kruiden en dranken in combinatie met geneesmiddelen ipodium, 2 maart 2013 apr. freija verbiest
TRANSCRIPT
Kruiden en dranken in combinatie met geneesmiddelen
Ipodium, 2 maart 2013
Apr. Freija Verbiest
Definitie
Er is sprake van een geneesmiddeleninteractie als het effect van een GM of de toxiciteit ervan gewijzigd is ten gevolge van de aanwezigheid van een andere substantie (GM, voedsel, dranken, kruiden,…)
Effect = of Toxiciteit Therapiefalen
Optreden is patiëntafhankelijk
Overzicht
Interacties met dranken: Alcohol Pompelmoessap Melk(producten)
Interacties met kruiden (voedingssupplementen) Vitamines met mineralen en spoorelementen Sint-Janskruid Ginkgo biloba
Interacties met drank: Alcohol
Antipsychotica, anxiolytica, sedativa, barbituraten, benzodiazepines, TCA, oudere antihistaminica, opiaten, … Slaperigheid, sufheid, respiratoire onderdrukking,…
NSAID ’s en salicylaten Verhoogd risico op maagbloedingen
ethanol, NSAID ’s en salicylaten = mucosale irritatie NSAID ’s en salicylaten verminderen de bloedplaatjesaggregatie
Paracetamol Verhoogd risico op hepatotoxiciteit
Antidiabetica, insuline Hypoglycemisch effect versterken of verminderen verhoogd risico op lactaatacidose bij metformine
Antihypertensiva Hypotensief effect versterken
Alcohol + … => versterkende werkingADDITIE
SYNERGISME
Interacties met drank: Alcohol
Versterkende werking door alcohol + …
Disulfiram(like) effect
(= Antabusereactie= extreem onplezante reactie) disulfiram (Antabuse) metronidazole (Flagyl, Tiberal)
Interacties met drank: Pompelmoessap
Pompelmoes(sap) = inhibitor van CYP 3A4 GM A remt de metabolisatie van GM B Snel effect GM B = Substraat van CYP3A4
=> interactie => toxiciteit of therapiefalen
(indien B = prodrug)
Complexatie door Calcium Antibiotica
Chinolones: levofloxacine (Tavanic) cipofloxacine (Ciproxine )
Bepaalde tetracyclines
Bisfosfonaten
…
Gelijktijdige inname van geneesmiddelen die meerwaardige kationen
Bevatten (calcium, magnesium, ijzer, aluminium,…), kunnen de
absorptie van oraal toegediende bisfosfonaten, chinolones, …
verstoren => risico op therapiefalen => Spreiding is de boodschap
Interacties met drank: Melk(producten)
Overzicht
Interacties met dranken: Alcohol Pompelmoessap Melk(producten)
Interacties met kruiden Vitamines met mineralen en spoorelementen Sint-Janskruid Ginkgo biloba
Complexatie door meerwaardige kationen (Ca2+, Mg2+, Fe2+,…) Antibiotica (chinolones, (tetracyclines))
Bisfosfonaten
…
=> absorptie van oraal toegediende bisfosfonaten, chinolones,…
verstoren => risico op therapiefalen => INNAME SPREIDEN
Interacties met kruiden: vitamines met mineralen en spoorelementen
Interacties met kruiden: Sint-Janskruid
Sint-Janskruid = CYP3A4 inducer : GM A remt de metabolisatie van GM B Traag effect GM B = Substraat van CYP3A4
=> interactie => toxiciteit of therapiefalen
Interacties met kruiden: Ginkgo biloba
Ginkgo biloba + anti-aggregantia en / of NSAID ’s
Versterkende werking (additie – synergisme)
Ginkgo biloba (ginkgolide B) : krachtige inhibitor van de plaatjesactiveringsfactor,
nodig voor de plaatjesaggregatie
Anti-aggregantia en NSAID ’s: remmen bloedplaatjesaggregatie
ADDITIESYNERGISME
Kruiden en dranken in combinatie met geneesmiddelen: BESLUITEN
Verschillende interacties Versterking van de werking (additie – synergisme)
Alcohol + … Ginkgo biloba + anti-aggregantia / NSAID ‘s
Interacties ter hoogte van absorptie Meerwaardige kationen
Melk(producten) + bepaalde AB, bisfosfonaten Mineralen – spoorelementen + bepaalde Ab, bisfosfonaten
Interacties ter hoogte van metabolisatie (CYP3A4) Pompelmoessap + CYP3A4-substraten Sint-Janskruid + CYP3A4-substraten
Inname spreiden
Alert !
Dosis aanpassen
Kruiden en dranken in combinatie met geneesmiddelen: BESLUITEN
Verschillende interacties: Klinische relevantie?
Duidelijke informatieverstrekking aan de patiënt
(m.b.t. inname, m.b.t. risicofactoren,…)
Alternatieve therapieën: Niet opgevolgd door zorgverleners (artsen, apothekers,…) Geen studies naar interacties
Nature is not always safe!!