kunnen burgers europees beleid beïnvloeden?

Kunnen burgers Europees beleid beïnvloeden?

Chris Aalberts

Universiteit Utrechtwww.chrisaalberts.nl

Kunnen burgers Europees beleid beïnvloeden? Chris Aalberts

Wie ben ik? Docent, onderzoeker en publicist

Vijf boeken over politieke communicatieBlogger bij ThePostOnline.nl

www.chrisaalberts.nl

Wie ben ik? • Docent, onderzoeker en publicist• Vijf boeken over politieke communicatie• Blogger bij ThePostOnline.nl

Universiteit Utrecht

Korte quizVraag 1

Noem de naam van een Nederlandse Europarlementariër


Korte quiz

Vraag 1• Noem de naam van een Nederlandse

Europarlementariër


Korte quizVraag 2

Wat heeft deze Europarlementariër gedaan tijdens de zevende legislatuur van het Europees Parlement (EP)?


Korte quiz

Vraag 2• Wat heeft deze Europarlementariër gedaan tijdens de zevende legislatuur van het Europees Parlement (EP)?


Burgers hebben negatieve meningen over de Europese UnieMeer Europees beleid dan ooit

Beleid dat zinloos is (olijfoliekannetjes, lengte van komkommers)Beleid dat te duur is (Griekenland, landbouw)

Beleid dat controversieel is (Turkije, Roemeense immigratie)


Burgers hebben negatieve meningen over de Europese Unie• Meer Europees beleid dan ooit• Beleid dat zinloos is (olijfoliekannetjes, lengte van

komkommers)• Beleid dat te duur is (Griekenland, landbouw)• Beleid dat controversieel is (Turkije, Roemeense

immigratie)


Hoe ziet de Europese Unie eruit? Groep van instellingen

Horizontale verantwoordingNauwelijks verantwoording naar burgers

Gebrek aan transparantie


Hoe ziet de Europese Unie eruit? • Groep van instellingen• Horizontale verantwoording• Nauwelijks verantwoording naar burgers• Gebrek aan transparantie


Is de Europese Unie democratisch? In theorie: ja!

ImmersHet Europees Parlement is gekozen door burgers

De macht van het EP neemt toe sinds 1979Doel van Eurofielen is het nog meer macht te gevenBurgers controleren Europees beleid via deze weg


Is de Europese Unie democratisch? • In theorie: ja!

Immers• Het Europees Parlement is gekozen door burgers• De macht van het EP neemt toe sinds 1979• Doel van Eurofielen is het nog meer macht te

geven• Burgers controleren Europees beleid via deze weg


Dit was de theorieNu de praktijk

Kunnen burgers Europees beleid beïnvloeden via het Europees Parlement?


Dit was de theorie• Nu de praktijk

Kunnen burgers Europees beleid beïnvloeden via het Europees Parlement?


Alledaags beeld van het Europees ParlementEuroparlementariërs zijn volksvertegenwoordigers

Wat betekent dit? Drie zaken

Ze moeten weten welk beleid burgers willenZe moeten doen wat ze beloven

Ze moeten communiceren wat ze hebben gedaan


Alledaags beeld van het Europees Parlement• Europarlementariërs zijn volksvertegenwoordigers • Wat betekent dit?

Drie zaken• Ze moeten weten welk beleid burgers willen• Ze moeten doen wat ze beloven• Ze moeten communiceren wat ze hebben gedaan


Europarlementariërs moeten weten welk beleid burgers willenMaar weten ze dat?

Verkiezingsresultaten zijn niet informatiefMinderheid van de burgers leest politieke programma’s

Weinig media-informatie voor deze programma’sMeeste burgers stemmen helemaal niet voor het EP


Europarlementariërs moeten weten welk beleid burgers willen• Maar weten ze dat?

Verkiezingsresultaten zijn niet informatief• Minderheid van de burgers leest politieke

programma’s• Weinig media-informatie voor deze programma’s• Meeste burgers stemmen helemaal niet voor het EP



Publieke opinie onderzoek is niet informatiefOnderzoeken gaan over algemene steun voor Europa

Onderzoeken gaan niet over thema’s waarover ze moeten stemmenWeinig uitzonderingen op dit patroon



Publieke opinie onderzoek is niet informatief• Onderzoeken gaan over algemene steun voor Europa• Onderzoeken gaan niet over thema’s waarover ze moeten

stemmen• Weinig uitzonderingen op dit patroon



Contacten met burgers zijn niet informatiefBurgers contacteren Europarlementariërs af en toe

Individuele vragen, klachten en suggestiesGeen informatie over hoe representatief dit is



Contacten met burgers zijn niet informatief• Burgers contacteren Europarlementariërs af en toe• Individuele vragen, klachten en suggesties• Geen informatie over hoe representatief dit is



Lobbygroepen vullen dit gat ruimschoots opExtreme hoeveelheid lobbygroepen in Europa

Lobbygroepen informeren hen wel over relevante thema’sGrote rol voor bedrijven

Kleine rol voor maatschappelijke organisaties



Lobbygroepen vullen dit gat ruimschoots op• Extreme hoeveelheid lobbygroepen in Europa• Lobbygroepen informeren hen wel over relevante thema’s• Grote rol voor bedrijven• Kleine rol voor maatschappelijke organisaties


Europarlementariërs moeten doen wat ze belovenMaar doen ze dat?

Europarlementariërs beslissen vaak niet zelfTransnationale partijen in het EP

Fractiediscipline bij de meeste partijenDossiers worden meestal gedaan door anderen

Diversiteit binnen partijen neemt toeZe moeten hun collega’s vertrouwen


Europarlementariërs moeten doen wat ze beloven• Maar doen ze dat?

Europarlementariërs beslissen vaak niet zelf• Transnationale partijen in het EP• Fractiediscipline bij de meeste partijen• Dossiers worden meestal gedaan door anderen• Diversiteit binnen partijen neemt toe• Ze moeten hun collega’s vertrouwen



Compromissen zijn overalNationale programma’s zijn input voor onderhandelingen

Compromissen binnen transnationale partijenCompromissen tussen Europese instellingen


Everyday understanding of the EPMEPs are elected representatives of the peopleWhat does this mean?

Three issuesMEPs should know the preferences of citizensMEPs should do what they promiseMEPs should communicate what they have done


Compromissen zijn overal• Nationale programma’s zijn input voor onderhandelingen• Compromissen binnen transnationale partijen• Compromissen tussen Europese instellingen



Europarlementariërs willen meer EuropaEP is pro-EuropeesEP wil meer macht

Kritische stemmen verdwijnen in de massa



Europarlementariërs willen meer Europa• EP is pro-Europees• EP wil meer macht• Kritische stemmen verdwijnen in de massa


Europarlementariërs moeten communiceren wat ze hebben gedaanHoe gaat dat in zijn werk?

Traditionele media negeren het EPJournalisten zijn geïnteresseerd in topontmoetingen

Aandacht voor het werk in het EP is zeldzaamIn het verleden negeerde men zelfs de verkiezingen


Europarlementariërs moeten communiceren wat ze hebben gedaan• Hoe gaat dat in zijn werk?

Traditionele media negeren het EP• Journalisten zijn geïnteresseerd in topontmoetingen• Aandacht voor het werk in het EP is zeldzaam• In het verleden negeerde men zelfs de verkiezingen



Sociale media zijn geen alternatiefAlleen informatiebron voor geïnteresseerde burgersPubliek is klein vergeleken met traditionele media

PR-informatie is niet gelijk aan onafhankelijke journalistiek



Sociale media zijn geen alternatief• Alleen informatiebron voor geïnteresseerde burgers• Publiek is klein vergeleken met traditionele media• PR-informatie is niet gelijk aan onafhankelijke

journalistiek



Verklaren is niet hetzelfde als rechtvaardigenEuroparlementariërs zijn actief bij publieke bijeenkomsten

Ze vertellen over de waarde van de EU en het EPZe rechtvaardigen daar hun acties niet



Verklaren is niet hetzelfde als rechtvaardigen• Europarlementariërs zijn actief bij publieke bijeenkomsten• Ze vertellen over de waarde van de EU en het EP• Ze rechtvaardigen daar hun acties niet


Zijn burgers in staat Europees beleid te beïnvloeden? Grote kloof tussen theorie en praktijk

Het EP heeft meer macht dan ooit tevorenIn theorie representeert het EP de wil van het volk

In de praktijkEuroparlementariërs weten niet welk beleid burgers wensen

Het werk van Europarlementariërs is niet transparantEr is ook achteraf geen informatie over


Zijn burgers in staat Europees beleid te beïnvloeden? • Grote kloof tussen theorie en praktijk• Het EP heeft meer macht dan ooit tevoren• In theorie representeert het EP de wil van het volk

In de praktijk• Europarlementariërs weten niet welk beleid burgers

wensen• Het werk van Europarlementariërs is niet transparant• Er is ook achteraf geen informatie over


Wat te doen?


Wat te doen?


Stemmen voor een Eurofiele partijDit doen veel burgers al

Zeker is: dit verandert nietsPartijen als CDA, PvdA, D66, VVD, GroenLinks


Stemmen voor een Eurofiele partij• Dit doen veel burgers al• Zeker is: dit verandert niets• Partijen als CDA, PvdA, D66, VVD, GroenLinks


Stemmen voor een Eurosceptische partijDit is populair als we de peilingen mogen geloven

Maar ook dit zal eigenlijk niets veranderenPartijen als PVV, SGP, PvdD


Stemmen voor een Eurosceptische partij• Dit is populair als we de peilingen mogen geloven• Maar ook dit zal eigenlijk niets veranderen• Partijen als PVV, SGP, PvdD


Stemmen voor een partij die je landelijke voorkeur heeftDit geeft een algemene richting voor Europarlementariërs

aan


Stemmen voor een partij die je landelijke voorkeur heeft• Dit geeft een algemene richting voor

Europarlementariërs aan


Stemmen voor een beleidsvoorstel uit een politiek programmaDit is slechts de input voor onderhandelingenDeze voorstellen worden zeker niet uitgevoerd

Geeft wel wat algemene richting aan het werk van Europarlementariërs


Stemmen voor een beleidsvoorstel uit een politiek programma• Dit is slechts de input voor onderhandelingen• Deze voorstellen worden zeker niet uitgevoerd• Geeft wel wat algemene richting aan het werk van

Europarlementariërs


Niet stemmenDe voorkeur van een meerderheid van de burgers

Zal leiden tot meer discussie over de legitimiteit van de EU


Niet stemmen• De voorkeur van een meerderheid van de burgers• Zal leiden tot meer discussie over de legitimiteit

van de EU


kunnen burgers europees beleid beïnvloeden?

News & Politics