ky yeu_ktdgia_2006

8/3/2019 ky yeu_ktdgia_2006

1/138

TRNG I HC SPHM THNH PH H CH MINHVIN NGHIN CU GIO DC

K yuHithoKhoahc

KIM TRA NH GI PHT HUYTNH TCH CC CA HC SINH

BC TRUNG HC

Tp.HCM, ngy 15 thng 6 nm 2006


2/138

Hi tho Kim tra nh gi pht huy tnh tch cc ca hc sinh bc trung hc

2 (138)

MC LC1. Mc lc 2

PHN TH NHT:

NHNG VN CHUNG CA KIM TRA NH GI BC TRUNG HC

2. Kim tra nh gi phc v hc tp: xu hng mi ca th giiv bi hc cho Vit Nam 6TS. V Th Phng Anh

3. Hot ng nh gi trong dy hc 17ThS. Phan SAnh

4. nh gi trong hc tp chng THCS 20ThS. L Anh Cng

5. Vi suy nghv thi trc nghim 28

TS. Ng Th Minh6. Kim tra nh gi kt qu hc tp theo hng pht huy tnh tchcc ca hc sinh trung hc ph thng 31TS. Nguyn Ph Tun

7. nh gi kt qu hc tp ph thng: Tin b v Bt cp 35ThS. Hong Tuyt

PHN TH HAI:NHNG VN C TH LIN QUAN N KIM TRA NH GI BC TRUNG HC

8. Trc nghim khch quan - Mt hnh thc nh gi sm c p dng 47TS. Nguyn Th Kim Anh

9. Gii thiu h thng TQB h trxy dng, qun l, s dng ngnhng cu hi trc nghim khch quan 55ThS. Nguyn Mnh Cng NCV. Nguyn Thanh Phong

10.Th nghim ci tin vic kim tra mn Sinh hc 66ThS. La Hng Huy

11.Thc trng nh gi hc sinh trng ph thng trung hc tnhAn Giang 71Trn Th Huyn

12.Kim tra nh gi ngoi ng ph thng: u l ch? 76TS. Trn Th Lan13. phc tp ca bi ton v vn kim tra nh gi pht huy

tnh tch cc hc tp mn Ton ca hc sinh trng PTTH 84PGS. TS. Nguyn Vn Lc

14.Kt qu nghin cu thc nghim tc ng trong kim tra nhgi mn ting Anh lp 6 ci cch ti Tp.HCM 87


3/138


3 (138)

NCV. Hc Hi Min15.Thc trng kim tra nh gi kt qu hc tp mn ting Anh lp

6 ci cch ti TP.HCM 98TS.Hnh Nga

16.Th xut tiu ch nh gi, kim tra gip hc sinh THPT ch

ng trong hc tp 106TS. Nguyn Th Ngc

17.Bnh thnh tch - mt vn nhc nhi trong gio dc THPTtnh An Giang 111Nguyn Th Hong Phng

18.Ghi nht k - mt hnh thc nh gi mi m 116NCV. Phan Hong Yn

PHN TH BA:PH LC

19.Hc tp tnh pht trin bn vng thp nin Lin hp qucGio dc v s pht trin bn vng (2005 2014) c 120GS. TSKH Gerhard de Haan

20.Tip cn vic i mi phng php dy hc theo hng phttrin bn vng 132PGS. TS. Nguync V

21.Mn qu ca ngi thy 139Thy Nga

22.Bn v phng php kim tra nh gi cht lng v mt s

hnh thc kim tra nh gi 140ThS. V Thu Thy


4/138


4 (138)


5/138


5 (138)

KIM TRA NH GI PHC V HC TP: XU HNGMI CA TH GII V BI HC CHO VIT NAM

TS. V Th Phng AnhG Trung tm nh gi Gio dc

Vin Nghin cu Gio dc, Trng HSP TP. HCM

Mu

Mt trong nhng mc tiu quan trng ca ci cch gio dc ph thng l i michng trnh v phng php ging dy nhm pht huy tnh tch cc, chng vsng to ca hc sinh. thc hin mc tiu ny, trong thi gian qua ngnh giodc c nhiu n xy dng li chng trnh theo hng cp nht v gim ti, pdng phng php gio dc chng vi trit l ly ngi hc lm trung tm, v

bin son li sch gio khoa v ti liu ging dy m bo chuyn ti c

nhng ni dung mi v thc hin c theo phng php mi. Nhng n lc ny gip ph bin trit l v mc tiu ca ci cch gio dc n hu ht cc giovin (GV), em li nhng thnh cng bc u trong vic xy dng mt i ngGV c kh nng s dng phng php mi mt cch thnh tho. Ti mt strng c iu kin ging dy v hc tp tt, ngy cng c nhiu hc sinh (HS)chng tc nng lc t t chc v qun l cc hot ng hc tp trong trng,kh nng t hc, lm vic c lp v t duy sng to mc kh cao. iu ny chothy cng cuc ci cch gio dc hin nay l thc s cn thit v ang pht trinng hng.

Tuy nhin, bn cnh mt s thnh tu nu, c th thy hiu qu ca ci cchgio dc trong thi gian qua cn kh hn ch. Phng php gio dc chng d c a vo p dng, nhng a s GV hin nay vn ch s dng phng phpthy c tr ghi. Kt qu thc t ca vic gim ti chng trnh theo hu nhkhng ng k, v hai im nng ni bt ca gio dc Vit Nam trong nhiu nmnay l sc p ca thi cv bnh thnh tch trm trng vi nhng tc ng tiucc n ton b h thng cho n nay vn cha h c du hiu gim st. Mt iung lu l trong khi trit l, mc tiu, ni dung v phng php gio dc vang c thay i trong qu trnh ci cch, th vic kim tra nh gi (KTG)kt qu hc tp li hu nh khng h thay i.Mt vi thay i ang c th

nghim ch l thin v phn k thut ca KTG, cn nhn chung cch nh gihin nay vn nng v kin thc sch vm ch yu l mc nhv ti hin kinthc, chu knh gi ch ch trng im cui ca qu trnh dy-hc, v mc chca KTG vn ch yu phc v qun l nh xp loi hc sinh, xt ln lp, cpchng ch, vv. Trong khi , chc nng cung cp thng tin phn hi cho HS vGV vqu trnh dy-hc ca KTG hu nhlun b b qua mi mn hc, mitrnh v moi cp qun l.


6/138


6 (138)

Vi t cch l nhng nh nghin cu trong lnh vc nh gi gio dc, chng ticho rng chnh s chm i mi trong KTG ca h thng gio dc Vit Nam v ang l nguyn nhn cn bn khin nhng n lc ci cch ca ngnh gio dckhng t c hiu qu mong mun. Bo co ny nhm trao i v mt xu

hng mi trong KTG trn th gii hin nay, xu hng s dng KTG nh mtcng c h trqu trnh dy-hc. Trng tm ca bo co nhn mnh vic KTG cp trung hc ph thng (THPT), vn l giai on bn l rt quan trng chuynt gio dc ton din sang gio dc chuyn su, v cng l cp hc ang i hinhng i mi mnh m nht trong gio dc Vit Nam hin nay. Trn cstholun nhng c im ni bt ca xu hng KTG mi trn th gii, bo co sthc hin nhng so snh vi thc t ti Vit Nam v a ra mt vi xut c thcho vic i mi KTG THPT nh mt bin php cn bn gip Vit Namnhanh chng t c mc tiu m cng cuc ci cch gio dc ra.

I. Xu hng mi trong KTG kt qu hc tp trn th gii: nh gi phc v vic hc tp ca HS

Nh nu phn trn, trong khi tai Vit Nam vic nh gi kt qu hc tp caHS lu nay vn c thc hin mt cch truyn thng, ch ch trng kim tra kinthc sch vm hu ht l mc nhv ti hin kin thc da trn nhng bikim tra trn giy, th trn th gii t gia thp nin 1980 bng n mt cuccch mng thc s v KTG vi nhng thay i cn bn c v trit l, quan im,

phng php, v cc hot ng c th. Nhng thay i trong xu hng KTG ktqu hc tp trong hn thp nin va qua c th tm lc trong bng sau:

Xu hng c Xu hng miCc bi thi trn giy c thc hin vo cui k Nhiu bi tp a dng trong sut qu trnh hc

Do bn ngoi khng ch Do HS chngVic la chn cu hi v tiu ch nh gi khng

c nu trcVic la chn cu hi v tiu ch nh gi c nu

r t trcNhn mnh s cnh tranh Nhn mnh s hp tc

Quan tm n mc tiu cui cng ca vic gingdy

Quan tm n kinh nghim hc tp ca HS

Ch trng sn phm Ch trng qu trnhTp trung vo kin thc sch v Tp trung vo nng lc thc t

Nhng thay i va nu phn nh r nt quan im mi v gio dc trong ngi hc (learner) v qu trnh hc tp (learning) l trung tm ca ton b cchotng gio dc, trong c hotng KTG. S ra i ca quan im nycng vi cc xu hng mi trong KTG to ra mt s thay i cn bn trongh thng l lun v KTG, vi s xut hin mt lot cc khi nim v thut ngmi, cng s xc nh ni hm v tm quan trng ca mt s khi nim v thutng tn ti trc . Di y chng ti s tho lun cc khi nim i din


7/138


7 (138)

cho ba c trng cbn ca KTG theo xu hng mi ca th gii m chng titm gi l nh gi pht trin, nh gi thc tin, v nh gi sng to lmcscho vic a ra nhng nhn nhn v thc trng KTG trong gio dc phthng hin nay ti Vit Nam xt theo quan im mi, sc nu phn sau ca

bo co.

1. nh gi pht trin (formative assessment)

nh gi pht trin l mt thut ng rt thng gp trong nhng bi vit v xuhng KTG mi. Thut ng ny vn tn ti t lu v trc y thng cdch l nh gi qu trnh ch nhng hot ng KTG c thc hin trongqu trnh dy-hc, c ngha phn bit vi nhng hot ng c thc hin tinhng thi im khc nh KTG trc khi bt u qu trnh dy-hc (placementassessment, tc nh gi xp lp) hoc sau khi kt thc qu trnh ny (nh gitng kt, ting Anh lsummative assessment).

Tuy nhin, vi s xut hin ca xu hng KTG mi th ni hm ca khi nimformative assessment c xc nh li v c dng chung thnh cp i lpvi thut ng summative assessment ch hai chc nng cbn ca KTG nhsau:

- Summative assessment (SA) thc hin chc nng nh gi phc v qun l.Mc tiu chnh ca SA lxc nh mc t thnh tch ca HS(v thng qua l ca GV cng nh nh trng) sau thi gian hc tp, nhng KHNGquan tm n vic thnh tch tc ra sao. Do thnh tch ca mi

hc sinh c xc nh trong mi tng quan vi nhng hc sinh khc trongcng nhm i tng, nn kt qu ca cch nh gi ny lun l mt im s c th d dng so snh v tng kt khi cn thit (v d: im trung bnhchung mn Ton trong k thi tt nghip THPT ca HS trng A l 8.3 v caHS trng B l 7.6).

- Formative assessment (FA), ngc li, thc hin chc nng nh gi phcv qu trnh dy-hc. Vi mc ch ly thng tin phn hi cho HS v GV, miquan tm ca FA l hiu qu ca hotng ging dy trong vic pht trinkh nng ca ngi hc m ch khng phi l vic chng minh HStc mt mc thnh tch no . Vi chc nng ny, FA bao gm bt k dnghot ng no c kh nng gip GV v HS nh gi c hiu qu ca cchot ng ging dy cng nh kt qu tip thu ca cc em, nhm ch ra nhng

bc tip theo cn thc hin pht trin nng lc ca HS theo mc tiu ra. Ni cch khc, FA khng ch trng xc nh thnh tch ca HS m chtrng gip HS v GV hiu c nhng im mnh, im yu v nhng l hngkin thc ca tng em c k hoch kp thi pht huy hoc khc phc chng.


8/138


8 (138)

Khng ging nh SA thng ghi kt qu bng im s, kt qunh gi theoFA c th l nhng pht biu ming, nhng ghi ch trn bi vit ca bn hc,nhng li ph ca GV, hoc tt nhin cng c th l im s, nhng iu quantrng l nhng kt qu ny phi c ngha phn hi cho HS chng hiu rhn v qu trnh hc tp ca chnh mnh.

Vi nhng ni hm c xc nh li ca hai thut ng summativeassessment v formative assessment, vic tip tc s dng cch dch trc ycho hai thut ng ny l nh gi tng kt v nh gi qu trnh khng cnhon ton ph hp v khng phn nh c trit l mi v KTG. V vy, trong

bo co ny chng ti ngh dch hai thut ng ni trn thnh nh gi thnhtch v nh gi pht trin lm ni bt nhng thay i v trit l KTG theoxu hng hin nay trn th gii.

2. nh gi thc tin (authentic assessment)

y l mt trong nhng thut ng mi xut hin trong cuc cch mng v KTGtrong vi thp nin va qua, v c dng trong mi quan hi lp vi thut ngnh gi truyn thng (traditional assessment) vn c dng ch cc hnhthc KTG trn giy (paper-and-pencil) vn rt quen thuc i vi mi nngio dc trn th gii l bi t lun (essay), cu hi tr li ngn ( short answerquestion), hoc cc dng cu hi trc nghim khch quan (objective test question),vv. Mt cch ngn gn, nh gi thc tin bao gm mi hnh thc v phng

php KTG c thc hin vi mc ch kim tra cc nng lc cn c trong cucsng hng ngy v c thc hin trong bi cnh thc t. T thc tin trong

thut ng ny nhn mnh mi lin h cht ch ca cch nh gi ny vi nhngyu cu ca cuc sng thc. Di y l mt s trch dn nu nhng c im canh gi thc tin:

[Authentic assessment] attempts to connect assessment with the real world. It requiresstudents to apply skills and knowledge to the creation of a product or performance thatapplies to situations outside the school environment. Biology teacher may assessstudents understanding of the scientific process and collaboration by having studentstake part in an annual Audubon Society collection and analysis of local songbird

populations.(Ngun:Alternative Assessment Primer, Glencoe Online, truy cp ngy 5/6/06 ti a chwww.glencoe.com/sec/teachingtoday/educationupclose.phtml/print/32)(nh gi thc tin ch trng gn kt vic KTG vi thgii thc. N i hi HS phing dng cc knng v kin thc vo vic to ra mt sn phm hay thc hin mt knng c thng dng vo nhng tnh hungbn ngoi trng hc. GV sinh hc c thnh gi shiu bit vquy trnh khoa hc v shp tc ca HS bng cch yu cu HStham gia vo vic thu thp v phn tch c im cc loi chim ht hay ca a phngdo Hi Audubon tchc.)

[A]uthentic assessments represent a profound shift in attitudes toward the role ofevaluation in learning. [] A shift toward authentic assessment can remedy the ills that


9/138


9 (138)

have become inherent with the emphasis on traditional, high-stakes assessment.Historically, these types of traditional assessment tools place students in a passive role,rather than one that engages their capabilities to produce ideas and solve problems. []In this context, an emphasis is placed on meaningful tasks, multiple assessments, highorder thinking, positive interaction, integration of knowledge, and reflection and life-long learning.(Ngun: Authentic Assessment: A Practical Application, Dave Atlas, truy c p ngy5/6/06 ti a chwww.montana.edu./teachlearn/Papers/altassess.html)(nh gi thc tin i din cho schuyn bin su sc v thi i vi vai tr cahotngnh gi trong hc tp. [] Vic chuyn sangnh gi thc tin c thcuvn c nhng nhc im qu r rng ca vic nhn mnh cch nh gi truynthng nng n. Vmt lch s, nhng cng cnh gi truyn thng ny t HS vo mtvai tr thng hn l vai tr vn dng mi nng lc ca mnh to ra cc tng v

gii quyt cc vn . [] Trong bi cnh ny, cn ch trng to ra cc nhim v c ngha, cch nh gi a din, tduy bc cao, tng tc tch cc, tch hp kin thc, suytng (reflection) v hc tp suti.)

C hai on trch dn k trn d c nhiu im khc nhau nhng u nhn mnhs tng ng ca cc yu cu KTG ca nh trng vi thc t cuc sng. S

tng ng ny c th l tng ng v bi cnh, hoc quan trng hn l s tngng v cc k nng cn c gii quyt cc vn c t ra mt cch sngto. iu ny cho thy y l mt bc pht trin quan trng v quan im KTGtrong vai tr ca HS nh mt ch th sng to c nhn mnh. Quan im nysc nhn mnh hn trong khi nim nh gi sng to, sc tho luntrong mc 3 di y.

3. nh gi sng to (alternative assessment)

Tng t nh khi nim nh gi thc tin, khi nim nh gi sng to (dch

st l nh gi thay th) ch mi xut hin trong h thng l lun v KTG trongvi thp nin va qua. V ngha, hai thut ng va nu c mt sim tngng v c hai cng cp n cc phng php KTG khc vi cc phng

php truyn thng nh bi t lun, cu hi khch quan, vv. Tuy nhin, bn cnhim tng ng va nu th hai khi nim ny ch trng nhng c im khcnhau ca KTG. Trong khi nh gi thc tin nhn mnh s lin h ca vicKTG trong nh trng vi thc t cuc sng bn ngoi, th nh gi sng tonhn mnh s mi m, a dng v sng to ca nhng cch thc hin KTG khcvi cch lm theo li mn ca truyn thng (y chnh l l do cho khin chngti tm dch thut ng alternative assessment sang ting Vit thnh nh gi

sng to). Hy th xt mt tnh hung KTG nh sau: Trong mn S, cc HSc yu cu lm vic theo nhm su tm cc t liu v mt giai on lch s,sau trao i vi cc thnh vin trong nhm v tng hp thnh mt bo nhm,k bo co ca tt c cc nhm sc trnh by trc lp v cc nhm scng tho lun nh gi tng bo co cui cng c c mt kt lun bngim s hoc bng nhn xt v cht lng ca tng bo co. Phng php s dngy va c th xem l nh gi thc tin v cch nh gi tng t nh mt


10/138


10 (138)

hot ng c tht trong cuc sng, va c th xem nh l nh gi sng to docch thc hin ht sc sng to v phi truyn thng, trong nh gi v hc tplun lun gn cht vi nhau mt cch hu cv nh gi cng l mt phn caqu trnh hc tp; HS lm vic theo nhm v sn phm cui cng l kt qu ca cnhm ch khng phi ca tng c nhn; HS l ngi thc hin nhng cng ng

thi l ngi nh gi kt qu, vv. Cch KTG nh vy chc chn s gip cho HShiu rt r v ni dung bi hc, v thc s to iu kin HS trnn tch cc, chng v sng to, vic i mi phng php khng cn l mt li h ho chungchung na.

hiu r hn v nhng c im cbn ca nh gi sng to, chng ta hyc nh ngha di y:

Alternative assessments are different from the traditional test-only ones []. This kindof assessment offers multiple representations of students learning in ways that givemaximum voice and visibility to their diverse activities and accomplishments [].

[A]lternative assessments are often intended to motivate students to take moreresponsibility for their own learning, to make assessment an integral part of the learningexperience, and to embed it in authentic activities that recognize and stimulate studentsabilities to create and apply a wide range of knowledge, rather than simply engaging inacts of memorization and basic skill development [].(Ngun: Alternative assessment and assessment for learning, R. Berry, 29th IAEAAnnual Conference, UK 2003)(nh gi sng to c nhngim khc bit so vi cch nhng cch nh gi truynthng chsdng cc bi kim tra chnh thc []. Cch nh gi ny cung cp nhiumu i din vvic hc ca HSnng cao ti a hnh nh v ting ni ca HS thngqua nhng hotng v thnh tch a dng ca chng []. []nh gi sng to thngc sdng nhm to ng ccho HS gip chng c trch nhim hn i vi vic hcca chnh mnh, lm cho KTG trthnh mt b phn thng trc ca kinh nghim hc

tp, v gn cht n trong nhng hotng thc tin cho php nhn dng v kch thchkh nng sng to v ng dng rng ri kin thc ca HS, hn l chi hi HSnthun ghi nhkin thc hoc pht trin knng cbn [].)

Ba c trng va nu ca xu hng KTG mi trong quan im gio dc hin itrn th gii th hin rt r tnh nhn bn v tinh thn ly HS lm trung tm, trong mc tiu cui cng ca KTG l nhm pht hin nhng u im v khc phccc nhc im ca HS gip chng pht trin n mc ti a mi tim nngca mnh. Theo quan im ny, vai tr chng v vic trao quyn ca HS l htsc cn thit: chng trong vic la chn iu kin v phng php th hinnng lc ca mnh mt cch tt nht (vd: la chn gia cc hnh thc kim tra

khc nhau nh vn p hoc vit tiu lun, la chn gia cc t kim tra khcnhau trong nm hc hoc trong kho hc, la chn cc thnh vin tham gia mtnhm cng thc hin mt n nghin cu, la chn vai tr ph hp trongnhm, vv), v quan trng hn, l c trao quyn bng cch cung cp y vkp thi nhng thng tin phn hi v kt qu hc tp ca chnh mnh cng nh ciu kin tho lun v kt qu ny vi GV c th c k hoch khc phc imyu v hoc pht huy im mnh trong hc tp ca chnh mnh. R rng l mt h


11/138


11 (138)

thng KTG c xy dng v thc hin ng theo quan im ny s chc chngp phn quan trng vo vic nng cao cht lng gio dc. V y chnh l nimtin ca cc nh gio dc trn th gii, l l do ti sao cc nc tin tin trn thgii ang ht sc n lc to ra mt h thng KTG gio dc ph thng theo xuhng ny.

II. Nhn xt v nhng bt cp trong KTG kt qu hc tp cp THPT tiVit Nam theo quan im ca xu hng mi

Khi s dng ba c trng va nu ca xu hng KTG kt qu hc tp trn thgii a ra nhng nhn nh v thc t KTG cp THPT ca Vit Nam, c

bit trong bi cnh mt k thi THPT va kt thc vi rt nhiu im nng v gianln trong thi c, c th nhanh chng kt lun rng h thng KTG lc hu v thiunhn bn l nguyn nhn chnh ca rt nhiu vn nn trong ngnh gio dc Vit

Nam hin nay. C ba c trng ca xu hng KTG mi u vng mt trong h

thng KTG ca Vit Nam:

1. KTG bt sai mc ch khin qu trnh gio dc thiu tnh pht trin

Tht vy, cch thc hin KTG hin nay ti Vit Nam ch chm chm vo mctiu tng kt qu trnh a ra nhng kt lun v nng lc ca HS m khng hquan tm n mc tiu pht trin nng lc HS. Ton b h thng gio dc phthng ca Vit Nam hin nay ang vn hnh theo hng ly cc k thi quan trnglm trung tm (cp THPT l 2 k thi tt nghip THPT v tuyn sinh i hc).Tt c mi hot ng ca nh trng v GV trong sut qu trnh hc tp ca HS

u hu nh ch nhm gip HS i ph vi cc k thi ny bng con ng ngnnht, nh cho sn cc bi vn mu, hoc cung cp cch gii nhng bi ton thngxut hin trong cc k thi. Nhng hot ng mang tnh pht trin ton din v bnvng nh k nng suy lun, t duy logic, phn on, k din t ngn ng qua lini hoc bi vit, k nng trnh by mt vn trc m ng, tt cu c th

b b qua v chng khng trc tip lm tng im st c t cc k thi, vtrong nhiu trng hp HS ch cn l nhng ci my c gng nhi nht vo bnhca mnh mt cch khng ph phn v khng chn lc ton b mkin thckhng l ca chng trnh o to.

Nh vy, vi cch KTT hin nay, kinh nghim ca nhiu HS c hc lc trung bnh (tt nhin l theo cch nh gi hin nay) v qu trnh hc tp ti trngTHPT ch l mt chui ngy l th v nng n vt ln vi mkin thc sch vvi ph vi cc t KTG mang tnh kt n. Trong qu trnh thc hin tinghin cu cc gii php nng cao nng lc gio vin tnh An Giang, chng ti thu thp c nhng d liu rt sinh ng v cch nhn nhn ca cc em HS trung

bnh v yu v cc hot ng KTG hin nay. Ni chung, cc em rt sv ght


12/138


12 (138)

vic kim tra, v mi ln kim tra l mi ln cc em HS nhn c mt im sbit rng mnh yu hn so vi nhiu HS khc, nhng cc em hu nh hon tonkhng c gip hiu c lm cch no c th hc tt hn. Ton b n lcKTG ca nh trng ch c tc dng nh nhng ln skt trc khi i n mtkt lun mang tnh tng kt, nhc i nhc li cho cc em mt thc tng bun

rng kt cc ca cc em c th l mt s tht bi khng trnh khi trc cc k thiln! Vi cch lm hin nay, r rng nhu cu hc thm l hon ton c tht, v chc ni hc thm th cc em mi dm mong i nhng hng dn nhm giiquyt nhng kh khn ca ring mnh, mc d nhng hng dn ny c th vnch l c cung cp sn cc cng thc ch vic hc thuc lng hng lp ycc l hng kin thc ca cc em. Vi cch lm thiu bn vng ny th kh nngvt qua cc k thi ca cc em vn rt bp bnh, v mt b phn HS s chn cchgian ln c kt qu tt. Ni tm li, y l mt vng ln qun khng c lithot v cht lng gio dc hin nay, v c th ni chng no cch KTG trongnh trng cn cha thay i, th nhng vn nn hin nay nh dy thm hc thm

trn lan v gian ln trong thi c s vn tip tc tn ti!

2. KTG ngho nn vphng php lm cho gio dc thiu thc tin

Cc phng php KTG ang c s dng ph bin trong h thng gio dc phthng ca Vit Nam hin nay, c bit l cp THPT, ch hn ch trong cc bithi trn giy di hai hnh thc quen thuc l t lun hoc trc nghim khchquan. C hai hnh thc ny u ch ph hp chng minh vic nm vng kinthc sch v, ring i vi hnh thc t lun th c phn no cho php HS chngt k nng l lun, din t bng ngn ng v trnh by kin thc theo mt cu

trc h p l. Tt nhin y l nhng nng lc m HS cn c, c bit l cpTHPT, nhng chng khng phi l ton b nng lc m cc em cn c trong cucsng hng ngy. Thc ra, nhng nng lc ni trn cng ch cn thit trong th giihn lm, nhng trong thc t cn rt nhiu k nng khc m HS cn c, nh knng t pht hin v gii quyt vn , k nng x l tnh hung, k nng c lpv sng to, k nng hp tc v thng lng, vv. Tic thay nhng k nng nyu khng c pht hin cng chng c khuyn khch vi phng phpKTG truyn thng.

Nhng KTG theo cch truyn thng khng phi l cch KTG duy nht! Bncnh nhng phng php quen, cc nn gio dc tin tin trn th gii tmv a ra nhng cch KTG khc c th cho php HS c chng t cc nng lcca mnh. C th k mt vi phng php KTG mi c xem l c tnh thctin cao nhnh gi qua n (project-based assessment), hoc nh gi k nngthc hnh (performance assessment) thng qua cc tnh hung m phng (vd:kim tra k nng ni trong mn ngoi ng thng qua tnh hung tham d phngvn trong khi xin vic). Cn nhrng nhng k nng va nu, vn rt quan trng


13/138


13 (138)

trong cuc sng thc t, khng phi lc no cng c tng quan thun vi cc knng mang tnh hn lm, v th nu ch s dng cch KTG truyn thng nh hinnay th s dn n tnh trng lm thui cht nhng kh nng a dng vn c caHS. H qung nhin ca vic ny l lm cho nhiu HS c kh nng khngc nh trng pht hin, thm ch bo thi hoc trnn chn hc v to

thi trong h thng gio dc, trong khi th cc sn phm thnh cng ca hthng gio dc Vit Nam theo cch nh gi hin nay li khng c nng lcton din thch ng vi cuc sng thc ta dng bn ngoi. Vi cch KTGnh hin nay th khng c g l nu ngnh gio dc vn lun lun c nhng thnhtch ng t ho nh t l hc sinh kh gii bc ph thng t mc cao, t ltt nghip THPT t n trn 80 - 90%, nhng mt khc vn tn ti nhng tingku ca ton x hi v cht lng gio dc!

3. KTG mang tnh p t nn khng khuyn khch c tnh chng vsng to ca HS trong qu trnh hc

H thng KTG hin nay ca Vit Nam hon ton khng cho php HS c mtquyn la chn g trong vic th hin nng lc ca mnh, v iu ny lm hn chrt nhiu tnh chng v sng to ca HS. Tht vy, vi cch KTG m trngtm ch l vic ti hin li kin thc hc trong sch v, HS khng nhng khngc iu kin th hin bt k s hiu bit hoc nng lc no m cc em rn luync bn ngoi lp hc, m thm ch nhng k nng v kin thc bn ngoi cacc em cn c nguy clm gim i kt qunh gi nu nhng iu cc em bitkhng trng vi p n chnh thc. Hn na, kt qu ca cc t KTG ch lnhng con s v hn; HS t im cao cng khng c iu kin chia s vi cc

bn hc v nhng nguyn nhn dn n thnh qu tt p ca mnh nhng HSkhc c th hc hi. Trong khi , theo quan im ca xu hng KTG mi thnhng ln KT chnh l nhng chi to nn s tng tc gia GV v HS, vgia cc HS vi nhau. S khng l g nu trong mt h thng nh vy, tt c ccHS (v thm ch k c GV) dn dn mt i tnh chng v sng to, mt i khnng t pht hin v gii quyt vn v ch cn l nhng con vt lp li nhnggii php sn c cho nhng vn mu mang tnh kinh in nhng khng c btk mi lin h no vi thc ta dng v sinh ng ca cuc sng!

Kt lun

Trong nhng phn trn chng ti nu cc c trng ca xu hng KTG miang ngy cng trthnh xu hng thng tr ti nhiu nc trn th gii, v a ranhng nhn nhn v s bt cp ca h thng KTG hin nay Vit Nam. R rngl mt cuc cch mng trong KTG l iu ht sc cn thit nng cao chtlng gio dc ca t nc. Tt nhin mt cuc cch mng ton din s cn phi


14/138


14 (138)

c nhiu thi gian, cng sc v tr tu, nhng chng ti cho rng c mt s vicm ngnh gio dc Vit Nam c th thc hin ngay. Nhng vic l:

1. Ngay lp tc gim bt thi c v dt khot b bt cc k thi quc gia khng cnthit. Chng hn, c th b bt mt trong hai k thi tt nghip THPT v tuyn sinh

i hc, v tng cng vai tr ca KTG thng xuyn trong nh trng bngcch kt hp s dng hc b ca HS vi im s ca cc k thi ln khi xt chnHS vo i hc. Vic ny ang c cc trng i hc quc t thc hin ngay tiVit Nam, v c kh nhiu HS trt i hc ca Vit Nam (tc c trnh dichun theo cch nh gi ca ta) ang theo hc nhng trng ny m vn png c yu cu hc tp theo tiu chun quc t, v chc chn khi ra trng sc nhng k nng v kin thc p ng c vi nhu cu ca x hi cn tt hnso vi cc sinh vin u t ca h thng gio dc Vit Nam!

2. y mnh phn quyn, trao quyn cho cc trng trong vic quyt nh cc vn

v chuyn mn, gim bt s can thip t bn ngoi vo cc hot ng KTGca nh trng, c th l thi hc k cho cc trng t quyt nh ch khngphi dng thi ca SGio dc chng hn. iu ny th hin quan im tntrng s t ch v chuyn mn ca cc trng v ca GV, bi v mt nn gio dcmang tnh chng ch c thc thc hin bi nhng con ngi chng. Vicch lm hin nay th chnh GV cng khng th chng, lm sao c th to ranhng HS chng?

3. Gim bt thi c v trao quyn cho cskhng ng ngha vi vic bung lngqun l. Cng vi vic gim thi, cc cp qun l s c thi gian nng cao vai

tr nh hng, gim st v iu chnh ca mnh i vi hot ng ca cc trng.Vic thanh tra gim st cc hot ng KTG ca nh trng, ly kin phn hica cc bn lin quan, ng thi x l nghim minh cc sai phm v tiu cc nuc chc chn s lm cho hot ng KTG ca nh trng pht trin theo ngmc tiu gio dc ra. Bn cnh , vic bi dng nng cao k nng KTGcho GV, cng nh vic o to k nng KTG cho gio sinh cn c coi trngv i vo thc cht. Cc GV cn c kh nng t to ra, hoc chn lc cc bi kimtra tt, a dng phc v vic phn hi v hiu qu v cht lng ging dy camnh cho tng i tng HS c th. Ch c bng cch thay i quan im v nngcao nng lc ca ton b GV, trong c nng lc s dng KTG nh mt cngc phc v hc tp, th mc tiu ci cch gio dc nh ra mi c thtc m thi.

X hi no, con ngi ny; cng vy, nn gio dc no, hc sinh ny; mt nngio dc vi cch KTG ch ch trng n thnh tch cui cng, mang nng tnhp t, thiu sng to v phi thc tin chc chn s khng th to ra nhng hc


15/138


15 (138)

sinh pht trin ton din, tch cc, chng v sng to nh nu trong LutGio dc Vit Nam!

(6/6/2006)


16/138


16 (138)

HOT NG NH GI TRONG DY HC

ThS. Phan SAnhBan Tuyn gio Tnh y ng Nai

Bt k mt hot ng no mun bit t kt qun u cng phi qua qu trnhnh gi. Tuy nhin, khng phi cch nh gi no cng cho kt qu nh mongmun, m vic a ra cch nh gi c tnh cht quyt nh. Hot ng dy hccng vy, l khu nhm o m li kt qu ca mt hot ng c th: C th lmt tit dy, c th l kt qu ca mt hc k, mt nm hc, mt cp hc, v mtmn hc c th, hoc l kt qu phn u ton din ca hc sinh...

Vic nh gi ny c ngha cho c ngi hc, c ngi dy ln c nhng ngiquan tm n vic dy hc. Vi ngi dy c th rt kinh nghim cho mnh ci gtt, ci g cha tt trong qu trnh truyn th, ri lp sau ci g s tip tc pht

huy, ci g phi b sung, chnh sa. i vi ngi hc kt qunh gi ghi nhnmc kin thc thu nhn ca mnh, th hin bng im s hoc xp loi. Kt quny c c ln lp hay khng, c tt nghip hay khng, v cng c khi quytnh li r cuc i mnh (nh vic thi i hc hay khng chng hn). i vingi qun l gio dc, nhng ngi quan tm n dy v hc ty tng v tr, ktqunh gi cng c vai tr nht nh.

V vy nh gi l khu khng th thiu trong qu trnh dy hc, c vai tr vcng quan trng, gp phn lm nn cht lng gio dc. Yu cu v gn nh lmt nguyn tc bt buc: nh gi phi v t, khch quan v khoa hc. Lm c

nh vy th nh gi trthnh mt li sng lc, phn loi kh chnh xc kt ququ trnh dy hc, hn th na nh gi gp phn to nn cng bng x hi tronggio dc o to v mt hc thc, to ng c lnh mnh thc y ngi hc.

Ngc li, v mt l do no , snh gi khng m bo nguyn tc ny lmcho kt qunh gi khng ng thc cht, gp phn to ra bt cng, git chtng cca s hc, m th phm y l ngi dy, ngi nh gi. Csnh gi phi xut pht t mc tiu ca vic hc c th din t nhiu cch khcnhau, nhng suy cho cng l 4 ct tr ca vic hc: Hc bit, hc lm,hc khng nh mnh, hc ha nhp cng ng.

Kt qu ca dy hc khc vi kt qu nhiu hot ng khc, kt qu ny l nhnthc, l t duy, l sn phm v hnh n ch c tho m c bng mt snphm trung gian thng qua ngn ng (ni hoc vit). V vy nh gi kt qu dyhc chnh xc l mt vic rt kh. Trong phng php gio dc chng (lyngi hc lm trung tm) cng vy, nh gi c vai tr gp phn pht huy tnhtch cc ca hc sinh. y i hi c nhiu cch nh gi. Xu hng my nmgn y, xem nh gi bng trc nghim khch quan ang l vn thi s trong


17/138


17 (138)

gio dc o to. Cch nh gi ny c nhiu u im: Lng ha c thc tduy, kin thc, c th kim tra nhng phn kin thc nh, l ring bit m cc

phng php khc kh thc hin, cch nh gi ny d khch quan hn, tin licho ngi chm, nht l khi c s h trca cng ngh thng tin. Tuy nhin cchnh gi ny vn cn nhng hn ch ca n: Trc ht l lm thi dng ny kh

hn, ngi ra phi nm tht vng kin thc, xc nh ng trng tm cn kimtra, cc ni dung tr li khng mu thun nhau, cn nhc cc cu hi m c nhiucch tr li. i vi loi vn cn phn tch, m x, lp lun th gn nh cchkim tra ny khng c u th, nht l cc mn khoa hc x hi. Khng phi mimn hc, mi ni dung u dng kim tra trc nghim khch quan, k c mn cu thi vi hnh thc kim tra ny nh mn Ton. V vy cn cn nhc kt ls dng phng php nh gi bng trc nghim, chng hn mn Vn l mn cnt duy tng hp, nh gi nng lc cm th vn hc, kh nng din t ca ngihc... th trc nghim khch quan c l khng ph hp, c chng ch p dng ctrong phn mn Ting Vit. Nu cc oan trong vic s dng phng php ny s

hn ch kt qunh gi. Nh vy trong nh gi cn kt hp nhiu phng phpnh gi, ty mn hc, ni dung cn nh gi.

nh gi tit dy ca gio vin li cng quan trng hn trong xu th dy hc lyhc sinh lm trung tm. Bi v trn thc t phng php dy hc ny ang trnng hnh thnh, cha tht r nt. Mt tit dy c nhiu ngi nht tr ang lvic kh hin nay, thm ch nh gi cn ngc nhau trong mt tit dy, bi vnhn thc v phng php dy hc ny mi ngi tip cn mt cch khc nhau.Cha ni n trong thc t ngi nh gi i khi cha chc nm tht vng

phng php mi, cha hn hn ngi dy v kin thc phng php ging

dy. iu ny tng l nghch l, thi phng hin thc, nhng n li ang tn ti:nh gi tit dy hi ging c p trng chng hn, gio vin cng sn sn nhnhau, ngi ny nh gi ngi kia, nh gi cha hn ng nhng kt qunh gi li l chnh thc, c s dng ri sau l cng nhn tit dy gii,gio vin dy gii, danh hiu thi ua...lm nn lng nhng ngi thc si sutm hiu phng php ging dy mi. Mt tit dy ca gio vin c mt hing c nng lc nh gi, ri sau nhng u khuyt im c ch ra,ngi c nh gi tm phc, khu phc v nhng nhn xt gidy ca mnh,trong iu kin hin nay l kh. Tit dy c nh gi nh vy l rt b ch, ty ngi dy nh hng r hn v phng php ging dy mi, rt kinh nghimcho mnh nhng tit dy sau. nhng ni t chc nh gi cp cao hn (Higing cp huyn, cp tnh, kim tra chuyn mn ca cp trn...), nhn chung vicnh gi c cht lng hn, v vy c tc dng hn nhng vic ny li khngthng xuyn, mi nm mi c mt ln, m khng phi cho mi gio vin.

Vai tr ca vic nh gi l quan trng, c tc dng thc y vic p dng phngphp ging dy mi, l thc o kt qu hot ng ca vic dy hc. vic nh


18/138


18 (138)

gi pht huy vai tr ca n, trc ht i hi cc cp qun l gio dc cn nhnthc y tm quan trng ca nh gi. T quan tm hn, c nhng quytnh ng n hn trong phm vi qun l ca mnh v hot ng nh gi. Vn ct li vn l to iu kin ngi nh gi thc hin nh gi v t, cng bng,khch quan. Ngi nh gi khng b mt sc p no lm sai lch kt qunh

gi. Bnh thnh tch trong gio dc m d lun ni nhiu l nguyn nhn chyu ang lm sai lch kt qunh gi. Kt qu xu c nh gi l tt, ngtrt l trthnh , ng ng li nh gi thnh sai. Hu qu ca n c th chalng ht, m lu di v tnh o to ra mt lp ngi ni di, ni di t khi cn lp nh Mm non cho n c nghin cu sinh, ko di cho n khi ra lm vic,lm thui cht nhng ti nng thc s. Kn l ngi nh gi phi c tm trongqu trnh nh gi, v vic nh gi ng cng cn phi hc, hc t cch lm thi, ra cu hi, cch chm im, m trng S phm ca ta dy nhng th nycn t qu, gio sinh ra trng ang rt bngvi vic nh gi. Cui cng l

phi c cchnh gi ng, trong phi a ra c chun mc nh gi,

xy dng ch ti khng cho pht sinh vic nh gi sai, x pht nng khi nginh gi khng lm trn bn phn ca mnh.

Khi nhng ni dung, yu cu ca vic nh gi trn y thc hin y , thitnghcch nh gi, hnh thc nh gi khng tht s qu quan trng na. Hnhthc nh gi bng trc nghim, t lun, hay thc hnh...c l cng cho kt qunh nhau. Tuy nhin nu c nhiu cch nh gi vn hn, ty c im tng mnhc, tng ni dung kim tra m vn dng cho ph hp. Vi li lch s khoa bngxa ca nc ta, khi m cc phng tin trgip nh cng ngh thng tin, mychm bi cha kp ra i v cc phng php nh gi cng cha c nhiu nh

ngy nay, ch c mt hnh thc l chm bi t lun. Mt khc, ng lc hc ngyxa l hc lm quan, th c lm quan, hng th ngh, cng vic chm thiv th m quan trng lm, quyn lc lm. Ni dung thi ngy xa c ch l bilun, l mn vn ngy nay, mt mn thi hon ton ty thuc cm nhn ca ngichm. th m chn thi c ngy y li nghim, kt qu chm thi l khch quan,khng c khiu ni, ai c b lm quan cng xng ng c, u lm cvic, ai trt cng cam lng, tip tc n sch, ma sau thi li.

Suy cho cng, vic g cng vy, con ngi l khu quyt nh tt c, mi th csn trong tm tay, nu quyt tm, t s lm c.


19/138


19 (138)

NH GI TRONG HC TP CHNG THCS

Th.S L Anh CngTrung Tm Gio dc Ph thng

I. BN CHT HC TP CHNG

Trong l lun dy hc c nhng quan nim khc nhau v vai tr ca gio vin vvai tr ca hc sinh nhng tu chung c hai hng: hoc tp trung vo vai tr hotng ca gio vin (ly GV lm trung tm) hoc tp trung vo vai tr hot ngca hc sinh (ly HS lm trung tm).

T tng nhn mnh vai tr tch cc chng ca ngi hc, xem ngi hc lch th ca qu trnh hc tp c t lu, th k XVII, A.Kmenski vit:Gio dc c mc ch nh thc nng lc nhy cm, phn on, pht trin nhn

cch hy tm ra phng php cho php gio vin dy t hn, hc sinh hc nhiuhn.

Trong thut ng gio dc ngi ln do Unesco xut bn nm 1979 dngthut ng gio dc cn c vo ngi hc, gio dc tp trung vo ngi hcvi nh ngha l Qu trnh gio dc m ni dung qu trnh hc tp v ging dyc xc nh bi nhu cu, mong mun ca ngi hc, ngi hc tham gia tchcc vo vic hnh thnh, kim sot qu trnh ny, v trong qu trnh ngun lc,kinh nghim ca ngi hc c pht huy

R.R.Singh (1991) cho rng t tng ny c bit nhn mnh vai tr ca ngihc, hot ng hc. Ngi hc c t v tr trung tm ca h gio dc, va lmc ch li va l ch th ca qu trnh hc tp. Tc gi vit: Lm th no c th ha qu trnh hc tp cho tim nng ca mi c nhn c pht trin yang l mt thch thc ch yu i vi gio dc.

Hin nay, ngnh gio dc nc ta, vn pht huy tch cc chng sng to cangi hc c mi ngi nht tr nhng vn hc tp tch cc (HTTC) cha

phi l c mi ngi chp nhn v c quan nim mt cch thng nht. Cngi phn i v cho rng cch dch thut ng ny sang ting Vit khng thnhcng, c th gy ra s hiu lm. C ngi khng chp nhn v tr trung tm ca

ngi hc trong hot ng dy hc v e rng s h thp vai tr ca gio vin, to ras i ngi trong nh trng. Cng c ngi cho rng hc tp chng l mtl thuyt gio dc li thi, thm ch b bc b ti chnh ni sn sinh ra n

Thc hin hc tp chng khng nhng khng h thp vai tr ca gio vin mtri li i hi gio vin phi c trnh cao hn nhiu v phm cht v nng lcngh nghip. S.Rassekh (1987) vit: Vi s tham gia tch cc ca ngi hc vo


20/138


20 (138)

qu trnh hc tp chng, vi s cao nht tr sng to ca mi hc sinh, th skhng cn mi quan hn phng v c on gia thy v tr. Quyn lc cagio vin khng cn ng tr trn s thng v km tri thc ca hc sinh. Gi trca ngi gio vin c tn trng bng chnh nng lc ca gio vin gp phnti a vo s pht trin ca hc sinh Mt gio vin sng to l mt gio vin

bit gip hc sinh tin b nhanh chng bng con ng t hc. Gio vin phi lngi hng dn, ngi c vn, hn l chng vai tr cng c truyn t trithc.

t ngi hc vo v tr trung tm ca hot ng dy - hc, xem c nhn ngihc - vi nhng phm cht v nng lc ring ca mi ngi - va l ch th va lmc ch ca qu trnh , phn u tin ti c th ha qu trnh hc tp vi s trgip ca cc phng tin thit b hin i, cho tim nng ca mi hc sinhc pht trin ti u, gp phn c hiu qu vo vic xy dng cuc sng c chtlng cho c nhn, gia nh v x hi, chnh l ct li tinh thn nhn vn trong

dy hc HTC.

II. YU CU CA NH GI HC TP CA GIO DC CHNG

Trong mt phc trnh ca y ban Quc t v Gio dc cho th k 21 caUNESCO c xc nh bn tr ct ca mt nn gio dc l: Hc bit, Hc lm, Hc lm ngi, v Hc cng chung sng (Singh, 1998).

Bn tr ct ni trn l nh hng cho hot ng gio dc mi cp, trong chot ng nh gi. C th xem y l nhng nh hng ca nh gi hc tp chng v chng hng n s pht trin ton din ca con ngi. Lu nay, hotng nh gi ph thng thng tp trung ch yu vo mc tiu hc bit,rt t cho hc lm, v hu nh l khng vi hc lm ngi v hc cng chung sng.

nh gi c 4 mc tiu trn, cn phi c cc phng php gio dc thchhp. Chng ta khng thnh gi v nhng iu m ngi hc khng c trang

b.

T nhng nm u ca thp nin 90, nc ta c nhiu nghin cu v nhngbi bo co ca cc gio s, tin s, nhng chuyn gia u ngnh vnh gi cp n vn i mi v han thin cch kim tra nh gi kt qu hc tp cahc sinh v sinh vin tt c cc bc hc t ph thng n i hc v thm ch lsau i hc l GS. TS. Dng Thiu Tng, GS. TSKH. Lm Quang Thip,TS. Nguyn Phng Hang Theo GS. TS. L c Ngc th kim tra nh gi


21/138


21 (138)

l cng on quyt nh cht lng ca qu trnh ging dy v hc tp. i vigio vin, kim tra nh gi gip gio vin bit c hiu qu v cht lng gingdy. i vi ngi hc, kim tra nh gi gip cho hc vin bit c cht lnghc tp. i vi nh qun l, kim tra nh gi gip cho hiu chnh chngtrnh o to, t chc ging dy v hc tp cng nh ra nhng quyt nh vnh

gi kt qu hc tp ca ngi hc c chnh xc v ng tin cy.

nh gi - Mi tng tc quan trng nht gia dy v hc

Trong phm tr gio dc (GD), hot ng dy lun gn vi vic hc v h trchovic hc. Mi tng tc quan trng nht gia dy v hc l nh gi. Nh vy,

phng php (PP) nh gi cng l mt trong nhng vn hng u m h thngGD phi quan tm, bn cnh PP hc, PP dy v ni dung chng trnh.Vic nh gi cho php chng ta xc nh:

- Mc tiu GD c t ra c ph hp hay khng v c t c hay khng,- Vic ging dy c thnh cng hay khng, ngi hc c tin b hay khng.- Vic nh gi kt lun ngi hc c tin b hay khng lin quan n

nh gi kt qu hc tp.

nh gi hc sinh l s xc nhn ca gio vin i vi mc t c ca hcsinh theo nhng chun mc gi tr ca mc tiu o to nh trng hay ca tng

bi hc, mn hc. Nhng chun mc gi tr y c th qui ra thnh im schm im gi l nh gi nh lng; khng qui thnh im s m ch nhn xtcn c vo cc tiu ch chun mc gi l nh gi nh tnh.

Nh vy nh gi, nht l nh gi kt qu hc tp phi c xem l mt b phnquan trng, khng th thiu trong vic ci cch chng trnh dy v hc cctrng THCS nc ta.

III. THC TRNG NH GI HC SINH TRONG NH TRNGPH THNG HIN NAY

Nhng bt cp cp cs

Vging dy

Ch trng nhm ci tin phng php ging dy ly ngi hc lm trung tmkhng thc hin c v phn ln gio vin khng bit dy th no cho ph hpvi mc tiu ra, th no l c cht lng v c hiu qu cao, khng bit citin vic ging dy ca mnh nh th no. Vic dy theo cch tip cn ni dung:dy hc sinh cc bc nhn thc v t duy bc thp vn l ch yu. Ngoi ra, mtthc t ph bin tn ti cc trng ph thng t rt lu l: Khng c chun


22/138


22 (138)

kin thc ca mn hc, nn cng mt mn hc, c dy bi nhng gio vinkhc nhau cho kt qu tip thu kin thc khc nhau, dn n cht lng mn hckhng ng u.

Vhc tpMt khi ton b h thng gio dc ph thng cng chung sc thc hin ng chtrng ci cch phng php dy v hc theo hng ly ngi hc lm trung tm(learner-centered approach) th phi dy phng php hc cho hc sinh. V as hc sinh trung hc cha bit phng php hc, nn hiu qu hc tp trong nhtrng (cht lng tht) l rt thp. K nng ghi chp v nhcn ng tr, lnt nhng k nng khc nh: tc, tsuy ngh, tm ti, ttm lc iu nynh hng rt ln ti vic hc nhng bc hc cao hn

Vnh giDo khng nm vng khoa hc o lng v nh gi kt qu hc tp nn phn lncc thi cui mn hc ch nhm nh gi hc sinh thuc bi ca gio vin nmc no. Hc sinh ch hc theo bi ging; khng tham kho ti liu, khng hctheo li t duy sng to, khng bit ph phn, khng bit nu vn c nnglc gii quyt vn . T, cht lng sn phm o to v nng lc ph thngtrung hc l khng p ng c yu cu ca o to v ca x hi thng tin trithc.

Nhng bt cp vi h thng nh gi nh trng ph thngH thng nh gi hc sinh trong nh trng bao gm vic xc nh chun mcnh gi, ngi nh gi v phng thc nh gi

1. Chun nh gi hc sinh

Mc tiu o to nh trng ra l gio dc ton din th hin qua cc tiu chc, Tr, Th, M, Lao ng. Hc sinh trong nh trng ph thng c nh githeo nhng chun sau:

- Vc, hc sinh c nh gi thng qua gio vin ch nhim c thamkho gio vin b mn v t chc on, i nh k hng nm v hc k.

- V Tr, hc sinh c gio vin b mn nh gi qua im st c cc mn hc. y l ni dung nh gi c nh trng, gia nh v x hiquan tm nhiu nht vi h thng nh gi qui m nht trong cc tiu ch.

- V Th cht, hc sinh ch mi c gio vin th dc nh gi qua gihcb mn, cha c nh gi th cht hc sinh mt cch ton din.


23/138


23 (138)

- V M hc, hc sinh hu nh cha c nh gi, hay ni ng hn l chc nh gi qua hai mn Nhc, Ha trng Tiu hc v Trung hc cs(nu c gio vin ging dy).

- V Lao ng hng nghip, y l ni dung quan trng trong qu trnh oto ca nh trng mi. Vic nh gi hc sinh lnh vc ny, chc

gio vin ph trch ghi nhn thng qua mn K thut Trung hc.

Vi chun nh gi va nu, ta thy phn no s thiu hon chnh ca h thngtiu ch nh gi qu trnh o to so vi mc tiu gio dc ton din ca nhtrng.

nh gi kt qu qu trnh dy v hc ch yu bng cc mn thi, bng im s(cch hc t chng, khoa bng). Nhng kha cnh khc nh: nhn vn, thm mv th lc trong nh trng cha c nhng tiu ch nh gi chun mc (ch yul nh gi nh tnh).

2. Ngi nh gi hc sinh trong nh trng hin nay l gio vin ch nhim vgio vin b mn

Trong cng tc nh gi hc sinh, hu ht gio vin lm vic ht sc trchnhim, tng i m bo cc yu cu ra ca nh trng. Tuy vy, gio vinvn cn nhng bt cp rt cbn nh sau:

- Nhn thc v hot ng nh gi cn kh n gin c v mc tiu yu cucng nh v qui trnh, iu kin v k nng nh gi

- K nng nh gi ca gio vin thng da vo thi quen kinh nghim, db cm tnh ch quan chi phi qua cc mt o c, th dc, m nhc, mthut, lao ng

3. Phng thc nh gi hc sinh trong nh trng hin nay c thit lp quahai hotng cbn l nh gi thng xuyn hng ngy, ghi nhn h thng sb nhsim, sim danh, sch nhim v nh gi nh k qua bi kim trahc k, cui nm v thi tt nghip cui kha

nh gi thng xuyn thng thc hin qua kim tra bi c bng cch pht vnhay kim tra vit 15 pht, 1 tit. y, c gio vin s dng cc hnh thc tholun, thuyt trnh hoc giao vic, t chc thc hnh cho hc sinh, c im thngcho nhng hc sinh tham gia thc hin tt.

nh k, nh trng ph thng hin nay ph bin vn cn p dng hnh thc nhgi 2 ln mi nm, c gi l kim tra hc k. im kim tra hc kc tnh


24/138


24 (138)

chung vi im nh gi thng xuyn trong nm cng nhn vic hon ttchng trnh ca hc sinh, quyt nh hc sinh c ln lp hay khng

Cui mi bc hc, cp hc, thng qua k thi cng nhn tt nghip cho hc sinh.

Phng thc nh gi ph bin qua cc k thi v kim tra ni trn l lm bi vitdi hnh thc t lun. Mt s cp hc, bc hc bt u a hnh thc trc nghimkhch quan vo kim tra v thi c t khi bt u thc hin i mi ni dungchng trnh gio dc ph thng theo tinh thn NQ 40/2000/QH10 ca Quc hi.

IV. MT S NHN XT

H thng nh gi hc sinh trong nh trng ph thng nh trnh by trn y,nhn chung c nhng u khuyt im nh sau:

- Thc y v cng nhn qu trnh hc tp ca hc sinh, t thc y hotng dy - hc ca nh trng, ca thy c gio- cp n cc mt gio dc ton din trong nh trng ph thng thng

qua cc mn hc (tr dc) v quan tm c bit n vn hnh kim cahc sinh (c dc), phn no ti m dc v th cht ca hc sinh.

- Vi h thng vn bn hng dn thi c, nh gi v su t v kho thca ngnh cho thy s quan tm kh c bit n hot ng nh gi hcsinh ca nh trng i vi kt qu hc tp ca hc sinh.

- H thng chun mc nh gi cha hon chnh v ton din. Cn thit phic tiu ch c thnh gi cc mt th cht, thm m v lao ng hng

nghip nh cc mt tr dc v c dc.V. KIN NGH1. vic i mi phng php kim tra nh gi cc trng phthng theo

hng ging dy tch cc, chng ta cn thc hin theo nhng tiu ch sau

a. V ni dung kim tra nh gi phi kim tra, nh gi theo

- Mc tiu o to ca tng mn hc- Kim tra, nh gi theo cc bc nhn thc, cc bc k nng, k xo v cc

bc ca nng lc t duy m mn hc m hc sinh phi t c.

b. V phng php kim tra nh gi

- p dng nhiu phng php kim tra nh gi khc nhau (vit, vn p,trc nghim khch quan, bi tp ln, tiu lun, tng quan )


25/138


25 (138)

- Thc hin kim tra nh gi thng xuyn c th sa li, iu chnh, bsung nhng sai st v kin thc cho hc sinh kp thi.

c. Kt qu kim tra nh gi

- c s dng nh gi cht lng ging dy, cht lng hc tp v chtlng o to (chng trnh ni dung v t chc o to)

2. Thay i nhn thc ca gio vin v hc sinh trong vic nh gi kt qu hctp

Hc sinh t gic chu trch nhim v kt qu hc tp ca mnh, c tham gia tnh gi v tnh gi ln nhau v mc t cc mc tiu ca tng phn trongchng trnh hc tp, t hc sinh t b khuyt nhng mt cha t c so vimc tiu trc khi bc vo mt phn mi ca chng trnh.

3. B Gio dc vo to cn tchc xy dng ngn hng cu hi trc nghimkhch quan cho tt c cc mn hc v quy nh dng chung cho ton h thnggio dc trung hc phthng

Cc cu hi trong ngn hng ny c xy dng v thng nht gia cc chuyngia, gio vin cng dy mn hc, cng vi chng trnh chi tit son k. Ngnhng cu hi trc nghim khch quan l chun kin thc ca mn hc v c pn xc nh. Mt s cu hi mu c cung cp cho hc sinh trc kho hc v ctrong h s t chc o to mi kho hc xc nh ca cc nh qun l.. Ngn

hng cu hi trc nghim c s cu hi cng nhiu th hiu qu nhng iu sau ycng cao.

a. i vi gio vin

Cn c vo ngn hng cu hi trc nghim mn hc

- S dng mt s cu hi giao bi chun bnh cho hc sinh.- i thoi v tho lun ti lp; dy nhn thc v t duy bc cao.- Ra kim tra nh gi tip thu cc mn hc m bo cht lng theo mc

tiu mn hc ra.

b. i vi hc sinh


- Lp k hoch t hc v t chc hc nhm


26/138


26 (138)

- Nm vng ni dung chun xc v t mc tiu mn hc ra

c. i vi cc nh qun l


- a dng ha cc loi hnh o to (ti chc, t xa, e-learning.)- Mrng quy m o to m vn gi vng c cht lng o to- thm tra thanh tra cht lng ging dy ca gio vin v cht lng

hc tp ca hc sinh

TI LIU THAM KHO

1. Dng Thiu Tng, Trc nghim v o lng thnh qu hc tp (phng phpthc hnh) , Trng i Hc Tng Hp TP.HCM, 19952. Th.S Hunh Cng Minh nh gi hc sinh Trong nh Trng phthng hin

nay, 6/20043. Vi Hc- B GD-T,Nhng csca KThut Trc Nghim, Ti liu s

dng ni b, 19944. S.Rassekh, G.Vaideneau - Les contenus de I'ducation - Perspectives

mondiales d'ici a I'an 2000. UNESSCO, Paris, 19875. Michael Amundsen,ASP.net for Develops, Amazon, 20026. http://www.asp.net


27/138


27 (138)

VI SUY NGH V THI TRC NGHIM

TS. Ng Th MinhTrng Cao ng S Phm Nha Trang

1. i vi i ng gio vin, kim tra v nh gi hc sinh l mt cng victhng xuyn trong qu trnh dy hc. Song, khng phi lc no vn ny cngt hiu qu v khng phi lc no n cng nh gi ng thc cht cht lnggio dc. Trong tnh hnh i mi ni dung, phng php dy hc hin nay, tmquan trng ca kim tra, nh gi c khng nh. Cc nh qun l gio dccng vi nhng ngi trc tip ng lp ang vo cuc cng tm li gii saocho vic kim tra, nh gi khng ch l mt khu trong qu trnh o to m ncn l ng lc gip ngi hc v ngi dy t hon thin trong hot ng dyhc ca mnh.

C nhiu hnh thc kim tra v nh gi hc sinh, sinh vin nh thi vn p, thivit t lun, thi trc nghim hay ln hn na l nhng bi tp ln, vit tiu lun, ti nghin cu khoa hc. Trong phm vi bi vit ny, chng ti c vi kintrao i xung quanh vn thi trc nghim.

2. Trong nm hc 2005-2006 ny, B Gio dc o to quyt nh t chc thitrc nghim mn Ngoi ng cho k thi Tt nghip Trung hc Ph thng. y lmt ch trng c tnh cht c bit quan trng khng chi vi gio vin, hcsinh khi lp 12 m n cn tc ng n nhiu tng lp khc nhau trong x hi.Lm sao thi c khng cn l vn gy p lc ln cho x hi m n thc s l

cng vic t nhin, ng phi lm ca ngnh gio dc.

2.1 Trc ht, thi trc nghim c hiu l mt hnh thc thi gm c phn thi ltrc nghim t lun v trc nghim khch quan. Loi trc nghim t lun i hith sinh vit cu tr li theo cu hi ra. Cn trc nghim khch quan i hi thsinh phi chn cu tr li cho sn, hoc vit tip mt phn cu tr li; hoc ghpi Hnh thc thi trc nghim ny c kt qu khch quan v ngi ra kha im tng cu trc v ngi chm bt k ai cng u a n kt quging nhau (nu c khc nhau ch l do s v nht thi ca ngi chm). Hocc th chm bng my theo phn mm son sn.

C hai hnh thc trc nghim ny u c nhng mt mnh v mt hn ch nhtnh. Trc nghim t lun to cho th sinh chi phn tch, tng hp cc d kinv a ra nhng kin gii, nhng suy lun ca vn m ngi ra yu cu. Bncnh , trc nghim khch quan li kim tra, nh gi kh nng nhnhng skin, kin thc hu hiu v phm vi vn kim tra cng nhiu mt hn t lun.Trong khi trc nghim t lun ch cho php hi nhng kin thc t hn trong


28/138


28 (138)

khong thi gian hn nh. Vi phm vi hi hn hp ny, th sinh c th d dngtrng t, b qua nhng ch kin thc m h cha chun b tt. Vn t ra y l phi xut pht t mc tiu ca mn hc, ca vic kim tra nh gi lachn hnh thc kim tra, nh gi. C th l trc nghim t lun, c th l trcnghim khch quan hay thi vn p. Mi hnh thc thi ny u c nhng u,

khuyt im khc nhau.

2.2 Vn th hai chng ti mun trao i v ngn hng cu hi thi trc nghimkhch quan. Va qua B GD-T t chc thi trc nghim mn ngoi ng thnghim trn 64 tnh thnh v trc c nhiu hi tho, t p hun cho giovin. Tuy vy, chng ti vn bn khon v ngn hng thi trc nghim. TS. Lc Ngc cho rng: Ngn hng cu hi trc nghim khch quan l mt tp hpcc cu hi trc nghim v p n. Tnh trung bnh mt tit ging cn c t nhtmi cu. Cc cu hi ny c t ra trn csbng trong s thng nht giaging vin cng dy mn hc . V theo ng, bng trong sc xy dng

theo mc tiu mn hc ghi trong chng trnh chi tit nhm nh gi kt qutip thu mn hc ca hc vin t n mc tiu no. Nh vy vic chun bxy dng ngn hng thi trc nghim khng phi mt sm mt chiu, khng

phi l cng vic ca mt c nhn hoc ca mt s t gio vin. Thit nghphi lcng vic ca mt tp th gio vin khng ch c nng lc m cn phi c kinhnghim v quan trng hn n phi c thc hin trc vi nhng php tnh khoahc v kh, phn bit v tnh ph hp vi th sinh nhiu vng min trn cnc. Ngay trong mt thi trc nghim, chng ta cn phi tnh n mc ngu gia cc lnh vc hi thi. Chng hn, t l gia lnh vc kin thc v thchnh. Trong ngoi ng, ngi ta c th ch t l kin thc gia phn ng m, t

vng v ng php hoc gia cc k nng nghe, ni, c, vit ca th sinh. Thmch cn phi ch phm vi la chn t ng gia cc lnh vc. Nu nghing hn vlnh vc giao thng vn ti, hoc nng nghip, hoc kinh t x hi, hay th thaoth s khng kim tra c ton din vn t ng ca th sinh. Thc t, trong qutrnh hc ngoi ng hc sinh phi tip cn nhiu lnh vc khc nhau, c c khoahc t nhin, khoa hc x hi

2.3 Vn th ba l k nng lm bi thi trc nghim ca th sinh. Cc trng phthng trung hc trn ton quc c l chun b cho hc sinh nhiu k thi trcnghim v chc chn h nhn thy vn luyn cho th sinh cch lm bi thitrc nghim l v cng quan trng. Bi l, nu cha quen vi cch lm bi thi ny,hc sinh c loay hoay vi mt cu trc nghim no m b qua nhiu cu hikhc th s khng hon thnh bi thi nh mong mun. Mi thi trc nghimngi ra u dnh mt thi lng nht nh cho s cu hi. Chng hn, c 60

pht cho 45 cu; hoc 60 pht cho 60 cu. Nu dng li qu lu cho mt cu hith chng ta s khng cn thi gian cho cu hi thi tip theo. Hn na cha chcdng li nh vy ta s tr li tt hn. C th thi trc nghim cn i hi nhiu hn


29/138


29 (138)

n kh nng phn x v k nng ghi nhca th sinh. Khng i hi nhiu khnng phn tch tng hp, suy lun nh phn thi t lun. K nng lm bi ny cn

phi tnh n hnh thc giy thi trc nghim. C th phn tr li l mt tgiyring tch khi thi. Trong trng hp ny chng ta phi hng dn k cho thsinh v cch lm bi, cch nh du chn. V nu b khng chn, b ri chn

li th snh du kiu g. Nhng vn ny cn tp hun trc v cho hcsinh lm trc trang b k nng lm bi thi.

2.4 Theo chng ti, vi thi trc nghim hin nay, chng ta nn kt hp hai phnthi trc nghim trong bi thi ca th sinh. l phn thi trc nghim t lun v trcnghim khch quan. Vi thi mn ngoi ng, phn thi t lun c l l phn kimtra k nng vit cho th sinh. Thit nghkhi chng ta yu cu th sinh vit mton ngn v mt ti no , y l s kim tra ton din, khng ch v nidung kin thc m cn cc k nng khc ca hc sinh. V nu c phn thi trcnghim t lun ny, chng ta c th kim tra kh nng phn tch, tng hp, suy

lun ca hc sinh nh trnh by trn.

3. Thi trc nghim mn ngoi ngk thi tt nghip trung hc ph thng c thni l bc i ban u. Sau , c th nhiu mn hc khc cng c t chc hnhthc thi ny. gp phn vo s thnh cng ca thi trc nghim, cn c bc tpdt t nh trng ph thng. Hc sinh cc bc hc khc nhau lm quen vi thitrc nghim ngay t bi kim tra tit, bi thi hc k v ngay c trong phn cng cca tng bi hc. Song hnh cng vi cc hnh thc kim tra nh gi khc, thitrc nghim s khng cn l mt hnh thc qu mi m vi hc sinh chng ta.

Ti liu tham kho

1. Nguyn Phng Hong, V Ngc Lan. Phng php trc nghim trong kimtra v nh gi thnh qu hc tp. Nh xut bn Gio dc H Ni, 1996.

2. L c Ngc. Ngn hng cu hi trc nghim khch quan l cng cmbo v nng cao cht lngo to i hc. Tp ch Pht trin Gio dc, s10. 2004


30/138


30 (138)

KIM TRA NH GI KT QU HC TP THEO HNGPHT HUY TNH TCH CC CA HC SINH

TRUNG HC PH THNG

TS. Nguyn Ph Tun

Vin Chin lc v Chng trnh Gio dc

1. i mi kim tra nh gi kt qu hc tp ca hc sinh (HS) trung hcph thng (THPT)

nh gi l mt khu quan trng trong qu trnh gio dc.

nh gi kt qu hc tp l qu trnh thu thp v x l thng tin v trnh , khnng thc hin mc tiu hc tp ca HS, v tc ng v nguyn nhn ca tnh hnh nhm to c s cho nhng quyt nh s phm ca gio vin (GV) v nh

trng, cho bn thn HS h hc tp ngy mt tin b hn.

Phng tin v hnh thc ca nh gi kt qu hc tp ca HS l kim tra. Trongkim tra ngi ta xc nh trc cc tiu ch v khng thay i chng trong qutrnh kim tra. Nh vy kim tra l mt khu ca qu trnh nh gi.

Trong qu trnh i mi gio dc ni chung, i mi gio dc THPT ni ring,mc tiu, ni dung gio dc c i mi p ng nhu cu mi ca nn kinh t- x hi ang pht trin. Vic i mi phng php dy hc c ch trng vxem nh mt t ph quan trng ca qu trnh i mi gio dc nhm p ng

nhng yu cu mi ca mc tiu gio dc. Ch c i mi phng php dy hcmi c th to c si mi thc s trong gio dc, mi c tho to lpngi nng ng, sng to. p ng nhng yu cu mi ca mc tiu gio dc,vic kim tra nh gi cng phi i mi theo hng pht huy tnh tch cc caHS nhm pht trin tr thng minh sng to ca HS, khuyn khch vn dng linhhot kin thc, k nng hc vo nhng tnh hung thc t, lm bc l nhngcm xc, thi ca HS trc nhng vn t ra ca i sng c nhn, gia nhv cng ng.

2. Gii php kim tra nh gi pht huy tnh tch cc ca HS THPT

Kim tra nh gi nhm mc ch lm r mc hon thnh mc tiu dy hc,pht hin nguyn nhn, iu chnh qu trnh dy hc. Gip GV nm c trnh hc lc ca HS t c bin php gip HS yu, bi dng HS kh, gipGV c c s thc ti mi phng php dy hc tiu chnh hon thinhot ng dy hc. Gip HS bit c kh nng hc t p so vi mc tiu cachng trnh, tm c nguyn nhn nhng sai st iu chnh hot ng hc


31/138


31 (138)

tp. Kim tra nh gi cn gip cho cng tc qun l gio dc, gip cho cha m vcng ng thy c kt qu dy hc.

t c nhng mc tiu v vi nhng ngha ca kim tra nh gi nh vytrong dy hc thng c nhng hnh thc kim tra nh gi nh: kim tra bng

bi tp, bng cu hi, bng nh gi quan st, bng nh gi ca thy, nh gica tr; bng cc hnh thc trc nghim t lun (TNTL), trc nghim khch quan(TNKQ).

Trong dy hc trng THPT ca nc ta hin nay thng mi tp trung nhgi t pha thy gio vi hnh thc ch yu l cc bi kim tra v cc cu hi tlun nhm kim tra nh gi nhng tri thc v mn hc ca HS. Vi cch kim tranh gi nh vy th cc yu cu ca kim tra nh gi nh: Khch quan, chnhxc; ton din, h thng ... cha c bo m; cha to iu kin pht trin canng lc t duy, nng ng, sng to, nng lc hnh ng, kh nng vn dng kin

thc vo gii quyt cc tnh hung xy ra trong thc t cuc sng ; cha to choHS tham gia tch cc vo qu trnh t kim tra nh gi.

vic kim tra nh gi thc s pht huy tnh tch cc ca HS THPT trong giaion hin nay cn.

2.1. Tchc thc hin c hiu qu phng php dy hc tch cc trong trngTHPT

c trng l: dy hc thng qua cc hot ng hc tp ca HS; ch trng rn

luyn phng php t hc, t lm vic; tng cng hot ng hc tp c nhn tlc ca HS phi hp vi hc tp hp tc; kt hp hi ha vic nh gi kim traca thy vi tnh gi, nh gi ln nhau ca HS, nhm HS.

Trong t chc dy hc nh trng, lp hc l mt n v tp th cs, l mitrng giao tip thy - tr, tr - tr, to nn mi quan h hp tc gia cc c nhntrn con ng chim lnh ni dung hc tp. Thng qua cc hot ng tp th, quatho lun, tranh lun trong tp th kin ca mi c nhn c bc l, c khngnh hay b bc b, qua ngi hc vn dng c vn hiu bit ca thy, ca

bn, qua m trng thnh dn ln.

Trong i mi gio dc, phng php dy hc tch cc yu cu GV trong hotng kim tra nh gi phi hng dn HS pht trin k nng tnh gi tiu chnh cch hc. To iu kin HS c tham gia nh gi ln nhau. Tnh gi ng v kp thi iu chnh hot ng cho ph hp l nng lc rt cncho cuc sng ca con ngi c nng lc t lp cao v sng ha nhp trong cngng.


32/138


32 (138)

Theo hng pht huy tnh tch cc ca HS, th vic kim tra nh gi khng thch dng li yu cu ti hin kin thc, lp li k nng hc m phi khuynkhch tr thng minh, c sng to, kh nng vn dng nhng kin thc trong nhtrng gii quyt nhng tnh hung trong thc t cuc sng.

2.2. a dng ha hnh thc v ni dung kim tra nh gi

C th ni khim khuyt ln nht ca hot ng kim tra nh gi kt qu hc tpca HS trong nh trng ca ta thi gian qua l kh n iu v hnh thc (chkim tra trong gihc bng cc cu hi hoc bi tp t lun), cha ton din vni dung (ch ch trng kim tra ti hin kin thc, t kim tra vn dng, sng to,thc hnh ...). thc y tnh tch cc trong dy hc, hot ng kim tra nhgi c vai tr l mt ng lc quan trng. Cn c si mi mnh m t cchqun l, cho n cc hot ng kim tra nh gi thng nht ca thy tr trn

c hai phng din ni dung v hnh thc.

TNKQ cn t c s dng trong kim tra nh gi nh trng, cn c trinkhai s dng rng ri. Hy so snh s lc vu nhc im ca hai hnh thctrc TNKQ v TNTL.

(1)Trc nghim khch quan

(2)Trc nghim tlun

(3)

1

u im:Bi kim tra (KT) c rt nhiu cu hi nn c thKT c mt cch h thng v ton din kinthc, k nng ca hc sinh (HS), trnh c dyt, hc t.

Nhc im:Bi KT ch c mt s cu hi nn ch c thkim tra c mt phn kin thc v k nngca HS, d gy hin tng dy t, hc t.

2 C th kim tra nh gi trn din rng trongmt khng gian ngn.

Mt nhiu thi gian tin hnh kim tra trndin rng.

3 Chm bi nhanh, chnh xc, khch quan. Chm bi mt nhiu thi gian kh chnh xc vkhch quan

4 To iu kin HS tnh gi kt qu hc tpca mnh mt cch chnh xc.

HS kh c th tnh gi chnh xc kt qu hctp ca mnh.

5 S phn phi im trn din rng, nn c thphn bit r rng trnh HS.

S phn phi im trn din hp, nn kh c thphn bit c r rng trnh HS.

6 C th s dng cc phng tin hin i trongchm bi v phn tch kt qu kim tra ca HS.

Khng s dng c phng tin hin i trongchm bi v phn tch kt qu hc tp ca HS.

Nhc im: u im:1 Khng hoc rt kh nh gi kh nng din t,

s dng ngn ng ca HS.C th nh gi c kh nng din t, sdng ngn ng ca HS.

2 Khng gp phn cho vic rn luyn kh nngtrnh by, din t kin ca HS.

Gp phn rn luyn cho HS kh nng trnh by,din t kin ca mnh.

3 Ch gii hn s suy nghca HS trong mt phmvi xc nh, do hn ch vic nh gi khnng sng to ca HS.

C iu kin HS bc l kh nng sng to, do c iu kin nh gi kh nng sng toca HS.

4 Bin son kh, tn nhiu thi gian. Bin son khng kh, tn t thi gian.


33/138


33 (138)

C th thy, u im ca TNKQ li l nhc im ca TNTL. V vy khng nnch dng mt loi no, m phi kt hp hp l gia hai hnh thc TNKQ v TNTLtrong dy hc.

3. Bc u thc hin i mi kim tra nh gi kt qu hc tp ca HS

THPT

Trong vic cho thc hin i mi gio dc THPT, B Gio dc v o to rt ch trng n cho i mi hot ng kim tra nh gi kt qu hc tpca HS. T cc khu xy dng k hoch gio dc, xy dng chng trnh ca mnhc, bin son sch gio khoa, vic i mi kim tra nh gi c qun tritv c nhng yu cu thc hin c th. B cho trong vic bi dng giovin THPT v tip thu chng trnh v sch gio khoa mi nhng ni dung vimi phng php dy hc, i mi kim tra nh gi l nhng ni dung bt buc.B cng mlp bi dng chuyn vi mi kim tra nh gi kt qu hc

tp ca HS THPT. V thi tt nghip THPT v tuyn sinh i hc, cao ng cngang c nhng i mi.

Nhng trong thc t, vic i mi phng php dy hc theo hng tch cc hahot ng ngi hc mi l nhng bc u tin, cn mi dng th im, nhng tit dy minh ha, thao din.

Hnh thc TNKQ mi bc u c trin khai trong cc trng THPT thc hinth im phn ban, khi thc hin cc trng v gio vin gp khng t kh khn.Vic ra kim tra c s dng TNKQ cn rt kh khn i vi GV, v k nng ra

cu hi TNKQ, v thi gian, v kinh ph (giy, photo cho HS) ... song GV rt hohng v khc phc nhiu kh khn thc hin.

Trong vic thc hin i tr phn ban THPT, hot ng kim tra nh gi ktqu hc tp thc s pht huy tnh tch cc ca hc sinh, cn c nhng hot ngng b trong i mi qun l gio dc, trong bi dng nng cao nng lc chogio vin v cn b qun l trng hc; ci thin v c svt cht trng hc;nghin cu thay i nh mc GV v nh mc lao ng ca GV cho ph hp.

Ti liu tham kho

1. PGS.TS Trn Kin: Vi mi gio dc THPT2. Bob Elliott: Xy dng khung nh gi kt qu hc tp ca HS THPT (ti liu

hi tho)


34/138


34 (138)

NH GI KT QU HC TP PH THNG:TIN B V BT CP

Th.S Hong TuytKhoa Gio dc Tiu hcTrng HSP TP.HCM

1. TIU HC

1.1. Nhngi mi trong quy nh nh gi kt qu hc tp ca hc sinh: uim v hn ch

Cng vic kim tra thng xuyn khp tt c cc mn hc l mt vic lm chimkh nhiu tm sc ca gio vin tiu hc. Bi v vic ny i hi hu nh ngyno gio vin cng phi kim tra v chm im hay ghi nhn xt cho hc sinh.Trong chng trnh tiu hc mi, kt qu kim tra thng xuyn khng c tnhvo kt qu ton nm hc. Kt qu nm ca mi mn c tnh im nh Ton,Ting Vit l trung bnh cng ca bn im kim tra nh k trong nm hc (kimtra gia k I, gia k II, kim tra cui k I v kim tra cui k II). y l mt immi trong quy nh nh gi ca chng trnh tiu hc hin nay so vi chngtrnh ci cch gio dc trc y. S thay i ny th hin quan im i mikim tra nh gi nhm to iu kin cho gio dc - dy hc gp phn pht trinngi hc hn. Kt qu ca cc bi kim tra hng thng l cn c gio viniu chnh ni dung v phng php ging dy ca mnh sao cho chng t nhiu qu dy hc cao nht, l phng tin gio vin theo di vic hc ca tng

c nhn hc sinh theo cch ng vin gip cc em rn luyn, pht trin kh nngv tnh cch nhm p ng yu cu v mc tiu gio dc ton din.

i vi hc sinh, vic khng tnh im kim tra hng thng vo im trung bnhnm hc gip hc sinh bt p lc im s hn trong hc tp. i vi gio vin, vmt hnh chnh, vic khng tnh v ghi im cc bi kim tra hng thng gim choh cng vic s sch nng nhc. V mt s phm, s thay i trn to iu kingip gio vin cung cp cho hc sinh nhng chi iu chnh, sa cha cc bilm ca mnh, ng vin v pht trin kh nng ca hc sinh. Tuy nhin, v thct, tc dng gio dc v pht trin cng nh mc ch iu chnh nhm ci thin

cht lng dy hc ca kim tra thng xuyn c th trnn v hiu nu tin trnhny khng c thc hin mt cch cht ch v khng thc s theo hng ngvin kh nng pht trin ca ngi hc. Ngha l khi vic cho im hay ghi nhnxt c lm mt cch chiu l, chung chung, khng thu o cc tiu ch nhgi cng nh khng da trn nhng cn c c th v cc hnh vi hc tp ca ngihc.


35/138


35 (138)

Hn na, vic nh gi xp loi hc sinh nu ch da trn im trung bnh ca 4bi kim tra nh k c th gy ra mt s bt cp nh sau:

- Trong iu kin kt qu kim tra nh k c s dng nh mt cn c quantrng xp loi hc sinh v nh gi cht lng o to ca nh trng, mi

trng c th v nhu cu t thnh tch s c nhng gii php i ph trong ntp, hng dn dy theo trng tm kim tra nh k, dn n tnh trng hc t,hc lch.

- Vic ra kim tra nh k c th khng khch quan, khng bao qut cnhng ni dung hc tp. kh, tnh gi tr v tin cy ca cc kim trac th rt khc bit gia n v trng ny vi n v trng kia (trong trnghp vic ra kim tra do Hiu trng m trch), gia a phng ny via phng khc (trong trng hp kim tra do Phng hay SGio dc binson).

- Kt qu xp loi ca hc sinh c th khng phn nh ng thc cht trnh v qu trnh hc tp rn luyn ca cc em do kim tra, cch thc t chckim tra v do nhng yu t xy ra cho ring hc sinh trong thi gian tham giakim tra nh sc kho, tm l bt n...

1.2 Bt cp trongnh gi bng nhn xt

Nhn xt l nhng phn tch hoc nhng phn on v hc lc hoc hnh kimca ngi hc c rt ra t qu trnh quan st cc hnh vi hoc sn phm hc tpca hc sinh theo nhng tiu ch c cho trc. Nhn xt l mt trong nhng

phng tin quan trng, c bit cp tiu hc, nhm ng vin hc sinh phnu hc tp thnh cng hn ng thi hng dn cc em iu chnh vic hc tp.

Trc khi a ra nhng nhn xt chnh thc v hc lc mn hc hay thi , hnhkim ca hc sinh, gio vin phi tham kho cc tiu ch hng dn nh gi trongtng mn hc c th bit hc sinh thc hin th no th t mc hon thnh haycha hon thnh. Thng cc tiu ch hng dn ny c trnh by trong ti liuhng dn ging dy hay trong vn bn chng trnh. Th hai l khi ghi nhn xt,gio vin phi da trn cn c cc d kin c thu thp y , thch hp.Mt nhn xt tt l phi bo m cc c im nh: hin thc, c th, c nhn ha,

chia s thng cm v kp thi.

Khi nh gi bng nhn xt, nhng kh khn m gio vin tiu hc gp phi l: (1)ss lp ng kh c th bao qut ht hc sinh khi thc hin quan st v ghi nhncc quan st y; (2) cc tiu ch lm im ta quan st khng c miu t cth, r rng; (3) vic ghi nhn d liu v hnh vi hc tp v rn luyn ssi hoc


36/138


36 (138)

thiu h thng (4) khng c thi gian vit nhn xt c th cho tng em hcsinh.

V vy, trn thc t, tnh trng cho nhng nhn xt chung chung, khng mang ntc dng tch cc cho ngi hc vn tn ti mt cch ph bin. Di y l mt v

d v cch ghi nhn xt theo kiu trn.


37/138


37 (138)

Xem xt bn nhn xt trn, chng ta thy khong trng dng vit nhn xt qut. Li ghi nhn xt chung chung, khng th hin nhng nng lc v phm chtring bit ca hc sinh. Vi nhng nhn xt i khi, nhiu ch vn vt, nginh gi th hin:

- S khng quan tm n qu trnh pht trin ca ngi hc.- thc khng nh kh nng ca ngi hc v ng vin cc em phn

u hn na mnht.- Cch nhn nhn ngi hc nh mt thc th bt ng, khng lin tc

pht trin

Ni cch khc, nhn xt ny c th p dng cho nhiu i tng hc sinh tronglp. Cc nhn xt nh th khng gip ngi hc bit r u v khuyt im camnh cng nh hng phn u hc tp trong tng lai.

1.3. Cch thc xl im snh gi nng lc sdng Ting Vit ca hcsinh theo xu hng tng thchung chung

Nh nu trn, im ca 4 bi kim tra nh k c s dng nh gi xploi hc lc ton nm hc ca hc sinh.Xem xt cch ghi im trong S theo dikt qu kim tra, nh gi hc sinh do B GD -T cung cp, chng ta thy immn Ting Vit qua mi k kim tra nh k c ghi nh sau:

im kim tra nh k

c Vit im chung

VD. 9, 5 10 10

Thng tin ct im chung c dng phn loi hc lc mn Ting Vit cahc sinh v xt thi ua. Vic s dng kt qu chung nh th t a ranhng kt lun v cht lng o to ca mn hc s dn n mt thc t rngnhiu hc sinh t gii v kh mn Ting Vit m kh nng c vit TingVit vn khng cao. Bi v im chung gm im c v im vit. M im c

bao gm im c thnh ting v c hiu, v im vit bao gm im vit chnht v im vit vn. Trong im chung thuc hng gii hoc kh, im c thnhting v vit chnh t ca hc sinh c xu hng cao vt tri so vi im c hiuv vit vn. Chng hn, di y l mt bng im phn nh tnh trng vt triva nu:


38/138


38 (138)

BNG ghi tn ghi im

Nh vy vic hc sinh kh hoc gii ting Vit c quyt nh phn ln bi ktqu vit chnh t v c thnh ting, ch khng phi bi im c hiu v imvit lun. Trong khi , v bn cht, c hiu v vit lun l hai knng c trngcho nng lc s dng Ting Vit ca hc sinh.

Cch ghi nhn v x l im s nh trn c th dn n hin tng im sv hntrong dy hc v gio dc. Bi v gio vin hoc nh qun l khng c mt cn c

thng tin c tnh phn tch c th gii thch c ngha ca im s (knng,phm cht ca ngi hc c th hin trong im s). Mt khc, tnh cht vhn ca cc im s cn th hin ch chng c dng nh mt cng c phnloi v phn on chung chung v ngi hc nhm thc hin cng tc tng kt nmhc, khoa hc, ch khng nhm ci tin ni dung dy hc, b khuyt nhng thiust, pht huy nhng tin b ca hc sinh v pht trin tr tu v phm cht nhncch cho cc em.

2. TRUNG HC CS2.1. C phi ccho im l nh gi c kh nng ca hc sinh?

Vi nm gn y Vit Nam, cng vi cng cuc ci cch chng trnh v schgio khoa, vic nh gi hc sinh trong nh trng ph thng trung hc c scng i vo thi ki mi.


39/138


39 (138)

Trong nh gi thnh qu hc tp cc mn M thut, Ngh thut, Th dc c mtvi nt mi. Kt qu kim tra hng thng c nh gi bng 4 mc im: 9 - 10gii. 8 - 7 kh; 5 - 6 t; 3 - 4 khng t. Mi bc im va nu c km miu tnhng yu cu v kin thc hay k nng m hc sinh cn t tng phn hc.im tng kt hc k hay cui nm c qui thnh loi theo thang vi bn trnh

l gii, kh, t v khng t. Kt qu cc mn hc nng khiu ny khng ctnh gp vo kt quim chung cuc m c dng lm iu kin xt danh hiuhc sinh gii v tin tin. y l mt nt cch tn tin b trong nh gi hc sinhhin nay. im mi ny cho thy quan im nhn mnh vo vic to iu kin

pht trin ton din cho ngi hc v khng to ra p lc v thi gian hc tp vim s cho hc sinh.

Th nhng v sao im cch tn ny li cha bc lc ht tc dng tch cc can gy ra nhng bc xc cho ngi ging dy cng nh qun l?

Nhiu gio vin trung hc cscm thy bc xc khi vo cui hc k hay cuinm hc, im kim tra thng k ca cc mn Th dc, Nhc v Hoc quythnh loi ch khng quy thnh im s nh trc y. H so snh trc y,dy tng b mn th dc u c thang im nh gi hc sinh. Cn hin nay, dylp 6, 7 khng c thang im g ht nn rt kh xp loi cho cc em, nht l ivi lp hc vi ss lp ng. Cng c th nhn ra quan nim ny qua ni bcxc ca ngi qun l trc thng k t l hc sinh gii ca trng hay ca a

phng gim i v theo h l do vic xp loi hc sinh khng hp l cc mnnng khiu. V th l h cng nhau a ra ngh nn tnh im c th ba mnxp loi trn.

Thc t bc xc ny th hin mt nim tin ph bin, mt tp qun tn ti trongnhiu nm nay nc ta. l quan nim xem vic cho im v vic nh githnh qu hc tp ca hc sinh l mt. Quan nim nh ng ny c th hinqua cch s dng im s nh mc tiu dy v hc cn phi t; im s l thng

bo ch yu v lao ng ca hc sinh v ca thy gio. S thnh cng ca nhtrng, ca ngi hc ch yu c xc nh thng qua cc ch s thnh tch: t lhc sinh gii, kh, trung bnh v yu km hng nm. Ni cch khc, nh Thtrng B GD-T ng Hunh Mai c ln pht biu, chng ta lm mtcuc i ngi gia mc tiu v bin php gio dc (Gio dc, Thng 3/2003),mt snh tro khi nim nh gi bng khi nim cho im. y l mt tpqun vnh gi, mt cchnh gi c vn hnh trong nhiu nm nay nc ta.

Cho im hay nhn xt xp loi ch khc nhau v hnh thc chkhng v bncht. Bi kim tra ca ba mn th dc, nhc v ho l bi kim tra k nng thchin hot ng (performance test). Theo di quan st ri ghi nhn cc biu hin


40/138


40 (138)

hot ng ca hc sinh mt cch h thng, ri trn csy, nh gi kh nng HSl mt phng thc nh gi ph hp vi c im ni dung hc tp ca cc mnhc ny: ni dung hot ng, k nng ch khng phi l kin thc. Yu t quantrng nht v gp phn ch yu lm nn gi tr v hiu qu ca qu trnh nh gik nng hot ng l h thng tiu ch chuyn bit c th. Tiu ch miu t c

th v nhng yu cu v kin thc hay k nng m hc sinh cn t tng phnhc lm cn c cho gio vin quan st, ghi nhn v nh gi knng thc hin cahc sinh. Tuy nhin, trn thc t, c nhng tiu ch c din gii chung chung.iu ny khin gio vin kh th quan st hnh vi ca hc sinh a ra nhngnhn xt, xp loi xc ng.

Chng hn nh, khng c tiu ch c th nh trong mn Th dc, trong mn mnhc ch c nhng nhc nhchung phn gii thiu tng qut u sch GV nhsau:

Mt sim ch khi KT, nh gi kt qu hc tp ca HS:Vvn ny, mn m nhc c thc nhng nt ring so vi cc mn hc khc. V d:vo u tit hc khng nht thit phi KT bi c (nu l bi ht hoc bi tp c nhccha c n luyn y ). Trc khi KT ht hoc c nhc nn cho cc em n luynvi ba ln khi ng ging v gy khng kh m nhc, sau mi gi c nhn.Cng c thkim tra mt tp thnh t3 n 5 em. Khi hc bi ht mi hoc tp cnhc bi mi, GV cng c thcho im v nhn xtnh gi ng vin nhng emtip thu nhanh, nhng em mnh dn tham gia xy dng bi hc.

Khi cho im. GV cn ch rng sim cao (9,10) khng chdnh cho HS c ginghay v htng m c vi nhng em khng c ging ht hay nhng ht (hoc cnhc) chun xc vcao v trng. Khng nn cho im km hoc qu km vinhng em cha mnh dn t tin hay kh nng ca ht, c nhc km. Vi nhng emcha mnh dn ttin hay kh nng ca ht, c nhc km nhng tip thu l thuyt tt,chp nhc ng v sch svn c thc im trung bnh hoc trn trung bnh. Kimtra HS nn KT thc hnh nhiu hn l thuyt. Tuy vy ly im sca c lp, GVc thra nhng bi kim tra vit khong 15-20 pht vi cc bi n gin hoc ngn

gn HS trung bnh cng thc hin.

Bn cnh vic tiu ch nh gi khng c trnh by c th r rng, ba yu tkhc nh hng n tin cy ca cc nhn xt xp loi cho cc mn hc Thdc, m nhc, Mthut l:

- Mc ch s dng kt qu xp loi ba mn trn vo vic xc nh HS gii.

(c xt l hc sinh gii, cc em phi c 2 trn 3 mn c xp loigii, ngha l, ngoi tr th dc, HS t danh hiu giiphi c t nht mtnng khiu hoc v Hi ho, hoc v m nhc)

- GV thiu k nng nh gi theo cch lm b su tp bi lm (porfolios):quan st, ghi nhn chng c hnh vi, phn tch v ghi nhn xt.

- Ss lp ng, gio vin kh bao qut c hnh vi ca tng hc sinh


41/138


41 (138)

2.2. im mi v cha mi trongnh gi thnh qu hc tp

Trong nh gi kt qu hc tp chng trnh trung hc cssau 2000 chng tathy c mt sim mi. Mt l cch tnh im trung bnh chung hc k. Trongchng trnh trc, im thi hc kc xem nh l mt im ln tng ng vi

im trung bnh chung ca cc im kim tra thng xuyn. Ni cch khc kimtra hc k nh l mt cng tc tuyn sinh t hc k ny sang hc k khc hay tlp hc ny sang lp hc khc (ng Hunh Mai, Gio Dc, 3/2003). Trongchng trnh mi im thi c xem l mt ct im c h s 3, bn cnh cc ctim kim tra mt tit hng thng c h s 2, v kim tra 15 pht c h s 1. Cchtnh im nh th ny cho thy kim tra hc kc xem gn nh l bi kim tramt tit m hc sinh tp trung cao sau na nm hc hoc sau mt nm hc.

Nhvy, hc sinh t lo lng v kt qu cao thp c thnh hng n kt quchung cuc. ng thi cch tnh im ny i hi hc sinh phi phn u hc tpthng xuyn, lin tc sut nm hc. im mi th hai l phn ln thi hc k

hay kim tra mt tit u c 20% cc cu hi trc nghim khch quan bn cnhhnh thc trc nghim lun truyn thng. iu ny hn ch li hc lch, hc t.im mi th ba l cc mn lin quan n nng khiu nh M thut, Ngh thut,Th dc khng c nh gi bng im s m bng thang mc vi bn trnh l gii, kh, t v khng t. Kt qu cc mn hc nng khiu ny khng gp

phn vo kt quim chung cuc ca hc k hay nm hc m chc dng lmiu kin xt danh hiu hc sinh gii v tin tin. im mi ny cho thy quanim nhn mnh vo vic to iu kin pht trin ton din cho ngi hc vkhng to ra p lc v thi gian hc tp v im s cho hc sinh. im mi th tl phng thc xt danh hiu hc sinh gii v hc sinh tin tin. Trc y, HS

no c c im trung bnh chung ton nm trn 8 th c cng nhn l hc sinhgii, bt chp im cc mn hc th no. Trong chng trnh mi, ngoi iu kinim trung bnh chung ton nm trn 8, ngi hc cn phi c 2/3 trn tng smn hc t im 8 trln mi c xt l hc sinh gii. S thay i trong cchxt danh hiu gii nh th ny gip vic xc nh i ng HS gii thc cht hn,ng thi cng khuyn khch hc sinh phi hc ton din hn, c bit l nhngmn hc cng c nh Ton, Vn - Ting Vit, Ngoi ng.

im cha mi trong vic xc nh kt qu hc tp trong chng trnh trung hccssau nm 2000 l hnh thc, cng cnh gi cn ngho nn. Xem xt tngqut qu trnh ca mt nm hc, chng ta thy cng cc sdng thng trtrong nh gi thnh qu hc tp ca hc sinh l thi v kim tra, ngha lhnh thc o lng bng trc nghim (lun v khch quan). Chnh v hnhthc nh gi ch yu bng thi v kim tra nh th nn c th thy kiu cch hcn ca hc sinh trc nhng ngy kim tra 1 tit tp trung nhiu mn hc trongthng hay trc ngy thi hc k khng khc g trc my. Chng hn, chun bthi hc k I mn Vn, mt HS lp By phi hc thuc lng khong 40 ghi nhcho


42/138


42 (138)

phn Vn, 15 dn chi tit ca 15 vn biu cm, v mt cng bao gm httt c nhng kin thc v Ting Vit hc trong hc k. Trc y, thi theo lit lun, th cc em ch hc mt s phn cbn. Nay v thi c phn trc nghimnn mn no, HS cng phi hc ht cc bi hc trong hc k v hu nh hctheo kiu hc thuc lng ghi nh. V nh th, hc sinh vn phi chu nhng p lc

trc kim tra v thi.

Thng tin v kt qu hc t p v rn luyn nhn cch ca con ci mnh m phhuynh nhn c t nh trng sau mi thng hay hc k vn ch yu v ch lnhngcon s. Cht lng dy v hc ca mt trng hay mt a phng trongmt nm hc c xc nh ch yu trn s lng hc sinh t im tng hp loigii, tin tin, yu v km. iu ny cho thy t nhiu chng ta vn cn quan nimnh ng thnh qu hc tp vi im s, vn xem im s l mc tiu dy vhc. Phi chng chng ta qu quen thuc vi si ngi gia mc tiu (ccthnh qu hc t p) vi bin php gio dc (im s) n ni chng ta d dng

chp nhn chng v chp nhn mt cch tht qun tnh? Thnh qu hc tp chophp ngi nh gi khng ch bit c thnh tch ngi hc t c m quantrng hn, phi xc nh c c th nhng loi nng lc v tri thc m ngi hclnh hi c cng nh nhng phm cht nhn cch m ngi hc pht trin ctrong qu trnh hc tp. Ch s thnh tch, ni c th l im s c mi quan h vinng lc v phm cht ca ngi hc ch khng phi l li miu t v xc nhnng lc ca ho. Mt khc, chui nhng im s ca hc sinh thng khng thcs gip cho ngi gio vin, c bit l cho ngi qun l gio dc nhn din mtcch c th v y nhng im mnh, im yu ca ngi hc, ca qu trnhdy hc trong thc tin t gip h kp thi iu chnh v ci tin chng

trnh o to.Ni cch khc, chng ta c nhng chuyn dch trong nh gi thnh qu hctp ca hc sinh bc trung hc ph thng cs, th nhng s chuyn dch nydng nh ch mi to ra nhng thay i v ccu hnh thc, mi tc ng nnhng ng cb mt trong ngi hc. Cn phi c nhng bin php to ra cnhng thay i v bn cht nhm lm cho qu trnh nh gi thnh qu hc tptrong nh trng thc s tr thnh ng lc thc y mt cch su sc v bnvng qu trnh pht trin ton din, c bit nng lc t duy sng to, tinh thnlm vic hp tc, lng t tin, t trng v nng lc hot ng thc tin cho ngihc.

Trn th gii, nhiu nh nghin cu v nh gio dc xem trc nghim gm thi vnp, lun v trc nghim khch quan l nhng hnh thc nh gi kt qu hctp kiu truyn thng. Bn cnh nhng cng cnh gi truyn thng ny, nhiu

phng thc nh gi khc c gii thiu: (1) nhm nhng hnh thc nh ginng lc hot ng thc tin nh lm vic nhm v n; lnh hi kin thc theo


43/138


43 (138)

hng gii quyt vn , th nghim hay thc tp, quan st trc tip; (2) nhmnhng hnh thc nh gi kh nng tm ti v sng to v ca ngi hc nhthuyt trnh, tham gia tho lun/tranh lun, nht k, bng ghi chp thng xuyncng vic v nhng nhn xt, bn tin hng ngy, bi tp thc t gii quyt nhngvn trong hin thc... V thng tin v kt qu hc tp ca hc sinh khng ch l

im s m cn l nhng bng nhn xt c th, chi tit v s pht trin tr tu, thi -tnh cm, k nng, nng lc...Vic s dng cc hnh thc nh gi va nu ttyu dn n vic thc hin nhiu phng php v hnh thc dy hc tng ng.V cc phng php hnh thc dy hc y i hi c ngun lc ph hp nh csvt cht, trang thit b dy hc, c bit l trnh gio vin trong c nng lcnh gi. Theo kinh nghim ny ca nc ngoi, nn chng a thm nhiu hnhthc nh gi theo hng kch thch v pht trin nng lc sng to v nng lchot ng thc tin cho ngi hc. C th, ngoi vic dng phng thc trcnghim, nn s dng cc hnh thc khc nh bi tp thc t, lm vic nhm v n, trnh by, th nghim v vit bo cov.v. nh gi thnh qu hc tp ca

hc sinh, c bit l i vi cc mn hc nh Ng vn, Cng dn gio dc, S k,a l, Sinh hc, Ho hc, Vt l

3. TRUNG HC PH THNGThi tt nghip l mt phng thc hiu qunh gi kt qu ca 12 nm nsch?

Ma thi tt nghip nm nay, chng ta li c nghe, c chng kin nhng hnhnh: tun thi, bn bi gii, mang phao thi: mt k thi vi nhiu hnh trng gianln.

Phao thi ri khp cng Trng THPT Nguyn Th Diu (TP. HCM)

iu g dn n tnh trng t hi nh th trong nn gio dc ph thng? C thcho rng ci ngun ca tnh trng ny l x hi. Bi v nh trng l ni c trch


44/138


44 (138)

nhim o to nhng cng dn tt cho x hi. Nhng nh trng cng l sn phmca x hi. X hi phi t nn mng cho gio dc bng cch t lm sch mnhkhi tm l h danh, khoa c, khi nhng thi chy chc chy quyn, tham gidi v nhng o ln v gi tr, o c trong x hi. (L Ngc Tr, Tui Tr,2/6/2006).

Tuy nhin, t chnh gc gio dc, trc ht cn phi xem li k thi tt nghipvi ngha l mt phng thc nh gi kt qu hc tp trong 12 nm ph thngca hc sinh. Cc k thi tt nghip ph thng lu nay ca nc ta ch yu kim trakin thc trong mt lnh vc mn hc c th ch khng kim tra nng lc v

phm cht nhn vn ca ngi hc. iu ny c th nhn thy qua ni dung cc thi phn ln thin v ti hin kin thc trong sch gio khoa. Cho d c nhng kiu phn tch, tng hp th cng c nhng bi gii mu sn hc sinh c thhc nhhn l t mnh suy nghvn dng kin thc gii quyt vn bit ra. Chnh v vy, vo cc dp thi c hoc kim tra, vo u bui sng hay bui

chiu, ta c th d dng trng thy cnh nhng c cu hc sinh tranh thc bitrn ng i n trng.

Cn cht thi gian, c c ci g hay ci ny!!! nh chp ti Hi ng thi TrngTHPT Nguyn Th Minh Khai (TP. HCM)

Li hc thng khng nhng to nn nhng hc sinh km ci v kh nng tduy sng to, nng lc nhn thc, knng lm vic nhm, phng php lm vicc k hoch lu di m cn bin cc hc sinh hng 2 ny thnh nhng con ngithiu ttin, thiu tch trong cuc sng. Vi tm trng thiu t tin, li trong scp ca khoa c v bng cp, cc em tm n nhng ch da khi i thi. Ch da chnh l nhng phao thi.

Mt khc, cch nh gi nng v kin thc ca nhng lnh vc mn hc c thhn l nh gi nng lc (nhn thc v thc tin) v phm cht nhn vn cangi hc chi phi cch ging dy trong nh trng. Gio vin v nh trngtp trung vo dy chhn l dy ngi. Kim tra, kim tra v cho im. Hu nht c nhng hnh thc nh gi no khc. Trc nhng ngy thi quan trng, nhiuhc sinh c thy c, b m chm sc c bit theo cch cho cc em hc-cnhiu giri d bi xem thuc cha, c bit l i vi nhng mn hc nhiu


45/138


45 (138)

ch, nhiu l thuyt. Ni tm li, hc sinh khng c cho chi thc hinnhng hot ng nh tham quan thc t, lm vic nhm ngha lm vic vi ngikhc, trnh by, bo co, lm n v nhng vn thc tin. V vy, cc mnhc vn c kh nng gio dc nhn vn cho ngi hc nh Vn, S, a nhiunm nay trthnh nhng mn hc bi, nhng mn d s dng phao thi. Trong

bi cnh gio dc y, vic hc sinh tr thnh nhng k c thc mnht v strung thc v nng cn trong tinh thn t trng l iu khng kh hiu.

Cn phi thay i ni dung thi tt nghi p. Ni cch khc, cn phi thay iphng thc nh gi hc sinh ph thng trung hc. Vic thay i phng thcnh gi s lm thay i quan nim v cch dy hc trong nh trng ph thnghin nay. Kiu dy truyn th, rt kin thc, kiu gio dc v nh gi to iukin cho tm l khoa c pht trin cn cp bch c chuyn i thnh cch dyv nh gi thc y s pht trin nng lc v phm cht nhn vn ca ngi hc.


46/138


46 (138)

TRC NGHIM KHCH QUAN MT HNH THC KIM TRANH GI SM C P DNG

TS.Nguyn Th Kim AnhGV B mn Gio dc c bit

Trng HSP Tp.H Ch Minh

Trc nghim khch quan (objective test), l mt cm t xut hin trn th giihng trm nm nay, theo cc nh nghin cu cng nh nhng nh thc tin thnggi cm t ny ch hnh thc t chc kim tra hoc hnh thc t chc thi c,

bng cch cho th sinh la chn v nh du ln cc mu t tr li cc cu hitrc tip hoc gin tip ca thi. Thi trc nghim l mt trong nhng hnh thcc s dng kh ph bin trong h thng gio dc ca nhiu quc gia trn thgii.

Trc nghim c th hiu nh l mt hot ng kim tra v o lng kin thccng nh nng lc ca cc i tng no , nhm mc ch xc nh. thi trcnghim thng gm nhiu cu hi, mi cu hi nu ra mt vn cng vi nhngthng tin cn thit, sao cho th sinh phi tr li vn tt cho tng cu l trc nghimkhch quan (TNKQ).

Kiu cu hi TNKQ ph bin l cu trc nghim nhiu la chn (multiple choisequestions - gi tt l MCQ). MCQ c 2 phn: phn u gi l phn dn (hay cudn), nu ra vn , cung cp thng tin cn thit hoc nu mt cu hi; phn sau lcc phng n dnh cho th sinh la chn tr li (thng thng phn tr li ca

mi cu hi , c 4 la chn A, B, C, D). Ngi tr li chc quyn chn mtcu ng nht. Cc cu hi ng nht v hnh thc v im s, iu ny thun licho vic chm v tnh im bng my. Thi gian lm mt bi thi tt nghip THPTch trong khong 45 pht vi khong 50 cu trc nghim. thi trc nghim gmnhiu cu hi, c ly ra ngu nhin, theo nhng yu cu nht nh t ngn hngcu hi trc nghim. Ngn hng ny c "xy dng" quanh nm, do c th giacng nhng cu trc nghim c chnh xc cao v c th xc nh cc c trngca cu hi nh kh, d trc khi lm .

Bi thi trc nghim c chm tng trn my qut quang hc, nn th sinh

c pht thi in sn, c pht mt phiu tr li trc nghim. Khi tr li chocu hi trc nghim no th th sinh chn phng n ng nht (A hoc B, C, D)v phi lm ng tc "t en" - tc l dng bt ch en loi mm (2B, 6B) t kn trn tng ng vi mt trong cc ch ci. T kn c tht m my chm cth ghi nhn c. Trong trng hp t nhm hoc mun thay i cu tr li, thsinh phi dng ty xa tht sch c v t kn cc khc (nu ty khng schmy tnh s xem nh c 2 c t en, cu s khng c chm im). Nu


47/138


47 (138)

th sinh tr li ngay trn thi hoc giy nhp th coi nh khng hp l, ton bbi lm s khng c chm.

V hnh thc ca cu hi trc nghim khch quan: Hin nay c khong 5 dng cuhi trc nghim khch quan thng c s dng son tho cu hi cho cc

kim tra v thi trong cc trng ph thng; l Cu tr li ngn, cu tr ling sai, Cu hi tng thch, Cu hi la chn a phng n, Cu hi gc ldng cu hi tng qut

Dng thnht: Cu tr li ngn

1.1. Yu cu: Tr li mt cu hi hoc in thm vo mt cu cho ng nghabng mt t, mt nhm t, mt k hiu, mt cng thc

V d:

(1)Ngi a ra cng thc E = M.c2 l: Einstein(2)ng cng sn Vit Nam thnh lp nm: 1931

1.2. u im

- D xy dng- Hc sinh khng thon m

1.3. Nhc im

- Chc dng kim tra trnh mc nhn bit, hiu.- i khi kh nh gi chnh xc ni dung tr li

V d:

SeaGames XXII c t chc ti: Vit namThi Lan

Nhng im cn lu :

- Ni dung ca phn tr li cng c ng cng tt- Nn dng cu hi trc tip hn l cu in khuyt- Ch v yu cu ca n v tnh trong cu tr li bng s c th nguyn- Khong trng dnh cho cc cu tr li nn bng nhau trnh son m


48/138


48 (138)

Dng thhai: Cu hi ng - sai

2.1. Yu cu: Chn mt trong hai phng n: ng Sai, Phi Khng phi,ng Khng ng .

V d:

1. Thnh ph H Ch Minh l trung tm cng nghip ln nht cac nc

2. C phi Xi-n cp-xki l ngi pht minh ra tn la nhiutng, phng tin bay n cc v sao?

3. Bn c cho rng ting Nga nn c dng nh mt quc tng?

( ng) ( Sai)

( Phi) ( Khng phi)

( ng ) ( Khng ng )

2.2. u im

- D xy dng- C th ra nhiu cu mt lc v t tn thi gian cho mi cu, v vy ni dung bao

ph chng trnh rng hn.

2.3. Nhc im

- Thng chc dng kim tra mc nhn bit, hiu.- T lon m ng cao.

Nhng iu cn lu : Trnh dng cu phnh nhiu ln.

V d: Khng c thy gio khng c gio dcKhng c gio dc th khng ni g n kinh tng Saing Sai

Lu n tnh cht ch khi dng cu gm hai mnh c lin h nhn - qu.

V d:

Thc vt cn nh sng duy tr s sngng Sai

Dng thba: Cu hi tng thch

Yu cu: La chn s tng ng hoc s ph hp cho mi cp thng tin t 2 cti xng.


49/138


49 (138)

V d:Hy ni ct bn tri sao cho ph hp vi ct bn phi

Nm 1788Nm 1789Nm 1428

L li ln ngi Hong Qun ta tn cng n ng aQuang Trung ch huy 5 o qun tin ra Thng Long

3.2 u im

- D xy dng- C th hn ch son m bng cch tng lng thng tin trong bng chn.

3.3. Nhc im

- Ch yu dng kim tra nhn bit- Thng tin c tnh dn tri, khng nhn mnh c nhng iu quan trng.

Dng tht: Cu hi la chn a phng n

4.1 Yu cu: La chn mt phng n tr li ng hoc ng nht trong ccphng n chn.

V d:

nh sng v thi gian chiu sng nh hng n:a. S sinh sn ca mt sng vt

b. S di chuyn ca ng vtc. C 2 trn u ng.

4.2 u im

- C th s dng kim tra cc k nng kin thc bc cao.- Hn chc kh nng on m ca hc sinh.- nh gi chnh xc kin thc, k nng ca hc sinh.

4.3 Nhc im

- Kh bin son cc cu dng nh gi cc k nng nh gi nhn thc bccao hn.

- V c nhiu phng n c chn nn kh xy dng h thng cu hi c chtlng cao.

- Tn ti t lon m ph thuc vo t l phng n c cho.


50/138


50 (138)

4.4 Nhngim cn lu Khng nn a nhiu khc nhau trong cng 1 phng n

V d: Nng l mt thnh ph:a. Trung tm cng nghip ln ng bng duyn hi min Trung

b. Nng nhp hng may mc, t, my mc, thit bc. Nng c bi bin p nh: Non nc, M Kh

Cn cn thn khi a vo phng n tt c cu trn u ng hoc tt c cutrn u sai.

Dng thnm: Cu hi gc l dng cu hi tng qut, c th lp ghp vi ccni dung c th nhm a ra cc cu hi trc nghim hon chnh.

5.1 Mt sdng cu hi gc: chi lm 2 nhm

Nhm 1: Hiu bit khi nim- Chn nh ngha ng cho khi nim- c ngha l- Khi nim ng ngha vil- S khc nhau gia . v..l- S ging nhau gia..v

ky yeu_ktdgia_2006

Documents