Centrale OBAOosterdokskade 143 Amsterdam

in deze editie:

programma centrale oba maart 2016

BoekenweekTatiana de Rosnay, David Van Reybrouck en meer literaire grootheden.

Amsterdamse schutterijenHet old boys network van de Gouden Eeuw.

Expo OBA juniorMijn huis, de rest van de wereld en daar-buiten: over wetenschap en fantasie.

Feesten anno nu

2 maart 2016

Donderdag 13.05 uurAlessio (17)“Ik had al vaker bedacht om hier de piano te bespelen, maar durfde nooit. Tot vandaag. Het stuk dat ik net liet horen, heb ik ook voor school gespeeld. Ik wil het nog een keer solo uitvoeren en was toch in de OBA om boeken terug te brengen, dus dit was een mooie gelegenheid om even te oefenen. Het is de Canto Ostinato van Simeon Ten Holt, een stuk waar ik erg van hou.”

Donderdag 15.27 uurBoris (27)“Mijn lievelingsplek in de OBA is de muziekafdeling, en dan de linkerkant. Vooral ’s avonds, want dan heb je een mooi uitzicht op het conservatorium. Ik kom hier zo één keer per maand; de sfeer is oké en ik woon hier vlakbij. Net heb ik op de piano wat nummers ge - oefend, maar ik ga nu boven werken. Ik geef elke zondag Bijbelstudie aan kinderen in de kerk, daar ga ik wat voorbereidingen voor treffen.”

Donderdag 19.46 uurFiona (49)“Een vriendin van me zit boven te studeren, ik kom haar opzoeken. Zelf kom ik weinig in de OBA. Dat komt vooral doordat ik het aanbod Engelstalige boeken zo teleurstellend vind. Of, ja: dat was in elk geval zo net na de opening. Mijn Nederlands is goed, maar ik lees liever in mijn moedertaal omdat ik anders de nuances mis. Maar wie weet is de collectie inmiddels verbeterd, ik ga meteen even kijken!”

een dag in de OBAwie komt wat doen?

Elke maand krijgt een OBA -bezoeker een lastig dilemma voorgelegd. Deze maand is dat cultuurwetenschapper Wendeline Dijkman. Ze is oprichter van De Gebouwengids en geeft o.a. stadswandelingen door Amsterdam. De wandeling van zondag 20 maart start vanuit de Centrale OBA en loopt via het station naar het Damrak. Aan Dijkman de vraag wat ze mooier vindt: moderne architec-tuur of historische panden? “De eerste keer dat ik in EYE stond, was het leeg vanbinnen, bijna naakt. Wát een mooi gebouw, dacht ik. Nog steeds vind ik het prachtig. Maar zo’n modern pand kun je bijna niet afzetten tegen eeuwenoude kerken of de Beurs van Berlage, met al haar geschiedenis. Moderne architectuur kan alleen maar zo raken, omdat we de hele architectonische geschiedenis hebben. Historische panden gaan ook over dierbaarheid. Die panden wil je aanraken, omdat er zo veel

geschiedenis in zit. Oud en nieuw zijn met elkaar verbonden.

Perfect gecombineerdKijk bijvoorbeeld naar het Centraal Station. Het oorspronkelijke gebouw is bijna honderddertig jaar oud en in de stijl van de Hollandse renaissance gebouwd met bakstenen en hoog de lucht in om de kappen van de perrons erachter te verbergen, aan de achterkant is onlangs de nieuwe hal opgeleverd. Prachtig en praktisch: er kunnen stromen reizigers doorheen zonder problemen. Hier zijn respect voor het oude gebouw en de ontwik-kelingen van nu perfect gecombi-neerd. Historisch kun je niet los zien van modern. Ik ga dan ook geen keuze maken. Het is geen dilemma. Probleem opgelost.” Zondag 20 maart, 12.00 uur, Mulisch-zaal, deelname € 12,50 / met OBA-pas en Stadspas € 7,50. Kaarten via oba.amsterdam.

poëzie op zondag Anton Korteweg is opgewekt zwartgallig Ineke Holzhaus loodst ons ook deze maand weer door de mooie wereld van de poëzie. Dit keer zet ze de spotlight op Anton Korteweg. Met hem praat ze over Ouderen zijn het gelukkigst, de bundel waarin al zijn gedichten van 1971 tot nu zijn opge-nomen. Hij bezingt hierin de mense-lijke gebreken en beperkingen met opgewekte zwartgalligheid. Korteweg houdt ervan om alledaagse woorden te gebruiken voor verheven onder-werpen: een auto die optrekt staat bij hem voor een voorbijgegane liefde, de droge parkeerplek die achterblijft voor een eenzame geliefde. Zondag 20 maart, 16.00 uur, Haassezaal, € 7,50 / met OBA-pas of Stadspas € 3,75. Kaarten via oba.amsterdam.

boekenweek live Interactieve talk-show voor en door scholieren Zo’n duizend middelbare scholieren verslonden het boek Dorst van Boekenweekgeschenkschrijfster Esther Gerritsen voor de interactieve talk-show Boekenweek Live. Een paar van hen hebben ook alvast prangende vragen voorbereid, die ze met hulp van presentator Arie Boomsma aan studiogast Esther Gerritsen gaan stellen. Het is een interactieve talk-show, dus elke scholier kan via onder andere Twitter vragen stellen en reageren. Woensdag 16 maart, 13.00 uur, OBA Theater (besloten voorstelling), live te volgen via oba.nl.

3maart 2016

feesten anno nu: alles delen met je vrienden

Een feestelijk kijkje in de wereld van dansen, drinken, vastleggen en delen: Let’s Party is een ontdekkings-tocht door de uitgaanscultuur van de sociale mediageneratie. Vanaf 11 maart te beleven in de OBA. Voor veel jongeren is het elk weekend vaste prik: je mooi aankleden, thuis indrinken en dan naar de club of een festival. Eerst lekker dansen en lol trappen om de te eindigen met een vette kapsalon of pizzapunt. En dat delen ze maar al te graag met elkaar. Even een ‘duckface’-selfie voor de spiegel, een filmpje maken van de dj die draait tijdens Vunzige Deuntjes of Encore!, een partyfotograaf schiet een vrolijk plaatje en de volgende dag komt er een katerfoto langs via Whatsapp.

Geen oordeelDe tentoonstelling Let’s Party in de OBA draait om de uitgaansbele-ving van jonge stedelingen en hoe ze hun ervaringen registreren. Meer dan dertig feestbeesten, artiesten en

feestfotografen delen hun belevingen en materiaal in de tentoonstelling, die is samengesteld door Imagine IC. “Imagine IC is een kruising tussen een museum en een archief,” legt projectleider Yassine Boussaid uit. “We ontwikkelen tentoonstellingen en educatieve programma’s waarmee we de jongerencultuur in grote steden vastleggen en laten zien. Dat doen we zonder er een oordeel over te vellen. Zo ook bij Let’s Party. We zeggen niet: dit is goed aan de feestcultuur, maar we laten gewoon zien wat er gebeurt.” Je krijgt bij Let’s Party een beeld van binnenuit, van hoe mensen een avond beleven en met elkaar omgaan. En ook van de waarde die het delen van foto’s en filmpjes via sociale media geeft.

Erfgoed“Bijzonder aan deze tentoonstelling is dat het materiaal gemaakt is door de feestgangers zelf. Het zijn foto’s en film-pjes die bezoekers maakten met hun smartphones en vervolgens deelden via sociale media. Via de kanalen van

feestorganisaties en andere bezoekers zijn die weer bij ons terechtgekomen. Vaak worden dit soort portretten gemaakt door mensen van buitenaf, door kunstenaars, dus dan zit er een partij tussen. Maar dit is een portret van de scene door de scene. Wat deze tentoonstelling óók doet, is laten zien dat het vastleggen – wat jongeren dus de hele tijd doen – een vorm is van documentatie, van erfgoed. We bewaren zo een stukje van deze tijd.”

Zelf meedoenLet’s Party richt zich in principe op jongeren, maar is leuk voor iedereen. Nieuwsgierige ouders snappen zo beter waar hun puber mee bezig is, leren wat termen als ‘swag’, ‘spacen’, ‘urban’ of ‘eclectic’ betekenen. OBA- bezoekers die een goede opkikker kunnen gebruiken tussen alle litera-tuur en het studeren door, kunnen zo even de sfeer proeven van een wilde zaterdagavond. Wat deze expositie extra interessant maakt: het is geen statische verzameling beelden, je kunt

zelf meedoen. Zoals in de 360 Selfie, waarin je je kunt laten filmen door je eigen telefoon terwijl je danst. En een Social Media Wall, waar ieder zijn eigen selectie kan maken uit de enorme hoeveelheid aan content. En de net iets stoutere foto’s en filmpjes die niet voor iedereen bedoeld zijn? “Daarvan zijn er een aantal te bekijken in de Black Box. Al is niets écht schokkend: de jongeren zijn zelf hun grootste criticus.”

11 maart t/m 5 juni, Expozaal.

foto’s: Jordi Wallenburg

4 maart 2016

het minicollegeamsterdamse schutterijen: het old boys network van de Gouden EeuwIn de serie lezingen De Geschiedenis van Amsterdam vertellen onder andere medewerkers van het Amsterdam Museum over aspecten uit die geschiedenis. Deze maand is dat Norbert Middelkoop, conser-vator schilderijen, tekeningen en prenten. Hij vertelt over de Amsterdamse schuttersstukken. Maar wat voor mensen waren die schutters eigenlijk en wat maakt hen zo interessant? Norbert Middelkoop geeft een minicollege over de bewa-kers van de stad. “IJdel? Nee, zo zagen de Amsterdamse schutters zichzelf niet. Met de schilde-rijen waarin hun compagnie werd vast-gelegd, lieten ze zien dat ze aansloten bij een traditie van burgerdeugd en waakzaamheid. De schutters betaalden tussen de zestig tot honderd gulden per persoon voor een plekje op zo’n schilderij, afhankelijk van de plek op het doek. In de doelen, de plaats waar de schutters bijeenkwamen om te schieten, werden deze portretten opgehangen. Ze geven een prachtige doorsnee van de mannelijke elite van de stad.” Old boys network“Als officiële ingezetene tussen de achttien en zestig jaar moest je in dienstplicht bij de burgerwacht om je wijk te bewaken. Mits je het wapentuig en uniform kon betalen. Op die manier werd het ‘gewone’ volk buiten de schutterij gehouden. Na het schieten op de schietbaan werd er bijgepraat. Zo ontwikkelden de schutterijen zich tot een old boys network.” De Nachtwacht“Het bekendste schuttersstuk is de Nachtwacht, het Rijksmuseum is zelfs gebouwd rondom dit schilderij.

Anders dan kunstenaars voor hem heeft Rembrandt dat groepsportret behandeld als een historiestuk: we zijn getuige van een cruciaal moment, en alle daaruit voortvloeiende acties zijn terug te zien op het schilderij. Op commando van de kapitein komen al zijn manschappen in actie. De bood-schap is duidelijk: de burgers kunnen rustig gaan slapen. Geniaal!” Schaar of zaag“Omdat groepsportretten stedelijk bezit waren, zijn ze vrijwel niet in de kunsthandel terechtgekomen. In de buitenlandse musea zijn ze dan ook hartstikke jaloers op onze schutters-stukken. Monumentale portretten werden daar alleen door kerken en adellijke opdrachtgevers besteld. Die grote formaten leverden soms ook problemen op. Zo is de Nachtwacht verkleind bij de verplaatsing naar het toenmalige stadhuis op de Dam in 1715. Ook in 1808, toen het stadsbe-stuur moest verhuizen naar het gebouw waar nu hotel The Grand zit, werd rustig de schaar of zaag gehanteerd om de schilderijen passend te maken voor het nieuwe stadhuis.” Donderdag 31 maart, 20.00 uur, OBA Theater, € 10,00 / met OBA-pas of Stadspas € 5,00. Kaarten via oba.amsterdam.

cursus Femme Noir de fatale vrouw uit de Film Noir: wie is ze?

De femme fatale, het schrikbeeld, de betoverende verleidster: in de Amerikaanse film noirs uit de jaren 40 en 50 zijn vrouwelijke protagonisten ruimschoots aanwezig. Vrouwen waren altijd al belangrijke filmpersonages, maar in deze duistere misdaadfilms en melodrama’s laten zij zich van een duisterder kant zien dan in de mainstream Hollywoodfilm. Fatale verschijningsvormenDe Femme Noir goed leren kennen? In deze cursus van de Volksuniversiteit in de OBA laat ze zich in al haar fatale verschijningsvormen zien. In vier bijeenkomsten worden films en film-fragmenten vertoond en van commen-taar voorzien. Woensdag 30 maart, 19.00-22.00 uur, Haasse/Vestdijkzaal. Overige data: 6, 13 en 20 april. Kosten € 57,50, aanmelden via vua-ams.nl of mail naar secretariaat@vua-ams.nl o.v.v. cursusnummer 5048.

Schutters van Wijk I onder kapitein Joan Huydecoper en luitenant Frans van Waveren (1648-’50) door Govert Flinck

uit het Amsterdam Museum.

5maart 2016

hoe de verdwenen staat anno 2016 zijn stempel druktOp 3 oktober 1990 kwam er een eind aan 41 jaar Deutsche Demokratische Republik. Tijdens Was die DDR noch zu sagen hat! zoekt gespreksleider Felix Rottenberg met gasten naar een antwoord op de vraag wat de bete-kenis van de verdwenen staat is op het leven van nu.

HulpRottenberg krijgt hulp bij zijn vragen van Egbert Jacobs (de laatste Nederlandse ambassadeur in de DDR en auteur van Oost-Berlijns dagboek), Anja Fricke (publicist en opgegroeid in de DDR), Hanco Jürgens (wetenschap-pelijk medewerker van het Duitsland Instituut Amsterdam en auteur van Na de val) en Friso de Zeeuw (directeur van het DDR-museum).

Journalist en publicist Annette Birschel interviewt aan de hand van opnamen Markus Meckel, minister van Buitenlandse Zaken in de laatste DDR-regering. Nieuwsuur-verslaggever Dieuwke van Ooij spreekt aan de hand van filmmateriaal Mathias Gehler, woordvoerder van de laatste DDR-regering. De band Die Trabis speelt liedjes uit de DDR en er is ook een borrel in DDR-stijl. Het programma is deels in het Duits. Zondag 20 maart, 14.00 uur, OBA Theater, € 10,00 / met OBA-pas of Stadspas € 5. Kaarten via oba.amsterdam.

OBA in de buurtBoekenweek

JavapleinOBA Live met Nelleke NoordervlietSchrijver en columnist Theodor Holman presenteert OBA Live vanuit OBA Javaplein, uiteraard live en via livestream te volgen. In het kader van de Boekenweek gaat hij in gesprek met schrijfster Nelleke Noordervliet en Onno Blom (literair recensent en biograaf van Jan Wolkers). Omdat het boekenweekthema ‘Was ich noch zu sagen hätte’ is, worden de verhalen over ons buurland belicht en zit ook historicus en Duitslandkenner Willem Melching aan tafel. Hij publiceerde over Hitler, Goebbels, de R.A.F. (Rote Armee Fraktion) en de meest recente Duitse geschiedenis.

Woensdag 9 maart, 17.00 uur, vrije inloop, (live) streaming op oba.nl/obalive.

De HallenLiteraire Donderdag met Berlijnkenner Marjolein van der KolkElke laatste donderdag van de maand organiseren Boekhandel Hoogstins, leescafé Belcampo en OBA De Hallen een Literaire Donderdag (LiDo). Dit keer komt blogger en Berlijnkenner Marjolein van der Kolk vertellen over haar boek Mijn Berlijn. Ze woonde voor haar studie een jaar in de Duitse hoofdstad, reisde daarna wat rond, maar keerde toch terug naar haar grote liefde: Berlijn. Haar passie voor de stad deelt ze via haar populaire berlijnblog.nl en via Instagram, waar ze zo’n 13.400 volgers heeft. Donderdag 31 maart, 18.30 uur, € 10,00 / met OBA-pas of Stadspas € 5,00 (inclusief consumptie). Kaarten zijn verkrijgbaar bij OBA De Hallen en Boekhandel Hoogstins.

Olympisch KwartierLiteraire Olympische salon met Said el HadjiDe literaire duizendpoot Said el Hadji studeerde Nederlandse taal- en letter-kunde in Leiden en won in 2000 de El Hizjra-aanmoedigingsprijs voor zijn verhaal De kleine Hamid, wat resul-teerde in zijn debuutroman De dagen van Sjaitan. Dit vormde de start van een succesvolle carrière met columns en (opinie)stukken in diverse landelijke kranten en bladen, vijf boeken en een zesde in de maak. In het kader van de Boekenweek is Said el Hadji te gast in OBA Olympisch Kwartier om te praten over zijn indrukwekkende carrière.

Zaterdag 19 maart, 14.00 uur, € 5,00 / met OBA-pas of Stadspas gratis. Kaarten zijn verkrijgbaar bij OBA Olympisch kwartier.

6 maart 2016

‘Was ich noch zu sagen hätte’ is het thema van de 81e Boekenweek. Van 12 t/m 20 maart zijn door het hele land boekenspektakels over Duitsland te beleven. In de OBA treedt David Van Reybrouck op met Spoken Beat Night, komen schrijvers Guido Snel en Colm Toíbín aan het woord, gaat Britta Böhler met Jonas Lüsch in discussie en zal Tatiana de Rosnay vertellen over de biografie die zij schreef over haar lievelingsschrijver: Daphne du Maurier.

waarom Guido Snel jaloers is op ToíbínHEYU! WRITERS

Guido Snel is schrijver, slavist en docent Europese letterkunde en schuift dinsdag 29 maart aan bij literatuurcriticus Margot Dijkgraaf. Hoofdgast is die avond Colm Tóibín, een van de grootste Europese schrij-vers. Snel hoopt op een gesprek over de twee genres die Toíbín – volgens Snel – tot in perfectie beheerst: de roman en het essay. De titel van de serie is: De wereld veranderen, maar hoe? Enig idee hoe je dat via jouw schrijven kunt doen?“Nee, eerlijk gezegd niet. De kracht van het werk van Tóibín vind ik dat hij de – recente – historische werke-lijkheid verandert. Hij laat zien dat de verstikkende wereld van het klein-burgerlijke Ierland zulke geweldig krachtige vrouwen kende, die hun eigen weg gingen. Ik bewonder deze eigenschap van zijn werk en ben er een beetje jaloers op.” Wat wil je van Tóibín weten?“Mijn gevoel zegt me dat hij doorzet wat schrijvers als Flaubert, Ibsen en Couperus ooit zijn begonnen: de wereld beschrijven door de ogen van een vrouw. Het lijkt wel alsof mannen te lang de spreekbuis zijn geweest in de roman. Als we als lezers iets willen

leren over de menselijke conditie op dit moment, lees ik het liefst over vrouwelijke personages. Deelt hij die mening?” Margot Dijkgraaf omschrijft schrijvers als ‘antennes van de samenleving’. Voel jij dat ook zo?“Nee, zeker niet. Ik vind het belangrijk om een onderscheid te maken tussen schrijvers en publieke intellectuelen. Soms vallen de twee samen, veel vaker juist niet. Schrijvers die zich publiek uitspreken, dat kan af en toe pijnlijk mislopen. Het schoolvoorbeeld lijkt me Sartre; diens verdediging van het maoïsme is nog altijd tenenkrom-mend. Ik heb me in het verleden heel kwaad gemaakt over de dommig-heden die journalisten en intellec-tuelen over de Bosnische oorlog en Srebrenica verkondigden. Maar maakt mij dit tot een betere schrijver? Ik geloof van niet. Wat overigens niet inhoudt dat schrijvers zich verre van de politieke werkelijkheid moeten houden. Zeker niet. Juist niet.” Dinsdag 29 maart, 20.00 uur, OBA Theater, € 10,00 / met OBA-pas of Stadspas € 5,00. Kaarten en informatie over de hele serie en de (live) streaming via oba.nl/heyu.

Boeken week 2016

foto: Philippe Matsas

boekenweek

Tatiana de Rosnay: “ik las haar boek en was op slag verliefd”De Franse Tatiana de Rosnay werd beroemd met Haar naam was Sarah, maar heeft naar eigen zeggen nu pas haar belangrijkste boek ooit geschreven: een biografie over de Britse schrijfster Daphne du Maurier. Kunt u zich de eerste keer herinneren dat u iets las van Du Maurier?“Ik las Rebecca toen ik elf jaar was. Het was een kerstcadeau van mijn moeder en ik was op slag verliefd. Tussen mijn elfde en dertiende las ik al haar werk. Ik vond dat mijn Franse naam wel op de hare leek; dat bevestigde mijn idee dat ik schrijver wilde worden.”

Hoe heeft zij u beïnvloed?“Ze schreef net als ik heel diverse boeken, die toch op elkaar lijken. Familiegeheimen spelen in haar werk een grote rol, hetzelfde geldt voor mijn boeken. Nog een belangrijke

overeenkomst: muren die herinne-ringen hebben. Dan heb ik het niet over geesten die in een huis rondwaren, maar over de invloed van een plek die je kunt voelen.”

Waarom moet het verhaal van Du Maurier verteld worden?“Biografieën zijn vaak een saaie opsomming van feiten, ik wilde een verhaal maken als een film. En ze is zo’n fascinerend persoon dat je je niet kunt voorstellen dat er niet eerder een goede verhalende biografie over haar is verschenen. In het Frans überhaupt nog nooit een.”

Nog spannende ontdekkingen gedaan tijdens het schrijven over haar leven?“Vooral de enorme overeenkomsten tussen haar en mijn leven. Ze kreeg al heel jong grijze haren, net als ik. Ze kon niet koken en had een hekel aan autorijden – ik ook. We hebben zelfs dezelfde lievelingskleur: blauw. Je kunt je afvragen of dit beïnvloed is, aange-zien ze echt mijn idool is.” Woensdag 9 maart, 20.00 uur, OBA Theater, toegang Toegang € 10,00 / leden Institut Français d’Am-sterdam, met OBA-pas of Stadspas en collegekaart € 5,00. Kaarten via oba.amsterdam. tijdig reserveren aanbevolen. Voertaal is Frans, met simultaanvertaling naar het Nederlands. Programma i.s.m. Institut Français.

7maart 2016

Heb je last van keuzestress, een gebroken hart of weltschmerz? Switch je maar al te makkelijk tussen ‘himmelhoch jauchzend’ en ‘zum tode betrübt’? De Culturele Apotheek schrijft tijdens de Boekenweek lite-raire medicatie voor bij allerhande alledaags leed. Kom naar het inloop-spreekuur, stort je hart uit en ontvang

een hoogstpersoonlijk boekenrecept, inclusief de juiste dosering, het beste tijdstip van inname en eventuele bijwerkingen.

Zaterdag 19 maart, 14.00 - 16.30uur, entreehal, vrije inloop.

literaire medicatiespreekuur boeken op recept

boekenweek

Wat hebben een vergeten geschie-denis, dichterlijke woorden, het Boekenweekessay en vurige Argentijnse tango met elkaar te maken? Ontdek het op 13 maart tijdens Spoken Beat Night.

Een van de hoogtepunten van het Boekenweekprogramma is de Spoken Beat Night, een avond waar wordt gespeeld met taal en muziek. Het is een cross-over concert van ‘spoken word’, optredens, animaties en voordrachten. Deze negentiende

editie heeft niemand minder dan de vermaarde Vlaamse auteur David van Reybrouck als hoofdgast. In 2010 was hij winnaar van onder meer de AKO Literatuurprijs én Libris Geschiedienisprijs voor zijn mees-terwerk Congo. Dit jaar is hij auteur van het Boekenweekessay Zink. Van Reybrouck heeft een feilloos talent voor vlijmscherpe observaties en kijkt met een open blik, die de lezer een nieuwe, verrassende kijk op de werkelijkheid biedt. In Zink duikt hij in de groten-deels vergeten gemeenschappelijke

geschiedenis van Nederland, België en Duitsland. Dit essay vormt het uitgangspunt voor deze Spoken Beat Night.

Dichters en filosofenUiteraard ook met spoken word-tove-nares en initiator Jeannine Valeriano en als speciale gast de jonge dichter en filosoof Umeu Bartels. Muzikaal worden deze woordengeweldenaars ondersteund door het spel van de in Nederland wonende Argentijnse bandoneonist Santiago Cimadevilla,

die met grote tangolegendes en orkesten speelde. Verwacht een literaire en historische middag vol onverwachte wendingen, muzikaal en in taal.

Met medewerking van Scheltema Boekhandel.

Zondag 13 maart, 16.00 uur, OBA Theater, toegang € 10,- / met OBA-pas of Stadspas € 5,-. Kaarten via oba.amsterdam.

Spoken Beat Night & David Van Reybrouck

De eerste zin uit een boek of een dichtbundel is zo belangrijk dat een schrijver er vaak lang over piekert. Deze maand vragen we schrijver David Van Reybrouck naar zijn favoriete beginzin. Hij treedt samen met bande-onist Santiago Cimadevilla op tijdens de Spoken Beat Night.

Coetzee laat zijn hoofdpersonage in de derde persoon denken: meteen is er afstand en nabijheid. Ik weet nog wanneer ik die zin voor het eerst las: in een nachtbus die mij van Pretoria naar Kaapstad bracht. De rest van het boek is een uitwerking van die ene nuch-tere, illusieloze, wanhopige zin. Die ‘rather well’ blijkt toch eerder ‘rather’ dan ‘well’ te zijn. Disgrace blijft een van de grote meesterwerken van de voorbije twintig jaar.

de eerste zin...

“For a man of his age, 52, divorced, he has, to his mind, solved the problem of sex rather well.”J.M Coetzee, In Ongenade

8 maart 2016

’s Werelds grootste dansfilmfestival Cinedans Dance on Screen Festival barst van 16 t/m 20 maart los in EYE Amsterdam. De OBA geeft een voor-proefje met de vertoning van diverse trailers, dansfilms en de One Minute Dance Films van studenten Art & Entertainment van ROC Amsterdam.

Plus: een presentatie van OBA’s collectie dansboeken en -dvd’s.Voor het hele programma en de kaartverkoop: cinedans.nl en eyefilm.nl.

Maandag 7 t/m zondag 20 maart, entreehal, vrije inloop.

De Estse hoofdstad Tallinn gaat in Europa aan kop als het gaat om digitale technologie. In de OBA gaat Ger Baron, de Chief technology officer van Amsterdam, in gesprek met Marten Kaevets, die als advi-seur Digitale Zaken werkt voor de regering van Estland. Volgens moderator van HEYU! Urbans Tracy Metz is een digitale beleids-maker hard nodig in elke grote stad: “Technologie is in steeds grotere mate bepalend voor hoe wij met elkaar en met het bestuur omgaan.

Daarom moet er in een gemeentebe-stuur iemand zijn die goed genoeg is ingevoerd om zin van onzin te kunnen onderscheiden. Daarnaast moet hij of zij het stadsbestuur kunnen beschermen tegen de vele grote commerciële belangen van bedrijven die héél graag hun digitale techno-logie willen verkopen om een stad ‘smart’ te maken.”

Geen papierIn de Estse hoofdstad Tallinn gebruikt de gemeenteraad geen papier meer en zit digitaal staatsburgerschap al

behoorlijk in de genen. De Estse digi-tale adviseur Marten Kaevats is ervan overtuigd dat het stadsbestuur moet weten hoe digitale technologie kan worden gebruikt om de verhouding tussen burger en bestuur én de kwali-teit van leven te verbeteren. Woensdag 23 maart, 20.00 uur, OBA Theater, € 10,00 / met OBA-pas of Stadspas € 5,00. Kaarten via oba.nl/heyu.

Faces of Science Jonge wetenschap-pers vertellen Benieuwd hoe het leven van een onderzoeker eruitziet? In Faces of Science vertellen drie jonge, veelbelovende wetenschappers over hun onderzoek. In deze editie deelt jurist Jesse Reynolds alle ins en outs van het inter-nationaal milieurecht – zijn specialisme. Celbioloog Max Adrian vertelt hoe eiwitten binnen onze cellen verplaatst worden en arts-onderzoeker Joyce Brown legt uit hoe hoge bloeddruk bij zwangere vrouwen kan worden verlaagd en voorkomen. Denk meeDe onderzoekers gaan met elkaar én de zaal in gesprek over hoe je onderzoek doet en wat er met de resultaten gebeurt. Faces of Science – een samenwerking tussen de KNAW, Kennislink en de OBA bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in wetenschap. Donderdag 17 maart, 20.00 uur, OBA Theater, toegang gratis, reserveren via oba.amsterdam. Overige data: 21 april en 19 mei.

9maart 2016

Wat gebeurt er in de hersenen als je muziek luistert? En hoe komt het dat gewone geluiden geen emotie teweegbrengen, maar muziek wel? Erik Scherder, hoogleraar klinische neuropsychologie aan de Vrije Universiteit, weet het en vertelt er op zijn kenmerkende begees-terde manier over in dit college. Het Nederlands Jeugd Strijkorkest ondersteunt zijn verhaal muzikaal. Dat professor Scherder zo veel weet over de invloed van muziek op die walnoot in ons hoofd, komt door de verbeterde scantechnieken. Daardoor is het de laatste twintig jaar mogelijk te kijken wat er gebeurt in het neurale netwerk als we muziek horen. “Zo weten we nu dat er

gezondheidseffecten zijn als mensen naar muziek luisteren die ze mooi vinden. De bloeddruk gaat omlaag, net als het stressniveau. Dat heeft een positief effect op het hart en de bloed-vaten”, legt Scherder uit.” Emoties triggerenWaarom juist muziek voor een emotio-nele reactie zorgt en andere geluiden niet, is (nog) een van de grote mysteries in het vakgebied. Scherder: “Het is niet zo dat een droevige compositie droe-vige gebieden in het brein activeert en een vrolijk nummer vrolijke gebieden. Een liedje kan veel soorten emoties triggeren. Tederheid bijvoorbeeld, of ontroering. Zo kan muziek teruggrijpen op een bepaalde sfeer of herinnering van vroeger, waardoor een emotie

ontstaat.” Waar luistert de professor zelf het liefst naar? “Ook bij mij hangt dat van mijn stemming af. De ene keer is dat klassiek, de andere keer Adele. Al kan ik soms ook genieten van hiphop.”

Zaterdag 26 maart, 14.00 uur, OBA Theater, € 10,00 / met OBA-pas of Stadspas € 5. Kaarten via oba.amsterdam.

Muziek op Maat is een nieuw OBA-aanbod voor mensen met dementie of alzheimer. Meer informatie: oba.nl/muziekopmaat

neuroprofessor Erik Scherder over muziek en het brein

de curatorCorrie van Binsbergen

Elke maand vragen we een promi-nente OBA-bezoeker een selectie te maken uit het OBA-programma. Deze maand is dat musicus Corrie van Binsbergen, die op 14 maart Jazz aan het woord presenteert. Schrijvers veranderen de wereld “Programmamaker Margot Dijkgraaf interviewt de Zwitserse schrijver Jonas Lüscher en de Nederlands-Duitse advocaat Britta Böhler. Ik heb het boek Het voorjaar van de barbaren van Lüscher nog niet gelezen, maar het

lijkt me zeer interessant. Het is belang-rijk om na te denken wat er momen-teel in de wereld gaande is: Jonas Lüscher en Britta Böhler zeggen hier vast wijze dingen over.” Muziek op maat“Professor Erik Scherder geeft een college over de invloed van muziek op het brein. Uiteraard vind ik dit interes-sant. Ik heb me weleens afgevraagd hoe je linker- en je rechterhersenhelft tijdens het componeren verbinding maken. En ik weet dat als kinderen op

jonge leeftijd met muziek bezig zijn, ze later ook op andere vlakken makkelijk verbindingen leggen en communi-ceren. De combinatie muziek en het brein is superinteressant.”Lees meer hierboven.

Jazz aan het woord“Ik ben gitarist en componist. Tekst is een belangrijke inspiratiebron voor me. Alle schrijvers hebben een eigen toon, die vertaal ik naar muziek. Ik werk veel samen met Toon Tellegen. Door de combinatie van schijnbare eenvoud en existentialistische diep-gang, en die lichte weemoed tegen-over het absurdisme, zitten er meer-dere lagen in zijn verhalen. Daar kan ik muzikaal goed mee werken. Nog niet eerder vertelde ik hoe deze literaire transformatie naar muziek in mijn hoofd werkt. In de Centrale OBA geef ik een kijkje in de keuken.”

Programma in samenwerking met Bimhuis.

Maandag 14 maart, 20.30 uur, OBA Theater, € 7,50 / met OBA-pas of Stadspas € 3,75. Kaarten via oba.amsterdam. Met uw OBA toegangskaart ontvangt u korting op kaarten voor het Brokkenbal op 16 maart, zie bimhuis.nl.

foto: Stefe Jiroflée

We Are Here vluchtelingengroep in beeld

foto: Ingrid de Groot

Leven in de schaduw geeft een krachtig beeld van een groep uitge-procedeerde vluchtelingen die onder de naam We Are Here al bijna drie-enhalf jaar door Amsterdam trekt, van tentenkamp en gekraakte kerk naar leegstaande kantoorpanden. Fotojournalist Ingrid de Groot en journalist Brechtje Keulen volgden de groep die protesteert tegen een gat in het Nederlandse asielbeleid. 2 t/m 31 maart, fotogalerij.

zondagochtend-concert opstaan met klassiek

De entreehal van de OBA wordt geregeld gevuld met warme klanken van de piano waarachter elke bezoeker kan plaatsnemen. Maar eens per maand gaat de klep over de toetsen en geven studenten van het Conservatorium van Amsterdam een licht klassiek concert in de hal. Op zondagochtend 13 maart zijn dat luitspeler David Mackor en sopraan Lizzie Hetherington. Van koffiecon-certen in kleine zalen tot optredens in de Noorderkerk: dit duo is op elkaar ingespeeld. Ze laten werken horen van o.a. Monteverdi, Kapsberger, Strozzi en Purcell. Zondag 13 maart, 11.00 uur, entreehal, vrije inloop.

maart 201610

een hotel voor verloren mensen en objectenHotel Perdu is een muziektheater-voorstelling waarin het een komen en gaan is van bizarre personages. Regisseur Elien van den Hoek van theatergezelschap Het Houten Huis vertelt wat zij precies komen doen. Hotel Perdu is een plek voor verloren mensen en objecten, wat hupt tijdens de voorstelling zoal naar binnen?“Van alles! Iedereen die zich verloren voelt, is welkom. Zo zie je een grote verlaten teddybeer, een man die over alles twijfelt, een eenzame schoen, een weggegooid idee in de vorm van een reuzenprop papier en nog veel meer.”

Wat vinden al deze personages in het hotel?“De ruimte om hun gevoel te laten zijn voor wat het is én om iets uit te zoeken. Ieder personage doet dat op z’n eigen manier; door even terug te gaan in de tijd bijvoorbeeld. Er wordt ook gedanst en er is een verkwikkend zwembad met walvissen.” Er wordt bijna niet gesproken tijdens de voorstelling. Hoe verstaat de receptionist zijn gasten?“De acteurs zijn heel fysiek, ze ‘praten’ met hun hele lijf. Bovendien maakt de receptionist livemuziek met verschil-lende instrumenten; hiermee vertolkt hij wat er vanbinnen speelt bij iemand.”

Is het hotel ook weleens volgeboekt?“In dit hotel is altijd plek; het is dag en nacht open en je mag zo lang blijven als je wilt. Het is een plek waarvan ik zou willen dat ie er écht was. Of beter nog: een plek die bestaat in ieders hoofd: zodat je jezelf en anderen de ruimte gunt om imperfect te zijn en waar je altijd hoop en kracht vindt om door te gaan.” Voorstelling in samenwerking met Krakeling op locatie.

Zaterdag 19 maart, 15.00 uur, OBA Theater, € 15,00 / met OBA-pas of Stadspas € 7,50. Kaarten via oba.amsterdam.

beel

d: In

ez d

e B

ruijn

kinder-kunstlabbind je eigen boekje

Van marmeren tot binden: tijdens de Boekenweek kunnen kinderen vanaf 7 jaar in de OBA hun eigen boekje in elkaar knutselen. En wel een heel bijzonder boekje, met mooie kleuren die ze zelf maken. Sanne Verdult van De Kinderakademie licht alvast een tipje van de sluier op. “We gaan eerst het papier ‘marmeren’, zoals dat heet. Dat bete-kent dat we expres mooie vlekken gaan maken op het papier. Na het kliederen laten we de blaadjes drogen en maken we met karton een kaft. Die we aan het papier gaan ‘binden’ – aan elkaar vastmaken.”

Mee naar huisVoordat je het weet, heb je een eigen klapboekje waarin je dingen kunt bewaren. Dat mag je natuurlijk mee naar huis nemen. Deze workshop voor kinderen vanaf 7 jaar is waarschijnlijk snel vol, want er is maar plek voor 14 kinderen. Dus op tijd reserveren is slim.

Zondag 20 maart, 15.00-17.00 uur, € 7,50 / met OBA-pas of Stadspas € 3,75. Kaarten via oba.amsterdam.

maart 2016 11

Boekenverslinder of stripgek? Prinsessen of spannende avonturen? Letters of plaatjes? Wat zoek jij in de OBA? Deze maand: Anneroos (5) uit Diemen, die met haar opa en broertje op bezoek is. Wat kom je doen in de OBA?“Nou, mijn meesters en juffen moesten naar school vandaag, dus was ik vrij. Toen gingen we met opa naar de Centrale OBA om het Muizenhuis te bekijken en boekjes te lezen.”

Wat is je lievelingsboek?“Alle boeken van Kolletje! Kolletje heet eigenlijk Katharina, naar haar oma, en ze is heel bijzonder. Ze heeft een gekke tante, die toversokken voor haar heeft gebreid. Daarmee beleeft ze heel veel spannende dingen.” Waar lees je het liefst?“Ik ben oudste kleuter, dus op school krijgen we al letters, maar ik kan nog niet echt zelf lezen. Thuis lezen papa en mama elke avond een verhaaltje voor als ik in bed lig. Het liefst van Kolletje natuurlijk.”

mijn huis, de rest van de wereld en daarbuiten - Judith NabWil jij – ja, dit geldt ook voor volwassenen – weer eens voorge-lezen worden? Tijdens de expositie Mijn huis, de rest van de wereld en daarbuiten komt het gelijknamige boek van Judith Nab tot leven. Hoe ziet de wereld er buiten ons gezichtsveld uit? Judith Nab bracht kinderen en wetenschappers samen om te denken en te fantaseren over al het onbekende in de wereld en daarbuiten. De wetenschappers lieten zich inspireren door de ideeën van kinderen en deelden hun kennis. Al deze ideeën, visioenen en beelden staan in het boek Mijn huis, de rest van de wereld en daarbuiten. Compleet met kunstzinnige tekeningen. WegdromenKom in bed liggen bij de OBA en droom weg terwijl de Vlaming Warre Borgmans voorleest uit het boek dat eigenlijk bedoeld is voor 8- tot 12-jarigen, maar ook voor volwassenen een feest is. Ook zijn er interessante en grappige interviews te zien met de kinderen en de wetenschappers, die later in het boek terechtkwamen. Op de muren, ramen en pilaren staan originele tekeningen en uitspraken afgebeeld en de door kinderen ontworpen animaties van voertuigen worden groot geprojecteerd.

13 maart t/m 1 mei, Jeugdetage

tekening: Judith Nab

ik in de OBA

Uitgelezen? Hier vind je alle activiteiten nog eens op een rij. DagelijksRitme van de stad1e etage — 17.00-18.00 uur WekelijksLeef en leerNL-plein, 5e etageelke maandag 18.30-21.30 uurelke dinsdag 10.00-13.00 uurHet radiocollege1e etageelke vrijdag 14.00-15.00 uurLeesclub Makkelijk LezenNL-plein, 5e etage2 maart - 10.30-12.30 uur14 maart - 19.30-21.00 uur16 maart – 10.30-12.30 uur Zondag 6 maartHEYU! WritersJonas Lüscher en Britta BöhlerOBA Theater – 16.00-17.30 uur Dinsdag 8 maartIndië-lezingKinderen van Japanse vadersOBA Theater - 14.00-16.00 uur Woensdag 9 maartBoekstartBabycaféAnnie M.G. Schmidt Theater - 11.00-12.00 uurTatiana de RosnayMargot Dijkgraaf ontmoet de bekende franse schrijfsterOBA Theater - 20.00 - 21.30 uurLees meer op p. 6 Zaterdag 12 maartLiteraire tijdschriftenDe ParelduikerOBA Theater - 16.00-17.30 uurEurope direct XtraDe Baltische landen: drie verborgen juwelenHaasse/Vestdijkzaal - 14.00-16.00 uur Zondag 13 maartZondagochtendconcert CvADavid Mackor en Lizzie HetheringtonEntreehal - 11.00-11.45 uurLees meer op p. 9David Van Reybrouck & Spoken Beat NightOBA Theater - 16.00-17.30 uurLees meer op p. 7Stopera op zondag1e etage – 13.00-14.00 uur Maandag 14 maartJazz aan het woordCorrie van BinsbergenOBA Theater – 20.30-21.30 uurLees meer op p. 9 dinsdag 15 maartPoezië schrijven met een dichter op je schouderPoi PoiHaassezaal, 19.30-21.30 uur

Woensdag 16 maartBoekenweek LiveEsther Gerritsen, Arie Boomsma en scholierenOBA Theater - 13.00 uurLees meer op p2VPRO’s W.E.B. RevisitedOBA Theater – 20.00-21.30 uur Donderdag 17 maartFaces of ScienceMax Adrian, Joyce Brown en Jesse ReynoldsOBA Theater - 20.00-21.30 uurLees meer op p. 8 Zaterdag 19 maartSpreekuur Boeken op receptEntreehal - 14.00-16.30 uurLees meer op p. 7 Zondag 20 maartStadswandelingenCentraal Station en het DamrakMulisch-zaal – 12.00-14.00 uurLees meer op p. 2Was die DDR noch zu sagen hat!Presentatie Felix RottenbergOBA Theater - 14.00-17.00 uurLees meer op p. 5Poëzie op ZondagAnton KortewegHaassezaal - 16.00-17.00 uurLees meer op p. 2 Woensdag 23 maartHEYU! UrbansMarten Kaevats en Ger BaronOBA Theater – 20.00-21.30 uurMeer info op p. 8 Vrijdag 25 maartOBA Club 2e vaderlandHaasse/Vestdijkzaal - 19.00-21.00 uur

Zaterdag 26 maartMuziek op maatProf. Erik Scherder en het Nederlands Jeugd Strijkorkest over muziek en het breinOBA Theater - 14.00-15.30 uurLees meer op p. 9 Zaterdag 26 maartOpen PodiumCultuurplein, 2e etage - 14.00-16.00 uur Dinsdag 29 maartHEYU! WritersColm Toíbín en Guido SnelOBA Theater – 20.00-21.30 uurLees meer op p. 6 Woensdag 30 maartVolksuniversiteit in de OBACursus femme noirHaasse/Vestdijkzaal – 19.00-22.00 uurLees meer op p. 4 Donderdag 31 maartGeschiedenis van AmsterdamAmsterdamse schuttersOBA Theater – 20.00-21.00 uurLees meer op p. 4

WekelijksVoorlezen 3+Aansluitend knutselactiviteit in het KinderlabAnnie M.G. Schmidt Theaterelke woensdag en zaterdag, 15.00 uurStorytelling in English for infants and toddlers 0+Annie M.G. Schmidt Theaterelke donderdag 10.30-11.00 uurDe BibliobiosAnnie M.G. Schmidt Theaterelke zaterdag 16.00 uur 6+elke zondag 15.00 uur 3+ Zaterdag 19 maartHotel Perdu 6+OBA Theater - 15.00-16.00 uurLees meer op p. 10 Zondag 20 maartJe eigen boekje makenKinderlab – 15.00-17.00 uurLees meer op p. 10

4 februari t/m 31 maartWhisper their love…Vintage lesbian pulp coversIHLIA-plein, 6e etage 2 t/m 31 maartWe Are HereLeven in de schaduwFotogalerijLees meer op p. 9 7 t/m 20 maartCinedans Dance on Screen FestivalEntreehalLees meer op p. 8 11 maart t/m 5 juniLet’s PartyExpozaalLees meer op p. 3 13 maart t/m 1 meiMijn huis, de rest van de wereld en daarbuitenJeugdetageLees meer op p. 11 PermanentHet Muizenhuis van Karina SchaapmanJeugdetage

Het geheim van de OBAWist je dat de Centrale OBA een prachtig theater heeft? Het OBA Theater is een vlakkevloertheater met 260 zitplaatsen en bevindt zich op de 7e etage van de Centrale OBA.

Kaarten en laatste updates via oba.amsterdamEen activiteit in de Centrale OBA bezoeken? Toegangskaarten zijn online te koop via de website oba.amsterdam of aan de receptiebalie op de begane grond van de Centrale OBA (betaling alleen met pin). De totale programmering van de Centrale OBA is te vinden op oba.amsterdam. Het programma van alle vestigingen van de OBA staat op oba.nl/agenda.

colofonDeze oba.amsterdam-krant is een gezamenlijke productie van afdeling Programmering Centrale OBA en afdeling OBA Marketing & Services Redactie: Bureau Wibaut Auteurs: Veerle Corstens, Floor van Dijck, Jasmine Groenendijk, Linda Samplonius, Jasper van Vugt Eindredactie: San van de Ven Vormgeving: Thonik

maart 2016

volgende maand in de OBA

12 maart 2016

Ook volgende maand valt er weer genoeg te doen, zien en beleven in de OBA, dus pak je agenda en noteer deze tips: Middag van het kinderboekDe jaarlijkse middag met, voor en door iedereen die betrokken is bij kinder-boeken. Thema is deze keer Op het randje…of er net iets over? Over (de laatste) taboes in kinderboeken. Zaterdag 2 april, OBA Theater. Made in Amsterdam. 100 jaar in 100 kunstwerkenMade in Amsterdam. 100 jaar in 100 kunstwerken heet de tentoonstelling die t/m 31 juli te zien is in het Amsterdam Museum. In de serie Geschiedenis van Amsterdam laat historica Gusta Reichwein zien hoe Amsterdam trans-formeerde van een kleine eigenwijze wereldstad waar kunstenaars hun talent ontwikkelden tot een stad waar creativiteit deel uitmaakt van het DNA.Donderdag 14 april, OBA Theater. Het Cinétolgebouw: tempel van het theosofisch gedachtengoedKlaas van Harten, architect en mede-werker van de Theosofische Bibliotheek, vertelt over de ontstaansgeschiedenis van het Cinétolgebouw in De Pijp.Woensdag 20 april, OBA Cinétol.