kuhusu “jifunze kijapani”shahada ya pili kutoka marekani. mpangaji wa zamani wa nyumba ya...

163

Upload: others

Post on 18-Dec-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye
Page 2: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 1https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Kuhusu “Jifunze Kijapani”

“Jifunze Kijapani” ni kipindi cha kujifunza lugha ya Kijapani kinachotangazwa katika lugha 18 na NHK WORLD-JAPAN, huduma ya matangazo ya kimataifa ya Shirika la Utangazaji la Japani (NHK).

Mfululizo huu wenye masomo 48 unajumuisha mazungumzo ya kufurahisha. Unaweza kujifunza semi za msingi, za haraka na rahisi kutumia kwa ajili ya kujitambulisha, kufanya manunuzi, na mambo mengine. Kipindi hiki pia kina taarifa lukuki za kitalii. Kupitia masomo haya unaweza pia kufahamu kuhusu utamaduni na maadili ya Kijapani.

Kipindi hiki kinakidhi “Viwango vya Elimu ya Lugha vya Japan Foundation (JFS)” vilivyowekwa na taasisi hiyo (jfstandard.jp). Kipindi kinasisitiza ujuzi wa mawasiliano kwa lugha ya Kijapani katika mambo ya kila siku na kustawisha maelewano na heshima kwa tamaduni mbalimbali.

Mfululizo wa masomo haya umebuniwa kwa ajili ya wanaojifunza katika ngazi ya JFS A1 na A2. Wanafunzi wa A1 ni wale wanaoweza kuelewa semi za msingi katika maisha ya kila siku na kujitosa kwenye mazungumzo rahisi kabisa ya kila siku. A2 wanaweza kufanya mazungumzo rahisi juu ya mambo wanayoyafahamu. Mgawanyiko wa ngazi hizo umejikita kwenye CEFR (Common European Framework of Reference).

Jifunze Kijapani bure kupitia mtandaoni!

https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Sikiliza Jifunze Kijapani kupitia redio ya NHK WORLD-JAPAN au fuatilia kipindi mtandaoni.

Page 3: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN2 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

岩いわ

元もと

海かい

斗と

グエン·ミイ·タム

ミー·ヤー

マイク·ハドソン本ほん

田だ

あやか 星ほし

悠ゆう

輝き

はる

Simulizi“Nyumba ya Haru-san” ni nyumba ya kupanga jijini Tokyo yenye wapangaji mbalimbali kutoka mataifa na tabia tofauti tofauti.Lugha yao ya mawasiliano ni Kijapani.Na mwenyenyumba anayeshughulikia matatizo ya wapangaji wake ni roboti. Siku moja, mwanafunzi kutoka Vietnamu, Tam, anawasili. Kadiri mfululizo huu unaowahusisha marafiki zake wapya na yeye unavyoendelea, anajifunza Kijapani wakati akitimiza ndoto yake.

Wahusika

Nguyen My TamMwanafunzi kutoka Vietnamu. Mchangamfu na mpole, ana hisia za kimahaba kisirisiri kwa mpiga piano Mjapani, Yuuki.

Mi YaMpigapicha huru kutoka China. Ni mpangaji wa Nyumba ya Haru-san na ni kama dada mkubwa kwa Tam.

Iwamoto KaitoMwanafunzi wa kiume wa Kijapani. Ni mpangaji wa Nyumba ya Haru-san na mpishi mzuri.

Mike HudsonNi mwanafunzi wa shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani.

Honda AyakaRafiki Mjapani wa Tam ambaye kila wakati ni mchangamfu.

HaruMwenyenyumba, na roboti wa teknolojia ya artificial intelligence (AI), ana umbo kama la mwanasesere wa kitamaduni wa Kijapani kwa jina Kokeshi. Daima anawatazama wapangaji wake kutokea meza ya sebuleni.

Hoshi YuukiMpiga piano Mjapani aliyekutana na Tam nchini Vietnamu.

Page 4: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 3https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

©NHK WORLD-JAPAN6 For more, visit NHK WORLD-JAPAN

LESSON

1 はるさんハウスはどこですか

タムTam

: すみません。Sumimase⎤n.

Excuse me.

はるさんハウスはどこですか。Haru-san-Ha⎤usu wa do⎤ko de⎤su ka.

Where is Haru-san House?

海かい

斗と

Kaito: はるさんハウス?

Haru-san-Ha⎤usu?Haru-san House?

あれ? ぼくたちのうちだよね。Are? Bo⎤kutachi no uchi⎤ da yo ne.

Oh? That's where we live.

ミーヤーMi Ya

: すぐ近ちか

くです。Su⎤gu chi⎤kaku de⎤su.

It’s close by.

一いっ

緒しょ

に行い

きましょう。Issho ni ikimasho⎤o.

We can go together.

海かい

斗と

Kaito: こっちだよ。

Kotchi⎤ da yo.This way.

タムTam

: はい。ありがとうございます。Ha⎤i. Ari⎤gatoo gozaima⎤su.

OK. Thank you very much.

Vocabulary

すみません excuse mesumimase⎤n

どこ wheredo⎤ko

ぼくたち webo⎤kutachi

うち homeuchi

すぐ近ち か

く very nearsu⎤gu chi⎤kaku

一い っ

緒し ょ

に togetherissho ni

行い

く goiku

こっち this waykotchi

はい OKha⎤i

Today’s Skit

Haru-san-Hausu wa doko desu kaWhere is Haru-san House?

©NHK WORLD-JAPAN 7www.nhk.or.jp/lesson/english

Key Phrase

はるさんハウスはどこですか。Haru-san-Ha⎤usu wa do⎤ko de⎤su ka.Where is Haru-san House?

To ask for directions, ask “[place] wa doko desu ka.” “Wa” is a topic-marker particle that comes after a noun. It's written as “は(ha)” in Hiragana but is pronounced as “wa.” Adding “desu ka” after the interrogative “doko” or “where” and raising your intonation makes it into a question.

Use It!

すみません。トイレはどこですか。Sumimase⎤n. To⎤ire wa do⎤ko de⎤su ka.

あそこです。Asoko de⎤su.

Excuse me. Where is the toilet? It’s over there.

Try It Out!

すみません。~はどこですか。Sumimase⎤n. ~wa do⎤ko de⎤su ka.

Excuse me. Where is XXX?

① 駅え き

e⎤ki station

② コンビニkonbini

convenience store

Bonus Phraseありがとうございます。Ari⎤gatoo gozaima⎤su.Thank you very much.

This expresses gratitude. If you're thanking someone close to you, like a friend or a family member, you can use the short version “arigatoo.”

Can-do! Asking for directions

For more, visit NHK WORLD-JAPAN ©NHK WORLD-JAPAN 17https://www.nhk.or.jp/lesson/en/

Beauty of Various Places Around Japan

Mi Ya’s Travel Guide

Okinawa

Nikko, Tochigi Prefecture

HokkaidoKyoto

©Niseko Village

©Nikko Toshogu Shrine

©OCVB

©Ninnaji-Temple

You can enjoy the scenery of four distinct seasons around the country. For example, spring is the season for cherry blossoms to bloom. Kyoto is famous for the flower. In summer, lots of people enjoy mountain climbing and going to the beach. In autumn, the reddening of leaves is beautiful. And winter is also attractive for its snow. You can enjoy skiing and other winter sports.

Answer ① 天てん

ぷらを食た

べます。 Tenpura o tabema⎤su.② 歌

舞ぶ

伎き

を見み

ます。 Kabuki o mima⎤su.

Jinsi ya kutumia kitabu hiki★ Kurasa tatu kwa kila somo moja

Mazungumzo ya leo:Mazungumzo ya kufurahisha. Angazia maudhui ya mazungumzo na matamshi ya neno.

Matamshi:Matamshi yameelezewa katika alfabeti za kirumi. Sauti zinazotamkwa kwa kuvuta zimeelezewa kwa kurudia sauti ya irabu (mf. “tokee” yaani saa). Na unatakiwa kuweka pozi kabla ya kutamka konsonanti ambayo itakuwa imeandikwa kwa kurudiwa mara mbili (mf. “zasshi” yaani jarida). ⎤ inaonesha sehemu ambayo toni inashuka. (Tazama ukurasa 8)

Usemi wa ziada:Usemi kutoka kwenye mazungumzo ambao unaweza kutumika ulivyo.Ongeza maarifa:Jifunze salamu, jinsi ya kuhesabu namba, siku za juma na semi zingine zenye manufaa.

Usemi wa msingi:Maelezo kuhusu matumizi na sarufi ya usemi wa msingi ambao ni muhimu ili kufikia Can-do.

Majibu ya Jaribu!

Can-do:Lengo la somo

Ukurasa wa 3 una taarifa za kuvutia za utalii na utamaduni, chakula, maadili na mengineyo yanayohusiana na somo.

Tumia!:Mifano ya mazungumzo, kwa kutumia usemi wa msingi. Jaribu kuirudia.

Jaribu!:Mazoezi. Unda sentensi kwa kutumia maneno yaliyooneshwa.

Page 5: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN4 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Yaliyomo

Somo

1 Nyumba ya Haru-san iko wapi? ······································62 Mimi ni Tam. Ni mwanafunzi. ·········································93 Ninatokea Vietnamu. ····················································124 Nitasoma Kijapani katika chuo kikuu. ···························155 Nimejifunza kwa kusikiliza redio. ································· 186 Treni hii inakwenda Ikebukuro? ····································217 Tafadhali zungumza polepole.······································· 248 Huyu ni rafiki yangu, Ayaka-san. ··································279 Hii ni nini? ···································································3010 Hiki kikausha nywele ni bei gani? ·································3311 Kuna hirizi za bahati? ···················································3612 Hii ni hirizi nzuri, sivyo? ···············································3913 Nataka kutazama theluji. ·············································· 4214 Ningependa kwenda Japani. ··········································4515 Naelekea chemchemi ya majimoto ya nyani tafadhali. ····4816 Hii ni chemchemi maarufu ya majimoto. ······················· 5117 Nimekuwa nikisafiri sehemu mbalimbali Japani. ··········5418 Kulifurahisha kweli. ·····················································5719 Nahitaji jozi ya glavu. ····················································6020 Tafadhali usiweke kiungo cha wasabi. ···························6321 Nipo ndani ya mnara wa saa. ·········································6622 Tupige picha. ································································ 6923 Mimi nampenda paka huyu. ·········································7224 Siwezi kula mayai mabichi. ··········································· 7525 Koo langu linauma. ······················································ 7826 Hiki kimanda cha Kijapani ni kitamu na kina ladha nzuri. ··· 8127 Kipi ni kitamu zaidi? ·····················································84

Page 6: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 5https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

28 Ninaweza kupiga picha? ················································ 8729 Nilikwenda kusikiliza onyesho la piano. ························9030 Tuliimba nyimbo na kucheza dansi pamoja. ··················9331 Kwa nini tusiende pamoja? ············································9632 Nawezaje kufika Makumbusho ya Ninja? ·······················9933 Nitasubiri kwa muda gani? ·········································· 10234 Nimewahi kukisoma. ·················································· 10535 Ninataka kwenda Owakudani na kula mayai meusi. ····· 10836 Tunaweza kutumia bafu kuanzia saa ngapi hadi saa ngapi? ··································································· 11137 Runinga haiwaki… ····················································· 11438 Nje ni bora. ································································· 11739 Nimepoteza pochi yangu. ············································ 12040 Kwa kuwa ilikuwa ni mara yangu ya kwanza, nimeshtuka. ······························································· 12341 Tunaweza kununua tiketi? ··········································· 12642 Ninadhamiria kumpatia Yuuki-san. ···························· 12943 Unaonekana mwenye afya. ········································· 13244 Nimesikia onyesho lingine litafanyika. ························ 13545 Unaweza kuangalia usahihi wa Kijapani? ····················· 13846 Ni ndogo lakini inapendeza. ·········································14147 Unafanyaje? ································································ 14448 Nikihitimu, nataka kufanya kazi nchini Japani. ············147

Kiambatisho ························································· 150-159 Wasimamizi na watangazaji wenza ······························ 160

Page 7: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN6 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

1 はるさんハウスはどこですか

タムTam

: すみません。Sumimase⎤n.

Samahani.

はるさんハウスはどこですか。Haru-san-Ha⎤usu wa do⎤ko de⎤su ka.

Nyumba ya Haru-san iko wapi?

海かい

斗と

Kaito: はるさんハウス?

Haru-san-Ha⎤usu?Nyumba ya Haru-san?

あれ? ぼくたちのうちだよね。Are? Bo⎤kutachi no uchi⎤ da yo ne.

Oh? Ndiko tunakoishi.

ミーヤーMi Ya

: すぐ近ちか

くです。Su⎤gu chi⎤kaku de⎤su.

Ni jirani.

一いっ

緒しょ

に行い

きましょう。Issho ni ikimasho⎤o.

Tunaweza kwenda pamoja.

海かい

斗と

Kaito: こっちだよ。

Kocchi⎤ da yo.Ni huku.

タムTam

: はい。ありがとうございます。Ha⎤i. Ari⎤gatoo gozaima⎤su.

Sawa. Asante sana.

Msamiati

すみません samahanisumimase⎤n

どこ wapido⎤ko

ぼくたち sisi bo⎤kutachi

うち nyumbaniuchi

すぐ近ち か

く jirani sanasu⎤gu chi⎤kaku

一い っ

緒し ょ

に pamojaissho ni

行い

く kwendaiku

こっち hukukocchi⎤

はい sawaha⎤i

Mazungumzo ya leo

Haru-san-Hausu wa doko desu kaNyumba ya Haru-san iko wapi?

Page 8: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 7https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

はるさんハウスはどこですか。Haru-san-Ha⎤usu wa do⎤ko de⎤su ka.

Nyumba ya Haru-san iko wapi?Ili kuulizia mahali, taja “[sehemu] wa doko desu ka.” “Wa” ni kiunganishi cha mada ambacho hufuata baada ya nomino. Huandikwa “は (ha)” kwa herufi ya Hiragana lakini hutamkwa “wa.” Kwa kuongeza “desu ka” baada ya kiulizi “doko” au "wapi" na kupandisha kiimbo chako itafanya iwe swali.

Tumia!

すみません。トイレはどこですか。Sumimase⎤n. To⎤ire wa do⎤ko de⎤su ka.

あそこです。Asoko de⎤su.

Samahani. Choo kiko wapi? Ni pale.

Jaribu!

すみません。~はどこですか。Sumimase⎤n. ~wa do⎤ko de⎤su ka.

Samahani. ~ -ko wapi?

① 駅え き

e⎤ki kituo

② コンビニkonbini

duka la saa 24

Usemi wa ziadaありがとうございます。Ari⎤gatoo gozaima⎤su.Asante sana.

Usemi huo unaelezea shukrani. Kama unamshukuru mtu aliye na uhusiano wa karibu na wewe, kama rafiki au mtu wa familia, unaweza kusema tu “arigatoo.”

Can-do! Kuulizia mahali

Page 9: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN8 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Majibu ① すみません。駅えき

はどこですか。 Sumimase⎤n. E⎤ki wa do⎤ko de⎤su ka.② すみません。コンビニはどこですか。 Sumimase⎤n. Konbini wa do⎤ko de⎤su ka.

Silabi nyingi za Kijapani zimeundwa kwa konsonanti moja na irabu moja.

Lafudhi ya Kijapani inatokana na toni, si sauti za nguvu au sauti dhaifu. Kila neno lina sehemu ya msisitizo; baadhi ya maneno yana toni isiyo na msisitizo, wakati baadhi ya maneno yana sehemu ambazo toni hushuka, ambapo sehemu hizo huoneshwa kwa alama ⎤.

かka

konsonanti irabu k a

Sauti za Kijapani

Mvua ilinyesha.

mvua pipi

Pipi imedondoka.

Page 10: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 9https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

2 タムです。学が く

生せ い

です

ミーヤーMi Ya

: ただいま。Tadaima.

Nimerudi.

海かい

斗と

Kaito: はるさん、新

あたら

しい住じゅう

人にん

が着つ

きましたよ。Ha⎤ru-san, atarashi⎤i juunin ga tsukima⎤shita yo.

Haru-san, mkazi mpya amewasili.

はるHaru

: はーい。Haa⎤i.

Sawa.

ようこそいらっしゃいました。Yo⎤okoso irasshaima⎤shita.

Karibu.

タムTam

: え、ロボット?E, ro⎤botto?

Oh, ni roboti?

海かい

斗と

Kaito: そう。大

おお

家や

のはるさんです。So⎤o. O⎤oya no Ha⎤ru-san de⎤su.

Ndiyo. Yeye ni mwenyenyumba wetu, Haru-san.

タムTam

: はじめまして。Hajimema⎤shite.

Habari.

タムです。学がく

生せい

です。Ta⎤mu de⎤su. Gakusee de⎤su.

Mimi ni Tam. Ni mwanafunzi.

よろしくお願ねが

いします。Yoroshiku onegai-shima⎤su.

Tafadhali tuendelee kuwa na ushirikiano mwema.

Msamiati

新あたら

しい mpya atarashi⎤i

住じゅう

人にん

 mkazijuunin

着つ

く wasilitsu⎤ku

ロボット robotiro⎤botto

大おお

家や

 mwenyenyumbao⎤oya

学がく

生せい

 mwanafunzigakusee

Mazungumzo ya leo

Tamu desu. Gakusee desuMimi ni Tam. Ni mwanafunzi.

Page 11: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN10 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

タムです。学が く

生せ い

です。Ta⎤mu de⎤su. Gakusee de⎤su.Mimi ni Tam. Ni mwanafunzi.

Katika “[jina/kazi] desu,” “desu” huja baada ya nomino ili kukamilisha sentensi. Kwenye “A wa B desu” ama “A ni B,” A ni mada au kiima na B inaelezea juu ya kiima. Katika usemi wa msingi, sehemu ya “A wa,” ambayo ni “watashi wa” yaani “Mimi ni” haijajumuishwa.

Tumia!

はじめまして。アンナです。学がく

生せい

です。Hajimema⎤shite. A⎤nna de⎤su. Gakusee de⎤su.

はじめまして。鈴すず

木き

です。Hajimema⎤shite. Suzuki de⎤su.

Habari. Mimi ni Anna. Ni mwanafunzi. Nafurahi kukufahamu. Mimi ni Suzuki.

Jaribu!

はじめまして。【jina】です。【kazi】です。Hajimema⎤shite. 【jina】 de⎤su. 【kazi】 de⎤su.

Habari. Mimi ni [jina]. Ni [kazi ufanyayo].

① トーマスTo⎤omasu

Thomas

会か い

社し ゃ

員い ん

kaisha⎤inmwajiriwa wa kampuni

② エリンE⎤rin

Erin

教きょう

師し

kyo⎤oshimwalimu

Usemi wa ziadaよろしくお願

ね が

いします。Yoroshiku onegai-shima⎤su.Tuendelee kuwa na ushirikiano mwema.

Unautumia usemi huu kwa mtu utakayekuwa unashirikiana naye. Mara nyingi unatumika kujitambulisha. Iwapo mtu unayezungumza naye ni rafiki au ni mdogo kwako, unaweza kufupisha na kusema tu “yoroshiku.”

Can-do! Kujitambulisha jina na kazi ufanyayo

Page 12: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 11https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Kijapani kina aina tatu za herufi -- Kanji, Hiragana na Katakana. Kwa mfano, kuandika kwa Kijapani usemi “Watashi wa Tam desu” au “Mimi ni Tam” itakuwa:

私はタムです

“私” ni Kanji, “は” na “です” ni Hiragana, na “タム” ni Katakana.

Katakana hutumika kuandika majina na maneno kutoka lugha zingine. Hiragana hutumika kwa vitu vingine. Herufi za kifonetiki za Katakana na Hiragana zimeundwa kutoka Kanji. Kanji ni idiogramu na hutumika kuandika masuala muhimu.

Majibu ① はじめまして。トーマスです。会かい

社しゃ

員いん

です。 Hajimema⎤shite. To⎤omasu de⎤su. Kaisha⎤in de⎤su.② はじめまして。エリンです。教

きょう

師し

です。 Hajimema⎤shite. E⎤rin de⎤su. Kyo⎤oshi de⎤su.

Katakana: a Hiragana: a Kanji: yama (mlima)

Mabango yaliyoandikwa kwa Kijapani

Herufi za Kijapani

Page 13: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN12 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

3 ベトナムから来き

ました

海かい

斗と

Kaito: タムさん、たくさん食

べてね。Ta⎤mu-san, takusan ta⎤bete ne.

Furahia mlo, Tam-san.

タムTam

: はい。Ha⎤i.

Asante, nitafurahia.

タムです。ベトナムから来き

ました。Ta⎤mu de⎤su. Betonamu kara kima⎤shita.

Mimi ni Tam. Ninatokea Vietnamu.

ミーヤーMi Ya

: ミーヤーです。中ちゅう

国ごく

からです。Mi⎤iyaa de⎤su. Chu⎤ugoku kara⎤ de⎤su.

Mimi ni Mi Ya. Ninatokea China.

写しゃ

真しん

家か

です。Shashinka de⎤su.

Ni mpigapicha.

海かい

斗と

Kaito: ぼくは海

かい

斗と

。学がく

生せい

です。Bo⎤ku wa Ka⎤ito. Gakusee de⎤su.

Mimi ni Kaito. Ni mwanafunzi.

はるHaru

: わたくし、大おお

家や

のはるです。Watakushi, o⎤oya no Ha⎤ru de⎤su.

Mimi ni mwenyenyumba, Haru.

ミーヤーMi Ya

: はるさんは何なん

でも知し

っています。Ha⎤ru-san wa nan de mo shitte ima⎤su.

Haru-san anafahamu kila kitu.

タムTam

: そうですか。よろしくお願ねが

いします。So⎤o de⎤su ka. Yoroshiku onegai-shima⎤su.

Oh kumbe. Tuendelee kuwa na ushirikiano mwema.

Msamiati

たくさん kingitakusan

食た

べる kulatabe⎤ru

来く

る kujaku⎤ru

写し ゃ

真し ん

家か

 mpigapichashashinka

ぼく mimi (mwanamume)bo⎤ku

知し

っている fahamu shitte iru

Mazungumzo ya leo

Betonamu kara kimashitaNinatokea Vietnamu.

Page 14: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 13https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

ベトナムから来き

ました。Betonamu kara kima⎤shita.

Ninatokea Vietnamu.Ili kusema unakotokea, taja “[sehemu] kara kimashita.” “Kara” ni kiunganishi kinachoonesha mwanzo au sehemu yako ya asili unayotokea. “Kimashita” ni wakati uliopita wa kitenzi “kuru” yaani “kuja.” Unaweza kubadili kitenzi hicho kwa kuweka “desu” na kusema “Betonamu kara desu” yaani “Ninatokea Vietnamu.”

Tumia!

どちらからですか。Do⎤chira kara⎤ de⎤su ka.

アメリカから来き

ました。Amerika kara kima⎤shita.

Unatokea wapi? Ninatokea Marekani.

Jaribu!

~から来き

ました。~kara kima⎤shita.

Ninatokea ~.

① タイTa⎤i

Thailand

② ブラジルBurajiru

Brazili

Usemi wa ziadaそうですか。So⎤o de⎤su ka.Kumbe.

Huo ni mwitikio wa kuonesha kuwa unaelewa kile ambacho mtu unayezungumza naye amekiongea. Hakikisha haupandishi kiimbo chako mwishoni mwa sentensi hiyo.

Can-do! Kutaja unakotokea

Page 15: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN14 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Ushauri wa Haru-san

Majibu ① タイから来き

ました。 Ta⎤i kara kima⎤shita.② ブラジルから来

ました。 Burajiru kara kima⎤shita.

Kuinama ni desturi nchini Japani wakati wa kusalimiana. Uhusiano wako na mtu unayesalimiana naye utaamua jinsi utakavyoinama zaidi. Kama ni mkubwa kwako, utainama zaidi.

Kama mtu huyo ni rika lako au mdogo kwako, kuinamisha kichwa tu itatosha.

Kusalimiana kwa kupeana mikono au kukumbatiana si kawaida sana nchini Japani.

©AFLO ©The Japan Foundation

Jinsi ya kusalimia watu nchini Japani

Page 16: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 15https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

4 大だ い

学が く

で日に

本ほ ん

語ご

を勉べ ん

強きょう

します

タムTam

: これ、どこですか。Kore, do⎤ko de⎤su ka.

Huku ni wapi?

ミーヤーMi Ya

: 沖おき

縄なわ

です。Okinawa de⎤su.

Ni Okinawa.

タムTam

: へえ。Hee.

Wow!

ミーヤーMi Ya

: これは京きょう

都と

です。Kore wa Kyo⎤oto de⎤su.

Huku ni Kyoto.

京きょう

都と

はとてもきれいですよ。Kyo⎤oto wa totemo ki⎤ree de⎤su yo.

Kyoto ni kuzuri sana.

タムTam

: そうですね。So⎤o de⎤su ne.

Hakika.

ミーヤーMi Ya

: タムさんは日に

本ほん

で何なに

をしますか。Ta⎤mu-san wa Niho⎤n de na⎤ni o shima⎤su ka.

Tam-san, utafanya nini nchini Japani?

タムTam

: 大だい

学がく

で日に

本ほん

語ご

を勉べん

強きょう

します。Daigaku de Nihongo o benkyoo-shima⎤su.

Nitasoma Kijapani katika chuo kikuu.

ミーヤーMi Ya

: いいですね。I⎤i de⎤su ne.

Hivyo ni vizuri.

タムTam

: はい、楽たの

しみです。Ha⎤i, tanoshi⎤mi de⎤su.

Ndiyo, ninatazamia hilo.

Msamiati

大だい

学がく

 chuo kikuudaigaku

日に

本ほん

語ご

 lugha ya KijapaniNihongo

勉べん

強きょう

する jifunza / somabenkyoo-suru

Daigaku de Nihongo o benkyoo-shimasu Nitasoma Kijapani katika chuo kikuu.

Mazungumzo ya leo

Page 17: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN16 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

大だ い

学が く

で日に

本ほ ん

語ご

を勉べ ん

強きょう

します。Daigaku de Nihongo o benkyoo-shima⎤su.

Nitasoma Kijapani katika chuo kikuu.Ili kuelezea utakachofanya, tumia kitenzi cha umbo la MASU (chenye kuishia na neno “masu”) kama vile “benkyoo-shimasu” yaani “nitasoma.” Umbo hilo hutumika unapozungumza kiungwana. “De” ni kiunganishi kinachoashiria mahali na “o” ni kiunganishi kinachoelezea shamirisho. Kitenzi huja mwishoni mwa sentensi.

Tumia!

日に

本ほん

で何なに

をしますか。Niho⎤n de na⎤ni o shima⎤su ka.

買か

い物もの

をします。Kaimono o shima⎤su.

Utafanya nini nchini Japani? Nitafanya manunuzi.

Jaribu!

【shamirisho】を~ます。【shamirisho】o~ma⎤su.

Nita- [shamirisho].

① 天て ん

ぷらtenpura

tempura

食た

べます(食た

べる)tabema⎤su (tabe⎤ru)

kula

② 歌か

舞ぶ

伎き

kabuki Kabuki

見み

ます(見み

る)mima⎤su (mi⎤ru)

tazama

Usemi wa ziada楽た の

しみです。Tanoshi⎤mi desu.Ninatazamia hilo.

Huu ni usemi unaoelezea kitu unachokitarajia kwa furaha.

Can-do! Kusema unachotarajia kufanya

Page 18: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 17https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Mwongozo wa safari wa Mi Ya

Okinawa

Nikko, Mkoa wa Tochigi

HokkaidoKyoto

©Niseko Village

©Nikko Toshogu Shrine

©OCVB

©Ninnaji-Temple

Unaweza kufurahia mandhari ya misimu minne tofauti kote nchini Japani. Kwa mfano, msimu wa machipuo ni msimu wa kuchanua kwa maua ya micheri. Kyoto iliyotajwa kwenye somo hili ni sehemu maarufu kwa maua hayo. Katika msimu wa joto, watu wengi hufurahia kupanda milima na kwenda kwenye fukwe. Katika msimu wa pukutizi, kubadilika kwa rangi ya majani kunapendeza sana. Na msimu wa baridi pia unavutia kwa sababu ya theluji. Unaweza kufurahia kuteleza kwenye theluji na michezo mingine ya baridi.

Majibu ① 天てん

ぷらを食た

べます。 Tenpura o tabema⎤su.② 歌

舞ぶ

伎き

を見み

ます。 Kabuki o mima⎤su.

Uzuri wa sehemu mbalimbali nchini Japani

Page 19: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN18 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

5 ラジオで勉べ ん

強きょう

しました

はるHaru

: タムさん、今き ょ う

日から学がっ

校こう

ですね。Ta⎤mu-san, kyo⎤o kara gakkoo de⎤su ne.

Tam-san, chuo chenu kinafunguliwa leo, sivyo?

タムTam

: はい。Ha⎤i.

Ndiyo.

はるHaru

: あらまあ! どうしたんですか。A⎤ra ma⎤a! Do⎤o shitan de⎤su ka.

Oh! Una tatizo gani?

タムTam

: 日に

本ほん

語ご

が心しん

配ぱい

です。Nihongo ga shinpai de⎤su.

Nina mashaka na Kijapani changu.

はるHaru

: タムさんは日に

本ほん

語ご

、お上じょうず

手ですよ。Ta⎤mu-san wa Nihongo, ojoozu⎤ de⎤su yo.

Tam-san, unazungumza Kijapani kizuri.

タムTam

: いいえ、まだまだです。Iie, ma⎤da ma⎤da de⎤su.

Hapana, si kizuri vya kutosha.

はるHaru

: ベトナムで勉べん

強きょう

したんでしょう?Betonamu de benkyoo-shita⎤n deshoo?

Umejifunza nchini Vietnamu, si ndiyo?

タムTam

: はい、ラジオで勉べん

強きょう

しました。Ha⎤i, ra⎤jio de benkyoo-shima⎤shita.

Ndiyo, nimejifunza kwa kusikiliza redio.

はるHaru

: それなら、大だい

丈じょう

夫ぶ

ですよ。Sore na⎤ra, daijo⎤obu de⎤su yo.

Basi, utakuwa sawa.

Msamiati

今き ょ う

日 leokyo⎤o

はい ndiyoha⎤i

心し ん

配ぱ い

(な) mashakashinpai (na)

上じょう

手ず

(な) -enye ujuzijoozu⎤ (na)

ラジオ rediora⎤jio

大だ い

丈じょう

夫ぶ

(な) sawadaijo⎤obu (na)

Mazungumzo ya leo

Rajio de benkyoo-shimashitaNimejifunza kwa kusikiliza redio.

Page 20: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 19https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

ラジオで勉べ ん

強きょう

しました。Ra⎤jio de benkyoo-shima⎤shita.

Nimejifunza kwa kusikiliza redio.Ili kuelezea kitu ulichokifanya wakati uliopita, badili mwisho wa kitenzi cha umbo la MASU kutoka “masu” kuwa “mashita.” Kiunganishi “de” katika maneno “rajio de” kinaonesha njia iliyotumika au kivipi. Kiima “watashi wa” yaani “Mimi ni-” na shamirisho “Nihongo o” yaani “Kijapani” vimeachwa kwa sababu vinajulikana katika muktadha huo.

Tumia!

あ、日に

本ほん

語ご

! どうやって勉べん

強きょう

しましたか。A, Nihongo! Do⎤oyatte benkyoo-shima⎤shita ka.

インターネットで勉べん

強きょう

しました。Intaane⎤tto de benkyoo-shima⎤shita.

Oh, lugha ya Kijapani! Umejifunzaje? Nimejifunza kupitia Intaneti.

Jaribu!

~で勉べん

強きょう

しました。~de benkyoo-shima⎤shita.

Nimejifunza kupitia ~.

① アニメanime

katuni za anime

② 学が っ

校こ う

gakkoo shule

Usemi wa ziadaいいえ、まだまだです。Iie, ma⎤da ma⎤da de⎤su.Hapana, si kizuri vya kutosha.

Ni usemi wa kinyenyekevu unaoweza kuutumia pale mtu anapokusifia. “Iie” inamaanisha “hapana” na “mada mada desu” inamaanisha “hakitoshi.”

Can-do! Kusema jinsi ulivyojifunza Kijapani

Page 21: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN20 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Ushauri wa Haru-san

Majibu ① アニメで勉べん

強きょう

しました。 Anime de benkyoo-shima⎤shita.② 学

がっ

校こう

で勉べん

強きょう

しました。 Gakkoo de benkyoo-shima⎤shita.

Endapo mtu anakusifia, akisema “Kijapani chako ni kizuri,” utamjibu vipi?

1) Asante sana. 2) Hapana, si kizuri vya kutosha. 3) Ndiyo, nimejifunza katika chuo kikuu.

Wajapani wengi wangejibu kwa namna ya unyenyekevu na kusema si kizuri vya kutosha kama namba 2) “Iie, mada mada desu.” Kijapani kina semi nyingine nyingi za unyenyekevu. Kwa mfano, hata wakati mtu ameandaa meza iliyojaa vyakula kwa ajili ya mgeni, namna ya kawaida ya kukaribisha inaweza kuwa “Hatuna kitu isipokuwa hiki.”

Semi za unyenyekevu

Page 22: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 21https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

6 この電で ん

車し ゃ

は池い け

袋ぶくろ

に行い

きますか

タムTam

: すみません。Sumimase⎤n.

Samahani.

駅えき

員いん

Mhudumu kituoni

: はい。Ha⎤i.

Ndiyo.

タムTam

: この電でん

車しゃ

は池いけ

袋ぶくろ

に行い

きますか。Kono densha wa Ikebu⎤kuro ni ikima⎤su ka.

Treni hii inakwenda Ikebukuro?

駅えき

員いん

Mhudumu kituoni

: いいえ、行い

きません。Iie, ikimase⎤n.

Hapana, haiendi.

池いけ

袋ぶくろ

は山やまの

手て

線せん

です。Ikebu⎤kuro wa Yamanote-sen de⎤su.

Ikebukuro ni kupitia reli ya Yamanote.

タムTam

: 山やまの

手て

線せん

はどこですか。Yamanote-sen wa do⎤ko de⎤su ka.

Reli ya Yamanote iko wapi?

駅えき

員いん

Mhudumu kituoni

:3番ばん

線せん

です。San-ban-sen de⎤su.

Sehemu namba tatu ya kusubiria treni.

タムTam

: わかりました。Wakarima⎤shita.

Nimeelewa.

ありがとうございます。Ari⎤gatoo gozaima⎤su.

Asante sana.

Msamiati

この hiikono

電でん

車しゃ

 trenidensha

いいえ hapanaiie

山やまの

手て

線せん

 reli ya YamanoteYamanote-sen

~番ばん

線せん

 sehemu namba ~ ya kusubiria treni ~ban-sen

わかる elewawaka⎤ru

Mazungumzo ya leo

Kono densha wa Ikebukuro ni ikimasu ka Treni hii inakwenda Ikebukuro?

Page 23: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN22 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

この電で ん

車し ゃ

は池い け

袋ぶくろ

に行きますか。Kono densha wa Ikebu⎤kuro ni ikima⎤su ka.

Treni hii inakwenda Ikebukuro?Ili kuulizia usafiri wa umma unakoelekea, sema “Kono [usafiri] wa [mahali] ni ikimasu ka.” “Kono” inamaanisha “hii” na huwa kabla ya nomino. Inaonesha unaulizia usafiri ulio mbele yako. Kiunganishi “ni” kinaonesha mahali unapoelekea. “Ikimasu” ni kitenzi cha “iku” yaani “kwenda” katika umbo la MASU.

Tumia!

この電でん

車しゃ

は秋あき

葉は

原ばら

に行い

きますか。Kono densha wa Akiha⎤bara ni ikima⎤su ka.

いいえ、行い

きません。秋あき

葉は

原ばら

は1番ばん

線せん

です。Iie, ikimase⎤n. Akiha⎤bara wa ichi-ban-sen de⎤su.

Treni hii inakwenda Akihabara? Hapana haiendi. Akihabara ni sehemu namba moja ya kusubiria treni.

Jaribu!

この【usafiri】は【mahali】に行い

きますか。Kono 【usafiri】 wa 【mahali】 ni ikima⎤su ka.

[Usafiri] hii inakwenda [mahali]?

① バスba⎤su

basi

空く う

港こ う

kuukoouwanja wa ndege

② 電で ん

車し ゃ

densha treni

新し ん

宿じゅく

ShinjukuShinjuku

Ongeza maarifa

Namba (1-10)1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ichi⎤ ni⎤ san yo⎤n go⎤ roku⎤ na⎤na hachi⎤ kyu⎤u ju⎤u

Can-do! Kuulizia usafiri wa umma unakoelekea

Page 24: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 23https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Ushauri wa Haru-san

Majibu ① このバスは空くう

港こう

に行い

きますか。 Kono ba⎤su wa kuukoo ni ikima⎤su ka.② この電

でん

車しゃ

は新しん

宿じゅく

に行い

きますか。 Kono densha wa Shinjuku ni ikima⎤su ka.

Mfumo wa reli nchini Japani umeenea kote nchini. Majiji makubwa hasa yamesheheni njia za treni, ikiwa pamoja na njia za treni za chini ya ardhi. Pia yameunganishwa na treni ziendazo kasi za Shinkansen na treni zisizosimama kila kituo, zinazofanya usafiri wa umbali mrefu kutokuwa na usumbufu.

Ili kununua tiketi, kwanza angalia nauli katika orodha ya bei za nauli na kisha, weka pesa katika mashine ya tiketi. Kama unatumia kadi ya IC ya malipo ya kabla, unaweza kugusa tu katika lango la tiketi wakati wa kuingia na kutoka. Nauli inakatwa moja kwa moja.

Lakini kuwa mwangalifu nyakati za watu wengi ambapo vituo na treni hufurika watu.

Mfumo wa reli wa Japani una njia nyingi

Tokyo Station

©JR EAST

©Tokyo Metro

Mfumo wa reli nchini Japani

Page 25: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN24 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

7 ゆっくり話は な

してください

あやかAyaka

: 隣となり

、いい?Tonari, i⎤i?

Naweza kukaa pembeni yako?

タムTam

: え? はい。E? Ha⎤i.

Oh. Ndiyo.

あやかAyaka

: ありがとう。留りゅう

学がく

生せい

なの?Ari⎤gatoo. Ryuugaku⎤see na no?

Asante. Wewe ni mwanafunzi wa kigeni?

タムTam

: すみません。よくわかりません。Sumimase⎤n. Yo⎤ku wakarimase⎤n.

Samahani. Sielewi vizuri.

ゆっくり話はな

してください。Yukku⎤ri hana⎤shite kudasa⎤i.

Tafadhali zungumza polepole.

あやかAyaka

: あ、ごめん、ごめん。A, gomen, gomen.

Oh, niwie radhi, niwie radhi.

あなたはりゅうがくせいですか。Ana⎤ta wa ryuugaku⎤see de⎤su ka.

Wewe ni mwanafunzi wa kigeni?

わたしはあやかです。Watashi wa A⎤-YA-KA de⎤su.

Mimi ni Ayaka.

よろしくね。Yoroshiku ne.

Tuwe na uhusiano mwema.

タムTam

: はい。私わたし

はタムです。Ha⎤i. Watashi wa Ta⎤mu de⎤su.

Ndiyo. Mimi ni Tam.

よろしくお願ねが

いします。Yoroshiku onegai-shima⎤su.

Tuendelee kuwa na ushirikiano mwema.

Msamiati

ゆっくり polepoleyukku⎤ri

話は な

す zungumzahana⎤su

私わたし

 mimiwatashi

Mazungumzo ya leo

Yukkuri hanashite kudasaiTafadhali zungumza polepole.

Page 26: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 25https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

ゆっくり話は な

してください。Yukku⎤ri hana⎤shite kudasa⎤i.

Tafadhali zungumza polepole.Ili kutoa ombi, tumia “[kitenzi cha umbo la TE] + kudasai.” Umbo la TE ni kitenzi kilichonyambuliwa kinachoishia na “te” au “de.” “Hanashite” ni umbo la TE la neno “hanasu” yaani “zungumza.” Vitenzi vya Kijapani vimegawanyika katika makundi matatu. Unyambulishaji wa vitenzi vya umbo la TE hutofautiana kwa kila kundi. (Tazama ukurasa 150-151)

Tumia!

すみません。もう一いち

度ど

言い

ってください。Sumimase⎤n. Moo ichi-do itte kudasa⎤i.

あ、はい。A, ha⎤i.

Samahani. Tafadhali sema kwa mara nyingine. Oh, ndiyo.

Jaribu!

すみません。~てください。Sumimase⎤n. ~te kudasa⎤i.

Samahani. Tafadhali ~.

① 英え い

語ご

で言い

う(→言い

って)Eego de iu (→itte)

zungumza kwa Kiingereza

② ローマ字じ

で書か

く(→書か

いて)Roomaji de ka⎤ku (→ka⎤ite)

andika kwa alfabeti

Usemi wa ziadaすみません。よくわかりません。Sumimase⎤n. Yo⎤ku wakarimase⎤n.Samahani. Sielewi vizuri.

Tumia usemi huo kama huelewi kile mzungumzaji anachokuambia. Ukiweka “yoku” kabla ya “wakarimasen” yaani “sielewi” inakuwa kiungwana zaidi.

Can-do! Kumwomba mtu azungumze polepole

Page 27: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN26 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Kaito, Mwongozaji wako wa chakula!

Majibu ① すみません。英えい

語ご

で言い

ってください。 Sumimase⎤n. Eego de itte kudasa⎤i.② すみません。ローマ字

で書か

いてください。 Sumimase⎤n. Roomaji de ka⎤ite kudasa⎤i.

Vyakula maarufu vya Kijapani ni pamoja na nigirizushi, kikiwa na vipande vyembamba vya samaki mbichi juu ya wali uliowekwa siki, na sukiyaki, chakula ambacho kina viambato vya sosi ya soya na sukari.

Wali ni chakula kinacholiwa sana nchini Japani. Kwa kawaida watu hula wali pamoja na viambato kama vile samaki, nyama na mbogamboga. Supu ya Miso au aina zingine za supu mara nyingi huambatana na mlo huo. Vyakula vya Kimagharibi, kama vile tambi na mchuzi, pia vinapatikana kila mahali.

Nigirizushi

Chakula cha kawaida

M. Nakamura/S. Ebisu

©Ken Mochizuki

Sukiyaki

Vyakula vya Kijapani

Page 28: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 27https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

8 友と も

達だ ち

のあやかさんです

あやかAyaka

: わあ、すごい! きれいだね。Waa, sugo⎤i! Ki⎤ree da ne.

Wow, yanastaajabisha! Yanapendeza.

タムTam

: はい。Ha⎤i.

Ndiyo.

ミーヤーMi Ya

: ああ、タム、遅おく

れてごめんなさい。A⎤a, Ta⎤mu, okurete gomen nasa⎤i.

Ah, Tam, samahani nimechelewa.

タムTam

: 友とも

達だち

のあやかさんです。Tomodachi no A⎤yaka-san de⎤su.

Huyu ni rafiki yangu, Ayaka-san.

ミーヤーMi Ya

: こんにちは。ミーヤーです。Konnichiwa. Mi⎤iyaa de⎤su.

Habari. Mimi ni Mi Ya.

あやかAyaka

: ああ、ミーヤーさん!A⎤a, Mi⎤iyaa-san!

Ah, Mi Ya-san!

写しゃ

真しん

を撮と

ってるんでしょう?Shashin o to⎤tteru⎤n deshoo?

Nimesikia wewe ni mpigapicha.

すごいなあ。Sugo⎤i naa.

Safi sana!

私わたし

も撮と

ってくださいね。Watashi mo to⎤tte kudasa⎤i ne.

Tafadhali nipige picha pia.

ミーヤーMi Ya

: あ、はい・・・。A, ha⎤i...

Ah, bila shaka.

Msamiati

遅お く

れる chelewaokureru

ごめんなさい samahanigomen nasa⎤i

友と も

達だ ち

 rafikitomodachi

Mazungumzo ya leo

Tomodachi no Ayaka-san desuHuyu ni rafiki yangu, Ayaka-san.

Page 29: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN28 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

友と も

達だ ち

のあやかさんです。Tomodachi no A⎤yaka-san de⎤su.

Huyu ni rafiki yangu, Ayaka-san.Ili kuwatambulisha watu wa familia na marafiki kwa wengine, sema “[uhusiano wako na mtu huyo] no [jina (san)] desu.” Kiunganishi “no” kinaunganisha nomino na nomino nyingine, wakati nomino ya kwanza ikiifafanua inayofuata. “San” ni neno la heshima linaloongezwa kwenye jina, lakini halitumiki kwako mwenyewe au mtu wa familia yako.

Tumia!

友とも

達だち

の田た

中なか

さんです。Tomodachi no Tanaka-san de⎤su.

はじめまして。田た

中なか

です。Hajimema⎤shite. Tanaka de⎤su.

はじめまして。よろしくお願ねが

いします。Hajimema⎤shite. Yoroshiku onegai-shima⎤su.

Huyu ni rafiki yangu, Tanaka-san. Habari. Mimi ni Tanaka. Nimefurahi kukufahamu. Tuendelee kuwa na uhusiano mwema.

Jaribu!

【uhusiano】の【jina(さん)】です。【uhusiano】 no 【jina (-san)】 de⎤su.

Huyu ni [uhusiano], [jina (san)].

① 妹いもうと

 imooto

dada mdogo

アンナA⎤nna

Anna

② 同ど う

僚りょう

dooryoo mwenzi katika kazi

ヤンさんYa⎤n-san

Jan-san

Ongeza maarifa

Salamu hufanyika unapokutana na mtuAsubuhi Mchana Jioni

おはよう (ございます) こんにちは こんばんはohayoo (gozaima⎤su) konnichiwa⎤ konbanwa⎤

Can-do! Kuwatambulisha marafiki kwa wengine

Page 30: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 29https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Jengo la Serikali ya Jiji la Tokyo ambako somo hili limefanyika lipo katika eneo la Shinjuku. Sehemu ya kutazamia mandhari ya jiji kutokea juu iko wazi kwa umma. Unaweza kufurahia mandhari mazuri ya Tokyo kutoka juu urefu wa mita 202. Kama hali ya hewa ni nzuri, unaweza hata kuona Mlima Fuji.

Mnara wa Tokyo pia ni maarufu kwa muonekano wake wa rangi ya chungwa iliyokolea na nyeupe. Tokyo Skytree jirani na Asakusa ilijengwa mwaka 2012, na kuwa mnara mrefu zaidi duniani. Minara hiyo yote inapendeza pale inapoangazwa usiku pia.

Jengo la Serikali ya Jiji la Tokyo

©TOKYO-SKYTREE©TOKYO TOWER

©Tokyo Metropolitan Government©TCVB

Mnara wa Tokyo (mita 333) Tokyo Skytree (mita 634)

Mandhari kutoka sehemu ya juu ya kutazamia

Majibu ① 妹いもうと

のアンナです。 Imooto no A⎤nna de⎤su.② 同

どう

僚りょう

のヤンさんです。 Dooryoo no Ya⎤n-san de⎤su.

Maeneo ya Tokyo ya Kutazamia Mandhari

Mwongozo wa safari wa Mi Ya

Page 31: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN30 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

9 これは何な ん

ですか

海かい

斗と

Kaito: ここが「デパ地

下か

」だよ。Koko ga depa-chika da yo.

Hili ni duka la vyakula vilivyo tayari kuliwa lililopo chini ya ardhi kwenye jengo lenye maduka makubwa.

マイクMike

: いろんな食た

べ物もの

があって、いいよね。Ironna tabemo⎤no ga a⎤tte, i⎤i yo ne.

Lina aina zote za vyakula. Linapendeza.

タムTam

: わあ、すごい。Waa, sugo⎤i.

Wow, hii inastaajabisha.

これは何なん

ですか。Kore wa na⎤n de⎤su ka.

Hii ni nini?

海かい

斗と

Kaito: 大

だい

根こん

の漬つけ

物もの

だよ。Daikon no tsukemono da yo.

Ni achali ya figili ya daikon.

マイクMike

: 食た

べてみる?Ta⎤bete mi⎤ru?

Unataka kuonja?

タムTam

: いただきます。Itadakima⎤su.

Ndiyo, nitaonja.

おいしいです。Oishi⎤i de⎤su.

Ni tamu.

海かい

斗と

Kaito: これも食

べてみる?Kore mo ta⎤bete mi⎤ru?

Unataka kuonja na hii pia?

Msamiati

ここ hapakoko

デパ地ち

下か

 duka la chakula, chini ya ardhi ya maduka makubwadepa-chika

これ hiikore

何なん

 ninina⎤n

食た

べ物もの

 chakulatabemo⎤no

漬つけ

物もの

 achali ya mbogambogatsukemono

Mazungumzo ya leo

Kore wa nan desu kaHii ni nini?

Page 32: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 31https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

これは何な ん

ですか。Kore wa na⎤n de⎤su ka.

Hii ni nini?Ili kuulizia jina la kitu, oneshea kidole kitu hicho na useme “Kore/Sore/Are wa nan desu ka.” Kwa kitu kilicho karibu yako, tumia “kore.” Kwa kitu kilicho karibu na mtu unayezungumza naye, tumia “sore.” Ikiwa kitu kipo mbali yenu nyote wawili, tumia “are.” “Nan” ni kiulizi kina maana ya “nini.”

Tumia!

すみません。これは何なん

ですか。Sumimase⎤n. Kore wa na⎤n de⎤su ka.

お茶ちゃ

です。Ocha de⎤su.

Samahani. Hii ni nini? Ni chai.

Jaribu!

これ/それ/あれ は何なん

ですか。Kore/Sore/Are wa na⎤n de⎤su ka.

Hii/hiyo/ile ni nini?

① ②

Usemi wa ziadaおいしいです。Oishi⎤i de⎤su.Ni tamu.

Pia unaweza kusema “Oishii!” Jaribu kusema hivyo ukila kitu kitamu nchini Japani.

Can-do! Kuulizia vitu usivyovijua

Page 33: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN32 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Kaito, Mwongozaji wako wa chakula!

“Depa-chika”: Hazina ya chakula

Majibu ① それは何なん

ですか。 (これ?たい焼

きです。)Sore wa na⎤n de⎤su ka.

(Kore? Taiyaki de⎤su.)② あれは何

なん

ですか。 (あれはたこ焼

きです。)Are wa na⎤n de⎤su ka.

(Are wa takoyaki de⎤su.)

“Depachika,” duka la vyakula vilivyo tayari kuliwa lililopo chini ya ardhi kwenye jengo lenye maduka makubwa huuza aina mbalimbali za vyakula, kama vile vyakula vilivyo tayari kuliwa, chakula kilichofungashwa, vitindamlo na mikate. Unaweza kuonja baadhi ya vyakula. “Depa-chika” ina manufaa sana kwa sababu unaweza kununua vyakula unavyovipenda na kuvila nyumbani au hotelini.

Achali ya mbogamboga

Vyakula vilivyo tayari kuliwa Mkate na jibini

Vitamutamu

©Isetan Mitsukoshi Holdings

Page 34: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 33https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

10 このドライヤーはいくらですか

タムTam

: たくさんありますね!Takusan arima⎤su ne!

Kuna vikausha nywele vingi!

あやかAyaka

: すごいでしょう?Sugo⎤i deshoo?

Inastaajabisha, si ndiyo?

これはサラサラヘア。Kore wa sarasara he⎤a.

Hii inafanya nywele zako kuwa laini kama hariri.

これはツヤが出で

るタイプ。Kore wa tsuya ga de⎤ru ta⎤ipu.

Na hii inafanya nywele zako zing'ae.

タムTam

: へえ、いくらですか。Hee, i⎤kura de⎤su ka.

Ooh! Ni bei gani?

あやかAyaka

: セールって書か

いてある。きいてみよう。Se⎤eru tte ka⎤ite a⎤ru. Kiite miyo⎤o.

Kibandiko kinaonesha kipo katika punguzo la bei. Tumuulize mhudumu.

タムTam

: すみません。Sumimase⎤n.

Samahani.

このドライヤーはいくらですか。Kono doraiyaa wa i⎤kura de⎤su ka.

Hiki kikausha nywele ni bei gani?

店てん

員いん

Mhudumu: 9,900円

えん

です。Kyuu-se⎤n-kyuu-hyaku⎤-en de⎤su.

Yeni 9,900.

タムTam

: え! 高たか

すぎます。E! Takasugima⎤su.

Tobaa! Ni ghali kwangu.

Msamiati

いくら bei ganii⎤kura

書か

く andikaka⎤ku

ドライヤー kikausha nyweledoraiyaa

Mazungumzo ya leo

Kono doraiyaa wa ikura desu kaHiki kikausha nywele ni bei gani?

Page 35: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN34 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

このドライヤーはいくらですか。Kono doraiyaa wa i⎤kura de⎤su ka.

Hiki kikausha nywele ni bei gani?Unapoulizia gharama za vitu, sema “ikura desu ka” yaani “Ni bei gani?” Unapotaja jina la kitu hicho, sema “Kono/Sono/Ano [kitu] wa ikura desu ka.” “Ikura” ni kiulizi kinachomaanisha “bei gani?”

Tumia!

すみません。この炊すい

飯はん

器き

はいくらですか。Sumimase⎤n. Kono suiha⎤n-ki wa i⎤kura de⎤su ka.

8,700円えん

です。Hasse⎤n-nanahyaku⎤-en de⎤su.

Samahani. Hii "rice cooker" ni bei gani? Yeni 8,700.

Jaribu!

すみません。この/その/あの ~はいくらですか。Sumimase⎤n. Kono/Sono/Ano ~wa i⎤kura de⎤su ka.

Samahani. Hii/hiyo/ile ~ ni bei gani?

① イヤホンi⎤yahon

“earphone”

② 茶ち ゃ

碗わ ん

chawan bakuli la

wali

Ongeza maarifa

Namba Kubwa1 2 3 6 8

10 ju⎤u ni⎤juu sa⎤njuu rokuju⎤u hachiju⎤u100 hyaku⎤ nihyaku⎤ sa⎤nbyaku roppyaku⎤ happyaku⎤

1000 se⎤n nise⎤n sanze⎤n rokuse⎤n hasse⎤n※1,234 se⎤n-nihyaku-sa⎤njuu-yo⎤n

Can-do! Kuulizia bei ya vitu

Page 36: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 35https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Ushauri wa Haru-san

Fedha za Japani

Japani ina aina nne za fedha za noti: Noti ya yeni 1,000, 2,000, 5,000, na 10,000. Lakini ni nadra sana kuiona noti ya yeni 2,000.

Kwa upande wa sarafu kuna aina sita: Yeni 1, 5, 10, 50, 100, na 500. Japani ni nchi ambayo mashine ya kuuzia vitu yaani 'vending machine' zipo nyingi mno mitaani. Lakini huwezi kutumia sarafu ya yeni 1 au yeni 5 kwenye mashine hizo. Hivyo kuwa mwangalifu.

Itifaki nzuri unapotoa fedha taslimu kama zawadi kwa wanandoa kwenye harusi au kwenye sherehe zingine ni kuweka noti mpya kwenye bahasha ambazo ni mahususi kwa sherehe husika.

Noti za Japani

Sarafu za Japani

Majibu ① すみません。あのイヤホンはいくらですか。 Sumimase⎤n. Ano i⎤yahon wa i⎤kura de⎤su ka.② すみません。この茶

ちゃ

碗わん

はいくらですか。 Sumimase⎤n. Kono chawan wa i⎤kura de⎤su ka.

Page 37: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN36 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

11 お守ま も

りはありますか

ミーヤーMi Ya

: このTシャツ、見み

て。Kono tii-shatsu, mi⎤te.

Tazama fulana hii.

「忍にん

者じゃ

」って書か

いてある。“Ni⎤nja” tte ka⎤ite a⎤ru.

Imeandikwa “ninja.”

タムTam

: わあ、にんじゃ!Waa, ni⎤nja!

Wow, ninja!

店てん

員いん

Mhudumu: いらっしゃいませ。

Irasshaima⎤se.Karibuni.

タムTam

: すみません。Sumimase⎤n.

Samahani.

お守まも

りはありますか。Omamori wa arima⎤su ka.

Kuna hirizi za bahati?

店てん

員いん

Mhudumu: ちょっと・・・。ここにはありませんねえ。

Cho⎤tto... Koko ni⎤ wa arimase⎤n nee.Aah... Hatuna hirizi za bahati hapa.

ミーヤーMi Ya

: タム、お守まも

りはお寺てら

にあるよ。Ta⎤mu, omamori wa otera ni a⎤ru yo.

Tam, hekaluni zipo hirizi za bahati.

タムTam

: お寺てら

ですか。Otera de⎤su ka.

Hekaluni?

ミーヤーMi Ya

: 行い

きましょう。Ikimasho⎤o.

Twende.

Msamiati

お守まも

り hiriziomamori

ある ipo / zipoa⎤ru

お寺てら

 hekalu la kibuddhaotera

Mazungumzo ya leo

Omamori wa arimasu kaKuna hirizi za bahati?

Page 38: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 37https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

お守ま も

りはありますか。Omamori wa arima⎤su ka.

Kuna hirizi za bahati?Ukitaka kuuliza ikiwa duka lina kitu unachokitafuta, sema “[kitu] wa arimasu ka.” “Wa” ni kiunganishi cha mada. “Arimasu” ni kitenzi cha umbo la MASU kilichotokana na kitenzi “aru” ambacho kinaonesha uwepo wa kitu.

Tumia!

すみません。地ち

図ず

はありますか。Sumimase⎤n. Chi⎤zu wa arima⎤su ka.

はい、こちらです。Ha⎤i, kochira de⎤su.

Samahani. Kuna ramani? Ndiyo, hii hapa.

Jaribu!

すみません。~はありますか。Sumimase⎤n. ~wa arima⎤su ka.

Samahani. Kuna ~?

① 扇せ ん

子す

sensu kipepeleo cha kukunjika

② 忍に ん

者じ ゃ

の Tシャツni⎤nja no tii-shatsu

fulana ya ninja

Usemi wa ziadaいらっしゃいませ。Irasshaima⎤se.Karibu.

Ni salamu ya kukaribisha wateja wanapoingia dukani au migahawani.

Can-do! Kumuuliza mtu ikiwa ana kitu unachokihitaji

Page 39: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN38 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Mwongozo wa safari wa Mi Ya

Tuzunguke mitaa ya Asakusa!

Asakusa ni eneo maarufu la kitalii jijini Tokyo. Lango la Kaminarimon, lenye kandili kubwa ya rangi nyekundu ambayo hupaswi kukosa kuiona, ni sehemu ya kuingilia katika Hekalu la Sensoji. Barabara ya Nakamise imejitandaza kutokea hapo.

Maduka mengi yanayouza bidhaa za zawadi, vitamutamu na vitu vingine, yamejipanga kila pande za barabara hiyo. Mwishoni mwa barabara hiyo ni ukumbi mkuu wa hekalu hilo.

Lango la Kaminarimon

©Sensoji©Sensoji

Ukumbi Mkuu wa Hekalu la Sensoji

Barabara ya Nakamise

©Ganso Ningyouyaki Kimurayahonten©Sensoji

Ningyo-yaki, ama keki yenye umbo la mwanasesere

Majibu ① すみません。扇せん

子す

はありますか。 Sumimase⎤n. Sensu wa arima⎤su ka.② すみません。忍

にん

者じゃ

のTシャツはありますか。 Sumimase⎤n. Ni⎤nja no tii-shatsu wa arima⎤su ka.

Page 40: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 39https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

12 かわいいお守ま も

りですね

タムTam

: これ、かわいいお守まも

りですね。Kore, kawai⎤i omamori de⎤su ne.

Hii ni hirizi nzuri, sivyo?

ミーヤーMi Ya

: 本ほん

当とう

、かわいい。Hontoo, kawai⎤i.

Ndiyo, ni nzuri kweli.

タムTam

: これもいいですね。Kore mo i⎤i de⎤su ne.

Hii pia ni nzuri.

職しょく

員いん

Mhudumu: それは縁

えん

結むす

びのお守まも

りです。Sore wa enmu⎤subi no omamori de⎤su.

Hiyo ni hirizi ya "en-musubi."

800円えん

になります。Happyaku⎤-en ni narima⎤su.

Inagharimu yeni 800.

タムTam

: えんむす・・・。Enmusu...

En-musu…

ミーヤーMi Ya

: 縁えん

結むす

び。恋こい

人びと

ができるお守まも

り。Enmu⎤subi. Koibito ga deki⎤ru omamori.

En-musubi, ni ya bahati ya kupata mwenzi.

タムTam

: じゃあ、これをください。Ja⎤a, kore o kudasa⎤i.

Basi nipatie hii tafadhali.

Msamiati

かわいい nzurikawai⎤i

本ほん

当とう

 kwelihontoo

いい nzurii⎤i

それ hiyosore

縁えん

結むす

び pata mwenzienmu⎤subi

~になる inagharimu ~~ni na⎤ru

恋こい

人びと

 mpenzikoibito

できる patadeki⎤ru

じゃあ basija⎤a

Mazungumzo ya leo

Kawaii omamori desu neHii ni hirizi nzuri, sivyo?

Page 41: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN40 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

かわいいお守ま も

りですね。Kawai⎤i omamori de⎤su ne.

Hii ni hirizi nzuri, sivyo?Vivumishi huwekwa kabla ya nomino ambazo vinazivumisha, kama katika “kawaii omamori” yaani “hirizi nzuri.” Sentensi inaweza pia kuishia na kivumishi. Vivumishi vinavyoishia na “i,” kama vile “kawaii” yaani “nzuri,” vinaitwa vivumishi vya I.

Tumia!

見み

て、このTシャツ。Mi⎤te, kono tii-shatsu.

おもしろいですね。Omoshiro⎤i de⎤su ne.

Tazama fulana hii. Hiyo inavutia, sivyo?

Jaribu!

【kivumishi cha I】ですね。【kivumishi cha I】 de⎤su ne.

Ni [kivumishi cha I], sivyo?

① 大お お

きいooki⎤i

kubwa

② 高た か

いtaka⎤i

ghali

Usemi wa ziadaこれをください。

Kore o kudasa⎤i.Nipatie hii tafadhali.

Sema hivi na oneshea kitu unachotaka katika mgahawa au duka.

Can-do! Kuelezea kuvutiwa kwako na kuelezea vitu -- Sehemu 1

Page 42: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 41https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Mwongozo wa safari wa Mi Ya

Mahekalu ya Shinto na ya kibuddha nchini Japani

Unaweza kuona mahekalu kote nchini Japani. Miungu ya Shinto kwa muda mrefu imekuwa ikiabudiwa kwenye mahekalu ya dini hiyo. Mahekalu ya kibuddha hutumiwa na dini hiyo. Mahekalu ya dini hizo ni maarufu miongoni mwa watalii pia. Yaliyo maarufu zaidi ni pamoja na Hekalu la Kibuddha la Sensoji na lile la Shinto la Meiji Jingu jijini Tokyo.

Hekalu la Shinto la Izumo Taisha katika mkoa wa Shimane, linajulikana kama eneo la visasili, na Hekalu la Todaiji mkoani Nara lenye sanamu kubwa ya Kibuddha pia linajulikana sana.

Lango la Helaku la Meiji Jingu

Hekalu la Izumo Taisha

©Zojoji

Hekalu la Zojoji

©Nara City Tourist Association /Tatehiko Yano

Sanamu kubwa ya Kibuddha katika Hekalu la Todaiji

Majibu ① 大おお

きいですね。 Ooki⎤i de⎤su ne.② 高

たか

いですね。 Taka⎤i de⎤su ne.

Page 43: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN42 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

13 雪ゆ き

が見み

たいです

はるHaru

: 日に

本ほん

には慣な

れましたか。Niho⎤n ni wa narema⎤shita ka.

Umeshazoea Japani?

タムTam

: はい。Ha⎤i.

Ndiyo.

はるHaru

: 日に

本ほん

でどんなことがしたいですか。Niho⎤n de do⎤nna koto⎤ ga shita⎤i de⎤su ka.

Unataka kufanya nini ukiwa Japani?

タムTam

: ええと、雪ゆき

が見み

たいです。Eeto, yuki⎤ ga mita⎤i de⎤su.

Aah, nataka kutazama theluji.

北ほっ

海かい

道どう

に行い

きたいです。Hokka⎤idoo ni ikita⎤i de⎤su.

Nataka kwenda Hokkaido.

ミーヤーMi Ya

: 北ほっ

海かい

道どう

! いいね。Hokka⎤idoo! I⎤i ne.

Hokkaido! Ni vizuri.

タムTam

: あと・・・友とも

達だち

に会あ

いたいです。A⎤to...tomodachi ni aita⎤i de⎤su.

Pia... Nataka kumwona rafiki yangu.

はるHaru

: おや?Oya?

Oh!

ミーヤーMi Ya

: 大だい

丈じょう

夫ぶ

? 顔かお

が赤あか

いよ。Daijo⎤obu? Kao ga akai yo.

Uko sawa? Uso wako umekuwa mwekundu.

Msamiati

日に

本ほ ん

 JapaniNiho⎤n

どんな ya aina ganido⎤nna

する fanyasuru

雪ゆ き

 thelujiyuki⎤

見み

る tazamami⎤ru

会あ

う onaa⎤u

Mazungumzo ya leo

Yuki ga mitai desuNataka kutazama theluji.

Page 44: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 43https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

雪ゆ き

が見み

たいです。Yuki⎤ ga mita⎤i de⎤su.

Nataka kutazama theluji.Ili kusema unachotaka kufanya, badili “masu” katika kitenzi cha umbo la MASU kuwa “tai.” “Mitai” ni umbo la TAI la “mimasu” (“miru” yaani “kutazama”). “Desu” mwishoni hufanya sentensi kuwa ya kiungwana. Ili kuashiria kitu unachotaka kufanya, tumia kiunganishi “o” au “ga.”

Tumia!

日本で何なに

がしたいですか。Niho⎤n de na⎤ni ga shita⎤i de⎤su ka.

ラーメンが食た

べたいです。Ra⎤amen ga tabeta⎤i de⎤su.

Unataka kufanya nini ukiwa Japani? Nataka kula tambi za ramen.

Jaribu!

~たいです。~ta⎤i de⎤su.

Nataka ku- ~.

① 金き ん

閣か く

寺じ

Ki⎤nkakuji Hekalu la Kinkakuji

行い

きます(行い

く)ikima⎤su (iku)

kwenda

② 浴ゆ か た

衣yukata

yukata

買か

います(買か

う)kaima⎤su (kau)

nunua

Usemi wa ziada大だ い

丈じょう

夫ぶ

?Daijo⎤obu?

Uko sawa?Usemi huo unatumika unapomjali mtu fulani. Namna ya kiungwana zaidi itakuwa “daijobu desu ka.”

Can-do! Kusema unachotaka kufanya

Page 45: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN44 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Nyumba za Kijapani

Ushauri wa Haru-san

Majibu ① 金きん

閣かく

寺じ

に行い

きたいです。 Ki⎤nkakuji ni ikita⎤i de⎤su.② 浴

ゆ か た

衣が買か

いたいです。 Yukata ga kaita⎤i de⎤su.

Chumba cha mtindo wa Kijapani

Chumba cha mtindo wa Kimagharibi

Magodoro ya futon

Nyumba za Kijapani zina vyumba vya mtindo wa Kijapani na mtindo wa Kimagharibi. Katika vyumba vya mtindo wa Kijapani, sakafu ni mikeka ya tatami iliyotengenezwa kwa mabua. Watu huketi kwenye mito ya sakafuni na kutumia meza zilizo chinichini na wanalala kwenye magodoro ya futon wanayoyatandika kwenye mkeka wa tatami moja kwa moja.

Vyumba vya mtindo wa Kimagharibi vina sakafu ya mbao au zulia, na watu mara nyingi hutumia meza na viti. Vyumba hivyo kwa sasa vimekuwa maarufu. Nyumba nyingi zinatumia mitindo yote miwili kwa pamoja.

Page 46: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 45https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

14 日に

本ほ ん

へ行い

ってみたいです

タムTam

: こんにちは。私わたし

はタムです。Konnichiwa. Watashi wa Ta⎤mu de⎤su.

Habari. Ninaitwa Tam.

悠ゆう

輝き

Yuuki: あ、ぼく、悠

ゆう

輝き

です。A, bo⎤ku, Yu⎤uki de⎤su.

Oh, naitwa Yuuki.

タムさん、日に

本ほん

語ご

ができるんですね!Ta⎤mu-san, Nihongo ga deki⎤run de⎤su ne!

Tam-san, unaweza kuzungumza Kijapani!

タムTam

: 少すこ

しだけです。Sukoshi dake⎤ de⎤su.

Kidogo tu.

ラジオで勉べん

強きょう

しました。Ra⎤jio de benkyoo-shima⎤shita.

Nilijifunza kwa kusikiliza redio.

悠ゆう

輝き

Yuuki: へえ。すごいですね。

Hee. Sugo⎤i de⎤su ne.Oh. Hiyo inavutia.

タムTam

: 日に

本ほん

へ行い

ってみたいです。Niho⎤n e itte mita⎤i de⎤su.

Ningependa kwenda Japani.

悠ゆう

輝き

Yuuki: ぜひ来

てください。Ze⎤hi ki⎤te kudasa⎤i.

Uje tafadhali.

ぼくが案あん

内ない

しますよ。Bo⎤ku ga anna⎤i-shima⎤su yo.

Nitakuonesha maeneo mbalimbali.

Msamiati

できる wezadeki⎤ru

少すこ

し kidogosuko⎤shi

だけ tudake

すごい inavutiasugo⎤i

ぜひ tafadhalize⎤hi

案あん

内ない

する onesha maeneo mbalimbalianna⎤i-suru

Mazungumzo ya leo

Nihon e itte mitai desuNingependa kwenda Japani.

Page 47: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN46 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

日に

本ほ ん

へ行い

ってみたいです。Niho⎤n e itte mita⎤i de⎤su.

Ningependa kwenda Japani.Ili kusema unachotaka kukifanya, tumia “[umbo la TE la kitenzi] + mitai.” “Itte” katika “itte mitai” ni umbo la TE la kitenzi “iku” yaani “kwenda.” Ukiongeza “desu” mwishoni mwa sentensi inafanya sentensi kuwa ya kiungwana. “~ mitai” inatumika kuelezea vitu ambavyo hujawahi kuvifanya kabla. (Tazama ukurasa 150-151)

Tumia!

日に

本ほん

で何なに

がしたいですか。Niho⎤n de na⎤ni ga shita⎤i de⎤su ka.

そうですね・・・。相す も う

撲を見み

てみたいです。So⎤o de⎤su ne... Sumoo o mi⎤te mita⎤i de⎤su.

Unataka kufanya nini nchini Japani? Aah... Ningependa kutazama mchezo wa sumo.

Jaribu!

~てみたいです。~te mita⎤i de⎤su.

Ningependa ku- ~.

① 富ふ

士じ

山さ ん

に登の ぼ

る(→登の ぼ

って)Fu⎤jisan ni noboru (→nobotte)

kupanda mlima Fuji

② 新し ん

幹か ん

線せ ん

に乗の

る(→乗の

って)Shinka⎤nsen ni noru (→notte)

kupanda treni iendayo kasi ya Shinkansen

Usemi wa ziada少す こ

しだけです。Sukoshi dake⎤ de⎤su.Kidogo tu.

Ni usemi wa unyenyekevu unaotumiwa wakati mtu anaposifia uwezo wako.

Can-do! Kuelezea matamanio yako

Page 48: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 47https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Sumo

Ushauri wa Haru-san

Inasemekana kwamba Sumo ni mchezo wa taifa wa Japani. Mshindi katika mchezo huo ni yule anayekuwa wa kwanza kumwangusha mwenzake au kumlazimisha mpinzani wake kutoka nje ya ulingo wa duara. Jinsi wanamiereka hao wakubwa kimwili wanavyojitupa kila mmoja kwa mwenzake inastaajabisha. Na ni vigumu kunasua macho yako kwenye mchezo huo mpaka umjue mshindi. Mashindano makubwa hufanyika mara sita kwa mwaka katika miezi witiri.

Baadhi ya vyumba vya sumo vinaruhusu mashabiki kutazama mazoezi ya asubuhi.

Mchezo wa sumo

Mazoezi ya asubuhi

Majibu ① 富ふ

士じ

山さん

に登のぼ

ってみたいです。 Fu⎤jisan ni nobotte mita⎤i de⎤su.② 新

しん

幹かん

線せん

に乗の

ってみたいです。 Shinka⎤nsen ni notte mita⎤i de⎤su.

Page 49: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN48 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

15 猿さ る

の温お ん

泉せ ん

までお願ね が

いします

運うん

転てん

手しゅ

Dereva: どちらまで?

Do⎤chira ma⎤de?Unaelekea wapi?

ミーヤーMi Ya

: 猿さる

の温おん

泉せん

までお願ねが

いします。Sa⎤ru no onsen ma⎤de onegai-shima⎤su.

Naelekea chemchemi ya majimoto ya nyani, tafadhali.

運うん

転てん

手しゅ

Dereva: はい、わかりました。

Ha⎤i, wakarima⎤shita.Sawa, nimeelewa.

こちらは初はじ

めてですか。Kochira wa haji⎤mete de⎤su ka.

Hii ni mara yako ya kwanza hapa?

ミーヤーMi Ya

: はい、初はじ

めてです。Ha⎤i, haji⎤mete de⎤su.

Ndiyo, mara ya kwanza.

猿さる

の写しゃ

真しん

を撮と

りに行い

きます。Sa⎤ru no shashin o to⎤ri ni ikima⎤su.

Naenda kuwapiga picha nyani.

運うん

転てん

手しゅ

Dereva: そうですか。

So⎤o de⎤su ka.Ahaa, hivyo?

今き ょ う

日は寒さむ

いから、Kyo⎤o wa samu⎤i kara,

猿さる

がたくさん温おん

泉せん

に入はい

ってますよ。sa⎤ru ga takusan onsen ni ha⎤itte ma⎤su yo.

Leo kuna baridi, hivyo nyani wengi wanaoga kwenye chemchemi ya majimoto.

Msamiati

どちら wapido⎤chira

猿さる

 nyanisa⎤ru

温おん

泉せん

 chemchemi ya majimotoonsen

お願ねが

いする ombaonegai-suru

初はじ

めて mara ya kwanzahaji⎤mete

寒さむ

い baridisamu⎤i

Mazungumzo ya leo

Saru no onsen made onegai-shimasu Naelekea chemchemi ya majimoto ya nyani tafadhali.

Page 50: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 49https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

猿さ る

の温お ん

泉せ ん

までお願ね が

いします。Sa⎤ru no onsen ma⎤de onegai-shima⎤su.

Naelekea chemchemi ya majimoto ya nyani, tafadhali.Ili kumwambia dereva wa teksi mahali unakoelekea, sema “[mahali] made onegai-shimasu.” “Made” ni kiunganishi kinachomaanisha “hadi/kuelekea” na kinaonesha mahali unakoelekea. “Onegai-shimasu” ni umbo la MASU la kitenzi “onegai-suru” yaani “tafadhali.” Inaweza kutumika wakati wa kutoa ombi. (Tazama Ongeza maarifa)

Tumia!

どちらまでですか。Do⎤chira ma⎤de de⎤su ka.

空くう

港こう

までお願ねが

いします。Kuukoo ma⎤de onegai-shima⎤su.

Unaelekea wapi? Naelekea uwanja wa ndege, tafadhali.

Jaribu!

~までお願ねが

いします。~ma⎤de onegai-shima⎤su

Naelekea ~, tafadhali.

① 東と う

京きょう

スカイツリーTookyoo Sukai-tsuri⎤i

Tokyo Skytree

② このホテルkono ho⎤teru

hoteli hii

Ongeza maarifa

Jinsi ya kutumia “onegai-shimasu”Chekku-a⎤uto, onegai-shima⎤su. Kuondoka, tafadhali.Koohi⎤i, onegai-shima⎤su. Kahawa, tafadhali.Okaikee, onegai-shima⎤su. Bili, tafadhali.

Can-do! Kumwambia dereva wa teksi mahali unakoelekea

Page 51: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN50 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Teksi nchini Japani

Ushauri wa Haru-san

Viwanja vingi vya ndege, vituo vya treni, hoteli na maeneo ya kitalii yana vituo vya teksi. Mlango wa nyuma wa abiria hufunga na kujifungua wenyewe. Dereva atafungua na kufunga kwa kutumia rimoti. Nauli huonekana kwenye mita. Hakuna haja ya kutoa bahashishi.

Alama ya kielektroniki kwenye kioo cha mbele itaonesha herufi za Kanji zenye maana ya “inapatikana.” Wakati wa usiku, kama taa kwenye kibango kilicho juu ya bodi ya teksi itawaka, hiyo inamaanisha teksi haina mteja.

Majibu ① 東とう

京きょう

スカイツリーまでお願ねが

いします。 Tookyoo Sukai-tsuri⎤i ma⎤de onegai-shima⎤su.② このホテルまでお願

ねが

いします。 Kono ho⎤teru ma⎤de onegai-shima⎤su.

Alama ya “inapatikana”

©Nikko

©Nihon Kotsu ©Daiichi Koutsu Sangyo

©Nihon Kotsu

Page 52: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 51https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

16 有ゆ う

名め い

な温お ん

泉せ ん

です

ミーヤーMi Ya

: わあ、猿さる

がいっぱい!Waa, sa⎤ru ga ippai!

Wow, nyani wengi sana!

妻つま

Mke: たくさん写

しゃ

真しん

を撮と

っているのね。Takusan shashin o to⎤tte iru no ne.

Unapiga picha nyingi.

ミーヤーMi Ya

: はい。ここは海かい

外がい

でもHa⎤i. Koko wa ka⎤igai de mo

有ゆう

名めい

な温おん

泉せん

です。yuumeena onsen de⎤su.

Ndiyo. Hii ni chemchemi maarufu ya majimoto duniani.

夫おっと

Mume: へえ、そうなんだ。

Hee, so⎤o nan da.Oh, kumbe?

猿さる

が温おん

泉せん

に入はい

るのはSa⎤ru ga onsen ni ha⎤iru no wa

珍めずら

しいからね。mezurashi⎤i kara ne.

Ni nadra kuona nyani wakioga kwenye chemchemi ya majimoto.

ミーヤーMi Ya

: あ、猿さる

の赤あか

ちゃん。かわいい。A, sa⎤ru no a⎤kachan. Kawai⎤i.

Oh, mtoto wa nyani. Mzuri.

Msamiati

わあ wowwaa

いっぱい wengiippai

写しゃ

真しん

を撮と

る piga pichashashin o to⎤ru

海かい

外がい

 nchi za njeka⎤igai

有ゆう

名めい

(な) maarufuyuumee (na)

そうなんだ kumbeso⎤o na⎤n da

温おん

泉せん

に入はい

る oga kwenye chemchemi ya majimotoonsen ni ha⎤iru

珍めずら

しい nadramezurashi⎤i

赤あか

ちゃん mtoto (mchanga)a⎤kachan

Mazungumzo ya leo

Yuumeena onsen desuHii ni chemchemi maarufu ya majimoto.

Page 53: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN52 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

有ゆ う

名め い

な温お ん

泉せ ん

です。Yuumeena onsen de⎤su.

Hii ni chemchemi maarufu ya majimoto.Vivumishi vya NA ni vivumishi vinavyoishia na “na” wakati vikiivumisha nomino. Sentensi inaweza kutungwa kwa kuwekwa kivumishi cha umbo la NA mwishoni. Badilisha “na” kwa “desu.” (“Yuumee desu” yaani “Ni maarufu.”)

Tumia!

元げん

気き

な猿さる

ですね。Ge⎤nkina sa⎤ru de⎤su ne.

本ほん

当とう

! 元げん

気き

ですね。Hontoo! Ge⎤nki de⎤su ne.

Nyani mchangamfu alioje, sivyo? Hakika! Ni mchangamfu.

Jaribu!

【kivumishi cha NA】~ですね。【kivumishi cha NA】 ~ de⎤su ne.

Ni ~ [kivumishi cha NA], sivyo?

① 静し ず

か(な)shi⎤zuka (na)

tulivu

場ば

所し ょ

bashosehemu

② きれい(な)ki⎤ree (na)

mazuri

景け

色し き

ke⎤shikimandhari

Usemi wa ziadaへえ。Hee.Oh.

Usemi huo unatumika kuonesha hisia ya kuvutiwa/kushangazwa na kile alichokisema mtu.

Can-do! Kuelezea kuvutiwa kwako na kuelezea vitu -- Sehemu 2

Page 54: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 53https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Mwongozo wa safari wa Mi Ya

Chemchemi za majimoto nchini Japani

Japani ina chemchemi za majimoto kote nchini kwa sababu ina milima mingi ya volkano. Rangi, harufu na ulaini wa maji hutofautiana kutoka sehemu moja hadi nyingine. Chemchemi za majimoto ni tiba, kwa mfano zinaweza kukusaidia kuondoa uchovu. Watu wengi hukaa kwenye hoteli zenye chemchemi ya majimoto na familia au marafiki ili kupata kupumzika kwa kukaa kwenye maji hayo kwa muda mrefu na kufurahia chakula.

Majibu ① 静しず

かな場ば

所しょ

ですね。 Shi⎤zukana basho de⎤su ne.② きれいな景

色しき

ですね。 Ki⎤reena ke⎤shiki de⎤su ne.

Beppu Onsen (Mkoani Oita)

Kusatsu Onsen (Mkoani Gunma)

Nyuto Onsenkyo (Mkoani Akita)

©Nyuto Onsen Association

©Kusatsu Onsen Tourist Association

Page 55: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN54 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

17 日に

本ほ ん

を旅り ょ

行こ う

しています

妻つま

Mke: おそば3つ、お願

ねが

いします。Oso⎤ba mittsu, onegai-shima⎤su.

Tambi za soba kwa watu watatu, tafadhali.

店てん

員いん

Mhudumu: はーい。

Haai.Sawa.

妻つま

Mke: 日

本ほん

へは、観かん

光こう

ですか。Niho⎤n e wa, kankoo de⎤su ka.

Upo nchini Japani kwa ajili ya utalii?

ミーヤーMi Ya

: ええと、私わたし

は写しゃ

真しん

家か

で、Eeto, watashi wa shashinka de,

日に

本ほん

のことを海かい

外がい

に紹しょう

介かい

しています。Nihon no koto⎤ o ka⎤igai ni shookai-shite ima⎤su.

Um, mimi ni mpigapicha, na nimekuwa nikiitambulisha nchi hii kwa watu wa nchi zingine.

それで、日に

本ほん

を旅りょ

行こう

しています。Sore de, Niho⎤n o ryokoo-shite ima⎤su.

Ndiyo sababu nimekuwa nikisafiri sehemu mbalimbali Japani.

夫おっと

Mume: それはすばらしいね。

Sore wa subarashi⎤i ne.Hivyo ni vizuri!

店てん

員いん

Mhudumu: お待

たせしました。Omatase-shima⎤shita.

Poleni kwa kuwasubirisha.

Msamiati

そば/おそば tambi za sobaso⎤ba / oso⎤ba

観かん

光こう

 utaliikankoo

ええと umeeto

こと kitu/jambokoto⎤

紹しょう

介かい

する kutambulishashookai-suru

それで ndiyo sababusore de

旅りょ

行こう

する safiriryokoo-suru

すばらしい vizurisubarashi⎤i

お待ま

たせしました pole kwa kukusubirishaomatase-shima⎤shita

Mazungumzo ya leo

Nihon o ryokoo-shite imasuNimekuwa nikisafiri sehemu mbalimbali Japani.

Page 56: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 55https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

日に

本ほ ん

を旅り ょ

行こ う

しています。Niho⎤n o ryokoo-shite ima⎤su.

Nimekuwa nikisafiri sehemu mbalimbali Japani.Ili kuelezea kitu unachokifanya kwa sasa, unatumia “[kitenzi cha umbo la TE] + imasu.” “Ryokoo-shite imasu” ni umbo la TE la “ryokoo-suru” yaani “kusafiri” ambayo ni “ryokoo-shite” ikifuatiwa na “imasu.” (Tazama ukurasa 150-151)

Tumia!

旅りょ

行こう

ですか。Ryokoo de⎤su ka.

はい。あちこち旅りょ

行こう

しています。Ha⎤i. Achi⎤kochi ryokoo-shite ima⎤su.

Upo safarini? Ndiyo. Nimekuwa nikisafiri huku na kule.

Jaribu!

~ています。~te ima⎤su.

Nina- ~.

① 日に

本ほ ん

語ご

を勉べ ん

強きょう

する(→勉べ ん

強きょう

して)Nihongo o benkyoo-suru (→benkyoo-shite)

jifunza Kijapani

② 仕し

事ご と

をする(→して)Shigoto o suru (→shite)

fanya kazi

Ongeza maarifa

Jinsi ya kutaja idadi ya vitu unavyoagiza1 2 3 4 5

hito⎤tsu futatsu⎤ mittsu⎤ yottsu⎤ itsu⎤tsu

Can-do! Kuelezea unachokifanya kwa sasa

Page 57: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN56 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Kaito, Mwongozaji wako wa chakula!

Soba ni chakula cha kitamaduni cha tambi nchini Japani. Zinatengenezwa kwa unga wa soba, kuchemshwa kwenye maji ya moto. Unaweza kuchovya kwenye mchuzi wa sosi ya soya au kula kwenye bakuli la moto la supu ya ladha isiyo kali.

Katika migahawa ya tambi za soba iliyo ndani ya vituo vya treni, abiria wanaweza kupata chakula cha haraka cha tambi za soba kabla ya kupanda treni.

Mori soba (tambi za soba za baridi na mchuzi)

Kibanda cha tambi za soba

©Gomasoba YAGUMO

Kake soba (tambi za soba kwenye bakuli la supu ya moto)

Majibu ① 日に

本ほん

語ご

を勉べん

強きょう

しています。 Nihongo o benkyoo-shite ima⎤su.② 仕

事ごと

をしています。 Shigoto o shite ima⎤su.

Tambi za soba za Kijapani

Page 58: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 57https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

18 すごく楽た の

しかったです

はるHaru

: おかえりなさい。Okaerinasai.

Karibu nyumbani.

長なが

野の

はどうでしたか。Na⎤gano wa do⎤o de⎤shita ka.

Nagano kulikuwaje?

ミーヤーMi Ya

: すごく楽たの

しかったです。Sugo⎤ku tanoshi⎤katta de⎤su.

Kulifurahisha kweli.

写しゃ

真しん

をたくさん撮と

りました。Shashin o takusan torima⎤shita.

Nimepiga picha nyingi.

それから、おそばも食た

べました。Sorekara, oso⎤ba mo tabema⎤shita.

Na nimekula tambi za soba.

とてもおいしかったです。Totemo oishi⎤katta de⎤su.

Zilikuwa tamu sana.

はるHaru

: そうですか。よかったですね。So⎤o de⎤su ka. Yo⎤katta de⎤su ne.

Oh, kweli? Basi vizuri.

ミーヤーMi Ya

: 長なが

野の

の人ひと

はとても親しん

切せつ

でした。Na⎤gano no hito⎤ wa totemo shi⎤nsetsu de⎤shita.

Watu wa Nagano walikuwa wakarimu sana.

タムTam

: 楽たの

しい旅りょ

行こう

でしたね。Tanoshi⎤i ryokoo de⎤shita ne.

Inaonekana ulikuwa na safari ya kufurahisha.

Msamiati

どう kwa jinsi gani/vipido⎤o

すごく kweli/sanasugo⎤ku

楽たの

しい -a kufurahishatanoshi⎤i

それから kishasorekara

人ひと

 mtu/watuhito ( ⎤ )

親しん

切せつ

(な) -enye ukarimushi⎤nsetsu (na)

Mazungumzo ya leo

Sugoku tanoshikatta desuKulifurahisha kweli.

Page 59: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN58 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

すごく楽た の

しかったです。Sugo⎤ku tanoshi⎤katta de⎤su.

Kulifurahisha kweli.Ili kutengeneza sentensi ya wakati uliopita yenye kivumishi cha I, badilisha “i (desu)” ya mwisho kwa kuweka “katta (desu).” Kwa sentensi yenye kivumishi cha NA na nomino, badilisha mwishoni mwa sentensi kutoka “desu” kuwa “deshita.”

Tumia!

大おお

阪さか

はどうでしたか。Oosaka wa do⎤o de⎤shita ka.

よかったです。とてもにぎやかでした。Yo⎤katta de⎤su. Totemo nigi⎤yaka de⎤shita.

Osaka kulikuwaje? Vizuri. Kulichangamka sana.

Jaribu!

【kivumishi cha I】かったです/【kivumishi cha NA】でした。【kivumishi cha I】 ⎤katta de⎤su/【kivumishi cha NA】 de⎤shita.

Ilikuwa [kivumishi cha I]/[kivumishi cha NA].

① すばらしいsubarashi⎤i

safi

② きれい(な)ki⎤ree (na)

nzuri

Usemi wa ziadaおかえりなさい。Okaerinasai.Karibu nyumbani.

Ni salamu kwa mtu aliyerejea nyumbani. Namna ya kirafiki ya salamu hiyo ni “Okaeri” na namna ya kiungwana ni “Okaerinasaimase.”

Can-do! Kuelezea mvuto wa ulichokifanya

Page 60: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 59https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Kwa kutumia treni ziendazo kasi za Shinkansen, unaweza kusafiri kuelekea kwenye majiji mengi makubwa kwa muda mfupi tu. Kutoka Tokyo hadi Nagano, inachukua karibu saa moja na nusu, wakati kutoka Tokyo hadi Kyoto, ni takriban saa mbili. Mabehewa hayana kelele na ni safi, kitu kinachofanya safari iwe ya starehe.

Ramani ya njia za Shinkansen (kufikia Sept. 2019)

Majibu ① すばらしかったです。 Subarashi⎤katta de⎤su.② きれいでした。 Ki⎤ree de⎤shita.

Photo Courtesy of JR CENTRAL

Shinkansen na Mlima Fuji

©JR-CENTRAL PASSENGERS

Vitu vinavyouzwa kwenye treni

Mwongozo wa safari wa Mi Ya

Treni ziendazo kasi za Shinkansen nchini Japani

Page 61: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN60 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

19 手て

袋ぶくろ

が欲ほ

しいんですが

タムTam

: あのう、すみません。Anoo, sumimase⎤n.

Ah, samahani.

手て

袋ぶくろ

が欲ほ

しいんですが。Tebu⎤kuro ga hoshi⎤in de⎤su ga.

Nahitaji jozi ya glavu.

店てん

員いん

Mhudumu: 手

袋ぶくろ

はこちらです。Tebu⎤kuro wa kochira de⎤su.

Glavu zipo hapa.

ミーヤーMi Ya

: これ、あったかそう。Kore, attakaso⎤o.

Hizi zinaonekana zenye kuleta joto.

タムTam

: いいですね。I⎤i de⎤su ne.

Ni nzuri.

これ、いくらですか。Kore, i⎤kura de⎤su ka.

Hizi ni bei gani?

店てん

員いん

Mhudumu: 1,900円

えん

です。Sen-kyuuhyaku⎤-en de⎤su.

Yeni 1,900.

タムTam

: カードは使つか

えますか。Ka⎤ado wa tsukaema⎤su ka.

Naweza kutumia kadi ya mkopo?

店てん

員いん

Mhudumu: はい、使

つか

えます。Ha⎤i, tsukaema⎤su.

Ndiyo unaweza.

Msamiati

手て

袋ぶくろ

 glavutebu⎤kuro

欲ほ

しい hitajihoshi⎤i

こちら hapakochira

あったかい jotoattaka⎤i

カード kadi ya mkopoka⎤ado

使つか

う tumiatsukau

Mazungumzo ya leo

Tebukuro ga hoshiin desu gaNahitaji jozi ya glavu.

Page 62: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 61https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

手て

袋ぶくろ

が欲ほ

しいんですが。Tebu⎤kuro ga hoshi⎤in de⎤su ga.

Nahitaji jozi ya glavu.Ili kumwambia mhudumu unachotaka kununua, sema “[bidhaa] ga hoshiin desu ga.” Kwa kuweka “n desu ga” baada ya “hoshii” yaani “-taka/hitaji,” unaweza kuelezea hali yako kwa mtu unayezungumza naye na kumfanya mtu huyo ajibu. Dhoofisha toni yako ukiwa unapunguza kiimbo chako mwishoni mwa sentensi.

Tumia!

あのう、すみません。北ほっ

海かい

道どう

のお土み や げ

産が欲ほ

しいんですが。Anoo, sumimase⎤n. Hokka⎤idoo no omiyage ga hoshi⎤in de⎤su ga.

そうですね。このお菓か

子し

はいかがですか。So⎤o de⎤su ne. Kono oka⎤shi wa ika⎤ga de⎤su ka.

Ah, samahani. Nahitaji zawadi za Hokkaido. Sawa. Vipi kuhusu vitamutamu hivi?

Jaribu!

あのう、すみません。~が欲ほ

しいんですが。Anoo, sumimase⎤n. ~ga hoshi⎤in de⎤su ga.

Ah, samahani. Nahitaji ~.

① 風ふ

呂ろ

敷し き

furoshiki kitambaa cha kufungashia

kifurushi cha kitamaduni

② 傘か さ

ka⎤sa mwavuli

Usemi wa ziadaカードは使

つ か

えますか。Ka⎤ado wa tsukaema⎤su ka.Naweza kutumia kadi ya mkopo?

Tumia usemi huo unapotaka kujua ikiwa unaweza kutumia kadi ya mkopo wakati wa kulipa. “Tsukaeru” yaani “weza kutumia” ni umbo la uwezekano la neno “tsukau” yaani “kutumia.”

Can-do! Kusema unachotaka kununua

Page 63: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN62 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Ushauri wa Haru-san

Majibu ① あのう、すみません。風ふ

呂ろ

敷しき

が欲ほ

しいんですが。 Anoo, sumimase⎤n. Furoshiki ga hoshi⎤in de⎤su ga.② あのう、すみません。傘

かさ

が欲ほ

しいんですが。 Anoo, sumimase⎤n. Ka⎤sa ga hoshi⎤in de⎤su ga.

Idadi ya maduka yanayokubali kadi za mkopo au namna zingine za malipo mbali na kulipa pesa taslimu inaongezeka nchini Japani.

Lakini baadhi ya maduka hukubali tu pesa taslimu. Ni vizuri kuandaa kiasi fulani cha pesa taslimu unaposafiri nchini Japani.

Baadhi ya ofisi za posta na maduka ya saa 24 yana mashine za ATM zinazowezesha kutoa pesa taslimu kwa kutumia kadi ya mkopo.

©Don Quijote

Kadi za Mkopo nchini Japani

Page 64: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 63https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

20 わさびは入い

れないでください

ミーヤーMi Ya

: おすすめは何なん

ですか。Osusume wa na⎤n de⎤su ka.

Nini pendekezo lako?

店てん

員いん

Mhudumu: このスペシャル海

かい

鮮せん

丼どん

がKono supesharu-kaisen-don ga

おすすめだよ!osusume da yo!

Napendekeza bakuli hili maalum la chakula cha baharini.

イクラとウニがたっぷり入はい

ってるよ。Ikura to u⎤ni ga tappu⎤ri ha⎤itteru yo.

Limejaa mayai ya samaki samoni na mashanuo ya baharini.

ミーヤーMi Ya

: じゃあ、それください。Ja⎤a, sore kudasa⎤i.

Basi nitachukua hicho.

タムTam

: 私わたし

も。Watashi mo.

Mimi pia.

あ、わさびは入い

れないでください。A, wa⎤sabi wa irena⎤ide kudasa⎤i.

Oh... Tafadhali usiweke kiungo cha wasabi.

店てん

員いん

Mhudumu: わさび抜

きね。そちらは?Wa⎤sabi nu⎤ki ne. Sochira wa?

Sawa, bila wasabi. Vipi na wewe?

ミーヤーMi Ya

: 私わたし

はわさびをたくさん入い

れてください。Watashi wa wa⎤sabi o takusan irete kudasa⎤i.

Nahitaji kiungo cha wasabi tele kwenye chakula changu, tafadhali.

Msamiati

海かい

鮮せん

丼どん

  bakuli la chakula cha baharinikaisen-don

たっぷり jaatappu⎤ri

入はい

る -imoha⎤iru

わさび kiungo cha wasabiwa⎤sabi

入い

れる kuweka ndaniireru

~抜ぬ

き bila~nu⎤ki

Mazungumzo ya leo

Wasabi wa irenaide kudasaiTafadhali usiweke kiungo cha wasabi.

Page 65: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN64 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

わさびは入い

れないでください。Wa⎤sabi wa irena⎤ide kudasa⎤i.

Tafadhali usiweke kiungo cha wasabi.Ili kumwomba mtu asiweke kitu fulani kwenye chakula chako au kinywaji, tumia “[kitenzi cha umbo la NAI] + de kudasai.” Umbo la NAI ni aina ya unyambulishaji unaoishia na “nai” na ni usemi wa kukanusha. Umbo la NAI la “ireru” yaani “kuweka” ni “irenai.” (Tazama ukurasa 150-151)

Tumia!

オレンジジュース1ひと

つ。氷こおり

は入い

れないでください。Orenji-ju⎤usu hito⎤tsu. Koori wa irena⎤ide kudasa⎤i.

かしこまりました。Kashikomarima⎤shita.

Juisi moja ya chungwa. Tafadhali usiweke barafu. Sawa.

Jaribu!

【kitu usichopenda】は~ないでください。[kitu usichopenda] wa ~naide kudasa⎤i.

Tafadhali usi- [kitu usichopenda].

① ドレッシングdore⎤sshingu

sosi

② 唐と う

辛が ら

子し

tooga⎤rashi pilipili

かける(→かけない)kake⎤ru (→kake⎤nai)

mimine

使つ か

う(→使つ か

わない)tsukau (→tsukawanai)

tumie

Usemi wa ziadaおすすめは何

な ん

ですか。Osusume wa na⎤n de⎤su ka.Nini pendekezo lako?

Usemi huo hutumika ili kuuliza katika migahawa nini pendekezo lake. “Osusume” inamaanisha “pendekezo.”

Can-do! Kumwomba mtu asiweke kitu fulani kwenye chakula chako

Page 66: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 65https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Kaito, Mwongozaji wako wa chakula!

Hokkaido imezungukwa na bahari ya Japani, Bahari ya Okhotsk, na Bahari ya Pasifiki, na kufanya sekta yake ya uvuvi kubarikiwa na vyakula vya baharini kama vile kaa, ngisi, samaki samoni, mayai ya samoni na kadhalika. Kula chakula cha baharini kilichovuliwa punde katika maeneo kama masoko ya asubuhi ni moja ya sehemu za kufurahisha za safari za Hokkaido.

Utamu wa vyakula vya baharini vya Hokkaido unajulikana vilivyo nje ya nchi. Kombe hasa ni maarufu na wanasafirishwa nje ya nchi kwa kiasi kikubwa.

Majibu ① ドレッシングはかけないでください。 Dore⎤sshingu wa kake⎤naide kudasa⎤i.② 唐

とう

辛がら

子し

は使つか

わないでください。 Tooga⎤rashi wa tsukawana⎤ide kudasa⎤i.

©Toyako Town

Soko la asubuhi la Hakodate

©HITCA

Vyakula mbalimbali vya baharini

Furahia chakula cha baharini kutoka Hokkaido!

Page 67: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN66 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

21 時と

計け い

台だ い

の中な か

にいます

海かい

斗と

Kaito: もしもし、タムさん。

Mo⎤shimoshi, Ta⎤mu-san.Halo, Tam-san.

今いま

、どこにいるの?I⎤ma, do⎤ko ni iru⎤ no?

Sasa, upo wapi?

タムTam

: 時と

計けい

台だい

の中なか

にいます。Tokeedai no na⎤ka ni ima⎤su.

Nipo ndani ya mnara wa saa.

海かい

斗と

Kaito: え、中

なか

?E, na⎤ka?

Oh, ndani?

じゃあ、ぼくもすぐそっちに行い

くね。Ja⎤a, bo⎤ku mo su⎤gu socchi⎤ ni iku ne.

Basi, nakuja hapo sasa hivi.

タムTam

: わかりました。Wakarima⎤shita.

Sawa.

ミーヤーMi Ya

: あ、海かい

斗と

! こっち、こっち!A, Kai⎤to! Kocchi⎤, kocchi⎤!

Ah, Kaito! Tupo hapa!

海かい

斗と

Kaito: ごめん、遅

おそ

くなって。Gome⎤n, osoku na⎤tte.

Samahani nimechelewa.

Msamiati

もしもし halomo⎤shimoshi

今い ま

 sasai⎤ma

いる -po / kuwairu

時と

計け い

台だ い

 mnara wa saatokeedai

中な か

 ndanina⎤ka

すぐ sasa hivisu⎤gu

そっち hukosocchi⎤

ごめん samahanigome⎤n

遅お そ

くなる kuchelewaosoku na⎤ru

Mazungumzo ya leo

Tokeedai no naka ni imasuNipo ndani ya mnara wa saa.

Page 68: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 67https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

時と

計け い

台だ い

の中な か

にいます。Tokeedai no na⎤ka ni ima⎤su.

Nipo ndani ya mnara wa saa.Ili kumwambia mtu mahali ulipo, sema “[mahali] ni imasu.” Ili kutoa maelezo sahihi zaidi, tumia jina la alama maarufu ya eneo na sema “[alama maarufu] no [mahali] (k.m., “tokeedai no naka” yaani “ndani ya mnara wa saa”) ni imasu.”

Tumia!

今いま

、どこにいますか。I⎤ma, do⎤ko ni ima⎤su ka.

改かい

札さつ

の前まえ

にいます。Kaisatsu no ma⎤e ni ima⎤su.

Sasa, upo wapi? Nipo mbele ya lango la tiketi.

Jaribu!

【alama maarufu】の【mahali】にいます。[alama maarufu] no [mahali] ni ima⎤su.

Nipo [mahali] [alama maarufu].

① コンビニkonbini

duka la saa 24

中な か

na⎤kandani ya

② インフォメーションinfome⎤eshon

kituo cha taarifa

横よ こ

yokopembeni ya

Usemi wa ziadaわかりました。Wakarima⎤shita.

Sawa.Ni usemi wa kuelezea kwamba umeelewa kilichosemwa na mzungumzaji. Unatokana na kitenzi “wakaru” yaani “kuelewa.”

Can-do! Kueleza mahali ulipo

Page 69: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN68 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Ushauri wa Haru-san

Maduka mengi ya saa 24 nchini Japani hufunguliwa siku zote za juma, saa 24. Yanauza vitu mbalimbali kama mlo wa kwenye makasha, sandwichi, vitamutamu, vinywaji pamoja na mahitaji ya kila siku. Unaweza pia kutoa pesa katika mashine zao za ATM na kuchukua tiketi za matamasha ulizoshikia nafasi mtandaoni.

Majibu ① コンビニの中なか

にいます。 Konbini no na⎤ka ni ima⎤su.② インフォメーションの横

よこ

にいます。 Infome⎤eshon no yoko ni ima⎤su.

Mashine ya huduma nyingi

Maduka ya Saa 24

Page 70: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 69https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

22 写し ゃ

真し ん

を撮と

りましょう

ミーヤーMi Ya

: すごい!Sugo⎤i!

Hii inastaajabisha!

タム、見み

て見み

て!Ta⎤mu, mi⎤te mi⎤te!

Tazama Tam, tazama!

タムTam

: わあ、大おお

きいですね。Waa, ooki⎤i de⎤su ne.

Wow, ni kubwa.

初はじ

めて見み

ました。Haji⎤mete mima⎤shita.

Hii ni mara ya kwanza kuona kitu kama hiki.

海かい

斗と

Kaito: どうやって作

つく

ったんだろう・・・。Do⎤o yatte tsuku⎤ttan daro⎤o...

Sijui imetengenezwaje…

タムTam

: きれいですね。Ki⎤ree de⎤su ne.

Ni nzuri.

みんなで写しゃ

真しん

を撮と

りましょう。Minna⎤ de shashin o torimasho⎤o.

Tupige picha pamoja.

ミーヤーMi Ya

: いいね。I⎤ine.

Wazo zuri.

Msamiati

見み

る tazamami⎤ru

大おお

きい kubwaooki⎤i

初はじ

めて mara ya kwanzahaji⎤mete

どうやって kwa namna ganido⎤oyatte

作つく

る tengenezatsuku⎤ru

きれい(な) -zuriki⎤ree (na)

みんなで pamojaminna⎤ de

写しゃ

真しん

を撮と

る piga pichashashin o to⎤ru

いい -zurii⎤i

Mazungumzo ya leo

Shashin o torimashooTupige picha.

Page 71: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN70 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

写し ゃ

真し ん

を撮と

りましょう。Shashin o torimasho⎤o.

Tupige picha.Ili kumwambia mtu kufanya kitu na wewe, badilisha “masu” mwishoni mwa kitenzi cha umbo la MASU kwa kuweka “mashoo.” Kitenzi katika “shashin o toru” yaani “kupiga picha” ni “toru.” Na umbo la MASU la kitenzi hicho ni “torimasu,” ambacho kinanyambulika kuwa “torimashoo.”

Tumia!

この店みせ

に入りましょう。Kono mise⎤ ni hairimasho⎤o.

いいですね。I⎤i de⎤su ne.

Tuingie kwenye duka hili. Wazo zuri.

Jaribu!

~ましょう。~masho⎤o.

Tu- ~.

① 時と

計け い

台だ い

に行い

く(→行い

きます)tokeedai ni iku (→ikima⎤su)

ende kwenye mnara wa saa

② ちょっと休や す

む(→休や す

みます)cho⎤tto yasu⎤mu (→yasumima⎤su)

pumzike kidogo

Usemi wa ziadaすごい!Sugo⎤i !

Inastaajabisha!Usemi huo unatumika unaposhangazwa, kuvutiwa au kuguswa na kitu. Pia unaweza kusema “sugoi desu ne” ili uwe kiungwana zaidi.

Can-do! Kumwambia mtu mfanye kitu pamoja -- Sehemu 1

Page 72: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 71https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Hokkaido inawavutia watalii wengi kutokana na uzuri wake, mazingira makubwa ya asili. Wanyama wengi wa porini wanaishi kwa uhuru katika eneo la Shiretoko, eneo la urithi wa dunia lililochaguliwa na UNESCO. Katika msimu wa baridi, unaweza kufurahia matamasha ya theluji na michezo ya msimu huo kama kuteleza kwenye theluji. Katika bustani ya wanyama ya Asahiyama kwenye eneo la Asahikawa, unaweza kuona pengwini wakitembea katika mstari kwenye theluji.

Dubu wa porini wa kahawiaTamasha la Theluji la Sapporo

Pengwini wakitembea katika bustani ya wanyama ya Asahiyama

Mnara wa saa wa Sapporo

©SHIRETOKO SIGHTSEEING CRUISER DOLPHIN

©HTB

©Asahiyama Zoo

Majibu ① 時と

計けい

台だい

に行い

きましょう。 Tokeedai ni ikimasho⎤o.② ちょっと休

やす

みましょう。 Cho⎤tto yasumimasho⎤o.

Mwongozo wa safari wa Mi Ya

Eneo maarufu la kitalii: Hokkaido

Page 73: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN72 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

23 私わたし

はこの猫ね こ

が好す

きです

タムTam

: かわいい。Kawai⎤i.

Ni wazuri.

みんなごはんを食た

べています。Minna go⎤han o ta⎤bete ima⎤su.

Wote wanakula milo yao.

あやかAyaka

: 本ほん

当とう

にかわいいね。Hontoo ni kawai⎤i ne.

Wanapendeza kweli.

おいで、おいで!Oide, oide!

Njoo hapa!

私わたし

はこの子こ

が好す

き。Watashi wa kono⎤ko ga suki⎤.

Mimi nampenda huyu.

タムTam

: 私わたし

はこの猫ねこ

が好す

きです。Watashi wa kono ne⎤ko ga suki⎤ de⎤su.

Mimi nampenda paka huyu.

マイクMike

: 猫ねこ

カフェって、Neko-kafe tte,

リラックスできるよね。rira⎤kkusu deki⎤ru yo ne.

Migahawa ya paka inafanya tutulie, sivyo?

タムTam

: ほんとですね。Honto de⎤su ne.

Hakika.

Msamiati

みんな woteminna

ごはん mlogo⎤han

本ほん

当とう

に kwelihontoo ni

好す

き(な) pendasuki⎤ (na)

猫ねこ

 pakane⎤ko

リラックスする tuliarira⎤kkusu-suru

Mazungumzo ya leo

Watashi wa kono neko ga suki desuMimi nampenda paka huyu.

Page 74: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 73https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

私わたし

はこの猫ね こ

が好す

きです。Watashi wa kono ne⎤ko ga suki⎤ de⎤su.

Mimi nampenda paka huyu.Ili kusema unachopenda, sema “[kitu] ga suki desu.” “Suki” yaani “penda” ni kivumishi cha NA. Kuashiria [kitu] unachokipenda, unaongeza kiunganishi “ga.” Kama unapenda “neko” yaani “paka,” sema “neko ga suki desu.”

Tumia!

食た

べ物もの

は、何なに

が好す

きですか。Tabemo⎤no wa, na⎤ni ga suki⎤ de⎤su ka.

すしが好す

きです。Sushi⎤ ga suki⎤ de⎤su.

Unapenda chakula gani? Napenda sushi.

Jaribu!

~が好す

きです。~ga suki⎤ de⎤su.

Napenda ~.

① J-POPjee-po⎤ppu

J-pop

② マンガmanga

manga

Usemi wa ziadaほんとですね。Honto de⎤su ne.

Hakika.Usemi huo unatumika kukubaliana kabisa na maoni au hisia ya mtu ya kuvutiwa na kitu. “Honto” ni kifupi cha “hontoo” yaani “kweli.”

Can-do! Kusema unachopenda

Page 75: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN74 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Utamaduni wa kisasa na Mike

Miongoni mwa sehemu za kupata kinywaji ambazo unaweza kucheza na wanyama huku ukifurahia kinywaji chako, sehemu zinazokuwa na paka, bundi na sungura ni maarufu.

Sehemu zingine za kuvutia ni pamoja na migahawa yenye mabinti wanaoigiza kama wajakazi, na migahawa ya sehemu zenye majimoto za kutumbukiza miguu.

Migahawa ya sehemu zenye majimoto za kutumbukiza miguu

Migahawa ya sungura

©Happy Owl Café chouette

Migahawa ya bundi

Majibu ① J-POPが好す

きです。 Jee-po⎤ppu ga suki⎤ de⎤su.② マンガが好

きです。 Manga ga suki⎤ de⎤su.

Migahawa ya kipekee nchini Japani

Page 76: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 75https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

24 生な ま

卵たまご

は食た

べられません

海かい

斗と

&タムKaito & Tam

: いただきます。Itadakima⎤su.

Tule.

はるHaru

: 日に

本ほん

食しょく

は健けん

康こう

にいいんですよ。Nihon-shoku wa kenkoo ni i⎤in de⎤su yo.

Chakula cha Kijapani ni kizuri kwa afya.

タムTam

: これ、生なま

卵たまご

ですか。Kore, nama-ta⎤mago de⎤su ka.

Hili ni yai bichi?

はるHaru

: はい。Ha⎤i.

Ndio.

タムTam

: すみません。Sumimase⎤n.

Samahani.

私わたし

、生なま

卵たまご

はWatashi, nama-ta⎤mago wa

食た

べられません。taberaremase⎤n.

Siwezi kula mayai mabichi.

海かい

斗と

Kaito: そう。じゃあ、納

なっ

豆とう

もだめ?So⎤o. Ja⎤a, natto⎤o mo dame⎤?

Kumbe. Hivyo hupendi maharage ya soya yaliyosindikwa pia?

タムTam

: 納なっ

豆とう

! 大だい

好す

きです。Natto⎤o! Da⎤isuki de⎤su.

Maharage ya soya yaliyosindikwa! Napenda.

Msamiati

日に

本ほん

食しょく

 chakula cha Kijapaninihonshoku

健け ん

康こ う

 afyakenkoo

生な ま

卵たまご

 yai bichinama-ta⎤mago

納なっ

豆とう

 maharage ya soya yaliyosindikwanatto⎤o

だめ(な) kutopendadame⎤ (na)

大だい

好す

き(な) penda sanada⎤isuki (na)

Mazungumzo ya leo

Nama-tamago wa taberaremasenSiwezi kula mayai mabichi.

Page 77: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN76 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

生な ま

卵たまご

は食た

べられません。Nama-ta⎤mago wa taberaremase⎤n.

Siwezi kula mayai mabichi.Ili kuelezea chakula usichoweza kula, sema, “[chakula] wa taberaremasen” yaani “siwezi kula [chakula].” “Taberaremasen” ni umbo la kiungwana la kukanusha la “taberareru,” ambacho ni kitenzi cha umbo la uwezekano la “taberu” yaani “kula.”

Tumia!

どうぞ、たくさん食た

べてください。Do⎤ozo, takusan ta⎤bete kudasa⎤i.

すみません。私わたし

、刺さし

身み

は食た

べられません。Sumimase⎤n. Watashi, sashimi⎤ wa taberaremase⎤n.

Tafadhali kula kingi. Samahani. Siwezi kula samaki mbichi.

Jaribu!

すみません。私わたし

、~は食た

べられません。Sumimase⎤n. Watashi, ~wa taberaremase⎤n.

Samahani. Siwezi kula ~.

① えびebi

kamba

② 豚ぶ た

肉に く

butaniku nyama ya

nguruwe

Usemi wa ziadaいただきます。Itadakima⎤su.

Tule.Ni kitu wanachosema watu kabla ya kula. Usemi huo unaelezea shukrani kwa walioandaa mlo. Mlo ukimalizika, ni desturi kusema “gochisoosama deshita.”

Can-do! Kuelezea usichoweza kukila

Page 78: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 77https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Kaito, Mwongozaji wako wa chakula!

Kifunguakinywa cha kawaida nchini Japani ni mtindo wa Kijapani, kawaida huwa bakuli la wali, supu ya miso na samaki wa kuchomwa. Watu wengi siku hizi wanakula mlo wa mtindo wa Kimagharibi, wenye mkate, mayai na kahawa.

Hoteli hutoa kifunguakinywa chenye milo mbalimbali, ikiwa pamoja na bafe.

Majibu ① すみません。私わたし

、えびは食た

べられません。 Sumimase⎤n. Watashi, ebi wa taberaremase⎤n.② すみません。私

わたし

、豚ぶた

肉にく

は食た

べられません。 Sumimase⎤n. Watashi, butaniku wa taberaremase⎤n.

Bafe ya kifunguakinywa

©Hotel Okura Tokyo

Kifunguakinywa cha mtindo wa Kijapani Kifunguakinywa cha mtindo wa Kimagharibi

Kifunguakinywa cha Kijapani

Page 79: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN78 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

25 のどが痛い た

いんです

はるHaru

: タムさん、顔かお

色いろ

が悪わる

いですよ。Ta⎤mu-san, kaoiro ga waru⎤i de⎤su yo.

Tam-san, unaonekana umedhoofika.

どうしたんですか。Do⎤o shita⎤n de⎤su ka.

Una tatizo gani?

タムTam

: のどが痛いた

いんです。No⎤do ga ita⎤in de⎤su.

Koo langu linauma.

はるHaru

: おやおや。O⎤ya o⎤ya.

Oh, Jamani.

そんなときにはSonna to⎤ki ni wa

「しょうがはちみつ湯ゆ

」がいいですよ。“shooga-hachimitsu⎤-yu” ga i⎤i de⎤su yo.

Nyakati kama hizi, chai ya tangawizi na asali ni nzuri.

ミーヤーMi Ya

: 海かい

斗と

が今いま

、作つく

っています。Ka⎤ito ga i⎤ma, tsuku⎤tte ima⎤su.

Kaito anakuandalia sasa hivi.

海かい

斗と

Kaito: タムさん、できたよ。

Ta⎤mu-san, de⎤kita yo.Tayari, Tam-san.

はい、どうぞ。Ha⎤i, do⎤ozo.

Karibu.

ミーヤーMi Ya

: お大だい

事じ

に。Odaiji ni.

Ugua pole.

Msamiati

顔かお

色いろ

が悪わる

い dhoofikakaoiro ga waru⎤i

のど koo no⎤do

痛いた

い umaita⎤i

Mazungumzo ya leo

Nodo ga itain desuKoo langu linauma.

Page 80: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 79https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

のどが痛い た

いんです。No⎤do ga ita⎤in de⎤su.

Koo langu linauma.Ili kuelezea hali yako, kama vile hujihisi vizuri, weka “~n desu” mwishoni mwa sentensi. Ikiwa sehemu ya mwili wako inauma, tumia kivumishi cha I “itai” yaani “-uma” na kisha sema “[sehemu ya mwili] ga itain desu.” Kiunganishi “ga” kinaonesha sehemu ya mwili inayouma.

Tumia!

どうしたんですか。Do⎤o shita⎤n de⎤su ka.

頭あたま

が痛いた

いんです。熱ねつ

があるんです。Atama⎤ ga ita⎤in de⎤su.Netsu⎤ ga a⎤run de⎤su.

Una tatizo gani? Kichwa changu kinauma. Nina homa.

Jaribu!

~んです。~n de⎤su.

~ -angu -inauma. / Nahisi ~.

① お腹な か

が痛い た

いonaka ga ita⎤i

Tumbo langu linauma.

② 気き

持も

ちが悪わ る

いkimochi ga waru⎤i

Nahisi kuumwa.

Usemi wa ziadaお大

だ い

事じ

に。Odaiji ni.Ugua pole.

Hutumika wakati unapomjali mtu anayeumwa au ameumia, ukitumai kwamba mtu huyo atapumzika na kupona punde.

Can-do! Kusema hujihisi vizuri

Page 81: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN80 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Ushauri wa Haru-san

DawaJina la mgonjwa

Baada ya kifunguakinywa, chakula cha mchana, na chakula cha jioni

Kidonge kimoja mara moja

Mara tatu kwa siku

Ikiwa dalili za kuumwa si mbaya sana, famasi na maduka ya dawa yanafaa. Ukimwelezea mhudumu wa famasi dalili unazohisi, atakuonesha dawa unayohitaji kutumia.

Ikiwa dalili ni mbaya sana, unatakiwa kwenda kliniki au hospitalini. Ukipata karatasi ya maelezo ya dawa unayotakiwa kutumia baada ya kupimwa, unaweza kupata dawa hizo kwenye famasi. Orodha ya taasisi za huduma ya afya zilizoandaliwa kupokea watalii wa kigeni inaweza kupatikana kwenye tovuti ya Japan National Tourism Organization, JNTO. Kuipata tovuti hiyo, tafuta: “For safe travels in Japan JNTO.”

Mfuko wa dawa kulingana na maelezo ya daktari

Majibu ① お腹なか

が痛いた

いんです。 Onaka ga ita⎤in de⎤su.② 気

持も

ちが悪わる

いんです。 Kimochi ga waru⎤in de⎤su.

Ukiugua nchini Japani…

Page 82: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 81https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

26 この卵たまご

焼や

き、甘あ ま

くておいしいです

海かい

斗と

Kaito: お弁

べん

当とう

だよ。Obentoo da yo.

Hiki hapa chakula cha mchana kilichofungashwa.

ぼくが作つく

ったんだ。どうぞ。Bo⎤ku ga tsuku⎤ttan da. Do⎤ozo.

Nimeandaa. Furahieni mlo tafadhali.

ミーヤーMi Ya

: きれい!Ki⎤ree!

Kizuri!

タムTam

: すごい! いただきます。Sugo⎤i! Itadakima⎤su.

Kinaonekana kizuri! Tule.

この卵たまご

焼や

き、Kono tamago-yaki,

甘あま

くておいしいです。ama⎤kute oishi⎤i de⎤su.

Hiki kimanda cha Kijapani ni kitamu na kina ladha nzuri.

ミーヤーMi Ya

: 海かい

斗と

は本ほん

当とう

にKa⎤ito wa hontoo ni

料りょう

理り

が上じょう

手ず

だね。ryo⎤ori ga joozu⎤ da ne.

Kaito, kweli wewe ni mpishi mzuri.

海かい

斗と

Kaito: ぼく、シェフになりたいんだ。

Bo⎤ku, she⎤fu ni narita⎤in da.Nataka kuwa mpishi mkuu.

ミーヤーMi Ya

: いいねえ。I⎤i ne⎤e.

Ni vizuri.

Msamiati

卵たまご

焼や

き kimanda cha Kijapanitamago-yaki

甘あ ま

い tamu (-enye sukari)amai

料りょう

理り

 mapishiryo⎤ori

Mazungumzo ya leo

Kono tamago-yaki, amakute oishii desu Hiki kimanda cha Kijapani ni kitamu na kina ladha nzuri.

Page 83: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN82 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

この卵たまご

焼や

き、甘あ ま

くておいしいです。Kono tamago-yaki, ama⎤kute oishi⎤i de⎤su.

Hiki kimanda cha Kijapani ni kitamu na kina ladha nzuri.Ili kutumia vivumishi viwili au zaidi kwa pamoja, kwa kivumishi cha I, ondoa “-i” mwishoni na weka “-kute,” kisha unganisha na kivumishi kingine. (“kitamu” “amai” → “amakute”) Kwa kivumishi cha NA ondoa “-na” mwishoni na weka “-de.” (“kizuri” “kiree (na)” → “kiree de”)

Tumia!

上うえ

野の

公こう

園えん

、どうでしたか。Ueno-ko⎤oen, do⎤o de⎤shita ka.

広ひろ

くて、きれいで、とてもよかったです。Hiro⎤kute, ki⎤ree de, totemo yo⎤katta de⎤su.

Bustani ya Ueno ilikuwaje? Ilikuwa kubwa na nzuri, na ilipendeza sana.

Jaribu!

【kivumishi 1】くて/で【kivumishi 2】です(ね)。[kivumishi 1] kute/de [kivumishi 2] de⎤su (ne).

Ni [kivumishi 1] na [kivumishi 2] (, sivyo?)

① 小ち い

さいchiisa⎤i

ndogo

かわいいkawai⎤i

nzuri

② 正せ い

確か く

(な)seekaku (na)

kwenda na muda

便べ ん

利り

(な)be⎤nri (na)

rahisi kutumia

Usemi wa ziadaどうぞ。

Do⎤ozo.Tafadhali furahia / karibu / endelea / hii hapa.

Ni neno lenye maana pana linalotumika wakati unapomkaribisha mtu mlo au unapompatia mtu ruhusa. Pia linatumika wakati unapompa mtu kitu.

Can-do! Kuelezea fikra zako mbalimbali -- Sehemu 1

Page 84: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 83https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Twende “Ohanami”!

Ushauri wa Haru-san

“Ohanami” ni desturi ya wakati wa msimu wa machipuo ya kutazama maua ya micheri. Watu huzungukazunguka, hukaa chini ya miti ili kula chakula cha mchana walichofungasha kutoka nyumbani au mgahawani. Maua ya mcheri huchanua kuanzia mwezi wa Machi hadi mwezi Mei, yakiipamba Japani kuanzia kusini hadi kaskazini. Pia inavutia kuiangalia miti ya micheri inayoangazwa wakati wa usiku.

Majibu ① 小ちい

さくてかわいいですね。 Chiisa⎤kute kawai⎤i de⎤su ne.② 正

せい

確かく

で便べん

利り

ですね。 Seekaku de be⎤nri de⎤su ne.

Ohanami

Tokyo Midtown

Kasri la Himeji na maua ya micheri (Mkoa wa Hyogo)

©Himeji City

Miharu Takizakura (Mkoa wa Fukushima)

Page 85: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN84 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

27 どれが一い ち

番ば ん

おいしいですか

店てん

員いん

Mhudumu: ご注

ちゅう

文もん

は?Gochuumon wa?

Mngependa kuagiza nini?

海かい

斗と

Kaito: タムさん、何

なに

にする?Ta⎤mu-san, na⎤ni ni suru?

Tam-san, umeamua kula nini?

タムTam

: どれが一いち

番ばん

おいしいですか。Do⎤re ga ichiban oishi⎤i de⎤su ka.

Kipi ni kitamu zaidi?

海かい

斗と

Kaito: みそラーメンがおすすめだよ。

Miso-ra⎤amen ga osusume da yo.Napendekeza tambi za rameni za supu ya miso.

タムTam

: みそラーメン・・・。Miso-ra⎤amen...

Tambi za rameni za supu ya miso…

悠ゆう

輝き

Yuuki: 日

本ほん

のラーメンはおいしいよ。Nihon no ra⎤amen wa oishii yo.

Tambi za rameni za Kijapani ni tamu.

ぼくはみそラーメンがBo⎤ku wa miso-ra⎤amen ga

好す

きなんだ。suki⎤ nan da.

Nazipenda sana tambi za rameni za supu ya miso.

タムTam

: 私わたし

、みそラーメンにします。Watashi, miso-ra⎤amen ni shima⎤su.

Nitakula tambi za rameni za supu ya miso.

Msamiati

~にする amua ~~ni suru

どれ ipi / kipido⎤re

一いち

番ばん

~ namba moja / zaidi / kabisaichiban~

みそラーメン tambi za rameni za misomiso-ra⎤amen

おすすめ pendekezoosusume

日に

本ほん

 JapaniNiho⎤n

Mazungumzo ya leo

Dore ga ichiban oishii desu kaKipi ni kitamu zaidi?

Page 86: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 85https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

どれが一い ち

番ば ん

おいしいですか。Do⎤re ga ichiban oishi⎤i de⎤su ka.

Kipi ni kitamu zaidi?Ili kuuliza kipi cha kuchagua miongoni mwa vitu kadhaa, sema “Dore ga ichiban ~ka.” “Dore” yaani “ipi/kipi” ni kiulizi cha kuulizia kipi cha kuchagua miongoni mwa vitu vitatu au zaidi. “Ichiban” yaani “namba moja” ambayo huja kabla ya kivumishi inamaanisha “bora zaidi ya vyote.”

Tumia!

どれが一いち

番ばん

人にん

気き

がありますか。Do⎤re ga ichiban ninki ga arima⎤su ka.

これがおすすめです。Kore ga osusume de⎤su.

Ipi ni maarufu zaidi? Napendekeza hii.

Jaribu!

どれが一いち

番ばん

~ですか。Do⎤re ga ichiban ~de⎤su ka.

Ipi ni ~ zaidi?

① 安や す

いyasu⎤i

gharama nafuu

② お得と く

(な)otoku (na)

yenye bajeti ndogo

Usemi wa ziadaご注

ちゅう

文も ん

は?Gochuumon wa?Ungependa kuagiza nini?

Mhudumu husema hivi anapochukua oda kutoka kwa wateja. “Chuumon” ina maana ya “agizo” na “go” imeambatanishwa kabla ili kuonesha heshima kwa mteja.

Can-do! Kuulizia kipi cha kuchagua

Page 87: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN86 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Asili ya tambi za rameni ni China, lakini zimefanyiwa mabadiliko ya kipekee nchini Japani. Zimekuwa mojawapo ya vyakula vinavyoiwakilisha Japani.

Tambi za rameni zinaweza kuandaliwa pamoja na supu kama vile ya kuku, mifupa ya nguruwe na chakula cha baharini. Rojo la maharage ya miso, chumvi, sosi ya soya na viambato vingine vinaongeza ladha. Vyakula vya maeneo mengi ya Japani vina ladha ya aina yake. Kama kuna chakula usichoweza kukila, hakikisha unaulizia viambato. Baadhi ya migahawa ya tambi za rameni ina viambato vya “Halal”, visivyo na mzio, au vyakula vya wanaokula mbogamboga pekee.

Majibu ① どれが一いち

番ばん

安やす

いですか。 Do⎤re ga ichiban yasu⎤i de⎤su ka.② どれが一

いち

番ばん

お得とく

ですか。 Do⎤re ga ichiban otoku de⎤su ka.

©Ramen Tatsunoya

Tambi za rameni za supu yenye sosi ya soya

Tambi za rameni za supu ya mifupa ya nguruwe Tambi za rameni za supu ya miso

Kaito, Mwongozaji wako wa chakula!

Tambi za rameni za Kijapani

Page 88: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 87https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

28 写し ゃ

真し ん

を撮と

ってもいいですか

ミーヤーMi Ya

: 大お と な

人1ひとり

人お願ねが

いします。Otona hito⎤ri onegai-shima⎤su.

Tiketi ya mtu mzima mmoja, tafadhali.

すみません。Sumimase⎤n.

Samahani.

写しゃ

真しん

を撮と

ってもいいですか。Shashin o to⎤tte mo i⎤i de⎤su ka.

Ninaweza kupiga picha?

受うけ

付つけ

Mhudumu 1

: ええ、いいですよ。E⎤e, i⎤i de⎤su yo.

Ndiyo, unaweza.

ミーヤーMi Ya

: すてき!Suteki!

Safi!

案あん

内ない

係がかり

Mhudumu 2

: お客きゃく

様さま

、Okyakusa⎤ma,

ここから先さき

はご遠えん

慮りょ

ください。koko kara saki wa goenryo-kudasa⎤i.

Bibiye, hutakiwi kwenda zaidi.

ミーヤーMi Ya

: あ、すみません。A, sumimase⎤n.

Oh, samahani.

Msamiati

大お と な

人 mtu mzimaotona

ええ ndiyoe⎤e

すてき(な) safisuteki (na)

お客きゃく

様さま

 bwana/bibiye (kiungwana)okyakusa⎤ma

先さき

 zaidisaki

遠えん

慮りょ

する jizuieenryo-suru

Mazungumzo ya leo

Shashin o totte mo ii desu kaNinaweza kupiga picha?

Page 89: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN88 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

写し ゃ

真し ん

を撮と

ってもいいですか。Shashin o to⎤tte mo i⎤i de⎤su ka.

Ninaweza kupiga picha?Ili kupata ruhusa ya kufanya kitu, uliza kwa kutumia “[kitenzi cha umbo la TE] + mo ii desu ka.” “-te mo ii (desu)” ina maana ya “-naweza ku-” na inaashiria ruhusa. “Shashin o totte” ni “shashin o toru” yaani “kupiga picha” katika umbo la TE.(Tazama ukurasa 150-151)

Tumia!

この服ふく

、試し

着ちゃく

してもいいですか。Kono fuku⎤, shichaku-shite⎤ mo i⎤i de⎤su ka.

もちろんです。Mochi⎤ron de⎤su.

Ninaweza kujaribu kuvaa nguo hizi? Bila shaka.

Jaribu!

~てもいいですか。~te mo i⎤i de⎤su ka.

Ninaweza ku-?

① 入は い

る(→入は い

って)ha⎤iru (→ha⎤itte)

ingia

② 休や す

む(→休や す

んで)yasu⎤mu (→yasu⎤nde)

pumzika

Ongeza maarifa

Kuhesabu watu1 2 3 4 5

hito⎤ri futari⎤ san-ninsan-ni⎤n

yo-ninyo-ni⎤n

go-ningo-ni⎤n

Can-do! Kuomba ruhusa

Page 90: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 89https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Utamaduni wa kisasa na Mike

Unaweza kusikia aina tofauti tofauti ya muziki nchini Japani -- J-pop, nyimbo za katuni za anime, muziki wa enka, na muziki wa aina nyingi. Pia kuna muziki wa kitamaduni unaotumia ala za Kijapani kama kinubi cha Koto, ala yenye kamba tatu ya shamisen, na ngoma za wadaiko.

Hata J-pop yenyewe ina makundi pendwa, bendi za rock, na kadhalika, ikiwahusisha wasanii mbalimbali. Na “matamasha ya muziki” hufanyika kote nchini Japani, yakishirikisha wanamuziki wengi kutoka ndani na nje ya nchi.

©Kodo, Taiko Performing Arts Ensemble/Takashi Okamoto

©Masanori Naruse©SUMMER SONIC

Onyesho la WadaikoOnyesho la Koto

Tamasha la muziki la Summer Sonic Tamasha la muziki la Fuji Rock

Majibu ① 入はい

ってもいいですか。 Ha⎤itte mo i⎤i de⎤su ka.② 休

やす

んでもいいですか。 Yasu⎤nde mo i⎤i de⎤su ka.

Muziki wa Kijapani

Page 91: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN90 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

29 ピアノの演え ん

奏そ う

を聴き

きに行い

きました

ミーヤーMi Ya

: 日にち

曜よう

日び

に、ピアノの演えん

奏そう

をNichi-yo⎤obi ni, piano no ensoo o

聴き

きに行い

きました。kiki ni ikima⎤shita.

Nilikwenda kusikiliza onyesho la piano Jumapili.

はるHaru

: どうでしたか。Do⎤o de⎤shita ka.

Lilikuwaje?

ミーヤーMi Ya

: すばらしかったです。Subarashi⎤katta de⎤su.

Lilikuwa zuri.

はるHaru

: それはよかったですね。Sore wa yo⎤katta de⎤su ne.

Hivyo ni vizuri.

ミーヤーMi Ya

: 写しゃ

真しん

をたくさん撮と

りました。Shashin o takusan torima⎤shita.

Nimepiga picha nyingi.

見み

てください。Mi⎤te kudasa⎤i.

Ziangalieni tafadhali.

タムTam

: あ! これ、悠ゆう

輝き

さん・・・。A! Kore, Yu⎤uki-san...

Oh! Huyu ni Yuuki-san…

はるHaru

: 悠ゆう

輝き

さん?Yu⎤uki-san?

Yuuki-san?

Msamiati

日にち

曜よ う

日び

 Jumapilinichi-yo⎤obi

ピアノ pianopiano

演え ん

奏そ う

 onyeshoensoo

聴き

く sikilizakiku

すばらしい -zurisubarashi⎤i

写し ゃ

真し ん

 pichashashin

Mazungumzo ya leo

Piano no ensoo o kiki ni ikimashitaNilikwenda kusikiliza onyesho la piano.

Page 92: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 91https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

ピアノの演え ん

奏そ う

を聴き

きに行い

きました。Piano no ensoo o kiki ni ikima⎤shita.

Nilikwenda kusikiliza onyesho la piano.Ili kuelezea lengo la kwenda mahali fulani, tumia “[kitenzi cha umbo la MASU bila masu] + ni iku.” Kwa hapa lengo ni “piano no ensoo o kiku” yaani “kusikiliza onyesho la piano.” Kwa hiyo ondoa “masu” kwenye “kikimasu” (umbo la MASU la “kiku” yaani “kusikiliza”) na kisha ongeza “ni iku.”

Tumia!

今き ょ う

日、どこに行い

きましたか。Kyo⎤o, do⎤ko ni ikima⎤shita ka.

原はら

宿じゅく

に、服ふく

を買か

いに行い

きました。Harajuku ni, fuku⎤ o kai ni ikima⎤shita.

Leo ulikwenda wapi? Nilikwenda Harajuku kununua nguo.

Jaribu!

~に行い

きました。~ ni ikima⎤shita.

Nilikwenda ~.

① すしを食た

べる(→食た

べ)sushi⎤ o tabe⎤ru (→ta⎤be)

kula sushi

② 野や

球きゅう

を見み

る(→見み

)yakyuu o mi⎤ru (→mi⎤)

kutazama mchezo wa besiboli

Ongeza maarifa

Siku za jumaJumatatu Jumanne Jumatano Alhamisi Ijumaa Jumamosi Jumapiligetsu-yo⎤obi

ka-yo⎤obi

sui-yo⎤obi

moku-yo⎤obi

kin-yo⎤obi

do-yo⎤obi

nichi-yo⎤obi

Can-do! Kusema ulichokifanya

Page 93: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN92 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Tufurahie kuzunguka Kamakura

Kamakura ni mwendo wa karibu saa moja kwa treni kutoka Tokyo. Ni mahali ambako serikali ya kwanza ya wababe wa kivita ilianzishwa karibu miaka 800 iliyopita. Maeneo maarufu yanayojumuisha Hekalu la Shinto la Tsurugaoka Hachimangu na sanamu kubwa ya kibuddha yenye urefu wa mita 11.

Mbali na kutembelea maeneo ya kihistoria, unaweza kufurahia mandhari mazuri ya asili katika msimu husika, maduka na migahawa mizuri. Treni nzuri ya eneo hilo ya Enoden pia ni maarufu.

Sanamu kubwa ya Kibuddha ya Kamakura

©TSURUGAOKA HACHIMANGU©Kotoku-in/KAMAKURA TOURIST ASSOC.

Hekalu la Tsurugaoka Hachimangu

Hekalu la Meigetsuin

©Enoshima Electric Railway(Maua ya Hydrangea, Mwezi Juni)

Enoden

Majibu ① すしを食た

べに行い

きました。 Sushi⎤ o ta⎤be ni ikima⎤shita.② 野

球きゅう

を見み

に行い

きました。 Yakyuu o mi⎤ ni ikima⎤shita.

Mwongozo wa safari wa Mi Ya

Page 94: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 93https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

30 一い っ

緒し ょ

に歌う た

ったり、踊お ど

ったりしました

店てん

員いん

Mhudumu: メロンパフェでございます。

Meron-pa⎤fe de gozaima⎤su.Hivi hapa vitindamlo vyenu vya tikiti.

タムTam

: おいしそう!Oishisoo!

Vinaonekana vitamu!

ミーヤーMi Ya

: タム、悠ゆう

輝き

さんと、Ta⎤mu, Yu⎤uki-san to,

どこで会あ

ったの?do⎤ko de a⎤tta no?

Tam, Yuuki-san ulikutana naye wapi?

タムTam

: ベトナムです。Betonamu de⎤su.

Vietnamu.

小しょう

学がっ

校こう

でボランティアをしました。Shooga⎤kkoo de bora⎤ntia o shima⎤shita.

Tulikuwa tunajitolea kwenye shule ya msingi.

一いっ

緒しょ

に歌うた

ったり、踊おど

ったりしました。Issho ni utatta⎤ri, odotta⎤ri shima⎤shita.

Tuliimba nyimbo na kucheza dansi pamoja.

ミーヤーMi Ya

: そうだったの。So⎤o datta no.

Kumbe.

タムTam

: はい。悠ゆう

輝き

さんに会あ

いたいです。Ha⎤i. Yu⎤uki-san ni aita⎤i de⎤su.

Ndiyo, ningependa kukutana naye tena.

Msamiati

メロンパフェ  kitindamlo cha tikiti (melon parfait)

meron-pa⎤fe小しょう

学がっ

校こう

 shule ya msingishooga⎤kkoo

ボランティア kazi ya kujitoleabora⎤ntia

一いっ

緒しょ

に pamojaissho ni

歌うた

う imbautau

踊おど

る cheza dansiodoru

Mazungumzo ya leo

Issho ni utattari, odottari shimashita Tuliimba nyimbo na kucheza dansi pamoja.

Page 95: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN94 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

一い っ

緒し ょ

に歌う た

ったり、踊お ど

ったりしました。Issho ni utatta⎤ri, odotta⎤ri shima⎤shita.

Tuliimba nyimbo na kucheza dansi pamoja.Ili kutaja baadhi ya mifano miongoni mwa mambo kadhaa, tumia kitenzi cha umbo la TARI. Kutengeneza umbo hilo, badilisha “te” mwishoni mwa kitenzi cha umbo la TE na kuwa “tari.” Kuelezea kitu ulichokifanya, ongeza “shimashita” yaani “-lifanya.”

Tumia!

北ほっ

海かい

道どう

で何なに

をしますか。Hokka⎤idoo de na⎤ni o shima⎤su ka.

ハイキングをしたり、温おん

泉せん

に入はい

ったりしたいです。Ha⎤ikingu o shita⎤ri, onsen ni ha⎤ittari shita⎤i de⎤su.

Utafanya nini Hokkaido? Nataka kwenda kufanya matembezi marefu na kuoga kwenye chemchemi ya majimoto.

Jaribu!

【kitenzi 1】たり、【kitenzi 2】たりしました。/したいです。[kitenzi 1]tari, [kitenzi 2]tari shima⎤shita./shita⎤i de⎤su.

Nili/nataka [kitenzi 1] na [kitenzi 2].

① <ulichofanya> 買

い物も の

をする(→したり)kaimono o suru (→shita⎤ri)

kwenda kufanya manunuzi

② <unachotaka kufanya> お寺

て ら

に行い

く(→行い

ったり)otera ni iku (→itta⎤ri)

kwenda hekaluni

海う み

で泳お よ

ぐ(→泳お よ

いだり)u⎤mi de oyo⎤gu (→oyo⎤idari)

kuogelea baharini

着き

物も の

を着き

る(→着き

たり)kimono o kiru (→kita⎤ri)

kuvaa kimono

Usemi wa ziadaおいしそう!Oishisoo!Kinaonekana kitamu!

Hutumika wakati chakula kinapoonekana kuwa kitamu. Ili kusema "tamu" wakati unapokula kitu, sema “oishii.”

Can-do! Kuelezea mambo mbalimbali yaliyopita na yajayo

Page 96: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 95https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Kaito, Mwongozaji wako wa chakula!

Unaweza kupata aina zote za vitamutamu nchini Japani, kama vile vitamutamu vya kitamaduni vya Kijapani na vile vya Kimagharibi.Vitamutamu vya Kijapani vinajumuisha keki za wali, na vikaukau vya wali na aina ya maandazi ya rojo la maharage. Baadhi ya vitamutamu vinavutia macho yako kama vile keki za wali kwa kutumia maua na majani ya mcheri katika msimu wa machipuo. Wakati wa msimu wa joto, baadhi ya vitamutamu vinaonekana kama anga zinazong'aa na chemchemi safi.

Kuna vitamutamu vingi vya mtindo wa Kimagharibi ambavyo vimebadilishwa kidogo nchini Japani, kama vile "shortcake" za Kijapani ambayo ni keki ya sponji yenye malai na stroberi. Na unaweza kufurahia rangi za tunda kwenye vitindamlo.

Majibu ① 買か

い物もの

をしたり、海うみ

で泳およ

いだりしました。 Kaimono o shita⎤ri, u⎤mi de oyo⎤idari shima⎤shita.② お寺

てら

に行い

ったり、着き

物もの

を着き

たりしたいです。 Otera ni itta⎤ri, kimono o kita⎤ri shita⎤i de⎤su.

Sakuramochi

©Toraya Confectionery©Toraya Confectionery

Kitamutamu cha Kijapani cha msimu wa joto pekee

“Shortcake” ya Kijapani

©SHINJUKU TAKANO©FUJIYA

Kitindamlo cha tikiti (Melon parfait)

Vitamutamu vya Kijapani namuonekano wake wa kuvutia

Page 97: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN96 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

31 一い っ

緒し ょ

に行い

きませんか

マイクMike

: 今こん

度ど

の土ど

曜よう

日び

、海かい

斗と

とKo⎤ndo no do-yo⎤obi, Ka⎤ito to

忍にん

者じゃ

博はく

物ぶつ

館かん

に行い

きます。Ninja-Hakubutsu⎤kan ni ikima⎤su.

Nitaenda na Kaito kwenye Makumbusho ya Ninja Jumamosi hii.

ミーヤーMi Ya

: マイクさんは、本ほん

当とう

にMa⎤iku-san wa, hontoo ni

忍にん

者じゃ

が好す

きですね。ni⎤nja ga suki⎤ de⎤su ne.

Mike-san, unapenda kweli ninja, sivyo?

マイクMike

: はい。Ha⎤i.

Ndiyo.

みんなで一いっ

緒しょ

に行い

きませんか。Minna⎤ de issho ni ikimase⎤n ka.

Kwa nini tusiende sote pamoja?

ミーヤーMi Ya

: ああ、土ど

曜よう

日び

はちょっと・・・。A⎤a, do-yo⎤obi wa cho⎤tto...

Oh, Jumamosi si siku nzuri kwangu...

タムTam

: 私わたし

も授じゅ

業ぎょう

があります。Watashi mo ju⎤gyoo ga arima⎤su.

Mimi pia nina madarasa.

海かい

斗と

Kaito: 残

ざん

念ねん

。Zanne⎤n.

Bahati mbaya sana.

じゃあ、2ふたり

人で行い

こう。Ja⎤a, futari⎤ de iko⎤o.

Basi tutaenda sisi wawili.

Msamiati

今こん

度ど

 mara hiiko⎤ndo

博はく

物ぶつ

館かん

 makumbushohakubutsu⎤kan

残ざん

念ねん

(な) bahati mbaya sanazanne⎤n (na)

Mazungumzo ya leo

Issho ni ikimasen kaKwa nini tusiende pamoja?

Page 98: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 97https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

一い っ

緒し ょ

に行い

きませんか。Issho ni ikimase⎤n ka.

Kwa nini tusiende pamoja?Ili kumshawishi mtu afanye kitu pamoja na wewe, badili “-masu” kwenye kitenzi cha umbo la MASU na kuwa “-masen ka” mwishoni, na kisha pandisha kiimbo. “-masen” ni umbo la kukanusha, lakini ikiwa “-masen ka,” inakuwa mwaliko wa kufanya kitu pamoja. Kukubali mwaliko huo, unasema “ii desu ne” yaani “ni vizuri.”

Tumia!

今こん

晩ばん

、一いっ

緒しょ

にごはんを食た

べに行い

きませんか。Ko⎤nban, issho ni go⎤han o ta⎤be ni ikimase⎤n ka.

いいですね。行い

きましょう。I⎤i de⎤su ne. Ikimasho⎤o.

Kwa nini tusiende kula chakula cha jioni nje pamoja leo usiku? Ni vizuri. Twende.

Jaribu!

~ませんか。~mase⎤n ka.

Kwa nini tusi- ~?

① みんなでバーベキューをする(→します)minna⎤ de baabe⎤kyuu o suru (→shima⎤su)

fanye tafrija ya nyama ya kubanikwa na kila mtu

② 一い っ

緒し ょ

に歌う た

う(→歌う た

います)issho ni utau (→utaima⎤su)

imbe pamoja

Usemi wa ziada土ど

曜よ う

日び

はちょっと・・・。Do-yo⎤obi wa cho⎤tto...Jumamosi si siku nzuri kwangu…

Huu ni usemi wa kukataa mwaliko. “Chotto” ina maana ya “kidogo,” lakini ukiinyoosha mwishoni na kudhoofisha toni yako wakati unalitamka, inaunda tofauti kwamba unakataa mwaliko kwa kusita.

Can-do! Kumwambia mtu mfanye kitu pamoja -- Sehemu 2

Page 99: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN98 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Utamaduni wa kisasa na Mike

Ninja walikuwa kama majasusi au vikosi maalum, ambao walikuwa maarufu sana baada ya karne ya 15 wakati wa enzi ya ushindani wa wababe wa kivita. Historia ya ninja kwa kiasi fulani haifahamiki.Ninja walikuwa maarufu kwa mavazi yao, lakini mara nyingi walijificha kwa kujifanya kama wafanyabiashara, makasisi na wanaburudani wanaosafiri ili kuingia katika eneo la adui.

Ninja walitumia vifaa mbalimbali kama vile silaha zenye umbo la nyota za kurusha za shuriken, na kutumia maarifa yao ya silaha za moto na nyakati fulani hata saikolojia ili kukamilisha kazi yao. Wababe wa kivita waliwathamini kama wataalam wenye ujuzi mwingi.

Ninja katika kujificha

Majibu ① みんなでバーベキューをしませんか。 Minna⎤ de baabe⎤kyuu o shimase⎤n ka.② 一

いっ

緒しょ

に歌うた

いませんか。 Issho ni utaimase⎤n ka.

Siri za Ninja

Page 100: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 99https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

32 忍に ん

者じ ゃ

博は く

物ぶ つ

館か ん

まで、どう行い

ったらいいですか

海かい

斗と

Kaito: マイク、似

合あ

うね。かっこいい。Ma⎤iku, nia⎤u ne. Kakkoi⎤i.

Mike, imekufaa. Umependeza.

マイクMike

: うれしいな。Ureshi⎤i na.

Nafurahi umeipenda.

あのう、すみません。Anoo, sumimase⎤n.

Um, samahani.

忍にん

者じゃ

博はく

物ぶつ

館かん

まで、Ninja-Hakubutsu⎤kan ma⎤de,

どう行い

ったらいいですか。do⎤o itta⎤ra i⎤i de⎤su ka.

Nawezaje kufika Makumbusho ya Ninja?

通つう

行こう

人にん

Mpitanjia: この道

みち

をまっすぐ行い

ってください。Kono michi o massu⎤gu itte kudasa⎤i.

Nenda moja kwa moja kwenye barabara hii.

博はく

物ぶつ

館かん

は、左ひだり

にあります。Hakubutsu⎤kan wa, hidari ni arima⎤su.

Makumbusho yapo upande wa kushoto.

マイクMike

: わかりました。Wakarima⎤shita.

Nimeelewa.

ありがとうございます。Ari⎤gatoo gozaima⎤su.

Asante sana.

海かい

斗と

Kaito: さあ、行

こう!Sa⎤a, iko⎤o!

Haya, tuendelee kwenda!

Msamiati

かっこいい pendezakakkoi⎤i

うれしい furahaureshi⎤i

道みち

 barabaramichi

Mazungumzo ya leo

Ninja-Hakubutsukan made, doo ittara ii desu ka Nawezaje kufika Makumbusho ya Ninja?

Page 101: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN100 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

忍に ん

者じ ゃ

博は く

物ぶ つ

館か ん

まで、どう行い

ったらいいですか。Ninja-Hakubutsu⎤kan ma⎤de, do⎤o itta⎤ra i⎤i de⎤su ka.

Nawezaje kufika Makumbusho ya Ninja?Kuulizia jinsi ya kufika mahali unapokwenda, sema “[mahali] made, doo ittara ii desu ka.” “Ittara” ni kitenzi kinachotokana na “iku” yaani “kwenda” katika umbo la sharti, lakini hapa, kumbuka tu usemi huo kama swali la jinsi ya kufika mahali.

Tumia!

あのう、すみません。金きん

閣かく

寺じ

まで、どう行い

ったらいいですか。Anoo, sumimase⎤n. Ki⎤nkaku-ji ma⎤de, do⎤o itta⎤ra i⎤i de⎤su ka.

101番ばん

のバスに乗の

ってください。Hyaku-ichi⎤-ban no ba⎤su ni notte kudasa⎤i.

Um, samahani. Nawezaje kufika Hekalu la Kinkakuji? Panda basi namba 101 tafadhali.

Jaribu!

あのう、すみません。~まで、どう行い

ったらいいですか。Anoo, sumimase⎤n. ~ma⎤de, do⎤o itta⎤ra i⎤i de⎤su ka.

Um, samahani. Nawezaje kufika ~?

① このホテルkono ho⎤teru

hoteli hii

② 新し ん

幹か ん

線せ ん

のホームshinka⎤nsen no ho⎤omu

sehemu ya kusubiria treni ya Shinkansen

Ongeza maarifa

Maelekezo

kushoto moja kwa moja kulia pindahidari massu⎤gu migi magaru

Can-do! Kuulizia jinsi ya kufika mahali

Page 102: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 101https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Kuna njia nyingi za mabasi ya barabara kuu, na nauli zake ni nafuu. Baadhi ya njia maarufu kutoka Tokyo ni pamoja na zile zinazoelekea kwenye majiji makubwa kama Nagoya, Osaka, na Kyoto pamoja na zile zinazoelekea mlima Fuji, Hakone, na chemchemi ya majimoto ya Kusatsu.

Ukipanda basi la usiku, utaokoa muda kwa sababu basi litasafiri ukiwa umelala. Unaweza kuomba uhifadhiwe viti kupitia mtandaoni. Baadhi ya mabasi yanakupa mwanya wa kuchagua viti fulani. Mabasi ya anasa yana gharama zaidi, lakini baadhi yake yana nafasi zaidi ya sehemu ya miguu wakati mengine yanatoa vyumba vya mtu mmoja mmoja.

Basi la usiku la anasa

©Highway Bus Tokyo Station Area Bus Stop Operator ASSOC.

©WILLER©WILLER

Majibu① あのう、すみません。

このホテルまで、どう行い

ったらいいですか。Anoo, sumimase⎤n.Kono ho⎤teru ma⎤de, do⎤o itta⎤ra i⎤i de⎤su ka.

② あのう、すみません。 新しん

幹かん

線せん

のホームまで、どう行い

ったらいいですか。Anoo, sumimase⎤n.Shinka⎤nsen no ho⎤omu ma⎤de, do⎤o itta⎤ra i⎤i de⎤su ka.

Mwongozo wa safari wa Mi Ya

Mabasi ya barabara kuu

Page 103: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN102 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

33 どのくらい待ま

ちますか

マイクMike

: どのくらい待ま

ちますか。Donokurai machima⎤su ka.

Nitasubiri kwa muda gani?

係かかり

員いん

1Mhudumu 1

: 15分ふん

くらいです。Juu-go-fun ku⎤rai de⎤su.

Takribani dakika 15.

マイクMike

: わかりました。Wakarima⎤shita.

Sawa.

海かい

斗と

Kaito: すごい!

Sugo⎤i!Inastaajabisha!

本ほん

物もの

の手しゅ

裏り

剣けん

だ。Honmono no shuriken da.

Silaha halisi ya ninja ya shuriken.

係かかり

員いん

2Mhudumu 2

: あの的まと

に投な

げてください。Ano mato ni na⎤gete kudasa⎤i.

Tafadhali, irushe katika shabaha ile.

マイクMike

: えい!E⎤i!

Haya!

あ、落お

ちちゃった。A, o⎤chichatta.

Oo! Imeanguka.

Msamiati

どのくらい muda ganidonokurai

待ま

つ subirima⎤tsu

~くらい takribani ~~ku⎤rai

本ほん

物もの

 kitu halisihonmono

手しゅ

裏り

剣けん

 silaha ya ninja ya shurikenshuriken

あの ileano

的まと

 shabahamato

投な

げる rushanage⎤ru

落お

ちる angukaochi⎤ru

Mazungumzo ya leo

Donokurai machimasu kaNitasubiri kwa muda gani?

Page 104: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 103https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

どのくらい待ま

ちますか。Donokurai machima⎤su ka

Nitasubiri kwa muda gani?Ili kuulizia kitu fulani kitachukua muda gani, tumia “donokurai,” ambacho ni kiulizi cha kuulizia urefu wa muda, umbali au kiwango. Kinatumika sambamba na “machimasu ka” (“matsu” yaani “kusubiri”) au “kakarimasu ka” (“kakaru” yaani “kuchukua”).

Tumia!

すみません。あと、どのくらいかかりますか。Sumimase⎤n. A⎤to, donokurai kakarima⎤su ka.

2にじゅっ

0分ぷん

くらいです。Nijuppun ku⎤rai de⎤su.

Samahani. Itachukua muda gani zaidi? Takribani dakika 20.

Jaribu!

どのくらい~ますか。Donokurai ~ma⎤su ka.

-ta- muda gani?

① 歩あ る

く(→歩あ る

きます)aru⎤ku (→arukima⎤su)

tembea

② もつ(→もちます)mo⎤tsu (→mochima⎤su)

dumu

Ongeza maarifa

Urefu wa muda

dakika5 10 15 20 30

go⎤-fun ju⎤ppun juu-go⎤-fun niju⎤ppun sanju⎤ppun

saa1 1.5 4 7 9

ichi-ji⎤kan ichi-jikan-ha⎤n yo-ji⎤kan shichi-ji⎤kan ku-ji⎤kan

Can-do! Kuulizia muda unaohitajika

Page 105: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN104 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Watalii wanaweza kufurahia kujifanyia shughuli nchini Japani. Vitu maarufu ni pamoja na kuwa ninja au samurai, kujaribu kuvaa kimono, kushiriki kwenye hafla ya chai, kupanga maua au kutengeneza vitamutamu vya Kijapani.

Unaweza pia kujaribu kutengeneza baadhi ya sampuli za chakula za plastiki, ambazo ni mfano halisi wa vyakula vinavyokuwa katika sehemu ya kuoneshea sampuli za vyakula kwenye migahawa.

Na sehemu zingine zinatoa mwanya wa kukupa tajiriba ya matetemeko ya ardhi, mvua kubwa, mioto na tsunami. Utajifunza kuhusu kujiandaa na majanga.

Kuvaa kimono

Kutengeneza sampuli ya chakula

©Shichijyokansyundo©Nagominowa

©DesignPocket

Kutengeneza vitamutamu vya Kijapani

Majibu ① どのくらい歩ある

きますか。 Donokurai arukima⎤su ka.② どのくらいもちますか。 Donokurai mochima⎤su ka.

Utamaduni wa kisasa na Mike

Utalii wa kujaribu kufanya vitu wakati wa kutalii

Page 106: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 105https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

34 読よ

んだことあります

タムTam

: わあ、マンガがたくさん!Waa, manga ga takusan!

Wow, kuna vitabu vingi vya katuni za manga!

マイクMike

: タムさん、このマンガ、知し

ってる?Ta⎤mu-san, kono manga, shitteru?

Tam-san, unakifahamu kitabu hiki cha manga?

タムTam

: はい、読よ

んだことあります。Ha⎤i, yo⎤nda koto⎤ arima⎤su.

Ndiyo, nimewahi kukisoma.

マイクMike

: え? 日に

本ほん

語ご

で読よ

んだの?E? Nihongo de yo⎤nda no?

Mm? Umekisoma katika lugha ya Kijapani?

タムTam

: いえ、ベトナム語ご

です。Ie, Betonamugo de⎤su.

Hapana, nimekisoma katika lugha ya Kivietnamu.

とてもおもしろかったです。Totemo omoshiro⎤katta de⎤su.

Kilifurahisha sana.

Msamiati

マンガ mangamanga

たくさん vingitakusan

知し

って(い)る fahamushitte (i) ru

読よ

む somayo⎤mu

日に

本ほ ん

語ご

 lugha ya KijapaniNihongo

いえ hapanaie

ベトナム語ご

 lugha ya KivietnamuBetonamugo

とても sanatotemo

おもしろい -a kufurahishaomoshiro⎤i

Mazungumzo ya leo

Yonda koto arimasuNimewahi kukisoma.

Page 107: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN106 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

読よ

んだことあります。Yon⎤da koto⎤ arima⎤su.

Nimewahi kukisoma.Ili kuelezea ulichokifanya, tumia “[kitenzi cha umbo la TA] + koto (ga) arimasu.” Umbo la TA la kitenzi ambacho huishia na “ta/da” linaashiria tendo limefanyika wakati uliopita au wakati timilifu. Ili kuunda umbo la TA, badili “te/de” ya kitenzi cha umbo la TE kuwa “ta/da.” (Tazama ukurasa 150-151)

Tumia!

明あ し た

日、盆ぼん

踊おど

りがありますよ。Ashita, bon-o⎤dori ga arima⎤su yo.

盆ぼん

踊おど

り、ネットで見み

たことあります。でも本ほん

物もの

は見み

たことないです。Bon-o⎤dori, netto de mi⎤ta koto⎤ arima⎤su. De⎤mo honmono wa mi⎤ta koto⎤ na⎤i de⎤su.

Kesho, kutakuwa na dansi ya Bon. Dansi ya Bon, nimewahi kuiona hiyo kwenye Intaneti. Lakini sijawahi kuiona kiuhalisia.

Jaribu!

~ことあります/ないです。~koto⎤ arima⎤su/nai⎤ de⎤su.

Nimewahi/Sijawahi ~.

① <-mewahi kufanya> ② <-jawahi kufanya> 沖

お き

縄な わ

Okinawa Okinawa

行い

く(→行い

った)iku (→itta)

kwenda

天て ん

ぷらtenpura

tempura

食た

べる(→食た

べた)tabe⎤ru (→ta⎤beta)

kula

Usemi wa ziada知し

ってる?Shitteru?

Unafahamu?Unautumia miongoni mwa wanafamilia na marafiki. Kuuliza kwa namna ya kiungwana unasema, “Shitte masu ka.”

Can-do! Kusema ambacho umewahi kukifanya

Page 108: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 107https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

“Manga Café”

Vitabu vya katuni za manga za Japani vina aina mbalimbali za simulizi: Mapenzi, tajiriba za kijasiri, michezo, historia, fasihi na kadhalika. “Manga café” inaendeshwa kwa misingi ya muda, na ukilipia, unakuwa huru kusoma vitabu vingi vya manga kadiri upendavyo. Vyumba vya mtu mmoja mmoja mara nyingi vinakuwepo. Maeneo mengi yanatoa huduma ya bure ya runinga na intaneti. “Manga café” nyingi hutoa vinywaji bila ukomo kama vile juisi na chai.

Chumba chenye raha

Eneo la kusomea lenye nafasi kubwa

©Kaikatsu CLUB

©Kaikatsu CLUB

Kona ya vinywaji

Majibu ① 沖おき

縄なわ

、行い

ったことあります。 Okinawa, itta koto⎤ arima⎤su.② 天

てん

ぷら、食た

べたことないです。 Tenpura, ta⎤beta koto⎤ na⎤i de⎤su.

Utamaduni wa kisasa na Mike

Page 109: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN108 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

35 大お お

涌わ く

谷だ に

に行い

って、黒く ろ

たまごが食た

べたいです

あやかAyaka

: 箱はこ

根ね

には1時じ

に着つ

くよ。Hakone ni⎤ wa ichi⎤-ji ni tsu⎤ku yo.

Tutafika Hakone saa saba kamili.

タムは何なに

がしたい?Ta⎤mu wa na⎤ni ga shitai?

Tam, unataka kufanya nini?

タムTam

: 大おお

涌わく

谷だに

に行い

って、Oowaku-dani ni itte,

黒くろ

たまごが食た

べたいです。kuro-ta⎤mago ga tabeta⎤i de⎤su.

Ninataka kwenda Owakudani na kula mayai meusi.

あやかさん、卵たまご

はA⎤yaka-san, tama⎤go wa

本ほん

当とう

に黒くろ

いんですか。hontoo ni kuro⎤in de⎤su ka.

Ayaka-san, mayai kweli ni meusi?

あやかAyaka

: うん。U⎤n.

Ndiyo.

でもね、黒くろ

いのは外そと

側がわ

だけ。De⎤mo ne, kuro⎤i no wa sotogawa dake⎤.

Lakini ni nje tu.

中なか

は普ふ

通つう

のゆで卵たまご

。Na⎤ka wa futsuu no yude-ta⎤mago.

Ndani ni yai la kawaida la kuchemshwa.

タムTam

: へえ。Hee.

Aah.

Msamiati

卵たまご

 yaitama⎤go

黒くろ

い -eusikuro⎤i

普ふ

通つう

 kawaidafutsuu

Mazungumzo ya leo

Oowaku-dani ni itte, kuro-tamago ga tabetai desu Ninataka kwenda Owakudani na kula mayai meusi.

Page 110: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 109https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

大お お

涌わ く

谷だ に

に行い

って、黒く ろ

たまごが食た

べたいです。Oowaku-dani ni itte, kuro-ta⎤mago ga tabeta⎤i de⎤su.

Ninataka kwenda Owakudani na kula mayai meusi.Ili kusema mambo mawili au zaidi kwa mtiririko, yaunganishe mambo hayo kwa kutumia umbo la TE, kama kwenye “[kitenzi 1 katika umbo la TE], [kitenzi 2].” Katika usemi wa msingi, kitenzi “iku” yaani “kwenda” kimebadilishwa kuwa katika umbo la TE “itte” ili kuunganisha sentensi mbili.

Tumia!

今き ょ う

日は、どこに行い

きましたか。Kyo⎤o wa, do⎤ko ni ikima⎤shita ka.

美び

術じゅつ

館かん

に行い

って、ご飯はん

を食た

べて、それから遊ゆう

覧らん

船せん

に乗の

りました。Bijutsu⎤kan ni itte, go⎤han o ta⎤bete, sorekara yuuransen ni norima⎤shita.

Leo ulikwenda wapi? Nilikwenda kwenye makumbusho ya sanaa, nikala mlo, na kisha nikapanda usafiri wa kutalii majini.

Jaribu!

【kitenzi 1】て、(【kitenzi 2】て、) 【kitenzi 3】たいです/ました。[kitenzi 1]te, ([kitenzi 2]te,) [kitenzi 3]ta⎤i de⎤su/ma⎤shita.Ninataka/Nili [kitenzi 1], ([kitenzi 2],) [kitenzi 3].① <kitu unachotaka kufanya>

高たか

尾お

山さん

に登のぼ

る(→登のぼ

って)Takao⎤-san ni noboru (→nobotte)

kupanda mlima Takao

写しゃ

真しん

を撮と

る(→撮と

りたいです)shashin o to⎤ru (→torita⎤i de⎤su)

kupiga picha② <kitu ulichofanya>

渋しぶ

谷や

に行い

くShibuya ni iku

(→行い

って)(→itte)

kwenda Shibuya

買か

い物もの

をするkaimono o suru

(→して)(→shite)kufanya manunuzi

ご飯はん

を食た

べるgo⎤han o tabe⎤ru

(→食た

べました)(→tabema⎤shita)kula mlo

Ongeza maarifa

Saa1:00 1:30 2:00 3:00 4:00 7:00 9:00

ichi⎤-ji ichi-ji-ha⎤n ni⎤-ji sa⎤n-ji yo⎤-ji shichi⎤-ji ku⎤-ji

Can-do! Kuelezea uliyoyafanya na utakayoyafanya kwa mtiririko

Page 111: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN110 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Hakone ni eneo la kitalii lililopo milimani karibu mwendo wa saa moja na nusu kutoka Tokyo, ni maarufu kwa chemchemi zake za majimoto. Vivutio vingine ni pamoja na Owakudani, ambacho kina mandhari ya kipekee yaliyotokana na mlipuko wa volkano, na Hakone “Checkpoint” cha tangu enzi ya Edo.

Hakone pia ina treni ya mlimani, makumbusho mengi ya sanaa, na ziwa Ashinoko. Na kama hali ya hewa ni nzuri, unaweza kufurahia mandhari mazuri ya mlima Fuji.

Owakudani Hakone “Checkpoint”

Treni ya Hakone Tozan Mandhari ya mlima Fuji kutokea ziwa Ashinoko

Majibu ① 高たか

尾お

山さん

に登のぼ

って、写しゃ

真しん

を撮と

りたいです。 Takao⎤-san ni nobotte, shashin o torita⎤i de⎤su.② 渋

しぶ

谷や

に行い

って、買か

い物もの

をして、ご飯はん

を食た

べました。 Shibuya ni itte, kaimono o shite, go⎤han o tabema⎤shita.

Mwongozo wa safari wa Mi Ya

Hakone, eneo maarufu la kitalii lililpo jirani na Tokyo

Page 112: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 111https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

36 お風ふ

呂ろ

は何な ん

時じ

から何な ん

時じ

までですか

仲なか

居い

Mhudumu: こちらのお部

屋や

でございます。Kochira no oheya de gozaima⎤su.

Chumba chenu ni hiki.

タムTam

: お風ふ

呂ろ

はOfu⎤ro wa

何なん

時じ

から何なん

時じ

までですか。na⎤n-ji kara na⎤n-ji ma⎤de de⎤su ka.

Tunaweza kutumia bafu kuanzia saa ngapi hadi saa ngapi?

仲なか

居い

Mhudumu: 朝

あさ

6時じ

からA⎤sa roku⎤-ji kara

夜よる

12時じ

までです。yo⎤ru juuni⎤-ji ma⎤de de⎤su.

Kuanzia saa 12 asubuhi hadi saa 6 usiku.

あやかAyaka

: タム、日に

本ほん

の温おん

泉せん

、Ta⎤mu, Nihon no onsen,

入はい

ったことある?ha⎤itta koto a⎤ru?

Tam, umewahi kuoga kwenye chemchemi ya majimoto ya Kijapani?

タムTam

: いいえ、初はじ

めてです。Iie, haji⎤mete de⎤su.

Hapana, hii itakuwa mara yangu ya kwanza.

楽たの

しみです。Tanoshi⎤mi de⎤su.

Ninatazamia kwa hamu.

Msamiati

部へ

屋や

/お部へ

屋や

 chumbaheya⎤ / oheya

風ふ

呂ろ

/お風ふ

呂ろ

 bafufuro⎤ / ofu⎤ro

何なん

時じ

 saa ngapina⎤n-ji

朝あさ

 asubuhia⎤sa

夜よる

 usikuyo⎤ru

楽たの

しみ(な) kutazamia kwa hamutanoshi⎤mi (na)

Mazungumzo ya leo

Ofuro wa nan-ji kara nan-ji made desu ka Tunaweza kutumia bafu kuanzia saa ngapi hadi saa ngapi?

Page 113: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN112 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

お風ふ

呂ろ

は何な ん

時じ

から何な ん

時じ

までですか。Ofu⎤ro wa na⎤n-ji kara na⎤n-ji ma⎤de de⎤su ka.

Tunaweza kutumia bafu kuanzia saa ngapi hadi saa ngapi?Ili kuulizia kitu fulani kitaanza saa ngapi na kitafikia mwisho saa ngapi, tumia “nan-ji” yaani “saa ngapi” ili kusema “nan-ji kara nan-ji made desu ka.” Fafanua swali linahusu nini kwa kuanza na kiima kisha kiunganishi “wa.” “Kara” ni “kutoka/kuanzia” na “made” inamaanisha “hadi/mpaka.”

Tumia!

すみません。明あ し た

日の朝ちょう

食しょく

は何なん

時じ

から何なん

時じ

までですか。Sumimase⎤n. Ashita no chooshoku wa na⎤n-ji kara na⎤n-ji ma⎤de de⎤su ka.

6ろく

時じ

から9く

時じ

半はん

までになります。Roku⎤-ji kara ku-ji-ha⎤n ma⎤de ni narima⎤su.

Samahani. Kifunguakinywa cha kesho ni kuanzia saa ngapi hadi saa ngapi? Kuanzia saa 12 hadi saa 3:30.

Jaribu!

~は何なん

時じ

から(/)何なん

時じ

までですか。~wa na⎤n-ji kara (/) na⎤n-ji ma⎤de de⎤su ka.

~ kuanzia saa ngapi (/) hadi saa ngapi?

①<muda wa kuanza> 花

は な

火び

大た い

会か い

hanabi-ta⎤ikai tamasha la fataki

②<muda wa kufunga> この店

み せ

kono mise⎤

duka hili

Usemi wa ziada初は じ

めてです。Haji⎤mete de⎤su.Hii ni mara ya kwanza.

Usemi huu unautumia kujibu swali kuhusu iwapo umewahi kufanya kitu fulani.

Can-do! Kuulizia saa/muda

Page 114: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 113https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Ushauri wa Haru-san

Chemchemi nyingi za majimoto na mabafu ya jumuiya nchini Japani yametenganishwa kulingana na jinsia. Kila lango la kuingilia mara nyingi lina pazia lenye herufi ya Kanji inayosomeka “男” (wanaume) au “女” (wanawake). Hivyo, kujifunza herufi hizo kutakuwa ni manufaa kwako.

Jinsi ya kuoga

©ROUTE INN HOTELS

Jinadhifu kabla ya kuoga

Weka taulo na nywele zako nje ya maji

Majibu ① 花はな

火び

大たい

会かい

は何なん

時じ

からですか。 Hanabi-ta⎤ikai wa na⎤n-ji kara de⎤su ka.② この店

みせ

は何なん

時じ

までですか。 Kono mise⎤ wa na⎤n-ji ma⎤de de⎤su ka.

Bafu la wanawake

Bafu la wanaume

Kuoga katika chemchemi ya majimoto

Page 115: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN114 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

37 テレビがつかないんですが・・・

タムTam

: あれ、テレビがつきませんね。Are, te⎤rebi ga tsukimase⎤n ne.

Oho! Runinga haiwaki.

あやかAyaka

: ほんとだ。Honto da.

Kweli.

おかしいね。Okashi⎤i ne.

Ni ajabu.

タムTam

:フロントに電でん

話わ

してみます。Furonto ni denwa-shite mima⎤su.

Nitapiga simu mapokezi.

すみません。Sumimase⎤n.

Samahani.

テレビがつかないんですが・・・。Te⎤rebi ga tsuka⎤nain de⎤su ga...

Runinga haiwaki…

フロントMapokezi

: 少しょう

々しょう

お待ま

ちください。Sho⎤oshoo omachi kudasa⎤i.

Subiri kidogo tafadhali.

担たん

当とう

の者もの

が伺うかが

います。Tantoo no mono⎤ ga ukagaima⎤su.

Tutamtuma mtu anayeshughulikia aje.

Msamiati

テレビ runingate⎤rebi

つく wakatsu⎤ku

おかしい ajabuokashi⎤i

フロント mapokezifuronto

電でん

話わ

する piga simudenwa-suru

少しょう

々しょう

 kidogosho⎤oshoo

担たん

当とう

 anayeshughulikiatantoo

者もの

 mtumono⎤

伺うかが

う kuja (kiunyenyekevu)ukagau

Mazungumzo ya leo

Terebi ga tsukanain desu ga...Runinga haiwaki…

Page 116: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 115https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

テレビがつかないんですが・・・。Te⎤rebi ga tsuka⎤nain de⎤su ga...

Runinga haiwaki…Ili kumwambia mtu kuna tatizo, ongeza “-n desu ga” kwenye kitenzi cha umbo la NAI. Umbo la NAI ni umbo la kukanusha na linaashiria una tatizo kwa sababu kitu unachokitarajia hakifanyiki. “-n desu ga” inatumika kuelezea hali yako kwa mtu na kumfanya mtu huyo atoe mwitikio. (Tazama ukurasa 150-151)

Tumia!

すみません。Wi-Fiのパスワードがわからないんですが・・・。Sumimase⎤n. Waifai no pasuwa⎤ado ga wakara⎤nain de⎤su ga...

パスワードですね。こちらです。Pasuwa⎤ado de⎤su ne. Kochira de⎤su.

Samahani. Sifahamu nywila ya Wi-Fi… Nywila? Hii hapa.

Jaribu!

すみません。【mada】が~ないんですが・・・。Sumimase⎤n. [mada] ga ~na⎤in de⎤su ga...

Samahani [mada] hau-/hai- …

① かぎkagi⎤

ufunguo

② 浴ゆ か た

衣のサイズyukata no sa⎤izu

ukubwa wa kimono cha msimu wa joto

開あ

く(→開あ

かない)aku (→akanai)

fungui

合あ

う(→合あ

わない)a⎤u (→awa⎤nai)

toshi

Usemi wa ziada少しょう

々しょう

お待ま

ちください。Sho⎤oshoo omachi kudasa⎤i.Subiri kidogo tafadhali.

Huu ni usemi wa kiungwana unaotumika wakati mfanyakazi anapowaomba wageni wa hoteli au wateja kusubiri. Umbo la kikamusi la kitenzi cha “subiri” ni “matsu”.

Can-do! Kusema kuna tatizo

Page 117: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN116 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Ushauri wa Haru-san

Vyumba kwenye hoteli za Kijapani zinazoitwa ryokan, kwa kawaida vinakuwa na sakafu ya mkeka wa tatami, na unavua viatu unapoingia chumbani. Utakuta kimono cha msimu wa joto, kinachojulikana kama yukata, chumbani. Baadhi ya hoteli zinaleta chakula kwenye chumba chako, au kuweka godoro la futon chumbani mwako.

Unaweza kuvaa yukata na kuzungukazunguka kwenye eneo la chemchemi ya majimoto. Watu wengi wanapenda kuoga mara kadhaa wakati wa kukaa hotelini: baada ya kufika hotelini, kabla ya kwenda kulala na baada ya kuamka. Unaweza kupata tajiriba ya Japani ndani ya ryokan.

Hoteli ya chemchemi ya majimoto

©Keiunkan©Keiunkan

Majibu ① すみません。鍵かぎ

が開あ

かないんですが・・・。 Sumimase⎤n. Kagi⎤ ga akana⎤in de⎤su ga...② すみません。浴

ゆかた

衣のサイズが合あ

わないんですが・・・。 Sumimase⎤n. Yukata no sa⎤izu ga awa⎤nain de⎤su ga...

Kukaa katika hoteli za Kijapani

Page 118: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 117https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

38 外そ と

のほうがいいです

あやかAyaka

: タム、中なか

に座すわ

る?Ta⎤mu, na⎤ka ni suwaru?

Tam, unataka kukaa ndani?

それとも、外そと

のデッキに行い

く?Soreto⎤mo, so⎤to no de⎤kki ni iku?

Au unataka kwenda nje kwenye staha?

タムTam

: 外そと

のほうがいいです。So⎤to no ho⎤o ga i⎤i de⎤su.

Nje ni bora.

わあ、富ふ

士じ

山さん

! きれい!Waa, Fu⎤ji-san! Ki⎤ree!

Wow, mlima Fuji! Unapendeza!

あやかAyaka

: 本ほん

当とう

。Hontoo.

Hakika.

タムTam

: 気き

持も

ちいい!Kimochi i⎤i!

Raha ilioje!

あやかAyaka

: 今き ょ う

日は、晴は

れてよかったね。Kyo⎤o wa, ha⎤rete yo⎤katta ne.

Ni vizuri leo kuna jua.

Msamiati

中な か

 ndanina⎤ka

座す わ

る kaasuwaru

それとも ausoreto⎤mo

外そ と

 njeso⎤to

デッキ stahade⎤kki

富ふ

士じ

山さ ん

 mlima FujiFu⎤ji-san

きれい(な) pendezaki⎤ree (na)

気き

持も

ちいい kuhisi rahakimochi i⎤i

晴は

れる kuna juahare⎤ru

Mazungumzo ya leo

Soto no hoo ga ii desuNje ni bora.

Page 119: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN118 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

外そ と

のほうがいいです。So⎤to no ho⎤o ga i⎤i de⎤su.

Nje ni bora.Ili kulinganisha vitu viwili tofauti, sema “(A yori) B no hoo ga + [kivumishi].” Hii inaashiria B ni juu zaidi/bora kuliko A katika kulinganisha. Inapokuwa dhahiri kipi kinalinganishwa na kipi, unaweza kutosema “A yori.”

Tumia!

洋よう

室しつ

と和わ

室しつ

、どちらがよろしいですか。Yooshitsu to washitsu, do⎤chira ga yoroshi⎤i de⎤su ka.

洋よう

室しつ

より和わ

室しつ

のほうが広ひろ

いですね。和わ

室しつ

にします。Yooshitu yo⎤ri washitsu no ho⎤o ga hiro⎤i de⎤su ne. Washitsu ni shima⎤su.

Chumba cha mtindo wa Kimagharibi au chumba cha mtindo wa Kijapani, kipi ni bora? Chumba cha mtindo wa Kijapani ni kikubwa kuliko cha mtindo wa Kimagharibi, sivyo? Nitachukua chumba cha mtindo wa Kijapani.

Jaribu!

(Aより)Bのほうが【kivumishi】です(ね)。(A yo⎤ri) B no ho⎤o ga 【kivumishi】 de⎤su (ne).

B ni [kivumishi] zaidi (kuliko A) (, sivyo?)

① A 肉に く

niku⎤

nyama

B 魚さかな

sakanasamaki

好す

き(な)suki⎤ (na)

penda/bora

② B この店み せ

kono mise⎤

duka hili

安や す

いyasu⎤i

gharama nafuu

Ongeza maarifa

Siku na majuma

Sikujana leo kesho

kino⎤o / kinoo kyo⎤o ashita⎤

Jumajuma lililopita juma hili juma lijalo

senshuu konshuu raishuu

Can-do! Kulinganisha vitu viwili

Page 120: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 119https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Mlima Fuji ni mlima mrefu zaidi nchini Japani, una urefu wa mita 3,776, na unaweza kuupanda. Msimu wa kupanda ni kuanzia mwezi wa Saba hadi mwanzoni mwa mwezi wa Tisa. Kuna njia kadhaa, lakini njia maarufu zaidi ni kwenda kwa basi hadi kituo cha tano na panda kuanzia hapo.

Furahia kutazama kwa upana mawingu na mandhari ya chini inafanya kupanda mlima Fuji kufurahisha. Watu wengi usiku wanalala kwenye vibanda vya kulala wageni karibu na kituo cha saba na cha nane, kisha wanaamka mapema ili kufika kileleni kwa muda ili kuwahi mawio.

Mandhari kutokea kileleni

Mt. Fuji Climbing Official website

Mawio yakionekana kutoka kileleni

Majibu ① 肉にく

より魚さかな

のほうが好す

きです。 Niku⎤ yori sakana no ho⎤o ga suki⎤ de⎤su.② この店

みせ

のほうが安やす

いですね。 Kono mise no ho⎤o ga yasu⎤i de⎤su ne.

Mwongozo wa safari wa Mi Ya

Kupanda mlima Fuji

Page 121: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN120 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

39 財さ い

布ふ

を落お

としてしまいました

タムTam

: はるさーん、Ha⎤ru-saan,

財さい

布ふ

を落お

としてしまいました。saifu o oto⎤shite shimaima⎤shita.

Haru-san,

nimepoteza pochi yangu.

はるHaru

: あら大たい

変へん

。A⎤ra taihen.

Oho.

交こう

番ばん

に行い

ってごらんなさい。Kooban ni itte gorannasa⎤i.

Unatakiwa kwenda kwenye kituo cha polisi.

警けい

官かん

Polisi: それで、どんな財

さい

布ふ

ですか。Sorede, do⎤nna saifu de⎤su ka.

Kwa hivyo, ni aina gani ya pochi?

タムTam

: 黄き

色いろ

い財さい

布ふ

です。Kiiroi saifu de⎤su.

Ni ya rangi ya njano.

警けい

官かん

Polisi: ああ、黄

色いろ

・・・。これですか。Aa, kiiro... Kore de⎤su ka.

Anha, njano… Ni hii?

タムTam

: ああ、それです。A⎤a, sore de⎤su.

Ee, ndiyo yenyewe.

Msamiati

財さい

布ふ

 pochisaifu

落お

とす poteza/dondoshaoto⎤su

あら ohoa⎤ra

大たい

変へん

 -a kutishataihen

交こう

番ばん

 kituo cha polisikooban

行い

く kwendaiku

それで kwa hivyosorede

どんな aina ganido⎤nna

黄き

色いろ

い njanokiiroi

Mazungumzo ya leo

Saifu o otoshite shimaimashitaNimepoteza pochi yangu.

Page 122: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 121https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

財さ い

布ふ

を落お

としてしまいました。Saifu o oto⎤shite shimaima⎤shita.

Nimepoteza pochi yangu.Ili kuelezea kosa ulilolifanya, sema “[kitenzi cha umbo la TE] + shimaimashita.” “Shimaimashita” inaelezea majuto au masikitiko kutokana na kitu kilichotokea, hivyo ni neno sahihi kwa nyakati kama vile unapokuwa umepoteza kitu. (Tazama ukurasa 150-151)

Tumia!

すみません。部へ

屋や

の番ばん

号ごう

を忘わす

れてしまいました。Sumimase⎤n. Heya no bango⎤o o wasurete shimaima⎤shita.

お名な

前まえ

は・・・。Onamae wa...

Samahani. Nimesahau namba ya chumba changu. Jina lako ni…

Jaribu!

すみません。~てしまいました。Sumimase⎤n. ~te shimaima⎤shita.

Samahani. Nime- ~.

① 水み ず

をこぼす(→こぼして)mizu o kobo⎤su (→kobo⎤shite)

mwaga maji

② 切き っ

符ぷ

をなくす(→なくして)kippu o nakusu (→nakushite)

poteza tiketi yangu

Ongeza maarifa

Rangibuluu nyekundu njano nyeusi nyeupe kijani

nomino a⎤o a⎤ka kiiro ku⎤ro shi⎤ro mi⎤dorikivumishi cha I ao⎤i akai kiiroi kuro⎤i shiro⎤i

※kiiroi saifu (pochi ya njano) ※mi⎤dori no saifu (pochi ya kijani)

Can-do! Kuelezea kosa ulilolifanya

Page 123: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN122 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Ushauri wa Haru-san

Vituo vya polisi vinaitwa koban, ni sehemu ambayo maafisa wa polisi wanakuwepo kikazi. Unaweza kuulizia uelekeo wa mahali, au kuripoti juu ya kitu ulichopoteza. Maafisa pia wanashughulikia chunguzi za kiuhalifu, doria za maeneo jirani na usalama wa barabarani.

Marekani, Singapore na Brazil ni miongoni mwa nchi zinazotumia mfumo wa vituo vya polisi.

Kituo cha polisi nchini Brazil

©Atsushi Shibuya/JICA

Kituo cha polisi nchini Japani

©Kyoto Prefectural PoliceMetropolitan Police Department website

Majibu ① すみません。水みず

をこぼしてしまいました。 Sumimase⎤n. Mizu o kobo⎤shite shimaima⎤shita.② すみません。切

きっ

符ぷ

をなくしてしまいました。 Sumimase⎤n. Kippu o nakushite shimaima⎤shita.

Vituo vya polisi: Vitovu vya usalama wa umma

Page 124: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 123https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

40 初は じ

めてだったから、びっくりしました

ミーヤーMi Ya

: あ、揺ゆ

れてる。A, yureteru.

Oh, ardhi inatikisika.

タムTam

: 地じ

震しん

! 助たす

けて!Jishin! Tasu⎤kete!

Tetemeko la ardhi! Msaada!

はるHaru

: 落お

ち着つ

いてください。Ochitsuite kudasa⎤i.

Tafadhali tulia.

大だい

丈じょう

夫ぶ

ですよ。Daijo⎤obu de⎤su yo.

Kila kitu kitakuwa sawa.

ミーヤーMi Ya

: ほら、もうおさまった。Ho⎤ra, mo⎤o osama⎤tta.

Unaona, tayari limeisha.

タムTam

: 初はじ

めてだったから、Haji⎤mete da⎤tta kara,

びっくりしました。bikku⎤ri-shima⎤shita.

Kwa kuwa ilikuwa ni mara yangu ya kwanza, nimeshtuka.

Msamiati

揺ゆ

れる tikisikayureru

地じ

震し ん

 tetemeko la ardhijishin

助た す

ける msaadatasuke⎤ru

落お

ち着つ

く tuliaochitsuku

ほら onaho⎤ra

もう tayarimo⎤o

おさまる -meishaosama⎤ru

初は じ

めて mara ya kwanzahaji⎤mete

びっくりする kushtukabikku⎤ri-suru

Mazungumzo ya leo

Hajimete datta kara, bikkuri-shimashita Kwa kuwa ilikuwa ni mara yangu ya kwanza, nimeshtuka.

Page 125: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN124 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

初は じ

めてだったから、びっくりしました。Haji⎤mete da⎤tta kara, bikku⎤ri-shima⎤shita.

Kwa kuwa ilikuwa ni mara yangu ya kwanza, nimeshtuka.Ili kuelezea sababu, tumia kiunganishi “kara” yaani “kwa sababu/kwa kuwa.” Katika “[sentensi 1] kara, [sentensi 2],” [sentensi 1] inaelezea sababu. Ni bora kutumia mtindo wa kawaida kwa [sentensi 1]. Mtindo wa kawaida hautumii “-desu” wala “-masu.” (Tazama ukurasa 152-153)

Tumia!

その映えい

画が

、面おも

白しろ

かったですか。Sono eega, omoshiro⎤katta de⎤su ka.

話はなし

が難むずか

しかったから、よくわかりませんでした。Hanashi⎤ ga muzukashi⎤katta kara, yo⎤ku wakarimase⎤ndeshita.

Filamu hiyo ilifurahisha? Kwa kuwa simulizi ilikuwa ngumu, sikuielewa vizuri.

Jaribu!

【sentensi 1】から、【sentensi 2】。【sentensi 1】 kara, 【sentensi 2】.

Kwa kuwa [sentensi 1], [sentensi 2].

① 雨あ め

だったa⎤me da⎤tta

mvua ilinyesha

行い

きませんでしたikimase⎤ndeshita

sikwenda

② 暑あ つ

かったatsu⎤katta

kulikuwa na joto

疲つ か

れましたtsukarema⎤shita

nilichoka

Usemi wa ziada助た す

けて!Tasu⎤kete!

Msaada!

Hili ni umbo la TE la kitenzi “tasukeru” yaani “kusaidia.” Hutumika kuomba msaada wakati wa dharura kama vile unapokuwa mgonjwa, kuumia au kupata ajali.

Can-do! Kuelezea sababu

Page 126: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 125https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Ushauri wa Haru-san

Ikiwa upo kwenye jengo linalohimili tetemeko la ardhi wakati linapotokea, usiende nje. Badala yake, tafuta sehemu salama ndani yake. Kama jengo litakuwa linayumba sana, subiri mpaka mtikisiko uishe na kisha tembea kwa uangalifu. Hakikisha unakinga kichwa chako hata ukiwa ndani ama nje. Shikilia mto, kitabu, au begi juu kidogo ya kichwa chako. Kujikinga chini ya meza pia kunaweza kufaa. Shikilia sehemu za juu za miguu ya meza.

Kuwa katika tahadhari ya mitetemo baada ya tetemeko kuu pia. Kama upo jirani na pwani, hamia sehemu ya mwinuko haraka iwezekanavyo kwa sababu tsunami inaweza kutokea.

Majibu ① 雨あめ

だったから、行い

きませんでした。 A⎤me da⎤tta kara, ikimase⎤ndeshita.② 暑

あつ

かったから、疲つか

れました。 Atsu⎤katta kara, tsukarema⎤shita.

Linapotokea tetemeko la ardhi

Page 127: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN126 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

41 チケットを買か

うことができますか

ミーヤーMi Ya

: タム、見み

て!Ta⎤mu, mi⎤te!

Tam, tazama!

悠ゆう

輝き

さんがピアノコンクールでYu⎤uki-san ga piano-konku⎤uru de

優ゆう

勝しょう

したよ。yuushoo-shita yo.

Yuuki-san ameshinda shindano la kupiga piano.

タムTam

: あ、ほんとだ。すごい。A, honto da. Sugo⎤i.

Oh, ni kweli. Safi.

ミーヤーMi Ya

: 来らい

月げつ

2ふつか

日にRa⎤igetsu futsuka ni

コンサートがあるよ。ko⎤nsaato ga a⎤ru yo.

Onyesho lake litafanyika tarehe 2 mwezi ujao.

タムTam

: 行い

きたいです。Ikita⎤i de⎤su.

Nataka kwenda.

チケットを買か

うことができますか。Chi⎤ketto o kau koto⎤ ga dekima⎤su ka.

Tunaweza kununua tiketi?

ミーヤーMi Ya

: 予よ

約やく

してみるね。Yoyaku-shite mi⎤ru ne.

Nitajaribu kushika nafasi.

Msamiati

優ゆう

勝しょう

する shinda yuushoo-suru

来らい

月げつ

 mwezi ujaora⎤igetsu

コンサート onyeshoko⎤nsaato

チケット tiketichi⎤ketto

買か

う nunuakau

予よ

約やく

する shika nafasiyoyaku-suru

Mazungumzo ya leo

Chiketto o kau koto ga dekimasu ka Tunaweza kununua tiketi?

Page 128: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 127https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

チケットを買か

うことができますか。Chi⎤ketto o kau koto⎤ ga dekima⎤su ka.

Tunaweza kununua tiketi?Ili kuuliza iwapo kitu unachotaka kufanya kinawezekana, tumia “[kitenzi cha umbo la kikamusi] + koto ga dekimasu ka.” “Dekimasu” ni umbo la MASU la kitenzi “dekiru” yaani “kuweza kufanya.” “~ koto ga dekimasu (dekiru)” inaashiria kwamba kitu fulani kinawezekana.

Tumia!

すみません。歌か

舞ぶ

伎き

は、どこで見み

ることができますか。Sumimase⎤n. Kabuki wa do⎤ko de mi⎤ru koto⎤ga dekima⎤su ka.

本ほん

日じつ

ですか。お調しら

べします。Ho⎤njitsu de⎤su ka. Oshirabe-shima⎤su.

Samahani. Wapi naweza kutazama Kabuki? Leo? Ngoja niangalie uwezekano.

Jaribu!

すみません。~ことができますか。Sumimase⎤n. ~koto⎤ ga dekima⎤su ka.

Samahani. Naweza ~?

① 席せ き

を予よ

約や く

するse⎤ki o yoyaku-suru

kushika nafasi ya viti

② 洗せ ん

濯た く

をするsentaku o suru

kufua

Ongeza maarifa

Tarehetarehe 1 tarehe 2 tarehe 3 tarehe 4 tarehe 5 tarehe 6

tsuitachi⎤ futsuka mikka yokka itsuka muika

tarehe 7 tarehe 8 tarehe 9 tarehe 10 tarehe 11 tarehe 20

nanoka yooka kokonoka tooka juu-ichi-nichi⎤ hatsuka

Can-do! Jinsi ya kuuliza iwapo kitu unachotaka kufanya kinawezekana

Page 129: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN128 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Ushauri wa Haru-san

Kabuki ni moja ya sanaa maarufu za maonyesho ya kitamaduni nchini Japani. Waigizaji wa kiume pia huigiza kama wanawake. Vipodozi vya usoni vinaonesha mishipa ya damu na misuli na kuifanya ionekane mno. Mistari miekundu inaashiria mtu mzuri, wakati ile ya buluu iliyokoza inaashiria mtu mbaya.

Waigizaji huweka pozi mahususi. Inasemekana kuwa lengo lilikuwa kuvuta macho ya hadhira kwao katika nyakati ambazo hakukuwa na majukwaa yenye taa za umeme wala kamera.

©Kashimo Kabuki Preservation Society

©Kashimo Kabuki Preservation Society

Majibu ① すみません。席せき

を予よ

約やく

することができますか。 Sumimase⎤n. Se⎤ki o yoyaku suru koto⎤ ga dekima⎤su ka.② すみません。洗

せん

濯たく

をすることができますか。 Sumimase⎤n. Sentaku o suru koto⎤ ga dekima⎤su ka.

Kabuki: Sanaa ya Kitamaduni ya Japani

Page 130: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 129https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

42 悠ゆ う

輝き

さんに渡わ た

すつもりです

ミーヤーMi Ya

: タム、きれいなお花はな

だね。Ta⎤mu, ki⎤ree na ohana da ne.

Tam, hayo maua yanapendeza.

タムTam

: 悠ゆう

輝き

さんに渡わた

すつもりです。Yu⎤uki-san ni watasu tsumori de⎤su.

Ninadhamiria kumpatia Yuuki-san.

すごくよかったです!Sugo⎤ku yo⎤katta de⎤su!

Lilikuwa zuri sana.

ミーヤーMi Ya

: さあ、楽がく

屋や

に行い

こう。Sa⎤a, gakuya ni iko⎤o.

Basi twende chumba cha kubadilishia nguo.

タムTam

: はい。Ha⎤i.

Sawa.

Msamiati

きれい(な) -a kupendeza

ki⎤ree (na)花はな

/お花はな

 maua

hana⎤ / ohana渡わた

す patia

watasu

すごく sana

sugo⎤kuいい(←よかった) -zuri

i⎤i (← yo⎤katta)さあ basi

sa⎤a

楽がく

屋や

 chumba cha kubadilishia nguo

gakuya行い

く kwenda

iku

Mazungumzo ya leo

Yuuki-san ni watasu tsumori desuNinadhamiria kumpatia Yuuki-san.

Page 131: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN130 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

悠ゆ う

輝き

さんに渡わ た

すつもりです。Yu⎤uki-san ni watasu tsumori de⎤su.

Ninadhamiria kumpatia Yuuki-san.Ili kuelezea unachofikiria kukifanya au unachotaka kufanya, tumia “[kitenzi cha umbo la kikamusi] + tsumori desu.” “Watasu” yaani “kupatia” ni kitenzi cha umbo la kikamusi. Kiunganishi “ni” baada ya “Yuuki-san” kinamwashiria mpatiwaji.

Tumia!

これからどこに行い

きますか。Korekara do⎤ko ni ikima⎤su ka.

姫ひめ

路じ

に行い

って、お城しろ

を見み

るつもりです。Himeji ni itte, oshiro o mi⎤ru tsumori de⎤su.

Kuanzia sasa unapanga kwenda wapi? Ninapanga kwenda Himeji kutazama kasri.

Jaribu!

~つもりです。~tsumori de⎤su.

Ninapanga ~.

① 友と も

達だ ち

と博は く

物ぶ つ

館か ん

に行い

くtomodachi to hakubutsu⎤kan ni iku

kwenda makumbusho na rafiki

② 部へ

屋や

でゆっくりするheya⎤ de yukku⎤ri-suru

kupumzika chumbani kwangu

Usemi wa ziadaすごくよかったです!Sugo⎤ku yo⎤katta de⎤su!Lilikuwa zuri sana!

Usemi huo hutumika kuelezea pindi unapoguswa au kuvutiwa. “Sugoku” namna ya kirafiki ya kusema “totemo” yaani “sana,” na mara nyingi hutumika katika mazungumzo ya kila siku.

Can-do! Kuelezea dhamira au mipango yako

Page 132: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 131https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Japani ina makasri kote nchini. Kuna namna mbalimbali za kufurahia kasri. Unaweza kufurahia umbo lake zuri, kupanda juu ya mnara ili kufurahia kutazama mandhari, au kutembea, kuzunguka ukuta wa mawe ama handaki la maji ili kudurusu nyakati za zamani. Kasri la Himeji pia linajulikana kama "Kasri Jeupe la Kulastara" kwa sababu ya weupe wake, muonekano mzuri unaofanana na ndege kulastara mweupe akiwa ametanua mbawa zake. Na Kasri la Matsumoto lina mnara wa kasri wa kale zaidi nchini Japani, uliochomoza katika safu tano. Rangi yake nyeusi na nyeupe inavutia mno.

Kasri la Himeji (Mkoani Hyogo)

Kasri la Nagoya (Mkoani Aichi)

©Adm. Office of the Matsumoto Castle

©Himeji City

©Ehime Pref. Tourism and Local Products Assoc. ©Nagoya Castle Gen. Adm. Office

Kasri la Matsumoto (Mkoani Nagano)

Kasri la Matsuyama (Mkoani Ehime)

Majibu ① 友とも

達だち

と博はく

物ぶつ

館かん

に行い

くつもりです。 Tomodachi to hakubutsu⎤kan ni iku tsumori de⎤su.② 部

屋や

でゆっくりするつもりです。 Heya⎤ de yukku⎤ri-suru tsumori de⎤su.

Mwongozo wa safari wa Mi Ya

Makasri ya Kijapani

Page 133: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN132 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

43 元げ ん

気き

そうですね

タムTam

: 悠ゆう

輝き

さん、お久しぶりです。Yu⎤uki-san, ohisashiburi de⎤su.

Yuuki-san, habari za siku nyingi.

悠ゆう

輝き

Yuuki: あ! タムさん・・・。

A! Ta⎤mu san...Ooh! Tam-san…

タムTam

: 去きょ

年ねん

、日に

本ほん

に来き

ました。Kyo⎤nen, Niho⎤n ni kima⎤shita.

Nimekuja Japani mwaka jana.

日に

本ほん

語ご

を勉べん

強きょう

しています。Nihongo o benkyoo-shite ima⎤su.

Ninasoma lugha ya Kijapani.

悠ゆう

輝き

Yuuki: そう。夢

ゆめ

がかなったんですね。So⎤o. Yume⎤ ga kana⎤ttan de⎤su ne.

Kumbe. Ndoto yako imetimia.

タムTam

: はい。Ha⎤i.

Ndiyo.

悠ゆう

輝き

さんも、元げん

気き

そうですね。Yu⎤uki-san mo, genki so⎤o de⎤su ne.

Yuuki-san, pia unaonekana mwenye afya.

また会あ

えてうれしいです。Mata a⎤ete ureshi⎤i de⎤su.

Ninafurahi kukuona tena.

Msamiati

久ひさ

しぶり siku nyingihisashiburi

去き ょ

年ね ん

 mwaka janakyo⎤nen

そう kumbeso⎤o

夢ゆ め

 ndotoyume⎤

かなう timiakana⎤u

元げ ん

気き

(な) -enye afyage⎤nki (na)

また tenamata

会あ

う onanaa⎤u

うれしい furahaureshi⎤i

Mazungumzo ya leo

Genki soo desu neUnaonekana mwenye afya.

Page 134: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 133https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

元げ ん

気き

そうですね。Genki so⎤o de⎤su ne

Unaonekana mwenye afya.Ili kuelezea fikra zako kuhusu unachokiona au tathmini ya hali, tumia “[kivumishi] + soo desu.” Ikiwa ni kivumishi cha NA, ondoa “na” mwishoni na kisha weka “soo desu.” Ikiwa ni kivumishi cha I, ondoa “i” mwishoni na weka “soo desu.”

Tumia!

あ、フリーマーケットをやってますね。A, furii-ma⎤aketto o yatte ma⎤su ne.

わあ、おもしろそう!Waa, omoshiroso⎤o!

Ah, kuna gulio. Wow, hiyo inaonekana inavutia!

Jaribu!

~そうですね。~so⎤o de⎤su ne.

U/Inaonekana ~.

① ちょっとcho⎤tto

kidogo

② 今き ょ う

日はkyo⎤o wa

leo

高た か

いtaka⎤i

ghali

ダメ(な)dame⎤ (na)

mbaya

Usemi wa ziadaお久

ひ さ

しぶりです。Ohisashiburi de⎤su.Habari za siku nyingi.

Ni salamu unayoitoa kwa mtu ambaye hujaonana naye kwa muda mrefu. Kama ni rafiki, unaweza kuisema kirafiki “Hisashiburi.”

Can-do! Kuelezea fikra kuhusu unachokiona

Page 135: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN134 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Ushauri wa Haru-san

Kuna sehemu nyingi zinazojulikana kwa maua yake nchini Japani. Baada ya maua ya mcheri katika msimu wa machipuo, maua ya “hydrangea” hufuata wakati wa msimu wa mvua.

Katika msimu wa joto, watu hufurika kutazama maua ya mirujuani na alizeti yanayomea katika maeneo makubwa ya wazi. Katika msimu wa pukutizi, majani ya miti hubadilika rangi na maua ya “cosmos” pia ni maarufu. Maua ya plamu huchanua kuanzia msimu wa baridi hadi msimu wa machipuo. Watu wengi huhisi kwamba “msimu wa machipuo umekaribia” wanapoyaona maua hayo ya plamu.

Alizeti katika mji wa Hokuryu (Hokkaido)

©Hokkaido Hokuryu Town

Maua ya mcheri katika makazi ya mfalme (Tokyo)

©MATSUDO CITY TOURISM ASSOC.

Maua ya “Hydrangea” katika hekalu la Hando-ji (Mkoani Chiba)

Maua ya plamu katika kasri la Osaka (Osaka)

Majibu ① ちょっと、高たか

そうですね。 Cho⎤tto, takaso⎤o de⎤su ne.② 今

き ょ う

日は、ダメそうですね。 Kyo⎤o wa, dameso⎤o de⎤su ne.

Maua ya misimu nchini Japani

Page 136: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 135https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

44 またコンサートがあるそうです

はるHaru

: タムさん、悠ゆう

輝き

さんに会あ

えてTa⎤mu-san, Yu⎤uki-san ni a⎤ete

よかったですね。yo⎤katta de⎤su ne.

Tam-san, Ni vizuri uliweza kukutana na Yuuki-san.

タムTam

: はい、とてもうれしいです。Ha⎤i, totemo ureshi⎤i de⎤su.

Ndiyo, nina furaha sana.

海かい

斗と

Kaito: 悠

ゆう

輝き

さんは、Yu⎤uki-san wa,

活かつ

躍やく

してるんだね。katsuyaku-shiteru⎤n da ne.

Yuuki-san anafanya vizuri katika taaluma yake.

タムTam

: はい。10月がつ

にHa⎤i. Juugatsu⎤ ni

またコンサートがあるそうです。mata ko⎤nsaato ga a⎤ru so⎤o de⎤su.

Ndiyo. Nimesikia onyesho lingine litafanyika mwezi wa Kumi.

はるHaru

: そうですか。So⎤o de⎤su ka.

Kumbe?

また会あ

えますね。Mata aema⎤su ne.

Basi utaweza kukutana naye tena.

タムTam

: はい。Ha⎤i.

Ndiyo.

Msamiati

とても sanatotemo

活かつ

躍やく

する fanya vizurikatsuyaku-suru

ある fanyikaa⎤ru

Mazungumzo ya leo

Mata konsaato ga aru soo desuNimesikia onyesho lingine litafanyika.

Page 137: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN136 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

またコンサートがあるそうです。Mata ko⎤nsaato ga a⎤ru so⎤o de⎤su.

Nimesikia onyesho lingine litafanyika. Ili kumwambia mtu ulichosikia, tumia “[sentensi] + soo desu.” Kabla ya “soo desu,” sentensi yenye vitenzi, vivumishi, na nomino inakuwa ya mtindo wa kawaida. “Konsaato ga aru” (onyesho litafanyika) ni mtindo wa kawaida wa kusema “konsaato ga arimasu.” (Tazama ukurasa 152-153)

Tumia!

明あ し た

日からお祭まつ

りだそうですね。Ashita⎤ kara omatsuri da so⎤o de⎤su ne.

ええ。でも、すごく混こ

むそうですよ。E⎤e. De⎤mo, sugo⎤ku ko⎤mu so⎤o de⎤su yo.

Nimesikia tamasha litaanza kesho. Ndiyo, lakini nimesikia huwa linafurika watu.

Jaribu!

【sentensi】そうですね。【sentensi】 so⎤o de⎤su ne.

Nimesikia [sentensi].

① 台た い

風ふ う

が来く

るtaifu⎤u ga ku⎤ru

tufani inakuja

② 金き ん

曜よ う

日び

はただだkin-yo⎤obi wa ta⎤da da

ni bure siku za Ijumaa

Ongeza maarifa

MieziMwezi wa 1 Mwezi wa 2 Mwezi wa 3 Mwezi wa 4 Mwezi wa 5 Mwezi wa 6ichi-gatsu⎤ ni-gatsu⎤ sa⎤n-gatsu shi-gatsu⎤ go⎤-gatsu roku-gatsu⎤

Mwezi wa 7 Mwezi wa 8 Mwezi wa 9 Mwezi wa 10 Mwezi wa 11 Mwezi wa 12shichi-gatsu⎤ hachi-gatsu⎤ ku⎤-gatsu juu-gatsu⎤ juuichi-gatsu⎤ juuni-gatsu⎤

Can-do! Jinsi ya kuwaambia watu ulichosikia

Page 138: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 137https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Tamasha la Awa Odori (Tokushima / Agosti)

Tamasha la Sanja (Tokyo / Mei)

Tamasha la Nebuta la Aomori (Aomori / Agosti)

Tamasha la Gion (Kyoto / Julai)

©Asakusajinja

©JAPAN IMAGES

Majibu ① 台たい

風ふう

が来く

るそうですね。 Taifu⎤u ga ku⎤ru so⎤o de⎤su ne.② 金

きん

曜よう

日び

はただだそうですね。 Kin-yo⎤obi wa ta⎤da da so⎤o de⎤su ne.

Japani ina matamasha mbalimbali ya kitamaduni nchini kote. Inasemekana yapo mamia ya maelfu ya matamasha. Mathalani, Tamasha la Gion la Kyoto lilianza miaka elfu moja iliyopita na linahusisha jukwaa kubwa lililopambwa lenye magurudumu likivutwa kukatiza mitaa. Pia matamasha mengine maarufu ni pamoja na “Tamasha la Nebuta la Aomori” na “Tamasha la Awa Odori” huko Tokushima ambapo umati wa watu hucheza kwa utaratibu wa pamoja.

Mwongozo wa safari wa Mi Ya

Matamasha nchini Japani

Page 139: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN138 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

45 日に

本ほ ん

語ご

をチェックしてもらえませんか

タムTam

: はるさん、お願ねが

いがあるんですが・・・。Ha⎤ru-san, onegai ga a⎤run de⎤su ga...

Haru-san, nina ombi.

メールの日に

本ほん

語ご

をMeeru no Nihongo o

チェックしてもらえませんか。che⎤kku-shite moraemase⎤n ka.

Unaweza kuangalia usahihi wa Kijapani kwenye baruapepe yangu?

はるHaru

: いいですよ。どれどれ・・・。I⎤i de⎤su yo. Do⎤re do⎤re...

Bila shaka. Hebu...

「悠ゆう

輝き

さん、お元げん

気き

ですか。」“Yu⎤uki-san, oge⎤nki de⎤su ka.”

" Yuuki-san, uko na afya njema?"

タムTam

: 私わたし

の日に

本ほん

語ご

、Watashi no Nihongo,

大だい

丈じょう

夫ぶ

ですか。daijo⎤obu de⎤su ka.

Kijapani changu kipo sawa?

はるHaru

: とても上じょう

手ず

ですよ。Totemo joozu⎤ de⎤su yo.

Kizuri sana.

Msamiati

お願ねが

い ombionegai

ある ninaa⎤ru

メール baruapepemeeru

チェックする angalia usahihiche⎤kku-suru

いい haina shidai⎤i

どれどれ hebu do⎤re do⎤re

元げん

気き

(な) afyage⎤nki (na)

大だい

丈じょう

夫ぶ

(な) sawadaijo⎤obu (na)

上じょう

手ず

(な) -enye ujuzijoozu⎤ (na)

Mazungumzo ya leo

Nihongo o chekku-shite moraemasen ka Unaweza kuangalia usahihi wa Kijapani?

Page 140: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 139https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

日に

本ほ ん

語ご

をチェックしてもらえませんか。Nihongo o che⎤kku-shite moraemase⎤n ka.

Unaweza kuangalia usahihi wa Kijapani?Ili kufanya ombi kiungwana, sema “[kitenzi cha umbo la TE] + moraemasen ka.” Maana ya moja kwa moja ya “Moraemasen ka” ni “siwezi kupata?” ni usemi unaotumika kuuliza ikiwa mtu anaweza kufanya unachokiomba. Ni usemi wa kiungwana zaidi ya kusema “-te kudasai” yaani “tafadhali fanya ~.” (Tazama ukurasa 150-151)

Tumia!

すみません。これ、もう少すこ

し安やす

くしてもらえませんか。Sumimase⎤n. Kore, moo suko⎤shi yasu⎤ku shite moraemase⎤n ka.

そうですねえ・・・。So⎤o de⎤su ne⎤e...

Samahani. Unaweza kupunguza bei ya hii zaidi kidogo? Um, ngoja tuone...

Jaribu!

~てもらえませんか。~te moraemase⎤n ka.

Unaweza ~?

① この店み せ

を予よ

約や く

する(→予よ

約や く

して)kono mise⎤ o yoyaku-suru (→yoyaku-shite)

kushika nafasi kwenye mgahawa huu

② 荷に

物も つ

を預あ ず

かる(→預あ ず

かって)ni⎤motsu o azuka⎤ru (→azuka⎤tte)

kunitunzia mizigo

Usemi wa ziadaお願

ね が

いがあるんですが・・・。Onegai ga a⎤run de⎤su ga...Nina ombi…

Unautumia usemi huu kuanzisha mazungumzo wakati unapotaka kuomba kitu.

Can-do! Kufanya ombi kiungwana

Page 141: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN140 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Kufurahia manunuzi

Ushauri wa Haru-san

Manunuzi ni moja ya vipaumbele vya kufanya kwa watalii wengi wanaofika Japani. Lakini kwenye maduka mengi, kibandiko cha bei kwa kawaida ni bei thabiti na si kawaida kuomba punguzo la bei. “Fukubukuro” inayouzwa wakati wa msimu wa Mwaka Mpya ni bidhaa za zawadi za msimu huo. Ni mfuko wa bidhaa za duka husika. Bei ya mfuko wa bidhaa hizo ni pungufu zaidi ya ile ya kununulia bidhaa moja moja.

Kitu kingine cha kipekee nchini Japani ni matunda na mbogamboga zisizouzwa na mhudumu kando ya barabara, mara nyingi karibu na mashamba. Ili kununua, weka tu kiasi cha pesa kwenye kasha kulingana na bei ya bidhaa.

Majibu ① この店みせ

を予よ

約やく

してもらえませんか。 Kono mise⎤ o yoyaku-shite moraemase⎤n ka.② 荷

物もつ

を預あず

かってもらえませんか。 Ni⎤motsu o azuka⎤tte moraemase⎤n ka.

Page 142: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 141https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

46 小ち い

さいけどきれいですね

海かい

斗と

Kaito: さあ、着

いたよ!Sa⎤a, tsu⎤ita yo!

Haya, tumefika.

ミーヤーMi Ya

: ごめんください。Gomenkudasa⎤i.

Hodi.

オーナーMmiliki

: おいでやす。Oideya⎤su.

Karibuni.

お部へ

屋や

はこちらです。Oheya wa kochira de⎤su.

Chumba chenu kipo huku.

ミーヤーMi Ya

: わあ、すてきなお部へ

屋や

!Waa, suteki na oheya!

Wow. Chumba safi!

タムTam

: お庭にわ

もあります!Oniwa mo arima⎤su!

Kina hadi bustani.

小ちい

さいけどきれいですね。Chiisa⎤i kedo ki⎤ree de⎤su ne.

Ni ndogo lakini inapendeza.

Msamiati

着つ

く fikatsu⎤ku

おいでやす karibuni (lahaja)oideya⎤su

部へ

屋や

/お部へ

屋や

 chumbaheya⎤ / oheya

こちら huku (kiungwana)kochira

すてき(な) safisuteki (na)

庭にわ

/お庭にわ

 bustaniniwa / oniwa

小ちい

さい -dogochiisa⎤i

きれい(な) -a kupendezaki⎤ree (na)

Mazungumzo ya leo

Chiisai kedo kiree desu neNi ndogo lakini inapendeza.

Page 143: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN142 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

小ち い

さいけどきれいですね。Chiisa⎤i kedo ki⎤ree de⎤su ne.

Ni ndogo lakini inapendeza.Ili kuunganisha sentensi mbili zinazokinzana, tumia “[sentensi 1] kedo [sentensi 2].” “Kedo” inamaanisha “lakini.” Kwa [sentensi 1], tumia sentensi zinazoundwa na nomino, vivumishi vya I, vivumishi vya NA au vitenzi. Katika sentensi hii, mtindo wa kawaida unakuwa sawa. (Tazama ukurasa 152-153)

Tumia!

このホテルはどうですか。Kono ho⎤teru wa do⎤o de⎤su ka.

うーん、きれいだけど高たか

いですね。Uun, ki⎤ree da⎤ kedo taka⎤i de⎤su ne.

Vipi kuhusu hii hoteli? Umm, ni nzuri lakini ghali.

Jaribu!

【sentensi 1】 けど 【sentensi 2】。[sentensi 1] kedo [sentensi 2].

[sentensi 1] lakini [sentensi 2].

① 疲つ か

れたtsuka⎤reta

Nilichoka

② 難むずか

しいmuzukashii

Ni ngumu

楽た の

しかったtanoshi⎤katta

ilifurahisha

おもしろいomoshiro⎤i

inavutia

Usemi wa ziadaごめんください。

Gomenkudasa⎤i.Hodi.

Ni salamu unayoitoa ukiwa unaingia nyumbani kwa mtu. Unasema hivyo kwa mtu aliye ndani ya nyumba na wewe ukiwa nje ya nyumba.

Can-do! Kuelezea fikra zako mbalimbali -- Sehemu 2

Page 144: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 143https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Kyoto ina vivutio vingi vya kitalii, kama vile mahekalu ya kibuddha na shinto, makasri na bustani ambazo zina umri wa karne kadhaa, sambamba na vivutio vingine. Kwa mfano, “Hekalu la kibuddha la Kiyomizu-dera” ni maarufu kwa jukwaa la ukumbi wake mkuu, lililotokeza juu ya jabali. “Hekalu la kibuddha la Ryoanji” lina bustani nzuri kwenye miamba. “Hekalu la shinto la Fushimi Inari Taisha” lina malango yaliyojipanga pamoja na kutengeneza kama njia ya chini ya ardhi na “Kasri la Nijo-jo” linavutia kwa mapambo yake ya ndani.

Kyoto ni kuzuri kutalii. Ni kuzuri kufanya matembezi kwenye mitaa iliyojipanga nyumba za “machiya” au kando ya mto. Kufika kwenye mgahawa wa kitamaduni kwa ajili ya vitamutamu vya Kijapani ni burudani pia.

Hekalu la kibuddha la Kiyomizu-dera

Kasri la Nijo-jo

©Fushimi Inari Taisha(Photo taken in Aug. 2016)

©Nijo-jo Castle

Hekalu la shinto la Fushimi Inari Taisha

Nyumba za mjini za “Machiya”

Majibu ① 疲つか

れたけど楽たの

しかったです。 Tsuka⎤reta kedo tanoshi⎤katta de⎤su.② 難

むずか

しいけどおもしろいです。 Muzukashi⎤i kedo omoshiro⎤i de⎤su.

Mwongozo wa safari wa Mi Ya

Tutalii Kyoto

Page 145: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN144 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Somo la

47 どうやってするんですか

海かい

斗と

Kaito: おみくじだよ。

Omikuji da yo.Hiki ni kiagua bahati.

タムTam

: どうやってするんですか。Do⎤o yatte suru⎤n de⎤su ka.

Unafanyaje?

海かい

斗と

Kaito: 箱

はこ

を振ふ

ってみて。Hako o futte mi⎤te.

Jaribu kutikisa kasha.

タムTam

: 3番ばん

です。San-ban de⎤su.

Namba tatu.

巫み

女こ

Mhudumu: はい、どうぞ。

Hai, do⎤ozo.Hii hapa.

海かい

斗と

Kaito: あ、大

だい

吉きち

だ。A, daikichi da.

Oh, ni daikichi.

タムTam

: だいきち? どういう意い

味み

ですか。Daikichi? Do⎤o iu i⎤mi de⎤su ka.

Daikichi? Ina maana gani?

はるHaru

: とてもいい運うん

勢せい

ですよ。Totemo i⎤i u⎤nsee de⎤su yo.

Ni bahati njema sana.

Msamiati

おみくじ kiagua bahatiomikuji

どうやって jinsi ganido⎤o yatte

箱は こ

 kashahako

振ふ

る tikisafuru

どうぞ hii hapado⎤ozo

大だ い

吉き ち

 bahati njema sanadaikichi

どういう aina ganido⎤o iu

意い

味み

 maanai⎤mi

運う ん

勢せ い

 bahatiu⎤nsee

Mazungumzo ya leo

Doo yatte surun desu kaUnafanyaje?

Page 146: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 145https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Usemi wa Msingi

どうやってするんですか。Do⎤o yatte suru⎤n de⎤su ka.

Unafanyaje?Ili kuulizia jinsi ya kufanya kitu mathalani unapofanya kitu hicho kwa mara ya kwanza, sema “Doo yatte -n desu ka.” “Doo yatte” ni “jinsi gani.” Unatumia “-n desu ka” ikiwa hauelewi kitu na unataka mtu akuelezee kitu hicho. Huja baada ya kitenzi cha umbo la kikamusi.

Tumia!

すみません。これ、どうやって食た

べるんですか。Sumimase⎤n. Kore, do⎤o yatte tabe⎤run de⎤su ka.

そちらのたれにつけて、お召め

し上あ

がりください。Sochira no tare⎤ni tsu⎤kete, omeshiagari kudasa⎤i.

Samahani. Hii nakulaje? Tafadhali chovya kwenye hiyo sosi na ule.

Jaribu!

すみません。どうやって~んですか。Sumimase⎤n. Do⎤o yatte ~n de⎤su ka.

Samahani. Na-je?

① これkore

hii

使つ か

うtsukau

tumia

② 着き

るkiru

vaa

Usemi wa ziadaどういう意

味み

ですか。Do⎤o iu i⎤mi de⎤su ka.Ina maana gani?

Usemi huu unatumika endapo kuna usemi hauuelewi na unataka kuuliza unamaanisha nini.

Can-do! Kuuliza jinsi ya kufanya kitu

Page 147: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN146 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Ushauri wa Haru-san

Unaweza kupata “omikuji” kwenye mahekalu ya kibuddha na ya shinto. Kwa kawaida omikuji ina bahati yako iliyoandikwa kwenye kipande kirefu na chembamba cha karatasi. Bahati hizo ni pamoja na “daikichi” (bahati njema sana), “kichi” (bahati nzuri), na “kyoo” (bahati mbaya). Pia wanatoa ushauri kuhusu maisha ya kila siku, ikiwemo afya, kazi na mapenzi.

Ukipata “omikuji” yenye bahati mbaya, baadhi wanaweza kuamini kuwa unaweza kuibadili kuwa bahati nzuri kwa kujaribu kuifunga kwenye tawi la mti au sehemu mahususi katika maeneo hayo.

Majibu ① すみません。これ、どうやって使つか

うんですか。 Sumimase⎤n. Kore, do⎤o yatte tsukau⎤n de⎤su ka.② すみません。どうやって着

るんですか。 Sumimase⎤n. Do⎤o yatte kiru⎤n de⎤su ka.

大だい

吉きち

: daikichi= bahati njema sana

吉きち

: kichi= bahati nzuri

凶きょう

: kyoo= bahati mbaya

Omikuji: Jaribu Bahati Yako!

Page 148: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 147https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Somo la

48 卒そ つ

業ぎょう

したら、日に

本ほ ん

で働はたら

きたいです

はるHaru

: タムさんが来き

て、Ta⎤mu-san ga ki⎤te, もうすぐ1年

ねん

ですね。moo su⎤gu ichi⎤-nen de⎤su ne.

Tam-san, takribani unatimiza mwaka mmoja tangu ufike.

将しょう

来らい

は何なに

がしたいですか。Sho⎤orai wa na⎤ni ga shita⎤i de⎤su ka.

Unataka kufanya nini katika siku za mbeleni.

タムTam

: 卒そつ

業ぎょう

したら、Sotsugyoo-shita⎤ra, 日に

本ほん

で働はたら

きたいです。Niho⎤n de hatarakita⎤i de⎤su.

Nikihitimu, nataka kufanya kazi nchini Japani.

旅りょ

行こう

会がい

社しゃ

で働はたら

きたいです。Ryokoo-ga⎤isha de hatarakita⎤i de⎤su.

Nataka kufanya kazi kwenye wakala wa usafiri.

海かい

斗と

Kaito: いいね!

I⎤i ne!Ni vizuri.

はるHaru

: 日に

本ほん

の魅み

力りょく

をNihon no miryoku o いっぱい伝

つた

えてくださいね。ippai tsutaete kudasa⎤i ne.

Tafadhali tangaza vivutio vingi vya Japani.

ミーヤーMi Ya

: 応おう

援えん

してるよ。Ooen-shiteru yo.

Nitakuwa nakusaidia.

タムTam

: はい。がんばります!Ha⎤i. Ganbarima⎤su!

Asante. Nitajitahidi!

Msamiati

将しょう

来らい

 siku za mbelenisho⎤orai

卒そつ

業ぎょう

する hitimusotsugyoo-suru

働はたら

く fanya kazihataraku

Mazungumzo ya leo

Sotsugyoo-shitara, Nihon de hatarakitai desu Nikihitimu, nataka kufanya kazi nchini Japani.

Page 149: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN148 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Usemi wa Msingi

卒そ つ

業ぎょう

したら、日に

本ほ ん

で働はたら

きたいです。Sotsugyoo-shita⎤ra, Niho⎤n de hatarakita⎤i d⎤esu.

Nikihitimu, nataka kufanya kazi nchini Japani.Ili kusema unachotaka kufanya siku za mbeleni kulingana na hali fulani, tumia “-tara, -tai desu.” “-tara” ni umbo la TA la kitenzi kilichojumuishwa na “ra.” Kinaelezea hali ya wakati kama kitu kikitokea au kutimizwa.

Tumia!

これから長なが

崎さき

ですか。Korekara Naga⎤saki de⎤su ka.

いいですね。I⎤i de⎤su ne.

はい。長なが

崎さき

に行い

ったら、ちゃんぽんが食た

べたいです。Ha⎤i. Naga⎤saki ni itta⎤ra, cha⎤npon ga tabeta⎤i de⎤su.

Unakwenda Nagasaki sasa. Ni vizuri. Ndiyo. Kama nikienda Nagasaki, nataka kula chanpon.

Jaribu!

【kitenzi 1】たら、【kitenzi 2】たいです。[kitenzi 1] tara, [kitenzi 2] ta⎤i de⎤su.

Kama [kitenzi 1] , nataka [kitenzi 2].

① 夏な つ

休や す

みになる(→なったら)natsu-ya⎤sumi ni na⎤ru (→na⎤ttara)

mapumziko ya msimu wa joto yakianza

② 国く に

に帰か え

る(→帰か え

ったら)kuni ni ka⎤eru (→ka⎤ettara)

nikirejea nchini kwangu

また日に

本ほ ん

に来き

たいmata Niho⎤n ni kita⎤i

nataka kuja tena nchini Japani

もっと日に

本ほ ん

語ご

を勉べ ん

強きょう

したいmo⎤tto Nihongo o benkyoo-shita⎤i

nataka kujifunza Kijapani zaidi

Usemi wa ziadaがんばります!Ganbarima⎤su!Nitajitahidi

Usemi huu unatumika kuelezea jinsi ulivyonuia kufanya juhudi ya kufanikisha kitu/jambo fulani.

Can-do! Kusema unachotaka kufanya siku za mbeleni

Page 150: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 149https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Kaito, Mwongozaji wako wa chakula!

Kila eneo nchini Japani lina vyakula vyake mahususi. Mathalani, Osaka ni maarufu kwa “okonomiyaki.” Mbogamboga, nyama na viambato vingine huchanganywa kwenye rojo la unga wa ngano na maji na kisha kuchomwa. Mkoa wa Akita ni maarufu kwa “kiritanpo.” Wali uliopondwa, na kufinyangwa kwenye kijiti katika umbo la mcheduara, na kisha kuchomwa. Kwa kawaida huliwa kwenye chungu cha moto. Mkoa wa Kagawa unajulikana kwa tambi zake za “udon” zinazotafunika. Katika mkoa wa Nagasaki, utapata “chanpon” zikiwa na viambato vingi juu yake.

Majibu ① 夏なつ

休やす

みになったら、また日に

本ほん

に来き

たいです。Natsu-ya⎤sumi ni na⎤ttara, mata Niho⎤n ni kita⎤i de⎤su.

② 国くに

に帰かえ

ったら、もっと日に

本ほん

語ご

を勉べん

強きょう

したいです。Kuni ni ka⎤ettara, mo⎤tto Nihongo o benkyoo-shita⎤i de⎤su.

Kiritampo nabe (Mkoani Akita)

Okonomiyaki (Mkoani Osaka)

Chanpon (Mkoani Nagasaki) Sanuki udon (Mkoani Kagawa)

Vyakula vya maeneo nchini Japani

Page 151: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN150 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Vitenzi

Umbo la kikamusi

Umbo la MASU

Umbo la NAI

Umbo la TE

Umbo la TA Vitenzi vilivyo katika kundi moja (mifano)

Kundi la 1

-(w)-t-r

nunua 買か

う 買か

い ます *買か

わ ない 買か

っ て 買か

っ た 会あ

う kutana, 言い

う sema, 歌うた

う imba, 使つか

う tumiaka u ka i masu *kaw a nai kat te kat ta a+u i+u uta+u tsuka+u

subiri 待ま

つ 待ま

ち ます 待ま

た ない 待ま

っ て 待ま

っ た 立た

つ simamamat u mat i masu mat a nai mat te mat ta tat+u

panda 乗の

る 乗の

り ます 乗の

ら ない 乗の

っ て 乗の

っ た ある kuwa/ipo, 踊おど

る cheza dansi, 帰かえ

る rejea, 作つく

る tengeneza, 分わ

かる elewanor u nor i masu nor a nai not te not ta ar+u odor+u kaer+u tsukur+u wakar+u

-b-m

ita 呼よ

ぶ 呼よ

び ます 呼よ

ば ない 呼よ

ん で 呼よ

ん だ 飛と

ぶ paa, 遊あそ

ぶ chezayob u yob i masu yob a nai yon de yon da tob+u asob+u

kunywa 飲の

む 飲の

み ます 飲の

ま ない 飲の

ん で 飲の

ん だ 混こ

む songamana, 休やす

む pumzika, 読よ

む somanom u nom i masu nom a nai non de non da kom+u yasum+u yom+u

-kandika 書

く 書か

き ます 書か

か ない 書か

い て 書か

い た 開あ

く fungua, 聞き

く sikiliza, 着つ

く wasili, 働はたら

く fanya kazikak u kak i masu kak a nai kai te kai ta ak+u kik+u tsuk+u hatarak+u

kwenda 行い

く 行い

き ます 行い

か ない ** 行い

っ て ** 行い

っ たik u ik i masu ik a nai **it te **it ta

-g ogelea 泳およ

ぐ 泳およ

ぎ ます 泳およ

が ない 泳およ

い で 泳およ

い だ 脱ぬ

ぐ vuaoyog u oyog i masu oyog a nai oyoi de oyoi da nug+u

-s ongea/zungumza

話はな

す 話はな

し ます 話はな

さ ない 話はな

し て 話はな

し た 落お

とす angusha, こぼす mwaga, なくす poteza, 渡わた

す patiahanas u hanas i masu hanas a nai hanasi te hanasi ta otos+u kobos+u nakus+u watas+u

Kundi la 2

tazama/ angalia/

ona見み

る 見み

ます 見み

ない 見み

て 見み

た いる kuwa/yupo, できる weza, 落お

ちる dondokami ru mi masu mi nai mi te mi ta i+ru deki+ru ochi+ru

kula 食た

べる 食た

べ ます 食た

べ ない 食た

べ て 食た

べ た 教おし

える fundisha, 疲つか

れる choka, 忘わす

れる sahau, 入い

れる weka ndanitabe ru tabe masu tabe nai tabe te tabe ta oshie+ru tsukare+ru wasure+ru ire+ru

Kundi la 3(Vitenzi visivyofuata kanuni ya unyambulishaji)

kuja 来く

る 来き

ます 来こ

ない 来き

て 来き

たku ru ki masu ko nai ki te ki ta

fanya する し ます し ない し て し た 勉べん

強きょう

する jifunza, 予よ

約やく

する weka nafasi, 旅りょ

行こう

する safirisu ru si masu si nai si te si ta benkyoo-su+ru yoyaku-su+ru ryokoo-su+ru

s+i → shi t+i → chi t+u → tsu* Ikiwa na “a”, “(w)” inatamkwa “wa”. Haitamkwi ikiwa na “i”, “u”, “e”, “o”.**Unyambulishaji usiofuata kanuni

Page 152: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 151https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Umbo la kikamusi

Umbo la MASU

Umbo la NAI

Umbo la TE

Umbo la TA Vitenzi vilivyo katika kundi moja (mifano)

Kundi la 1

-(w)-t-r

nunua 買か

う 買か

い ます *買か

わ ない 買か

っ て 買か

っ た 会あ

う kutana, 言い

う sema, 歌うた

う imba, 使つか

う tumiaka u ka i masu *kaw a nai kat te kat ta a+u i+u uta+u tsuka+u

subiri 待ま

つ 待ま

ち ます 待ま

た ない 待ま

っ て 待ま

っ た 立た

つ simamamat u mat i masu mat a nai mat te mat ta tat+u

panda 乗の

る 乗の

り ます 乗の

ら ない 乗の

っ て 乗の

っ た ある kuwa/ipo, 踊おど

る cheza dansi, 帰かえ

る rejea, 作つく

る tengeneza, 分わ

かる elewanor u nor i masu nor a nai not te not ta ar+u odor+u kaer+u tsukur+u wakar+u

-b-m

ita 呼よ

ぶ 呼よ

び ます 呼よ

ば ない 呼よ

ん で 呼よ

ん だ 飛と

ぶ paa, 遊あそ

ぶ chezayob u yob i masu yob a nai yon de yon da tob+u asob+u

kunywa 飲の

む 飲の

み ます 飲の

ま ない 飲の

ん で 飲の

ん だ 混こ

む songamana, 休やす

む pumzika, 読よ

む somanom u nom i masu nom a nai non de non da kom+u yasum+u yom+u

-kandika 書

く 書か

き ます 書か

か ない 書か

い て 書か

い た 開あ

く fungua, 聞き

く sikiliza, 着つ

く wasili, 働はたら

く fanya kazikak u kak i masu kak a nai kai te kai ta ak+u kik+u tsuk+u hatarak+u

kwenda 行い

く 行い

き ます 行い

か ない ** 行い

っ て ** 行い

っ たik u ik i masu ik a nai **it te **it ta

-g ogelea 泳およ

ぐ 泳およ

ぎ ます 泳およ

が ない 泳およ

い で 泳およ

い だ 脱ぬ

ぐ vuaoyog u oyog i masu oyog a nai oyoi de oyoi da nug+u

-s ongea/zungumza

話はな

す 話はな

し ます 話はな

さ ない 話はな

し て 話はな

し た 落お

とす angusha, こぼす mwaga, なくす poteza, 渡わた

す patiahanas u hanas i masu hanas a nai hanasi te hanasi ta otos+u kobos+u nakus+u watas+u

Kundi la 2

tazama/ angalia/

ona見み

る 見み

ます 見み

ない 見み

て 見み

た いる kuwa/yupo, できる weza, 落お

ちる dondokami ru mi masu mi nai mi te mi ta i+ru deki+ru ochi+ru

kula 食た

べる 食た

べ ます 食た

べ ない 食た

べ て 食た

べ た 教おし

える fundisha, 疲つか

れる choka, 忘わす

れる sahau, 入い

れる weka ndanitabe ru tabe masu tabe nai tabe te tabe ta oshie+ru tsukare+ru wasure+ru ire+ru

Kundi la 3(Vitenzi visivyofuata kanuni ya unyambulishaji)

kuja 来く

る 来き

ます 来こ

ない 来き

て 来き

たku ru ki masu ko nai ki te ki ta

fanya する し ます し ない し て し た 勉べん

強きょう

する jifunza, 予よ

約やく

する weka nafasi, 旅りょ

行こう

する safirisu ru si masu si nai si te si ta benkyoo-su+ru yoyaku-su+ru ryokoo-su+ru

s+i → shi t+i → chi t+u → tsu* Ikiwa na “a”, “(w)” inatamkwa “wa”. Haitamkwi ikiwa na “i”, “u”, “e”, “o”.**Unyambulishaji usiofuata kanuni

Page 153: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN152 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

聞き

くkiku

聞き

きますkiki-masu

聞き

きましたkiki-mashita

聞き

きませんkiki-masen

聞き

きませんでしたkiki-masen-deshita

食た

べるtaberu

食た

べますtabe-masu

食た

べましたtabe-mashita

食た

べませんtabe-masen

食た

べませんでしたtabe-masen-deshita

するsuru

しますshi-masu

しましたshi-mashita

しませんshi-masen

しませんでしたshi-masen-deshita

おいしいoishii

おいしいですoishi-i desu

おいしかったですoishi-katta desu

おいしくないですoishi-ku nai desu

おいしくなかったですoishi-ku nakatta desu

いいii

いいですi-i desu

よかったですyo-katta desu

よくないですyo-ku nai desu

よくなかったですyo-ku nakatta desu

元げん

気き

(な)genki (na)

元げん

気き

ですgenki desu

元げん

気き

でしたgenki deshita

元げん

気き

じゃないですgenki ja nai desu

元げん

気き

じゃなかったですgenki ja nakatta desu

雨あめ

ame

雨あめ

ですame desu

雨あめ

でしたame deshita

雨あめ

じゃないですame ja nai desu

雨あめ

じゃなかったですame ja nakatta desu

Wakati uliopita

Wakati uliopita

Wakati uliopita

Wakati uliopo

Wakati uliopo

Kukanusha

Kukanusha

Kukanusha

Kukanusha

Kukanusha

Kukanusha

Si kukanusha

Si kukanusha

Si kukanusha

Si kukanusha

Si kukanusha

Si kukanusha

(umbo la MASU)

(umbo la MASU)

Mtindo wa kiungwana na mtindo wa kawaida (Vitenzi/Vivumishi/Nomino)Mtindo wa Kiungwana

Vitenzi

Vivumishi vya I

Vivumishi vya NA

Nomino

Si wakati uliopita Wakati uliopita

Wakati uliopo

Si kukanusha

Kukanusha

(umbo la MASU)

sikiliza

fanya

kula

tamu

zuri

enye afya

mvua

Kundi la 1

Kundi la 2

Kundi la 3

Kisichofuata kanuni

Page 154: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 153https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

聞き

くkiku

聞き

いたkii-ta

聞き

かないkika-nai

聞き

かなかったkika-nakatta

食た

べるtabe-ru

食た

べたtabe-ta

食た

べないtabe-nai

食た

べなかったtabe-nakatta

するsu-ru

したshi-ta

しないshi-nai

しなかったshi-nakatta

おいしいoishi-i

おいしかったoishi-katta

おいしくないoishi-ku nai

おいしくなかったoishi-ku nakatta

いいi-i

よかったyo-katta

よくないyo-ku nai

よくなかったyo-ku nakatta

元げん

気き

だgenki da

元げん

気き

だったgenki datta

元げん

気き

じゃないgenki ja nai

元げん

気き

じゃなかったgenki ja nakatta

雨あめ

だame da

雨あめ

だったame datta

雨あめ

じゃない ame ja nai

雨あめ

じゃなかったame ja nakatta

Wakati uliopita

Wakati uliopita

Wakati uliopita

Wakati uliopo

Wakati uliopo

Wakati uliopo

Kukanusha

Kukanusha

Kukanusha

Kukanusha

Kukanusha

Kukanusha

Kukanusha

Si kukanusha

Si kukanusha

Si kukanusha

Si kukanusha

Si kukanusha

Si kukanusha

Si kukanusha

Wakati uliopitaSi wakati uliopita

(Umbo la kikamusi) (Umbo la TA)

(Umbo la TA)(Umbo la kikamusi)

(Umbo la NAI)

(Umbo la NAI)

(Umbo la kikamusi)

(Umbo la NAI)

(Umbo la TA)

Mtindo wa Kawaida

Page 155: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN154 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

母はは

/お母かあ

さん*ha⎤ha / oka⎤asan

父ちち

/お父とう

さん*chi⎤chi / oto⎤osan

姉あね

/お姉ねえ

さん*ane / one⎤esan

兄あに

/お兄にい

さん*a⎤ni / oni⎤isan

妹いもうと

imooto⎤弟おとうと

otooto⎤

妻つ ま

tsu⎤ma夫おっと

otto娘むすめ

musume⎤

息む す こ

子musuko

駅え き

e⎤kiホテルho⎤teru

コンビニkonbini

交こ う

番ば ん

kooban郵ゆ う

便び ん

局きょく

yuubi⎤nkyoku銀ぎ ん

行こ う

ginkoo

病びょう

院い ん

byooin博は く

物ぶ つ

館か ん

hakubutsu⎤kan美

術じゅつ

館か ん

bijutsu⎤kan

公こ う

園え ん

kooen観かん こう あん ない じょ

光案内所kankoo-annaijo

スーパーsu⎤upaa

電で ん し ゃ

車densha

地ち

下か

鉄てつ

chikatetsu新しんかんせん

幹線shinka⎤nsen

モノレールmonore⎤eru

バスba⎤su

タクシーta⎤kushii

車くるま

kuruma飛

行こ う

機き

hiko⎤oki船ふ ね

fu⎤ne

自じ

転て ん

車し ゃ

jitenshaオートバイooto⎤bai

Maneno ya Kijapani ya kufaa

treni

mama

kituo

mfumo wa treni wa reli moja

kaka mkubwa

kituo cha polisi

gari

baiskeli pikipiki

mke

hospitali

bin (mtoto wa kiume)

bustani ya mapumziko maduka makubwa

njia ya treni ya chini ya ardhi

baba

hoteli

basi

ndege

dada mdogo

ofisi ya posta

mume

makumbusho

treni iendayo kasi ya Shinkansen

dada mkubwa

duka la saa 24

teksi

meli

kaka mdogo

benki

binti (mtoto wa kike)

makumbusho ya sanaa

Familia (Kutambulisha familia yako kwa wengine)

Majengo katika mji

Chombo cha usafiri

(*Semi za kirafiki)

kituo cha taarifa za kitalii

Page 156: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 155https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

会かい

社しゃ

員いん

kaisha⎤in学がく

生せい

gakusee教きょう

師し

kyo⎤oshi

エンジニアenji⎤nia

医い

者しゃ

isha料りょう

理り

人にん

ryoorinin

公こう

務む

員いん

koomu⎤in主しゅ

婦ふ

shu⎤fuプログラマーpuroguramaa

頭あたま

atama⎤目め

me⎤耳みみ

mimi⎤

口くち

kuchi首くび

kubi喉のど

no⎤do

肩かた

ka⎤ta手て

te⎤足あし

ashi⎤

お腹なか

onaka歯は

ha⎤指ゆび

yubi⎤

トイレto⎤ire

窓まど

ma⎤do風ふ ろ

呂/お風ふ ろ

呂furo⎤ / ofu⎤ro

電でん

気き

de⎤nkiテレビte⎤rebi

冷れい

蔵ぞう

庫こ

reezo⎤oko

エアコンeakon

ベッドbe⎤ddo

コンセントko⎤nsento

シャツsha⎤tsu

ジャケットjaketto

セーターse⎤etaa

帽ぼう

子し

booshiスカートsuka⎤ato

靴くつ

kutsu⎤

靴くつした

下kutsu⎤shita

下した

着ぎ

shitagi手て

袋ぶくろ

tebu⎤kuro

ネクタイne⎤kutai

ベルトberuto

ズボン/パンツzubo⎤n / pantsu

mfanyakazi wa ofisini

mhandisi

mtumishi wa umma

mwanafunzi

daktari

mama wa nyumbani mbunifu wa programu

mwalimu

mpishi

Kazi

mdomo

msala

bega

umeme

tumbo jino kidole

kiyoyozi

kichwa

shingo

dirisha

mkono

runinga

kitanda

jicho

koo

bafu

mguu

friji

soketi

sikio

Mwili

Vifaa vya chumbani (hoteli)

shati

kofia

soksi

tai

jaketi

sketi

nguo ya ndani

mkanda

sweta

viatu

glavu

Nguo

suruali

Page 157: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN156 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Silabi za KijapaniHiragana

Page 158: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 157https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Ili kusikia usahihi wa matamshi, tembelea tovuti yetu NHK WORLD-JAPANhttps://www.nhk.or.jp/lesson/sw/letters/hiragana.html

Page 159: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN158 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Silabi za KijapaniKatakana

Page 160: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN 159https://www.nhk.or.jp/lesson/sw/

Ili kusikia usahihi wa matamshi, tembelea tovuti yetu NHK WORLD-JAPANhttps://www.nhk.or.jp/lesson/sw/letters/katakana.html

Page 161: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye

©NHK WORLD-JAPAN160 Tembelea NHK WORLD-JAPAN

Wasimamizi

Fujinaga Kaoru

Mhadhiri, Taasisi ya Lugha ya Kijapani, Japan Foundation, Urawa.

Fujinaga amejitolea kwa miaka mingi kufunza walimu wa lugha ya Kijapani wanaofanya kazi nje ya nchi. Fujinaga na Isomura walijihusisha na kuendeleza kitabu cha masomo cha JFS kiitwacho “Marugoto: Lugha ya Kijapani na Utamaduni.” Pia amehusika na kusimamia vitabu vya kiada vya elimu ya sekondari wakati akifanya kazi nchini Australia, Indonesia na Malaysia. Uraibu wake ni kuteleza kwenye theluji na kutunza bustani.

Isomura Kazuhiro

Mhadhiri, Taasisi ya Lugha ya Kijapani, Japan Foundation, Urawa.

Isomura amekuwa akishughulika na kuwafunza walimu na kuendeleza nyenzo za kujifunzia Kijapani. Ni mwandishi mwenza wa kitabu cha “Marugoto: Lugha ya Kijapani na Utamaduni” na alikuwa msimamizi wa kipindi cha elimu ya lugha ya Kijapani cha NHK mwaka 2006 kiitwacho “Jaribio la Erin! Ninaweza Kuzungumza Kijapani.” Anapiga tumba katika bendi ya ‘okestra’ katika siku anazopumzika kwenda kazini.

Watangazaji

Martin Mwanje Lugha ni chombo muhimu cha mawasiliano. Mbali na kukuza utangamano kati ya binadamu, inakuwezesha pia kuelewa tamaduni mbalimbali. Panua mawanda yako ya lugha kupitia Jifunze Kijapani. Furahia!

Batlet MilanziLugha ni msingi wa uhusiano wa wanadamu, unapopata fursa ya kujifunza lugha yoyote tafadhali fanya hivyo. Tuanze kuitumia fursa hiyo kwa kufurahia kujifunza Kijapani.

Page 162: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye
Page 163: Kuhusu “Jifunze Kijapani”shahada ya pili kutoka Marekani. Mpangaji wa zamani wa Nyumba ya Haru-san. Na ni mpenzi wa utamaduni wa Kijapani. Honda Ayaka Rafiki Mjapani wa Tam ambaye