kur’an kurslarinda ps İkoloj İk k dani dani …2014/04/07 · hanımlardan olu şan bir...

KUR’AN KURSLARINDAKUR’AN KURSLARINDAPSİKOLOJ İK PSİKOLOJ İK DANIŞMA DANIŞMA

veveREHBERL İKREHBERL İK

1

REHBERL İKREHBERL İK

Psikolojik Danışman/İletişimciPsikolojik Danışman/İletişimciRUKİYE KARAKÖSERUKİYE KARAKÖSE

BENÖTESİ BENÖTESİ PSİKOLOJ İ PSİKOLOJ İ VE VE PSİKİYATRİ PSİKİYATRİ ENSTİTÜSÜENSTİTÜSÜ11

“KURSLAR REHAB İLİTASYON MERKEZ İ”

� “Kur’an kursları, ev kadınlı ğı sendromu geçiren kadınlar için, eğitim-öğretimİN yanısıra en iyi rehabilitasyon merkezlerinden biri olma özelliğine sahip.”

2

biri olma özelliğine sahip.”

� Vildan S. Eryiğit, Diyarbakır, 2009

Psikolojik Danışman Rukiye Karaköse

“SEN B İZİM PSİKOLOGUMUZSUN”

Hanımlardan oluşan bir sınıfım vardı. Hep kendilerine vaaz vermemi isterlerdi.

Bu saati iple çektiklerini gözlerinden anlardım.

33

Bu saati iple çektiklerini gözlerinden anlardım.

Teneffüste de etrafımı sarıp “hadi bizim sorunlarımızı konuşalım, bize akıl ver, sen bizim psikologumuzsun , seninle konuşunca rahatlıyoruz” derlerdi.


“SEN B İZİM PSİKOLOGUMUZSUN”

“Huyumuzu değiştirdin, hayatımızı değiştirdin, senden önce şöyleydik, böyleydik…” diyorlardı.

Aslında bu gurur verici bir durum ama ne kadar faydalı olabiliyorum, orası tartışılır.

4

Kaş yapayım derken göz çıkarmaktan korkuyorum. Ama bu mesleği çok seviyorum.

Gülay Taşer, Konya, 2008


“SEN B İZİM ANNEMİZSİN”

Ben psikoloji ve çocuk gelişimi konularına çok meraklı bir öğreticiyim. Öğrendiklerimi zaman zaman öğrencilerimle de paylaşıyorum.

5

O anları çok arzulu bekliyor ve istiyorlar.

Ben 28 yaşındayım. 59 yaşında bir öğrencimin “sen bizim annemizsin” demesini unutamıyorum. Halime Abak, KOCAELİ


REHBERL İĞİN AMACI

Bireyin, kendini gerçekle ştirmesine yardım etmektir

� Bireyin kendini tanıması,

� Gizil güçlerini geliştirmesi,

66

� Gizil güçlerini geliştirmesi,

� Çevresine uyum sağlaması.

� Çevrede kendisine açık olan fırsatları öğrenmesidir.


NE ZAMAN PDR H İZMETİ ALINMALI?

� Kişi “yaşamım nereye gidiyor” diye endişeleniyor ve hayatında bir şeylerin ters gittiğini düşünüyorsa,

� Kimseye anlatamadığı, fakat birileriyle paylaşmak istediği duygu ve düşünceleri varsa,

77

istediği duygu ve düşünceleri varsa,

� Kendini daha iyi tanımak istiyorsa,

� Nasıl ders çalışacağını bilemiyorsa,

� Ödevlerini yapıp, derslerine çalıştığı halde, başarısız olduğunu düşünüyorsa,


NE ZAMAN PDR H İZMETİ ALINMALI?

� Kendine mesleki bir alan seçmek ve hedef belirlemek istiyorsa,

� İletişim kurmayı ve duygularını ifade etmeyi öğrenmek istiyorsa,

88

öğrenmek istiyorsa,� Çoğu zaman morali bozuk ve üzgünse,

“Bugünlerde çok stresli ve kaygılıyım” diyorsa,� Bulunduğu ortama bir türlü uyum

sağlayamadığını düşünüyorsa,

PDR Hizmeti almalıdır.Psikolojik Danışman Rukiye Karaköse

KUR’AN KURSU ÖĞRENCİLERİNİN

PSİKOLOJ İK PROFİLİ

Ergenler

9

Yetişkinler

Yaşlılar

9

1. ERGENLERERGENLİKTE DUYGUSAL GEL İŞİM

Ergendeki duygusal gelişmeler, hormonlara ve bireyin kendini ve çevresini algılama biçimine bağlıdır.

1010

bağlıdır.

Yani duygusal değişikliklerintemelinde organik, sosyolojik ve psikolojikfaktörler etkili olmaktadır.



Çocukluk ile ergenlik arasındaki en önemli fark: Duyguları ifade etme biçimi…

Genellikle kızlar daha erken duygusal olgunluğa ulaşırlar.

Ergen, karamsarlık, huzursuzluk ve iç sıkıntısı gibi duygulardan bunalır.

1111

Ergen, karamsarlık, huzursuzluk ve iç sıkıntısı gibi duygulardan bunalır.

Bu dönemde ergenin en büyük sorunu anlaşılmamaktır.

Büyüklerinin ele ştirmeden, küçümsemeden ve yargılamadan dinlemesi ve kendini anlatmasına fırsat vermesi genci rahatlatacaktır.



Özellikle karşı cinsle ilgili hayal kırıklıklarında, ergen kendisini anlayacak birine ihtiyaç duyar.

Ergen, yetişkinlerden daha fazla izin ve serbestlik hakkı ister. Engellenince gerginleşebilir ve büyükleriyle çatışabilir.

1212

çatışabilir.

Ana-babanın ve öğretmenlerin yüksek beklentisi, aşağılaması, başkalarıyla kıyaslaması, akranlarının yanında kaba davranması, sık eleştirmesi ve ebeveynin gencin yanında kavga etmeleri, genci kaygılandırır.


“KIYASLAMANIN Ö ĞRENCİYE ZARARI”

� Rukiye Hocam, seminerinizde “birini bir ba şkasıyla kıyas ederseniz, ona dü şman edersiniz” demiştiniz. Halbuki biz bunu öğrenciyi teşvik için yapar ve işe yarayacağını düşünürdük.

13

� Bir gün öğrencilerime: “Benimle ilgili görüşlerinizi isim belirtmeden yazın” dedim. Biri şunu yazmış: “Hocam isterseniz bize sözün en ağırını söyleyin. Dövmek isterseniz ona da razıyız ama lütfen “şu kişi sizden daha başarılı” demeyin”.Hızır Ketenci, RİZE, 2010


NE ZAMAN UZMAN YARDIMI ALINMALI?

Aşağıdaki belirtilerden bir ya da birkaçı süreklilikgösteriyorsa uzman yardımı gereklidir.

� Okul / kurs başarısında düşme, okuldan kaçma,� Günlük etkinlikleri sürdürme ve günlük sorunlarla

1414

� Günlük etkinlikleri sürdürme ve günlük sorunlarla başa çıkma becerisinde bozulma,

� Sıklıkla fiziksel yakınmalar, � Cinsel kimlikte oluşan problemler,� Arkadaşlarını sık sık değiştirme ya da onlardan

uzaklaşma, çevreyle ilişkiden kaçınma,


2. YETİŞKİNLER

“Dört çocuklu bir öğrencim kursa geldiğine çok mutlu olduğunu söylüyordu. Zira evde stres içindeymiş. “Evde bunalıyorum, burada stresimi atıyorum. Kurs benim sosyalleşmemi sağlayan tek şey” diyordu. Tuğba Köse, RİZE, 2010

Yetişkinlik çağında da öğrenmeye ve bir anlamda

1515

Yetişkinlik çağında da öğrenmeye ve bir anlamda geli şmeye devam ederiz .

Son zamanlarda “ya şam boyu geli şme psikolojisi” bir alan olarak psikolojiye girmiştir.

Gelişme süreci çocukluktaki kadar belirgin olmasa da devam eder.


YETİŞKİN PSİKOLOJ İSİNİN TEMELLER İ

İnsanlar orta yaşlarda ilerledikçe sorularla baş etmede gençlik dönemine göre daha olgun yollar kullanmakta, daha gerçekçi olmaktadırlar.

Benlik kavramındaki cinsiyet farklılıkları yetişkinliğin ileri yıllarına doğru ilerledikçe azalmaktadır.

1616

Yaşlı erkekler kendilerini eskisinden daha az egemen ve daha fazla i şbirli ğine yatkın görürler;

Yaşlı kadınlar ise kendilerini daha az boyun e ğici ve daha atılgan, otoriter ve yetenekli bulurlar .


b. Zekâ sorunu

Zekâ testi sonuçlarında başarı açısından yaşla birlikte düzenli bir dü şüş görülür, ancak deneyim bu tabloyu tersine çevirmektedir.

Buradaki düşüş yaşa değil, ölümlülüğe bağlıdır ve açık bir biçimde bedensel bozulmanın ya da hasarın sonucudur.

1717

biçimde bedensel bozulmanın ya da hasarın sonucudur.

Bazı boylamsal araştırmalara göre bu keskin düşüş ölümden önceki beş yıl süresince ortaya çıkmaktadır, bazılarına göre de yaşamın son on ayı ile sınırlıdır.


3. YAŞLILAR

Yaşlılıkta Zihinsel Durum (+65)

Postmortem (ölüm sonrası) araştırmalarda beyin ağırlığının % 7–8 oranında azaldığı saptanmıştır. Beyinde gri madde, ileriki yaşlarda da ak madde kaybı söz konusudur.

1818

konusudur.

Ribot kanununa göre yaşlılarda, daha önce edinilen bilgiler sağlam kalır ve yeni öğrenilen bilgiler çabuk unutulur.

Ancak birey yeteneklerini ve imkânlarını doğru tanımladığı ölçüde bu güçlükleri aşabilir ve yaşlılık dönemine uyum sağlayabilir.


Kişilikte de değişiklikler oluşabilir. Kendini yönetme yeteneği azalabilir.

Yeni durumlara uyum sağlama ve yeni düşünceleri kabul etmede güçlük yaşanabilir.

Yaşlılıkta Ki şilikteki De ğişimler

1919

etmede güçlük yaşanabilir.

Eyleme geçme sorumluluğunu üstlenememe, yeniliklerden ürkme ve hatta bazen paranoid tepkiler verme de söz konusudur.

İlgisi çevreden çok kendine ve bedenine yönelir.


Yaşlılıkta birey geçmişini sorgular. Kişi kendisine doyum veren bir hayat yaşamışsa, ideallerine yaklaşabilmişse, yaşlılığı daha kolay kabullenir.

Yaşlılığı kabullenme düzeyi her bireyin dinamiklerine göre değişir. Maddi güvence, sevdiği kişileri kaybetmek,

Yaşlılıkta Ki şilikteki De ğişimler

2020

değişir. Maddi güvence, sevdiği kişileri kaybetmek, ailede kendini fazlalık olarak hissetmek, yaşlı kişileri etkileyebilir.

Huzursuz bir dönem başlayabilir ve yaşlı kişi depresyona girebilir.

Yaşlı bir insanın en büyük sorunu yalnızlık duygusudur.


Kadınlarda Bir Kırılma Noktası: Menopoz

Menopoz bazen hayat değişimi olarak ifade edilir ve kadının doğurganlık döneminin bitişini tanımlar. Kimi kadınlar bundan olumsuz etkilenirler.

Menopoz zamanı kadından kadına büyük bir değişkenlik

2121

Menopoz zamanı kadından kadına büyük bir değişkenlik göstermekle birlikte, sıklıkla 45 – 55 yaşları arasında meydana gelir. Ortalama menopoz yaşı 51’dir.

Menopoz yumurtalıkların östrojen yapımını kesmelerinden itibaren gerçekleşen bir hayat dönemidir. Hayat boyu devam eder.


Ölüm

Sadece yaşlıların değil tüm insanların en büyük korkusu ölümdür.

Ölüm, gelişimin en son aşamasıdır.

Araştırmalar, dinî inançları kuvvetli kişilerinkendilerinin ve yakınlarının ölümünü daha sakinlikle kabul

2222

kendilerinin ve yakınlarının ölümünü daha sakinlikle kabul ettiklerini göstermiştir.

Ölümden sonra bir hayat olduğuna inanan ve yaptığı iyiliklerin karşılığını göreceğini düşünen bir ihtiyar, omzuna yüklenen bu ölüm baskısını kaldırabilir.

Aksi halde yaş ilerledikçe çaresizliğin getirdiği bir çırpınma tepkisiyle kişilik özellikleri aşırılaşır. Sert ve aksi biri olup çıkar.


KUR’AN KURSLARINDA PSİKOLOJ İK DANIŞMANLIK

2323

PSİKOLOJ İK DANIŞMANLIK ve

REHBERL İK


BİREYİ TANIMA TEKN İKLER İ

Rehberlik yapabilmek için karşımızdakinitanımak şarttır.

2424

“Bireyin tüm yetenek, kişilik ve davranışözellikleri hakkında topluca aynı anda tek biraraçla bilgi elde edecek bir teknoloji henüzgeliştirilmiş değildir.Bireyin niteliklerine ilişkin bilgilerin her biri farklıyaklaşım, yöntem ve araçlarla elde edilir”.


PROBLEMLER İ TESPİTTE KULLANILAB İLECEK MATERYALER

A- GözlemB-Mülakat

2525

B-MülakatC- Problem Tarama TestleriD- Problem Tarama ListesiE- Sosyal Uyum Problemi Tanıma Fi şi


Öncelikle motive etmek…Kendini anlatma tekniklerinin en büyükproblemi, kişinin kendisini doğru ve olduğu

2626

problemi, kişinin kendisini doğru ve olduğugibi anlatma yönünde güdülenmiş olupolmadığı sorusudur.


Güven vermek

Birey, korkuyorsa yanlış ama sosyal yönden kabulgörecek bir cevap verebilmektedir.

Bu sorun bir “güven” sorunudur.

2727

Bu sorun bir “güven” sorunudur.

Bilgi toplayan kişilerin, görüşme yaptıkları kişiyeönce güven verecek önlemler alması ve dahasonra bilgileri toplaması gerekir.


“SEN B İZİM HER ŞEYİMİZSİN HOCAM!”

Öğrenciler bizi sadece hoca olarak değil, bütün hayatında rehber olarak görüyor. Mesela doktordan ya da başka bir kaynaktan duydukları bir şeyi bile bize onaylatınca inanıyorlar. Yaşlıca

28

bir şeyi bile bize onaylatınca inanıyorlar. Yaşlıca bir öğrencim, “hocam sen bizim hem hocamızsın, hem psikologumuzsun, hem doktorumuzsun, her şeyimizsin” diyor.

� Emine Okumuş Oğuz, KOCAELİ


ETKİN DİNLEME

� İletişim için istekli olun

� Göz teması kurun

� İlgi gösterin (başla onay,

� Soru sorun

� Duyduklarınızı kendi kelimelerinizle ifade edin

29

� İlgi gösterin (başla onay, mimikler)

� Dikkat dağıtan davranışlardan kaçının (saate bakmak, kalemle oynamak vs.)

� Olayın bütününe dikkat edin (duygular, beden dili, içerik)

� Söz kesmeyin, tahminde bulunmadan dinleyin

� Empatik olun

� Çok ve gereksiz konuşmayın

� Doğal olun


SIK RASTLANAN BAZI SORUNLAR

ve

3030

ve MÜDAHALE YOLLARI


Arkada şlık İlişkilerindeki Problemler

Bir öğretmen, öğrenciyi sosyal ilişkiler içinde tanımalıdır.

Sosyometri ; grup içindeki bireylerin birbirine sosyal mesafelerini ve grubun üyeleri arasındaki etkileşim örüntüsünü saptamaya yarayan bir tekniktir.

Öğrencinin sınıftaki yeri, arkadaşları tarafından algılanış

3131

Öğrencinin sınıftaki yeri, arkadaşları tarafından algılanış biçimi ve benimsenme derecesi onun kursa uyumunun bir göstergesi olarak öğretmeni yakından ilgilendiren hususlardır.

Bazı öğrenciler, bulundukları grup içerisinde huzursuz ya da yalnız olabilirler. Böyle bir durum, öğrencinin kurstan soğumasına neden olabilir. Yer değişikli ği…


Travma Sonrası Gelen/Gönderilen Öğrenciler

"Geçen yıl kursa, annesi yeni vefat etmiş bir kızımız gelmişti. Evin en küçüğüydü. Çok çalışkan, gayretli, ve başarılıydı. Ama her an ağlamaya hazırdı. 'Anne' kelimesini duyar duymaz gözlerinden yaşlar döküyordu. Çok perişandı. Ben onu çok sevdim. Çaktırmadan onunla çok özel ilgilendim.

3232

ilgilendim. Zamanla psikolojisi düzeldi. Gülümsemeye başladı. Çok sevdik birbirimizi. Hafta sonları bile görüşür olduk. Babası eşimin iş yerine geldi. Ona “Eşiniz hoca hanıma çok teşekkür ediyorum. Dua ediyorum. Eğer kızım bu sene eşinizin talebesi olmasaydı, çok perişan olacaktı.

Bütün sevgisini, annesinden sonra hocasına verdi. Bir nebze de olsa acıları azaldı” demiş.

(Havva Gökçe, Tokat)


Özgüven SorunuÖzgüven herkes için gereklidir ancak önünde bazı

engeller olabilir.

a.Utangaçlıkb. Başarısızlık korkusu c. Alaya alınma ve incitilme korkusu:

3333

c. Alaya alınma ve incitilme korkusu:

d. Onaylanmama korkusu

“Çoğu yetişkinde özgüven eksikliği var. ‘Benim kafam çalışmıyor’, ‘Ben öğrenemem’ gibi. Bir de çoğu istekli yetişkin bayanı eşleri kısıtlıyor; ‘Bu yaştan sonra ne işin var?’ diye...” (Fatma Fener, Tokat)


“ HANIMLARIN ÖZGÜVEN İ GELİŞTİ”

� Kursta göreve ilk başladığımda, genç ve yaşlı öğrencilerim benimle konuşmakta zorlanıyorlardı. Çekindiklerini de açıkça söylüyorlardı.

� Doktora, bir devlet dairesine ya da bankaya gittiklerinde de konuşmakta güçlük çekiyorlardı.

34

de konuşmakta güçlük çekiyorlardı. � Kursa geldikten sonra, kendilerini ifade edebildiklerini,

hayat görüşlerinin değiştiğini, dünyaya bakışlarının farklılaştığını söylediler ve “iyi ki kursa gelmişiz” dediler. Açıkçası bu da beni çok mutlu etti.

� Mihriban Atasoy,BOLU


ÖZGÜVEN SORUNUNA NASIL YAKLA ŞMALI?Özgüvensiz öğrencinin durumuna bakılıp sorunun kaynağı tespit edilir.

Ailenin ve yakın çevresinin yanlış tutumları barizse onlarla görüşmek ve rehberlik etmek gerekir.

Öğrencinin bir yeteneğini ön plana çıkararak bu konuda aktif kılmak faydalı olacaktır. Yetenekli olduğu alanı tespit edip bu konuda onu yönlendirmek gereklidir.

3535

faydalı olacaktır. Yetenekli olduğu alanı tespit edip bu konuda onu yönlendirmek gereklidir.

Az da olsa ilerleme kaydettiğinde takdir etmeli, iltifat etmeliyiz.

Arkadaşlarının onu bu konuda etiketlemesine, başarısızlığı ile alay etmelerine ise asla müsaade etmemeliyiz.

Onunla benzer şartlara sahip kişilerin başarı öykülerini anlatarak motive etmeliyiz.


DESTEKLENEN B İR VAKA…

� Sınıfın düzenini bozan, ders dinlemeyen ve kavga çıkaran bir öğrencim vardı. Tek iyi yapabildiği şey ilahi söylemekti ve ciddi psikolojik sıkıntıları vardı.

Müftülüğümüzün tebliğ ve irşad ekibinin camilerdeki

3636

� Müftülüğümüzün tebliğ ve irşad ekibinin camilerdeki vaazlarında görevlendirdik. Bu programlarda ilahi söylüyordu. Kendine değer verildiği ve yeteneği takdir edildiği için bundan çok olumlu etkilendi. Özgüveni geli şti , daha dengeli davranmaya ba şladı . Sınıftaki tavırlarında ve insani ilişkilerinde çok ciddi farklılıklar gözlemledik.

Naciye S. YozgatPsikolojik Danışman Rukiye Karaköse

MOTİVASYONUN GÜCÜ� “Bir öğrencim var. Daha önce kursa gitmiş ancak

hocasının ‘sen başaramıyorsun’, ‘beceremezsin’ gibi eleştirilerinden dolayı bırakmış. İlgilenilmemiş; farklı özellikleri göz önünde bulundurulmadan dışlanmış.

37

� Ben güler yüzlü, samimi davranınca kendine değer verildiğini hissedip kayıt yaptırdı.

� Motive edici sözler söyledim, hediye verdim, teşvik ettim. Rehberlik çalışmalarında bulundum.


MOTİVASYONUN GÜCÜ� Şimdi sınıfın Kur’an-ı Kerim’i güzel okuyanları arasında.

(Bu olay gencin bilinç altında yatan itilmişlik, beceriksizlik fikir ve duygusundan kurtulmasına vesile oldu, özgüveni arttı)

� Bana dedi ki, “Hocam eğer siz bana güler yüz, sevgi ve yakınlık göstermeseniz devam edemezdim. Bana pes

38

yakınlık göstermeseniz devam edemezdim. Bana pes etmeden mücadele vermem gerektiğini öğrettiniz. Sizi asla duada unutmayaca ğım.”

� Bu çok hoşuma gitti. Daha dikkatli olmam gerektiğini anladım. İlgi ve yönlendirmenin, kurumaya yüz tutmuş ağaca su verip yeşertmek gibi, insanlara hayat vermekle eş değer olduğunu anladım.” P. Şeyma Uslu, Yozgat, 2006


ANNEYE BAĞIMLI ÖĞRENCİ� Meryem, küçükken fiziki bir rahatsızlık geçirmiş bir

öğrencimdi. İçe kapanık, sessiz, her konuda ailesine danışan özgüvensiz biriydi. Yakından tanıdığımda fiziksel bir sorunun kalmadığını gördüm. Fakat annesi onu sürekli “hasta” diye damgalayıp aşırı koruduğundan, öğrencimin özgüveni bitmiş durumdaydı.

� Bu durum karşısında annesiyle özel görüştüm. Ona

39

� Bu durum karşısında annesiyle özel görüştüm. Ona M.’in hiçbir rahatsızlığı olmayıp gayet sağlıklı olduğunu söyledim. O’na “hasta” demekten ve aşırı korumacılıktan vazgeçmelerini, çocuğun ancak bu şekilde özgüvenini kazabileceğini söyledim. Annesi telkinlerimi dinledi ve devamında öğrencide gayet güzel gelişmeler gözlemledim.

� Sibel Altınöz, Yozgat


KARŞI CİNSE DAİR SORUNLAR

� Ergenlikte ilgi karşı cinse yoğunlaşır. Sosyal ortama göre, “aşık olma”dan flört etmeye kadar çeşitli eylemler görülür.

� Karasevda, depresyon, gizli buluşmalar, ahlaki

4040

� Karasevda, depresyon, gizli buluşmalar, ahlaki yozlaşmalar görülebilir.

� Bu durumda bize düşen ilk görev, “ula şılabilir” bir eğitimci olmaktır.

� Öğrenci bize açılabildiği ve derdini paylaşabildiği oranda ona yardımcı olabiliriz.


AÇIK ve ULA ŞILAB İLİR OLMAK“Yaz dönemi öğrencilerim 12-18 yaş arası kız öğrencilerdi.

Her fırsatta ergenlikle ilgili sorunlara değindim. Haram ve t. mekruh ayırımını zina üzerinden anlattım.

Zinanın haram olduğunu ve flörtün de zinaya yol açabileceği için tahrimen mekruh olduğunu çok açık ama kontrollü bir şekilde izah ettim.

4141

Sonrasında yüz ifadelerini hiç unutamıyorum. Meğer merak ettikleri ve soramadıkları, anneleriyle bile paylaşamadıkları ne çok şey varmış. Hepsiyle tek tek ilgilendim. Erkeklerle ilişkilerinin sınırları ve bunun sebepleriyle ilgili elimden geldiğince bilinçlendirmeye çalıştım.

Sonra biri ders çıkışında yanıma gelip, “Hocam sizi çok seviyorum. Size abla diyebilir miyim?” dedi. O anki mutluluğum her şeye bedeldi.” Seçil Şahin,Kayseri, 2007


HAMİLEL İK ŞÜPHESİ OLAN ÖĞRENCİ

Yaz kursunda bir öğrencim gelerek derdini anlattı ve bana sığındı. Hamile olduğundan şüpheleniyor ve yardım istiyordu. Bu durumun çok önemli olduğunu ve bunları annesine

42

Bu durumun çok önemli olduğunu ve bunları annesine söyleyeceğimi ifade ettim.Öğrencim “eğer anneme söylerseniz onun yüzüne bakamam, intihar ederim” dedi. O gün aileyle ilgili gizlice bilgi topladım. Öğrendim ki öğrencimin halası da aynı sebepten intihar etmiş. Ben de aynının olmasından korkarak ailesine duyurmadım.


HAMİLEL İK ŞÜPHESİ OLAN ÖĞRENCİ

Büyük risk alarak onu doktora götürdüm, muayenede bakire olduğu ortaya çıktı.

O kadar sevindim ki muayenehanede hüngür hüngür

43

O kadar sevindim ki muayenehanede hüngür hüngür ağladım. Tabii bu, öğrencime büyük bir nasihat oldu.

Sonra öğrencimden gizli olarak annesiyle bu durumu konuştum. Kızına davranışıyla ilgili rehberlik ettim.

B. U. Nevşehir, 2010


“A ŞK İNTİHARINA ENGEL OLDUM”

Yatılı vekil hocalık yaparken bir öğrencim intihar etmek istedi. Tecrübesizdim, ilk aklıma gelen ilaçları kendi dolabıma kilitlemek oldu. Bıçak vs.den uzaklaştırmak için mutfağı kilitledim.

44

Bana derdini yazarak da anlatabileceğini söyledim ve bana yazdı. Aynı akşam öğrencimle konuştum ve onu dinledim. Hüngür hüngür ağladı. Gönül meselesiydi. Onu dinledikten sonra duygusal destek verdim. Tavsiyelerde bulundum, vazgeçti.

Saliha Aktaş, KARABÜK


Eşiyle Sorun Ya şayan Yeti şkin Öğrenciye Nasıl Yakla şılmalı?

Soru: Yetişkin kadınların konuşma, içini dökme ihtiyacı dersi ve kurs ortamını bozuyor. Ne yapabiliriz?

Sorunlarıyla ilgili olarak yardım istediklerinde, onlarla ilgilenerek aile içi ileti şim konusunda rehberlik

4545

ilgilenerek aile içi ileti şim konusunda rehberlikedilmelidir.

Tıbbi veya hukuki yardıma ihtiyaç varsa bu konuda ilgili kurum ve uzmanlara yönlendirme yapılmalıdır.

Kursta düzenlenecek sosyal etkinliklerle de motivasyonları artırılarak burada bir çeşit sosyal terapi ortamının oluşması sağlanmalıdır.


KÜÇÜK GÖREV BÜYÜK MUTLULUKÖğrencilerimizin çoğu ev hanımı. Ev kadını olmaları da çoğunu özgüvensiz ve kendilerini gerçekleştirememiş bireyler haline getirmiş.

Yıllar sonra kursta, öğrenci olmanın heyecanını yaşadılar.Onlara Mevlid Kandilinde program hazırlattım.

46

Birkaç günlük bir hazırlıktan sonra çok güzel bir program sundular.

Sonunda biri şöyle dedi: “Hocam, daha önce hiç böyle bir görev almamıştım. Bu nedenle size şu anki mutluluğumu anlatamam. Hayatımda ilk defa kendimi değerli ve işe yarar hissettim.”


KÜÇÜK GÖREV BÜYÜK MUTLULUK

Bizim sadece küçük bir grup çalışması olarak gördüğümüz bu program onlara neler mi sağladı?

� Kendilerine güvenlerini geliştirdi. “Acaba yapabilir miyim?” korkusu kaybolup gitti. Çekingenlik azaldı.

47

� Herkes yeteneğinin farkına vardı.

� Uyum içinde çalışma öğrenildi. Kaynaşma sağlandı.

� Yani öğrenciler, kendilerini gerçekleştirme yolunda büyük bir adım atmış oldular.

� Reyhan Yüce, Bolu, 2009Psikolojik Danışman Rukiye Karaköse

“EVL İLİĞİMİ KURTARDIN” DİYEN ÖĞRENCİ“Bir öğrencim ısrarla evine davet etti .Kendisi iki çocuk sahibi, yaşça benden küçük. Evine gittiğimde söylediği şuydu: “Bu kursa gelmeden

önce evliliğim kötüye gidiyordu. her şeyi göze almıştım.

4848

önce evliliğim kötüye gidiyordu. her şeyi göze almıştım. Ama sen bana öyle yakınlık gösterdin ki artık bundan vazgeçtim. Sen benim evliliğimi kurtardın.”

Bu hanımın eşi değişmemişti. Sadece artık kendini önemli ve mutlu hissettiği için evliliğine bakışı değişmişti.”

(Ayşe S. Tokat)


ÇOCUĞU OLMAYAN ÖĞRENCİ

Öğrencilerimden birinin 14 yıldır çocuğu olmamış, bu onu psikolojik anlamda çok etkilemişti. Kendini her zaman aciz hissetmişti. Psikolojik yardım da almış ancak devam edememiş. Geldiğinde sınıfım doluydu. “Sizi alamam, seneye gelin” dedim ama böyle bir ortama çok ihtiyacı olduğundan ısrar etti ve aldım.

4949

İki buçuk ay sonra eşi gelerek teşekkür etti. “Artık eşimle kavga etmiyoruz. Kendine güveni geldi, daha çok gülümsüyor, insan içine çıkmayı daha çok istiyor” dedi. Öğrenci de bu ifadeleri destekleyerek “Artık saatlerce televizyon izlemiyorum. Kitap okuyorum, Kur’an ve meal okuyorum. Çocuğumun olmayışını o kadar da dert etmiyorum” dedi.

Ayşe Ergül, Kur’an Kursu Öğreticisi


Evinde İstenmeyen/Dı şlanan Ya şlı Öğrencilere Nasıl Yakla şılmalı?

Doğrusu yaşlı bir öğrencinin bir Kuran hafızı veya âlimi olması zordur.

Zaten kendisinin beklentisi de çoğu zaman bu değil, az da olsa yüzünden Kuran okuyabilmek ve en önemlisi kurs ortamında sosyalleşmektir.

5050

ortamında sosyalleşmektir.

Evindekilerle geçinemeyen ve onlar tarafından dışlanan yaşlı hanımlar adeta rahatlamak için kurslara gelmektedirler.

Burada yaşıtlarıyla bir arada olmakta, sorunlarını paylaşıp dertleşmekte, ev ortamından uzaklaşmaktadır. Dersle meşgul olmak da onu geçici olarak sorunlardan uzaklaştırıp meşgul eder.


Evinde İstenmeyen/Dı şlanan Ya şlı Öğrencilere Nasıl Yakla şılmalı?

Hocasının onunla ilgilenmesi, saygı duyup takdir etmesi ise onun tam da evde eksikliğini çektiği ilgi ihtiyacına karşılık gelir.

Bu tip öğrenciler için kuru bir ders mantığından uzaklaşıp

5151

Bu tip öğrenciler için kuru bir ders mantığından uzaklaşıp kursun sosyal yönü güçlendirilmeli, grup terapisi benzeri paylaşım platformları oluşturulmalıdır. Hayır faaliyetleri…

Böylece yaşlılıktaki işe yaramazlık duygusunun da önüne geçilip, kurs öğrencilerini aktif kılarak hayatla yeninde bağ kurmalarını sağlamak mümkün olacaktır.


KURS HEM PSİKOLOJ İK HEM BEDENSEL OLARAK RAHATLATIYOR

� Yetişkin öğrencilerimin bir çoğu kursa geldikten sonraki sene görüştüğümüzde şöyle der: “Hocam kursa gelirken çok sağlıklıydım, şimdi her tarafım dökülüyor, doktordan çıkamıyorum”.

52

� Bu sözleri her sene mutlaka duyuyorum. Bana göre, kursta sevdikleri bir şeyle meşgul oldukları ve öğrenme zevkini yaşadıkları için psikolojileri rahatlıyor, bu da fizyolojilerini etkiliyor. Başka bir sebep bulamıyorum.

� Emine Okumuş Oğuz, KOCAELİ


“HOCAM, S İZİ GÜLERKEN H İÇ GÖRMEDİM”

� “Göreve başladığımın ikinci yılı, kursun son günlerinde öğrencilere birer boş kağıt verip, düşüncelerini yazmalarını istemiştim.

� Bir öğrencim, en çok ilgimi çeken şu cümleyi yazmıştı:

53

� “- Hocam, sizi hiç gülerken görmedim. Bu son gün bir kez güler misiniz?”

� Bu olayın, meslek hayatıma en önemli katkıyı sağladığını düşünüyorum ve bu yanlış davranışımı hemen o gün terk ettim.”

� Metin ÖZCAN, Manisa, 2006


DOKUNMANIN BÜYÜSÜ“DÜNYALAR BEN İM OLDU”

“Bir Cuma günü, başarı düzeyi düşük, orta yaşlı öğrencilerimden biri dersini okurken yanına gidip elimi omzuna koydum.

Öğrencinin okumasını bir süre o şekilde takip ettim.Ders bitti, teneffüse çıktık. Öğrenci arkadaşlarına: “Bugün çok

mutluyum, dünyalar benim oldu” diyordu.Biz de “Neden bu kadar mutlusun” diye sorduk. Öğrenci bana dönerek

5454

Biz de “Neden bu kadar mutlusun” diye sorduk. Öğrenci bana dönerek şöyle dedi:

“Ben ders okurken siz elinizi omzuma koydunuz ya, işte o an dünyalar benim oldu. Siz bu Cuma günü beni mutlu ettiniz, Allah da sizi mutlu etsin. Allah ne muradınız varsa versin.” dedi.

O zamana kadar her öğrenciyle yeterince ilgilendiğimi düşünüyordum. Bu olaydan sonra kendimi tekrar kontrol etmem gerektiğini anladım. Hocanın öğrenciler üzerindeki etkisini daha iyi kavradım.

Emine Yıldız, Sivas


“HOCAMIN GÜLER YÜZÜ OLMASAYDI…”� Kursa başlamadan önce depresyondaydım. Hayattan kopmuştum.

Kursta ise sanki hayat yeni başlamıştı.

� Hocamı ilk gördüğümde, gözlerine bakar bakmaz hafızlığa karar vermiştim. Çünkü hocam güler yüzlüydü. Onun yakın ve sıcak davranışı beni yeniden hayata bağladı.

Benim bütün hocalara tavsiyem, bir öğrenci geldiği zaman onu

55

� Benim bütün hocalara tavsiyem, bir öğrenci geldiği zaman onu korkutacak şekilde davranmak yerine gülümsesinler.

� Bazı hocalarda dikkatimi çeken ilk şey kaşlarını çatmalarıdır. Bir öğrenci olarak söylüyorum, öğrencilerinize gülümseyin, onlara bakışınız hep umut dolu olsun. Böyle olursa ö ğrencileriniz sizi ve kurs ortamını çok sevecektir. Tıpkı benim kursa tükenmiş halde gelip sonra hafızlığa karar vermem gibi…Konya’dan Emine Öztürk’ün öğrencisi.


PSİKOLOJ İK DANIŞMANLIK FAAL İYETİ

• PDR eğitim ve tecrübeler sayesinde süreç içinde kazanılabilecek bir yetkinliktir.

Süpervizyon almak şarttır. Karşılaştığınız zor vakalarla

5656

• Süpervizyon almak şarttır. Karşılaştığınız zor vakalarla ilgili olarak ulaşabildiğiniz PDR’ciler ve ilinizdeki R.A.M. dan yardım alabilirsiniz. Mail yoluyla bize ulaşabilirsiniz.

• Başucu kitaplarınız olsun. Sürekli bilgilenme, paylaşım ve gelişim, bu işin olmazsa olmazıdır.


KİTAP TAVS İYELERİ

Ansiklopedik E ğitim ve Psikoloji RehberiÖmer Baldık, Timaş Yay.

5757

Ergen Psikolojisi ve İletişimRukiye Karaköse, Yakamoz Yay.


www.rukiyekarakose.com

[email protected]

5858

www.benotesi.com

Tel: 0216 553 84 75


kur’an kurslarinda ps İkoloj İk k dani dani …2014/04/07 · hanımlardan olu şan bir...

Documents