kur’anda emİrler - tefsirim.com€¦ · tefsİrİm.com 2020 yili kur’anda emİrler ve yasaklar...
TRANSCRIPT
![Page 1: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/1.jpg)
TEFSİRİM.COM 2020 YILI
KUR’ANDA
EMİRLER
ve
YASAKLAR
www.tefsirim.com
Mehmed SELMAN
Mart 2020
![Page 2: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/2.jpg)
ÖNSÖZ
Bu mütevazı çalışma tefsirim.com izleyicileri için hazırlanmıştır. Uzun süredir, ‘ef’al-
i mükellefîn’ dediğimiz farzlar, vâcipler, sünnet, müstehap, mekruh, haram’larla ilgili
kısa-öz bir çalışma arayışı içindeydim.
Bir vesile ile Prof. Dr. İsmail KARAGÖZ hocamızın ‘İlâhi Emirler’ ve ‘İlâhi
Yasaklar’ isimli kitaplarının olduğunu öğrendim. Hemen edinip, bir solukta okudum.
Bu çalışmamızdaki alt başlıklar ve büyük oranda âyet mealleri bu iki kitaptan
alınmıştır. Çok kısa olarak alt başlık, ilgili âyet meâli, tamamlayıcı diğer âyetler
belirtilmiş olup, açıklama gerektiren bâzı alt başlıklara çok kısa açıklamalar
yapılmıştır.
Toplam 339 emir ve 308 yasak ele alınmış olup, alt başlıklar hazırlanırken, ilgili âyet
ile birebir örtüşen başlıklar ‘tırnak içine’ alınmıştır. Bu emir ve yasakların bir kısmı
direkt emir / direkt yasak olup, bir kısım emir ve yasaklar çıkarsama yolu ile
belirlenmiştir. Bu alt başlıklar çok büyük oranda yukarıda adı geçen kitaptan
alınmıştır.
Bir mum yakabilmek ve duâ alabilmek umuduyla…
30 Mart 2020
Mehmed SELMAN
![Page 3: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/3.jpg)
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
1.1.ÎMAN İLE İLGİLİ EMİRLER
1.2.İBÂDETLERLE İLGİLİ EMİRLER
1.3.BELİRLİ ZAMANLI İBÂDETLER
1.3.1.NAMAZ İLE İLGİLİ EMİRLER
1.3.2.XEKÂT İLE İLGİLİ EMİRLER
1.3.3.ORUÇ İBÂDETİ İLE İLGİLİ EMİRLER
1.3.4.HAC VE UMRE İLE İLGİLİ EMİRLER
1.3.5.KURBAN İBÂDETİ İLE İLGİLİ EMİRLER
1.4.ALLÂH’A KARŞI GÖREVLERLE İLGİLİ EMİRLER
1.5.PEYGAMBERİMİZE KARŞI GÖREVLERLE İLGİLİ EMİRLER
1.6.KURÂN’A KARŞI GÖREVLERLE İLGİLİ EMİRLER
1.7.ÂHİRETE HAZIRLIKLA İLGİLİ EMİRLER
1.8.İLİM VE ÖĞRENİMLE İLGİLİ EMİRLER
1.9.İSLÂM’I TEBLİĞ İLE İLGİLİ EMİRLER
1.10.AİLE HAYÂTI İLE İLGİLİ EMİRLER
1.10.1.EVLENME İLE İLGİLİ EMİRLER
1.10.2.ÂİLE İÇİ GÖREVLERLE İLGİLİ EMİRLER
1.10.3.ÂİLE İÇİ SORUNLARLA İLGİLİ EMİRLER
1.10.4.BOŞANMA İLE İLGİLİ EMİRLER
1.11.SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA İLE İLGİLİ EMİRLER
1.12.SOSYAL İLİŞKİLER İLE İLGİLİ EMİRLER
1.13.YEMEK, İÇMEKGİYİM VE TENİZLİK İLE İLGİLİ EMİRLER
1.14.ÇALIŞMA, İŞ VE TİCÂRET HAYÂTI İLE İLGİLİ EMİRLER
1.15.TANIKLIK, YARGILAMA, ADÂLET VE CEZÂLAR İLE İLGİLİ EMİRLER
1.16.YÖNETİM VE KAMU İŞLERİ İLE İLGİLİ EMİRLER
1.17.BARIŞ VE SAVAŞ İLE İLGİLİ EMİRLER
İKİNCİ BÖLÜM
![Page 4: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/4.jpg)
2.İLÂHİ YASAKLAR
2.1.ŞİRK, İNKÂR VE NİFAK İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.1.1.ŞİRK İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.1.2.İNKÂR İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.1.3.YALANLAMA İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.1.4.İFTİRA İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.1.5.ALAY / İSTİHZA İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.1.6.KİBİR İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.1.7.YÜZ ÇEVİRME İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.1.8.ÂYETLERE TAVIR ALMA İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.1.9.NİFAK İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.1.10.ŞÜPHE İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.2.İBÂDETLERLE İLGİLİ YASAKLAR
2.3.KAZANÇ, YEME VE İÇME İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.4.ZAN, SÖZ VE KONUŞMA İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.4.1.ZAN İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.4.2.SÖZ VE KONUŞMA İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.5.EYLEMLERLE İLGİLİ YASAKLAR
2.6.ÂİLE HAYÂTI İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.7.SOSYAL İLİŞKİLERLE İLGİLİ YASAKLAR
2.7.1.MÜMİN – KÂFİR HER İNSANA YÖNELİK YASAKLAR
2.7.2.MÜMİNLERE YÖNELİK SOSYAL İLİŞKİLERLE İLGİLİ YASAKLAR
2.7.3.KÂFİRLERE YÖNELİK SOSYAL İLİŞKİLERLE İLGİLİ YASAKLAR
2.7.3.1.İTAAT İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.7.3.2.İTTİBÂ İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.7.3.3.KÂFİRLER İÇİN ÜZÜLME İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.7.3.4.DOST EDİNME İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.7.3.5.KÂFİRLERDEN YÜZ ÇEVİRME İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.7.4.SAVAŞLA İLGİLİ YASAKLAR
![Page 5: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/5.jpg)
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
3.BÜYÜK GÜNAHLAR
3.1.DİNDEN ÇIKARAN BÜYÜK GÜNAHLAR
3.2.KUL HAKKINI İÇEREN BÜYÜK GÜNAHLAR
3.3.DİĞER BÜYÜK GÜNAHLAR
1.İLAHİ EMİRLER (Kur’an’dan 339 emir)
1.1.ÎMAN İLE İLGİLİ EMİRLER (12 Emir)
‘Allâh’a îman edin.’ (Tevbe 9/86) (Bakara 2/186) Allâh’ın varlığına, birliğine, eşi
benzeri ve ortağı olmadığına, kemâl ve selâl sıfatlarıyla vasıflanmış; âcizlik, zulüm,
gaflet, cehâlet ve benzeri sıfatlardan münezzeh ve tek mâbud olduğuna, kaynaklarda
belirtilen esmâ-i hüsnâsı ile birlikte îman etmektir. (İ. KARAGÖZ, 1/47)
‘Peygambere / Allâh’ın Resûlüne îman edin’ (Hadid 57/28) (Fâtır 35/24; Nahl 16/36)
‘Kur’ân’a / Allâh’ın indirdiğine îman edin’ / ’Önceki Kitaplara îman edin.’
(Bakara 2/41) (Bakara 91, 177, 285; Nisâ 4/136; Teğâbün 64/8 )
Meleklere îman edin. (Bakara 2/285)
Âhiret Gününe îman edin: ‘Asıl iyilik Allâh’a, Âhiret gününe, meleklere, Kitap ve
Peygamberlere îman edenlerin… (iyiliğidir).’ (Bakara 2/177) (Nisâ 4/136; Müslim,
Îman, 1,5: Ebû Dâvud, Sünen 15) İsrâfil’in sûra üfleyip Kıyâmet kopunca bütün
![Page 6: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/6.jpg)
varlıkların öleceğine, ikinci sur üflemesiyle insanların kabirlerinden kalkıp
dirileceğine, mahşerde toplanacaklarına, burada hesaba çekileceklerine, müminlerin
cennete, kâfirlerin cehenneme gideceklerine îman etmektir. İ. KARAGÖZ, 1/56)
Mümin olun: ‘Ben, müminlerden olmakla emredildim.’ (Yûnus 10/104)
Müslüman olun: ‘Bana Müslümanlardan olmam emredildi.’ (Yûnus 10/72) (Âl-i
İmran 3/85; Neml 27/91)
‘O’na (Allâh’a) teslim olun’ ‘O’na (Rabbinize) teslim olun.’ (Zümer 39/54) (Hac
22/34) Allâh’ın dînine emir ve yasaklarını, hüküm ve ilkelerini itirazsız kabul edin.
(İ. KARAGÖZ, 1/59)
‘İslâm’a girin’ ‘Ey îman edenler! Hepiniz topluca İslâm’a girin.’ (Bakara 2/208)
Müslüman olduğunuzu söyleyin: ‘(Ey müminler!) Deyin ki, şâhit olun, biz
müslümanlarız.’ (Âl-i İmran 3/64)
‘Allâh’ın indirdiği Kitaba îman ettim deyin’ (Şûra 42/15) (Bakara 2/136)
‘Özünü’/zü Dîne çevir’/in. (Rum 30/30) (Yûnus 10/105)
1.2.İBÂDETLERLE İLGİLİ EMİRLER
‘Allâh’a ibâdet edin.’ (Nisâ 4/36) (Bakar 2/21; Beyyine 98/5; İsrâ 17/23)
1.3.BELİRLİ ZAMANLI İBÂDETLER
1.3.1.NAMAZ İLE İLGİLİ EMİRLER (21 Emir)
‘Namazı dosdoğru kılın.’ (Nisâ 4/103) (Ahzab 33/33; Lokman 31/17; Müzzemmil
73/2)
‘Namazları ve orta namazı / ikindi namazını koruyun.’ (Bakara 2/238)
‘Namazı âilenize emredin ve siz de ona devam edin.’ (Tâhâ 20/132)
‘Allâh’ın zikrine / (Cuma namazına) koşun.’ (Cuma 62/9)
Yolculukta dört rekâtlı farz namazları iki rekât kılın: Yeryüzünde sefere
çıktığınız vakit kâfirlerin size saldırmasından korkarsanız namazı kısaltmanızdan
ötürü size bir günah yoktur.’ (Nisâ 4/101)
Savaşta iken de namaz kılın: ‘(Ey Peygamberim!) İçlerinde bulunup müminlere
namaz kıldırdığınız zaman onlardan bir bölük seninle berâber namaz dursun ve
silahlarını da yanlarına alsınlar.’ (Nisâ 4/102)
![Page 7: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/7.jpg)
Abdest alın: ‘Ey îman edenler! Namaz kılacağınız zaman yüzlerinizi, dirseklere
kadar ellerinizi ve - başınıza meshedip – her iki topuğa kadar ayaklarınızı yıkayın.’
(Mâide 5/6)
Boy abdesti alın: ‘Eğer cünüp iseniz, iyice yıkanarak temizlenin (boy abdesti alın).
(Mâide 5/6)
‘Teyemmüm edin’: ‘Hasta olursanız veya seferde bulunursanız veya biriniz abdest
bozmaktan (def-i hâcetten) gelir veya kadınlara dokunur (cinsel ilişkide bulunur) da
su bulamazsanız, o zaman temiz bir toprağa teyemmüm edin. Onunla (temiz
toprakla) yüzlerinizi ve ellerinizi meshedin (teyemmüm edin). (Mâide 5/6) (Nisâ
4/43)
Tahâret: ‘Elbiseni/zi temizle’/yin.‘ (Müddessir 74/4)
İstikbâl-i kıble / Kıbleye Yönelin: ‘(Ey Peygamberim, Namazda) Yüzünü Mescid-i
Haram yönüne çevir.’ (Bakara 2/144, 149, 150)
Vakit: ‘Namazı’ / vaktinde kıl’/ın.’ ‘Gündüzün iki tarafında ve gecenin gündüze
yakın vakitlerinde namaz kıl.’ (Hûd 11/114) (İsrâ 17/78)
Niyet / Namazı Allah için kılın: ‘Beni anmak için namaz kıl.’ (Tâhâ 20/14)
Tekbir / Namaza Allâhü Ekber diyerek başlayın: ‘Rabbini yücelt.’ (Müddessir
74/3). ‘O’nu (Allâh’ı) tekbir ile yücelt.’ (İsrâ 17/111)
Kıyam / Namazı ayakta kılın: ‘Gönülden bağlılık ve saygı ile Allâh’ın huzuruna
divan durun.’ (Bakara 2/238)
Kıraat / ‘(Namazda) Kur’an/dan kolayınıza geleni okuyun’ (Müzzemmil 73/20) (İsrâ
17/110)
‘Rukû edin’ (Hac 22/77) (Bakara 2/43; Âl-i İmran 3/43; Mürselât 77/48)
‘Secde edin.’ (Hac 22/77) (Necm 53/62; Fussilet 41/37)
‘Yüce Rabbinin adın (Allâh’ı) tesbih et’/in: (A’lâ 87/1) (Vâkıa 56/74, 96; Hâkka
69/52; Ahzâb 33/42) Allâh’ı her türlü noksan sıfatlardan tenzih ediniz, hem namaz
kılınız hem de namaz içindeki tesbîhâta devam ediniz, sünhânellah deyiniz. (İ.
KARAGÖZ, 1/97)
Gece namazı kılın: ‘Ey örtünüp bürünen Peygamberim! Kalk, birazı hâriç olmak
üzere geceyi; yarısını ibâdetle geçir….’ (Müzzemmil 73/1-4) Teheccüd olarak
bilinen bu namaz, peygamberimize farz (İsrâ 17/79) olup, diğer Müslümanlara
mühim bir sünnet olarak kabul edilmiştir. (Ö. ÇELİK, 5/271)
‘Âilen/iz/e/ namazı emret’/in / ‘(Namaza) sabırla devam et’/in. (Tâhâ 20/132)
1.3.2.ZEKÂTLA İLGİLİ EMİRLER (8 Emir)
![Page 8: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/8.jpg)
‘Zekâtı verin.’ (Bakara 2/43)
Zekât verin / Altın, gümüş ve nakit paraların zekâtını verin: ‘(Ey Peygamberim!)
Altın ve gümüşü biriktirip gizleyerek onları Allah yolunda harcamayanları
(zekâtlarını vermeyenleri) elem dolu bir azapla müjdele.’ (Tevbe 9/34) (Tevbe 9/32)
Zekât verin / Ticâret malları ve sanâyi ürünlerinin zekâtını verin: ‘Ey îman
edenler! Kazandıklarınızın iyilerinden Allah yolunda harcayın (zekâtı verin). (Bakara
2/267). (Bakara 2/254)
Zekât verin / Toprak ürünlerinin zekâtını verin: ‘(Ey îman edenler!) Yerden sizin
için çıkardıklarımızın (iyilerinden Allah yolunda harcayın). (Bakara 2/267) (En’am
6/141)
Zekât verin / Koyun, keçi, sığır ve devenin zekâtını verin. (Tirmizi, Zekât, 4; İbn
Mâce, Zekât, 9)
Zekât verin / Zekâtı fakir, borçlu, Allah yolunda cihat edenlere ve yolda
kalmışlara verin: ‘Sadakalar (zekâtlar) Allah’tan bir farz olarak ancak fakirler,
düşkünler, zekât toplayan memurlar, kalpleri İslâm’a ısındırılacak olanlar,
(özgürlüğüne kavuşturulacak) köleler, borçlular, Allah yolunda (cihat edenler) ve
yolda kalmış yolcular içindir….’ (Tevbe 9/60)
Zekât verin / ‘Müminlerin mallarından sadaka / zekât alın’ ‘(Ey Peygamberim!)
Onların mallarından, onları kendisiyle arındıracağın ve temizleyeceğin bir sadaka
(zekât) al.’ (Tevbe 9/103)
1.3.3.ORUÇ İBÂDETİ İLE İLGİLİ EMİRLER (5 Emir)
‘Ramazan – ayına ulaşan – oruç/u tut/s/un’ ‘İçinizden (Ramazan) ayına ulaşan kimse
bu ayı oruçla geçirsin.’ (Bakara 2/185)
Orucun kazâsı / Hasta ve yolcular Ramazanda tutamadığı oruçları daha sonra
kazâ etsinler: ‘Kim hasta veya yolcu olursa tutamadığı günler sayısınca başka
günlerde tutsun.’ (Bakara 2/185)
Oruç Fidyesi: ‘Oruca gücü yetmeyenler bir yoksul doyumu fidye verir /versin’
(Bakara 2/184). Oruç tutamayacak kadar yaşlı olanlar, şeker (vb. saatli / sürekli ilaç
almak zorunda olanlar. M. SELMAN) ve kanser gibi tedâvisi zor hastalığa müptelâ
olanlar, zihinsel engelliler, Ramazan boyunca baygın ve aklı başında olmayanlar oruç
tutmakla yükümlü değildir. Bu durumda olanlar, her bir oruç için iki öğün bir fakiri
doyuracak kadar fidye verirler. (İ. KARAGÖZ, 1/113)
Oruç geceleri: ‘Şafağın aydınlığı gecenin karanlığından ayırt edilinceye kadar
yiyin ve için.’ (Bakara 2/187)
Oruç tutun: ‘(İmsaktan) sonra akşama kadar orucu tamamlayın’ (Bakara 2/187)
![Page 9: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/9.jpg)
1.3.4.HAC ve UMRE İLE İLGİLİ EMİRLER (16 Emir)
‘Haccı ve Umreyi Allah için / yapın / tamamlayın’ (Bakara 2/196)
Hac: ‘İnsanlara Hac ibâdetini duyurun; gerek yaya gerek – yorgun argın - develer
üzerinde – uzak yollardan - hacca gelsinler.’ (Hacc 22/27)
Hac: Yolculuğuna gücü yetenler Hac görevini îfa etsinler: ‘Yolculuğa gücü
yetenlerin haccetmesi, Allâh’ın insanlar üzerinde bir hakkıdır.’ (Âl-i İmran 3/197)
Haccı belirli aylarda yapın: ‘Hac (ayları) bilinen aylardır.’ (Bakara 2/196)
Hac / Tavaf: ‘(Hac yapanlar) Beyt-i Atîk’i (Kâbe’yi) tavaf etsinler’ (Hac 22/29)
Safâ ve Merve tepeleri arasında sa’y yapın: ‘Şüphesiz Safâ ve Merve Allâh’ın
(dîninin) nişanelerindendir. Onun için her kim hac ve umre niyeti ile Kâbe’yi ziyâret
eder ve onları tavaf ederse bunda bir günah yoktur.’ (Bakara 2/158)
Arafat’ta vakfe yapın: ‘Sonra insanların akın ettiği yerden (Arafat’tan) siz de akın
edin.’ (Bakara 2/199)
Meş’ar-i Haram’da Allâh’ı anın: ‘Arafat’tan ayrılıp (Müzdelife’ye) akın edince
Meş’ar-i Haram’da Allâh’ı anın. O’nu, size gösterdiği gibi zikredin.’ (Bakara 2/198)
Telbiye, tekbir, tehlil, senâ ve duâlarla Allâh’ı anın, Müzdelife’de vakfe yapın. (S.
HAVVÂ, 1/519)
‘Sayılı günlerde Allâh’ı anın (telbiye ve tekbir getirin).’ (Bakara 2/203) Teşrik
günlerinde yüksek sesle tekbir getirin. (ELMALILI, 2/62) Bayram günlerinde
namazlardan sonra (Arefe günü sabah namazında başlayıp kurban bayramı 4. Gün
ikindi namazı sonrasına kadar) tekbir getiriniz, Mina’da cemrelere taş atarken tekbir
getiriniz. (İ. KARAGÖZ, 1/125)
Kurban gönderin / ‘(Hac veya Umre yapmaktan) engellenirseniz (Harem bölgesine)
– kolay gelen - kurban gönderin: ‘Eğer (düşman, hastalık ve benzer sebeplerle hac
veya umre yapmaktan) engellenmiş olursanız, artın size kolay gelen kurbanı gönderin.
Bu kurban, yerine varıncaya kadar başlarınızı tıraş etmeyin.’ (Bakara 2/196)
Fidye verin: İhramlı iken tıraş olmak zorunda kalırsanız fidye verin: ‘İçinizden
her kim hastalanır veya başından rahatsız olur (da tıraş olmak zorunda kalır)sa fidye
olarak ya oruç tutması, ya sadaka vermesi ya da kurban kesmesi gerekir.’ (Bakara
2/196)
Kurban kessin / Kıran ve temettü yapan kimse kurban kessin: ‘Güvende
olduğunuz zaman hacca kadar umre yapmak isteyen kimse, kolayına gelen bir kurbanı
keser. Kurban bulamayan kimse üçü hacda, yedisi de (memleketine) döndüğünüz
zaman (olmak üzere) tam on gün oruç tutar. Bu (durum), âilesi Mescid-i Haram
civârında olmayanlar içindir. (Bakara 2/196) (Hac 22/28)
![Page 10: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/10.jpg)
Tıraş olun / İhramdan çıkmak için saçlarınızı tıraş edin veya kısaltın: ‘Andolsun
Allah,
Peygamberinin rüyâsını doğru çıkardı. Allah dilerse, siz güven içinde başlarınızı
kazıtmış veya saçlarınızı kısaltmış olarak, korkmadan Mescid-i Haram’a gireceksiniz.’
(Feth 48/27)
‘Haccı ce Umreyi - Allah için - tamamlayın’/ yerine getirin.’ (Bakara 2/196)
‘(Hac Dönüşü) evlere kapılarından girin’ (Bakara 2/189) Câhiliye döneminde
Araplar hac dönüşü evlerine kapıdan girmek yerine arka tarafından girerlerdi. Bu,
anlamsız bir şekilcilikti. (KUR’AN YOLU, 1/291)
‘(Hac için) azık hazırlayın’ ‘kuşkusuz azığın en hayırlısı takvâdır.’ (Bakara 2/197)
1.3.5.KURBAN İBÂDETİ İLE İLGİLİ EMİRLER (2 Emir)
‘Rabbin/iz için namaz kıl/ın ve kurban kes’/in. (Kevser 108/2) Kurban kesmek Hz.
Peygamber’e farz, ümmete vaciptir. (Hanefi mezhebine göre, ELMALILI, H. T.
FEYİZLİ, 1/602)
‘Kurban etlerinden siz de yiyin, yoksullara da yedirin’ (Hac 22/28)
1.4.ALLÂH’A KARŞI GÖREVLERLE İLGİLİ EMİRLER (42 Emir)
‘Allah’tan başka İlâh olmadığını bilin.’ (Muhammed 47/19)
‘Allâh’ın tek olduğunu söyle’/yin. ‘De ki: O, Allah’tır; tektir. Allah sameddir. O
doğurmamış ve doğmamıştır. Ve O’nun hiçbir dengi yoktur.’ (İhlâs 112/1-4)
‘Allâh’ı – çokça – zikredin’ (Ahzab 33/41) (Âl-i İmran 3/41) Her zaman ve her yerde
Allâh’ı anın, namaz kılın, tesbîh, tahmid, tekbir, tehlil, duâ, istiğfar edin, Kur’an
okuyun, ilim meclislerinde bulunun, peygamberimize salât-ü selâm getirin. (S.
HAVVÂ, 11/435)
‘Allâh’ı –tekbir ile – yücelt’/in. (İsrâ 17/111) (Müddessir 74/3)
‘Yüce Rabbinin adını (Allâh’ı) tesbîh et’/in: (A’lâ 87/1) (Vâkıa 56/74, 96; Ahzab
33/42)
‘Elhamdü lillâh de’/yin. (İsrâ 17/111; Ankebut 29/63; Neml 27/93)
‘Rahman’a (Allâh’a) secde edin’. (Furkan 25/60) (Alak 96/19; İnsan 76/26; Necm
53/62)
‘Allah’tan bağışla/n/ma dileyin.’ (Müzzemmil 73/20) (Bakara 2/199; Âl-i İmran
3/133; Hud 11/90)
‘Allâh’a tevbe edin’ ‘tâ ki kurtuluşa eresiniz.’ (Nur 24/31) (Tahrim 66/8)
![Page 11: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/11.jpg)
‘Rabbinize dönün.’ (Zümer 39/54) O’na dönün, tevbe edin. (S. HAVVÂ, 12/425)
‘Rabbiniz (Allâh’)dan korkun’ / takvâlı olun.’ (Nisâ 4/1) (Bakara 2/278; 2/41)
Allâh’ın terbiye ve korumasına giriniz, emrine muhalefetten sakınınız, cezâsında
korununuz. (ELMALILI, 2/497)
Allâh’ın nimetlerine ‘şükredin’: ‘Bana şükredin.’ (Bakara 2/152) (Nahl 16/114)
‘Allâh’ın nimetlerini zikredin’ ‘ki, kurtuluşa eresiniz.’ (A’raf 7/69) (Âl-i İmran
3/103; Fâtır 35/3)
‘Allâh’a verdiğiniz sözü tutun.’ (En’am 6/152) (Nahl 16/91; Bakara 2/40) Allâh’ın
size teklif ettiği emirleri, yasakları, Allâh’ın adına başkalarına verdiğiniz ahitleri,
nezirleri, yeminleri, akitleri, geçerli her türlü taahhütleri yerine getiriniz. Ahdi bozmak
haramdır. (ELMALILI, 3/547)
‘Allâh’a tevekkül et’/in.’ (Nisâ 4/81) (Furkan 25/58; Şuarâ 26/217)
Allâh’ı vekil edin/in: ‘Allah, doğunun ve batının Rabbidir, O’ndan başka hiçbir ilâh
yoktur, öyle ise O’nu vekil edin.’ (Müzzemmil 73/9) (Nisâ 4/81; Ahzab 33/3)
Allah’tan korkun: (Ey kullarım!) Onlardan (şeytanlardan) korkmayın, eğer müminler
iseniz benden korkun.’ (Âl-i İmran 3/175) (Mâide 5/44; Bakara 2/40)
‘Allâh’a sığın’/ın. (A’raf 7/200) (Mümin 40/56)
‘Rabbiniz (Allâh’)a duâ edin’ ‘Rabbinize yalvararak ve gizlice duâ edin.’ (A’raf
7/55) (En’am 6/63; A’raf 7/56; Nisâ 4/32)
‘Rabbin/iz/e yönel’/in / rağbet ed/in: (İnşirah 94/8) Her ne umarsan Allah’tan um,
onun dışındaki sebep, illet ve gâyelerde duraklayıp kalma, başka maksada bağlanma,
bütün çalışmalarında O’na yönel, durmadan O’na doğru yürü. (ELMALILI, 9/302)
‘Allah’tan yardım isteyin’ ‘Sabır ve namaz ile (Allah’tan) yardım isteyin.’ (Bakara
2/45) (Bakara 2/153)
‘Allâh’a sarılın.’ (Hac 22/78) Allâh’ın dînine sarılın. (İ. KARAGÖZ, 1/214)
‘Allâh’ın çağrısına uyun.’ (Enfal 8/24) (Şûra 42/47)
‘Allâh’a itaat edin.’ (Nisâ 4/59) (Mâide 5/92; Nur 24/54; Teğâbün 64/12)
‘Allâh’a koşun.’ (Zâriyat 51/50) İnkâr, şirk ve küfrü bırakın, Allâh’a îman edin.
İsyânı bırakın, Allâh’a ve Peygamberine itaat edin. (İ. KARAGÖZ, 1/220) O’nun
koruması altına girin. (ELMALILI, 7/266)
‘(Allâh’ın sözünü) dinleyin.’ (Teğâbün 64/16) Allâh’ın emirlerini, nehiylerini, vaaz ve
nasihatı dinleyin. (ELMALILI, 8/97)
![Page 12: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/12.jpg)
‘(Allâh’a) yaklaş‘ (Alâk 96/19) Secde ile, namaz ile ve yakınlığa sebep olan diğer
ibâdet ve kulluk ile kulluk ederek Rabbine yaklaş. (ELMALILI, 9/333)
‘Allâh’a yönelin’ / ve ihlâslı olun. (Müzzemmil 73/8)
‘O (Allâh’)a yaklaşmaya vesîle arayın.’ (Mâide 5/35) Araya aracılar koymaksızın
ibâdet, Allâh’ı çok anmak ve sâlih amellerle yaklaştırıcı ve rızâsını kazandırıcı sebep
ve yollar arayın. (H. T. FEYİZLİ, 1/112)
‘Rabbin (Allâh’)ın hüküm/ler/ine sabred/in.’ (Tur 52/48) İslâm düşmanlarının
eziyetlerine katlan, onlara aldırış etme, Allah seni insanlara karşı korur. (İbn Kesir’den
S. HAVVÂ, 14/189, 190)
Allâh’ın dînini tebliğ etmede sabredin: (Ey peygamberim!) Allah hükmünü
verinceye kadar sabret.’ (Yûnus 10/109) (Nahl 16/127) Din uğrunda karşı karşıya
kaldığın sıkıntılar ve müşriklerin eziyetlerine sabret. (İ. KARAGÖZ, 1/232)
‘(İlâhi imtihana) sabredenleri müjdele’/yin. (Bakara 2/155)
‘Allâh’tan O’nun lütfunu isteyin.’ (Nisâ 4/32) Keşke filânın malı ve âilesi halkı
benim de olsun, demeyin. (İbn-i Abbas’tan S. HAVVÂ, 3/109) Başka insanların elinde
olana göz dikmeyiniz, haset etmeyiniz, çalışıp Allah’tan isteyiniz. (İ. KARAGÖZ,
1/235)
‘Allâh’ın sizin için yazdığı (takdir ettiği) şeyi arayın.’ (Bakara 2/187) Meşru yoldan
sebebe yapışıp, çocuk edinin. (İ. KARAGÖZ, 1/237)
Allâh’ın sınırlarını koruyun. (miras, evlenme, boşanma, helâl, haram, ibâdetler vb.
her konuda) ‘(Kurtuluşa eren müminler) .. Allâh’ın sınırlarını koruyanlar(dır). (Tevbe
9/112)
Hicret: Gerektiğinde Allah yolunda hicret edin: ‘Allah yolunda hicret eden kimse,
yeryüzünde gidecek birçok uygun yer ve imkân bulacaktır. Kim Allah ve Resûlü
uğrunda hicret ederek yurdundan çıkar da sonra ölüm onu yakalarsa, artık onun
mükâfâtını vermek Allâh’a âittir.’ (Nisâ 4/100)
Özünüzü muhsin olarak Allâh’a teslim edin: ‘Kim Muhsin olarak özünü Allâh’a
teslim ederse, şüphesiz en sağlam kulpa yapışmış olur.’ (Lokman 31/22) Muhsin
olarak ifâdesi, sâlih amellerinizi Allâh’ı görüyormuşçasına ihlâsla yapın, anlamına
gelmektedir. (İ. KARAGÖZ, 1/246)
‘Yeminlerinizi koruyun.’ (Mâide 5/89)
Adaklarınızı yerine getirin: ‘(Müminler) adaklarını yerine getirsinler.’ (Hac 22/29)
Allâh’a icâbet edin: (Kullarım) doğru yolu bulmaları için benim dâvetime uysunlar.’
(Bakara 2/186) (Şûra 42/47)
![Page 13: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/13.jpg)
‘O (Allâh’)ın isimleri hakkında gerçeği çarpıtanları bırakın’ ‘En güzel isimler
Allâh’ındır. O’na bu güzel isimlerle duâ edin ve O’nun isimleri hakkında gerçeği
çarpıtanları bırakın.’ (A’raf 7/180)
‘Allâh’ın yardımcıları olun.’ (Saf 61/14) (Muhammed 47/7) Bütün müminlerin,
halleriyle, sözleriyle, fiilleriyle, canlarıyla ve mallarıyla Allâh’ın dîninin yardımcıları
olmaları emredilmektedir. (S. HAVVÂ, 15/68)
1.5.PEYGAMBERİMİZE KARŞI GÖREVLERLE İLGİLİ EMİRLER (8 Emir)
‘Allâh’ın Resûlüne (Peygambere) îman edin’ (Hadid 57/28)
‘O’na (Peygambere) salât ve selâm getirin.’ (Ahzab 33/56)
Peygamberin dâvetine icâbet edin: ‘Ey îman edenler! Size hayat verecek şeylere
Peygamber sizi çağırdığı zaman, Allâh’ın ve peygamberinin çağrısına isteyerek icâbet
esin.’ (Enfal 8/24)
‘Allâh’a itaat edin ve Peygambere itaat edin’ (Nisâ 4/59) (Mâide 5/92; Nur 24/54;
Teğâbün 64/12; Âl-i İmran 3/32, 132; Muhammed 47/33)
‘O’na (Peygambere) uyun’ ‘ki, doğru yolu bulasınız.’ (A’raf 7/158)
‘(Peygamberi) dinleyin’ ‘Kendi yararınız için gücünüz yettiği kadar Allâh’a karşı
gelmekten sakının, dinleyin, itaat edin ve (Allah yolunda) harcayın.’ (Teğâbün 64/16)
Allâh’ın ve peygamberin öğütlerini, söylediklerini, emrettiklerini dinleyin ve yerine
getirin. (İ. KARAGÖZ, 1/271)
Peygambere saygılı olun ve O’nu destekleyin: ‘(Ey peygamberim!) Allâh’a ve
peygamberine îman edesiniz, ona yardım edesiniz, ona saygı gösteresiniz ve sabah
akşam Allâh’ı tesbih edesiniz diye seni şâhit, müjdeci ve uyarıcı olarak gönderdik.’
(Feth 48/8-9)
‘Peygamberin emrine muhâlefet edenler belânın gelmesinden veya azâba
uğramaktan sakınsınlar.’ (Nur 24/63)
1.6.KUR’ÂN’A KARŞI GÖREVLERLE İLGİLİ EMİRLER (13 Emir)
‘Allâh’ın indirdiği (Kur’ân’a) îman edin’ (Bakara 2/91) (Teğâbün 64/8)
‘Kur’ân’dan –size kolay geleni– okuyun’ (Müzzemmil 73/20) ‘Ben Müslümanlardan
olmak ve Kur’ân okumak ile emredildim.’ (Neml 27/91-92) (Ankebut 29/45, Kehf
18/27; Müzzemmil 73/4, 20)
Kur’ân’ı eûzü çekerek okuyun: ‘Kur’ân’ı okuduğun zaman kovulmuş şeytandan
Allâh’a sığın.’ (Nahl 16/98) Bir kısım müçtehitlere göre eûzü çekmek farz, çoğunluğa
göre bağlayıcı değildir, tavsiye niteliğindedir, farz değil, menduptur. (KUR’AN
YOLU, 1/56)
![Page 14: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/14.jpg)
Kur’ân’ı besmele ile okuyun: ‘Yaratan Rabbinin adıyla oku.’ (Alâk 96/1)
‘Kur’ân’ı okunduğunda onu dinleyin’ ’ve susun tâ ki size merhamet edilsin.’ (A’raf
7/204)
Kur’ân’ı anlayın: ‘Kitaptan sana vahyolunanı oku / anla.’ (Ankebut 29/45) (İsrâ
17/41; Yûsuf 12/2; Nisâ 4/82)
Kur’ân’ı öğretin / anlatın: ’Kitaptan sana vahyolunanı oku / anla / anlat.’
(Ankebut 29/45) (En’âm 6/151; Mâide 5/27)
Kur’ân’a sarılın: ’Sana vahyedilene sımsıkı sarıl.’ (Zuhruf 43/43) Kur’ân’ın emir
ve yasaklarına uyun, hüküm ve ilkelerini uygulayın, Kur’ân ile amel edin. (İ.
KARAGÖZ, 1/285)
‘Rabbinden sana vahyedilen (Kur’ân)a uy/ tâbi ol.’ (Ahzab 33/2) (Yûnus 10/109;
A’raf 7/3, 203; Bakara 2/170; Lokman 31/21)
‘Şeriata uy’/un: ‘(Ey peygamberim!) Sonra bu dini işinden seni de bir şeriatla
görevlendirdik. (M. KISA, 1/523) Sen o şeriata uy.’ (Câsiye 45/18) Kur’ân’ın bütün
prensiplerine uy/unuz. İslâm’ın belli bir bölümüne değil, tamâmına uyunuz / tâbi
olunuz. (İ. KARAGÖZ, 1/289)
‘(Sırât-ı müstakime) uyun’: ‘İşte benim dosdoğru yolum bu. Bu yola uyun.’ (En’âm
6/153) İslâm’ın hükümlerine, emir ve yasaklarına uyunuz. (İ. KARAGÖZ, 1/290)
‘Allâh’a yönelenlerin yoluna uy’/un. ‘Bana yönelenlerin yoluna uy.’ (Lokman
31/15) Hz. Peygamber ve sahâbe-i kirâmın yoluna uyunuz. (İ. KARAGÖZ, 1/291)
İbrâhim’in dînine uyun: ‘(Ey Peygamberim!) Sonra sana Hakka yönelen İbrâhim’in
dînine uy, diye vahyettik.’ (Nahl 16/123) (En’âm 6/171)
‘Âyetlerimize / (Kur’ân’a) dil uzatanlardan yüzçevir’/in: ‘Âyetlerimiz hakkında
dedikoduya dalanları gördüğün vakit başka bir söze dalıncaya kadar onlardan yüz
çevir, uzaklaş. Şâyet şeytan sana unutturursa, hatırladıktan sonra (kalk), o zâlimler
grubu ile berâber oturma.’ (En’âm 6/68) Kur’ân’ın her hangibir âyetini eleştiren, alay
eden, kabul etmeyenlere müdâhale edip engel olunuz, bu mümkün değilse, protesto
edip meclisi terk ediniz. (İ. KARAGÖZ, 1/294)
1.7.ÂHİRETE HAZIRLIKLA İLGİLİ EMİRLER (19 Emir)
Âhiret gününün sıkıntısından sakının: ‘Öyle bir günden sakının ki, o gün hiç kimse
bir başkası adına bir şey ödeyemez. Hiçbir kimseden herhangi bir şefaat kabul
olunmaz, fidye alınmaz ve onlara yardım da edilmez.’ (Bakara 2/48) (Bakara 2/123,
Mümin 40/51)
‘Cehennem ateşinden sakının.’ (Bakara 2/24) (Âl-i İmran 3/131)
![Page 15: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/15.jpg)
‘Kendinizi ateşten koruyun’ ‘Âilenizi ateşten koruyun’ : ‘Ey müminler!) Kendinizi
ve âilenizi yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun.’ (Tahrim 66/6)
Korkun: ‘Ana babanın çocuğuna hiçbir yarar sağlayamayacağı (günden korkun);
çocuğun da ana babasına hiçbir yarar sağlayamayacağı günden korkun.’
(Lokman 31/33)
‘Allâh’ın mağfiretine (koşun)’ ’(Allâh’ın) cennetine koşun’. ‘Rabbinizden bir
mağfirete ve eni, gökyüzü ile yeryüzünün eni gibi olan bir cennete koşuşun ki o
cennet, Allâh’a ve Resûlüne îman edenler için hazırlanmıştır. (Hadid 57/21)
‘Herkes - Yarın için önceden ne gönderdiğine bak/s/ın’. (Haşr 59/18)
‘Sâlih ameller işleyin/iz.’ (Müminun 23/51) Allâh’a ve Resûlüne itaat ediniz, İslâm’a
uygun amel ediniz, akl-ı selimin kabul edeceği doğru işler yapınız, ibâdetler ediniz;
câmi, okul, çeşme, hastâne vb, sadaka-i câriyeler yapınız. Ağaç dikiniz, yeşil alan
ihdas ediniz, çevreyi temiz tutunuz. Her türlü iyi, güzel, faydalı işler yapınız. (İ.
KARAGÖZ, 1/312)
‘(Amelinizi / işinizi) en güzel biçimde yapın’ / ‘İbâdet, sâlih ameller, iş ve
görevleri en güzel biçimde yapın.’ (Bakara 2/195) (Nahl 16/90)
Âdil olun: ‘Şüphesiz Allah, adâleti ve ihsânı emreder.’ (Nahl 16/90)
‘Hayır işlerinde yarışın.’ (Bakara 2/148; Mâide 5/48)
‘Hayır(lar) işleyin’ (Hac 22/77) Allâh’a kulluk edin / ibâdet edin, sevap getiren işler
yapın, insanlara yararlı olun, akrabâyı gözetin, güzel ahlâklı olun, mahlûkâta şefkat
gösterin, gücünüzün yettiği kadar iyilik yapın. (ELMALILI, 5/504)
‘Allâh’ın size verdiği şeylerden - âhiret yurdunu ara’/yın. / hazırlık yapın.’ (Kasas
28/77)
‘Günahlardan uzak dur/un / terk et/in.’ (Müddessir 74/5)
‘(Âhiret için) azık hazırlayın’ ‘kuşkusuz azığın en hayırlısı takvâdır.’ (Bakara 2/197)
Büyük günahlardan sakının: ‘Eğer size yasaklananların (günahların) büyüklerinden
kaçınırsanız, sizin küçük günahlarınızı örteriz ve sizi güzel bir yere (cennete) koyarız.’
(Nisâ 4/31)
Sakının: İçki, kumar, dikili taşlar ve fal oklarından sakının: Ey îman edenler! İçki,
kumar, dikili taşlar ve fal okları ancak şeytan işi birer pisliktir. Onlardan kaçının ki,
kurtuluşa eresiniz.’ (Mâide 5/90)
‘(Şeytanı) düşman bilin’ ‘Şüphesiz şeytan sizin için bir düşmandır. Öyle ise (siz de)
onu düşman tanıyın. O, kendi taraftarlarını ancak alevli ateşe gireceklerden olmaya
çağırır.’ (Fâtır 35/6)
‘Günahın açığını da gizlisini de bırakın.’ (En’am 6/120)
![Page 16: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/16.jpg)
‘Müslüman olarak ölün’ ‘Ey îman edenler! Allâh’a karşı gelmekten nasıl sakınmak
gerekiyorsa öyle sakının ve siz ancak Müslümanlar olarak ölün.’ (Âl-i İmran 3/102)
1.8.İLİM VE ÖĞRENİMLE İLGİLİ EMİRLER (14 Emir)
‘Bilin’ / öğrenin.’ (Enfal 8/40) Kur’an-ı Kerim’de ‘bil’ ve ‘bilin’ emirlerinin geçtiği
âyetlere göre şu hususlara işâret edilmektedir: Allâh’ı, O’nun isim ve sıfatlarını, O’nun
kitabını, Peygamberini ve dînini, sonra dünyâyı, kâinâtı, varlıkları, dünyâda kendisine
gereken hayırlı ve yararlı şeyleri bilmesi, öğrenmesi ve tanıması gerekir. (İ.
KARAGÖZ, 1/345)
‘Rabbim! İlmimi artır de’/yin. (Tâhâ 20/114)
‘Oku’ / anla / öğren. (Alâk 96/1) Kur’ân’ı oku, anlamını öğren; Allâh’ın isim ve
sıfatlarını, emirlerini, yasaklarını, hükümlerini, nimetlerini, gücünü kudretini öğren;
dünyâ ve âhirette yararlı şeyleri oku; kendini, varlıkları, kâinâtı oku; kitâbi ve kevni
âyetleri oku, ilim öğren. (İ. KARAGÖZ, 1/348, 349)
‘(Bilmiyorsanız) bilenlere / zikir ehline sorun.’ (Nahl 16/43; Enbiyâ 21/7)
Allâh’ın eserlerine bakın ve görün: ‘(Ey Peygamberim!) De ki: Göklerde ve yerde
ne var bir bakın, düşünün.’ (Yûnus 10/101)
Varlıkların yaratılışına bakın: ‘(Ey Peygamberim!) De ki: ‘Yeryüzünde gezip
dolaşın da Allâh’ın ilk yaratılışı, nasıl başlatıp devam ettirdiğini görün. Allah, daha
sonra ikinci hayâtı (âhireti) de işte böyle gerçekleştirecektir.’ (Ankebut 29/20)
‘Allâh’ın rahmetinin eserlerine bak’/ın. ‘Allâh’ın rahmetinin izlerine bir bak:
Toprağa ölümünün ardındannasıl can veriyor! İşte ölüleri diriltecek olan da O
Allah’tır. O’nun her şeye gücü yeter.’ (Rum 30/50)
‘(Ağaçların ve bitkilerin) ürünlerine bakın’ ‘Bunlar (bitki, hurma, üzüm, zeytin ve
nar bahçeleri) meyve verirken ve (meyveler) olgunlaştığı zaman her birinin meyvesine
bakın. Şüphesiz bunda îman eden bir topluluk için (Allâh’ın varlığını gösteren) âyetler
vardır. (En’am 6/99)
‘İnsanların farklı oluşlarına bak’/ın. ‘Bak nasıl, insanların kimini kimine üstün
kıldık. Elbette âhiretteki dereceler daha büyüktür, üstünlükler daha büyüktür.’ (İsrâ
17/21)
‘Âyetlerin nasıl açıklandığına bak’/ın. ‘Bak, anlasınlar diye âyetleri değişik
biçimlerde nasıl açıklıyoruz.’ (En’am 6/65)
‘Yeryüzünde dolaşın’ / ‘Geçmiş toplumların âkıbetlerine bakın’ / ibret alın’: ‘(Ey
Peygamberim!) De ki: ‘Yeryüzünde dolaşın da önceki milletlerin sonlarının nasıl
olduğuna bakın.’ (Rum 30/42) (En’am 6/11; Âl-i İmran 3/137; Nahl 16/36; Yûsuf
12/109)
![Page 17: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/17.jpg)
İnsan neden yaratıldığına bak/s/ın’ (Târık 86/5) İnsanın yaratılış aşamalarına bakın,
yaratıcının muhteşem gücünü görün, Yaratıcının öldükten sonra diriltmeye kâdir
olduğunu anlayın, öğrenin, düşünün, tefekkür edin. (M. SELMAN)
‘Göklerde ve yeryüzünde olanlara bakın’ / ibret alın.’ (Yûnus 10/101) (Kaf 50/6)
Gökyüzünü, güneş, ay, yıldızları, galaksileri, bütün gök cisimlerini inceleyin, ilmini
tahsil edin. Yüce Yaratıcının gücünü, kudretini görün, düşünün, ibret alın. (M.
SELMAN)
‘Yeryüzünde dolaşın’ / gezin / gözlem yapın / ibret alın.’ (Rum 30/42) (En’am 6/11;
Âl-i İmran 3/137; Nahl 16/36; Neml 27/69, 84; Zuhruf 43/25; Hac 22/46)
1.9.İSLÂM’I TEBLİĞ İLE İLGİLİ EMİRLER (19 Emir)
‘Rabbinden indirilen - (İslâm’ı / Kur’ân’ı) tebliğ edin: ‘Ey Peygamber! Rabbinden
sana indirileni (Kur’ân’ı) tebliğ et.’ (Mâide 5/67) (Nur 24/54; Şûra 42/48)
‘(İnsanları) Allah yoluna dâvet ed’/in: ‘(Ey Peygamberim!) Sen Rabbine dâvet et.
Çünkü sen, dosdoğru bir yol üzerindesin.’ (Hac 22/67; Kasas 28/87; Nahl 16/125)
‘(İnsanlara) vaaz et.’ / ediniz. (Nisâ 4/63) (Âl-i İmran 3/138; Nisâ 4/58)
‘İnsanlara öğüt ver’ / öğüt veriniz / uyarınız. ‘(Ey Peygamberim!) Fayda versin
(vermesin) öğüt ver.’ (A’lâ 87/9; Tur 52/29; Tekvir 81/27)
‘Hakkı (tavsiye edin)’, ‘sabrı (tavsiye edin) ve ‘merhameti tavsiye edin’ : ‘Sonra
îman edip birbirlerine sabrı tavsiye edenlerden ve merhameti tavsiye edenlerden
olanlar var ya; işte onlar, âhiret mutluluğuna erip amel defteri sağ elinden verilecek
olanlardır.’ (Beled 90/17 – 18) (Asr 103/1-3)
‘İyiliği / Mârûfu emret / emrediniz’, ‘kötülüğü / münkeri men et / engelleyiniz.’
(Lokman 31/17) (A’raf 7/199; Âl-i İmran 3/104, 110)
Cihad: ‘Allah uğrunda hakkıyla cihad edin.’ (Hac 22/78) Açıkça kendini belli
etmiş düşman ile cihad edin, Şeytan ile cihad edin. Nefsinizle cihad edin.
(ELMALILI, 5/504)
Bildirin, söyleyin: Hakkı ve adâleti bildirin: ‘Rabbim adâleti emretti.’ (A’raf 7/29)
(A’raf 7/158; En’am 6/14; İhlâs 112/1-4; Bakara 2/219; Mâide 5/77; En’am 6/151;
Nisâ 4/63; Tâhâ 20/43-44; Nâziat 79/18-19)
Allâh’ı ve Kur’ân’ı insanlara anlatın: (Ey Peygamberim!) Kullarıma, benim elbette
çok bağışlayıcı, çok merhametli olduğumu, azâbımın da can yakıcı azap olduğunu
haber ver.’ (Hicr 15/49-50)
Duyurun: Allâh’ın emirlerini insanlara duyurun: (Ey Peygamberinm!) Sen, sana
emredileni açıkça duyur.’ (Hicr 15/94)
![Page 18: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/18.jpg)
Anlatın: Geçmiş toplumların kıssalarını anlatın: (Ey Peygamberim!) Kendisine
âyetlerimizi verdiğimiz, fakat onları bir kenara atan, bu yüzden şeytanın peşine taktığı,
nihâyet azgınlardan olan kişinin haberini onlara anlat.’ (A’raf 7/175)
Allâh’ın peygamberlerini zikredin: ‘Kitapta İbrâhîm’i de zikret. Gerçekten o, son
derece dürüst bir kimse ve bir peygamber idi.’ (Meryem 19/41)
İnsanlara örnek olun: ‘(Ey müminler!) Sizler insanlara birer şâhit (delil, örnek)
olasınız, peygamber de size bir şâhit (delil, örnek) olsun diye sizi orta (âdil, örnek) bir
ümmet yaptık.’ (Bakara 2/143) (Hac 22/78)
Örnekler verin: Allâh’ın gücü ile ilgili örnekler verin: ‘Ey insanlar! Size bir örnek
verildi. Şimdi ona iyi kulak verin. Sizin Allah’tan başka taptıklarınız bir sinek dahi
yaratamazlar, hepsi bunun için toplansalar bile. Eğer sinek onlardan bir şey kapsa
bunu ondan kurtaramazlar. İsteyen de âciz, istenen de.’ (Hac 22/73)
Örnekler verin: Yaşanmış hayatlardan örnekler verin: ‘Onlara şu iki adamı örnek
ver.’ (Kehf 18/22)
Örnekler verin / Varlıklardan örnekler verin: ‘Onlara dünyâ hayâtının örneğini
ver. (Dünyâ hayâtı), gökten indirdiğimiz yağmur gibidir ki, onun sebebiyle
yeryüzünün bitkileri boy verip birbirine karışırlar. Fakat bütün bu canlılık sonunda
rüzgârın savurduğu kuru bir çerçöpe döner. Allah her şey üzerinde kudret sâhibidir.’
(Kehf 18/45)
Örnek ver: Geçmiş toplumların hayat hikâyelerini örnek olarak anlatın: ‘(Ey
Peygamberim!) Onlara, o memleket halkını örnek ver. Hani oraya elçiler gelmişti.
(Yâsîn 36/13)
‘(İnsanları) uyar’/ın. ‘Ey örtünüp bürünen (Peygamber!) Kalk, uyar.’ (Müddessir
74/1-2) (Şuarâ 26/214; Mümin 40/18; İbrâhim 14/44; Meryem 19/39; En’am 6/51)
‘Müminleri müjdele’/yin. ‘Îman edip sâlih ameller işleyenlere, kendileri için, içinden
ırmaklar akan cennetler olduğunu müjdele.’ (Bakara 2/25) (İsrâ 17/25; Furkan 25/56;
Ahzab 33/47Hac 22/37; Nisâ 4/138; Tevbe 9/3)
1.10.ÂİLE HAYÂTIYLA İLGİLİ EMİRLER
1.10.1.EVLENME İLE İLGİLİ EMİRLER (4 Emir)
Bekârları Evlendirin: (Ey müminler!) Sizden bekâr olanları, köle ve cariyelerinizden
durumu uygun olanları evlendirin.’ (Nur 24/32) Bu emir velilere yönelik bir emirdir.
Anne – babalar çocuklarını evlendirmekle yükümlüdürler. (İ. KARAGÖZ, 1/394)
Evlenilmesi helâl olan kadınlarla evlenin: ‘(Ey müminler!) Eğer (velisi olduğunuz)
yetim kızlar (ile evlenip onlar) hakkında adâleti yerine getirememekten korkarsanız
(onlarla değil) size helâl olan (başka) kadınlardan ikişer, üçer, dörder olmak üzere
evlenin. Eğer (o kadınlar arasında da) adâleti yerine getiremeyeceğinizden korkarsanız
![Page 19: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/19.jpg)
o takdirde bir evlilik ile veya sâhip olduğunuz(câriyeler) ile yetinin. Bu, adâletten
ayrılmamanız için daha uygundur.’ (Nisa 4/3) (Bakara 2/187, 221, 223, 230;
Mâide 5/5) Ekonomik ve biyolojik olarak evlenmeye gücü yetenler için ‘evlendirin’
ve ‘evlenin’ emirleri bağlayıcıdır. Âyetlerdeki emirlerin mubahlık ifâde ettiğine dâir
bir karine / işâret de yoktur. (İ. KARAGÖZ, 1/395)
‘Kadınlara mehirlerini – gönül hoşluğuyla – verin’ (Nisa 4/4) (Nisa 4/20-21, 24, 25;
Mâide 5/5)
‘Evlenmeye gücü yetmeyenler, (..) iffetini korusunlar’ ‘Evlenmeye güçleri
yetmeyenler, Allah kendilerini lütfu ile zengin edinceye kadar iffetlerini korusunlar.’
(Nur 24/33; Nisâ 4/25)
1.10.2.ÂİLE İÇİ GÖREVLERLE İLGİLİ EMİRLER (28 Emir)
‘Onlarla / (Hanımlarınız)la/ iyi geçinin’ ‘… Eğer onlardan hoşlanmadıysanız, olabilir
ki bir şeyden hoşlanmazsınız da Allah onda pek çok hayır yaratmış olur.’ (Nisa
4/19) Sürekli güzel geçimli, güleç yüzlü olun; sohbet edin, lâtife yapın. (S. HAVVÂ,
3/75) Temel ihtiyaçlarını karşılayın, söz ve fiillerinizle eziyet etmeyin, kaba ve kırıcı
davranmayın, dargın durmayın, şiddet uygulamayın. (İ. KARAGÖZ, 1/406)
Erkekler eşlerini koruyup kollasınlar: ‘Erkekler kadınların koruyup kollayıcılarıdır.
Çünkü Allah insanların kimini kiminden üstün kılmıştır.’ (Nisâ 4/34)
Erkekler, eşlerinin ihtiyaçlarını karşılasın: ‘Annelerin yiyeceği, giyeceği örfe
uygun olarak babaya âittir.’ (Bakara 2/233) Erkek eşi ve çocuklarının nafakasını gücü
nisbetinde yerine getirecektir. Erkek, örfe göre eşi ve çocuklarının yeme, içme,
giyinme, barınma, ısınma, eğitim ve dağlık gibi her türlü ihtiyâcını karşılamakla
yükümlüdür. (İ. KARAGÖZ, 1/408)
‘Ay hâlinde kadınlardan uzak durun.’ (Bakara 2/222)
‘Eşlerinize temizlendiklerinde –onlara Allâh’ın emrettiği şekilde– yaklaşın’ (Bakara
2/222) (Bakara 2/223)
‘Kendinizi ve Âile fertlerini (..) ateşten koruyun’ ‘Ey müminler! Kendinizi ve
âilenizi yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun.’ (Tahrim 66/6)
‘Âile fertlerine namazı emret’/in: ‘ve kendin de ona devam et.’ (Tâhâ 20/132)
Kadınlar, eşlerine saygılı olsunlar: ‘Sâliha kadınlar itaatkârdırlar. Allâh’ın
korumasına uygun olarak, kimsenin görmediği durumlarda da kendilerini korurlar.’
(Nisa 4/34) Kadınlar eşlerine saygılı olsunlar, haklarına riâyet etsinler, görevlerini
yerine getirsinler, eşlerinin meşru isteklerini yerine getirsinler, kocalarının gıyâbında
can, mal, nâmus, itibar ve âile sırları gibi korunması gereken hususları korusunlar. (İ.
KARAGÖZ, 1/413)
Kadınlar, çocuklarını emzirsinler: ‘Emzirmeyi tamamlamak isteyen anneler,
çocuklarını iki tam yıl emzirirler.’ (Bakara 2/233) Emzirme süresinin en çoğu iki
![Page 20: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/20.jpg)
yıldır. Anne baba iki seneden önce –eğer anlaşırlarsa – çocuğu memeden kesebilirler.
(İ. KARAGÖZ, 1/415)
İzin: ‘Çocuklar, annelerinin odalarına girmek için (..) izin istesinler.’ ‘Ey îman
edenler! Ellerinizin altında bulunanlar (köleleriniz) ve sizden henüz büluğ çağına
ermemiş olanlar günde üç defa, sabah namazından önce, öğleyin elbiselerinizi
çıkardığınız vakit ve yatsı namazından sonra (yanınıza girecekleri zaman) sizden izin
istesinler…’ (Nur 24/58)
Selâm verin: ‘Eve girdiğiniz zaman (..) selâm verin.’ ‘Evlere girdiğiniz zaman
birbirinize Allah katından mübârek ve hoş bir esenlik dileği olarak selâm verin.’ (Nur
24/61)
(Eşlerinizin düşmanlığından) ‘sakının’: ‘Ey îman edenler! Eşlerinizden ve
çocuklarınızdan size düşman olabilecekler vardır. Onlardan sakının.’ (Teğâbün 64/14)
Savaş, hicret, hac, malını Allah yolunda tasadduk etmeye engel olmak isteyen âile
fertleri olabilir. Bu durum düşmanlık etmektir. (..) Onlardan sakının: bu durumdaki eş
ve âile fertlerinin sizleri yolunuzdan saptırmalarına, size dünyâyı sevdirmelerine,
herhangi bir hayır işlemeniz konusunda gevşeklik vermelerine ve kötülüğe
düşürmelerine karşı sakınınız. (S. HAVVÂ, 15/151, 152)
Eş ve çocuklarınızı affedin, hoşgörülü olun ve bağışlayın: ‘Eğer affeder, hoş görüp
vazgeçer ve bağışlarsanız, şüphe yok ki Allah da çok bağışlayandır, çok merhamet
edendir.’ (Teğâbün 64/14) (Fussilet 41/34)
Anne ve babaya iyilik edin, iyi davranın: ‘Rabbin kendisinden başkasına ibâdet
etmemenizi ve anne babaya iyi davranmanızı kesin olarak emretti.’ (İsrâ 17/23)
(Bakara 2/83; Nisa 4/36; En’am 6/151; Ankebut 29/8))
‘Bana ve’ ‘Anne ve baban/y/a teşekkür et’/in. (Lokman 31/14)
‘Anne ve babaya karşı mütevâzı ol’ (ve onlara duâ edin): ‘Onlara merhamet
ederektevâzu kanadını indir ve de ki: Rabbim! Tıpkı ben küçük iken beni koruyup
yetiştirdikleri gibi sen de onlara acı.’ (İsra 17/24)
‘…Onlarla (Anne ve baba ile) iyi geçinin’ (Lokman 31/15) Yeme, içme, giyim gibi
ihtiyaçlarını düzene koymak, eziyet etmemek, ağır söz söylememek, hastalıklarına
bakmak gibi dünyaya âit yardımlarını yerine getir. (ELMALILI, 6/273)
‘O mallarla (Aklı zayıfları) besleyin ve giydirin’ (Nisa 4/5) Henüz reşit olmamış
yetimlere vb. mallarını teslim etmeyiniz, bakımları ile ilgileniniz, böylelerinin mal
varlığının telef edilmesine göz yummayınız. (S. HAVVÂ, 3/35; Ö. ÇELİK 1/549).
‘(Aklı zayıflara) güzel söz söyleyin’ (Nisa 4/5) Aklı ve idrâki zayıf olanlara
kusurlarını yüzlerine vurmayınız, ayıplamayınız, yermeyiniz, kırıcı ve kötü söz
söylemeyiniz, örfe uygun, iyi, güzel, gönül alıcı sözler söyleyiniz. (İ. KARAGÖZ,
1/428)
Yetimlere yardım edin: ‘(Ölene vâris olmayan) yakınlar, yetimler ve yoksullar mîras
taksiminde hazır bulunurlarsa bundan, onları da rızıklandırın; mirastan onlara da
![Page 21: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/21.jpg)
birşeyler verin.’ (Nisa 4/8) Bu âyetteki emir tavsiye niteliğindedir. Böyle bir payın
verilmesi zorunlu değildir. (Ö. ÇELİK, 1/552)
‘Zengin veliler, yetim malına karşı iffetli olsun / yetim malından yemeğe tenezzül
etmesin.’ (Nisa 4/6)
‘Fakir veliler, yetimin malından örfe uygun şekilde yesin / aklın ve dînin
gereklerine uygun bir biçimde yesin.’ (Nisa 4/6) (Bakara 2/188; Nisa 4/10; En’am
6/152; İsra 17/34)
‘Yetimleri deneyin (..) ve mallarını verin’: ‘Yetimleri evlenme yaşına gelinceye
kadar deneyin. Eğer onların rüştüne erdiklerini görürseniz, mallarını kendilerine
verin.’ (Nisa 4/6) (Nisa 4/2)
‘Yetimlere mallarını verirken tanık tutun.’ (Nisa 4/6)
‘Yetimlere güzel söz söyleyin.’ (Nisa 4/8) (Nisa 4/9)
Veliler, yetimler hakkında korksunlar: ‘Kendileri, geriye zayıf çocuklar bıraktıkları
takdirde, onlar hakkında korksunlar / titresinler (ELMALILI), (yetimler hakkında da)
korksunlar.’ (Nisa 4/9)
Miras taksimi: ‘Ölenin mirasını vârislere Allâh’ın emrine göre taksim edin.’
(Nisa 4/11) (Nisa 4/12, 13, 14, 33,
‘Ahitleştiğiniz kimselerin paylarını verin’ ‘Yeminlerinizin bağladığı (antlaşma
yoluyla yakınlık bağı kurduğunuz) kimselere hisselerini / paylarını verin.’ (Nisa 4/33)
1.10.3.ÂİLE İÇİ SORUNLARLA İLGİLİ EMİRLER (5 Emir)
‘Eşlerinizin başkaldırmasından korkarsanız onlara öğüt verin, yataklarında
yalnız bırakın ve onları tedip edin.’ (Nisa 4/34)
Uzlaşın: Kadın eşinin zulmünden korkarsa boşanmak için anlaşsın: ‘Eğer kadın
kocasının, kendisine kötü davranmasından (nüşuz), yahut yüz çevirmesinden korkarsa,
uzlaşarak aralarını düzeltmelerinde ikisine de bir günah yoktur. Uzlaşmak daha
hayırlıdır.’ (Nisa 4/128) (Bakara 2/229)
Hakem tâyini: ‘Eşler arasındaki sorunu çözmek için hakem seçin.’ ‘Eğer karı
kocanın arasının açılmasından korkarsanız, erkeğin âilesinden bir hakem, kadının
âilesinden bir hakem gönderin. İki taraf (arayı) düzeltmek isterlerse, Allah da onları
uzlaştırır.’ (Nisa 4/35)
Îlâ: Eşlerine yaklaşmamaya yemin edenler dört ay beklesinler: ‘Eşlerine
yaklaşmamaya yemin edenler için dört ay bekleme süresi vardır. Eğer (bu süre içinde
yeminlerinden) dönerlerse şüphesiz ki Allah çok bağışlayan, çok merhamet edendir.
Eğer (yeminlerinden dönmeyip eşlerini) boşamaya karar verirlerse (boşanırlar). Biliniz
ki, Allah hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir.’ (Bakara 2/226-227)
![Page 22: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/22.jpg)
Kefâret: ‘Eşlerine zıhar yapıp sonra sözünden dönenler, kefâret ödesin.’ ‘Eşlerine
zıhar yapıp da sonra dediklerinden dönenlerin, onlarla temas etmeden önce bir köle
âzât etmeleri gerekir. Size öğütlenen işte budur.’ (Mücâdele 58/3) (Mücâdele 58/2 3,
4) Yeminin ciddiyetini korumak için cezâ hükmü getirilmiş olup, köle âzâdına gücü
yetmeyenler iki ay peş peşe oruç tutar, buna da gücü yetmezse altmış fakiri
doyururlar. (Ö. ÇELİK, 5/59, 60)
1.10.4.BOŞANMA İLE İLGİLİ EMİRLER (14 Emir)
İddet: ‘Kadınları –boşamak istediğiniz zaman- iddetlerini dikkate alarak boşayın’
(Talâk 65/1)
İddet: ‘(Boşanan kadınların) iddetini sayın.’ (Talâk 65/1) (Bakara 2/228; Talâk
65/4; Bakara 2/234, 236; Ahzab 33/49)
Boşamayı ihsan ile yapın: ‘(Dönüş yapılabilecek) boşama iki defadır. Sonrası ya
iyiliklegeçinmek, ya da güzellikle bırakmaktır.’ (Bakara 2/229) (Bakara 2/230, 231)
İddet: ‘Boşanan kadınların iddetleri sona erdiği zaman onları güzelce tutun
yahut onlardan güzelce ayrılın.’ (Talâk 65/2) (Bakara 2/228, 232)
‘Zifâfa girmeden boşadığınız kadınları güzel bir şekilde bırakın.’ (Ahzab 33/49)
İddet: ‘Boşadığınız kadınları iddet süresinde -gücünüz ölçüsünde- oturduğunuz
evin bir bölümünde iskân edin.’ (Talâk 65/6)
Boşama / Nafaka: ‘Boşadığınız kadınlar hâmile iseler doğum yapıncaya kadar
nafakalarını verin.’ (Talâk 65/6)
‘Boşadığınız kadınlar, çocuğu emzirirlerse ücretlerini verin.’ (Talâk 65/6)
‘Emzirme ücretini aranızda -uygun bir şekilde- konuşup anlaşın.’ (Talâk 65/6)
‘(Emzirme ücretinde) anlaşamazsanız çocuğu –baba hesabına- başka bir kadın
emzirecektir/(emzirsin)’ (Talâk 65/6)
Emzirme ücretini imkânınıza göre ödeyin: ‘Zengin olan, gücüne göre nafaka versin.
Rızkı dar olan da, Allâh’ın ona verdiğinden harcasın.’ (Talâk 65/6)
‘(Boşanmaya) içinizden iki âdil kimseyi şâhit tutun’ ‘Şâhitliği Allah için dosdoğru
yapın.’ (Talâk 65/2)
Boşanmış kadınların örfe göre geçimlerini sağlayın: ‘Örfe uygun olarak boşanmış
kadınların nafakasının sağlanması gerekir. Bu, müttakilerin üzerinde bir borçtur.’
(Bakara 2/241)
‘Zifaf olamadan boşanan ve mehir de belirlenmeyen kadınlara gücünüz
nispetinde birşeyler verin.’ (Bakara 2/236; Ahzab 33/49)
![Page 23: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/23.jpg)
1.11.SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA İLE İLGİLİ EMİRLER (14
Emir)
‘(İnsanlara) ihsanda bulun’/un / iyilik yap’/ın: ‘Allâh’ın sana iyilik yaptığı gibi, sen
de iyilik yap.’ (Kasas 28/77) Allâh’ın iyiliği ve bağışı olan maldan harcama yap,
yaratılmışlara iyilikte bulun, nimetin bilincinde ol, şükürle karşılık ver. (S. KUTUB,
8/126)
‘Anne ve babaya ihsanda bulunun / iyilik edin.’ (Nisa 4/36) Sözle, davranışlarla
iyilik edin, muhtaç olmaları hâlinde gereken harcamalarla iyilikte bulunun. (S.
HAVVÂ, 3/120)
‘Akrabâya ihsanda bulunun’/ iyilik yapın.’ (Nisa 4/36) İhtiyâcı olduğunda onlara
maddi mânevi yardımda bulun. (İ. KARAGÖZ 1/460)
‘Yetimlere ihsanda bulunun.’ (Nisa 4/36)
‘Yoksullara ihsanda bulunun.’ (Nisa 4/36) İnfak, zekât, sadaka vermekle fakirleri
koruyup kollayın. (Beled 90/14-16)
‘Yakın komşuya, uzak komşuya ihsanda bulunun.’ (Nisa 4/36) İnancı ne olursa
olsun, komşuya iyilik ediniz, küçümsemeyiniz, hakir görmeyiniz (Buhâri, Edeb, 30),
alaycı tavra girmeyiniz (Hucurat 49/11; Hümeze 104/1; İ. KARAGÖZ, 1/462, 463))
‘Arkadaşa ihsanda bulunun.’ (Nisa 4/36) Arkadaşlarınıza iyi davranın, karşılıklı
haklara riâyet edin, kötülük yapmayın. (İ. KARAGÖZ, 1/464)
‘Misâfire ihsanda bulunun.’ (Nisa 4/36) Misâfire ikramda bulunun, gerektiğinde
evinize kabul edin, yedirip içirin, güler yüz gösterin, ihtiyâcını karşılayın. (İ.
KARAGÖZ, 1/464)
‘Hizmetçilere ve işçilere ihsanda bulun/un / iyilik edin.’ (Nisa 4/36) İşçi ve
hizmetlilerin haklarını eksiksiz verin, zulmetmeyin. (İ. KARAGÖZ, 1/464)
‘Akrabâya, yoksula ve yolda kalmışa hakkını ver’/in. (İsra 17/26) Yakın akrabaya
zekât vb. mahremine nafaka, miskin ve yolcuya zekât vb. veriniz, darlık ve sıkıntılı
zamanlarında yardımcı olunuz, gözetiniz. (S. HAVVÂ, 8/179)
Akrabâlarla ilişkileri sürdürün: (Akıl sâhipleri), Allâh’ın riâyet edilmesini emrettiği
haklara riâyet eden kimselerdir.’ (Ra’d 13/21) Akrabâ ve diğer müminlere iyilik
yapmak, yardımcı olmak, onları savunmak, şefkat ve merhamet göstermek, selâm
vermek, hastalarını ziyâret etmek… gibi davranışları yerine getirir. (S. HAVVÂ,
7/310)
Borç verin: ‘Allah’a güzel bir borç verin / Allah için insanlara borç verin.’
(Müzzemmil 73/20) İleride sevâbını almak üzere, iyi niyetle ve samimiyetle ödünç
verir gibi hayır yolunda harcamalar yapın. (ELMALILI, 8/411) Helâl kazançtan,
yalnız Allah rızâsı için borç veriniz. (Nesefi’den S. HAVVÂ, 15/409) Fâizsiz,
![Page 24: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/24.jpg)
çıkarsız, Allah rızâsı için insanlara borç veriniz. (İ. KARAGÖZ, 1/469) (Bakara
2/245; Mâide 5/12; Hadid 57/11,18)
‘İnfak edin.’ (Bakara 2/267) (Bakara 2/195) Yoksullara, İslâm’ın anlatılması,
öğretilmesi ve yaşanması için maddi harcamalar yapınız. (İ. KARAGÖZ, 1/471)
Kurban: ‘Kurban etlerinden açlara ve yoksullara yedirin.’ (Hac 22/28)
Yardımlaşın: ‘İyilik ve takvâ üzere yardımlaşın.’ (Mâide 5/2) Îman, itaat, hayır,
hasenat, sâlih ameller ve günahlardan sakınma konularında birbirinizi teşvik edin,
destekleyin. (İ. KARAGÖZ, 1/477)
1.12.SOSYAL İLİŞKİLER İLE İLGİLİ EMİRLER (26 Emir)
‘İnsanlara iyi ve güzel söz söyleyin.’ (Bakara 2/83)
‘Doğru söz söyleyin.’ (Ahzab 33/70)
‘Doğrularla berâber olun.’ (Tevbe 9/119)
‘Dosdoğru ol’/un. ‘(Ey Peygamberim!) Emrolunduğun gibi dosdoğru ol’ (Şûra 42/15)
(Hud 11/112) İstikâmet üzere olun, Kur’ân’a tâbi olun, itaat olan işleri yapın,
isyandan sakının, Allâh’a ve insanlara verdiğiniz sözleri tutun, yaptığınız sözleşmelere
uyun, dengeli ve ölçülü olun, özünde ve sözünde dosdoğru olun; hîle ve iki
yüzlülükten, riyâ ve sahtekârlıktan sakının; haktan ve hakikatten sapmayın, tutarlı
olun. (İ. KARAGÖZ, 1/482)
‘Affedici olun.’ ‘Affedin’(Bakara 2/109) (A’raf 7/199; Âl-i İmran 3/159)
‘Hoşgörülü olun.’ (Bakara 2/109) (Nur 24/22) Size kötülük yapanlara kötülükle
karşılık vermeyin, kötülüğe karşı iyilikle karşılık verin. (Ö. ÇELIK 3/509)
‘Kötülüğü iyilikle sav’/ın’: ‘İyilikle kötülük bir olmaz. Sen (kötülüğü) en güzel olan
davranışla sav.’ (Fussilet 41/34)
‘Kâfirlerin söylediklerine sabredin.’ (Kaf 50/39)
‘O (kâfirler)den güzellikle ayrıl.’ (Müzzemmil 73/10) Onların beyhude sözlerini
muhatap alma, onların terbiyesizliklerine cevap verme, onlara öfkelenme,
(MEVDÛDİ, 6/459) Onlarla tartışma ve çatışmaya girme, karşılık vermekten kaçın.
(KUR’AN YOLU, 5/487)
‘Peygamberi ve âyetleri yalan sayanlara mühlet ver/in.’ (Müzzemmil 73/11)
Aceleci olma, iman etsinler, ıslah olsunlar diye mühlet ver. Azgınlığa devam edenleri
Allah cezalandıracaktır. (İ. KARAGÖZ, 1/496)
Selâm: ‘Müminleri Selâmün aleyküm diye selâmlayın ve verilen selâmı alın.’
(En’am 6/54) (Nisa 4/86)
![Page 25: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/25.jpg)
Toplantılar: ‘Meclislerde yer açın denince, yer açın.’ (Mücâdele 58/11)
Toplantılar: ‘Meclislerde kalkın denildiği zaman, kalkın.’ (Mücâdele 58/11)
İzin: ‘Başkalarının evlerine izin alıp girin.’ ‘Ey îman edenler! Kendi evlerinizden
başka evlere izin almadan: geldiğinizi hissettirip ev sâhiplerine selâm vermeden
girmeyin. Bu davranış sizin için daha hayırlıdır. Düşünüp anlayasınız diye size böyle
öğüt veriliyor.’ (Nur 24/27)
Selâm: ‘Başkalarının evlerine girince selâm verin.’ (Nur 24/27)
‘Evine girmek istediğiniz kimse geri dönün derse, dönün.’ (Nur 24/28)
‘Mümin erkekler gözlerini haramdan korusun.’ (Nur 24/30)
‘Mümin kadınlar gözlerini haramdan korusun.’ (Nur 24/31)
‘Erkek ve kadınlar iffetlerini korusun.’ (Nur 24/30)
‘Evlâtlıkları babalarına nispet ederek çağırın.’ (Ahzab 33/5)
‘Akitlerinizi yerine getirin.’ (Mâide 5/1) Allah ile olan akdinizi (îman) yerine
getiriniz, kendiliğinizden yaptığınız akitleri (adak, yemin gibi) yerine getiriniz, kendi
aranızda veya bütün insanlar arasında (şirket akdi, alışveriş akdi, nikâh akdi gibi)
yaptığınız sözleşmeleri yerine getiriniz. (ELMALILI, 3/143; S. HAVVÂ 3/441)
‘Ahdi yerine getirin’ / ’vefâ gösterin.’ (Nahl 16/91-92) (En’am 5/152; Bakara 2/40;
İsra 17/34; Ra’d 13/19; Ahzab 33/23) Allâh’a verdiğiniz ahdi / sözü yerine getiriniz.
Verdiğiniz sözleri yerine getiriniz, her tür meşru taahhütlerinizi yerine getiriniz.
(KUR’AN YOLU, 3/436)
‘Kendinizi düzeltin’ ‘Ey îman edenler! Siz kendinizi düzeltin. Siz doğru yolda
olursanız yoldan sapan kimse size zarar veremez.’(Mâide 5/105)
‘Yürüyüşünüzde mutedil ol/un.’ (Lokman 31/19) Yürüyüşünde ölçülü ve kibirsiz ol.
Yürüyüşünde orta yol izle, aşırı süratli olma. (S. HAVVÂ, 11/265) Yürüyüşünde
aceleci olma, vakar ve tevâzulu yürü. (Furkan 25/63)
‘Konuşmalarınızda sesinizi biraz kısın.’ (Lokman 31/19) İnsanlarla konuşurken,
hitap ederken, iyiliği emredip kötülükten sakındırırken, duâ ve münâcaat esnâsında
sesini alçalt. Yâni bağırıp çağırma, uzun dilli ve sert konuşan olma. (Düşmanı
korkutmak için sesi yükseltmek istisnadır). (İ. H. BURSEVİ, 15/216)
‘Müminlerden – sana uyanlara- kanatlarını/zı indir’/in: (Şuarâ 26/215) Onlara
yumuşak davran, berâberlik ve sohbete devam et, bâzı hatâlarını görmezden gel,
nâhoş hallerine tahammül et, iyi ve güzel ahlâkla davran, onların hepsine katlan. (İ.
H. BURSEVİ, 14/167)
![Page 26: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/26.jpg)
1.13.YEMEK, İÇMEK, GİYİM VE TEMİZLİK İLE İLGİLİ EMİRLER (11
Emir)
‘Allâh’ın rızkından- yiyin ve için.’ (Bakara 2/60; A’raf 7/31)
‘Yeryüzündeki- helâl ve temiz olan şeylerden yiyin’ (Bakara 2/168) (Bakara 2/172;
Müminun 23/51; Mâide 5/88; Tâhâ 20/81) Etleri haram kılınan hayvanların etlerini
yemeyiniz. (Mâide 5/1; Hac 22/28; 30, 34) Zehirli ve zararlı olan toprak ürünlerini
yemeyiniz. (Bakara 2/195) Alkollü içki ve uyuşturucu almayınız / içmeyiniz. (Mâide
5/90-91; Buhâri, Vudu, 81) Zehirli ve insan sağlığına zararlı şeyleri yiyip içmeyiniz.
(Bakara 2/195) Helâl olup çalıntı olanları yiyip içmeyiniz. Başkalarına âit yiyecek ve
içecekleri izinsiz yiyip içmeyiniz. (Bakara 2/188; Mutaffifin 83/1) Haram / Meşru
olmayan kazançla (Hırsızlık, gasp, fâiz, kumar, rüşvet, hîle, karaborsa aldatma, yalan
vb. ile) elde edilenleri yiyip içmeyiniz.
‘Ganimetten helâl ve temiz olarak yiyin.’ (Enfal 8/69)
Besmele çekin: Avcı, hayvanı av için salarken Allâh’ın adını anın: ‘Onu (eğitip
yetiştirilen avcı hayvanı av için) salarken üzerine Allâh’ın adını anın (besmele çekin).
(Mâide 5/4)
‘Avcı hayvanların sizin için tuttuklarından yiyin.’ (Mâide 5/4)
Tesettür: Mümin kadınlar ziynet yerlerini göstermesinler: ‘(Kadınlar, yüz ve el
gibi) görünen kısımlar hâriç, ziynetlerini) göstermesinler.’ (Nur 24/31)
Tesettür: Mümin kadınlar, bedenlerini örten elbiselerini giysinler: ‘Ey
Peygamber! Eşlerine, kızlarına ve müminlerin hanımlarına söyle; bedenlerini örtecek
elbiselerini giysinler. Onların tanınıp eziyet edilmemeleri için en elverişli olan
(davranış) budur.’ (Ahzab 33/59)
Tesettür: ‘Mümin kadınlar başörtülerini yakalarının üzerine salsınlar.’ (Nur
24/31)
Temizlik: ‘Mescide gittiğinizde, ziynetinizi alın.’ (A’raf 7/31) Tesettür ve temizliğe
riâyet ediniz. Müstehap olan koku sürününüz, dişlerinizi misvaklayınız, temiz
elbiselerinizi giyiniz. (S. HAVVÂ, 5/150)
Temizlik: ‘Elbiseni/zi temizle/yin.’ (Müddessir 74/4) Kendini ve kalbini
günahlardan, haksızlıkta temiz tut. Uyarılarına engel olacak kirli huylardan sakın,
güzel ahlâk ile ahlâklan. (ELMALILI, 8/417) Elbiseni günahlardan temizle. (S.
HAVVÂ 15/446) Maddi ve mânevi temizliğe özen gösteriniz; bu bağlamda beden, ev,
câmi vb. ortak mekânları temiz tutunuz. (İ. KARAGÖZ, 1/540)
Temizlik: ‘Evimi tavaf edenler, namaz kılanlar, rükû ve secde edenler için
temizleyin.’ (Hac 22/26)
1.14.ÇALIŞMA, İŞ VE TİCÂRET HAYÂTI İLE İLGİLİ EMİRLER (9 Emir)
![Page 27: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/27.jpg)
‘Yeryüzüne dağılın ve- Allâh’ın lütfundan nasîbinizi arayın’ ‘Rızkı (sâdece)
Allâh’ın katında arayın.’ (Ankebut 29/17) (Cuma 62/10; Necm 53/39; Hud 11/6)
‘Yeryüzünde yürüyün.’ (Mülk 67/15) Rızık aramak ve araştırma için yeryüzünde
yolculuk yapın, ticâret yapmak üzere gidip gelin. (S. HAVVÂ 15/239) Yeryüzünü
inceleyin, imkânlarını araştırın, yeraltı zenginliklerini tespit edin. Bu zenginliklerin
imtihan için olduğunu bilin. (Ö. ÇELİK 5/192)
‘Bir işi bitirince diğerine koyulun.’/ başlayın. (İnşirah 94/7) Bedenini dinlendirirken
zihnini çalıştırın / kitap okuyun / ilim tahsil edin; zihnini dinlendirirken bedeninizi
çalıştırın. Atâlete kapılmayınız, boş durmayınız. (M. SELMAN)
Ölçüyü ve tartıyı tam yapın: ‘Ölçtüğünüzde ölçüyü tam yapın, doğru terâzi ile
tartın.’ (İsra 17/55) (Muraffifin 83/1-3; Şuarâ 26/181-182; Rahman 55/9; En’am
6/152; A’raf 7/85)
Borcunuzu yazın: ‘Ey îman edenler! Belli bir süre için birbirinize borçlandığınız
zaman bunu yazın. Aranızda bir yazıcı adâletle yazsın…’ (Bakara 2/282)
Borçlanmalarınıza iki şâhit tutun: ‘(Borçlanma işlemine) şâhitliklerine
güvendiğiniz iki erkeği; eğer iki erkek olmazsa bir erkek ve iki kadını şâhit tutun….’
(Bakara 2/282)
‘Alışverişlerinize şâhit tutun.’ (Bakara 2/282) Alış verişlerinizi şâhit huzurunda
yapın, gizli bir şekilde yapmayınız; alışverişlerinizde fiş ya da fatura gibi ispatlayıcı
belge alınız. Veresiye alışverişlerinizde borçlanma için imza atabildiğiniz gibi, senet,
çek vb. verebilirsiniz. (İ. KARAGÖZ, 1/553)
Borcunuzu ödeyin: ‘Eğer yolculukta olur da bir yazıcı bulamazsanız, o zaman
alınmış rehinler yeterlidir. Eğer birbirinize güvenirseniz kendisine güvenilen kimse
emânetini (borcunu) ödesin.’ (Bakara 2/283)
Fâizciliği terk edin: ‘Ey îman edenler! Allâh’a karşı gelmekten sakının ve eğer
müminler iseniz, fâizden geriye kalanı bırakın.’ (Bakara 2/278)
1.15.TANIKLIK, YARGILAMA, ADÂLET VE CEZÂLAR İLE İLGİLİ
EMİRLER (15 Emir)
Araştırın: Haberin doğru olup olmadığını iyice araştırın: ‘Ey îman edenler! Size
fâsık bir insan bir haber getirirse, o haberin doğruluğunu iyice araştırın. Aksi takdirde
bilmeyerek bir topluluğa zarar verirsiniz de bu yüzden yaptığınıza pişman olursunuz.’
(Hucurat 49/6)
‘Şâhitliği - Allah için - dosdoğru yapın.’ (Talâk 65/2) (En’am 6/152; Mâide 5/8; Nisa
4/135)
Adâletle hükmedin / karar verin: ‘(Ey îman edenler!) Allahhükmettiğiniz zaman
adâletle hükmetmenizi emrediyor.’ (Nisa 4/58) (Mâide 5/8; Hucurat 49/9; Mâide 5/42)
![Page 28: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/28.jpg)
‘Allâh’ın indirdiği ile hükmedin.’ (Mâide 5/48) (Mâide 5/44, 45, 49) Fert ve
toplumlar için en ideal, adâlete ve hakkâniyete en uygun kurallar, ilkeler, hükümler
Kur’an’da yer alan kural, ilke ve hükümlerdir. (İ. KARAGÖZ, 1/571)
‘Müslüman olmayanların Allâh’ın indirdiğinin bir kısmından saptırmalarından
sakın’/ın.’ (Mâide 5/49)
‘Kötülüğü – cezalandıracaksanız - misliyle cezalandırın’ ‘Eğer ceza verecekseniz
size yapılanın misliyle cezalandırın. Eğer sabrederseniz, elbette bu sabredenler için
daha hayırlıdır.’ (Nahl 16/126) (Mümin 40/40; Yûnus 10/27; Şûra 42/40-43)
Kısas yapın: ‘Öldürme ve yaralamalarda kısas yapın’ ‘Ey îman edenler!
Öldürülenler hakkında size kısas farz kılındı. Hüre karşı hür, köleye karşı köle, kadına
karşı kadın, kısas edilir.’ (Bakara 2/178) (Mâide 5/45)
‘Hırsızın elini kesin’ ‘Hırsızlık eden erkek ve kadının yaptıklarına karşılık, Allah’tan
bir cezâ, bir ibret olarak ellerini kesin.’ (Mâide 5/38)
Fesat çıkaranları cezalandırın: ‘Allah ve Resûlüne savaş açanların ve yeryüzünde
bozgunculuk çıkarmaya çalışanların cezâsı; ancak öldürülmeleri yahut asılmaları
veya ellerinin ve ayaklarının çaprazlama kesilmesi yahut o yerden sürülmeleridir.
Bu cezâlar, onlar için dünyadaki bir rezilliktir…’ (Mâide 5/33)
Fâhişe suçunu işleyen kadınları hapsedin: ‘Kadınlarınızdan fuhuş yapanlara karşı
içinizden dört şâhit getirin. Eğer şâhitler (kadınların fuhuş yaptıklarına) şâhitlik
ederlerse, onları ölünceye kadar veya Allah haklarında bir yol açıncaya kadar evlerde
tutun (hapsedin). (Nisa 4/15) ‘…hapsedin’ hükmü geçici bir hüküm olup, Nur 24/2
âyeti ile ‘..yüzer değnek vurun’ hükmü inene kadar uygulanmıştır. (ELMALILI,
2/530)
‘Fuhuş yapanlara eziyet edin / evlerde hapsedin.’ (Nisa 4/16) Yâni miktârı size
bırakılmak üzere tâzir /azarlama cezâsı ile terbiye ediniz. Nur suresi 24/2 ‘….yüz
değnek vurun’ hükmü henüz gelmeden önce ‘evlerde hapis cezası’ hükmü
geçerliydi. (ELMALILI 2/530)
Fuhuş: ‘Tevbe edip hallerini ıslah ederlerse, fuhuş yapanları affedin.’ ‘Eğer o
ikisi tevbe eder, durumlarını düzeltirlerse artık onlara eziyet etmekten vazgeçin.
Çünkü Allah tevbeleri çok kabul eden, çok merhamet edendir. (Nisa 4/16)
‘Zinâ eden kadın ve erkeğe yüz sopa vurun.’ (Nur 24/2)
Zinâ: ‘Bir grup mümin zinâ cezasının uygulamasına şâhit olsun.’ (Nur 24/2)
Zinâ: ‘Nâmuslu kadınlara zinâ isnat edip, sonra dört şâhit getiremeyenlere
seksen sopa vurun.’ (Nur 24/4)
1.16.YÖNETİM VE KAMU İŞLERİ İLE İLGİLİ EMİRLER (5 Emir)
![Page 29: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/29.jpg)
Emânetleri ehline verin: ‘Şüphesiz Allah size, emânetleri ehline vermenizi
emrediyor.’ (Nisa 4/58) (Müminun 23/8; Meâric 70/22-35)
İstişâre: ‘İşlerinizde (müminlerle) istişâre et’in: (Âl-i İmran 3/159) (Şûra 42/38)
İtaat: ‘(Müslüman) yöneticilere itaat edin’: ‘Ey îman edenler! Allâh’a itaat edin,
Peygamber’e itaat edin ve sizden olan yöneticilere de (itaat edin). (Nisa 4/59)
Kur’an ve Sünnet: Anlaşamadığınız konuları Kur’ân ve sünnete arz edin:
‘Hakkında ayrılığa düştüğünüz herhangi bir şeyin hükmü Allâh’a âittir.’ (Şûra 42/10)
(Nisa 4/59)
Toplantı / İzin: Bir toplantıdan ayrılmak isteyenler yöneticiden izin alsınlar:
‘Müminler ancak Allâh’a ve peygamberine îman eden ve peygamber ile ortak bir iş
için toplanmış iken, kendisinden izin almadan çekip gitmeyenlerdir.
Senden izin isteyenler, evet işte onlar Allâh’a ve Resûlü’ne hakkıyla îman edenlerdir.
Bâzı özel işlerinden dolayı senden izin istediklerinde onlardan dilediğine izin ver.’
(Nur 24/62)
1.17.BARIŞ VE SAVAŞ İLE İLGİLİ EMİRLER (28 Emir)
Barış: ‘Hep birlikte - barış içinde olun.’ (Bakara 2/208)
‘Aranızı düzeltin.’ (Enfâl 8/1) (Hucurat 49/10; Şuara 26/151-152) Aranızı ıslah edin,
Aranızdaki ilişkiler ülfet, muhabbet ve ittifaka dayalı olsun. Allah’tan korkun. Allah
ve Resûlünün emri etrâfında elbirlik olun. (S. HAVVÂ, 5/456)
‘Savaşan iki grubun arasını düzeltin’ ‘Eğer müminlerden iki grup birbirleriyle
savaşırlarsa aralarını düzeltin. Eğer biri ötekine saldırırsa, Allâh’ın emrine dönünceye
kadar saldıran tarafa karşı savaşın. Eğer (Allâh’ın emrine) dönerse, artık aralarını
adâletle düzeltin ve onlara âdil davranın; çünkü Allah, adâletli davrananları sever.’
(Hucurat 49/9)
‘Fitneden sakının’ ‘Sâdece içinizden zulmedenlere erişmekle kalmayacak olan bir
fitneden sakının.’ (Enfâl 8/25) (Bakara 2/229; Zâriyat 51/13-14)
Kuvvet hazırlayın: ‘Düşmana karşı gücünüz yettiği kadar kuvvet hazırlayın.’
(Enfâl 8/60)
Savunma: ‘Düşmana karşı - her türlü - savunma tedbirini alın.’ (Nisa 4/71)
Cihâda çıkın: ‘Allah yolunda düşmana karşı birlikler hâlinde veya topyekûn
cihada çıkın.’ (Nisa 4/71) (Tevbe 9/38-39)
‘Allah yolunda sefere çıkın.’ (Tevbe 9/41)
Cihat: ‘Sabır yarışında düşmanlarınızı geçin, cihat için hazırlıklı ve uyanık olun.’
(Âl-i İmran 3/200) Birbirinize tahammül edin, başkalarıyla aranızda olan
![Page 30: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/30.jpg)
olumsuzluklara katlanın. (M. DEMİRCİ, 1/249) Allah düşmanlarıyla savaşmayı
gözetleyin, mescidlerde şeytanla savaşmaya hazır olun. (S. HAVVÂ, 2/561)
Savaş: ‘(Sizinle savaşanlarla siz de) Allah yolunda savaşın.’ (Bakara 2/191) Size
savaş açan müşriklerle savaşın, fitne kalmayıncaya kadar savaşın, din yalnız Allâh’ın
oluncaya kadar savaşın. (Nisa 4/84; Bakara 2/190; 193, 244)
Savaş: ‘Kâfirlerden yakınınızda olanlarla savaşın.’ (Tevbe 9/123)
‘Müşriklerle top yekûn savaşın.’ (Tevbe 9/36)
Savaş / Müşrikler: ‘Kendileriyle antlaşma yapılan müşriklere, antlaşma sona
erene kadar müsâade edin / Antlaşmalarını süreleri bitinceye kadar
tamamlayın.’ (Tevbe 9/4)
Savaş / Müşrikler: ‘Kendilerine savaş ilân edilen müşrikler, Müslüman olmazlar,
barışa yanaşmazlar ve savaşta ısrar ederlerse kendilerini yakalayıp öldürün.’
‘Haram aylar çıkınca müşrikleri artık bulduğunuz yerde öldürün, onları yakalayıp
hapsedin ve her gözetleme yerine oturup onları gözetleyin. Eğer tevbe ederler, namazı
kılıp zekâtı da verirlerse kendilerini serbest bırakın…’ (Tevbe 9/5) Yapılan
antlaşmaya ihânet edip suç işleyen müşrikleri yakalayıp öldürün. (M. KISA, 1/203)
Yapılan antlaşmaya uyanlara, Müslümanlar aleyhine yardım etmeyenlere ilişmeyiniz.
(İ. KARAGÖZ, 1/648)
Savaş / Münâfıklar: ‘Müslümanlara ihânet eden ve savaş açan münâfıkları
yakalayıp öldürün.’ ‘(Münâfıklar) arzu ettiler ki, kendilerinin küfre saptıkları gibi siz
de sapasınız da berâber olasınız. Bu sebeple, onlar Allah yolunda hicret edinceye
(mümin oluncaya) kadar içlerinden dost edinmeyin. Eğer bundan (hicret ve îmandan)
yüz çevirirlerse onları yakalayın ve bulduğunuz yerde öldürün.’ (Nisa 4/89) Âyetin
devamının hükümlerine göre şunlar öldürülmezler / istisnâ edilmişlerdir: (a)
Müslümanlarla antlaşması olanlara sığınanlar, (b) Müslümanlarla savaşmaktan uzak
duranlar, tarafsız kalanlar, barış teklif edenler. (c) Müslümanları rahatsız etmekten /
Müslümanlara zarar vermekten uzak olanlar. (S. HAVVÂ, 3/236) (Nisa 4/91)
Savaşın: ‘Küfrün önderleriyle savaşın.’ ‘Eğer antlaşmalarından sonra yeminlerini
bozup dîninize (İslâm’a) dil uzatırlarsa küfrün elebaşılarıyla savaşın(..) Yeminlerini
bozan, Peygamber’i sürüp çıkarmaya karar veren ve size karşı saldırıyı ilk başlatan
topluluğa karşı savaşmaktan geri mi duracaksınız? (Tevbe 9/12, 13) (Tevbe 14-15)
Savaşın: ‘Şeytanın dostlarıyla savaşın.’ (Nisa 4/76)
Savaşın: ‘Allâh’a ve âhiret gününe îman etmeyen, Allâh’ın ve peygamberinin
haram kıldığını haram saymayan ve hak din İslâm’ı din edinmeyen kimselerle
cizye verinceye kadar savaşın.’ (Tevbe 9/29) Bu âyet-i kerimede kendileri ile
savaşılması emredilenler, Medîne ve civarındaki Yahudi ve Hıristiyanlardır. (İ.
KARAGÖZ, 1/654)
Cihad edin: ‘Mallarınızla, canlarınızla Allah yolunda cihad edin.’ (Tevbe 9/41)
(Mâide 5/35; Hac 22/78; Tevbe 9/20)
![Page 31: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/31.jpg)
Savaşsınlar: ‘Dünyâ hayâtını âhiret hayâtı karşılığında satanlar, Allah yolunda
savaşsınlar...’ (Nisa 4/74)
Savaşta sert olun: ‘Savaşta kâfirler sizden bir sertlik bulsunlar.’ (Tevbe 9/123)
(Fetih 48/73)
Savaş: ‘Müminleri savaşa teşvik et / edin.’ (Enfal 8/65) (Nisa 4/84)
Savaştan kaçmayın: ‘Savaş için bir toplulukla karşılaştığınız zaman sebat edin /
savaştan kaçmayın.’ (Enfal 8/45) (Nisa 4/75)
Barış: ‘Düşmanlar barışa yanaşırlarsa, siz de barışa yanaş/ın.’ (Enfal 8/61)
Barış antlaşması yapılanlar hâinlik ederlerse, antlaşmayı bozun: ‘(Ey
Peygamberim!) Eğer (antlaşma yaptığın) bir toplumun hâinlik etmesinden korkarsan,
sen de onlara antlaşmayı bozduğunu aynı şekilde bildir. Şüphesiz Allah hâinleri
sevmez. İnkâr edenler sizden kurtulacaklarını sanmasınlar; çünkü onlar (sizi) âciz
bırakamazlar.’ (Enfal 8/58)
Barış sözleşmesini bozanları cezalandırın: ‘Onlar (Yahûdiler) kendileriyle antlaşma
yaptığın, sonra her defasında antlaşmalarını bozan kimselerdir ve onlar /sözleşmelerini
bozmaktan) çekinmezler. Eğer savaşta onları yakalarsan, kendilerinden sonrakilere
gözdağı olacak şekilde onları cezâlandır ki, ibret alsınlar (böylece sözleşmelerini
bozmasınlar).’ (Enfal 8/56-57)
Sevinin: ‘Allah ile yapmış olduğunuz mânevi alışverişten dolayı sevinin’
‘Şüphesiz Allah, müminlerden canlarını ve mallarını, kendilerine vereceği cennet
karşılığında satın almıştır. Artık, onlar Allah yolunda savaşırlar, öldürürler ve ölürler.
Allah bunu Tevrat’ta, İncil’de ve Kur’an’da kesin olarak vaad etmiştir. Kimdir sözünü
Allah’tan daha iyi yerine getiren? O halde, yapmış olduğunuz bu alışverişten dolayı
sevinin. İşte asıl bu büyük başarıdır.’ (Tevbe 9/111).
İKİNCİ BÖLÜM
2.İLÂHİ YASAKLAR
2.1.ŞİRK, İNKÂR VE NİFAK İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.1.1.ŞİRK İLE İLGİLİ YASAKLAR (8 Yasak)
‘Allâh’a ortak koşma.’ (Lokman 31/13) (Nisa 4/36; En’am 6/14; Yûnus 10/105; Rum
30/31; Sad 38/5; İsra 17/22; Fâtır 35/3; Zümer 39/62)
‘İki tanrı edinmeyin’ ‘Allah iki tanrı edinmeyin, O ancak tek bir ilâhtır’ buyurdu’
(Nahl 16/51)
![Page 32: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/32.jpg)
Allah hakkında haktan başka bir şey söylemeyin: ‘Ey Kitap ehli! Dîninizde aşırı
gitmeyin ve Allah hakkında ancak hakkı söyleyin.’ (Nisa 4/171) (Tevbe 9/30, 31)
‘(Allah) üçtür demeyin.’ (Nisa 4/171) (Mâide 5/72, 73)
‘Güneşe ve aya secde etmeyin.’ (Fussilet 41/37)
İbâdetlerde Allâh’a ortak koşmayın: ‘(Ey Peygamberim! Müşriklere) De ki: Sizin
Allah’tan başka ibâdet ettiğiniz şeylere (putlara) ibâdet etmem bana kesinlikle
yasaklandı.’ (En’am 6/56) (Şuara 26/213Ra’a 13/36)
Şeytana kulluk etmeyin: ‘Ey Âdemoğulları! Size ‘Şeytana kulluk etmeyin, o sizin
için apaçık bir düşmandır; bana kulluk edin, doğru yol budur’ dememiş miydim?’
(Yâsin 36/60-61) Şeytanın dostlarının, şeytanlaşan insanların buyruklarını yerine
getirmeyiniz, Kur’ân’a aykırı düzen, prensip ve ilkelere teslim olmayınız; haram ve
günahları işlemeyiniz. (İ. KARAGÖZ, (2016), 1/51)
Allâh’ın meleklerden kızları var, demeyin: ‘Rabbiniz erkek çocukları size seçip
ayırdı da kendisine meleklerden kız çocukları mı edindi? Gerçekten çok büyük bir söz
söylüyorsunuz.’ (İsra 17/40)
2.1.2.İNKÂR İLE İLGİLİ YASAKLAR (24 Yasak)
Allâh’ı inkâr etmeyin: ‘Bâtıla inanıp Allâh’ı inkâr edenler var ya, işte onlar asıl
ziyana uğrayanlardır.’ (Ankebut 29/52) (İbrâhim 14/18; Mülk 67/6; Zümer 39/71)
Allâh’ın varlığını, birliğini, isim ve sıfatlarından herhangi birini inkâr etmek, kabul
etmemek, şüphe etmek sapıklıktır, küfre düşmektir, îman dâiresi dışına çıkmaktır. (İ.
KARAGÖZ, 2/62) Allâh’ı bırakıp tâğutlara, putlara inanmak ve onlara bağlanmak
küfürdür. (H. T. FEYİZLİ, 1/401)
Peygamberi inkâr etmeyin: ‘Şüphesiz Allah ve Peygamberlerini inkâr edenler,
Allâh’ın îman edip peygamberlerine îman etmeyerek ayırım yapmak isteyenler
(peygamberlerin) ‘kimine îman ederiz, kimini inkâr ederiz’ diyenler ve böylece bu
ikisinin (îmanla küfrün) arasında bir yol tutmak isteyenler var ya, işte onlar gerçekten
kâfirlerdir. Biz de kâfirlere alçaltıcı bir azap hazırlamışızdır.’ (Nisa 4/150, 151)
(Sebe 34/43; Kaf 50/2; Sad 38/4)
Melekleri inkâr etmeyin: ‘Kim Allâh’ı, meleklerini, kitaplarını, peygamberlerini ve
âhiret gününü inkâr ederse derin bir sapıklığa düşmüş olur.’ (Nisa 4/136)
Kur’ân’ı inkâr etmeyin: ‘Kur’ân’ı inkâr edenlerin ilki olmayın.’ (Bakara 2/41)
(Enfal 8/31; Sebe 34/43; Furkan 25/4-5)
Âyetleri inkâr etmeyin: ‘Allâh’ın âyetlerini inkâr edenler için şiddetli bir azap
vardır.’ (Âl-i İmran ¾) (Nisa 4/56; Bakara 2/99)
Âhireti inkâr etmeyin: ‘Allâh’ın âyetlerini ve ona kavuşmayı inkâr edenler var ya,
işte onlar benim rahmetimden ümit kesmişlerdir. İşte onlar için elem dolu bir azap
vardır.’ (Ankebut 29/23) (Câsiye 45/24, 26; Kaf 50/2,3; Neml 27/67, 68
![Page 33: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/33.jpg)
İlâhi hükümleri inkâr etmeyin: ‘Allâh’ın indirdiği ile hükmetmeyenler kâfirlerin ta
kendileridir.’ (Mâide 5/44) (Mâide 5/45, 46)
Allâh’ın nimetlerini inkâr etmeyin: ‘Allâh’ın nimetlerini mi inkâr ediyorlar?’ (Nahl
16/71) (Nahl 16/72; Ankebut 29/67)
Îman esasları arasında ayırım yapmayın: ‘Allâh’ı ve peygamberlerini inkâr edenler,
Allâh’a îman edip peygamberlerine îman etmeyerek ayırım yapanlar ‘kimine îman
ederiz, kimini inkâr ederiz’ diyenler ve böylece bu ikisinin (îman ve küfür) arasında
bir yol tutmak isteyenler var ya, işte onlar gerçekten Kâfirdirler. Biz de kâfirlere
alçaltıcı bir azap hazırladık.’ (Nisa 4/150, 151)
Dinden çıkmayın / İrtidat etmeyin: ‘Sizden kim dîninden döner de kâfir olarak
ölürse, bunların amelleri dünyâda ve âhirette boşa gitmiştir. Bunlar cehennem
halkıdır. Onlar orada sürekli kalacaklardır. (Bakara 2/217) (Nahl 16/106) Hanefi
mezhebine göre dinden çıkmakla nikah akdi düşer, yeniden İslâm’a girerse önceki
eşine yeniden nikah akdi yapılması gerekir. (S. HAVVÂ, 2/29) Dinden dönenin
öldürüleceğine dâir Kur’an’da bir hüküm yoktur. Mürtede idam cezasının verilmesi,
Müslümanlara karşı savaş açması nedeniyledir. (KUR’AN YOLU, 1/343) Bir
Müslümanın mürted olabilmesi için özgür irâdesiyle dinden çıkması, tehdit, baskı,
zorlama olmaması gerekir. (İ. KARAGÖZ, 2/75)
Helâlı haram kılmayın: ‘Ey îman edenler! Allâh’ın size helâl kıldığı iyi ve temiz
nimetleri /(kendinize) haram etmeyin.’ (Mâide 5/87) Helâli haram sayarak Allâh’ın
hükümranlık sınırlarını aşmayın, (KUR’AN YOLU) İnsanları yaratan ve rızık veren
Allah’tır. Verdiği rızkın dilediğini helâl kılmak, dilediğini haram kılmak hakkına
sâhip olan da yalnız Allah’tır. Çünkü mülkün sâhibi yalnızca Allah’tır, tasarruf
hakkına yalnızca O sâhiptir. (S. KUTUB, 3/371)
İnsanları Allah yolundan alıkoymayın: ‘Şımarıp böbürlenmek, insanlara gösteriş
yapmak ve (halkı) Allah yolundan alıkoymak için yurtlarından çıkanlar gibi olmayın.’
(Enfâl 8/47) İnsanları Allah yolundan alıkoymak, sözlü ve fiziki şiddet uygulayarak
Müslüman olmalarına, ibâdet etmelerine engel olmak ve dini hükümleri
uygulamalarına engel olmaktır. Kur’an’da inkârcılarla Allah yolundan alıkoyanlar eş
değerde tutulmuş olup, (Nisa 4/167; Münâfikun 63/2) bunların kâfir oldukları
anlaşılmaktadır. İnsanların Müslüman olmasına, İslâm’ı yaşamasına bilerek engel
olanlar ve İslâm’ın yok olmasına çalışanlar din düşmanıdır, kâfirdir. (İ. KARAGÖZ,
2/82-84)
Allah yolunu eğri ve çelişkili göstermeye yeltenmeyin: ‘(Ey Peygamberim) De ki:
Ey Kitap ehli! (Gerçeği) görüp bildiğiniz halde niçin Allah yolunu eğri göstermeye
yeltenip îman edenleri Allah yolundan çevirmeye kalkışıyorsunuz? (Âl-i İmran 3/99)
Kur’ân’ı eskilerin masalları, insan sözü, uydurma, çelişkili, çağa hitap etmeyen,
ihtiyâca cevap vermeyen iddiâsında bulunmak insanı küfre götürür. (İ. KARAGÖZ,
2/86)
‘(İslâm’dan) başka yollara uymayın’ ‘… yoksa o yollar sizi parça parça edip O’nun
yolundan ayırır.’ (En’am 6/153) İslâm’a aykırı olan her türlü inanış, söz, eylem,
hayat tarzı, Yahudilik, Hıristiyanlık, bütün izmler, İslâm dışı diğer dinler, insanları
Allah yolundan uzaklaştıran sapmalardır. (İ. KARAGÖZ, 2/87)
![Page 34: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/34.jpg)
Allah ve Peygamberine karşı çıkmayın / müminlerin yolundan başkasına uymayın:
‘Kim Allâh’a ve Resûlüne karşı gelirse, bilsin ki Allâh’ın cezâsı şiddetlidir.’ (Enfâl
8/13) (Nisa 4/115; Muhammed 47/25) Peygambere karşı çıkmak ve İslâm’ın dışında
bir inanış, düşünüş, yöntem ve sistemi benimsemek, inkâr etmek ve İslâm’ı terk edip
irtidat etmektir. (İ. KARAGÖZ, 2/89)
Allah ve Peygamberine muhâlefet etmeyin / Düşmanlık etmeyin: ‘Bilmediler mi ki,
kim Allâh’a ve Peygamberine karşı koyarsa o kimse için içinde ebedi kalmak üzere
cehennem ateşi vardır. İşte bu, büyük bir rezilliktir.’ (Tevbe 9/63) (Mücâdele 58/5,
20) Allah ve Peygambere muhâlefet etmek; Allah ve Peygamberin emir ve yasaklarına
karşı çıkmak / itiraz etmek. Kurân’ı ve sünneti kabul etmemek, Allah ve
Peygamberine muhâlefet ve düşmanlık etmek demektir. Bu tür söz ve eylemler inkâr
kapsamındadır. (İ. KARAGÖZ, 2/93)
Allâh’ın âyetlerini satmayın: ‘Âyetlerimi az bir karşılığa satmayın.’ (Bakara 2/41;
Mâide 5/44) (Bakara 2/79; Tevbe 9/9) Hasis dünyâ menfaatine değişmeyiniz
(ELMALILI 1/285). Başkanlık, mal, mevki, dünyâ (menfaati) için (S. HAVVÂ,
1/149) Allâh’ın âyetlerini satmayınız. Dünyevi çıkar, sahip olduğu imkân, makam ve
mevkilerin elinden kaçacağı düşüncesiyle âyetlere îman etmemek, ‘âyetleri satmak’
kapsamındadır. (İ. KARAGÖZ, 2/94)
Satmayın: ‘Allâh’a verdiğiniz sözü az bir karşılığa satmayın’ (Nahl 16/95) (Âl-i
İmran 3/77) Dinden irtidat etmeyiniz, dünyalık karşılığı yeminlerinizi, verdiğiniz
sözleri bozmayınız, ahde vefâ gösteriniz. (İ. KARAGÖZ, 2/97)
‘Hakkı bâtıl ile karıştırmayın’ ve ‘Hakkı gizlemeyin’ (Bakara 2/42) (Âl-i İmran
3/71; Nisa 4/46; Mâide 5/13; Bakara 2/174) Kur’an’daki bir âyeti, bir bilgiyi, bir
gerçeği değiştirmeyiniz, gizlemeyiniz, Allâh’a iftira atmayınız. (..) Bu, îman ile
bağdaşmayan bir davranıştır. Bu tür davranışı sergileyenler, cehenneme
atılacaklardır. (İ. KARAGÖZ, 2/100)
Dünyâ hayâtını âhirete tercih etmeyin: ‘Şiddetli azaptan dolayı kâfirlerin vay
hâline! Onlar, dünyâ hayâtını âhirete tercih ederler, (insanları) Allah yolundan
alıkoyarlar ve onu (dîni) eğriltmek isterler. İşte bunlar derin bir sapıklık
içindedirler.’ (İbrâhim 14/2-3) (Bakara 2/86; İsra 17/18; A’lâ 87/16-17) Dünyâyı
âhiret karşılığında satın almak, âhiret hayâtına îman etmemek, hayâtın dünyâ
hayâtından ibâret olduğuna (inanmak ve) söylemek ve âhiret nimetlerini istememektir.
Bu insanı küfre götüren bir davranıştır. (İ. KARAGÖZ, 2/101)
Satın almayın: Hidâyet / îman karşılığında sapıklığı / küfrü satın almayın: ‘İşte
onlar, hidâyete karşılık sapıklığı satın almış kimselerdir. Bu yüzden alışverişleri onlara
kâr getirmemiş ve (sonuçta) doğru yolu bulamamışlardır.’ (Bakara 2/16) (Bakara
2/175; Nisa 4/44)
Eğlence / faydasız söz satın almayın: ‘İnsanlardan öylesi vardır ki, bilmeden
(insanları) Allah yolundan saptırmak ve o yolu eğlenceye almak için eğlendirici söz
satın alır. İşte onlar için aşağılayıcı bir azap vardır. Ona âyetlerimiz okunduğu zaman
hiç işitmemiş gibi, kulağında bir ağırlık varmış gibi, büyüklenerek arkasını döner.
(Ey Peygamberim!) Ona elem dolu bir azâbı müjdele.’ (Lokman 31/6-7) Allah
![Page 35: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/35.jpg)
yolundan alıkoymak ve Allah yolundan alıkoymak için ‘lâf eğlencesi’ satın almak
insanı inkâra götüren bir davranıştır. (İ. KARAGÖZ, 2/104) İnsanı Allah’tan
alıkoyan, bütün sözler boş lâf kapsamındadır. Sözleri isyan küfür, nâhoş sözler
içermeyen, cinsel tahrik unsuru taşımayan, vakit isrâfına yol açmayan müzik türleri
mubahtır. (Hanefi, Mâliki ve Hanbeli bilginleri bu görüştedir, M. DEMİRCİ, 2/538,
539)
Düşmanlık Etmeyin: Allâh’a, meleklerine ve Peygamberlerine düşmanlık
etmeyin: ‘Kim Allâh’a, meleklerine, peygamberlerine, Cebrâil’e ve Mîkâil’e düşman
olursa bilsin ki, Allah da kâfirlerin düşmanıdır.’ (Bakara 2/98)
İslâm’dan başka bir din aramayın: ‘Kim İslâm’dan başka bir din ararsa (bilsin ki o
din) ondan kabul edilmeyecek ve o âhirette hüsrana uğrayanlardan olacaktır.’ (Âl-i
İmran 3/85) (Hac 22/78; Mâide 5/3; Âl-i İmran 3/19, 86)
2.1.3.YALANLAMA İLE İLGİLİ YASAKLAR (4 Yasak)
Peygamberi yalanlamayın: ‘(Ey Peygamberim!) Eğer (kavmin) seni yalanlıyorlarsa
bil ki, onlardan öncekiler de peygamberlerini yalanlamışlardı.’ (Fâtır 35/25) (Sâd 38/4;
Ankebut 29/18; Zümer 39/25) Peygamberimiz ve diğer peygamberlere îman etmeyen
ve yalanlayanlar mümin değildir. (İ. KARAGÖZ, 2/111)
Kur’ân’ı yalanlamayın: ‘Hak (Kur’an) kendilerine gelince (Mekkeli müşrikler) onu
yalanladılar.’ (En’am 6/5) (A’raf 7/37) Kur’ân’ın ve âyetlerin Allah sözü olmadığını
Kur’an’da verilen bilgilerin asılsız ve peygamberin uydurması olduğunu iddiâ etmek
Ku’ân’ı ve âyetleri yalanlamaktır. Bu tür kişiler zâlim ve kâfir olup cehenneme
atılacaklardır. (İ. KARAGÖZ, 2/111)
Âyetleri yalanlamayın: ‘Sakın Allâh’ın âyetlerini yalanlayanlardan olma! Yoksa
zarara uğrayanlardan olursun.’ (Yûnus 10/95) (Nahl 16/105; En’am 6/39) Âyetleri
yalanlamak, âyetlerin Allah sözü olduğunu kabul etmemek olup, bunlar hüsrana
uğrayacak, cehenneme atılıp azap göreceklerdir. (İ. KARAGÖZ, 2/116)
Âhireti yalanlamayın: ‘Allâh’a kavuşmayı yalan sayanlar ziyana uğramış ve doğru
yolu bulamamışlardır.’ (Yûnus 10/45) Allâh’a kavuşmayı ve âhireti yalan saymak ve
aslının olmadığını iddiâ etmek inkârdır. (İ. KARAGÖZ, 2/117)
2.1.4.İFTİRÂ İLE İLGİLİ YASAKLAR 3 Yasak)
Allâh’a iftirâ etmeyin: ‘Kim Allâh’a karşı yalan uydurandan, ya da O’nun âyetlerini
yalanlayandan daha zâlimdir? Şüphesiz ki, zâlimler kurtuluşa eremez.’ (En’am 6/21)
(Kehf 18/15; Yûnus 10/17; Nisa 4/50; En’am 6/93) Allâh’a iftirâ, Allah hakkında câiz
olmayan şeyleri Allâh’a isnad etmektir. Meselâ, Allâh’ın ortakları var, Allah çocuk
edindi, melekler Allâh’ın kızlarıdır, isnâdında bulunmak… Allâh’ın söylemediği
şeyleri söyledi, emretmediği şeyleri emretti, haram kılmadığı şeyleri haram kıldı
(En’am 6/140) iddiâsında bulunmak Allâh’a iftira etmektir. (..) Allâh’a iftirâ etmek
küfürdür. (İ. KARAGÖZ, 2/119, 121)
![Page 36: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/36.jpg)
Peygambere iftirâ etmeyin: ‘Yoksa Kur’ân’ı uydurdu mu diyorlar?’ (Yûnus 10/38)
(Furkan 25/5; Kasas 28/48; Nahl 16/103; Ahkaf 46/7)
Helâle haram, harama helâl demeyin: ‘Dillerinizin yalana alışagelmesi sebebiyle
Allâh’a karşı iftirâ etmek için ‘Şu helâldir ve şu haramdır’ demeyin. Çünkü Allâh’a
karşı yalan uyduranlar, iflâh olmazlar / kurtuluşa eremezler.’ (Nahl 16/116) Dil
alışkanlığıyla bile olsa Allâh’ın haram kıldığı bir şeye helâl, helâl kıldığı bir şeye
haram demek yasaklanmıştır. (İ. KARAGÖZ, 2/123)
2.1.5.İSTİHZA / ALAY İLE İLGİLİ YASAKLAR (4 Yasak)
Allah ile alay etmeyin: ‘(Ey Peygamberim!) Eğer onlara münafıklara niçin alay
ettiklerini) sorsan, ‘Biz sâdece lâfa dalmıştık ve aramızda eğleniyorduk’ derler. (Ey
Peygamberim! Onlara) De ki: Allah ile O’nun âyetleri ve peygamberi ile mi alay
ediyorsunuz? (Ey münâfıklar!) ‘Mâzeret ileri sürmeye kalkmayın, siz ‘iman ettiğinizi
söyledikten sonra küfrünüzü açığa vurdunuz. İçinizden bir kısmını affetsek de, diğer
bir kısmını günahta ısrarcı davranmış oldukları için azâba uğratacağız.’ (Tevbe 9/65-
66)
Peygamberi alaya almayın: ‘(Önceki toplumlar) kendilerine gelen her peygamber
ile alay ediyorlardı.’ (Zuhruf 43/7; Hicr 15/11) (Yâsin 36/30; Hud 11/38, 54, 87;
Zuhruf 43/52; Ra’d 13/32) Cenâb-ı Hak, En’am sûresi 11. Âyetinde peygamberi inkâr
eden ve alay edenlerin helâk edildiği belirtilmiş olup; kalıntıları ziyâretle
âkıbetlerinin ne olduğunu incelemelerini ve ibret almalarını tavsiye etmektedir. (İ.
KARAGÖZ, 2/128)
‘Allâh’ın âyetlerini alaya almayın’ (Bakara 2/231) (En’am 6/5; Lokman 31/6)
Ezânı ve Namazı alay ve eğlence konusu yapmayın: ‘Namaza çağırdığınız zaman
onu alay ve eğlence konusu yaparlar. Bu, onların aklını kullanmaz bir kavim
olmalarındandır.’ (Mâide 5/58). ‘…Allâh’ın âyetlerinin inkâr edildiğini veya onların
alaya alındığını işittiğiniz zaman, onlar başka bir söze geçmedikçe kendileriyle
berâber oturmayın; aksi takdirde şüphesiz siz de onlar gibi (kâfir) olursunuz…’
(Nisa 4/140)
2.1.6.KİBİR İLE İLGİLİ YASAKLAR (2 Yasak)
Âyetlere karşı kibirlenmeyin: ‘Kendisine Allâh’ın âyetlerinin okunduğunu işitir de,
sonra büyüklük taslayarak sanki onları hiç duymamış gibi direnir. İşte onu elem dolu
bir azap ile müjdele.’ (Câsiye 45/8) (Zümer 39/59, 60; Câsiye 45/31; A’raf 7/40-41)
Âyetlere karşı büyüklenmek, âyetleri beğenmemek ve kabul etmemektir, bu ise
küfürdür. (İ. KARGÖZ, 2/134)
İbâdetlere karşı kibirlenmeyin: ‘Kim Allâh’a kulluk etmekten çekinir, bilsin ki; O
Allah, onların hepsini huzûruna toplayacaktır. (Nisa 4/172) (Müminun 40/60; Nisa
4/173) Muhtelif âyetlerde ibadetlere karşı kibirlenenlerin cehenneme atılacakları ve
azâba uğratılacakları açıklanmaktadır. (İ. KARAGÖZ, 2/137)
2.1.7.YÜZ ÇEVİRMEYLE İLGİLİ YASAKLAR (4 Yasak)
![Page 37: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/37.jpg)
Kur’an’dan yüz çevirmeyin: ‘Kim benim zikrimden (Kur’an’dan) yüz çevirirse
mutlaka ona dar bir geçim vardır. Bir de onu Kıyâmet gününde kör olarak
haşrederiz.’ (Tâhâ 20/124) (Cin 72/17; Tâhâ 20/100)
Yüz çevirmeyin: Allâh’ın Kur’an ile uyardığı şeylerden yüz çevirmeyin: ‘İnkâr
edenler, uyarıldıkları şeylerden yüz çevirmektedirler.’ (Ahkaf 46/3) Cehennem azâbı
ile uyarıldığı halde yüz çevirenler küfür sebeplerindendir. (İ. KARAGÖZ, 2/140)
Âyetlerden yüz çevirmeyin: ‘Kendisine âyetlerimiz okunduğu zaman; onları hiç
işitmemiş gibi, kulağında bir ağırlık varmış gibi büyüklenerek arkasını döner. Ona
elem dolu bir azâbı müjdele.’ (Lokman 31/7) (En’am 6/4; Yâsin 36/46; Secde 32/22)
Peygamberden yüz çevirmeyin: ‘(Ey Peygamberim!) De ki: Allâh’a ve Peygamber’e
itaat edin. Eğer yüz çevirirlerse şüphe yok ki Allah, ‘kâfirleri sevmez.’ (Âl-i İmran
3/32) (Nisa 4/80)
2.1.8.ÂYETLERE TAVIR ALMA İLE İLGİLİ YASAKLAR (8 Yasak)
Âyetlerle mücâdele etmeyin: ‘Allâh’ın âyetleri hakkında ancak inkâr edenler
mücâdele eder.’ (Mümin 40/4) (Mümin 40/35; En’am 6/68) Âyetlerin Allâh’ın sözü
olmadığını iddiâ etmek, âyetleri mecrâsından saptırmak inkâra götüren
sebeplerdendir. (İ. KARAGÖZ, 2/143)
Âyetlerin aleyhinde çalışmayın: ‘Âyetlerimizi geçersiz kılmak için birbiriyle
yarışarak çaba gösterenler var ya, işte onlar, cehennemliklerdir.’ (Hac 22/51) (Sebe
34/5)
Âyetlere zulmetmeyin: ‘Kimin tartıları (sevapları) hafif gelirse işte onlar
âyetlerimize zulmetmelerinden dolayı kendilerini ziyâna sokanlardır. (A’raf 7/9)
(Kâria 101/ 6-11) Âyetleri yalanlamak, inkâr etmek ve boyun eğmemek ‘âyetlere
zulüm’ etmektir. Bunlar tartıları mizanda hafif gelenler olup kâfirdirler. (İ.
KARAGÖZ 2/144)
Âyetleri unutmayın: ‘İşte böyle, âyetlerimiz sana geldi, sen onları unuttun. Aynı
şekilde bugün de sen unutuluyorsun.’ (Tâhâ 20/127) Burada unutmak, âyetlerden yüz
çevirmek, âyetlerin hükümlerini uygulamamak ve uygulamadan kaldırmak
anlamındadır. (İ. KARAGÖZ, 146)
Âyetlerden gâfil olmayın: ‘Gerçekten insanların çoğu bizim âyetlerimizden gâfildir.’
(Yûnus 10/92) Âyetlerden gaflet, düşünüp öğüt almamak, âyetlere itibar etmemek,
yüz çevirmektir. (İ. KARAGÖZ, 2/146)
Âyetlere karşı inat etmeyin: ‘Hayır, umduğu gibi olmayacak. Çünkü o, bizim
âyetlerimize karşı inatçıdır.’ (Müddessir 74/16) Kâfirlerin özelliklerinden biri de
‘Âyetlere karşı inatçı’ olmalarıdır. (İ. KARAGÖZ, 2/147)
Âyetler konusunda doğruluktan sapmayın: ‘Âyetlerimiz konusunda doğruluktan
sapanlar bize gizli kalmaz.’ (Fussilet 41/40) Âyet-i kerimede geçen ‘ilhad’
yalanlamayı, inkârı, yanlış tevili / yorumu ve tahrifi içerir. İlhâd’ın cezâsı ‘ateşe
![Page 38: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/38.jpg)
atılmak’tır. (ELMALILI, 6/562) ‘Gizli değildir’ ifâdesi ‘ağır tehdit’tir. Yâni şânı
yüce Allah, inkâra sapanları çok iyi bilir, onları cezalandıracaktır, intikâmını alacaktır,
anlamındadır. (S. HAVVÂ, 13/68)
‘(Ashâb-ı Kehf) hakkında tartışmayın’ (Kehf 18/22) Vahyin bildirdiğinden
başkasını söylemeyiniz. Böyle konular hakkında ileri geri söz söylemek uygun
değildir, faydalı değildir. (KUR’AN YOLU, 3/546)
2.1.9.NİFAK İLE İLGİLİ YASAKLAR (3 Yasak)
Münâfık olmayın: ‘Münâfık erkekler ve münafık kadınlar birbirlerindendir
(birbirlerinin benzeridir). Kötülüğü emredip, iyiliği yasaklarlar, ellerini de sıkı
tutarlar. Onlar Allâh’ı unuttular, Allah da onları unuttu. Şüphesiz münâfıklar,
fâsıkların ta kendileridir. Allah erkek münafıklara, kadın münafıklara ve kâfirlere
içinde ebedi kalmak üzere cehennem ateşini vaat etti…’ (Tevbe 9/67-68) (Nisa 4/138,
140, 145; Münâfikun 63/1)
‘Bizim yanımızda olsalardı ölmezler ve öldürülmezlerdi diyen münâfıklar gibi
olmayın.’ (Âl-i İmran 3/156) (Âl-i İmran 3/154) Bu âyet Uhud savaşı ile ilgili
münâfıkların sözlerini açıklamakta; onların fitne çıkardıklarını ve kadere
inanmadıklarını beyan etmektedir. (İ. KARAGÖZ, 2/153)
‘Hak ile bâtılı karıştırmayın’ ve ‘Hakkı gizlemeyin’ (Bakara 2/42) (Bakara 2/79;
Nisa 4/46; Mâide 5/13) İnsanları aldatmayınız, sahtekârlık yapmayınız; ticârette,
hukukta haksız muâmele / işlem yapmayınız. (ELMALILI, 1/285)
2.1.10.ŞÜPHE İLE İLGİLİ YASAKLAR (5 Yasak)
‘(Kur’an’dan) şüphe edenlerden olmayın.’ (Yûnus 10/94) (Bakara 2/147; En’am
6/114; Hud 11/17)
Şüphe edenlereden olmayın: ‘Hak Rabbindendir, (Kâbe’nin kıble olmasından)
şüphe edenlerden olmayın’ (Bakara 2/147) Müslümanlar Yahudi ve Hıristiyanların
telkinlerine kapılmasın, Müslümanlar yabancı kültürlerin etkisi altında kalmasın,
kendi öz değerlerini korusunlar. (KUR’AN YOLU, 1/233, 234) Müslümanlar
Kur’an’da bildirilen gerçeklerden, kıblenin hak olmasından şüpheye düşmesinler. (İ.
KARAGÖZ, 2/161)
Şüphe edenlerden olmayın: ‘Hz. Îsâ’nın babasız dünyaya geldiği ve Hak
peygamber olduğu konusunda şüphe edenlerden olmayın.’ ‘Hak Rabbindendir, O
halde sakın şüphe edenlerden olma.’ (Âl-i İmran 3/59, 60) Müminler Allah’tan gelen
bilgiye / bilgilere teslim olsunlar. (KUR’AN YOLU, 1/588)
Şüphe etmeyin: Kıyâmetin kopacağından şüphe etmeyin: Süphesiz o, kıyâmetin
bir bilgisidir, Artık kıyâmet hakkında aslâ şüphe etmeyin.’ (Zuhruf 43/61) (Câsiye
45/32; Yâsin 36/48-53; Mümin 40/59; A’raf 7(187)
![Page 39: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/39.jpg)
Şüphe etmeyin: Putların bâtıl olduğundan şüphe etmeyin: ‘(Ey Peygamberim!)
Müşriklerin taptıkları şeylerin bâtıl olduğu konusunda şüpheye düşme…’ (Hud
11/109)
2.2.İBÂDETLERLE İLGİLİ YASAKLAR
İbâdetlerde Allâh’a ortak koşmayın: ‘..Rabbine ibâdette kimseyi ortak koşma.’
(Kehf 18/110) (Kasas 28/88; Şuara 26/213)
‘Putlara tapma pisliğinden sakının’ (Hac 22/30)
Münâfıklar: İbâdetleri başkalarına göstermek ve duyurmak için yapmayın:
‘Münâfıklar, Allâh’ı aldatmaya çalışırlar. Allah da onların bu çabalarını başlarına
geçirir. Onlar, namaza kalktıkları zaman tembel tembel kalkarlar. İnsanlara gösteriş
yaparlar ve Allâh’ı pek az anarlar. (Nisa 4/142) (Nisa 4/38) Bir ibâdetin Allah katında
değerli olabilmesi için şu dört şartın birlikte olması gerekir: (a) îman, (b) niyet, (c)
ihlâs (Allah rızası için yapmak), (d) Kur’an ve sünnete uygunluk. (İ. KARAGÖZ,
2/176)
Başa kakmayın: ‘… sadakalarınızı başa kakmak ve gönül kırmak suretiyle boşa
çıkarmayın.’ (Bakara 2/264) (Bakara 2/262, 263)
‘Amellerinizi boşa çıkarmayın’ (Muhammed 47/33) Dinden dönerek ya da riyâkâlık
yaparak amellerinizi boşa çıkarmayın. (S. HAVVÂ, 13/453) Namaz, oruç gibi
başlanmış bir ibâdeti -nâfile bile olsa- yarım bırakmayınız. (S. HAVVÂ, 13/458)
Namaz: ‘Sarhoşken ne dediğinizi bilinceye kadar namaza yaklaşmayın.’ (Nisa
4/43) Bu âyet içkinin tamâmen yasaklanmasından önce (üçüncü aşamada) inmiş olup,
(bk. 16/67; 2/219, 5/90-91) (S. HAVVÂ, 3/143) hükmü kaldırılmıştır.
Namaz: ‘Cünüp iken –yolculuk hâriç- gusledinceye kadar (namaza yaklaşmayın). ‘
(Nisa 4/43) Yolculuk hâli bundan müstesnadır. O vakit su bulamadığınız takdirde
teyemmüm ederek namaza yaklaşınız. (S. HAVVÂ, 3/141)
Namaz: ‘(Münâfıklardan) ölen hiçbirinin cenâze namazını kılma/yın’ (Tevbe 9/84)
‘Münâfıkların kabri başında durma/yın’ (Tevbe 9/84)
Kâfir: Ölen kâfirler için Af ve mağfiret dilemeyin: ‘Cehennem ehli oldukları açıkça
kendilerine belli olduktan sonra, -yakınları da olsalar- Allâh’a ortak koşanlar için af
dilemek ne peygambere yaraşır ne de müminlere.’ (Tevbe 9/113) (Meryem 59/47;
Şuara 26/86; Mümtehine 60/4)
Duâ: Duâda sesinizi fazla yükseltmeyin, fazla da kısmayın. ‘Namazında, niyazında
sesini fazla yükseltme; ikisinin arasında bir yol tut.’ (İsra 17/110) (A’raf 7/55)
İtikâf: ‘Mescidlerde (Ramazan ayında) itikâfta iken eşlerinize yaklaşmayın.’
(Bakara 2/187)
![Page 40: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/40.jpg)
‘(Oruç ibâdeti ile ilgili) ilâhi sınırlara yaklaşmayın’ (Bakara 2/187) Bu sınırlar
şunlardır: orucun gündüz tutulması, oruçlu iken yeme, içme, cinsel ilişkiden uzak
durulması, güneş battıktan sonra bu sınırlamaların serbest olmasıdır. Bu hükümleri
ihlâl etmeyiniz. (İ. KARAGÖZ, 2/197)
Hac: ‘(ihramlı iken) kurban yerine varıncaya kadar saçlarınızı tıraş etmeyin’
(Bakara 2/196) Bu ifâdeden, ihramlı iken saçların tıraş edilemeyeceği anlaşılmaktadır.
(S. HAVVÂ, 1/510)
Hac: Hacda günah işlemeyin, kavga etmeyin / tartışmayın, ihramlı iken cinsel
ilişkide bulunmayın ve kötü söz söylemeyin. (Bakara 2/197)
Hac / Saygısızlık etmeyin: Dini sembollere, haram aylara, kurbanlık hayvanlara
ve hacılara saygısızlık etmeyin. (Mâide 5/2) Kâbe, Safâ Merve, Arafat, cemreler,
Meş’ar-i Haram, Mîkat gibi hac ibadetinin yapıldığı yerler ve hac menâsiki (ihram,
tavaf, s’ay, taş atma, kurban kesme, tıraş olma, vakfe, kurbanlık hayvanlar) ‘Allâh’ın
nişâneleri’dir. Dini hükümlerin tamamı, emir ve yasaklar ‘Allâh’ın nişâneleri’ne
dâhildir. (İ. KARAGÖZ, 2/201, 202)
Hac / umre: ‘İhramlı iken karada av hayvanı öldürmeyin’ (Mâide 5/95)
Misliyle karşılık: Bir topluma olan kızgınlığınız, sizi haddi aşmaya sürüklemesin.
(Mâide 5/2) (Bakara 2/194; Şûra 42/40; Nahl 16/126) Bir Müslüman kendisine yapılan
kötülüğe ancak misliyle karşılık verebilir, fazlasıyla karşılık veremez, haddi aşamaz,
sabredip karşılık vermemesi daha hayırlıdır. (İ. KARAGÖZ, 2/208)
Zikir: ‘Mallarınız ve çocuklarınız sizi, Allâh’ı zikretmekten alıkoymasın’
(Münâfikun 63/9) (Âl-i İmran 3/41; A’raf 7/205)
Kalpleri katılaşanlar gibi olmayın: ‘Îman edenlerin Allâh’ı zikretmekten ve inen
haktan dolayı kalplerinin saygı ile ürpermesinin zamânı gelmedi mi? Onlar daha önce
kendilerine kitap verilmiş ve üzerlerinden uzun zaman geçip kalpleri katılaşmış
kimseler gibi olmasınlar. Onlardan birçoğu yoldan çıkmışlardır.’ (Hadid 57/16)
Kalpler eğer Allâh’ı zikir ve Kur’an’dan uzaklaşırsa katılaşır. Kalpler katılaşınca dini
duyarlılık kaybolur. Bu da insanı fısk, günah ve isyâna götürür. (İ. KARAGÖZ, 2/213)
Allâh’ı unutmayın: ‘Allâh’ı unutan ve Allâh’ın unutturduğu kimseler gibi
olmayın’ (Haşr 59/19) (Tevbe 9/67) Allâh’ı unutmak, Allâh’ın hukukunu çiğnemek,
olanca nimete karşılık şükretmemek, günah işlerken O’nu hatıra getirmemektir.
Allâh’ın unutmasından maksat, insanlardan yardımını, hidâyetini ve rahmetini
kesmesidir. Allâh’ın unutması mecâzi anlamdadır. (M. DEMİRCİ, 3/335)
‘Peygamberden yüz çevirmeyin.’ / itaatsizlik etmeyin.’ (Enfal 8/20)
Münâfıklar: ‘Kur’ân’ı işitmedikleri halde işittik diyenler gibi olmayın’ (Enfal
8/21) (Münâfikun 63/1; Bakara 2/93; Nisa 4/46; Nur 24/51) İşitmediği halde ‘işittik’
demek, yalan söylemek ve ikiyüzlülük yapmak demektir. Bu davranışı ancak
münâfıklar sergileyebilir. (İ. KARAGÖZ, 2/218)
![Page 41: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/41.jpg)
‘Gâfillerden olma/yın’ (A’raf 7/205) Âyetlerden yüz çevirmeyiniz (A’raf 7/146),
Allâh’ı unutmayınız, O’nu zikretmeyi terk etmeyiniz (A’raf 7/205), dünyaya dalıp
âhireti unutmayınız (Yûnus 10/7), ibâdetleri terk etmeyiniz (Yûnus 10/29) (İ.
KARAGÖZ 2/222)
Müslümanlığınızı başa kakmayın / Allâh’a minnettar olun: ‘(Ey Peygamberim!)
Onlar İslâm’a girdikleri için sana minnet ediyorlar. De ki: Müslümanlığınızı benim
başıma kakmayın. Bilâkis sizi îmâna erdirdiği için Allah sizin başınıza kakar. Eğer
doğrulardan iseniz (Allâh’a minnettar olmanız gerekir). (Hucurat 49/17) İnsana akıl ve
irâde veren ve îmâna erişme başarısını lütfeden Cenâb-ı Hak’tır. Müslüman olan
kimsenin bu lütuf karşılığı Allâh’a minnet duygusu içinde olması gerekir. Allâh’ın
kimsenin îmânına ve ibâdetine ihtiyâcı yoktur; aksine insanın ihtiyâcı vardır. (İ.
KARAGÖZ, 2/224, 225)
Mescid-i Haramda günah işlemeyin: ‘Kim Haram bölgesinde zulme sapmaya
yeltenirse, Biz ona elem dolu bir azaptan tattıracağız.’ (Hac 22/25) Bu âyet-i kerimeye
göre Mescid-i Haram’da / harem bölgesinde günah işlemek ve günah işlemeye niyet
etmek yasaklanmıştır. (İ. KARAGÖZ, 2/225)
Mescid-i Harâm’ı ziyârete engel olmayın: ‘Allah yolundan alıkoymak, onu inkâr
etmek, Mescid-i Harâm’ın ziyâretine engel olmak ve halkını oradan çıkarmak Allah
katında daha büyük günahtır.’ (Bakara 2/217)
Mescid/ler: Mescidlerde Allâh’ın adının anılmasına engel olmayın ve mescidlerin
harap olmasına çalışmayın: ‘Allâh’ın mescidlerinde Allâh’ın adının anılmasını
engelleyen kimseden daha zâlim kim olabilir?’ (Bakara 2/114) Mescid binâlarını
yıkmak, tahrip etmek, çeşitli plânlarla Müslümanları câmilerden uzaklaştırmak
zulümdür. (H. T. FEYİZLİ, 1/17)
2.3.KAZANÇ, YEME VE İÇME İLE İLGİLİ YASAKLAR
Haram yemeyin: ‘Ölmüş hayvan, (akmış) kan, domuz eti, Allah’tan başkası adına
boğazlanan, henüz canı çıkmamışken kestikleriniz hâriç; boğulmuş, darbe sonucu
ölmüş, boynuzlanarak ölmüş ve yırtıcı hayvanlar tarafından parçalanmış hayvanlar ile
dikili taşlar üzerinde boğazlanan hayvanlar, bir de fal oklarıyla kısmet aramanız size
haram kılındı. (Mâide 5/3) (Bakara 2/173; Nahl 16/115; En’am 6/145)
Yemeyin: ‘Allâh’ın adı anılmadan kesilen hayvan eti yemeyin’ (En’am 6/121)
Yemeyin: ‘Mallarınızı bâtıl yollarla yemeyin’ (Nisa 4/29) Hırsızlık, hıyânet, gasp,
kumar, fâiz, fasit değişim, sefahat, israf (ELMALILI), tefecilik, aldatma, fâhiş fiyat
(KUR’AN YOLU, 2/50) vb. her türlü meşru olmayan yollarla mallarınızı yemeyiniz.
(İ. KARAGÖZ, 2/242)
‘Fâiz yemeyin’ (Âl-i İmran 3/130) (Rum 30/39; Bakara 2/275, 276; Nisa 4/160, 161)
Ribânın haramlığını kabul etmeyen kâfir olur. (İ. KARAGÖZ 2/247)
Rüşvet alıp vermeyin: ‘İnsanların mallarından bir kısmını zulüm ile bilerek yemek
için hâkimlere, hakemlere ve yöneticilere (rüşvet olarak) vermeyin.’ (Bakara 2/188)
![Page 42: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/42.jpg)
Rüşvet vermek ve almak haram olduğu gibi, rüşvet verilerek temin edilen menfaat da
haramdır. (İ. KARAGÖZ 2/253)
Yetim malı yemeyin: ‘Yetimlerin mallarını kendi mallarınıza katıp yemeyin. Çünkü
bu, büyük bir günahtır.’ (Nisa 4/2) (Nisa 4/6, 10; Bakara 2/220; En’am 6/152)
Helâl Haram: ‘Temizi pis ile değişmeyin’ / Helâli haram ile değişmeyin. (Nisa 4/2)
Meşru olanla, gayri meşru olanı değişmeyin, kendi malınızla yetinin, yetimin malını
olduğu gibi koruyun, satılması gerekiyorsa değerinde satın. (ELMALILI, 2/503)
‘İsraf etmeyin’ (A’raf 7/31). (En’am 6/141; Furkan 25/67)
‘Saçıp savurmayın’ (İsra 17/26-27)
Cimrilik etmeyin: ‘Elini bağlayıp boynuna asma (cimrilik yapma).’ (İsra 17/29)
(Muhammed 47/38; Meâric 70/19; İsra 17/100; Hadid 57/24) Parayı, malı mülkü
gerektiği kadar harcayın; fakirlere, hayır kurumlarına yardım etmemezlık etmeyin;
borç isteyenlere borç vermemezlik etmeyin; bilgiyi, sanatı insanlarla paylaşmazlık
etmeyin; İslâm’ı tebliğ görevini yapmamazlık etmeyin. (İ. KARAGÖZ, 2/262)
Sarhoşluk veren şeylerden kaçının: ‘Ey îman edenler! İçki, kumar, dikili taşlar ve
fal okları ancak şeytan işi birer pisliktir. Onlardan kaçının ki, kurtuluşa eresiniz.’
(Mâide 5/90)
‘(Allâh’ın nimetlerine) Nankörlük etmeyin’ (Bakara 2/152) (İbrâhim 14/7; Lokman
31/12) Allâh’a kulluk borcunuzu unutmayınız. Allâh’ın emirlerine muhâlefet
etmeyiniz, itaatsizlik etmeyiniz. (H. T. FEYİZLİ, 1/22) Allâh’ın verdiği nimetlere
şükredin.
Aşırı gitmeyin: Rızıklardan faydalanma konusunda aşırı gitmeyin: ‘Allâh’ın
verdiği rızıktan faydalanma konusunda aşırı gitmeyin, yoksa üzerinize gazabım iner.
Kimin üzerine gazabım inerse o muhakkak helâk olmuş demektir.’ (Tâhâ 20/81)
Rızıkta aşırılığa saparak Allâh’ın çizdiği sınırları aşmayın, şeriatımdan sapmayın,
nankörlük etmeyin, kimseye zulmetmeyin. (S. HAVVÂ, 9/68)
2.4.ZAN, SÖZ VE KONUŞMA İLE İLGİLİ YASAKLAR
2.4.1.ZAN İLE İLGİLİ YASAKLAR
‘Zannın çoğundan kaçının’ (Hucurat 49/12) Allah hakkında iyi zanda bulunmak
farz, kötü zanda bulunmak haramdır. (Âl-i İmran 3/154; Fetih 48/6). İş, meslek,
ticâret, teşebbüs, sosyal faaliyetler ve bilimsel çalışmalardaki zanlar mubah, dürüst bir
mümin hakkında iyi zanda bulunmak mendup, kötü zanda bulunmak ve bunu
başkalarına anlatmak haram ve günahtır. (İ. KARAGÖZ, 2/278, 279)
Zannetmeyin: ‘Allâh’ı zâlimlerin yaptıklarından gâfil zannetme’ (İbrâhim 14/12)
(Bakara 2/85, 140, 144, 149; Âl-i İmran 3/99; En’am 6/132)
![Page 43: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/43.jpg)
Zannetmeyin: ‘Allâh’ın peygamberlerine verdiği sözden döneceğini zannetme’
(İbrâhim 14/47) Allah peygamberlerine yardım edip onları zafere kavuşturacağını
(Mümin 40/51; Mücâdele 58/21), gönderdiği kitabı koruyacağını (Hicr 15/9) vaad
etmiştir. (İ. KARAGÖZ 2/281)
Zannetmesin: ‘Kâfirler, verilen mühleti kendileri için hayır zannetmesinler’ (Âl-i
İmran 3/178)
Zannetmeyin: Allâh’ın kâfirlerin sırlarını ve gizli konuşmalarını duymadığını
zannetmeyin: ‘Yoksa onların (kâfirlerin) sırlarını ve gizli konuşmalarını
duymadığımızı mı zannediyorlar? Hayır! Doğrusu şudur ki, onların yanındaki elçi
meleklerimiz her şeyi kaydediyorlar.’ (Zuhruf 43/80)
Zannetmeyin: Allâh’ın insanı yeniden diriltemeyeceğini zannetmeyin: ‘İnsan,
kendisinin kemiklerini bir araya getiremeyeceğimizi mi sanır? Evet bizim, onun
parmak uçlarını bile (yeniden aynen) düzenlemeye gücümüz yeter.’ (Kıyâme 75/3-4)
Zannetmeyin / İmtihan: İmtihan edilmeden cennete gireceğinizi zannetmeyin:
‘(Ey müminler) Yoksa siz, sizden öncekilerin başına gelenler, sizin de başınıza
gelmeden cennete gireceğinizi mi sandınız? Peygamber ve onunla berâber müminler,
‘Allâh’ın yardımı ne zaman?’ diyecek kadar darlığa ve zorluğa uğramışlar ve
sarsılmışlardı.’ (Bakara 2/214) (‘Al-i İmran 3/142; Tevbe 9/16)
Zannetmeyin: ‘Yaptıkları şeyle sevinen ve yapmadıkları ile övülmekten hoşlanan
kimselerin azaptan kurtulacaklarını zannetme’ (Âl-i İmran 3/188) Âyet-i kerimede
Yahudilerin tutarsızlıkları kınanmaktadır.
Zannetmeyin: Kâfirlerin (Allâh’ı) yeryüzünde âciz bırakacaklarını zannetme’
‘Onların varacağı yer cehennemdir. Ne kötü varış yeridir o!’ (Nur 24/57)
Zannetmeyin: ‘Kâfirlerin kaçarak cezadan kurtulacaklarını zannetme’ (Enfal
8/59)
Zannetmesin: İnsan, kendisinin başıboş bırakılacağını zannetmesin: ‘İnsan,
kendisinin başıboş bırakılacağını mı zannediyor?’ (Kıyâme 75/36) (Müminun 23/115;
Zâriyat 51/56) İnsana, dünyâda uyması gereken emirler ve yasaklar konmuştur.
Âhirette de Allâh’ın huzuruna çıkarılacaktır. (S. HAVVÂ, 15/173)
Zannetmesin: İnsan, kendisine kimsenin güç yetiremeyeceğini ve kendisini
kimsenin görmediğini zannetmesin: ‘İnsanoğlu, kendisine kimsenin güç
yetiremeyeceğini mi zannediyor? ‘yığınla mal harcadım’ diyor. Kendisini kimsenin
görmediğini mi zannediyor? (Beled 90/5-7) (Rum 30/50; Hadid 57/4)
Zannetmeyin: ‘Allah yolunda öldürülenleri ölüler zannetmeyin’ (Âl-i İmran
3/169) (Âl-i İmran 3/169-171)
Zannetmesinler: Kâfirler ve kötülük yapanlar bizden kurtulacaklarını
zannetmesinler: ‘Yoksa kötülük yapanlar, bizden kaçıp kurtulacaklarını mı
zannettiler? Ne kötü hükmediyorlar! (Ankebut 29/4)
![Page 44: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/44.jpg)
Zannetmeyin: ‘(Hz. Âişe’ye yapılan) iftirâyı kendiniz için kötü bir şey
zannetmeyin’ ‘Aksine o sizin için bir hayırdır.’ (Nur 24/11)
Zannetmesinler: Cimrilik edenler, bunun kendileri için hayırlı olduğunu
zannetmesinler: ‘Allâh’ın kendilerine lütfundan verdiği nimetlerde cimrilik edenler,
bunun, kendileri için hayırlı olduğunu sanmasınlar. Hayır! O kendileri için bir şerdir.
Cimrilik ettikleri şey, kıyâmet gününde boyunlarına dolanacaktır.’ (Âl-i İmran 3/180)
Malının zekâtını vermemek, bakmakla yükümlü olduğu kimselerin ihtiyaçlarını
karşılamamak, imkânı olduğu halde muhtaçlara, hayır kurumlarına vermemek,
ikramda bulunmamak cimrilik kapsamındadır. (İ. KARAGÖZ, 2/307)
2.4.2.SÖZ VE KONUŞMA İLE İLGİLİ YASAKLAR
Allah yolunda öldürülenler: ‘Allah yolunda öldürülenlere ölüler demeyin’
(Bakara 2/154)
Aşağılayıcı kinâyeli sözlerden sakının: ‘Ey îman edenler! ‘râinâ’ demeyin,
‘unzurnâ’ deyin; dinleyin ve bilin ki kâfirler için acıklı bir azap vardır.’ (Bakara
2/104) Yahudiler ‘râinâ’ sözcüğünü sövmek, hakâret etmek, aşağılamak amacıyla
kullanıyorlardı. (H. DÖNDÜREN, 1/33) Müslümanlar, kâfirlerin kullanmış oldukları
sözlere, kavramlara aldanmasınlar, onları taklit etmekten sakınsınlar. (S. HAVVÂ,
1/227)
‘Yalan sözden kaçının’ (Hac 22/30)
İnsanlara iftirâ etmeyin: ‘Allâh’a yemin olsun ki, uydurmakta olduğunuz (iftirâ
ettiğiniz) şeylerden mutlaka sorguya çekileceksiniz.’ (Nahl 16/56) (Nisa 4/112; Nur
24/11)
‘Birbirinizin gıybetini yapmayın’ (Hucurât 49/12)
İnsanlarla alay etmeyin: ‘Ey îman edenler! Bir topluluk bir diğerini alaya almasın.
Belki onlar kendilerinden daha iyidirler. Kadınlar da diğer kadınları alaya almasın.
Belki onlar, kendilerinden daha iyidirler.’ (Hucurât 49/11)
‘Birbirinizi karalamayın’ (Hucurât 49/11)
‘Birbirinize kötü lâkaplarla çağırmayın’ (Hucurât 49/11)
Yapamayacağınız şeyler söylemeyin: ‘Ey îman edenler! Yapamayacağınız şeyi niçin
söylüyorsunuz? Yapamayacağınız şeyi söylemeniz, Allah katında öfkeye sebep olan
büyük bir davranıştır.’ (Saf 61/2-3) (Âl-i İmran 3/76, 77)
Yersiz ve gereksiz soru sormayın: ‘Ey îman edenler! Açıklanınca
hoşlanmayacağınız şeyleri (fazla) sormayın.’ (Mâide 5/101) Faydasız, mânâsız,
meşakkat ve mükellefiyet gerektiren, gereksiz, lüzumsuz sorular sormayınız.
(ELMALILI, 3/347) Alay olsun diye soru sormak, mucize talebinde bulunmak, babam
kimdir, devem nerede gibi yersiz - lüzumsuz sorular sormak bu âyet kapsamında
yasaktır. (S. HAVVÂ, 4/215, 216)
![Page 45: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/45.jpg)
Haram kılındı: ‘Allâh’a karşı bilmediğiniz şeyleri söylemenizi haram kılmıştır.’
(A’raf 7/33)
Bilmediğniz şeyleri konuşmayın: Kesin bilgi sâhibi olmadığınız şeyleri
konuşmayın: ‘Hakkında kesin bilgi sâhibi olmadığın şeyin peşine düşme. Çünkü
kulak, göz ve kalp; bunların hepsi ondan sorumludur.’ (İsrâ 17/36) Bilmediğiniz bir
konuda söz söylemeyiniz, hüküm vermeyiniz. Bilmediğiniz kimseler hakkında söz
söylemeyiniz, yalancı şâhitlik yapmayınız, iftira atmayınız, tahminle kişiler hakkında
zarar verecek konuşmalar ve hareketler yapmayınız.(Ö. ÇELİK, 3/137)
Peygamberimiz (sas), Kitap ve sünnette delil bulunmaması hâlinde şahsi görüşü
istikâmetinde uygulamalarda bulunmayı uygun bulmuştur. (Ebu Dâvud’dan İ.
KARAGÖZ, 2/337)
Yalancı şâhitlik yapmayın: ‘(Ey îman edenler!).. Eğer adâletten saparsanız veya
şâhitlik yapmaktan kaçınırsanız bilin ki, şüphesiz Allah yaptığınız her şeyden
haberdardır.’ (Nisa 4/135) (Mâide 5/8) Çünkü eğer, şâhitlik yaparken gerçeği
çarpıtırsanız, ya da şâhitlikten kaçınarak yüz çevirecek olursanız, bunun cezâsını
çok ağır ödeyeceksiniz. (M. KISA, 1/117)
‘Şâhitliği gizlemeyin’ (Bakara 2/283) (Bakara 2/282)
Şâhitlik yaparken adâletten ayrılmayın: ‘(Ey îman edenler!) Bir topluma olan
kininiz sizi adaletsizliğe itmesin, adâletli olun. Bu, takvâya daha yakındır.’ (Mâide
5/8) (Nisa 4/135)
Çirkin sözleri açıklamayın: ‘Allah zulme uğrayanın dile getirmesi dışında (insanı
incitecek) çirkin sözün açıklanmasını sevmez.’ (Nisa 4/148) (Nahl 16/126; Nisa
4/149) Zulmedilmiş, hakkına tecâvüz olunmuş kimse feryâd edebilir, zâlim aleyhine
bağırarak bedduâ edebilir, ondan yakınarak kötülüklerini söyleyebilir, hattâ kötü
sözlerine aynen karşılık verebilir. (ELMALILI, 3/111)
‘Seslerinizi yükseltmeyin’ (Hucurât 49/2) ‘Ey îman edenler! Seslerinizi
Peygamber’in sesinin üstüne yükseltmeyin. Birbirinize bağırdığınız gibi,
Peygamber’e yüksek sesle bağırmayın, yoksa siz farkına varmadan işledikleriniz
boşa gider.’ (Hucurât 49/2) (Hucurât 49/3, 4)
Peygamberin çağrısı / Peygamberin çağrısı birinizin diğerinize hitap ettiği gibi
değildir: ‘(Ey müminler!) Peygamber’in çağrısını aranızda, birinizin diğerini
çağırması gibi görmeyin.’ (Nur 24/63) Allah Resûlü’nün inanç ve amel konusundaki
çağrısına uyunuz. Bu âyet Allah Resûlü’nün her çağrısına hemen uymamızı, asla
gevşeklik göstermememizi istemektedir. Hz. Peygamber’in çağrısına uymak ve ona
itaat etmek, Allâh’ın emrine icâbet ve itaat gibidir. (Nisa 4/80; M. DEMİRCİ, 2/417)
‘Mümin değilsin demeyin’ ‘Ey îman edenler! Allah yolunda (sefere) çıktığınız
zaman (mümini kâfirden ayırt etmek için) her şeyi iyice araştırın. Size selâm veren
(Müslüman olduğunu söyleyen) kimseye, dünyâ hayâtının geçici menfaatini arayarak
hemen ‘Sen mümin değilsin’ demeyin…’ (Nisa 4/94) Bir kimse ‘ben müslümanım’
demesine itibar ediniz, dış görünüşe göre işlem yapınız, kalbinden geçene göre değil;
kalbinden geçenle suçlamayınız. (ELMALILI, 3/53) Bizi kandırmak için Müslüman
olduğunu iddiâ ediyorsun, demeyiniz.
![Page 46: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/46.jpg)
Fısıldaşmayın / gizli gizli konuşmayın: ‘Günah konusunda fısıldaşmayın’ /
‘Düşmanlık konusunda fısıldaşmayın’ / ‘Peygambere isyan konusunda
fısıldaşmayın’ (Mücâdele 58/9) (Mücâdele 58/8; Nisa 4/114) İki kişinin arasını
bozmak, birinin hakkını elinden almak ya da haram işlemek için gizlice konuşmalar
yapmak yasak ve günahtır. (MEVDÛDİ, 6/163)
‘Kendinizi temize çıkarmayın’ ‘Çünkü O Allah müttaki olan kimseleri en iyi
bilendir.’ (Necm 53/32) Kendinizi hiç günahsız, kusursuz ve tertemiz kabul ederek
övünmeyin. Farkında olmadan birçok kusurunuz olabilir. (ELMALILI, 7/318)
Demeyin: İnşâallah demeden ‘yarın şunu yapacağım’ demeyin: ‘Hiçbir şey
hakkında sakın yarın şunu yapacağım deme! Ancak, ‘Allah dilerse yapacağım’ de.’
(Kehf 18/23)
Konuşmasın: ‘Kadınlar erkeklerle cilveli (tatlı edâ ile) konuşmasın’ ‘Ki, kalbinde
hastalık (kötü niyet) olan kimse ümide kapılmasın.’ (Ahzab 33/32) Yabancı bir
erkekle muhatap olduğunuzda ciddi ve net konuşun, temkinli ve zaruret miktarınca
konuşunuz. Bakışlarınızda dikkatli olunuz, bir yabancı erkekle halvet olmayınız.
Cilveli, işveli, yılışık bir edâ ile konuşmayınız. (M. SELMAN)
‘Allah’tan başkasına yalvaranlara sövmeyin / aşağılamayın’ ‘Ki onlar da
bilmeyerek sınırı aşıp Allâh’a sövmesinler.’ (En’am 6/108) Müşriklerin tanrıları
hakkında çirkin sözler söylemeyiniz, aşağılamayınız. Eleştirirken, yanlışı – doğruyu
anlatırken hakâret etmeyiniz, sövüp – saymayınız. Başkalarının inançlarına, kutsal
saydıklarına hakâret etmeyiniz. (KUR’AN YOLU, 2/453)
Söylemeyin: Allah hakkında doğru olmayan şeyleri söylemeyin: ‘Allâh’a karşı
doğru olmayanı söylediğiniz için bugün aşağılayıcı azap ile cezalandırılacaksınız.’
(En’am 6/93)
İlâhi gerçekleri gizlemeyin: ‘İndirdiğimiz apaçık delilleri ve hidâyeti Kitap’ta
açıklamamızdan sonra gizleyenler var ya, işte onlara hem Allah lânet eder, hem de
bütün lânet edici (insanlar, cinler ve melekler, M. KISA 1/43) lânet eder.’ (Bakara
2/159) (Âl-i İmran 3/187) Allâh’ın apaçık âyetlerini, hidâyetini, Kitab’ında
açıklananları gizleyenlere Allah lânet eder, diğer lânet ediciler de lânet eder. (S.
HAVVÂ, 1/382, 384)
Yalan sözleri dinlemeyin: ‘Onlar (Medine Yahûdileri) hep yalana kulak verirler.’
(Mâide 5/41, 42)
2.5.EYLEMLERLE İLGİLİ YASAKLAR
Allâh’a ve Peygamber’e eziyet etmeyin: ‘Hiç şüphesiz Allâh’a ve Resûlü’ne eziyet
ver(mek istey)enlere, işte (onlara) Allah dünyâda ve âhirette lânet etmiş ve onlara
alçaltıcı bir azap hazırlamıştır.’ (Ahzab 33/57) Allah hakkında uygun olmayan söz
söyleyen veyahut Allâh’ın râzı olmayacağı fiiller yapan veya Allâh’ın sevdiği
kullarına eziyet eden, demektir. (ELMALILI, 6/334)
![Page 47: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/47.jpg)
‘(Allâh’ın koyduğu) sınırları aşmayın’ (Mâide 5/87) Helâlı haram sayarak, Allâh’ın
hükümranlık sınırlarını aşmayın, başkalarının haklarına tecâvüz etmeyin, israftan
kaçının (KUR’AN YOLU) Şehvetler peşinde dolaşmayın, nefsin ve başkalarının
haklarını gözetin, ölçülü ve iktisatlı hareket edin. (ELMALILI, 3/330)
Allâh’a ve Peygamber’e isyan etmeyin: ‘Kim Allâh’a ve Peygamber’e isyan eder ve
O’nun koyduğu sınırları aşarsa, Allah onu ebedi kalacağı cehennem ateşine sokar.
Onun için alçaltıcı bir azap vardır.’ (Nisa 4/14) (Nisa 4/42)
Satmayın: ‘Allâh’a verdiğiniz sözü az bir karşılığa (birkaç kuruşluk dünyâ
menfaatine, M. KISA, 1/296) satmayın’ (Nahl 16/95) (Bakara 2/27, 177; Müminun
23/8; Me’âric 70/32; Âl-i İmran 3/76, 77)
Allâh’ın Kitabı’nı görmezlikten gelmeyin: ‘Rahmân’ın zikrini görmezden gelen
kimseye bir şeytan tahsis ederiz; artık bu onun yoldaşı olur….’ (Zuhruf 43/36)
(Zuhruf 43/37-39)
‘Allâh’ın rahmetinden ümit kesmeyin’ (Zümer 39/53) (Furkan 25/70, 71; Nisa 4/43;
Yûsuf 12/87)
Allâh’ın azâbından emin olmayın: ‘Ülke halkı geceleyin uyurlarken kendilerine
azâbımızın gelmeyeceğinden emin mi oldular? (A’raf 7/97) (A’raf 7/98, 99; Me’âric
70/28) Allâh’ın affedeceğine güvenerek günahlara alabildiğine devam etmek
küfürdür. Allâh’ın rahmetinden ümit kesmek de bunun gibidir. (12/87; S. HAVVÂ,
5/245) Mümin, ümit ve korku arasında olur. (İ. KARAGÖZ, 2/384)
Kötü iş yapmayın: ‘Evet, kim kötü bir iş yapar / Allâh’a şirk koşar (İbn-i Abbas’tan
S. HAVVÂ, 1/188) ve günahı kendisini çepeçevre kuşatırsa, işte bu kimseler
cehennemliklerdir, onlar orada ebedi olarak kalırlar.’ (Bakara 2/81) Günah, küfür
olmasa da küfre götüren yollardır. (S. HAVVÂ, 1/189)
Kötülükleri ve günahları terk edin: ‘Şüphesiz Allah, hayâsızlığı ve kötü şeyleri
yasaklar.’ (Nahl 16/90) Zina, fuhuş, cinsel sapıklık, çıplaklık gibi yüz kızartıcı ve
utanç verici hareketleri, çirkinlikleri (..) yasaklıyor. (M. KISA, 1/295) Münker:
Allâh’ın râzı olmadığı, İslâm’ın çirkin, kötü, kabahat ve haram olarak bildirdiği
davranışlar olup, yasaklanmıştır. Her münker günahtır. (İ. KARAGÖZ ve ark. DİNİ
KAVRAMLAR SÖZLÜĞÜ, 1/435)
-Haksız yere- ‘cana kıymayın’ (En’am 6/151) (İsra 17/32) (Bakara 2/179, 190; Mâide
5/32, 33, 45)
‘(Kısas yoluyla) öldürmede haddi aşmayın’ (İsra 17/33) Haksız yere öldürülenin
mirasçıları kâtilin kısas yoluyla öldürülmesini isteme hakkı vardır. Mirasçılar
kısâsen öldürülme yerine kan diyeti isteme yetkisine de sâhiptirler. Mirasçılar
hukukun kararına saygı göstermeli, adâleti bizzat kendileri sağlamaya kalkışmamalı,
kâtilin akrabalarından intikam almaya kalkışmamalıdırlar. (Mi KISA, 1/305)
Öldürülenin vârisleri (diyete râzı olduktan sonra) karşı tarafa zarar vermesinler:
‘Bundan sonra kim haddi aşarsa / tecâvüzde bulunursa ona elem dolu bir azap vardır.’
(Bakara 2/178) İslâm devletinin kâtili öldürmesiyle yetinmeyip akrabalarına
![Page 48: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/48.jpg)
saldırmak, kâtili affedip diyeti aldıktan sonra kâtile saldırmak, kâtilin diyeti ödemeye
yanaşmaması ‘haddi aşmak’ kapsamındadır. (M. KISA, 1/45)
‘Kendinizi öldürmeyin’ (Nisa 4/29) (Bakara 2/195) Sizin gibi mümin olan kimseyi /
kimseleri öldürmeyin, sizden hiçbir kimse kendisini öldürmesin (intihar etmesin),
mâli konularda birbirinize zulmederek kendinizi öldürmeyiniz, hevâlarınızın peşine
düşerek kendinizi öldürme yoluna gitmeyin, öldürülmeyi gerektirecek suç işlemeyin.
Nesefi’ye göre bu suçların tamamı haramdır. (S. HAVVÂ, 2/103)
Kendinize zulmetmeyin: ‘Kim Allâh’ın sınırlarını çiğneyip aşarsa, kendisine
zulmetmiş / yazık etmiş olur.’ (Talâk 65/1) (Âl-i İmran 3/135) Allâh’ın koyduğu
sınırlar, şer’i hükümler ve haram kıldığı yasaklardır. (S. HAVVÂ, 15/172)
‘Çocuklarınızı öldürmeyin’ (En’am 6/151) Fakirlik korkusuyla çocuklarınızı
öldürmeyin, kürtaj yaptırmayın, çocuk aldırmayın, bu haramı işlemeyin, fıtratın
tabii akışına müdâhale etmeyin, Müslümanların sayısının artmasına engel olmayın.
(KUR’AN YOLU, 2/487)
‘Kendinizi tehlikeye atmayın’ (Bakara 2/195) Allah yolunda infak yapın, harp
ihtiyaçlarına sarf etmek üzere vergi, iâne verin. Allah yolunda savaştan ve bu uğurda
mal harcamaktan kaçınmayın. (ELMALILI, 2/39)
‘Çirkin eylemler -in gizli ve açığına- yaklaşmayın’ (En’am 6/151) (A’raf 7/28, 29,
33; Nahl 16/90) Zinâ ve benzeri ahlâksızlıklara, günahlara yaklaşmayın. (S.
HAVVÂ, 5/32) Zinâ suçunun işlenmesine önayak olan her bir davranış fuhuştur.
Sözgelimi açılıp saçılmak, süslenmek, şehvet dolu sözler, çekici davranışlar ve
tahrikler… (S. KUTUB, 4/208)
‘Zinâya yaklaşmayın’ (İsrâ 17/32) (Müminun 23/5; Ahzab 33/35) Zinâya götürülme
tehlikesi bulunan her türlü niyet, söz, fiil ve davranışlar yasaktır. (Ö. ÇELİK, 3/134)
Livâta yapmayın: ‘Rabbinizin, sizin için yarattığı eşlerinizi bırakıyor da insanlar
arasından erkeklere mi yanaşıyorsunuz? Siz gerçekten haddi aşan bir topluluksunuz.’
(Şuarâ 26/165-166) /Neml 27/55; Ankebut 29/31-35)
Zinâ cezâsını uygulayın / acımayın: ‘Allâh’a ve âhiret gününe îman ediyorsanız,
Allâh’ın dînini uygulama konusunda zinâ eden erkek ve kadına karşı merhamet
duygunuza yenilmeyin.’ (Nur 24/2)
‘Kibirlenerek yürümeyin’ (Lokman 31/18)
‘Böbürlenip şımarma/yın’ (Kasas 20/76)
Kumardan sakının / şans oyunlarından sakının: ‘Ey îman edenler! İçki, kumar,
dikili taşlar ve fal okları ancak şeytan işi birer pisliktir. Omlardan kaçının ki,
kurtuluşa eresiniz.’ (Mâide 5/90)
‘Şeytanın adımlarına uymayın’ (Bakara 2/168) (Bakara 2/208; En’am 6/142)
![Page 49: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/49.jpg)
Şeytan: ‘Şeytan Allah hakkında sizi aldatmasın’ (Lokman 31/33) (Nisa 4/120; Haşr
59/16) Şu dünyâ hayâtının aldatıcı câzibesi sizi aldatıp Allâh’a kulluktan alıkoymasın.
O aldatıcı şeytan ve dostları din adamı kisvesiyle Allâh’ın âyetlerini çarpıtarak sizi
aldatmasın, Allah çok merhametlidir, nasıl olsa mutlaka affedecektir diyerek sizi
Allah ile aldatmasın. (M. KISA, 1/436)
Şeytanı dost edinmeyin: ‘Kim Allâh’ı bırakıp şeytanı dost edinirse, şüphesiz o apaçık
bir hüsrana düşmüştür.’ (Nisa 4/119) (A’raf 7/27, 30; Kehf 18/103, 104)
Şeytanı arkadaş edinmeyin: ‘Kimin arkadaşı şeytan olursa o kimse kendisine çok
kötü bir arkadaş edinmiş olur.’ (Nisa 4/38) (Fussilet 41/25; Zuhruf 43/36-39)
Şeytandan korkmayın: ‘Şeytan sizi ancak kendi dostlarından korkutuyor. Onlardan
korkmayın, eğer mümin iseniz benden korkun.’ (Âl-i İmran 3/175)
‘Yeminlerinizi bozmayın’ (Nahl 16/91)
‘Yeminlerinizi -aranızda- aldatma sebebi / vâsıtası yapmayın’ (Nahl 16/94)
‘.. yardım etmeyeceklerine yemin etmesinler’ / İmkân sâhipleri; yakınlarına,
düşkünlere ve Allah yolunda hicret edenlere yardım etmeyeceklerine yemin
etmesinler: ‘İçinizden varlık ve servet sâhibi kimseler; yakınlarına, düşkünlere ve
Allah yolunda hicret edenlere (bir şey) vermeyeceklerine yemin etmesinler,
hoşgörülü olsunlar. Allâh’ın sizi bağışlamasını arzu etmez misiniz? Allah çok
bağışlayandır, çok merhamet edendir.’ (Nur 24/22)
‘Yeminlerinizi (hayra ve) iyiliğe engel yapmayın’ ‘Yeminlerinizi bahâne ederek
Allâh’ı, iyilik etmeye, kötülükten sakınmaya ve insanların arasını düzeltmeye engel
yapmayın.’ (Bakara 2/224) Bâzı kişiler insanların arasını düzeltmek, akrabayı ziyâret
etmek, insanların herhangi birine iyilik etmek vb. bâzı hayırlı işleri yapmayacağına
dâir yemin eder, sonra da ‘yeminimi bozamam’ iddiasıyla iyiliği terk ederlerdi. İşte
böyle iş yapanlara: ‘Allâh’ı yeminlerinizde … engel yapmayın’ emri verildi. (S.
HAVVÂ, 2/48)
‘Fesat çıkarmayın / bozgunculuk yapmayın.’ (A’raf 7/56) (Bakara 2/60; A’raf 7/74;
Şuarâ 26/183; Ankebut 29/36) Dünyâdaki hiçbir düzenli şeyi bozmayın. İnsanların beş
temel hakkı olan can, mal, nesep, din ve akıl emniyetini ihlâl etmeyin. Bu
cümleden olarak öldürme, yaralama, gasp, hırsızlık gibi insana verilen zararlar,
inkâr ve bid’atlarla dîne verilen zararlar, zinâ, livâta, zinâ iftirâsı gibi insan
onuruna ve âileye verilen zararlar, sarhoş edici şeylerle akla verilen zararlar bu
yasağın kapsamına girer. (KUR’AN YOLU, 2/538)
Haset etmeyin: ‘Allâh’ın kiminizi kiminize üstün kılmaya vesile yaptığı şeyleri (haset
ederek) arzu edip durmayın.’ (Nisa 4/32) (Âl-i İmran 3/120; Bakara 2/109) Allâh’ın
bir kısmınıza fazla olarak bahşettiği mukadderâtı istemeye kalkışmayın, Birbirinizin
malına, makam mevkiine göz dikmeyin. Allâh’ın taksim ve takdirine râzı olunuz.
(ELMALILI, 2/554, 555)
Zâlim olmayın: ‘Allâh’ın koyduğu sınırları kim aşarsa onlar zâlimlerin ta
kendileridir.’ (Bakara 2/229) (Mâide 5/45; Bakara 2/254; Ankebut 29/49)
![Page 50: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/50.jpg)
‘(Münâfıkların) malları ve çocukları sizi imrendirmesin’ (Tevbe 9/55, 85) (İsra
17/30; Ankebut 29/62) Kâfirlere ve münafıklara mal ve evlâdın verilmesinin sebebi,
onlara azap etmek ve küfür üzere canlarını almak içindir. (S. HAVVÂ, 6/210)
Allâh’ın, münâfıkların canlarını kâfir olarak almak istemesi, onların inkâr ve nifakta
direnmeleri, îmâna yanaşmamaları sebebiyledir. (İ. KARAGÖZ, 2/468)
Aldatmasın: ‘Kâfirlerin yeryüzünde dolaşmaları sizi aldatmasın’ (Âl-i İmran
3/196, 197) (Bakara 2/29; Lokman 31/20; Necm 53/39; Bakara 2/200, 201) Kâfirlere
verilen nimetler ne kadar çok olursa olsun, geçici olup, yok olmaya mahkûmdur. Bu
sebeple Allah katında hiçbir değeri yoktur. (İ. KARAGÖZ, 2/470)
‘Kâfirlere verilen nimetlerde gözün kalmasın’ ‘ve onlara karşı üzülme.’ (Hicr
15/88) (Tâhâ 20/131)
‘Dünyâdan nasibini/zi unutma’/yın. (Kasas 28/77) (Bakara 2/29; Câsiye 45/13;
Lokman 31/20)
‘Dünyâ hayâtı sizi aldatmasın’ (Lokman 31/33) (Âl-i İmran 3/14; Kehf 18/46)
Kendinizi unutmayın: Başkalarına iyiliği emrederken kendinizi unutmayın: ‘Siz
kitabı okuyup durduğunuz hâlde, kendinizi unutup başkalarına iyiliği mi
emrediyorsunuz? Aklınızı kullanmıyor musunuz?’ (Bakara 2/44)
‘İnsanlardan korkmayın,’ ‘benden korkun.’ (Mâide 5/44) (Nisa 4/77) Bu âyet,
hüküm verenlerin / karar verenlerin zâlim yöneticinin eziyetlerinden korkmalarını
yasaklamaktadır. Bu emir, sâdece Allah’tan korkulmasını içermektedir. (S. HAVVÂ
4/36)
‘Gâfillerden olmayın’ (A’raf 7/205) (Nahl 16/107; Kehf 18/28; Yûnus 10/9) Îman
edip sâlih ameller işleyiniz. Dünyâ hayâtını âhirete tercih etmeyiniz, nefsinizin
arzularına uymayınız, sâdece dünyâ hayâtına râzı olmayınız, âyetleri yalanlayanlardan
olmayınız, yeryüzünde haksız yere büyüklenmeyiniz. (İ. KARAGÖZ, 2/485)
‘Câhillerden olmayın’ (En’am 6/35) (A’raf 7/138; Ahkaf 46/23; Âl-i İmran 3/154;
Kaf 50/50) Kur’ân’a göre kâfirler, müşrikler, münâfıklar ve fâsıklar câhildir.
Kur’ân’a uygun hareket etmeyen her insan câhildir. (İ. KARAGÖZ, 2/491)
‘İlâhi sınırları aşmayın / azmayın’ (Hud 11/112) Allâh’ın belirlediği sınırı aşıp ta
onun dışına çıkmayın. Doğruluktan ayrılıp ifrat ve tefrite sapmayın, aşırı gitmeyin.
(ELMALILI, 5/18) Allâh’ın âyetlerini ve Peygamberlerini yalanlamayınız, hakikatleri
inkâr etmeyiniz, Allâh’ın emir ve yasaklarına riâyet ediniz, isyan etmeyiniz, günah
işlemeyiniz. Bu tür eylemler tuğyandır, aşırılıktır, azgınlıktır, yasaktır. (İ.
KARAGÖZ, 2/493)
‘Haram aylarda kendinize zulmetmeyin / günah işlemeyin’ (Tevbe 9/36) (Bakara
2/194, 217; Mâide 5/2; Tevbe 9/5) Câhiliye döneminde ‘savaş yapmama’ anlayışı
ortadan kaldırılmış olup, (ELMALILI, 4/329) - müşrikler tarafından bu hürmet ihlâl
edildiğinde – Allah yolunda savaşmak bütün aylarda farzdır ve câizdir. (S.
HAVVÂ, 6/180)
![Page 51: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/51.jpg)
Tesettür: ‘Kadınlar ziynetlerini açmasınlar’ ‘(Kadınlar) görünen kısımları hâriç /
dışında ziynetlerini göstermesinler, başörtülerini tâ yakalarının üzerine kadar
salsınlar.’ (Nur 24/31) ‘Görünen kısımları dışında’ ifâdesinden ‘yüz ve eller’dir. (Ebû
Dâvud, Libas 31; İ. KARAGÖZ, 2/495, 496)
‘Kadınlar -gizledikleri ziynetleri bilinsin diye- ayaklarını yere vurmasınlar’ (Nur
24/31)
Şeytan / Tesettür: ‘Şeytan -avret yerlerinizi açtırarak- sizi fitneye düşürmesin’
(A’raf 7/27) (A’raf 7/19-22)
‘Mümin hanımlar -câhiliye kadınları gibi- açılıp saçılmasın’/lar. (Ahzab 33/33)
(-Evlenme yaşı geçmiş- İhtiyar kadınlar ziynetlerini bütünüyle açmasınlar:
‘Evlenme arzusu kalmamış ihtiyar kadınların ziynetlerini (bütünüyle) açmaksızın (dış)
elbiselerini bırakmalarında kendileri için bir günah yoktur; iffetli olmak onlar için
daha hayırlıdır.’ (Nur 24/60)
‘Balık sâhibi gibi olma’/yın. (Kalem 68/48) Tebliğ faaliyetlerine ara vermeden
devam et. Sakın öfke ve karamsarlığa kapılarak dâvet görevini ihmal etme. (M. KISA,
1/597)
Hz. ‘Mûsâ’ya eziyet edenler gibi olmayın’ (Ahzab 33/69) Müslümanlar liderleri
hakkında incitici sözler söylememeli, aradaki güveni olumsuz etkileyecek sözler sarf
etmemeli, gıybetini etmemelidirler. (S. HAVVÂ, 11/487)
‘Allâh’ın ve Peygamber’inin önüne geçmeyin’ (Hucurât 49/1) Hiçbir kimseyi, hiçbir
otoriteyi Allah ve Rasûlü’nün önüne geçirmeyin, Hiçbir emri, hiçbir hükmü, hiçbir
kuralı Kur’an ve sünnete tercih etmeyin. (İ. KARAGÖZ, 2/505)
Elinizden gidene üzülmeyin / ve başınıza gelen sıkıntıya üzülmeyin: ‘Allah size
keder üstüne keder verdi ki, elinizden gidene ve başınıza gelene üzülmeyesiniz.’ (Âl-i
İmran 3/153) (Hadid 57/22-23) Müslüman görevini en iyi şekilde yapar, azim ve
gayreti gösterir, ihmâl etmez. Bir sıkıntı, bir musibetle karşılaştığında Allâh’a
sığınır, gerekli tedbirleri alır, ibret alır. Fakat üzülüp feryat etmez, isyan konumuna
düşmez. (İ. KARAGÖZ, 2/509)
Dünyâyı sevip âhireti terk etmeyin: ‘Müşrikler dünyâyı tercih ediyorlar ve çetin bir
günü arkalarına atıyorlar.’ (İnsan 76/27) (A’raf 7/32; Tevbe 9/38)
2.6.ÂİLE HAYÂTI İLE İLGİLİ YASAKLAR
Nikâhla/n/mayın: ‘Müşrik kadınlarla nikâhlanmayın’ / ‘Mümin kadınları müşrik
erkeklere nikâhlamayın’ ‘Îman etmedikleri sürece, Allâh’a ortak koşan kadınlarla
evlenmeyin’ …. ‘Îman etmedikleri sürece Allâh’a ortak koşan erkeklerle, kadınlarınızı
evlendirmeyin..’ (Bakara 2/221)
Nikâhla/n/mayın: Kâfir kadınlarla nikâhlanmayın / Mümin kadınları kâfir
erkeklere nikâhlamayın: ‘Ey îman edenler! Mümin kadınlar, muhâcir olarak size
![Page 52: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/52.jpg)
geldiklerinde; onları imtihan edin. Allah onların îmanlarını daha iyi bilir. Eğer siz
onların mümin olduklarını bilirseniz, onları kâfirlere geri göndermeyin. Çünkü
Müslüman hanımlar, kâfirlere helâl değillerdir. Kâfirler de Müslüman hanımlara
helâl olmaz. (Mümtehine 60/10)
Nikâhlanmayın: ‘Kâfir kadınları nikâhınız altında tutmayın’ (Mümtehine 60/10)
Nikâhlamayın: Müslüman kadınları Yahudi ve Hıristiyanlarla evlendirmeyin:
‘Mümin kadınlardan iffetli olanlarla, daha önce kendilerine kitap verilenlerden olan
iffetli kadınlarda, mehirlerini vermeniz kaydıyla, zina etmemek ve gizli dost tutmamak
üzere evlenmek, size helâldir. (Mâide 5/5) ‘Erkekler, kadınlar üzerinde yönetici ve
koruyucudurlar.’ (Nisa 4/141) Bu âyete göre kâfirler, Müslümanlar üzerinde hâkim
(üst, reis, hükmedici) olamazlar. İslâm âile hukukuna göre âilenin reisi erkektir;
erkeğin kâfir olması hâlinde mümin kadın onun emri ve yönetimi altına girecek,
demektir. İ. KARAGÖZ, 2/521)
Nikâhlanmayın: Yakın akraba ile evlenmeyin: ‘Size şunlarla evlenmek haram
kılındı: (1) Analarınız, (2) kızlarınız, (3) kız kardeşleriniz, (4) halalarınız, (5)
teyzeleriniz, (6) erkek kardeş kızları, (7) kız kardeş kızları, (8) sizi emziren
sütanneleriniz, (9) süt kız kardeşleriniz, (10) karılarınızın anneleri / kayınvâlideleriniz,
(11) kendileriyle zifafa girdiğiniz karılarınızdan olup evlerinizde bulunan üvey
kızlarınız, (eğer anneleri ile zifafa girmemişseniz onlarla evlenmenizde size bir günah
yoktur) (12) öz oğullarınızın karıları / gelinleriniz, (13) iki kız kardeşi (nikâh altında)
bir araya getirmeniz. Ancak geçenler (önceden yapılan bu tür evlilikler) başka.
Şüphesiz Allah çok bağışlayıcıdır, çok merhamet edicidir. Savaşta elinize geçen
kadınlar hâriç, (14) evli kadınlar (da size) haram kılındı. (Bunlar) üzerinize Allâh’ın
emri olarak yazılmıştır. Bunların dışında kalanlar ise, iffetli yaşamak ve zinâ
etmemek şartıyla mallarınızla (mehirlerini verip) istemeniz size helâl kılındı. (Nisa
4/23-24)
Nikâhlanmayın: ‘Babalarınızın evlendiği kadınlarla (üvey annelerinizle)
evlenmeyin’ (Nisa 4/22)
‘Kadınlara zorla vâris olmanız size helâl değildir (vâris olmayın).’ (Nisa 4/19)
Câhiliye döneminde bir kadın, kocası öldüğü zaman ölenin büyük oğlu, üvey annesini
eş olarak alırdı. İslâm bu uygulamayı yasakladı. (Nisa 4/22; İ. KARAGÖZ, 2/525)
Nikâhlanmayın: Üç defa boşadığınız eşinizle –başka erkekle evlenip boşanmadıkça
– evlenmeyin: ‘Eğer erkek eşini (üçüncü defa) boşarsa; kadın, onun dışında bir başka
kocayla nikâhlanmadıkça ona helâl olmaz. (Bu koca da) onu boşadığı takdirde onlar
(kadın ile ilk kocası) Allâh’ın koyduğu ölçüleri gözetebileceklerine inanıyorlarsa
tekrar birbirlerine dönüp evlenmelerinde bir günah yoktur. (Bakara 2/230)
Nikâhlamayın: Dörtten fazla kadını bir nikâh altında toplamayın: ‘(Ey
müminler!) Size helâl olan kadınlardan ikişer, üçer, dörder olmak üzere nikâhlayın.’
(Nisa 4/3)
![Page 53: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/53.jpg)
İtaatkâr kadınlara zulmetmeyin / incitmeyin: Eğer (bundan sonra, yâni yukarıda
sayılan üç yaptırımdan sonra, kafa tutmaksızın, M. SELMAN) size itaat ederlerse
(geçmişte olanları affedin, önceki kusurlarını bahâne ederek) onları incitmeye
kalkmayın.’ (Nisa 4/34; M. KISA, 1/103)
‘Ay hâlindeki eşlerinizden uzak durun / cimâ etmeyin.’ ‘Temizleninceye kadar
onlara yaklaşmayın.’ (Bakara 2/222)
Adâletsizlik yapmayın: ‘Eşler arasında adaleti yerine getiremezsiniz.’ ‘Öyle ise
(birine) büsbütün gönül verip ötekini askıda kalmış (kocası hem var, hem yok) kadın
gibi bırakmayın.’ (Nisa 4/129)
Anne – Baba: Anne babayı çocuğu sebebiyle zarara uğratmayın: ‘Ne anne çocuğu
yüzünden ne de baba çocuğu yüzünden zarara sokulmasın.’ (Bakara 2/233). Çocuğu
iki yıl emzirme dışında, onun bakımı, yetiştirilmesi, eğitimi gibi esâsen babaya âit
olan sorumluluklar anneye yüklenmemelidir. Ayrıca, gücünün üzerinde nafakayla
yükümlü tutularak da babaya sıkıntı verilmemelidir. (M. KISA, 1/57) Çocuğu
emzirmek isteyen anneden çocuğu ayırmak da zarara uğratmak kapsamındadır. (S.
HAVVÂ, 2/81)
‘Mallarını/zı aklı ermeyenlere vermeyin’ ‘O mallarla onları besleyin, giydirin ve
onlara güzel söz söyleyin.’ (Nisa 4/5)
‘Yetimi ezme’/yin / incitme. (Duhâ 93/9) Yetime hor bakma, azarlayıp küçümseme.
Bilâkis ona iyilik yap ve nâzik davran. (S. HAVVÂ, 16/251)
‘Anne babanıza öf deme’/yin. / ‘Anne babanızı azarlama’/yın. ‘Anne ve babanıza
tatlı ve güzel söz söyle’/yin. (İsra 17/23)
İtaat etmeyin: Günah olan konularda Ana – babanıza itaat etmeyin: ‘Şâyet onlar
seni, hakkında hiçbir bilgin olmayan şeyi bana ortak koşman için zorlarlarsa, bu
takdirde onlara itaat etme.’ (Ankebut 29/8) Allâh’a isyan konusunda onlara itaat
etmeyiniz. (Müslim, İmâre, 39; İ. KARAGÖZ, 2/543) (Lokman 31/15) Fakat bu
durumda bile, ana babanı terk etme; hastalıkları, yeme içme ve benzeri mâli ihtiyaçları
gibi dünyalık konularda onlara iyilikle davran! (31/15; M. KISA, 1/434)
‘Eş ve çocuklarınızın (bilerek ya da bilmeyerek, M. KISA 1/585) düşmanlığından
sakının’ (Tegâbün 64/14) (Mâide 5/2; Mücâdele 58/9) Allah yolunda cihad etmeye
engel olmalarına, sizi yoldan saptırmalarına, size dünyâyı sevdirmelerine, hayır –
hasenat işlemenizde gevşeklik göstermenize teşvik etmelerine veya bir kötülüğe
düşürmelerine karşı sakınınız, uyanık olunuz. (S. HAVVÂ, 15/151, 152)
Boşanma / mehir: Boşadığınız eşlerinizden mehirlerini geri almayın: ‘Eğer bir
eşin yerine başka bir eş almak isterseniz, öbürüne (mehir olarak) yüklerle mal vermiş
olsanız dahi ondan hiçbir şeyi geri almayın. İftirâ ederek ve açık günaha girerek mi
verdiğinizi geri alacaksınız? Hem birbirinize karılıp katılmış / halvet olmuş ve onlar
sizden sağlam bir söz almış iken, onu nasıl (geri) alırsınız? (Nisa 4/20-21) Câhiliye
döneminde karısını boşamak isteyen mehri vermemek ya da verdiği mehri geri almak
için ‘zinâ etti’ diye iftirâ ederdi. Âyet böyle bir durumu reddetmektedir. Mehir
![Page 54: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/54.jpg)
kadının öz malıdır, erkek mehri ödemek zorundadır, Erkeğin mehri zorla ve hîle ile
geri alması helâl değildir. (H. T. FEYİZLİ, 1/80)
Boşanma / mehir: Verdiğiniz mehirleri geri almak için kadınlara baskı
yapmayın: ‘(Ey îman edenler!) Kendilerine verdiklerinizin bir kısmını onlardan geri
almak için onları sıkıştırmayın / baskı yapmayın. Açık bir hayâsızlık yapmış
olmaları başka / bunun dışındadır.’ (Nisa 4/19) Fakat aldatma, fuhuş, iffetsizlik ve
benzeri bir suç işlerler ve ispatlanırsa, boşanmaya kendileri sebep olduğu için, onlara
vermiş olduğunuz evlilik bedelini yâni mehri geri alabilirsiniz. (M, KISA, 1/99)
Boşanma / mehir: ‘(Boşanırken, mehir konusunda) Aranızda iyilik yapmayı
unutmayın’ (Bakara 2/237) Nikâh kıyıldıktan sonra, cinsel birleşme ya da halvet-i
sahîha olmaksızın boşanma olduğunda. Erkeğin mehrin yarısını ödemesi farzdır. Bu
âyetteki ‘iyilik’, kadının alacağının hepsini almaması, bağışlaması veya aldığının bir
kısmını veya tamamını iâde etmesidir; erkeğin ise, mehrin tamamını ya da yarıdan
fazlasını vermesi ya da mehir dışında maddi imkân sağlamasıdır. (İ. KARAGÖZ,
2/549, 550)
Boşanma / iddet: ‘(İddet bekleyen kadınları) ‘evlerinden çıkarmayın’ / ‘(İddet
bekleyen kadınlar) ‘evlerinden çıkmasınlar.‘ ‘Ancak apaçık bir hayâsızlık ya da aşırı
edepsizlik yapmaları hâriçtir.’ (Talâk 65/1) Ancak zinâ, hırsızlık gibi büyük günah,
öldürmeye kast etme, ana babaya hakâret gibi fâhiş hata söz konusu olursa evden
çıkarılırlar. (Ö. ÇELİK 5/161)
Boşanma / İddet: ‘(İddet süresinde) ‘baskı amacıyla’ (boşadığınız kadınlara) zarar
vermeyin’ (Talâk 65/6) Meskende onlara darlık, sıkıntı oluşturmak kastı ile hareket
etmeyin; uyumsuz / problem çıkaracak kişilerle muhatap edip, çıkmak zorunda
bırakmayın. (Nesefi’den S. HAVVÂ, 15/179) Nafakasını kısmak, vermemek, sözlü ve
fiili şiddet uygulamak ‘baskı’ya dâhildir. (İ. KARAGÖZ, 2/552)
Boşanma: ‘Boşanan kadınlara hâmileliğini (veya âdetli olduğunu) ‘gizlemeleri
helâl olmaz’ bu nedenle bu durumlarını gizlemesinler. (Bakara 2/228)
Nikâh: Boşanan kadınların evlenmelerine engel olmayın: ‘Kadınları boşadığınızda,
onlar da bekleme sürelerini tamamladıklarında, aralarında mâkul ve meşru ölçülerde
rızâlaştıkları takdirde boşayan kocalarıyla yeniden evlenmelerine engel olmayın.’
(Bakara 2/232) İddeti biten kadının, kendisini boşayan eski kocasına – karşılıklı rızâ
ile – dönme hakkı vardır. İddet bitimi ile boşayan kocanın dönüş hakkı da sona
ermekle birlikte, kadının rızâsı ile nikâh tazeleme yapılabilir, velilerin buna engel
olma hakkı yoktur. (ELMALILI, 2/112)
Boşanma: ‘Zarar vermek için kadınları tutmayın’ (Bakara 2/231) Kocaların
boşanma hakkını kötüye kullanarak, onlara zarar vermek, intikam almak, başkalarına
yâr etmemek vb. için nikâh altında tutmaları bu âyetle yasaklanmıştır. (KUR’AN
YOLU, 1/368)
Boşanma / iddet: İddet bekleyen kadınlara gizli buluşma sözü vermeyin: ‘(Ölüm
iddeti bekleyen) kadınlara kendileri ile evlenmek istediğinizi üstü kapalı olarak
anlatmanızda veya bu isteğinizi içinizde saklamanızda sizin için bir günah yoktur.
![Page 55: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/55.jpg)
Allah biliyor ki, siz onlara (evlenmek istediğinizi) söyleyeceksiniz. Meşru sözler
söylemeniz dışında, onlarla gizliden gizliye buluşma sözünde sözleşmeyin.’ (Bakara
2/235)
Nikâh / Boşanma / iddet: ‘İddeti bitinceye kadar nikâh yapmaya kalkışmayın.’
(Bakara 2/235) İddet çıkmadan nikâh akdi yapmayınız. İddet içinde nikâh haramdır.
(ELMALILI, 2/120)
2.7.SOSYAL İLİŞKİLERLE İLGİLİ YASAKLAR
2.7.1.MÜMİN KÂFİR HER İNSANA YÖNELİK YASAKLAR
‘İnsanlardan yüz çevirme’/yin. (Lokman 31/18) (Abese 80/1-2) Büyüklük taslayarak
Allâh’ın kullarını aşağı görme. Seninle konuştukları zaman yüzünü öbür tarafa
çevirme. Alçak gönüllülük göstererek insanlara yüzünü çevir. (S. HAVVÂ, 11/265)
‘Allâh’a hâinlik etmeyin’ ‘Peygamber’e hâinlik etmeyin’ ‘Emânetlere hâinlik
etmeyin’ ‘Ey îman edenler! Allâh’a ve Peygamber’e hâinlik etmeyin ve bilerek
emânetlerinize ihânet etmeyin.’ (Enfâl 8/27) (Enfal 8/58; Hac 22/38) İlâhi hükümlere,
Resûlünün sünnetine saygısızlık, riayetsizlik etmeyin. Şükürden geri kalmayın,
nankörlük etmeyin. Onlara sadâkat ve bağlılıktan ayrılmayın. Dinde lâübâli olmayın,
samimi olun. Düşmana gizli sırları iletmeyin. Mala, cana, ırza ve nâmusa hıyânet
etmeyin. Hakka, hukuka, vatana, milli görevlere hâinlik etmeyin. (ELMALILI, 4/220,
221)
‘Hâinlerin savunucusu olma’/yın. (Nisa 4/105) (Nisa 4/107, 108)
‘Günah ve düşmanlık konusunda yardınlaşmayın’ (Mâide 5/2) Suç örgütlerine
yardım etmeyin, haram kılınan şeylerin üretilmesine yardım etmeyin, kurumlaşmasına
katkı sağlamayın. Bu eylemler yasaktır. (İ. KARAGÖZ, 2/574)
Hırsızlık yapmayın: ‘Ey Peygamber! Mümin kadınlar, Allâh’a hiçbir şeyi ortak
koşmamak, hırsızlık yapmamak, zinâ etmemek, çocuklarını öldürmemek, elleriyle
ayakları arasında bir iftirâ uydurup getirmemek, hiçbir iyi işte sana karşı gelmemek
konusunda sana biat etmek üzere geldikleri zaman, biatlerini kabul et.’ (Mümtehine
60/12)
Kamu malını zimmetinize geçirmeyin: ‘Hiçbir Peygamber, emânete hıyânet etmez,
(kamu malını zimmetine geçirmez). Kim emânete ihânet ederse, (kamu malını
zimmetine geçirirse), kıyâmet günü hıyânet ettiği şey ile birlikte gelir.’ (Âl-i İmran
3/161) (Enfâl 8/1)
‘İnsanların mallarını ve haklarını eksiltmeyin’ (A’raf 7/85) ‘Ölçüyü ve tartıyı
eksik yapmayın’ (Hud 11/84) (Rahman 55/8-9; Hud 11/85)
‘İzinsiz başkalarının evlerine girmeyin’ ‘Selâmsız başkalarının evlerine
girmeyin’ (Nur 24/27-28)
Kötülüğü emretmeyin / İyiliği yasaklamayın: ‘Münâfık erkekler ve münafık
kadınlar birbirlerindendir (birbirlerinin benzeridir), Kötülüğü emredip, iyiliği
![Page 56: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/56.jpg)
yasaklarlar, ellerini de sıkı tutarlar. Allah da onları unuttu. Şüphesiz münâfıklar
fâsıkların ta kendileridir.’ (Tevbe 9/67)
‘İsteyeni azarlama’/yın (Duhâ 93/10) İsteyeni (yahut soranı) azarlama yâni
azarlayarak kovma, ihtiyâcını gider. Yahut yumuşak dille reddet. (ELMALILI,
9/282)
İyiliği karşılık bekleyerek yapmayın: ‘İyiliği çok görerek başa kakma, karşılığında
daha çoğunu bekleyerek iyilik yapma.’ (Müddessir 74/6)
Nâmuslu kadınlara zinâ suçu atmayın / İftirâ edenlerin şâhitliğini kabul etmeyin:
Nâmuslu kadınlara zinâ isnat edip, sonra da dört şâhit getiremeyenlere seksen değnek
vurun. Artık onların şâhitliğini aslâ kabul etmeyin. İşte bunlar fâsık kimselerdir.’
(Nur 24/4) (Nur 24/23)
Kötülük yapmak için tuzak kurmayın: ‘(İslâm’a ve Müslümanlara karşı, M. KISA,
1/457) Kötü işleri hile ile yapan (münafık)lar var ya, onlar için şiddetli bir azap
vardır. Bunların tuzağı ancak boşa çıkar.’ (Fâtır 35/10)
Hîle yapmayın: (İnsanları) Kandırmak için hîle yapmayın: ‘Münâfıklar, Allâh’ı ve
müminleri aldatmaya çalışırlar. Hâlbuki sâdece kendilerini aldatırlar da farkında
olmazlar.’ (Bakara 2/9)
(İnsanları) Allah yolundan alıkoymayın: ‘Tehdit ederek Allah yolundan O’na îman
edenleri çevirmek üzere her yol üstüne oturup tuzak kurmayın ve Allah yolunu eğri ve
çelişkili göstermeye çalışmayın.’ (A’raf 7/86)
Çirkin işler yapmayın / Günah işlemeyin / Azgınlık yapmayın: ‘(Ey
Peygamberim!) De ki: Rabbim ancak, açık ve gizli çirkin işleri, günahı, haksız
saldırıyı / azgınlığı haram kılmıştır.’ (A’raf 7/33) (Nahl 16/90)
Günaha aracılık etmeyin: ‘Kim kötü bir işe aracılık ederse, ona kötülükten bir pay /
vebal vardır.’ (Nisa 4/85)
‘Borcu yazmaktan usanmayın’ ‘…Az olsun, çok olsun borcu süresine kadar
yazmaktan usanmayın…’ (Bakara 2/282)
‘Borcu yazana zarar vermeyin’ ‘Borç şâhitlerine zarar vermeyin’ (Bakara 2/282)
‘(Müşrikler) Mescid-i Haram’a yaklaşmasın’ (Tevbe 9/28)
2.7.2.MÜMİNLERE YÖNELİK SOSYAL İLİŞKİLERLE İLGİLİ YASAKLAR
Müminlere eziyet etmeyin: ‘Mümin erkek ve mümin kadınları haksız yere incitenler
bir iftirâ ve apaçık bir günah yüklenmişlerdir.’ (Ahzab 33/58) (Nisa 4/112)
Toplantılar: Fakir müminleri meclisinizden kovmayın: ‘Rablerinin rızâsını
isteyerek sabah akşam O’na ibâdet edenleri yanından kovma. Onların hesabından sana
bir şey yok, senin hesabından da onlara bir şey yok ki, onları kovasın. Eğer kovarsan,
zâlimlerden olursun.’ (En’am 6/52) (En’am 6/53, 54; Kehf 18/28)
![Page 57: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/57.jpg)
‘Gözlerini/zi o (müminler)den ayırma’/yın. (Kehf 18/28) Üstünlük ve şeref dünyâ
malında değil, gönül ziynetinde, yâni îman ve güzel ahlâktadır. Servet ve mevki
sâhiplerini öne alıp, yoksulları arkaya itme. Kibirli zenginlerin hatırı için
Müslümanları ihmal etme. (İ. KARAGÖZ, 2/622)
Müminlere kaba davranmayın: ‘Allâh’ın rahmeti sâyesinde sen onlara karşı
yumuşak davrandın. Eğer kaba, katı yürekli olsaydın, onlar senin etrafından dağılıp
giderlerdi.’ (Âl-i İmran 3/159)
‘Birbirinizle çekişmeyin’ (Enfâl 8/46)
‘Parçalanıp bölünmeyin’ /Ayrılığa düşmeyin: (Âl-i İmran 3/103) (Şûra 42/13)
2.7.3.KÂFİRLERE YÖNELİK SOSYAL İLİŞKİLERLE İLGİLİ YASAKLAR
2.7.3.1.İTAAT İLE İLGİLİ YASAKLAR
‘Kâfirlere itaat etme’/yin (Furkan 25/52) (Âl-i İmran 3/149)
‘Münâfıklara itaat etme’/yin (Ahzab 33/1, 48) (İnsan 76/24)
Kitap ehline itaat etmeyin: ‘Ey îman edenler! Kendilerine Kitap verilenlerden
herhangi bir gruba itaat ederseniz, îmânınızdan sonra sizi döndürüp kâfir yaparlar.’
(Âl-i İmran 3/100) (Âl-i İmran 3/99, 69-72; En’am 6/116)
‘Âllâh’ın zikrinden gâfil olanlara itaat etme’ ‘Hevâsına uyanlara itaat etme’ ‘İşi
taşkınlık olanlara itaat etme’ (Kehf 18/28)
Müşriklere itaat etme: Çok yemin eden, aşağılık, sürekli kusur arayıp kınayan,
söz taşıyan, iyiliği engelleyen, haddi aşan, günahkâr, kaba, soysuz, âyetlere
eskilerin masalları diyenler (müşrikler)e itaat etmeyin.: ‘Yemin edip duran,
aşağılık, sürekli kusur arayıp kınayan, durmadan söz taşıyan, iyiliği hep engelleyen,
saldırgan, günaha dadanmış, kaba saba; bütün bunlardan sonra bir de soysuz olan hiç
kimseye malı ve oğulları vardır diye sakın itaat etme. (Bu kimse) âyetlerimiz
kendisine okunduğu zaman, ‘(Bu), öncekilerin masalları’ der.’ (Kalem 68/10-15)
Müşriklere itaat etme: ‘(Dîni yalanlayan müşriklere) itaat etme’/yin. / ‘(Haktan yüz
çeviren ve ibadetlere engel olan müşriklere) itaat etme’/yin. (Alâk 96/19)
‘Haddi aşanların emirlerine itaat etmeyin’ (Şuarâ 26/151) / ‘Yeryüzünde fesat
çıkaranlara (itaat etmeyin)’ (Şuarâ 26/152)
‘Kâfirlere arka çıkmayın’ (Kasas 28/86) Topluluklarına katılıp, küfürlerine kuvvet
vermekten korun/un. (ELMALILI, 6/205) Kâfirlerin Kur’ân’a aykırı söylem ve
eylemlerine destek verme, onların doğru yolda olduklarını söyleme, cennete
gireceklerini söyleme. (İ. KARAGÖZ, 2/648)
‘(Kâfirler) sizi Allâh’ın âyetlerinden alıkoymasın’ (Kasas 28/87) Kâfirlere aldırış
etme, onların sözlerinden etkilenme; İslâm’ı tebliğe devam et. (İ. KARAGÖZ, 2/650)
![Page 58: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/58.jpg)
2.7.3.2.İTTİBÂ İLE İLGİLİ YASAKLAR
‘Kâfirlerin arzularına uyma’ (Mâide 5/48) (En’am 6/150)
Kâfirlerin yollarına uymayın: ‘İnkâr edenler, îman edenlere, ‘Yolumuza uyun da
sizin günahlarınızı yüklenelim’ derler. Hâlbuki onların günahlarından hiçbir şey
yüklenecek değillerdir. Şüphesiz onlar kesinlikle yalancılardır. Onlar mutlaka kendi
günahlarıyla birlikte başka yükler de taşıyacaklar; iftiralardan dolayı kıyâmet gününde
kaçınılmaz olarak sorguya çekileceklerdir.’ (Ankebut 29/12-13)
‘Müşriklerin arzularına uyma’/yın. (Şûrâ 42/15)
‘Onların (Hıristiyan ve Yahudilerin) arzularına uyma’/yın. (Mâide 5/49) Hıristiyan
ve Yahudilerin İslâm’a aykırı söz ve eylemlerine aldırış etmeyin, isteklerini yerine
getirmeyin, fikirlerini benimsemeyin. (İ. KARAGÖZ, 2/657)
‘O’nu (Rabbinizi) bırakıp başka dostlara / önderlere uymayın’ (A’raf 7/3) Allâh’ı
bırakıp, ondan başka kimselerin peşine gitmeyin. Resûlullâh’ın gösterdiği yolu
bırakmayın, başka yollara sapmayın. Cin ve ins(an) şeytanlarını veli / dost
edinmeyin. (S. HAVVÂ, 5/79)
‘İslâm dışı yollara / sistemlere uymayın’ (En’am 6/153)
‘Kötü arzu ve isteklere uyma’/yın. (Sâd 38/26) (Rum 39/29; Nisa 4/135; Bakara
2/166, 167, 170; Lokman 31/21) Allâh’a isyan olan arzu ve isteklere uymayın,
Allâh’ın emir ve yasaklarına aykırı davranmayın, keyfi hareket etmeyin. Adâletten
ayrılmayın. Haram kılınan, günah sayılan fiilleri işlemeyin, ibâdet görevlerini terk
etmeyin. (İ. KARAGÖZ, 2/661)
Uymayın: Îman etmeyen ve arzularına tâbi olanlara uymayın: ‘Ona (kıyâmete)
îman etmeyen ve nefsinin arzusuna uyan kimseler, sakın seni ondan (kıyâmete
hazırlanmaktan) alıkoymasın, sonra helâk olursun!’ (Tâhâ 20/16)
‘Zâlimlere meyletmeyin’ ‘yoksa size ateş dokunur.’ (Hud 11/113) Zâlimlere
yönelmeyin, destek vermeyin, yanında olmayın, zulümlerine râzı olmayın. (İ.
KARAGÖZ, 2/663) Zâlimlere yüz vermyeyin, ilgi göstermeyin. (ELMALILI, 5/18)
‘Âyetleri inkâr edenlerle oturmayın’ / ‘Âyetleri alaya alanlarla oturmayın’ (Nisa
4/140) Allâh’ın âyetlerini inkâr edenlere, âyetlerle alay edenlere itiraz ediniz, râzı
olmayınız, hoş görmeyiniz. O meclisi terk ediniz. (ELMALILI 3/107) Âyetlerle alay
edenleri engellemeye çalışınız, buna gücünüz yetmiyorsa orayı terk ediniz. Tepkisiz
kalarak onları cesaretlendirmeyiniz; tepkisiz kalmakla hassâsiyetlerinizi /
duyarlılıklarınızı kaybetmeyiniz, günaha girmeyiniz. (KUR’AN YOLU, 2/165)
Bid’atçılarla birlikte oturup kalkmayınız. (S. HAVVÂ, 3/333) Dalgınlıkla oturur
ve fakat sonradan durumun vehâmetini fark edince hemen o meclisi terk ediniz. (M.
SELMAN)
2.7.3.3.KÂFİRLER İÇİN ÜZÜLME İLE İLGİLİ YASAKLAR
![Page 59: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/59.jpg)
‘Kâfirlerin (yüz çevirmelerinden dolayı) üzülme’/yin / ‘kurdukları tuzaklarından
dolayı endişelenme.’ (Nahl 16/127) (Hicr 15/97; A’raf 7/2; Nahl 16/127)
‘O (kâfir)lerin inkârı seni üzmesin’ (Lokman 31/23) (Lokman 31/24; Kehf 18/29)
Herkesin sorumluluğu kendisinedir, kendi yaptığının karşılığını görecektir.
Peygambere ve müminlere düşen görev hakkı sâdece tebliğ etmektir. Dileyen îman
eder, dileyen îman etmez. Îman etmeyenlere üzülmeye gerek yoktur. (İ. KARAGÖZ,
2/673)
‘Küfürde yarışanlar seni üzmesin’ (Âl-i İmran 3/176) (Mâide 5/41) (Sâf 61/8-9;
Nahl 16/82)
‘O (kâfir)lerin sözleri sizi üzmesin’ (Yâsin 36/76) (Yûnus 10/65; En’am 6/33, 34)
‘Kâfirlere üzülüp hendini’zi ‘helâk etme’/yin. (Fâtır 35/8) Allah zulüm ve haksızlığı
tercih ederek sapıklıkta kalmak isteyeni saptırır, samimi bir kalple doğruya, gerçeğe
ulaşmak isteyeni de doğru yola iletir. (M. KISA, 1/457)
2.7.3.4.DOST EDİNME İLE İLGİLİ YASAKLAR
‘Gayr-i Müslimleri sırdaş edinmeyin’ (Âl-i İmran 3/118) ‘Ey îman edenler!
Kendinizden olmayanları sırdaş edinmeyin. Onlar, size kötülük etmek ve zarar
vermekten geri durmazlar. Size sıkıntı ve zahmet veren şeyleri arzu ederler. (Size
olan) kinleri ağızlarından taşmıştır. (Size karşı) göğüslerinde gizledikleri kinleri daha
büyüktür. Gerçekten size âyetleri açıkladık, eğer aklınızı kullanırsanız (gerçeği
anlarsınız). (Âl-i İmran 3/118) (Mâide 5/55, 56; Mümtehine 60/8, 9) Dinin temel ilke
ve amaçlarına aykırı olmamak şartıyla ticâret, iş ortaklığı, sosyal ilişkilerde
bulunmak, aynı ortamı paylaşmak, onlara iyilik yapmak, iyi geçinmek, ilim, teknoloji
ve sanat alışverişinde bulunmak bu kurala aykırı değildir. (İ. KARAGÖZ, 2/681)
Ancak Müslümanlar, onları yönetimlerine karıştırmamak şartıyla onlarla ticâret gibi
bâzı konularda antlaşmalar yapabilirler. (H. T. FEYİZLİ, 1/100)
‘Müşrikleri dost ve yardımcı edinmeyin’ (Nisa 4/89)
‘Müminleri bırakıp da kâfirleri dost edinmeyin’ (Nisa 4/144) (Âl-i İmran 3/28)
Onlarla arkadaşlık, dostluk kurmayın. Onlara sevgi beslemeyin, müminlerin hallerini
onlara açıklamayın. (S. HAVVÂ, 3/334) Kâfirlerle müminlere zarar verebilecek
dostluklar kurmayınız. (İ. KARAGÖZ, 2/683)
‘Yahudi ve Hıristiyanları dost edinmeyin’ (Mâide 5/51) (Âl-i İmran 3/119)
Münâfıkları dost edinmeyin: ‘Ey îman edenler! Sizden önce kendilerine kitap
verilenlerden dîninizi alaya alıp oyuncak edinenleri ve öteki kâfirleri dost edinmeyin.
Eğer müminler iseniz Allâh’a karşı gelmekten sakının.’ (Mâide 5/57)
‘Kâfir babalarınızı ve kardeşlerinizi dost edinmeyin’ (Tevbe 9/23)
‘Allah düşmanlarını dost edinmeyin’ / ‘Müslüman düşmanlarını dost edinmeyin’
(Mümtehine 60/1) Onların inanç, söz ve eylemlerini benimsemeyin. Onları sırdaş
![Page 60: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/60.jpg)
edinmeyin. Müslümanların aleyhine olacak şekilde kâfirlere yardımcı olmayın. (İ.
KARAGÖZ, 2/692)
2.7.3.5.KÂFİRLERDEN YÜZ ÇEVİRME İLE İLGİLİ YASAKLAR
‘Müşriklerden yüz çevir’/in. (En’am 6/106) (Hicr 15/94; Sâffat 37/174) Onları
afvederek, cezalandırmayarak, eziyetlerine katlanarak / aldırmayarak ve güzel bir
şekilde uzaklaşarak onlardan yüz çevir. Bu durum, Allah sana fetih ve zafer
verinceye kadar devam etsin. Fetihten sonra onların arasında Allâh’ın hükmünü
uygularsın. (S. HAVVÂ, 4/491)
‘Münâfıklardan yüz çevir’/in. (Nisa 4/63) (Münâfikun 63/1-7; Nisa 4/138-146;
Tevbe 9/61-70)
‘Münâfıklardan sakın’/ın. (Münâfikun 63/4) Münâfıklar düşmanlarınızdır;
düşmandan nasıl sakınmak gerekiyorsa, öyle sakının. Münâfıklara güvenmeyin, hîle
ve desiselerine karşı tedbirli olun. (İ. KARAGÖZ, 2/704)
‘Câhillerden yüz çevir’/in / aldırış etme.’ (A’raf 7/199) İnsanları hakka çağırırken,
kendini bilmezlerin küstahça hareketlerine aynıyla karşılık verme. Öfkeye kapılma,
affedici ve sabırlı ol. (KUR’AN YOLU, 2/650)
‘Kur’an’dan yüz çevirenden yüz çevir’/in / ‘Dünyâ hayâtından başka bir şey
istemeyen kimseden yüz çevir’in. (Necm 53/29)
‘(Peygamberi ve âyetleri) yalanlayanları Allâh’a havâle et’/in. (Müzzemmil 73/11)
Allah suç işleyen şımarık zenginleri cezâsız bırakmayacaktır. (İ. KARAGÖZ, 2/707)
‘Dinlerini oyun ve eğlence edinenleri … terk edin’ (En’am 6/70)
‘O (müşrik)leri iftirâları ile başbaşa bırak’/ın. (En’am 6/137)
‘(İnkârda direnenleri) oyalandıkları bataklıkta bırak’/ın. (En’am 6/91)
2.7.4.SAVAŞLA İLGİLİ YASAKLAR
Allâh’a ve Peygamberine karşı savaşmayın: ‘Allâh’a ve Resûlüne savaş açanların
ve yeryüzünde bozgunculuk çıkarmaya çalışanların cezâsı, ancak öldürülmeleri yâhut
asılmaları veya ellerinin ve ayaklarının çaprazlama kesilmesi yahut o yerden sürgün
edilmeleridir. Bu cezâlar onlar için dünyadaki bir rezilliktir. Âhirette de onlara büyük
bir azap vardır. (Mâide 5/33)
‘Mescid-i Haramda - Müşrikler sizinle savaşmadıkça, siz de onlarla - savaşmayın’
(Bakar 2/191) ‘Sizinle savaşırlarsa (siz de onlarla savaşın ve) onları öldürün. İşte
kâfirlerin cezâsı böyledir.’ (Bakara 2/191)
‘Kâfirlerle –savaşta karşı karşıya geldiğiniz zaman – savaştan kaçmayın’ (Enfal
8/15) ‘Ey îman edenler! Kâfirlerle savaşta karşı karşıya geldiğiniz zaman sakın onlara
arkanızı dönüp savaştan kaçmayın. –Savaş taktiği olarak düşmanı vurmak için yer
değiştirmek veya diğer bir birliğe katılmak hâriç – kim böyle bir günde arkasını dönüp
![Page 61: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/61.jpg)
kaçarsa mutlaka o, Allâh’ın gazabına uğramış olur. Onun varacağı yer,
cehennemdir. Orası ne kötü varılacak yerdir.’ (Enfal 8/15-16)
‘(Savaşta) gevşemeyin ve üzülmeyin’ ‘Eğer (gerçekten) îman etmiş kimseler iseniz
üstün olan sizlersiniz.’ (Âl-i İmran 3/139) (Nisa 4/104)
‘(Savaşta) haddi aşmayın’ (Bakara 2/190) ‘Sizinle savaşanlara karşı Allah yolunda
siz de savaşın, ancak haddi aşmayın. Çünkü Allah haddi aşanları sevmez.’ (Bakara
2/190) Haksız saldırı yapmayın, başlanmış savaşta aşırı gitmeyin, gereksiz kan
dökmeyin, çevreye zarara vermeyin. (KUR’AN YOLU, 1/254) Allâh’ın emirlerini
ve belirlediği sınırları aşmayın. Harp etmeyenleri (kadınları, çocukları, kilise
adamlarını) öldürmeyin: öldürdüklerinizin kulak – burunlarını kesmeyin. Yapıları
tahrip etmeyin, sığır, koyun, ağaçları kesmeyin, yakmayın. (ELMALILI 2/34)
‘..Mekke müşrikleri gibi olmayın’ (Enfal 8/47) Bedir günü böbürlenen ve riyakârlık
yapan müşrikler gibi olmayın. Savaşa çıkarken, amellerinizi Allah için hâlis kılınız.
(S. HAVVÂ, 6/56)
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
3.BÜYÜK GÜNAHLAR
3.1.DİNDEN ÇIKARAN GÜNAHLAR
Alay etmek / Ayetlerle alay etmek, dîni hüküm ve değerlerle alay etme (Nisa
4/140; En’am 6/68; Kehf 18/103-106)
Allah’a ve peygamber’e karşı çıkmak, düşmanlık etmek (Mücâdele 58/20; Haşr
59/3-4)
Küfr: Bir ayette yer alan herhangi bir hükmü inkâr etmek, kabul etmemek, alay
etmek, beğenmemek, küçümsemek: (Al-i İmran 3/56; Zümer 38/27; Fussilet 41/27-
28)
Nifak / münafıklık yapmak: (Nisa 4/138; Tevbe 9/68; Nisa 4/145)
Şirk / Allah’a ortak koşmak, Allah’tan başka tanrı edinmek, puta tapmak: (Nisa
4/36; Nisa 4/48; Maide 5/72; Lokman 31/13)
Yalanlama / Tekzib: Allah’ın ayetlerini yalanlamak, kıyameti yalanlamak,
peygamberleri yalanlamak, vahyi – kitabı – hakkı yalanlamak: (En’am 6/21;
Furkan 25/11; Ankebut 29/18; Zümer 39/32; Mü’min 40/70; Kaf 50/5; Müddessir
74/46)
3.2.KUL HAKKINI İÇEREN GÜNAHLAR
![Page 62: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/62.jpg)
Anne babaya zulüm (İsrâ 17/23-24)
Borcunu ödememek (Bakara 2/283)
Cana kıymak / İnsan öldürmek (İsrâ 17/33; Nisâ 4/92; Mâide 5/32; Furkan 25/68-
69; İsrâ 17/31)
Eşlerin görevlerini terk etmesi / Nüşuz (Kafa Tutma) (Nisa 4/34-35)
Haksız kazanç (Nisâ 4/29; Bakara 2/275-276-278-279)
Hırsızlık / Soygun / Gasp / Kamu malını haksız yere almak / Kaçak su ve elektrik
kullanmak (Mâide 5/38; Âl-i İmran 3/161)
İftira atmak / İnsanlara iftira atmak (Nur 24/23; Nur 24/4; Nisâ 4/112)
Karaborsa
Komşulara eziyet etmek
Mirasta haksızlık yapmak (Nisâ 4/13-14)
Müşteriyi kandırmak
Ölçü ve tartıda hîle (Rahman 55/9; İsrâ 17/35; Mutaffiffin 83/1-6)
Rüşvet (Bakara 2/188)
Terörislik ve yol kesiciliği (Şûra 42/42; Mâide 5/33)
Vasiyeti yerine getirmemek (Bakara 2/180-181)
Yasak olan cinsel ilişki (İsrâ 17/32; Furkan 25/68-69; Nisâ 4/24; Nisâ 4/3; Mâide 5/5;
Nisâ 4/22; Bakara 2/222)
Yalancı şahitlik yapmak (Nisâ 4/135; Bakara 2/283)
Yetim malı yemek (Nisâ 4/2-10)
Zulm etmek/ Zalime destek vermek (Hucurat 49/11; Mâide 5/45; Bakara 2/229)
3.3.DİĞER BÜYÜK GÜNAHLAR
Akraba ile ilişkiyi terketmek (Bakara 2/27; Ra’d 13/25; Muhammed 47/22)
Allâh’ı unutmak / Nisyan (Haşr 59/19; Tevbe 9/67)
Allâh’ın azâbından emin olmak (A’raf 7/99; En’am 6/44)
Allâh’ın rahmetinden ümit kesmek (Yusuf 12/87; Zümer 39/53)
Allâh’a ve Peygamberine isyan etmek (Nisâ 4/14, 115)
Ahde vefâsızlık (Mâide 5/1; İsrâ 17/34)
Askerlikten kaçmak (Bakara 2/190; Enfal 8/16)
Avret yerlerini açmak (Nur 24/31; Ahzap 33/59 )
![Page 63: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/63.jpg)
Azgınlık yapmak, şımarmak / Nimetle azmak, zenginlikle şımarmak (Şûra 42/27;
Nahl 16/90; A’raf 7/36; Kasas 28/76, 81)
Başa kakmak (Bakara 2/262)
Büyüklenmek ve kendini beğenmek (Bakara 2/34; İsrâ 17/37; Lokman 31/18)
Cinsel tatmin / Fıtrat dışı: (Müminun 23/7)
Cünüp gezmek / Boy abdesti gerektiği halde boy abdesti almamak (Mâide 5/6)
Dövme yapmak ve yaptırmak (Buhâri, Müslim)
Engel olmak: İman ve ibadet etmeye, dini hükümlerin uygulamasına engel olmak
(A’raf 7/45; İbrâhim 14/2-3; Nisa 4/167 )
Fâiz (Bakara 2/275; Bakara 2/278)
Fitne ve fesat çıkarmak (Bakara 2/11, 60; A’raf 7/74; Şuara 26/83; Bakara 2/205;
Enfal 8/25)
Fuhuş ve hayâsızlığın yayılmasına önayak olmak (Nisâ 4/19)
Gizlemek: Gerçekleri gizlemek, bilgileri örtbas etmek (Alâk 96/1; Âl-i İmran 3/18;
Zümer 39/9; Bakara 2/159, 160)
Günaha öncülük etmek ( Müslim – Tırmizi )
Günaha aracılık etmek (Nisâ 4/85; Mücâdele 58/9)
Hac görevini yapmamak / imkânı olduğu halde (Âl-i İmran 3/97; Buhâri, Müslim)
Haddi aşmak (Bakara 2/190; Mâide 5/87; A’raf 7/55)
Haksız hüküm vermek (Nisâ 4/58; Hucurat 49/9)
Haset, kin ve öfke (Nisâ 4/54; Felak 113/5)
Hayvanlara eziyet etmek, Allah’tan başkası için kesmek (Buhâri, Nesâi; Bakara
2/264)
Hayvanlarla ilişki (Tirmizi)
Helâl ve haramlara riâyet etmemek (Mâide 5/5-85-87; Hac 22/28-34; En’am 6/145;
Mâide 5/3; Bakara 2/195-188)
Hıyânet ( Nisa 4/107 )
Homoseksüellik (Ankebut 29/31-35; Neml 27/55)
Irkçılık yapmak (Rum 30/22; Hucurat 49/13)
İnsanları Hak yoldan çıkarmak (Araf 7/38; Fussilet 41/29; Şuara 26/95-100; Furkan
25/29)
İnsanları günah işlemeye teşvik etmek (Ankebut 29/12-13)
![Page 64: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/64.jpg)
İntihar (Bakara 2/195; Nisâ 4/29)
İftira (Allah’a ve Peygambere iftira) (Nisa 4/38; En’am 6/93; Âl-i İmran 3/94;
Yûnus 10/38; Hud 11/13)
İsraf (İsrâ 17/26, 27; A’raf 7/31)
İyiliği emretmek kötülüğe engel olmayı terketmek (Tevbe 9/71; Âl-i İmran 3/110)
Kumar (Mâide 5/90)
Lânet etmek (Âl-i İmran 3/86; A’raf 7/44; Hud 11/18)
Namazı terketmek / Farz namazı terk (Meryem 19/59; Nisâ 4/142; Tevbe 9/54)
Nimete nankörlük etmek (Bakara 2/152; Ankebut 29/17; Zümer 39/7)
Oruç tutmamak / Farz olan orucu tutmamak: Bakara 2/183, Buhâri, Ebû Dâvud)
Sabretmemek: Allah’tan gelen musibetlere sabretmemek (Enbiya 21/35; Bakara
2/155; Enam 6/42)
Sahte para basmak ve kullanmak
Sihir ve kâhinlik yapmak
Riyâ ve Süm’a / Gösteriş ve desinler (Beyyine, 98/5; Kehf 18/110; Nisâ 4/38)
Yardımı başa kakmak (Bakara 2/262, 263, 264)
Yalan konuşmak (Ahzap 33/70; Hac 22/30)
Yalan yere yemin etmek (Âl-i İmran 3/77; Nahl 16/94)
Zekât vermemek (Tevbe 9/34, 35; Meâric 70/24 Âl-i İmran 3/180)
Zinaya vasıta olan söz ve eylemler (Nur 24/30-31)
YARARLANILAN KAYNAKLAR
BURSEVİ, İsmail Hakkı, (2008), Ruhu’l Beyan, Erkam Yayınları, İstanbul, 20 cilt vd.
ÇELİK, Ömer, (2013), Hakkın Daveti, Kur’an-ı Kerim Meali ve Tefsiri, Erkam Yayınları,
İstanbul, 5 cilt.
DEMİRCİ, Muhsin. (2017) Kur’an Tefsirinde Farklı Yorumlar. İFAV Yayınları, No 390.
Birinci Baskı. İstanbul.
DÖNDÜREN, Hamdi.(2003), İnsanlığa Son Çağrı, Kur’an-ı Kerim Meal, Tefsir,
Ansiklopedik İndeks. Yeni Şafak Gazetesi Kültür Armağanı. İstanbul, 2 cilt.
FEYİZLİ, Hasan Tahsin. Feyzü’l Furkan, Açıklamalı Kur’an-ı Kerim Meali,
serveriletisim.com ve iskenderpasa.com, Haziran 2014 versiyonu.
HAVVA, Said. (1990), El Esas Fi ‘t Tefsir, Şamil Yayınevi, İstanbul, 16 cilt.
![Page 65: KUR’ANDA EMİRLER - Tefsirim.Com€¦ · TEFSİRİM.COM 2020 YILI KUR’ANDA EMİRLER ve YASAKLAR Mehmed SELMAN Mart 2020](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052616/60a6b75f9b81577726323132/html5/thumbnails/65.jpg)
İNTERNET: tefsirim.com.
KARAGÖZ, İsmail. (2016) İlâhi Emirler. Kar, 3. Baskı, Ankara.
KARAGÖZ, İsmail. (2016) İlâhi Yasaklar. Har. 3. Baskı, Ankara.
KARAMAN, Fikret, İsmail KARAGÖZ, İbrahim PAÇACI, Mehmet CANBULAT, Ahmet
GELİŞGEN, İbrahim URAL. (2009). Dini Kavramlar Sözlüğü. Diyanet İşleri Başkanlığı
Yayınları. (Yeni Şafak Gazetesi Kültür Armağanı.)
KARAMAN, Hayrettin; Mustafa ÇAĞRICI, İbrahim Kafi DÖNMEZ, Sadrettin
GÜMÜŞ.(2007), Kur’an Yolu, Türkçe Meal ve Tefsir, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları,
Ankara. 5 cilt.
KISA, Mahmut. (2013) Kısa Açıklamalı Kur’an-ı Kerim Meali. Armağan Kitaplar, No: 6.
Birinci Baskı, İstanbul.
KUTUB, Seyyid. (2003) Fî Zılâl’il Kur’an. Dünyâ Yayıncılık. (İstanbul) 10 cilt.
MEVDÛDİ, Ebu’l A’la, Tefhimü’l Kur’an, (1986), İnsan Yayınları, İstanbul, 7 cilt.
YAZIR, Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili. Azim Yayıncılık, Feza Gazetecilik A.Ş.
Basımı, Tarihsiz. 9 cilt.