Korpus Ochrony Pograniczahttps://kop.ipn.gov.pl/kop/historia/geneza-i-struktura/8716,Geneza-i-struktura.html2021-02-09, 20:27

Podziel się Geneza i struktura

Odzyskanie niepodległości w listopadzie 1918 r. byłomomentem przełomowym w historii Polski. Nie oznaczało tojednak końca zmagań o kształt i bezpieczeństwo państwa.Jednym z pilnych problemów było zapewnienie spokoju nawschodnich rubieżach. Długość granicy i jej specyfika,wielonarodowy tygiel ludności, a szczególnie sąsiedztwowrogo ustosunkowanego do Polski systemukomunistycznego stawiało przed różnymi formacjamiszereg złożonych zadań, z którymi nie zawsze były w staniesię uporać. Bandyckie rajdy i akcje dywersyjne częstoinspirowane z Kremla powodowały stałe napięcia iniestabilność pogranicza. Apogeum antypolskich działań naKresach Wschodnich przypadło latem 1924 roku, kiedy to wnocy z 3/4 sierpnia ponad 100 osobowa sowiecka grupadywersyjna napadła, opanowała a następnie obrabowałaprzygraniczną miejscowość Stołpce.

„ Dla wszystkich nie ulegało to wątpliwości, że głównesprężyny działające znajdowały się po za granicami Polski.Jednocześnie wśród ludności miejscowej urabiano sobie dlatakich wypadów tajnych sojuszników, którzy dawali wszelkąpomoc w drodze, kryjówki na postojach i którzy wzmacnialiszeregi napastujących. Obok tak zorganizowanej akcji,mającej swe źródło poza granicami Polski i noszącejcharakter polityczny, rozpanoszyła się na kresach akcjaczysto bandycka lokalna. Potworzyli się prowodyrzy bandrozbójniczych, siejący postrach i nie dający się uchwycić. …Latem 1924 opinia całego kraju wstrząśnięta zostałabezczelnością i powodzeniem szeregu napadów banddywersyjnych. Najsłynniejszy był napad na Stołpce,najbardziej upokarzający był napad na wojewodęDownarowicza”.

W. Grabski Dwa lata pracy u podstaw państwowości naszej(1924 – 1925), Warszawa – Rzeszów 2003, s. 115, 116.

Ogółem w 1924 r. doszło do ponad 200 większych napadówbandyckich i aktów dywersji na kresach wschodnich II RP.

Wydarzenia te odbiły się szerokim echem w tytułachprasowych. Wspólna Sprawa nr 29 z dnia 9 VIII 1924, s. 2,„Napad na Stołpce”; Kurier Warszawski nr 311 z 6 XI 1924,s. 13, „Napad na pociąg pod Leśną”; Kurier Warszawski nr269 z 25 IX 1924, s. 3, „Napad na pociąg”. Pisały o tymrównież: „Kurier Wileński” (1924, nr 34 z 5 sierpnia),„Gazeta Warszawska” (1924, nr 216 z 8 sierpnia), „PolskaZbrojna” (1924, nr 226 z 18 sierpnia). Rozmach ataków,ofiary śmiertelne, a szczególnie pogłębiająca sięniestabilność sytuacji polityczno-gospodarczej Kresów,przyspieszył podjęcie decyzji o umocnieniu wschodniejgranicy państwa. W dniach 21-22 sierpnia 1924 r., w Spalena posiedzeniu Politycznego Komitetu Rady Ministrówrządu Władysława Grabskiego, w obecności prezydentaRzeczypospolitej Polskiej Stanisława Wojciechowskiego nawniosek ministra spraw wojskowych gen. dyw. WładysławaSikorskiego i ministra spraw wewnętrznych ZygmuntaHübnera podjęto uchwałę o utworzeniu korpusugranicznego mającego zaprowadzić długo oczekiwanyspokój i skutecznie chroniącego zimie wschodnie II RP.Rozkazem ministra spraw wewnętrznych z dnia 12 września1924 r. powołano do życia Korpus Ochrony Pogranicza,który został zorganizowany jako formacja graniczna ocharakterze wojskowym. Personalnie, organizacyjnie,operacyjnie i wyszkoleniowo KOP podlegał MinisterstwuSpraw Wojskowych natomiast pod względem budżetuMinisterstwu Spraw Wewnętrznych. Dla nowo powstałejFormacji zaplanowano starannie dobraną kadrę oficerskąjak i ściśle określony narodowo skład żołnierzy. EtatowoKorpus miał liczyć 27 687 żołnierzy, podoficerów i oficerów.Pierwszym dowódcą formacji został mianowany gen. bryg.Henryk Minkiewicz.

Schemat organizacyjny korpusu obejmował: dowództwowraz ze sztabem i służbami specjalnymi, brygady ochronypogranicza, kompanie i strażnice jako najmniejsze jednostkiorganizacyjne. Pierwsze posterunki na najbardziejzagrożonych odcinkach granicznych wschodnichwojewództw: wołyńskiego, poleskiego i nowogródzkiego(docelowo na całej długości pogranicza z ZSRR, Łotwą,Litwą, częściowo w Prusach Wschodnich i Rumunii – razemprawie 2335 km) KOP przejął już pod koniec października1924 r.

Rozkaz dziennyRozkaz dziennyRozkaz dziennyRozkaz dziennynr 1 do żołnierzynr 1 do żołnierzynr 1 do żołnierzynr 1 do żołnierzy

Opcje strony

OkładkaOkładkaOkładkaOkładkainstrukcji Sztabuinstrukcji Sztabuinstrukcji Sztabuinstrukcji SztabuGeneralnegoGeneralnegoGeneralnegoGeneralnegoWojska PolskiegoWojska PolskiegoWojska PolskiegoWojska PolskiegookreślającejokreślającejokreślającejokreślającejorganizacjęorganizacjęorganizacjęorganizacjęKorpusu OchronyKorpusu OchronyKorpusu OchronyKorpusu OchronyPograniczaPograniczaPograniczaPogranicza

InstrukcjaInstrukcjaInstrukcjaInstrukcjaokreślającaokreślającaokreślającaokreślającastrukturęstrukturęstrukturęstrukturęorganizacyjnąorganizacyjnąorganizacyjnąorganizacyjnąKOPKOPKOPKOP

InstrukcjaInstrukcjaInstrukcjaInstrukcjaokreślającaokreślającaokreślającaokreślającastrukturęstrukturęstrukturęstrukturęorganizacyjnąorganizacyjnąorganizacyjnąorganizacyjnąKOPKOPKOPKOP

WniosekWniosekWniosekWniosekMinistrów SprawMinistrów SprawMinistrów SprawMinistrów SprawWewnętrznych iWewnętrznych iWewnętrznych iWewnętrznych iWojskowych wWojskowych wWojskowych wWojskowych wsprawiesprawiesprawiesprawieformowaniaformowaniaformowaniaformowaniadalszychdalszychdalszychdalszychoddziałów dlaoddziałów dlaoddziałów dlaoddziałów dlaKorpusu OchronyKorpusu OchronyKorpusu OchronyKorpusu OchronyPogranicza,Pogranicza,Pogranicza,Pogranicza,Warszawa, 1925Warszawa, 1925Warszawa, 1925Warszawa, 1925r.r.r.r.

Dalszy ciągDalszy ciągDalszy ciągDalszy ciągwnioskuwnioskuwnioskuwniosku

KOP z 23KOP z 23KOP z 23KOP z 23październikapaździernikapaździernikapaździernika1924 r.1924 r.1924 r.1924 r.

Ministrów SprawMinistrów SprawMinistrów SprawMinistrów SprawWewnętrznych iWewnętrznych iWewnętrznych iWewnętrznych iWojskowych wWojskowych wWojskowych wWojskowych wsprawiesprawiesprawiesprawieformowaniaformowaniaformowaniaformowaniadalszychdalszychdalszychdalszychoddziałów dlaoddziałów dlaoddziałów dlaoddziałów dlaKorpusu OchronyKorpusu OchronyKorpusu OchronyKorpusu OchronyPogranicza,Pogranicza,Pogranicza,Pogranicza,Warszawa, 1925Warszawa, 1925Warszawa, 1925Warszawa, 1925r.r.r.r.