kurs szycia chirurgicznego - struna.edu.pl · rodzaje ran ... narzędzia służące do szycia ......

KURS SZYCIA CHIRURGICZNEGO

III Ogólnopolska Konferencja Naukowa ‘CHIRURGIA DZIECIĘCA’

Poznań, 06-07 kwietnia 2013

III Ogólnopolska Konferencja Naukowa ‘CHIRURGIA DZIECIĘCA’ | www.konferencjachirurgiczna.strefa.pl

-2-

organizatorzy: SKN Chirurgii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu

Katedra i Klinika Chirurgii, Traumatologii i Urologii Dziecięcej UMP

instruktorzy kursu: Joanna Domańska

Paulina Hołodyńska

Katarzyna Lewandowska

Natalia Sochacka

Marta Tepper

PATRONAT HONOROWY

Prof. dr hab. med. Jacek Wysocki

JM Rektor Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu

Prof. dr hab. med. Ryszard Marciniak

Dziekan Wydziału Lekarskiego I UMP

OPIEKUN NAUKOWY KONFERENCJI

Dr hab. n. med. Michał Błaszczyński

KOMITET ORGANIZACYJNY

Jakub Noskiewicz (przewodniczący)

Paulina Hołodyńska

Katarzyna Kozłowska

Agata Peikow

Patrycja Sosnowska

PARTNERZY

© Copyright by III Ogólnopolska Konferencja Naukowa ‘CHIRURGIA DZIECIĘCA’ Wszystkie prawa autorskie zastrzeżone. Wykorzystano materiały kursowe IFMSA Poland.


-3-

SPIS TREŚCI Informacje ogólne o konferencji .................................................................................................................. 2

Miejsce na notatki ...................................................................................................................................... 3

Aseptyka i antyseptyka ............................................................................................................................... 4

Rodzaje ran ................................................................................................................................................ 4

Chirurgiczne opracowanie rany ................................................................................................................... 4

Narzędzia służące do szycia ......................................................................................................................... 5

Igły chirurgiczne .......................................................................................................................................... 5

Nici chirurgiczne (Strona sponsorowana przez B.Braun Aesculap Chifa Sp. z o.o.) ......................................... 6

Ręczne wiązanie nici ................................................................................................................................... 7

Węzły chirurgiczne ...................................................................................................................................... 8

Usuwanie węzłów ....................................................................................................................................... 8

MIEJSCE NA NOTATKI:


-4-

ASEPTYKA I ANTYSEPTYKA ASEPTYKA – postępowanie mające na celu utrzymanie mikroorganizmów poza wyznaczonym obszarem (np. polem operacyjnym). W skład aseptyki wchodzi: dokładne mycie i dezynfekcja rąk przez operatorów, stosowanie ubioru ochronnego i wyjałowionych rękawiczek, odpowiednie przygotowanie sali operacyjnej. ANTYSEPTYKA – działanie środkami odkażającymi na drobnoustroje znajdujące się na skórze, w jamach ciała i w obrębie ran. STERYLIZACJA – usunięcie wszelkich rodzajów drobnoustrojów z danego środowiska. DEZYNFEKCJA – usunięcie form wegetatywnych drobnoustrojów z danego środowiska (nie zapewnia jałowości). RODZAJE RAN Rana, definiowana jako przerwanie ciągłości skóry, może przybrać formę: - rany ciętej (vulnus sectum) – brzegi rany są równe, krwawią,

– powstaje na skutek nacięcia ostrym narzędziem,

- rany kłutej (vulnus ictum) – głęboka, szybko zarasta i często ulega zakażeniu, – powstaje na skute zranienia długim i wąskim przedmiotem, - rana tłuczona (vulnus contusum) – nierówne i obrzękłe brzegi rany z ograniczonym krwawieniem, – krew zwykle przesiąka do tkanek otaczających, – powstaje na skutek uderzenia tępym przedmiotem, - rana postrzałowa (v. sclopetarium) – może być ślepa lub wylotowa,

– wiąże się z dużym uszkodzeniem tkanek, przez które przeszedł pocisk.

Oprócz powyższej przedstawionego podstawowego podziału ran, można wyszczególnić jeszcze rany: rąbane, miażdżone, szarpane i kąsane. Każda rana przejawia cechy miejscowego zapalenia takie, jak: ból, obrzęk, zaczerwienienie okolicy, miejscowy wzrost ciepłoty i ograniczenie funkcji. Rana może goić się przez rychłozrost (per primam intentionem), gdy brzegi rany są zbliżone do siebie. Jest to sytuacja korzystna, gdyż gojenie trwa stosunkowo krótko i powoduje powstanie mniejszej ilości tkanki bliznowatej. Rana może też ulegać ziarninowaniu (per secundam intentionem), gdy jej brzegi są otwarte, zaś ich zamykanie przebiega dwufazowo z zaznaczeniem etapów: obkurczania i epitelializacji. Chirurgiczne opracowanie rany służy ukierunkowaniu procesu jej gojenia w stronę rychłozrostu. Pozwala równocześnie osiągnąć lepszy efekt kosmetyczny. CHIRURGICZNE OPRACOWANIE RANY Ranę początkowo należy oczyścić i umyć roztworem przeciwbakteryjnym, obmywając również skórę wokół zranienia. Usuwa się wszelkie zanieczyszczenia i martwiczo zmienione tkanki oraz wyrównuje brzeg rany. Następnie obkłada się pole jałowymi serwetami, aby zabezpieczyć sterylność miejsca, w obrębie którego zostanie założony szew chirurgiczny. Niewielkie zranienia zwykle zaopatruje się w znieczuleniu miejscowym, do którego stosuje się 0,5% lub 1,0% roztwór lidokainy. Ranę zamyka się warstwowo stosując szwy wchłaniane na struktury głębokie (np. powięź, tkanka podskórna) oraz szwy niewchłaniane do zaopatrzenia skóry.


-5-

ZAPAMIĘTAJ:

1. Nie zaopatruje się ran starych (długi czas od wypadku) oraz zakażonych. 2. W każdym przypadku należy pamiętać o profilaktyce przeciwtężcowej.

NARZĘDZIA SŁUŻĄCE DO SZYCIA IMADŁO (typu Hegar lub Mathieu) – służy do pewnego trzymania igły z nicią, ułatwia precyzyjne prowadzenie

szwu chirurgicznego, SKALPEL – służy do opracowania rany, zwłaszcza gdy jej brzegi są poszarpane lub fragmenty tkanek są

zmienione martwiczo. Trzyma się go w uchwycie piórowym lub wzdłuż długiej osi ręki (wtedy przytrzymuje się go kciukiem i palcem wskazującym),

PĘSETA – trzymana w uchwycie piórowym służy do uchwycenia brzegów rany lub wykłuwanej igły, KLESZCZYKI (typu Pean lub Kocher) – służą do przytrzymywania końca nici i zaciśnięcia naczyń (kleszczyki

Peana) lub przytrzymaniu brzegu rany (kleszczyki Kochera), IGŁY CHIRURGICZNE Choć istnieją igły proste (typu Keitha – przeznaczone do szycia palcami) i zakrzywione, to jednak w powszechnym użyciu spotyka się prawie wyłącznie te drugie, które przytrzymuje się przy pomocy imadła. W zależności od przeznaczenia stanowią one większy lub mniejszy fragment okręgu (łuk). Igły dzielą się na następujące typy: kłujący (przekrój o kształcie okręgu), tnący (przekrój o kształcie trójkąta), tapercut (o cechach kłująco-tnących), trokar (szeroki koniec kłujący i trzon tnący; służące do szycia twardych tkanek). Igłę chwyta się imadłem w ⅔ odległości od zaostrzonego końca.

Podział igieł chirurgicznych ze względu na ich przekrój.

IGŁA KŁUJĄCA IGŁA TNĄCA IGŁA TYPU TAPERCUT IGŁA TROKAR


-6-

NICI CHIRURGICZNE Materiały szewne dostępne na rynku występują w formie sterylnie zapakowanych nici chirurgicznych połączonych już z igłą lub podwiązek (przyciętych i na rolce). Nici chirurgiczne dobierane są w zależności od rodzaju tkanki, do jakiej mają być użyte. Igły chirurgiczne posiadają różną krzywiznę np. 1/2, 3/8 koła i mają swoje zastosowanie w różnych dyscyplinach chirurgicznych.

Najczęstszymi kryteriami, jakie stosuje się do opisywania nici chirurgicznych są:

POCHODZENIE

1. NATURALNE (jedwab, len),

2. METALOWE (stal nierdzewna),

3. SYNTETYCZNE (poliester, poliamid, polipropylen, kwas poliglikolowy, poli-p-dioksanon,

poli-4-hydroksybutyrat, glikonat, glikolid i L-Laktyd).

STRUKTURA

1. WIELOWŁÓKNOWA (MULTIFILAMENT): - nici plecione np. Novosyn,

- nici skręcane np. Virgin Silk,

2. JEDNOWŁÓKNOWA (MONOFILAMENT) np. premilene,

3. PSEUDOMONOFILAMENTOWA np. supramid,

4. TAŚMA PLECIONA np. parenchyma set.

WCHŁANIALNOŚĆ

1. SZWY WCHŁANIALNE – różnią się między sobą okresem wchłaniania, podtrzymywania oraz

materiałem z jakiego zostały zrobione.

OKRES WCHŁANIANIA 50% POCZĄTKOWEJ SIŁY PODTRZYMYWANIA CAŁKOWITA ABSORPCJA

Krótki 5-7 dni 42- 56 dni

Średni 14- 21 dni 60- 90 dni

Długi 28- 35 dni 180- 210 dni

Ekstremalnie długi 90 dni ok. 390 dni

2. SZWY NIEWCHŁANIALNE – pozostają w ciele pacjenta na zawsze, za wyjątkiem szwów skórnych,

które są usuwane po 7-10 dniach od założenia.


-7-

RĘCZNE WIĄZANIE NICI

1. Dolna nić trzymana pomiędzy palcem wskazującym a kciukiem ręki prawej. Górna nić trzymana pomiędzy kciukiem a palcem trzecim ręki lewej i oparta na wskazicielu.

2. Dolna nić oplata od dołu, a górna od góry opuszek palca wskazującego ręki lewej (powstaje obraz „czwórki”).

3. Górna nić przepleciona na palcu wskazującym ręki lewej

i przeciągnięta ku górze. Przy przeciąganiu górna nić trzymana pomiędzy palcami drugim i trzecim ręki lewej.

4. Po przeciągnięciu nić górna złapana pomiędzy kciukiem a wskazicielem ręki lewej. Obie nici zostają zaciągnięte.

5. Po zaciągnięciu nici uzyskuje się pierwszy węzeł (wiązany

sposobem górnym). Otrzymana pozycja jest równocześnie położeniem początkowym do wykonania drugiego węzła (wiązanego sposobem dolnym).

6. Prawa ręka z nicią skierowana do dołu. Nić w lewej ręce przepleciona przez palce od dołu ku górze.

7. Palec trzeci ręki lewej przeplata nić z ręki prawej tak, że jest ona umiejscowiona na jego opuszce. Następnie przepleciona nić z ręki prawej zaciągana jest lewą ręką w stronę lewą.

8. Zaciągając oba sznurki otrzymuje się gotowy drugi węzeł.

Węzły należy wiązać naprzemiennie – to znaczy tą samą ręką na zmianę

sposobem górnym (od niego zawsze się zaczyna) i dolnym. Można też

wykonywać wielokrotnie jeden węzeł naprzemiennie przy użyciu obu rąk.


-8-

WĘZŁY CHIRURGICZNE Schemat zakładania szwu przedstawia poniższy rysunek. Należy pamiętać, że igłę wkłuwa się pod kątem 90° do powierzchni zaopatrywanych tkanek. Wkłucie i wykłucie powinno nastąpić w odległości około 0,5cm od brzegu rany, zaś odległość pomiędzy poszczególnymi szwami prostymi powinna wynosić 1,0cm.

SZEW POJEDYNCZY (WĘZEŁKOWY) PROSTY Każdy szew stanowi oddzielny element. Dzięki temu można część szwów usunąć pozostawiając inne na dłuższej, co ma szczególne znaczenie w przypadku wystąpienia powikłań dotyczących gojenia się rany. Szew zakłada się zgodnie z przedstawionym powyżej schematem i zawiązuje się trzy węzły. SZEW POJEDYNCZY (WĘZEŁKOWY) MATERACOWY /szew adaptacyjny/ Stosuje się go przy zaopatrywaniu tkanek będących pod napięciem. Jego dolna warstwa zespala tkankę podskórną, górna zaś skórę właściwą. SZEW CIĄGŁY Zakładany jest przy użyciu jednej nici przez wielokrotne wkłucia i wykłucia. Pozwala skrócić czas zaopatrywania rany, ma silniejsze działanie hemostatyczne niż węzeł pojedynczy i umożliwia równomierny rozkład naprężeń. Przykładem jest szew Kurschnera zakładany „na okrętkę” - między innymi w celu zaopatrzenia otrzewnej. SZEW ŚRÓDSKÓRNY Szew ciągły, którego główną zaletą jest dobry efekt kosmetyczny.

Przykłady szwów: węzełkowy (A), materacowy (B), ciągły (C), śródskórny (D).

USUWANIE SZWÓW

Szwy zdejmuje się w różnym czasie po ich założeniu. Długość utrzymania szwów zależy od wieku pacjenta, lokalizacji rany i napięcia otaczających tkanek, obecności stanu zapalnego i jakości gojenia się zmiany. Zbyt długie pozostawienie szwów grozi utrwaleniem drabinkowania, jest też czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia bliznowca u osób ze skłonnościami do jego powstawania. Przy usuwaniu szwu najpierw chwyta się pęsetą za jeden z jego końców, następnie przecina się nożyczkami lub skalpelem węzeł i wyciąga pęsetą nitkę.

kurs szycia chirurgicznego - struna.edu.pl · rodzaje ran ... narzędzia służące do szycia ......

Documents