kỷ nguyên công ty đa quốc gia siêu...

Kỷ nguyên

công ty đa quốc gia siêu nhỏ

Báo cáo này phân tích đặc điểm của những công ty đa quốc gia siêu nhỏ

dựa trên quan điểm của nhiều chuyên gia tại HSBC có kinh nghiệm làm

việc với các doanh nghiệp cỡ vừa. Báo cáo cũng bàn đến những cơ hội

và thử thách đang giới hạn sự phát triển của các doanh nghiệp trên.

Một dạng công ty mới – công ty đa quốc gia siêu nhỏ – đang tạo

ra thách thức đối với các phương thức kinh doanh truyền thống.

Trong nhiều thập kỷ, vũ đài quốc tế đã là sân chơi của các công

ty lớn, trong khi các doanh nghiệp nhỏ có xu hướng dừng lại ở

sân nhà. Ngày nay, những doanh nghiệp có quy mô vừa với cấu

trúc tinh gọn đang bước chân ra những thị trường mới ngay từ

giai đoạn đầu chu kỳ kinh doanh của công ty. Những bước đi táo

bạo của họ đang dần thay đổi diện mạo nền thương mại toàn

cầu; thách thức những đối thủ lớn mạnh, lâu đời và xác lập

những hình mẫu kinh doanh mới cho các doanh nghiệp nhỏ hơn

học tập.

Theo khảo sát doanh

nghiệp vừa và nhỏ

năm 2013, dự đoán

đến năm 2016,

66% doanh thu của những doanh

nghiệp này được hình thành

từ các thị trường ngoài nước.

Hơn 50% các doanh nghiệp cho

rằng cải tiến và tăng trưởng sẽ

đến từ các mạng lưới và nền tảng

trực tuyến1

66%

83% cácdoanhnghiệp từ nhỏ đến vừa

khẳng định mở rộng thị

trường quốc tế đang là

ưu tiên hàng đầu của

họ, theo khảo sát của

Radius Global CFO

83%

Công tyđa quốc gia siêu nhỏ là gì?

Lớn hơn một công ty khởi nghiệp nhưng vẫn chưa

đạt quy mô của một doanh nghiệp lớn, các công ty

cỡ vừa đang tăng cường tận dụng lợi thế tăng

trưởng tại các thị trường bên ngoài sân nhà và vươn

ra quốc tế. Vivek Ramachandran, Giám đốc Sản

phẩm và định vị kinh doanh thương mại toàn cầu của

HSBC nhận xét: “Các công ty này không chỉ mua

bán hàng hóa xuyên quốc gia, họ còn tổ chức hoạt

động tại nhiều thị trường khác nhau.”

Tại Anh, 40% công ty đa quốc gia siêu nhỏ đã bắt

đầu mở văn phòng tại các thị trường mới trong

vòng năm năm trở lại đây – một trong những tỷ lệ

cao nhất thế giới theo nghiên cứu của FedEx

Express. Theo khảo sát của Radius Global CFO, xu

hướng này vẫn tiếp tục phát triển với 83% các

doanh nghiệp từ nhỏ đến vừa khẳng định mở rộng

thị trường quốc tế đang là ưu tiên hàng đầu của họ.

Trong quá khứ, việc mở rộng kinh doanh đối với các doanh nghiệp nhỏ là

chuyện không dễ dàng vì muốn vươn ra thế giới, họ cần nắm rõ những quy

định của nước sở tại và chuyển biến thị trường nơi đó, cũng như tìm kiếm

đối tác mới – tất cả những thông tin này thường không có sẵn.

Trong vài thập kỷ trở lại đây, công nghệ đã giúp giải quyết vấn đề thông tin

và liên kết xuyên lục địa, các công ty ngày nay dễ dàng tìm kiếm thông tin

trực tuyến và kết nối với nhau tuy không ở cùng một quốc gia. Regis

Barriac, Giám đốc các thị trường quốc tế của HSBC Pháp giải thích: “Khi

các cơ hội ở thị trường nội địa đang dần thu hẹp – ví dụ như tại

nhiều nước phương Tây, tăng trưởng kinh tế chỉ ở mức 0%-1%

trong những năm gần đây – thì vươn ra thế giới sẽ tạo ra những

triển vọng tăng trưởng nhanh chóng dựa trên nền tảng quốc tế

cho các doanh nghiệp cỡ vừa.”

Công ty đa quốc gia siêu nhỏ thường áp dụng lối tư duy “công dân toàn

cầu” - theo đó, họ vượt khỏi giới hạn của một quốc gia hay thậm chí một

dòng sản phẩm.

Mô hình kinh doanh truyền thống thiên về sản xuất hàng hóa từ công đoạn

đầu đến khi ra thành phẩm – hoặc kinh doanh nhiều chủng loại sản

phẩm/dịch vụ thuộc cùng một lĩnh vực. Tuy nhiên, những doanh nghiệp đa

quốc gia siêu nhỏ ngày nay lại đang phá vỡ khuôn mẫu ấy. Thay vào đó,

họ tham gia vào thị trường ngách toàn cầu, chuyên về một khâu trong chu

trình sản xuất hoặc cung cấp những mặt hàng hay dịch vụ chuyên biệt. Ví

dụ như một linh kiện điện thoại di động hoặc một khâu trong giao dịch tài

chính.1 Theo một nghiên cứu năm 2013 do Oxford Economics và SAP thực hiện với 2.100 doanh nghiệp vừa và nhỏ

tại 21 quốc gia, “doanh thu từ nước ngoài của những doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ tăng từ hơn 40% lên 66%”

vào năm 2016. Hơn phân nửa doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết nền tảng và mạng lưới kinh doanh trực

tuyến sẽ mang đến cải tiến và tăng trưởng ở thị trường toàn cầu.

KỶ NGUYÊN CÔNG TY ĐA QUỐC GIA SIÊU NHỎ 3

Enjoy Education (EE) là một công ty Anh chuyên cung

cấp dịch vụ gia sư và tư vấn học đường. Công ty đã

ứng dụng thành công nền tảng trực tuyến nhằm mang

nền giáo dục chất lượng cao đến nhiều châu lục. Công

ty hiện có văn phòng tại Trung Quốc, Nga và Trung

Đông, cho thấy nhu cầu về giáo dục chất lượng cao

ngày càng gia tăng khắp thế giới. Nhờ vậy, EE luôn đạt

mức tăng trưởng ấn tượng, 30% so với cùng kỳ năm

trước, trong suốt ba năm qua.

Nhà sáng lập kiêm Tổng giám đốc, Kate Shand, đã

tận dụng cơ hội được tham gia chuyến công du đến

Trung Quốc năm 2013 của Thủ tưởng Anh, David

Cameron, để thành lập trung tâm gia sư EE tại đây.

Biết tận dụng những phương tiện hiện đại cũng như

hiểu rõ cách xây dựng một thương hiệu trực tuyến

hiệu quả đã giúp EE mở rộng thị trường và trở thành

công ty đa quốc gia siêu nhỏ phát đạt.

Gary Hufbauer, đến từ Học viện Kinh tế Quốc tế Peterson giải thích:

“Nếu như những làn sóng đầu tiên của toàn cầu hóa chỉ tập

trung vào các quốc gia khác nhau và lợi thế cạnh tranh của

một nước so với những nước khác... thì hiện nay, chúng ta lại

đang bước vào kỷ nguyên mà các doanh nghiệp toàn cầu đang

“chiến đấu” với nhau ở những thị trường ngày càng chuyên

biệt nhằm chiếm lấy thị phần màu mỡ.”

Thời đại kỹ thuật số tạo ra một sân chơi cân

bằng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong

cuộc cạnh tranh với những đối thủ lớn hơn.

Các giải pháp trực tuyến và kỹ thuật số giúp

cắt giảm chi phí và xóa bỏ những rào cản

thâm nhập những thị trường mới, đặc biệt là

thị trường mới nổi.

Học giả cao cấp, Tiến sĩ Joshua Meltzer, thuộc

khoa Kinh tế và Phát triển Toàn cầu, Học viện

Brookings nhận xét: “Nền tảng kỹ thuật số

giúp loại bỏ nhiều chi phí từng hạn chế các

doanh nghiệp vừa và nhỏ giao dịch các hàng

hóa nhỏ với thế giới. Thậm chí chi phí giao

dịch xuyên quốc gia cũng được cắt giảm.”

Công nghệ cũng là yếu tố quan trọng mang

đến hiệu quả kinh doanh. Không chịu áp lực

phải đi theo lối mòn, các doanh nghiệp trẻ có

thể ứng dụng những công cụ hiện đại nhằm

phục vụ các thị trường mới. Nếu bạn hoạt

động hiệu quả hơn các đối thủ, nghiễm nhiên

bạn đang sở hữu lợi thế cạnh tranh. Đây là

điều mà các doanh nghiệp đa quốc gia siêu

nhỏ hiểu rất rõ.

Những doanh nghiệp này còn hưởng lợi từ sự

phát triển của mạng xã hội. Những vlogger và

blogger có tầm ảnh hưởng đến hàng triệu

người, và trong nhiều trường hợp, nhiều người

trên thế giới ủng hộ và đi theo quan điểm của

những cá nhân trên. Lực lượng nhà báo xã hội

mới này rất có ích cho các thương hiệu nhỏ -

một khi bị giới hạn bởi thị trường nội địa - có thể đặt chân vào sân chơi

quốc tế và mở rộng hoạt động kinh doanh. Nhận được sự ủng hộ và công

nhận từ một bên thứ ba giúp các doanh nghiệp hình thành nền tảng khách

hàng quốc tế và loại bỏ một vài rào cản khi thâm nhập thị trường mới, như

xây dựng nhận diện thương hiệu.

Amanda Murphy, Giám đốc khối Ngân hàng Doanh nghiệp tại Anh của

HSBC cho biết: “Mạng xã hội xuất hiện đồng nghĩa với việc khi một

thương hiệu xuất hiện tại thị trường nào đó, nó có thể nhanh

chóng trở thành đề tài bàn tán khắp thế giới – lợi thế này đang

được các doanh nghiệp đa quốc gia siêu nhỏ tận dụng triệt để -

và tại Anh, không khó tìm thấy những ví dụ điển hình của phương

thức này trong lĩnh vực thời trang, hàng xa xỉ và cả thực phẩm.”


Enjoy EducationVÍ DỤ

ĐIỂN HÌNH

5 đặc điểm của một công ty

đa quốc giasiêu nhỏ

Nhận được sự ủng hộ và công nhận từ

một bên thứ ba giúp các doanh nghiệp

hình thành nền tảng khách hàng quốc tế

và loại bỏ một vài rào cản khi thâm

nhập thị trường mới, như xây dựng nhận

diện thương hiệu.

Tư duy toàn cầu họ tư duy xuyên biên giới và

mạnh dạn đổi mới

Quy mô vừacác công ty này thường

có quy mô vừa

Nhanh nhạy họ thường vươn ra thị trường

quốc tế từ sớm

Thị trường ngách họ cung cấp những ý tưởng mới

hoặc chỉ một bộ phận trong chu

trình sản xuất hàng hóa, dịch vụ

Am hiểu công nghệ họ sử dụng công nghệ mới

để phát triển mạng lưới và

thương hiệu


tại

15 nền kinh tếcó

161.800 doanhnghiệp cỡ vừa với tổng doanh thu đạt

16,6 nghìn tỷ đô la Mỹ

“Xuất khẩu không

nên chỉ được nhìn

nhận là sân chơi

của các doanh

nghiệp lớn và lâu

đời. Các doanh

nghiệp xuất khẩu

vừa và nhỏ hiện

chiếm tỷ lệ đáng kể

trong số các nhà

xuất khẩu.” Theo phòng Thương mại Anh, trích Khảo sát Thương mại Thường niên năm 2015.

Làn sóng các công ty đa quốc gia siêu nhỏ không chỉ giới hạn ở một quốc gia hay khu vực nào. Tuy thường không được đánh giá đúng tầm, những doanh nghiệp cỡ trung lại có ảnh hưởng đáng kể đối với kinh tế thế giới.

Nghiên cứu, Ảnh hưởng tiềm ẩn – Vai trò quan trọng của các doanh nghiệp cỡ

vừa, của HSBC tại 15 nền kinh tế cho thấy các doanh nghiệp cỡ vừa đóng vai trò

quan trọng đối với sự thịnh vượng của kinh tế tại nhiều quốc gia. Theo nghiên cứu

này, có tất cả 161.800 doanh nghiệp cỡ vừa với tổng doanh thu đạt 16,6 nghìn tỷ

đô la Mỹ.

Nhóm chuyên gia thuộc Hội đồng Lisbon ước tính tất cả tăng trưởng việc làm ròng

tại Mỹ từ năm 1980 đến 2005 đều xuất phát từ những doanh nghiệp được thành

lập dưới năm năm. Từ năm 1997 đến 2008, cứ mỗi năm, hơn 2,5 triệu người tại

Mỹ kiếm việc làm bằng cách tự kinh doanh. Những công ty họ thành lập lại tạo

thêm hơn một ngàn công việc mỗi năm.

Toàn cầu hóa không chỉ khiến việc mở rộng kinh doanh ra thị trường quốc tế

trở nên dễ dàng và hấp dẫn hơn đối với các doanh nghiệp vốn có quy mô

nhỏ hơn các doanh nghiệp đa quốc gia truyền thống – dù nó có nghĩa là xây

dựng mạng lưới thật sự ở thị trường quốc tế, nhập hàng hóa từ các quốc gia

khác hay bán sản phẩm ra nước ngoài.

Amanda Murphy, Giám đốc khối Ngân hàng Doanh nghiệp tại Anh của HSBC

nói: “Những doanh nghiệp cởi mở đang hưởng lợi do thế giới ngày

một kết nối chặt chẽ với nhau hơn. Tuy nhiên, họ lại có nguy cơ

mắc “hội chứng con giữa” – khi họ không đủ tầm ảnh hưởng như

những doanh nghiệp lớn nên không thể bước chân vào các chương

trình tài trợ xuất khẩu của chính phủ, nhưng cũng không quá nhỏ

để có thể thu hút và nhận chính sách hỗ trợ từ nhà nước. Do đó,

các doanh nghiệp này thường mạnh mẽ và tự chủ hơn.”

Tại Anh, doanh nghiệp cỡ vừa chiếm khoảng 3,4 triệu việc làm, tương đương

gần 14,6% lao động cả nước. Đối với nhiều công ty dạng này, tăng trưởng quốc

tế là mối quan tâm hàng đầu. Murphy cho biết thêm: “Đối với nhiều doanh

nghiệp chúng tôi đang hợp tác, chính việc đầu tư ra nước ngoài đã

giúp họ phát triển nhanh hơn hẳn những công ty chỉ hoạt động thuần

trong nước.”

Báo cáo mới đây của HSBC cho biết các công ty

cỡ vừa tại những quốc gia được khảo sát đóng

góp từ 20% đến 40% vào GDP và việc làm

tại nền kinh tế địa phương.


Một hiện tượng toàn cầu

Các doanh nghiệp cỡ vừa hoạt động trong mọi lĩnh

vực đều đang tìm kiếm cơ hội đầu tư quốc tế. Murphy

nói: “Các thương hiệu đến từ Anh thường được

nhìn nhận có chất lượng cao. Trong chuyến

công tác đến Trung Quốc, tôi phát hiện người

dân nơi đây rất ưa chuộng sản phẩm do Anh

sản xuất. Các công ty Anh Quốc đang tận dụng

danh tiếng về chất lượng khi mở rộng thị

trường hoạt động. Ở một số lĩnh vực, ví dụ

như thực phẩm dinh dưỡng, các doanh nghiệp

cũng chú trọng xây dựng chuỗi nhượng quyền

quốc tế.”

Hiệp hội Nhượng quyền Quốc tế

dự báo 2016 sẽ là năm thứ sáu

liên tiếp các doanh nghiệp

nhượng quyền phát triển nhanh

hơn những doanh nghiệp không

nhượng quyền

Tại châu Á, Trung Quốc là thị trường cung cấp hàng

hóa then chốt trong nhiều thập kỷ qua, nhờ giá cả

cạnh tranh và cơ sở hạ tầng tốt. Tuy nhiên, khi vị trí

của Trung Quốc trong chuỗi giá trị đang tăng, các

doanh nghiệp có xu hướng đẩy mạnh đa dạng hóa

nguồn cung và sản phẩm sang các nước Đông Nam

Á như Indonesia, Việt Nam, Campuchia và

Philippines. Xét về tiêu thụ hàng hóa, các doanh

nghiệp đa quốc gia siêu nhỏ tại Châu Á đang bắt

đầu tìm cách đa dạng hóa khách hàng. Thay vì tập

trung vào Mỹ hay châu Âu, những thị trường có tốc

độ tăng trưởng kinh tế tiếp tục chậm lại, các doanh

nghiệp lại chú trọng hơn vào những quốc gia có

tăng trưởng cao hơn, đặc biệt là Trung Quốc và các

thị trường trong khu vực châu Á.

Christina Ong, Giám đốc điều hành khối Dịch vụ khách hàng

Doanh nghiệp của HSBC tại Hồng Kông cho biết: “Trong

bối cảnh các công ty đang có xu hướng vươn ra thị

trường quốc tế, Hồng Kông đóng vai trò trung tâm

tiền tệ và vốn. Các công ty muốn nhận sự trợ giúp để

có thể cải thiện lợi nhuận, thăng bậc trong chuỗi giá

trị và xin ý kiến chuyên môn về việc mở rộng hoạt

động ở thị trường nước ngoài. Những trường hợp

các công ty hoạt động thành công tại nước ngoài –

mở rộng ra Trung Quốc, Bangladesh, Việt Nam,

Campuchia – thường khởi nghiệp khá sớm và có

quy mô lớn.”

Trong nhiều trường hợp, quy mô kinh tế của một quốc gia đóng

vai trò quan trọng trong quyết định lựa chọn thị trường đầu tư

của doanh nghiệp. Ví dụ như tại Trung Đông, các thị trường

thường khá nhỏ. Ahmed Abdelaal, Giám đốc khối Khách hàng

Doanh nghiệp Trung Đông-Bắc Phi kiêm Giám đốc khối Khách

hàng Doanh nghiệp các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất

giải thích: “Các công ty cỡ vừa đang có xu hướng đầu tư

vào khu vực này. Một khi các doanh nghiệp cỡ vừa đã

đủ chín tại nước nhà, mở rộng ra quốc tế mang đến

nhiều cơ hội hơn. Việc thí điểm tại các thị trường nhỏ

giúp họ nhanh chóng mở rộng quy mô ở những thị

trường lớn hơn như Ả Rập Saudi và Ai Cập.”

Lĩnh vực kinh doanh có thể góp phần quyết định khi nào các

doanh nghiệp được biết đến bên ngoài lãnh thổ của mình. Rajat

Verma, Giám đốc khối Khách hàng Doanh nghiệp Ấn Độ cho

biết: “Tại Ấn Độ, lĩnh vực phần mềm và công nghệ thông

tin thông thường có nhiều công ty quốc tế vì họ có lối tư

duy khác biệt về việc thâm nhập vào thị trường quốc tế

sớm hơn trong quá trình kinh doanh.”


VÍ DỤ

ĐIỂN HÌNH

Paessler là công ty chuyên giám sát công nghệ thông tin

(CNTT) có trụ sở đặt tại Đức. Sản phẩm ‘PRTG’ của công ty

được hơn 150.000 quản trị viên CNTT tại hơn 170 quốc gia

sử dụng. Được thành lập năm 1997, hiện có khoảng 150

nhân viên làm việc tại đây. Paessler mở rộng hoạt động

quốc tế thông qua website và mạng lưới các kênh CNTT đối

tác không ngừng phát triển tại những thị trường ưu tiên. Mặc

dù phần lớn nhân viên làm việc ở tổng hành dinh đặt tại

Nuremberg, mạng lưới toàn cầu giúp công ty dễ dàng phục

vụ khách hàng ở bất kỳ nơi đâu một cách hiệu quả.

Khác với những tập đoàn đa quốc gia truyền

thống, các công ty đa quốc gia siêu nhỏ thường

có quy trình phê duyệt đơn giản hơn, nên họ cũng

nhanh chóng nắm bắt cơ hội hơn những đối thủ lớn.

Lên kế hoạch vươn ra quốc tế

Các công ty đa quốc gia siêu nhỏ thường có chiến lược rõ ràng cho mỗi thị trường họ hướng đến.

Mặc dù ý tưởng mở rộng công ty rất

hấp dẫn, nhưng các doanh nghiệp cỡ

vừa thành công thường tận dụng thế

mạnh của mình: sự nhanh nhạy. Họ

không muốn khiến tổ chức của mình rối

rắm. Do đó, họ dành nhiều thời gian

thẩm định thị trường mới và tìm hiểu

những quy định và phương thức kinh

doanh tại nước sở tại. Mỗi bước đi đều

được thực hiện rất nghiêm ngặt.

Khác với những tập đoàn đa quốc gia

truyền thống, các công ty đa quốc gia

siêu nhỏ thường có quy trình phê

duyệt đơn giản hơn, nên họ cũng

nhanh chóng nắm bắt cơ hội hơn

những đối thủ lớn. Họ tinh gọn hơn,

có thể nhanh chóng đổi mới để bắt kịp

xu hướng và yêu cầu của khách hàng

và cũng sẵn sàng thay đổi hiện trạng.

Mặc dù vậy, khi bước chân vào

những thị trường mới, các doanh

nghiệp cỡ vừa lại không phải là mối

đe dọa đáng kể như những công ty

lớn trong mắt những doanh nghiệp

đối thủ.

Ahmed Abdelaal nói: “Các công ty

đa quốc gia siêu nhỏ mạnh nhất

thường tận dụng đặc tính của

công ty để biến thành lợi thế. Các

doanh nghiệp lớn thường khá

cứng nhắc trong chiến lược mở

rộng. Các công ty đa quốc gia siêu

nhỏ, trong khi đó, lại linh hoạt điều

chỉnh cho phù hợp với quy mô và

năng lực của công ty.”

Cơ hội xây dựng mô hình toàn cầu –

hoặc mô hình đa quốc gia – đơn giản là

dấu ấn của các doanh nghiệp đa quốc

gia siêu nhỏ. Thay vì đi theo lối mòn

của các doanh nghiệp lớn, các doanh

nghiệp nhỏ có thể dịch chuyển hoạt

động kinh doanh khỏi quê nhà nhưng

vẫn giám sát chặt chẽ quá trình tổ chức

hoạt động.


Paessler

Những bận tâm

của công ty đa quốc gia siêu nhỏ

Mối quan tâm chủ yếu của mô

hình kinh doanh này là làm sao

chọn được chuyên gia tư vấn

và đối tác phù hợp cho mỗi thị

trường.

Theo Vivek Ramachandran:

“Công nghệ cho phép chúng

ta xây dựng mô hình quản lý

trung tâm, nhưng những mối

quan hệ cá nhân lại chính là

nền tảng trong quá trình thâm

nhập vào thị trường mới của

các doanh nghiệp.”

Câu hỏi lớn mà các doanh nghiệp

phải trả lời là liệu họ có nên đơn

phương bước chân vào thị trường

mới hay nên liên doanh với một

đối tác địa phương.

Đối với một số công ty, mua lại là

giải pháp tốt, đặc biệt trong bối

cảnh số lượng các công ty mạo

hiểm đang tăng nhanh. Các

thương vụ mua bán thành công

nhất là kết quả của những quyết

định phù hợp với chiến lược, khi

công ty đã sẵn sàng các kế hoạch

để hợp nhất các bên.

Ahmed Abdelaal nhận xét: “Các

công ty tại Trung Đông thường

tự thân mở rộng hoạt động

kinh doanh hơn là tham gia

vào các phi vụ mua bán và sáp

nhập. Ví dụ, nếu các công ty

có giao thương ngoài phạm vi

Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập

Thống Nhất hay Ả Rập Saudi,

họ thường tiếp tục đầu tư vào

lĩnh vực mình theo đuổi và liên

doanh với một công ty địa

phương tại thị trường mới.”

Cấu trúc quản lý

Khi các doanh nghiệp mở rộng

hoạt động thông qua con đường

thâu tóm, họ cần đảm bảo sử dụng

cấu trúc quản lý phù hợp. Ví dụ,

Rajat Verma cho biết, các công ty

Ấn Độ hiện đang cố gắng duy trì

cấu trúc quản lý hiện có của các

công ty nước ngoài khi mua lại

những công ty này. Họ không

muốn áp đặt phương thức quản lý

của mình vào những thị trường

mới mà họ chưa hiểu biết cặn kẽ.

Để điều hành tốt cơ sở tại thị

trường mới và xây dựng đội ngũ

hùng mạnh tại đây, công ty cần sở

hữu những cá nhân với kinh

nghiệm làm việc quốc tế. Điều này

đồng nghĩa với việc thuê nhân

viên từng có kinh nghiệm tại các

tập đoàn đa quốc gia. Tại Anh hay

Mỹ, tìm nhân viên hội đủ các yêu

cầu: từng làm việc tại công ty đa

quốc gia và thành thạo tiếng Anh -

ngôn ngữ giao dịch toàn cầu -

thường dễ hơn những thị trường

khác.

Quan hệ kinh doanh cũng chịu ảnh

hưởng của văn hóa. Amanda

Murphy, từng làm việc với các công

ty đa quốc gia siêu nhỏ ở nhiều thị

trường khác nhau, giải thích: “Tôi

có thời gian làm việc khá dài tại

châu Á và Trung Đông. Ở

những thị trường này, mất khá

nhiều thời gian để gầy dựng

quan hệ kinh doanh. Một số

khách hàng của chúng tôi hiểu

rõ điều này và chấp nhận đi đi

về về để duy trì, phát triển các

mối quan hệ làm ăn.”

Xây dựng quan hệ đối tác mới

– thấu hiểu văn hóa địa phương

Chọn nhân viên có kinh nghiệm

làm việc quốc tế – tìm kiếm và tuyển

dụng những người có kinh nghiệm

làm việc ở các công ty đa quốc gia

Giữ chân nhân viên – lắng nghe,

có mục đích rõ ràng, đặt nhân viên

vào tầm nhìn của công ty và tạo cơ

hội cho họ đóng góp xây dựng chiến

lược doanh nghiệp

Sử dụng phương pháp tài chính

thông minh hơn – trò chuyện với

ngân hàng để hiểu rõ phương thức

giao dịch toàn cầu

Vốn lưu động – kiểm tra sổ sách

mỗi ngày

Dòng tiền và sự minh bạch tiền

tệ – nên sớm có bộ phận quản lý vốn

và tiền tệ

Quản lý ngoại tệ – đầu tư vào hệ

thống tích hợp giúp quản lý dễ dàng

hơn

Quản lý nguồn cung hiệu quả –trao đổi với các bên mua và bên bán về hợp tác tài chính


Câu hỏi đặt ra là liệu các doanh nghiệp cỡ vừa có nên đơn phương bước chân vào thị trường mới hay nên liên doanh với một đối tác địa phương.

gần

75%các công ty có

doanh thu dưới

250 triệu đô la Mỹ

không có

Bộ phậnquản lý tiền tệ và vốn

“Thử thách lớn nhất đối với các công

ty đa quốc gia siêu nhỏ khi mở rộng

thị trường là làm thế nào để tối ưu hóa

vốn lưu động tại nhiều thị trường khác

nhau. Nếu công ty bị “kẹt vốn” và

đang phải dùng nguồn vốn tại chỗ để

cấp vốn cho hoạt động ở một thị

trường nhất định, nhu cầu vốn lưu

động của công ty sẽ gia tăng.”

Vivek Ramachandran, Giám đốc Sản phẩm và định vị

kinh doanh thương mại toàn cầu của HSBC

Quản lý tài chính ở công ty đa quốc gia siêu nhỏ

Các hệ thống quản lý vốn và tiền tệ

Việc tìm được giải pháp công nghệ phù hợp để quản lý tài chính là một thách thức

với các công ty đa quốc gia siêu nhỏ. Ví dụ: Hệ thống quản lý vốn và tiền tệ

(Treasury Management Systems - TMS) có thể rất tốn kém. Vivek

Ramachandran nói: “Bạn có thể bỏ tiền mua TMS để ứng dụng cho một thị

trường. Nhưng nếu không có TMS xuyên quốc gia, bạn bỗng dưng phải đối

mặt với việc phải quản lý cùng lúc nhiều loại tiền tệ khác nhau và vốn lưu

động hoạt động không hiệu quả.”

Vấn đề không chỉ đơn giản là có được hệ thống này mà phải tìm được nguồn lực

để quản lý hệ thống. Tại một thị trường mới, có thể bạn chỉ mở một chi nhánh hay

công ty con với số lượng nhân viên không nhiều, và có thể họ không có kỹ năng

cần thiết để quản lý vốn và tiền tệ cho công ty.

Quản lý vốn lưu động

Các công ty cỡ vừa thường kém hiệu quả hơn những tập đoàn lớn trong

việc quản lý vốn lưu động hay giảm thiểu “chu kỳ chuyển đổi tiền mặt”.

Vivek Ramachandran chỉ ra: “Thử thách lớn nhất đối với các công ty đa

quốc gia siêu nhỏ khi mở rộng thị trường là làm thế nào để tối ưu hóa

vốn lưu động tại nhiều thị trường khác nhau. Nếu công ty bị “kẹt vốn”

và đang phải dùng nguồn vốn tại chỗ để cấp

vốn cho hoạt động ở một thị trường nhất định,

nhu cầu vốn lưu động của công ty sẽ gia tăng.”

Khi doanh nghiệp bắt đầu thành công thì cũng là lúc

họ phải đối mặt với nhiều thử thách hơn. Càng phát

triển, công ty càng cần nguồn cung lớn hơn. Trong

một số trường hợp, các khoản phải thanh toán cho

nhà cung ứng lại nhanh và nhiều hơn các khoản

thanh toán từ khách hàng. Điều nghịch lý là, càng

nhận nhiều đơn hàng thì áp lực tài chính đối với

công ty càng lớn vì vấn đề quản lý vốn lưu động lại

khó hơn. Các công ty có thể giảm nhẹ áp lực này

bằng cách chủ động đối diện để giải quyết vấn đề.

Quy mô cũng là một vấn đề. Một tập đoàn đa quốc

gia lớn có thể mua bán hàng hóa ở một thị trường

với số lượng lớn, tạo ra thanh khoản – hay khả năng

cân bằng thu chi.

Vivek Ramachandran bổ sung: “Các công ty đa quốc gia siêu nhỏ cần tìm

cách giải quyết vấn đề này một cách đơn giản nhất. Đây là lúc công

nghệ có thể giúp chúng ta thông qua Hệ thống Quản lý Vốn và Tiền tệ và

các quy trình Quản lý Vốn và Tiền tệ đối với các khoản phải thu và các

khoản cần chi. Quản lý thanh khoản xuyên quốc gia sẽ trở thành vấn đề

trọng yếu.”


Củng cố năng lực tài chính

Các công ty đa quốc gia siêu nhỏ cần

thường xuyên thảo luận với các ngân

hàng vì năng lực tài chính chính là

công cụ cạnh tranh trong hoạt động

kinh doanh.

Ví dụ, một công ty tăng trưởng nhanh

cần có một cuộc thảo luận chuyên sâu

về mọi khía cạnh liên quan đến “quản

lý tài chính thông minh”, từ quản lý vốn

lưu động đến gia tăng dòng tiền và

minh bạch tiền tệ.

Bên cạnh chuỗi cung ứng và chiến

lược thu mua hàng hóa hay dịch vụ,

“quản lý tài chính thông minh” còn phải

bao gồm những yếu tố như xây dựng

dây chuyền sản xuất gần bến cảng để

thuận tiện cho bước hậu cần kế tiếp.

Do vậy, các cuộc trao đổi với ngân

hàng có thể giúp làm rõ những thách

thức nảy sinh khi mở rộng công ty.

Tuy nhiên, các công ty đa quốc gia

siêu nhỏ có thể khó tiếp cận những

giải pháp ngân hàng phù hợp và sự hỗ

trợ mà họ cần. Các ngân hàng địa

phương có thể là lựa chọn hoàn hảo

cho họ trong quá khứ giờ đây có thể

không có đầy đủ công cụ hỗ trợ cho

doanh nghiệp tại thị trường nước

ngoài. Đồng thời, các công ty đa quốc

gia siêu nhỏ có thể cũng nhận thấy quy

mô của mình không đủ lớn để giao

dịch với ngân hàng tại nước sở tại.

Đối với những doanh nghiệp mở rộng

thị trường qua con đường thâu tóm

công ty khác, họ còn phải hợp nhất

các mối quan hệ với những ngân

hàng khác nhau khi doanh nghiệp

ngày một phát triển. Nếu mọi việc vẫn

được sắp xếp như cũ, công ty sẽ phải

giao dịch với một loạt các ngân hàng

tại những thị trường khác nhau, dẫn

đến gia tăng chi phí và hoạt động kém

hiệu quả.

Regis Barriac khuyên: “Các công ty

đa quốc gia siêu nhỏ cần chuẩn

bị thật kỹ để trở thành một doanh

nghiệp mạnh mẽ. Họ cần chứng

tỏ họ đã có sẵn kế hoạch thuyết

phục cho việc tăng doanh số và

đạt được tăng trưởng nhờ mở

rộng kinh doanh. Đó là lúc cuộc

thảo luận với ngân hàng có thể

bắt đầu.”

Tận dụng sự hỗ trợ phù hợp

Các công ty đa quốc gia siêu nhỏ cần

sự hỗ trợ về chuyên môn ở nhiều lĩnh

vực. Càng sớm tiếp cận với các tổ

chức và cá nhân có thể cung cấp sự

trợ giúp về chuyên môn, họ càng gặp

thuận lợi khi chinh phục các thử

thách. Thông thường, các công ty mở

rộng kinh doanh ra nước ngoài sẽ tìm

đến các công ty hoặc chuyên gia tư

vấn kiểm toán, giúp họ hợp thức hóa

hoạt động tại thị trường mới. Các

phòng thương mại sở tại hay tổ chức

như Cơ quan Thương mại và Đầu tư

Anh (UKTI) có thể giúp các doanh

nghiệp hiểu rõ hơn về thị trường địa

phương.

Murphy nói: “UKTI phối hợp chặt

chẽ với các công ty đang tìm

kiếm cơ hội thâm nhập - và xuất

khẩu hàng hóa của Anh quốc

sang thị trường mới. Tổ chức này

cung cấp nguồn thông tin và sự

trợ giúp vô giá cho các doanh

nghiệp, cũng như giúp quá trình

đầu tư ra nước ngoài tiến hành

thuận lợi hơn.”

Diego Spannaus, Giám đốc khối Ngân

hàng dành cho các công ty con toàn

cầu của HSBC tại Mexico, cho biết:

“Tại Mexico, có nhiều tổ chức và

phòng thương mại chuyên cung

cấp các kết quả nghiên cứu thị

trường, thông tin về đặc điểm của

thị trường bản địa và các giải

pháp hỗ trợ. ProMexico là địa chỉ

hữu ích cho các nhà đầu tư nước

ngoài.”

Một nghiên cứu do hai tập đoàn TMF

và Economist Intelligence phối hợp

thực hiện cho thấy trong năm 2015,

một phần ba các công ty tại Mỹ tìm

đến những nhà cung cấp dịch vụ bên

ngoài để bổ sung kiến thức chuyên

môn về thị trường mới khi có nhu cầu

mở rộng quốc tế. Một phần tư các

doanh nghiệp cần sự trợ giúp ở một

lĩnh vực duy nhất, như pháp lý, kế

toán hay tuân thủ thuế.

Các ngân hàng có thể hỗ trợ các công

ty đa quốc gia siêu nhỏ – không chỉ

dựa vào kinh nghiệm vốn có về thị

trường nhất định, mà còn thông qua

việc giới thiệu những doanh nghiệp

này với các công ty từng gặp phải

trường hợp tương tự.

Amanda Murphy nói: “Một trong

những công việc mà tôi yêu thích là

kết nối các khách hàng. Tôi thường

giới thiệu một khách hàng đang tìm

kiếm cơ hội tại thị trường mới với

một khách hàng thuộc lĩnh vực

khác. Từ đó, họ có thể học hỏi

được kinh nghiệm, cách vượt qua

các trở ngại và tiến hành một giao

dịch thành công.”

Theo Rajat Verma, các ngân hàng có

thể giới thiệu những giải pháp đang

được các công ty cởi mở ưa chuộng

nhất. Ông giải thích: “Tại châu Âu,

các công ty có giải pháp quản lý

tài khoản tập trung. Đây là cách

tổng hợp lại số dư của các tài

khoản ngân hàng khác nhau nhằm

đạt được lãi suất tốt hơn hoặc

giúp cải thiện thanh khoản. Ngày

nay, các công ty Ấn Độ cỡ vừa

phát triển nhanh chóng đang cần

giải pháp để giúp họ tích hợp các

hoạt động ở nước ngoài. Đội ngũ

lãnh đạo công ty thường đồng

thuận với nhau về các chiến lược

tăng trưởng và đôi khi họ cho rằng

một chiến lược ngân hàng tốt là thứ

“nên có” chứ không phải “phải có”.

Các công ty với tính cạnh tranh cao

nhận thức được điều này và tìm

đến ngân hàng để tìm hiểu các giải

pháp tốt nhất cho họ, không chỉ

đơn thuần là cấp vốn mà còn là

cơ hội kết nối với chuỗi cung ứng

toàn cầu.”

Hơn nữa, khi được kết nối với nhau,

các doanh nghiệp đa quốc gia siêu

nhỏ có thể khẳng định mình và nhận

được sự hỗ trợ để ngày càng hoạt

động hiệu quả hơn


Lời khuyên cuốigửicác công ty đa

quốc gia tham vọng

Đừng nản chí

– thế giới không quá

lớn như bạn vẫn nghĩ,

sẽ có thị trường cho

sản phẩm của bạn

Vượt khỏi khuôn khổ– hãy sớm tận dụng

công nghệ và những

hệ thống chuyên

nghiệp như quản lý

vốn và tiền tệ

Nhìn về tương lai Sự thay đổi phương thức thương mại và công

nghệ tân tiến đóng vai trò định hình đối với sự

ra đời các công ty đa quốc gia siêu nhỏ. Nhìn

về tương lai, chúng tôi dự đoán nhiều xu

hướng kinh doanh mới sẽ nổi lên, ví dụ sự gia

tăng thương mại dịch vụ sẽ tiếp tục góp phần

định hình ngành thương mại.

Được hậu thuẫn bởi chi tiêu tiêu dùng tương đối

lớn, xuất khẩu dịch vụ không ngừng mở rộng

mạnh mẽ tại các quốc gia như Úc, Đức, Nhật

Bản, Thụy Điển và Mỹ. Từ năm 2000, xuất khẩu

dịch vụ tại những nền kinh tế như Hồng Kông và

Singapore tăng trên 15% so với GDP. Những

nhóm ngành như du lịch và dịch vụ khác có tốc

độ tăng trưởng nhanh nhất.

“Trong tương lai, các công ty

nhỏ sẽ có nhiều cơ hội hoạt

động ở thị trường quốc tế.

Các doanh nghiệp sẽ tham

gia vào mạng lưới toàn cầu

những công ty đa quốc gia

siêu nhỏ nhanh nhạy,

chuyên biệt, cùng phối hợp

sản xuất hàng hóa và

cung cấp dịch vụ.”

Stuart Tait, Giám đốc khối Thanh

toán quốc tế và Tài trợ thương

mại toàn cầu, Ngân hàng HSBC.


Đừng quên các đối tác – người tiêu dùng, nhà cung cấp và cả những chuyên gia tư vấn khác

Những chuyên gia đóng góp cho báo cáo

Gary Hufbauer, Học giả cao cấp, Học viện Kinh tế Quốc tế Peterson

Tiến sĩ Joshua Meltzer, Học giả cao cấp, khoa Kinh tế và Phát triển Toàn cầu, Học viện Brookings

Stuart Tait, Giám đốc khối Thanh toán quốc tế và Tài trợ thương mại toàn cầu, Ngân hàng HSBC

Amanda Murphy, Giám đốc khối Ngân hàng Doanh nghiệp tại Anh, Ngân hàng HSBC

Vivek Ramachandran, Giám đốc Sản phẩm và định vị kinh doanh thương mại toàn cầu, Ngân hàng HSBC

Ahmed Abdelaal, Giám đốc khối Khách hàng Doanh nghiệp khu vực Trung Đông-Bắc Phi kiêm Giám đốc khối Khách

hàng Doanh nghiệp các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất

Regis Barriac, Giám đốc các thị trường quốc tế tại Pháp, Ngân hàng HSBC

Diego Spannaus, Giám đốc khối Ngân hàng dành cho các công ty con toàn cầu tại Mexico, Ngân hàng HSBC

Rajat Verma, Giám đốc khối Khách hàng Doanh nghiệp Ấn Độ

Christina Ong, Giám đốc điều hành khối Dịch vụ khách hàng Doanh nghiệp tại Hồng Kông, Ngân hàng HSBC

Nguồn

www.franchise.org/franchise-businesses-to-continue-growth-trend-in-2016-outpacing-economy-wide-

pace https://globalconnections.hsbc.com/grid/uploads/trade_wind_report.pdf

www.afponline.org/pub/pdf/2015_gtnews_Treasury_Management_System_Survey.pdf

https://globalconnections.hsbc.com/grid/uploads/hidden_impact.pdf

www.doingbusiness.org/reports/global-reports/doing-business-2016

Theo báo cáo ‘Doing Business 2016’ của Ngân hàng Thế giới, các quốc gia đang phát triển đang có những bước

tiến đáng kể trong công cuộc cải thiện môi trường kinh doanh. Hơn 70% những cải cách quy định trong năm vừa

qua được tiến hành ở các quốc gia đang phát triển. Không những thế, báo cáo còn cho thấy khởi nghiệp trên

toàn cầu đang trở nên dễ dàng hơn: thời gian trung bình để thành lập doanh nghiệp đã giảm hơn một nửa từ 51

ngày trong năm 2003 xuống còn 20 ngày vào năm 2015. Như vậy, nhiều công ty khắp thế giới đang ngày càng

đạt đến mốc có thể cân nhắc việc vươn ra quốc tế sớm hơn.


Thông tin liên hệ:

Trần Ngọc Anh Thư +84 8 3520 6592 [email protected]

Ghi chú cho Ban biên tập:

Ngân hàng Hồng Kông và Thượng Hải

HSBC là nhà sáng lập của Tập đoàn HSBC. Ngân hàng phục vụ khoảng 47 triệu khách hàng thông qua

bốn Khối kinh doanh toàn cầu: Khối Dịch vụ tài chính cá nhân và Quản lý tài sản, Khối Dịch vụ tài chính

doanh nghiệp, Khối Dịch vụ ngân hàng toàn cầu và thị trường vốn và Khối Ngân hàng tư nhân toàn cầu.

Mạng lưới của chúng tôi gồm 6.000 văn phòng và bao phủ 71 quốc gia và vùng lãnh thổ tại châu Á, châu

Âu, Bắc Mỹ và châu Mỹ La-tinh, Trung Đông và Bắc Phi. Với tài sản trị giá 2.596 tỷ đô la Mỹ tính đến ngày

31 tháng 3 năm 2016, Tập đoàn HSBC là một trong những tổ chức ngân hàng và dịch vụ tài chính lớn nhất

trên thế giới.

HSBC tại Việt Nam

Ngân hàng HSBC mở văn phòng đầu tiên ở Sài Gòn (nay là Thành phố Hồ Chí Minh) vào năm 1870 và đã

có mặt tại Việt Nam trên 140 năm. Tháng 1 năm 2009, HSBC là ngân hàng nước ngoài đầu tiên thành lập

ngân hàng 100% vốn nước ngoài với tên gọi Ngân hàng TNHH một thành viên HSBC (Việt Nam). Hiện tại,

mạng lưới hoạt động của ngân hàng bao gồm hai chi nhánh và năm phòng giao dịch tại TP. Hồ Chí Minh,

một chi nhánh và bốn phòng giao dịch tại Hà Nội, ba chi nhánh tại Bình Dương, Cần Thơ, Đà Nẵng. HSBC

hiện là một trong những ngân hàng nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam xét về mạng lưới hoạt động, sản

phẩm, số lượng nhân viên và khách hàng.

kỷ nguyên công ty đa quốc gia siêu...

Documents