Kolegji Biznesi

Ndërmarrësia dhe ndërmarrësi si krijues

të bizneseve të vogla dhe të mesme

Ligjëruesi: besart hajrizi

• Ligjërim interaktiv

• Prezentime të shkurta

• Diskutime

• Feedback kualitativ

• Ushtrime

• Shembuj relevantë

• Sugjerime dhe rekomandime

Ndërmarrësia dhe Strategjia Afariste

Objektivat e ditës së parë

• Historiku dhe roli i ndërmarrësisë

• Cka nënkuptojmë më ndërmarrësi

• Kush është ndërmarrësi

• Testi i vetive ndërmarrëse

Historiku i Ndërmarrësisë

Fjala ndërmarrësi ka origjinë franceze entreprendre që do të thotë të ndërmarrish dicka

Kjo fjalë fillon shpesh të përdoret gjatë shekullit XIX, për të përshkruar:

Personat që ndërmarrin rezik

Vendimarrësit

Personat e dhënë pas pasurisë…

Schumpeter e konsideron ndërmarrësinë si inovator, reformator të mënyrës aktuale të prodhimit, agjentë të ndryshimit

Kush është ndërmarrësi?

Personi që krijon ndërmarrjen e re duke u ballafaquar me rrezik dhe pa siguri, për të arritur profitin e dëshiruar duke identifikuar mundësitë e reja dhe angazhuar resurset e

nevojshme

Ndërmarrësia

Ndërmarrësia ka të bëjë me ata që guxojnë të ëndërrojnë dhe tentojnë që ëndërrat e tyre t’i realizojnë.

Ndërmarrësia është proces i krijimit të gjërave të reja me vlerë, duke përkushtuar kohën/resurset/, supozuar rrezikun dhe pranuar shpërblimin e merituar.

Procesi Ndërmarrës

• Identifikimi i mundësive (brainstorm, focus group, networking, first mover advantage)

• Vlerësimi i mundësive (hartimi i biznes planit)

• Shfrytëzimi i mundësive

Përparësitë e ndërmarrësisë

• Pavarësia personale

• Krenaria e ndërtimit të së resë

• Liria e kontrollit mbi ardhmërinë

• Shpërblimi financiar

Të metat e ndërmarrësisë

•Pasiguria në të ardhmen

•Rreziku i humbjes së tërë kapitalit

•Orari i zgjatur i punës

•Cilësia e ulët e jetës derisa biznesi të jetë themeluar

•Përgjegjësia e plotë

Tema e Dytë - Objektivat

• Metoda Brainstorming

• Gjenerimi dhe zgjedhja e idesë për biznes

• Filtrimi Macro dhe Micro

• Parametrat më relevant gjatë zgjedhjes se idesë për biznes

Idea për Biznes dhe Ndërmarrësi

++

+

0

-

Mirë Keq

Mirë

Keq

Ndërmarrësi

Idea

Probabiliteti për sukses

Gjenerimi i idesë për biznes - Brainstorming

Brainstorming ështe një ndër metodat kreative të gjenerimit të ideve në grup.

Principi kryesor i brainstorming qëndron në eliminimin e të gjitha kufizimeve gjatë procesit të të menduarit, në mënyrë që të krijojmë sa më shumë ide.

Pse perdoret Brainstorming?

Brainstorming mund të:

– Anashkalojë mënyrat tradicionale të të menduarit dhe qasjes ndaj problemit

– Krijojë mënyra të reja të të menduarit

– Krijojë një ambient për krijimin e ideve të reja

– Zvogëlojë mundësinë e refuzimit të ideve të reja

– Ndihmojë dhe inkurajojë punën grupore

Rregullat e Brainstorming

• Cdo ide është valide, nuk ka ide të keqe

• Krijoni sa më shume ide që është e mundshme – lejoni imagjinatën dhe kreativitetin të ju udhëheq.

• Merrni sygjerime nga sa ma shumë persona…sasia është me rëndësi dhe jo cilësia

• Pjesëmarrësit nuk mund të largohen jashtë dhomës gjatë sesionit të brainstorming

• Zgjedhni liderin (fasilitatorin) detyra e të cilit ështe të shkruaj cdo gjë që ofrohet nga ana e pjesëmarrësve.

• Identifiko idenë më premtuese.

Origjina – Burimi i ideve

• Roger Sperry psikobiolog - Hartues i teorisë mbi pjesën e majtë dhe të djathtë të trurit

• Pjesa e majtë: Objektive Analitike Logjike

• Majtë = Logjike

• Pjesa e Djathtë: Subjektive, Intuitive kreative

• Djathtë = Kreativitet

Gjenerimi i ideve

Të menduarit Logjik:

Metodë e të menduarit të arsyeshëm dhe e bazuar mbi përvojen paraprake

Të menduarit Lateral:

Metodë e të menduarit e cila implikon ndryshimin e konceptit dhe perceptimeve…ka të bëjë më arsyen e cila nuk është menjëherë evidente

Gjenerimi i ideve në NESTLE

ÇKA NESE ÇOKOLLADEN NUK E PERDORIM PER NGRENJE?!?!?!

1. Çokollada ka aromë

2. Çokollada është e pasur më energji

3. Çokollada shkrihet në 35 gradë

4. Kur ështe në trajtë solide është mjaf e fortë

Zgjedhja e idesë për Biznes

100 – 1.000 ide

5-10 ide

3-5 ide

Makro Filteri

Mikro Filteri

Idea fituese

Brainstorming

Tema 3, Objektivat

• Të kuptuarit e SWOT Analizës

• Si të përdoret SWOT Analiza

• SWOT-i fillestar i idesë afariste

ë

SWOT Analiza

• Bërja e analizës së brendshme:

– Qëllimi është qe të identifikohen asetet, resurset, aftësitë, dhe proceset, që përbëjnë fuqitë apo dobësitë e ndërmarrjes.

• Vlerësimi i ambientit të jashtëm

– Qëllimi është që idetifikohen ato ecuri në ambientin e jashtëm të ndërmarrjes të cilat paraqesin mundësi apo kërcënime për ndëmarrjen tonë.

SWOT Analiza

Pozitive Negative

(S) – Anët e

fuqishme

(W) – Anët e dobëta

Të

bre

nd

sh

me

•

•

•

•

(О) – Мundësitë (Т) – Kërcënimet

Të ja

sh

tme

•

•

•

•

Fuqitë e SWOT Analizës

▶ Fuqitë janë ata faktorë të brendshëm të ndërmarrjes që neve na sigurojnë aftësi konkurruese.

▶ Ato duhet të maksimizohen në mënyrë që të ruhet aftësia konkurruese e ndërmarrjes.

Dobësitë e SWOT Analizës

▶ Dobësitë janë fatkorët që ndërmarrjes tonë i mungojnë.

▶ Mungesa e këtyre faktorëve na pamundëson operimin efikas dhe konkurrues.

▶ Dobësitë duhet të eliminohen, minimizohen ose së paku të neutralizohen.

SWOT Analiza Mundësitë dhe Kërcënimet

▶ Këto janë faktorë të jashtëm në të cilat nuk ka kontrollë, dhe që mund të ndikojnë pozitivisht apo negativisht në ndërmarrjen tonë.

▶ Janë ndryshime të përgjithshme në ambientin politik shoqëror social, ekonomik…

▶ Mundësitë janë faktorët pozitiv dhe të

përshtatshëm nga rrethina të cilat ndërmarrësi duhet t’i shfrytëzojë.

▶ Ato mund të jenë aksione të cilat ndërmarrja ka mundësi t’i ndërmerr në mënyrë që të përmirësojë performancën dhe të shtojë fitimin.

SWOT Analiza Mundësitë

SWOT Analiza Rreziqet

• Rreziqet janë faktorë të jashtëm të papërshtatshëm të rrethinës.

• Ato janë fushat në të cilat ndërmarrja është në veçanti e prekshme nga pikpamja e pozitës konkurruese.

• Rreziqet dallohen prej dobësive nga fakti se ato janë jashtë kontrollit të

ndërmarrësit.

SWOT analiza

S: Përparësitë W : Dobësitë

Fuqia e aftë punëtore Lokacioni i mirë Shpezimet e ulëta Partnerët strategjik Shërbimet për

konsumatorët Tradita ...

Shkathtësitë e pamjaftueshme menaxheriale

Mungesa e përvojës Dizajni i dobët Motivimi i dobët Konfliktet e brendshme

midis të punësuarve ...

O: (Mundësitë, shansat) T ( kërcnimet, rreziqet)

- Rritja e nivelit të konsumit dhe e GDP

- Ndërtimi i infrastrukturës - Marrëveshjet e tregtisë së

lirë - Veprimi i shtetit ligjor ...

- Rritja e taksave - Inflacioni - Pasiguria - Tensionet sociale e

politke - Kriza /recesioni

ekonomik

Rregullat për një SWOT analizë të sukseshme

▶ Bëhuni real rreth fuqive dhe dobësive

▶ Analiza duhet të theksojë pozitën tuaj aktuale dhe ku dëshironi të arrini në të ardhmen

▶ Gjithmonë analizoni duke pasur parasysh konkurrentin tuaj

▶ SWOT analiza duhet të jetë e qartë, e shkurtë dhe precize.

▶ Mbani mend: SWOT analiza është proces subjektiv.