KOSZTY BIUROKRACJI W POLSCE NA TLE INNYCH KRAJÓW UE

KAROL BŁAŻEJEWSKI

CZARNA LISTA BARIER LEWIATANA

PKPP Lewiatan jak co roku także w 2007 r. wydał „Czarną listę barier biznesu”. Możemy w niej wyczytać, że najpoważniejszymi barierami w prowadzeniu przedsiębiorstw są: wysokie pozapłacowe koszty pracy, brak elastycznych rozwiązań prawnych dotyczących zatrudnienia, nadmierne obowiązki biurokratyczne, bariery w inwestycyjnym procesie budowlanym, brak jednego okienka do rejestracji działalności gospodarczej.

PO CO ISTNIEJE BIUROKRACJA?

W każdym systemie politycznym oprócz władzy ustawodawczej, sądowniczej, i wykonawczej istotną rolę w dziedzinie gospodarki odgrywają biurokraci. W tradycji anglosaskiej obok znaczenia łączącego biurokrację z brakiem ekonomicznej efektywności oraz z przewlekłym systemem procedur związanych z podejmowaniem decyzji, ma jeszcze inną treść. Jest to złożony system administracyjny, składający się z wyspecjalizowanych agencji publicznych o określonym miejscu w systemie kompetencyjnym władzy państwowej . W tym pozytywnym sensie biurokracja charakteryzuje się hierarchicznością, ustalonymi procedurami podejmowania decyzji oraz określonymi stosunkami podległości służbowej. Jest zatem dopełnieniem systemu politycznego składającego się z konstytucyjnych organów władzy, pełniąc funkcje pomocnicze wobec tych organów, świadcząc usługi na ich rzecz oraz przejmując niekiedy część ich kompetencji wykonawczych oraz regulacyjnych. Z kolei organy władzy publicznej nabywają usługi biurokratów przy opracowywaniu i wykonywaniu aktów prawnych. Przekazują im zadania odnośnie dostarczania określonych usług publicznych oraz delegują niektóre uprawnienia w zakresie regulacji, zapewniając określony budżet.

RAPORT DOING BUSINESS 2007

Bank Światowy co roku przedstawia raport o łatwości prowadzenia działalności gospodarczej w większości krajów na świecie( w 2007 roku raport obejmował 175 państw przy 192 członkach ONZ). Na współczynnik łatwości prowadzenia działalności( ease of doing business) składają się następujące czynniki: rozpoczęcie działalności, załatwianie licencji, zatrudnienie, rejestrowanie własności, zdobywanie kredytu, ochrona inwestorów, płacenie podatków, handel międzynarodowy, narzucanie kontraktów oraz zamykanie działalności.

WSPÓŁCZYNNIK ŁATOWOŚCI PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

KRAJ WSPÓŁCZYNNIK ŁATWOŚCI PROWADZZENIA DZIAŁALNOŚCI

AUSTRIA 30

BELGIA 24

BUŁGARIA 54

CZECHY 52

DANIA 7

ESTONIA 17

FINLANDIA 14

FRANCJA 35

NIEMCY 21

GRECJA 109

WĘGRY 66

IRLANDIA 10

WŁOCHY 82

ŁOTWA 24

LITWA 16

HOLANDIA 22

POLSKA 75

PORTUGAL 40

RUMUNIA 49

SŁOAWCJA 36

SŁOWENIA 61

HISZPANIA 39

SZWECJA 13

WLK.BRYT 6

ROZPOCZĘCIE DZIAŁALNOŚCI

Jak łatwo można rozpocząć działalność, czyli ile procedur trzeba wypełnić, ile czasu oczekuje się na weryfikację oraz jaki jest koszt rzeczywisty rozpoczęcia działalności.

KRAJ PROCEDUR CZAS KOSZT RANKING

AUSTRIA 9 29 5.6 74

BELGIA 4 27 5.8 37

BUŁGARIA 9 32 7.9 85

CZECHY 10 24 8.9 74

DANIA 3 5 0.0 14

ESTONIA 6 35 5.1 51

FINLANDIA 3 14 1.1 18

FRANCJA 7 8 1.1 12

NIEMCY 9 24 5.1 66

GRECJA 15 38 24.2 140

WĘGRY 6 38 20.9 87

IRLANDIA 4 19 0.3 6

WŁOCHY 9 13 15.2 52

ŁOTWA 5 16 3.5 25

LITWA 7 26 2.8 48

HOLANDIA 6 10 7.2 38

POLSKA 10 31 21.4 114

PORTUGAL 8 8 4.3 33

RUMUNIA 5 11 4.4 7

SŁOAWCJA 9 25 4.8 63

SŁOWENIA 9 60 9.4 98

HISZPANIA 10 47 16.2 102

SZWECJA 3 16 0.7 20

WLK.BRYT 6 18 0.7 9

ZAŁATWIANIE LICENCJI

KRAJ PROCEDUR CZAS KOSZT RANKING

AUSTRIA 14 195 79.1 50

BELGIA 15 184 61.8 48

BUŁGARIA 22 226 270.5 140

CZECHY 31 271 14.5 110

DANIA 7 70 67.8 6

ESTONIA 13 117 34.3 13

FINLANDIA 17 56 108.0 35

FRANCJA 10 155 75.0 26

NIEMCY 11 133 89.1 21

GRECJA 17 176 68.8 55

WĘGRY 25 212 260.0 143

IRLANDIA 10 181 22.2 20

WŁOCHY 17 284 142.3 104

ŁOTWA 22 152 36.3 65

LITWA 14 151 18.2 23

HOLANDIA 18 184 137.6 80

POLSKA 25 322 85.6 146

PORTUGAL 20 327 60.3 115

RUMUNIA 17 242 332.6 116

SŁOAWCJA 13 272 17.1 47

SŁOWENIA 14 207 122.2 63

HISZPANIA 11 277 65.7 53

SZWECJA 8 116 115.3 17

WLK.BRYT 19 115 68.9 46

Załatwianie licencji rozumiemy jako ilość procedur, czas spędzony w urzędach oraz koszt jaki przedsiębiorca poświęca na wybudowanie magazynu, domu handlowego (składu). Zawierają się z tym opisie wszelkie licencje, pozwolenia, wymagane inspekcje i zawiadomienia. Do opisu tego współczynnika użyto następujących miar: ilość wszystkich procedur jakie należy wykonać aby otworzyć skład, średni czas poświęcany na jedną procedurę oraz oficjalny koszt każdego postępowania rozumiany jako procent dochodu per capita.

REJESTRACJA WŁASNOŚCI

Temat bada kroki, czas i koszt obejmujący rejestrację własności. Przyjmuje się standardowy przypadek przedsiębiorcy chcącego zakupić ziemię bądź budynek w największym mieście. Własność była wcześniej zarejestrowana oraz nie ma problemu z określeniem właściciela. Kroki są rozumiane jako ilość procedur potrzebna do zarejestrowania własności, czas spędzony na kompletowaniu wszystkich procedur oraz koszt jako procent wartości własności.

KRAJ PROCEDUR CZAS KOSZT RANKING

AUSTRIA 3 32 4.5 28

BELGIA 7 132 12.8 158

BUŁGARIA 9 19 2.3 65

CZECHY 4 123 3.0 58

DANIA 6 42 0.6 36

ESTONIA 3 51 0.7 23

FINLANDIA 3 14 4.0 15

FRANCJA 9 183 6.8 160

NIEMCY 4 40 4.5 42

GRECJA 12 23 3.8 94

WĘGRY 4 78 11.0 103

IRLANDIA 5 38 10.3 80

WŁOCHY 8 27 0.9 53

ŁOTWA 8 54 2.0 82

LITWA 3 3 0.7 3

HOLANDIA 2 5 6.2 20

POLSKA 6 197 2.0 86

PORTUGAL 5 81 7.4 98

RUMUNIA 8 150 1.9 114

SŁOAWCJA 3 17 0.1 5

SŁOWENIA 6 391 2.0 97

HISZPANIA 3 17 7.2 33

SZWECJA 1 2 3.0 7

WLK.BRYT 2 21 4.1 19

ZDOBYCIE KREDYTU

Temat zasadniczo dotyczy dwóch kwestii: archiwum informacji kredytowych oraz efektywność zabezpieczeń kredytowych i praw upadłościowych ułatwiające zaciąganie kredytu. Składa się z 4 statystyk:

indeks( 0-10), który mierzy stopień zabezpieczeń kredytowych i praw upadłościowych ułatwiające zaciąganie kredytu.

Indeks informacji kredytowej, który mierzy zasady zasięg, dostęp oraz jakość informacji kredytowych.

Publiczna rejestracja zabezpieczeń kredytowych mierzona w odsetku dorosłej populacji

Prywatne biura zabezpieczeń kredytowych mierzone w odsetku dorosłej populacji

KRAJ I. ZABEZP I.INFORM PUB PRYW RANKING

AUSTRIA 5 6 1.2 39.9 21

BELGIA 5 4 56.2 0.0 48

BUŁGARIA 6 4 20.7 B.D 33

CZECHY 6 5 3.5 51.0 21

DANIA 8 4 0.0 11.5 13

ESTONIA 4 5 0.0 18.2 48

FINLAND 6 5 0.0 14.9 21

FRANCJA 5 4 12.3 0.0 48

NIEMCY 8 6 0.5 93.9 3

GRECJA 3 4 0.0 37.5 83

WĘGRY 6 5 0.0 5.9 21

IRLANDIA 8 5 0.0 100.0 7

WŁOCHY 3 5 7.0 67.8 65

ŁOTWA 8 4 1.9 0.0 13

LITWA 4 6 4.2 7.2 33

HOLANDIA 7 5 0.0 68.9 13

POLSKA 4 4 0.0 38.1 65

PORTUGA 4 4 72.0 9.1 65

RUMUNIA 4 5 2.6 5.5 48

SŁOAWC 9 3 1.0 45.3 13

SŁOWENI 6 3 2.9 0.0 48

HISZPANI 5 6 44.9 7.4 21

SZWECJA 6 4 0.0 100.0 33

WLK.BRYT 10 6 0.0 86.1 1

PŁACENIE PODATKÓW

Ten dział raportu poświęcony jest podatkom i obowiązkowym świadczeniom jakie przedsiębiorstwo musi uiścić na rzecz państwa. W skład wchodzą zarówno ilość płatności w ciągu roku, całkowity czas aby przygotować się, obliczyć i zapłacić podatek , jak i wysokość podatku mierzona jako odsetek zysku wypracowanego przez przedsiębiorstwo.

KRAJ ILOŚĆ CZAS PODATEK RANKING

AUSTRIA 20 272 56.1 102

BELGIA 10 160 70.1 60

BUŁGARIA 27 616 40.7 107

CZECHY 14 930 49.0 110

DANIA 18 135 31.5 15

ESTONIA 11 104 50.2 29

FINLANDIA 19 264 47.9 75

FRANCJA 33 128 68.2 91

NIEMCY 32 105 57.1 73

GRECJA 33 204 60.2 108

WĘGRY 24 304 59.3 118

IRLANDIA 8 76 25.8 2

WŁOCHY 15 360 76.0 117

ŁOTWA 8 320 42.6 52

LITWA 13 162 48.4 40

HOLANDIA 22 250 48.1 82

POLSKA 43 175 38.4 71

PORTUGAL 7 328 47.0 61

RUMUNIA 89 198 48.9 131

SŁOAWCJA 30 344 48.9 114

SŁOWENIA 34 272 39.4 84

HISZPANIA 7 602 59.1 112

SZWECJA 5 122 57.0 39

WLK.BRYT 7 105 35.4 12

WSPÓŁCZYNNIK ŁATOWOŚCI PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

KRAJ WSPÓŁCZYNNIK ŁATWOŚCI PROWADZZENIA DZIAŁALNOŚCI

AUSTRIA 30

BELGIA 24

BUŁGARIA 54

CZECHY 52

DANIA 7

ESTONIA 17

FINLANDIA 14

FRANCJA 35

NIEMCY 21

GRECJA 109

WĘGRY 66

IRLANDIA 10

WŁOCHY 82

ŁOTWA 24

LITWA 16

HOLANDIA 22

POLSKA 75

PORTUGAL 40

RUMUNIA 49

SŁOAWCJA 36

SŁOWENIA 61

HISZPANIA 39

SZWECJA 13

WLK.BRYT 6

Pytania do dyskusji

W jaki sposób zmniejszyć koszty biurokracji w Polsce?

Dlaczego w rankingu Polska znalazła się niżej od Bułgarii i Rumunii?