Agnes Vugts

16 december 2011

Kunst- en cultuureducatie in het museum

gezin gezin activiteit museum

FOC

US

1

• drop in drop out

FOC

US

2

• interactie tussen kinderen en volwassenen

FOC

US

3

• samenwerken met andere organisaties en diensten

voo

rwaa

rden

1

• uidaging

• kijk, zoek, speel, verzin, teken, denk na, oordeel, vergelijk,…!

voo

rwaa

rden

2

• veiligheid

• laagdrempelig, opbouw in stapjes, voorbeelden, eigen plek, herkenbaar

voo

rwaa

rden

3

• vrijheid

• verschillende creatieve oplossingen mogelijk, je hoeft niet alles te doen, eventueel iets mee naar huis, vrij rondlopen, keuze, …

1. Zelfstandige programma’s; 2. Kindermuseum of –afdeling; 3. Familie- of kindertentoonstelling; 4. Speciale activiteiten tijdens vakanties of evenementen; 5. Ondersteunend aanbod; 6. Educatieve programma’s voor het basisonderwijs; 7. Paraplu; 8. Gratis entree.

Acht kinderconcepten

Succesfactor 1: Kies een concept en stel een realistisch en meetbaar doel De kaders moeten duidelijk zijn om een doelgroep effectief te kunnen benaderen. Daarvoor moet een aantal vragen worden beantwoord: 1. Wat betekent het voor het beleid als je als museum zegt: ‘voor iedereen’ 2. Wat vind je als museum belangrijk? Wil je het liefst zoveel mogelijk kinderen

over de vloer, of maken aantallen minder uit, en vind je het belangrijker dat iets beklijft bij de jeugdige bezoekers, dat je bijdraagt aan de ontwikkeling en het plezier van kinderen?

3. Hoe zwaar wegen de bedrijfseconomische aspecten? Hoeveel mag een kinderbezoek kosten? Hoeveel moet een kinderbezoek opbrengen?

4. Hoeveel jaar trekt het museum uit om het aanbod werkelijk tot wasdom te laten komen? Of moet er snel resultaat geboekt worden? Misschien moet het museum eerst experimenteren met een nieuw product en het nog even uit de publiciteit houden.

5. Is er voldoende marketing- en communicatiekracht om het aanbod gedegen in de markt te zetten?

6. Wil en kan het museum het alleen? Welke partners zijn nodig en bereid om mee te investeren?

Succesfactor 2: Hanteer museaal-pedagogische uitgangspunten Wanneer een museum aan de slag gaat met een nieuw aanbod voor kinderen, is het belangrijk om een aantal pedagogische uitgangspunten in acht te nemen. Deze luiden: • Neem kinderen serieus. • Kinderen zijn geïnteresseerd in het leven, niet in een door volwassen

geconstrueerde kinderwereld. • Zintuiglijke ervaringen zijn noodzakelijk bij kennisoverdracht aan kinderen

onder de dertien jaar. Louter cognitieve kennisoverdracht volstaat niet. • Activiteiten moeten door kinderen zoveel mogelijk zelfstandig gedaan worden. • Persoonlijke begeleiding en interactie op de tentoonstelling is onmisbaar voor de

overdracht van kennis. • Maak het vreemde vertrouwd door het aan te bieden als iets vanzelfsprekends. • Vertel geen algemeenheden, maar maak de informatie specifiek en persoonlijk. • Kinderen stellen zich soms zonder ouders vrijer en opener op.

Succesfactor 3: Zorg dat kinderen hun energie kwijt kunnen Kinderen willen graag wat doen. De musea die kinderen aantrekkelijk vinden, kenmerken zich door het feit dat kinderen zelf iets kunnen doen, ontdekken, aanraken, vasthouden, maken, of anderszins actief bezig kunnen zijn.

Succesfactor 4: Wees authentiek Een bijzondere aantrekkingskracht op kinderen heeft het werken met echte museumstukken, met echte onderzoekers, archeologen of kunstenaars. Dit kan zowel worden toegepast in de school voor de klas als in het museum tijdens rondleidingen en workshops.

Succesfactor 5: Blijf bij de kern De programma’s en activiteiten voor kinderen moeten logisch passen in het museum, de collectie of de tentoonstelling.

Succesfactor 6: Maak een marketing- en communicatieplan Maatregelen voor kinderen moeten vooral als zelfstandig product in de markt gezet worden; het liefst met een eigen communicatiecampagne, waarbij media worden ingezet die door de doelgroep worden gebruikt (zie ook het kinderconcept paraplu). Een goed marketing- en communicatieplan benoemt en beschrijft het profiel en de omvang van de doelgroepen, maakt onderscheid tussen communicatiedoelgroepen, de gebruikersdoelgroep en de beïnvloeders. Daardoor ontstaat meer systematische aandacht voor de doelgroep, waardoor de activiteiten in samenhang worden bedacht en de middelen en menskracht efficiënter worden ingezet. Marketing beperkt zich niet tot uitsluitend de museale activiteit. Winkel, restaurant, ontvangst, een leuke vormgeving van materialen en het ontwerp van een eigen ruimte voor kinderen kunnen allemaal deel uitmaken van een marketing- en communicatieplan.

Succesfactor 7: Creëer urgentie Programma’s of activiteiten die tijdelijk worden aangeboden creëren urgentie. Daardoor kan in korte tijd, zoals vakantieweken, speciale kinderdagen of een aaneengesloten periode een behoorlijke toeloop van kinderen of schoolgroepen worden gerealiseerd. Urgentie creëren kan ook zorgen voor een spreiding van het bezoek: zet in minder drukke tijden een speciaal programma op voor kinderen.

Succesfactor 8: Doe iets extra’s wat kinderen leuk vinden • Laat kinderen eigen werk exposeren of zelf samenstellen. Kinderen van wie iets wordt

geëxposeerd, zorgen vaak voor nieuw publiek. • Geef kinderen een eigen rol. Laat kinderen bijvoorbeeld teruggaan in de tijd door hen

zelf te laten ervaren hoe het toen was. Kinderen kunnen bijvoorbeeld een kamer inrichten en in de fabriek of boerenbedrijf werken. Ze kunnen onderdeel zijn van een complot of een geheimzinnig genootschap. Als er meer rollen zijn, kan het hen stimuleren om nog eens terug te komen om een andere rol te spelen.

• Zet bekende Nederlanders of regionale bekendheden in. Deze personen kunnen aanwezig zijn bij kinderpersconferenties, meet & greet-sessies, bij bepaalde (openings)evenementen, in promotiefilmpjes en multimediatour of bij tentoonstellingen.

• Geef kinderen iets tastbaars mee als herinnering aan hun bezoek, vooral wanneer de kinderen in schoolverband komen. Kinderen zullen dan sneller thuis vertellen over hun ervaring en iets van het enthousiasme overbrengen. Het kan een aandenken zijn in de vorm van een boekje, een certificaat ‘ik ben een Van Gogh expert’, een ansichtkaart ‘groeten uit…’, een gadget of een uitnodiging voor nog een bezoek.

• Zorg voor een leuk assortiment van niet te dure artikelen in de winkel. Ouders zijn vaak bereid om geld te besteden in de winkel en de horeca, als die er gezellig en aantrekkelijk uitzien en er voldoende keus is.

The Campaign for Drawing

The Campaign for Drawing has one aim: to get everyone drawing!

Why? Drawing helps us to think, invent and communicate – regardless of age and ability.

The Campaign for Drawing drie onderdelen in de UK:

• The Big Draw -teken-evenementen voor het grote publiek

• Power Drawing -activiteiten om het tekenen onder de aandacht te brengen in het onderwijs

• Wetenschappelijk onderzoek

avugts@hklimburg.nl