1

KÜRESELLEŞMENİN

Muhasebe EğitimiÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Uluslararası YakınlaşmaKüresel ve Bölgesel İşbirliği

 REPARIS 2006

Sunan: Gert H. Karreman

2

Uluslararası YakınlaşmaKüresel + Bölgesel İşbirliği

• Muhasebe Eğitiminde Yakılaşma• IFAC ve AB’nin Rehberliği • Devlet, Meslek, Üniversiteler• Ortak İçerik Kavramı• SEEPAD İşbirliği Güney Doğu Avrupa• CAP – CIPA Nitelikleri• Kalkınma Ortaklıkları

3

Değişimin İtici Güçleri

• Bitmeyen rekabet baskısı• ICT’nin etkisi • Ticaretin küreselleşmesi• Değişen iş ve teşkilat yapıları • Değer üzerinde odaklanma • Yeni bilgi ve becerilere olan talep• İş, aile ve iş ortamına yönelik değişen tutum

4

Muhasebe Eğitiminin GAE Sınıflandırması

• Yeterlilik, mesleki eğitim, uygulamalı eğitim ve genel eğitim

• Standart belirleme kuruluşları, meslek kuruluşları ve eğitim kurumları

• Gelişmiş piyasa ekonomisi ülkeleri, geçiş dönemindeki ülkeler ve gelişmekte olan ülkeler

• Büyük hukuk sistemlerinin etkisi

5

Muhasebe Mesleğinin Muhasebe Eğitimi Üzerindeki Etkisi

Ülke Özellikleri

• Kültürel Geçmiş• Hukuk Sistemi• Ekonomik Durum• Yüksek Öğretim

Muhasebe Eğitimi

•Mesleki yeterlilik•Yeterlilik standartları•Mesleki yeterliliğim son değerlendirmesi•Mesleki eğitim•Uygulama deneyimi•Genel eğitim

Uluslar arası Gelişmeler

•Standartlar •Kılavuzlar •Direktifler

Örnek Muhasebe EğitimiÖrnek Muhasebe Eğitimi

6

Standart Belirleyiciler

• Yeterlilik standartları ortak hukuk ülkeleri : meslek kuruluşu, devlet + meslek organı

• Yeterlilik standartları özel hukuk ülkeleri : devlet, meslek kuruluşu veya her ikisi

• Tanıyıcıların mesleki eğitimi : devletin sorumluluğu üzerinde odaklı

• Tanıyıcıların uygulama deneyimi : meslek kuruluşlarının sorumluluğu üzerinde odaklı

7

Son İnceleme Hedefleri Son İnceleme Hedefleri 100

9188

78

69

53

38

0

20

40

60

80

100

Bilgiyi

Uygulamaya

Aktarma

Becerisi

Teorik Bilgi Mesleki

Değerlerf

Entelektüel

Beceriler

İletişim

Becerileri

ICT

Uygulamaları

Kişiler Arası

Beceriler

8

Küresel Karşılaştırılabilirlik Küresel Karşılaştırılabilirlik

• Son inceleme: 32 mesleki kuruluşun 29’u

• Eş-sağlayıcılar : devlet, üniversiteler, diğer kurumlar

• Eğitim : 30 meslek kuruluşunun 24’ü

• Eş-sağlayıcılar : üniversiteler, yüksek öğretim, ticari kurumlar

• Uygulama deneyimi: çoğunlukla (en azından) üç yıl tam zamanlı

9

IFAC Uluslararası Eğitim Standartları (IES) ve Uyum

• IES 1 – Giriş Gereklilikleri• IES 2 – Eğitim Programı İçeriği • IES 3 – Mesleki Beceriler• IES 4 - Değerler, Etik ve Davranış Kuralları• IES 5 – Uygulama Deneyimi• IES 6 - Değerlendirme• IES 7 – Sürekli Mesleki Gelişim • IES 8 – Denetim Meslek Mensupları (taslak)

10

Avrupa Birliği Düzenlemesi

• AB 8. Direktif : Üniversite bitirme sınavı seviyesinde mesleki yeterliliğin incelenmesi ve teorik bilginin ve bilgiyi uygulamaya aktarma becerisinin edinilip edinilmediğinin saptanması

• Karşılıklı tanıma: ulusal kanun, vergi ve meslek kuralları ile ilgili sınav

11

Küresel Yaklaşım

• IFAC’ın Uluslararası Denetim Standartları ve IASB’nin Uluslararası Finansal Raporlama Standartları

• AB’nin 8. Direktifi ve Karşılıklı Tanıma• IFAC’ın Uluslararası Eğitim Standartları ve Uyum • IFAC Gelişmekte Olan Uluslar Görev Gücü• UNCTAD Örnek Müfredat • IAAER Küreselleşme Yuvarlak Masa Toplantıları• Dünya Bankası ROSC Muhasebe ve Denetim• USAID Kıyaslama Metodolojisi

12

Bölgesel İşbirliği

• Sekiz meslek enstitüsü tarafından Avrupa Birliği’nde Ortak İçerik Projesi başlatılmıştır

• Güneydoğu Avrupa’da SEEPAD için Kıyaslama USAIDF tarafından sağlanmıştır

• Giriş Seviyesindeki Muhasebe Meslek Mensupları için CAP – CIPA Nitelikleri

13

Ortak İçerik Projesi

• Sekiz muhasebe kuruluşu, ulusal giriş seviyesi mesleki niteliklerini birleştirmeyi planlıyor

• Niteliklerin geliştirilmesinde ve muhasebe meslek mensuplarının hareket kabiliyetlerinin arttırılmasında, üye kuruluşlar için ölçek ekonomisi

• Muhasebe meslek mensuplarının eğitilmesinde, uluslar üstü denetim firmaları için ölçek ekonomisi

• Güvence, finans ve iş becerileri ile donatılmış en yüksek kaliteli bireyler için doğal kariyer seçeneği

14

Ortak İçerik Projesi Katılımcı Enstitüler

• Fransa – OEC• Almanya – IDW ve WPK• İrlanda – ICAI• İtalya – CNDC• Hollanda – NIVRA• İngiltere – ICAEW ve ICAS

15

Ortak İçerik Kavramı

Muhasebe Meslek Mensupları Tarafından Sağlanan Hizmetler

• Güvence ve İlgili Hizmetler (ARS)• Performans Ölçümü ve Raporlama (PMR)• Stratejik Yönetim ve İş Yönetimi (SBM)• Finansal Yönetim (FM)• Vergi ve Hukuku Hizmetleri (TLS)

Niteliklerin Aktarılabilme Özelliği

16

Ortak İçerik - Eğitim ve Değerlendirme

• IFAC ve AB gerekliliklerinin karşılanması veya geçilmesi

• Ulusal yeterlilik niteliklerinin korunması • Tüm hizmet alanları için ortak öğrenme

sonuçları, TLS’de ulusal içerik• Disiplinler arası yetenekler ve nitelikler• Birinci derece seviyesinde değerlendirme ve

ikinci derece seviyesinde temel unsurların değerlendirilmesi

17

USAID Kıyaslama Amacı

(1) muhasebe ve denetim meslek mensuplarının mesleki yeterliliklerinin belirlenmesindeki güçlü ve zayıf hususların belirlenmesinde, (2) sürdürülebilir kurumsal kapasitenin oluşturulmasında zaman içerisinde kaydedilen ilerlemenin ölçülmesinde kullanılabilecek bir kıyaslama metodolojisi sunarak geçiş sürecindeki ve gelişmekte olan ülkelerde mesleki gelişimi desteklemek.

18

SEEPAD Katılımcıları

• Arnavutluk - IEKA • Bosna Hersek - AAARS• Bulgaristan - ICPA• Kosova - SCAAK• Makedonya - AAFA• Moldova - ACAP• Karadağ - IRRCG• Romanya - CAFR ve CECCAR• Sırbistan - SRRS

19

Kıyaslama Sebepleri

• Muhasebe eğitim sistemlerini, uluslararası standartlarla ve en iyi uygulama örnekleriyle karşılaştırmak

• Meslek kuruluşlarının gelecekteki gelişmeye yönelik kararlarını desteklemek

• Zamanla kaydedilen ilerlemeyi ölçmek

20

Kıyaslama Özellikleri

• Kıyaslama ölçütleri sınıflandırma ve uluslararası standartlara dayalı

• Önceliklerin belirlenmesi için birden fazla gösterge

• Dış onayla birlikte kendi kendini değerlendirme• Sonuçların grafik olarak gösterilmesi• Ülke ve bölgesel eylem planlarına katkı• Zamanla kaydedilen ilerlemenin ölçülmesi• Küresel uyum

21

USAID Muhasebe Reformu

• CAP + CIPA eğitim, sınav ve sertifikasyonu• CAP – Yetkili Muhasebeci• CIPA – Yetkili Uluslararası Muhasebe Meslek

Mensubu • IFAC Muhasebe, Finans ve İlgili Bilgi Kapsamı

ve MIS Kapsamı• Üniversite programlarının, örgütsel bilgiyi ve iş

bilgisini de kapsayacak şekilde reformu

22

Bölgesel Amaçlar

• Ekonomik geçişi desteklemek için, kapsamlı ve entegre bir muhasebe reformu yaklaşımı

• Beş Orta Asya Cumhuriyeti, Kafkaslar, Ukrayna ve Moldova için Bölgesel Proje

• Bölgesel ve küresel ekonomik sistemler ile ekonomik ve mesleki bütünleşme

23

Önemli Bileşenler

• Yasal / düzenleyici ortam• Meslek mensuplarının eğitimi, sınavı ve

sertifikasyonu• Muhasebe eğitimi reformu• Kurumsal çerçeve desteği• Muhasebe bilgilerinin kullanılması

24

Meslek – Akademi Ortaklıkları

Devlet tarafından teşvik edilen meslek- akademi ortaklıkları muhasebe mesleğinin küresel gelişimi için gereklidir ve üniversitelerin ve bu ortaklıklar diğer yüksek öğretim ve araştırma kurumlarının çıkarınadır.

25

Akademik Dernekler

• EAA – Avrupa Muhasebe Derneği,

www.eaa-online.org • EIASM – Avrupa İleri Yönetim Etütleri

Enstitüsü, www.eiasm.org • IAAER – Uluslararası Muhasebe Eğitimi ve

Araştırmaları Derneği, www.iaaer.org

26

Yayınlar

• European Accounting Review (EAA)• Accounting in Europe (EAA)• Cosmos (IAAER)• Accounting Education- uluslararası yayın

Accounting Education, akademik ve mesleki eğitim arayüzü ile muhasebe öğretimi konusunda özel bir sayı yayınlamayı planlamaktadır

27

Konferanslar

• EAA Yıllık Kongresi, 22 – 24 Mart, Dublin• IAAER, Dünya Muhasebe Eğiticileri Kongresi, 9

– 11 Kasım, İstanbul • IFAC, 2006 Dünya Muhasebeciler Kongresi, 13 – 16 Kasım, İstanbul

“Bir Muhasebe Meslek Kuruluşunun Kurulması ve Geliştirilmesi” konulu IFAC CD ROM’unda eğitim, öğretim ve sınavlarla ilgili hususlar açıklanmaktadır