komiks mlodzi ebook 03 - europa · kodeks zdrowego ˝ycia rafa∏ bàkowicz i micha∏ lebioda...
TRANSCRIPT
Europejski kodeks walki z rakiem
I. Prowadzàc zdrowy styl ˝ycia, mo˝na poprawiç ogólny stan zdrowiai zapobiec wielu zgonom z powodu nowotworów z∏oÊliwych
1. Nie pal. JeÊli palisz, rzuç! JeÊli jeszcze nie rzuci∏eÊ, nie pal przy niepalàcych.2. Wystrzegaj si´ oty∏oÊci.3. Bàdê codziennie aktywny ruchowo, uprawiaj çwiczenia fizyczne.4. Spo˝ywaj wi´cej warzyw i owoców: jedz co najmniej 5 porcji dziennie.
Ogranicz spo˝ycie produktów zawierajàcych t∏uszcze zwierz´ce.5. Nie pij; jeÊli pijesz alkohol – piwo, wino lub napoje wysokoprocentowe –
ogranicz jego spo˝ycie: m´˝czyêni do dwóch porcji* dziennie, kobiety dojednej porcji dziennie.
6. Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie s∏oneczne. Szczególnie chroƒdzieci i m∏odzie˝. Osoby majàce sk∏onnoÊç do oparzeƒ s∏onecznych powinnyprzez ca∏e ˝ycie stosowaç Êrodki chroniàce przed s∏oƒcem.
7. Przestrzegaj ÊciÊle przepisów dotyczàcych ochrony przed nara˝eniem na znanesubstancje rakotwórcze. Przestrzegaj zaleceƒ krajowych oÊrodków ochronyradiologicznej.
8. Bierz udzia∏ w programach szczepieƒ ochronnych przeciwko wirusowemuzapaleniu wàtroby typu B.
II. Programy ochrony zdrowia publicznego, mogàce zapobiegaçrozwojowi nowotworów lub zwi´kszyç szanse ich wyleczenia
9. Kobiety po 25. roku ˝ycia powinny uczestniczyç w badaniach przesiewowychw kierunku raka szyjki macicy.
10. Kobiety po 50. roku ˝ycia powinny uczestniczyç w badaniach przesiewowychw kierunku raka piersi.
11. Kobiety i m´˝czyêni po 50. roku ˝ycia powinni uczestniczyç w badaniachprzesiewowych w kierunku raka jelita grubego.
* Porcja alkoholu to 10 g czystego alkoholu. Jest to równowartoÊç 1 kieliszka wódki, 1 ma∏ego piwa lub1 kieliszka wina.
www.mz.gov.pl
9 788388 681868
ISBN 978-83-88681-86-8
Komiks_mlodzi_okladka v1.4 03/11/2011 14:08 Page 2
Kodekszdrowego ˝ycia
Rafa∏ Bàkowicz i Micha∏ Lebioda
Warszawa 2011
Komiks_mlodzi i dorosli v1.5 03/11/2011 13:56 Page 1
Scenariusz: Micha∏ Lebioda
Rysunki: Rafa∏ Bàkowicz
Copyright © by Rafa∏ Bàkowicz
All rights reserved
ISBN: 978-83-88681-86-8
Zadanie Prewencja pierwotna nowotworów jest finansowane przez Ministerstwo Zdrowiaw ramach Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych.
Realizator zadania: Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Sk∏odowskiej Curie, Warszawa 2011
Komiks_mlodzi i dorosli v1.5 03/11/2011 13:56 Page 2
Komiks_mlodzi i dorosli v1.5 03/11/2011 13:56 Page 3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
Europejski kodeks walki z rakiem
I. Prowadzàc zdrowy styl ˝ycia, mo˝na poprawiç ogólny stan zdrowiai zapobiec wielu zgonom z powodu nowotworów z∏oÊliwych
1. Nie pal. JeÊli palisz, rzuç! JeÊli jeszcze nie rzuci∏eÊ, nie pal przy niepalàcych.2. Wystrzegaj si´ oty∏oÊci.3. Bàdê codziennie aktywny ruchowo, uprawiaj çwiczenia fizyczne.4. Spo˝ywaj wi´cej warzyw i owoców: jedz co najmniej 5 porcji dziennie.
Ogranicz spo˝ycie produktów zawierajàcych t∏uszcze zwierz´ce.5. Nie pij; jeÊli pijesz alkohol – piwo, wino lub napoje wysokoprocentowe –
ogranicz jego spo˝ycie: m´˝czyêni do dwóch porcji* dziennie, kobiety dojednej porcji dziennie.
6. Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie s∏oneczne. Szczególnie chroƒdzieci i m∏odzie˝. Osoby majàce sk∏onnoÊç do oparzeƒ s∏onecznych powinnyprzez ca∏e ˝ycie stosowaç Êrodki chroniàce przed s∏oƒcem.
7. Przestrzegaj ÊciÊle przepisów dotyczàcych ochrony przed nara˝eniem na znanesubstancje rakotwórcze. Przestrzegaj zaleceƒ krajowych oÊrodków ochronyradiologicznej.
8. Bierz udzia∏ w programach szczepieƒ ochronnych przeciwko wirusowemuzapaleniu wàtroby typu B.
II. Programy ochrony zdrowia publicznego, mogàce zapobiegaçrozwojowi nowotworów lub zwi´kszyç szanse ich wyleczenia
9. Kobiety po 25. roku ˝ycia powinny uczestniczyç w badaniach przesiewowychw kierunku raka szyjki macicy.
10. Kobiety po 50. roku ˝ycia powinny uczestniczyç w badaniach przesiewowychw kierunku raka piersi.
11. Kobiety i m´˝czyêni po 50. roku ˝ycia powinni uczestniczyç w badaniachprzesiewowych w kierunku raka jelita grubego.
* Porcja alkoholu to 10 g czystego alkoholu. Jest to równowartoÊç 1 kieliszka wódki, 1 ma∏ego piwa lub1 kieliszka wina.
www.mz.gov.pl
9 788388 681868
ISBN 978-83-88681-86-8
Komiks_mlodzi_okladka v1.4 03/11/2011 14:08 Page 2