Në kuadër të 100 vjetorit të Pavarësisë Nr. 490 Edicioni - Verë 2012 Çmimi 20 Lekë

Lexoni në faqen 5-12

Suplement ngaGrupi Monitorues iKëshillit BashkiakNë 45 vjetorin e vdekjes së Mitrush Kutelit flasin:

Aurel Plasari ....................................................................................... faqe 2,4

Atalanta Pasko ................................................................................. faqe 3

Eva Çollaku .......................................................................................... faqe 3

Adrian Civici ........................................................................................ faqe 13

Mirush Kabashi ............................................................................. faqe 14

Në kuadër të 100 vjetorit të Pavarësisë

Ky edicion i gazetës

Nositi botohet në kuadër

të 100 vjetorit të

Pavarësisë

Kam punuar pa interes vetiak, bile kundërinteresit vetiak. Nuk kam ndjekur kurrëpasurimin tim, sepse ky pasurim mnund të bëhejvetëm me dy mjete: me vjedhje (ka një mijë enjë mënyra vjedhjeje dhe unë s’kam përdorrurasnjërën) dhe me tradhëti, duke u shërbyer tëhuajve për të grabitur vendin dhe duke marrëpara për këtë shërbim. Zgjodha rrugën ekundërt: luftën kundër atyre që donin tëgrabisnin, atyre që grabisnin. Nuk i ndala dottë tëra, jo se s’desha, je se kisha interes, po ses’munda. Kaq munda, kaq bëra. Kundërgrabitjeve italiane, kundër grabitjeve gjermane,kundër grabitjeve jugosllave. Nuk zgjodhakurrë udhën e rehatit vetjak, udhën “urtë e butëe lugën plot”.

Fëmijët i porosit ta duan vendin dhe gjuhëntonë gjer në vuajtje. Të mos u shqasë zemrakundër Shqipërisë, as kur do të vuajnë pa faj.Atdheu është atdhe, bile atëherë kur të vret.Këtu kanë lindur, këtu të rrojnë me mish eshpirt, qoftë edhe me dhembje.

Fragment nga "Testamenti"

Botohet për herë të

parë letra e Fan Nolit

drejtuar Mitrush Kutelit

Faqe 14

Bota Lasgushiane, Atdheu,Dashuria, Natyra

Lexoni në faqen 15Shkruar nga: Budjon XHELO

Verë 20122 Kulturë

Kuteli dhe eposi kutelian

Të nderuar pjesëmarrës,Zonja dhe zoterinj, pjesëtarë të familjes së Mitrush Kutelit, miq, bashkëqytetarë, mësues

e nxënës, drejtues të arsimit në rreth.Të gjithë ne jemi të gëzuar që sot në kuadrin e 100 vjetorit të Pavarësisë dhe në

përkujtim të 45-vjetorit të vdekjes së Mitrush Kutelit, ndodhemi në vendlindjen e dymagjistarëve të gjuhës shqipe, Lasgush Poradeci e Mitrush Kuteli.

Jemi mbledhur të nderojmë Kutelin e madh, poet, shkrimtar, përkthyes i talentuar,studiues i thellë i kulturës, historisë dhe letërsisë shqiptare, ekonomist i shkëlqyer (nga aiklas që të paralajmëron dhe të mëson si të dalësh nga kriza), erudit dhe atdhetar i madh.

Me lejoni të falenderoj Z. Jemin Gjana, deputet i Kuvendit të Shqipërisë; Z. AdrianTane, zëvendës ministër i Arsimit dhe Shkencës; Z. Niko Dudo, nënprefekt i qarkut Korçë;Z. Aurel Plasari, studiues; Z. Adrian Civici, ekonomist, profesor në UET; Z. Mirush Kabashi,aktor i mirënjohur; Znj. Atalanta Pasko, e bija e shkrimtarit dhe pjesëtarët e tjerë të familjesdhe në veçanti Drejtoren e Zyrës Arsimore Pogradec, znj. Eva Çollaku, frymëzuesja dheorganizatorja e këtij eventi kulturor.

Budjon Xhelo, moderator i aktivitetit

Jam mirënjohës që jam ftuar nëkëtë veprimtari e cila i takon të jetëedhe për mua personalisht 20-vjetori i mundësisë për t'u marrë mestudimin e veprës së MitrushKutelit. Mbaj mend që në 8 dhjetorine 90-ës, kur në Tiranë mblidheshinstudentët udhëtonim për nëPogradec për veprimtarinëkushtuar Mitrush Kutelit. Njëudhëtim i jashtëzakonshëm, sepsene mikrobusin e asaj kohe bëntepjesë edhe prof. Vedat Kokona,bashkëfajtor i Kutelit në revistënletrare. Dhe është kënaqësi emadhe të konstatosh, që tani e 20vjet Pogradeci i qëndron besnikkultit të dy shkrimtarëve të mëdhenjtë tij Mitrush Kutelit dhe LasgushPoradecit.

Do përpiqem të parashtroj në trirrafshe kontributin, meritat dheKutelin si edukator, si formues injeriut shqiptar, si mjeshtër modelpër formimin letrar të shqiptarit tësotëm dhe si model modalitetiqytetar dhe atdhetar. Kuteli ështënga këta shkrimtarë që mund taformojë njeriun shqiptar prejfëminie deri në pragun e mbarimittë jetës ose të përgatitjes për t'undarë nga jeta. Kur them qyshfemijë kam parasysh përrallat e tij,ato lexime në thonjëza që fëmijësmund t’ia bëjnë të tjerët ngaqë s’kafilluar të lexojë: Përrallat eXinxifillos dhe përralla të tjerapërfshirë këtu edhe një numër tëmirë përrallash të përkthyera prejtij nga letërsia botërore. Janë përformimin e fëmijës, hapja e derëssë botës së madhe, për jetën që epret; jeta që e pret cilindo fëmijë.

Mandej, Kuteli mund të pjellëKutelin tonë gjatë adoleshencës.Kryesore ose kryevepër për këtëmoshë unë do të quaja “Tregime tëmoçme shqiptare”. Njohja meadoleshentët dhe me të rinjtëshqiptarë me “Eposin shqiptar tëkreshnikëve”, madje me saktë medy gjysmat e këtij eposi: Atë tëmbledhur në “Malet e Shqipërisë”dhe në vargun Të ikurit e mëdhenj...Në të dy gjysmat e këtij rruzulli tëkëtij adoleshenti shqiptar do njohëpërveç trimave të mëdhenjshqiptarë në veçanti Skënderbeun,i cili është i pranishëm në të dy

pjesët e këtij eposi. Por “Tregimetë moçme shqiptare” nuk e formonnjeriun shqiptar vetëm për moshëne adoleshencës dhe të rinisë.

Eshtë një ngarkesë shpirtërore,psikologjike dhe mendore që tëmbetet për gjithë jetën duke pasurparasysh që e shumta e qytetarëveshqiptarë nuk kanë, nuk do të kenë,nuk kanë pse ta kenë mundësinë tëlexojnë eposin origjinal, përveçprofesionistëve që interesohen përatë degë të shkencës dhe sidomostë eposit të arbëreshëve, i cili ështëedhe nga ana gjuhësore shumë ivështirë për t'u përkapur, për t'uperceptuar. Pra, besoj që qindra,mijëra shqiptarë eposin e mbajnë tëregjistruar në vetëdijen e tyrepikërisht nëpërmjet “Tregime tëmoçme shqiptare”, ose kanëmundësi ta mbajnë të tillë në rastse duan, dëshirojnë. Vijnë mandejveprat, që ju me siguri i njihni “Netëshqiptare”, “Ago Jakupi”, etj.rrëfime, “Kapllon Aga i ShabanShpatës”.

Mbushja e njeriut shqiptar me

histori të mrekullueshme tëhistorive shqiptare, të jetës sënjerëzve nga më të thjeshtët deri teata më të lartët, të historisë së vjetërshqiptare, të bashkëkohësisëshqiptare dhe sidomos të kohësmistike shqiptare, ambicje që Kutelie mbajti deri në fundin e jetës së tij,ambicje për ta hulumtuar pikërishtkëtë botë mistike dhe njëkohësishtambicje që e dallon edhe prejshumë shkrimtarëve bashkëkohëstë tij, por edhe prej shkrimtarëvepasardhës të tij. Ne, rritemi,burrërohemi dhe përsëri Kuteli nandihmon në formimin tonë edhenëpërmjet kryeveprave nga letërsiabotërore që ka përkthyer. Unë dotë këndoja vetëm pjesën mëinteresante të përkthimeve të tij, atëpjesë që vjen nga letërsia e madheruse: Gogolin, Pushkinin, Kurtinillin,Pausovskin, nuk përjashtoj edhedisa vepra të Gorkit. Eshtë njëmundësi e rrallë formimi mepërkthime të transmetuaranëpërmjet gjuhës së Kutelit. Por samë shumë rritemi dhe i afrohemi

fundit të jetës jemi në pjesën e dytëtë jetës sonë fillojmë të kuptojmëedhe sekretet e saj të mëdhanëpërmjet veprave të Kutelitsidomos me kryeveprën “E madheështë gjëma e mëkatit”, e cila nënjëfarë mënyre përbën për njeriunnjë lloj manuali i aktit të të vdekurit,sepse vetë vdekja është një akt mëvete, ndoshta është akti i parathënënë një formë skice ose tregimi, qëju e njihni qysh e gjeti Ago Jakupiudhën e Zotit.

Si fillon ndryshon njeriu kur ekupton, që po i vjen fundi do t’ibëhet bilanci dhe duhet të lerëllogaritë në këtë botë, por edhe përnjeriun që mendon që llogaritë dot’i bëhen edhe në botën tjetër.Kuteli, model tjetër si mjeshtër përformimin letrar të atyre që duan tëdashurohen, që kanë ambicje tëdëshpërohen e të lejojnë.Pikësëpari tek Kuteli fokusojmëartin e prozës së madhe, jo tëprozës në sasi e vëllim, por tëprozës së madhe si cilësi.Rrëfenjën, që ne jemi të detyruarsi nën xhama ta njohim si njëpërftim të tijën origjinal, prej cilitmund të mësohet, po i cili nuk mundtë imitohet. Po prej Kutelit njeriume ambicje për të shkruar mund tëmësojë artin e kritikës letrare, tëasaj pjese të veprës së Kutelit qëai me shumë modesti e titullonteose e nëntitullonte shënime letrare.Nga kritika e tij letrare, njeriu qëdëshiron të merret me kritikë mundtë dallojë në radhë të parëndershmërinë, ndershmërinë letraretë themi dhe qytetare. Duke pasurparasysh kohën e vështirë kurbënte kritikë letrare Mitrush Kuteli,kohë e cila edhe sot nuk mund tëthuhet që është përmirësuar, sepseedhe në realitetin në të cilin nejetojmë, kritika letrare si të gjithakritikat vazhdon të jetë e vështirëme specifikat që ia kushtëzon njëshoqëri e vogël dhe këtë ne duhetta pranojmë. Ne nuk jemi njëshoqëri e madhe si shoqëria anglo-saksone, ose amerikane, osefranceze. Jemi ajo shoqëri për tëcilën Kuteli thoshte figurativisht që:"Autori të vë koburen në gjoks, jose e ke sharë, por se nuk e keluvduar sa do të donte ai që ti taluvdoje".

Dr. Aurel Plasari

���������������������������������������������������������

(vijon në faqen 4...)

Verë 2012 3

Jam një ngavajzat dhe për fatkëtu jam mëshumë në vendedhe të vëllait dhemë vjen shumëkeq dhe në faktatij i erdhi edhe

më shumë keq që nuk mundi të vijë. Do të ishtemegjithëmend një kënaqësi shumë e madhe përatë në radhë të parë, por ishte e pamundur.

Unë dua thjesht një reflektim të familjes përmënyrën sesi vijnë personazhet e kohëve tëkaluara, të atyre kohëve, që edhe kujtesa paknga pak zbehet, pak nga pak bëhet më pak esaktë, më pak e qartë, më me pak detaje,gjithsesi vjen dhe serviret. (Eshtë gjë shumë emirë që vjen dhe shumë e mirë që lidhet, lidhenmirë fijet e mendjes, mendimit me ato fije të

vogla, të holla shumë të gjakut , që e bëjnëpikërisht në atë të veçantën)… Shumë herëduke sjellë një personazh të tillë nuk e vemëtheksin kryesor çfarë ka bërë ky njeri, po çfarëi kanë bërë. Kjo është një vuajtje shumë emadhe për familjet.

Flas edhe për familjen tonë. Është një mënyrëspekulative e ditëve të sotme, që në vend që taçojmë të tërë energjinë tonë të mendimi, e çojmëthjesht tek një emocion i përkohshëm, shumë izbehtë, i pavlefshëm, ku të qajmë se çfarë ibëmë këtij apo atij personazhi. Eshtë epavlefshme, do të themi çfarë bëri, njësoj siç utha në këtë takim, që për mua është nga takimetmë të bukura që janë bërë për Kutelin, përbabain. Sepse duke u thënë çfarë bëri, ai ështëi vlefshëm, ai është edhe emocional në mënyrëne tij, duke folur ai vetë dhe jo duke folur të tjerëtpër gjëra që shumë prej tyre nuk i kanë parë. E

Jemi sot këtu në nderim dhe respekt të veprësdhe jetës së Mitrush Kutelit, njëri prej identitetevetë fushës së letërsisë, ekonomisë dhe atdhetarisëshqiptare e asaj poradecare në veçanti.

Në rrugëtimin e ndërmarrë nga ZA Pogradecnëpër labirinthet e mendimit dhe përmasave të tij,të përfaqësuar nga figurat e shquara të këtij qyteti,pozicioni i Mitrush Kutelit qëndron i fokusuar nëkonversitetin optikal të epokës, me shumëplanet eformës dhe përmbajtjes duke na servirur portretinmë të plotë e përfaqësues të intelektualit elegantdhe tepër sqimatar në përzgjedhjet e përshtatjet easaj çka vjen nga thellësia e shekujve me erën e reqe për vitet kur jetoi Kuteli në Shqipëri ishte endeembrion.

Në horizontin që ne duam të kapim dhe të hapimspektrin e të cilit e përbëjnë modelet që i kanërezistuar kohës dhe mbeten impulse përpotencimin e vizionit që një shoqëri njerëzore nëdixhitalizim duhet të ketë obligim, pozicioni i MitrushKutelit është ai i kufirit midis dy nivele të tradicionitdhe modernizimit, ku modernizimi e përforconndërgjegjien e vetë letërsisë si domosdoshmëri nëzhvillimin e saj në të ardhmen. Kuteli ishte ndër tëparët që doli me dy konkluzione tepër tërëndësishme. Së pari proza nuk mund të shkruhejmë si më parë dhe së dyti nuk mund të lexohej mësi më parë, duke realizuar në veprat e tij ndërthurjene harmonishme të eksperiencave të jashtme menjë eksperiencë të brendshme për të parë atyreflekset e një fenomenologjie me kahje nga jashtë-brenda dhe sidomos për të hetuar shtysatpatologjike e morale të një rindërtimi e njëripërjetimi te botës së jashtme me një kahje tëndryshuar nga brenda-jashtë.

Po kaq autoritet dhe përcaktues mbetetpozicioni i Kutelit dhe në fushën e mendimitekonomik ku shfaqja serioze e veprave të tij në shqipe rumanisht dëshmon për pjekurinë dheshumplanësinë e formimit të tij tepër intelektual,impakti pozitiv i të cilit është ndjerë në kontributinreal që ka dhënë Mitrush Kuteli në krye të BankësShqiptare.

Synimi i ZA Pogradec përmes veprimtarive tëtil la është përcjellja e mesazheve aq tëdomosdoshme për të sjellë në vëmendje tëbashkëkohësve, modelin e qytetarinë progresive përt’i thënë brezave të vazhdimërisë se modele të tillajanë pasqyra ku shëmbëllimi i gjithësecilitpërmasohet dhe konvertohet në veprat që duhet t’ipërfaqësojnë.

Kolosë të tillë na kanë lënë trashëgimni ne, tëgjitha teknikat e tregimit të tyre, t'i lexojë intelektuali,punëtori, mësuesi, nxënësi, fëmija pasi për tapërcjellë dhe atje ku nuk “dëgjojnë”.

Ju them të jeni të etur për diturinë dhe tëvëmendshëm me mesazhin që do të merrni në këtëeveniment ku do të gjeni të materializuar edheKutelin prind përmes paraqitjes së materialit nga

fëmijët e tij, të cilët kanë ndjekur me përkushtimporositë e testamentit. Porosi që çdo fëmijë duhett’i dëgjojë nga prindërit e tij.

Do t’ju rekomandoja ta lexonit me vëmendje,sepse atje do të gjeni të aktualizuar ato veti të lartatë shoqërisë njerëzore për të cilat ky komb ka mëshumë nevojë se kurrë...

Mesazhi: “Ta duam vendin dhe gjuhën tonë, tëmos u shqasë zemra kundër Shqipërisë, Atdheuështë Atdhe, bile dhe atëherë kur të vret", tingëllonaktual për të gjitha kohërat. Do ta gjejmë tëngjashmin e tij vite më vonë kur i madhi Kened dotë slogonte shprehjen “Mos pyet çfarë bën vendi ytpër ty, por çfarë do të bësh ti për vendin tënd” dukena tërhequr vëmendjen të gjithëve ne, ë këtë 100vjetor të pavarësisë e në vazhdim çka vendi kërkonprej nesh që ta realizojmë, duhet të formësojmëvlerat më të larta të shoqërisë njerëzore për t’u bërëmisionarët e saj.

Duke ju falënderuar për pjesëmarrjen,vëmendjen e seriozitetin me të cilët do të ndiqnikëtë veprimtari edhe një herë në emër të institucionitqë unë përfaqësoj përkulem me respekt përparaveprës së Mitrushit të madh dhe ju themfaleminderit.

Faleminderit pjesëtarëve të familjes Kuteli,faleminderit gjithashtu zotërinjve Plasari e Civici përpërgjigjen e ftesës sonë.

Faleminderit zëvendësministrit të arsimit Z.Adrian Tane.

Faleminderit piktorëve të qytetit tonë Tasos, qëka peneluar veprën e madhe “Gjëma e mëkatit",Skëndit, Gentit, Vaskë Bashos për kontributin dheekspozitën e hapur në nderim të Kutelit të madh.

Faleminderit dhe le ta kujtojmë Kutelin e madhduke mësuar më shumë për të përmes kësajveprimtarie!

kam fjalën për episode të ndryshme, që tregohene ritregohen, tregohen duke ju shtuar siç thonëkëtu në Pogradec, me këmbka e doçka, dhe qëmegjithëmend i shton në atë që di të vërtetën.Por është edhe një anë tjetër, në shumë mënyrase si vjen personazhi i ditëve të kaluara.Mundohem që njerëzit që i risjellin ta trajtojnësa më të vuajtur, mundësisht të zhveshur edhenga pesha e tij, mundësisht të depersonalizuardhe duan t’ia shtojnë vlerat duke edepersonalizuar. Jo kjo nuk ka ndodhur njerëzite formuar dhe të prerjes të Kutelit e kanë ruajturpersonalitetin e tyre e kanë ruajtur peshën e tyrenë të gjitha rrethanat ku janë, ku i ka ecur fati,duke filluar që nga .., duke vazhduar me vrulline heshtjes që vihej përballë tyre nga struktura...).

Dhe kjo ka qënë deri në fund, deri në vdekje,dmth. dinjitetin e tyre kanë ditur ta mbrojnë, kanëditur të përballen sipas mënyrës së tyre. Mjaftontë themi këtë gjë dhe i kemi bërë shërbimin mëtë madh kujtesës tonë. Kaq! Faleminderit!

JO ÇFARË I KANË BËRË, POR ÇFARË KA BËRË KY NJERI

Në emër të familjes flet Atalanta Pasko, vajza e Mitrush Kutelit

Nga fjala e Znj. Eva Çollaku, Drejtore e Zyrës Arsimore Pogradec

Le ta kujtojmë Kutelin e madh...

Verë 20124 Përvjetori i Kutelit

Edhe ne jemi ende në këtë shoqëri. Mësimiqë na jep Kuteli është që edhe në këtë shoqërimund të guxohet të bëhet kritikë, edhe është enevojshme madje e domosdoshme të bëhetkritikë. Në kritikën letrare, Kuteli na ofroi edhemodelin e portretit monografik. Mbeten unikalesi modele prej të cilave mund të mësohet, me tëcilat mund të imitohen dy portretet e tij, portretimonografik letrar për Lasgush Poradecin dheai për Fan Nolin. Janë, nuk po i quaj tëpapërsëritshëm, por janë trashëguar tashmë simodele në kritikën letrare shqiptare dhe nëstudimin e letërsisë shqipe. Por një elementndoshta i padukshëm që mund të mësohet ngakritika e Kutelit është ballafaqimi i kritikës sëKutelit me kohën. Sepse kritika ka një hile tëmadhe, kritikën ti e bën, e lëshon edhe ajo dopërballet me kohën, nëse koha e vërtetonkritikën tënde apo e hedh poshtë, ç’shkrimtarke lavdëruar dhe ç’shkrimtar ke sharë; për këtëkoha do të bëjë gjyqin qetë, pa zhurmë, por dotë ta bëjë. Në letërsinë shqipe ne njohim edheraste shkrimtarësh të mëdhenj që nuk janëdalluar ose që kanë dështuar me atë që kanëlavdëruar dhe me atë që kanë sharë. Nuk e diapo nënqesh prof. Samsuri se do thotë e di mekë e ke. E kam me të gjithë. Të gjithë neballafaqohemi me këtë sfidë të kohës ndajkritikës që bëjmë.

Dy promovimet e mëdha që ka bërë Kuteli,po përmend dy ndër më të mëdhatë: promovimine Lasgush Poradecit dhe promovimin e Nolit.Ne jemi të detyruar të dorëzohemi edhe të themime gjithë polemikat, replikat, koha i dha të drejtëKutelit dhe Kuteli ka dalë fitimtar. Kuteli dolifitimtar edhe ndaj sulmeve të Kris Malokut ndajLasgush Poradecit edhe ndaj sulmeve të ArshiPipës për Fan Nolin me dyshimin që Fan Nolinuk është poet. Sot, ne, sigurisht i kemi tëzhvendosura në hije teorizimet e Kris Malokutpër Lasgushin dhe ato të Arshi Pipës për FanNolin dhe ka triumfuar shkencërisht promovimiqë atyre u ka bërë Mitrush Kuteli, i cili mund tëgjendet i sintetizuar edhe në një ese magjistrale,ese model që ndoshta ju e njihni dhe që titullohet“Poet dhe detar..", 1944. Kuteli si mësues letrarmund të na mësojë edhe nëse duam tëkonkurrojmë të përfshihemi edhe në publicistikë.Shembulli që ai na ofron mund të jetë ajopërmbledhje e pamfleteve të tij “Avadan mëavadan”. Një profil gati i papërsëritshëm ipamfletit social, ideologjik, po edhe politik.Mendoj që nën zhanrin e pamfletit askush tjetërnuk e ka konkurruar dot Mitrush Kutelin. Dheparimisht ne në krijimtari duhet të themi atozhanre ose nën zhanre ku dikush nuk është

konkurruar dot, janë për t’u ndjekur dhe për t’uimituar. Janë si zona të mbetura bosh, si zoname vakum, po në këtë fushë mësuesie nëthonjëza ose edukimi, të cilën po përshkruajmë.Nga Kuteli nxjerrim mësimin sesi mund tëbëhemi botues. Kuteli u bë dhe editor, aq sapati mundësi me mundësitë e tij tejmasemodeste, duke përfshirë edhe shpenzimet exhepit të tij dhe borxhet që mori, por realizoi atobotime kryevepra dhe të pakonkurrueshme edhemë vonë të dy autorëve të mëdhenj duke kryernjë detyrë kulturore. Dy vëllimet epërmbledhjeve të poezive të Lasgush Poradecit“Vallja e Yjve” 1933 dhe “Ylli i Zemrës”1944.Mandej përmbledhja “Mall e brengë” e FanNolit. I pari libër origjinal me krijime të Fan Nolit,i botuar në Shqipëri, Amerikë, kudo. Shembulliqë na ofron Kuteli është botuesi në shërbim tëkulturës dhe jo botuesi në shërbim të biznesit.

Të mos harrojmë që pa këto botime ne nukjemi të sigurtë të themi që si do ishte sotmarrëdhënia jonë me veprën e këtyre dyshkrimtarëve. Nëse Lasgushi, ndonjëherë përtaci madh, do t’i kishte botuar vetë të vetat, (por aipothuajse nuk u mor), as Noli nuk do ishte kujtuart’i mblidhte poezitë e veta po të mos kishte qënëhap i parë i përmbledhjes që konceptoi dherealizoi Mitrush Kuteli.

Mësimi i dhënë nga Mitrush Kuteli në fushëne letërsisë mund ta nxjerrim nga marrëdhënia etij me folklorin. Jo thjesht nga realizimi ipërmbledhjes “Këngë e britma nga qyteti idjegur” (Pogradeci), ose qoftë edhepërmbledhja me proverba shqiptare të botuaranë Rumani. Jo akti në vetvete, metodika që kapërdorur. Metodika që ka përdorur Kuteli tek“Këngë e britma nga qyteti i djegur” është njëmetodikë e cila edhe nga folkloristika pasardhëseshqiptare nuk u përfshi ose nuk u arrit dot përvetë paragjykimet në të cilat u punua. Kuteli, ju

e keni parasysh, shënon nga kush e ka marrëkëngën, kur e ka marrë këngën, ç’personalitetka personi që e ka kënduar, ç’arsim ka, ç’gjuhëtë huaja di, ku ka bërë kurbet, ka bërë kurbet nëGreqi, në Vllahi. Këngët i sjell era. Shumë mëvonë studiues të shquar shqiptarë u morën medebatin e kotë dhe të zbrazët të qarkullimit tëmotiveve që ua kanë marrë shqiptarët filanpopulli apo është ai popull që ua ka marrëshqiptarëve. Është një debat kot, i zbrazët sepseteoritë moderne të folkloristikës i japin të drejtëKutelit, pra rëndësi ka cilësia sesi një popull eriprodhon motivin, i cili mund të jetë i përbashkëtedhe me shqiptarët edhe me banorët e Alaskës,edhe nuk është kjo çështja për t'u diskutuar.Shkenca moderne e folkloristikës në këtë fushëi ka dhënë të drejë Kutelit. Por mësimin më tëfundit dhe ndoshta më të rëndësishëm nga Kutelinë letërsi do duhet ta marrim nga marrëdhënjae tij me gjuhën.

Një marrëdhënje e jashtëzakonshme dhe njëshekull i detyrueshëm për këdo që mendon, përkëdo cilin e gënjen mendja që mund të shkruajëletërsi shqipe. Madje që të mos them në këtërast marrëdhënje, se është term shumë i ftohtë,term zyrtar, financiar, bankar ndoshta, po epërdor siç e përdor vete Kuteli dhe Gogoli: tëdhënët dhe të marrët. Ndoshta dhe ky ështëterm që vjen nga financa. E treta: Modeli që naofron Kuteli, përsa i përket moralitetit qytetar,atdhetar. Kemi parasysh që dijet e sotmesociologjike ose sociologjia e letërsisë kanësaktësuar tanimë një konstatim që nuk mund tëdiskutohet. Te një shkrimtar moraliteti letrar dhemoraliteti qytetar jo gjithmonë përkojnë. Mundtë jetë shkrimtar i talentuar, mund të jetë qytetari madh; mund të jetë shkrimtar i talentuar, mundtë jetë qytetar i vogel (meskin), i parëndësishëm.Rasti i Kutelit është rasti me fatlum i çdo letërsie,ku moraliteti letrar përkon me moralitetin qytetardhe atdhetar.

Antifashizmi i Kutelit është i lexueshëmqartë, por dua të shtoj parimet e moralitetitqytetar e atdhetar si psh. për parimin ndajatdheut, që Atdheu duhet dashur edhe kur tëvret. Nuk ka arritur ta thotë asnjë shkrimtartjetër në letërsinë shqipe këtë parim moralitetiqytetar dhe atdhetar tashmë, jo letrar. Popullinjeh parim tjetër shumë të rëndësishëm, i cili kakrijuar ndonjë vuajtje në letërsinë shqipe dhe teshkrimtarë me emër. Parimi që Kuteli formulonnë këtë mënyrë: Unë kam pasur gjithnjë, si bir injë populli të vogël, një urrejtje të madhe kundëridesë së zezë “popuj mbi popuj” ose “të mëdhenjmbi të vegjël”, por “popuj përkrah popujsh”.

Kjo tezë e universalitetit qytetar i bën nderjo vetëm Mitrush Kutelit, por edhe letërsisëshqipe ku kjo tezë ka lindur dhe është formuluar.

Kuteli dhe eposi kutelian(vijon nga faqja 2...)

Verë 2012 5

EDITORIAL

Për më shumë se një votë në vendimmarrjePër më shumë se një punë me honorar

Vijnë në kolona plot ngjarje,“Monitorimi dhe Këshilli Bashkiak”

SUPLEMENT NGA GRUPI MONITORUES I KËSHILLIT BASHKIAK,POGRADEC, QERSHOR 2012

UNE EKZISTOJ, PRA JAM .............................. faqe 6

VARKAT E SHPËTIMIT - BIZNESET ........... faqe 7

INTERVISTA ............................................................faqe 8-9

NGA SPORTI NË SPORT.....................................faqe 10

MBLEDHJET E HAPURA, GOJËT E MBYLLURA........................................................................................faqe 10-11

Monitorimi ynë vijon me raportet e vlerësimitedhe te ky numur buletini. Grupet e organizuaratë vullnetarëve - aktivistë të shoqatës “Unë,Gruaja” për mbikqyrjen e mbledhjeve tëkëshillit bashkiak, vijnë me shkrime analitike,diku edhe këshillimore apo opinioniste, të hapurjo vetëm për lançimin e strukturuar tëdiskutimeve dhe bisedimeve pro qytetarëvegjatë mbledhjeve, por edhe për të shprehurmodestisht reflektimet e tyre mbi çështjetproblematike, natyrisht pas votimit të tyre ngaana e përfaqësuesve tanë, anëtarë të KëshillitBashkiak.

Kolonave të botimit tonë i shtohet këtënumër edhe shkrimi i z. Dhimitër Gegprifti, njëgazetar - monitorues me eksperiencë disavjeçare, i cili jo vetëm frymëzon të rinjtë aktivistë,por edhe shkëmben me ta përvojën vetjake dhedobitë e profesionit.

Në brendësi të Buletinit ANGAZHOHU –MONITORO -VEPRO, numri 4, trajtohen

çështje, si: Bizneset - Varkat e Shpëtimit; Kalimii Fondit të KS Pogradeci te KlubiShumësportësh; Kompetencat e KëshillitBashkiak; Prezantimi i Shoqatës “Unë, Gruaja”në Panairin “Bëj të dëgjohet zëri yt!”, Tiranë;

Dhe së fundmi, si gjithmonë, një quitz mepjesë mohuese dhe pohuese, për të testuarinformimin mbarëqytetar mbi kompetencat eKëshillit Bashkiak, Pogradec.

Kryeredaktor: Dorian Leka

ZGJIDHNI QUITZ NË FAQEN12 DHE MERRNI NJË DHURATË

NGA GRUPI MONITORUES

Monitorimii Këshillit

Bashkiak,Pogradec

Dosja Nr. 4,Qershor 2012

Verë 20126 Suplement

Unë EKZISTOJ, pra JAMUnë ekzistoj, pra unë jam , sikurse unë

dhe të gjithë bashkëkombasit tanë në të gjithëvendin. Në të njëjtin vend që na rriti dhe naedukoi të bëhemi qytetarë të denjë të kësajshoqërie. Një shoqëri e cila ka ndërrmarrë nëperiudha kaq të shkurtra ndryshime kaq tëmëdha, një shoqëri e cila ka në embrionin e sajdëshirën për ndryshim. Kjo ishte arsyeja psez. Ambasador e shtyu i mahnitur mbase edhenga populli shqiptar për të ndërrmarrë një nismëe cila ka në themelet e saj. ka bujarine e popullittonë mik amerikan qe nëpërmjet USAID dhekujdesin e amasadës amerikane në Tiranë tëndërrmarri nismën VEPRO TANI. Ishte kjonismë që solli në Tiranë shoqata dhe OJQ mënë zë të vendit, mes tyre edhe shoqatën ‘UNEGRUAJA’.

Për ne, grupin e monitorimeve, ishte njëeksperiencë nga më të jashtëzakonshmet dheqë besoj se na motivoi akoma edhe më shumënë misionin tonë dhe kontributin e metejshëmnë demokratizimin e shoqerisë. Një shoqërie epërdhosur, e indoktrinuar, e frikësuar ngaautoritarizmi politik ndër vite, por që po gjenkurajo dhe po arrin të krijojë guaskën e vet

përballë mediokritetit. Mbase për herë të parënë jetën time jam ndjerë krenar që jam pjesë ekësaj shoqërie kur kuptoj se ka edhe të tjerë siunë, si ne. Ndihemi si një familje e vetme kurshikoj që na rrethojnë dhe shume organizata tëtjera në panairin e organizuar me aq përkudesjenga Ambasada Amerikane përballë Galerisë sëArteve.

Më vjen në mendje një thënie qëvazhdon të jetë akoma aktuale: “Mos pyesnise ç’mund të bëjë Amerika për ju, po se çfarëjeni në gjëndje të bëni ju për Amerikën!”-shkëputur nga një fjalim i presidentit të ndjerëXhon Kenedy drejtuar popullit amerikan.Mbase ky është edhe mesazhi që do të dontetë përçonte zoti ambasador i Shteteve tëBashkuara, z.Arvizu, me nismën e ndërmarrësë fundmi dhe që ne besojme se do të ketësukses. Është bërë tashmë një traditë qëambasadorët e akredituar në Shqipëri, sidomosata amerikanë, mësojnë të jetojnë si shqiptarë,mbase të lumtur se gjejnë njerëz që jubuzëqeshin, kudo që ata shkojnë, gjejnëshqiptare të përvuajtur, por që me bujarinë dhesi me magji të bëjnë për vete dhe të nxisin për

t’u bërë pjesë e rrugës së tyredrejt mirëqënies dheproperitetit. Kështu m’u dukedhe mua në fjalimin e mbajturbrenda ambienteve të Galerisësë Arteve, nga ku z. Arvizushpalosi projektin. Aty mund tëkuptoje sesi një amerikanmund të shqiptarizohet dhepërpiqet të kontribuojë përshoqërinë në të cilën ai gjen dheveten e tij.

Mbase në jemi mësuart’i shikojmë këto personazhenga kutia e vogël e televizionit,por që me të drejtë aty arrijetë ndjeje dhe të kuptoje mënatyrshëm individin.

Në këtë nismë “UNË,GRUAJA” përfaqësohesheme punën shumë vjeçare me

projekte të implementuara tashmë rezultativenë rajonin e Pogradecit por dhe me gjerë. Ishtegrupi ynë Alda, Ledi, Doralda, Ligerta,Xhensila, etj që prezantonin shoqatën meprojektet e ndërmarra ndër vite nga kjoshoqatë, me promovimin e vlerave turistike, tëtraditës pogradecare, në zhvillimin dheemancipimin e gruas pogradecare, nëpërmjetprojekteve dhe trajnimeve dhe shumë e shumëprojekteve te tjera, të cilat morën vëmendjen etë gjithë të pranishmëve dhe të kalimtarëve, tëcilët të tërhequr nga kureshtja rendnin për tëpyetur grupin për aktivitetin e shoqatës dhe përPogradecin, që tashmë ka kaluar kufijtë e vetfalë dhe promovimit të shoqatës sonë dhekontributit të të gjithë qytetarëve të Pogradecit.Në fytyrat e vajzave dhe djemve të grupitdallohej qartë gëzimi.

Tenda jonë u vizitua edhe ngadiplomatë të lartë, të akredituar në Tiranë dheqë në fund kulmoi me ardhjen e z . Arvizu, përtë cilin grupi kishte menduar t’i bënte njëdhurate, atë me të bukurën: librin. Një libër ndërtë shumtat botime të shoqatës, me dedikim ngagrupi ynë. Le të shpresojmë se z .ambasadordo të mësojë të lexojë shqip ndonjë ditë!- themine me buzen në gaz. Po nuk ka dhe shumërëndësi, e rëndësishme është se ne u përpoqëmtë kryenim misionin tonë të shqiptarit, ta bëjmëtë ndihet si në shtëpinë e tij çdo të huaj dhebesoj se ja arritëm qëllimit.

MARIGLEN VRETO

Verë 2012 7Draft - Ligji për Vullnetarizmin

“Varkat e shpëtimit -BIZNESET”

“Sot më duhej t’i ndaja sërish parete kafesë me një lypës, i cili më ka mësuarkohët e fundit edhe emrin. Jemi bërë shokë.Përgjithësisht, kur nuk e shoh atë, 20 lekshine lë bakshish për kamerierin. Ka raste kuredhe ia kursej djalit të tezes, i cili ka dalënë kemp dhe ndihma që merr e ka shtyrëjashtë vullnetit të kërkojë ndonjë punë nëtë zezë, megjithëse është i vetëdijshëm senuk zotëron ndonjë potencial të mundshëmpër të qenë i dobishëm diku’.

Duke menduar si të reflektoj mbimbledhjen e Këshillit Bashkiak të datës30.05.2012, specifikisht për projekt - vendimin:“Për miratimin e dhënies së ndihmës ekonomikepër periudhën 1 Maj - 31 maj 2012”, zgjodhatë ndaj me ju një mikro-gjest të papërfillshëmbamirësie, natyrisht brenda limiteve tëmodestisë nga ana ime, për të bërë njëparantezë rreth kontributeve që u janë kërkuar

bizneseve gjatë një takimi me kryetarin eBashkisë, z. Artan Shkëmbi dhe më pas ngaanëtarja e këshillit të Bashkisë, znj. MimozaShuli, e cila para se të fillonte leximi i rendit tëditës, deklaroi se: “...e shtyrë nga takimi qëkryetari i Bashkisë bëri me bizneset aktualenë Pogradec, për t’u ardhur në ndihmëfamiljeve në nevojë, pagesën time si anëtaree Këshillit Bashkiak, që nga janari e deri nëqershor, do ta jap si kontribut për këtofamilje’.

Jetojmë në ditë të vështira... Nga numrii kaluar i suplementit tonë mbaj mend edhe njëfrazë të këshilltarit Guri Ademaj dhe mësueseNatalias (po këshilltare në Këshillin Bashkiak),të cilët, kur u ngritën pretendimet nga drejtoriIlir Mimini i ndërmarrjes Ujësjellës-KanalizimePogradec, thanë: “Përse duhet të vijë punaderi te rritja e çmimit, kur momentalishtjemi në një situatë të mjerueshme papunësiedhe varfërie?”.

Mesa duket, tëgjithë anëtarët eKëshillit Bashkiak janëtë ndërgjegjshëm përkrizën që, kur kaploi njëbotë, natyrisht s’kishtesi ta kursente dhe njëprovincë të vogël si ejona, por cilat janëprojekt - vendimet,masat, rekomandimet,udhëzimet, planet... dhenjë pafundësisugjerimesh që seciliprej tyre duhet të

ndërmarrë në funksion të përpjekjes sëlehtësimit (në pamundësi të kurimit) për këtësindromë që sa vjen edhe po rëndohet nëfamiljet tona?!

A do ta nxirrte nga bataku situatënaktuale ekonomike një takim i sinqertë dhe ihapur me bizneset, apo qoftë edhe një rrogëdisamujore e këshilltares së nderuar? Edhesikur bizneset të ishin në kohën e tyre të artë,edhe sikur kryetari të punësonte dyfishin e stafitaktual të bashkisë, edhe sikur të gjithëkëshilltarët të ndiqnin shembullin dinjitoz dhealtruist të zonjës Mimoza Shuli, a do të silltekjo një ndryshim të konsiderueshëm përnevojtarët e ndihmës ekonomike...?!

Nëse ju rrëfej se cilët janë fajtorët(mëkatarët) e kësaj situate, sipas opinionit tim,kam frikë se do keqkuptoheshim, por nuk mundtë mos ndaj me ju disa rekomandime në formëkonstatimesh, të cilat besoj se s’duhenanashkaluar:

- Përplasja e krahëve të kundërt politikëndërmjet qendrës (qeverisë) dhe vendorit(bashkisë tonë) për ndarjen e buxhetit, nuk katë njëjtin efekt si polet e kundërt të magnetit.

- Anëtarët e Këshillit Bashkiak,pjesërisht tundin “kartonët e vendimmarrjes”për të përshpejtuar procesin i cili ju gjymtonkohën, duke e pasuruar atë gjetiu, në vend qëtë krijojnë të preokupuar disa kura të favorshmepër varfërinë aktuale.

- Figurojnë disa shoqata enigmatike nëqytetin tonë, që pas vjeljes së fondeve fashitensi meteorë titanë në vrimat e zeza (dukepërjashtuar këtu shoqatën më aktive dhe pranëqytetarëve “Unë, Gruaja”, aktivitetet e të cilëskanë mbetur jetime në vorbullën e simotrave tësaj bashkëqytetare, me seli në Pogradec, apokudo qofshin).

- E shumë fajtorë të tjerë që, ose kanëprobleme me thirrjen humane të ndërgjegjjes,ose kanë deficencë të kësaj të fundit.

Le të jenë idetë dhe projektet endryshme si: punësimet sezonale, kreditë evogla apo “të buta”, përgjysmimet e çmimevenga mallrat stok në dyqane, bujaria në sasinë ebuxhetit (të paktën njeherë të vetme) nga ana eqeverisë sonë, ato që duhet të pushtojnë foltorete diskutimit dhe debatit të ashpër nga ana evendimmarrësve tanë.

DORIAN LEKA

Verë 20128

1- Si anëtar i KëshillitBashkiak, Pogradec, mund të nasqaroni shkurtimisht qëndrimintuaj mbi debatet e ashpra tëmbledhjes së datës 02.05.2012?

Para se t’ju përgjigjem, do tëmë lejonit, që me shumëdashamirësi t’u përgëzoja për atëç’ka jeni, duke ardhur në dobi tënjë informimi dhe sensibilizimi samë të gjerë të bashkëqytetarëvetanë, përmes një gjetjeje kaq tëveçantë, si kjo e juaja, ku motojae suplementit tuaj ‘Angazhohu –Monitoro – Vepro’ ngjan më tepërme një thirrje të hapur drejtuarqytetarëve, për t’u bërë pjesë evendimmarrjeve, të cilat vijnëpërmes qëndrimeve të mbajturanga përfaqësuesit e tyre nëKëshillin e Bashkisë. Është vërtetmirë, që një grup të rinjsh si ky ijuaji, bëhet inspirues i njësipërmarrjeje të tillë. Ndaj edhenjëherë do të doja t‘ju falënderoja,ju dhe bashkëpunëtorët tuaj, përkëtë nismë, të cilës do t’i urojashumë sukses dhe jetë të gjatë.

Po kthehem te pyetja juaj. Nëmbledhjen e datës 02.05.2012 tëKëshillit Bashkiak, pika më edebatuar e rendit të ditës,padyshim ishte ajo që kishte tëbënte me një material të paraqiturnga Ujësjellës Kanalizime, sh.a.Pogradec. Më duhet të kujtoj senjë mbledhje para kësaj, u paraqitnjë projekt-vendim i UK-sëPogradec me propozime për rritjetë tarifave të ujit të pijshëm dheujrave të përdorura, projekt-

vendim, i cili nuk u votua. Ngakëshilltarët u sugjerua që në takimine radhës, nga përfaqësuesit e UK-së të sillej një informacion më iplotë, me vlera të llogarituraveçmas për Bashkinë Pogradecdhe Komunën Buçimas, si dy njësiadministrative që përftojnë këtolloj shërbimesh nga UK sh.a.Pogradec. Ky material, edhe pseishte shumë voluminoz e me detajepafund (një pjesë e madhe e tyre epanevojshme), nuk ndihmoi saduhet në qartësimin e këshilltarëve,për të bërë një vendimmarrjepozitive në mbështetje të projekt-vendimit të paraqitur. Sigursht qëdebati (ndonjëherë edhe me tonetë larta) ishte plotësisht i justifikuar,pasi duhet të dimë se këto llojvendimmarrjesh prekin në menyrëtë drejtpërdrejtë interesat eqytetarëve. Jo rrallë për çështje tëtilla diskutimet në Këshillin eBashkisë kalojnë në debate eargumenta të tejzgjatura, ku njëpjesë e vogël e kolegëvekëshilltarë, duke shfrytëzuar dheprezencën e mediave lokale,përpiqen t’i japin ngyrime politikeproblemeve, sigurisht dukemenduar se kështu kanë ndikuar

tek mbështetësit e tyre. Kam krijuarbindjen, falë edhe përvojës sime tëgjatë në Këshillin e Bashkisë, segjithsecili prej nesh do të duhej tëishte po aq i impenjuar dhekontributor për të gjithaproblematikat, që vijnë si zgjidhjepërmes projekt-vendimeve tëvotuara prej tyre, dukeanashkaluar vendimarrjet endikuara politikisht dhe për interesatë momentit.

2- Në mbledhje u kërkuanga këshilltarët të ndryshohetorganizimi dhe të përmirësohetstruktura e UK-së. Po ju, ibashkoheni këtij propozimi?

Nëse keni qenë të vëmendshëmnë rolin tuaj si monitorues, në këtëmbledhje u përmend se UK sh.a.Pogradec ka patur rendiment tëlartë në menyrën sesi ështëadministruar, madje një nga më tëmirët në vend. Nëse mbajmëparasysh faktin se këto dy projekte(i ujit të pijshëm dhe atyre tëpërdorura) janë realizuar membështetjen dhe financimin edonatorëve ( KFW, BE dheQeveria shqiptare) duhen marrë në

konsideratë dhe kushtet evendosura prej tyre, ndër të cilatmë të rëndësishmet janë ato qëkanë të bëjnë me:

Rritjen e nivelit tëarkëtimeve

Reduktimin e numrit tëpunonjësve

Minimizimin e humbjevenë rrjetin shpërndarës së ujit tëpijshëm, etj.

Gjykoj se nëse përmbushja ekëtyre kondicioneve të vendosuraprej donatorëve do të ndikohejprej një ndërhyrje në strukturën eUK-së (gjë që s‘më duket se ështëkështu), sigurisht që kjo do tëmjaftonte jo vetëm për mua, poedhe për shumë kolegë të mikëshilltarë, që ta mbështesnim njëpropozim të tillë. Gjithsesi druaj seproblemet që shtrohen per zgjidhjejanë disi më ndryshe (si më tëvështirën shikoj uljen e humbjevenë rrjetin e ujit të pijshëm), të cilatkërkojnë më tepër vëmendje dhendërtim strategjish afatgjata tëmenaxhimit, që në definicion do tabënin UK sh.a. një strukturëekonomike rentabël.

3- Ndryshimi i tarifave dhefaturave ishte objekti kryesor ikundërshtimit të përfaqësuesvetë UK-së, ju si e arsyetonivotimin tuaj në këtë pikë?

Këmbëngulja e ime përmespyetjeve, apo edhe në diskutime,kishte të bënte jo vetëm me rritjene tarifave, por me rritjen ediferencuar të tyre për kategori tëndryshme të konsumatorëve (uji ipijshëm) apo klientëve (ujrat epërdorura), të cilat respektivishtrriten (sipas propzimit ) me 5 dhe

Këshilli Bashkiak dhepretendimet e UK-Pogradec

INTERVISTË

Intervistë me z. Avdullah Cano, anëtar i Këshillit Bashkiak, Pogradec

Verë 2012 9Suplement

D. LEKA

15 lekë për m3, propozim i cilido të mund të merrte mbështetjene gjithë grupit të këshilltarëve, nëseshifrat do të ishin më të kursyera.Sigurisht që në përfundim të gjithëasaj maratone pyetje-përgjigje ediskutime, duke qënë i bindur sepropozimi i UK-së , është nëlogjikën e gjithë atyre proceseveqë ndodhin në dinamikën e njëshoqërie në evoluim, po edhe dukee lidhur gjykimin tim mevazhdimësinë e fazës përmbyllësetë këtij projekti tejet tërëndësishëm për komunitetin kudhe ne jetojmë, e gjeta me vendqë ta votoja këtë propozim.Askush prej nesh nuk do tabesonte se me këtë rrritje tariforeUK-ja do të mund t‘ja dilte mbanëduke mbuluar kostot dhe deficitete krijuara nga humbjet në rrjetinshpërndarës dhe atë të arkëtimeve,por siç dhe e kam cituar edhe mëlart, situata kërkon ndërhyrjetë mirëmenduara e qëofrojnë zgjidhje afatgjata.Kur them kështu, nuk jamduke bërë me faj askënd,por me dashamirësi,njëherazi si një detyrim morali një përfaqësuesi qytetar, dotë dëshiroja që sa më shpejttë ishte e mundur, tësiguroheshin zgjidhje të tillaqë do të garantoninshfrytëzimin në kapacitete të plotatë këtyre dy investimeve, që janënga më të mëdhatë në shkallëvendi. Me pak fjalë, ne, komunitetiynë, është vërtet me fat, që përmeskëtyre dy projekteve (që tashmëjanë të padukshme, nën tokë) kagarantuar 24 orë ujë të pijshëm njëliqen të pastër, si dhe një mundësitë maksimizuar për turizmin.

4- Cila është arsyeja qëKëshilli Bashkiak rrëzoipropozimin (apo dhamospëlqimin) e UK, Pogradecdhe cilat janë pasojat, apo nërast të kundërt, përfitimet e këtijrefuzimi?

Është e vërtetë se propoziminuk arriti të merrte mbështetjen eshumicës së këshilltarëve.Gjithësesi, prej këshilltarëve ukërkua që nga UK-ja të sillet njëinformacion në mbledhjen eradhës, si dhe propozimi tëkonsultohet nga këshilli mbikqyrësi UK-së. Duke ju referuar pytjestuaj do të shtoja, se nuk bëhet fjalëpër pasoja apo përftime, por përnjë mundësi, për ta studiuarproblemin më thellë, për tësugjeruar dhe ofruar zgjidhje që dotë mundësonin një situatë pozitivedhe të qëndrueshme financiare tek

UK sh.a. Pogradec. Kam bindjense në një nga mbledhjet e tij tëradhës, kur çdo gjë do të jetë mëe qartë për secilin prej nesh,propozimet e UK-së do të kalojnë.

5- Pyetja e ngritur nga jupër drejtorin e UK-së, z. IlirMimini, ishte: ‘Pse dhe sindryshon tarifa ekonsumatorëve familjarë, ngakonsumatorët privatë dhe

institucionalë’. Ndërkohë qëmorët përgjigjen ngapërfaqësuesit e UK-së: ‘...ne poshkojmë në logjikën e barazimittë ëmimeve.’

Do të më falni që për një pyetjekaq të gjatë nuk mund të jap njëpërgjigje të tillë. Ajo që më shtyuta bëja një pyetje të tillë kishte tëbënte me faktin, se në tarifat epropozuara vërejta njëdipropocion në rritjen në përqindjepër kategori të ndryshme tëkonsumatorëve. E gjithë kjo, nukdo të thotë se jam në një linjë, apoi dakorduar me përgjigjen e dhënënga përfaqësuesit e UK-së.

5.1 - A ishte kjo përgjigja qëprisnit?

Jo.

5.2 - Atëherë, cili ishte qëllimii pyetjes suaj?

Nxitjen për pyetjen e mora prejasaj diference që ekzistonte nërritjen e tarifave midis kategorisësë konsumatorëve familjarë,krahasuar me kategoritë ekonsumatorëve institucionalë dheklientë privatë. Në gjykimin tim,nuk do ta shikoja me vend që tëaplikohen tarifa të njëhësuara përkategori të ndryshme të klientëve.Pa asnjë mëdyshje, jam për

Këshilli Bashkiak dhepretendimet e UK-Pogradec

Intervistë me z. Avdullah Cano, anëtar i Këshillit Bashkiak, Pogradec

INTERVISTË

favorizim të konsumatorëvefamiljarë në raport me dykategoritë e tjera (në fakt ky ishtedhe qëllimi i pyetjes), ndryshe nësei unifikojmë në tarifa të trekategoritë e konumatorëve,ç‘kuptim do të kishte që tëvazhdojmë të specifikojmë klientëtapo konsumatorët, të ndarë nëdisa kategori.

6- Propozimi juaj gjatëmbledhjes ishte : ‘Të ndikojmëme përfaqësuesit tonë nëKëshillin Mbikqyrës, që t’indihmojme ta superojnë këtësituatë.’ - A diskutuat mepërfaqësuesit tuaj dhe cfarëmund të bëjnë ata për tërealizuar propozimet tuaja, tëcilat bien ndesh me ato të UK-së, Pogradec?

Përfaqësuesit tanë në Bordin eUK-së apo në Këshillin

Mbikqyrës, nuk mund tësillen në mbledhjet e Këshillittë Bashkisë njëlloj si gjithëtë tjerët. Ata tashmë kanënjë mandat përfaqësimi dhegjithë argumentat, sugjerimetdhe propozimet e bëra prejkolegëve këshilltarë, do tëduhet t’i bëjnë pjesë tëvendimmarrjeve të këtijorganizmi, në funksion tëshëndoshjes së situatës në

UK sh.a. Pogradec, nëpërmbushje të kondicioneve tëdiktuara prej donatorëve, po edhenë garantimin e qëndrueshëm dhecilësisht më të mirë të këtyreshërbimeve tejet të domosdoshmee jetësore për qytetarët tanë.

Intervistoi: Dorian Leka

Pogradec më, 14/06/2012

Verë 201210 Ekspozita

Duke u nisur nga këndveshtrimi i së njëjtësçeshtje të ngritur në mbledhjen e KëshillitBashkiak “Për rritjen e tarifës së ujit tëpijshëm’’, e cila është pasqyruar në intervistënme drejtorin e UK sh.a, z.Ilir Mimini dhez.Avdulla Cano, anëtar i Këshillit të Bashkisë,duke i vlerësuar për arsyetimin e saktë logjikdhe ligjor njëkohësisht, dal në opinionin se: kjoçështje e trajtuar në atë mbledhje krijoi njëdebat, i cili ne si grup monitoruesish na detyroita shikonim më gjatë. Duke e parë me syrin enjë qytetari, ashtu siç do të donte ta shikonteçdo individ i thjeshtë, i cili “paguan për të shuaretjen” pa hyrë në detaje të cilat nuk janë nëkompetencën e tij, do doja ta shikoja këtëproblem në mënyrë më të drejtpërdrejtë, dukebërë kështu avokatin e qytetarit.

Ne të gjithë jetojmë në një ekonomi tregu,duke e ditur shumë mirë që konsumi dhesherbimet detyrimisht duhet të paguhen. Por jotë gjithë e kanë këtë mundësi, ose më saktë ibëjnë ballë rritjes së një tarife për një sherbimtë caktuar, në rastin tonë tarifa e ujit të pijshëm.Ky ndryshim duhet të ndikojë butësisht teqytetarët, për të qenë i përballueshëm për atofamilje me të ardhura të vogla, apo ato që janëme ndihmë ekonomike. Është e vërtetë qëndërmarrja e UK, ka bërë një punë për t’ulavdëruar për furnizimin me ujë të pijshëm 24-orë, pasi ky shërbim iu ofrohet pak qyteteve

në Shqipëri. Por nga ana tjetër qytetarët duhettë përballen me rritjen e tarifës, gjë e cila ështëe pamundur për nivelin e jetesës. Ky problemu ngrit edhe në mbledhjen e këshillit, ku sipasdisa anëtarëve, qytetarët sot po përballen merritjen e çmimeve dhe me papunësinë dhe kjorritje është pikërisht në momentin e gabuar. Kyarsyetim i drejtë sipas tyre solli edhe votiminkundër këtij projekt- vendimi. Zgjidhja më emire do të ishte që në bazë të rrugëve ligjoreky projekt –vendim, të shikohej edhe njëherë,si mundesi e mirë për të gjetur një gjuhë tëpërbashkët, e cila duhet të flitej në vendin kudegjohet, vendoset për qytetin dhe qytetarin,në Këshillin e Bashkisë. Para se rritja e traifëstë bëhet e mundshme duhet bërë më mirërishikimi i shkeljeve apo abuzimeve të tjera, pasishumë konsumatorë “paguajnë” edhe për atatë cilët shkaktojnë këto dëmtime në rrjet. Siç utha edhe më lart, përmirësimi i shërbimitjustifikon edhe rritjen e çmimit të ujit, porpërmirësimi i jetës në një mjedis të përbashkëtqytetar arrihet nëpërmjet një kompromisindërmjet insitucioneve dhe mundësive tëqytetarëve. Nëse do të arrihej një zgjidhje ecila do të harmonizonte të dyja palët, sikonsumatorët ashtu dhe institucionin përkatës,kjo do të shërbente në mbarëvjatjen emëtejshme të punës dhe në zgjidhjen eproblemeve.

Një nga veçoritë dalluese të mbledhje tëzakonshme të Këshillit Bashkiak dhe Komunarështë: ato janë të hapura, me përjashtim tërasteve të veçanta, kur është parashikuar tëzhvillohen të mbylluara, pa prani as dhe tëmediave. Pse është parashikuar që ato tëzhvillohen si të tilla? Përgjigjja është e thjeshtë:të eleminohen mbledhjet rutinë, pa bukë, pabereqet, që bëhen sa për të kaluar radhën. Dheraste të tilla ka jo pak. Ngrihen kartona apoduar dhe për të gjitha “amin”! Në to nuk ështëi pranishëm opinioni i gjerë qytetar, mungonshqetësimi dhe debate, vihet re një farëkonformizmi. Por duhet theksuar se këto llojembledhjesh janë gjithmonë nën kontrollin ekomunitetit të gjerë, realizohet në një farë maseedhe tansparenca. Njëherësh na duhet tënënvizojmë, se komuniteti në të gjitha këto rastembetet vëzhgues, soditës dhe pasiv, si thotëpopulli gojëmbyllur. Atëherë mund të themi: “tëhapura”, por me gojë të mbyllura” Nëse do tëbënim një krahasim pak vulgar: si në disainstitucione, ku është vënë orari i pritjes, pordyert janë mbyllur, në disa aktivitete dheshërbime është lënë tabela “hapur”, por aktivitetiështë i mbyllur. Komuniteti në një farë maseështë i informuar për natyrën e këtyrembledhjeve, problematikat e tyre, por në tëshumtën e rasteve, të shprehur në përqindje mbi90% nuk sheh pjesëmarrës nga komuniteti,vetëm në ndonjë rast, kur lidhet me ndonjëkërkesë personale, mund të shohësh aktivistë,që kryejnë rolin e monitoruesit nga Shoqëria

Mbi TARIFAT e UK-Pogradec dhePËLQIMIN e Këshillit Bashkiak”

OPINION

vijon në faqen 11

OPINION

MBLEDHJET E HAPURA,GOJËT E MBYLLURA

Ledjan Zeqollari

Dhimitër Gegprifti

Verë 2012 11

vijon nga faqja 10

Reflektimi mbi pikën e dytëtë rendit të ditës: «Projekt-vendimi për prishjen /likuidimin e shoqërisë sëfutbollit ‘KS Pogradeci’ sh.a»,gjatë mbledhjes së KëshillitBashkiak të datës 30.05.2012.

Klubi Sportiv Pogradeci,është një nga klubet e parashqiptare futbollistike,themeluar në vitin 1932. Që nga themelimi, KSPogradeci, ka arritur të fitojë tri herëKategorinë e Parë dhe 1 herë Kategorinë eDytë. Edhe pse Liqenorët u dënuan për lojëne tyre të dobët në këtë kampionat, duke ularguar nga Superliga, pas një dështimi tëkritikuar nga analistët e futbollit të Shqipërisë,përsëri, Bashkia e Pogradecit nuk e bëri njëgjë të tillë. Në mbledhjen e Këshillit Bashkiaku propozua: Prishja / likuidimi i shoqërisë sëfutbollit ‘KS Pogradeci’ sh.a, fillimi iprocedurave të likuidimit dhe përcaktimi ilikuiduesit nga ana e përfaqësuesit të Këshillittë Bashkisë, në Asamblenë e Përgjithshme tëAksionerëve.

Në mbështetje të nenit 32, shkronja ‘d’ eligjit nr 8652, datë 31.07.2000 ‘Përorganizimin dhe funksionimin e QeverisjesVendore’ (i ndryshuar), si dhe të nenit 187,pikës 1, shkronjës ‘b’ të ligjit nr. 9901, datë14.04.2008, ‘Për tregtarët dhe shoqëritëtregtare, duke e kaluar kështu, klubin e futbollit‘KF Pogradeci’ në ‘Klubin Shumësportësh’.

Ky vendim çoi në ndryshimin e Buxhetit të

Bashkisë Pogradec për vitin2012, duke pakësuar zërin ekontributeve për ‘KF Pogradec’sh.a, në tabelën e shpenzimeve tëtjera për vlerën 11. 963. 482 lekëdhe ta shtojë zërin ‘shpenzimefutbolli’ në tabelën e planit tëshpenzimeve për ‘KlubinShumësportësh’. Me pak fjalë,kjo vlerë shkon nga sporti nësport, kur Bashkia mund ta

përdorë këtë fond në zëra të tjerëshpenzimesh, gjithmonë në ndihmë tëqytetarëve, dhe jo vetëm për sportin. – sipasprononcimit të disa këshilltarëve bashkiakë.Por natyrisht, kësaj kryetari do t’i përgjigjejse pika kryesore e programit të tij elektoralishte sporti dhe progresi i këtij të fundit, paçkase me dështimin e pritshmërive nga futbolli, dotë jetë e vështirë të realizohet.

Jemi në pritje të publikimit të një strategjietë re mbi zhvillimin e sportit nga ana e bashkisë,për buxhetin e vitit të ardhshëm, e cila tashmëështë shprehur dukshëm në mbështetjenmorale dhe financiare të sporteve. Por, këtopyetje shpresojmë të gjejnë përgjigje sëshpejti, nga një intervistë që do t’i drejtohetkryetarit të bashkisë z. Artan Shkëmbi, i cilivetëm pak ditë më parë është prononcuar nëmedia se ‘...nuk e ndjek më sportin shqiptar’.A do të mundet vallë një kryebashkiak idashuruar me sportin, të hedhë tutje klubinsportiv të qytetit të tij dhe gjithë investimet nëtë.. ?

Denada Mani

Monitorimi

Nga SPORTI në SPORTCivile, por edhe kur është duke u realizuar

ndonjë projekt me temë nga Pushteti Vendor,si: Buxhetimi me pjesëmarrje, për një qeverisjetë mirë,ku shkojnë parat tona, gruaja nëvendimmarrje, performanca e Këshillit e ndonjëtjetër.

Projekte të tilla e kanë bazën juridike nëlegjislacionin shqiptar, por dhe një mbështetjetë gjerë financiare nga institucionendërkombëtare. Në të gjitha mbledhjet mesiguri shikon punonjës të administratës dhe atajo të gjithë, por ata, që kanë ndonjëinformacion ose të shpjegojnë diçka nëse ukërkohen nga rendi i ditës. Monitorimi ngaShoqëria Civile në kuadër të projekteve ështëpërqëndruar kryesisht në Bashki dhe aspak nëKomuna. A nuk do të ishte më produktivprojekti në shtrihej dhe realizohej në Bashkidhe në një apo dy komuna, pasi duket sikurato nuk kanë probleme, i realizojnë më mirëfunksionet sipas “Ligjit për Organizimin dheFunksionimin e Pushtetit Lokal” , por edhendër to ka jo pak problem. Përsëri vihet re njëindiferentizëm i theksuar i komunitetit. Psendodh kjo? Ku e ka burimin? Nga sa kemimonitoruar në vite, kemi arritur në përfundiminse pushtetarët tanë nuk i parapëlqejnë këto llojmbledhjesh, duke shprehur këtë qëndrim nëforma të ndryshme, në ndonjë rast dhe duke ubërë pengesë serioze. Komuniteti, ShoqëriaCivile shihet si e tepërt, duke i parë nga “lartësia”e pushtetit dhe harrojnë se ata i sollën nëPushtet. Akoma më i rëndësishëm është faktise për këto mbledhje tregohet shumë pakkujdes për përgatitjen e tyre: nga tematika erendit të ditës, nga numri i tyre, sa dhe si do t’ujepet mundësia të shprehen, koha nëdispozicion, rregulli, radha e të tjera. Reklama,që u bëhet këtyre mbledhjeve: nuk do tëmjaftonte vetëm një afishim në një vend publik.Mundësisht në të gjitha lagjet dhe të përmbajëdetaje, po kështu në televizionin lokal e tjera.Por edhe në këtë rast dhe aspekt kërkohetvlerësim dhe një përgatitje serioze, ku vërtetdo të realizohen kërkesat ligjore dhe shoqërorepër të rritur gjithnjë e më shumë performancëne Këshillave Bashkiakë dhe Komunarë siorgane me rëndësi në vendimmarrje, kurealizohet në praktikë dhe konkretishttransparenca, ku dëgjohet zëri qytetar, kurealizohet qëllimi final, që ato vërtet janë tëhapura për ta dhe për publikun e gjerë.

MBLEDHJET E HAPURA,GOJËT E MBYLLURA

Verë 201212

“Publikimi i këtij materiali mbështetet financiarisht nga Zyra e Çështjeve Publike e Ambasadës së Shteteve të Bashkuara të Amerikësnë Tiranë. Mendimet dhe opinionet e shprehura nuk paraqesin domosdoshmërisht ato të Departamentit Amerikan të Shtetit”

Ky pyetësor synon të testojë informimin e qytetarëve përkompetencat e Këshillit Bashkiak

Zgjidh alternativën e duhur, PO ose JO duke shënuar kudratin

Personat që paraqitën pyetësorin e plotësuar në mënyrë korrekte janëIda Lalaj dhe Albina Pajo, që shpërblehen përkatësisht me një libër“Komo” dhe një revistë “Poeteka” nga grupi ynë i monitorimit. Dorëzimii pyetësorit bëhet tek zyra e shoqatës “Unë, Gruaja”. tel: 083222140

Q U I Z

(Shkëputur nga Neni 32 i Ligjit për

Qeverisjen Vendore)KËSHILLI KOMUNAL OSE

BASHKIAK KA KËTO DETYRA DHEKOMPETENCA:

__ Miraton statusin e komunës ose të

bashkisë, si dhe rregulloren e brendshme të

funksionimit të vet.

__ Zgjedh dhe shkarkon kryetarin dhe

zëvendëskryetarin e këshillit.

__ Zgjedh dhe shkarkon kryetarin dhe

zëvendëskryetarin e komunës ose bashkisë.

__ Emëron dhe shkarkon sekretarin e

këshillit komunal apo bashkiak.

__ Miraton strukturën organizative dhe

rregulloret bazë të administratës së komunës

ose të bashkisë, të njësive e institucioneve

buxhetore në varësi të komunës ose të

bashkisë, si dhe numrin e personelit të tyre,

kërkesat për kualifikimin, pagat dhe mënyrat e

shpërblimit të punonjësve dhe të personave të

tjerë të zgjedhur ose të emëruar në përputhje

me legjislacionin në fuqi.

__ Miraton aktet e themelimit të

ndërmarrjeve, shoqërive tregëtare, si dhe të

personave të tjerë juridikë, që krijon vetë ose

është bashkëthemelues.

PO JO

PO JO

PO JO

PO JO

PO JO

PO JO

__ Miraton buxhetin dhe ndryshimet e tij.

__ Miraton tjetërsimin ose dhënien në

përdorim të pronave të tretëve.

__ Organizon dhe mbikqyr kontrollin e

brendshëm të komunës ose bashkisë.

__ Vendos për tatimet, si dhe për nivelin e

tyre.

__ Vendos për marrjen e kredive dhe

shlyerjen e detyrimeve ndaj palëve.

__ Vendos për krijimin e institucioneve të

përbashkëta me njësi të tjera të qeverisjes

qendrore, përfshi subjektin e kompetencave të

përbashkëta, ose me persona të tretë.

__ Vendos për fillimin e procedurave

gjyqësore për çështje të kompetencës së

institucioneve publike, që funksionojnë në

bashkinë apo komunën përkatëse.

__ Zgjedh përfaqësuesit e këshillit komunal

ose bashkiak në këshillin e qarkut.

__ Vendos për dhënien ose heqjen e

mandatit të këshilltarit.

__ Miraton norma, standarde e kritere për

rregullimin dhe disiplinimin e funksioneve që i

janë dhënë atij me ligj, si dhe për mbrojtjen

dhe garantimin e interesit publik.

__ Vendos për simbolet e komunës ose

bashkisë.

__ Vendos për emërtimin e rrugëve, të

shesheve, të territoreve, të institucionit dhe

objekteve në juridiksionin e komunës, bashkisë

apo qeverisë.

__ Jep tituj nderi dhe stimuj.

__ Vendos për rregullat, procedurat dhe

mënyrat e realizimit të funksioneve të deleguara,

në bazë dhe për zbatim të ligjit me të cilin bëhet

ky delegim te komuna ose bashkia.

PO JO

PO JO

PO JO

PO JO

PO JO

PO JO

PO JO

PO JO

PO JO

PO JO

PO JO

PO JO

PO JO

PO JO

SHPERBLIMI

Verë 2012 13Kulturë

Të nderuar miq dhe kolegë,autoritete të qytetit të Pogradecit,që na dhatë nderin dhe kënaqësinëpër të folur për një figurë të shquarsiç është Mitrush Kuteli. Aq sandjeva kënaqësi kur mora këtëftesë, të cilën e pranova menjëherë,ndjeva edhe një lloj përgjegjësie përnjë figurë si Kuteli e cila për ditë emë tepër ndoshta po na zbulon njëpjesë relativisht të panjohur të saj,atë që po të hapësh wikipedian osefjalorë të ndryshëm ku shkruhet përKutelin, përmendet Kuteli si letrar,Kuteli si atdhetar dhe ekonomist.

Ndërkohë po kërkoj të gjej diçka,Kutelin edhe si ekonomist, porështë vërtetën shumë zor jo thjeshtpër të gjetur një material por edhepër të pasur një opinion. Ndoshtaështë personale por dua ta ndaj meju. Kur mora ftesën ua tregovakolegëve të mi në universitet, poredhe djalit tim. Reagimi i tyre ishtenjësoj. Më thanë: –Civic, qëkur kefilluar të merresh me letërsi apo meatdhedashuri dhe do shkosh tëflasësh për Kutelin? Iu thashë: -Nuk shkoj të flas për një vlerë, (qeedhe fjala e Z. Plasari me gjithëmelodinë dhe substancialitetin e sajishte e mrekullueshme për tapërshkruar), padyshim do të flaspër ekonominë, sepse për aq sa jumendoni që e barazoni Kutelin me“Tregime të moçme shqiptare” apome shumë vepra të tjera tëatdhedashurisë.

Në Bankën e Shqipërisë ose nëambiente të tjera në RepublikënFinanciare, Kuteli përmendet përdisa elementë dhe disa veti të tjeratë tij që ngelen t’i zbulojmë. Dhemerret me mend një shprehje eMakjavelit, i cili në kujtimet e tijthotë, që sa herë shkoja nëbibliotekën e shtëpisë time, visheshamirë, me kostumin më të mirë, mepapjonin më të mirë, sepse kishatakim me një letër të shënuar dheme duhet ta respektoj. Mbasandej,ekonomist në një studio të vetme,pikërisht në këtë aspekt për t’iambushur ato vlera të porsalindurapër të cilat edhe sot u tha.

Së pari, dy veprime shumësinjifikative që Kuteli ka bërë në

profesionin e tij si bankier, nëprofesionin e tij si financier. Së pari,në 44-ën, kur kishte vetëm 2 vjetqë ishte kthyer nga Rumania dhepunonte në bankat e Shqipërisë dheishte një nga administratorët,kontribuesit kryesorë që merrej dheme arin, me ruajtjen, përdorimin earit dhe monedhës shqiptare.

Refuzoi që të nënshkruante e tëbëhej pjesë e një projekti gjerman,për të krijuar një monedhë tëpërbashkët, siç kishin bërëgjermanët në shumë vende qëkishin pushtuar, e cila ishte një ngaformat për të justifikuar tërheqjene parë, e largët në këto vende. Enatyrisht rrezikoi dhe jetën e tij menjë veprim për të mbrojtur arin eShqipërisë, të paktën në atodokumentet që ne lexojmë ekzistonnjë frymë e komandantit gjerman,që po e kapëm do ta pushkatojmënë vend.

Kjo tregon më së miri se sa ivërtetë dhe sa thelbësor ishteKuteli në atë vendim që kishtemarrë, gjë që e bëri pastaj tëradhisej mbrapa tezkës në Tiranëpër t’i shpëtuar kapjes dhepushkatimit. Dhe së dyti një vendimdhe një veprim po kaq i guximshëmdhe kaq i mençur do thoja ishterezistenca e refuzimit të tij nëprojektet që qeveria komunisteshqiptare në kuadrin emarrëdhënieve shumë të ngushtame ish-Jugosllavinë e asaj kohekërkoi që të bënte planifikimin nëbanorë dhe ndërmjet të tjera dheratifikimin e monedhës shqiptare,çka do ishte ndoshta një nga

katastrofat më të mëdha. Sepsendërsa ne vërtet ishim vend ivarfër, por kishim mall dhe kishimar, monedha jugosllave ishte njëmonedhë inflacioniste qe njëmonedhë që më shumë do të nashfrytëzonte sesa do përfitonim.

Dhe pikërisht në atë kohë shumëtë vështirë do thoja e të rrezikshmeideologjike, Kuteli guxoi dhe tha joe nuk u bë pjesë e një plani dhendoshta ose jo ndoshta, porekzaktësisht për këtë vuajti pastajpasojat gjatë gjithë jetës duke marrëetiketime nga më të ndryshmet.Ndoshta në eksplorimin e njëpersonaliteti ose edhe të një njeriutë zakonshëm, mjaftojnë vetëm dymendime të tilla, dy veprime të tillapër t’u futur në grupin e njerëzvetë shquar, që çdo popull i zotëron, inderon. Por Kuteli është edhe mëshumë se kaq, unë dua të përmendedhe dy elementë të tjerë po kaqtë rëndësishëm. Duke parë se çfarëka shkruar kur ai mbrojtidoktoraturën në fushën eekonomisë, në Bukuresht tëRumanisë.

Ndoshta Kutelit njëzëri i thonëqë s’e ka deri tani, por duhet ta ketënë panteonin e atyre që ne i quajmëvendimtare në trajtimin e teorisëekonomike. Ekonomistë të shquarqë jo thjesht kanë komentuar dhekanë kumbuar si ekonomistë, por ekanë trajtuar teorikisht shkencën eekonomisë.

Dhe më lejoni t’iu them meqëjam i këtij profesioni, që në Shqipërika shumë pak njerëz që meritojnëtë quhen teoricienë dhe ekonomistë

dhe mund të lexohen e të studiohensi të tillë. Duke parë disa ngabotimet e Kutelit, sot patakënaqësinë të kem një libër qëshpresoj shumë shpejt dhe ju do takeni, që familja e ka botuar, por qëmendoj është shumë i pjesshëm nëkrahasim me veprën e tij, e cilagjendet akoma e botuar normalishtdhe ka ardhur në Shqipëri. Ështëvërtet emocionuese të shikosh njëautor shqiptar, që flet për çështjemadhore në vitet 30, 40 në Rumani;që flet për bankat qëndrore; që fletpër imitimin e monedhës; që fletpër huamarrjen apo kreditin; që fletpër bankat bujqësore dhe bankat ezhvillimit; që flet për pasojat e krizëssë 29-ës, 93-shit dhe si mund tëmenaxhohej konventa e krizave mevendime të politikave monetare,politikave financiare osemenaxhimeve me paranë.

Dhe mbi të gjitha trajton një ngafigurat më të shquara në shkencënekonomike që ndoshta për auditorindo të jetë një emër i panjohur, porpër ata që merren me historinë eekonomisë është emër shumë injohur: Sizmonde Sizmondi që ështënjë ish-kont francez, një nga figuratmë të shquara, me teorinë e të cilitfilloi edhe indrustializimi i botësmoderne, industrializimi i Francës,Gjermanisë, Anglisë, ato vende, kundodhi revolucioni industrial. I cili,tregoi që nuk mund të zhvillohet njëkomb vetëm nëpërmjet tregtisë, porduhet zhvilluar në radhë të parënëpërmjet industrisë, nëpërmjetprodhimit, nëpërmjet një ekonomiekombëtare, e cila i krijon gjithëpremisat për të qenë një vend iqëndrueshëm dhe pastaj politikishtdhe për mirëqenien e tij.

Do ishte në nderin tonë, jo vetëmsi dëshirë apo si përgjegjësi efamiljes, por edhe dikush nga ne tëmund ta risillte në shqip dhe nëShqipëri veprën e plotë tëreflektimeve dhe të mendimeveekonomike të Kutelit për t’uatreguar studentëve tanë, jo vetëmata që studiojnë ekonomi dhefinancë, por edhe ata që merren meproblemet e ekonomikut e më gjerë,qe i vetmi autor shqiptar ndoshtamund të jetë pjesë e reflektimit,mendimit teorik.

Dr. Ardian Civici: Një vështrim ekonomik për Kutelin

Verë 201214 Këshillat e mjekut

FJALA E MIRUSH KABASHIT PËR KUTELIN

Përshëndetje të gjithëve!Nëqoftëse, do të më lejoni, mbaseky është rast i mirë të shpreh edheunë disa gjykime të miat shumëvlerësuese. Jeni të lejuar të gjykonipër vlerën e tyre. Mua s’do të mëvijë fare keq, ato mund të shprehinedhe injorancën time.

Por nuk lejoj asnjeri, të mosguxojë njeri të dyshojë një miligramnë sinqeritetin e këtyre që them.Unë gjykoj, që nuk i takonPogradecit Mitrush Kuteli, aq mëpak familjes së tij, ai i takonShqipërisë dhe shumë më tepërkombit shqiptar. Është një krenarie jashtëzakonshme. Bie dakord meZ. Civici dhe natyrisht me prof.Plasarin, i cili vërtet i jep një vlerëshumë të madhe dhe është për tëardhur keq që është një nga kolonate letërsisë, një nga majat e njohurisësë letërsisë dhe të krijimit tëletërsisë, sic është Plasari këtu, seduhet të ishin shumë me tepër.

Duhet kokë e madhe për tëpromovuar dhe për të nxjerrur jovlerat e Mitrush Kutelit, po për tënxjerrur vlerat e intelektualizmëssonë, vlerat e letërsisë sonë, vlerate patriotizmit tonë, po vlerat qoftëtë studjuesit tonë në fushën efinancave. Unë kam fatin të jemprej 20 vjetëve, ndoshta më shumëme Kutelin. Më besoni kam patur

fatin të kem edhe poezitë prejrilindasve tanë më të shquarndoshta edhe në shekuj, po vetëmpoezi e Mitrush Kutelit me “Poemikosovar” deri 3 muaj më parë, kampatur 4 ose 5 herë gjatë recitimitqë salla të cohet në këmbë. Kjo gjëmë ka bërë vaki në Tetovë dhe unëjam kënaq.

E kam recituar këtë poemë, maka sygjeruar Gjergj Vlashi. Ngavitet 87: - Shiko po ta jap këtë,mendo në një libër të vjetër, po nëqoftë se do të ta zenë, mos thuajqë ta kam dhënë unë. Unë do të tamohoj. Unë do të ta jap meqë jekosovar. Atje ishin 2 poema të

mëdha, sic janë “Letër nga ShënNaumi” dhe “Poem’ kosovari”.

Më lejoni të bëj edhe njëkrahasim tjetër. Pse zakonishtndodh që mendimi letrar shqiptar tëthotë që Kuteli është prozator, pornuk është e vërtetë. Kuteli ështëmadhështor kudo që ta kemi. Ashtusiç ka prekur në Finance dhe kabërë libra, ashtu si në burrëri, nëpatriotizëm, në letërsi, po flasim nëprozë ashtu edhe në poezi ështëmadhështor kudo që prek. Dheështë e vërtetë. Ai merr një copëzgur dhe ai bën djamant, ai merrnjë copë baltë dhe me 40 fjalë aibën një traktat estetik të mirëfilltë,që t’ia kenë zili edhe ato qindrafaqe e volume në spektrin që janëtë afirmuara. Ai bën poezi me atëngjeshje, që ai di të themi të nxjerrëdhjamë edhe nga pleshti...

Unë ju falendëroj shumë që mëdhatë mundësinë të shpreh një pjesëtë atij admirimi që unë e kam tëthellë ndaj kësaj figure. Unë nukjam njohës i Kutelit. Lum ata qëjanë njohës të tij. Po recitoj “Poem’kosovar”, që e kam recituarpothuajse kudo në Evropë, në mbi20 vende, për herë të parë nëTetovë, për herë të dytë në Pejë,në afro 90 qytete. Me lejoni t’juthem një gjë Z.Civici. Për herë tëparë në një metim që u bë përpara

28 / VII / 46I dashur vëllá,

Mora letrat túaja, dhe ju falem nderit për sa më shkrúani. Nukë di á ju ra“Dielli” në dorë, dhe á i kënduat disá vjersha, origjinale dhe të përkthyera, që kam botuarkëtë’ vit. Nëqóftëse jo, shkrúamëni tjua dërgónj. Kisha shpresë tjua sillnja vetë, po tanishoh me hidhërim që vizita ime në Shqipëri munt të shtyhet për një të pritme jo shumë tëáfërme. S’munt të tundem së këtejmi pa shtypur nja katër libra për të cilat jam paguar, dhedy prej të cilave nuk i kam shkruar akoma. Mi këtó duhet të shtoni që është zor për tëgjetur shtypës dhe kartë. Pra , durim.

Me bekime prej zëmre, mbetem urónjësi juaj me Krishtin

+ F. S. Noli

Ekskluzivish për gazetën "Nositi", nga familja Pasko

Kuteli është madhështor kudopresidencës për Kosovën, recitova“Poem’ kosovar”. Tashmë ngaPeja,dhe kisha kuptuar, natyrishtunë e mësova dhe nuk i qëndrovabesnik Gjergj Vlashit, kur më thalexoje poemën e ma kthe, unë atëpoemë e kopjova dhe e dija forcëne saj. Por pasi e kam recituar dheatë e transmetoi TVSH-ja në 93-shin apo 94-n, mua më është afruarnjë burrë me flokë të bardhë. Nukpo ju uroj që keni recituar poezinëdhe e keni recituar bukur, po unëjam një nga miqtë e ngushtë tëMitrush Kutelit dhe kam punuar nëaparatin e Komitetit Qendror përshumë vite, natyrisht kontaktet mefamiljen i mbaja vonë natën që tëmos më shikonin se natyrishtmiqësitë dhe hyrjet e daljet te ajofamilje shikoheshin si jo gjë e mirë.Tha:- Po unë ju siguroj që një pjesëe mirë e kalvarit të tij nuk kandodhur qoftë edhe burgu, jo se nukpranoi të njehësohej dinari melekun, por për “Poem’ kosovar”, ecila edhe pse është shkrojtur në vitin1942 ajo është konsideruar si tabudhe nuk u lejua në mënyrë absolute.Pavarësisht nga fasadat qëshikoshim apo nga librat qëthoshim, atë që kërkonte Kuteli, qëkërkonte atë që ne po e marrim sotme kaq mundim atë që i takonKosovës, atë nuk mund ta mohontesistemi.

Botohet për herë të parë letra e Fan Nolit drejtuar Mitrush Kutelit

Verë 2012 15

Që nga Homeri i madh e derimë sot, tri janë temat e mëdha tëletërsisë së madhe botërore:atdheu, dashuria, natyra-të cilatpoeti ynë Lasgush Poradeci ipërmendte shpeshherë në bisedate tij.

Të gjithë ne jemi të gëzuar qëndodhemi në këtë ditë dimërore nëPogradec në qytetin e dymagjistarëve të gjuhës shqipe; epoetit të madh Lasgush Poradecidhe poetit të prozës Mitrush Kuteli.Poezia e Lasgushit e shkruar nëkohë të errëta ngaherë më kujtonatë vargun aromatik dhe farfuritëstë këngës popullore “Manushaqee Prillit në mes të Dëborës”.Lasgushi i dhuroi poezisë shqipenjë grusht me lirika të xhevahirta,pa të cilat, me siguri ajo do tëndihej e mangët. Ato ukrijuan nga muza e tijpoetike prej një talenti tëposaçëm dhe prejndërgjegjes së tij artistike.Thonë se krijoi pak, porkjo s’është e vërtetë.

Ai krijoi aq sa i duhejnjë artisti për të qenë zëmë vete, stilist ipangatërrueshëm dhelartësi poetike e një koheqë vështrohet prej të gjithëkoordinatave të kohraveqë vijnë.

Bota objektive dhebota subjektive u shkrinënë një letërsi të vetme dhekrijuan një botë artistike tëemërtuar atë që ë quajnë

botë lasgushiane. Bota lasgushianeështë një botë e plotësuarpavarësisht nga madhësia e saj,por bota si botë, ka beharin ka dhedimrin e saj.

Lasgushin, shkrimtari ynë imadh Ismail Kadare e ka quajturnosit i poezisë shqipe dhe është njëcilësim dhe epitet shumë i bukurdhe përcaktues për këtë poet.Poeti ynë Lasgush e përballoi atëmasë kohe që duhet si gur provepër të mbetur në tempull të artit,kultin e këtij arti. Këtë tempull ai epërjetoi gjatë gjithë jetës së vet. Evërteta se koha i ktheu dhe pokthen shumë gjëra të cilat më parëkritika në stadin e saj edhe foshnjoria kishte mohuar dhe është më mirëkështu kur t'i kthejnë borxhet sesakur ke për të kthyer borxhe. Artiemocionon. Ja një mësim që na jepne të gjithë brezave poezia eLasgush Poradecit. Poeti nxjerr nëdritë të diellit dhe bën me gojëndjenjat më të thella, më të fshehtatë shpirtit njerëzor. Ai është njëeksplorator i thellësive të shpirtittë njeriut dhe i bërthamavedramatike ku ndeshen dritëhije dheçlirohen energji njerëzore.

Këtë karakter dramatik tëpoezisë së tij e ka vënë re që në1929 profesori i shquar EqeremÇabej.

Ndjeshmëria e lartë derdhet nëforma të brishta dhe të tejdukshme.

Të gjithë jemi ndodhur në çastevetmie dhe përhumbjeje. Patjetër,s’ka sesi të mos të të kujtohet dhevargu i Lasgushit që e derdh si nëbronx këtë moment.

“Futet zemra djaloshare mu nëfund të shpirtit tim”

Çfarë abstragimi dhe çfarëfantazie e ndezur poetike. Pa tonuk ka art madhor. Poezitëfilozofike të peisazhit dhe tëdashurisë të poetit LasgushPoradeci janë poezi të dinjitetitnjerëzor. Është e vërtetë që atij mëfort se jeta i intereson ëndrra, prajeta e përsosur. Disi mbikohore,mbarëkohore, i intereson njëplanetarizim idesh, ndjenjash,vizionesh.

Kur distancohet nga jeta edhemagma e tij poetike ftohet,mbështillet me mjegulla, kur afrohetme të dhe këtu është pikërishtforca e tij, atëherë dhe arti poetiklasgushian ka freskinë e burimevemalore ose ngrohtësinë e ujëravetermale të tokës.

Ndoshta një nga këtorivlerësime të poezisë të Lasgushit,të cilat kritika dikur ja kishtemohuar do ishte, nëse ajo ështëpoezi sociale apo nuk është poezisociale. Sigurisht ka paturekstrimitete në të, por e vërtetaështë që kjo është një poezi socialee tërthortë. Nuk është e karakterittë drejtpërsëdrejtë të Migjenit,por po të mungonte ajo do t’imungonte një nga pemët e bukurakopshtit poetik shqiptar.

Me Lasgushin gjuha artistike epapërdhunë, në qoftë se shprehemime një fjalë të tij, u përkrye, arritinjë pastërti, një muzikë, njëpërqëndrim ndjenje dhe mendimi.Ai na mësoi se poezia është arti ikuptimit të fjalëve, por edhe imagjisë tingullore të tyre, i pasurisësë ritmeve dhe i figurave brilante.

Lasgushi ishte i dashururar mekëtë tokë, me këto këngë, më këtëliqen, me këtë gjuhë kaq tëfuqishme, por edhe kaq të ëmbëlsi prej mjalti. Po të kërkonim njëmetaforë të jetës dhe të veprës sëLasgushit, unë do thoja që ajo qëe përfaqëson atë kudo është liqeni

i Poradecit, të cilit ai i këndoi meaq zjarr dhe aq bukur. Liqeni ishteshoku i tij, ishte sozia e tij, vetja etij e dytë. Diku ai thotë:

“Si shpirt i zi në kraharuar umbyll liqeri nënë male”

Arti pëmbi liqen,Liqeni pëshpërit emrin e

poetit,Dhe nxjerr nga gjiri si një

nosit,që lajmëron mëngjesin,

vargun e tij,këngën e tij të pavdekshme

POETI BËN ATDHE,funksionarët kalojnë,- i ka thënëpoeti një funksionari të lartë partienë vitin 1981. Pjetër Budi, PjetërBogdani, Naim Frashëri, AndonZako Çajupi, Ndre Mjeda, GjergjFishta, Fan Noli, Migjeni,Asdreni, Lasgushi, Mitrush Kuteli,Dritëro Agolli, Ismail Kadare etj.,është kolana e poetëve që bëjnëatdhe.

Qyteti i Pogradecit kaprivilegjin t’i ngjajë qytetit gjermanVajmar që ka nxjerrë Gëten dheShilerin.

Sot Lasgushin dhe Mitrushin ikemi në bronx dhe i gjithë qytetikrenohet me ta. Duke u shprehurfalënderimet e mia për ato çkathashë dhe ju patët mirësinë të mëdëgjoni, dua t'ju tërheq vëmendjense Poradeci i Lasgushit është njëklimë e begatë, që nxjerr nga gjiri ikaltër shumë poetë të talentuar.

Dua të veçoj me këtë rastAnastas Kostandinin (Taso),poetin e pikturës që flet shumëbukur me lapsin e penelin epiktorit, duke vazhduar artin e tij,rrugën dhe famën e Lasgushit.

Së fundi dua t'i bëj me dije këtijauditori të nderuar, se Lasgushiështë një pasuri e paçmueshme, qëna fisnikëron shpirtin, me dashurinëpër Atdhe, për gjuhën tonë tëmrekullueshme, ndaj dhe çdo vit,është detyrimi ynë t'ia festojmëditëlindjen.

Kjo shpjegon edhe 112, 113,114... vjetorin.

Kulturë

Bota Lasgushiane, Atdheu, Dashuria, NatyraShkruar nga: Budjon XHELO

Verë 201216

Enti Botues: "DIJA - Poradeci" -Pogradec

Adresa e Redaksisë: Rruga "Rinia", Pallatet 7-katësh, Pogradec

Tel: +355 832 2905, Mobil: 069 2143753

e-mail: afrovitig@yahoo.com

Botues: Ilir DUKA & Afroviti GUSHOGazetarë: Ilir Buzali, Dhimitër GegpriftiKorrespondente: Alda Isallari, Dorian LekaLexoni gazetën në: www.poradeci.comGazeta shpërndahet në Qarkun Korçë

ReklamaLIBRI

ARDIAN - CHRISTIAN KYÇYKU -"Perla"

Shoqata “Unë, Gruaja”, në kuadër të angazhimeve qëka marrë si anëtare e Komitetit Drejtues të Mekanizmittë Referimit dhe Trajtimit të Rasteve të Dhunës në Familjenë Pogradec, do të organizojë 6 (gjashtë) workshop-enë periudhën Maj-Qershor 2012.

Pjesëmarrës në këto workshope do të jenë institucionee aktorë të tjerë, të cilët në bazë të Ligjit nr.9669, datë18.12.2006 “Për Masa ndaj Dhunës në MarrëdhënietFamiljare” (i ndryshuar) neni 8, pika 8 e tij; si dhe tëVKM nr. 334, datë 17.02.2011 “Për mekanizmin ebashkërendimit të punës për referimin e rasteve të dhunësnë marrëdhëniet familjare dhe mënyrën e proçedimit tëtij”, janë pjesë e Mekanizmit Referues në Pogradec:

Zyra për Barazi Gjinore dhe kundër Dhunës në Familje,

Mekanizmi i Referimit Kundër Dhunës - në VeprimKomisariati i Policisë, Gjykata e Rrethit Gjyqësor,Prokuroria e Rrethit, Zyra e Përmbarimit, Mjeku Ligjor,Drejtoria e Shëndetit Publik, Qendra Shëndetësore,Drejtoria Arsimore, Zyra e Punësimit, Shoqata “Unë,Gruaja”, Dhoma e Avokatisë, etj.

Në këto workshop-e secili institucion do të prezantojërolin e vet, detyrimet, përgjegjësitë, e angazhimet sikursejanë të përcaktuara në ligj.

Do të diskutohen metoda dhe mundësi praktike tëndërveprimit, duke krijuar një sistem të reagimit tëkoordinuar, të përshtatshëm në kontekstin e komunitetittonë, për të ofruar mbështetjen dhe shërbimin efektivpër personat që janë viktima të dhunës në marrëdhënietfamiljare.

Shitet një apartament në Pogradec, 1+1 me dy ballkonë.Banesa ndodhet në qendër të qytetit, me pamje nga liqeni, 100

metra larg bregut të liqenit.Sipërfaqja 55 metra katrore, kati i 7-të (pa ashensor). Shitet bashkë

me pajisjet.

Shitje shtëpieCel: 0692750617Cel: 0682072562okokokokokazionazionazionazionazion

Libri më i ribotuar nga

ShtëpiaBotuese

"DIJA -Poradeci"