નર?! પથમિ-સોના… બર’ સાથર રમિતા હો ારર એવા મિીઠડા લાગર છર…!! …એટલર

જ તો અમિર તમિતરશ-મિાનસીનર ‘વરવાઈ’ કહીનર બોલાવવા લાગા છીએ.”

“વરવાઈ” આ એક શબદર જોતતના હાવભાવ બદલાઈ ગા. અચાનક જોરદાર heart-attack આવી ગો હો એમિ.. પણ આજ સમિ ર કમિર ફરતર પરમિાળ હાથ પસારી દીપનો સહારો મિળી ગો હો જોતત સવસથતા જાળવવામિા સફળ રહી.

લોકલ ટરનમિા ઘરર જવાનર બદલર જોતતએ ટરકીમિા જ ઘરર જવાની ઈચછા વત કરી. દીપ પણ તરત જ સમિજી ગો કર, જોતત ઘરર પહોચતા પહરલા જ રડીનર હળવી થઈ જવા મિથી રહી છર. ટરકીમિા બરસતા જ દીપર પરમિાળ હાથ લબાવી જોતતનર છાતીમિા મિો છપાવી મિોકળા મિનર રડી લરવા……

ચનટીરોડથી બોરીવલી_ટરકી સડસડાટ દોડવા લાગી…

નર, જોતત એના અતીતના બારણા ખખડાવતી ધસકર-ધસકર રડવા લાગી…

~~જ ો ત ત -જીગનરશ - દ ી પ…ત ોફ ા ન ી

તતપટી…લગોરટા ાર…અરતવદકાકાના લગન સમિર, જોતત ૫,

જીગનરશ ૭ નર દીપ પણ ૫ વષણનો. જીગનરશ, જોતતના મિોટાકાકીના જીતભાઈનો એકનો એક લાડકવાો દીકરો, દીપ પાડોશના મિનસખકાકાનો વચલો દીકરો. નજીકના સબધી નર અધરામિા પર પાડોશી. રોજની એકબીજાના ઘરની અવરજવરનર લીધર આ તતપટીએ બાળપણ સાથર મિાણ.

~~લગનતવતધ પરી થર વરઘોરડા જમિવા

બરઠા. અચાનક જીગનરશ ાકથી બર ફલહાર શોધી લાવો નર જોતતનર ખચીનર મિડપમિા લઇ ગો. દીપ આસપાસ ન દરખાતા બમિ પાડી, “એ..દીપડા અરહ આવ…જલદી..મિાડ જગા ખાલી થઈ છર…લગન-લગન રમિીએ..” ગોર મિહારાજના આસન પર દીપનર બરસાડી, જોતતનર હકમિ કયો, “એ’…જવાળા…જોલી, મિનર હાર પહરરાવ…”

સાત વષણનો ટાબરરો.. શ ‘પતતદરવ’નો રવાબ ગળથથીમિા જ પીનર મિોટો થઈ રહો છર?! જોતત પણ કહાગરી, “જી..જી..”કરતી હાર પહરરાવવા ઉસક. દીપનર તો ગોર મિહારાજનો એકમિાત dialogue ાદ રહો હતો, ”કના પધરાવો…સાવધાન..” એ તો મિડપમિા પડરલા ફલો ઉડાડતો એ એક જ dialogue દોહરાવતો રહો નર બીજી બાજ જીગનરશ-જોતતએ તો ફરરા’ ફરી લીધા...!!!

~~“સપતપદી” આ તતપટીની નવી રમિત.

પોતાના બાળકોનર રોકવાનર બદલર આ શ?? નવનીતભાઈ અનર જીતભાઈ તો “વરવાઈ બની ગા….વરવાઈ…” કહી હરખપદડા થઈ એકબીજાનર ભરટી પડા. તનદયોષ બાળરમિતનર વડીલોએ પણ મિજાક-મિસતી

MktðuËLkkLkku Mk¤ð¤kxykhíke Ãkhe¾

ðuðkR

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 5

રમિત ગણી…મિાણી લીધી…!! ભતવષની તચતાથી વતચત તતપટીનર એક નવી રમિત મિળી ગઈ. ઘર-ઘરની રમિતમિા લગન-લગનની રમિત પણ ઉમિરરાઈ ગઈ. નવનીતભાઈ અનર જીતભાઈ હવર એકબીજાનર હમિરશ “વરવાઈ” કહીનર જ સબોધવા લાગા. રદવસો જતા જીગનરશના તરવર પણ જોરદાર થવા લાગા. જોતત એનર પછા તવના કઈ જ ન કરી શકર. જાણર, સાચકલો “પતતદરવ”!!

~~સમિ જતા જીતભાઈએ સરતમિા

સાડીના વરપારમિા ઝપલાવ અનર એમિા ફાવટ આવતા બક બરલરનસ વધતા જ ડામિડ.. એક સમિન મિધમિવગટી કટબ જોતજોતામિા જાહોજલાલીથી જીવવા લાગ. ભણવામિા જીગનરશનર રસ રહો નરહ એટલર મિાડ-મિાડ ડીગી મિરળવી ધધામિા જ જોડાઈ ગો. દીપ પહરલરથી જ ભણવામિા હોતશાર. B.E.(civil) છરલલા સરમિીસટરમિા.. નાનપણથી જ ઊચા ઊચા તબલડીગ બનાવવાન સવપન સાકાર થવાની નજીક. જોતત પણ ભણવામિા જોરદાર, ઘર સજાવવાનો અજીબ શોખ. નવનીતભાઈની દીકરીના શોખનર વવસાતક બનાવવાની સજથી જ જોતત School of Architect, A’badની જાણીતી-મિાનીતી-અવલલ તવદાથટીની બની ગઈ.

સમિ જતા, આ તતપટીન મિળવાન ઓછ થવા લાગ. પણ, જીગનરશનો જોતત ઉપરનો રવાબ એવો નર એવો જ રહો. દીપ જાણતો હતો કર, જોતતના રદલમિા જીગનરશ..!! પણ, ભણવામિા મિશગલ જોતત કદી પોતાની લાગણી વત કરતી નરહ. જારર પણ આ તતપટી ભરગી થા ારર , એવી જ તનદયોષ ધમિાલ-મિસતી. વડીલો પણ મિળર ારર “વરવાઈ..વરવાઈ..” કહી એકબીજાનર ભરટવાન ચકર નરહ.

આજ ર નવનીતભાઈએ ઘરમિા પગ મિો જ હતો નર મિોટાભાભી પધાાણ. “લોઓઓ….મિોઢ મિીઠ કરો…જીગનરશની સગાઇ નકી કરી..” આખા ઘરમિા આનદન વાતાવરણ છવા ગ. સગાઈમિા જવાની

ઉતાવળ તો જાણર નવનીતભાઈ અનર નદીનીબરન નર જ! નવનીતભાઈ બોલી ઊઠા, “ચાલો ારર કરો તારી, મિારા દોસતારના ગગાની સગાઈની..”

પણ, આ શ?! જીગનરશના નામિથી જ રમિમિા પરીકાની તારીમિા મિશગલ જોતતના કાન સરવા થઈ ગરલા, ૨-૫ મિીનીટનો આ વાતાણલાપ…નર, જોતતના હાથપગ કાપવા લાગા, સન થઈ ગઈ. રદલની વાત કોનર કહર?! ….”વરવાઈ…વરવાઈ…” ના પડઘા…. હા, આ શબદોએ જ તો જોતતનર સપનાનો રાજકમિાર શોધી આપરલો…!

જ રમિતરમિ કરી જોતતએ પોતાની જાતનર તાકાતલક તો સભાળી લીધી પણ, “વરવાઈ..વરવાઈ..”ના પડઘા એકાતમિા અકળાવવા લાગા. જોતતના રદલનર હરખપદડા મિાબાપ સમિજી શકર?! એ લોકો તો સગાઇ-લગનની વાતોમિા જ મિશગલ..

~~પરીકાન બહાન બનાવી જોતતએ

સગાઈમિા જવાન ટાળ હત. આખા ઘરમિા “વરવાઈ..વરવાઈ..” ના પડઘા ગજવા લાગા હો એવ જોતતનર લાગ. કઈ સજત ન હત. રડવ હત. અચાનક નદીનીબરનની exercise cycle દરખાઈ. નર જાણર એકરએક પડઘાનર પાર કરવાના હો તરમિ જોતતના પગ ઝપાટાભરર ફરવા લાગા.. સમિસામિ ઘરમિા “વરવાઈ..વરવાઈ..” નર સાઈકલન ચડ ચડ… એક..બર..તણ… એમિ કરતા કરટલા કલાક જોતતએ સાઈકલ ચલાવી એનો રહસાબ રાખવાન ભગવાન પણ ભલી ગો કર શ?!

નવનીતભાઈ-નદીનીબરન ઘરર પાછા ફાણ ારર જોતત પલગમિા પડી હતી. શરીર તાવમિા તપત હત। પરટમિા અસહ દઃખાવો… મિરહનાઓ સધી દવા ચાલી. તાવ ચડર નર

ઊતરર… ગમિર ારર અચાનક પરટમિા દઃખાવો ચાલ થા… કરટકરટલી દવાઓ કરી… દવાઓની આડઅસર…અતર એક ડોકટરર જણાવ કર, “કોઈ આતરરક ચોટ લાગવાથી જોતતન ગભાણશ સાવ નબળ પડી ગ છર. એ કરદ ‘મિા’...”

~~સમિ થભર?! જીગનરશ પરણી ગો.

દીપ L&T Constructionમિા પોતાના સપના સાકાર કરવા લાગો. જોતત, સમિજદારીની જોત.. પોતાની જાતનર મિહાપરાણર સભાળીનર એક જાણીતા ar-chitectની assistantની jobમિા ખશ રહી જીવવા મિથી રહી. “મિા” બની નરહ શકર_એ વાત જાણી એની સાથર લગન કોણ કરશર? પણ, જોતતએ દીકરીના લગનની તચતાથી નવનીતભાઈ-નદીનીબરનનર મિત કરી દીધરલા. ૫ આકડાની આવક હોવાથી ભતવષની પણ તચતા ન હતી. અચાનક એક રદવસ દીપ લગનનો પસતાવ લઇ આવો. “જોતત, કોઈ સવાલ નરહ…કોઈ જવાબ નરહ…ચાલ જીવનસાથી બની જઈએ…”

નર, છરલલા કરટલાક સમિથી ડમિો ભરાવી જીવતી જોતત દીપની છાતીમિા મિો છપાવી ધસકર-ધસકર રડી પડી..

વણથભો સમિ…નર, અચાનક જોતતએ બાનદા-વરલી

બીજ પર ટરકી થોભાવતા કહ,“દીપ, મિારા હાથ પકડી લર…આજ ર આ

ચાદનીનર મિારા શાસમિા ભરી લરવી છર…હવરથી કોઈ પડઘા/gossip મિનર પરરશાન ન કરર…”

~~~~~બાળકોની રમિત/તનદયોષ તમિતતામિા

પોતાના મિનનો મિરલ ઢોળતા દરરક મિા-બાપનર અપણણ….

6 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

‘ºkeòu Lkk’

‘એક પથથર આવો..’‘બીજી રદશામિાથી બીજો આવો..’

બ નર પ થ થ ર વ ા ગત ા બ ચ ી ગા. ગાડી ખડખડાટ હસી રહી. પથથરનો તનશાન ચકી ગા નર?! લર મિઆ ! હવર બસ, તીજો નહી ! કાલર વાત ! પરલો રઘલો જીત, રોજ ગાડીનર બર પથથર મિારર . મિોટર ભાગર તનશાન ચકી જા. ગાડીનર ખબ મિઝા આવર. તાળી પાડી નર નાચર. પછી એલાન કરર , ‘હવર કાલર!’ કોઈન કહ ન મિાનનારો ગાડી કહર એટલર નરમિ ઘશ જ રવો થઈ જા.

આ તો નસીબ ના લખા કોણ તમિથા કરર?! ગાડી તચથરર તવટ રતન છર. આજ ર ભલરનર ગાડી હો ગમિર તરવા વરશ કાઢર. તરનર જવાનીમિા જોઈ હો તો લોકોની આખો પહોળી થઈ જતી. મિાસતરની છોડી, સાદા કપડામિા કઈ ઢગલો રપ લઈનર આવી હતી.

મિાસતર અનર તરમિના ધમિણ પની ખબ સાદા. ભગવાનન મિાણહ. બનર જણાનર થત આ જવાન છોડીનર કરમિ સાચવીશ ? નાની હતી ારથી ‘લીલી’ બધાની ખબ વહાલી. લીલા કપડા પહરરીનર તનકળર, પાછળ બર ચોટલા, ડાબરથી જમિણર નર જમિણથી ડાબર ફગોળાતા હો. ારર શાતતભાઈ મિાસતર અનર સશીલાબહરન મિણનો તનસાસો નાખર. ‘હર પભ, તર આવ અણમિોલ રતન અમિારા

જ રવાનર ા કરમિ દીધ?!’ એક વાર જારર પચાતનો પમિખ ઘરર આવો ારર તરના મિોઢામિાથી લાળ ટપકી પડી. બોલા વગર ન રહરવા, ‘આ મિાદરપાટની તમિલમિા મિલમિલ ાથી?!’

શાતતભાઈ મિાસતર તો સડક થઈ ગા. ‘લીલી, જો તારી મિા બોલાવર..’ કહી છોડીનર રસોડામિા ધકરલી. પરલો પમિખ તો કામિ પતાવીનર ઘર ભરગો થો.

તરનર મિાસતરન કામિ ઘણીવાર પડત. બહ ભણરલો ન હતો. અવાર નવાર કૉટણ કચરરીના કાગળ આવર તો તર સમિજવા મિાસતરનર ા આવતો. ભલરનર સમિાજમિા પમિખ થઈનર ફરતો. અગઠાછાપથી થોડોક વધારર હતો. એ તો બાપદાદાની તમિલકત હતી એટલર પચાતની ચટણીમિા પાણીની જ રમિ પસા વાપરર . બાકી જો પસા ન હો તો કોઈ

મિજરીએ પણ ન રાખર. હરામિ હાડકાનાનર કામિ કરવાની આદત ા હતી?!

‘પમિખ સાહરબ, તમિારર કામિ હો તો મિનર તરડાવજો. હ હાથન કામિ પડત મિકીનર તમિારર ા આવી જઈશ.’ પમિખ જતો હતો ારર મિાસતરર કહ. પમિખ તો હવર કતરાની જ રમિ હાડક ભાળી ગો હતો. મિાસતરનર ા આવર, લીલીના રપન પાન કરર નર તરના હર કાતર ચાલર.. બર વષણ પહરલા તરની બરી સવગણવાસી થઈ હતી. એક વાર તરના દીકરા જીતના શાળાના કામિર આવો. જીત સાથર હતો.

‘બાપ..રર , આ મિાસતરની દીકરી છર?’ બાપ તો જોઈ જ રહો. હવર તરનર ખતરો જણાો. જ રનો બાપ આવો તરના દીકરા કરવા હો? જીતભાઈ તો શાળામિા ભણવાન ભલી લીલીનર જોા કરર . ઉમિરર હશર ૧૬ વષણની. જ ર ખબ ખતરનાક હો છર!!

લીલી આમિ ખબ સીધી અનર સાદી હતી. જવાની ફાટ ફાટ ખીલી હતી. સમિજ ર કાઇ નહી પણ અગોમિા થતા ફર રફાર તનહાળી રોમિાચ અનભવતી. એમિા જારર જીત તરનર તાકી તાકીનર જોઈ રહરતો ારર લજામિણીની મિાફક શરમિાતી. શાળામિા લીલી આગલી પાટલી પર બરસી ભણવામિા ધાન આપતી હો જારર જીત, છરલલી પાટલીનો રાજજા

તરનો બાપ નહોતો ભણો. તરનર ભણવાન

ÍY¾ku«ðeýk yrðLkkþ

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 7

શ કામિ હત?! મિાડ મિાડ કરટલા વરત કાણ પછી પટરલ, પમિખનર ા પારણ બધા હત. સોના પટલાણી ખબ ભલી. તરનર પમિખનર વશમિા રાખતા આવડત હત. એક વાત કહરવી પડશર. પટલાણીએ કળામિા ખબ હોતશાર પરવાર થઈ. જ રનર કારણર પમિખનો મિોભો જળવાઈ રહરતો. લોકો પટલાણીના હાથની ‘ચા અનર ભજીાની’ મિોજ અવાર નવાર મિાણતા.

જીતનર સારા સસકાર મિાએ આપા હતા. બાપ લાડ કરર , ના તરનર ફટવર. મિા તરનર અકશમિા રાખર. આગળી ઝાલીનર દરવ દશણનર લઈ જા. કથાવાતાણમિા રસ ન પડર તો’ ઘસડી જા. તરનર થત; જ ર બર શબદ કાનર સારા પડર. મિાના સવગણવાસ થા પછી જીત થોડો નરમિ થો હતો. બાપનર તો જાણર કાઇ પડી જ ન હો. આજ ર વળી શાળા મિાટરન તરન કામિ હત તરથી સાથર લાવા હતા.

લીલીનર જોઈનર ભાન ભલરલો જીત, તરન રદલ જીતવાના રોજ નવા તકા અજમિાવતો. લીલી શરમિા ગભરાઈ ગઈ. મિાનર વાત કરતા જીવ ન ચાલો. બહરન જ રવી કીકી, તરની સહરલી. તરનર થોડી વાત કરી.

‘જો, લીલી સભાળજ ર, ફસાતી નહી’.‘કરમિ એ મિનર શ કરી લરશર?’‘એ તો મિનર પણ ખબર નથી. જીતની

આખમિા જોજ ર..’‘કાળી છર, મિાજરી નથી, એટલર એ લચચો

નથી.’ કહી લીલી ખડખડાટ હસી પડી.લીલી શાળામિા હમિરશા જીતની હાલચાલ

પર નજર રાખતી. તાસી આખર બધ જોતી. ગમિર તર કહો, જીત તરનર તાકી રહરતો, તર તરનર અતરમિા ગમિત. જવાનીમિા આ હરકત સહજ છર. આવ નાટક લગભગ છ મિરહના ચાલ. લાગ મિળતા જીતએ પારનો એકરાર કયો. લીલીએ ગમિો ા અણગમિો કશ બતાવ નહી.

જીતનર થ, ‘લીલીનર મિનમિા ભાવ છર..’ હા, હજ ખલાસો કરતી નથી. લીલી ગમિત હોવા છતા ખબ ગભરાઈ ગઈ હતી. એનર મિા કરતા બાપનો ડર તવશરષ હતો. મિાસતરનર દીકરી હાના હાર જ રટલી વહાલી હતી.

તરનર જરા અણસાર લીલીએ આવવા ન દીધો.

જવાની રદવાની છર. એમિા કોઈ ખબસરત જવાન એ જવાની પર મિરી ફીટર તો ભલભલા ચળી જા..!! લીલીના હાલ બરા હતા. કહરવા નહી નર સહરવા નહી. એવ મિીઠ દદણ રદલ અનર રદમિાગ પર છવાઈ ગ હત. જીત ભલર ફટવરલો હતો. કોનર ખબર લીલીનો જાદ ચાલી ગો. લીલીનર રદલથી મિહોબબત કરતો હતો. કદી છરડછાડ પણ ન કરી. ઉમિર એવી હતી કર, જોઈનર ધરાઈ જતો. તરની મિીઠી પરમિાળ નજર મિાતથી લીલી ઘવાઈ. બનર જણા મિાત આખો દારા મિળતા. પરમિ જતાવવા મિાટર, આખથી તતકણ કોઈ કટારી નથી.

કોઈનર આ છપા પરમિની ગધ પણ ન આવી. આમિનર આમિ બનર જણાએ શાળાનો અભાસ પરો કયો. મિાસતર દીકરીન રપ જોઈ તરના હાથ પીળા કરવા મિાટર તવચારી રહા. પટરલના દીકરાનર તો બાપની ગાદી સભાળવાની હતી. મિાસતર રહા બાહમણ, પટરલમિા દીકરી દરવાનો તવચાર પણ તરનર અકળાવર. હવર શ ?!

લીલી રોટલા ઘડતી હો નર તવચારર ચડી જા. રોટલો બળર ારર મિા ટપારર , ‘છોડી તાર ધાન ા છર?’ કઈ રીતર વાત જાહરર કરવી?! પટરલનર ઘરર પજાનો પસાદ આપવાનર બહાનર જીતનર ગામિનર પાદર મિળવાનો ઈશારો કયો. જીત રાજી થો.

‘હવર ા સધી આમિ ચાલશર?’ લીલીએ સીધો સવાલ પછો.

‘ત મિનર રસતો બતાવ. મિારી મિા નથી, બાપનર કરવી રીતર કહ?’

‘પરમિ, બાપનર પછીનર કયો હતો?’‘એ તો થઈ ગો, ચાલ ભાગી જઈએ!’‘મિારા બાપની આબર જા. શાળાના

છોકરા અનર ગામિ આખ તરમિનર ઈજજત આપર છર. હ દીકરી થઈ તરમિન નામિ બોળ?!’

પરમિ પછીનર ન થા. મિાતા અનર તપતા

જ રમિણર જનમિ આપો તરમિનર દઃખ પણ ન દરવા. હવર શ? પરમિીઓની આ તસથતત નવી નથી. તરના કરણ અજામિ આવર છર. કોનર ખબર લીલી અનર જીતન ભાગ કરવ છર? આખરર લીલીએ રહમિત કરી મિાનર જણાવ. મિા વાઢો તો લોહી ન તનકળર એવી થઈ ગઈ. તરનર ખબર હતી, મિાસતર આ વાત સહન નહી કરી શકર. સશીલાબહરનનર થ આ પગલી દીકરીનર કરમિ કરી સમિજાવ?! મિા ખબ મિતસબતમિા ફસાઈ. તરમિનર મિન આ વાત પતતથી છપાવવી એ ગનહો હતો. જ ર તરઓ કરી રહા હતા.

શાતતભાઈ હમિરશા પનીનર પછર, ‘ત કરમિ આવી થઈ ગઈ? તારી તતબત તો ઠીક છર નર?’

‘મિનર શ ટારઢો તાવ આવો છર? તમિનર કરમિ એવ લાગર છર?’

‘તારા મિોઢા પરની તગ નસો જોઈ મિાર રદલ દઃખર છર.’

‘ના રર ના, હ તો મિઝામિા છ’. જઠ બોલાન દદણ અતરમિા સમિાવ.

હવર તો મિરતતા જોવાની વાત ચાલતી હતી. ‘હમિણા શ ઉતાવળ છર?’

‘કરમિ, છોડી ૧૭ની તો થઈ.’‘જરા કામિકાજમિા બરાબર પાવરધી

થા પછી વાત’. કહી વાત ઉડાડી દીધી.આવ કરટલ ખચાશર ? એક રદવસ શાતતભાઈ મિાસતર મિજાની

સાડી અનર બગડીઓ લઈનર આવા. મિા, દીકરી ખબ ખશ થા. રાતના વાત કાઢી,

(અનસધાન ૧૧મિા પાનર)

8 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

Lkk{ yuLkwt ðMktíke

ykfkþËeÃkh{uþ Ãkxu÷

છદ-મદાકાના

આવી રર આ, ઋત રપલડી, નામિ એન વસતી

ઝમિર જોનર, પરરમિલ સજી, અગ લીલા સગધી

ખીલર સોળર, કદરત રડી, ઘમિતી વન રભા

કરવા શોભર, કસમિ ભરણા, સૌરભી ધન રગી

આવો પખી, ષટરસ ફળર, સવાગતો છર સભાગી

વહાલા લાગર, કલરવ વનર, ગીત છરડો ઉરરથી

બાધી મિાળા, રમિત રમિજો, બાલ સગર તવહગો

કરવા મિીઠા , ઉરલ ટહકા, નર લચર સૌ સખરથી

દર સદરશા, છપલ ટહકા, ગાવ નર ગીત સાથર

આશરષર આ, હરખ ધરત, કોણ આ પીત ઓથર

હા ઝમિર, નન ઉભરર , મિસત મિસતી સજ રલા

શરષા શોભર , મિઘમિઘ થઈ, તવશ આખ નવોઢા

હષયોલલાસી, હદ સરસી, વાહ વાસલધાતી!

વાસતી ઓ, સરતભજરડત, મિગન ડલો હ ાતી

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 9

મિન અનર પગલા સાથર એ વણાણનબધ છર; એની મિનર ખબર હતી. આજ ર એની પતીતત થઇ. મિનના આદરશર પગલા અનસાણ અનર સાથર હ પણ... જઈનર ખળખળ વહરતા ઝરણાની એકદમિ નજીક આવી ગો. બાજમિા એક મિોટા ખડક પર બરસી જવાનો ઈશારો મિળો, કર બરઠો.

આહાહ....! કરવી શા તત નર કરવી પતવતતા !!

મિનનર એક અમિોદ શાતતનો અનભવ થો અનર કણયોએ ઝરણાએ છરડરલા સરો જીલા. નજરનર છરક તતળર લઇ ગો અનર તનરકણ ક કર, કોઈ સગીતના સાધનો ગોઠવરલા છર કર શ?! અરર ..આ સર ાથી આવર છર?!

મિનભાવન સરોમિા વળી વહરતા પવનર’ એના સર ઉમિર ાણ. એ સરોમિા વળી વનરાઈઓ ઝમિી ઉઠી કર સરો બરવડાઈ ગા. અગમિા જોમિ દોડી ગ, મિન રોમિાતચત થઈનર ઝમિી ઉઠ. તનમિા ઉઠરલ સરોનો વરગપવાહ વીજળીની

ગતતએ ફરી વળો. કરવો સદભાગી હ કર આવી ઘડીઓનો સાકી બનો છ.

જ રણર આ ઘડીઓન તનમિાણણ ક છર એવા સતટિના સજ ણનહારનર પણ ભલી ગો.

પણ, એ કશ ના ભલરમિારી સમિીપ આવીનર પગટ થા.“વાહ, આજ તો આ વનવગડાના

એકાતમિા આળોટવા લાગી ગો છર નર કહી..?!”

“તમિનર જ તો મિનમિા ાદ કરતો હતો એવ કહીશ તો હસી કાઢશો. કોઈ મિનષ હોત તો કહરત કર, તારી આ ઘણી છર. પણ તમિારર તો આ કર મિ સાથર કોઈ તનસબત જ નથી.”

“ઓહ… તો, ભરમિણાઓ હજી ભાગી નથી?”

“એ તો જનમિ સાથર વળગર છર; અનર મિનર લાગર છર મિ વરળા છટશર..!”

“ કરમિ, આજ ર મિારા મિરદરર આવવાનો કરમિ

તટી ગો?”“મિનષ તો જા શાતત હો ા જા.....

આજ ર અહી શાતત છર નર મિરદરમિા તમિારા જનમિ તનતમિતર જલસો નર શોરબકોર…!! પણ, આપ કરમિ અહી?! ”

“જા જળ કર સથળ, જા વા કર અતગન હ તો મિળી જ આવીશ. સાર, હવર તો મિરદરર જ ફરી મિળીશ.” કહીનર તરઓ અતધાણન થઇ ગા.

ઓહ...શ છર આ બધ?કોનો પભાવ છર?! સગીતનો કર સાથનો?!પળનો કર પરરતસથતતનો?!હ પણ કરવો ઘરલો છ…!! આ તનરતર રરલાતા

સરોનર મિાણવાનર બદલર બીજામિા પરોવાઈ ગો. એ વાત સાથર તો સહમિત થવ જ પડ કર, સગીતની શતત અનર વાતાવરણની અનમિતત મિળર એટલર ગમિર તરવાનર પણ ઝમિતા કરી દર !

½B{h ð÷kuýwt½B{h ð÷kuýwtheíkuþ {kufkMkýk, fíkkh

10 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

“રરશીનર આજ ર કરમિ મિોડ થ હશર?” એમિ તવચારતી હરલી હાથમિા નોવરલ લઇનર બરઠી હતી. રરશી સાજના સાડા છ વાગર તો આવી જ જા, એટલર તર સમિ સધી તો વાચવામિા મિન પરોવ. પણ, પછી તો શ જ ના બન. એકની એક લીટી પર ારની તરની આખો ફરી રહી હતી. તચત પર તચતા છવાઈ ગઈ એટલર મિન પણ જાણર, મિકણટ બનીનર ખોટા તવચારો કરવા લાગ અનર જાણર ડરાવવા લાગ.

ઘરડાળનો કાટો જ રમિ આગળ વધતો ગો તરમિ, મિન પર ડરની પકડ પણ વધતી ગઈ. હવર હરલી મિાટર બરસવ શ નહોત, અજપામિા તર ઉભી થઇનર આટા મિારવા લાગી. ારરક આવી રીતર મિોડ થવાન હો તો, રરશી પોતર જ ફોન કરીનર જણાવી દરતો. એટલર, હરલીનર એમિ પણ ન સજ કર, ફોન

કરીનર પછર અનર હવર એ વાત પર એનર પોતાની જાત ઉપર ગસસો આવો. એણર તરત રરશીનર ફોન જોડો. રીગ વાગતી રહી.. વાગતી જ રહી નર, થોડીવાર પછી કટ. આવ તણવાર થ.

હવર હરલીનર ખરરખર ખબ તચતા થઇ અનર મિનમિા “કઈ અજગત બન હશર કર શ?”_એવો તવચાર આવવા લાગો. એનાથી ડર, અજપો અનર ઉચાટ એટલા વધી ગા કર, ખાસ અધાર થઇ ગ હત છતા તર લાઈટ પણ કરી નહોતી તર હવર ાદ આવ અનર તર તસવચ તરફ આગળ વધી. જતા જતા તરની નજર બધ બારી પર પડી તો બહાર કોઈનો પડછાો દરખાો, જાણર ા કોઈ ઉભ હત. હરલી ડરી ગઈ, કોઈ આવ હો તો બારણા પાસર હો, બારી પાસર કોણ હશર?! તર લાઈટ ચાલ કરવા જતા થોભી ગઈ. રરશીની તચતા

તો હતી જ તરમિા પાછી આ બીક પણ વધી. એકાએક તરણર તવચા, કોઈ તમિતનર ફોન

કર અનર સૌથી પહરલા રરશીના ખાસ તમિત શશીનર ફોન કયો. રીગ વાગી થોડીવાર પછી ફોન ઉપડો.

હરલી :- “હરલો શશીભાઈ,”શશી :- “હા ભાભી બોલો, શ કરર

રરશી?”હરલી તનરાશ થઇ ઓહ ા તો નથી...

હરલી :- “શશીભાઈ રરશી આજ ર હજી આવો નથી તો મિનર થ કર કદાચ તમિારા ઘરર ......”

શશી :- “અરર ભાભી, આજ ર આખર તારીખ છર એટલર મિોડ થ હશર તચતા ના કરો.”

હરલી :- “હા હ ઓફીસર ફોન કર, ચાલો બા .” ઓફીસમિા ફોન કયો તો પટાવાળા એ જ ઉપાડો અનર કહર, “બધા તો ગા ારના ...” ડર અનર તચતા ગસત થઇ તરણર ફરી બારી પર નજર કરી, ા કોઈ નહોત. હવર તરણર લાઈટ કરી, તર જ વખતર ડોરબરલ વાગો, હરલી રીતસર ધજી ગઈ. તરનર થ, ‘ડોર ખોલ કર નરહ?’ રરશી હશર એમિ મિાનીનર ખોલ અનર.... અનર પરલી પડછાાવાળી વતત હશર તો? ા જ ફરી એકસાથર બરવાર બરલ વાગો. તરણર તવચા, “અરર આ તો રરશીની જ સટાઈલ..” પણ ના, કોઈ પણ એની કોપી કરી શકર. શ કર, ડોર ખોલ કર નરહ? અસમિજસમિા તર છરક બારણાનર અડીનર ઉભી. હવર ડોર- લોકમિા ચાવી ફરવાનો અવાજ આવો. હરલી ડરની મિારી આખો બધ કરીનર મિાથ પકડીનર સહરજ દર ખસી અનર તરત જ બારણ ખલ….

તર થરથરતી હતી. પણ, તરના આશચણ વચચર તર રરશી જ હતો. ડરની મિારી તર રરશીનર વળગી પડી. રરશી કહર, “અરર હરલી શ થ?

nwt yLku {khe ðkíkkuhÂ~{ òøkehËkh

íkku þwt ? rLkB{e !¼køk 1

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 11

કરમિ ગભરાઈ ગઈ? હ રરશી છ ાર.” હરલીન બીકથી ફફડત રદલ, જોરજોરથી

ધડકત હત. થોડીવારર તરણર ઊડો શાસ લીધો અનર રરશીથી અળગી થઇ. તરની તસથતત જોઈનર આજ ર, રરશીએ તરનર પાણી લાવીનર પીવડાવ અનર થોડીવાર સધી બરડર હાથ ફરરવતો રહો. પછી કહર , “હરલી, આર ઓકર? તારી તબીત તો સારી છર? “

હવર હરલીનર કઇક હોશ આવા. તર કહર, “કરમિ આટલ મિોડ થ? ફોન તો ના કયો પણ મિારો ફોન પણ ઉપાડો નરહ..”

રરશી કહર ,”અરર .. બધ થ જ એવ નર.. જો સાભળ, મિારી ઓફીસમિા તમિ. મિોદીનર પમિોશન મિળવાન હત અનર તરઓ અમિારા બોસ થવાના હતા, મિ તનર કહ હત. ાદ છર નર? પણ, થ શ ખબર છર? તરમિણર કરનરડાના પી.આર. મિાટર ારની ફાઈલ મિકરલી હતી અનર તરનર લગત બધ પતી ગ અનર કોલ આવો, એટલર તરઓ તો પમિોશન લરવા નરહ, પણ રાજીનામિ આપવા આવા. તરમિના પછી સીનીઓરીટી પમિાણર મિારો નબર હતો એટલર પમિોશન મિાટર મિાર નામિ જાહરર થ. પછી તો બધા પાટટી લીધા વગર છોડર? એટલર અમિર બધા ડીનર મિાટર બહાર ગા હતા. આ એવ તો સખદ આશચ ણ હત કર, મિારર તનર પણ એ સખમિા ભાગીદાર બનાવવી હતી એટલર મિ ફોન કયો નરહ પણ તારો ફોન આવો એ

કટ કયો. સોરી ફોર ધરટ ડીર બટ, નો ઇટસ અ બીગ સરપાઈઝ ફોર એનડ મિી ટ. એટલર મિારર તનર તારી પાસર આવીનર જાતર જ આ સમિાચાર આપવા હતા. પણ .... ત તો ગભરાઈનર મિનર જ સરપાઈઝ આપી દીધ !!! આજ ર બપોરની ઊઘમિા કોઈ દસવપન જો હત કર શ?”

હરલી :- “ના ભાઈ ના હ બપોરર ઊઘી જ નથી તો, સવપન કરવ? પણ, ચલ સૌથી પહરલા તો તનર કોનગરટસ. વહાલ સભર અતભનદન. સોરી, મિ તો આપણો આનદ ઓછો કરી નાખો બીકમિા ગભરાઈનર નરહ?!”

રરશી :- “ઇટસ ઓકર ડીર, આજ ર તો, હ ડીનર લઇનર આવો છ. પણ કાલર તનર સપરશીલ પાટટી પાકી.”

હરલી :- “ત મિારી સાથર હો અનર ખશ હો, મિારર મિન તો એ જ પાટટી, આઈ એમિ સો હરપી ફોર રરશી.”

આટલી ખશીમિા પણ બારી બહાર જોરલો પડછાો, રહી રહીનર હરલીની સામિર આવતો રહો, આજની ખશીનર બગડવાની તરની જરા ઈચછા ન હતી એટલર એ વાત જ ઊડર ાક ધરબીનર આજની ખશી સપણણ રીતર મિાણવામિા તરણર મિન પરોવ. બીજ ર રદવસર રરશી વહરલો ઉઠી ગો અનર હરલીનર ચા--નાસતો બનાવવામિા મિદદ કરવા લાગો. તરનો હરખ છપાતો ન હતો. અનર આવ કરમિ

ન થા?! આવી રીતર ધાાણ કરતા વહરલો, અણધાયો લાભ મિળો એની ખશાલી કઈ ઓર જ હો!! રરશી જારર સનાન કરીનર બહાર આવો ારર અનાાસ એના મિો મિાથી ગીત સારી પડ.

“સાલા મિ તો સાબ બન ગા, સાબ બનકર ઐયસા તન ગા, એ બટ મિરરા દરખો.. ર શટ મિરરા દરખો.. જ ર સર ગોરા કોઈ લડન કા...”

હરલીનર થ, આજ ર પહરલો રદવસ છર રરશીનો, આ નવી પોસટ મિાટર, તરના આનદનર પડછાાની વાત કરીનર બગાડવો નથી હવર સાજ ર વાત.

આખો રદવસ તો કામિમિા અનર આરામિમિા પો, પણ સાજ પડતા જ હરલીની નજર વારવાર બારી તરફ જવા લાગી. બીક પણ લાગતી હતી. તરણર નકી ક, આજ ર તો રરશીનર આવતાવત જ, આ વાત કરી દઈશ. તરણર ચા-નાસતો સમિસર તાર કરી લીધા નર ટીવી ચાલ કરી બરઠી. રરશી પણ સમિસર જ આવી ગો. નાસતામિા ભાવતી મિઠરી-પરી જોઈનર ખશ થઇ ગો, કહર:- “વાહ શ વાત છર મિઠરી નર ચા..”

હરલી :- “રરશી એક વાત કહ? કાલર સાજ ર ત મિોડો આવો નર હ રાહ જોતી બરઠી હતી, ારર થોડ અધાર થા પછી, આ બારી પાસર કોઈ ઉભ હત.”

(કરમિશ:)

(પાના ૭ન ચાલ)

‘આ આપણી ગગી કહર છર તરનર કોઈકથી એ છર’.

‘એ એટલર શ’?‘પરમિ’!આખમિા ઉઘ હતી પણ વાત સાભળતા નાઠી.

‘શ કહર છર? કોનાથી? ારથી?’ એકીશાસર બધા પશો પછી નાખા.

‘પરલા પટરલ છર નર.. પમિખ એના સપત જીતથી..’

મિાસતરર એવા જોરથી ઘાટો પાડો કર, મિા અનર દીકરી બનર ધજી ઉઠા.

હવર કોઈ ઉપા ન હતો. જબરદસતીથી લીલીનર પરણાવવાના પતરા રચા. લીલી ખબ દખી થઈ. રોજ રાત પડર જીત સાથર એકલી એકલી ગસપસ વાત કરર . એન પરમિ પકરણ તણ વષણથી ચાલત હત. કોઈ રહસાબર તર બીજાનર પરણવા રાજી ન હતી. એક બીજવર સાથર એના બાપર નકી કરી લીધ. લીલી તો સમિાચાર સાભળીનર છળી મિરી. હવર તો એના લવારા રદવસર પણ ચાલ થઈ ગા. મિાનર ખબ તચતા થતી. વર પાસર તરન કાઈ ચાલત નહી. લગનના બર રદવસ આગળ લીલી ગાડા જ રવી થઈ ગઈ. આખા ગામિમિા

વાત ફરલાઈ ગઈ. પરલો બીજવર ફસકી ગો.લગન ન થા પણ લીલીન ચસકી ગ.

જીત વાત જાણી દખી થો. એનર જા ા બધર લીલી દરખાતી. પથથર સાથર કાગળ બાધી તરનર પહોચાડતો. લીલી વાત વાચર ારર સધમિા આવર. રોજ બર તચઠી આવર. આમિનર આમિ જીત પણ તરના પરમિ વગર પાગલ થઈ ગો. તરના બાપર ઘણ મિનાવો પણ મિાનર તર બીજા.

હવર તો રોજ બર પથથર આવતા. લખવાન ભાનસાન જત રહ. બર આવર એટલર લીલી કહર, ‘તીજો ના.’

12 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

“તવનોદ નામિર મિજાનો મિાણસ,લપત થતી કલાનો મિાણસ” તવનોદ આચાણ અતતમિ શાસ સધી કળાના અનર મિજાના મિાણસ રહા.ટકા ગાળાની મિાદગી બાદ ૨૭ ડીસરમબર

૨૦૧૪ ની સમિી સાજ ર લખતર ખાતર વતનની ધળમિા ભળી ગા.તવનોદ આચા ણ એટલર મિારા પજ તપતાજી.એમિના તવશર લખતા મિઝારો થા છર.એમિના વતતવના ા પાસાનર સપશ અનર ક છોડી દઉ..??

તવનોદ આચાણની ઓળખ એટલર આછી દાઢી,ખભર લોક-કળા કસબનો પરરચ આપતો બગલ થરલો,ચામિડાના ચપલ અનર શધિ ખાદીનો ઝબભો-લઘો.સવભાવર સરળ,સૌમ દરખાતા તપતાજી ગજબનો શોખ ધરાવતા હતા.”જાદગર વી.આચાણ”તખલલસ ધરાવતા તવનોદ આચાણનો જનમિ ૧૬ ફરબઆરી ૧૯૫૯ના રોજ લખતર મિકામિર થો હતો.તપતા જતતલાલ આચાણ વવસાર તશકક હતા.મિાનસશાસતર તવષ સાથર સનાતક થા

બાદ ખોરાક અનર ઔષધ તનમિન તત-કચરરીમિા કારકન તરીકર જોડાા.પોતાના એ.સી રમિમિા બરસીનર લોક સારહ અનર લોક સસોધનના પસતકો લખનાર ઘણા હશર પરત તવનોદભાઈ પોતાના શરીર કર સવાસથ અલબત નોકરીની પણ પરવા કાણ તવના ટાઢ,તડકો,વરસાદ,વરઠીનર ધળ,ડગરા ,બાવળ,કાકરા નર નદી-નાળા ખદીનર તવસમિતતના દરરામિા ડબી જતી કળાનર શબદરપી ઓસીજન આપી જીવાડતા રહા.ગામિડામિા ફરીનર ગજરાન ચાલવતા લાલવાદી-ફલવાદી કોમિના મિદારી ની વસાહતમિા જઈનર તરમિની કળાનર જાણી પોતાની કલમિ દારા લોકો સધી પહોચાડી અનર અનરક કલાકારો નર મિદદરપ બના છર.લખતરના રાવણઅથહા ના કલાકારોનર

÷kuf MkkrníÞLke nhíke Vhíke ÞwrLkðMkeoxe“rðLkkuË yk[kÞo”

MkòðxfðLk ðe. yk[kÞo

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 13

રર રડો સધી પહોચાડી લપત થત પરપરાગત લોકવાદનર ધબકત રાખ છર.ગજરાતના લોકમિરળાઓ, લોકજીવન,લોકકલાના કસબીઓનર ખણર-ખણરથી શોધીનર તરમિનર મિળતા,આરદવાસીઓના જીવન-કળા વભવનર નજીકથી જોવા,તરમિના ઉસવોનર ઓળખવા તવનોદ આચાણ પગપાળા પણ પહોચી જતા અનર તરમિની મિલાકાતન રરકોડટીગ,ફોટોગાફસ ન કલર શન તરમિના અગત સગહન ઘરરણ બના છર.૧૯૮૫ મિા તવશ લોક ન મિહોસવમિા ભારતના પતતતનતધ તરીકર ડીજોન,બરગનડી અનર પરરીસ ખાતર આરદવાસી લોકન “ખોદહ”રજ કરી એમિની કલા-વભવનો ડકો દરશ-દતનામિા વગાડો..

સરર નદનગરના ‘સમિ’ સાપતારહકથી પોતાની કલમિાતા આરભા બાદ ગજરાતી દતનક લોકસતા-જનસતામિા લોકકલાના કસબીઓ તવશર ‘સજાવટ’નામિર કટાર-લરખન ક.સમિાતરર કાઠીાવાડસમિાચાર,મિબઈ સ મિ ા ચ ા ર , ન ો બ ત , ર હ દ ત મિ લ ન મિરદર,પરમિાથણ ગહશોભા,ફર તમિના,સતરી,સખી રગતરગ,ચાદની,જ રવા સામિીકોમિા કટાર લરખન ક .સરર નદનગરથી પતસધિ થત ‘જનગ દતનક’મિા’મિહર રફલ’ તવભાગ, ‘જાગતા રર ’જો સાપતારહકમિા ‘રફલમિ જાગત’,તથા અમિદાવાદથી પતસધિ થતા ‘સાધના’સાપતારહકના ‘વનબધ’તવશરષાકન સપાદન તથા ‘તવચારભારતી’ના ‘ગજ ણર ધરાના સતો’,’કહરવત કથા તવશરષાક’ અનર

‘ગજરાતના લોકમિરળા’ જ રવા તવશરષાકોના સપાદનમિા તરમિન ખાસ પદાન રહ.હરર નદ ભટટ સચાતલત’વીરડો’સામિાતકના સહતતી પણ રહા.

ત વન ોદ આચાણ એટલર ફત સશોધનકાર કર લરખક નરહ,તવનોદ આચાણ એટલર સારહના તવતવધ રગ ભરર લી પીચકારી,ખબીઓનો ખજાનો ભરર લ વજનદાર વતતવ.મિાનવજીવન પર ‘સટરથોસકોપ’મિકીનર ‘મિાણસાઈના ધબકાર’ તપાસતા મિાનવતાના તબીબ.તવનોદ આચાણ એટલર ‘ચમિકાર’.

તજદગીના સાડા પાચ દાકામિા તરમિણર પાચ પસતકો આપા.ચારણી “શલીના લોકવાતાણ કથક બાપલભાઈ ગઢવી”નામિની પતસતકા દારા ચારણી સારહના વાતાણકથક સવ.બાપલભાઈ ગઢવી ન નામિ અમિર થઇ ગ.કોઈ વાતાણ કથક પર સવતત રીતર આવી પતસતકા તાર કરનાર તવનોદ આચાણ એ સમિર કદાચ એકમિાત લરખક હતા.

“વીરડો”પકાશનમિા પતસધિ થતી તવસરાતી કળાની કોલમિ ‘કરટલીક તળપદી કળાઓ”નામિના પસતકમિા રપાતર કરી તવસરાતા લોક વારસાનર પનઃસથાતપત કયો. પોતાનર સપશથલા કરટલાક પસગોનર શબદદરહ આપી નાનરરા મિા’ણાની મિોટરરી વાત “મિાણસ વચચરના ‘મિાણસ’ ની વાત” પતસતકામિા મિઝારલી મિાનવતા તથા ગગળારલી ગરીમિાનર દીવડર શગ ચડાવતી કરટલાક મિાણસોની વાત

તરમિણર સમિાજ વચચર તરતી મિકી.આ પતસતકા વાચકોએ વખાણી એટલ જ નરહ તર બરઇલ લીપીમિા અનવારદત થઇ પજાચક વાચકો સધી પહોચી.

‘સાધના’સાપતારહકમિા પતસધિ થતી પોતાની કોલમિ ‘ગરવા ગજરાતી’મિા ગજરાતની ૨૫ પતતભાની મિલાકાતનો સગહ “ગરવા ગજરાતી”નામિર પસતક સવરપર રજ કયો.

૧૯૯૧-૯૨મિા જનસતા-લોકસતા દતનકની રગોળી પતતણમિા ‘સજાવટ’ કોલમિમિા પતસધિ થરલ લરખોનર “કલાન લીપણ”નામિના પસતક રપર પતસધિ કરી તવસરારલી કળાનર ‘લીપણ’ કરી ધબકતી રાખી લોકજીવન સાથર ગથારલી કળાનર આધતનક જીવન સાથર જોડી આવનારી પરઢીનર ઉપોગી બનર તરવો પાસ કયો.

સવાસથની તકલીફ તથા સારહ મિાટર વધ સમિ ફાળવવા સરકારી કલમિ છોડી ‘વતન ની વાત ‘નામિર સાપતારહક તથા દતનક શર કરીનર પતકારવ કરતર અલગ ચીલો ચાતયો.આતર રાટિી કકાના ગજરાતી મિરગરઝીન ‘સ ણ નમિસકાર’ના સૌરાટિના પતતતનતધ રહીનર સમિાતરર તવતવધ કરતર પતતભા ધરાવતી વતતઓના જીવન-કવન તવશર લખ . બાળકોની સતત તચતા કરતા તવનોદ આચાથ બનર સતાનોનર વારસામિા સારહ આપ.ખાસ એ વાત ઉલલરખની છર કર પોતાના દાળમિીલ તવસતારમિા આવરલ ‘અનવન’મિા ગૌમિત-છાણ તથા ગોરમિાટી(ચીકણી મિાટી)ના ઉપોગ દારા ‘ઓકળી’ગાર કરાવી આરદવાસી સસકતતના ગણપતી, પરપરાગત બારણ,પાળીા દોરવા.તરમિા સડલી,ઈઢોણી,સપડ,તોરણ,કઠપતળી,ચાકળા,ટોડતલા,પછીત પાટી દારા ઘરન સશોભન ક.સતત પવતતશીલ રહરતા તપતાજીનર પોતાનર પણ ખબર નરહ હો કર ઈશર પોતાની કલાાતાનર આટલ જલદી અટકાવી દરશર...!!! અતર તરમિના નજીકના તમિત રજનીકમિારભાઈ પડાએ લખવ પડ..”એ પાછા નરહ વળર,છબીમિા સાચવી લો..!”

14 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

મિ ભવનસ કોલરજમિાથી પતકારવનો કોસણ કરરલો , પછી થોડા સમિમિા જ લગન થા અનર એ જવાબદારી તરમિજ મિારા બર બાળકો નર સારી રીતર સમિ આપીનર, ોગ ઉછરર કરી શક તર મિાટર મિ કોઈ જોબ કર તર સબતધત કોઈ કામિગીરી નહોતી કરી . પાછળથી બાળકો મિોટા થઇનર શાળાએ જવા લાગા ારર મિ કામિ કરવા તવચા. આમિ કરતા પહરલા રરફરશ કરવા મિાટર કોસણ કરવા તવચા. મિારા ભાઈએ મિનર સલાહ આપી કર, ” અહી આવી નર તણરક મિાસનો કોસણ હો છર તર કર .”અનર હ તણ મિાસ મિાટર મિારા ભાઈ નર ા અમિરરરકા ગઈ. ભાઈ ના ઘરની સામિર

જ એક તવશાળ , સદર પાકણ હતો , મિાત રસતો કરોસ કરીનર ા પહોચી જવાત. હ કલાસીસમિાથી સાડાચારર પાછી આવી જતી. રોજ ચાલીસરક તમિનટસ ચાલવાનો લગભગ પળાતો તનમિ હતો, એટલર હ અહી પણ ચાલવા નીકળી પડતી.

આવા જ એક રદવસર હ ચાલતી હતી ા મિારી નજર ટોળ વળી નર બરઠરલી કરટલીક બહરનો પર પડી, હ નજીક ગઈ તો તરત જ કોઈ એ મિનર પછ ,: -” ઇતનડા ?” મિ હા કહ તો કહર , :- ” ગજરાતી ?” મિ કહ “હા અનર આપ સૌ ?” તો કહર “કોઈ ગજરાતી, કોઈ પજાબીો કોઈ મિરાઠી,

પણ બધા ઇતનડનસ જ છીએ ” હ ખશ થઇ કર, અમિરરરકા મિા આટલા બધા પોતાના મિાણસો ! અનર હ બધા સાથર બરસી ગઈ અમિર એકબીજાની ઓળખાણ કરી લીધી અનર છટા પડતી વરળાએ ,” કાલર આ સમિર આવી જજો” ન તનમિતણ પણ મિળી ગ. પછી તો અમિર રોજ મિળતા અનર પોતાની વાતો કરતા, મિનર ા રહરનારા જદા જદા સટરટસ વાળા લોકો ની વાતો અનર પોબલરમિ જાણવાની મિઝા પડતી હતી, આખરર તો પતકાર નો જીવ નર ? એક રદવસ શાતાબરન કહર , :- ” આ દરશ મિા બધ કામિ જાતર કરવાન નોકર તો રખા જ નરહ , આપણા ગજરાતમિા તો કામિ કરનાર ઘણા મિળી રહર .અહી બધા પોતાના સમિ ર નીકળી જા પછી બાકીન કામિ આપણર જ મિાથર “મિ કહ , : -” હા પણ અહી તો બધ મિશીન મિા થા નર ?” શાતાબરન : – ” મિશીનમિા કરો પણ એ જવાબદારી તો ખરી નર ? અનર ારરક રહી જા તો ……

શાતાબરન વા પર કરર તર પહરલા કોઈ નો રડવાનો અવાજ સભળાો , અમિર તર રદશા મિા જો તો બધાના આશચણ વચચર સીમિાબરન રડતા હતા!અમિર તરમિની પાસર ગા, શાતા બરન કહર ,:- ” અરર ! તસમિાબરન શ થ ? તબીત તો ઠીક છર ? તરઓ બોલી શકર તરમિ નહોતા એટલર અમિર તવચા, ભલર થોડી વાર રડી લર, મિન હળવ થશર. એટલર તરમિનર સાર લાગશર .અમિારા આ ગપ મિા તવતવધ ઉમિરના બહરનો હતા દરરકની પાસર પોતાની વાતો અનર પોતાના પશો હતા , એવ જ સીમિાબરનનર પણ હો જ. પણ જા સધી પોતર ખલી નર વાત ના કરર ા સધી કશ પછવ ોગ ન ગણા

÷k÷çk¥kenwt yLku {khe ðkíkkuhÂ~{ òøkehËkh

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 15

,એમિ તવચારતી હતી ,ા સીમિાબરન બોલા “મિારી દીકરી” …. પણ આગળ કશક બોલર તર પહરલા તરઓ ફરી રડી પડા .મિ બોટલ મિાથી થોડ પાણી પીવડાવ , થોડીવારર તરઓ શાત થા . હવર જાણર વાત કરવા મિાટર સજજ થા હો તરમિ સીમિાબરન બોલા , :- ” કરટલક રદવસથી આપણર બધા મિળીએ છીએ અનર બધા પોતપોતાની વાતો અનર ચચાણ કરતા હો છર , આપણી વચચર એક પકારનો ઘરોબો થઇ ગો છર. એટલર મિારી વાત કરવાન તવચારતી જ હતી, જઓ, આપ સૌ નર સમિ હો તો હ સહરજ મિાડી નર વાત કર ?” અમિર બધા : – ” હા , હા ” પછી શાતાબરન કહર , :- ” એમિા પછવાન હો ? આ પારકા દરશ મિા તો આપણર જ એકબીજાના સગા ગણો કર વહાલા ગણો , તમિર શાતત થી વાત કહો “

સીમિાબરન : – “મિારર બર દીકરીઓ જ છર , નાની રીની એ મિાસટર રડગી લીધી પછી અમિર તરનર મિાટર, છોકરા જોવાન ચાલ ક . એક જગાએ સામિાન વાત ચાલતી હતી ઘર , કટબ અનર છોકરો અમિનર સારા લાગા , પણ રીની નર એના પપપા એ પછ , ” બરટા તારા ધાન મિા કોઈ હો તો પહરલા જ કહી દર અમિનર કોઈ વાધો નથી ” પણ જવાબ મિા રીની કહર ,” ના પપપા એ કામિ તો તમિાર જ છર” અમિર પહરલા કરસ મિા આગળ કઈ તવચારીએ તર પહરલા એક બીજી વાત આવી કર, અમિરરરકાથી મિાત વીસરક રદવસ મિાટર એક છોકરો આવો છર નર લગન કરી પાછો જશર . બીજા બધાની જ રમિ અમિર પણ અમિરરરકાના મિોહમિા , છોકરો જોવાન ગોઠવ , બનર એ એકબીજાનર પસદ પણ કાણ . છોકરોન કટબ અમિારા ગામિમિા જ રહરત હત, થોડ જાણીત પણ ખર,એટલર થ બધ બરાબર છર . અનર લગન થઇ ગા .જમિાઈ તો તરત પાછા અમિરરરકા પહોચી ગા અનર દોડરક મિરહના મિા દીકરી નર પણ બોલાવી લીધી .મિારા તવના ા ના જતી મિારી દીકરી નર મિ આટલર દર મિોકલી દીધી !!! તરના ફોન આવતા, સામિાન વાતો થતી રહરતી, પણ મિનર

જાણર સતત તરની તચતા રહરતી આ વાતથી વાકરફ મિારા પતતએ મિારા મિન ના સમિાધાનનો ઉપા કયો . ઘરમિા કોમપટર ઇનટરનરટ તો હતા જ તરઓએ મિનર ઈ – મિરલ, ચરટ, મિરસરજ તવગરરર , તશખવાડી દીધ. અમિર લગભગ રોજ ચરટ કરતા , એટલર બધાનર લાગ કર , હવર હ તનતશચત છ .કદાચ મિનર પણ !

આમિ, બર વષણ વીતી ગા ા જમિાઈએ એક સખદ સમિાચાર આપા , દીકરી પરગનનટ હતી ! અમિારા ઘરમિા બધા ફરવાના શોખીન એટલર પાસપોટણ તો ત ાર હતા. થોડા સમિમિા અમિરરરકાના તવઝા પણ મિળી ગા .અનર હ અમિરરરકા આવી . દીકરી જમિાઈ એરપોટણ પર લરવા આવરલા . મિારી દીકરીનર લાબા સમિ બાદ જોવા તલસી ઉઠરલી મિારી આખોએ જ ર જો તર જોઈ નર હ છળી ઉઠી ! જાણર મિ મિોકલરલી રીની તો ા દરખાતી નહોતી, તરન હાડતપજર હત ! મિાડ કાબ રાખીનર અમિર ઘરર પહોચા.બર જ રદવસમિા મિારી દીકરીની હાલતના કારણો મિનર જડતા ગા .સવારર વહરલી ઉઠીનર રીની નાસતો તાર કરતી પણ મિડ બગડરલો હો તરમિ જમિાઈ કોઈ વાતર ખશ નહોતા થતા .મિારા દરખતા પણ દીકરીનર ઘાટા પાડતા , મિહરનત કરી નર બનાવરલ ખાવાન કકળાટ કરી નર ખાતા કર ગસસા મિા ખાધા વીના જતા રહરતા. સાજ ર પાછા આવર ારર પણ મિડ બગડરલો નર ગસસો સાતમિા આસમિાનર જ હો.રોજ આવ ચાલત, ારરક થત હો તો ઠીક , એટલર એક રદવસ મિ રીની નર પછ , : – “બરટા ,ત એવ શ કરર છર કર જમિાઈ હમિરશા ખફા રહર છર “ રીની : -” મિોમિ , ત જવર જ છર નર હ જ ર કર છ તર ?” મિ કહ , : – “બર હાથ વગર તાળી ના પડર, તારો કઇક વાક તો થતો જ હશર “ રીની : – ” મિોમિ, હ ઇતનડા થી આવી નર એરપોટણ પર ઉતરી એમિા મિારો શો વાક હશર બોલ? તર ઘડી થી જ મિારી સાથર આવ કરર છર , શરઆત મિા મિનર બધ નવ પડર , એટલર પછ કર ડીશ વોશર કરવીરીતર ચલાવ ? કર કપડા ન વોશર- ડાર કરવીરીતર વાપર ? ારર પણ જવાબ તો પછી આપર પહરલા ગસસો કરર !”

મિ કહ : – ” શર મિા તો ઠીક પણ હવર શ છર ? અનર ત આટલ ભણી છ તો જોબ મિાટર ટા ના કરી? રરઝમિી બનાવો કર નરહ ?”

રીની : -” હા મિમમિી બધ તાર છર પણ મિનર નીલનર બતાવવાની બીક લાગર છર રહમિત નથી થતી.”

સીમિા : – ” રહમિતની તો તારર ખબ જરર છર , તાર જીવન તો ડામિાડોળ છર “રીની : – : ત સાચ કહર છર મિોમિ , એક બર વાર તો મિનર મિા પણ છર હ એટલી સરનસીટીવ છ કર રોજ થતી ઘટના ભલી નથી શકાતી અનર મિન નર કોઈ વાતર શાતત નથી. તાર ફરવરીટ ગીત —- દતના મિ હમિ આર હ તો જીના હી પડરગા , જીવન હ અગર ઝહર તો પીના હી પડરગા — ાદ કરી નર જીવર જાઉ છ।

“સીમિા : – ” કઈ મિા, દીકરી ની આવી અસહાતા જોઈ નર રડી ના ઉઠર ? કર જીવી શકર? પણ ના , મિ તો બડ પોકારવાન નકી ક . રીની બરટા, મિનર બધ તવગત થી જણાવ તારા જીવન મિા શ પોબલરમિ છર તરન કોઈ સોલશન છર કર નરહ એ બધ સમિજવ પડશર — તવચારવ પડશર બધ કહી દર મિનર બરટા ! “રીની ; -” સતત ગસસો નર ારરક હાથ ઉપાડર આપણર ા ખશ હાલ વાતાવરણમિા રહરલી એટલર મિનર આકર લાગર છર જીવન !”

સસીમિા: - “તો બરટા , મિારર હવર તનર બર પશો પછવા છર (૧) આવ હત તો આ બાળક શા મિાટર ? (૨) આટલી તકલીફ ત સહન કરી પણ ચરટ પર કર ફોન મિા તર સહરજ અણસાર પણ આવવા ના દીધો! શ દીકરી મિાટર લગન પછી મિાબાપ આટલા બધા પારકા થઇ જા છર ? જવાબ આપ”

રીની : - “મિોમિ, તમિર આટલર દરથી જીવ બાળા તશવા બીજ કરી પણ શ શકો ? એટલર નહોત કહ , ત મિનર પારકી ના બનાવી દર પલીઝ મિોમિ આ તારો એક જવાબ હવર બીજો જવાબ સાભળ , નીલ મિારર મિાટર જીવનનો પહરલો પરમિ અનર પહરલો પરષ છર , એટલર મિારર તરની સાથર જ રહરવ છર અનર એ પણ મિારી કાળજી રાખર છર કદાચ એનર પણ મિારી સાથર રહરવ જ છર એવ મિનર લાગર

16 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

છર બીજ કર, નીલ નો સવભાવ ખરાબ છર નીલ પોતર નરહ તો ……હ તમિનર કઈ કહરતી નહોતી એન એ પણ એક કારણ છર કર મિનર એ નહોત સમિજાત કર એન આ વતણન મિારી સાથર રહરવ નથી એ મિાટર છર કર પછી બીજ કઈ, કદાચ વષણ પછી મિનર લાગ કર, તરના જીવન મિા બીજ કોઈ નથી અનર તર મિારી સાથર જ રહરવા મિાગર છર પણ મિોમિ મિનર તરની — તરના ગસસા ની બીક એટલી બધી લાગર છર કર હ તરની સાથર વાત નથી કરી શકતી”

સીમિા : _ “આટલ જાણા પછી મિ નકી ક કર સાજ ર વાત કરીજ લઈશ , ગઈ કાલર સાજ ર અમિર ઈડલી- સભાર બનાવી રાખા હતા જમિાઈ-દીકરી ની તપ ડીશ! ફરશ થઇ નર અમિર જમિવા બરઠા મિ તવચા જમિતા જમિતા વાત કરી લઉ એટલર મિ જમિાઈ નર પછ , —” કમિાર, રીની નો શ વાક હો છર જ રથી તમિર હમિરશા તચડારલા – ગસસા મિા રહો છો ? આમિ તો તમિારી તબીત બગડર અનર રીની પણ કરવી થઇ ગઈ છર મિનર લાગર છર કર , જ ર રીની મિ તમિનર સોપી હતી તર રીની આ છર જ નરહ , આટલ બોલતા તો, જાણર પરટોલમિા દીવાસળી પડર નર ભડકા થા તરમિ જમિાઈ નો ગસસો ગો , મિનર કહર :-પલીઝ લીવ મિા હાઉસ !!! હ હરબતાઈ નર ઉભી થઇ ગઈ સાવ અવાક !!! રીની તો બીક થી ધજી રહી હતી , હવર આગળ શ થશર તર બીક મિા અમિર જીવતર મિરી રહા હતા.! આપણા

કાળજાના કટકા નર – વહાલ ના દરરા નર , આમિ સાવ અસહા હાલતમિા જોવાન મિારર મિાટર પણ અસહ હત. પણ ારર હ મિારી જાત નર રીની કરતા પણ વધ અસહા ગણી નર જોઈ રહી !!!”

સીમિાબરન આટલ બોલી નર થોભી ગા પણ કાબ ના રાખી શા, તરઓ જોર થી રડી પડા એટલ બધ કર, હાજર રહરલા સૌની આખ આસ થી છલકાઈ રહી. સીમિાબરન વચચર હતા નર બાકી ના સૌ આજબાજ ઉભા હતા, એટલામિા અવાજ આવો ,” મિોમિ ” બધા શોધી રહા કોણ કોનર બોલાવર છર ? ા એક કપલ અમિારી પાસર આવી નર ઉભ અનર સીમિાબરન નર મિાથર હાથ મિકી નર છોકરો કહર :- ” મિોમિ તમિર ના રડો, મિ તો તમિનર કહી દીધ કર, લીવ મિા હાઉસ પણ, એક ‘મિા’ પોતાની પરગનનટ , ડરરલી, અસહા દીકરી નર છોડી નર કરવીરીતર જઈ શકર? અનર મિારા જ રવા ઉધધત, અતત ગસસાવાળા મિાણસ નર ા અસહ પરરતસથતત મિા રહી પણ કરવીરીતર શકર ? આ બનાવ પછી રાતર મિ મિારા પપપાનર ફોન કરીનર બધી વાત કરી તો તરમિણર મિનર કહ, તારર બરન તો નથી એટલર રીનીના જ રવ દઃખ તારી બરન નર પડર, તો તનર કરવ લાગર તર ત નાહી સમિજી શકર, પણ સીમિાબરનની જગાએ તારી મિોમિનર કલપી નર આખી વાત ફરીથી જીવી જો અનર તનર જરરી લાગર તો સીમિાબરન અનર રીનીની મિાફી મિાગી લરજ ર અનર સીમિાબરનનર રહરવા મિાટર

તવનવી નર મિાનવી લરજ ર , બાકી ત મિાનતો હો કર સીમિા બરન જતા રહરશર, તો અમિર આવી નર સભાળી લઈશ, તો ત ભલર છર. અનર હા , સીમિાબરન ન અપમિાન એટલ થ છર કર, તર ાથી નીકળી જા તર શ છર તો રીનીનર પણ મિોકલી દરજ ર”. —- પપપાની આ વાતથી હ જાણર આસમિાન મિાથી ગબડી નર તસધધો જમિીન પર પહોચી ગો છ તો મિમમિી ,મિનર અહી ધરતી પર જ રહરવામિા મિદદ કરો, અનર પલીઝ મિનર મિાફ કરો! તવચાાણ પછી મિનર ખબ પસતાવો થ રલો અનર મિ નકી કરરલ કર સાજ ર અહી પાકણ મિા આવી નર બધાની વચચર તમિારી મિાફી મિાગીશ , તો જ હ મિનર મિાફ કરી શકીશ , અનર હા, રીના મિ તનર પણ કોઈ વાક વગર દભાવી છર હાલ ની તસથતતમિા, તારી જ ર કાળજી રાખવી જોઈએ તર ચકી ગો છ, પણ હવર નરહ , ત મિનર એકવાર મિાફ કરી દર અનર ફરી ભલ કર તો ત જ નરહ હ પોતરજ મિનર સજા કરીશ. મિમમિી, રીની મિારા મિાટર શ છર? તર કરવીરીતર કહ ? પણ હવર તમિારી મિળ રીની તમિનર બતાવવા મિાગ છ તો પલીઝ મિનર મિાફ કરી દો “સીમિાબરન બનર નર આવતા જોઈ નર હરબતાઈ ગરલા- ઘભરાઈ ગરલા કર હવર શ થશર ? પણ અહી તો જદો જ એતપસોડ થો !!! તરઓ હવર ઉભા થા અનર નીલનર કહર : -” બરટા નીલ , હ જાત તો રીનીનર લઇનર જ જાત અનર તો પછી તમિર અસહા બની નર જોઈ રહરત , પણ મિારર એવ નથી કરવ ચાલો, આપણર બધ ભલી નર જીવતર નર મિાણીએ અનર નાના મિહરમિાન ના આગમિનના મિહામિલા અવસરનર વધાવવા , સભગ વાતાવરણ બનાવીએ !!! “અનર પછી તણર જણા એકબીજાનર ભરટી નર હાથ પકડીનર જવા લાગા . અમિર સૌ તરમિની પીઠ દરખાઈ ા સધી સભગ સમિનવ જોઈ રહા .

આમિ તો “ઘી ના ઠામિ મિા ઘી પડી રહ ” કહરવા પણ ,એક પતકાર ની દટિી એ –અમિરરરકાના મિોહમિા દીકરીનર આ રીતર પરણાવી દરનાર, આપણા દરશના મિાવતર સામિર, લાલ બતી ધરી દરવાન નરહ ચક .

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 17

“દરવી દરવતળા ગામિની તારો મિરહમિા અપરપાર,

ભાવર ભજ ર વરણ અઢાર,તનર ખમિા-ખમિા મિા ખોડીાર”

સરર નદનગર જીલલાના લખતર તાલકાના દરવળીા ગામિથી અડધો રકલોમિીટર દર ખોડીાર મિાતાજીન તશખરબધિ મિરદર આવરલ છર.આ મિરદરની બાજમિા પથથરની સીમિાઓ થી બધારલો ચારણકવો આવરલો

છર. જમિીનથી લઈનર ઉપર સધી આ કવો પથથરની દાબડીઓ થી બનરલો છર.ચાર-ચાર ફટની ગોળાઈ ધરાવતા આ કવાની પથથરની દાબડીઓ દરવળીા કોણ લાવ હશર?આ કવો કોણર બધાવરલો ?તરનો કોઈ

ચોકસ પરાવો મિળતો નથી.આ કવામિા ખોડીાર મિાતાજી તથા તરમિના છ બહરનો સમિારલા છર.આ સાતર બહરનોનર નાગણીઓ સવરપર મિામિડીા ગઢવીએ કવામિા પધરાવરલ એવી લોકવાકા છર.આ કવાન પાણી જ રનર ઉટાટીઓ થો હો તરનર તપવડાવવામિા આવર તરનર ઉટાટીઓ મિટી જા છર એવી આસથા

Ëuð¤eÞkLkkt ÃkkËhLke Ëuðe

ykE ©e ¾kuzeÞkh

{khe ÞkºkkfðLk ðe. yk[kÞo

18 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

અનરક ભાતવકોના રદલમિા સચવાઈ છર. કવાની તદદન નજીક આવરલા આઈશી ખોડીાર મિાતાજીના સથાનકની સથાપના વષયો પહરલા મિહતશી નારાણદાસજીએ કરી હતી.નારાણદાસજીએ આ ઉજજડ જગાનર રતળામિણી બનાવી છર.ઘણા વષયો સધી આ જગાએ મિાતાજીન નાન મિરદર અનર પજારીન ધાબાવાળ મિકાન આવરલ હત તરની જગાએ આજ ર દરવળીાના જભા હરમિતતસહ ઝાલા તથા અન શધિાળઓની આતથણક સહાથી ૨૦૦૦ ની સાલમિા જીણોધિાર થો આજ ર ૨૦ ફટની પહોળાઈ ધરાવત પગથીા વાળ તશખરબધિ મિરદર આવરલ છર.હાલ આ મિરદરની સમિગ કામિગીરી દરવળીાના વતની તવકરમિતસહ રાણા તથા નરવીરતસહ રાણા સભાળી રહા છર.દર મિરહનાની પનમિર

સવારથી જ અનરક શધિાળઓ મિાતાજીના દશણન કરવા આવી પહોચર છર અનર સાજ ર લગભગ ૫૦૦૦ જ રટલા ભાતવકો પસાદ લઇ ધનતા અનભવર છર.ખોડીાર મિાતાજી દરવળીા,ભાથરીા,તથા ભડવાણા ના ગામિદરવી તરીકર પજા છર.પનમિના રદવસર દર દર થી આવતા શધિાળઓનર પસાદ મિળી રહર તર મિાટર આજબાજના તથા ગામિના જવાનીાઓ સવસરવક બનીનર સરવા આપવા સવભ આવી પહોચર છર.મિરદરથી થોડર દર ૫૦૦ ભાતવકો એકસાથર પસાદ લઇ સકર તરવ ભોજનાલ પણ જભા હરમિતતસહ રાણાની આતથણક સહાથી તનમિાણણ પામ છર.પનમિના રદવસર પછીના મિરહનાની પનમિ મિાટર નો સહોગ આપનારન નામિ અગાઉ થી જ નકી થરલ હો છર.અન શતતપીઠની

મિાફક અહી દર દર થી શધિાળઓ પનમિ ભરવા મિાટર આવી પહોચર છર અનર જગદબાના દશણન કરી પસાદ લઇ તવદા લર છર.છરલલા કરટલાક સમિથી દર રતવવારર પણ શધિાળઓ મિાટર પસાદની વવસથા કરવામિા આવર છર.દરવળીાના પાદરની દરવીએ અનરક પરચાઓ આપા છર.સનર ૧૯૯૭૦ના પર હોનારત સમિર આખા ગામિનર જગદબાએ બચાવી લીધ હત તરવ ગામિના મિાજી સરપચ રણવીરતસહજી પાસર થી જાણવા મિળ છર.ખોડીાર મિાતાજીએ જવા મિાટર નજીકન એરપોટણ અમિદાવાદ થી ૧૨૦ રકલોમિીટરન અતર છર.તથા નજીકન બસસટરનડ લખતર થી ૮ રકલોમિીટરના અતરર આ તીથણસથાન આવરલ છર. (તસવીર: અનજ આચાણ )

અન ાધિકારી,

અતાધિકારી,

આરાધિધિક આતમજા,

અલપકાળમા જ ારા મિર પરમ અનર અમ વાણીના

સમધધિન દાન કરી ર મારો ખાલીપો િરી દીિો અનર મનર રકમાથી રા બનાવો છર.

મારો આિાર બની આવી છર, માર િાગ બની આવી છર,

જ મારી ચરના બની આવી છર. ારી પાસર પરમનો મહાસાગર છર

અનર છટા હાથર થા મક હરદર ર એની લહાણી કરી છર. મ ારા પરમનર મહાદાન ગણી

સવીકાયો છર અનર માર જીવન િન ગણ છર. ાર આ મહાદાન આજીવન જ નહહ શાશવ મળર.

ગગાનર સિી મનર ારા આ મહાદાનનો અધિકારી ગણી રહર .

અન ાચક ારોજ

ÃkºkMkuíkwíkw»kkh {ýeÞkh

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 19

આ ખશીનો અણસાર ાદ કરાવર છર તારી

મિાટીની સગધ ાદ કરાવર છર તારી

હાથની લકીરોમિા તારી હાજરી ના જોઈ

આખની ભીનાશ ાદ કરાવર છર તારી

હીચકા પર ઝલતા એ વારો સમિજ છ વાવાઝોડ

પણ ઘડીક ભરની રીસામિણ ાદ કરાવર છર તારી,

જદાઈમિા તારા હાથનો સપશણ જ ા છર?!

તારા ડાબા હાથનો સપશણ જ ાદ કરાવર છર તારી

જદાઈના રદવસો નજીક છર ારર ,

દરવાજા પરના ટકોરા ાદ કરાવર છર તારી.

જો સાથ આપી ના શક હ અતતમિ શાસ સધી

તો એ કસમિો સાથની ાદ કરાવર છર તારી

જીવન એક વતણળ છર તો રડવા મિાટર ા શોધ ખણો,

આ ખણા વગરન જીવન ાદ કરાવર છર તારી.

ÞkË fhkðu Au íkkhe

{kir÷f “rð[kh”

frðíkk Cafe

20 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

કોઈક કતવતા ારની મિનમિા તવચાર લઈ રહી છર.

એક પતત, બીજી પતત, તીજી...

ધીરર ધીરર ખલતી ફલની પાદડીઓની જ રમિ,

કર,

નવી કપળમિાથી ફટત લીલ પાન

જ રમિ ધીરર ધીરર ..

ગાઢ થા છર તરમિ..

મિારી કતવતા પણ ગાઢી થતી જા છર.

પણ,

તર અધરી છર...

પણણ થવા ઘણા પનો તરણર કરવાના છર.

શબદોના મિઝધારમિા કલમિના હલરસર ડબવાન છર.

પાસ, લ, છદ જ રવી ચચળ મિાછલીઓનર પકડવાની છર...

આ બધ કાણ પછી પણ,

જ રમિ મિાણસ કદી સપણણ નથી બની શકતો

તરમિ મિારી કતવતા પણ અધરી રહર છર...

કઈક ઉણપ છર તરમિા..!!

ચૌદશની રાતતના ચદની જ રમિ...!!!

yÃkqýo frðíkk

fýoðe þkn

frðíkk Cafe

શોધવા નથી કોણ આપણા છર,

જ ર આપણા છર; એ ા છર?!

વાદળો નથી તો’ અધાર છર,

જ ર અજવાળ છર; એ ા છર?!

પાદડા નથી છતા એ વક છર,

જ ર લીલ છર; એ ા છર?!

પાણી નથી જા તળાવ છર,

જ ર છલકા છર; એ ા છર?!

“yu õÞkt Au ?!”

nuík÷ ͪÍwðkrzÞk (nuík)

frðíkk Cafe

“yu õÞkt Au ?!”

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 21

જવાનીના ઉબરર આવી મિન મિાગર જારર સાથી,

કોડીલ અનર થનગનત રદલ ાથી રહર બાકી.

સગા સબધી અનર તમિતો સાથર લાગર હવર ઉચાટ,

એક લાઈફ ટાઈમિ ફરનડની જોતા હતા વાટ.

પહરલી નજર મિળતા જ રદલ ધડકન ચકી ગ,

રાત આખી ઊઘ ન આવી ારર પરોઢ થ.

ચાદ લાવીશ કર જાન આપીશ એવા બોલ દીધા,

એકમિરકની સાથર અમિર તાર બાધી લીધા.

એના સહવાસમિા રદલ કહર બસ સમિ થભી જા,

પણ એ જરા દર થા તો એક પળ ગ સમિાન.

સાત જનમિનો સાથ ભલર સાચી વાત હો,

આ જ જનમિમિા પરા કરવા સાત જનમિના કોડ.

સખમિા સાથર હો અનર દખમિા મિારો પડછાો,

એનો હફાળો સપશણ મિનર સવગણન સખ આપનારો.

આજનમિ મિારી સાથર રહરજ ર કરવા આવો પરમિ

મિારી ઉમિર પણ તનર મિળર મિારા લાઈફ ટાઈમિ ફરનડ

zkp. ytrfíkk Ãkt[k÷

frðíkk Cafe

÷kRV xkE{ £uLz

22 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

અમિર તો હજ લગી ભીના ભીના

વાદળ ઓઢીનર જ ઘમા છીએ !

તરસ ના રણનર ધીરર ધીરર

લગીર પલાળતા જ રહા છીએ !

કોક રદ’ કઠણ પવણતની ટોચર ટોચર

વાદળ ફાટી વરસા છીએ !

અમિનર ગમિર ઓઢવો ભરજ રવર રવર

ભલ સમિજી પસતાા છીએ !

ધરતીની વરાળ સમિાવી ધીરર ધીરર

મિીઠ ઝરમિર વરસા છીએ !

નથી ઠોસ કશ બતાવા અહી કણર કણર

તો’ર અમિર મિોટામિસ થા છીએ !

yŠ[íkk Ãktzâk

frðíkk Cafe

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 23

મિનર બસ અહી હાત રહરવા દો.

બસ તવશરષ કોઈ વાત રહરવા દો.

મિારર આ અમિીરી ા જોઈએ?

મિનર તો હજીર પછાત રહરવા દો.

મિનર સસારના મિમિયો નથી ખબર,

દતનાથી જરા બાકાત રહરવા દો.

મિાર અતસતવ છર, બસ એટલી વાત,

ફત એટલી હવર ઓકાત રહરવા દો.

ના સમિતતપટ પર જકડી રાખો મિનર,

ના મિલાકાત કોઇ સાકાત રહરવા દો.

‘કતત’ એકલી જ કાફી મિારા મિાટર હવર,

બસ બીજો બધો પકપાત રહરવા દો.

ઝીદગી પર રહીનર જીવવા દો મિનર,

બસ હવર અન મિલાકાત રહરવા દો.

અગર મિારા પતરો ડખર છર તમિનર;

તો મિીત બાકી બધી રજઆત રહરવા દો.

ડર છર પરમિનો કદરપો તવશાસ ન ભરખર.

આમિાનો બસ હવર ચોકીાત રહરવા દો.

yrûkíkk ¼è

frðíkk Cafe

hnuðk Ëku

24 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

જ ર કરર છર તર પામિર છર,

સારાન સાર ખરાબન ખરાબ તચત સામિર છર.

ન નાખ તન:સાસો ન મિળાનો આજ ર,

ભલર હો અધાર , જો ઉગી રહી સવાર સામિર છર.

કરર રાખ કમિણ , એજ કતણવ તાર છર

છર ત હીરો તનર ઘસવાન કામિ મિાર છર.

ભલર કરર નરહ કદર કોઈ તારી,

મિારી નજરની ત સામિર છર.

મિનર ખબર છર ત કોઈક વાર ાદ કરર છર મિનર,

આ તાર જ ખલલ છર ખાત

તારી રજ ર રજ મિારી સામિર છર

જ ર કરર છર તર પામિર છર

સારાન સાર ખરાબન ખરાબ તચત સામિર છર.

સાસએ ઘરકામિ ધ,

વહન કોર આસ સ !

ડરનચર વાળી ડોશીએ,

લાબી કદન ફોમિણ ભ !

ICU થી પાછ ગ,

ઇલ ઇલ કરતા દીલ મિ !

ટાલીાનર શ તચતા?!

શ ઉગ’ત નર શ ખ !

દાદ અહી લરતીદરતી,

કતવ હોવાન ગમિાન વ !

ÏÞkrík þkkn

frðíkk Cafe

Søkh Ëðu

frðíkk Cafe

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 25

જારર જીવનના કોઈ વળાકર ડગમિગી જાઉ તો,

સાથ તારો ચાહીશ, આપીશનર ત?

તનષફળતાની પરલર પાર ભલરનર મિકામિ હો,

એ દરરો ઓળગવા,

હાથ તારો ચાહીશ, આપીશનર ત?

મિારા સવભાવનો ભાવ તો ત જાણર છર,

નથી રાતો ખટતી, નથી વાતો,

એ રાતોમિા મિારી વાતો સાભળવા,

આખી આખી રાતો જાગીશનર ત?

પામિીશ ખશીઓ તારા દરરક શાસથી,

પણ જો મિૌસમિના તમિજાજની સામિર લથડાઉ તો,

તારા હાથથી સખનો કોતળો ખવડાવીશનર ત?

રદવસો વીતશર; મિરહનાઓ ગજરશર,

ઘડપણમિા પણ તારી હફ ચાહીશ,

ચાહીશ તારો સથવારો, તનભાવીશનર ત?

rn{k÷e þkn

frðíkk Cafe

26 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

મનર પથમ પસક લખી વખ ર અનિવ કરવો થો હો ?

એકચઅલી મિારી પથમિ બર બક એક સાથર પબલીશ થઈ છર જ ર મિારી ફલછાબની કોલમિની ટકી વાતાણઓન કમપાઇલ હત. એ બહ જ ાદગાર અનભવ હતો. એક બલોગર તરીકર બહ સફળ થરલી એ પછી મિનર કોલમિ મિળી. કોલમિ રાઈટર તરીકર સફળ ગઈ ારર એના જ લરખોના પસતકો બના.વાચકોએ ખબ પરમિથી મિારા લખાણનર વધાવ છર નર એમિના અતતમિલવાન પતતભાવો ફોન, ઇમિરલ, બલોગ, પોસટકાડણ...ઠરર ઠરર આપા એ બધા જ તમિતોની એ મિલવાન કોમિરનટસનર મિ મિારા પસતકમિા સથાન આપીનર એમિની બહમિલવાન ાદગીરી મિારા પસતક સાથર જોડી દીધી છર. જોકર આ બધ જ અનાાસર અનર એની જાતર જ થરલ કામિ છર. લખવા તસવા મિ મિાર ફોકસ બીજ ર ા નથી ક એથી જારર પસતક છપાઈનર મિારા હાથમિા આવા એ સમિ ર એક પળ તો મિાની જ ના શકી કર આ સ હકીકત છર ! જોા ના હો એવા સપનાનર શ કહરવા તમિતો ?

લખી વખર મર શ ધવચારો છો ?લખતી વરળા મિારર મિોટાભાગર કશ

તવચારવાન નથી હોત કારણ મિારી લખાણની પોસરસ. આજબાજ કોઇ વાત દરખા કર તરત મિગજમિા એ ‘સરવ’ થઈ જા છર. એ પછી એ ઘટનાના કારણો, તારણો

વગરરર પર તવચાર ચાલ થઈ જા અનર બધ લીઅર થઈ જા પછી લરપટોપ ખોલીનર ટાઈપ કરવા બરસી જાઉ. ભીતરથી ભરપર ભરાઈ જાઉ પછી જ વહરવાન ચાલ થા એટલર વહરણ મિોટાભાગર ા અટકત નથી ઇશરની કપા. મિારી મિચડીનર લખતા મિનર નથી ફાવત. એક સવાભાતવક - નરચરલ ફલો જોઇએ મિારર .

મારા પરરણા સતો કોણ છર ?બહ જ જીદદી વતત છ. સાભળ બધ પણ

જલદી કોઇની વાત એમિ જ ના મિાની લઉ. અનભવ કરવાની ટરવ છર એથી પરરણાસતરોત હ પોતર જ છ. આ મિાટર જો કર મિારર બહ સહન કરવ પડર છર પણ અતર મિારા તારણની, રીઝલટની જવાબદાર હ પોતર. મિારા લખાણર આમિ જ મિનર સતત ઘડી છર નર એની સખત મિજા હો છર. હા, જારર જારર તકલીફની વરળા આવી છર ારર ારર ઇશર મિારી કસોટી કરર છર એમિ તવચારીનર પર જોશથી એનો સામિનો કર છ. આમિ જોવા જઈએ તો તકલીફો મિારો પરરણા સતરોત કહી શકો નર મિારી અદર રહરલ ઇશરી તાકાત મિારી મિદદગાર.

મારી ડીમ સોરી જ રનર મારર લખવી છર પણ કોઈ કારણસર મર લખી નથી શકા?

એક નવલકથા અનર એક પવાસવણણનન

÷ur¾fk: fðrÞºke MLkunk Ãkxu÷Founder: www.cybrari.com

yku¤¾કવધતી સનરહા પ રલ સાથર એક શાધદક મલાકા

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 27

પસતક. આ મિાટર મિારર મિારી જવાબદારીઓથી પરવારીનર બહ બધ રખડવ છર નર બહ બધા અનભવો કરવા છર. એ પછી આ પસતકો લખવા છર. સમિનર મિાન - એના તસવા બીજ કોઇ જ કારણ નહી આ ડીમિ પોજ ર ટસ મિાટર. જોકર મિાર લખવાન ચાલ જ મિારા બલોગ પર ‘ખાલીપો’ નામિની નવલકથાથી થરલ જ રનર મિારા તમિતો જાહનવી, પનમિ, અવની, અલકરશપટરલ, મિારી દીદી જ રનર હ પરમિથી મિોટીબરન કહ છ નર જ ર મિારા એકર એક અકરની સાઇલનટ રીડર છર એ અમિી...આવા તો ઢગલો નામિ છર જ રમિણર મિારી સાથર ટરતલફોતનક ચચાણ, બલોગ પર કોમિરનટ દારા મિારો તવશાસ કામિ વધાયો છર. એ સવથ રદલથી કામિ નજીક છર નર રહરશર.

માર ધપ પસક ?મિાર તપ પસતક જ ર હજી છપા નથી

પણ કોલમિ સવરપર બહ જ સફળ રહ છર એ - મિારી હાતી તારી આસપાસ.

જો મનર શદ વારવાર વાપરવો ગમો હો ો ર કો છર ?

એવ કઈ તવચા નથી. આ તવશર મિારા વાચક તમિતો વધ પકાશ પાડી શકર..કદાચ વહાલીડા, હ...આ હશર.

મર કવધતી ના હો ો શ બનવાન પસદ કર ?

બહ જ મિોટી તબઝનરસ વમિન...( જો કર આ મિાટર હ કામિ કરી જ રહી છ નર ટક

સમિમિા આપની સમિક ‘સાબરી.કોમિ’ નામિની વરબસાઈટ લઈનર આવી રહી પણ છ.)

મારી હાલમાજ ધવમોચન થરલી પસક અધષિારકમાથી આપનર ગમા શરર જણાવશો ?

આ હાથ કક નર ચોખા, વધ શ જોઇએ, આવો! હજી રરસાઈ જવ છર, ફરી ફરીનર મિનાવો ! ગાઉ શ ? મિારી ગાવાની કકા નથી, ગણ તારા હરર ગા સાહરબજી !

એમિાથી એક ફલની પાખડી જ રવી ગઝલ આપણા તવચારાતાના તમિતો સાથર શરર કર છ.

મિહદીમિા એક નામિ લખ છર,

કરવ ખલલર આમિ લખ છર !

પાપણ નીચર વાચી લરજો,

જલદી આવો રામિ લખ છર.

થોડો વરસાદ છર નર ઠડક છર,

બહાર ભીતર બધ મિાદક છર.

સ ણ આડર ધરી હથરળી ત,

એથી થોડી ઘણી ટાઢક છર.

જઈની વરલ બારીએ આવી,

એ જાણર કોઇની ચાહક છર.

કરમિ કહરવ છટર નહી લજજા,

કઇક ઇચછા ઓ મિનમિા નાહક છર.

ઢોલ ા નર કર એક મિરરલી વચા

-નર વગાડર છર કરવો વાદક છર !

શાસ રધા ારર લાગર કર,

આ હવા પણ બહ ભાનક છર !

સાવ સીધા સવાલના ઉતર,

દઈ શકર છર ત એવ બાળક છર.

28 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

પસક પહરમાણ

પસતક તવષર : આ પસતક એક દદટી અનર તરના દદણ તવષર કહર

છર, ડોટર અનર તરમિની સારવાર તવષર છર, નસયો અનર તરમિની

રોજીદી ભાગદોડ તવષર છર. હોતસપટલ અનર તરની તશટિતા તવષર

છર. એક એવી પરમિ કહાની જ રમિા ડોટર એક દદટીની સારવાર

દરમાન પરમિ રોગી બની જા. તરની સારવાર કરવામિા પોતર

કરવો અટવા છર એની સદર રજઆત છર.

ધવમોચન ધવિર :

આ પસતક તપનટ થઈનર મિારી પાસર આવ ારર મિનર એન

મિખ પષ ખબ ગમ. આથી મિ રીતરશ ભાઈનર કહ કર

આન તવમિોચન તો થવ જ જોઈએ. પછી અમિર બનર એ

એવા ઘણા પનો કાણ કર કોઈ સારા સત મિહા પરષ અા

બકન તવમિોચન કરર . રીતરશ ભાઈ તો એક મિરહનાન રોકાણ

પર કરીનર કતાર પણ જતા રહા પણ તરમિના મિનમિા હજી

તવમિોચન વાળી વાત હજી ઠશરલી જ હતી. ા જઈનર

તવમિોચન મિાટર ચકરો ગતતમિાન કાણ. એમિના એક તમિત શી

પાથણરાજ જાડરજા મિહવાની બાજના ગામિ તાજપર રહર.

વાતવાતમિા એમિણર મિોરારી બાપના હાથર બકન તવમિોચન

થઇ શકર કર કરમિ ? એવી વાત કરી. તરમિનર એ વાત નર સહષણ

વધાવી લીધી અનર શીઘરમિ... વાળી નીતત અપનાવી અનર પજ

મિોરારી બાપના હાથર તવમિોચન થા તરવ સટોગ પલરટફોમિણ

બનાવી દીધ.

9મિી ફરબઆરીએ તમિત શી પાથણરાજ જાડરજા અનર તરમિના

ભાઈ કલદીપ ભાઈ અનર વરાજ ડોડીા સાથર મિોરારી

બાપના આશમિર પહોચી ગા.

મિોરારીબાપએ બકન તવમિોચન કરતા એટલ કહ કર “ બકન

શીષણક ખબ ગમ....રીતરશ ભાઈનર શભકામિનાઓ”

rð{ku[Lkheíkuþ {kufkMkýk, fíkkh

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 29

furVÞík {kir÷f “rð[kh” þçË MknkÞ: ykhíke Ãkhe¾

જો કોઈ પથથરો ઉપર ફલ ઉગાડવાની વાત કરત હો, આગનર રાખ કરવાની વાત કરત હો કર પછી એક જ ઘટડર તજદગી જીવવાની વાત કરત હો તો સમિજવ કર એ જીવનની બહ જ મિહામિલી એવી જવાની જીવી રહો છર. જવાની જીવવાની જ રટલી મિજા છર એટલી જ મિદમિસતીથી ગઝલકારોએ એમિના શરરમિા જવાની કહો કર વાનીનર રગીનાતાથી શણગારી છર. ભાગ રજ કોઈ શાર એવો હશર કર, જ રણર આ રગીન શબદલરખ એમિની કોઈ પણ જીવન અવસથામિા થરલ કાવ લરખનમિા ન કરરલ હો.

મિન પતતગ ઉડ ઉડ કરવા લાગર, મિન મિોરલો આબર આવા મિોર જ રમિ મિહરકવા લાગર તો સમિજવ જવાની ફટી. જવાની કહો કર વાની એ એક મિાનતસક વતત કર અવસથા છર જ રનર ઉમિર સાથર કોઈ લરવાદરવા નથી.જ ર સમિનો સદપોગ કરી જાણર, તજદગીની હરએક પણ મિોજથી મિાણી જાણર ટકમિા ઉસાહનો પાણવાચી એટલર વાની.. જવાની. ભલર નર ઈતતહાસ ભણવામિા આળસ હો, પણ ઈતતહાસ રચી જાણર એવો ઉસાહ, કૌશલ, કશળતા હો તર જ સાચી જવાની.

ધજવી જવાની મજા પણ કઇ ઔર હો છરધમજાજ જવાન હો નર વની લરણ બિ હો

- નરરશ ડોડીા

જવાની શબદના ઉપોગથી ઘણી બધી શરર અનર ગઝલો વષયો વીા પછી પણ વાન ન રહા છર. કોઈપણ ઉમિરર કતવ જવાની શબદ પર ગઝલ કર પતત લખર ારર સાચરસાચ એ જવાન થઇ જા છર. વાસતવમિા જવાનીનર કોઈ ઉમિર નથી, એ તો એક મિાત તવચાર છર, ખમિારી છર. ગઝલોના બરતાજ બાદશાહ, શબદર શબદર અમિત રરડીનર લોકોનર એમિના ગઝલથી ઘાલ કરનાર અમિત “ઘાલ”. કોઈ કતવએ કદરતના તનમિોનર ઊધા કરી નાખા હો તો એ આ એક જ કતવ છર. જો મિનોબળ છર, આમિ તવશાસ છર, ભારોભાર સવરદના છર અનર લખ ા સધી જવાન છ એવ દશાણવતો એમિનો એક શરર…

મનર પછી રહા છર, હ કર છ શરખ શાની પર?મહોબ પર, મનોબળ પર, નજર પર, નવજવાની પર,

જો ઊમમીઓ જીધવ છર ો જગ પણ એક દી’ જોશર,બઢાપામા જીવનનર લાવીશ પાછ જવાની પર.

- અમ “ઘાલ”

એવીજ એક ખમિારીભયો શરર અનર જવાનીનર મિાત આપવાનર અમિર થવાની વાત ગઝલકાર શન પાલનપરી કહર છર કર,

કવનરપી જડીબટી અમરાની પણ રાખ છ,નથી પાછી જવાની એ જવાની લઈનર આવો છ.

- શન પાલનપરી

30 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

ાક જવાનીમિા નશાના જામિ લગાવાની વાત કરર છર તો કોઈકનર વહરતી જવાનીની વરદના છર. કોઈક ઘડપણનર પાછ ઠરલવવાની અરજ કરર છર, તો કોઈક જવાનીની રગીનતા હદની ભીતરરથી શોધવાની વાત કરર છર. જવાન ઉમિરની રગીનતામિા તરબોળ કરતી અનર નશામિા ચકચર થઇનર ભાન ભલવાની પતતઓ કતવઓએ ખબ અનોખા અદાઝમિા વત કરી છર. જા ગઝલનર કોઈ રામિ કર રહીમિ સાથર લરવા દરવા નથી એનર બસ જવાનીના જામિની ઇનતરજારી છર. ા એક પતત રચા છર કર,

એક ગઝલ ારા નામની, ના રહીમની ના રામની,મછોના દોરા ફટા અનર ઋઓ આવી જામની,

એક ગઝલ ારા નામની.. - મૌધલક “ધવચાર”

હ પણ જાણ છ કર સનમ મારી જવાની જવાની છર; માનર ા ન માનર, એ ારા રફ જ જવાની છર.સમજા સમજા સમજાઈ જશર નર એક હદન;કોઈ અમસ આકિષણ નથી, ઇશક મારો રહાની છર.

મળી જશર મધજલ િલર હો રાહ અધ કહિન નવર; એના ચીધર ચાલ, ારી લાગણી સાચો સકાની છર.

- નવર મહરા

એવી જ કક જવાનીના નશામિા શબદર શબદર ભીનાશ નર તવચારોમિા જલસાના ઘોડાપરમિા તણાતા જવાનીના નશામિા, પરમિમિા ડબવાની વાત કરતા આરતી પરીખ કહર છર કર,

િારોિાર િીનાશથી અમર િરપર હા,જવાનીના જોશથી મર’ ચકચર હા,જમાનાની શર’ ધવસા કરર કોરા િાકોરસાગરર િળવા બર’ કાિર ઘોડાપર હા.

- આરી પરીખ

તો વળી, ાક મિાદક જવાનીના જોશમિા રોમિરરોમિથી પરમિરગર રગાઈ જવાની વાત...

રોજ જવાની ચઢી ગઈ, સાજ કવારી થિી ગઈ,ઓ, ઓ, ઓ, ઓ... ઘરના દારર મળી રહી,

બસ એક ઈશારર થો હ રગરસીો...- મૌધલક “ધવચાર”

Vuçkúwykhe 2016 rð[khÞkºkk 31

પરમિરગર રગારલો કતવ જીવ હવર ખરરખરો મિઝાો… જાર તો જાતર કહા?!

સરજ કા સવાળી હી, બળી જવાની હી.જાવ કા કહરવાનર વા?

- મૌધલક “ધવચાર”

ઉપરોત બર પતતઓમિા તપતમિાના એક જ ઈશારર રગરતસા થઇનર, તપતમિાના એક મિાત નજરના સપશણથી કવારી સાજ થભતી લાગર છર અનર રોજ ર રોજ ર જવાનીની મિાદકતા વધવાનો અનભવ થા છર તો વળી ારરક આ જ કતવ હદનર મિાશકાના શક અનર હકની વરદનાથી કટક ભરી સરજ પર જવાની બળવાની વરદનાની વથા છર.

ઘડપણના ઉબરર પહોચરલ મિન જવાનીનર અરજ કરર છર કર, હવર ત પાછી વળી જા, કઈ થઇ શકર તરમિ નથી. કારણ કર ઘડપણન ઘર મિાર આવી રહ છર, શી અતવનાશ વાસની ખબ ભાવવાહી પતત,

કહ છ જવાનીનર, પાછી વળી જા,કર ઘડપણન ઘર માર આવી ગ છર.મનનર ન ગમ ઘડપણન ડહાપણ,

પણ; ન ાર સગપણ િલાવી રહ છર. _અધવનાશ વાસ

અનર એ જ ગઝલમિા બીજી એક પતતમિા મિહોબબતનર જનમિોજનમિનો હક છર એમિ ખમિારીથી કહર છર છતા ઘડપણની મિાફી મિાગીનર થોડો વધારર સમિ જવાનીનો સવાદ મિાણવાની અરજી કરર છર.

મહોબ ો મારો હક છર જનમનો,સાકી હો નર રહો છ સનમનો,ઘડપણનર કહ છ કર માફી દઇ દર,

મહોબથી મજનર િઇ ફાવી ગ છર.- અધવનાશ વાસ

સાચર જ ડગરાનર પણ ઝકાવી દર અનર સકી નદીઓનર પણ ખળખળ વહરતી રોકી દર તરવો તમિજાજ લોકો જવાનીમિા ધરાવર છર અનર એવો જ તમિજાજ ગઝલકાર સપરરર એમિના શરર ગઝલોમિા કડારર છર.

શીમિદ રાજચદ એ કહ છર, “રપ મિરલ થા, પણ સવરપ ારર મિરલ ન થા. ન રપ રહરગા ન જવાની રહરગી. ઇસ દતના મિ સરફણ તરરી કહાની રહરગી... આજ ર નથી રાજા કર નથી નતણકી. છોડ બરટા, આ કાાની મિાા. ત એવા કમિયો કરીનર જા કર ઈશર પણ તારી આતરતાપવણક રાહ જોતો હો…”

32 rð[khÞkºkk Vuçkúwykhe 2016

yûkh yLktík Au- {kir÷f “rð[kh”

[email protected], [email protected]