kurumsal arŞİv sİstemlerİ: ulusal ve uluslararasi Örnekler
TRANSCRIPT
YÖK ULUSAL AKADEMİK ARŞİVPROJESİ EĞİTİM SEMİNERİ
ULUSAL VE ULUSLARARASI ÖRNEKLER
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
Yard. Doç. Dr. Güssün GÜNEŞ Marmara Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire
BaşkanıMarmara Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü
NEDEN AÇIK ERİŞİM ?
Açık Erişim araştırma literatürü teknik raporlar, tezler ve çalışma raporları yanında dergi makalelerinin, konferans bildirilerinin ücretsiz, çevrimiçi kopyalarından meydana gelir. Açık materyallerin kullanımında genel olarak lisans sınırlaması yoktur. Bu nedenle araştırma, öğretim ve paylaşım için ücretsiz kullanılabilmesini sağlamaktadır.
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
KURUMSAL ARŞİV SİSTEMİ NEDİR?
Kurumsal arşiv sistemi, bir üniversitenin üyelerine ait dergi makaleleri, konferans bildirileri, ders materyalleri, tez gibi entelektüel çıktılar ile yayınlamak istedikleri dijital özel koleksiyonlarını uluslararası standartlarda saklayan ve açık erişim olarak yayımlayan sistemlerdir.
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
Üst Veri (Metadata): Bir bilgi kaynağını tanımlayan veri kümesidir. Başka bir ifadeyle, sayısal bilgilerin ve bilgi kaynaklarının bulunması, kimliklendirilmesi, kullanımı ve yönetimi ile ilgili yapılandırılmış bilgidir. (Z39.50, ISO 639-3 gibi)
4
AÇIK ARŞİV STANDARTLARI
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
Dublin Core (DC): Dokümanlara ait üst verilerin belirli bir standart içerisinde tanımlanması, kaydedilmesi, farklı uygulamalar ile kolay iletişim kurabilmesi ve yapısal değişikliklerin bir bütün olarak kendi içerisinde tutulabilmesini sağlayan bir alt yapı modelidir.
5
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
AÇIK ARŞİV STANDARTLARI
AÇIK ARŞİV STANDARTLARI
Açık Arşiv Girişimleri Üst Veri Harmanlama Protokolü (OpenArchives Intitiative Protocol for Metadata Harvesting / OAI-PMH): Açık arşivlerdeki içeriğin etkili yayımını kolaylaştırmak amacıyla, karşılıklı işlerlik standartlarını geliştiren ve destekleyen bir protokoldür. OAI-PMH, e-baskı arşivleri arasında karşılıklı işlerlik için potansiyel yaratır ve bu arşivlerin üst verilerini taranabilir bir veri tabanında harmanlamayı, yani bir araya toplamayı mümkün kılar. Harmanlanan üst veri Dublin Core biçimindedir ve yazar, başlık, konu, özet, tarih gibi bilgileri içerir.
6
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
ToplamArşivSayısı:2.841DSpace KullanımOranı:%40
DSpace :1,126EPrints : 433BEPress : 152ETD‐ds : 42OPUS : 26Fedora : 37OpenRep. : 14Diğer :1,011
Dünyada Kurumsal Arşivler ve Kullanılan Yazılımlar
NEDEN DSPACE ?
Dspace açık kaynak kodlu kurumsal arşiv sistemi ve kurum bünyesinde üretilen bilgi kaynaklarının açık erişime sunulması amacıyla kullanılan bir yazılımdır.
Temel amaç Dspace kurumsal arşiv sistemi uzun süreli depolama, koruma, dizinleme ve erişime odaklanarak hizmet vermektir.
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
DSPACE KİMDİR?
İlk olarak Kasım 2002'de piyasaya sürülen DSpace, MIT Üniversitesi ve HP işbirliğiyle geliştirmiştir. Dünyada 1126’dan fazla kurum tarafından kullanılmaktadır. 2004'teki ilk kullanıcı grubu toplantısının ardından, Dspace kullanan kurumlardan bir grup, Apache Vakfı'nın toplumsal kalkınma modelini benimseyerek yazılımı geliştirmek üzere Dspace Federasyonu'nu kurmuştur. 2007'de ise, HP ve MIT'in işbirliği ile kullanıcılara liderlik ve destek sağlamak üzere Dspace Vakfı'nı kurmuştur. 2009'da, ilgili projelerde işbirliği yapan Dspace Vakfı ile Fedora Commons DuraSpace adında kar amacı gütmeyen bir organizasyonun kurulmasıyla sonuçlanmıştır.
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
ULUSLARARASI ÜNİVERSİTE SIRALAMALARI
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
CALTECH-COLLECTION OF OPEN ARCHIVES
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
HARVARD-DASH(DIGITAL ARCHIVES TO SCHOLARSHIP AT HARVARD)
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
MIT-DSPACE
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
OXFORD -ORA( OXFORD UNIVERSITY RESEARCH ARCHIVE)
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
PRINCETON-DATASPACE(DSPACE)
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
CAMBRIDGE-DSPACE
TÜRKİYE GENEL DURUM17
107
14
63
0
20
40
60
80
100
120
Devlet Üniversiteleri Devlet Kurumu Özel Üniversiteler
İNCELENEN KURUMLAR
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
KURUMSAL ARŞİVİ OLAN KURUMLAR18
30
102 2 1 1
154
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
Mitos
Dspace
Yordam
Ojs
E-prints
Pkp
Yok
Kurumsal Arşiv Yazılım Olan Kurumlar
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
KURUMSAL ARŞİVİ OLAN KURUMLAR19
3%
0%
15%
3%2%
2% 0% 1%
74%
Devlet Üniversiteleri
Open archives
Site Açılmamış
Mitos
Dspace
Yordam
Ojs
E-prints
Pkp
Yok
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
KURUMSAL ARŞİVİ OLAN KURUMLAR20
0%
3%
17%
9%
0%0%
1%0%
70%
Özel Üniversiteler
Open archives
Site Açılmamış
Mitos
Dspace
Yordam
Ojs
E-prints
Pkp
Yok
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
ULUSLARARASI İNDEKSLENME21
İNDEKSLENME
OpenDoarÖzyeğin Üniversitesi, İYTE, Doğuş Üniversitesi
Google AkademikÖzyeğin Üniversitesi, İYTE, Doğuş Üniversitesi
Open ArchivesÖzyeğin Üniversitesi, Doğuş Üniversitesi
RoarHacettepe Bilgi ve Belge Yönetimi Arşivi, İYTE, ODTÜ
OpenAIREs İYTE,, Süleyman Demirel Üniversitesi, Doğus Üniversitesi3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
DSPACE KULLANAN DEVLET ÜNİVERSİTELERİ
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ
MARMARA ÜNİVERSİTESİ
KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ
İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
DSPACE KULLANAN ÖZEL ÜNİVERSİTELER
DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ
DOĞUŞ ÜNİVERSİTESİ
FATİH SULTAN MEHMET VAKIF ÜNİVERSİTESİ
İSTANBUL BİLGİ ÜNİVERSİTESİ
İSTANBUL ŞEHİR ÜNİVERSİTESİ
ÖZYEĞİN ÜNİVERSİTESİ
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
DSPACE KULLANAN ÖZEL ÜNİVERSİTELER
DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ
DOĞUŞ ÜNİVERSİTESİ
FATİH SULTAN MEHMET VAKIF ÜNİVERSİTESİ
İSTANBUL BİLGİ ÜNİVERSİTESİ
İSTANBUL ŞEHİR ÜNİVERSİTESİ
ÖZYEĞİN ÜNİVERSİTESİ
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
25
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
26
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
27
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
MİTOS KULLANAN ÖZEL ÜNİVERSİTELER
ATILIM ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ
BAHÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL BİLGİ ÜNİVERSİTESİ
BEYKENT ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ
GİRNE AMERİKAN ÜNİVERSİTESİ İZMİR EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ
HALİÇ ÜNİVERSİTESİ TOBB EKONOMİ VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ
IŞIK ÜNİVERSİTESİ YAŞAR ÜNİVERSİTESİ
29
0
5
10
15
20
25
Veri girişi yapılmamış Veri girişi yapılmış
21
9
Mitos Kurumsal Arşiv Sistemi Aktiflik Durumu
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
30
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
MİTOS KULLANAN DEVLET ÜNİVERSİTELERİ
ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ K.MARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ
AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
AKSARAY ÜNİVERSİTESİ KİLİS 7 ARALIK ÜNİVERSİTESİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ MARDİN ARTUKLU ÜNİVERSİTESİ
ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ MERSİN ÜNİVERSİTESİ
ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ
DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ NEVŞEHİR HACI BEKTAŞ VELİ ÜNİVERSİTESİ
GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
32
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
33
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
34
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
35
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
05.03.2014DAİRE BAŞKANLIĞI/BİRİM
36
TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERDE AÇIK ERİŞİM YAZILIMLAR
37
3, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA
TEŞEKKÜR EDERİZ…
05.03.2014 383, Mart 2014 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı BİLKENT ANKARA